qǔ fú guān yáng gāo shòu shǒu gōng luò chéng huáng wèi zhēng gōng
取涪關楊高授首 攻雒城黃魏爭功
què shuō zhāng zhāo xiàn jì yuē: qiě xiū yào dòng bīng. ruò yī xìng shī, cáo cāo bì fù zhì. bù rú xiū shū èr fēng: yī fēng yǔ liú zhāng, yán liú bèi jié lián dōng wú, gòng qǔ xī chuān, shǐ liú zhāng xīn yí ér gōng liú bèi yī fēng yǔ zhāng lǔ, jiào jìn bīng xiàng jīng zhōu lái. zhe liú bèi shǒu wěi bù néng jiù yīng. wǒ rán hòu qǐ bīng qǔ zhī, shì kě xié yǐ. quán cóng zhī, jí fā shǐ èr chù qù qì. qiě shuō xuán dé zài jiā méng guān rì jiǔ, shén dé mín xīn. hū jiē dé kǒng míng wén shū. zhī sūn fū rén yǐ huí dōng wú. yòu wén cáo cāo xìng bīng fàn rú xū, nǎi yǔ páng tǒng yì yuē: cáo cāo jī sūn quán, cāo shèng bì jiāng qǔ jīng zhōu, quán shèng yì bì qǔ jīng zhōu yǐ. wèi zhī nài hé? páng tǒng yuē: zhǔ gōng wù yōu. yǒu kǒng míng zài bǐ, liào xiǎng dōng wú bù gǎn fàn jīng zhōu. zhǔ gōng kě chí shū qù liú zhāng chù, zhǐ tuī: cáo cāo gōng jī sūn quán, quán qiú jiù yú jīng zhōu. wú yǔ sūn quán chún chǐ zhī bāng, bù róng bù xiāng yuán. zhāng lǔ zì shǒu zhī zéi, jué bù gǎn lái fàn jiè. wú jīn yù lè bīng huí jīng zhōu, yǔ sūn quán huì tóng pò cáo cāo, nài bīng shǎo liáng quē. wàng tuī tóng zōng zhī yì, sù fā jīng bīng sān sì wàn, xíng liáng shí wàn hú xiāng zhù. qǐng wù yǒu wù. ruò dé jūn mǎ qián liáng, què lìng zuò shāng yì.
卻說張昭獻計曰:「且休要動兵。若一興師,曹操必復至。不如修書二封:一封與劉璋,言劉備結連東吳,共取西川,使劉璋心疑而攻劉備;一封與張魯,教進兵向荊州來。着劉備首尾不能救應。我然後起兵取之,事可諧矣。」權從之,即發使二處去訖。且說玄德在葭萌關日久,甚得民心。忽接得孔明文書。知孫夫人已回東吳。又聞曹操興兵犯濡須,乃與龐統議曰:「曹操擊孫權,操勝必將取荊州,權勝亦必取荊州矣。為之奈何?」龐統曰:「主公勿憂。有孔明在彼,料想東吳不敢犯荊州。主公可馳書去劉璋處,只推:『曹操攻擊孫權,權求救於荊州。吾與孫權唇齒之邦,不容不相援。張魯自守之賊,決不敢來犯界。吾今欲勒兵回荊州,與孫權會同破曹操,奈兵少糧缺。望推同宗之誼,速發精兵三、四萬,行糧十萬斛相助。請勿有誤。』若得軍馬錢糧,卻另作商議。」
xuán dé cóng zhī, qiǎn rén wǎng chéng dū. lái dào guān qián, yáng huái gāo pèi wén zhī cǐ shì, suì jiào gāo pèi shǒu guān, yáng huái tóng shǐ zhě rù chéng dū, jiàn liú zhāng chéng shàng shū xìn. liú zhāng kàn bì, wèn yáng huái wèi hé yì tóng lái. yáng huái yuē: zhuān wèi cǐ shū ér lái. liú bèi zì cóng rù chuān, guǎng bù ēn dé, yǐ shōu mín xīn, qí yì shèn shì bù shàn. jīn qiú jūn mǎ qián liáng, qiè bù kě yǔ. rú ruò xiāng zhù, shì bǎ xīn zhù huǒ yě. liú zhāng yuē: wú yǔ xuán dé yǒu xiōng dì zhī qíng, qǐ kě bù zhù? yī rén chū yuē: liú bèi xiāo xióng, jiǔ liú yú shǔ ér bù qiǎn, shì zòng hǔ rù shì yǐ. jīn gèng zhù zhī yǐ jūn mǎ qián liáng, hé yì yǔ hǔ tiān yì hū? zhòng shì qí rén, nǎi líng líng zhēng yáng rén, xìng liú, míng bā, zì zi chū. liú zhāng wén liú bā zhī yán, yóu yù wèi jué. huáng quán yòu fù kǔ jiàn. zhāng nǎi liàng bō lǎo ruò jūn sì qiān, mǐ yī wàn hú, fā shū qiǎn shǐ bào xuán dé. réng lìng yáng huái gāo pèi jǐn shǒu guān ài. liú zhāng shǐ zhě dào jiā méng guān jiàn xuán dé, chéng shàng huí shū. xuán dé dà nù yuē: wú wèi rǔ yù dí, fèi lì láo xīn. rǔ jīn jī cái lìn shǎng, hé yǐ shǐ shì zú xiào mìng hū? suì chě huǐ huí shū, dà mà ér qǐ. shǐ zhě táo huí chéng dū. páng tǒng yuē: zhǔ gōng zhǐ yǐ rén yì wèi zhòng, jīn rì huǐ shū fā nù, qián qíng jǐn qì yǐ. xuán dé yuē: rú cǐ, dāng ruò hé? páng tǒng yuē: mǒu yǒu sān tiáo jì cè, qǐng zhǔ gōng zì zé ér xíng.
