yán xìng xià zhì qī shí wǔ.
炎兴下帙七十五。
qǐ shào xīng qī nián zhēng yuè shí wǔ rì dīng chǒu, jǐn qí rì.
起绍兴七年正月十五日丁丑,尽其日。
wáng cān zhèng táo zòu duì rì chén xiàng méng wù ēn chú shuài zhè dōng mǐn miǎn zài zhí jǐ fǔ zhōu suì qù qiū ǒu yǐ shuāi jí lì kěn pī chéng qǐ lǐng wài cí yǐ xiū pí bèi yǎng hé shèng ēn jīn cóng miǎn yǐ zuì bà jiē lái zhè yòu jì jū kūn shān xí wèi jí nuǎn lǔ qí qīn fàn gǎi zuò běi qí dōng rén chéng chǔ róng lüè qīn xíng sū xiù zhì mào yán jǐng huān hū zhēng dǔ tiān rì chén yú sī shí shǔ yǐ shuāi léi píng fú yì fāng bù dé tóng jùn xiàn guān lì bān yíng dào zuǒ yǐ wàng shǔ chē zhī qīng chén chén zhī sī xīn sǐ. qiě bù míng chén qiè fú niàn qǐng yǐ fēi cái wěi méng bá zhuó dāo yǔ zhèng jī rì shì wéi wò qīn chéng ruì xùn juàn dài yōu wò suī zhì juān mí bù zú bào chēng jīn suī xián tuì zhōng bù wàng jūn qǐ gǎn zì hòu quǎn mǔ zhī mín gù yú jīn rì bèi yù zhī jì sù yè jiù huái sī zì chóu dù cáng yú xiōng yì niàn yù xiàn nà ér wèi zhī gǎn fāng cǐ kuì fèn bù zhī suǒ wéi jīn yuè shí liù rì xū shí zhǔn shàng shū shěng hóng zì pí tǒng dì zhì zhào shū yī dào cì chén chén sì jí shí wàng quē xiè ēn zhī shòu qì fú niàn chén qiè wèi sù cān yǐ chéng wǎng xiào fèn dāng bìn chì bù zú shōu cǎi gǎn yì shèng cí shàng cì jì lù qū chuí xún wèn yóu bù qì yí fú dú zhè jì zhàn zhuó yǔn yuè hàn jiā tì líng bù shèng gǎn jī kuì zuò zhī zhì fú dú zhào shū suǒ jiān gōng zhàn shǒu bèi cuò zhì suí huái zhī cè jiē jūn guó zhī xiān wù miào táng zhī dà jì yá suī qìng jié hé zú yǐ fèng chéng. suī rán qǐ gǎn yǐn mò yǐ wéi míng zhào chén jǐn jié yú wàng zhī shuō gōng zhàn zhī lì chén yú yǐ wèi mò ruò zuò shì qì shǒu bèi zhī yí yá yú yǐ wèi mò ruò gù huái diān cuò zhì zhī fāng chén yú yǐ wèi mò ruò jīng jiǔ yuǎn suí huái zhī lüè chén yú yǐ wèi mò ruò huì wú mín jǐn àn jù huà yī rú hòu yī chén suǒ wèi gōng zhàn zhī lì mò ruò zuò shì qì zhě chuán yuē: yī gǔ zuò qì zài ér shuāi sān ér jié shì yī zhàn zhī qǐng qì yǒu zuò jié yǐ. bīng fǎ yuē: zhāo qì ruì zhòu qì duò mù qì guī shì yī rì zhī xián qì yǒu ruì duò yǐ. qù dōng lǔ gǎi zuò běi qí zhòu zhì qīn yì jiāng chǎng dōng xiàn chéng chǔ xī lüè háo shòu qū zhī zài bǐ rén suǒ gòng zhī rú cǐ qí shén suǒ yǐ wǒ jūn fèn nù rén bǎi qí yǒng zhí xiàng wú qián zhì yú lǔ gǎi zuò dí shì jì qū qián shī dùn táo jù rú míng zhào zhī suǒ wèi zhě chén wén xīn chūn yǐ lái jié yīn zài dào shì jǐng lǘ lǐ quǎn sǒu zé zhī mín shēng qì hé jiē gèng xiāng gào yǔ xīn. ruò gēng shēng rén rén shǐ yǒu ān dǔ zhī yì zī shí miào shè zhī líng guó jiā zhī fú ér shēng mín zhī xìng yě. rán chén qiè yǒu shuō yān shì qì fèn nù shí xún yǒu yú fēi tè yī zhàn yī rì zhī bǐ qí qì, qǐ néng cháng ruì ér bù shuāi zāi!. yòu kuàng lǚ shèng zhī hòu jiàng zuǒ shì zú zhì dé yì mǎn qì shì qí píng ér nù qī shì yǐ. shǐ dí sì xì ér chéng zhī zé jīn rì zhī shèng ān zhī bù wéi tā rì zhī fù zāi! cǐ zuì bīng jiā zhī dà jì yě. chén suǒ yǐ yán gōng zhàn zhī lì mò ruò zuò shì qì zhě zhèng wèi jīn rì xīn jié pín shèng zhī hòu cháng lǜ què gù suǒ yí sù jiǎng zhě yě. chén yuàn míng zhào zhū shuài gè fēn shì zú zhī bàn fēn jù huái nán yào hài zhī dì míng xián dié yuǎn chì hòu lì.
王参政绹奏对日臣向蒙误恩除帅浙东黾勉在职几甫周岁去秋偶以衰疾力恳披诚乞领外祠以休疲惫仰荷圣恩矜从免以罪罢揭来浙右寄居昆山席未及煖虏骑侵犯(改作北骑东人)承楚戎略亲行苏秀稚耄延颈欢呼争睹天日臣於斯时属以衰羸屏伏异方不得同郡县官吏班迎道左以望属车之清尘臣之私心死。且不瞑臣窃伏念顷以菲才猥蒙拔擢叨与政机日侍帷幄亲承睿训眷待优渥虽至捐糜不足报称今虽闲退忠不忘君岂敢自後畎亩之民故於今日备御之计夙夜疚怀私自筹度藏於胸臆念欲献纳而未之敢方此愧愤不知所为今月十六日戌时准尚书省红字皮筒递至诏书一道赐臣臣巳即时望阙谢恩祗受讫伏念臣窃位素餐以成罔效分当摈斥不足收采敢意圣慈尚赐纪录曲垂询问犹不弃遗伏读这际战灼陨越汗浃涕零不胜感激愧怍之至伏读诏书所间攻战守备措置绥怀之策皆军国之先务庙堂之大计牙虽罄竭何足以奉承。虽然岂敢隐默以违明诏臣谨竭愚妄之说攻战之利臣愚以谓莫若作士气守备之宜牙愚以谓莫若固淮甸措置之方臣愚以谓莫若经久远绥怀之略臣愚以谓莫若惠吾民谨按具画一如後一臣所谓攻战之利莫若作士气者《传》曰:一鼓作气再而衰三而竭是一战之顷气有作竭矣。兵法曰:朝气锐昼气惰暮气归是一日之闲气有锐惰矣。去冬虏(改作北)骑骤至侵轶疆场东陷承楚西掠濠寿曲之在彼人所共知如此其甚所以我军愤怒人百其勇直向无前至於虏(改作敌)势既屈潜师遁逃具如明诏之所谓者臣闻新春以来捷音载道市井闾里畎薮泽之民声气和接更相告语欣。若更生人人始有安堵之意兹实庙社之灵国家之福而生民之幸也。然臣窃有说焉士气愤怒十旬有馀非特一战一日之比其气,岂能常锐而不衰哉!。又况屡胜之後将佐士卒志得意满气适其平而怒期释矣。使敌伺隙而乘之则今日之胜安知不为他日之负哉!此最兵(家之)大忌也。臣所以言攻战之利莫若作士气者正谓今日新捷频胜之後长虑却顾所宜素讲者也。臣愿明诏诸帅各分士卒之半分据淮南要害之地明闲谍远斥堠厉。
bīng mò mǎ cháng. ruò kòu gǎi zuò dí zhì jiè shǐ fù lái lì zú yǐ yù shēn yán yuē shù gēng dié jiù yuán wú gǎn cuō diē yǐ hòu yuē huì jī dōng zé xī yīng wěi zé shǒu yīng bù yuē ér dòng rú shí zhǐ zhī hàn tóu mù cháo tíng. qiě fù yǐ shí jì shī zhāng dà shēng shì shǐ qián xíng zhī hòu bì jì zhì ér zēng yǒng hòu jì zhī qián xíng shēn rù ér zhēng xiān rú liè chái hǔ rú jiù fén nì shān cǐ bā zì yǐ cǐ zhòng gōng hé lǜ bù kè yǐ cǐ zhòng zhàn hé lǜ bù jié tǎng huò liú bīng guǎ shǎo dí bīng yī zhì wěi zhī ér qù zé bù. ruò bù liú bīn bīng zhī wèi yù. yòu huò liú bīng suī zhòng ér shì qì jiāo duò rén bù sī zhàn wàng jiè ér yì rǎo chí bèi ér yì fàn bīng shù tú duō suī wèi zhī guǎ ruò kě yě. hé zú yǐ wéi gù zāi! chén. yòu guān jìng kuài bù qíng gǎi zuò chū mò bù cháng bào lì hěn zéi shān cǐ sì zì jīn lǔ gǎi zuò dí rén cháng tài ān zhī jīn chūn zhī dùn bù wéi jīn qiū zhī fù lái hū! cì tàn suǒ de kě xǐ zhī yán máo ān zhī fēi bǐ yáng qí xū shēng yí wú jiè xīn dài wú shì qì yǐ yù qí jiān xù zhī móu hū! chén qiè jì liù shī shùn dòng kào shī shǎng jī zhī shù fèi bèi tā nián xī wú yù bìng chǔ qí móu yǐ wèi bǐ chū zé guī bǐ guī zé chū chǔ bì dào bì jí sì yǐ bà zhī duō fāng yǐ wù zhī jīn wǒ zhī dòng fán fèi. ruò zī chén qiè wèi lǔ gǎi zuò dí qíng guǐ zhà yǐn fú nán cè ān zhī qí jì bù chū yú cǐ shì yǐ dōng jù chéng chǔ ér bù dòng xī lüè háo shòu ér bù jū qù zé biāo lüè qū lǔ shān cǐ liù zì gǎi zuò róu lìn zhī yú fù guī cháo xué gǎi zuò běn jìng wǒ lái zé qù wǒ qù zé lái cǐ fēng jiàn bù kě zhǎng suǒ yí shēn jiǎng gōng zhàn zhī cè yù bèi zài zhì zhī móu shǐ yì shí suī yù wèi cǐ ér bù kě dé zé gōng zhàn, qǐ kě jù sì ér shì qì ān kě bù zuò zāi! chén gù yuē: gōng zhàn zhī lì mò ruò zuò shì qì