jìng kāng zhōng zhì shí sì.
靖康中帙十四。
qǐ jìng kāng yuán nián èr yuè shí liù rì rén zǐ, jǐn shí bā rì jiǎ yín.
起靖康元年二月十六日壬子,尽十八日甲寅。
shí liù rì rén zǐ yáng shí shàng shū lùn sān zhèn lì hài.
十六日壬子杨时上书论三镇利害。
chén qiè wèi zì hàn qì táng dài róng dí gǎi zuò rǎng yù zhī dào wú rú wǒ zǔ zōng zhī shí zhě bǎi nián zhī jiān mín shēng dài bái bú jiàn bīng gé zéi chén yāo gōng wèi guó shēng shì yǔ è ér qì hǎo xún zhì jīn rì fāng lǔ gǎi zuò dí qí bī chéng bèi yù wú sù bēi cí hòu lǐ yǐ shū mù qián zhī jí gài shì yǒu bù dé yǐ ér rán zhě gē yào hài zhī dì yǐ wéi méng hǎo zé fēi jīng yuǎn jì yě. chén gù cháng lùn zhī yǐ. bǐ wén jīn rén zhù bīng cí xiāng qiè lǜ wú yǒu jì jí pò dà míng ān chéng èr xiàn qū lüè zǐ nǚ èr qiān yú rén shā lìng zuǒ èr rén ér qù shì shū zhī mò wèi gān ér bèi bù xuán zhǒng wú suī yù zhuān shǒu hé yì bù kě de yě. xī zhào gē liù xiàn zhī dì shǐ zhào hǎo yuē shì yú qín hǎo wèi zhào wáng yuē: qín zhī gōng wáng juàn ér guī yě. qín yǐ qí lì gōng qí suǒ bù néng qǔ juàn ér guī wáng. yòu yǐ qí lì zhī suǒ bù néng qǔ yǐ sòng zhī shì zhù qín zì gōng yě. jīn rì zhī shì zhèng lèi, yú shì fū qù qí cháo xué yuè shù qiān lǐ zhī yuǎn ér fàn rén zhī guó dū gài wēi dào yě. shǐ qí lì néng gōng zhī zé chéng zhōng zhī wù jiē qí yǒu yě. shàng hé shì qiú hé zāi! bǐ jiàn wú gāo chéng shēn chí wèi yì líng fàn qín wáng zhī shī sì miàn ér zhì yáo píng zhòng gù cháng yǔ zhī jiāo bīng rěn ér bù gǎn nù qǐng hé ér qù zé qí qíng kě jiàn gài yì jù ér guī fēi ài wǒ ér bù gōng yě. cháo tíng gē sān zhèn èr shí zhōu zhī dì yǔ zhī shì yì zhù kòu ér zì gōng yě. wén sù wáng chū yǔ zhī yuē jí hé ér fǎn jīn xié ér wǎng cǐ bài méng zhī dà zhě chén qiè wèi cháo tíng yí yǐ sù wáng wèi wèn zé qí bài méng bì děi sù wáng ér hòu yǐ sān zhèn zhī mín yǐ sǐ jù zhī yú qián ér wú yǐ zhòng bīng yōng qí hòu qí shì bì děi suǒ yù zhě. ruò yóu wèi cóng zé shēng qí zuì ér tǎo zhī fū shī yǐ zhí wèi zhuàng shì jǔ yě. zhí zài wǒ yǐ. sān zhèn wén zhī shì qì bì zhèn cǐ wàn quán zhī jì bù kě shī yě.. ruò sān zhèn qióng cù ér wáng shī bù jiù zé qí mín bì wèi cháo tíng shì qí tú tàn ér mò zhī xù zé dài hòu zhī xīn xiè ér dà shì qù yǐ. bù kě bù lǜ yě. qiè wén chū shī zhī lìng miào suàn bù yī lǚ xíng ér lǚ fǎn zé shì qì bì duò yù qí chéng gōng nán yǐ. zāi! xiàn zōng píng huái xī hán yù wèi fán cǐ cài gōng wéi duàn nǎi chéng wèi yǒu jǔ dà shì bù duàn ér néng yǒu chéng yě. fú wàng bì xià duàn zì chén zhōng wú huò yú fú yì zé tiān xià xìng shèn qǔ jìn zhǐ.
臣窃谓自汉迄唐待戎狄(改作攘御)之道无如我祖宗之时者百年之间民生戴白不见兵革贼臣要功为国生事与恶而弃好驯致今日方虏(改作敌)骑逼城备御无素卑词厚礼以纾目前之急盖势有不得已而然者割要害之地以为盟好则非经远计也。臣固尝论之矣。比闻金人驻兵磁相窃虑无有纪极破大名安成二县驱掠子女二千馀人杀令佐二人而去誓书之墨未乾而背不旋踵吾虽欲专守和议不可得也。昔赵割六县之地使赵郝约事於秦郝谓赵王曰:秦之攻王倦而归也。秦以其力攻其所不能取倦而归王。又以其力之所不能取以送之是助秦自攻也。今日之事正类,於是夫去其巢穴越数千里之远而犯人之国都盖危道也。使其力能攻之则城中之物皆其有也。尚何事求和哉!彼见吾高城深池未易陵犯勤王之师四面而至姚平仲固尝与之交兵忍而不敢怒请和而去则其情可见盖亦惧而归非爱我而不攻也。朝廷割三镇二十州之地与之是亦助寇而自攻也。闻肃王初与之约及河而返今挟而往此败盟之大者臣窃谓朝廷宜以肃王为问责其败盟必得肃王而後已三镇之民以死拒之於前而吾以重兵拥其後其势必得所欲者。若犹未从则声其罪而讨之夫师以直为壮是举也。直在我矣。三镇闻之士气必振此万全之计不可失也。。若三镇穷蹙而王师不救则其民必谓朝廷视其涂炭而莫之恤则戴后之心懈而大事去矣。不可不虑也。窃闻出师之令庙算不一屡行而屡反则士气必惰欲其成功难矣。哉!宪宗平淮西韩愈谓凡此蔡功惟断乃成未有举大事不断而能有成也。伏望陛下断自宸衷无惑於浮议则天下幸甚取进止。
fēng shì jì nián yuē: fū sān zhèn zhě zhào wèi hán jìn zhī dì shì yě. qí wèi yào hài jiǔ yǐ. jīn yī dàn jǔ ér yǔ zhī zhōng guó hé yǐ diàn jū sān zhèn shī yī yí qí cháng qū ér zhì wǒ bù néng zhī wú yě. kuàng sān zhě jù shī hū! dù mù yǒu yán yuē: yǐ tiān xià guān hé běi yóu sì zhī sì zhī gǒu qù wú bù zhī qí wéi rén. yòu yuē: shān dōng wáng zhě bù dé bù kě wèi wáng bà zhě bù dé bù kě wèi bà yóu cǐ guān zhī sān zhèn hé kě wàng qì hū! míng nián tài yuán suì xiàn jīng chéng shī shǒu tiān xià tǔ bēng kě shèng tàn zāi!.
封氏纪年曰:夫三镇者赵魏韩晋之地是也。其为要害久矣。今一旦举而与之中国何以奠居三镇失一宜其长驱而至我不能枝梧也。况三者俱失乎!杜牧有言曰:以天下观河北犹四肢四肢苟去吾不知其为人。又曰:山东王者不得不可为王霸者不得不可为霸由此观之三镇何可妄弃乎!明年太原遂陷京城失守天下土崩可胜叹哉!。
guō yào shī yǐ bīng zhì cí zhōu qǔ jì shōu yín sān shí wàn liǎng.
郭药师以兵至磁州取寄收银三十万两。
chū guō yào shī wèi tóng zhī yān shān fǔ yě. qǐ zhī jiàng shàn jūn qián cháo tíng yǐ yín sān shí wàn liǎng bì zhī zhì cí zhōu shí yān shān yǐ xiàn yào shī yǐ pàn nǎi yǐ yín jì shōu yú cí zhōu jūn zī kù jīn rén zì jīng chéng jiǎng hé ér guī yě. dào hé běi luó dé chì hòu dì fā shì zhī nǎi hé běi dōu zhuǎn yùn shǐ zhāng què fā wǎng cí zhōu lìng fēng chūn cǐ yín bù dé zhī yòng yào shī dé zhī suì yǐ bīng zhì cí zhōu nǎi suǒ cǐ yín yuē: cháo tíng fā wǎng yān shān yīng fù wǒ yòng zhě zhī cí zhōu zhào jiāng zhī cí yǐ wéi wú yào shī chū dì dié shì zhī jiāng zhī bù néng yǐn yào shī shēng yán bù dé yín zé gōng chéng qǔ yín jiāng zhī jù yǐ yín yǔ zhī shī nǎi tuì.
