yán xìng xià zhì jiǔ shí.
炎兴下帙九十。
qǐ shào xīng bā nián shí èr yuè yī rì guǐ chǒu, jǐn qí rì.
起绍兴八年十二月一日癸丑,尽其日。
tài fǔ sì chéng mǒu rén zài shàng shū.
太府寺丞某人再上书。
shū yuē: chén qù nián shí yuè cháng shàng shōu chén kuáng gǔ zhī shuō mào qiān shèng tīng jì méng ruì ēn zhào chén cì duì zhuó chén tài fǔ jīn sì quán nián chén zhī shuō yuē: chén wén tiān xià shì chéng bài dé shī zài lǐ bù zài xíng xíng zhě zhòng rén gòng zhēng zhī dì lǐ zhě zhòng suǒ bú jiàn zhī chù gòng zhēng zhī dì jǔ shì jiē zú yǐ zhī zhī bú jiàn zhī chù fēi gāo zhì yuǎn shí zhě bù néng biàn yuàn bì xià yóu xīn yú suǒ bù zhēng zhī dì yǐ qiú zhì ān zhī lǐ wù tān gōng yú xū yú wù sàng zhì yú shǎo qū bì xià de zhì ān zhī lǐ ér xíng zhī zé zú yǐ zhī bǐ bài wáng zhī lǐ yǐ. fū jiāo zhī huì yuè rén xíng chéng yú wú wú wáng cóng zhī wú yǒu wáng zhī lǐ yě. dāng shí wéi wǔ zǐ xū fàn lǐ shí zhī hóng mén zhī huì xiàng yǔ zòng pèi gōng shǐ qù chǔ yǒu wáng zhè lǐ yě. dāng shí wéi fàn zēng zhāng liáng shí zhī fāng fū jiāo hóng mén zhī jǔ nǎi fū chāi xiàng yǔ shèng chén rú sì zǐ yán qí wáng xíng yú shù nián zhī qián zhě yǐ lǐ zhī zhī yě. hé zé yǐ bīng xióng tiān xià suī shèng shí yóu dāng jù huò ér gǎn yǐ yàn jì zhī hū! chǔ líng wáng kè chén mín cóng luàn rú guī zhì bó hào shèng bù yǐ hū bì yú zhǒu yè zhī biàn lǔ luàn zhōng guó gǎi zuò jīn rén xīng bīng. qiě yī jì yǐ. tiān zhī jiǎ yòu bù shàn fēi zhù zhī yě. hòu qí qián zi è ér jiàng zhī fá lǔ gǎi zuò bǐ dú bù wù ěr jìn gāo zǔ qī tiān pàn zhǔ yǐ lǔ gǎi zuò qì dān wéi zhòng bù néng zài shì pàn wáng wú yú zhào dé jūn wèi yē lǜ dé guāng móu dé guāng nǎi yǐ qí zi yán shòu wèi zuì shǒu qí hòu sàng miè wú lèi bǐ liú yù zhě zhù lǔ gǎi zuò jīn wèi nüè jìng táng dé jūn zhī huò yù bì bù miǎn bì xià gū qí zhī chén zhī wéi shì shuō gài yì kuí yú lǐ zhī qí yǒu rán zhě yě. shì shí cháo tíng xiān qiǎn wáng lún fèng shǐ lǔ gǎi zuò běi tíng jì fù mìng ér liú yù sì wèi lǔ shān cǐ zì suǒ zhú chén zhī shuō shì yī yàn yǐ. wèi jǐ wáng lún zài shǐ jǔ guó fēn fēn gè chū yì lùn bì xià kǎi rán nǎi zhǔ hé yì fēi bì xià yóu xīn yú rén suǒ bù zhēng zhī dì yǐ qiú zhì ān zhī lǐ ér néng dú jiàn zhāo míng rú cǐ yé jì dé zhì ān zhī lǐ zé zhī bǐ bài wáng zhī lǐ ān zhī chén zhī shuō bù zhōng yàn hū! jīn nián lǔ gǎi zuò jīn shǐ wū líng gǎi zuò wū líng ā sī móu lái yì shì sì suì jīn. yòu qiǎn zhāng tōng gǔ xiāo zhé lái pìn. qiě xǔ jiāo gē hé nán dì jiè hái zǐ gōng guī dōng cháo yuān shèng huáng zú yì zhě zá rán jǐn yǐ wéi zhà shān cǐ zì gǎi zuò bù kě xìn sì ér jiàn xíng rén guò suǒ lǐ yí. yòu sì yì duó zhī shuō hé zhòng rén zhī nán xiǎo yī zhì shì hū! chén sù yè yǐ sī bì xià zhī suǒ yǐ fèng tiān tiān zhī suǒ yǐ rén yòu bì xià wú guò cǐ jǔ shēn lǜ huò zhě yì duó zhī shuō shǎo xuàn shèng cí bì xià xī yī rì zhī qū ér duò qí chū xīn bó wù xì gù quē zhé guǎng qián shuō yǐ gù shèng yì zhī suǒ de chén wén róu néng zhì gāng ruò néng zhì qiáng róu zhě dé yě. gāng zhě zéi yě. ruò zhě rén zhī suǒ zhù qiáng zhě rén zhī suǒ gōng gù sān lüè yuē: mò bù tān qiáng xiān néng shǒu wēi shèng rén cún zhī dòng yīng shì jī cáng zhī xiōng yì ér dí guó fú. yòu yuē: dí qiáng xià zhī dí líng dài zhī dí bào suí.
