strong hàn lín gāo tán lóng hǔ bǎng zhōng shū mào zhàn fèng huáng chí strong
翰林高談龍虎榜 中書冒占鳳凰池
huà shuō wǔ zhèng zì nà rì huí jiā, zhèng yào huí bài dèng zhì fū, wài miàn chuán jìn yī fù qǐng tiē, shuō: hàn lín yuàn gāo lǎo yé jiā qǐng jí rì qù péi kè.
話說武正字那日回家,正要回拜鄧質夫,外面傳進一副請帖,說:「翰林院高老爺家請即日去陪客。」
wǔ zhèng zì duì lái rén shuō dào: wǒ qù huí bài le yī gè kè, jí kè jiù lái. nǐ xiān huí fù lǎo yé qù bà. jiā rén dào: jiā lǎo yé duō bài shàng lǎo yé. qǐng de shì zhè jiāng yī wèi wàn lǎo yé, shì jiā lǎo yé cóng qián bài méng de dì xiōng. jiù shì qǐng lǎo yé tóng chí lǎo yé huì huì. cǐ wài jiù shì jiā lǎo yé qīn jiā qín lǎo yé. wǔ zhèng zì tīng jiàn yǒu chí héng shān, yě jiù miǎn qiáng yīng yǔn le. huí bài le dèng zhì fū, bǐ cǐ bù xiāng zhí. wǔ hòu gāo fǔ lái yāo le liǎng cì, wǔ zhèng zì cái qù. gāo hàn lín jiē zhe, huì guò le. shū fáng lǐ zǒu chū shī yù shǐ qín zhōng shū lái, yě huì guò le. cái chī zhe chá, chí héng shān yě dào le. gāo hàn lín yòu jiào guǎn jiā qù cuī wàn lǎo yé, yīn duì shī yù shǐ dào: zhè wàn bì yǒu shì zhè jiāng yī gè zuì yǒu yòng de rén, yī bǐ de hǎo zì. èr shí nián qián, xué shēng zuò xiù cái de shí hòu, zài yáng zhōu huì zhe tā. tā nà shí yě shì gè xiù cái, tā de jǔ dòng jiù yǒu xiē bù tóng. nà shí yán wù de zhū gōng dōu bù gǎn qīng màn tā, tā bǐ xué shēng zài nà biān gèng jué de dé yì xiē. zì cóng xué shēng jìn jīng hòu, bǐ cǐ jiù shū shī le. qián rì tā cóng jīng shī huí lái, shuō jǐ yóu xù bān shòu le zhōng shū, jiāng lái jiù shì qín qīn jiā de tóng yá mén le. qín zhōng shū xiào dào: wǒ de tóng shì, wèi shén yào qīn wēng zuò dōng dào? míng rì qǐ dào wǒ jiā qù. shuō zhe, wàn zhōng shū yǐ jīng dào mén, chuán le tiē. gāo hàn lín gǒng shǒu lì zài tīng qián dī shuǐ xià, jiào guǎn jiā qǐng jiào, kāi le mén. wàn zhōng shū cóng mén wài xià le jiào, jí qū shàng qián, bài yī xù zuò, shuō dào: méng lǎo xiān shēng jiàn zhào, shí bù gǎn dāng. xiǎo dì èr shí nián bié huái, yě yào jiè zūn jiǔ yī xù. dàn bù zhī lǎo xiān shēng jīn rì kě hái lìng yǒu wài kè? gāo hàn lín dào: jīn rì bìng wú wài kè, jiù shì shì yù shī lǎo xiān shēng tóng bì qīn jiā qín zhōng hàn. hái yǒu cǐ chù liǎng wèi xué zhōng péng yǒu: yī wèi xìng wǔ, yī wèi xìng chí. xiàn zài xī tīng shàng zuò zhe lǐ. wàn zhōng shū biàn dào: qǐng huì. guǎn jiā qù qǐng, sì wèi kè dōu guò zhèng tīng lái, huì guò. shī yù shǐ dào: gāo lǎo xiān shēng xiàng zhāo fèng péi lǎo xiān shēng. wàn zhōng shū dào: xiǎo dì èr shí nián qián, zài yáng zhōu dé jiàn gāo lǎo xiān shēng, nà shí gāo lǎo xiān shēng hái wèi zēng gāo fā, nà yī duàn fēi fán qì pò, xiǎo dì biàn zhī dào hòu lái bì shì cháo tíng de zhù shí. zì gāo lǎo xiān shēng fā jiě zhī hòu, xiǎo dì bēn zǒu sì fāng, què bù céng dào jīng shī yī wù. qù nián xiǎo dì dào jīng, bù liào gāo lǎo xiān shēng què yòu yǎng wàng zài jiā le. suǒ yǐ zuó zài yáng zhōu jǐ gè bì xiāng zhī chù yǒu shì, zhǐ de rào dào lái jù huì yī fān. tiān xìng yòu dé jiē lǎo xiān shēng tóng zhū wèi xiān shēng de jiào. qín zhōng shū dào: lǎo xiān shēng guì bān shén shí bǔ de