zhě. cǐ yě. yī yá suǒ wèi shǒu bèi zhī yí mò ruò gù huái diān chén suǒ wèi gù huái diān zhě fēi wèi zhí yǐ huái diān wèi biān chuí ér wú yì yú zhōng yuán yě. guó jiā dà jì lǐ yǒu xiān hòu shì yǒu huǎn jí gù dāng xún lǐ ér xíng guān shì ér dòng bù kě dào xíng ér nì shī yě. hé yǐ yán zhī hàn gāo zǔ dōng xiàng yǐ zhēng tiān xià zé yǐ guān zhōng wèi gēn běn xíng yáng wèi gù suī zhàn lǚ bài zhōng shǒu liè bì zhēng bù kěn shě cǐ zhě zhì bù zài yú yíng yáng ér nǎi zài yú tiān xià yě. jīn guó jiā běi miàn ér fù zhōng yuán hé yǐ yì, yú shì jiāng zhè zhě guó jiā zhī guān zhōng huái diān zhě guó jiā zhī xíng yáng huái diān suī lǚ cán pò yì bù zhì zhī dù wài zhě zhì bù zài yú huái diān ér nǎi zài yú zhōng yuán yě. xī fú jiān yǐ jiǔ shí qī wàn zhī zhòng fá jìn jì pò shòu zài ér bài yú féi shuǐ dàng shì shí shòu chūn féi shuǐ jiē jìn yǒu yě. wèi tài wǔ zì yún: zhōng chū qīng xú fá sòng zhì guā bù bǎi láo lüè guǎng líng ér guī dàng shì dì guǎng líng guā bù yì sòng yǒu yě. yǐ shì jiàn jìn sòng wǔ cháo jiē yǐ huái diān yǐ wéi píng bì gài bǎo huái diān rán hòu kě yǐ zhù bì jiàn kāng bǎo huái diān rán hòu kě yǐ jīng lǐ zhōng yuán jué èr dà cè qí yào jiē zài yú huái diān huái diān zhě guó jiā zhī xíng yáng zài suǒ bì zhēng ér bù kě shī zhī dì hàn dé tiān xià jī yè shí chuàng yú xíng yáng zé guó jiā zhī fù zhōng yuán qí zhǐ shí zài yú huái diān shǐ huái diān ān gù ér fù shí rán hòu kě yǐ fù zhōng yuán chén qǐng shè wèi wèn nàn yǐ bì qí shuō. ruò yǐ wèi hé chéng zhàn shèng zhī shì dà jǔ shēn rù kè fù zhōng yuán jù shàng dōu yǐ lìng.
兵秣马常。若寇(改作敌)至借使复来力足以御申严约束更迭救援无敢蹉跌以後约会击东则西应尾则首应不约而动如十指之捍头目朝廷。且复以时济师张大声势使前行知後必继至而增勇後继知前行深入而争先如猎豺虎如救焚溺(删此八字)以此众攻何虑不克以此众战何虑不捷傥或留兵寡少敌兵一至委之而去则不。若不留宾兵之为愈。又或留兵虽众而士气骄惰人不思战忘戒而易扰弛备而易犯兵数徒多虽谓之寡弱可也。何足以为固哉!臣。又观獍狯不情(改作出没不常)暴戾很贼(删此四字)金虏(改作敌人)常态安知今春之遁不为今秋之复来乎!伺探所得可喜之讠毛安知非彼扬其虚声疑吾戒心怠吾士气以聿其奸序之谋乎!臣窃计六师顺动犒师赏赍之数费倍他年昔吴欲病楚其谋以谓彼出则归彼归则出楚必道弊亟肆以罢之多方以误之今我之动烦费。若兹臣窃谓虏(改作敌)情诡诈隐伏难测安知其计不出於此是以东据承楚而不动西掠濠寿而不居去则摽掠驱虏(删此六字改作蹂躏之馀)复归巢穴(改作本境)我来则去我去则来此风渐不可长所宜深讲攻战之策预备再至之谋使异时虽欲为此而不可得则攻战,岂可遽巳而士气安可不作哉!臣故曰:攻战之利莫若作士气者。此也。一牙所谓守备之宜莫若固淮甸臣所谓固淮甸者非谓直以淮甸为边陲而无意於中原也。国家大计理有先後势有缓急固当循理而行观势而动(不可倒行)而逆施也。何以言之汉高祖东向以争天下则以关中为根本荥阳为固虽战屡败终守列必争不肯舍此者志不在於荧阳而乃在於天下也。今国家北面而复中原何以异,於是江浙者国家之关中淮甸者国家之荥阳淮甸虽屡残破亦不置之度外者志不在於淮甸而乃在於中原也。昔苻坚以九十七万之众伐晋既破寿在而败於淝水当是时寿春淝水皆晋有也。魏太武自云:中出青徐伐宋至瓜步百牢掠广陵而归当是地广陵瓜步亦宋有也。以(是见)晋宋五朝皆倚淮甸以为屏蔽盖保淮甸然後可以驻跸建康保淮甸然後可以经理中原决二大策其要皆在於淮甸淮甸者国家之荥阳在所必争而不可失之地汉得天下基业实创於荥阳则国家之复中原其趾实在於淮甸使淮甸安固而富实然後可以复中原臣请设为问难以毕其说。若以谓盍乘战胜之势大举深入克复中原据上都以令。
tiān xià sì fāng zhǐ gù ér dìng yī jǔ ér chéng xī shì zhī jué jī, qǐ bù zàn láo ér jiù yì zāi! chén qiè yǐ wèi guò yǐ. hé yǐ yán zhī hàn gāo zǔ èr nián chǔ bīng fāng shèng ér shēn rù zé hàn cháng dà bài yú péng zài hòu yǒu wǔ nián chǔ liáng jì fá ér jiā gōng zé hàn fāng dé zhì yú gāi xià, yuán zì lín huái yǐ běi xiàn méi lěi nián mián dì qiān lǐ xíng shī shí wàn yuè jì liáng xiǎng yǐ shí shù zhě qī wàn yǒu qí yǐ yùn cáo zé biàn shuǐ jué liú yǐ fù dān zé fēi diào fū shí wǔ wàn bù kě jì yǐ shí zé wú liáng kě yīn yǐ.. yòu kuàng guī lù zhī yāo wǒ liáng dào zhī kùn wǒ jī dà bīng jiē xíng zé nèi qīng ér wài zhòng wài shí ér nèi xū fēn bīng yǐ wǎng wǒ fēn ér ruò bǐ hé ér qiáng wèi jiàn shuāi ruò zhī xíng ér jù shēn rù jǐ hé bù lèi hàn rù péng chéng zhī hài hū! qí hài yǒu bù kě shèng yán zhě zé shēn rù zhī shuō chén bù gǎn yǐ rán yě.. ruò wèi bǐ rén fá liáng hū jù ér guī chén. yòu qiè yǐ wéi guò yǐ. hé yǐ yán zhī jīn rén fàn shùn gǎi zuò gòu nán jǐ shí nián chū wèi cháng zhāi liáng yǐ. jīn rì zì wěi jìng jì huái ér xí chéng chǔ hé jù jì rì guǒ liáng dùn gǎi cháng dù zāi! shuāng kuàng chéng chǔ jià shì wèi zhōng fù shuì wèi rù lǔ gǎi zuò dí qí hū zhì xiàn guān cāng lǐn suī xū ér nóng jiā zhī gǔ bèi yě shì bì qū yì wú mín chōng gǔ wèi mǐ fù xīn gōng cuàn yàn cān bǎo shàn. yòu fù cáo yùn yú liáng ér xī qù yǐ. ér liáng fá zhī shuō chén wéi rán yě.. ruò yǐ wèi lǔ kòu gǎi zuò jīn rén néng xí chéng chǔ ér bù néng fàn gǎi zuò zhì tōng tài zú yǐ míng qí bīng lì zhī shǎo chén. yòu qiè yǐ wéi guò yǐ. hé yǐ yán zhī lěi nián yǐ lái wěi jìng gù sì huà sù zhōu wèi jiè yǐ. jīn zī yīn dǎo dí gǎi zuò dí rén wú gù chū jiāng ān zhī qí yì bù zài tōng tài yán mín zhī lì bǐ bì yǐ wèi shǐ wǒ dé chéng chǔ ér yǒu zhī tōng tài zài wú fù zhōng kě bù gōng ér zì xià zé lì bù néng fàn gǎi zuò jí tōng tài zhě chén shuāng bù gǎn yǐ wéi rán yě. shè shǐ tōng tài yán wèi bǐ suǒ yǒu bǐ cáo jiàn sù cháng jiāng ér shàng cháng jiāng zhī lì rì yǔ wǒ zhēng suī yù zhǐ bǎo jiāng biǎo biàn jiāng jīng rǎo bù dé diàn jū bù wéi wǒ shī zhǔ hǎi zhī lì suī tiān qiàn zhī xiǎn biàn bù zú shì yǐ. lì hài zhī xì zhì zhòng dà rán zé huái diān, qǐ kě yǐ bù gù shǒu ér lì zhēng chén suǒ wèi shǒu bèi zhī yí mò ruò gù huái diān zhě. cǐ yě. yī chén suǒ wèi cuò zhì zhī fāng mò ruò jīng jiǔ yuǎn zhě yǒu èr shuō yān yī zé guī dù zhù bì zhī dì yī zé cāo bǐng tǒng yù zhī quán suǒ wèi guī dù zhù bì zhī dì chén qiè cháng fú sī biàn dōu zōng miào luò yì líng qǐn xián zài zhōng yuán luò biàn zhī zài tiān xià yóu shuǐ mù zhī yǒu běn yuán gāng qiú zhī yǒu gāng lǐng chéng fù zhōng yuán ér dōu zhī zé lín shui lì sì fāng jǔ ér cuò zhī wú fù nán zhě zài yú cǐ kě wèi dé qí yào yǐ. jiāng fù zhōng yuán zǎo dìng zhù bì zhī dì jī zhī gǔ xī kuí zhī shí yí zhù bì zhī dì wèi yǒu guò yú jiàn kāng hé yǐ yán zhī xī cáo shì xiān yǒu zhōng yuán sūn zhòng móu suì jù wǔ chāng qī bā nián xián shān chuān xíng shì zài jiāng biǎo zhě guān lǎn guī dù zhì xiáng shú yǐ. wèi jǐ qiān jū jiàn yè shǐ cáo shì fù zǐ bì pì nì qūn xún ér bù gǎn jìn hòu wǔ hú zhuó luàn hé luò yuán dì nán dù wáng dǎo xiāng zhī suī pàn chén jù zéi líng fàn zhī pín zhōng bù kěn shě zǐ ér tā shè yóu shì guān zhī jiāng tú huī.
