tǎo wèi guó wǔ hòu zài shàng biǎo pò cáo bīng jiāng wéi zhà xiàn shū
讨魏国武侯再上表 破曹兵姜维诈献书
què shuō shǔ hàn jiàn xìng liù nián qiū jiǔ yuè, wèi dū dū cáo xiū bèi dōng wú lù xùn dà pò yú shí tíng, chē zhàng mǎ pǐ, jūn zī qì xiè, bìng jiē qìng jìn, xiū huáng kǒng zhī shén, qì yōu chéng bìng, dào luò yáng, jū fā bèi ér sǐ. wèi zhǔ cáo ruì chì lìng hòu zàng. sī mǎ yì yǐn bīng hái zhòng jiāng jiē rù wèn yuē:" cáo dū du bīng bài, jí yuán shuài zhī gān xì, hé gù jí huí yé?" yì yuē:" wú liào zhū gě liàng zhī wú bīng bài, bì chéng xū lái qǔ cháng ān. tǎng lǒng xī jǐn jí, hé rén jiù zhī? wú gù huí ěr." zhòng jiē yǐ wéi jù qiè, shěn xiào ér tuì.
却说蜀汉建兴六年秋九月,魏都督曹休被东吴陆逊大破于石亭,车仗马匹,军资器械,并皆罄尽,休惶恐之甚,气忧成病,到洛阳,疽发背而死。魏主曹睿敕令厚葬。司马懿引兵还、众将接入问曰:“曹都督兵败,即元帅之干系,何故急回耶?”懿曰:“吾料诸葛亮知吾兵败,必乘虚来取长安。倘陇西紧急,何人救之?吾故回耳。”众皆以为惧怯,哂笑而退。
què shuō dōng wú qiǎn shǐ zhì shū shǔ zhōng, qǐng bīng fá wèi, bìng yán dà pò cáo xiū zhī shì: yī zhě xiǎn zì jǐ wēi fēng, èr zhě tōng hé huì zhī hǎo. hòu zhǔ dà xǐ, lìng rén chí shū zhì hàn zhōng, bào zhī kǒng míng. shí kǒng míng bīng qiáng mǎ zhuàng, liáng cǎo fēng zú, suǒ yòng zhī wù, yī qiè wán bèi, zhèng yào chū shī. tīng zhī cǐ xìn, jí shè yàn dà huì zhū jiàng, jì yì chū shī. hū yī zhèn dà fēng, zì dōng běi jiǎo shàng ér qǐ, bǎ tíng qián sōng shù chuī zhé. zhòng jiē dà jīng. kǒng míng jiù zhàn yī kè, yuē:" cǐ fēng zhǔ sǔn yī dà jiàng!" zhū jiàng wèi xìn. zhèng yǐn jiǔ jiān, hū bào zhèn nán jiāng jūn zhào yún zhǎng zǐ zhào tǒng cì zǐ zhào guǎng, lái jiàn chéng xiàng. kǒng míng dà jīng, zhì bēi yú dì yuē:" zi lóng xiū yǐ!" èr zi rù jiàn, bài kū yuē:" mǒu fù zuó yè sān gēng bìng zhòng ér sǐ." kǒng míng diē zú ér kū yuē:" zi lóng shēn gù, guó jiā sǔn yī dòng liáng, wú qù yī bì yě!" zhòng jiāng wú bù huī tì. kǒng míng lìng èr zi rù chéng dū miàn jūn bào sāng. hòu zhǔ wén yún sǐ, fàng shēng dà kū yuē" zhèn xī nián yòu, fēi zi lóng zé sǐ yú luàn jūn zhī zhōng yǐ!" jí xià zhào zhuī zèng dà jiàng jūn, shì fēng shùn píng hóu, chì zàng yú chéng dū jǐn píng shān zhī dōng jiàn lì miào táng, sì shí xiǎng jì. hòu rén yǒu shī yuē:" cháng shān yǒu hǔ jiàng, zhì yǒng pǐ guān zhāng. hàn shuǐ gōng xūn zài, dāng yáng xìng zì zhāng. liǎng fān fú yòu zhǔ, yī niàn dá xiān huáng. qīng shǐ shū zhōng liè, yīng liú bǎi shì fāng."