zháo? chū jīng lái què shì wèi hé? wàn zhōng shū dào: zhōng shū de bān cì, jìn shì shì yī tú, jiān shēng shì yī tú. xué shēng shì jiù de bàn shì zhí xián, jiāng lái zhōng shēn dōu tuō bù dé zhè liǎng gè zì. yào xiǎng jiā dào hàn lín xué shì, liào xiǎng shì bù néng le. jìn lái suǒ yǐ dé quē shén nán. qín zhōng shū dào: jiù liǎo bù zuò guān, zhè jiù bù rú bù jiù le. wàn zhōng shū diū le zhè biān, biàn xiàng wǔ zhèng zì chí héng shān dào: èr wèi xiān shēng gāo cái jiǔ qū, jiāng lái dìng shì dà qì wǎn chéng de. jiù shì xiǎo dì zhè jiù zhí de shì, yuán suàn bù dé, shǐ zhōng hái yào cóng kē jiǎ chū shēn. chí héng shān dào: dì bèi lù lù, zěn bǐ lǎo xiān shēng dà cái! wǔ zhèng zì dào: gāo lǎo xiān shēng yuán shì lǎo xiān shēng
武正字對來人說道:「我去回拜了一個客,即刻就來。你先回復老爺去罷。」家人道:「家老爺多拜上老爺。請的是浙江一位萬老爺,是家老爺從前拜盟的弟兄。就是請老爺同遲老爺會會。此外就是家老爺親家秦老爺。」武正字聽見有遲衡山,也就勉強應允了。回拜了鄧質夫,彼此不相值。午後高府來邀了兩次,武正字才去。高翰林接着,會過了。書房裡走出施御史、秦中書來,也會過了。才吃着茶,遲衡山也到了。高翰林又叫管家去催萬老爺,因對施御史道:「這萬敝友是浙江一個最有用的人,一筆的好字。二十年前,學生做秀才的時候,在揚州會着他。他那時也是個秀才,他的舉動就有些不同。那時鹽務的諸公都不敢輕慢他,他比學生在那邊更覺的得意些。自從學生進京後,彼此就疏失了。前日他從京師回來,說己由序班授了中書,將來就是秦親家的同衙門了。」秦中書笑道:「我的同事,為甚要親翁做東道?明日乞到我家去。」說着,萬中書已經到門,傳了帖。高翰林拱手立在廳前滴水下,叫管家請轎,開了門。萬中書從門外下了轎,急趨上前,拜揖敘坐,說道:「蒙老先生見召,實不敢當。小弟二十年別懷,也要借尊酒一敘。但不知老先生今日可還另有外客?」高翰林道:「今日並無外客,就是侍御施老先生同敝親家秦中翰。還有此處兩位學中朋友:一位姓武,一位姓遲。現在西廳上坐着哩。」萬中書便道:「請會。」管家去請,四位客都過正廳來,會過。施御史道:「高老先生相招奉陪老先生。」萬中書道:「小弟二十年前,在揚州得見高老先生,那時高老先生還未曾高發,那一段非凡氣魄,小弟便知道後來必是朝廷的柱石。自高老先生發解之後,小弟奔走四方,卻不曾到京師一晤。去年小弟到京,不料高老先生卻又養望在家了。所以昨在揚州幾個敝相知處有事,只得繞道來聚會一番。天幸又得接老先生同諸位先生的教。」秦中書道:「老先生貴班甚時補得着?出京來卻是為何?」萬中書道:「中書的班次,進士是一途,監生是一途。學生是就的辦事職銜,將來終身都脫不得這兩個字。要想加到翰林學士,料想是不能了。近來所以得缺甚難。」秦中書道:「就了不做官,這就不如不就了。」萬中書丟了這邊,便向武正字、遲衡山道:「二位先生高才久屈,將來定是大器晚成的。就是小弟這就職的事,原算不得,始終還要從科甲出身。」遲衡山道:「弟輩碌碌,怎比老先生大才!」武正字道:「高老先生原是老先生
tóng méng, jiāng lái zì shì nán xiōng nán dì kě zhī. shuō zhe, xiǎo sī lái bǐng dào: qǐng zhū wèi lǎo yé xī tīng yòng fàn. gāo hàn lín dào: xiān yòng le biàn fàn, hǎo màn màn de tán tán. zhòng rén dào xī tīng fàn bì, gāo hàn lín jiào guǎn jiā kāi le huā yuán mén, qǐng zhū wèi lǎo yé kàn kàn. zhòng rén cóng xī tīng yòu shǒu yī gè yuè mén nèi jìn qù, lìng yǒu yī dào zhǎng fěn qiáng, qiáng jiǎo yī gè xiǎo mén jìn qù, biàn shì yī dài zǒu láng, cóng zǒu láng zhuǎn dōng shǒu, xià shí zǐ jiē, biàn shì yī fāng lán pǔ. zhè shí tiān qì wēn hé, lán huā zhèng fàng. qián miàn shí shān shí píng, dōu shì rén gōng duī jiù de. shān shàng yǒu xiǎo tíng, kě yǐ róng sān sì rén. píng páng zhì cí dūn liǎng gè, píng hòu yǒu zhú zi bǎi shí gān. zhú zi hòu miàn yìng zhe xiē ǎi ǎi de zhū hóng lán gàn, lǐ biān wéi zhe xiē wèi kāi de sháo yào. gāo hàn lín tóng wàn zhōng shū xié zhuó shǒu, qiāo qiāo de jiǎng huà, zhí dào tíng zi shǎng qù le. shī yù shǐ tóng zhe qín zhōng shū, jiù suí biàn zài shí píng xià xián zuò. chí héng shān tóng wǔ zhèng zì, xìn bù cóng zhú zi lǐ miàn zǒu dào sháo yào lán biān. chí héng shān duì wǔ shū dào: yuán zi dào yě hái jié jìng, zhǐ shì shǎo xiē shù mù. wǔ zhèng zì dào: zhè shì qián rén shuō guò de: tíng zhǎo pì rú jué wèi, shí lái zé yǒu zhī shù mù pì rú míng jié, fēi sù xiū fú néng chéng.
