jìng kāng zhōng zhì qī shí sì.
靖康中帙七十四。
biàn dōu jì yuē: shí èr yuè chū biān bào zhī yào shī yǐ cháng shèng jūn pàn wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù zhí dǐ yàn zhōng zuǒ yòu jìn chén cāng huáng shī sè wèi jí xiū bèi ér wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù shī yǐ dù hé zhí zhì chéng xià lǔ gǎi zuò dí bīng rú rù wú rén zhī jìng cháo tíng zhī zéi gǎi zuò dí fēng bī jìn nǎi lián qiǎn shǐ qiú hé zhōng wài yóu shì xiōng xiōng dàn chí hé yì lǔ gǎi zuò dí tuì cháo tíng máng rán wèi yǒu qí cè shì shù xián wàng xú chù rén rù fǔ zhōng xīng jì zhào wèi xiāng wú mǐn gěng nán zhòng lǐ gāng yì lùn bù xié dàn gè wù jí yǐn mén rén ér yǐ nán zhòng guān léi guān děng yǐ zhí jiǎng hé zhī dǎng biān shì yī qiè bù wèn jiàn jì yì sī jǔ qún liáo shǔ yī shí zào jìn zhī rén chéng shì fù zhī bù zhī suǒ yì hé lì hài yě. sì yuè chū shàng huáng huáng hòu hái quē shàng qīn chū jiāo yíng yà cài yōu zhì guó mén bù dé rù shí cài jīng zài luò zhào zhū zǐ xī zhì hú wài qǔ wáng fǔ shǒu jí zhì què xià tóng guàn sòng lǐng biǎo. yòu qiǎn tái guān zhāng chéng qǔ shǒu jí xiāo yú dū xià liáng fāng píng yǐ bù shǒu hé jīn suì lù zhī qún xiōng jiù xíng dōu rén dà kuài rén jiē yǐ yī lǚ wàng chù rén rán gōng míng jiǎn yú zhì jùn jìng yǐ lù lù bài shì mǐn yì shī lù wèi jiān tiān xià zhī shì yán lì hài zhě rì shù bǎi lüè bù xǐng lǎn wéi shì zì xiāng máo dùn wáng yún: fèng shǐ guī zòu yuē: èr tài zǐ yì tōng shuō huà nián hǎn gǎi zuò ní kān hěn bó shān cǐ èr zì bù kě jìn yě. yuē yún: yǐ qī yuè fù dào zhì qī bù zhì zé jǔ bīng ér nán lǔ gǎi zuò dí jì jǔ bīng yóu liǎng lù.
汴都记曰:十二月初边报知药师以常胜军叛斡离不(改作斡里雅布)直抵燕中左右近臣仓皇失色未及修备而斡离不(改作斡里雅布)师已渡河直至城下虏(改作敌)兵如入无人之境朝廷知贼(改作敌)锋逼近乃连遣使求和中外由是汹汹但持和议虏(改作敌)退朝廷茫然未有奇策士庶咸望徐处仁入辅中兴既召为相吴敏耿南仲李纲议论不协但各务汲引门人而已南仲官雷观等以植讲和之党边事一切不问建计议司举群寮属一时躁进之人乘势附之不知所议何利害也。四月初上皇皇后还阙上亲出郊迎迓蔡攸至国门不得入时蔡京在洛诏诸子悉置湖外取王黼首级至阙下童贯送岭表。又遣台官张澂取首级枭於都下梁方平以不守河津遂戮之群凶就刑都人大快人皆以伊吕望处仁然功名减於治郡竟以碌碌败事敏亦尸禄为奸天下之士言利害者日数百略不省览惟是自相矛盾王云:奉使归奏曰:二太子亦通说话黏罕(改作尼堪)很勃(删此二字)不可近也。约云:以七月复到至期不至则举兵而南虏(改作敌)既举兵由两路。
nán jìn yì zhě, huò yuē: lǔ gǎi zuò dí. ruò dù hé yī gǔ ér nán wǒ quē rén cuò zhì dāng yú jīng chéng sì miàn shí lǐ jiān gè tún bīng shù wàn zhù gāo qiàn kāi shēn gōu jù yào hài zhī lì yǐ jiān shǒu bié chí qí yǐ yuán zhī. yòu qīng yě yǐ duàn liáng mò shǐ lǔ gǎi zuò dí jìn bù gǎn gōng cì qí xì yǐ bīng jī zhī lìng hé běi zhī mín gè yíng lěi yǐ zì shǒu zǒu shǐ yǐ bào kāng wáng wèi yuán shuài lǜ jí qí bīng zhòng yáng shēng dǎo yān shān yǐ duàn lǔ gǎi zuò qí guī lù shǐ zhī dòng xīn què qián jūn dù hé huì qín wáng zhī shī rào qí bèi jiā gōng zhī shàng kě yě., huò yuē: lǔ gǎi zuò dí bīng shén ruì ér wú jūn pàn nǜ zhī jiǔ wén lǔ gǎi zuò dí shēn rù qì yì sàng bù. ruò yōng jià lín shòu xú yì suǒ xiàng yīng gū chéng yǐ zì shǒu kǒng fēi cháng cè yě. dà chén wèi yǐ wéi rán lǔ gǎi zuò dí hū yǎn zhì cháo tíng wǎng zhī suǒ cuò hé rì shàng chéng tí jǔ zhào mù rén bīng hào yuē: hé xiàng gōng qí bīng qí yìng mù zhě xī quē shí léi bèi zhī rén shì zhōng huáng qí zòng héng tǒng zhì mǎn dào kuáng lǜ shū shēng qǐ xiǎo bīng jī wǎng lái chéng bì tán xiào zì. ruò chuán wén yún: rì yǐn chún jiǔ bàn hān yī ōu dà kě hài yě. nián hǎn gǎi zuò ní kān zì jū qīng chéng wèi cháng lí zhài fán yǒu suǒ yì wéi zhào wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù zhì zhàng zhōng jūn shì jiē chū nián hǎn gǎi zuò ní kān.
南进议者,或曰:虏(改作敌)。若渡河一鼓而南我缺人措置当於京城四面十里间各屯兵数万筑高堑开深沟据要害之利以坚守别驰骑以援之。又清野以断粮秣使虏(改作敌)进不敢攻伺其隙以兵击之令河北之民各营垒以自守走使以报康王为元帅率集其兵众扬声擣燕山以断虏(改作其)归路使之动心却潜军渡河会勤王之师绕其背夹攻之尚可也。,或曰:虏(改作敌)兵甚锐而吾军判衄之久闻虏(改作敌)深入气益丧不。若拥驾临狩徐议所向婴孤城以自守恐非长策也。大臣未以为然虏(改作敌)忽掩至朝廷罔知所措何日上城提举召募人兵号曰:何相公奇兵其应募者悉缺食羸惫之人市中黄旂纵横统制满道狂率书生岂晓兵机往来城壁谈笑自。若传闻云:日饮醇酒半酣一讴大可骇也。黏罕(改作尼堪)自居青城未尝离寨凡有所议唯召斡离不(改作斡里雅布)至帐中军事皆出黏罕(改作尼堪)。
dì zì xíng zài suǒ pī fù xú bǐng zhé qǔ yī fú bìng niú yáng qiān kǒu wǔ sè xiàn zào jiǎo zhī shǔ mò yún: fèng shàng huáng zhǐ huī qǔ zhào cái rén yuán nú.
