bǐng wǔ dīng wèi tiān hé shuǐ
○丙午丁未天河水
tiān hé shuǐ zhě, luàn sǎ liù yě, mì pèi qiān jiāo, lín lín xiè xià yín hé, xì xì fēi lái bì luò, cǐ nǎi tiān shàng yǔ lù, fā shēng wàn wù, wú bù lài zhī. yín hé zhī shuǐ, tǔ bù néng kè, gù jiàn tǔ bù jì, ér qiě yǒu zī rùn zhī yì tiān shàng zhī shuǐ, dì jīn nán shēng, gù jiàn jīn nán yì, ér yì yǒu hán xiù zhī qíng shēng wàng tài guò zé wèi yín lǎo, fǎn shāng yú wù, sǐ jué tài duō zé wèi hàn gàn, yòu bù néng shēng wù, yào shēng sān qiū de shí wèi guì yě. shuǐ xǐ cháng liú dà hǎi, nèi bǐng wǔ yí guǐ sì guǐ hài, dīng wèi yí rén chén rén xū, yīn yáng hù xiàn, yóu jí dà xī yǐ mǎo wèi léi, jǐng quán jǐ yǒu wèi guì, jù yǐ jí lùn. huǒ xǐ pī lì, wèi shén lóng zhī huǒ, yǔ cǐ shuǐ xiàng jì. ér shū hū biàn huà, yún xíng yǔ shī, qǐ yǒu bù guì? lú zhōng huǒ wàng, dà hǎi shuǐ wàng, rú zhù zhōng de èr huǒ èr shuǐ, shàng xià shàng xiàng jì, wèi zhī jīng shén jù zú, dà guì gé yě dēng tóu yǒu fēng, shān tóu yǒu guì, jiē yǐ jí lùn, yòu xū yǐ bié shuǐ jì zhī fāng jí tiān shàng jiù wèi xiàng kè, zé jì jiàn zhī. mù shí liú yáng liǔ jù jí, dà lín yǒu xùn, píng dì yǒu hài, yì jí sōng bǎi shí liú yù bǐng xīn hé huà, yì yǐ jí lùn. miào xuǎn yǒu líng chá rù tiān hé gé, shì qǔ sǐ jué wú gēn zhī mù, zhù wú tǔ péi zé piāo liú tiān hé shì yě. tǔ suī bù néng kè, ér zhù féng gēng wǔ xīn wèi, jiù wèi xiàng kè, tǔ yōng shuǐ zhì, huò shuǐ yòu dōng shēng, zé shuǐ jié chí táng, bì zhǔ zhuó làn yú tǔ rú shā zhōng wū shàng jiē jí, chéng tóu, dà yì wú yòng, bì shàng duì chōng, yì huài zào huà. shuǐ jīn suī bù néng shēng, dú xīn hài chāi jīn què shǔ gān tiān, shuǐ zài tiān shàng, zhī cǐ zuì jí yú jīn yì qǔ tiān gān yǒu gēng xīn rén guǐ zhě wèi yòng, jiǎ yǐ wú yì, zài yǐ lù mǎ guì rén shēn zhī shǐ dé. miào xuǎn yòu yǐ shuǐ shēng rén dé gēng zǐ rén zǐ wèi yún téng yǔ shī, shēng chūn zé hàn, xià zé lǎo, dōng zé hán, dú sān qiū zuì jí yù jiǎ chén yǐ sì gēng chén xīn sì, zhù zhōng yǒu rén wèi yún, yǒu chén wèi lóng, wèi fēng yǔ zuò lín ruò shēng dōng yuè, shì wèi shuāng níng báo lù, rì shí xǐ yù yín mǎo wēn hé zhī qì, kě jiě sī dòng, jù guì gé yě.