同盟,將來自是難兄難弟可知。」說着,小廝來稟道:「請諸位老爺西廳用飯。」高翰林道:「先用了便飯,好慢慢的談談。」眾人到西廳飯畢,高翰林叫管家開了花園門,請諸位老爺看看。眾人從西廳右首一個月門內進去,另有一道長粉牆,牆角一個小門進去,便是一帶走廊,從走廊轉東首,下石子階,便是一方蘭圃。這時天氣溫和,蘭花正放。前面石山、石屏,都是人工堆就的。山上有小亭,可以容三四人。屏旁置磁墩兩個,屏後有竹子百十竿。竹子後面映着些矮矮的朱紅欄干,裡邊圍着些未開的芍藥。高翰林同萬中書攜着手,悄悄的講話,直到亭子上去了。施御史同着秦中書,就隨便在石屏下閒坐。遲衡山同武正字,信步從竹子裡面走到芍藥欄邊。遲衡山對武書道:「園子到也還潔淨,只是少些樹木。」武正字道:「這是前人說過的:亭沼譬如爵位,時來則有之;樹木譬如名節,非素修弗能成。」
shuō zhe, zhǐ jiàn gāo hàn lín tóng wàn zhōng shū cóng tíng zi lǐ zǒu xià lái, shuō dào: qù nián zài zhuāng zhuó jiāng jiā kàn jiàn wǔ xiān shēng de hóng sháo yào shī, rú jīn yòu shì kāi sháo yào de shí hòu le.
說着,只見高翰林同萬中書從亭子裡走下來,說道:「去年在莊濯江家看見武先生的《紅芍藥》詩,如今又是開芍藥的時候了。」
dāng xià zhǔ kè liù rén, xián bù le yī huí, cóng xīn dào xī tīng shàng zuò xià. guǎn jiā jiào chá shàng diǎn shàng yī xún zǎn chá. chí héng shān wèn wàn zhōng shū dào: lǎo xiān shēng guì shěng yǒu gè bì yǒu, tā shì chù zhōu rén, bù zhī lǎo xiān shēng kě céng huì guò? wàn zhōng shū dào: chù zhōu zuì yǒu míng de, bù guò shì mǎ chún shàng xiān shēng qí yú zài xué de péng yǒu yě hái rèn dé jǐ gè, dàn bù zhī lìng yǒu shì shuí? chí héng shān dào: zhèng shì zhè mǎ chún shàng xiān shēng. wàn zhōng shū dào: mǎ èr gē shì wǒ tóng méng de dì xiōng, zěn me bù rèn dé. tā rú jīn jìn jīng qù le. tā jìn le jīng, yí dìng shì jiù dé shǒu de. wǔ shū máng wèn dào: tā zhì jīn bù céng zhōng jǔ, tā wèi shén me jìn jīng? wàn zhōng shū dào: xué dào sān nián rèn mǎn, bǎo tí le tā de yōu xíng. zhè yī jìn jīng, dǎo shì gè gōng míng de kuài jié fāng shì, suǒ yǐ xiǎo dé tā jiù dé shǒu de. shī yù shǐ zài páng dào: zhè xiē yì lù gōng míng, nòng lái nòng qù, shǐ zhōng yǒu xiàn. yǒu cāo shǒu de, dào dǐ yào cóng kē jiǎ chū shēn. chí héng shān dào: shàng nián tā lái bì dì, xiǎo dì kàn tā zhe shí zài jǔ yè shàng jiǎng jiū de, bù xiǎng zhè xiē nián hái shì gè xiù cái chū shēn. kě jiàn zhè jǔ yè èr zì, yuán shì gè wú píng de. gāo hàn lín dào: chí xiān shēng, nǐ zhè huà jiù chà le. wǒ cháo èr bǎi nián lái, zhǐ yǒu zhè yī zhuāng shì shì sī háo bù zǒu de. mó yuán dé yuán, mó kuí dé kuí. nà mǎ chún shàng jiǎng de jǔ yè, zhǐ suàn de xiē mén miàn huà, qí shí, cǐ zhōng de ào miào, tā quán rán bù zhī. tā jiù zuò sān bǎi nián de xiù cái, kǎo èr bǎi gè àn shǒu, jìn le dà chǎng zǒng shì méi yòng de. wǔ zhèng zì dào: nán dào dà chǎng lǐ tóng xué dào shì liǎng yàng kàn fǎ bù chéng? gāo hàn lín dào: zěn me bú shì liǎng yàng! fán xué dào kǎo dé qǐ de, shì dà chǎng lǐ zài yě bù huì zhōng de. suǒ yǐ xiǎo dì wèi zēng jiǎo xìng zhī xiān, zhǐ yī xīn qù chuǎi mó dà chǎng. xué dào nà lǐ, shí cháng kǎo gè sān děng yě bà le! wàn zhōng shū dào: lǎo xiān shēng de yuán zuò, bì shěng de rén, gè gè dōu chuǎi mó làn le. gāo hàn lín dào: lǎo xiān shēng, chuǎi mó èr zì, jiù shì zhè jǔ yè de jīn zhēn le. xiǎo dì xiāng shì de nà sān piān zhuō zuò, méi yǒu yī jù huà shì dù zhuàn, zì zì dōu shì yǒu lái lì de. suǒ yǐ cái dé jiǎo xìng. ruò shì bù zhī dào chuǎi mó, jiù shì shèng rén yě shì bù zhōng de. nà mǎ xiān shēng jiǎng le bàn