初郭药师为同知燕山府也。乞支降赡军钱朝廷以银三十万两畀之至磁州时燕山已陷药师已叛乃以银寄收於磁州军资库金人自京城讲和而归也。到河北逻得斥堠递发视之乃河北都转运使张悫发往磁州令封椿此银不得支用药师得之遂以兵至磁州乃索此银曰:朝廷发往燕山应副我用者知磁州赵将之辞以为无药师出递牒示之将之不能隐药师声言不得银则攻城取银将之惧以银与之师乃退。
zhān hǎn gǎi zuò ní kān bīng jù dà xíng shān kàn hé jīn cháo tíng dà hài nǎi mìng zhǒng shī zhōng yáo gǔ chū hé dōng hé běi.
粘罕(改作尼堪)兵据大行山瞰河津朝廷大骇乃命种师中姚古出河东河北。
zhǒng shī dào jiā tài wèi hé dōng hé běi xuān fǔ shǐ zhù jūn huá zhōu.
种师道加太尉河东河北宣抚使驻军滑州。
mén xià dí wáng kài ér yǒu gōng jì bǎo gān chéng zhī wèi shì guó diǎn yǐ xíng shǎng gǎn wàng pí gǔ zhī sī zài wéi yuán shuài zhī móu yǔn lài wǔ rén zhī jùn dàn yáng bāo lǜ fū gào zhì cháo jiǎn jiào shǎo shī zhèn táo jūn jié dù shǐ hé běi xuān yù shǐ hé nán jùn kāi guó gōng shí yì sān qiān sì bǎi hù shí fēng yī qiān sān bǎi hù zhǒng shī dào jié quē yī zì gāng fāng tǐ quē yī zì zhuāng zhòng yǒng yǒu wén lüè shēn ér guǎ yán yì fěi cí nán fèn bù gù shēn ér gǎn wǎng lǜ wú yí cè dù néng zhì mìng yǐ yǒu chéng cháng rù chù yú shū tíng bǐ chū tí yú róng chéng chǒu lǔ gǎi zuò qiáng dí wén fēng ér qián dùn biān zhèn chuán xí ér zì jiān rán jū ān lǜ wēi yí yù tú yú jiān xiá ér yǒu bèi wú huàn shù yǒng bǎo yú dà níng zài chóu yú sòng zhī gōng bǐ zhuān shuò bù zhī jì sì bān chǒng shù zhāo shì juàn huái shì yòng guān zhì yòu jiē zhuó shēng zhǎng wǔ zhī jùn zhāng wēi wài kǔn jù yīng xuān wèi zhī róng zuò yǐ yuán tián péi zhī guī fù yú xì chōng guó zì xǔ gài wú yú yú lǎo chén chén píng jiàn zhī suì jǐn hù yú zhū jiàng zhèn sī yǒu cháng dé yǐ lì wǔ shì ěr qí chú róng qì yǐ jiè bù yú bǐ hú gǎi zuò róng mǎ mò kuī yú cháng chéng ér fēng huǒ zì miè yú yōu zhàng wǎng. ruò yǔ xùn yì zhuàng nǎi yóu kě tài wèi zhèn táo jūn jié dù shǐ hé běi xuān fǔ shǐ jiā shí yì wǔ bǎi hù.
门下敌王忾而有功既保干城之卫餙国典以行赏敢忘鼙鼓之思载惟元帅之谋允赖武人之俊诞扬褒律敷告治朝检校少师镇洮军节度使河北宣谕使河南郡开国公食邑三千四百户实封一千三百户种师道节(阙一字)刚方体(阙一字)庄重勇有文略深而寡言义匪辞难奋不顾身而敢往虑无遗策度能制命以有成尝入处於枢庭比出提於戎乘丑虏(改作强敌)闻风而潜遁边镇传檄而自坚然居安虑危宜预图於间暇而有备无患庶永保於大甯载畴舆颂之公俾专朔部之寄肆颁宠数昭示眷怀是用冠秩右阶擢升掌武之峻张威外阃具膺宣尉之荣胙以爰田陪之圭赋於戏充国自许盖无逾於老臣陈平见知遂尽护於诸将朕思有常德以立武事尔其除戎器以戒不虞俾胡(改作戎)马莫窥於长城而烽火自灭於幽障往。若予训益状乃猷可太尉镇洮军节度使河北宣抚使加食邑五百户。
chū zhān hǎn gǎi zuò ní kān jì pò xīn zhōu dài zhōu zhé kě qiú yǐ lín fǔ bīng liú guāng shì yǐ fū yán bīng yuán hé dōng jiē wèi suǒ bài jīn rén suì wéi tài yuán yuè yú bù néng xià shì píng yáng fǔ yì shèng jūn yǐ chéng pàn qù gōng wēi shèng jūn suì yǐn jīn rén rù nán běi guān xiàn lóng dé fǔ zhì shì zé zhōu yán zhān hǎn gǎi zuò ní kān cì gāo píng cháo tíng mìng tǒng zhì guān hǎo huái jiāng bīng èr wàn tún hé yáng è tài xíng láng chē zhī xiǎn suì mìng zhǒng shī dào wèi hé běi xuān yù shǐ yǐ zhù huá. yòu yì yǐ yáo gǔ yuán tài yuán yǐ zhǒng shī zhōng yuán zhōng shān hé jiān zhū jùn.
初粘罕(改作尼堪)既破忻州代州折可求以麟府兵刘光世以鄜延兵援河东皆为所败金人遂围太原月馀不能下适平阳府义胜军以城叛去攻威胜军遂引金人入南北关陷隆德府至是泽州言粘罕(改作尼堪)次高平朝廷命统制官郝怀将兵二万屯河阳扼太行琅车之险遂命种师道为河北宣谕使以驻滑。又议以姚古援太原以种师中援中山河间诸郡。
yáo gǔ jiā jiǎn jiào shǎo shī hé dōng lù zhì zhì shǐ zǒng bīng yǐ yuán tài yuán zhǒng shī zhōng hé běi lù zhì zhì fù shǐ zǒng bīng yǐ yuán zhōng shān hé jiān zhū jùn.
姚古加检校少师河东路制置使总兵以援太原种师中河北路制置副使总兵以援中山河间诸郡。
chū jīn rén fàn guān gǎi zuò bīng báo dōu zhǒng shī zhōng yǐ qín fèng lù jīng lüè shǐ lǜ bīng lái qín wáng jīn rén yǐ tuì cháo tíng suī yǐ lǔ shān cǐ zì shēn rù bù jī wèi shī.
初金人犯关(改作兵薄都)种师中以秦凤路经略使率兵来勤王金人已退朝廷虽以虏(删此字)深入不击为失。
cè rán bù gǎn jué cè chū zhàn nǎi chú yáo gǔ zhǒng shī zhōng zhì zhì shǐ fù fán xíng yí wén zì chū yú shū mì yuàn zhě zé pò lìng pò zéi chū yú sān xǐng zhě zé lìng hù chū jìng mò zhī shì cóng gǔ shī zhōng huàn zhī.
策然不敢决策出战乃除姚古种师中制置使副凡行移文字出於枢密院者则迫令破贼出於三省者则令护出境莫之适从古师中患之。
cháo tíng yǐ cāng bù láng zhōng huáng è suí jūn yīng fù qián liáng è yǔ hé běi dōu zhuǎn yùn shǐ zhāng què zhì cí zhōu wèn jì shōu cáng nǎi sān shí wàn liǎng hé zài zhī zhōu zhào jiāng zhī dá yuē: guō yào shī zì jīng chéng huí jūn zhù jūn chéng xià zhí dōu zhuǎn yùn shǐ dié qǔ zhī yǐ. què yù zhǎn jiāng zhī è quàn miǎn zhī.
朝廷以仓部郎中黄锷随军应副钱粮锷与河北都转运使张悫至磁州问寄收藏奶三十万两何在知州赵将之答曰:郭药师自京城回军驻军城下执都转运使牒取之矣。悫欲斩将之锷劝免之。
jīng dū bǎng shì pù hù yī jiù kāi pù.