天下四方指顾而定一举而成希世之绝绩,岂不暂劳而就逸哉!臣窃以谓过矣。何以言之汉高祖二年楚兵方胜而深入则汉尝大败於彭在後有五年楚粮既乏而夹攻则汉方得志於垓下,爰自临淮以北陷没累年绵地千里行师十万月计粮饷以石数者七万有奇以运漕则汴水绝流以负担则非调夫十五万不可继以食则无粮可因矣。。又况归路之邀我粮道之困我基大兵皆行则内轻而外重外实而内虚分兵以往我分而弱彼合而强未见衰弱之形而遽深入几何不类汉入彭城之害乎!其害有不可胜言者则深入之说臣不敢以然也。。若谓笔人乏粮忽遽而归臣。又窃以为过矣。何以言之金人犯顺(改作构难)几十年初未尝斋粮矣。今日自伪境济淮而袭承楚何遽计日裹粮顿改常度哉!双况承楚稼事未终赋税未入虏(改作敌)骑忽至县官仓廪虽虚而农家之谷被野是必驱役吾民舂谷为米负薪供爨厌餐饱饍。又复漕运馀粮而西去矣。而粮乏之说臣为然也。。若以谓虏寇(改作金人)能袭承楚而不能犯(改作至)通泰足以明其兵力之少臣。又窃以为过矣。何以言之累年以来伪境固巳画宿州为界矣。今兹阴导狄(改作敌)人无故出疆安知其意不在通泰盐缗之利彼必以谓使我得承楚而有之通泰在吾腹中可不攻而自下则力不能犯(改作及)通泰者臣双不敢以为然也。设使通泰盐为彼所有彼漕舰溯长江而上长江之利日与我争虽欲只保江表变将惊扰不得奠居不惟我失煮海之利虽天堑之险变不足恃矣。利害之系至重大然则淮甸,岂可以不固守而力争臣所谓守备之宜莫若固淮甸者。此也。一臣所谓措置之方莫若经久远者有二说焉一则规度驻跸之地一则操秉统御之权所谓规度驻跸之地臣窃尝伏思汴都宗庙洛邑陵寝咸在中原洛汴之在天下犹水木之有本源纲裘之有纲领诚复中原而都之则临氵莅四方举而措之无复难者在於此可谓得其要矣。将复中原蚤定驻跸之地稽之古昔揆之时宜驻跸之地未有过於建康何以言之昔曹氏先有中原孙仲谋遂据武昌七八年闲山川形势在江表者观览规度至详熟矣。未几迁居建业使曹氏父子必睥睨逡巡而不敢进後五胡浊乱河洛元帝南度王导相之虽叛臣剧贼陵犯之频终不肯舍紫而他涉由是观之将图恢。
fù zhōng yuán zhù bì zhī dì xìn wèi yǒu guò yú jiàn kāng zhě qǐ qián táng sū tái suǒ kě bǐ nǐ jiàn yán yǐ yǒu xíng gōng gào chéng wú hé jīn kòu gǎi zuò rén bīng huǒ cán huǐ ěr lái yì jì shàn xiū shāo yǐ jiù xù zēng qì suì nián bì fù quán bèi rán huái diān wèi gù jiàn kāng xíng shì suī shèng yíng shàn bīng jiǎ suī duō yì wèi kě yǐ jù yì zhù bì yě. gù huái diān zhī shuō chén yǐ cū chén yú qián yǐ. jīn jù fáng qiū cái bàn nián ěr fáng qiū yǐ qián jīng lǐ huái diān sù bīng hàn bèi zú wèi píng hàn shǐ jīn qiū dōng jīn kòu gǎi zuò rén bù néng zài sì qīn yì zé lái chūn jiàn yú zhù bì jiàn kāng fāng yì huī fù zhōng yuán cǐ wèi jǔ cuò xiān hòu zhī xù bù kě yì zhě yá suǒ wèi guī dù zhù bì zhī dì zhě wèi cǐ suǒ wèi cāo bǐng tǒng yù zhī quán zhě zì qǐng lǔ gǎi zuò bǐ qí cháng qū fàn qǐ tǎo zuò jí wǒ běi bǐ shì zú bào lù dài jīn shí nián jié cǎo wèi lú zhěn gē ér qǐn shī lǚ zhī zhòng yí zài yàn bīng ér gé zhàn yàn kǔ zhī yì méng zé yǒng ruì zhī zhì xiāo yǒng ruì huò xiāo ér wàng qí lì gōng nán yǐ. ěr lái shì qì fèn lì zhàn zhé kè jié suì lì què dí zhī gōng rú cǐ zhī shèng chén jì yǐ yǎng guān bì xià shén wǔ yīng duàn mìng jiāng chū shī dù yuè qián gǔ yuǎn shén suī xuān wáng yǒu cháng dé yǐ lì wǔ shì yì shì tóng guī. ruò hé fú jié qǐ chén yú lòu suǒ néng kuī cè cè wàn yī dà dǐ jiàng shuài zhī yòng shì zú zhāo zé jù huī zé sàn fēi mìng zhī jìn bù gǎn jìn fēi mìng zhī tuì bù gǎn tuì qù lái qián què wéi qí suǒ yù wú bù rú zhì suī shǐ zhī dǎo bái rèn fù tāng huǒ wú shén nán zhī sè rén zhǔ zhī yòng jiàng shuài jiàng shuài zhī yòng shì zú yī yě. rén zhǔ yǐ jiàng shuài yòng shì zú zhě yòng jiàng shuài jiàng shuài yǐ shì zú tīng mìng jiāng shī zhě tīng rén zhǔ zé tiān xià zhī dà jūn lǚ zhī zhòng rú xīn shǐ bì rú pì shǐ zhǐ yùn dòng tú wéi yǐ yī rén ér yòng tiān xià huī huī rán yǒu yú dì yǐ. zuǒ shì yuē: shī néng zuǒ yòu yuē: yǐ shī chēng yú yǐ sì fāng sòng wǔ wáng yě. rán zé yǐ sì fāng zhě wáng dào dì wáng yī zhī shì yě. shǐ zài hán xìn zì wèi shàn jiāng bīng chēng gāo zǔ shàn qiāng qiāng rán zé shàn qiāng qiāng zhě yì wáng dào dì wáng zhī shì yě. guó jiā zhū dà shuài jué lù jí yǐ. chǒng xī zhì yǐ. juàn wò yōu yǐ. shì quán zhòng yǐ. qián gǔ suǒ wèi yǐ sì fāng shàn qiāng qiāng zhě bì xià yuān zhōng bǐng cāo shēn zì dé zhī gàn xuán zhuǎn yùn pèi rán xián xiá suī tiān xià yīng xióng zhī nán jià yù zhě yì fù dé ér yòng zhī yǐ. wéi bì xià yú yǐ sì fāng shàn qiāng qiāng zhě dāng liú shén ér jiā yì yān zé shù shí wàn zhī zhòng qū zǒu bèn mìng zhī bù xiá qǐ fù yǒu màn lìng suī shǐ zhě zāi! fū rú shì hé qiú ér bù dé hé wéi ér bù chéng cāo bǐng tǒng yù zhī quán zhě wèi cǐ chén suǒ wèi cuò zhì zhī fāng mò ruò jīng jiǔ yuǎn zhě. cǐ yě. yī chén suǒ wèi suí huái zhī lüè mò ruò huì wú mín hé yǐ yán zhī háo sì xiāng dèng yǐ běi xiàn yú wěi jìng zhě jiē wú mín yě. jīn jiā huì yān fēi wèi zài sù bó yǐ yí zhī zhāo duò yóu ér yǎng zhī yě. tuī yuán jué yóu fēi wǒ qì bǐ ér bù shōu yì fēi bǐ pàn wǒ ér bù fù yǐ tián lú zhī lèi suī yù bù cóng zhī ér bù kě dé fán cǐ shù mín jiē méng zǔ zōng dé zé hán yǎng jì jiǔ. qiě shēn qí qí mào dīng zhuàng rì yè wàng sī xián huái xī hòu lái sū zhī zhì zhě rén rén jiē shì bù xìng shēn mó wěi jìng wēi lì qū shǐ zá yú chǒu lǔ shān cǐ sì zì yǔ wǒ jiāo bīng qǐ qí rén zhī běn zhì yě zāi! yá yú wèi yí.