《书》曰:臣去年十月尝上收陈狂瞽之说冒千圣听继蒙睿恩召臣赐对擢臣太府今巳全年臣之说曰:臣闻天下事成败得失在理不在形形者众人共争之地理者众所不见之处共争之地举世皆足以知之不见之处非高智远识者不能辨愿陛下游心於所不争之地以求治安之理勿贪功於须臾勿丧志於少屈陛下得治安之理而行之则足以知彼败亡之理矣。夫椒之会越人行成於吴吴王从之吴有亡之理也。当时惟伍子胥范蠡识之鸿门之会项羽纵沛公使去楚有亡这理也。当时惟范增张良识之方夫椒鸿门之举乃夫差项羽盛晨如四子言其亡形於数年之前者以理知之也。何则以兵雄天下虽盛时尤当惧祸而敢以厌继之乎!楚灵王克陈民从乱如归智伯好胜不已忽毙於肘腋之变虏乱中国(改作金人兴兵)。且一纪矣。天之假佑不善非助之也。厚其钳子恶而降之罚虏(改作彼)独不悟耳晋高祖欺天叛主倚虏(改作契丹)为重不能再世叛亡无馀赵德钧为耶律德光谋德光乃以其子延寿为罪首其後丧灭无类彼刘豫者助虏(改作金)为虐敬塘德钧之祸豫必不免陛下姑俟之臣之为是说盖亦揆於理知其有然者也。是时朝廷先遣王伦奉使虏(改作北)庭既复命而刘豫巳为虏(删此字)所逐臣之说似一验矣。未几王伦再使举国纷纷各出异论陛下慨然乃主和议(非陛)下游心於人所不争之地以求治安之理而能独见昭明如此耶既得治安之理则知彼败亡之理安知臣之说不终验乎!今年虏(改作金)使乌陵(改作乌凌阿)思谋来议事巳遂今。又遣张通古萧哲来聘。且许交割河南地界还梓宫归东朝渊圣皇族议者杂然尽以为诈(删此字改作不可信)巳而见行人过索礼仪。又肆臆度之说何众人之难晓一至是乎!臣夙夜以思陛下之所以奉天天之所以仁佑陛下无过此举深虑或者臆度之说少眩圣慈陛下惜一日之屈而堕其初心薄物细故(阙)辄广前说以固圣意之所得臣闻柔能制刚弱能制强柔者德也。刚者贼也。弱者人之所助强者人之所攻故三略曰:莫不贪强鲜能守微圣人存之动应事机藏之胸臆而敌国服。又曰:敌强下之敌陵待之敌暴绥。
zhī dí bèi yì zhī yǐ qí xū yú shǐ qì pí yú rén yī zhàn wèi yǒng bì xià yào dé yòng róu shǒu wēi guān biàn yǐ yīng jīn rì zhī shì jī yòng shì shuō yǐ. tài gōng gào wén wáng rì zhēng shèng bù dǒu dà bīng bù chuàng zhì niǎo jiāng jī bēi fēi liǎn yì měng shòu jiāng bó mǐ ěr fǔ fú shèng rén jiāng dòng bì yǒu yú sè wèi liáo zi rì jī zài yú yīng shì zhèng zài yú yì biǎo shèn zài yú yú xiǎo zhì zài yú zhì dà bì xià cóng lǔ gǎi zuò jīn rén zhī hé ér suì wàng fù xiōng zhī shēn chóu hū! zōng shè zhī dà chǐ hū! gài jiāng yǒu yǐ wéi yě. rú shì zé shěn jī zhì shèng wèi xiǎo zhì dà yìng shì shuō yǐ. sūn wǔ rì lì ér yòu zhī bēi ér jiāo zhī wú qǐ yuē: bīng yǒu wǔ rì yì rì qiáng rì gāng rì bào rì nì yì bì yǐ lǐ fú qiáng bì yǐ qiān fú gāng bì yǐ cí fú bào bì yǐ zhà fú nì yì bì yǐ lǐ fú qiáng bì yǐ qiān fú gāng bì yǐ cí fú bào bì yǐ zhà fú nì bì yǐ quán fú jīn yǔ zhī lì nǎi suǒ yǐ yòu zhī yě. zì bēi nǎi suǒ yǐ jiāo zhī yě. bǐ yǐ qiáng wǒ yǐ qiān bǐ yǐ nì wǒ yǐ quán hé sūn wú zhì dí zhī dào zhuó rán wú kě yí zhě. yòu shí èr fá yì rì yīn qí suǒ xǐ bǐ jiāng shēng jiāo gǒu néng yīn zhī bì néng qù zhī. yòu rì bēi cí wěi tīng shùn mìng ér hé bǐ jiāng bù zhēng jiān jié nǎi dìng. yòu rì hòu qí huì ér gù qí xīn zhì qí dà zūn yǐ tōu qí zhì shì zhī bì xìn yǐ dé qí qíng zú qí fù guì yǐ sāi qí guó. yòu rì yǎng qí luàn jìn qí yáo yòu zhī yǐ dà shì shàng chá ér yǔ tiān xià tú zhī fán gǔ rén suǒ yǐ zì qū ér jiù shì zhě yú shí èr fá ér yǒu qī shuō hé bì xià jīn rì zhī suǒ wéi shǐ gǔ rén yán jiē bù zú xìn zé sì shǐ yī kě xìn yān bì xià, qǐ bù suí dé zhì yě zāi! xī zhī lùn bīng fǎ zhī yào zhě rì fán yòng bīng zhī dào mò guò èr zhě dú quē. yòu huáng dì zhī shū rì yī zhě qián yú dào jǐ yú shén yòng zhī zài yú jī xiǎn zhī zài yú shì chéng zhī zài yú jūn chén gù zhī fēn fēn zhě bù jiě cǐ yě. rán cǐ jiē bì xià qiú zhì ān zhī lǐ yóu xīn yú zhòng suǒ bù zhēng zhī dì ér dé zhī zhě gù fēn