京都榜示铺户依旧开铺。
dōu dà tí jǔ jīng chéng sì bì shǒu yù shǐ sī dié yún: qì kān jīn rén yǐ guò huáng hé zhōng wài mín xīn yǐ jiàn ān tiē fǎng wén zài jīng jīn yín wù bó zhì kù pù hù shàng huái yí huò wèi kěn yī jiù kāi pù fáng zǔ shāng lǚ jiāo yì xū zhì chū bǎng gè lìng fù yè kāi pù.
都大提举京城四壁守御使司牒云:契勘金人已过黄河中外民心已渐安贴访闻在京金银物帛质库铺户尚怀疑惑未肯依旧开铺妨阻商旅交易须至出榜各令复业开铺。
lǐ gāng qiǎn rén shàng tài shàng huáng qǐ jū biǎo.
李纲遣人上太上皇起居表。
chén yán róng lù lǚ xiǎn wǎng péi hù cóng zhī qín wǒ shī zhǐ qī xíng zhì dàng rǎng zhī xiào gǎn jù chén qí kǔn bì zhé gōng wèn yú qǐ jū zhōng xiè fú niàn chén fèn zì dān píng zhòu yīng jiǎng zhuó shǔ jié hú gǎi zuò qiáng lín zhī xià tiān zhòu zì rù kòu shān cǐ zì lián pàn jiāng yǐ jù lái céng shì wēi cái wěi dāng rèn zé chén yú zhēng yuè sì rì yǐ bīng bù shì láng méng ēn chú shàng shū yòu chéng fèng shèng zhǐ chà chōng xíng yíng shǐ jì yù wén yú jī zhèng réng jiān zǒng yú bīng quán qiè mù xiè ān zhī jìng hú shā yù zhuī cuī hào zhī pò máo guó liàn bīng xuǎn jiāng guǎng yáng chū zhàn zhī shēng dēng chéng shǒu pí mì wèi jiān bì zhī jì qì xiè shén shè lóu lǔ bì shī jīn zéi yú qī rì yè gōng yún: zé mén cì gōng tōng tiān ān tài děng mén fù fá dù háo chí gōng kuàng nǔ liǎng bīng fēn jí nán yuè gāo yōng yún: tī sì dēng xī jiē cuī liè suì liǎn zhòng yǐ què tuì yīn qiǎn shǐ yǐ qǐng hé zhǔ shàng zhòng xī shēng líng shēn cún guó tǐ yǐ qū cóng yú hǎo yuē fù gēng dìng yú shì yán juān tǎng zàng zhī huò cái qiǎn xìn shǐ ér lì zhèn lǔ gǎi zuò dí guī dài mìng bīng jí yǒu shí rán bù bèi bù yú xī xián zhī suǒ jiè shòu xiáng shòu dí qián shǐ yǐ wéi wén chén jǐn zhāng huáng jūn róng shēn chì shǒu bèi tí jūn shēn rù zhī xiá lǔ gǎi zuò gū lǚ zhī wú móu mù bīng dǐng lái xǐ wáng shī zhī yì zhòng shì mín shēng qì zōng shè yì ān gōng wéi dào jūn huáng dì ruì zhī rú shén gāo míng hé dào xià huàn zhào yǐ xù mín yǐn dé sì qià yú zhòng xīn shòu shèng zǐ yǐ gù huáng jī yì shí tōng yú qióng hào chén fú chéng bì xià chǔ jīng yuān mò yǎng zhì yàn jiān cóng róng wú yuè zhī ào qū guān lǎn jiāng shān zhī shèng jìng xī sì fāng zhī wú wǔ biǎo èr shèng zhī zhòng huān shì jié nú qū shǎo shēn háo fà míng luán yǔ xué yáo zhān fāng wài zhī yóu wèn qǐn lóng lóu zhù chéng tiān xià zhī yǎng.
臣言戎路履崄罔陪扈从之勤我师指期行致荡攘之效敢具陈其悃愊辄躬问於起居(中谢)伏念臣奋自单平骤膺奖擢属羯胡(改作强邻)之(下添骤字)入寇(删此字)连叛将以俱来曾是微才猥当任责臣於正月四日以兵部侍郎蒙恩除尚书右丞奉圣旨差充行营使既预闻於机政仍兼总於兵权窃慕谢安之靖胡沙欲追崔浩之破毛国练兵选将广扬出战之声登城守陴密为坚壁之计器械甚设楼橹毕(施金)贼於七日夜攻云:泽门次攻通天安泰等门缚筏渡濠持弓纩弩两兵分集难越高墉云:梯巳登悉皆摧裂遂敛众以却退因遣使以请和主上重惜生灵深存国体已曲从於好约复更定於誓言捐帑藏之货财遣信使而历阵虏(改作敌)归待命兵戢有时然不备不虞昔贤之所戒受降受敌前史以为闻臣谨张皇军容申饬守备提军深入知黠虏(改作孤旅)之无谋募兵鼎来喜王师之益众士民生气宗社乂安恭惟道君皇帝睿知如神高明合道下涣诏以恤民隐德巳洽於众心授圣子以固皇基意实通於穹昊臣伏承陛下储精渊默养志晏间从容吴越之奥区观览江山之胜境傒四方之无侮表二圣之重欢誓竭驽躯少伸毫发鸣鸾禹穴遥瞻方外之游问寝龙楼伫承天下之养。
zài shàng shàng huáng zhā zi.
再上上皇劄子。
chén wén zhōng shān cǐ zì guó yí yù xiāng wèi shān cǐ sì zì gǎi zuò zhī shèng shuāi fēi tú rén wéi dài yì tiān shù yī zuó jīn zéi gǎi zuò rén yuán yào shī pàn jì xiàn yān shān jìn kuī hé běi chéng lěi xiāng wàng ér wú fān lí zhī gù mù shǒu xiāng shì ér wú fēng jiāng zhī chén lǎo jiàng chí bīng wàng fēng xiān kuì dà hé jiě dòng chéng fú jìng fú jùn qí cháng qū yú zhōng yuán jìn bīng zhí zhǐ yú wèi quē yǐ zhēng yuè chū qī rì bī ěr.
臣闻中(删此字)国夷狱相为(删此四字改作之)盛衰非徒人为殆亦天数一昨金贼(改作人)缘药师叛既陷燕山浸窥河北城垒相望而无藩篱之固牧守相视而无封疆之臣老将持兵望风先溃大河解冻乘桴竞浮骏骑长驱於中原劲兵直指於魏阙以正月初七日逼迩。
dū chéng jié lüè shì mín fén dàng lú shè yǐ huǒ chuán tiě qí gōng xī shuǐ mén shǒu wèi zhī jù bàn yú cāng cù chén fèng huáng dì ruì zhǐ lǜ lì jiàng shì shì yǐ sǐ shǒu shè xiè jù yú biàn zhī zhōng liú shā huò shù qiān rén dài wǎn fāng xī fù yǐ ruì bīng gōng suān zǎo mén yí dài quǎn yáng zhī zhòng shān cǐ sì zì fēng tún yǐ fù dù háo lín chéng tī zhǎng rú yún: jiàn luò rú yǔ tiān dì gǎi sè fēng shā zhòu hūn rén xīn zhèn jīng zōng shè wēi jí chén yīn fèng huáng dì ruì zhǐ jiāng zhū bān zhí gōng nǔ shǒu jiù yuán gōng mào shǐ shí yǐ cuī qí fēng lìng gǎn sǐ shì fén ruò yún tī shā huò shǒu lǐng yī rén gōng pò qí dǎng huò jí shén zhòng zhòng bīng chéng fá yǐ qiáng nǔ shè zhī wǎng wǎng méi nì zhàng biàn hé shuǐ lìng guī chéng háo shuǐ shì zhǎng yì zì mǎo jí wǔ zéi bīng fāng tuì què zhī wǒ chéng zhōng yǒu bèi shǐ qiǎn shǐ rén tóng lǐ yè děng jì yì chén děng jiū jí jiàng shì yù yǐ sǐ zhàn huáng dì yǐ zōng shè shēng líng zhī gù wù lìng chí zhòng shǐ qǐng tōng hé shǐ zhě páng wǔ guān gài xiāng wàng lèi rì ér hòu yì chéng huáng dì shèng dé gé yú kuàng gǔ biàn chī xiāo wèi hǎo yīn huà hǔ láng wéi shàn lèi shān biàn chī zhì cǐ shí èr zì bù ài jīn bì wù bǎo yào hài zhī dì suì qiǎn kāng wáng zhāng bāng chāng shǐ jūn qián xī rú suǒ qǐng zéi fāng tuì shě sì kào shī zhī wù yǐ guī rán yāo qiú shù duō dān jié tǎng zàng kòng kuì mín lì bù zú yǐ gěi zhī lǔ gǎi zuò dí qíng nán kuī yóu dāng yù fáng chén jiàn xiū zhì shǒu yù zhī jù xùn liàn chū zhàn zhī bīng shǐ juān jiǎn suǒ xū zhī shù jí lǚ ér tuì fū fù hé yán wàn yī yǒu bá hù zhī píng líng yù wēi zōng shè chén děng dāng chén shī jū lǚ yǐ tú jìn tǎo shén rén gòng fèn tiān bì zhù zhī hóng wéi dào jūn tài shàng huáng dì zhǐ yù shén kǎo yǐ wǔ jì wén tiān xià chēng qí xiào chuán wèi shèng zǐ fǎ yáo chán shùn tiān xià chēng qí gāo cuì huá nán xìng chén jū yǐ zhí shǒu bù gǎn fù nú xiè yǐ cóng jiān nán zhī qiū mào chù zhèng jī shì jiāng sù qīng jī diān fèng yíng luán yú tiān xīn sì míng yǔn shǒu hé huǐ jǐn lù zòu wén jǐn zòu.