天河水者,乱洒六野,密沛千郊,淋淋泻下银河,细细飞来碧落,此乃天上雨露,发生万物,无不赖之。银河之水,土不能克,故见土不忌,而且有滋润之益;天上之水,地金难生,故见金难益,而亦有涵秀之情;生旺太过则为淫潦,反伤于物,死绝太多则为旱干,又不能生物,要生三秋得时为贵也。水喜长流、大海,内丙午宜癸巳、癸亥,丁未宜壬辰、壬戌,阴阳互见,尤吉;大溪乙卯为雷,井泉己酉为贵,俱以吉论。火喜霹雳,为神龙之火,与此水相济。而倏忽变化,云行雨施,岂有不贵?炉中火旺,大海水旺,如柱中得二火二水,上下上相济,谓之精神俱足,大贵格也;灯头有风,山头有贵,皆以吉论,又须以别水济之方吉;天上就位相克,则忌见之。木石榴、杨柳俱吉,大林有巽,平地有亥,亦吉;松柏、石榴遇丙辛合化,亦以吉论。妙选有灵槎入天河格,是取死绝无根之木,柱无土培则漂流天河是也。土虽不能克,而柱逢庚午辛未,就位相克,土壅水滞,或水又冬生,则水结池塘,必主浊滥;余土如砂中、屋上皆吉,城头,大驿无用,壁上对冲,亦坏造化。水、金虽不能生,独辛亥钗金却属乾天,水在天上,只此最吉;余金亦取天干有庚辛、壬癸者为用,甲乙无益,再以禄马贵人参之始得。妙选又以水生人得庚子、壬子为云腾雨施,生春则旱,夏则潦,冬则寒,独三秋最吉;遇甲辰乙巳、庚辰辛巳,柱中有壬为云,有辰为龙,为风雨作霖;若生冬月,是为霜凝薄露,日时喜遇寅卯温和之气,可解斯冻,俱贵格也。
jiǎ shēn yǐ yǒu jǐng quán shuǐ
○甲申乙酉井泉水
jǐng quán shuǐ zhě, hán quán qīng liè, qǔ yǎng bù qióng, bā jiā záo zhī yǐ tóng yǐn, wàn mín zī zhī yǐ shēng huó. cǐ shuǐ shēng yú jīn ér chū yú mù, gù xǐ jiàn jīn wèi fú, shā zhōng yǒu tǔ, xìng yǔ zhī zuì yí, chāi chuàn qīng xiù cì zhī, là jīn yǔ chāi jīn xiàng chōng, gù bù yí zài jiàn jiàn fēng shēn yǒu tài wàng, kǒng yǒu fàn làn zhī zāi hǎi jīn wú qǔ, yǐ chǒu wèi gěn, shān xià chū quán, yì jí. cǐ fēi mù bù néng chū, pì zhī tǒng lùn, gù jiàn mù jiē jí, rú jiàn píng dì dà lín, xū jiǎ jiàn jīn xuē zhī, fāng kě qǔ yòng sāng tà yáng liǔ wú yòng sōng bǎi zé hù huàn guī lù, cǐ qí zuì jí. zhū huǒ yīn yáng hù xiàn zé jí, pī lì míng wéi rù shèng, tài yáng hào wèi xiǎn zhào, èr huǒ xiāng jiàn zuì jí, dàn bù yí bìng yǒu zé xiōng. zhū tǔ lù páng shā zhōng zuì jí, wū shàng yǒu tiān mén shēng shuǐ zhī yuán, yì jí chéng tóu, bì shàng yǔ cǐ shuǐ zé wú gān shè dà yì jiù wèi xiàng kè, shuǐ wèi tǔ yǎn zé jǐng bù shí, xū yǒu mù qù zhī fāng kě. shuǐ xǐ dà hǎi, wèi yǐn fán rù shèng tiān shàng jiàn xià cháng liú yì bù wéi zài zāi dà xī jiǎ yín yǐ mǎo wèi jí, rú jiǎ shēn jiàn yǐ yǒu, yǐ yǒu jiàn jiǎ shēn, guān xīng hù huàn, zuì jí rú èr shuǐ zài nián shí, èr mù zài yuè rì, wèi zhī shuǐ rào huā dī, nǎi guì gé yě.