帝自行在所批付徐秉哲取衣服并牛羊千口五色线皂角之属末云:奉上皇指挥取赵才人(元奴)。
dì méng chén yǐ lái jīng shī wú jūn zhě sì shí yú rì wú jiān guó bìng sān xǐng zhě bàn yuè nèi wài tiē rán shì chán rú gù gài rén xīn jiǔ kùn zé sī shēng gù yě. jiā jiā huǐ qì mǐn wū yǔ chōng xīn rì bàn qiǔ bèi jí bì yī suí xīn zhǔ qiān xǐ chū jīn rén yù xíng wèi xíng zhī jiān bāng chāng wèi zuǒ yòu xiǎo rén yí huò yǒu yì chū xīn xiān cè tài hòu yǐn zhōu tài hòu shì shè wén zhōng zhǐ qín wáng zhī shī zhī fàn nè děng bīng zài jìn sōu suǒ gè rén qīn shí qiǎn zhī gōng rán sì shè yǐ shì jí wèi shì lùn pō yǒu yì cí míng dá mù wèi lǔ gǎi zuò dí suǒ fā jué lù qǔ guān bǎn yǐ wéi yíng zhà chū nán nǚ běi qiān zhě wǔ bǎi rén wéi yī duì lǔ gǎi zuò dí yǐ shù shí qí qū zhī rú qū yáng shǐ jīng shī rén bù néng tú zǒu yuǎn shè shāo bù qián jí qiāo shā yí hái bì yě sūn chuán dé chē yī chéng zài gǔ ròu zì yǐ pǐ mǎ suí zhī bèi xiǎo xíng lǐ qǔ qián rì fǔ zhōng xuān jiè fù hè chū shàng huáng zhī zǐ hán guó gōng shàng zài yīng hái qián rì shì biàn yīn suí yǎng niáng dùn mín jiān lǔ gǎi zuò dí rén yì tàn zhī xiàn bǐng zhé yī rì yào jiàn bù rán biàn yào dà yǐn dào jūn qián lǔ gǎi zuò dí rén qǔ rén qí jí rú cǐ fàn zhì xū quán jiā jiē lǔ qù yī zi yín fū zuò shǎo qīng yì jìng qǔ yǐ wǎng jīn rén dào chén zhōu nán jīng lǚ bài èr chéng jìng quán xú chù rén jǐ bù miǎn èr zi bèi shā chén gòu zài shān zhōng wèi jūn rén suǒ shā zhào yě yuán zhī dà míng fǔ wèi jūn mín suǒ zhú cháo tíng suì yǐ yùn shǐ zhāng què chú zhí xué shì zhī dà míng yuán shuài fǔ yòng shì zhě gěng shì fù zǐ huáng qián shàn zōng zé wāng bó yàn děng ěr tài xué nèi rén yuán yǒu liù bǎi rén wéi bì yǐ lái huàn jiǎo qì zhě èr bǎi yú rén zhì jīn shàng yǒu cú zhě bàn wèi guǐ lù qù dōng zhào xǔ shì qī shū yì bìng cè yǐ qiú móu lüè zhī shì tài xué zhōng shǒu jiù tú yuǎn dà zhě jiē bù kěn shì wéi qīng kuáng zào.
帝蒙尘以来京师无君者四十馀日无监国并三省者半月内外帖然市廛如故盖人心久困则思生故也。家家毁器皿屋宇充薪日办糗糒及敝衣随新主迁徙初金人欲行未行之间邦昌为左右小人疑惑有异初心先册太后引周太后事赦文中止勤王之师知范讷等兵在近搜索各人亲识遣之公然肆赦以示即位士论颇有异辞明达墓为虏(改作敌)所发掘露取棺板以为营栅初男女北迁者五百人为一队虏(改作敌)以数十骑驱之如驱羊豕京师人不能徒走远涉稍不前即敲杀遗骸蔽野孙传得车一乘载骨肉自以匹马随之背小行李取前日府中宣借负荷初上皇之子韩国公尚在婴孩前日事变因随养娘遁民间虏(改作敌)人亦探知限秉哲一日要见不然便要大尹到军前虏(改作敌)人取人其急如此范致虚全家皆虏去一子寅敷作少卿亦径取以往金人到陈州南京屡败二城竟全徐处仁几不免二子被杀陈遘在山中为军人所杀赵野元知大名府为军民所逐朝廷遂以运使张悫除直学士知大名元帅府用事者耿氏父子黄潜善宗泽汪伯彦等耳太学内人元有六百人围闭以来患脚气者二百馀人至今尚有殂者半为鬼录去冬诏许试七书义并策以求谋略之士太学中守旧图远大者皆不肯试惟轻狂躁。
jìn zhě xīn rán jiù shì hòu jiē bǔ xiào wèi fā fù zhāng shū yè jūn qián tīng hòu chāi shǐ bǐ jiān zú wǔ jí chéng pò sǐ zhě shén zhòng tuì shī hòu yǒu cún zhě wǎng shān dōng jiàn kāng wáng shàng shū yán shì zhě. cǐ cáo hé suǒ bù zhì guó jiā diān wēi shàng yù jì yú liáng kě mǐn xiào chéng pò shí rú liú yán qìng nán guāng guó qín yuán kāng zé mín zhū rén kòu mén zhǎn guān yè dùn bìng wú tuō zhě wéi yǒu bīng zhě. qiě zhàn. qiě yǐn kě yǐ kuì zǒu rú fù zhèng lín guō jīng shì yě. fù yuán shuài zōng bǎng jīng chéng shù kāng wáng zhǐ huī fēn qiǎn jiàng bīng yī bǎi yú wàn yíng èr dì yǐ yǐn bīng dù hé hé běi zhū jùn shí bù xià yī èr yǐ wéi yìng yuán xià rè zài jìn jīn rén bì bù néng lái xiào gāng bǎng hú nán ān fǔ guō sān yì yǐn shàng jūn jí xī dòng bīng shí wàn qián lái jiù yuán zhī jīng zhào fàn zhì miáo bǎng shōu fù nán jīng qín wěi liú shǒu gāo shì yóu tǒng zhì zhāng sī shèng bǎng shōu fù xiāng yáng fǔ qín guō jīng xì qián lái èr shí wǔ rì zài jīng yīng guān sī yī bàn guān lì yì nán jīng yíng jià shì rì bāng chāng shí yōng děng lǜ guān lì chū mén.
进者欣然就试後皆补校尉发赴张叔夜军前听候差使比肩卒伍及城破死者甚众退师後有存者往山东见康王上书言事者。此曹何所不至国家颠危尚欲觊觎良可悯笑城破时如刘延庆男光国秦元康泽民诸人叩门斩关夜遁并无脱者唯有兵者。且战。且引可以溃走如傅政临郭京是也。副元帅宗榜京城述康王指挥分遣将兵一百馀万迎二帝已引兵渡河河北诸郡十不下一二以为应援夏热在近金人必不能来孝纲榜湖南安抚郭三益引上军及溪洞兵十万前来救援知京兆范致瞄榜收复南京擒伪留守高世由统制张思胜榜收复襄阳府擒郭京戏前来二十五日在京应官司一半官吏诣南京迎驾是日邦昌时雍等率官吏出门。
fàn zhòng xióng běi jì yuē: xīn chǒu rén yín nián shí cháo tíng xīn dìng yān shān diào hé běi hé dōng jīng dōng jīng xī zhī mín zhuǎn shū sù jīn bó qì jiǎ wǎng yān shān luò yì yú dào xiàn lì bù yā lái zhě jiē yán yān shān chū dìng dào zéi bù kě shèng shǔ piāo jié xíng lǐ shāng lǚ suì jué bù yā guān wǎng wǎng zài xióng zhōu bù gǎn běi qù ér yàn yún: liǎng lù guān lì sàn chù zhōng guó qí xiào jù zhī mín bìng yǐn chù nèi dì zhōng guó zhī mín rì yè yí zhī ér guān lì yì bù fù yǐ lǐ dài yù liǎng xiāng fèn hèn shù zhì xuān zhēng zhì yǐ sì suì qiū píng yáng fǔ jiù liáng yì shèng jūn liú sì chū fǎn zhuǎn zhì huái zhōu chéng xià shǒu chén huò ān guó yù tuì zhī bǐng wǔ suì shí yī yuè nián hǎn gǎi zuò ní kān xiàn huái zhōu shā huò ān guó fàn zhòng xióng dài mìng lìng wǎng zhèng zhōu yǎng jì tú zhōng yǔ yàn rén tóng háng yīn wèn cǐ zhōng lái zhě shì jǐ guó rén gòng yǒu duō shǎo bīng mǎ qí fān rén dá yán bǐ zhōng suí guó xiāng lái zhě yǒu dá dá jiā yǒu xī ài yǒu hēi shuǐ jiā yǒu xiǎo róng lú gǎi zuò bó luō jiā yǒu qì dān jiā yǒu dǎng xiàng jiā yǒu xiá jiá sī jiā yǒu huǒ shí jiā yǒu huí hú jiā yǒu shì wéi jiā yǒu hàn ér jiā gòng bù dé jiàn shù mù qí cóng hé běi suí chán mù gǎi zuò dòng mó guó wáng zhě bīng mǎ gèng duō wèi jū zhàn shù guó lù dà jīn zhèng jūn bù guò shí wàn shà yǒu shēng nǚ zhēn huàn zuò sào dì jūn biàn shì yě. yǐ zhòng xióng suǒ qīn jiàn nián hǎn gǎi zuò ní kān zhài yǒu bīng wǔ wàn rén lóu sù bèi jǐn gǎi zuò luó suǒ bèi lè zhài yǒu bīng wàn rén jiē qiāng wèi qián háng háo yuē: yìng jūn rén mǎ jiē quán fù jiǎ yāo chuí bā léng gùn bàng yī tiáo, huò dāo yī kǒu qiāng zhǎng yī zhàng èr chǐ dāo rú zhōng guó tú dāo cǐ zhě xiāo wèi zhī bīng yě. gōng shǐ zài hòu shè ér bù fā gōng lì bù guò qī dòu jiàn duō zhě bù mǎn bǎi zhǐ zì dà jīn bīng wài qí tā guó bīng jiē bù dài jiǎ gōng shǐ huò yǒu huò wú jiē xuán zhuó dào bàng mù zhí zhī wèi bīng nián hǎn gǎi zuò ní kān jūn zhì bù zú jiē sù mǐ zhōu huò shāo zhū ròu bié wú yì pǐn fān rén zhǔ zhōng guó shì zhě gāo shàng shū sūn zuǒ sī yě. gāo yóu qīn yào jiān chōng nián hǎn gǎi zuò ní kān jūn qián tōng shì wèi lì rén yuē: běn sī jiē chā bǐ yú yāo wén zì jí gè yú rén lùn tán yán jiē chéng wén ér xí shū wén zì qiǎn lòu shān cǐ èr zì jǐ bù kě dú fán fān guān píng jū wéi zhe shàng lǐng hè shān wú shàng xià.