shēng, jiǎng de dōu shì xiē bù zhōng de jǔ yè. tā yào xiǎo dé chuǎi mó èr zì, rú jīn yě bù zhī zuò dào shén me guān le! wàn zhōng shū dào: lǎo xiān shēng de huà, zhēn shì hòu bèi de jīn liáng. dàn zhè mǎ èr gē què yào suàn yī wèi lǎo xué. xiǎo dì zài yáng zhōu bì yǒu jiā, jiàn tā zhe de chūn qiū, dào yě shén yǒu tiáo lǐ. gāo hàn lín dào: zài yě mò tí qǐ zhè huà. bì chù zhè lǐ yǒu yī wèi zhuāng xiān shēng, tā shì cháo tíng zhēng zhào guò de, ér jīn zài jiā bì mén zhù yì. qián rì yǒu gè péng yǒu hé tā huì xí, tīng jiàn tā shuō: mǎ chún shàng zhī jìn ér bù zhī tuì, zhí shì yī tiáo xiǎo xiǎo de kàng lóng. wú lùn nà mǎ xiān shēng bù kě bǐ zuò kàng lóng, zhǐ bǎ yī gè xiàn huó zhe de xiù cái ná lái jiě shèng rén de jīng, zhè yě jiù kě xiào zhī jí le! wǔ zhèng zì dào: lǎo xiān shēng, cǐ huà yě bù guò shì tā ǒu rán qǔ xiào. yào shuō huó zhe de rén jiù yǐn yòng bù dé, dāng chū wén wáng zhōu gōng, wèi shén me jiù yǐn yòng wēi zǐ jī zǐ? hòu lái kǒng zǐ wèi shén me jiù yǐn yòng yán zi? nà shí zhè xiē rén yě dōu shì huó de. gāo hàn lín dào: zú jiàn xiān shēng bó xué. xiǎo dì zhuān jīng shì máo shī, bú shì zhōu yì, suǒ yǐ wèi zēng kǎo hé dé qīng. wǔ zhèng zì dào: tí qǐ máo shī liǎng zì, yuè fā kě xiào le. jìn lái zhè xiē zuò jǔ yè de, ní dìng le zhū zhù, yuè jiǎng yuè bù míng bái. sì wǔ nián qián, tiān zhǎng dù shǎo qīng xiān shēng zuǎn le yī bù shī shuō, yǐn le xiē hàn rú de shuō huà, péng yǒu men jiù dōu dāng zuò xīn wén. kě jiàn xué wèn liǎng gè zì, rú jīn shì bù bì jiǎng de le! chí héng shān dào: zhè dōu shì yī piān de huà. yī xiǎo dì kàn lái: jiǎng xué wèn de zhǐ jiǎng xué wèn, bù bì wèn gōng míng jiǎng gōng míng de zhǐ jiǎng gōng míng, bù bì wèn xué wèn. ruò shì liǎng yàng dōu yào jiǎng, nòng dào hòu lái, yī yàng yě zuò bù chéng!
當下主客六人,閒步了一回,從新到西廳上坐下。管家叫茶上點上一巡攢茶。遲衡山問萬中書道:「老先生貴省有個敝友,他是處州人,不知老先生可曾會過?」萬中書道:「處州最有名的,不過是馬純上先生;其餘在學的朋友也還認得幾個,但不知令友是誰?」遲衡山道:「正是這馬純上先生。」萬中書道:「馬二哥是我同盟的弟兄,怎麼不認得。他如今進京去了。他進了京,一定是就得手的。」武書忙問道:「他至今不曾中舉,他為甚麼進京?」萬中書道:「學道三年任滿,保題了他的優行。這一進京,倒是個功名的快捷方式,所以曉得他就得手的。」施御史在旁道:「這些異路功名,弄來弄去,始終有限。有操守的,到底要從科甲出身。」遲衡山道:「上年他來敝地,小弟看他着實在舉業上講究的,不想這些年還是個秀才出身。可見這舉業二字,原是個無憑的。」高翰林道:「遲先生,你這話就差了。我朝二百年來,只有這一樁事是絲毫不走的。摩元得元,摩魁得魁。那馬純上講的舉業,只算得些門面話,其實,此中的奧妙,他全然不知。他就做三百年的秀才,考二百個案首,進了大場總是沒用的。」武正字道:「難道大場裡同學道是兩樣看法不成?」高翰林道:「怎麼不是兩樣!凡學道考得起的,是大場裡再也不會中的。所以小弟未曾僥倖之先,只一心去揣摩大場。學道那裡,時常考個三等也罷了!」萬中書道:「老先生的元作,敝省的人,個個都揣摩爛了。」高翰林道:「老先生,『揣摩』二字,就是這舉業的金針了。小弟鄉試的那三篇拙作,沒有一句話是杜撰,字字都是有來歷的。所以才得僥倖。若是不知道揣摩,就是聖人也是不中的。那馬先生講了半生,講的都是些不中的舉業。他要曉得『揣摩』二字,如今也不知做到甚麼官了!」萬中書道:「老先生的話,真是後輩的津梁。但這馬二哥卻要算一位老學。小弟在楊州敝友家,見他着的《春秋》,倒也甚有條理。」高翰林道:「再也莫提起這話。敝處這裡有一位莊先生,他是朝廷徵召過的,而今在家閉門注《易》。前日有個朋友和他會席,聽見他說:『馬純上知進而不知退,直是一條小小的亢龍。』無論那馬先生不可比做亢龍,只把一個現活着的秀才拿來解聖人的經,這也就可笑之極了!」武正字道:「老先生,此話也不過是他偶然取笑。要說活着的人就引用不得,當初文王、周公,為甚麼就引用微子、箕子?後來孔子為甚麼就引用顏子?那時這些人也都是活的。」高翰林道:「足見先生博學。小弟專經是《毛詩》,不是《周易》,所以未曾考核得清。」武正字道:「提起《毛詩》兩字,越發可笑了。近來這些做舉業的,泥定了朱注,越講越不明白。四五年前,天長杜少卿先生纂了一部《詩說》,引了些漢儒的說話,朋友們就都當作新聞。可見學問兩個字,如今是不必講的了!」遲衡山道:「這都是一偏的話。依小弟看來:講學問的只講學問,不必問功名;講功名的只講功名,不必問學問。若是兩樣都要講,弄到後來,一樣也做不成!」