井泉水者,寒泉清冽,取养不穷,八家凿之以同饮,万民资之以生活。此水生于金而出于木,故喜见金为福,砂中有土,性与之最宜,钗钏清秀次之,蜡金与钗金相冲,故不宜再见;剑锋申酉太旺,恐有泛滥之灾;海金无取,乙丑为艮,山下出泉,亦吉。此非木不能出,譬之桶论,故见木皆吉,如见平地、大林,须假剑金削之,方可取用;桑拓、杨柳无用;松柏则互换归禄,此其最吉。诸火阴阳互见则吉,霹雳名为入圣,太阳号为显照,二火相见最吉,但不宜并有则凶。诸土路旁、砂中最吉,屋上有天门生水之源,亦吉;城头,壁上与此水则无干涉;大驿就位相克,水为土掩则井不食,须有木去之方可。水喜大海,为引凡入圣;天上、涧下、长流亦不为在灾;大溪甲寅乙卯为吉,如甲申见乙酉,乙酉见甲申,官星互换,最吉;如二水在年时,二木在月日,谓之水绕花堤,乃贵格也。
rén xū guǐ hài dà hǎi shuǐ
○壬戌癸亥大海水
dà hǎi shuǐ zhě, zǒng nà bǎi chuān, wāng yáng wú jì, bāo kuò qián kūn zhī dà, shēng chén rì yuè zhī guāng. cǐ shuǐ yuán yǒu qīng zhuó, yǐ liǎng bān fēn lùn: rén xū yǒu tǔ qì wèi zhuó, guǐ hài gān zhī chún shuǐ ér nà yīn yòu shuǐ, gù qīng. rén xū rén xián shān, yǐ tǔ qì tài shèng, yǒu jīn qīng zhī fāng jí, guǐ hài zuì xǐ jiàn shān, rán hòu hǎi shuǐ zhī xìng shǐ ān jiàn xià dīng chǒu wèi shān, tiān hé yǔ hǎi shàng xià xiāng tōng, zhù zhōng yǒu mù wèi chá zé chéng chá rù yú tiān hé, jí wéi shàng gé cháng liú dà xī děng shuǐ bì jìng jiē guī yú hǎi, yǐ hǎi shuǐ bù zé xì liú, gù néng chéng qí dà yě rén chén wèi lóng guī dà hǎi, yóu jí, zhōng jiān yòu fēn yīn yáng hù xiàn, gān zhī hé huà fāng kě jǐng quán zé yǒu suǒ zhì, yǔ hǎi bù tōng, gù bù xǐ jiàn zhī. zhū jīn dú hǎi zhōng dì yī, yǐ rén xū guǐ hài xǐ jiàn jiǎ zǐ yǐ chǒu shā zhōng yì dé, yú jīn yòu dāng yǐ guì rén lù mǎ cān zhī. huǒ xǐ tiān shàng, yǔ hǎi shuǐ xiàng wèi zhào yào, zuì jí pī lì jǐ chǒu wèi shān, wù guǐ hé huà, zhù dé mù huǒ wàng dì, yì jí shān xià shān tóu fù dēng zhū huǒ bù yí jiàn. mù wéi rén zǐ guǐ chǒu rén wǔ guǐ wèi jù jí dà lín yǒu fēng chōng dòng, shuǐ xìng bù ān píng dì hòu zài, zé jiù wèi xiàng dé sōng bǎi shí liú ruò wú tǔ zhì zé piāo bó wú dìng. tǔ ài lù páng dà yì, wéi cǐ èr tǔ zú yǐ zhèn zhī bù xiè, kuàng guǐ hài jiàn wù shēn wèi tiān guān dì zhóu dà gé, rì shí yù cǐ hòu tǔ, zòng yǒu fēng léi, yì bù wéi hài chéng tóu jǐ mǎo xū zī gěn zé jí, rú féng pī lì, zé léi huǒ biàn huà, hǎi shuǐ xiōng yǒng, yì zhǔ pín hán.