却说东吴遣使致书蜀中,请兵伐魏,并言大破曹休之事:一者显自己威风,二者通和会之好。后主大喜,令人持书至汉中,报知孔明。时孔明兵强马壮,粮草丰足,所用之物,一切完备,正要出师。听知此信,即设宴大会诸将,计议出师。忽一阵大风,自东北角上而起,把庭前松树吹折。众皆大惊。孔明就占一课,曰:“此风主损一大将!”诸将未信。正饮酒间,忽报镇南将军赵云长子赵统、次子赵广,来见丞相。孔明大惊,掷杯于地曰:“子龙休矣!”二子入见,拜哭曰:“某父昨夜三更病重而死。”孔明跌足而哭曰:“子龙身故,国家损一栋梁,吾去一臂也!”众将无不挥涕。孔明令二子入成都面君报丧。后主闻云死,放声大哭曰“朕昔年幼,非子龙则死于乱军之中矣!”即下诏追赠大将军,谥封顺平侯,敕葬于成都锦屏山之东;建立庙堂,四时享祭。后人有诗曰:“常山有虎将,智勇匹关张。汉水功勋在,当阳姓字彰。两番扶幼主,一念答先皇。青史书忠烈,应流百世芳。”
què shuō hòu zhǔ sī niàn zhào yún xī rì zhī gōng, jì zàng shén hòu fēng zhào tǒng wèi hǔ bēn zhōng láng, zhào guǎng wéi yá mén jiāng, jiù lìng shǒu fén. èr rén cí xiè ér qù. hū jìn chén zòu yuē:" zhū gě chéng xiàng jiāng jūn mǎ fēn bō yǐ dìng, jí rì jiāng chū shī fá wèi." hòu zhǔ wèn zài cháo zhū chén, zhū chén duō yán wèi kě qīng dòng. hòu zhǔ yí lǜ wèi jué. hū zòu chéng xiàng lìng yáng yí jī chū shī biǎo zhì. hòu zhǔ yí rù, yí chéng shàng biǎo zhāng. hòu zhǔ jiù yù àn shàng chāi shì, qí biǎo yuē:
却说后主思念赵云昔日之功,祭葬甚厚;封赵统为虎贲中郎,赵广为牙门将,就令守坟。二人辞谢而去。忽近臣奏曰:“诸葛丞相将军马分拨已定,即日将出师伐魏。”后主问在朝诸臣,诸臣多言未可轻动。后主疑虑未决。忽奏丞相令杨仪赍出师表至。后主宜入,仪呈上表章。后主就御案上拆视,其表曰:
" xiān dì lǜ hàn zéi bù liǎng lì, wáng yè bù piān ān, gù tuō chén yǐ tǎo zéi yě. yǐ xiān dì zhī míng, liàng chén zhī cái, gù zhī chén fá zéi, cái ruò dí qiáng yě. rán bù fá zéi, wáng yè yì wáng. wéi zuò ér dài wáng, shú yǔ fá zhī? shì gù tuō chén ér fú yí yě. chén shòu mìng zhī rì, qǐn bù ān xí, shí bù gān wèi sī wéi běi zhēng, yí xiān rù nán: gù wǔ yuè dù hù, shēn rù bù máo, bìng rì ér shí. chén fēi bù zì xī yě, gù wáng yè bù kě piān ān yú shǔ dōu, gù mào wēi nàn yǐ fèng xiān dì zhī yí yì. ér yì zhě wèi wèi fēi jì. jīn zéi shì pí yú xī, yòu wù yú dōng, bīng fǎ" chéng láo": cǐ jìn qū zhī shí yě. jǐn chén qí shì rú zuǒ:
“先帝虑汉贼不两立,王业不偏安,故托臣以讨贼也。以先帝之明,量臣之才,故知臣伐贼,才弱敌强也。然不伐贼,王业亦亡。惟坐而待亡,孰与伐之?是故托臣而弗疑也。臣受命之日,寝不安席,食不甘味;思惟北征,宜先入南:故五月渡沪,深入不毛,并日而食。——臣非不自惜也,顾王业不可偏安于蜀都,故冒危难以奉先帝之遗意。而议者谓为非计。今贼适疲于西,又务于东,兵法“乘劳”:此进趋之时也。谨陈其事如左:
gāo dì míng bìng rì yuè, móu chén yuān shēn, rán shè xiǎn bèi chuàng, wēi rán hòu ān jīn bì xià wèi jí gāo dì, móu chén bù rú liáng píng, ér yù yǐ cháng cè qǔ shèng, zuò dìng tiān xià, cǐ chén zhī wèi jiě yī yě. liú yáo wáng lǎng, gè jù zhōu jùn, lùn ān yán jì, dòng yǐn shèng rén, qún yí mǎn fù, zhòng nán sāi xiōng jīn suì bù zhàn, míng nián bù zhēng, shǐ sūn quán zuò dà, suì bìng jiāng dōng, cǐ chén zhī wèi jiě èr yě. cáo cāo zhì jì, shū jué yú rén, qí yòng bīng yě, fǎng fú sūn wú, rán kùn yú nán yáng, xiǎn yú wū cháo, wēi yú qí lián, bī yú lí yáng, jǐ bài běi shān, dài sǐ tóng guān, rán hòu wěi dìng yī shí ěr kuàng chén cái ruò, ér yù yǐ bù wēi ér dìng zhī, cǐ chén zhī wèi jiě sān yě. cáo cāo wǔ gōng chāng bà bù xià, sì yuè cháo hú bù chéng, rèn yòng lǐ fú ér lǐ fú tú zhī, wěi rèn xià hóu ér xià hóu bài wáng, xiān dì měi chēng cāo wèi néng, yóu yǒu cǐ shī kuàng chén nú xià, hé néng bì shèng, cǐ chén zhī wèi jiě sì yě. zì chén dào hàn zhōng, zhōng jiān qī nián ěr, rán sàng zhào yún yáng qún mǎ yù yán zhī dīng lì bái shòu liú hé dèng tóng děng, jí qū zhǎng tún jiāng qī shí yú rén, tū jiāng wú qián, cóng sǒu qīng qiāng, sàn qí wǔ qí yī qiān yú rén, cǐ jiē shù shí nián zhī nèi, suǒ jiū hé sì fāng zhī jīng ruì, fēi yī zhōu zhī suǒ yǒu ruò fù shù nián, zé sǔn sān fēn zhī èr yě. dāng hé yǐ tú dí, cǐ chén zhī wèi jiě wǔ yě. jīn mín qióng bīng pí, ér shì bù kě xī shì bù kě xī, zé zhù yǔ xíng, láo fèi zhèng děng ér bù jí jīn tú zhī, yù yǐ yī zhōu zhī dì, yǔ zéi chí jiǔ, cǐ chén zhī wèi jiě liù yě.