复中原驻跸之地信未有过於建康者岂钱塘苏台所可比拟建炎已酉行宫告成无何金寇(改作人)兵火残毁(迩来亦既)缮修稍以就绪增葺岁年必复全备然淮甸未固建康形势虽胜营缮兵甲虽多亦未可以遽议驻跸也。故淮甸之说臣已粗陈於前矣。今距防秋才半年尔防秋已前经理淮甸宿兵捍备足为屏翰使今秋冬金寇(改作人)不能再肆侵轶则来春鉴舆驻跸建康方议恢复中原此为举措先後之序不可易者牙所谓规度驻跸之地者谓此所谓操秉统御之权者自顷虏(改作笔)骑长驱犯(乞讨作及)我北鄙士卒暴露迨今十年结草为庐枕戈而寝师旅之众宜在厌兵而革战厌苦之意萌则勇锐之志消勇锐或消而望其立功难矣。迩来士气奋励战辄克捷遂立却敌之功如此之盛臣既已仰观陛下神武英断命将出师度越前古远甚虽宣王有常德以立武事异世同规。若合符节岂臣愚陋所能窥测测万一大抵将帅之用士卒招则聚麾则散非命之进不敢进非命之退不敢退去来前却唯其所欲无不如志虽使之蹈白刃赴汤火无甚难之色人主之用将帅将帅之用士卒一也。人主以将帅用士卒者用将帅将帅以士卒听命将师者听人主则天下之大军旅之众如心使臂如譬使指运动图维以一人而用天下恢恢然有馀地矣。左氏曰:师能左右曰:以诗称於以四方诵武王也。然则以四方者王道帝王一之事也。史载韩信自谓善将兵称高祖善将将然则善(将将)者亦王道帝王之事也。国家诸大帅爵禄极矣。宠锡至矣。眷渥优矣。事权重矣。前古所谓以四方善将将者陛下渊衷秉操深自得之干旋转运沛然闲暇虽天下英雄之难驾御者亦复得而用之矣。惟陛下於以四方善将将者当留神而加意焉则数十万之众趋走奔命之不暇岂复有慢令虽使者哉!夫如是何求而不得何为而不成操秉统御之权者谓此臣所谓措置之方莫若经久远者。此也。一臣所谓绥怀之略莫若惠吾民何以言之濠泗襄邓以北陷於伪境者皆吾民也。今加惠焉非谓载粟帛以遗之招惰游而养之也。推原厥由非我弃彼而不收亦非彼叛我而不附以田庐之累虽欲不从之而不可得凡此庶民皆蒙祖宗德泽涵养既久。且深其耆耄丁壮日夜望思咸怀傒后来苏之志者人人皆是不幸身磨伪境威力驱使杂於丑虏(删此四字)与我交兵岂其人之本志也哉!牙愚谓宜。
yīn shì qū lìng huò xiáng fú zhī jì huò fú huò zhī yú wù sè xún fǎng fù yàn qíng wěi yuàn cóng zé suí yí cún fǔ yù guī zé bì yǐ zī liáng shǐ rén rén jiē zhī shèng dù kuān róng hǎi hán tiān fù yuán shù xié cóng yī shì tóng rén zhī yì jì shēn xìn ér bù wǒ yí bǐ qū lái zhàn zé rén wú dòu zhì zhòng yǒu dùn xīn wǒ wǎng fá bǐ zé qián tú dǎo gē kāi mén yíng jiàng suǒ zhì rú guī wú yǔ wǒ dí zhě mèng zǐ yuē: lín guó zhī mín yǎng zhī. ruò fù mǔ yǐ. lǜ qí zǐ dì gōng qí fù mǔ zì shēng mín lái wèi yǒu néng jì zhě qí sī zhī wèi yú jìn yáng hù xíng píng wú zhī cè wèi cháng shā wú rén wú rén shì hù tóng yú fù mǔ wú rén suì jī guī zhě rú shì wéi qí píng jū wú shì zhī rì hù dé qí mín zhě rú cǐ hòu dù yù wáng jùn dé yǐ bīng pò qí guó yì yú cuī kū cǐ zhèng jīn rì suǒ yí xiān yě. wú mín xiàn nì xī běi zhě huì xīn jì fú zhāo lái zhī yì yǐ yù yǐ. wú mín zhī zài dōng nán zhě dú hé bù sī jiā huì zāi! lěi nián yǐ lái shù shí wàn bīng shù yú dōng nán ér mín bù gǎn bìng zhě zhèng yǐ bì xià zhěn xù lí yuán jìn jí kē liǎn zhào lìng dīng níng chéng xīn fú xìn shí huì jí mín fēi yì shí fǔ gōng xiāo kōng yán tóng rì ér yǔ sī jiē suǒ yǐ huì wú mín yě. qù dōng qīn zhēng zhào xià dōng nán zhī mín xián zhī bì xià qīn qū dì zūn méng fàn shuāng lù bù dàn gōng lín wéi shēng líng jì dé zhì wò yě. suī xiǎo mín mò bù yuàn xiào cái lì zhù guó tǎo zéi shì yǐ yù nà miáo shuì jí hé mǎi juàn qián zhī lèi jiē jǐn suǒ yǒu zhēng xiān gōng shū wú fù nán sè qí shuō yǐ wèi xiàng fēi chē jià zhī lái ān zhī sī shì zhī cáng bù wéi zī zéi suǒ yǒu cǐ qí suǒ yǐ lè shū ér bù bìng yě.. suī rán chén qiè wén dà jūn zhòu yí shù wàn zhī zhòng lú shè quē fá wú yǐ bì fēng yǔ sū xiù děng zhōu gè bèi wěi bó chuán zhù bù miǎn fù zhī yú mín cǐ yì dāng rán fēi shén nán zhě rán cǐ zhū zhōu lèi jiē zé guó shù bǎi lǐ xián dì shì píng tǎn shuǐ tián mí wàng wěi shí shēng zhī bù chǎn zhú mù zhī wěi wèi xí shàng kě lì wèi jìng cùn zhī zhú gǒng bǎ zhī mù jiǒng chū zhè dōng jí wéi nán de jūn qī jí jù rì xiàn bī cù zhì yǒu chè shì qǔ chuán sān bèi shì xí zhě qí wèi fán fèi guò yú yù nà qián gǔ zhī líng mǐn yá yuàn míng jiàng yù zhǐ zì jīn chūn wú wū yǔ chù lú shè zhī bèi dàn rú xiàng nián lín ān gěi jià zhí huò suí suǒ chǎn zhú mù chōng yòng bù dé xiàn yǐ jìng cùn zhàng chǐ zé mín miǎn fán fèi. qiě fù jí sī yì bàn bù zhì wù shì ér hòu shí yǐ. jiā yì wú mín zhì cǐ zé wú fù kě yì zhě suǒ wèi suí huái zhī lüè mò ruò huì wú mín zhě yě. yá jǐn tiáo jù rú qián fù niàn chén shí àn jiàn chí liào shì bù gōng jiàn yán wú qǔ fēi shì shí yòng jīn yě. jù chéng míng zhào chū yú wàng wài suī wù qìng jié hé bǔ háo lí zhì yú zhì lǜ qiǎn lòu lùn yì yū kuò mào gòng kuáng gǔ zhī shuō yǎng dú yuān tīng zé chén zhī zuì wú suǒ gǎn táo jǐn mèi sǐ tiáo jù yǐ wén.