大海水者,总纳百川,汪洋无际,包括乾坤之大,升沉日月之光。此水原有清浊,以两般分论:壬戌有土气为浊,癸亥干支纯水而纳音又水,故清。壬戌人嫌山,以土气太盛,有金清之方吉,癸亥最喜见山,然后海水之性始安;涧下丁丑为山,天河与海上下相通,柱中有木为槎则乘槎入于天河,极为上格;长流、大溪等水毕竟皆归于海,以海水不择细流,故能成其大也;壬辰为龙归大海,尤吉,中间又分阴阳互见,干支合化方可;井泉则有所制,与海不通,故不喜见之。诸金独海中第一,以壬戌癸亥喜见甲子乙丑;砂中亦得,余金又当以贵人禄马参之。火喜天上,与海水相为照耀,最吉;霹雳己丑为山,戊癸合化,柱得木火旺地,亦吉;山下、山头、覆灯诸火不宜见。木唯壬子癸丑、壬午癸未俱吉;大林有风冲动,水性不安;平地厚载,则就位相得;松柏、石榴若无土制则漂泊无定。土爱路旁、大驿,唯此二土足以振之不泄,况癸亥见戊申为天关地轴大格,日时遇此厚土,纵有风雷,亦不为害;城头己卯须资艮则吉,如逢霹雳,则雷火变化,海水汹涌,亦主贫寒。
liù shí jiǎ zǐ nà jīn qǔ xiàng, qí shí gān yǒu kě yǐ wéi jīn, yǒu bù kě yǐ wéi jīn zhě, suī yīn suǒ zhí zhī shù bù tóng ér wǔ xíng lèi huà lèi cóng zhī miào, qí lǐ yì bù kě bù zhī. rú jiǎ yǐ gēng xīn rén guǐ, cǐ sān xíng zhě kě yǐ wéi jīn, ér bǐng dīng wù jǐ bù yǔ yān gēng xīn yuán jīn, gù wèi běn jiā zhī wù, rén guǐ fēi jīn yě, yòu hú wéi jīn? cǐ jīn shuǐ xiàng shēng zhī lǐ, ér shuǐ yì kě yǐ wéi jīn, gù shì yǒu shuǐ bì jīn míng zhī wù jiǎ yǐ zhī mù, qí zhì jiān qiáng, shì yǒu mù huà wéi shí zhě, kě yǐ lì jiàn, gù cǐ èr zhě kě yǐ qǔ xiàng wèi jīn, yǔ běn jiā zhī wù tóng yě. bǐng dīng shǔ huǒ, zào gāng bù tóng, wù jǐ shǔ tǔ, róu gāng bù tóng, yǔ jīn xiàng fǎn, zì bù kě yǐ jīn lùn. wù jǐ gēng xīn rén guǐ cǐ liù gàn zhě kě yǐ wéi mù, ér jiǎ yǐ bǐng dīng bù yù yān. yǐ bǐng dīng yuán huǒ, suǒ yǐ fén mù, zì bù kě qǔ jiǎ yǐ yuán mù, hú bù qǔ zhī? shū bù zhī wǔ xíng zhōng jīn hái jīn, shuǐ hái shuǐ, huǒ hái huǒ, tǔ hái tǔ, dú mù zé biàn, yǐ mù zī huǒ shuǐ tǔ zhī xìng, jiǎ hé ér shēng, mài jué ér kū gǎo zé hái shuǐ yě, zhuó zhī wèi huǒ zé hái huǒ yě, fǔ zhī wèi tǔ zé hái tǔ yě. gù bù yòng mù, suǒ yǐ tuō tǐ ér huà shén yě. liù jiǎ lún huán, suǒ zhí zhī shù, wǔ xíng cuò zōng, suǒ de zhī lǐ, zì kě yǐ mò shí yǐ. fán mù jiē shuǐ suǒ shēng, qí jīn yè jí shuǐ yě, gù rén guǐ kě yǐ wéi mù, gēng xīn zhī zhì, qí jiān yǔ jiǎ yǐ tóng, gù jiǎ yǐ kě yǐ wéi jīn, ér gēng xīn kě yǐ wéi mù, hù huàn jiāo tōng, qí lǐ yì wú èr yě. bǐng dīng jiǎ yǐ rén guǐ qǔ xiàng wèi shuǐ, yǐ rén guǐ yuán shuǐ yě, bǐng dīng qí