shuō zhe, guǎn jiā lái bǐng: qǐng shàng xí. gāo hàn lín fèng le wàn zhōng shū de shǒu zuò, shī shì yù de èr zuò, chí xiān shēng sān zuò, wǔ xiān shēng sì zuò, qín qīn jiā wǔ zuò, zì jǐ zuò le zhǔ wèi. sān xí jiǔ, jiù bǎi zài xī tīng shàng miàn. jiǔ yáo shí fēn qí zhěng, què bù céng yǒu xì. xí zhōng yòu tán le xiē jīng shī lǐ de cháo zhèng. shuō le yī huì, chí héng shān xiàng wǔ zhèng zì dào: zì cóng yú lǎo xiān shēng lí le cǐ dì, wǒ men de jù huì yě jiàn jiàn de jiù shǎo le. shǎo qǐng, zhuǎn le xí, yòu diǎn qǐ dēng zhú lái. chī le yī xún, wàn zhōng shū qǐ shēn cí qù. qín zhōng shū lā zhe dào: lǎo xiān shēng yī lái shì bì qīn jiā de tóng méng, jiù shì xiǎo dì de qīn wēng yì bān èr lái yòu tiǎn zài tóng bān, jiāng lái bǔ xuǎn le, dà gài zǒng zài yī chù míng rì qiān wàn dào shě jiān yī xù. xiǎo dì cǐ kè huí jiā, jiù jù guò jiǎn lái. yòu huí tóu duì zhòng rén dào: míng rì yī gè kè bù tiān, yī gè kè bù jiǎn, hái shì wǒ men zhào jiù liù gè rén. chí héng shān wǔ zhèng zì bù céng zé yī shēng. shī yù shǐ dào: jí hǎo dàn shì xiǎo dì míng rì dǎ diǎn qū wàn lǎo xiān shēng zuò zuò de, zhè gè jìng shì hòu rì bà. wàn zhōng shū dào: xué shēng zuó rì cái dào zhè lǐ, bù liào jīn rì jiù rǎo gāo lǎo xiān shēng. zhū wèi lǎo xiān shēng zūn fǔ hái bù céng guò lái fèng yè, nà lǐ yǒu gè jiù lái dāo rǎo de? gāo hàn lín dào: zhè gè hé fáng! bì qīn jiā shì guì tóng yá mén, zhè gè bǐ bié rén bù tóng. míng rì zhǐ qiú zǎo guāng jiù shì le. wàn zhōng shū hán hu yīng yǔn le. zhū rén dōu cí le zhǔ rén, sàn le huí qù. dāng xià qín zhōng shū huí jiā, xiě le wǔ fù qǐng tiē, chà zhǎng bān sòng le qù qǐng wàn lǎo yé shī lǎo yé chí xiàng gōng, wǔ xiàng gōng gāo lǎo yé. yòu fā le yī zhāng chuán xì de liū zǐ, jiào yī bān xì, cì rì qīng chén cì hou. yòu fā le yī gè yù tiē, yù mén xià zǒng guǎn, jiào chá chú cì hou, jiǔ xí yào tǐ miàn xiē.
說着,管家來稟:「請上席。」高翰林奉了萬中書的首座,施侍御的二座,遲先生三座,武先生四座,秦親家五座,自己坐了主位。三席酒,就擺在西廳上面。酒肴十分齊整,卻不曾有戲。席中又談了些京師里的朝政。說了一會,遲衡山向武正字道:「自從虞老先生離了此地,我們的聚會也漸漸的就少了。」少頃,轉了席,又點起燈燭來。吃了一巡,萬中書起身辭去。秦中書拉着道:「老先生一來是敝親家的同盟,就是小弟的親翁一般;二來又忝在同班,將來補選了,大概總在一處;明日千萬到舍間一敘。小弟此刻回家,就具過柬來。」又回頭對眾人道:「明日一個客不添,一個客不減,還是我們照舊六個人。」遲衡山、武正字不曾則一聲。施御史道:「極好;但是小弟明日打點屈萬老先生坐坐的,這個竟是後日罷。」萬中書道:「學生昨日才到這裡,不料今日就擾高老先生。諸位老先生尊府還不曾過來奉謁,那裡有個就來叨擾的?」高翰林道:「這個何妨!敝親家是貴同衙門,這個比別人不同。明日只求早光就是了。」萬中書含糊應允了。諸人都辭了主人,散了回去。當下秦中書回家,寫了五副請帖,差長班送了去請萬老爺、施老爺、遲相公,武相公、高老爺。又發了一張傳戲的溜子,叫一班戲,次日清晨伺候。又發了一個諭帖,諭門下總管,叫茶廚伺候,酒席要體面些。
cì rì, wàn zhōng shū qǐ lái, xiǎng dào: wǒ ruò xiān qù bài qín jiā, kǒng pà lā zhù le, nà shí bù dé qù bài zhòng rén, tā men bì dìng jiù yào guài, zhǐ shuō wǒ jiǎn yǒu jiǔ chī de rén jiā pǎo. bù rú xiān bài le zhòng rén, zài qù dào qín jiā. suí jí xiě le sì fù tiě zǐ, xiān bài shī yù shǐ, yù shǐ chū lái huì le, xiǎo dé jiù yào dào qín zhōng shū jiā chī jiǔ, yě bù céng kuǎn liú. suí jí qù bài chí xiàng gōng, chí héng shān jiā huí: zuó wǎn yīn xiū lǐ xué gōng de shì, lián yè chū chéng wǎng jù róng qù le. zhǐ de yòu bài wǔ xiàng gōng, wǔ zhèng zì jiā huí: xiàng gōng zuó rì bù