玄德從之,遣人往成都。來到關前,楊懷、高沛聞知此事,遂教高沛守關,楊懷同使者入成都,見劉璋呈上書信。劉璋看畢,問楊懷為何亦同來。楊懷曰:「專為此書而來。劉備自從入川,廣布恩德,以收民心,其意甚是不善。今求軍馬錢糧,切不可與。如若相助,是把薪助火也。」劉璋曰:「吾與玄德有兄弟之情,豈可不助?」一人出曰:「劉備梟雄,久留於蜀而不遣,是縱虎入室矣。今更助之以軍馬錢糧,何異與虎添翼乎?」眾視其人,乃零陵烝陽人,姓劉,名巴,字子初。劉璋聞劉巴之言,猶豫未決。黃權又復苦諫。璋乃量撥老弱軍四千,米一萬斛,發書遣使報玄德。仍令楊懷、高沛緊守關隘。劉璋使者到葭萌關見玄德,呈上回書。玄德大怒曰:「吾為汝禦敵,費力勞心。汝今積財吝賞,何以使士卒效命乎?」遂扯毀回書,大罵而起。使者逃回成都。龐統曰:「主公只以仁義為重,今日毀書發怒,前情盡棄矣。」玄德曰:「如此,當若何?」龐統曰:「某有三條計策,請主公自擇而行。」
xuán dé wèn: nà sān tiáo jì? tǒng yuē: zhǐ jīn biàn xuǎn jīng bīng, zhòu yè jiān dào jìng xí chéng dū: cǐ wèi shàng jì. yáng huái gāo pèi nǎi shǔ zhōng míng jiāng, gè zhàng qiáng bīng jù shǒu guān ài jīn zhǔ gōng yáng yǐ huí jīng zhōu wèi míng, èr jiāng wén zhī, bì lái xiāng sòng jiù sòng xíng chù, qín ér shā zhī, duó le guān ài, xiān qǔ fú chéng, rán hòu què xiàng chéng dū: cǐ zhōng jì yě. tuì hái bái dì, lián yè huí jīng zhōu, xú tú jìn qǔ: cǐ wèi xià jì. ruò chén yín bù qù, jiāng zhì dà kùn, bù kě jiù yǐ. xuán dé yuē: jūn shī shàng jì tài cù, xià jì tài huǎn zhōng jì bù chí bù jí, kě yǐ xíng zhī.
玄德問:「那三條計?」統曰:「只今便選精兵,晝夜兼道徑襲成都:此為上計。楊懷、高沛乃蜀中名將,各仗強兵拒守關隘;今主公佯以回荊州為名,二將聞知,必來相送;就送行處,擒而殺之,奪了關隘,先取涪城,然後卻向成都:此中計也。退還白帝,連夜回荊州,徐圖進取:此為下計。若沉吟不去,將至大困,不可救矣。」玄德曰:「軍師上計太促,下計太緩;中計不遲不疾,可以行之。」
yú shì fā shū zhì liú zhāng, zhǐ shuō cáo cāo lìng bù jiāng lè jìn yǐn bīng zhì qīng ní zhèn, zhòng jiāng dǐ dí bú zhù, wú dāng qīn wǎng jù zhī, bù jí miàn huì, tè shū xiāng cí. shū zhì chéng dū, zhāng sōng tīng dé shuō liú xuán dé yù huí jīng zhōu, zhī dào shì zhēn xīn, nǎi xiū shū yī fēng, yù lìng rén sòng yǔ xuán dé, què zhí qīn xiōng guǎng hàn tài shǒu zhāng sù dào, sōng jí cáng shū yú xiù zhōng, yǔ sù xiāng péi shuō huà. sù jiàn sōng shén qíng huǎng hū, xīn zhōng yí huò. sōng qǔ jiǔ yǔ sù gòng yǐn. xiàn chóu zhī jiān, hū luò cǐ shū yú dì, bèi sù cóng rén shí dé. xí sàn hòu, cóng rén yǐ shū chéng sù. sù kāi shì zhī. shū lüè yuē: sōng zuó jìn yán yú huáng shū, bìng wú xū miù, hé nǎi chí chí bù fā? nì qǔ shùn shǒu, gǔ rén suǒ guì. jīn dà shì yǐ zài zhǎng wò zhī zhōng, hé gù yù qì cǐ ér huí jīng zhōu hū? shǐ sōng wén zhī, rú yǒu suǒ shī. shū chéng dào rì, jí sù jìn bīng. sōng dāng wèi nèi yīng, wàn wù zì wù! zhāng sù jiàn le, dà jīng yuē: wú dì zuò miè mén zhī shì, bù kě bù shǒu. lián yè jiāng shū jiàn liú zhāng, jù yán dì zhāng sōng yǔ liú bèi tóng móu, yù xiàn xī chuān. liú zhāng dà nù yuē: wú píng rì wèi cháng bó dài tā, hé gù yù móu fǎn! suì xià lìng zhuō zhāng sōng quán jiā, jǐn zhǎn yú shì. hòu rén yǒu shī tàn yuē: yī lǎn wú yí shì suǒ xī, shuí zhī shū xìn xiè tiān jī. wèi guān xuán dé xìng wáng yè, xiān xiàng chéng dū xuè rǎn yī.
於是發書致劉璋,只說曹操令部將樂進引兵至青泥鎮,眾將抵敵不住,吾當親往拒之,不及面會,特書相辭。書至成都,張松聽得說劉玄德欲回荊州,只道是真心,乃修書一封,欲令人送與玄德,卻值親兄廣漢太守張肅到,松急藏書於袖中,與肅相陪說話。肅見松神情恍惚,心中疑惑。松取酒與肅共飲。獻酬之間,忽落此書於地,被肅從人拾得。席散後,從人以書呈肅。肅開視之。書略曰:「松昨進言於皇叔,並無虛謬,何乃遲遲不發?逆取順守,古人所貴。今大事已在掌握之中,何故欲棄此而回荊州乎?使松聞之,如有所失。書呈到日,疾速進兵。松當為內應,萬勿自誤!」張肅見了,大驚曰:「吾弟作滅門之事,不可不首。」連夜將書見劉璋,具言弟張松與劉備同謀,欲獻西川。劉璋大怒曰:「吾平日未嘗薄待他,何故欲謀反!」遂下令捉張松全家,盡斬於市。後人有詩嘆曰:「一覽無遺世所稀,誰知書信泄天機。未觀玄德興王業,先向成都血染衣。」
liú zhāng jì zhǎn zhāng sōng, jù jí wén wǔ shāng yì yuē: liú bèi yù duó wú jī yè, dāng rú zhī hé? huáng quán yuē: shì bù yí chí. jí biàn chāi rén gào bào gè chù guān ài, tiān bīng bǎ shǒu, bù xǔ fàng jīng zhōu yī rén yī qí rù guān. zhāng cóng qí yán, xīng yè chí xí gè guān qù qì. què shuō xuán dé tí bīng huí fú chéng, xiān lìng rén bào shàng fú shuǐ guān, qǐng yáng huái, gāo pèi chū guān xiāng bié. yáng gāo èr jiāng wén bào, shāng yì yuē: xuán dé cǐ huí ruò hé? gāo pèi yuē: xuán dé hé sǐ. wǒ děng gè cáng lì rèn zài shēn, jiù sòng xíng chù cì zhī, yǐ jué wú zhǔ zhī huàn. yáng huái yuē: cǐ jì dà miào. èr rén zhǐ dài suí xíng èr bǎi rén, chū guān sòng xíng, qí yú bìng liú zài guān shàng.