huà yě, jiǎ yǐ zhī jīn yè jí wéi shuǐ yě wù jǐ zhī tǔ suǒ yǐ kè shuǐ, gēng xīn zhī jīn suǒ yǐ zào shuǐ, qì yǒu yì yě, zì bù kě yǐ shuǐ lùn. jiǎ yǐ bǐng dīng wù jǐ qǔ xiàng wèi huǒ, yǐ bǐng dīng yuán huǒ yě, wù jǐ qí huà yě, jiǎ yǐ zhī shēng rán jí huǒ yě, rén guǐ zhī shuǐ suǒ yǐ kè huǒ, gēng xīn zhī jīn suǒ yǐ zào huǒ, lèi bù tóng yě, zì bù kě yǐ huǒ lùn. bǐng dīng wù jǐ gēng xīn nà yīn shǔ tǔ, wù jǐ yuán tǔ yě, bǐng dīng zhī huǒ huà ér wèi huī, huī jí tǔ yě, gēng xīn zhī jīn hùn yú tǔ zhōng, nǎi tǔ zhī jīng qì suǒ jié, gù jiē kě yǐ wéi tǔ. ruò rén guǐ zhī shuǐ rùn xià bù níng, jiǎ yǐ zhī mù sàn shàng bù zhǐ, zì bù kě yǐ tǔ lùn. jiū qí qǔ xiàng, yǒu qīng zhòng, yǒu dà xiǎo, yǒu gāng róu, yǒu qì wèi, yǒu tǐ zhì, yǒu gōng yòng, gè gè bù tóng, cǐ yòu jiān dì zhī fāng yú zhī wèi, wàng xiāng xiū qiú bù tóng, ér gàn tiān zhī suǒ zhí huò cóng běn xiàng, huò cóng huà xiàng, huò cóng bié xiàng, tiān rén jiāo jǐn, qí lǐ shēng kè, hù chéng qí yì, cǐ jīn suǒ yǐ yǒu hǎi zhōng shā zhōng jīn pō bái là jiàn fēng chāi chuàn zhī bié, ér jīn zhī xiàng wú yú yùn yǐ, yú mù huǒ shuǐ tǔ kě yǐ lì jiàn. cǐ nà yīn qǔ xiàng suǒ yǐ wéi zào huà zhī miào yě yǔ!
六十甲子纳金取象,其十干有可以为金,有不可以为金者,虽因所值之数不同而五行类化类从之妙,其理亦不可不知。如甲乙、庚辛、壬癸,此三行者可以为金,而丙丁、戊己不与焉;庚辛原金,固为本家之物,壬癸非金也,又胡为金?此金水相生之理,而水亦可以为金,故世有水碧金明之物;甲乙之木,其质坚强,世有木化为石者,可以例见,故此二者可以取象为金,与本家之物同也。丙丁属火,燥刚不同,戊己属土,柔刚不同,与金相反,自不可以金论。戊己庚辛壬癸此六干者可以为木,而甲乙丙丁不预焉。以丙丁原火,所以焚木,自不可取;甲乙原木,胡不取之?殊不知五行中金还金,水还水,火还火,土还土,独木则变,以木资火、水、土之性,假合而生,脉绝而枯槁则还水也,灼之为火则还火也,腐之为土则还土也。故不用木,所以脱体而化神也。六甲轮环,所值之数,五行错综,所得之理,自可以默识矣。凡木皆水所生,其津液即水也,故壬癸可以为木,庚辛之质,其坚与甲乙同,故甲乙可以为金,而庚辛可以为木,互换交通,其理亦无二也。丙丁、甲乙、壬癸取象为水,以壬癸原水也,丙丁其化也,甲乙之津液即为水也;戊己之土所以克水,庚辛之金所以燥水,气有异也,自不可以水论。甲乙、丙丁、戊己取象为火,以丙丁原火也,戊己其化也,甲乙之生燃即火也,壬癸之水所以克火,庚辛之金所以燥火,类不同也,自不可以火论。丙丁、戊己、庚辛纳音属土,戊己原土也,丙丁之火化而为灰,灰即土也,庚辛之金混于土中,乃土之精气所结,故皆可以为土。若壬癸之水润下不凝,甲乙之木散上不止,自不可以土论。究其取象,有轻重,有大小,有刚柔,有气味,有体质,有功用,各各不同,此又兼地支方隅之位,旺相休囚不同,而干天之所值或从本象,或从化象,或从别象,天人交尽,其理生克,互成其义,此金所以有海中、砂中、金泊、白蜡、剑锋、钗钏之别,而金之象无余蕴矣,余木、火、水、土可以例见。此纳音取象所以为造化之妙也与!