范仲熊北记曰:辛丑壬寅年时朝廷新定燕山调河北河东京东京西之民转菽粟金帛器甲往燕山络绎於道县吏部押来者皆言燕山初定盗贼不可胜数剽劫行李商旅遂绝部押官往往在雄州不敢北去而燕云:两路官吏散处中国其啸聚之民并引处内地中国之民日夜疑之而官吏亦不复以礼待遇两相忿恨数至喧争至乙巳岁秋平阳府就粮义胜军刘嗣初反转至怀州城下守臣霍安国御退之丙午岁十一月黏罕(改作尼堪)陷怀州杀霍安国范仲熊贷命令往郑州养济途中与燕人同行因问此中来者是几国人共有多少兵马其番人答言比中随国相来者有达靼家有奚爱有黑水家有小戎芦(改作博啰)家有契丹家有党项家有黠戛斯家有火石家有回鹘家有室韦家有汉儿家共不得见数目其从河北随蟾目(改作栋摩)国王者兵马更多为拘占数国路大金正军不过十万煞有生女真唤做埽地军便是也。以仲熊所亲见黏罕(改作尼堪)寨有兵五万人娄宿孛堇(改作罗索贝勒)寨有兵万人皆枪为前行号曰:硬军人马皆全副甲腰垂八棱棍棒一条,或刀一口枪长一丈二尺刀如中国屠刀此者骁卫之兵也。弓矢在後设而不发弓力不过七斗箭多者不满百只自大金兵外其他国兵皆不带甲弓矢或有或无皆旋斫道傍木执之为兵黏罕(改作尼堪)军至步卒皆粟米粥或烧猪肉别无异品番人主中国事者高尚书孙左司也。高尤亲要兼充黏罕(改作尼堪)军前通事谓吏人曰:本司皆插笔於腰文字极个与人论谈言皆成文而檄书文字浅陋(删此二字)几不可读凡番官平居惟着上领褐衫无上下。
zhī biàn fù zhě zhe hè sè máo shān yǐ yáng qiú láng pí děng wéi mào chuán wén nián hǎn gǎi zuò ní kān èr tài zǐ chū rù zhōng guó shí zhǐ zhe hè bù shān jì bá jīng chéng qí xià wú bù yī jǐn xiù zhì yuè dàn jí shì shì zé fú tóu gōng fú xuē hù jiē rú zhōng guó zhī zhì zhòng xióng měi jiàn nián hǎn gǎi zuò ní kān zhe qīng diāo qiú bàn xiù shí fù lù dǐng ér zuò jīn rén chà nǚ zhēn shā lǐ dǎ gǎi zuò sà ěr lā wèi zhèng zhōu dào shì zhào zhī cái zài zhèng zhōu mài xiàng néng huī sì shí wǔ jīn tiě jiǎn xīn dǎn kě shǐ zhòng xióng yīn wèi zhī yuē: shàng huáng wèi liǎo wú xiàn dào shì méi yí gè bào ēn zhī cái yuē: zhǐ shì bù yòng zhe zhī cái qǐ shì bù néng rú jīn zhī cái kěn dìng zhào guān jiā biàn sǐ yě. bù huǐ zhòng xióng yīn yǔ zhī móu shā shā lǐ dǎ gǎi zuò sà ěr lā bù guǒ sì yuè sì rì nián hǎn gǎi zuò ní kān huí jūn zhì zhèng zhōu jiào yī fān bīng yǐn qù jiàn shǎo dì qí rén yǐn zhòng xióng dào qīng dé tài píng kù qián zhōng yǒu nèi shì jí fù rén shù rén zhōng yī rén shēn shén shòu rén zhǐ yún: cǐ shǎo dì yě. zhòng xióng bài qì yún: chén shòu guó ēn cái báo wèi bēi wú suǒ zhǎn xiào zhì bì xià jí cǐ sǐ yǒu yú zé dì bù yán jīn rén yǐ chì zhòng xióng lìng tuì yǒu fān guān liáng qìng yì lái jiào zhòng xióng yuē: guó xiāng yǒu tái zhǐ yǒu guó shū sòng nǐ guī shū tí yuē: shū zhì yú nán cháo huáng dì què xià gǔ lú nǐ yí jī bó jí liè gǎi zuò gù lún ní yī lā qí bèi lè zuǒ fù yuán shuài bù xiě xìng míng zhǐ yòng yī yuán shuài fǔ yìn xià yún: jǐn fēng shū yún: tiān huì wǔ nián sì yuè rì gǔ lú nǐ yí jī bó jí liè gǎi zuò gù lún ní yī lā qí bèi lè zuǒ fù yuán shuài jǐn zhì shū yú nán cháo huáng dì què xià zǎo zhě gōng xià huái zhōu nèi yǒu xiāng guàn xì hé nán rén yǐ bù xì cháo tíng cuò zhì zhōu xiàn rén mín suí jūn jiāng dài qián lái běi zhì biàn jīng le bì quán lìng zhèng zhōu jiù liáng yǎng jì chú qíng yuàn guī xiáng sì fā guò hé běi wài nèi yǒu bù yuàn guī xiáng rén cóng shì láng huái zhōu hé nèi xiàn chéng fàn zhòng xióng qiǎn lìng huán xiāng yǎng jì yīng cōng fǔ wèi liàng xī zhuān fèng shū chén dá bù xuān jǐn bái qìng yì qiǎn mǎ jūn yī rén zhì jīng shī tóu xià zhòng xióng suì guī.