劉璋既斬張松,聚集文武商議曰:「劉備欲奪吾基業,當如之何?」黃權曰:「事不宜遲。即便差人告報各處關隘,添兵把守,不許放荊州一人一騎入關。」璋從其言,星夜馳檄各關去訖。卻說玄德提兵回涪城,先令人報上涪水關,請楊懷,高沛出關相別。楊、高二將聞報,商議曰:「玄德此回若何?」高沛曰:「玄德合死。我等各藏利刃在身,就送行處刺之,以絕吾主之患。」楊懷曰:「此計大妙。」二人只帶隨行二百人,出關送行,其餘並留在關上。
xuán dé dà jūn jǐn fā. qián zhì fú shuǐ zhī shàng, páng tǒng zài mǎ shàng wèi xuán dé yuē: yáng huái gāo pèi ruò xīn rán ér lái, kě dī fáng zhī ruò bǐ bù lái, biàn qǐ bīng jìng qǔ qí guān, bù kě chí huǎn. zhèng shuō jiān, hū qǐ yī zhèn xuán fēng, bǎ mǎ qián shuài zì qí chuī dào. xuán dé wèn páng tǒng yuē: cǐ hé zhào yě? tǒng yuē: cǐ jǐng bào yě, yáng huái gāo pèi èr rén bì yǒu xíng cì zhī yì, yí shàn fáng zhī. xuán dé nǎi shēn pī zhòng kǎi, zì pèi bǎo jiàn fáng bèi. rén bào yáng gāo èr jiāng qián lái sòng xíng. xuán dé lìng jūn mǎ xiē dìng. páng tǒng fēn fù wèi yán huáng zhōng: dàn guān shàng lái de jūn shì, bù wèn duō shǎo, mǎ bù jūn bīng, yī gè yě xiū fàng huí. èr jiāng de lìng ér qù.
玄德大軍盡發。前至涪水之上,龐統在馬上謂玄德曰:「楊懷、高沛若欣然而來,可提防之;若彼不來,便起兵徑取其關,不可遲緩。」正說間,忽起一陣旋風,把馬前「帥」字旗吹倒。玄德問龐統曰:「此何兆也?」統曰:「此警報也,楊懷、高沛二人必有行刺之意,宜善防之。」玄德乃身披重鎧,自佩寶劍防備。人報楊、高二將前來送行。玄德令軍馬歇定。龐統分付魏延、黃忠:「但關上來的軍士,不問多少,馬步軍兵,一個也休放回。」二將得令而去。
què shuō yáng huái gāo pèi èr rén shēn biān gè cáng lì rèn, dài èr bǎi jūn bīng, qiān yáng sòng jiǔ, zhí zhì jūn qián. jiàn bìng wú zhǔn bèi, xīn zhōng àn xǐ, yǐ wèi zhōng jì. rù zhì zhàng xià jiàn xuán dé zhèng yǔ páng tǒng zuò yú zhàng zhōng. èr jiāng shēng nuò yuē: wén huáng shū yuǎn huí, tè jù báo lǐ xiāng sòng. suì jìn jiǔ quàn xuán dé. xuán dé yuē: èr jiāng jūn shǒu guān bù yì, dāng xiān yǐn cǐ bēi. èr jiāng yǐn jiǔ bì, xuán dé yuē: wú yǒu mì shì yǔ èr jiāng jūn shāng yì, xián rén tuì bì. suì jiāng dài lái èr bǎi rén jǐn gǎn chū zhōng jūn. xuán dé chì yuē: zuǒ yòu yǔ wú zhuō xià èr zéi! zhàng hòu liú fēng guān píng yīng shēng ér chū. yáng gāo èr rén jí dài zhēng dòu, liú fēng guān píng gè zhuō zhù yī rén. xuán dé hē yuē: wú yǔ rǔ zhǔ shì tóng zōng xiōng dì, rǔ èr rén hé gù tóng móu, lí jiān qīn qíng? páng tǒng chì zuǒ yòu sōu qí shēn pàn, guǒ rán gè sōu chū lì rèn yī kǒu. tǒng biàn hē zhǎn èr rén xuán dé hái yóu wèi jué, tǒng yuē: èr rén běn yì yù shā wú zhǔ, zuì bù róng zhū. suì chì dāo fǔ shǒu zhǎn yáng huái gāo pèi yú zhàng qián. huáng zhōng wèi yán zǎo jiāng èr bǎi cóng rén, xiān zì zhuō xià, bù céng zǒu le yī gè. xuán dé huàn rù, gè cì jiǔ yā jīng. xuán dé yuē: yáng huái gāo pèi lí jiān wú xiōng dì, yòu cáng lì rèn xíng cì, gù xíng zhū lù. ěr děng wú zuì, bù bì jīng yí. zhòng gè bài xiè. páng tǒng yuē: wú jīn jí yòng rǔ děng yǐn lù, dài wú jūn qǔ guān. gè yǒu zhòng shǎng. zhòng jiē yīng yǔn. shì yè èr bǎi rén xiān xíng, dà jūn suí hòu. qián jūn zhì guān xià jiào yuē: èr jiāng jūn yǒu jí shì huí, kě sù kāi guān. chéng shàng tīng dé shì zì jiā jūn, jí shí kāi guān. dà jūn yī yōng ér rù, bīng bù xuè rèn, dé le fú guān. shǔ bīng jiē jiàng. xuán dé gè jiā zhòng shǎng, suì jí fēn bīng qián hòu shǒu bǎ. cì rì láo jūn, shè yàn yú gōng tīng. xuán dé jiǔ hān, gù páng tǒng yuē: jīn rì zhī huì, kě wèi lè hū? páng tǒng yuē: fá rén zhī guó ér yǐ wèi lè, fēi rén zhě zhī bīng yě. xuán dé yuē: wú wén xī rì wǔ wáng fá zhòu, zuò lè xiàng gōng, cǐ yì fēi rén zhě zhī bīng yú? rǔ yán hé bù hé dào lǐ? kě sù tuì! páng tǒng dà xiào ér qǐ. zuǒ yòu yì fú xuán dé rù hòu táng. shuì zhì bàn yè, jiǔ xǐng. zuǒ yòu yǐ zhú páng tǒng zhī yán, gào zhī xuán dé. xuán dé dà huǐ cì zǎo chuān yī shēng táng, qǐng páng tǒng xiè zuì yuē: zuó rì jiǔ zuì, yán yǔ chù fàn, xìng wù guà huái. páng tǒng tán xiào zì ruò. xuán dé yuē: zuó rì zhī yán, wéi wú yǒu shī. páng tǒng yuē: jūn chén jù shī, hé dú zhǔ gōng? xuán dé yì dà xiào, qí lè rú chū.
