jìng kāng zhōng zhì sān shí sì.
靖康中帙三十四。
qǐ jìng kāng yuán nián shí yuè èr shí sì rì bǐng chén, jǐn èr shí jiǔ rì xīn yǒu.
起靖康元年十月二十四日丙辰,尽二十九日辛酉。
èr shí sì rì bǐng chén zhān hǎn gǎi zuò ní kān xiàn píng yáng fǔ zhī fǔ jīng lüè shǐ lín jī rén dū tǒng zhì liú ruì qì chéng zǒu.
二十四日丙辰粘罕(改作尼堪)陷平阳府知府经略使林积仁都统制刘锐弃城走。
xuān hé lù yuē: xiān shì yì shèng jūn sì qiān rén tún píng yáng qí jiāng liú sì chū lǐng qí zhòng wén zhān hǎn gǎi zuò ní kān yǐ wéi tài yuán mì qiǎn rén xiàn píng yáng tú yú zhān hǎn gǎi zuò ní kān yú zhēng yuè shí jiǔ rì pàn guī jīn rén, yú shì zhān hǎn gǎi zuò ní kān bīng yì chì gǎi zuò shèng zhān hǎn gǎi zuò ní kān jì pò tài yuán nǎi jìn gōng fén zhōu. qiě fēn bīng yǐ kòu gǎi zuò gōng cí xíng yǐ běi zhū jùn shì shén zhāng gǎi zuò jí fén zhōu jiān shǒu yǐ dài jiù é wén cháo tíng fēn hé dōng wèi liǎng lù qí lóng dé fǔ jí wéi dōng lù jīng lüè píng yáng fǔ jí wéi xī lù jīng lüè gè mìng shǒu chén yǐ yuán fén zhōu shí yuè chū shí rì fén zhōu shī shǒu zhǔ jiàng zhāng kè jiǎn sǐ zhī dàng shì shí yì zhě yuē: fén zhōu zhī nán huí niú lǐng shén xiǎn jùn rú bì kě yǐ kòng è, yú shì nǎi mìng jiāng yǐ shǒu cháo tíng. yòu qiǎn liú ruì tǒng cóng zhù zhā píng yáng yǐ hàn běi biān rán guó yòng fá jié cāng lǐn bù zú shì zhī shǒu huí niú lǐng zhě rì gěi wān dòu èr shēng huò chén mài ér sì shì xiào yuē: jūn shí rú cǐ ér shǐ wǒ zhàn hū! zéi gǎi zuò dí lǐng ruì shī yǐ kòu gǎi zuò gōng huí niú lǐng zéi shān cǐ zì yú shān xià yǎng wàng guān bīng yuē: bǐ. ruò yǐ shǐ shí zì shàng ér xià wú cáo bìng yǐ. wèi zhī nài.
宣和录曰:先是义胜军四千人屯平阳其将刘嗣初领其众闻粘罕(改作尼堪)已围太原密遣人献平阳图於粘罕(改作尼堪)於正月十九日叛归金人,於是粘罕(改作尼堪)兵益炽(改作盛)粘罕(改作尼堪)既破太原乃进攻汾州。且分兵以寇(改作攻)慈陉以北诸郡势甚张(改作急)汾州坚守以待救俄闻朝廷分河东为两路其隆德府即为东路经略平阳府即为西路经略各命守臣以援汾州十月初十日汾州失守主将张克戬死之当是时议者曰:汾州之南回牛岭甚险峻如壁可以控扼,於是乃命将以守朝廷。又遣刘锐统从驻劄平阳以捍北边然国用乏竭仓廪不足士之守回牛岭者日给豌豆二升或陈麦而巳士笑曰:军食如此而使我战乎!贼(改作敌)领锐师以寇(改作攻)回牛岭贼(删此字)於山下仰望官兵曰:彼。若以矢石自上而下吾曹病矣。为之柰。
hé wèi gǎn qián jìn é ér jūn guān sàn qù zéi gǎi zuò dí nǎi dēng yān shí yuè èr shí sì rì zéi gǎi zuò dí zhì píng yáng ruì lǐng bīng dùn qù suì xiàn píng yáng guān lì jiē zhuì chéng ér chū zì hòu wēi shèng lóng dé zé zhōu jiē shī shǒu yǐ..
何未敢前进俄而军官散去贼(改作敌)乃登焉十月二十四日贼(改作敌)至平阳锐领兵遁去遂陷平阳官吏皆缒城而出自後威胜隆德泽州皆失守矣。。
féng lǔ gǎi zuò dí jì yuē: shí yuè shí jiǔ rì zhì píng yáng fǔ sān shí sì lǐ jiàn cūn luò jiān niú chù chē chéng jū mín fù nǚ guān yuán zhái juàn fú lǎo xié yòu hào hū zhī shēng bì chuān ér xià wèn suǒ cóng lái yún: zéi gǎi zuò dí pò fén xī xiàn bìng líng shí xiàn zhào chéng huò yì xiàn yí dài jīng yí rén hù bì kòu zhì cǐ shì rì wǎn dào píng yáng fǔ yè píng yáng fǔ dū tǒng zhì liú ruì zhòng wǔ zhī zǐ yǔ yú lǐ xuān fǔ bèi zhào zhǒng ān fǔ hé běi xún biān zhǒng gōng zhì zhèng zhōu yǐ jí qǐ zhì shì xiāng jì chà zhé cān móu míng yàn zhì zì zhòng gǔ zūn zhèng zǐ yě. shēng xuān fǔ pàn guān quán xuān fǔ shǐ shì lǐ xuān fǔ wèi zhì zhū shuài jí zhì zhì sī tǒng zhì guān shēn fā biān jī wén zì wǔ liù rì wú yǔ jué liú yún: suī bèi mìng chà chōng tǒng zhì bìng wú rén mǎ fén zhōu fù tǒng zhì zhāng sī zhèng rén mǎ. yòu bù zhī suǒ zài zhǐ yǒu jīn rì tǒng zhì guān lǐ ān rén mǎ bù rén yī qiān yī bǎi rén mǎ bā shí yú pǐ fén zhōu zhì zhì