之辨富者着褐色毛衫以羊裘狼皮等为帽传闻黏罕(改作尼堪)二太子初入中国时止着褐布衫既拔京城其下无不衣锦绣至月旦及视事则幞头公服靴笏皆如中国之制仲熊每见黏罕(改作尼堪)着青貂裘半袖时复露顶而坐金人差女真沙里打(改作萨尔拉)为郑州道士赵之才在郑州卖相能挥四十五斤铁简心胆可使仲熊因谓之曰:上皇为了无限道士没一个报恩之才曰:只是不用着之才岂是不能如今之才肯定赵官家便死也。不悔仲熊因与之谋杀沙里打(改作萨尔拉)不果四月四日黏罕(改作尼堪)回军至郑州教一番兵引去见少帝其人引仲熊到清德太平库前中有内侍及妇人数人中一人身甚瘦人指云:此少帝也。仲熊拜讫云:臣受国恩才薄位卑无所展效致陛下及此死有馀责帝不言金人已叱仲熊令退有番官梁庆裔来叫仲熊曰:国相有台旨有国书送你归书题曰:书致於南朝皇帝阙下骨卢你移赍勃极烈(改作固伦尼伊拉齐贝勒)左副元帅不写姓名只用一元帅府印下云:谨封书云:天会五年四月日骨卢你移赍勃极烈(改作固伦尼伊拉齐贝勒)左副元帅谨致书於南朝皇帝阙下早者攻下怀州内有乡贯系河南人以不系朝廷措置州县人民随军将带前来北至汴京了毕权令郑州就粮养济除情愿归降巳发过河北外内有不愿归降人从事郎怀州河内县丞范仲熊遣令还乡仰冀英聪俯为亮悉专奉书陈达不宣谨白庆裔遣马军一人至京师投下仲熊遂归。
jìng kāng huáng zú xiàn lǔ gǎi zuò dí jì yī shǎo dì wèi xià tài zǐ chén xiǎo dài wáng xùn jiàn jū wǔ guó chéng zhèng cái rén shēng dà gōng zhǔ èr gōng zhǔ gè nián yòu dí cái rén wú chū yī jiàn zài qīn wáng jǐng wáng jì wáng shēn wáng xú wáng ān kāng jùn wáng xiàng guó gōng wēn guó gōng guǎng píng jùn wáng yí guó gōng wán shǐ dí cái rén hán zhōu shēng tiě shǐ yán wǎn róng wǔ guó shēng yī jiàn zài gōng zhǔ chún fú gōng zhǔ shàng shū guān wáng zōng miǎn nán chāng yuǎn xiǎo gōng zhǔ shàng yào guān chéng liáng nán dūn fù róng dé gōng zhǔ jià xí gǔ guó wáng yǐ sǐ jiàn zài dà jīn huáng hòu hòu wèi jū zhù xí gǔ gǎi zuò shí gǔ nà xún dé gōng zhǔ jià shè yě mǎ láng jūn jiàn zài shàng jīng zhù shè yě mǎ gǎi zuò xī mò níng fú gōng zhǔ jià chén wáng yǐ sǐ qí zi jiàn zài lěng shān zhù jū huì fú gōng zhǔ jià kāi fǔ xiàng gōng xié bǎo sān guó xiāng nán jiàn zài shàng jīng jū zhù zhù xié bǎo sān gǎi zuò xī shàng sū yī jiàn zài guì fēi cuī guì fēi wáng wǎn róng dài wáng jié yú xiǎo wáng jié yú dí cái rén qiáo jié yú yī jiàn zài fù mǎ dū wèi sòng bāng guāng xiàng zǐ fáng xiàng zi yǐ yī jiàn zài zhū wáng nán nǚ chéng wén yùn wáng nán chéng guī sù wáng nán chéng zhāng jǐng wáng nán chéng fàn shào wáng nán chéng zhī shēn wáng nán chéng shì jì wáng nán xiàng guó gōng yí guó gōng xià gè yī nán nián yòu xiàng guó gōng wēn guó gōng xià gè yī nǚ ān kāng jùn wáng guǎng píng jùn wáng gè yī nǚ gù hé wáng nǚ jià wáng zūn dào nán ān lìng yǐ dào xíng zài gù xìn wáng nǚ sì rén yī jiàn zài dì huá zhái qīn wáng děng hé yì jùn wáng yǒu yì níng jùn wáng yǒu gōng yàn wǔ jié shǐ yǒu zhāng yuè wǔ.
靖康皇族陷虏(改作敌)记一少帝位下太子谌小大王训(见居五国城郑才人生)大公主二公主(各年幼狄才人无出)一见在亲王景王济王莘王徐王安康郡王相国公温国公广平郡王仪国公顽使(狄才人韩州生)铁使(阎婉容五国生)一见在公主纯福公主(尚书官王宗沔男昌远)小公主(尚药官成良男敦复)荣德公主(嫁习古国王已死见在大金皇后後位居注习古改作实古纳)洵德公主(嫁设野马郎君见在上京注设野马改作锡默)甯福公主(嫁陈王已死其子见在冷山住居)惠福公主(嫁开府相公斜保三国相男见在上京居住注斜保三改作希上苏)一见在贵妃崔贵妃王婉容大王婕妤小王婕妤狄才人乔婕妤一见在驸马都尉宋邦光向子房向子扆一见在诸王男女成文(郓王男)成规(肃王男)成章(景王男)成范(邵王男)成之(莘王男)成式(济王男)相国公仪国公下(各一男年幼)相国公温国公下(各一女)安康郡王广平郡王(各一女)故和王(女嫁王遵道男安令已到行在)故信王(女四人)一见在棣华宅亲王等和义郡王有奕甯郡王有恭燕五节使有章越五。
jié shǐ yǒu zhōng yàn wǔ jié shǐ yǒu sī yàn wǔ guān chá yǒu liàng yuè wǔ guān chá yǒu dé yī qīn xián zhái zōng zi gù jìn kāng jùn wáng xiào qiān nán ān guī děng shì chēng gōng huì yī mò gù qīn wáng yàn wáng zhào zhōu yuè wáng hán zhōu yùn wáng hán zhōu sù wáng wǔ guó qí wáng wǔ guó yí wáng wǔ guó xìn wáng wǔ guó jiàn ān jùn wáng qīng chéng jiā guó gōng wǔ guó yíng guó gōng wǔ guó chāng guó gōng wǔ guó yī mò gù gōng zhǔ jiā dé jià sòng guó zhù shàng jīng mò lìng fú huá fú ān dé shùn dé xiǎn dé róu dé yī mò gù guì fēi wáng guì fēi yán wǎn róng yī mò gù fù mǎ céng yín cáo chéng cài tiáo liú wén yàn tián pī yī jīn guó běi jīng zuò zhū gōng yuàn jiàn zài zōng shì zhòng mù zhòng wēn děng bìng zōng nǚ yí yú bīng shì děng jǐn wǔ bǎi yú rén qù nián lái shàng jīng gào cháo tíng jiān nán cì qián sān wàn guàn niú èr bǎi tóu wèi yǎng jì yī fèng shǐ hóng hào jiàn zài yān jīng děng chù zhù jīn guó yǐ jiàng shè jǐ lìng huàn guān wǎng wǎng bù kěn zhǐ shòu yī yīng bèi lǔ zōng shì nǚ jiàn zài běi rén jiā zuò nú bì zhě jīn guó yǐ jiàng shè guān zhōng èr rén huàn yī míng chū lìng zuò bǎi xìng zì zài jū zhù yī yīng hù èr dì qīn shǔ sì bǎi yú rén wéi qiān èr dì wǎng wǔ guó liú zài liáo dōng luò hòu yǎng jì yān yuān shèng huá zhōu yì xuè zhǐ shū jīn zhào yuē: sòng dé bù xīng huò shēng mò cè zhèn sì wèi yǐ lái mò zhī hán shǔ qǐn shí wéi bǎo rǔ chì zǐ yǐ wèi wǒ shè jì, shù jī gòng xiǎng tài píng bù xìng yòng fēi qí rén bīng wèi dǐ jīng móu yǐ xiān kuì shǐ wǒ dào jūn ér jiàng quán zú wèi lǔ bǎi guān tōu shēng shì bù huò yǐ suǒ bù rěn wén zhě jīng shī zhī mín shě mìng bù gù qì jīn bó bǎo yù yù yǐ shú zhèn cǐ zuì kě shāng hèn bù dé yǔ sī mín tóng shēng tóng sǐ hòu zhī shè jì kǒng fēi wǒ zú xìng yán jí cǐ tì lèi héng liú wèi shì qián guī niè zhǐ shū jīn fū gào zhōng wài zōng zú zhōng chén yì shì fèn qǐ yī xīn wèi zhèn xuě běi gù zhī chǐ mǔ wàng mǔ wàng.