卻說楊懷、高沛二人身邊各藏利刃,帶二百軍兵,牽羊送酒,直至軍前。見並無準備,心中暗喜,以為中計。入至帳下、見玄德正與龐統坐於帳中。二將聲喏曰:「聞皇叔遠回,特具薄禮相送。」遂進酒勸玄德。玄德曰:「二將軍守關不易,當先飲此杯。」二將飲酒畢,玄德曰:「吾有密事與二將軍商議,閒人退避。」遂將帶來二百人盡趕出中軍。玄德叱曰:「左右與吾捉下二賊!」帳後劉封、關平應聲而出。楊、高二人急待爭鬥,劉封、關平各捉住一人。玄德喝曰:「吾與汝主是同宗兄弟,汝二人何故同謀,離間親情?」龐統叱左右搜其身畔,果然各搜出利刃一口。統便喝斬二人;玄德還猶未決,統曰:「二人本意欲殺吾主,罪不容誅。」遂叱刀斧手斬楊懷、高沛於帳前。黃忠、魏延早將二百從人,先自捉下,不曾走了一個。玄德喚入,各賜酒壓驚。玄德曰:「楊懷、高沛離間吾兄弟,又藏利刃行刺,故行誅戮。爾等無罪,不必驚疑。」眾各拜謝。龐統曰:「吾今即用汝等引路,帶吾軍取關。各有重賞。」眾皆應允。是夜二百人先行,大軍隨後。前軍至關下叫曰:「二將軍有急事回,可速開關。」城上聽得是自家軍,即時開關。大軍一擁而入,兵不血刃,得了涪關。蜀兵皆降。玄德各加重賞,遂即分兵前後守把。次日勞軍,設宴於公廳。玄德酒酣,顧龐統曰:「今日之會,可為樂乎?」龐統曰:「伐人之國而以為樂,非仁者之兵也。」玄德曰:「吾聞昔日武王伐紂,作樂象功,此亦非仁者之兵歟?汝言何不合道理?可速退!」龐統大笑而起。左右亦扶玄德入後堂。睡至半夜,酒醒。左右以逐龐統之言,告知玄德。玄德大悔;次早穿衣升堂,請龐統謝罪曰:「昨日酒醉,言語觸犯,幸勿掛懷。」龐統談笑自若。玄德曰:「昨日之言,惟吾有失。」龐統曰:「君臣俱失,何獨主公?」玄德亦大笑,其樂如初。
què shuō liú zhāng wén xuán dé shā le yáng gāo èr jiāng, xí le fú shuǐ guān, dà jīng yuē: bù liào jīn rì guǒ yǒu cǐ shì! suì jù wén wǔ, wèn tuì bīng zhī cè. huáng quán yuē: kě lián yè qiǎn bīng tún luò xiàn, sāi zhù yān hóu zhī lù. liú bèi suī yǒu jīng bīng měng jiāng, bù néng guò yě. zhāng suì lìng liú guī líng bāo zhāng rèn dèng xián diǎn wǔ wàn dà jūn, xīng yè wǎng shǒu luò xiàn, yǐ jù liú bèi. sì jiāng xíng bīng zhī cì, liú guī yuē: wú wén jǐn píng shān zhōng yǒu yī yì rén, dào hào zǐ xū shàng rén, zhī rén shēng sǐ guì jiàn. wú bèi jīn rì xíng jūn, zhèng cóng jǐn píng shān guò. hé bù shì wǎng wèn zhī? zhāng rèn yuē: dà zhàng fū xíng bīng jù dí, qǐ kě wèn yú shān yě zhī rén hū? guī yuē: bù rán. shèng rén yún: zhì chéng zhī dào, kě yǐ qián zhī. wú děng wèn yú gāo míng zhī rén, dāng qū jí bì xiōng. yú shì sì rén yǐn wǔ liù shí qí zhì shān xià, wèn jìng qiáo fū. qiáo fū zhǐ gāo shān jué dǐng shàng, biàn shì shàng rén suǒ jū. sì rén shàng shān zhì ān qián, jiàn yī dào tóng chū yíng. wèn le xìng míng, yǐn rù ān zhōng. zhǐ jiàn zǐ xū shàng rén, zuò yú pú dūn zhī shàng. sì rén xià bài, qiú wèn qián chéng zhī shì. zǐ xū shàng rén yuē: pín dào nǎi shān yě fèi rén, qǐ zhī xiū jiù? liú guī zài sān bài wèn, zǐ xū suì mìng dào tóng qǔ zhǐ bǐ, xiě xià bā jù yán yǔ, fù yǔ liú guī. qí wén yuē: zuǒ lóng yòu fèng, fēi rù xī chuān. chú fèng zhuì dì, wò lóng shēng tiān. yī de yī shī, tiān shù dāng rán. jiàn jī ér zuò, wù sàng jiǔ quán. liú guī yòu wèn yuē: wǒ sì rén qì shù rú hé? zǐ xū shàng rén yuē: dìng shù nán táo, hé bì zài wèn! guī yòu qǐng wèn shí, shàng rén méi chuí mù hé, qià sì shuì zháo de yì bān, bìng bù dá yīng. sì rén xià shān. liú guī yuē: xiān rén zhī yán, bù kě bù xìn. zhāng rèn yuē: cǐ kuáng sǒu yě, tīng zhī hé yì. suì shàng mǎ qián xíng.