sī chà wǎng huí niú lǐng bǎ ài. yòu bù shǔ guǎn wàn yī zéi gǎi zuò dí mǎ chū mò hé yǐ zhī wú yú tuì jí yè tài shǒu lín xué shì míng jī rén zì chōng měi mǒu wèi lín yuē: zéi gǎi zuò dí qí cì dì bù jiǔ zhì shū bù wéi bèi hé yě. lín yún: chéng shàng dí lóu jīn chūn wèi bèi pàn guī cháo guān liú sì chū gěng shǒu zhōng suǒ ruò wú jūn bīng wú liáng shí wú qì jù hé wéi kě shǒu yě. mǒu wèi lín yuē: cǐ xué shì yǐ bù zuò shǒu jì lín yuē: xì cán pò zhōu jùn shí bù kě shǒu yú yún: jì rú cǐ kě yú nán mén chà guān jiān shǒu xiān qiǎn chū fù nǚ lǎo xiǎo liú zhuàng rén jū chéng zhōng yǐ shěng liáng shí shì shí chéng zhōng shàng yǒu qī bā fēn rén kòu gǎi zuò dí bù zhì jí sì wàn yī kòu gǎi zuò bīng zhì xuán zuò chǔ zhì lín lìng yú hòu qǐng liǎng dū jiān lìng kāi mén fàng chū fù nǚ lǎo xiǎo liú zhuàng rén shí yuè chū bā rì zhì xuān fǔ sī jiàn zhé xuān pàn jù yán jiǔ yuè chū sān rì pò tài yuán yǒu xiāng bīng zì tài yuán zǒu chū zhì xiào yì xiàn yán chéng pò rì chéng zhōng shàng yǒu wàn yú rén guān yuán bìng zhái juàn jūn rén fù mín jiān bó jǐn wèi zhāng xiào chún fén le wéi yú jīn yín zhāng xiào chún yǔ qí zi bèi zhí jūn mín jiē qú wěi dùn zhái juàn jiē tóu háo hé sǐ zhě bù zhī qí shù tú zhōng. yòu wén jīn rén qiǎn shǐ jiǎng hé mǒu dà bù rán zhī dàn yǐ cǐ xiāng kuǎn yào shēng jiān jì ěr suǒ guò zhōu xiàn jiē xiāng qìng xī yǐ chí bèi shǐ sī xū xíng xià lìng yán zuò tí bèi réng shēn zòu cháo tíng zhé xuān pàn yún: mǒu qià yì shàng xīn lái. yòu yún: mǒu suǒ guò zhōu xiàn wú jūn mǎ wú liáng shí wú qì xiè hé kě shǐ zhī shǒu yě. shǐ sī dāng qì kān sù zǎn nà zhī bō yīng fù jūn qián yù zéi gǎi zuò dí. yòu bù nà jí jí shù chù yǒu kuì sàn jūn bīng shào jù zuò guò rú wēn quán xiàn fén zhōu huí niú lǐng yí dài kě sù zhù bǎo zhài yǐ wéi lí luò zhé gōng yún: gōng jìn rì biān shàng lái jǐn zhī zǐ xì. yòu jiāng jiā suǒ lùn shén hǎo yǒu shù shì yù zài fán gōng chū. yòu yuē: jìn dé zhǐ lìng jí lì bǎo shǒu píng yáng fǔ bìng fén zhōu yí dài píng yáng fǔ jīn wèi fén xí děng xiàn lù shuài fǔ lóng dé fǔ jīn wèi wēi shèng jūn zé zhōu děng lù shuài fǔ huái zhōu zhǔ guǎn ān fǔ shǐ sī gōng shì zhī píng yáng lín jī rén bù zuò shǒu jì dū tǒng zhì.
逢虏(改作敌)记曰:十月十九日至平阳府三十四里见村落间牛畜车乘居民妇女官员宅眷扶老携幼号呼之声蔽川而下问所从来云:贼(改作敌)破汾西县并灵石县赵城霍邑县一带惊移人户避寇至此是日晚到平阳府谒平阳府都统制刘锐(仲武之子)语余李宣抚被召种安抚河北巡边种公至郑州以疾乞致仕相继差折参谋(名彦质字仲古遵正子也。)升宣抚判官权宣抚使事李宣抚未至诸帅及制置司统制官申发边机文字五六日无与决刘云:虽被命差充统制并无人马汾州副统制张思政人马。又不知所在止有今日统制官李安人马步人一千一百人马八十馀匹汾州制置司差往回牛岭把隘。又不属管万一贼(改作敌)马出没何以支梧余退即谒太守林学士(名积仁字充美)某谓林曰:贼(改作敌)骑次第不久至殊不为备何也。林云:城上敌楼今春为背叛归朝官刘嗣初耿守忠所爇无军兵无粮食无器具何为可守也。某谓林曰:此学士已不作守计林曰:系残破州郡实不可守余云:既如此可於南门差官坚守先遣出妇女老小留壮人居城中以省粮食是时城中尚有七八分人寇(改作敌)不至即巳万一寇(改作兵)至旋作处置林令虞候请两都监令开门放出妇女老小留状人十月初八日至宣抚司见折宣判具言九月初三日破太原有乡兵自太原走出至孝义县言城破日城中尚有万馀人官员并宅眷军人富民缣帛尽为张孝纯焚了唯馀金银张孝纯与其子被执军民皆癯委顿宅眷皆投濠河死者不知其数途中。又闻金人遣使讲和某大不然之但以此相款要生奸计尔所过州县皆相庆悉已弛备使司须行下令严作提备仍申奏朝廷折宣判云:某恰亦上心来。又云:某所过州县无军马无粮食无器械何可使之守也。使司当契勘速攒那支拨应副军前遇贼(改作敌)。又不纳级及数处有溃散军兵哨聚作过如温泉县汾州回牛岭一带可速筑堡寨以为篱落折公云:公近日边上来尽知子细。又将家所论甚好有数事欲再烦公出。又曰:近得旨令极力保守平阳府并汾州一带平阳府今为汾隰等县路帅府隆德府今为威胜军泽州等路帅府怀州主管安抚使司公事知平阳林积仁不作守计都统制。