高帝明并日月,谋臣渊深,然涉险被创,危然后安;今陛下未及高帝,谋臣不如良、平,而欲以长策取胜,坐定天下,此臣之未解一也。刘繇、王朗,各据州郡,论安言计,动引圣人,群疑满腹,众难塞胸;今岁不战,明年不征,使孙权坐大,遂并江东,此臣之未解二也。曹操智计,殊绝于人,其用兵也,仿佛孙、吴,然困于南阳,险于乌巢,危于祁连,逼于黎阳,几败北山,殆死潼关,然后伪定一时耳;况臣才弱,而欲以不危而定之,此臣之未解三也。曹操五攻昌霸不下,四越巢湖不成,任用李服而李服图之,委任夏侯而夏侯败亡,先帝每称操为能,犹有此失;况臣驽下,何能必胜,此臣之未解四也。自臣到汉中,中间期年耳,然丧赵云、阳群、马玉、阎芝、丁立、白寿、刘郃、邓铜等,及曲长屯将七十余人,突将无前,賨、叟、青羌,散骑武骑一千余人,此皆数十年之内,所纠合四方之精锐,非一州之所有;若复数年,则损三分之二也。——当何以图敌,此臣之未解五也。今民穷兵疲,而事不可息;事不可息,则住与行,劳费正等;而不及今图之,欲以一州之地,与贼持久,此臣之未解六也。
fū nán píng zhě, shì yě. xī xiān dì bài jūn yú chǔ, dāng cǐ zhī shí, cáo cāo fǔ shǒu, wèi tiān xià yǐ dìng. rán hòu xiān dì dōng lián wú yuè, xī qǔ bā shǔ, jǔ bīng běi zhēng, xià hóu shòu shǒu, cǐ cāo zhī shī jì, ér hàn shì jiāng chéng yě. rán hòu wú gèng wéi méng, guān yǔ huǐ bài, zǐ guī cuō diē, cáo pī chēng dì, fán shì rú shì, nán kě nì jiàn. chén jū gōng jìn cuì, sǐ ér hòu yǐ zhì yú chéng bài lì dùn, fēi chén zhī míng suǒ néng nì dǔ yě."
夫难平者,事也。昔先帝败军于楚,当此之时,曹操拊手,谓天下已定。——然后先帝东连吴、越,西取巴、蜀,举兵北征,夏侯授首,此操之失计,而汉事将成也。——然后吴更违盟,关羽毁败,秭归蹉跌,曹丕称帝,凡事如是,难可逆见。臣鞠躬尽瘁,死而后已;至于成败利钝,非臣之明所能逆睹也。”
hòu zhǔ lǎn biǎo shén xǐ, jí chì lìng kǒng míng chū shī. kǒng míng shòu mìng, qǐ sān shí wàn jīng bīng, lìng wèi yán zǒng dū qián bù xiān fēng, jìng bēn chén cāng dào kǒu ér lái. zǎo yǒu xì zuò bào rù luò yáng. sī mǎ yì zòu zhī wèi zhǔ, dà huì wén wǔ shāng yì. dà jiàng jūn cáo zhēn chū bān zòu yuē:" chén zuó shǒu lǒng xī, gōng wēi zuì dà, bù shèng huáng kǒng. jīn qǐ yǐn dà jūn wǎng qín zhū gě liàng. chén jìn dé yī yuán dà jiàng, shǐ liù shí jīn dà dāo, qí qiān lǐ zhēng wǎn mǎ, kāi liǎng shí tiě tāi gōng, àn cáng sān ge liú xīng chuí, bǎi fā bǎi zhòng, yǒu wàn fū bù dāng zhī yǒng, nǎi lǒng xī dí dào rén, xìng wáng, míng shuāng, zì zi quán. chén bǎo cǐ rén wéi xiān fēng." ruì dà xǐ, biàn zhào wáng shuāng shàng diàn. shì zhī, shēn cháng jiǔ chǐ, miàn hēi jīng huáng, xióng yāo hǔ bèi. ruì xiào yuē:" zhèn dé cǐ dà jiàng, yǒu hé lǜ zāi!" suì cì jǐn páo jīn jiǎ, fēng wèi hǔ wēi jiāng jūn qián bù dà xiān fēng. cáo zhēn wèi dà dū dū. zhēn xiè ēn chū cháo, suì yǐn shí wǔ wàn jīng bīng, huì hé guō huái zhāng hé, fēn dào shǒu bǎ ài kǒu. què shuō shǔ bīng qián duì shào zhì chén cāng, huí bào kǒng míng, shuō:" chén cāng kǒu yǐ zhù qǐ yī chéng, nèi yǒu dà jiàng hǎo zhāo shǒu bǎ, shēn gōu gāo lěi, biàn pái lù jiǎo, shí fēn jǐn yán bù rú qì le cǐ chéng, cóng tài bái lǐng niǎo dào chū qí shān shén biàn." kǒng míng yuē:" chén cāng zhèng běi shì jiē tíng bì děi cǐ chéng, fāng kě jìn bīng." mìng wèi yán yǐn bīng dào chéng xià, sì miàn gōng zhī. lián rì bù néng pò. wèi yán fù lái gào kǒng míng, shuō chéng nán dǎ. kǒng míng dà nù, yù zhǎn wèi yán. hū zhàng xià yī rén gào yuē:" mǒu suī wú cái, suí chéng xiàng duō nián, wèi cháng bào xiào. yuàn qù chén cāng chéng zhōng, shuō hǎo zhāo lái jiàng, bù yòng zhāng gōng zhǐ jiàn." zhòng shì zhī, nǎi bù qǔ jìn xiáng yě. kǒng míng yuē:" rǔ yòng hé yán yǐ shuō zhī?" xiáng yuē:" hǎo zhāo yǔ mǒu, tóng shì lǒng xī rén shì, zì yòu jiāo qì. mǒu jīn dào bǐ, yǐ lì hài shuō zhī, bì lái jiàng yǐ." kǒng míng jí lìng qián qù.