节使有忠燕五节使有思燕五观察有亮越五观察有德一亲贤宅宗子故晋康郡王孝骞男安规等士称公绘一殁故亲王燕王(赵州)越王(韩州)郓王(韩州)肃王(五国)祁王(五国)沂王(五国)信王(五国)建安郡王(青城)嘉国公(五国)瀛国公(五国)昌国公(五国)一殁故公主嘉德(嫁宋国住上京殁)令福华福安德顺德显德柔德一殁故贵妃王贵妃阎婉容一殁故驸马曾寅曹晟蔡鞗刘文彦田丕一金国北京坐诸宫院见在宗室仲慕仲瑥等并宗女姨妤兵士等仅五百馀人去年来上京告朝廷艰难赐钱三万贯牛二百头为养济一奉使洪皓见在燕京等处住金国已降赦己令换官往往不肯只受一应被虏宗室女见在北人家作奴婢者金国已降赦官中二人换一名出令作百姓自在居住一应扈二帝亲属四百馀人为迁二帝往五国留在辽东落後养济焉渊圣滑州驿血指书襟诏曰:宋德不兴祸生莫测朕嗣位以来莫知寒暑寝食惟保汝赤子以卫我社稷,庶几共享太平不幸用非其人兵未抵京谋已先溃使我道君而降全族为虏百官偷生势不获已所不忍闻者京师之民舍命不顾弃金帛宝玉欲以赎朕此最可伤恨不得与斯民同生同死後之社稷恐非我族兴言及此涕泪横流卫士潜归啮指书襟敷告中外宗族忠臣义士奋起一心为朕雪北顾之耻母忘母忘。
zá zhe sī shū yuē: sì yuè èr shí rì xiōng mǒu shū zhì yuán zhāng jiè yuán dì zì qù dōng xú chù rén wú mǐn lǐ zhuó bèi xiāng jì dēng miào táng wù guó móu shēn quán wú cuò zhì què yù bèi yuē táng kè hé. yòu fán yōng qīng tuō hé běi hé dōng wěi ér bù wèn zì zhǒng shī yǐ zhōng shēn rù bài jī lǐ bó jì yǐ guǎ móu sàng shī shì qì yì bù zhèn dōng chū dà jīn yǐn bīng rù běi shēng yán wèn zuì. qiě yāo sān zhèn cháo tíng shàng shǒu wù guó zhī móu wèi zǔ zōng zhī dì chǐ cùn bù kě gē jiān shǒu bù yǔ suì pò zhēn dìng yǐ lǐ nán lái wú yī zú yǔ zhàn jí yì hé yě. ér hé sūn fù bì yù zhàn yǐ suì qián fēi. qiě yíng hé shàng yì bù sī lì zhī bù dí yě. shí fù bì mén zì shǒu chéng zhōng bīng jí bǎo jiǎ yǔ mù bīng suī jí èr shí wàn fēn shǒu chéng shàng jí yǐ zhuāi pào yǐ yú bīng tún wǔ yuè guān chéng wài wú yī zú yī qí jīn rén jìn chéng gōng rán tián háo dǎo gē zhì pào zuò é chē wèi gōng chéng jù ér liú yán qìng yǐ xià wèi gāo jīn duō bù kěn chū zhàn shí cā chéng xià shù bǎi rén yǐ dàn zhī lǔ gǎi zuò dí qì yì zhāng rùn yuè shí bā rì shí jiǔ rì jiān jīn rén qiǎn shǐ yù qīn wáng zǎi xiàng chū yì fāng liú shǐ bù qiǎn hé xiāng zì lǐng shān dōng gōng shǒu jí mù zhào dào yì bīng hào qí bīng dēng chéng mén zì zhǐ huī jìn tuì lǔ zhā zhài yóu nán jiāo zhí dǐ mén wài jiù hé běi zuò qiáo yǐ chéng bù zhī bīng xū shí duō guǎ zhī shù qí bīng jìn háo lǔ gǎi zuò dí yǐ.
杂著私《书》曰:四月二十日兄某书致元章解元弟自去冬徐处仁吴敏李梲辈相继登庙堂误国谋身全无措置却欲背约唐恪何。又凡庸轻脱河北河东委而不问自种师以中深入败绩李伯纪以寡谋丧师士气益不振冬初大金引兵入北声言问罪。且邀三镇朝廷尚守误国之谋谓祖宗之地尺寸不可割坚守不与遂破真定迤逦南来无一卒与战及议和也。而何孙傅必欲战以遂前非。且迎合上意不思力之不敌也。时复闭门自守城中兵及保甲与募兵虽及二十万分守城上及以拽礟以馀兵屯五岳观城外无一卒一骑金人近城公然填濠倒戈置礟座鹅车为攻城具而刘延庆以下位高金多不肯出战时擦城下数百人以啗之虏(改作敌)气益张闰月十八日十九日间金人遣使欲亲王宰相出议方留使不遣何相自领山东弓手及募召到义兵号奇兵登城门自指挥进退虏劄寨由南郊直抵门外就河北作桥已成不知兵虚实多寡之数奇兵近濠虏(改作敌)以。
shù shí qí tū zhī suì dà bēn kuì zhēng rù mén mén yǐ bì zì xiāng pái zé èr qiān jiān yān lǔ gǎi zuò dí rén yì wú jì dàn èr shí sì rì suì gōng chéng shāo dí lóu zì sì zhì wèi yáng tuì èr shí wǔ rì jì rán bù gōng wǒ jūn yì bù bèi shí hòu yǐ é chē xiàng chéng zhǐ sān sì rén shàng lái yóu zuó rì shāo chù wèi bù céng gài péng kōng kuò yī èr zhàng shǐ shí rú yǔ bù kě lì yǒu qiāng shǒu èr bǎi yú lì liǎng bàng zhì sān sì jīn rén shàng shí sì pàn xiān zǒu xiàng cì chéng shàng chéng xià qì jiǎ zhì bīng zhēng xiān dùn táo jiàng shì wú yī cún zhě jīn rén jì dēng chéng wèi chéng zhōng rén bù gǎn xià nǎi fēn bù chéng shàng xià kuī chéng zhōng zǎo wǎn jī gǔ jīng dòng shēng yán xǐ chéng zhě lèi yǐ. zhì shàng chū jiǎng hé gē liǎng hé fù duò qí jì gài yù kùn zhī yě. shí èr yuè chū shí jiān shǐ qiú jīn bó jīn yào bǎi wàn dìng yín wǔ bǎi wàn dìng duàn yī qiān wàn pǐ zhēng yuè chū shí jiān shàng niàn rén kùn bù néng fū cǐ shù. qiě lǔ gǎi zuò dí yāo shàng chū dà chén guǎ móu bù néng rèn shì nǎi shǐ chē jià zài fàn bù cè chū yǐ jīn bó bù zú liú shàng zài wài chéng qìng suǒ yǒu bù zú yǐ sāi suǒ qǐng. yòu qǔ suǒ tǎng zàng suǒ yǒu yīng lǐ yuè zhī jù fú yòng zhī wù zhàn tiān zhī xuán jī chuán guó zhī bǎo yù shàng zì zhēn yì xià jí cū è xī qǔ zhī gōng jiàng rén kǒu yī guān yuè gōng jì nǚ nèi shì yǐ zhì hòu yuàn bā zuò wén sī yuàn jí mín gōng xī qǔ zhī yuē shí wàn kǒu fù zǐ fū fù shēng xiàng bié lí jí tí lǎo xié yòu xì lèi ér qù kū shēng dòng tiān dì zhì èr yuè chū liù rì shàng yǐ wèi lǔ gǎi zuò dí suǒ fèi ér chéng zhōng bù zhī yě. chū qī rì lái yāo shàng huáng zhèng hòu shí yī rì lái qǔ tài zǐ hòu gōng yǐ tiě qí bī xié zuì hòu qǔ zōng shì yù jué zhào shì yì suǒ lì yǐ qǐng zhāng xiāng zhāng xiāng yǐ sǐ cí sān yuè yī rì qiǎn shǐ chén rù qī rì qún qiú gǎi zuò jīn rén rù chí yù bǎo cè sǎn gài yǐ dà jīn mìng lì wèi dà chǔ huáng dì fán bǎi xū jiē yìng fù bàn shǎo bù rú yì jí lìng xià tiān jūn fǎ èr zì shǎo yǐn shén wēi sì yuè chū bā rì shī tuì qín wáng bīng fāng lái wú zhuī xí zhě wén zài wài zuò guò kāng wáng jí dà wèi zhōng yuán kě dìng yǐ..