liú ruì shì cháo tíng chà lái bù yòng mìng kě fán gōng wǎng bǐ jiàn lín jī rén yǔ yǐ cháo tíng jīn rì shēng píng yáng wèi xī yí lù yǔ yī zhōu shì tǐ bù tóng wàn yī shī zhī shì shī yī shuài fǔ jiān bù zuò shǒu jì hé yě. fén zhōu píng yáng fēn bāi jūn mǎ yīng shǒu yù cì dì kě yǔ liú ruì shāng liáng shī xíng zhā zi chà yú qián yún: píng yáng fǔ gòu dàng bìng zhào yìng fén zhōu yí dài yú jù zhā zi shēn zòu cháo tíng nà jí zhǐ huī shǎng gé měi nà yī jí zhuǎn yī zī shì shí jūn qián yù dí shā huò gèng bù nà jí hòu biān shì xī rì yī lì zhuǎn zī qǐ zhī bō jūn qì yú quē shǎo zhōu xiàn qǐ jiāng tǒng zhì guān bìng zhàn shì qī rì yī cì kào shǎng qǐ zhào mù yǒu wǔ yǒng shǐ chén bìng xiào yǒng shǒu chéng yī zhì zhì shǐ sī qǐng gěi shí liáng qǐ gěi qí èr miàn fù mǒu zhāo jí kuì sàn jūn bīng rì shì fēn mù zhī gěi qǐng shòu zhāo jí wǔ bǎi rén jiǎn èr nián mó kān qǐ chà bō jūn mǎ qián qù jūn qián yìng yuán shǐ huàn qǐ zhī jiàng zhú zhōu xiàn shǎo quē qián liáng dé liǎng rì xíng xià zhǐ huī shù nèi jūn qì gèng qiè yú jiàn yǒu zhōu jūn zǎn nà xuān fǔ sī chóng xíng yīng fù jiàng cì kù zào qí èr miàn fù mǒu zhāo jí kuì sàn jūn bīng wǔ yǒng shǐ chén bìng xiào yǒng gè zhào zhào mù shí yuán míng chà bō rén mǎ yú shí yuè chū liù rì píng míng cí wǎn sù láng chē jí fā dié qiǎn jiè wǎng lóng dé fǔ qǐng yáo lǐ èr cáo lǐ huì qián liáng chū jiǔ rì wǎn zhì zé zhōu chéng wài mǎ pù ān xià chū shí rì zǎo yè zhí lóng tú gé dà shǒu gāo shì yóu sān rì zhāo jí kuì sàn jūn bīng yī qiān sān bǎi yú rén xī jiē chì lù qú jí bìng rì xià gěi quàn qīn zì yā fù píng yáng fǔ jīng lüè ān fǔ shǐ lín jī rén jù yǐ zhé gōng zhī yǔ bái zhī lín yún: chéng jué bù kě shǒu yú yún: jīn rì shì tǐ bù tóng tài yuán yǐ shī cǐ shēng wèi shuài fǔ píng hàn yí lù jí lì bǎo shǒu yǐ yù qián jìn jiàng chǔ fèn shèn shì dīng níng jīn cáo sī yǔ xuān fǔ sī yì bù yì qū zì jí lì yīng fù zéi gǎi zuò dí mǎ wèi zhì zì jiā sì bù zuò shǒu jì hé yě. shì rì chéng zhōng yǒu sì wǔ fēn rén yú zài sān bái zhī lín yuē: shén hǎo lái rì yǔ dōu jiān zhì chéng shàng yī guān yú jí yè liú dū tǒng yán huī xià. ruò gān bīng mǎ mǒu jìn lí xuān fǔ sī jiàn zhé xuān fǔ yán lián fā jūn mǎ lái liú yún: bìng zhāng sī zhèng jūn mǎ gòng yǒu wàn rén chāi shǐ gè chù yǐ zì bù shǎo shí bā rì dēng chéng chéng zhōu wéi èr shí sì lǐ dí lóu zhàn péng yī bǎi wǔ shí yú zuò jīng gěng shǒu zhōng liú sì chū fén ruò zhī hòu gèng bù céng xiū gòu zhān yǒu wǔ bǎi yú lǐng dàn kě yǐ guà shou dá sì mén dí lóu yǐ bǎi bù fǎ shǒu zhī shǒu chéng èr shí sì lǐ hé yòng sān wàn rén chéng zhōng zhǐ yǒu jūn bīng sān sì qiān rén yú wèn liǎng dū jiān dá yún: shǎo jiàng rén quē cái zhí yú. yòu wèn hé bù yōu zhí yōng zhào bǎi xìng jiàng rén mǒu zuó lái xíng zhào chéng huò yì dào zhōng pín hé fén jiàn guān zhōng pái miè pāo shī yú shuǐ cì zhě zì bù shǎo hé bù qǔ yòng liǎng dū jiān. yòu yún: pán yùn fèi lì yú yún: jīn. ruò qǔ yú zhào chéng huò yì shì wú jí yǐ. chéng zhōng shù mù zhú jí jǐn fá yǐ yòng rú bù yǒu zú zhé xì guān kōng wū shè bìng mín jū kōng wū nèi mín jū kōng wū hòu lái guān zhōng xiū hái bìng dié shī xíng dū jiān. yòu yuē: jiàn guān kē bō xíng xià zhū xiàn yīng fù zhì jīn zhū xiàn bù wéi zháo jǐn yú duì yuē: dài dié fǔ qǔ huì chí màn xiàn guān zhí míng lì shēn xuān fǔ sī zhì èr shí sì rì shēn hòu yè dōu.