后主览表甚喜,即敕令孔明出师。孔明受命,起三十万精兵,令魏延总督前部先锋,径奔陈仓道口而来。早有细作报入洛阳。司马懿奏知魏主,大会文武商议。大将军曹真出班奏曰:“臣昨守陇西,功微罪大,不胜惶恐。今乞引大军往擒诸葛亮。臣近得一员大将,使六十斤大刀,骑千里征宛马,开两石铁胎弓,暗藏三个流星锤,百发百中,有万夫不当之勇,乃陇西狄道人,姓王,名双,字子全。臣保此人为先锋。”睿大喜,便召王双上殿。视之,身长九尺,面黑睛黄,熊腰虎背。睿笑曰:“朕得此大将,有何虑哉!”遂赐锦袍金甲,封为虎威将军、前部大先锋。曹真为大都督。真谢恩出朝,遂引十五万精兵,会合郭淮、张郃,分道守把隘口。却说蜀兵前队哨至陈仓,回报孔明,说:“陈仓口已筑起一城,内有大将郝昭守把,深沟高垒,遍排鹿角,十分谨严;不如弃了此城,从太白岭鸟道出祁山甚便。”孔明曰:“陈仓正北是街亭;必得此城,方可进兵。”命魏延引兵到城下,四面攻之。连日不能破。魏延复来告孔明,说城难打。孔明大怒,欲斩魏延。忽帐下一人告曰:“某虽无才,随丞相多年,未尝报效。愿去陈仓城中,说郝昭来降,不用张弓只箭。”众视之,乃部曲靳祥也。孔明曰:“汝用何言以说之?”祥曰:“郝昭与某,同是陇西人氏,自幼交契。某今到彼,以利害说之,必来降矣。”孔明即令前去。
jìn xiáng zhòu mǎ jìng dào chéng xià, jiào yuē:" hǎo bó dào gù rén jìn xiáng lái jiàn." chéng shàng rén bào zhī hǎo zhāo. zhāo lìng kāi mén fàng rù, dēng chéng xiāng jiàn. zhāo wèn yuē:" gù rén yīn hé dào cǐ?" xiáng yuē:" wú zài xī shǔ kǒng míng zhàng xià, cān zàn jūn jī, dài yǐ shàng bīn zhī lǐ. tè lìng mǒu lái jiàn gōng, yǒu yán xiāng gào." zhāo bó rán biàn sè yuē:" zhū gě liàng nǎi wǒ guó chóu dí yě! wú shì wèi, rǔ shì shǔ, gè shì qí zhǔ, xī shí wéi kūn zhòng, jīn shí wéi chóu dí! rǔ zài bù bì duō yán, biàn qǐng chū chéng!" jìn xiáng yòu yù kāi yán, hǎo zhāo yǐ chū dí lóu shàng le. wèi jūn jí cuī shàng mǎ, gǎn chū chéng wài. xiáng huí tóu shì zhī, jiàn zhāo yǐ dìng hù xīn mù lán gān. xiáng lè mǎ yǐ biān zhǐ zhī yuē:" bó dào xián dì, hé tài qíng báo yé?" zhāo yuē:" wèi guó fǎ dù, xiōng suǒ zhī yě. wú shòu guó ēn, dàn yǒu sǐ ér yǐ, xiōng bù bì xià shuō cí. zǎo huí jiàn zhū gě liàng, jiào kuài lái gōng chéng, wú bù jù yě!"
靳祥骤马径到城下,叫曰:“郝伯道故人靳祥来见。”城上人报知郝昭。昭令开门放入,登城相见。昭问曰:“故人因何到此?”祥曰:“吾在西蜀孔明帐下,参赞军机,待以上宾之礼。特令某来见公,有言相告。”昭勃然变色曰:“诸葛亮乃我国仇敌也!吾事魏,汝事蜀,各事其主,昔时为昆仲,今时为仇敌!汝再不必多言,便请出城!”靳祥又欲开言,郝昭已出敌楼上了。魏军急催上马,赶出城外。祥回头视之,见昭倚定护心木栏杆。祥勒马以鞭指之曰:“伯道贤弟,何太情薄耶?”昭曰:“魏国法度,兄所知也。吾受国恩,但有死而已,兄不必下说词。早回见诸葛亮,教快来攻城,吾不惧也!”
xiáng huí gào kǒng míng yuē:" hǎo zhāo wèi děng mǒu kāi yán, biàn xiān zǔ què." kǒng míng yuē:" rǔ kě zài qù jiàn tā, yǐ lì hài shuō zhī." xiáng yòu dào chéng xià, qǐng hǎo zhāo xiāng jiàn. zhāo chū dào dí lóu shàng. xiáng lè mǎ gāo jiào yuē:" bó dào xián dì, tīng wú zhōng yán: rǔ jù shǒu yī gū chéng, zěn jù shù shí wàn zhī zhòng? jīn bù zǎo jiàng, hòu huǐ wú jí! qiě bù shùn dà hàn ér shì jiān wèi, yì hé bù zhī tiān mìng bù biàn qīng zhuó hū? yuàn bó dào sī zhī." hǎo zhāo dà nù, niān gōng dā jiàn, zhǐ jìn xiáng ér hē yuē:" wú qián yán yǐ dìng, rǔ bù bì zài yán! kě sù tuì! wú bù shè rǔ!"