卻說劉璋聞玄德殺了楊、高二將,襲了涪水關,大驚曰:「不料今日果有此事!」遂聚文武,問退兵之策。黃權曰:「可連夜遣兵屯雒縣,塞住咽喉之路。劉備雖有精兵猛將,不能過也。」璋遂令劉璝、泠苞、張任、鄧賢點五萬大軍,星夜往守雒縣,以拒劉備。四將行兵之次,劉璝曰:「吾聞錦屏山中有一異人,道號『紫虛上人』,知人生死貴賤。吾輩今日行軍,正從錦屏山過。何不試往問之?」張任曰:「大丈夫行兵拒敵,豈可問於山野之人乎?」璝曰:「不然。聖人云:『至誠之道,可以前知。』吾等問於高明之人,當趨吉避凶。」於是四人引五六十騎至山下,問徑樵夫。樵夫指高山絕頂上,便是上人所居。四人上山至庵前,見一道童出迎。問了姓名,引入庵中。只見紫虛上人,坐於蒲墩之上。四人下拜,求問前程之事。紫虛上人曰:「貧道乃山野廢人,豈知休咎?」劉璝再三拜問,紫虛遂命道童取紙筆,寫下八句言語,付與劉璝。其文曰:「左龍右鳳,飛入西川。雛鳳墜地,臥龍升天。一得一失,天數當然。見機而作,勿喪九泉。」劉璝又問曰:「我四人氣數如何?」紫虛上人曰:「定數難逃,何必再問!」璝又請問時,上人眉垂目合,恰似睡着的一般,並不答應。四人下山。劉璝曰:「仙人之言,不可不信。」張任曰:「此狂叟也,聽之何益。」遂上馬前行。
jì zhì luò xiàn, fēn diào rén mǎ, shǒu bǎ gè chù ài kǒu. liú guī yuē: luò chéng nǎi chéng dū zhī bǎo zhàng, shī cǐ zé chéng dū nán bǎo. wú sì rén gōng yì, zhe èr rén shǒu chéng, èr rén qù luò xiàn qián miàn, yī shān bàng xiǎn, zā xià liǎng gè zhài zi, wù shǐ dí bīng lín chéng. líng bāo dèng xián yuē: mǒu yuàn wǎng jié zhài. liú guī dà xǐ, fēn bīng èr wàn, yǔ líng dèng èr rén, lí chéng liù shí lǐ xià zhài. liú guī zhāng rèn shǒu hù luò chéng.
既至雒縣,分調人馬,守把各處隘口。劉璝曰:「雒城乃成都之保障,失此則成都難保。吾四人公議,着二人守城,二人去雒縣前面,依山傍險,紥下兩個寨子,勿使敵兵臨城。」泠苞、鄧賢曰:「某願往結寨。」劉璝大喜,分兵二萬,與泠、鄧二人,離城六十里下寨。劉璝、張任守護雒城。
què shuō xuán dé jì dé fú shuǐ guān, yǔ páng tǒng shāng yì jìn qǔ luò chéng. rén bào liú zhāng bō sì jiāng qián lái, jí rì líng bāo dèng xián lǐng èr wàn jūn lí chéng liù shí lǐ, zā xià liǎng gè dà zhài. xuán dé jù zhòng jiāng wèn yuē: shuí gǎn jiàn tóu gōng, qù qǔ èr jiāng zhài shān? lǎo jiāng huáng zhōng yīng shēng chū yuē: lǎo fū yuàn wǎng. xuán dé yuē: lǎo jiāng jūn lǜ běn bù rén mǎ, qián zhì luò chéng, rú qǔ de líng bāo dèng xián yíng zhài, bì dāng zhòng shǎng.
卻說玄德既得涪水關,與龐統商議進取雒城。人報劉璋撥四將前來,即日泠苞、鄧賢領二萬軍離城六十里,紥下兩個大寨。玄德聚眾將問曰:「誰敢建頭功,去取二將寨柵?」老將黃忠應聲出曰:「老夫願往。」玄德曰:「老將軍率本部人馬,前至雒城,如取得泠苞、鄧賢營寨,必當重賞。」
huáng zhōng dà xǐ, jí lǐng běn bù bīng mǎ, xiè le yào xíng. hū zhàng xià yī rén chū yuē: lǎo jiāng jūn nián jì gāo dà, rú hé qù de? xiǎo jiāng bù cái yuàn wǎng. xuán dé shì zhī, nǎi shì wèi yán. huáng zhōng yuē: wǒ yǐ lǐng xià jiāng lìng, nǐ rú hé gǎn chān yuè? wèi yán yuē: lǎo zhě bù yǐ jīn gǔ wèi néng. wú wén líng bāo dèng xián nǎi shǔ zhōng míng jiāng, xuè qì fāng gāng. kǒng lǎo jiāng jūn jìn tā bù dé, qǐ bù wù le zhǔ gōng dà shì? yīn cǐ yuàn xiāng tì, běn shì hǎo yì. huáng zhōng dà nù yuē: rǔ shuō wú lǎo, gǎn yǔ wǒ bǐ shì wǔ yì me? wèi yán yuē: jiù zhǔ gōng zhī qián, dāng miàn bǐ shì. yíng dé de biàn qù, hé rú? huáng zhōng suì qū bù xià jiē, biàn jiào xiǎo xiào jiāng dāo lái! xuán dé jí zhǐ zhī yuē: bù kě! wú jīn tí bīng qǔ chuān, quán zhàng rǔ èr rén zhī lì. jīn liǎng hǔ xiāng dòu, bì yǒu yī shāng. xū wù le wǒ dà shì. wú yǔ nǐ èr rén quàn jiě, xiū de zhēng lùn. páng tǒng yuē: rǔ èr rén bù bì xiāng zhēng. jí jīn líng bāo dèng xián xià le liǎng gè yíng zhài. jīn rǔ èr rén zì lǐng běn bù jūn mǎ, gè dǎ yī zhài. rú xiān duó dé zhě, biàn wèi tóu gōng. yú shì fēn dìng huáng zhōng dǎ líng bāo zhài, wèi yán dǎ dèng xián zhài. èr rén gè lǐng mìng qù le. páng tǒng yuē: cǐ èr rén qù, kǒng yú lù shàng xiàng zhēng, zhǔ gōng kě zì yǐn jūn wèi hòu yīng. xuán dé liú páng tǒng shǒu chéng, zì yǔ liú fēng guān píng yǐn wǔ qiān jūn suí hòu jìn fā.