yún zhī suǒ bù jiě zhì yú jīn rì zhī shì dài yǒu yì yān bù kě bú yì hé zhě chén bù dé bù lǚ xī chén zhī bì xià sì dé qí miào ér wēi zhě yǐ. shì, qǐ bù jīng shèng lǜ ér lǚ chén zhī zhě, shù jī jǐng xiǎo fēn fēn zhī rén ér xī qí shuō yě. wèi wǔ hòu yǔ wú qǐ lùn liù guó zhī sú zhì yú yàn zé yuē: yàn zhèn shǒu ér bù zǒu jī zhī dào dāng líng ér yuǎn zhī chí ér hòu zhī jǐn wǒ chē qí bì bì zhī lù zhì yú sān jìn zé rù zhōng guó yě. lái zé jù qù zé zhuī kě juǎn qí shī yàn jìn yú yí zì gǔ zhōng guó zhī yú yí dí wú néng jǐn miè wáng gài yǐ qí bīng wéi shēng yě. yí dí luàn huá wú shèng yú jìn fāng shí liù guó zhī xióng zhǎng yú zhōng yuán qí xiāng tūn miè zhě jiē yí dí ěr shān yàn jìn zhì cǐ wǔ shí yī zì xià tiān zài xī liú yuān zé shí lè miè zhī shí lè zé rǎn mǐn miè zhī rǎn mǐn zé mù róng chuí miè zhī xī qín zé hè lián dìng miè zhī xī liáng zé jǔ qú méng xùn miè zhī nán jīng zé qǐ fú chì pán miè zhī hòu yàn zé yuán wèi miè zhī yuán wèi suǒ miè zhě sān liú yù suǒ miè zhě èr jìn huán wēn suǒ miè bǎi shǔ lǐ shì ér yǐ fú jiān yī jǔ ér bài yú hé féi lǐ jìng wèi fēi xiè xuán zhī shàn nǎi fú jiān zhī bù shàn gài shí wéi mù róng chuí suǒ xiàn yě. yóu shì yán zhī fēn fēn zhě zhī lùn yǐ wèi yǎng wú bīng yī jǔ ér zú yǐ miè lǔ gǎi zuò dí zhě yì bù tōng hū! gǔ jīn zhī shuō yě. bīng fǎ shuō hài tiān.
之敌悖义之以俟须臾使气疲於人一战为勇陛下耀德用柔守微观变以应今日之事机用是说矣。太公告文王日争胜不斗大兵不创鸷鸟将击卑飞敛翼猛兽将搏弭耳俯伏圣人将动必有愚色尉缭子日机在於应事政在於意表慎在於愚小智在於治大陛下从虏(改作金)人之和而遂忘父兄之深雠乎!宗社之大耻乎!盖将有以为也。如是则沈机制胜畏小治大应是说矣。孙武日利而诱之卑而骄之吴起曰:兵有五日义日强日刚日暴日逆义必以礼服强必以谦服刚必以辞服暴必以诈服逆义必以礼服强必以谦服刚必以辞服暴必以诈服逆必以权服今与之利乃所以诱之也。自卑乃所以骄之也。彼以强我以谦彼以逆我以权合孙吴制敌之道灼然无可疑者。又十二伐亦日因其所喜彼将生骄苟能因之必能去之。又日卑辞委听顺命而合彼将不争坚节乃定。又日厚其贿而锢其心致其大尊以偷其志示之必信以得其情足其富贵以塞其国。又日养其乱进其谣诱之以大势上察而与天下图之凡古人所以自屈而就事者於十二伐而有七说合陛下今日之所为使古人言皆不足信则巳使一可信焉陛下,岂不遂得志也哉!昔之论兵法之要者日凡(用兵)之道莫过二者独(阙)。又黄帝之书日一者潜於道几於神用之在於机显之在於势成之在於君臣固知纷纷者不解此也。然此皆陛下求治安之理游心於众所不争之地而得之者固纷纭之所不解至於今日之事殆有异焉不可不义和者臣不得不缕悉陈之陛下巳得其妙而微者矣。是,岂不经圣虑而屡陈之者,庶几警晓纷纷之人而息其说也。魏武侯与吴起论六国之俗至於燕则曰:燕阵守而不走击之道当陵而远之驰而後之谨我车骑必避之路至於三晋则入中国也。来则拒去则追可卷其师燕近於夷自古中国之於夷狄无能尽灭亡盖以其兵为生也。夷狄乱华无盛於晋方十六国之雄长於中原其相吞灭者皆夷狄耳(删燕近至此五十一字下添在昔)刘渊则石勒灭之石勒则冉闵灭之冉闵则慕容垂灭之西秦则赫连定灭之西凉则沮渠蒙逊灭之南京则乞伏炽磐灭之後燕则元魏灭之元魏所灭者三刘裕所灭者二晋桓温所灭百蜀李势而已苻坚一举而败於合肥李靖谓非谢玄之善乃苻坚之不善盖时为慕容垂所陷也。由是言之纷纷者之论以谓养吾兵一举而足以灭虏(改作敌)者亦不通乎!古今之说也。兵法说害天。
xià zhě tiān xià bì zhī shā tiān xià zhě tiān xià zéi zhī qióng tiān xià zhě tiān xià chóu zhī wēi tiān xià zhě tiān xià zāi zhī lǔ rén xíng shā hài wēi qióng yú tiān xià jiǔ yǐ. tiān xià huái bì zéi chóu zāi zhī xīn lún yú xīng shān rǔ yú tì xuē qí yuàn xūn tiān yě. shā rén zhī fù xiōng lì rén zhī huò cái chén qiè rén zhī zǐ nǚ jiē dào yě. tiān yú dà dào zhōng yòu zhī hū! shān lǔ liù shí yī zì shì èr cǐ zì gǎi zuò jīn rén zhě tiān bì yǒu yǐ chù zhī xià tiān yǐ. zì. yòu kuàng tiān xià zhàn guó