刘锐是朝廷差来不用命可烦公往彼见林积仁语以朝廷今日升平阳为西一路与一州事体不同万一失之是失一帅府坚不作守计何也。汾州平阳分擘军马应守御次第可与刘锐商量施行劄子差余前云:平阳府勾当并照应汾州一带余具劄子申奏朝廷纳级指挥赏格每纳一级转一资是时军前遇敌杀获更不纳级候边事息日一例转资乞支拨军器於阙少州县乞将统制官并战士七日一次犒赏乞召募有武勇使臣并效勇守城依制置使司请给食粮乞给旗二面付某招集溃散军兵日是分募支给请受招集五百人减二年磨勘乞差拨军马前去军前应援使唤乞支降逐州县少阙钱粮得两日行下指挥数内军器更切於见有州军攒那宣抚司重行应副降赐库造旗二面付某招集溃散军兵武勇使臣并效勇各诏召募十员名差拨人马余十月初六日平明辞晚宿狼车即发牒遣介往隆德府请姚李二漕理会钱粮初九日晚至泽州城外马铺安下初十日早谒直龙图阁大守高世由三日招集溃散军兵一千三百馀人悉皆赤露癯瘠并日下给券亲自押赴平阳府经略安抚使林积仁具以折公之语白之林云:城决不可守余云:今日事体不同太原已失此升为帅府屏捍一路极力保守以御前近降处分甚是丁甯今漕司与宣抚司亦步亦趋自极力应副贼(改作敌)马未至自家巳不作守计何也。是日城中有四五分人余再三白之林曰:甚好来日与都监至城上一观余即谒刘都统言麾下。若干兵马某近离宣抚司见折宣抚言连发军马来刘云:并张思政军马共有万人差使各处已自不少十八日登城城周围二十四里敌楼战棚一百五十馀座经耿守忠刘嗣初焚爇之後更不曾修构毡有五百馀领但可以挂扌答四门敌楼以百步法守之守城二十四里合用三万人城中止有军兵三四千人余问两都监答云:少匠人阙材植余。又问何不优直佣召百姓匠人某昨来行赵城霍邑道中频河汾见官中牌篾抛失於水次者自不少何不取用两都监。又云:盘运费力余云:今。若取於赵城霍邑事无及矣。城中树木逐急尽伐以用如不有足折系官空屋舍并民居空屋内民居空屋後来官中修还并牒施行都监。又曰:见官科拨行下诸县应副至今诸县不为着紧余对曰:待牒府取会弛慢县官职名立申宣抚司至二十四日申後谒都。
tǒng zhì liú ruì yún: shì dé huí niú lǐng guān bào zéi gǎi zuò dí mǎ fàn huí niú lǐng yú yún: dū tǒng mò xū qiǎn yuán bīng fǒu liú yún: tǒng zhì sī jiàn guǎn jūn mǎ yī wàn yú rén qiǎn sì qiān jūn wǔ bǎi pǐ mǎ wǎng huí niú lǐng bǎ ài èr qiān jūn wǎng xí zhōu jiàn cún zhě sì qiān jūn mǎ wǔ bǎi pǐ kòu zhì, qǐ bú yào jiē zhàn shǒu chéng yù dí. yòu dé fǔ zhōu zhī zhōu zhé kě qiú shū lái qiú yuán bīng shū cí kěn qiè yào hǎo zhòng lián tí bīng sān èr qiān qiú yuán fǔ zhōu yǐ pò fēng zhōu bìng èr zhài tàn bào dé yù lái gōng fǔ zhōu jí shì wēi jí liú yuē: cǐ chù jūn mǎ jiàn huàn shǎo hǎo zhòng lián zì shì xuān fǔ sī chà chōng píng yáng fǔ lù fù tǒng zhì běn sī bù gǎn chà xū shēn bǐng xuān fǔ sī yú yún: dū tǒng gèng yí duō fāng bò huà cuò zhì shì bù kě huǎn tuì yè lín jīng lüè lín yún: jīn rì ǒu dé jìn zòu yí bào mǒu luò zhí yǔ yuǎn xiǎo chù jiān dāng mǒu yǐ shì zuì rén zhǐ jīn jiāo gē biàn xíng mǒu yún: jīng lüè gèng chéng shòu dé hé chǔ wén zì. ruò zhǐ shì jìn zòu bào wèi dé cháo tíng zhā zi biàn, qǐ kě jiāo gē lí rèn. qiě gèng xì shěn zhī fāng dāng biān shì zhī jì dàn kǒng shàn lí cháo tíng guài yà yù bù biàn lín yún: qià dé guān bào zéi gǎi zuò dí mǎ jī sàn huí niú lǐng bǎ ài rén zuó yè yǐ dào zhào chéng xiàn cì dì yǐ guò zhào chéng xiàn yú duì yún: zuó yè yè liú tǒng zhì fāng wén zéi gǎi zuò dí mǎ zài huí niú lǐng jīn wǎn dào zhào chéng qí xíng shén sù yú gù lín jīng lüè shǐ lìng bèi wèn cǐ qù huí niú lǐng jìn yuǎn yún: yī bǎi jiǔ shí lǐ mǒu yún: shǎo qǐng bài bié jīng lüè. qiě xíng lín yuē: què wǎng shén chù mǒu yún: shì yǐ bì. qiě guī sī yú tuì lüè zǎo fàn yù bié lín jīng lüè fàn bì zhì shǐ yá jí jiàn lín gōng róng zhuāng suǒ mǎ zhāng gài yú zhì jí qǐng yú yú wèn jīng lüè suǒ chū lín yún: shì. yòu yǒu guān bào zéi gǎi zuò dí mǎ lí cǐ sān shí wǔ shí qín shǐ huáng yún: liú tǒng zhì zhī fǒu mò xū qiǎn bīng bǎ jié yǎn jī bù kě shǐ xiàng ěr lín yún: kè bào liú tǒng zhì bīng chū chéng fù. yòu rù chéng bù zhī rú hé qiǎn rén chuán yǔ wèn yǐ. gōng de xíng fǒu yú yún: jí jīn biàn xíng suì tuì cái chū fǔ yá qū nán mén qiǎn suí háng rén yú chéng běi cuī xíng lǐ tóng chū chéng yuē liǎng chá jiān jiàn shì sì wǎng lái rén yún: zéi gǎi zuò dí mǎ yǐ zhì chéng xià sī xū yú qīn suí rèn zhōng yā xíng lǐ zhì yún: bù kě chū yǐ. zéi gǎi zuò dí mǎ yǐ zhì běi chéng xià yǒu yī rén xié yī juàn wén zì lì háo gēn jiào yún: dǎ huà yú wèi rèn zhōng yuē: rǔ kě guǎn yā xíng lǐ. qiě yú fán wù xún yī ān xià chǔ wǒ zì dēng chéng yǐ yǒu qiú shān cǐ zì gǎi zuò shǒu lǐng zhì chéng xià yuē yǒu sān sì bǎi qí hòu miàn chén tóu bù jué xiāng jì ér lái shí zhì yǒu yuē yǒu wàn qí lì háo gēn xié wén zì rén yún: dài wáng jiāo wǒ zhāo ān nǐ chéng zhōng guān lì jūn mín yǒu wén zì zài cǐ jiāng suǒ lái yuē shàng chéng qù wǒ wèn nǐ mèn jiàng yě. bù jiàng nǐ mèn. ruò bù jiàng shí dài wáng lǐng rén mǎ cóng jiàng zhōu yǎn nǐ mèn xià lái kàn zǒu chū nà lǐ qù chéng shàng rén jiē bù dá. yòu wèn rú hé bù zuò shēng jīn dōu lái gōng dǎ nǐ chéng yě. rì yǐ wǎn. qiě qù yě. gèng yǔ nǐ mèn yī yè shāng liáng lái rì nèn dì shí chéng pò yě. zéi gǎi zuò dí mǎ suì tuì lí dōng běi sì lǐ zhā zhài yú yǔ liú tǒng zhì zéi mǎ jì zhì qǐng dū tǒng sù chà guān fēn bāi dì fāng cuī jūn mín shǒu chéng jūn bīng shāo yǒu shàng chéng zhě bǎi xìng bìng běn fǔ guān lì jǐn bù shàng chéng yú yǔ liú tǒng zhì yún: ruò lín jīng lüè.