黃忠大喜,即領本部兵馬,謝了要行。忽帳下一人出曰:「老將軍年紀高大,如何去得?小將不才願往。」玄德視之,乃是魏延。黃忠曰:「我已領下將令,你如何敢攙越?」魏延曰:「老者不以筋骨為能。吾聞泠苞、鄧賢乃蜀中名將,血氣方剛。恐老將軍近他不得,豈不誤了主公大事?因此願相替,本是好意。」黃忠大怒曰:「汝說吾老,敢與我比試武藝麼?」魏延曰:「就主公之前,當面比試。贏得的便去,何如?」黃忠遂趨步下階,便叫小校「將刀來」!玄德急止之曰:「不可!吾今提兵取川,全仗汝二人之力。今兩虎相鬥,必有一傷。須誤了我大事。吾與你二人勸解,休得爭論。」龐統曰:「汝二人不必相爭。即今泠苞、鄧賢下了兩個營寨。今汝二人自領本部軍馬,各打一寨。如先奪得者,便為頭功。」於是分定黃忠打泠苞寨,魏延打鄧賢寨。二人各領命去了。龐統曰:「此二人去,恐於路上相爭,主公可自引軍為後應。」玄德留龐統守城,自與劉封、關平引五千軍隨後進發。
què shuō huáng zhōng guī zhài, chuán lìng lái rì sì gēng zào fàn, wǔ gēng jié shù, píng míng jìn bīng, qǔ zuǒ biān shān gǔ ér jìn. wèi yán què àn shǐ rén tàn tīng huáng zhōng shén shí qǐ bīng. tàn shì rén huí bào: lái rì sì gēng zào fàn, wǔ gēng qǐ bīng. wèi yán àn xǐ, fēn fù zhòng jūn shì èr gēng zào fàn, sān gēng qǐ bīng, píng míng yào dào dèng xián zhài biān. jūn shì de lìng, dōu bǎo cān yī dùn, mǎ zhāi líng, rén xián méi, juǎn qí shù jiǎ, àn dì qù jié zhài. sān gēng qián hòu, lí zhài qián jìn. dào bàn lù, wèi yán mǎ shàng xún sī: zhǐ qù dǎ dèng xián zhài, bù xiǎn néng chù, bù rú xiān qù dǎ líng bāo zhài, què jiāng dé shèng bīng dǎ dèng xián zhài. liǎng chù gōng láo, dōu shì wǒ de. jiù mǎ shàng chuán lìng, jiào jūn shì dōu tóu zuǒ biān shān lù lǐ qù. tiān sè wēi míng, lí líng bāo zhài bù yuǎn, jiào jūn shì shǎo xiē, pái shuò jīn gǔ qí fān qiāng dāo qì xiè. zǎo yǒu fú lù xiǎo jūn fēi bào rù zhài, líng bāo yǐ yǒu zhǔn bèi le. yī shēng pào xiǎng, sān jūn shàng mǎ, shā jiāng chū lái. wèi yán zòng mǎ tí dāo, yǔ líng bāo jiē zhàn. èr jiāng jiāo mǎ, zhàn dào sān shí hé, chuān bīng fēn liǎng lù lái xí hàn jūn. hàn jūn zǒu le bàn yè, rén mǎ lì fá, dǐ dāng bú zhù, tuì hòu biàn zǒu. wèi yán tīng dé bèi hòu zhèn jiǎo luàn, piē le líng bāo, bō mǎ huí zǒu. chuān bīng suí hòu gǎn lái, hàn jūn dà bài. zǒu bú dào wǔ lǐ, shān bèi hòu gǔ shēng zhèn dì, dèng xián yǐn yī biāo jūn cóng shān gǔ lǐ jié chū lái, dà jiào: wèi yán kuài xià mǎ shòu xiáng! wèi yán cè mǎ fēi bēn, nà mǎ hū shī qián tí, shuāng zú guì dì, jiāng wèi yán xiān jiāng xià lái. dèng xián mǎ bēn dào, tǐng qiāng lái cì wèi yán. qiāng wèi dào chù, gōng xián xiǎng, dèng xián dào zhuàng xià mǎ. hòu miàn líng bāo fāng yù lái jiù, yī yuán dà jiāng, cóng shān pō shàng yuè mǎ ér lái, lì shēng dà jiào: lǎo jiāng huáng zhōng zài cǐ! wǔ dāo zhí qǔ líng bāo. líng bāo dǐ dí bú zhù, wàng hòu biàn zǒu. huáng zhōng chéng shì zhuī gǎn, chuān bīng dà luàn.