wǔ shèng zhě huò sì shèng zhě bì sān shèng zhě bó èr shèng zhě wáng yī shèng zhě dì lǔ gǎi zuò jīn zhī shèng qǐ zhǐ wǔ zāi! qí huò kě lì dài yě. yǐ cǐ zhī bì xià xíng wú zhì ān zhī lǐ yǐ dài lǔ gǎi zuò dí zhī bài wáng zhēn tōng hū! gǔ jīn zhī shuō wèi tiān xià ér fèng tiān dào yě. mèng zǐ yuē: tài wáng shì zhào yù gōu jiàn shì wú wèi tiān zhě yě. tài wáng bì dì tiān xiàng qí xīn gōu jiàn shì chóu tiān xiàng qí cè xiāng qí xīn gù zhào jī wáng zhè ér zhōu zhī bo shì zhì yú sān shí bo nián zhì yú bā bǎi xiāng qí cè yì zú yǐ xuě chǐ ér bà jīn bì xià yǐ tài wáng zhī xīn xíng gōu jiàn zhī cè gù bù kě hū! bì xià dá xiào yú fù mǔ zhì gōng yú xiōng dì dūn mù yú jiǔ zú yī jǔ ér xī rú wú zhì cǐ. yòu tiān xiàng bì xià zhī míng yàn yě. tiān xiàng bì xià zé xiāng tiān xià zhī rén kě yě. xiāng tiān xià zhī rén zé suǒ yǐ chù yí lǔ gǎi zuò dí guó zhě. yòu kě zhī yě. chén wén xīng shī shí wàn zé bù dé cāo shì zhě qī shí wàn jiā gǔ rén yǐ yòng bīng yù qiú rén qíng rì xiǎo yǔ bù xià shí shù rén zhōng yǔ bù xià bǎi shù rén dà yǔ xià xià qiān shù rén shí rén lián bǎi rén zhī shì bǎi rén lián qiān rén zhī shì qiān rén lián wàn rén zhī shì shǐ liáng mín bǎi wàn lián yú líng yǔ shàng bù néng shěng cǐ wēi dào yě. jīn rì zhī yì chéng suī wèi kě yǐ qù bīng ér biàn kě yǐ shǎo xiū bīng yǐ. bù dé cāo shì zhě qī shí wàn jiā yǔ lián yú líng yǔ zhě qiān wàn rén huò xī jiān zhī lè gù bù kě hū! shàn yòng lǐ wú yī nián zhī shí èr bǎi lǐ wú èr nián zhī shí sān bǎi lǐ wú sān nián zhī shí guó xū zé mín pín mín pín zé shàng xià bù qīn dí gōng qí wài mín dào qí nèi shì wèi bì kuì cǐ jīn rì sì chuān zhī shì dà kě lǜ yě. mín liú zhě qīn zhī dì bù gēng zhě rèn zhī zhǔ shèng zhī dào gù bīng fǎ yǐ chéng chēng dì yǐ dì chēng rén yǐ rén chēng sù wèi kě yǐ gù shǒu kě yǐ zhàn shèng jīn sì fāng zhī mín liú zhě bù dé qīn sì fāng zhī tián huāng zhě bù dé gēng jīn rì zhī yì chéng zé bīng zhī shù yú wài zhě kě yǐ yí yú jìn bīng zhī rǒng yú shí zhě kě yǐ tài ér jiǎn xìng nóng sāng ér shěng xiǎng yùn bǐ sì fāng wàn lǐ jǔ wú kē yì chù tì zhī láo tiān xià suī wèi néng qù bīng ér sān chēng zhī shuō sì xíng yǐ. gù bù kě hū! chū bù zhōng zhàn rù bù zú shǒu zhě gǔ rén zhì zhī yǐ shì shì zhě bǎi dài zhī guān suǒ yǐ gěi zhàn shǒu yě. wàn shèng wú qiān shèng zhī zhù bì yǒu bǎi chéng zhī shì gù yuē: tí tiān xià zhī jié zhì ér wú bǎi huò zhī guān wú wèi qí néng zhàn shǒu yě. jīn guān shì zhòng liǎn shāng gǔ bù tōng cái huò diāo xū qián bǎo kōng fá gōng sī sào dì yì lì kuì zhī jì yě. jīn rì zhī yì chéng fèi kě jiàn jī shāng kě jiàn tōng qián kě jiàn zēng biàn jǐng rǎo zhī xí wèi fù mín guī qiān xǐ zhī láo wèi yǒng yè bǐ chéng guō jiāo yě jǔ yǒu hái dìng zhī ān chū zú yǐ zhàn rù zú.