统制刘锐云:适得回牛岭关报贼(改作敌)马犯回牛岭余云:都统莫须遣援兵否刘云:统制司见管军马一万馀人遣四千军五百匹马往回牛岭把隘二千军往隰州见存者四千军马五百匹寇至,岂不要接战守城御敌。又得府州知州折可求书来求援兵书辞恳切要郝仲连提兵三二千求援府州已破丰州并二寨探报得欲来攻府州极是危急刘曰:此处军马见患少郝仲连自是宣抚司差充平阳府路副统制本司不敢差须申禀宣抚司余云:都统更宜多方擘划措置事不可缓退谒林经略林云:今日偶得进奏宜报某落职与远小处监当某已是罪人只今交割便行某云:经略更承受得何处文字。若止是进奏报未得朝廷劄子便,岂可交割离任。且更细审之方当边事之际但恐擅离朝廷怪讶愈不便林云:恰得关报贼(改作敌)马击散回牛岭把隘人昨夜已到赵城县次第已过赵城县余对云:昨夜谒刘统制方闻贼(改作敌)马在回牛岭今晚到赵城其行甚速余顾林经略使令辈问此去回牛岭近远云:一百九十里某云:少顷拜别经略。且行林曰:却往甚处某云:事已毕。且归司余退略早饭欲别林经略饭毕至使衙即见林公戎装索马张盖余至即请余余问经略所出林云:适。又有关报贼(改作敌)马离此三十五时秦始皇云:刘统制知否莫须遣兵把截掩击不可使向迩林云:恪报刘统制兵出城复。又入城不知如何遣人传语问矣。公得行否余云:即今便行遂退才出府衙趋南门遣随行人於城北催行李同出城约两茶间见市肆往来人云:贼(改作敌)马已至城下斯须余亲随任忠押行李至云:不可出矣。贼(改作敌)马已至北城下有一人携一卷文字立濠根叫云:打话余谓任忠曰:汝可管押行李。且於矾务寻一安下处我自登城已有酋(删此字改作首领)至城下约有三四百骑後面尘头不绝相继而来时至酉约有万骑立濠根携文字人云:大王交我招安你城中官吏军民有文字在此将索来约上城去我问你懑降也。不降你懑。若不降时大王领人马从绛州掩你懑下来看走出那里去城上人皆不答。又问如何不做声今都来攻打你城也。日已晚。且去也。更与你懑一夜商量来日恁地时城破也。贼(改作敌)马遂退离东北四里劄寨余语刘统制贼马既至请都统速差官分擘地方催军民守城军兵稍有上城者百姓并本府官吏尽不上城余语刘统制云:若林经略。
bù shàng chéng hé yǐ lǜ guān lì jūn bīng liú tǒng zhì yún: qiǎn rén qǐng bú jiàn yú yún: dài mǒu zì qù qǐng yuè mǎ zhì fǔ yá zhōng qiǎo rán wèn lín jīng lüè zài fǒu yún: yǐ dēng chéng jí zhì chéng. yòu bú jiàn dào chéng xī wèn lái wǎng jūn mín céng jiàn lín jīng lüè fǒu yún: zhe bái bù yī qià zì cǐ cā chéng xià qù yǐ. jiàn liǎng dū jiān yī jiān wù yú yǔ zhī yuē: sān gōng bú yào zǒu kě tóng gòng shǒu chǎng miàn yú jí xià chéng yú jiē xiàng qīn lǜ bǎi xìng shàng chéng jiā zhì hù dào hū zhào fēi lǎo jí xiǎo huò fù nǚ bèi zhuàng zhě xī jiē táo bì yǐ. jǐn lǜ jūn mín zhǐ shǒu yù dé dōng nán chéng liǎng bì yú liǎng bì wú rén shǒu yù suī yǒu dēng chéng zhě yì jiē chéng jiàn cā chéng táo bì zhǎn shí shù bèi bù néng jìn è zhì qīn yè liǎng bì shǒu chéng rén cā chéng táo bì shí qù sān sì zhì sì gēng xún chéng qù zhī dài jìn yú shǒu nán mén zhì wǔ gēng hū suí háng rén bào tǒng zhì guān xī mén chū yǐ. yú zhì xī mén tǒng zhì guān yǐ chū zhì èr shí wǔ rì yè yú yì suì chū xíng shí wǔ lǐ wén zéi gǎi zuò dí bīng fā gǔ yǎn shā wǒ jūn xíng èr shí wǔ lǐ tiān xiǎo zéi gǎi zuò dí bīng zhuī gǎn jīng yí táo bì rén hù shāo jié chē chéng bìng shā chù sì bǎi yú dào jiān jū mín fù nǚ fú lǎo xié yòu huò xiāng lí qì hào hū zhī shēng suǒ bù rěn wén shì rì chéng zhōng jū mín yǐ guān lì jiē zǒu yīn yǐ chéng jiàng.