祥回告孔明曰:“郝昭未等某开言,便先阻却。”孔明曰:“汝可再去见他,以利害说之。”祥又到城下,请郝昭相见。昭出到敌楼上。祥勒马高叫曰:“伯道贤弟,听吾忠言:汝据守一孤城,怎拒数十万之众?今不早降,后悔无及!且不顺大汉而事奸魏,抑何不知天命、不辨清浊乎?愿伯道思之。”郝昭大怒,拈弓搭箭,指靳祥而喝曰:“吾前言已定,汝不必再言!可速退!吾不射汝!”
jìn xiáng huí jiàn kǒng míng, jù yán hǎo zhāo rú cǐ guāng jǐng. kǒng míng dà nù yuē:" pǐ fū wú lǐ tài shèn! qǐ qī wú wú gōng chéng zhī jù yé?" suí jiào tǔ rén wèn yuē:" chén cāng chéng zhōng, yǒu duō shǎo rén mǎ?" tǔ rén gào yuē:" suī bù zhī de shù, yuē yǒu sān qiān rén." kǒng míng xiào yuē:" liàng cǐ xiǎo chéng, ān néng yù wǒ! xiū děng tā jiù bīng dào, huǒ sù gōng zhī!" yú shì jūn zhōng qǐ bǎi chéng yún tī, yī chéng shàng kě lì shí shù rén, zhōu wéi yòng mù bǎn zhē hù. jūn shì gè bǎ duǎn tī ruǎn suǒ, tīng jūn zhōng léi gǔ, yī qí shàng chéng. hǎo zhāo zài dí lóu shàng, wàng jiàn shǔ bīng zhuāng qǐ yún tī, sì miàn ér lái, jí lìng sān qiān jūn gè zhí huǒ jiàn, fēn bù sì miàn dài yún tī jìn chéng, yī qí shè zhī. kǒng míng zhī dào chéng zhōng wú bèi, gù dà zào yún tī, lìng sān jūn gǔ zào nà hǎn ér jìn bù qī chéng shàng huǒ jiàn qí fā, yún tī jǐn zhe, tī shàng jūn shì duō bèi shāo sǐ, chéng shàng shǐ shí rú yǔ, shǔ bīng jiē tuì. kǒng míng dà nù yuē:" rǔ shāo wú yún tī, wú què yòng' chōng chē' zhī fǎ!" yú shì lián yè ān pái xià chōng chē. cì rì, yòu sì miàn gǔ sǎng nà hǎn ér jìn. hǎo zhāo jí mìng yùn shí záo yǎn, yòng gé shéng chuān dìng fēi dǎ, chōng chē jiē bèi dǎ zhé. kǒng míng yòu lìng rén yùn tǔ tián chéng háo, jiào liào huà yǐn sān qiān qiāo jūn, cóng yè jiān jué dì dào, àn rù chéng qù. hǎo zhāo yòu yú chéng zhōng jué zhòng háo héng jié zhī. rú cǐ zhòu yè xiāng gōng, èr shí yú rì, wú jì kě pò.
靳祥回见孔明,具言郝昭如此光景。孔明大怒曰:“匹夫无礼太甚!岂欺吾无攻城之具耶?”随叫土人问曰:“陈仓城中,有多少人马?”土人告曰:“虽不知的数,约有三千人。”孔明笑曰:“量此小城,安能御我!休等他救兵到,火速攻之!”于是军中起百乘云梯,一乘上可立十数人,周围用木板遮护。军士各把短梯软索,听军中擂鼓,一齐上城。郝昭在敌楼上,望见蜀兵装起云梯,四面而来,即令三千军各执火箭,分布四面;待云梯近城,一齐射之。孔明只道城中无备,故大造云梯,令三军鼓噪呐喊而进;不期城上火箭齐发,云梯尽着,梯上军士多被烧死,城上矢石如雨,蜀兵皆退。孔明大怒曰:“汝烧吾云梯,吾却用‘冲车’之法!”于是连夜安排下冲车。次日,又四面鼓嗓呐喊而进。郝昭急命运石凿眼,用葛绳穿定飞打,冲车皆被打折。孔明又令人运土填城壕,教廖化引三千锹军,从夜间掘地道,暗入城去。郝昭又于城中掘重壕横截之。如此昼夜相攻,二十余日,无计可破。
kǒng míng zhèng zài yíng zhōng yōu mèn, hū bào:" dōng biān jiù bīng dào le, qí shàng shū:' wèi xiān fēng dà jiàng wáng shuāng'." kǒng míng wèn yuē:" shuí kě yíng zhī?" wèi yán chū yuē:" mǒu yuàn wǎng." kǒng míng yuē:" rǔ nǎi xiān fēng dà jiàng, wèi kě qīng chū." yòu wèn:" shuí gǎn yíng zhī?" pí jiàng xiè xióng yīng shēng ér chū. kǒng míng yǔ sān qiān jūn qù le. kǒng míng yòu wèn yuē:" shuí gǎn zài qù?" pí jiàng gōng qǐ yīng shēng yào qù. kǒng míng yì yǔ sān qiān bīng qù le. kǒng míng kǒng chéng nèi hǎo zhāo yǐn bīng chōng chū, nǎi bǎ rén mǎ tuì èr shí lǐ xià zhài.