下者天下闭之杀天下者天下贼之穷天下者天下仇之危天下者天下灾之虏人行杀害危穷於天下久矣。天下怀闭贼仇灾之心沦於腥膻辱於剃削其怨薰天也。杀人之父兄利人之货财臣妾人之子女皆盗也。天於大盗终右之乎!(删虏六十一字)是二(此字改作金人)者天必有以处之(下添矣。字)。又况天下战国五胜者祸四胜者弊三胜者伯二胜者王一胜者帝虏(改作金)之胜岂止五哉!其祸可立待也。以此知陛下行吾治安之理以待虏(改作敌)之败亡真通乎!古今之说畏天下而奉天道也。孟子曰:太王事肇鬻勾践事吴畏天者也。太王避地天相其心勾践事仇天相其策相其心故肇基王这而周之卜世至於三十卜年至於八百相其策亦足以雪耻而霸今陛下以太王之心行勾践之策顾不可乎!陛下达孝於父母至恭於兄弟敦睦於九族一举而悉如吾志此。又天相陛下之明验也。天相陛下则相天下之人可也。相天下之人则所以处夷虏(改作敌国)者。又可知也。臣闻兴师十万则不得操事者七十万家古人以用兵喻囚人情日小圄不下十数人中圄不下百数人大圄下下千数人十人联百人之事百人联千人之事千人联万人之事使良民百万联於囹圄上不能省此危道也。今日之议成虽未可以去兵而(变可)以少休兵矣。不得操事者七十万家与(联於囹圄)者(千万)人获息肩之乐顾不可乎!善用里无一年之食二百里无二年之食三百里无三年之食国虚则民贫民贫则上下不亲敌攻其外民盗其内是谓必溃此今日四川之事大可虑也。民流者亲之地不耕者任之主胜之道故兵法以城称地以地称人以人称粟为可以固守可以战胜今四方之民流者不得亲四方之田荒者不得耕今日之议成则兵之戍於外者可以移於近兵之冗於食者可以汰而减兴农桑而省饷运俾四方万里举无科抑怵惕之劳天下虽未能去兵而三称之说巳行矣。顾不可乎!出不中战入不足守者古人治之以市市者百贷之官所以给战守也。万乘无千乘之助必有百乘之市故曰:提天下之节制而无百货之官无谓其能战守也。今关市重敛商贾不通财货彫虚钱宝空乏公私埽地亦立匮之际也。今日之议成费可渐积商可渐通钱可渐增变警扰之习为阜民归迁徙之劳为永业俾城郭郊野举有还定之安出足以战入足。
yǐ shǒu gù bù kě hū! shì sì shì zhě zhì yì xiǎo yě. ér fēn fēn zhī shuō yóu bù jiě yān gài yì wèi zhī sī ěr huò zhě. yòu yuē: wú nà ér qǐng hé zhě móu yě. cí bēi ér yì bèi zhě jìn yě. chén yīng zhī yuē: bì xià qiǎn shǐ yǐ hé qǐng lǔ gǎi zuò jīn yǐ hé yīng fēi wú yuē ér qǐng yě. shǐ rén zhī lái cháng yáng jìng shàng jǔ zhǐ shén gāo yán cí pō jù fēi cí bēi yě. lǔ gǎi zuò jīn yǐ hé yīng chū yú bǎo yǐ. rán yuē: wú nà zé bù kě rì yì bèi zé jìn yì bù kě zài wǒ suǒ yǐ zì zhì ér dài zhī zhě hé rú yě. fū shèng rén yù shì guān shèng shuāi dé shī ér wèi zhī zhì fēi jì cè wú yǐ jué yí fēi jué qí wú yǐ xī kòu gǎi zuò xìn fēi yīn móu wú yǐ chéng gōng cǐ bì xià dà yǒu wéi zhī rì yě. chén yú cǐ duō yǒu shuō yān tǎng dé dan chi zhǐ chǐ zhī dì shǐ chén huò fèng qīng xián zhī yàn yǐ bì qí shuō fēi tè chén zhī xìng shí tiān xià zhī xìng cǐ shū chuán lái yuán běn duō é gū cún zhī yí yǐ chuán yí.
以守顾不可乎!是四事者至易晓也。而纷纷之说犹不解焉盖亦未之思耳或者。又曰:无纳而请和者谋也。辞卑而益备者进也。臣应之曰:陛下遣使以和请虏(改作金)以和应非无约而请也。使人之来徜徉境上举止甚高言辞颇倨非辞卑也。虏(改作金)以和应出於宝矣。然曰:无纳则不可日益备则进亦不可在我所以自治而待之者何如也。夫圣人御世观盛衰得失而为之制非计策无以决疑非谲奇无以息寇(改作衅)非阴谋无以成功此陛下大有为之日也。臣於此多有说焉傥得丹墀咫尺之地使臣获奉清闲之燕以毕其说非特臣之幸实天下之幸(此书传来元本多讹姑存之疑以传疑)。
hú quán qiān shū wǔ wēi jūn jié dù pàn guān tīng gōng shì.
胡铨签书武威军节度判官听公事。
hú quán yǐ shàng shū qǐ zhǎn qín huì sūn jìn wáng lún suì bà shū mì yuàn biān xiū guān guī xiāng lǐ zhōu xíng zhì chí zhōu guì chí kǒu àn xià yǐ shū bào tí jǔ cháng píng fāng zī zī cháng wèi shū mì yuàn jì yì guān yǔ quán tóng shě nǎi chū chéng zhì guì chí kǒu jiàn quán yú shuì tíng zhōng quán rì céng yǒu jìn bào fǒu zī yuē: yún yún yòu wèn yuē: quán fù zuì zhī rì lìng yǒu zhǐ huī fǒu zī yuē: jìn bào lìng yǔ shè rén chāi qiǎn quán yuē: shàng shū jūn fù. yòu hé chāi qiǎn zī yuē: shū mì yuàn shǔ guān shēng zhuó zé wú bù kě zhě. ruò shè rén chāi qiǎn bù zài zhū zhōu qiān pàn zhī xià quán mò rán.