卻說黃忠歸寨,傳令來日四更造飯,五更結束,平明進兵,取左邊山谷而進。魏延卻暗使人探聽黃忠甚時起兵。探事人回報:「來日四更造飯,五更起兵。」魏延暗喜,分付眾軍士二更造飯,三更起兵,平明要到鄧賢寨邊。軍士得令,都飽餐一頓,馬摘鈴,人銜枚,卷旗束甲,暗地去劫寨。三更前後,離寨前進。到半路,魏延馬上尋思:「只去打鄧賢寨,不顯能處,不如先去打泠苞寨,卻將得勝兵打鄧賢寨。兩處功勞,都是我的。」就馬上傳令,教軍士都投左邊山路里去。天色微明,離泠苞寨不遠,教軍士少歇,排搠金鼓旗幡、槍刀器械。早有伏路小軍飛報入寨,泠苞已有準備了。一聲炮響,三軍上馬,殺將出來。魏延縱馬提刀,與泠苞接戰。二將交馬,戰到三十合,川兵分兩路來襲漢軍。漢軍走了半夜,人馬力乏,抵當不住,退後便走。魏延聽得背後陣腳亂,撇了泠苞,撥馬回走。川兵隨後趕來,漢軍大敗。走不到五里,山背後鼓聲震地,鄧賢引一彪軍從山谷里截出來,大叫:「魏延快下馬受降!」魏延策馬飛奔,那馬忽失前蹄,雙足跪地,將魏延掀將下來。鄧賢馬奔到,挺槍來刺魏延。槍未到處,弓弦響,鄧賢倒撞下馬。後面泠苞方欲來救,一員大將,從山坡上躍馬而來,厲聲大叫:「老將黃忠在此!」舞刀直取泠苞。泠苞抵敵不住,望後便走。黃忠乘勢追趕,川兵大亂。
huáng zhōng yī zhī jūn jiù le wèi yán, shā le dèng xián, zhí gǎn dào zhài qián. líng bāo huí mǎ yǔ huáng zhōng zài zhàn. bú dào shí yú hé, hòu miàn jūn mǎ yōng jiāng shàng lái, líng bāo zhǐ de qì le zuǒ zhài, yǐn bài jūn lái tóu yòu zhài. zhǐ jiàn zhài zhōng qí zhì quán bié, líng bāo dà jīng. dōu zhù mǎ kàn shí, dāng tóu yī yuán dà jiāng, jīn jiǎ jǐn páo, nǎi shì liú xuán dé, zuǒ biān liú fēng, yòu biān guān píng, dà hè dào: zhài zi wú yǐ duó xià, rǔ yù hé wǎng? yuán lái xuán dé yǐn bīng cóng hòu jiē yīng, biàn chéng shì duó le dèng xián zhài zi. líng bāo liǎng tóu wú lù, qǔ shān pì xiǎo jìng, yào huí luò chéng. xíng bú dào shí lǐ, xiá lù fú bīng hū qǐ, dā gōu qí jǔ, bǎ líng bāo huó zhuō le. yuán lái què shì wèi yán zì zhī zuì fàn, wú kě jiě shì, shōu shí hòu jūn, lìng shǔ bīng yǐn lù, fú zài zhè lǐ, děng gè zhèng zháo. yòng suǒ fù le líng bāo, jiě tóu xuán dé zhài lái. què shuō xuán dé lì qǐ miǎn sǐ qí, dàn chuān bīng dǎo gē xiè jiǎ zhě, bìng bù xǔ shā hài, rú shāng zhě cháng mìng yòu yù zhòng jiàng bīng yuē: rǔ chuān rén jiē yǒu fù mǔ qī zǐ, yuàn jiàng zhě chōng jūn, bù yuàn jiàng zhě fàng huí. yú shì huān shēng dòng dì. huáng zhōng ān xià zhài jiǎo, jìng lái jiàn xuán dé, shuō wèi yán wéi le jūn lìng, kě zhǎn zhī. xuán dé jí zhào wèi yán, wèi yán jiě líng bāo zhì. xuán dé yuē: yán suī yǒu zuì, cǐ gōng kě shú. lìng wèi yán xiè huáng zhōng jiù mìng zhī ēn, jīn hòu wú dé xiāng zhēng. wèi yán dùn shǒu fú zuì. xuán dé zhòng shǎng huáng zhōng, shǐ rén yā líng bāo dào zhàng xià, xuán dé qù qí fù, cì jiǔ yā jīng, wèn yuē: rǔ kěn jiàng fǒu? líng bāo yuē: jì méng miǎn sǐ, rú hé bù jiàng? liú guī zhāng rèn yǔ mǒu wèi shēng sǐ zhī jiāo ruò kěn fàng mǒu huí qù, dāng jí zhāo èr rén lái jiàng, jiù xiàn luò chéng. xuán dé dà xǐ, biàn cì yī fú ān mǎ, lìng huí luò chéng. wèi yán yuē: cǐ rén bù kě fàng huí. ruò tuō shēn yī qù, bù fù lái yǐ. xuán dé yuē: wú yǐ rén yì dài rén, rén bù fù wǒ.
黃忠一枝軍救了魏延,殺了鄧賢,直趕到寨前。泠苞回馬與黃忠再戰。不到十餘合,後面軍馬擁將上來,泠苞只得棄了左寨,引敗軍來投右寨。只見寨中旗幟全別,泠苞大驚。兜住馬看時,當頭一員大將,金甲錦袍,乃是劉玄德,左邊劉封,右邊關平,大喝道:「寨子吾已奪下,汝欲何往?」原來玄德引兵從後接應,便乘勢奪了鄧賢寨子。泠苞兩頭無路,取山僻小徑,要回雒城。行不到十里,狹路伏兵忽起,搭鈎齊舉,把泠苞活捉了。原來卻是魏延自知罪犯,無可解釋,收拾後軍,令蜀兵引路,伏在這裡,等個正着。用索縛了泠苞,解投玄德寨來。卻說玄德立起免死旗,但川兵倒戈卸甲者,並不許殺害,如傷者償命;又諭眾降兵曰:「汝川人皆有父母妻子,願降者充軍,不願降者放回。」於是歡聲動地。黃忠安下寨腳,徑來見玄德,說魏延違了軍令,可斬之。玄德急召魏延,魏延解泠苞至。玄德曰:「延雖有罪,此功可贖。」令魏延謝黃忠救命之恩,今後毋得相爭。魏延頓首伏罪。玄德重賞黃忠,使人押泠苞到帳下,玄德去其縛,賜酒壓驚,問曰:「汝肯降否?」泠苞曰:「既蒙免死,如何不降?劉璝、張任與某為生死之交;若肯放某回去,當即招二人來降,就獻雒城。」玄德大喜,便賜衣服鞍馬,令回雒城。魏延曰:「此人不可放回。若脫身一去,不復來矣。」玄德曰:「吾以仁義待人,人不負我。」
què shuō líng bāo dé huí luò chéng, jiàn liú guī zhāng rèn, bù shuō zhuō qù fàng huí, zhǐ shuō: bèi wǒ shā le shí yú rén, duó dé mǎ pǐ táo huí. liú guī máng qiǎn rén wǎng chéng dū qiú jiù. liú zhāng tīng zhī zhé le dèng xián, dà jīng, huāng máng jù zhòng shāng yì. zhǎng zi liú xún jìn yuē: ér yuàn lǐng bīng qián qù shǒu luò chéng. zhāng yuē: jì wú ér kěn qù, dāng qiǎn shuí rén wèi fǔ? yī rén chū yuē: mǒu yuàn wǎng zhāng shì zhī, nǎi jiù shì wú yì yě. zhāng yuē: dé zūn jiù qù zuì hǎo. shuí kě wèi fù jiāng? wú yì bǎo wú lán léi tóng èr rén wèi fù jiāng, diǎn èr wàn jūn mǎ lái dào luò chéng. liú guī zhāng rèn jiē zhe, jù yán qián shì. wú yì yuē: bīng lín chéng xià, nán yǐ jù dí, rǔ děng yǒu hé gāo jiàn? líng bāo yuē: cǐ jiān yī dài, zhèng kào fú jiāng, jiāng shuǐ dà jí qián miàn zhài zhàn shān jiǎo, qí xíng zuì dī. mǒu qǐ wǔ qiān jūn, gè dài qiāo chú qián qù, jué fú jiāng zhī shuǐ, kě jǐn yān sǐ liú bèi zhī bīng yě. wú yì cóng qí jì, jí lìng líng bāo qián wǎng jué shuǐ, wú lán léi tóng yǐn bīng jiē yīng. líng bāo lǐng mìng, zì qù zhǔn bèi jué shuǐ qì xiè.