孔明正在营中忧闷,忽报:“东边救兵到了,旗上书:‘魏先锋大将王双’。”孔明问曰:“谁可迎之?”魏延出曰:“某愿往。”孔明曰:“汝乃先锋大将,未可轻出。”又问:“谁敢迎之?”裨将谢雄应声而出。孔明与三千军去了。孔明又问曰:“谁敢再去?”裨将龚起应声要去。孔明亦与三千兵去了。孔明恐城内郝昭引兵冲出,乃把人马退二十里下寨。
què shuō xiè xióng yǐn jūn qián xíng, zhèng yù wáng shuāng zhàn bù sān hé, bèi shuāng yī dāo pī sǐ. shǔ bīng bài zǒu, shuāng suí hòu gǎn lái. gōng qǐ jiē zhe, jiāo mǎ zhǐ sān hé, yì bèi shuāng suǒ zhǎn. bài bīng huí bào kǒng míng. kǒng míng dà jīng, máng lìng liào huà wáng píng zhāng yí sān rén chū yíng. liǎng zhèn duì yuán, zhāng yí chū mǎ, wáng píng liào huà yā zhù zhèn jiǎo. wáng shuāng zòng mǎ lái yǔ zhāng yí jiāo mǎ, shù hé bù fēn shèng fù. shuāng zhà bài biàn zǒu, yí suí hòu gǎn qù. wáng píng jiàn zhāng yí zhòng jì, máng jiào yuē:" xiū gǎn!" yí jí huí mǎ shí, wáng shuāng liú xīng chuí zǎo dào, zhèng zhōng qí bèi. wēi fú ān ér zǒu, shuāng huí mǎ gǎn lái. wáng píng liào huà jié zhù, jiù dé zhāng yí huí zhèn. wáng shuāng qū bīng dà shā yī zhèn, shǔ bīng zhé shāng shén duō. wēi tù xiě shù kǒu, huí jiàn kǒng míng, shuō:" wáng shuāng yīng xióng wú dí rú jīn jiāng èr wàn bīng jiù chén cāng chéng wài xià zhài, sì wéi lì qǐ pái zhà, zhù qǐ zhòng chéng, shēn wā háo qiàn, shǒu yù shén yán." kǒng míng jiàn zhé èr jiāng, zhāng yí yòu bèi dǎ shāng, jí huàn jiāng wéi yuē:" chén cāng dào kǒu zhè tiáo lù bù kě xíng. bié qiú hé cè?" wéi yuē:" chén cāng chéng chí jiān gù, hǎo zhāo shǒu yù shén mì, yòu dé wáng shuāng xiāng zhù, shí bù kě qǔ. bù ruò lìng yī dà jiàng, yī shān bàng shuǐ, xià zhài gù shǒu zài lìng liáng jiàng shǒu bǎ yào dào, yǐ fáng jiē tíng zhī gōng què tǒng dà jūn qù xí qí shān, mǒu què rú cǐ rú cǐ yòng jì, kě zhuō cáo zhēn yě." kǒng míng cóng qí yán, jí lìng wáng píng, lǐ huī, yǐn èr zhī bīng shǒu jiē tíng xiǎo lù wèi yán yǐn yī jūn shǒu chén cāng kǒu. mǎ dài wèi xiān fēng, guān xìng zhāng bāo wèi qián hòu jiù yìng shǐ, cóng xiǎo jìng chū xié gǔ wàng qí shān jìn fā. què shuō cáo zhēn yīn sī qián fān bèi sī mǎ yì duó le gōng láo, yīn cǐ dào luò yáng fēn diào guō huái sūn lǐ dōng xī shǒu bǎ yòu tīng de chén cāng gào jí, yǐ lìng wáng shuāng qù jiù. wén zhī wáng shuāng zhǎn jiāng lì gōng, dà xǐ, nǎi lìng zhōng hù jūn dà jiàng fèi yào, quán shè qián bù zǒng dū, zhū jiàng gè zì shǒu bǎ ài kǒu. hū bào shān gǔ zhōng zhuō dé xì zuò lái jiàn. cáo zhēn lìng yā rù, guì yú zhàng qián. qí rén gào yuē:" xiǎo rén bú shì jiān xì, yǒu jī mì lái jiàn dū du, wù bèi fú lù jūn zhuō lái, qǐ tuì zuǒ yòu." zhēn nǎi jiào qù qí fù, zuǒ yòu zàn tuì. qí rén yuē:" xiǎo rén nǎi jiāng bó yuē xīn fù rén yě. méng běn guān qiǎn sòng mì shū." zhēn yuē:" shū ān zài?" qí rén yú tiē ròu yī nèi qǔ chū chéng shàng. zhēn chāi shì yuē:" zuì jiāng jiāng wéi bǎi bài, shū chéng dà dū dū cáo huī xià: wéi niàn shì shí wèi lù, tiǎn shǒu biān chéng dāo qiè hòu ēn, wú mén bǔ bào. zuó rì wù zāo zhū gě liàng zhī jì, xiàn shēn yú diān yá zhī