胡铨以上书乞斩秦桧孙近王伦遂罢枢密院编修官归乡里舟行至池州贵池口岸下以书报提举常平方滋滋尝为枢密院计议官与铨同舍乃出城至贵池口见铨於税亭中铨日曾有近报否滋曰:云云又问曰:铨负罪之日另有指挥否滋曰:近报令与舍人差遣铨曰:上书君父。又何差遣滋曰:枢密院属官升擢则无不可者。若舍人差遣不在诸州签判之下铨默然。
shū mì fù shǐ wáng shù bà wèi zī zhèng diàn xué shì zhī tán zhōu jiān hú nán ān fǔ zhì zhì dà shǐ.
枢密副使王庶罢为资政殿学士知潭州兼湖南安抚制置大使。
wáng shù lèi zòu zhā qǐ zhì bīng róng bù jiǎng hé bù xǐng suì yǐ jí qǐ jiě jī zhèng wǔ shàng zhāng ér hòu huò qǐng yǐ zī zhèng diàn bù shì chū zhī tán zhōu jí bì cí lì qǐng yuē: yǐ chén yì yì wǎng gōng bì zhì rén yán qǐ gǎi chú yī gōng guàn chāi qiǎn bù yǔn fù wēn yán yù qiǎn zhī.
王庶累奏劄乞治兵戎不讲和不省遂以疾乞解机政五上章而後获请以资政殿不士出知潭州及陛辞力请曰:以臣异议罔功必致人言乞改除一宫观差遣不允复温言谕遣之。
wáng shù cí tán zhōu.
王庶辞潭州。
chén jīn yuè èr shí èr rì zhǔn shàng shū shěng zhā zi méng ēn chú chén zī zhèng diàn xué shì zhī tán zhōu zhě wén mìng zhèn jīng mò zhī suǒ cuò fú niàn chén cái shù shū pìn jí bìng qīn líng lǚ kòng kǔn chéng qǐ bì jī mì jì táo kuàng chí miǎn fù shǐ lìng gǎn wèi dé yì yōu lóng huī shù tiǎn rù bǐ zhī tōng bān jī diàn jiǎ shǒu dà fān chén suī zhì yú hé kě wàng shòu shì yí shè cháng shā zhī jù zhèn wèi jiāng biǎo zhī shàng liú shèn zé lǎo chéng yòng kuān yōu wò chén běn yǐ shí mèi zhì zhī xián sǎn huò shǎo suì yú sù xīn ér nǎi mào chǒng dāo róng bì yǒu guāi yú qīng yì shěn yǐ wú néng báo zhí kěn cí yòu mì zhī sī, qǐ kě gèng jiā chóng zī zhòng rèn làn yīng fān xuān zhī jì jué zhì bài shì yǎng wù shèng zhī fú wàng dà cí tè chuí jīn chá shōu huí huàn hào yǔn mù shī yán suǒ yǒu qián jiàn ēn mìng chén bù gǎn zhī shòu yù qǐ yī zài wài guān guān chāi qiǎn cū ān wēi fēn yǐ yǎng shuāi cán yì shí gōu hè wèi tián jīn lì shāo fù shì dān quǎn mǎ zhī láo yǎng dá qián kūn zhī shī chén wú rèn kěn qí.
臣今月二十二日准尚书省劄子蒙恩除臣资政殿学士知潭州者闻命震惊莫知所措伏念臣材术疏聘疾病侵陵屡控悃诚乞避机密觊逃旷弛免负使令敢谓德意优隆徽数腆缛俾之(通班机殿)假守大藩臣虽至愚曷可妄受是(宜设)长沙之巨镇为江表之上流慎择老成用宽优渥臣本以识昧置之闲散获少遂於夙心而乃冒宠叨荣必有乖於清议矧以无能薄植恳辞宥密之司,岂可更加崇资重任滥膺藩宣之寄决致败事仰误圣知伏望大慈特垂矜察收回涣号允穆师言所有前件恩命臣不敢祗受欲乞一在外官观差遣粗安微分以养衰残异时沟壑未填筋力稍复誓殚犬马之劳仰答乾坤之施臣无任恳祈。
jī qiè zhī zhì.
激切之至。
liú qí huí jūn xíng zài.
刘锜回军行在。
liú qí zì zhèn jiāng fǔ chè shù huí guī xíng zài suǒ yě..
刘锜自镇江府撤戍回归行在所也。。
zhī píng jiāng fǔ xiàng zi yīn zhì shì.
知平江府向子諲致仕。
chū zhāng tōng gǔ chí jīn rén zhào lái jīng guò píng jiāng fǔ xiàng zi yīn bù bài ér qǐng zhì shì xǔ zhī.
初张通古持金人诏来经过平江府向子諲不拜而请致仕许之。
liú dà zhōng wáng shù bìng luò zhí.