都城劫掠士民焚荡庐舍以火船铁骑攻西水门守卫之具办於仓卒臣奉皇帝睿旨率励将士誓以死守设械拒於汴之中流杀获数千人迨晚方息复以锐兵攻酸枣门一带犬羊之众(删此四字)蜂(屯)蚁附渡濠临城梯长如云:箭落如雨天地改色风沙昼昏人心震惊宗社危急臣因奉皇帝睿旨将诸班直弓弩手救援躬冒矢石以摧其锋令敢死士焚爇云梯杀获首领一人攻破其党获级甚众众兵乘栰以强弩射之往往没溺障汴河水令归城壕水势涨溢自卯及午贼兵方退却知我城中有备始遣使人同李邺等计议臣等纠集将士欲以死战皇帝以宗社生灵之故务令持重始请通和使者旁午冠盖相望累日而後议成皇帝圣德格於旷古变鸱鸮为好音化虎狼为善类(删变鸱至此十二字)不爱金币务保要害之地遂遣康王张邦昌使军前悉如所请贼方退舍竢犒师之物以归然邀求数多殚竭帑藏空匮民力不足以给之虏(改作敌)情难窥尤当预防臣见修治守御之具训练出战之兵使蠲减所须之数戢旅而退夫复何言万一有跋扈之凭陵欲危宗社臣等当陈师鞠旅以图进讨神人共愤天必助之洪惟道君太上皇帝只遹神考以武继文天下称其孝传位圣子法尧禅舜天下称其高翠华南幸臣拘以职守不敢负驽绁以从艰难之秋冒处政机誓将肃清畿甸奉迎銮舆天心巳明殒首何悔谨录奏闻谨奏。
guó zǐ sī yè huáng zhé qǐng shī zhí zhī zuì.
国子司业黄哲请失职之罪。
cháo sàn dài fū guó zǐ sī yè huáng zhé zòu chén děng fú jiàn èr yuè wǔ rì yǒu dà xué zhū shēng fú quē shàng shū zhì lìng bīng mín chéng shì zuò nào shàng fán shèng xùn dīng níng chén děng zhí sī jiào dào bù néng biǎo shuài zhū shēng suī qián hòu lǚ xíng yuē shù shàng gǎn wéi lì nán yǐ bèi yuán xué guān jiàn jīn dài zuì fú wàng tè cì chù zé hòu chì zhǐ fèng shèng zhǐ cháo tíng fāng kāi yán lù tōng dá xià qíng shì rén fú quē shàng shū nǎi shì zhōng yì suǒ jī xué guān hé wéi zì yí nǎi ěr dài zuì kě sù ān zhí réng xiǎo yù zhū shēng.
朝散大夫国子司业黄哲奏臣等伏见二月五日有大学诸生伏阙上书致令兵民乘势作闹上烦圣训丁甯臣等职司教道不能表率诸生虽前後屡行约束尚敢违戾难以备员学官见今待罪伏望特赐黜责候敕旨奉圣旨朝廷方开言路通达下情士人伏阙上书乃是忠义所激学官何为自疑乃尔待罪可速安职仍晓谕诸生。
chū cài mào lǐ zhuó yù tài xué zhǎng èr píng chū fú quē shàng shū rén děng zhū shēng yǐ bù yī zhī shì gǎn jié chí tiān zǐ jì ér bèi chù wǎng wǎng yù fú xiù zhě shén zhòng wén zhě mò bù xián fèn è wàn gù huáng zhé dài zuì ér yǒu shì zhǐ huī.
初蔡懋李梲谕太学长贰屏出伏阙上书人等诸生以布衣之士敢劫持天子既而被黜往往欲拂袖者甚众闻者莫不衔愤扼腕故黄哲待罪而有是指挥。
wú mǐn zhā zi xuě lǐ bāng yàn zuì zhuàng.
吴敏劄子雪李邦彦罪状。
zhā zǐ yuē: èr yuè chū wǔ rì tài xué shēng shàng shū jù zhòng jì duō suì chuí pò dēng wén gǔ yún: jūn mín wú zhōng yì zhī xīn xián xìng huò luàn zhī biàn. yòu yán xī gāo huān zài wèi jiàn jìn jūn fén lǐng bīng zhāng yí zhái cháo tíng wèi qí luàn ér bù gǎn zhì huān sòng sàn jiā cái jié shì zú bó shān dōng yóu cǐ guān zhī guó jiā bù.
劄子曰:二月初五日太学生上书聚众既多遂槌破登闻鼓云:军民无忠义之心咸幸祸乱之变。又言昔高欢在魏见禁军焚领兵张彝宅朝廷畏其乱而不敢治欢送散家财结士卒伯山东由此观之国家不。
néng xiū zhèng xíng zhě jiān rén kuī sì zhī zī yě. gǔ yǔ yuē: tóu shǔ jì qì kuàng tiān zǐ xiāng hū! lǐ bāng yàn děng jiàn shàng huáng bà bù jí zhī fèi. yòu yuán lì shèng míng cháo tíng qiǎn lǐ yè děng wǎng shǐ dà jīn zhōng lài qí lì dàn bāng yàn wéi rén wèi shèn tài guò huǎn yú shì jī jí bà gāng shī dào suì yǒu bǎi xìng zhǐ mù cài jīng wáng fǔ yòng shì bù zhí cǐ biàn ér zāo cǐ, qǐ fēi bù xìng. yòu yún: yuàn bì xià míng zhào jiě zhòng huò shǐ bāng yàn zhī wéi rén shāo bái yú tiān xià rán hòu fù qǐ bāng yàn hái qí xiàng wèi lùn zhě, yú shì wèi mǐn wèi bāng yàn dǎng yǐ..
能修政刑者奸人窥伺之资也。古语曰:投鼠忌器况天子相乎!李邦彦等谏上皇罢不急之费。又援立圣明朝廷遣李邺等往使大金终赖其力但邦彦为人畏慎太过缓於事机及罢纲师道遂有百姓指目蔡京王黼用事不值此变而遭此,岂非不幸。又云:愿陛下明诏解众惑使邦彦之为人稍白於天下然後复起邦彦还其相位论者,於是谓敏为邦彦党矣。。
shí qī rì guǐ chǒu zhǒng shī dào miǎn xuān fǔ shǐ fù cháo cān wǔ rì yī fù yuàn qiān shū.
十七日癸丑种师道免宣抚使赴朝参五日一赴院签书。
xiān shì cháo tíng chà zhǒng shī dào chōng hé běi xuān fǔ shǐ zhù jūn huá zhōu. yòu zòu qǐ cháo tíng zhào tiān xià jūn mǎ tún zhù dà hé fáng qiū cháo tíng chū yǔn qí qǐng xíng qiǎn wèi xún rì zǎi chén yán wàn yī zéi gǎi zuò dí bīng bù zhì zé fèi yòng shén dà suì yǐ qí qǐng shī dào jì zhī yán zhī bù cóng zòu yǐ bèi jí qǐ miǎn xuān fǔ shì cháo tíng suì rú qí qǐng jīn fù cháo cān wú shí rù zòu wǔ rì yī fù yuàn qiān shū.