因事区另或降服之际或俘获之馀物色询访覆验情伪愿从则随宜存拊欲归则畀以资粮使人人皆知圣度宽容海涵天覆原恕胁从一视同仁之意既深信而不我疑彼驱来战则人无斗志众有遁心我往伐彼则前途倒戈开门迎降所至如归无与我敌者孟子曰:邻国之民仰之。若父母矣。率其子弟攻其父母自生民来未有能济者其斯之谓欤晋羊祜行平吴之策未尝杀吴人吴人视祜同於父母吴人岁饥归者如市惟其平居无事之日祜得其民者如此後杜预王濬得以兵破其国易於摧枯此正今日所宜先也。吾民陷溺西北者惠心既孚招徕之意已喻矣。吾民之在东南者独何不思加惠哉!累年以来数十万兵戍於东南而民不敢病者正以陛下轸卹黎元禁戢科敛诏令丁甯诚心孚信实惠及民非异时俯供销空言同日而语斯皆所以惠吾民也。去冬亲征诏下东南之民咸知陛下亲屈帝尊蒙犯霜露不惮躬临为生灵计德至渥也。虽小民莫不愿效财力助国讨贼是以预纳苗税及和买绢钱之类皆尽所有争先供输无复难色其说以谓向非车驾之来安知私室之藏不为资贼所有此其所以乐输而不病也。。虽然臣窃闻大军骤移数万之众庐舍阙乏无以避风雨苏秀等州各备苇箔椽柱不免赋之於民此亦当然非甚难者然此诸州类皆泽国数百里闲地势平坦水田弥望苇实生之不产竹木织苇为席尚可力为径寸之竹拱把之木迥出浙东极为难得军期急遽日限逼促至有彻室取椽三倍市席者其为烦费过於预纳钱谷之灵敏牙愿明降谕旨自今春无屋宇处庐舍之备但如向年临安给价直或随所产竹木充用不得限以径寸丈尺则民免烦费。且复及斯易办不致误事而後时矣。加意吾民至此则无复可议者所谓绥怀之略莫若惠吾民者也。牙谨条具如前复念臣识闇见迟料事不工建言无取非适时用今也。遽承明诏出於望外虽务罄竭何补毫釐至於智虑浅陋论议迂阔冒贡狂瞽之说仰渎渊听则臣之罪无所敢逃谨昧死条具以闻。
hán shū mì xiào zhòu zòu duì rì chén fú wén ěr zhě zéi yù hù zhōng jīn rén tóng è jǔ bīng qīn fàn shān cǐ sān zì shēn róu gǎi zuò rù liǎng huái jīng bào chū chuán qún qíng dà zhèn bì xià ruì mó zì dìng shén duàn bì xíng qīn yù róng yī tiān lín wú huì jiàng xiàng xié lǜ shì zú yī xīn suì cuī zéi gǎi zuò dí fēng suǒ xiàng fú guó lǔ gǎi zuò dí qì jǔ duó qián shī dùn táo xìn huǐ huò zhī zì tiān zhī kān nán zhī yǒu rì yí.
韩枢密肖胄奏对日臣伏闻迩者贼豫怙终金人同恶举兵侵犯(删此三字)深蹂(改作入)两淮惊报初传群情大震陛下睿谟自定神断必行亲御戎衣天临吴会将相协虑士卒一心遂摧贼(改作敌)锋所向俘馘虏(改作敌)气沮夺潜师遁逃信悔祸之自天知戡难之有日夷。
xià sǒng dòng zhōng wài yù hū chén hé guó ēn lì dāo shū jìn gù dāng sī jì qiè shí cí gōng jì bù néng huà bàn cè yǐ zàn wéi wò zhī chéng móu. yòu bù huò bèi qián qū yǐ zhǎn xíng zhèn zhī wēi xiào jìn tuì wéi gǔ sù yè mí níng gǎn wàng shèng dù jiān róng wēn zhào xià dǎi fǎng yǐ jí wù bǐ zhī jìn yán bài shòu jīng cán wǎng zhī suǒ cuò fú dú zài sì xǐ jí ér lèi xī zhě dì yáo shě yǐ ér jī yú zhòng dà shùn yǔ shàn ér qǔ zhū rén xià yǔ zhī bài chāng yán hàn gāo zhī qū qún cè wéi shèng xū yǐ yǔ gǔ tóng fú qǐ yī juān chén kě bì hǎi yuè yǎng yìng zhào zhǐ gū jié yú lǜ shèng tóng suǒ jí chén gǎn bù yī èr tiáo liè shì wèi bì xià yán zhī shèng wèn shǒu rì gōng zhàn zhī lì chén wén chéng gòng shí miàn wèi zhī zhě gōng bì bèi yīn qí lì ér chéng zhī zhě rén bù láo shèng rén fèng. ruò tiān dào shí gǒu wèi zhì wéi xiū dé zhèng yǐ dài zhī shí jì zhì zuò ér qiú chéng bù qí zhōng rì chén qǐng zài shào xīng èr nián yǐ bèi cóng bān huò péi wài yán mò yì gōng bèi zhào wèn gōng shǒu zhī cè chén shí zhé gǎn bù zì kuí dù duì yán zhōng dāng yòng bīng gài rú miǎn cuò zhī lùn qī guó yǐ wèi xuē yì fǎn bù xuē biàn fǎn jīn lǔ gǎi zuò rén cì duì zài bèi chén zéi yù dào jù zhōng yuán rén xīn bù fù yí chū bù yì zé qiǎn bīng jiāng gǔ xíng jìn tǎo shēng yán cuì huá fù xìng jīn líng dū shǐ guò jiāng yuàn cì ruì duàn jì shèng dà xūn èr shū liàng cún qí yán kě fù chén zhī chū shǐ jūn qián bì cí zhī rì yì cháng miàn zòu hé yì gài quán shí yí yǐ jì jiān wēi tā rì guó bù ān qiáng jūn shēng dà zhèn lǐ dāng lìng tú qiè wéi chén yú qián hòu kuáng gǔ zhī yán shàng méng fǔ jì qīng zhōng zé gōng zhàn zhī lì yá xiān gù zhī zhī yǐ. kuàng yá qīn jiàn nǚ zhēn děng jūn cháng zhì chuān shǎn zhě jiē wèi fú xī bīng jìn ruì shàn zhàn yǒu nán dí zhī yǔ jīn zī rù kòu gǎi zuò nán xià hán shì zhōng děng sān dà shuài lǜ jiē shān xī jiāng zhǒng suǒ tǒng jīng ruì pō duō xī rén lín nàn gǎn qián lǚ cuò dí zhòng fù wén wú jiè jì yǒu jié zòu jūn shēng dà zhèn lǔ gǎi zuò dí yì bì yáo. ruò yǐ sī shí shù dào bìng jìn cǐ yǒu jī jiǎo zhī shì bǐ shòu fù bèi zhī dí bù zhàn zì kuì lǐ zhī bì rán cǐ qí kě yǐ gōng zhàn yī yě. yì chén wén zhī zài xī hàn yùn zhōng wēi xīn mǎng zòng bào mín huái gāo zǔ wén dì zhī dé ōu yín sī hàn shí shì ér jiǔ guāng wǔ yīn zhī bù sān nián chéng zhōng xīng zhī yè tián dān yǐ jí mò liǎng yì yú zhòng bài yàn yú bǎi shèng zhī hòu gài yǐ yàn yòng xián yán yì suǒ de jí mò shì zú zhì zhī qián hòu. qiě fù fā jué lǒng mù lù jí sǐ zhě rén huái bēi fèn nù zì shí bèi yòng yǐ chū zhàn zú pò yàn jūn gōng wéi dà sòng zǔ zōng zhī zé hǎi nèi hán rú chuí èr bǎi nián rén xīn ài dài qǐ tè hàn mín zhī ōu yín lǔ guān gǎi zuò jīn rén bǐ suì bào wǒ gǎi zuò chū rù zhōng yuán qǐ tè jí mò zhī fèn nù cǐ qí kě yǐ gōng zhàn èr yě. jiā yǐ zéi yù fù zǐ nüè yòng qí mín kē liǎn fán yì dài bù kān mìng yá qián guò wěi jìng qīn suǒ jiàn wén bǐ fù qiān fā shǐ lín tè zhèn qí yuàn pàn zhī xīn yì shén yǐ. fù yuē: tiān yǔ bù shòu fǎn shòu qí jiù shū yuē: xī wǒ hòu hòu lái qí sū tǎng yīn shàng qióng zhù shùn zhī xīn yuǎn fù yí lí yún: ní zhī wàng wàn quán zhī jǔ yī nù ér ān shèng wèn cì rì shǒu bèi zhī yí chén wén zhī shèng fù hé cháng zéi gǎi zuò dí zhī qíng wěi nán chá qǐng zhě fān wěi rù kòu gǎi zuò wěi yù chēng bīng xìn yóu shǒu bèi yǒu fāng bǐ duō shī wáng yīn.