刘大中王庶并落职。
yí shǐ yuē: liú dà zhōng yǐ dé gōng cí wáng shù chú zhī tán zhōu xiāo zhèn yán dà zhōng bù xiào shù jǔ náo jiǎng hé shì dà lù luò zhí yī jiù gōng shén qíng jì yī zhǐ xíng cí dà zhōng cí yuē: jiù xiào yún: liǎng zhì jiàn liú yī zhǐ rú xī jí hán chǐ zhī lèi gòng zhī dǔ yú ài qīn chuí tiáo zhè tóng yì xiū chēng yú bù xiào, qǐ yǒu jū yí xíng zhī zhòng rèn wéi míng jiào zhī zuì rén. yòu yuē: wáng suǒ shēng zhī tiān shǔ shì jué fù rú lù rén cuàn yān bù tóng qǐn jí fú wèn shì jiē yǒu zhuàng wén zhě hán xīn shù cí yuē: dà yán huò zhòng xiǎo zhì shì jiān jì chén lì yì zhī cí xuán yǒu huài chéng zhī yì tǎng wèi hé róng gǎi zuò yuē hé zhī fēi cè zé suī zhí yì yǐ hé cán nǎi yīn zhī yǐ zhī mò liú shǐ yù tuō shēn ér yāo yù dì wù sǐ dǎng bù zhī yǒu jūn.
遗史曰:刘大中已得宫祠王庶除知潭州萧振言大中不孝庶沮挠讲和事大路落职依旧宫神情哜一止行词大中词曰:(旧校云:两制见刘一止茹溪集)含齿之类共知笃於爱亲垂髫这童亦羞称於不孝,岂有居仪型之重任为名教之罪人。又曰:亡所生之天属视厥父如路人爨烟不同寝疾弗问事皆有状闻者寒心庶词曰:大言惑众小智饰奸既陈立异之辞旋有坏成之意傥谓和戎(改作约和)之非策则虽执义以何惭乃因知已之莫留始欲脱身而邀誉第务死党不知有君。
shì yuè jīn rén gǎi tiān zhe yuán nián.
是月金人改天着元年。
zhào wēi wǔ jūn qiǎn wáng zhōng mín zhì xíng zài.
诏威武军遣王忠民至行在。
wáng zhōng mín zì zǐ dào hé nán yǐng yáng rén yě. shì yè yī jì yòu tōng jīng shǐ yóu míng yú xíng míng dù mén què sào rén hǎn jiàn qí miàn xuān hé liù nián tóng guàn wèi zhāo tǎo qǔ yān shān zhōng mín wén zhī yuē: zǔ zōng yǔ liáo rén yǒu chún chǐ zhī hǎo jīn xìn jiān chén zhī jì ér lèi qì zhī huò zhì wú rì yǐ. jì ér jīn rén yú méng fù qǔ yān shān huī zōng fāng huǐ wù jí xià zhào rì qǐ wú sì fāng zhōng yì zhī rén lái xùn guó jiā yī rì zhī jí zhōng mín dú zhào qì xià yuē: qí guǒ rán yǐ. yuān shèng chuán wèi jīn rén wéi chéng xià zhī méng ér hái yuān shèng zhào yuē: yīng cháo tíng zhī quē shī zhèng lìng zhī pì wéi bǎo bāng yù zhòng zhī fāng ān biān yù róng gǎi zuò dí zhī cè zì jīn zhōng wài chén liáo mín shù jiē xǔ zhí yán shí fēng yǐ wén suī yǒu guò chà fú jiā qiǎn zé zhōng mín nǎi zhe ān biān xiū zhēng shū. yòu huà tú qiǎn rén yì běi jūn dá jīn rén èr wáng jí zhí zhèng dà chén. yòu zhe bǎo tú cháng qìng shū shí yī cè jīng mín shǒu yè shū sì cè tōng lì yǎng mín shū sān cè qù rǒng cái sú shū shí yī cè jīng hé nán fǔ tóu jìn jìng kāng yuán nián dōng zhào zhōng mín fù tián cí yǐ bìng shí èr yuè fàn gǎi zuò wéi luò yáng liú shǒu wáng xiāng nán cuàn zhōng mín mù dé zhāng yì zhāi shū kāi yù yuán shuài. yòu yǐ cè gàn yǒng xīng shuài fàn zhì xū fàn xǐ zhī ér bù néng zhì tún jiàn yán yuán nián jīn rén bǎn bǎng yǒu xué shǔ mín fá zuì zhī yǔ zhōng mín zhe liù lùn yǐ biàn mì yí dié zhě sàn yú dí jìng. qiě yǐ fù běn xiàn yú cháo èr nián yǒu zhào jīng xī zhì zhì shǐ dí xìng dūn qiǎn ér dào zǔ bù tōng sān nián tóng jiě zhì zhì shǐ lǐ yàn xiān yù zhì zhōng mín yì cí yǐ jí dí bù xǐ zhì yào chuān zhōng mín bì dì nán xià yù shāng guó zhèn fǔ shǐ dǒng xiān yú nèi xiāng yīn liú zhī jūn zhōng shì yǐ shī lǐ shào xīng yuán nián lǔ gǎi zuò jīn lì liú yù wèi dì zhōng mín zuò jiǔ sī tú jí dìng luàn sì xiàng qiǎn rén.