不上城何以率官吏军兵刘统制云:遣人请不见余云:待某自去请跃马至府衙中悄然问林经略在否云:已登城即至城。又不见到城西问来往军民曾见林经略否云:着白布衣帢自此擦城下去矣。见两都监一监务余语之曰:三公不要走可同共守场面余即下城於街巷亲率百姓上城家至户到呼召非老即小或妇女辈壮者悉皆逃避矣。尽率军民止守御得东南城两壁馀两壁无人守御虽有登城者亦皆乘间擦城逃避斩十数辈不能禁遏至侵夜两壁守城人擦城逃避十去三四至四更巡城去之殆尽余守南门至五更忽随行人报统制官西门出矣。余至西门统制官已出至二十五日夜余亦遂出行十五里闻贼(改作敌)兵发鼓掩杀我军行二十五里天晓贼(改作敌)兵追赶惊移逃避人户稍截车乘并砂畜四百馀道间居民妇女扶老携幼或相离弃号呼之声所不忍闻是日城中居民以官吏皆走因以城降。
èr shí liù rì wù wǔ shì yù shǐ hú shùn zhì shàng yán qǐ jiù yuán zhōng shān.
二十六日戊午侍御史胡舜陟上言乞救援中山。
hú shùn zhì yán fú jiàn chén hēng bó là shū qí cí āi qiē shǒu chén zhēn dìng chéng pò tú lù shēng líng bù zhī jǐ wàn rén lǔ gǎi zuò dí jù gāo chéng yù nán zhuī tuì chén dú zhī liú tì qiè tàn cháo tíng hé rěn qí rú cǐ wèi cháng qiǎn yī bīng yī mǎ wèi yuán yě. lǐ miǎo sān sì shí zhuàng zòu chén lüè bú jiàn bào cháo tíng, qǐ bù xī tǔ dì ér ài rén mín dàn yǐ yǔ lǔ gǎi zuò dí jiǎng hé bù gǎn dòng bīng yī hé shī jì zhī shén yě. chén qǐng wèi bì xià yán zhī gǔ zhě liè guó bīng jiāo shǐ zài qí jiān tuī lùn lì hài shì èr guó zhī huàn shì xī mín ér guì hé jīn lǔ gǎi zuò dí qiǎn shǐ lái ér wǒ shǐ yì wǎng bǐ cǐ àn bīng bù dòng nǎi suǒ wèi hé yě. rán lǔ gǎi zuò jīn rén yòng bīng bù yǐ jīn rì xiàn yī chéng míng rì pò yī yì qīn xún ér nán yǒu bìng tūn xí juǎn zhī zhì shí qiǎn yī shǐ yāo qiú bǎo huò guǐ cí wèi shùn shǐ bù wéi bèi wǒ zhī shǐ wǎng xié zhī yǐ wēi bù dé tǔ yī yǔ dàn yī lǔ gǎi zuò dí rén gān yán zòu wén ér cháo tíng bù chá qí qíng wěi biàn wèi hé yì yǐ dìng xuān fǔ sī jiàn jiǎng hé rú cǐ yì bù qiǎn bīng qiú yuán zhēn dìng yǐ zhì yú wáng chén hēng bó suǒ yǐ yán bǐ shòu hé yì zhī shǐ liú zhì zhài zhōng ér rèn yì gōng qǔ wú rén jiù jiě bǐ hé jì zhī dé ér wǒ hé jì zhī shī yě. jīn lǔ gǎi zuò dí xī lì zhōng shān chéng xià zhāo xī bì gōng chéng gǎi zuò pò yǐ.. ruò cháo tíng. yòu yǐ jiǎng hé zhī gù bù lìng xuān fǔ sī yìng yuán bì shī zhōng shān shī zhōng shān zé hé běi zhū jùn bù gōng ér zì xià yǐ. hé běi xià zé jīng shī bù kě dōu ér zōng miào shè jì wēi yǐ. bì xià hé bù yǐ zōng shè wèi xīn hū! hēng bó. yòu yán bǐ jì gōng chéng shā rén fàng huǒ ér wǒ shī yuán zhī lǐ bù wéi qū cháo tíng. ruò rèn zhū zhèn zhī cún wáng bù fù gù xù zé gèng wú kě lùn. ruò yù bǎo quán fú qǐ sù cì zhǐ huī xuān fǔ sī huǒ jí qiǎn bīng qián lái hēng bó zhī yán rú cǐ kě wèi qiè yǐ. bì xià. ruò tīng dà chén zhī lùn wèi jì jiǎng hé zhī.
胡舜陟言伏见陈亨伯蜡书其词哀切首陈真定城破屠戮生灵不知几万人虏(改作敌)据高城愈难追退臣读之流涕窃叹朝廷何忍其如此未尝遣一兵一马为援也。李邈三四十状奏陈略不见报朝廷,岂不惜土地而爱人民但以与虏(改作敌)讲和不敢动兵一何失计之甚也。臣请为陛下言之古者列国兵交使在其间推论利害释二国之患是息民而贵和今虏(改作敌)遣使来而我使亦往彼此按兵不动乃所谓和也。然虏(改作金)人用兵不已今日陷一城明日破一邑侵寻而南有并吞席卷之志时遣一使邀求宝货诡辞为顺使不为备我之使往胁之以威不得吐一语但依虏(改作敌)人甘言奏闻而朝廷不察其情伪便谓和议以定宣抚司见讲和如此亦不遣兵求援真定以至於亡陈亨伯所以言彼受和议之使留置寨中而任意攻取无人救解彼何计之得而我何计之失也。今虏(改作敌)悉力中山城下朝夕必攻城(改作破)矣。。若朝廷。又以讲和之故不令宣抚司应援必失中山失中山则河北诸郡不攻而自下矣。河北下则京师不可都而宗庙社稷危矣。陛下何不以宗社为心乎!亨伯。又言彼既攻城杀人放火而我师援之理不为曲朝廷。若任诸镇之存亡不复顾恤则更无可论。若欲保全伏乞速赐指挥宣抚司火急遣兵前来亨伯之言如此可谓切矣。陛下。若听大臣之论谓既讲和之。
fù yìng yuán zé fēi wéi zōng shè dà jì dì kǒng dì tǔ rén xīn bì liǎng shī zhī. ruò dà chén wèi jīn rì wú bīng hé yǐ wéi yuán chén yǐ wéi hé běi zhī mín jiē bīng yě. shǐ zhū jùn xiàn qīng lǐn kù yǔ mín gòng zhī cháo tíng yǐ hǎo jué mí zhī hé huàn rén bù wéi yòng dàn xì cuò zhì hé rú ěr hēng bó qǐ xuān fǔ sī bīng zì shēn jì lái qí huì hé mǎ zhōng bīng xuān fǔ bīng jī qí xī qí bīng jī qí dōng zhōng shān bīng wèi nèi yìng zé zhuǎn huò wéi fú yīn bài chéng gōng qí yán shì yì yǒu lǐ fú wàng bì xià zhào sān xǐng shū mì yuàn rì xià xiáng zhuó shī xíng.