céng huí jiā, lái jiā de shí jié, zài lái huí bài bà. shì rì, zǎo fàn shí hòu, wàn zhōng shū dào le qín zhōng shū jiā, zhǐ jiàn mén kǒu yǒu yī jiàn kuò de qīng qiáng, zhōng jiān suō zhe sān hào, què shì qǐ huā de dà mén lóu. jiào zi chōng zhe dà mén lì dìng, zhǐ jiàn dà mén lǐ fěn píng shàng tiē zhe hóng zhǐ zhū biāo de nèi gé zhōng shū de fēng tiáo, liǎng páng zhàn zhe liǎng xíng yàn chì de guǎn jiā guǎn jiā jǐ bèi hòu biàn shì zhí shì shàng de mào jià zi, shàng shǒu hái tiē zhe liǎng zhāng wèi jìn yuē shì de gào shì. tiě zǐ chuán le jìn qù, qín zhōng shū yíng chū lái, kāi le zhōng jiān píng mén. wàn zhōng shū xià le jiào, lā zhuó shǒu, dào tīng shàng xíng lǐ xù zuò bài chá. wàn zhōng shū dào: xué shēng dāo zài bān mò, jiāng lái fán shì hái yāo qiú tí xié. jīn rì yǒu gè jiàn míng zài cǐ, zhǐ suàn xiān lái bài yè, dāo rǎo de shì, róng xué shēng zài lái lìng xiè. qín zhōng shū dào: bì qīn jiā dào jí lǎo xiān shēng shí fēn dà cái, jiāng lái xiǎo dì shè ruò jìng bǔ le, lǎo xiān shēng biàn shì xiǎo dì de tài shān le. wàn zhōng shū dào: lìng qīn tái cǐ kè kě céng lái lī? qín zhōng shū dào: tā zǎo jiān chāi rén lái shuō, jīn rì yí dìng dào zhè lǐ lái. cǐ kè yě chà bù duō le. shuō zhe, gāo hàn lín, shī yù shǐ, liǎng chéng jiào yǐ jīng dào mén, xià le jiào, zǒu jìn lái le, xù le zuò, chī le chá. gāo hàn lín dào: qín qīn jiā, nà chí nián xiōng tóng wǔ nián xiōng, zhè shí yě gāi lái le? qín zhōng shū dào: yǐ chāi rén qù yāo le. wàn zhōng shū dào: wǔ xiān shēng huò zhě hái lái, nà chí xiān shēng shì bù lái de le. gāo hàn lín dào: lǎo xiān shēng hé yǐ jiàn dé? wàn zhōng shū dào: zǎo jiān zài tā liǎng jiā fèng bài, wǔ xiān shēng jiā huí: zuó wǎn bù céng huí jiā. chí xiān shēng yīn xiū xué gōng de shì wǎng jù róng qù le, suǒ yǐ xiǎo dé chí xiān shēng bù lái. shī yù shǐ dào: zhè liǎng gè rén què yě zuò guài! dàn fán wǒ men qǐng tā, shí huí dào yǒu jiǔ huí bú dào. ruò shuō tā dāng zhēn yǒu shì, zuò xiù cái de nà lǐ yǒu zhè xǔ duō shì! ruò shuō tā zuò shēn fèn, yī gè xiù cái de shēn fèn dào nà lǐ qù! qín zhōng shū dào: lǎo xiān shēng tóng bì qīn jiā zài cǐ, nà èr wèi lái yě hǎo, bù lái yě bà. wàn zhōng shū dào: nà èr wèi xiān shēng de xué wèn, xiǎng bì yě hái shì hǎo de? gāo hàn lín dào: nà lǐ yǒu shèn me xué wèn! yǒu le xué wèn, dào bù zuò lǎo xiù cái le! zhǐ yīn shàng nián guó zi jiān lǐ yǒu yī wèi yú bó shì, zhe shí zuò xìng zhè jǐ gè rén, yīn ér dà jiā lián shǔ. ér jīn yě jiàn jiàn dàn le.
次日,萬中書起來,想道:「我若先去拜秦家,恐怕拉住了,那時不得去拜眾人,他們必定就要怪,只說我檢有酒吃的人家跑。不如先拜了眾人,再去到秦家。」隨即寫了四副帖子,先拜施御史,御史出來會了,曉得就要到秦中書家吃酒,也不曾款留。隨即去拜遲相公,遲衡山家回:「昨晚因修理學宮的事,連夜出城往句容去了。」只得又拜武相公,武正字家回:「相公昨日不曾回家,來家的時節,再來回拜罷。」是日,早飯時候,萬中書到了秦中書家,只見門口有一箭闊的青牆,中間縮着三號,卻是起花的大門樓。轎子衝着大門立定,只見大門裡粉屏上貼着紅紙朱標的「內閣中書」的封條,兩旁站着兩行雁翅的管家;管家脊背後便是執事上的帽架子,上首還貼着兩張「為禁約事」的告示。帖子傳了進去,秦中書迎出來,開了中間屏門。萬中書下了轎,拉着手,到廳上行禮、敘坐、拜茶。萬中書道:「學生叨在班末,將來凡事還要求提攜。今日有個賤名在此,只算先來拜謁,叨擾的事,容學生再來另謝。」秦中書道:「敝親家道及老先生十分大才,將來小弟設若竟補了,老先生便是小弟的泰山了。」萬中書道:「令親台此刻可曾來哩?」秦中書道:「他早間差人來說,今日一定到這裡來。此刻也差不多了。」說着,高翰林,施御史,兩乘轎已經到門,下了轎,走進來了,敘了坐,吃了茶。高翰林道:「秦親家,那遲年兄同武年兄,這時也該來了?」秦中書道:「已差人去邀了。」萬中書道:「武先生或者還來,那遲先生是不來的了。」高翰林道:「老先生何以見得?」萬中書道:「早間在他兩家奉拜,武先生家回:『昨晚不曾回家』。遲先生因修學宮的事往句容去了,所以曉得遲先生不來。」施御史道:「這兩個人卻也作怪!但凡我們請他,十回到有九回不到。若說他當真有事,做秀才的那裡有這許多事!若說他做身分,一個秀才的身分到那裡去!」秦中書道:「老先生同敝親家在此,那二位來也好,不來也罷。」萬中書道:「那二位先生的學問,想必也還是好的?」高翰林道:「那裡有甚麼學問!有了學問,到不做老秀才了!只因上年國子監里有一位虞博士,着實作興這幾個人,因而大家聯屬。而今也漸漸淡了。」