王忠民字子道河南颍阳人也。世业医跽幼通经史尤明於刑名杜门却埽人罕见其面宣和六年童贯为招讨取燕山忠民闻之曰:祖宗与辽人有唇齿之好今信奸臣之计而累弃之祸至无日矣。既而金人渝盟复取燕山徽宗方悔悟亟下诏日岂无四方忠义之人来徇国家一日之急忠民读诏泣下曰:其果然矣。渊圣传位金人为城下之盟而还渊圣诏曰:应朝廷之阙失政令之僻违保邦御众之方安边御戎(改作敌)之策自今中外臣僚民庶皆许直言实封以闻虽有过差弗加谴责忠民乃著安边休征书。又画图遣人诣北军达金人二王及执政大臣。又著保图长庆书十一策经民守业书四策通利养民书三策去冗裁俗书十一策经河南府投进靖康元年冬诏忠民赴阗辞以病十二月犯(改作围)洛阳留守王襄南窜忠民募得张义斋书开谕元帅。又以策干永兴帅范致虚范喜之而不能致屯建炎元年金人板榜有穴鼠民伐罪之语忠民著六论以辨密遗谍者散於敌境。且以副本献於朝二年有诏京西制置使翟兴敦遣而道阻不通三年同解制置使李彦先欲致忠民亦辞以疾翟不徙治药川忠民避地南下遇商虢镇抚使董先於内乡因留之军中事以师礼绍兴元年虏(改作金)立刘豫为帝忠民作九思图及(定乱)四像遣人。
dá zhī jīn qiú shān cǐ zì. yòu lòu bǎn yìn tú sàn yú liáo jìng jí wěi qí yǐ duàn tiān xià zhī yí xuān huàn zhāng jùn zhì zhì wáng shù jiē yù bǔ yǐ guān bù shòu suì jiàn zhī cháo sān nián zhì xíng zài jiàn zǎi xiàng lǚ yí hào shū mì xú fǔ jiē bài shě yú zhèng fǔ yì rì bǔ xuān yì láng zhōng mín nǎi yǐ gào nà mù xiá zhōng tí qí shàng yún: běn xīn bào guó fēi qiú míng lù cáng xiá yú qī bǎo shān xià jì jiàn suǒ zòu liú zhōng lì kěn qù shì shí dǒng xiān jūn yù zhāng wǎng yī yān cì nián zhuàn sān guó hé yì fù lòu bǎn guǎng fù jí qiǎn shǐ chén yuè zhī cháng fàn zhī dí jìng é ér zhī cháng wèi hòu rén suǒ zhí yǐ shàn yuè wài jiè biān zhì zhōng mín yú fú jiàn wèi jǐ dé shì bā nián shí èr yuè sān zhào wēi wǔ jūn jīn qiǎn zhōng mín zào cháo lì cí ēn mìng bà guī shí nián qì jiā yù lín ān zú shí nián qī shí wǔ zǐ zhèng qīng jié èr shí liù nián zàng yú è wǔ chāng xiàn yún:
达之金酋(删此字)。又镂板印图散於辽境及伪齐以断天下之疑宣换张浚制置王庶皆欲补以官不受遂荐之朝三年至行在见宰相吕颐浩枢密徐俯皆拜舍於政府翼日补宣义郎忠民乃以告纳木匣中题其上云:本心报国非求名禄藏匣於七宝山下既见所奏留中力恳去是时董先军豫章往依焉次年撰三国和议复镂板广傅及遣使臣岳知常贩之敌境俄而知常为候人所执以擅越外界编置忠民於福建未几得释八年十二月三诏威武军津遣忠民造朝力辞恩命罢归十年契家寓临安卒时年七十五子正卿节二十六年葬於鄂武昌县云:
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
赐进士出身头品顶戴四川等处承宣布政使司布政使清苑许涵度校刊。
juǎn yī bǎi jiǔ shí jiào kān jì.
※卷一百九十校勘记。
ér gǎn yǐ yàn luàn jì zhī hū! tuō luàn zì zhēng shèng bù dòu zhēng yī zuò quán shèn zài yú wèi xiǎo wèi wù zuò yú gài jiāng yǐ yǒu wéi yě. yǐ yǒu wù zuò yǒu yǐ jìn qí huò huò wù zuò yáo xī zhī lùn bīng fǎ zhī yào zhě yuē: yīn zhī xìng yě. yī zhì zài xià zhōu zhī xìng yě. lǚ yá zài shāng gù míng jūn xián xiàng néng yǐ èr zhì wèi xián zhě bì chéng dà gōng fán qián yú dào yī zuò èr zhě jiē yú dào yǐ juàn qí shī yǐ juàn wù zuò kě yǎn hòu yàn zé yuán wèi miè zhī yuán wèi yī zuò gāo yún: bīng fǎ yuē: yuē: wù hé shuō wèi tiān mìng ér fèng tiān dào yě. mìng wù zhòng rèn chóng zī èr zì yǎn shǐ yù tuō shēn ér yāo yù shǐ yīng zuò gū jīn rén fàn luò yáng tuō jīn rén èr zì kāi yù èr yuán shuài tuō èr zì jí dìng luàn sì xiàng xiàng yīng zuò cè bā nián sān yuè zhào wēi wǔ jūn wù zuò bā nián shí èr yuè sān zhào wēi wǔ jūn.
而敢以厌乱继之乎!(脱乱字)争胜不斗(争一作全)慎在於畏小(畏误作愚盖将以有为也。(以有误作有以)进其惑(惑误作谣)昔之论兵法之要者曰:殷之兴也。伊挚在夏周之兴也。吕牙在商故明君贤相能以二智为闲者必成大功凡潜於道(一作二者阶於道)以倦其师(以倦误作可掩)後燕则元魏灭之(元魏一作高云:)兵法曰:(曰:误和说)畏天命而奉天道也。(命误)重任(崇资二字衍)始欲脱身而邀誉(始应作姑)金人犯洛阳(脱金人二字)开谕二元帅(脱二字)及定乱四象(象应作策)八年三月诏威武军(误作八年十二月三诏威武军)。