数十骑突之遂大奔溃争入门门已闭自相排迮二千歼焉虏(改作敌)人益无忌惮二十四日遂攻城烧敌楼自巳至未佯退二十五日寂然不攻我军亦不备食後以鹅车向城只三四人上来由昨日烧处为不曾盖棚空阔一二丈矢石如雨不可立有枪手二百馀立两傍至三四金人上时四畔先走相次城上城下弃甲掷兵争先遁逃将士无一存者金人既登城畏城中人不敢下乃分布城上下窥城中早晚击鼓惊动声言洗城者累矣。至上出讲和割两河复堕其计盖欲困之也。十二月初十间始求金帛金要百万铤银五百万铤段一千万匹正月初十间上念人困不能敷此数。且虏(改作敌)邀上出大臣寡谋不能任事乃使车驾再犯不测初以金帛不足留上在外城罄所有不足以塞所请。又取索帑藏所有应礼乐之具服用之物占天之璇玑传国之宝玉上自珍异下及粗恶悉取之工匠人口医官乐工妓女内侍以至後苑八作文思院及民工悉取之约十万口父子夫妇生相别离及提老携幼系累而去哭声动天地至二月初六日上已为虏(改作敌)所废而城中不知也。初七日来邀上皇郑后十一日来取太子後宫以铁骑逼胁最後取宗室欲绝赵氏议所立已请张相张相以死辞三月一日遣使臣入七日群酋(改作金人)入持玉宝册伞盖以大金命立为大楚皇帝凡百须皆应付办少不如意即令(下添军法二字)少尹甚危四月初八日师退勤王兵方来无追袭者闻在外作过康王即大位中原可定矣。。
mì shū shǎo jiān zhào yáng yǔ yáo tài shǒu shū yuē: mǒu fèng qīn xìng rú cháng wéi shì zāo cǐ dà nàn guó pò jūn fèi fén mù cán huǐ qīn qī pò wáng dài wú shēng yì tái pèi chū dōu zhī hòu miào lùn rì yì bèi chí jiǔ yuè. yòu shī tài yuán shí yuè chū shī zhēn dìng ér guān wàng zhī tú yóu chí bù yǔ sān zhèn zhī shuō zhì yú jí bǎi guān tíng yì shì shì zhì cǐ nǎi wàng wéi bù shǐ yī qí dé hái zhī yán yíng huò shàng tīng shí yuè xià xún lǔ gǎi zuò dí rén hū qiǎn wáng ruì lái shǐ yì huà hé wèi jiè réng wén tiě qí yǐ yù dù hé ruì pō bù xùn dà chén wú rú zhī hé nǎi qiǎn gěng nán zhòng niè chāng cháo xī cóng qí qǐng zhèng máng zhōng táng kè qǐ bà fù xiāng hé chǔ zhì yóu guāi shū gěng niè fāng běi dù ér lǔ gǎi zuò dí qí yǐ nán lái wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù zì wèi xiàn jì shī nián hǎn gǎi zuò ní kān zì méng jīn shè hé xún dé yī shí dǐ lǐ jiē chéng mǎ fú hé ér guò miào táng gèng wú cuò zhì dàn zì shí yī yuè shí sì rì suì bì chéng mén chū yóu rì kāi yī liǎng mén fàng rén qiáo cǎi zhì xià xún lǔ gǎi zuò dí qí dà zhì gèng bù fù kāi xuán wèi shǒu chéng zhī jì wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù guǎn yú chéng dōng běi liú jiā sì nián hǎn gǎi zuò ní kān shè zhài yú nán jiāo zhāi.
秘书少监赵旸与姚太守《书》曰:某奉亲幸如常惟是遭此大难国破君废坟墓残毁亲戚破亡殆无生意台旆出都之後庙论日益背驰九月。又失太原十月初失真定而观望之徒犹持不与三镇之说至於集百官廷议事势至此乃妄为不使一骑得还之言荧惑上听十月下旬虏(改作敌)人忽遣王汭来使议画河为界仍闻铁骑已欲渡河汭颇不逊大臣无如之何乃遣耿南仲聂昌朝悉从其请正忙中唐恪乞罢复相何处置尤乖疏耿聂方北渡而虏(改作敌)骑已南来斡离不(改作斡里雅布)自魏县济师黏罕(改作尼堪)自盟津涉河(寻得一石底里皆乘马浮河而过)庙堂更无措置但自十一月十四日遂闭城门初犹日开一两门放人樵采至下旬虏(改作敌)骑大至更不复开旋为守城之计斡离不(改作斡里雅布)馆於城东北刘家寺黏罕(改作尼堪)设寨於南郊斋。
gōng rùn yuè chū jí xià shǒu gōng chéng. qiě qiǎn shǐ lái yù de zǎi xiàng qīn wáng yì shì dāng guó zhě bù kěn xíng zhì dōng shuǐ mén lǚ wēi wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù fù zhuān qiǎn shǐ jiàn gào yún: shì jí yǐ. qīn wáng zǎi xiàng bù chū bì pò chéng yě.. yòu bù kěn jiān chí liú shǐ rén měi rì bù shǐ duì shǐ rén yú dōu tíng yì tīng shàng pán xuán bù néng dìng dàn yún: shì hǎo gōng shì què rú cǐ shuō dāng guó zhě dàn gào shàng yún: bǐ èr shuài xuán jūn yuǎn lái shì sòng sǐ zhī shí bǐ fá liáng gù jí yù jiǎng hé bù zhī lǔ gǎi zuò jīn rén zì yú jìn jīng wǔ qī bǎi lǐ fēn bīng qū lüè zì jiā bǎi xìng niú yáng yùn liáng shān jī yě. zhì èr shí sān rì chén zhōu dōng shǔ rén fàng huǒ pào shāo lóu zǐ sān zuò yì yǒu jīn zéi gǎi zuò rén yī èr qiān shàng chéng xìng de shā tuì yǐ dà wēi wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù fù qiǎn shǐ lái gào yuē: zǎi xiàng qīn wáng xià chéng biàn bà gōng jī jìng yǐ wéi xū wěi ér yǔ sūn fù jiē qīn sù chéng xià shì shǒu yù zhī zhì èr shí wǔ rì wǔ wèi jiān lǔ gǎi zuò jīn rén yú shāo le lóu zǐ chù zǒu shàng chéng shǒu zú suì kuì é qǐng zéi gǎi zuò dí dà zhì shì rì fēng xuě yì cháng chéng shàng rén yì bù néng lì shì yè lǔ gǎi zuò dí rén zòng huǒ shāo lóu lǔ ér dà fēng rú shàn píng shēng suǒ wèi zēng jiàn huǒ guāng xià zhào yōu shì zhōng yì rú bái zhòu suī píng rì shuō xióng huà zhě jiē kǒng jù dǎn luò yě. yī chéng zhī xià dàn zhī hòu xiǎo jiù lù yǐ. zhì wǔ gǔ chū yáng yǔ shè dì bèi fú lǎo qīn xíng yú shēn xuě zhōng de yī wěi qū xiàng jí qū kě cáng bì chù bìng yòu lèi jiē quán fú qí jiān zhì shēn wèi yǐ lái hū yǒu rén lái bào lǔ gǎi zuò dí yǐ jiǎng hé bù fù xià chéng rán jìn shāo xiě jū zhě bù lùn guì jiàn jiē bèi lǔ què rú yù jiē jìn nán yí dài bìng xī gāng děng chǔ shì dài fū shī qī zǐ zhě bù kě shèng jì náng tuó jiē sào zhī zhī èr shí jiǔ rì shàng chū zhì jūn qián sān rì shǐ dé hái zì cǐ zhī hòu jié lüè shāo zhǐ rán zhū mén jiē lǔ gǎi zuò jīn rén zì kāi bì chéng shàng jìn shì lǔ gǎi zuò jīn rén rì yè wén gǔ shēng bù jué qí wèi kǒng jù dài bù kě yán shàng zài jūn zhōng bù dé yǐ nǎi shàng biǎo yú jīn zhǔ bǐ zì hào wèi dà jīn huáng dì shān bǐ zì zhì cǐ bā zì zhì shí èr yuè èr shí sān rì jí qiǎn shǐ lái yún: dé běn guó zhǐ huī yào jīn yín kào shè jīn yī bǎi wàn dìng yín wǔ bǎi wàn dìng dìng bìng wǔ shí liǎng zhòng lùn yǐ wéi cǐ shù dà duō suī jié jīng shī gōng sī suǒ yǒu bì bù néng bàn yě. bù rú qiǎn shǐ cóng céng zhì jūn qián zhě wǎng kěn yòng shì zhī rén tòng qǐ jiǎn shù réng qǐ zuò nián xiàn kàn qí suǒ dá hé rú jiān jù zhī yún: qiě yǔ tā jìn lì kuò kàn suǒ de rú hé fāng bào qù yì sān cì lùn zhī qí yú shì cóng tái jiàn yán zhě jí duō zhōng bú jiàn cóng zhì zhēng yuè chū wǔ rì hū zài qiǎn shǐ cuī dū yún: liǎn jīn yín jìn shí rì bìng wú bào yìng bù zhī guǒ yǒu cǐ shù fǒu shǐ fāng shuō yǔ yào shù dà duō shì bù néng zú yì jǐ nù yún: hé bù zǎo shuō yě. gài là yuè zhōng jiān yǐ céng qiǎn yòng shì rén lái biàn shì fǔ kù jiàn nèi cáng kù yǒu juàn qiān yú wàn pǐ yǐ jiù zhěng shù qiān wàn pǐ yǐ. yì yǐ wèi jīn yín bì kě zú jiàn shuō bù néng zú nǎi bù xǐ zhì chū jiǔ rì wǎn fù qiǎn shǐ lái qǐng chē jià chū chéng yì shàng dà jīn dì hào shì shí yǐ hūn yè hū chuán zhǐ huī lái zǎo jià chū cóng guān jiē bù jí zhī jí cháo suì zhì jūn qián zì cǐ rì hòu shèng yú zhī guī jì wú suǒ wén dàn měi yǒu.