复应援则非为宗社大计第恐地土人心必两失之。若大臣谓今日无兵何以为援臣以为河北之民皆兵也。使诸郡县倾廪库与民共之朝廷以好爵縻之何患人不为用但系措置何如耳亨伯乞宣抚司兵自深冀来祁会合马忠兵宣抚兵击其西祁兵击其东中山兵为内应则转祸为福因败成功其言似亦有理伏望陛下诏三省枢密院日下详酌施行。
jiàng zhōu jūn luàn shǒu chén guān lì sàn zǒu hé dōng.
绛州军乱守臣官吏散走河东。
féng lǔ gǎi zuò hé dōng jì yuē: shí yuè èr shí bā rì jiàng zhōu bèi kuì sàn jūn bīng bìng běn zhōu jūn bīng fàng huǒ zì luàn tài shǒu cháo sàn dài fū lǐ bì chuán bìng guān lì jūn mín sàn zǒu dú cún shì yì wù guān lì shǐ bǐng yì dù bù dé miǎn zì cāo qiāng dāo shā huò shí shù rén suì shāo dìng shì shí jiàng zhōu yá bīng wèi tài shǒu tái jiào jì xíng chū chéng gè shě jiào ér qù fù rù chéng zhōng rǎng duó jīn yín lǐ shǒu suì bù xíng zhì gāo lè jiàng zhōu cāng kù yǒu cáo sī jīn yín jiān bó liáng hú yuē sān bǎi wàn hé dōng cáo sī suì jì zài cǐ zhǐ tóng guàn píng huò chǎng pǐ bó liǎng gāng mù shì liù shí wàn jiē bèi duó qù.
逢虏(改作河东)记曰:十月二十八日绛州被溃散军兵并本州军兵放火自乱太守朝散大夫李弼传并官吏军民散走独存市易务官吏史秉义度不得免自操枪刀杀获十数人遂稍定是时绛州衙兵为太守抬轿既行出城各舍轿而去复入城中攘夺金银李守遂步行至高乐绛州仓库有漕司金银缣帛粮斛约三百万河东漕司岁计在此只童贯平货场匹帛两纲目是六十万皆被夺去。
yí shǐ yuē: shì rì jūn luàn shǒu chén lǐ yuán rú tōng pàn xú chāng yán qì chéng zǒu jūn mín jié jūn zī kù gài sì chuān yī bǎi bā gāng jǐn zài jiàng zhōu xià xiè rán hòu hé dōng zhōu jūn zhuǎn qǐng rén zhī fù ráo suì zhì rǎng qǔ tǎng zàng wèi zhī yī kōng.
遗史曰:是日军乱守臣李元孺通判徐昌言弃城走军民劫军资库盖四川一百八纲尽在绛州下卸然後河东州军转请人知富饶遂致攘取帑藏为之一空。
èr shí bā rì gēng shēn huáng è chú jǐ shì zhōng yóu hǎi dào shǐ jīn guó.
二十八日庚申黄锷除给事中由海道使金国。
xiān cì yǐ lǐ wù děng wǎng yīn yì hé.
先次以礼物等往因议和。
zhān hǎn gǎi zuò ní kān zhì zé zhōu chéng xià.
粘罕(改作尼堪)至泽州城下。
èr shí jiǔ rì xīn yǒu shì yù shǐ hú shùn zhì shàng yán zhèng shì wèi dé qí zhèng yí jí zhèng zhī.
二十九日辛酉侍御史胡舜陟上言政事未得其正宜急正之。
hú shùn zhì shàng yán jiù xiào yún: cǐ shū jiàn chéng huáng dūn xīn ān wén xiàn zhì chūn qiū chuán yuē: bīng yóu huǒ yě. fú jí jiāng zì fén lǎo shì yì yuē: yǐ dào zuǒ rén zhǔ zhě bù yǐ bīng qiáng tiān xià qí shì hǎo huán guó jiā zì xī fēng jiān wáng sháo jiàn kāi biān zhī shuō wáng ān shí zhǔ qí yì qiǎn jiàng yòng bīng wú suì wú zhī lú nán guǎng nán qín shī yuǎn fá zhì chóng níng yǐ lái yóu shén xī kāi qīng táng yǐ fǎn xià guó nán zhù xī dòng yǐ jí dān zhōu xī nán zé jiàn qí xiáng děng zhōu jiē bù máo zhī dì fēi rén zhī jìng ér qū chì zǐ dǎo fēng dí sǐ zhě bù jì qí shù shēng zhě jié qí gāo xuè fán wǔ shí yú nián ér. yòu wáng fǔ tóng guàn hé móu yǐ qì qì dān bǎi nián zhī hǎo yuē jīn rén yǐ xū qí guó shì yǐ shàng dì zhèn nù huò wǒ guó jiā jīn kòu gǎi zuò rén chāng jué gǎi zuò chéng xì cháng qū zhōng yuán, qǐ fēi suǒ wèi fú jí zì fén qí shì hǎo huán hū! bì xià jiàn zuò shì dīng sī shí xiāo gàn zhī láo wèi jiàn wēi xiào gài tiān nù wèi jiě rén lì, qǐ néng shèng zāi! shū yuē: wéi xiān gé wáng zhèng jué shì chén guān jīn rì zǔ zōng kuān dà zhī zhèng mǐn miè ér wèi jǔ wáng ān shí kè jí zhī fǎ wéi hài ér wèi chú fǎ dù wèi dé qí zhèng yě. shì dài fū zhī qī wǎng dàn mán jiāo shē tān bǐ céng bù shǎo quān fēng sú wèi dé qí zhèng yě. shì wèi jiàn gōng.
