qí dào huì wáng liú féi zhě, gāo zǔ zhǎng shù nán yě. qí mǔ wài fù yě, yuē cáo shì. gāo zǔ liù nián, lì féi wèi qí wáng, shí qī shí chéng, zhū mín néng qí yán zhě jiē yǔ qí wáng.
齊悼惠王劉肥者,高祖長庶男也。其母外婦也,曰曹氏。高祖六年,立肥為齊王,食七十城,諸民能齊言者皆予齊王。
qí wáng, xiào huì dì xiōng yě. xiào huì dì èr nián, qí wáng rù cháo. huì dì yǔ qí wáng yàn yǐn, kàng lǐ rú jiā rén. lǚ tài hòu nù, qiě zhū qí wáng. qí wáng jù bù dé tuō, nǎi yòng qí nèi shǐ xūn jì, xiàn chéng yáng jùn, yǐ wèi lǔ yuán gōng zhǔ tāng mù yì. lǚ tài hòu xǐ, nǎi dé cí jiù guó.
齊王,孝惠帝兄也。孝惠帝二年,齊王入朝。惠帝與齊王燕飲,亢禮如家人。呂太后怒,且誅齊王。齊王懼不得脫,乃用其內史勛計,獻城陽郡,以為魯元公主湯沐邑。呂太后喜,乃得辭就國。
dào huì wáng jí wèi shí sān nián, yǐ huì dì liù nián zú. zi xiāng lì, shì wèi āi wáng.
悼惠王即位十三年,以惠帝六年卒。子襄立,是為哀王。
āi wáng yuán nián, xiào huì dì bēng, lǚ tài hòu chēng zhì, tiān xià shì jiē jué yú gāo hòu. èr nián, gāo hòu lì qí xiōng zi lì hóu lǚ tái wèi lǚ wáng, gē qí zhī jì nán jùn wèi lǚ wáng fèng yì.
哀王元年,孝惠帝崩,呂太后稱制,天下事皆決於高后。二年,高后立其兄子酈侯呂台為呂王,割齊之濟南郡為呂王奉邑。
āi wáng sān nián, qí dì zhāng rù sù wèi yú hàn, lǚ tài hòu fēng wèi zhū xū hóu, yǐ lǚ lù nǚ qī zhī. hòu sì nián, fēng zhāng dì xìng jū wèi dōng móu hóu, jiē sù wèi zhǎng ān zhōng.
哀王三年,其弟章入宿衛於漢,呂太后封為硃虛侯,以呂祿女妻之。後四年,封章弟興居為東牟侯,皆宿衛長安中。
āi wáng bā nián, gāo hòu gē qí láng yá jùn lì yíng líng hóu liú zé wèi láng yá wáng.
哀王八年,高后割齊琅邪郡立營陵侯劉澤為琅邪王。
qí míng nián, zhào wáng yǒu rù cháo, yōu sǐ yú dǐ. sān zhào wáng jiē fèi. gāo hòu lì zhū lǚ zhū lǚ wèi sān wáng, shàn quán yòng shì.
其明年,趙王友入朝,幽死於邸。三趙王皆廢。高后立諸呂諸呂為三王,擅權用事。
zhū xū hóu nián èr shí, yǒu qì lì, fèn liú shì bù dé zhí. cháng rù dài gāo hòu yān yǐn, gāo hòu lìng zhū xū hóu liú zhāng wèi jiǔ lì. zhāng zì qǐng yuē: chén, jiāng zhǒng yě, qǐng dé yǐ jūn fǎ xíng jiǔ. gāo hòu yuē: kě. jiǔ hān, zhāng jìn yǐn gē wǔ. yǐ ér yuē: qǐng wèi tài hòu yán gēng tián gē. gāo hòu ér zǐ chù zhī, xiào yuē: gù ér fù zhī tián ěr. ruò shēng ér wèi wáng zǐ, ān zhī tián hū? zhāng yuē: chén zhī zhī. tài hòu yuē: shì wèi wǒ yán tián. zhāng yuē: shēn gēng jì zhǒng, lì miáo yù shū, fēi qí zhǒng zhě, chú ér qù zhī. lǚ hòu mò rán. qǐng zhī, zhū lǚ yǒu yī rén zuì, wáng jiǔ, zhāng zhuī, bá jiàn zhǎn zhī, ér hái bào yuē: yǒu wáng jiǔ yī rén, chén jǐn xíng fǎ zhǎn zhī. tài hòu zuǒ yòu jiē dà jīng. yè yǐ xǔ qí jūn fǎ, wú yǐ zuì yě. yīn bà. zì shì zhī hòu, zhū lǚ dàn zhū xū hóu, suī dà chén jiē yī zhū xū hóu, liú shì wèi yì jiàng.