夏竦动中外驭呼臣荷国恩历叨枢近顾当斯际窃食祠宫既不能画半策以赞帷幄之成谋。又不获备前驱以展行阵之微效进退惟谷夙夜靡甯敢望圣度兼容温诏下逮访以急务俾之尽言拜受兢惭罔知所措伏读再四喜极而泪昔者帝尧舍已而稽於众大舜与善而取诸人夏禹之拜昌言汉高之屈群策惟圣虚已与古同符岂伊涓尘可裨海岳仰应诏旨姑竭愚虑(圣同所及)臣敢不一二条列试为陛下言之圣问首日攻战之利臣闻乘共时面为之者功必倍因其利而成之者人不劳圣人奉。若天道时苟未至惟修德政以待之时既至作而求成不俟终日臣顷在绍兴二年以备从班获陪外延末议恭被诏问攻守之策臣时辄敢不自揆度对言终当用兵盖如黾错之论七国以谓(削亦反不削变)反金虏(改作人)赐对再贝陈贼豫盗据中原人心不附宜出不意择遣兵将鼓行进讨声言翠华复幸金陵督使过江愿赐睿断济盛大勋二疏谅存其言可复臣之出使军前陛辞之日亦尝面奏和议盖权时宜以济艰危他日国步安强军声大振理当另图窃惟臣愚前後狂瞽之言尚蒙俯记清衷则攻战之利牙先固知之矣。况牙亲见女真等军尝至川陕者皆畏服西兵劲锐善战有难敌之语今兹入寇(改作南下)韩世忠等三大帅率皆山西将种所统精锐颇多西人临难敢前屡挫敌众复闻吴玠继有捷奏军声大震虏(改作敌)意必摇。若以斯时数道并进此有犄角之势彼受腹背之敌不战自溃理之必然此其可以攻战一也。抑臣闻之在昔汉运中微新莽纵暴民怀高祖文帝之德讴吟思汉十室而九光武因之不三年成中兴之业田单以即墨两邑馀众败燕於百胜之後盖以燕用闲言劓所得即墨士卒置之前後。且复发掘垄墓僇及死者人怀悲愤怒自十倍用以出战卒破燕军恭惟大宋祖宗之泽海内涵濡垂二百年人心爱戴岂特汉民之讴吟虏冠(改作金人)比岁暴我(改作出入)中原岂特即墨之愤怒此其可以攻战二也。加以贼豫父子虐用其民苛敛烦役殆不堪命牙前过伪境亲所见闻比复签发使临特阵其怨叛之心益甚矣。傅曰:天予不受反受其咎《书》曰:傒我後後来其苏傥因上穹助顺之心远副遗黎云:霓之望万全之举一怒而安圣问次日守备之宜臣闻之胜负何尝贼(改作敌)之情伪难察顷者番伪入寇(改作伪豫称兵)信由守备有方彼多失亡因。
qí jiǒng cù zhī shì wèi wǒ zhèn lì zhī wēi qián jī bēn cuàn rán jīn lǔ gǎi zuò rén zì shì shèng qiáng fǎn chéng bài nǜ quǎn yáng zhī xìng shān cǐ sì zì qiè yú gǎi zuò zhì qiè fù chóu kuàng. yòu hén zi yě xīn shān kuàng shuāng zhì cǐ liù zì wàn yī nèi huái guǐ jué yǒu rú zi xū jiào wú fēn sān shī yǐ dí chǔ zhī jì wǒ chū zé guī wǒ guī zé chū jí yì ér bà zhī zé cǐ kòu gǎi zuò qián jūn fǔ hái tā qiú gǎi zuò hòu bīng jì zhì fāng xǐ qí qù yǐ chè jǐng. yòu chéng wú dài yǐ lái kòu gǎi zuò qīn tuō huò shǎo shī tí bèi, qǐ bù dòng zhì yì sāo gù yù yì yú zhàn gōng dāng xiān chì yú shǒu bèi yuǎn. ruò chuān shǎn gù yǒu wú jiè jí xuān fǔ shǐ sī zhī bīng shǒu bèi zhī yí jì zì wèi jì wéi shì jīng xiāng zhī zhì shàng liú wú yuè zhī fáng hǎi dào ér jiāng huái gèn gèn shù qiān lǐ xián yóu qí chū rù zhī yào wèi bīng fǎ yǒu yún: wú suǒ bù bèi zé wú suǒ bù guǎ jīn. ruò wú shì ér yì wèi shǒu zé bù wéi bīng shì zhī fēn yǒu suǒ guǎ ruò jiān yì láo rén fèi cái zuò yǐ shǒu kùn xī rén lùn cháng jiāng zhī shǒu rú qī chǐ zhī qū yào hài bù guò shù chù cháo tíng bǐ yīn qù dōng zhī jǐng jìn yī lǐ xiǎn yào bì yǐ shú jiǎng zhì yú liǎng huái zhī ruán suǒ dāng shǒu zhě gù yì yǒu yào hài. ruò fēn zé wén wǔ chén liáo ān liàn gǔ jīn chá zhī xíng shì zhě àn xíng jì dù yù tú qí yí liàng yuǎn jìn zhī zhōng qiú xiǎn zǔ zhī yào mǒu jiāng zuì cái kě jiāng mǒu tún mǒu rén yǒu bīng kě yuán mǒu suǒ mǒu dì kě yǐ chǔ jī mǒu dào kě yǐ zhuǎn xiǎng yǐ zhì qì xiè cái yòng zhàn chuán shuǐ jūn zhī shǔ yī jiē sù jù wú huò qǔ yú lín shí bèi zài dí xiān cāng cù wú huàn chén qiè yǐ fāng jīn dāng shǒu bèi zhī yào dì chén gù bù néng jǐn zhī yì wèi yì jìn yán gū jǔ suǒ wén jiàn wéi dāng xiān jí zhě mò rú huái nán huái nán zài xī gù nán běi zhī suǒ bì zhēng zhě yě. jìn bài fú jiān bǎi wàn zhī zhòng shí zài féi shuǐ zhī shàng jiāng zuǒ zhì shù měi yǐ shòu chūn xū yí wéi zhòng zhì. ruò wèi rén yù zhì wú zé dèng ài xiān gēng kěn yú shòu chūn zhōu shì zōng móu jiāng nán yì sān zhì huái shàng qīn pò shòu zhōu jù huái shuǐ shàng liú shān chuān zhàng sāi dà jiāng shén ěr cǐ zé píng kuī huái nán rú zài zhǎng wò ér. yòu běi lián yǐng cài kě yǐ zhí dǐ jīng shī běi lǔ gǎi zuò bīng rù kòu gǎi zuò jìng yì xiān ān zhòng bīng yú shòu chūn ér jì zì huái yīn fū huái nán zéi yù fù zǐ kuī yú zhī dì bù wéi lì yuán suǒ zài kě yǐ qū dà jiāng shǐ jiāng nán ér wú huái nán shì zòng dí rén zài wú hù xiàn zhī wài bù fù kě yǐ wéi gù bù dàng yǐ lì yí rén gèng wéi zéi gǎi zuò dí yǒu yě. qián rì pān zhì yáo huí qí shū sì yǒu jiāng běi bù xǔ tún shù rén mín zhī yǔ jí qiǎn wáng yì lái guǒ chí fēn huà zhī shuō wǒ jì nán cóng yǐ lǐ jù zhī jiāng yì wèi dìng biàn kě wā xiǎn ér gù shǒu ér huái dōng xī suī mìng xuān fǔ shǐ rán bù liè tún zhì sī nǎi jiāng zhè suǒ qiǎn piān bì fēn shǒu bù guò zī yǐ qīng bīng jì yǐ shì gū nán bì zé qí yīn kuā kuàng fù lì ruò tóng zú kàng yú dí fēng. qiě niǔ lián suì zhī wú yú kě wèi tài rán yān zuò shì shǒu bèi jì quē chì hòu bù xiū suì zhì fān wěi zhī bīng rú jiàn wú rén zhī jìng suī jì wǎng zhī bù jiù qǐ fāng lái zhī kě hū yì wén lǔ gǎi zuò dí zài chéng chǔ tōng tài xíng shì gū jué páng wú zhèn zhài yì rén nán yǐ jiān shǒu zéi gǎi zuò dí bīng yì yú gōng qǔ ér zhōng yǐ quán miǎn zhě huò yí yǐ tōng tài jiē xì chǎn yán dì fēn lǔ gǎi zuò jīn jì kuī qǔ huái diān sī shān cǐ zì zhǐ cǐ yǐ wéi.