宫闰月初即下手攻城。且遣使来欲得宰相亲王议事当国者不肯行至东水门屡危斡离不(改作斡里雅布)复专遣使见告云:事急矣。亲王宰相不出必破城也。。又不肯兼迟留使人每日不使对使人於都亭驿厅上盘旋不能定但云:是好公事却如此说当国者但告上云:彼二帅悬军远来是送死之时彼乏粮故急欲讲和不知虏(改作金)人自於近京五七百里分兵驱掠自家百姓牛羊运粮山积也。至二十三日陈州东属人放火礟烧楼子三座亦有金贼(改作人)一二千上城幸得杀退已大危斡离不(改作斡里雅布)复遣使来告曰:宰相亲王下城便罢攻击竟以为虚伪而与孙傅皆亲宿城下恃守御之至二十五日午未间虏(改作金)人於烧了楼子处走上城守卒遂溃俄顷贼(改作敌)大至是日风雪异常城上人亦不能立是夜虏(改作敌)人纵火烧楼橹而大风如扇平生所未曾见火光下照幽室中亦如白昼虽平日说雄话者皆恐惧胆落也。一城之下但知候晓就戮矣。至五鼓初旸与舍弟辈扶老亲行於深雪中得一委曲巷诘曲可藏避处并幼累皆跧伏其间至申未以来忽有人来报虏(改作敌)已讲和不复下城然近稍写居者不论贵贱皆被虏却如御街近南一带并西冈等处士大夫失妻子者不可胜计囊橐皆埽支知二十九日上出至军前三日始得还自此之後劫掠稍止然诸门皆虏(改作金)人自开闭城上尽是虏(改作金)人日夜闻鼓声不绝其为恐惧殆不可言上在军中不得已乃上表於金主彼自号为大金皇帝(删彼自至此八字)至十二月二十三日急遣使来云:得本国指挥要金银犒设金一百万铤银五百万铤铤并五十两众论以为此数大多虽竭京师公私所有必不能办也。不如遣使从曾至军前者往恳用事之人痛乞减数仍乞作年限看其所答何如坚拒之云:且与他尽力括看所得如何方报去亦三次论之其馀侍从台谏言者极多终不见从至正月初五日忽再遣使催督云:敛金银近十日并无报应不知果有此数否始方说与要数大多似不能足意己怒云:何不早说也。盖腊月中间已曾遣用事人来遍视府库见内藏库有绢千馀万匹已就整数千万匹矣。意以谓金银必可足见说不能足乃不喜至初九日晚复遣使来请车驾出城议上大金帝号事时已昏夜忽传指挥来早驾出从官皆不及知诘朝遂至军前自此日候乘舆之归寂无所闻但每有。
jūn lái chuán zhào yǔ yuē: zhǐ hòu yì shì le biàn guī yě. ér lǔ gǎi zuò jīn rén zài sì mén jiāo gē wù sè zhě yún: chéng zhōng suǒ yǒu wù sè zhě jiē lái mǎi bìng yòng zuǒ cáng kù qián ér fǔ kù suǒ yǒu wù wú bù lái bān sì mén jiē yǒu jiāo nà guān jiē gōng rán yún: yào huáng dì guī xū hòu nà zú jīn yín yě. zì hòu shàng rì yǒu pī yǔ yún: jí gēn kuò jīn yín rán hòu kě guī yě. dú zhī zhě wú bù yǎn qì shì shí shì cóng bǎi guān jiē fēn tóu gēn kuò yáng yì zài cǐ chāo zhā shì dào shí liù rì yǐ gēn dào jīn gòng shí jiǔ wàn yú liǎng yín yī bǎi qī shí yú wàn liǎng nǎi zì liú shǒu sūn fù yǐ xià jiē gōng jūn lìng zhuàng yún: yǐ gēn kuò jǐn dé měi rì cuī dū shāo huǎn zhǐ yún: fán qǐng huáng dì kàn dǎ qiú bì jí guī zhì èr yuè wǔ rì suì dǎ qiú bì bì biàn guī zì shàng chū bǎi guān rì zhì nán xūn mén xià děng hòu chū wǔ rì guān lì shì shù pián tián bù zhī qí shù qián cǐ rì yǒu shāo xiāng liàn dǐng yuàn jí zhì wǎn mén bì fāng sàn cì rì fú dàn rén. yòu jù jí děng hòu. yòu zhì wǎn sàn suī kuài háng jiā yì wú yī rén zì jūn qián lái zhě yáng lái jiàn sūn bó yě yún: shàng céng yǒu yǔ bù qiǎn rén lái fǒu bó yě yún: měi rì xū yǒu rén zhì bù shì jīn rì wú yī rén lái yě. nǎi dà yōu mèn ér guī shì yè èr gēng qiǎn wú zhèng zhòng kāi mò shòu péng chóu jī fèi lì wén zì zhì jìn zhōng liú shǒu chù lí míng shǐ jiàn qún chén jiē fǔ yīng dà tòng bó yě fù lái mì shū shěng sūn bó yě fù zuò liú shǒu fù yǐ jìn zhōng zhòng guān nán yú chū rù réng zàn yú mì shū shěng zhì jú suì sān sì cì zuò zhuàng shēn jūn qián jù shù huáng dì gōng jiǎn wú shī dé jùn mǎ lǎn duò chēng chén yú dà jīn qǐ yī jiù lìng shèng shàng lín yù kěn dǎo bèi zhì bù cóng dàn yún: xì běn guó zhǐ huī bù gǎn gǎi yì jì. yòu qǐng qǐ lì huáng tài zǐ bìng huáng shū yàn yuè èr wáng yǔ qīn wáng zhī xián jiē bù cóng. yòu chí shàng qīn zhā lái qǐng shàng huáng jí qīn wáng huáng hòu dì jī huáng tài zǐ chū chéng shǎo qǐng bù chū jí rù jìn zhōng sōu qiú yǐ. shàng huáng yì lǜ zhuǎn gèng jīng kǒng nǎi chū qī rì wèi shēn jiān wén qǐng zhèng huáng hòu yǔ huáng tài zǐ měi rì fù lái pò xié zhuǎn jí qí shǐ jiē zì chéng mǎ zhì gōng zhōng bù kě yù dàn shēn tòng fèn ér yǐ yáng zì cǐ zhì jīn sān yuè jiān xū fà jiē bái qǐ wèi shēng tài píng wú shì zhī shí nǎi mù jiàn huò luàn rú cǐ chū qī rì mì shū shěng yù zì yì nǎi rěn sǐ tōu shēng zhì èr yuè èr shí sān rì jūn qián lìng zhāng bāng shì yào bǎi guān zhuàng qǐng běn guān quán shè jūn guó shì zi néng zài jūn zhōng lǚ qiú sǐ shǐ rén zhòu yè jiān shì zhī zhì cǐ. yòu zài suǒ jīn yín yóu jí qí shí yù yǐ pò xié jīng rén wú yì yì zhì èr shí wǔ rì jí lái qǐng cù kuò jīn yín guān méi hé shèng zhí lǐ hù bù shàng shū chén zi gàn zhì gōng bù shì láng chéng bó yù zhèn kāi fēng yǐn ān cì gōng fú lǐ bù shì láng jí shì yù yǐ xià yǔ tái guān yú nán xūn mén wài yì shì xiān jiāng nán tà yǐ xià sì rén jǐn qù yī gè qiǎn zhuàng shì zhí wǔ tǐ bìng lìng hé miàn jiù dì yǐ shī liǔ bàng zì jiān bèi zhì yāo dǎ wǔ bǎi bàng bèi chuāng gèng bù kě yán zhī rú shǒu bì jiē zhuāi tuō bìng bù xǐng shì tái guī cì jiāng méi chén děng sì cóng guān jiē xiān qù jīn dài fǎn fù guì xī hòu yòng dà bàng qiāo sǐ réng gē qù tóu qí kù rú cǐ tòng kǔ hé yán zhì sān yuè chū yī rì wǎn sòng zhāng zi néng lái shì shí zhāng bù shí yǐ wǔ rì kǒng qí suì sǐ jí sòng rù réng lìng tiě qí jiē yì jiǎ xié bīng rèn lín mén.