zhèng shuō zhe, hū tīng jiàn zuǒ biān fáng zi lǐ miàn gāo shēng shuō dào: miào! miào! zhòng rén dōu jué chà yì. qín zhōng shū jiào guǎn jiā qù shū fáng hòu miàn qù kàn shì shèn me rén xuān rǎng. guǎn jiā lái bǐng dào: shì èr lǎo yé de xiāng yǔ fèng sì lǎo yé. qín zhōng shū dào: yuán lái fèng lǎo sì zài hòu miàn. hé bù qǐng tā lái tán tán? guǎn jiā cóng shū fáng lǐ qù qǐng le chū lái. zhǐ jiàn yī gè sì shí duō suì de dà hàn, liǎng yǎn yuán zhēng, shuāng méi zhí shù, yī bù jí zhǎng de wū xū, chuí guò le xiōng táng, tóu dài yī dǐng lì shì jīn, shēn chuān yī lǐng yuán sè duàn jǐn xiù páo, jiǎo chuài yī shuāng jiān tóu xuē, yāo shù yī tiáo sī luán tāo, zhǒu xià guà zhe xiǎo dāo zi, zǒu dào tīng zhōng jiān, zuò le yī gè zǒng yī, biàn shuō dào: zhū wèi lǎo xiān shēng zài cǐ, xiǎo zi zài hòu miàn què bù zhī dào, shī péi de jǐn. qín zhōng shū lā zhe zuò le, biàn zhǐ zhe fèng sì diē duì wàn zhōng shū dào: zhè wèi fèng zhǎng xiōng shì bì chù zhè biān yī gè jí yǒu yì qì de rén. tā de shǒu dǐ xià, shí zài yǒu xiē jiǎng jiū, ér qiě yī bù yì jīn jīng jì de làn shú de. tā ruò shì zǎn yī gè jìn, nà pà jǐ qiān jīn de shí kuài, dǎ luò zài tā tóu shàng, shēn shàng, tā huì sī háo bù jué dé. zhè xiē shí, shè dì liú tā zài shě jiān zǎo wǎn qǐng jiào, xué tā de jì yì. wàn zhōng shū dào: zhè gè pǐn mào, yuán shì gè qí rén, bú shì nà shǒu wú fù jī zhī lì de. qín zhōng shū yòu xiàng fèng sì lǎo diē wèn dào: nǐ fāng cái zài lǐ biān lián jiào miào! miào! què shì wèi hé? fèng sì lǎo diē dào: zhè bú shì wǒ, shì nǐ lìng dì. lìng dì cái shuō rén de lì qì dào dǐ shì shēng lái de, wǒ jiù jiào tā tí le yī duàn qì, zhe rén ná chuí bàng dǎ, yuè dǎ yuè bù téng, tā yī shí xǐ huān qǐ lái, zài nà lǐ shuō miào. wàn zhōng shū xiàng qín zhōng shū dào: lìng dì lǎo xiān shēng zài fǔ, hé bù yě qǐng chū lái huì huì? qín zhōng shū jiào guǎn jiā jìn qù qǐng, nà qín èr kuǎ zǐ yǐ cóng hòu mén lǐ qí le mǎ, jìn xiǎo yíng kàn shì jiàn fǎ le. xiǎo sī men lái qǐng dào nèi tīng yòng fàn. fàn bì, xiǎo sī men yòu cóng nèi tīng zuǒ shǒu kāi le mén, qǐng zhū wèi lǎo yé jìn qù xián zuò. wàn zhōng shū tóng zhe zhòng kè jìn lái. yuán lái shì liǎng gè duì tīng, bǐ zhèng tīng lüè xiǎo xiē, què shōu shí de yě hái jīng zhì. zhòng rén suí biàn zuò le, chá shàng pěng jìn shí èr yàng de zǎn chá lái, yī gè shí yī èr suì de xiǎo sī yòu xiàng lú nèi tiān shàng xiē xiāng. wàn zhōng shū àn xiǎng dào: tā men jiā de pái chǎng bì jìng bù tóng. wǒ dào jiā hé bù jìng zuò qǐ lái? zhǐ shì mén miàn bù dé zhè yàng dà, xiàn rèn de guān fǔ, bù néng jiào tā lái shàng mén, yě méi yǒu tā zhè xiē shǒu xià rén cì hou.