其窘蹙之势畏我振厉之威潜迹奔窜然金虏(改作人)自恃胜强反成败衄犬羊之性(删此四字)切於(改作志切)复仇况。又痕子野心(删况双至此六字)万一内怀诡谲有如子胥教吴分三师以敌楚之计我出则归我归则出亟肄而罢之则此寇(改作前军)甫还他酋(改作後兵)继至方喜其去以彻警。又乘吾怠以来寇(改作侵)脱或(少失提备),岂不动致绎骚故欲议於战攻当先饬於守备远。若川陕固有吴玠及宣抚使司之兵守备之宜既自为计唯是荆襄之制上流吴越之防海道而江淮亘亘数千里闲尤其出入之要卫兵法有云:无所不备则无所不寡今。若无事而益为守则不惟兵势之分有所寡弱兼亦劳人费财坐以守困昔人论长江之守如七尺之躯要害不过数处朝廷比因去冬之警近衤里险要必已熟讲至於两淮之壖所当守者固亦有要害。若分择文武臣僚谙练古今察知形势者按行计度预图其宜量远近之中求险阻之要某将最才可将某屯某人有兵可援某所某地可以储积某道可以转饷以至器械财用战船水军之属一皆素具无或取於临时备在敌先仓卒无患臣窃以方今当守备之要地臣固不能尽知亦未易尽言姑举所闻见惟当先急者莫如淮南淮南在昔固南北之所必争者也。晋败苻坚百万之众实在淝水之上江左置戍每以寿春盱眙为重至。若魏人欲制吴则邓艾先耕垦於寿春周世宗谋江南亦三至淮上亲破寿州据淮水上流山川障塞大江甚迩此则平窥淮南如在掌握而。又北连颍蔡可以直抵京师北虏(改作兵)入寇(改作境)亦先安重兵於寿春而济自淮阴夫淮南贼豫父子闚觎之地不惟利源所在可以趋大江使江南而无淮南是纵敌人在吾户限之外不复可以为固不当以利遗人更为贼(改作敌)有也。前日潘致尧回其书巳有江北不许屯戍人民之语及遣王翊来果持分画之说我既难从以理拒之疆议未定便可挖险而固守而淮东西虽命宣抚使然不列屯置司乃江浙所遣偏裨分守不过资以轻兵既已势孤难必责其因夸况复力弱同足抗於敌锋。且狃连岁之无虞可谓泰然崦坐视守备既缺斥堠不修遂致番伪之兵如践无人之境虽既往之不咎岂方来之可忽抑闻虏(改作敌)在承楚通泰形势孤绝旁无阵寨邑人难以坚守贼(改作敌)兵易於攻取而终以全免者或疑以通泰皆系产盐地分虏(改作金)既窥取淮甸私(删此字)指此以为。
wài fǔ yīn jiā bǎo hù yǐ wéi hòu tú jiè yuē: bù rán zài lǐ suǒ dāng zhì lǜ bǐ bào sān jiāng zòu gōng ér hán shì zhōng liú guāng shì zhì sī zhèn jiāng tài píng chén yú bù néng yǎng cè miào mó yòng yì zhī wēi huò zhě wàng chuāi yǐ chē jià fāng zài zhè xī yì wèi quán shì jiāng shàng gù sān jiāng jiē tún bīn jiāng huái cháo tíng wèi yù shì dí yǐ qiáng shàng cún xiū hǎo zhī yì. ruò yí liǎng jiāng jiāng běi huò zhì fān wěi jí zhēng chén yú yǐ wèi zhāng jiāng zhī bīng jì zhì sī jiàn kāng zì kě fēn tún jiāng zhè píng bì xíng dòu lì yǐ yǒu yú kuàng èr jiāng. ruò zài huái nán lí fān kě wèi shēn gù. ruò wèi bù yù zhì yí lǔ kòu gǎi zuò dí rén bǐ jì jǔ bīng wǒ zé yí tún yǒu míng. ruò lǜ yǐn rě shēng shì dàn dāng yán jiā nà shù bǐ shǒu fēng jiāng wú de qīng yǐ yī rén yī qí yú huái ér ruò fàn zhě zhòng zuò zhī míng jiē chì bǎng gào yù yuǎn jìn yǐ shì jiān ài shēng líng zhī dé yì kě ěr shèng wèn. yòu yuē: cuò zhì zhī fāng chén qiè yǐ wéi fāng jīn suǒ wèi cuò zhì mò dà yú gōng shǒu èr cè nǎi. ruò shǒu bèi yǐ bèi chén qí yí qí yú gōng zhàn yóu dāng shèn zhòng chén wén bīng jiā zhì lǐ mò shàn yú jì lǜ jūn xíng jí wù wú xiān yú liáng xiǎng zhì yú hào lìng bì yǒu zǒng shè quán lì bì néng jié zhì rán hòu kě yǐ yī bì zhǐ zhī yòng ér yù qiáng fèn zhī zhòng xī lǐ chéng tǒng jūn qiū háo bù fàn gù fāng kè fù jīng shī ér jǐng lǐ bù zhī ān dǔ rú gù là fēi. ruò cǐ bù zú yǐ wéi diào fá zhī shī rán jūn xíng jì lǜ duō lì lǔ huò jīn yù xuē píng jiàn luàn zhǐ dāng qǔ bǐ xiōng cán. yòu.. ruò qí mín shí wú chì zǐ kuàng wén wěi jìng zhī mín shēn kǔ tān bào rì wàng wáng shī zhī zhì jiù yú shuǐ huǒ zhī zhōng. ruò fēi jì lǜ zhī bīng kǒng guāi yóng yóng zhī wàng yí chì zhū jiàng yán lì jūn zhì xī zhū gě chū shī suī yǒu mù niú liú mǎ zhī yùn ér cāng liáng bù jì yīn wú chéng gōng xiān zhǔ chū bīng jīng zhōu dí guó zhèn dòng zhì qiān dū bì zhī ér guān yǔ liáng jǐn gèng zhì sàng bài jīn. ruò jìn bīng wěi jìng suī rěn wén shān dōng hé luò zhī xián mín yán wáng shī. ruò lái yuàn zī liáng xiǎng rán wěi jìng bīng huǒ zhī yú hù kǒu hào kěn tián shù guǎ chū gǔ bù duō bǐ gèng jīn kòu gǎi zuò rén wǎng lái wú bù cán shí qǐ gǎn bǎo qí shàng yǒu yú liáng zài xī yùn dào shuǐ xíng zé lǜ hé liú yǒu duàn hé bù tōng zhī chù lù yùn zé kǒng fù jìn wú yí yòng zhuǎn xiǎng zhī rén yào xū yù jì yǒu wú zhī shì chén wén chūn qiū chuán rì shī zài zuǒ yòu rì yǐ hào lìng bù néng shǐ zhī de quán lì bù néng shǐ zhī fú jiē bù kě yán néng zuǒ yòu zhī yě. táng yǐ jiǔ jié dù zhī shī huán zéi ér gōng zhī yī dàn kuì bài suī yǐ lǐ guāng bì zhī wēi yán guō zi yí zhī kuān hòu shì bù néng zì zhì qí bīng bù zì lì tíng hù yī yǒu xiān jiè lì hài wèi miǎn gèng xiāng chóu jí qí néng chū sī yǐ yǐ xùn guó jiā zhī jí dài wèi zhī jiàn. ruò yù bìng qiǎn jìn gōng bì xiān xuǎn mìng zǒng shī fēn yǐ jīng ruì zhī bīng fù yǐ zhāo jí zhī zhòng hé shù wàn rén yǐn rán zì chéng yī jūn suì qiǎn zhū jiàng bìng jìn gōng tǎo zǒng tǒng zhī hào lìng jì yī quán lì jì zhòng zhū jiàng suī sù guì zhòng chóu gǎn bù tīng cóng wéi chí jí mù shǐ bì yǒu chéng qí lì hài yǔ fēi yòng sù suǒ fǔ xún zhī bīng ér jiǎo xìng qǔ shèng zhě gài yì yì yǐ. yì qián dài jūn chén zhī yù hé xiāng yǔ yǒu wéi bì xiān yǒu sù dìng zhī lùn rán hòu jiàn zhī xíng shì xiǎng qí chéng gōng hán xìn zhī chū jiàn hàn gāo zhū gě liàng zhī zhuāng jiàn xiān zhǔ wáng měng.
外府阴加保护以为後图借曰:不然在理所当致虑比报三将奏功而韩世忠刘光世置司镇江太平臣愚不能仰测庙谟用意之微或者妄揣以车驾方在浙西翼卫全恃江上故三将皆屯滨(江淮)朝廷未欲示敌以强尚存修好之议。若移(两将江北)或致番伪亟争臣愚以谓张将之兵既置司建康自可分屯江浙屏蔽行斗力已有馀况二将。若在淮南篱藩可谓深固。若谓不欲致疑虏寇(改作敌人)彼既举兵我则移屯有名。若虑引惹生事但当严加纳束俾守封疆无得轻以一人一骑俞淮而弱犯者重坐之(明揭)敕榜告谕远近以示兼爱生灵之德意可耳圣问。又曰:措置之方臣窃以为方今所谓措置莫大於攻守二策乃。若守备已备陈其宜其於攻战犹当慎重臣闻兵家至理莫善於纪律军行急务无先於粮饷至於号令必有总摄权力必能节制然後可以一臂指之用而御强愤之众昔李晟统军秋毫不犯故方克复京师而井里不知安堵如故辣非。若此不足以为吊伐之师然军行纪律多利卤获今欲削平僭乱止当取彼凶残。又。。若其民实吾赤子况闻伪境之民深苦贪暴日望王师之至救於水火之中。若非纪律之兵恐乖喁喁之望宜敕诸将严立军制昔诸葛出师虽有木牛流马之运而仓粮不继因无成功先主出兵荆州敌国震动至迁都避之而关羽粮尽更致丧败今。若进兵伪境虽稔闻山东河洛之闲民言王师。若来愿资粮饷然伪境兵火之馀户口耗垦田数寡出谷不多比更金寇(改作人)往来无不蚕食岂敢保其尚有馀粮在昔运道水行则虑河流有断涸不通之处陆运则恐附近无移用转饷之人要须预计有无之事臣闻春秋传日师在左右日以号令不能使之的权力不能使之服皆不可言能左右之也。唐以九节度之师环贼而攻之一旦溃败虽以李光弼之威严《郭子》仪之宽厚势不能自制其兵不自立庭户一有纤芥利害未免更相雠疾其能出私已以徇国家之急殆未之见。若欲并遣进攻必先选命总师分以精锐之兵附以招集之众合数万人隐然自成一军遂遣诸将并进攻讨总统之号令既一权力既重诸将虽素贵重畴敢不听从维持辑睦使必有成其利害与非用素所抚循之兵而侥幸取胜者盖亦异矣。抑前代君臣之遇合相与有为必先有素定之论然後见之行事享其成功韩信之初见汉高诸葛亮之妆见先主王猛。