先是朝廷差种师道充河北宣抚使驻军滑州。又奏乞朝廷召天下军马屯驻大河防秋朝廷初允其请行遣未旬日宰臣言万一贼(改作敌)兵不至则费用甚大遂已其请师道既知言之不从奏以被疾乞免宣抚事朝廷遂如其请今赴朝参无时入奏五日一赴院签书。
shí bā rì jiǎ yín cài jīng zé shòu zhōng fèng dài fū mì shū shǎo jiān fēn sī nán jīng zhì shì hé nán fǔ jū zhù.
十八日甲寅蔡京责授中奉大夫秘书少监分司南京致仕河南府居住。
shì yù shǐ sūn dí děng chén liáo shàng yán fú jiàn jīn rén shēn rù sān fǔ zhèn rǎo bì xià zǒng lǎn zhī chū zuò xí wèi nuǎn fēn qiǎn shǐ chén juān qì jīn bó yǐ wéi hé róng zhī jì zhōng wài zhī fèn jí xīn tòng shǒu yǐ wéi jié yuàn lián huò zhī rén wèi jí zhū jí wú yǐ xiè tiān xià chén děng jǐn àn tài shī cài jīng sì rèn zǎi xiàng qián hòu èr shí nián xié jì zhì shù shì zhī míng jiàn dù guó hài mín zhī zhèng ér zǔ zōng fǎ dù fèi chí jǐ jǐn tuō fēng hēng yù dà zhī shuō chàng wèi qióng shē jí chǐ zhī fēng ér gōng sī jī xù sǎo dàng wú yú lì yù bǐ zhī xiàn yǐ yīn huài fēng bó zhī fǎ zhì diǎn xué zhī kē yǐ dù sè jiàn zhēng zhī lù jí yǐn qún xiǎo chōng mǎn yào tú jìn gù zhōng liáng xī wèi péng dǎng jiāo tōng zhōu yù qiè nòng wēi bǐng yù mài guān jué huò lù gōng xíng dào yòng kù jīn jiān zāng láng jí guī mén ní zhuó fù zǐ gòu zhēng sī yì guān wèi héng xíng yìng qiè fēng zhì dà guó qī jūn wǎng shàng xié shù rèn qíng shū chuán suǒ jì lǎo jiān jù è wèi yǒu rú jīng bǐ zhě tài shàng huáng lǚ yīn rén yán zhuó jiàn jiān zhuàng fán sì bà miǎn ér jìn xìng xiǎo rén xiāng wèi chún chǐ shī suǒ píng yī yíng hù yōng bì jì qù fù yòng ér jīng yǎn rán zì wèi yǔ yì yǐ chéng gēn zhū pán gù bù kě yáo dòng xiōng yàn yì sì fù chū wèi è chàng dǎo biān xì tiāo fā bīng duān lián qǐ dà yù bào fù yá zì yuàn qì chōng sè shàng gàn yīn yáng shuǐ hàn lián nián chì dì qiān lǐ dào zéi mǎn yě bái gǔ rú shān rén xīn xié lí shàng xià jiě tǐ, yú shì dí gǎi zuò jīn rén chéng xū gǔ xíng rú dǎo wú rén zhī jìng yǐ. bì xià hè rán dà fèn gān gāng biǎn chì yòng shì zhě wáng fǔ děng dà zhèng diǎn xíng rú jīng zhī è, qǐ kě dú dài kuàng jīng zài zhèng hé zhōng shǒu jiàn píng yàn zhī yì zhāo nà yàn rén lǐ liáng sì yǐ wéi móu zhǔ. yòu yù yǐ yāo rén wáng zǐ xī fú jǐn páo tiě zé wèi dà jiàng jì yì sì dìng huì zǐ xī dǐ zuì fú zhū ér dà chén gù zhēng qǐng dài tā rì zhī xìn wáng fǔ dāng guó xún.
侍御史孙觌等臣寮上言伏见金人深入三辅震扰陛下总览之初坐席未煖分遣使臣捐弃金帛以为和戎之计中外之愤疾心痛首以为结怨连祸之人未即诛殛无以谢天下臣等谨按太师蔡京四任宰相前後二十年挟继志述事之名建蠹国害民之政而祖宗法度废弛几尽托丰亨豫大之说倡为穷奢极侈之风而公私积蓄扫荡无馀立御笔之限以阴坏封驳之法寘典学之科以杜塞谏诤之路汲引群小充满要途禁锢忠良悉为朋党交通盩御窃弄威柄鬻卖官爵货赂公行盗用库金奸赃狼籍闺门泥浊父子诟争厮役官为横行媵妾封至大国欺君罔上挟数任情书传所记老奸巨恶未有如京比者太上皇屡因人言灼见奸状凡四罢免而近幸小人相为唇齿失所凭依营护拥蔽既去复用而京偃然自谓羽翼已成根株盘固不可摇动凶焰益肆复出为恶倡导边隙挑发兵端连起大狱报复睚眦怨气充塞上干阴阳水旱连年赤地千里盗贼满野白骨如山人心携离上下解体,於是狄(改作金)人乘虚鼓行如蹈无人之境矣。陛下赫然大奋乾纲贬斥用事者王黼等大正典刑如京之恶,岂可独贷况京在政和中首建平燕之议招纳燕人李良嗣以为谋主。又欲以妖人王仔息服锦袍铁帻为大将计议巳定会仔息抵罪伏诛而大臣固争请待他日之衅王黼当国循。
xí chū yì yǔ jīng zi yōu jué yì chéng zhī jīng zhī wù guó gù bù róng zhū ér jié zào biān huàn fù zǐ xiāng wèi zhōng shǐ yǔ fǔ jūn wèi zuì shǒu gōng yì jí jí bù jué wèi kě yǐ yǐ yě.. qiě jīng bèi yù sān cháo fù zǐ zǔ sūn wèi sān gōng zhě èr rén qīn zhí zhèng zhě sān rén dēng jìn cóng zhě wáng lǜ shí shù míng yuán jiǎ dì jiàn nǐ gōng shěng páo dài zhī chǒng xià dǎi tóng zhì quǎn fèi fēi zhǔ shàng huái kāng hé zhī ēn gù jīng suǒ méng hé yǐ lùn bào yī wén biān chuí yǒu jǐng ér jīng jǐn shì shù bǎi bèi zhì zhōu jí yōng bǎo zī yī xī dùn qù jūn fù xún rán zuò wéi chéng zhōng wú yī rén yǒu tóng huàn nàn zhī sī diào wěi bù gù céng quǎn shǐ zhī bù rú yuán qí yòng xīn shǐ jīng shàng zài xiàng wèi ān zhī qí bù kāi biān mài guó rú féng dào bèi hū! zǎi xiàng fēi qí rén guǒ wèi tiān xià hài suì shǐ zhōng guó kōng xū dí rén qīn wǔ wú suǒ bù zhì ér jīng xǐ wèi jiān yán jià yuàn shì fēi dú shǐ shàng huáng fù bàng yú tiān xià zhòng lùn bù róng yóu zài yú cǐ fú wàng bì xià ruì duàn chì shǐ zhuī huán zǎo cì cuàn jí shāo zhèng jīng fù zǐ wù guó tāo tiān zhī zuì yǐ wèi zōng miào shè jì zhī líng yǐ xuě shàng huáng àn mèi zhī bàng shǎo shū sì hǎi shēng mín fèn mèn qī qī bù zú zhī qì bù shèng xìng shèn qǔ jìn zhǐ fèng shèng zhǐ cài jīng zé shòu zhōng fèng dài fū mì shū shǎo jiān fēn sī nán jīng zhì shì.
习初议与京子攸决意成之京之误国固不容诛而结造边患父子相为终始与黼均为罪首公议籍籍不决未可以已也。。且京被遇三朝父子祖孙为三公者二人亲执政者三人登禁从者亡虑十数名园甲第僭拟宫省袍带之宠下逮童稚犬吠非主尚怀糠核之恩顾京所蒙何以论报一闻边陲有警而京尽室数百辈治舟楫拥宝资一夕遁去君父恂然坐围城中无一人有同患难之思掉尾不顾曾犬豕之不如原其用心使京尚在相位安知其不开边卖国如冯道辈乎!宰相非其人果为天下害遂使中国空虚狄人侵侮无所不至而京喜为奸言嫁怨餙非独使上皇负谤於天下众论不容尤在於此伏望陛下睿断敕使追还早赐窜殛稍正京父子误国滔天之罪以慰宗庙社稷之灵以雪上皇晻昧之谤少纾四海生民忿懑戚戚不足之气不胜幸甚取进止奉圣旨蔡京责授中奉大夫秘书少监分司南京致仕。
tóng guàn zé shòu zuǒ wèi shàng jiàng jūn zhì shì.