军来传诏语曰:只候议事了便归也。而虏(改作金)人在四门交割物色者云:城中所有物色者皆来买并用左藏库钱而府库所有物无不来般四门皆有交纳官皆公然云:要皇帝归须候纳足金银也。自後上日有批语云:急根括金银然後可归也。读之者无不掩泣是时侍从百官皆分头根括旸亦在此抄劄事到十六日已根到金共十九万馀两银一百七十馀万两乃自留守孙傅以下皆供军令状云:已根括尽得每日催督稍缓只云:烦请皇帝看打球毕即归至二月五日遂打球毕必便归自上出百官日至南薰门下等候初五日官吏士庶骈填不知其数前此日有烧香炼顶愿及至晚门闭方散次日拂旦人。又聚集等候。又至晚散虽快行家亦无一人自军前来者旸来见孙伯野云:上曾有语不遣人来否伯野云:每日须有人至不似今日无一人来也。乃大忧闷而归是夜二更遣吴正仲(开)莫寿朋(俦)赍废立文字至禁中留守处黎明始见群臣皆抚膺大恸伯野复来秘书省(孙伯野傅作留守复以禁中众官难於出入仍暂於秘书省置局)遂三四次作状申军前具述皇帝恭俭无失德骏马懒惰称臣於大金乞依旧令圣上临御恳祷备至不从但云:系本国指挥不敢改易继。又请乞立皇太子并皇叔燕越二王与亲王之贤皆不从。又持上亲劄来请上皇及亲王皇后帝姬皇太子出城少顷不出即入禁中搜求矣。上皇亦虑转更惊恐乃初七日未申间闻请郑皇后与皇太子每日复来迫胁转急其使皆自乘马至宫中不可御但深痛愤而已旸自此至今三月间须发皆白岂谓生太平无事之时乃目见祸乱如此初七日秘书省欲自缢乃忍死偷生至二月二十三日军前令张邦是要百官状请本官权摄军国事子能在军中屡求死使人昼夜监视之至此。又再索金银尤急其实欲以迫胁京人无异议至二十五日急来请促括金银官梅和胜(执礼)户部尚书陈子干(质)工部侍郎程伯玉(振)开封尹安次公(扶)礼部侍郎及侍御以下与台官於南薰门外议事先将南榻以下四人尽去衣各遣壮士执五体并令合面就地以湿柳棒自肩背至腰打五百棒背疮更不可言只如手臂皆拽脱并不省事抬归次将梅陈等四从官皆先去巾带反缚跪膝後用大棒敲死仍割去头其酷如此痛苦何言至三月初一日晚送张子能来是时张不食已五日恐其遂死及送入仍令铁骑皆衣甲挟兵刃临门。
yún: chéng zhōng yǒu yì lùn jí tú chéng zhāng guǎn yú shàng shū lìng tīng zhì chū wǔ rì fù lǎo jiē dà hào qì shēng lìng tīng yún: jīn rén yǐ yù tú chéng. qiě gào xiàng gōng jí jiù yī chéng rén mìng zhāng bù dé yǐ hào qì huī zhòng shǐ tuì lǔ gǎi zuò jīn rén qiǎn rén shǐ zuò hàn zhuāng yú lìng tīng rén zhòng zhōng tàn cì zhī zhòng xīn rú cǐ nǎi yú chū qī rì jī cè bǎo lái fēng zhāng wèi chǔ dì guó hào dà chǔ dōu yú jīn líng yīn qǐng miǎn bǎi xìng jīn yín jí qǐng jiàn zài jūn qián zhòng guān shǐ kěn lìng féng zuǒ chéng zhǎng yuán cáo shū mì zài dé lù shū mì yǔn dí tán shì sūn dí wāng zǎo děng hái cóng xíng ér běi zhě hé sūn fù zhāng shū yè sī mǎ pǔ qín huì děng rán dū chéng yǐ pò bì chéng zhōng dòng è sǐ zhě bù kě jì mǐ mài zhì èr shí sì guàn yī hú ròu yī jīn liǎng guàn sān bǎi cài shù jīng sān sì bǎi wén jīn chéng yǐ kāi mén wài cán pò bìng wú jū rén èr mài yǐ shú wú rén shōu gē qín wáng zhī shī yǐ yǒu jié lüè jì shè ēn zhī hòu jiàn cì níng xī lǔ gǎi zuò jīn rén jìn zài zhōu suān zǎo huò yáng wǔ guò dù zhì dū chéng bù mǎn bǎi lǐ qǐ ān yú cǐ yé jīn zé tǎng zàng jiē kōng jìn zhōng gōng yù shèng yú zhī wù xī wèi lǔ gǎi zuò dí rén bān jǐn zhì yú mì shū tú jí guó zǐ jiàn hóng lú guǎn zhí wén sī rǎn yuàn guān lì jiē qǔ qù jīn xìng yǒu fàng guī zhě zōng xìng jìn shàng rén xī jiē bìng jiā shǔ qǔ qù rì rì gōu shōu zhū gě liàng rén rú bǔ dào zéi chū cóng xíng shí qīn zú xiāng bié qiān wǎn yú dào lù hào hū bù kě wén bù wèi shèng shí nǎi zhì yú cǐ.
云:城中有异论即屠城张馆於尚书令厅至初五日父老皆大号泣升令厅云:金人已欲屠城。且告相公急救一城人命张不得已号泣挥众使退虏(改作金)人遣人使作汉装於令厅人众中探伺知众心如此乃於初七日赍册宝来封张为楚帝国号大楚都於金陵因请免百姓金银及请见在军前众官始肯令冯左丞长源曹枢密载德路枢密允迪谭世孙觌汪藻等还从行而北者何孙傅张叔夜司马朴秦桧等然都城已破敝城中冻饿死者不可计米麦至二十四贯一斛肉一斤两贯三百菜数茎三四百文今城已开门外残破并无居人二麦已熟无人收割勤王之师已有劫掠计赦恩之後渐次甯息虏(改作金)人近在州酸枣或阳武过渡至都城不满百里岂安於此耶今则帑藏皆空禁中供御乘舆之物悉为虏(改作敌)人般尽至於秘书图籍国子监鸿胪馆职文思染院官吏皆取去今幸有放归者宗姓近上人悉皆并家属取去日日勾收诸葛亮人如捕盗贼初从行时亲族相别牵挽於道路号呼不可闻不谓盛时乃至於此。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
赐进士出身头品顶戴四川等处承宣布政使司布政使清苑许涵度校刊。
juǎn jiǔ shí jiǔ jiào kān jì.
※卷九十九校勘记。
wǒ jué shī cuò zhì jué shī wù zuò quē rén xiē xiǎo xíng lǐ xiē wù zuò bèi fù yuán shuài zōng zé tuō zé zì zhāng sī zhèng zhèng wù zuò shèng yǒu dà shí jiā dà wù zuò huǒ nián hǎn jūn zhì bù zú jiē sù mǐ zhōu yī zuò zì nián hǎn zhì bù jūn lǜ jiē sù mǐ zhōu xiǎo zhù dí cái rén suǒ chū suǒ wù zuò wú xiǎo zhù wáng nán wù zuò shào wáng nán
我决失措置(决失误作缺人)些小行李(些误作背)副元帅宗泽(脱泽字)张思政(政误作胜)有大石家(大误作火)黏罕军至步卒皆粟米粥(一作自黏罕至步军率皆粟米粥)小注(狄才人所出所误作无)小注(王男误作邵王男)
xiǎo zhù jià sòng guó wáng wáng wù zuò zhù fēn shǒu chéng shàng jí yǐ zhuāi yǐ zì yǎn yī yīng lǐ yuè zhī jù tuō yī zì fán bǎi xū jiē yìng fù bàn yī zuò fán bǎi xū suǒ jiē fǔ yīng bàn niè chāng wǎng xī cóng qí qǐng wǎng wù zuò cháo dé yī wěi qū xiàng jí qū kě cáng bì chù shàng qū zì yǎn jìn yǒu jū zhě tuō yǒu zì bù rú qiǎn shì cóng céng zhì jūn qián zhě shì wù zuò shǐ. qiě yǔ tā jìn lì gēn kuò tuō gēn zì yǐ jiù zhěng shù qiān qiān yǐ. wàn zì yǎn jīn yín bì yì kě zú tuō yì zì suì yún: dǎ qiú bì bì biàn guī tuō yún: zì jí lái qǐng cù gēn kuò jīn yín gōng tuō gēn zì.
小注(嫁宋国王王误作住)分守城上及以拽(以字衍)一应礼乐之具(脱一字)凡百须皆应付办(一作凡百须索皆府应办)聂昌往悉从其请(往误作朝)得一委曲巷诘曲可藏避处(上曲字衍)近有居者(脱有字)不如遣侍从曾至军前者(侍误作使)。且与他尽力根括(脱根字)已就整数千千矣。(万字衍)金银必亦可足(脱亦字)遂云:打球毕必便归(脱云:字)急来请促根括金银宫(脱根字)。