胡舜陟上言(旧校云:此疏见程篁墩新安文献志)春秋《传》曰:兵犹火也。弗戢将自焚老氏亦曰:以道佐人主者不以兵强天下其事好还国家自熙丰间王韶建开边之说王安石主其议遣将用兵无岁无之泸南广南勤师远伐至崇甯以来尤甚西开青唐以反夏国南筑谿洞以及丹州西南则建祺祥等州皆不毛之地非人之境而驱赤子蹈锋镝死者不计其数生者竭其膏血凡五十馀年而。又王黼童贯合谋以弃契丹百年之好约金人以墟其国是以上帝震怒祸我国家金寇(改作人)猖獗(改作乘隙)长驱中原,岂非所谓弗戢自焚其事好还乎!陛下践阼适丁斯时宵旰之劳未见微效盖天怒未解人力,岂能胜哉!《书》曰:惟先格王正厥事臣观今日祖宗宽大之政泯灭而未举王安石刻急之法为害而未除法度未得其正也。士大夫之欺罔诞谩骄奢贪鄙曾不少悛风俗未得其正也。事未见功。
shǎng sì zhòu zhì jí qí bài shì fá bù jiā yān shǎng fá wèi dé qí zhèng yě. yān guān jìn xí yóu zhí shì quán xié háng zì suī wú suǒ xí dàn rèn yòng bù dé qí zhèng yě. xī zhī dāo mào ēn chǒng zhě wèi jiā juān xuē huái cái bào qì zhě lù chén zhōu xiàn jué lù wèi dé qí zhèng yě. xī zhī jiǎo xìng fù guì zhě yī háo bù qǔ huǒ gēng shuǐ nòu zhě kùn yú zhòng liǎn fù liǎn wèi dé qí zhèng yě. shù zhě bù zhèng qǐ suǒ wèi zhèng jué shì hū! fú wàng míng zhào sān xǐng fán shì shù zhě jiē fǎn zhèng zhī, shù jī zhèn nù yī jiě yāo qì zì xiāo zhào lìng sān xǐng zhào yìng shī xíng.
赏巳骤至及其败事罚不加焉赏罚未得其正也。阉官近习犹执事权颉颃恣睢无所习惮任用不得其正也。昔之叨冒恩宠者未加镌削怀才抱器者陆沉州县爵禄未得其正也。昔之侥幸富贵者一毫不取火耕水耨者困於重敛赋敛未得其正也。数者不正岂所谓正厥事乎!伏望明诏三省凡是数者皆反正之,庶几震怒一解妖气自销诏令三省照应施行。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
赐进士出身头品顶戴四川等处承宣布政使司布政使清苑许涵度校刊。
juǎn wǔ shí jiǔ jiào kān jì.
※卷五十九校勘记。
qiě fēn bīng yǐ kòu zī xí běi zhū jùn xí wù zuò xíng huí niú lǐng zhě xiǎn jùn rú bì zhě wù zuò shèn zéi zhì píng yáng lín lìng yú hòu qǐng liǎng dū jiān lìng kāi mén fàng chū fù nǚ lǎo xiǎo liú zhuàng rén yuán tuō lín lìng èr shí zì wù jiǎn sān yè dì sì háng guān lì jiē zhuì chéng ér chū zì hòu kòu bù zhì zé yǐ wàn yī kòu zhì xuán zuò chǔ zhì yuán tuō kòu bù zhì shí sān zì wù jiǎn sān yè dì sān xíng wēi shèng lóng dé zé zhōu jiē shī shǒu yǐ. cǐ yīng zài sì yè dì sān xíng zì shì yī shuài fǔ jiān bù zuò shǒu yún yún féng lǔ jì yuē: shí yuè chū bā rì zhì xuān fǔ sī jiàn zhé xuān pàn tuō féng lǔ jì yuē: sì zì zì cǐ zhì wàn yī shī zhī wēi shèng lóng dé zé zhōu jiē shī shǒu yǐ. yī duàn yīng lìng xíng zài shí yuè shí jiǔ rì yī duàn zhī qián cǐ xì wù jiǎn shì shī yī shuài fǔ shī zì yǎn cǐ jù yīng yǔ shàng shàng yǒu qī bā fēn rén jù xiāng jiē chāi xì guān wū kōng shě wù zuò guān kōng wū shè, qǐ bú yào jiē zhàn shǒu yù shì. yòu dé fǔ zhōu zhī zhōu zhé kě qiú shū yù zì yǎn shì wù zuò dí qià bào liú tǒng zhì bīng chū chéng qià wù zuò kè pǐ bó liǎng gāng yī bǎi liù shí wàn yī bǎi wù zuò mù shì xiān cì yǐ lǐ wù děng wǎng yīn yì hé cǐ yìng jiē shàng tiáo wù zuò lìng xíng xī kāi qīng táng yǐ jí xià guó jí wù zuò fǎn.
且分兵以寇兹隰北诸郡(隰误作陉)回牛岭者险峻如壁(者误作甚)贼至平阳林令虞候请两都监令开门放出妇女老小留壮人(原脱林令二十字误简三页第四行)官吏皆缒城而出自後寇不至则已万一寇至旋作处置(原脱寇不至十三字误简三页第三行)威胜隆德泽州皆失守矣。(此应在四页第三行自是一帅府坚不作守云云)逢虏记曰:十月初八日至宣抚司见折宣判(脱逢虏记曰:四字自此至万一失之威胜隆德泽州皆失守矣。一段应另行在十月十九日一段之前此系误简)是失一帅府(失字衍此句应与上尚有七八分人句相接)拆系官屋空舍(误作官空屋舍),岂不要接战守御适。又得府州知州折可求书(御字衍适误作敌)恰报刘统制兵出城(恰误作恪)匹帛两纲一百六十万(一百误作目是)先次以礼物等往因议和(此应接上条误作另行)西开青唐以及夏国(及误作反)。