童贯责授左卫上将军致仕。
chén liáo shàng yán chén fú dǔ chén liáo lèi yǒu zhāng shū lùn liè tóng guàn zuì è fǎ zài zhū yí bì xià rén cí guò hòu zhǐ cóng cuàn chì zhě chén fú niàn fǎ zhě tiān xià zhī gōng qì yě. wáng zhě néng rèn fǎ ér bù rèn qíng zé tiān xià xìn ér fú zhī rú qí wēi bù néng kè ài zòng jiān dài è yǐ náo tiān xià zhī xīn tiān xià zhī rén jiāng qún qǐ ér yì zhī luàn chén zéi zǐ yì wú suǒ gù jì yǐ. àn tóng guàn xíng yú chòu lèi běn yōng nú ěr shì sǎo chú zhī yì cè zhēng fá zhī shì jìn yuán ēn xìng qiè jù bīng quán jǐ èr shí yú nián chū zé wèi xuān fǔ ér bù shòu zhì mì yuàn rù zé lǐng mì zhǐ ér wài jiān xíng xuān fǔ bá hù bù chén huī huài fǎ zhì shī tú sǐ shì wū yǐ táo wáng gù fù zèng bù jí ér rén qíng jī yuàn tún shù táo dùn xǔ qí gǎi cì gù jì lǜ bù yán ér rén yì kuì sàn zhà wéi shǒu jí zé bù dàn yú shā píng rén guǎng zhàn chǔ liáng zé bù nán yú zhāng xū shù shǎng fá chū yú sī yì wēi fú zhì yú xià yí zhū zhū jì zuì bù kě shèng yán chén gū shù qí dà zhě shǒu chàng jiāo jié jīn rén gòng miè qì dān zhào huò zhì kòu qí zuì yī yě. lú gōu zhī yì wàng fēng bēn kuì fù shī shā jiāng qí zuì èr yě. jīn rén diǎn jí biān lì lái gào guàn bù yǐ wén qí zuì sān yě. chuán xí biān chéng bù lìng chū zhàn zhì jīn rén shǐ tū gǎi zuò cháng qū jù zhì jīng shī qí zuì sì yě. chū shī hé dōng wén zéi nán lái bù wéi kàng jù zhī jì sù yè táo guī qí zuì wǔ yě. zhì shàng huáng nán xún guàn nǎi zì míng hù cóng wèi cháng zòu bǐng yōng bīng jù qù qí zuì liù yě. yīn mù sǐ shì chuàng zhì shèng jié jūn é hòu qí zī liáng huán liè sī yíng dì qí zuì qī yě. jiān jiǎ lì bīng chōng mǎn qí jiā zhì zào zhī gōng shàng fāng fú jí qí zuì bā yě. chéng wài yīn cáng qì jiǎ qiǔ liáng jīn rén shí huò zī zhù mǎ zhōng tí qín wáng zhī shī xī lái shàng pō shōu qí yíng yú bù zhī tóng guàn chù cǐ yǐ dài jīn rén hū! yì jiāng yǒu suǒ yòng zhī qí zuì jiǔ yě. fú shí zhī chǐ.
臣寮上言臣伏睹臣寮累有章疏论列童贯罪恶法在诛夷陛下仁慈过厚止从窜斥者臣伏念法者天下之公器也。王者能任法而不任情则天下信而服之如其威不能克爱纵奸贷恶以挠天下之心天下之人将群起而议之乱臣贼子亦无所顾忌矣。按童贯刑馀臭类本庸奴耳释扫除之役厕征伐之事浸缘恩幸窃据兵权几二十馀年出则为宣抚而不受制密院入则领密旨而外兼行宣抚跋扈不臣隳坏法制师徒死事诬以逃亡故赙赠不及而人情积怨屯戍逃遁许其改刺故纪律不严而人易溃散诈为首级则不惮於杀平人广占储粮则不难於张虚数赏罚出於私意威福至於下移铢铢计罪不可胜言臣姑数其大者首倡交结金人共灭契丹兆祸致寇其罪一也。卢沟之役望风奔溃覆师杀将其罪二也。金人点集边吏来告贯不以闻其罪三也。传檄边城不令出战致金人豕突(改作长驱)遽至京师其罪四也。出师河东闻贼南来不为抗拒之计夙夜逃归其罪五也。至上皇南巡贯乃自名扈从未尝奏禀拥兵遽去其罪六也。阴募死士创置胜捷军额厚其资粮环列私营第其罪七也。坚甲利兵充满其家制造之工尚方弗及其罪八也。城外阴藏器甲糗粮金人实获资助马忠提勤王之师西来尚颇收其赢馀不知童贯畜此以待金人乎!抑将有所用之其罪九也。服食之侈。
shàng nǐ shèng yú pín yù zhī shèng qián guī gōng jìn qí zuì shí yě. yǒu shí dà zuì zhāng zhāng rú cǐ zǎi zhí yī wéi wú suǒ qǐ bái bì xià fù hán róng yǐn rěn bù zǎo zhèng míng xíng shǐ zhī shēn shǒu yì chù dú bù niàn jīn rén nán qīn sǐ wáng xià tiān fú zì xì lǔ shān cǐ zì wú lǜ èr shí wàn zhī yuān huò zì shuí zhào hū! fú wàng duàn ér xíng zhī shǎo shì sì hǎi yuān fèn zhī qì xìng shèn xìng shèn.
上拟乘舆嫔御之盛潜规宫禁其罪十也。有十大罪彰彰如此宰执依违无所启白陛下复含容隐忍不早正明刑使之身首异处独不念金人南侵死亡(下添俘字)系虏(删此字)无虑二十万之冤祸自谁兆乎!伏望断而行之少释四海冤愤之气幸甚幸甚。
yòu shàng yán chén děng fú jiàn bǐ suì yǐ lái yān rén yòng shì qiè nòng guó bǐng diǎn zhǎng jī mì tiāo fā bīng duān jié chéng biān huàn, yú shì jīn rén yǐ shù wàn qí zhí lüè jīng quē zōng shè zhī wēi dài. ruò zhuì liú bì xià hè rán cuàn chì dà chén wáng fǔ děng yǐ xiè tiān xià ér zhòng yì bù yàn yǐ wéi shǒu nán zhī rén shí shǐ tóng guàn chén děng àn guàn zhī zuì suī zhuó fā bù zú yǐ shù zhī ér wù guó zhī dà zhě shàng kě shǔ yě. guàn zì shǎn xī yòng bīng qián hòu èr shí nián zhuān yǐ qī jūn wǎng shàng wèi shù xū lì chéng zhài wàng zòu biān jié yǐ wéi yǐ gōng jí yǐn qún xiǎo yì zhì jiāng lì yǐ zhí sī dǎng jiāo tōng wèn qiǎn yù mài guān jué chāo chú chú shòu wěn luàn cháng zhì yǒu zì xuǎn diào bù yóu jiàn jǔ ér zhé gǎi guān zhě yǒu zì háng wǔ bù yòng zī gé ér jù shēng fáng tuán zhě yǒu fàng fèi tián lǐ bù yòng zhēn shōu ér zhuó dēng shì cóng zhě jiān zāng xiǎo rén zhēng xiāng mù yuè qīn yú bǎi xìng dào qǔ guān qián bāo jū gōng xíng mén hù rú shì jīn bì bǎo yù chōng rèn rú shān sī jiā suǒ cáng duō yú fǔ kù cǐ guàn zhī zuì yī yě. zhàn shì zhī tú mào fàn shǐ shí shāng zhě yǒu jīn bó zhī cì sǐ zhě yǒu bāo zèng zhī ēn zì guàn yòng shì yī qiè fèi gé zhàn shāng zhī zú qiū háo wú suǒ de ér mò zhě. yòu wū yǐ táo wáng zhī zuì gān méi jūn shǎng xī chōng sī cáng bǐ zhì shī hái páo rén jiù zú shǒu shě sǎo chú zhī lì mào gōng zòu shǎng yǒu xún zhì jié yuè zhě guàn zhī zuì èr yě. guàn. yòu zé shǎn xī zhī zú yǐ wéi qīn bīng hào yuē: shèng jié fāng zhàn zhēng zhī jì tā bīng gōng xíng zhèn zhī láo bān shī zhī hòu qīn bīng mào wú gōng zhī shǎng guàn zhī zuì sān yě. zì guàn wèi jiàng shuài měi chū nèi tǎng jīn bó yǐ jì jūn xū yǎn wèi