硃虛侯年二十,有氣力,忿劉氏不得職。嘗入待高后燕飲,高后令硃虛侯劉章為酒吏。章自請曰:「臣,將種也,請得以軍法行酒。」高后曰:「可。」酒酣,章進飲歌舞。已而曰:「請為太后言耕田歌。」高后兒子畜之,笑曰:「顧而父知田耳。若生而為王子,安知田乎?」章曰:「臣知之。」太后曰:「試為我言田。」章曰:「深耕穊種,立苗欲疏,非其種者,鉏而去之。」呂后默然。頃之,諸呂有一人醉,亡酒,章追,拔劍斬之,而還報曰:「有亡酒一人,臣謹行法斬之。」太后左右皆大驚。業已許其軍法,無以罪也。因罷。自是之後,諸呂憚硃虛侯,雖大臣皆依硃虛侯,劉氏為益彊。
qí míng nián, gāo hòu bēng. zhào wáng lǚ lù wèi shàng jiāng jūn, lǚ wáng chǎn wèi xiāng guó, jiē jū zhǎng ān zhōng, jù bīng yǐ wēi dà chén, yù wèi luàn. zhū xū hóu zhāng yǐ lǚ lù nǚ wèi fù, zhī qí móu, nǎi shǐ rén yīn chū gào qí xiōng qí wáng, yù lìng fā bīng xī, zhū xū hóu dōng móu hóu wèi nèi yīng, yǐ zhū zhū lǚ, yīn lì qí wáng wèi dì.
其明年,高后崩。趙王呂祿為上將軍,呂王產為相國,皆居長安中,聚兵以威大臣,欲為亂。硃虛侯章以呂祿女為婦,知其謀,乃使人陰出告其兄齊王,欲令發兵西,硃虛侯、東牟侯為內應,以誅諸呂,因立齊王為帝。
qí wáng jì wén cǐ jì, nǎi yǔ qí jiù fù sì jūn láng zhōng lìng zhù wǔ zhōng wèi wèi bó yīn móu fā bīng. qí xiāng zhào píng wén zhī, nǎi fā zú wèi wáng gōng. wèi bó dài zhào píng yuē: wáng yù fā bīng, fēi yǒu hàn hǔ fú yàn yě. ér xiāng jūn wéi wáng, gù shàn. bó qǐng wèi jūn jiāng bīng wèi wèi wáng. zhào píng xìn zhī, nǎi shǐ wèi bó jiāng bīng wéi wáng gōng. bó jì jiāng bīng, shǐ wéi xiāng fǔ. zhào píng yuē: jiē hū! dào jiā zhī yán dāng duàn bù duàn, fǎn shòu qí luàn, nǎi shì yě. suì zì shā. yú shì qí wáng yǐ sì jūn wèi xiāng, wèi bó wèi jiāng jūn, zhù wǔ wèi nèi shǐ, xī fā guó zhōng bīng. shǐ zhù wǔ dōng zhà láng yá wáng yuē: lǚ shì zuò luàn, qí wáng fā bīng yù xī zhū zhī. qí wáng zì yǐ ér zi, nián shào, bù xí bīng gé zhī shì, yuán jǔ guó wěi dài wáng. dài wáng zì gāo dì jiāng yě, xí zhàn shì. qí wáng bù gǎn lí bīng, shǐ chén qǐng dài wáng xìng zhī lín zāi jiàn qí wáng jì shì, bìng jiāng qí bīng yǐ xī píng guān zhōng zhī luàn. láng yá wáng xìn zhī, yǐ wèi rán, chí jiàn qí wáng. qí wáng yǔ wèi bó děng yīn liú láng yá wáng, ér shǐ zhù wǔ jǐn fā láng yá guó ér bìng jiāng qí bīng.