zhōng. sī niàn jiù guó, hé rì wàng zhī! jīn xìng shǔ bīng xī chū, zhū gě liàng shén bù xiāng yí. lài dū du qīn tí dà bīng ér lái: rú yù dí rén, kě yǐ zhà bài wéi dāng zài hòu, yǐ jǔ huǒ wèi hào, xiān shāo shǔ rén liáng cǎo, què yǐ dà bīng fān shēn yǎn zhī, zé zhū gě liàng kě qín yě. fēi gǎn lì gōng bào guó, shí yù zì shú qián zuì. tǎng méng zhào chá, sù cì lái mìng." cáo zhēn kàn bì, dà xǐ yuē:" tiān shǐ wú chéng gōng yě!" suì zhòng shǎng lái rén, biàn lìng huí bào, yī qī huì hé. zhēn huàn fèi yào shāng yì yuē:" jīn jiāng wéi àn xiàn mì shū, lìng wú rú cǐ rú cǐ." yào yuē:" zhū gě liàng duō móu, jiāng wéi zhì guǎng, huò zhě shì zhū gě liàng suǒ shǐ, kǒng qí zhōng yǒu zhà." zhēn yuē:" tā yuán shì wèi rén, bù dé yǐ ér jiàng shǔ, yòu hé yí hū?" yào yuē:" dū du bù kě qīng qù, zhǐ shǒu dìng běn zhài. mǒu yuàn yǐn yī jūn jiē yìng jiāng wéi. rú chéng gōng, jǐn guī dū du tǎng yǒu jiān jì, mǒu zì zhī dāng." zhēn dà xǐ, suì lìng fèi yào yǐn wǔ wàn bīng, wàng xié gǔ ér jìn. xíng le liǎng sān chéng, tún xià jūn mǎ, lìng rén shào tàn. dāng rì shēn shí fēn, huí bào:" xié gǔ dào zhōng, yǒu shǔ bīng lái yě." yào máng cuī bīng jìn. shǔ bīng wèi jí jiāo zhàn xiān tuì. yào yǐn bīng zhuī zhī, shǔ bīng yòu lái. fāng yù duì zhèn, shǔ bīng yòu tuì: rú cǐ zhě sān cì, é yán zhì cì rì shēn shí fēn. wèi jūn yī rì yī yè, bù céng gǎn xiē, zhǐ kǒng shǔ bīng gōng jī. fāng yù tún jūn zào fàn, hū rán sì miàn hǎn shēng dà zhèn, gǔ jiǎo qí míng, shǔ bīng màn shān biàn yě ér lái. mén qí kāi chù, shǎn chū yī liàng sì lún chē, kǒng míng duān zuò qí zhōng, lìng rén qǐng wèi jūn zhǔ jiàng dá huà. yào zòng mǎ ér chū, yáo jiàn kǒng míng, xīn zhōng àn xǐ, huí gù zuǒ yòu yuē:" rú shǔ bīng yǎn zhì, biàn tuì hòu zǒu. ruò jiàn shān hòu huǒ qǐ, què huí shēn shā qù, zì yǒu bīng lái xiāng yìng." fēn fù bì, yuè mǎ chū hū yuē:" qián zhě bài jiàng, jīn hé gǎn yòu lái!" kǒng míng yuē:" huàn rǔ cáo zhēn lái dá huà!" yào mà yuē:" cáo dū du nǎi jīn zhī yù yè, ān kěn yǔ fǎn zéi xiāng jiàn yé!" kǒng míng dà nù, bǎ yǔ shàn yī zhāo, zuǒ yǒu mǎ dài, yòu yǒu zhāng yí, liǎng lù bīng chōng chū. wèi bīng biàn tuì. xíng bú dào sān shí lǐ, wàng jiàn shǔ bīng bèi hòu huǒ qǐ, hǎn shēng bù jué. fèi yào zhī dào hào huǒ, biàn huí shēn shā lái. shǔ bīng qí tuì. yào tí dāo zài qián, zhǐ wàng hǎn chù zhuī gǎn. jiāng cì jìn huǒ, shān lù zhōng gǔ jiǎo xuān tiān hǎn shēng zhèn dì, liǎng jūn shā chū: zuǒ yǒu guān xìng, yòu yǒu zhāng bāo. shān shàng shǐ shí rú yǔ, wǎng xià shè lái. wèi bīng dà bài. fèi yào zhī shì zhòng jì, jí tuì jūn wàng shān gǔ zhōng ér zǒu, rén mǎ kùn fá. bèi hòu guān xìng yǐn shēng lì jūn gǎn lái, wèi bīng zì xiāng jiàn tà jí luò jiàn shēn sǐ zhě, bù zhī qí shù.