yǐ yǒu ér yán lì jūn qī qǔ cháng yú zhōu xiàn tóu huì jī liǎn bù kān mín mìng tān zāng bù fǎ xiōng yàn bó rán tái jiàn zhī chén yī yán yì yǐ zhōng yǐ wēi fǎ shǐ tiān xià zhī rén bù gǎn yán ér gǎn nù guàn zhī zuì sì yě. fāng là zuò nán gōng xiàn chéng yì dōng nán dà zhèn guàn jiāng bīng tǎo zhī guàn yù zhòng wú fǎ zòng wèi tān bào xī zhǎn píng mín yǐ xiào shǒu jí, yú shì mín zhī sǐ yú tiān bīng zhě shí yǒu wǔ liù guàn zhī zuì wǔ yě. guàn zài zhèng hé zhōng nà yàn rén zhào liáng sì yǐ wéi móu zhǔ shǐ jiàn píng yàn zhī yì jīng yíng shí nián zhōng guó kōng xū zhāo nà pàn wáng chōng chì zhōu xiàn zú zhì shēng líng tú tàn guàn zhī zuì liù yě.. qiě guàn yǐ xíng yú zhī rén shēn wéi sān gōng zhí zài shū shěng rǎng tān bù yǐ suì fēng wáng jué cháng è bù quān zhāo quán shàn mìng bài miǎn dà chén qì yàn shān hè wēi zhèn tiān xià chǎn yuàn zhào luàn jìn chéng guó nàn bì xià lì zhèng zhī shǐ dà míng zhū shǎng yǐ quàn sì fāng yǐ guàn fù cǐ dà zuì hé suǒ táo yú tiān dì zhī jiān fú wàng ruì zhào gōng fā chén duàn shāo zhèng tāo tiān zhī zuì yǐ wéi luàn chén zéi zǐ zhī jiè tiān xià xìng shèn qǔ jìn zhǐ fèng shèng zhǐ tóng guàn zé shòu zuǒ wèi shàng jiàng jūn zhì shì.
又上言臣等伏见比岁以来阉人用事窃弄国柄典掌机密挑发兵端结成边患,於是金人以数万骑直掠京阙宗社之危殆。若缀旒陛下赫然窜斥大臣王黼等以谢天下而众议不厌以为首难之人实始童贯臣等按贯之罪虽擢发不足以数之而误国之大者尚可数也。贯自陕西用兵前後二十年专以欺君罔上为术虚立城寨妄奏边捷以为已功汲引群小易置将吏以植私党交通问遣鬻卖官爵超躇除授紊乱常制有自选调不由荐举而辄改官者有自行伍不用资格而遽升防团者有放废田里不用甄收而擢登侍从者奸赃小人争相慕悦侵渔百姓盗取官钱苞苴公行门户如市金币宝玉充牣如山私家所藏多於府库此贯之罪一也。战士之徒冒犯矢石伤者有金帛之赐死者有褒赠之恩自贯用事一切废革战伤之卒秋毫无所得而殁者。又诬以逃亡之罪乾没军赏悉充私藏比至师还庖人厩卒守舍扫除之隶冒功奏赏有驯致节钺者贯之罪二也。贯。又择陕西之卒以为亲兵号曰:胜捷方战征之际他兵躬行阵之劳班师之後亲兵冒无功之赏贯之罪三也。自贯为将帅每出内帑金帛以济军需掩为已有而严立军期取偿於州县头会箕敛不堪民命贪赃不法凶焰勃然台谏之臣一言议已中以危法使天下之人不敢言而敢怒贯之罪四也。方腊作难攻陷城邑东南大震贯将兵讨之贯御众无法纵为贪暴悉斩平民以效首级,於是民之死於天兵者十有五六贯之罪五也。贯在政和中纳燕人赵良嗣以为谋主始建平燕之议经营十年中国空虚招纳叛亡充斥州县卒致生灵涂炭贯之罪六也。。且贯以刑馀之人身为三公职在枢省攘贪不已遂封王爵长恶不悛招权擅命拜免大臣气焰煽赫威振天下产怨召乱浸成国难陛下立政之始大明诛赏以劝四方以贯负此大罪何所逃於天地之间伏望睿照躬发宸断稍正滔天之罪以为乱臣贼子之戒天下幸甚取进止奉圣旨童贯责授左卫上将军致仕。
cài yōu zé shòu dà zhōng dài fū tí jǔ bó zhōu míng dào gōng.
蔡攸责授大中大夫提举亳州明道宫。
chén liáo shàng yán chén qiè wéi yōu jì zhī yì yòng shì dà chén bài lèi cháo bù yú zhī méng jié èr biān wú qióng zhī huò yǐ chéng cháo tíng jīn rì zhī huàn zhōng wài zhī lùn xián wèi cài jīng zi yōu wáng fǔ tóng guàn jūn fàn dà è dāng zhèng diǎn xíng yǐ xiè tiān xià ér tóu huāng zhī fá dú jiā wáng fǔ cǐ qún xīn suǒ yǐ wèi yàn ér chén yì bù dé ér yǐ yě. chén jìn zhě cháng wén yán shì zhī chén jiàn shū qú kuí cài jīng zhī zuì qǐ cì cuàn jí jīn bù fù zhòng chén yǎng dú ruì tīng gǎn yǐ guàn yōu zhī zuì shì jǔ qí lüè wéi bì xià yán zhī guàn zì yān yǐn xǐ wèi huò luàn yōu píng jiè shì lù jì yǐ jiān huí qiè nòng quán bǐng shàn zuò wēi fú gù sì bù shèng zhū yǐ. fāng wáng shī zhī běi fá yě. guàn wèi xuān fǔ shǐ yōu shí fù zhī tí shù shí wàn zhī shī cuò yú cán pò zhī lǔ gǎi zuò zú yān liú mí nián zú mǎi kōng chéng nǎi yǐ huī dìng gù jiāng mào shòu fēi cháng zhī chǒng guàn yǐ tài shī fēng liǎng guó gōng yōu suì rù zǒng shū mì yǐ. cǐ guàn yōu zhī zuì tóng yě. xiāo hòu nà kuǎn lǔ shān cǐ zì shǐ hán fǎng jiàn guàn yōu yú jūn zhōng bēi cí qí āi yuàn juān suì bì yǐ fù jiù hǎo cǐ ān wēi zhī jī yě. nǎi chì fǎng shǐ qù fǎng dà hū yú tíng gào yǐ bì bài jīn shù zhōu zhī dì xī fēi wǒ yǒu ér guó yòng mín lì cóng ér kuì jié yǐ. cǐ. yòu yōu guàn zhī zuì tóng yě. cài jīng zhuān zhèng guàn zé xìng jié biān xì shǒu yǐn zhào liáng sì yòng zhī yú běn cháo dài jīn rén jié hǎo yōu zé zhāo nà pàn kòu fǎn fù mài guó dì yuàn jié huò shǐ dí gǎi zuò jīn rén yīn yǐ jiè kǒu cǐ. yòu yōu guàn zhī zuì tóng yě. qián nián qiū guàn yǐ zhòng bīng tún tài yuán yù shōu yún: zhōng zhī dì zú wú chǐ cùn gōng fǎn yǐ jiǎn chú kòu rǎng wǎng dào hé shuò ér guī. yòu lǜ zhòng rén zhī yì yǐ yě. gōng sì dàn mán fán dì shǎng qiān bǎi rén guàn suì fēng qiū guǎng yáng jùn wáng ér yōu yì jìn tài bǎo fēng yān guó gōng cǐ guàn yōu zhī zuì tóng yě. qù nián dōng guàn fù chū tài yuán jīn rén rù sāi guàn shí cù zhī yōu jiàn biān bào jǐng jí guàn táo dùn yǐ huán màn bù jīng yì wán bīng zòng dí yǐ zhì yú cǐ cǐ. yòu yōu guàn zhī zuì tóng yě. dài bì xià jiàn zuò zhī qiū dí gǎi zuò jīn rén cháng qū jīng zhèn dū yì guàn yōu yī dàn xié chí jīn bó zhú lú xiāng xián jǐn shì yuǎn qù zhì bì xià dú chǔ wéi chéng zhōng céng wú tóng guó xiū qī zhī yì cǐ. yòu yōu guàn zhī zuì tóng yě. chén yuàn bì xià fèn yáng wēi duàn chá qí wù guó wǎng shàng zhī zuì tiān xià zhī suǒ gòng qì bìng jiǎn huì qián rì lùn liè cài jīng zhāng zòu zǎo zhèng diǎn xíng yǐ wéi wàn shì zéi chén zhī jiè fú hòu chì zhǐ fèng shèng zhǐ cài yōu zé shòu dà zhōng dài fū tí jǔ bó zhōu míng dào gōng.