卻說泠苞得回雒城,見劉璝、張任,不說捉去放回,只說:「被我殺了十餘人,奪得馬匹逃回。」劉璝忙遣人往成都求救。劉璋聽知折了鄧賢,大驚,慌忙聚眾商議。長子劉循進曰:「兒願領兵前去守雒城。」璋曰:「既吾兒肯去,當遣誰人為輔?」一人出曰:「某願往」璋視之,乃舅氏吳懿也。璋曰:「得尊舅去最好。誰可為副將?」吳懿保吳蘭、雷銅二人為副將,點二萬軍馬來到雒城。劉璝、張任接着,具言前事。吳懿曰:「兵臨城下,難以拒敵,汝等有何高見?」泠苞曰:「此間一帶,正靠涪江,江水大急;前面寨占山腳,其形最低。某乞五千軍,各帶鍬鋤前去,決涪江之水,可盡淹死劉備之兵也。」吳懿從其計,即令泠苞前往決水,吳蘭、雷銅引兵接應。泠苞領命,自去準備決水器械。
què shuō xuán dé lìng huáng zhōng wèi yán gè shǒu yī zhài, zì huí fú chéng, yǔ jūn shī páng tǒng shāng yì. xì zuò bào shuō: dōng wú sūn quán qiǎn rén jié hǎo dōng chuān zhāng lǔ, jiāng yù lái gōng jiā méng guān. xuán dé jīng yuē: ruò jiā méng guān yǒu shī, jié duàn hòu lù, wú jìn tuì bù dé, dāng rú zhī hé? páng tǒng wèi mèng dá yuē: gōng nǎi shǔ zhōng rén, duō zhī dì lǐ, qù shǒu jiā méng guān rú hé? dá yuē: mǒu bǎo yī rén yǔ mǒu tóng qù shǒu guān, wàn wú yī shī. xuán dé wèn hé rén. dá yuē: cǐ rén céng zài jīng zhōu liú biǎo bù xià wèi zhōng láng jiāng, nǎi nán jùn zhī jiāng rén, xìng huò, míng jùn, zì zhòng miǎo. xuán dé dà xǐ, jí shí qiǎn mèng dá huò jùn shǒu jiā méng guān qù le. páng tǒng tuì guī guǎn shě, mén lì hū bào: yǒu kè tè lái xiāng fǎng. tǒng chū yíng jiē, jiàn qí rén shēn zhǎng bā chǐ, xíng mào shén wěi tóu fà jié duǎn, pī yú jǐng shàng yī fú bù shèn qí zhěng. tǒng wèn yuē: xiān shēng hé rén yě? qí rén bù dá, jìng dēng táng yǎng wò chuáng shàng. tǒng shén yí zhī. zài sān qǐng wèn. qí rén yuē: qiě xiāo tíng, wú dāng yǔ rǔ shuō zhī tiān xià dà shì. tǒng wén zhī yù yí, mìng zuǒ yòu jìn jiǔ shí. qí rén qǐ ér biàn shí, bìng wú qiān xùn yǐn shí shèn duō, shí bà yòu shuì. tǒng yí huò bù dìng, shǐ rén qǐng fǎ zhèng shì zhī, kǒng shì xì zuò. fǎ zhèng huāng máng dào lái. tǒng chū yíng jiē, wèi zhèng yuē: yǒu yī rén rú cǐ rú cǐ. fǎ zhèng yuē: mò fēi péng yǒng yán hū? shēng jiē shì zhī. qí rén yuè qǐ yuē: xiào zhí bié lái wú yàng! zhèng shì: zhǐ wèi chuān rén féng jiù shí, suì lìng fú shuǐ xī hóng liú.
卻說玄德令黃忠、魏延各守一寨,自回涪城,與軍師龐統商議。細作報說:「東吳孫權遣人結好東川張魯,將欲來攻葭萌關。」玄德驚曰:「若葭萌關有失,截斷後路,吾進退不得,當如之何?」龐統謂孟達曰:「公乃蜀中人,多知地理,去守葭萌關如何?」達曰:「某保一人與某同去守關,萬無一失。」玄德問何人。達曰:「此人曾在荊州劉表部下為中郎將,乃南郡枝江人,姓霍,名峻,字仲邈。」玄德大喜,即時遣孟達、霍峻守葭萌關去了。龐統退歸館舍,門吏忽報:「有客特來相訪。」統出迎接,見其人身長八尺,形貌甚偉;頭髮截短,披於頸上;衣服不甚齊整。統問曰:「先生何人也?」其人不答,徑登堂仰臥床上。統甚疑之。再三請問。其人曰:「且消停,吾當與汝說知天下大事。」統聞之愈疑,命左右進酒食。其人起而便食,並無謙遜;飲食甚多,食罷又睡。統疑惑不定,使人請法正視之,恐是細作。法正慌忙到來。統出迎接,謂正曰:「有一人如此如此。」法正曰:「莫非彭永言乎?」升階視之。其人躍起曰:「孝直別來無恙!」正是:只為川人逢舊識,遂令涪水息洪流。
bì jìng cǐ rén shì shuí, qiě kàn xià wén fēn jiě.
畢竟此人是誰,且看下文分解。