却说谢雄引军前行,正遇王双;战不三合,被双一刀劈死。蜀兵败走,双随后赶来。龚起接着,交马只三合,亦被双所斩。败兵回报孔明。孔明大惊,忙令廖化、王平、张嶷三人出迎。两阵对圆,张嶷出马,王平、廖化压住阵角。王双纵马来与张嶷交马,数合不分胜负。双诈败便走,嶷随后赶去。王平见张嶷中计,忙叫曰:“休赶!”嶷急回马时,王双流星锤早到,正中其背。巍伏鞍而走,双回马赶来。王平、廖化截住,救得张嶷回阵。王双驱兵大杀一阵,蜀兵折伤甚多。巍吐血数口,回见孔明,说:“王双英雄无敌;如今将二万兵就陈仓城外下寨,四围立起排栅,筑起重城,深挖壕堑,守御甚严。”孔明见折二将,张嶷又被打伤,即唤姜维曰:“陈仓道口这条路不可行。别求何策?”维曰:“陈仓城池坚固,郝昭守御甚密,又得王双相助,实不可取。不若令一大将,依山傍水,下寨固守;再令良将守把要道,以防街亭之攻;却统大军去袭祁山,某却如此如此用计,可捉曹真也。”孔明从其言,即令王平,李恢,引二枝兵守街亭小路;魏延引一军守陈仓口。马岱为先锋,关兴、张苞为前后救应使,从小径出斜谷望祁山进发。却说曹真因思前番被司马懿夺了功劳,因此到洛阳分调郭淮、孙礼东西守把;又听的陈仓告急,已令王双去救。闻知王双斩将立功,大喜,乃令中护军大将费耀,权摄前部总督,诸将各自守把隘口。忽报山谷中捉得细作来见。曹真令押入,跪于帐前。其人告曰:“小人不是奸细,有机密来见都督,误被伏路军捉来,乞退左右。”真乃教去其缚,左右暂退。其人曰:“小人乃姜伯约心腹人也。蒙本官遣送密书。”真曰:“书安在?”其人于贴肉衣内取出呈上。真拆视曰:“罪将姜维百拜,书呈大都督曹麾下:维念世食魏禄,忝守边城;叨窃厚恩,无门补报。昨日误遭诸葛亮之计,陷身于巅崖之中。思念旧国,何日忘之!今幸蜀兵西出,诸葛亮甚不相疑。赖都督亲提大兵而来:如遇敌人,可以诈败;维当在后,以举火为号,先烧蜀人粮草,却以大兵翻身掩之,则诸葛亮可擒也。非敢立功报国,实欲自赎前罪。倘蒙照察,速赐来命。”曹真看毕,大喜曰:“天使吾成功也!”遂重赏来人,便令回报,依期会合。真唤费耀商议曰:“今姜维暗献密书,令吾如此如此。”耀曰:“诸葛亮多谋,姜维智广,或者是诸葛亮所使,恐其中有诈。”真曰:“他原是魏人,不得已而降蜀,又何疑乎?”耀曰:“都督不可轻去,只守定本寨。某愿引一军接应姜维。如成功,尽归都督;倘有奸计,某自支当。”真大喜,遂令费耀引五万兵,望斜谷而进。行了两三程,屯下军马,令人哨探。当日申时分,回报:“斜谷道中,有蜀兵来也。”耀忙催兵进。蜀兵未及交战先退。耀引兵追之,蜀兵又来。方欲对阵,蜀兵又退:如此者三次,俄延至次日申时分。魏军一日一夜,不曾敢歇,只恐蜀兵攻击。方欲屯军造饭,忽然四面喊声大震,鼓角齐鸣,蜀兵漫山遍野而来。门旗开处,闪出一辆四轮车,孔明端坐其中,令人请魏军主将答话。耀纵马而出,遥见孔明,心中暗喜,回顾左右曰:“如蜀兵掩至,便退后走。若见山后火起,却回身杀去,自有兵来相应。”分付毕,跃马出呼曰:“前者败将,今何敢又来!”孔明曰:“唤汝曹真来答话!”耀骂曰:“曹都督乃金枝玉叶,安肯与反贼相见耶!”孔明大怒,把羽扇一招,左有马岱,右有张嶷,两路兵冲出。魏兵便退。行不到三十里,望见蜀兵背后火起,喊声不绝。费耀只道号火,便回身杀来。蜀兵齐退。耀提刀在前,只望喊处追赶。将次近火,山路中鼓角喧天、喊声震地,两军杀出:左有关兴,右有张苞。山上矢石如雨,往下射来。魏兵大败。费耀知是中计,急退军望山谷中而走,人马困乏。背后关兴引生力军赶来,魏兵自相践踏及落涧身死者,不知其数。
yào táo mìng ér zǒu, zhèng yù shān pō kǒu yī biāo jūn, nǎi shì jiāng wéi. yào dà mà yuē:" fǎn zéi wú xìn! wú bù xìng wù zhōng rǔ jiān jì yě!" wéi xiào yuē:" wú yù qín cáo zhēn, wù zhuàn rǔ yǐ! sù xià mǎ shòu xiáng!" yào zhòu mǎ duó lù, wàng shān gǔ zhōng ér zǒu. hū jiàn gǔ kǒu huǒ guāng chōng tiān, bèi hòu zhuī bīng yòu zhì. yào zì wěn shēn sǐ, yú zhòng jǐn jiàng. kǒng míng lián yè qū bīng, zhí chū qí shān qián xià zhài, shōu zhù jūn mǎ, zhòng shǎng jiāng wéi. wéi yuē:" mǒu hèn bù dé shā cáo zhēn yě!" kǒng míng yì yuē:" kě xī dà jì xiǎo yòng yǐ."
耀逃命而走,正遇山坡口一彪军,乃是姜维。耀大骂曰:“反贼无信!吾不幸误中汝奸计也!”维笑曰:“吾欲擒曹真,误赚汝矣!速下马受降!”耀骤马夺路,望山谷中而走。忽见谷口火光冲天,背后追兵又至。耀自刎身死,余众尽降。孔明连夜驱兵,直出祁山前下寨,收住军马,重赏姜维。维曰:“某恨不得杀曹真也!”孔明亦曰:“可惜大计小用矣。”
què shuō cáo zhēn tīng zhī zhé le fèi yào, huǐ zhī bù jí, suì yǔ guō huái shāng yì tuì bīng zhī cè. yú shì sūn lǐ xīn pí xīng yè jù biǎo shēn zòu wèi zhǔ, yán shǔ bīng yòu chū qí shān, cáo zhēn sǔn bīng zhé jiàng, shì shén wēi jí. ruì dà jīng, jí zhào sī mǎ yì rù nèi yuē:" cáo zhēn sǔn bīng zhé jiàng, shǔ bīng yòu chū qí shān. qīng yǒu hé cè, kě yǐ tuì zhī?" yì yuē:" chén yǐ yǒu tuì zhū gě liàng zhī jì. bù yòng wèi jūn yáng wǔ yào wēi, shǔ bīng zì rán zǒu yǐ." zhèng shì: yǐ jiàn zi dān wú shèng shù, quán píng zhòng dá yǒu liáng móu.
却说曹真听知折了费耀,悔之不及,遂与郭淮商议退兵之策。于是孙礼、辛毗星夜具表申奏魏主,言蜀兵又出祁山,曹真损兵折将,势甚危急。睿大惊,即召司马懿入内曰:“曹真损兵折将,蜀兵又出祁山。卿有何策,可以退之?”懿曰:“臣已有退诸葛亮之计。不用魏军扬武耀威,蜀兵自然走矣。”正是:已见子丹无胜术,全凭仲达有良谋。
wèi zhī qí jì rú hé, qiě kàn xià wén fēn jiě.
未知其计如何,且看下文分解。