臣僚上言臣窃惟幽蓟之役用事大臣败累朝不渝之盟结二边无穷之祸以成朝廷今日之患中外之论咸谓蔡京子攸王黼童贯均犯大恶当正典刑以谢天下而投荒之罚独加王黼此群心所以未厌而臣亦不得而已也。臣近者尝闻言事之臣见疏渠魁蔡京之罪乞赐窜殛今不复重陈仰渎睿听敢以贯攸之罪试举其略为陛下言之贯自阉尹喜为祸乱攸凭藉世禄济以奸回窃弄权柄擅作威福固巳不胜诛矣。方王师之北伐也。贯为宣抚使攸实副之提数十万之师挫於残破之虏(改作卒)淹留弥年卒买空城乃以恢定故疆冒受非常之宠贯以太师封两国公攸遂入总枢密矣。此贯攸之罪同也。萧后纳款虏(删此字)使韩昉见贯攸於军中卑辞祈哀愿捐岁币以复旧好此安危之机也。乃叱昉使去昉大呼於庭告以必败今数州之地悉非我有而国用民力从而匮竭矣。此。又攸贯之罪同也。蔡京专政贯则兴结边隙首引赵良嗣用之於本朝迨金人结好攸则招纳叛寇反覆卖国缔怨结祸使狄(改作金)人因以藉口此。又攸贯之罪同也。前年秋贯以重兵屯太原欲收云:中之地卒无尺寸功反以翦除寇攘枉道河朔而归。又虑众人之议已也。公肆诞谩凡第赏千百人贯遂封秋广阳郡王而攸亦进太保封燕国公此贯攸之罪同也。去年冬贯复出太原金人入塞贯实促之攸见边报警急贯逃遁以还漫不经意玩兵纵敌以至於此此。又攸贯之罪同也。迨陛下践阼之秋狄(改作金)人长驱惊震都邑贯攸一旦携持金帛舳舻相衔尽室远去致陛下独处围城中曾无同国休戚之意此。又攸贯之罪同也。臣愿陛下奋扬威断察其误国罔上之罪天下之所共弃并检会前日论列蔡京章奏早正典刑以为万世贼臣之戒伏候敕旨奉圣旨蔡攸责授大中大夫提举亳州明道宫。
fù cài yōu zhā zi chéng dì dào gào mìng fú méng shèng cí jiàng shòu dà zhōng dài fū tí jǔ bó zhōu míng dào gōng rèn biàn jū zhù chén yǐ wàng quē zhǐ shòu jí shí jiě xíng gōng shǐ zhí qì chén zhé yǒu lǚ lǚ zhī sī yǎng wéi cōng tīng fú niàn chén shǔ yǐ móu guó wú zhuàng yù biān shī jī yīn zhì fán yán suì wěi sī bài zhòng méng shèng zào wěi qū bǎo quán. yòu jiàng qīn zhào lìng chén zhuān yī hù cóng tài shàng hái quē chén huí luán jì dù dà jiāng jué huái sù biàn cuì huá suǒ zhì ān xíng wú yú jiān jīn yǐ guò sù zhōu qián qù jīng quē bù yuǎn bì xià suǒ chà fèng yíng shǐ fù bìng zhì xíng gōng chén zuì lì zhī yú zhòng kǒu shuò jīn jī huǐ xiāo gǔ fǔ gōng zì niàn jìn tuì mí níng wéi yǎng gàn bì xià shǐ de tuì fú tián lǐ tōu shēng shěng yǐ bù dàng.
附蔡攸劄子承递到告命伏蒙圣慈降授大中大夫提举亳州明道宫任便居住臣已望阙只受即时解行宫使职讫臣辄有缕缕之私仰惟聪听伏念臣属以谋国无状御边失机因致烦言遂诿司败重蒙圣造委曲保全。又降亲诏令臣专一扈从太上还阙臣回銮既渡大江绝淮溯汴翠华所致安行无虞兼今已过宿州前去京阙不远陛下所差奉迎使副并至行宫臣罪戾之馀众口铄金积毁销骨抚躬自念进退靡甯惟仰干陛下使得退伏田里偷生省已不当。
gèng yù cháo bān chǒng dāng hù cóng zhī liè yù wàng shèng cí fǔ chá wēi zhōng xǔ chén yī yǐ jiàng zé mìng rèn biàn jū zhù zài wàng bì xià zhòng niàn chén fù jīng jìn biǎn xī jīng nián lǎo lù xíng chōng mào gǎn jí rú méng jīn yǔn fàng chén qián qù shěng shì yǐ quán zi zhí chén bù shèng pò qiè qí tiān qí mìng zhī zhì qǔ jìn zhǐ.
更预朝班宠当扈从之列欲望圣慈俯察危衷许臣依已降责命任便居住再望陛下重念臣父京近贬西京年老陆行冲冒感疾如蒙矜允放臣前去省侍以全子职臣不胜迫切祈天俟命之至取进止。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
赐进士出身头品顶戴四川等处承宣布政使司布政使清苑许涵度校刊。
juǎn sān shí jiǔ jiào kān jì.
※卷三十九校勘记。
chì guó diǎn yǐ xíng shǎng chì wù zuò shì
饬国典以行赏(饬误作饰)
zhǒng shī dào jié quē gāng fāng tǐ quē zhuāng zhòng yuán quē xì cāo zì wēi zì è quàn miǎn zhī zhī zì yǎn qì xiè jù shè jù wù zuò shèn qián shǐ yǐ wéi nán nán wù zuò wén
种师道节(阙)刚方体(阙)庄重(原阙系操字威字)锷劝免之(之字衍)器械俱设(俱误作甚)前史以为难(难误作闻)
yuán yào shī pàn nì tuō nì zì shè xiè jù yú biàn zhī zhōng liú jù wù zuò jù shǐ lǔ juān jiǎn suǒ xū zhī shù tuō lǔ zì suì yǒu bǎi xìng zhǐ yuē: rì wù zuò mù ér dú zāo cǐ tuō dú zì lìng fù cháo cān lìng wù zuò jīn tòng xīn jí shǒu wù zuò jí xīn tòng shǒu zī zhū jì zuì wù zuò zhū zhū jīn rén yǐ jí yǐ wù zuò diǎn zhì jīn rén shǐ tū jù zhì jīng shī yīng zuò zhì jīn rén suì tū zhì jīng shī jì yǐ jiān huí píng rì bàng shàn wù guó huài fǎ luàn cháng yuán tuō huí zì xià shí zì guàn zé xìn jié biān xì xìn wù zuò xīng yǔ guàn táo dùn yǐ huán tuō yǔ zì chén yǐ fèi zhú yóu dāo qì shǐ yǎng tǐ dé yì gǎn bù zūn chéng jīn fèng tài shàng huáng huí luán yuán tuō chén zì xià èr shí zì.
缘药师叛逆(脱逆字)设械具於汴之中流(具误作拒)使虏蠲减所须之数(脱虏字)遂有百姓指曰:(日误作目)而独遭此(脱独字)令赴朝参(令误作今)痛心疾首(误作疾心痛首)锱铢计罪(误作铢铢)金人蚁集(蚁误作点)致金人豕突遽至京师(应作致金人遂突至京师)济以奸回平日谤讪误国坏法乱常(原脱回字下十字)贯则衅结边隙(衅误作兴)与贯逃遁以还(脱与字)臣已废逐犹叨器使仰体德意敢不遵承今奉太上皇回銮(原脱臣字下二十字)。