正說着,忽聽見左邊房子裡面高聲說道:「妙!妙!」眾人都覺詫異。秦中書叫管家去書房後面去看是甚麼人喧嚷。管家來稟道:「是二老爺的相與鳳四老爺。」秦中書道:「原來鳳老四在後面。何不請他來談談?」管家從書房裡去請了出來。只見一個四十多歲的大漢,兩眼圓睜,雙眉直豎,一部極長的烏須,垂過了胸膛,頭戴一頂力士巾,身穿一領元色緞緊袖袍,腳踹一雙尖頭靴,腰束一條絲鸞絛,肘下掛着小刀子,走到廳中間,作了一個總揖,便說道:「諸位老先生在此,小子在後面卻不知道,失陪的緊。」秦中書拉着坐了,便指着鳳四爹對萬中書道:「這位鳳長兄是敝處這邊一個極有義氣的人。他的手底下,實在有些講究,而且一部《易筋經》記的爛熟的。他若是趲一個勁,那怕幾千斤的石塊,打落在他頭上,身上,他會絲毫不覺得。這些時,舍弟留他在舍間早晚請教,學他的技藝。」萬中書道:「這個品貌,原是個奇人,不是那手無縛雞之力的。」秦中書又向鳳四老爹問道:「你方才在裡邊連叫妙!妙!卻是為何?」鳳四老爹道:「這不是我,是你令弟。令弟才說人的力氣到底是生來的,我就教他提了一段氣,着人拿椎棒打,越打越不疼,他一時喜歡起來,在那裡說妙。」萬中書向秦中書道:「令弟老先生在府,何不也請出來會會?」秦中書叫管家進去請,那秦二侉子已從後門裡騎了馬,進小營看試箭法了。小廝們來請到內廳用飯。飯畢,小廝們又從內廳左首開了門,請諸位老爺進去閒坐。萬中書同着眾客進來。原來是兩個對廳,比正廳略小些,卻收拾得也還精緻。眾人隨便坐了,茶上捧進十二樣的攢茶來,一個十一二歲的小廝又向爐內添上些香。萬中書暗想道:「他們家的排場畢竟不同。我到家何不竟做起來?只是門面不得這樣大,現任的官府,不能叫他來上門,也沒有他這些手下人伺候。」
zhèng xiǎng zhe, yī gè chuān huā yī de wèi jiǎo, ná zhe yī běn xì mù, zǒu shàng lái, dǎ le qiǎng guì, shuō dào: qǐng lǎo yé xiān shǎng liǎng chū. wàn zhōng shū ràng guò le gāo hàn lín shī yù shǐ, jiù diǎn le yī chū qǐng yàn, yī chū jiàn bié. shī yù shǐ yòu diǎn le yī chū wǔ tái. gāo hàn lín yòu diǎn le yī chū zhuī xìn. wèi jiǎo ná hù bǎn zài páng biān xiě le, ná dào xì fáng lǐ qù bàn. dāng xià qín zhōng shū yòu jiào diǎn le yī xún qīng chá. guǎn jiā lái bǐng dào: qǐng zhū wèi lǎo yé wài biān zuò. zhòng rén péi zhe wàn zhōng shū cóng duì tīng shàng guò lái. dào le èr tīng, kàn jiàn zuò xì de chǎng kǒu yǐ jīng pù shè de qí chǔ, liǎng biān fàng le wǔ bǎ quān yǐ, shàng miàn dōu shì dà hóng pán jīn yǐ dā, yī cì zuò xià. zhǎng bān dài zhe quán bān de xì zi, dōu chuān le jiǎo sè de yī shang, shàng lái bǐng cān le quán chǎng dǎ gǔ bǎn cái lì dào yán kǒu, qīng qīng de dǎ le yī xià gǔ bǎn. zhǐ jiàn nà tiē dàn zhuāng le yī gè hóng niáng, yī niǔ yī niē, zǒu shàng chǎng lái. zhǎng bān yòu shàng lái dǎ le yī gè qiǎng guì, bǐng le yī shēng shǎng zuò, nà chuī shǒu men cái zuò xià qù. zhè hóng niáng cái chàng le yī shēng, zhǐ tīng dé dà mén kǒu hū rán yī bàng luó shēng, yòu yǒu hóng hēi mào zi yāo he le jìn lái. zhòng rén dōu yí huò: qǐng yàn lǐ miàn cóng méi yǒu zhè gè zuò fǎ de! zhǐ jiàn guǎn jiā pǎo jìn lái, shuō bù chū huà lái. zǎo yǒu yī gè guān yuán, tóu dài shā mào, shēn chuān yù sè duàn páo, jiǎo xià fěn dǐ zào xuē, zǒu shàng tīng lái, hòu miàn gēn zhe èr shí duō gè kuài shǒu, dāng xiān liǎng gè, zǒu dào shàng miàn, bǎ wàn zhōng shū yī shǒu jiū zhù, yòng yī tiáo tiě liàn tào zài jǐng zi lǐ, jiù cǎi le chū qù. nà guān yuán yī yán bù fā, yě jiù chū qù le. zhòng rén xià de miàn miàn xiāng qù. zhǐ yīn zhè yī fān, yǒu fèn jiào:
正想着,一個穿花衣的未腳,拿着一本戲目,走上來,打了搶跪,說道:「請老爺先賞兩齣。」萬中書讓過了高翰林、施御史,就點了一出《請宴》,一出《餞別》。施御史又點了一出《五台》。高翰林又點了一出《追信》。未腳拿笏板在旁邊寫了,拿到戲房裡去扮。當下秦中書又叫點了一巡清茶。管家來稟道:「請諸位老爺外邊坐。」眾人陪着萬中書從對廳上過來。到了二廳,看見做戲的場口已經鋪設的齊楚,兩邊放了五把圈椅,上面都是大紅盤金椅搭,依次坐下。長班帶着全班的戲子,都穿了腳色的衣裳,上來稟參了全場、打鼓板才立到沿口,輕輕的打了一下鼓板。只見那貼旦裝了一個紅娘,一扭一捏,走上場來。長班又上來打了一個搶跪,稟了一聲「賞坐」,那吹手們才坐下去。這紅娘才唱了一聲,只聽得大門口忽然一棒鑼聲,又有紅黑帽子吆喝了進來。眾人都疑惑:「請宴」裡面從沒有這個做法的!只見管家跑進來,說不出話來。早有一個官員,頭戴紗帽,身穿玉色緞袍,腳下粉底皂靴,走上廳來,後面跟着二十多個快手,當先兩個,走到上面,把萬中書一手揪住,用一條鐵鏈套在頸子裡,就采了出去。那官員一言不發,也就出去了。眾人嚇的面面相覷。只因這一番,有分教:
lí yuán zǐ dì, cóng jīn xiào shā xiāng shēn píng shuǐ yīng xióng, yī lì dān chéng huàn nán.
梨園子弟,從今笑煞鄉紳;萍水英雄,一力擔承患難。
wèi zhī hòu miàn rú hé, qiě tīng xià huí fēn jiě.
未知後面如何,且聽下回分解。