zhī chū jiàn fú jiān fán jué zhǐ chén jiē yǒu dìng lùn hòu suǒ shè shī bù qiān běn móu jīn zhě cuò zhì zhī fāng wéi bì xià yǔ èr sān dà yá móu mó sù dìng shǐ tā rì àn ér xíng zhī, shù jī lín shì bù huò bù yí cǐ yóu cuò zhì zhī běn yuán yě. shèng wèn. yòu yuē: suí huái zhī lüè qiè yǐ jī diān shān dōng guān hé zhī mín yuàn gǎi zuò jīng jīn lǔ gǎi zuò rén zhī duō bào gǎi zuò qū shǐ kǔ wěi chāng zhī fán kē chén qián sì gài yán zhī yǐ. wèi jīn zhī jì dāng yǐ ān jí liú wáng zhāo cuī guī fù bǐ niàn lǔ kòu gǎi zuò gān gē wēi nüè gǎi zuò rǎo rǎng ér bèi méng cháo tíng zhī dé huì shì yóu tóng méng tuō dào zéi zhī shǒu hǔ láng zhī kǒu fù qīn yī fù mǔ zhī cí ài shān shì yóu zhì cǐ èr shí yī zì qǐ xià tiān rěn zì tā shì zāi! yào zài zé yáng hù lù kàng zhī shǔ yǐ wéi shǒu shuài zé zhuō mào lǔ gōng zhī shǔ yǐ wéi shǒu lìng bǐ zhī xī guǎng bì xià zhī dé huì jí ér jì zhī yǐ zhāo qí yú tì tīng fēng shēng fú cuī ér zhì zhě shì bì zhòng yǐ. bǐ wén zhū jiàng fú huò qiān jūn ēn zhǐ xī dài bù shā zì bá ér guī zhě jiā yǐ guān zī cì yǐ jīn bó gěi yǐ tián tǔ zhòng yǐ yàn kào suī nǚ zhēn gǎi zuò qì dān bó hǎi jué yù yì lèi gǎi zuò zhī rén suǒ yǐ yōu jiǎ ān quán zhī ēn yì yǐ wú bù bèi zhì kuàng jīn huái nán jiāng dōng xī huāng xián zhī tián zhì duō wéi yí jù shù bì xià suǒ wéi ài yǎng yuán yuán zhī chéng xīn jiē bǎng jìng shàng huò xuǎn jiù xī běi rén. ruò chū fù qiān jūn zhī kě xìn shǐ zhě shǐ shēn rù wěi jìng zhuǎn xiāng gào yù qí qí lái guī cóng suǒ yù wǎng shòu tián gěi liáng juān qí fù zū suì qí shēng lǐ bì jiāng jiē jī ér zhì cǐ yì zhū gě liàng shǐ mín zá gēng wèi bīn zhī yì yě. xī rén yǒu yán bǐ mín yú cǐ mín tóng shì tiān yì tiān yì yǔ mín yì tóng wú bù chéng zhī gōng gài mín xīn yuè zé tiān yì de yǐ cǐ dé shēng jiāng kě chuán xí ér dìng shàng xī xuè rèn zhuǎn zhàn zhī láo zāi! shén gōng wéi bì xià tiān zòng zhī zī rì jī zhī xué wàn shì tǒng jì zhuó jiàn wēi shè ér zhòng měi bù jū lóng ēn gài zài rú chén gù lòu gàng yú qǐ zú yǐ cè dà shì dān lí guǎn zhī xiǎo shí jìn qí chéng kuǎn gài zhí qìng xiōng yì yǔ qīn suǒ jiàn wén wú fù wén shì běn mò jù yí wěi zhī qíng gǎi zuò shēn yù wǔ zhī fāng zhōng shǐ yán tiān rén zhī zhù zhì yú gāo wèi yū kuò zhī tán lì chí nán xíng zhī shuō chén jiē bù gǎn wéi yě. kuàng fān jiàn lì nián yòng bīng rén shén gòng nù gǔ jīn suǒ wú yǐ jí xiōng zhī lǐ yǐ fú zhī shù tuī zhī xíng. qiě miè wáng jiān chén zuó zài jūn qián wén jīn qiú gǎi zuò rén pō yǒu yàn bīng zhī yì qí zhòng jūn yì shén sī xiū xī tè zhān hǎn gǎi zuò ní kān wù shì gǎi zuò wū shě gāo qìng yì bèi chí zhī bù kěn rán shàng xià cāi fáng rén xīn cuī èr zòng wèi néng jí jiā tiān tǎo yì jiāng jiàn nèi huàn zì shēng biàn luàn kě dài dì ěr hòu gū fù shàng yǔ tōng shǐ jīng lǐ zhǒng zhǒng yì yì shāng liáng quán qīng zhòng zhī xián shì yì yǐ chéng chén lóu yǐ zhī yuàn zhě shān cǐ zì fú wàng bì xià fǔ cóng rén yù wú shī tiān shí yīn dé ér lǜ shī dé shèng ér mí jù guó cháng dǎn zhī bào zūn yù xiǔ zhī jiè sào pàn nì zhī yú jìn jiù lí shù zhī héng liú yǐ xuě zōng shè zhī dà fèn wèi tiān xià zhī fú cǐ fēi tè yú chén yōu shì ài jūn zhī xīn shí hǎi yǔ chén mín yōu guó zhī yì qīng miǎn liú chén wú rèn huáng jù yǔn yuè zhī zhì.
之初见苻坚凡厥指陈皆有定论後所设施不愆本谋今者措置之方惟陛下与二三大牙谋谟素定使他日按而行之,庶几临事不惑不疑此尤措置之本原也。圣问。又曰:绥怀之略窃以畿甸山东关河之民怨(改作经)金虏(改作人)之多暴(改作驱使)苦伪昌之烦苛臣前巳概言之矣。为今之计当以安集流亡招摧归附彼念虏寇(改作干戈)威虐(改作扰攘)而被蒙朝廷之德惠是犹童蒙脱盗贼之手虎狼之口复亲依父母之慈爱(删是犹至此二十一字)岂(下添忍字)他适哉!要在择羊祜陆抗之属以为守帅择卓茂鲁公之属以为守令俾之悉广陛下之德惠辑而际之以招其馀逖听风声扶摧而至者势必众矣。比闻诸将俘获签军恩旨悉贷不杀自拔而归者加以官资赐以金帛给以田土重以宴犒虽女真(改作契丹)勃海绝域异类(改作之人)所以优假安全之恩意已无不备至况今淮南江东西荒闲之田至多唯宜具述陛下所为爱养元元之诚心揭榜境上或选旧西北人。若初附签军之可信使者使深入伪境转相告谕俟其来归从所欲往授田给粮蠲其赋租遂其生理必将接迹而至此亦诸葛亮使民杂耕渭滨之意也。昔人有言彼民於此民同是天意(天意与民)意同无不成之功盖民心悦则天意得以此德声疆可传檄而定尚奚血刃转战之劳哉!甚恭惟陛下天纵之资日跻之学万事统纪灼见微涉而众美不居隆恩盖载如臣固陋戆愚岂足以策大事殚蠡管之小识进其诚款盖直罄胸臆与亲所见闻无复文饰本末具夷伪之情(改作申御侮之方)终始言天人之助至於高为迂阔之谈力持难行之说臣皆不敢为也。况番僭历年用兵人神共怒古今所无以吉凶之理倚伏之数推之行。且灭亡兼臣昨在军前闻金酋(改作人)颇有厌兵之意其众军亦甚思休息特粘罕(改作尼堪)兀室(改作乌舍)高庆裔辈持之不肯然上下猜防人心摧贰纵未能亟加天讨亦将见内患自生变乱可待地尔後姑复尚与通使经理种种亦易商量权轻重之闲事易以成臣蝼蚁之愿者(删此字)伏望陛下俯从人欲无失天时因得而虑失得胜而弥惧国尝胆之报遵驭朽之戒埽叛逆之馀烬救黎庶之横流以雪宗社之大愤为天下之福此非特愚臣忧世爱君之心实海宇臣民忧国之义轻冕旒臣无任惶惧陨越之至。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān jiē dào shàng chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
赐进士出身头品顶戴四川街道上承宣布政使司布政使清苑许涵度校刊。
juǎn yī bǎi qī shí wǔ jiào kān jì.
※卷一百七十五校勘记。
yǐ shì wǎng xiào yǐ shì wù zuò yǐ chéng xíng yáng wèi bǎo gù tuō bǎo zì bǎo gù yī zuò xiǎn zǔ gù suī lǚ zhàn lǚ bài tuō gù zì lǚ zì hòu yǒu wǔ nián yǒu yī zuò zhì jǐ shí nián yǐ. tuō yǐ. zì chū wèi cháng jī liáng yě. yě. wù zuò yǐ. lì hài suǒ xì zhì zhòng wù zuò lì hài zhī xì zhì zhòng dà, qǐ kě yǐ bù gù shǒu ér lì zhēng hū! tuō hū! zì bǐ qū cè lái zhàn tuō cè zì gè bèi xí bó chuán zhù xí wù zuò wěi yī yī bù miǎn fù zhī yú mín tuō yī yī liǎng zì jǐng bào chū chuán jǐng wù zuò jīng kě yǐ jìng qū dà jiāng tuō jìng zì liǎng huái dōng xī liǎng wù zuò ér zhuō mào lǔ gōng zhī shǔ gōng wù zuò gōng.
已试罔效(已试误作以成)荥阳为保固(脱保字保固一作险阻)故虽屡战屡败(脱故字屡字)後有五年(有一作至)几十年矣。(脱矣。字)初未尝赍粮也。(也。误作矣。)利害所系至重(误作利害之系至重大),岂可以不固守而力争乎!(脱乎!字)彼驱策来战(脱策字)各备席箔椽柱(席误作苇)一一不免赋之於民(脱一一两字)警报初传(警误作惊)可以径趋大江(脱径字)两淮东西(两误作而)卓茂鲁恭之属(恭误作公)。