齊王既聞此計,乃與其舅父駟鈞、郎中令祝午、中尉魏勃陰謀發兵。齊相召平聞之,乃發卒衛王宮。魏勃紿召平曰:「王欲發兵,非有漢虎符驗也。而相君圍王,固善。勃請為君將兵衛衛王。」召平信之,乃使魏勃將兵圍王宮。勃既將兵,使圍相府。召平曰:「嗟乎!道家之言『當斷不斷,反受其亂』,乃是也。」遂自殺。於是齊王以駟鈞為相,魏勃為將軍,祝午為內史,悉發國中兵。使祝午東詐琅邪王曰:「呂氏作亂,齊王發兵欲西誅之。齊王自以兒子,年少,不習兵革之事,原舉國委大王。大王自高帝將也,習戰事。齊王不敢離兵,使臣請大王幸之臨菑見齊王計事,並將齊兵以西平關中之亂。」琅邪王信之,以為然,馳見齊王。齊王與魏勃等因留琅邪王,而使祝午盡發琅邪國而並將其兵。
láng yá wáng liú zé jì jiàn qī, bù dé fǎn guó, nǎi shuō qí wáng yuē: qí dào huì wáng gāo huáng dì zhǎng zi, tuī běn yán zhī, ér dài wáng gāo huáng dì shì zhǎng sūn yě, dāng lì. jīn zhū dà chén hú yí wèi yǒu suǒ dìng, ér zé yú liú shì zuì wèi zhǎng nián, dà chén gù dài zé jué jì. jīn dài wáng liú chén wú wèi yě, bù rú shǐ wǒ rù guān jì shì. qí wáng yǐ wèi rán, nǎi yì jù chē sòng láng yá wáng.
琅邪王劉澤既見欺,不得反國,乃說齊王曰:「齊悼惠王高皇帝長子,推本言之,而大王高皇帝適長孫也,當立。今諸大臣狐疑未有所定,而澤於劉氏最為長年,大臣固待澤決計。今大王留臣無為也,不如使我入關計事。」齊王以為然,乃益具車送琅邪王。
láng yá wáng jì xíng, qí suì jǔ bīng xī gōng lǚ guó zhī jì nán. yú shì qí āi wáng yí zhū hóu wáng shū yuē: gāo dì píng dìng tiān xià, wáng zhū zǐ dì, dào huì wáng yú qí. dào huì wáng hōng, huì dì shǐ liú hóu zhāng liáng lì chén wèi qí wáng. huì dì bēng, gāo hòu yòng shì, chūn qiū gāo, tīng zhū lǚ shàn fèi gāo dì suǒ lì, yòu shā sān zhào wáng, miè liáng yàn zhào yǐ wáng zhū lǚ, fēn qí guó wèi sì. zhōng chén jìn jiàn, shàng huò luàn bù tīng. jīn gāo hòu bēng, huáng dì chūn qiū fù, wèi néng zhì tiān xià, gù shì dà chén zhū. jīn zhū lǚ yòu shàn zì zūn guān, jù bīng yán wēi, jié liè hóu zhōng chén, jiǎo zhì yǐ lìng tiān xià, zōng miào suǒ yǐ wēi. jīn guǎ rén lǜ bīng rù zhū bù dāng wèi wáng zhě.
琅邪王既行,齊遂舉兵西攻呂國之濟南。於是齊哀王遺諸侯王書曰:「高帝平定天下,王諸子弟,悼惠王於齊。悼惠王薨,惠帝使留侯張良立臣為齊王。惠帝崩,高后用事,春秋高,聽諸呂擅廢高帝所立,又殺三趙王,滅梁、燕、趙以王諸呂,分齊國為四。忠臣進諫,上惑亂不聽。今高后崩,皇帝春秋富,未能治天下,固恃大臣諸。今諸呂又擅自尊官,聚兵嚴威,劫列侯忠臣,矯制以令天下,宗廟所以危。今寡人率兵入誅不當為王者。」
hàn wén qí fā bīng ér xī, xiāng guó lǚ chǎn nǎi qiǎn dà jiāng jūn guàn yīng dōng jī zhī. guàn yīng zhì xíng yáng, nǎi móu yuē: zhū lǚ jiāng bīng jū guān zhōng, yù wēi liú shì ér zì lì. wǒ jīn pò qí hái bào, shì yì lǚ shì zī yě. nǎi liú bīng tún xíng yáng, shǐ shǐ yù qí wáng jí zhū hóu, yǔ lián hé, yǐ dài lǚ shì zhī biàn ér gòng zhū zhī. qí wáng wén zhī, nǎi xī qǔ qí gù jì nán jùn, yì tún bīng yú qí xī jiè yǐ dài yuē.
漢聞齊發兵而西,相國呂產乃遣大將軍灌嬰東擊之。灌嬰至滎陽,乃謀曰:「諸呂將兵居關中,欲危劉氏而自立。我今破齊還報,是益呂氏資也。」乃留兵屯滎陽,使使喻齊王及諸侯,與連和,以待呂氏之變而共誅之。齊王聞之,乃西取其故濟南郡,亦屯兵於齊西界以待約。
lǚ lù lǚ chǎn yù zuò luàn guān zhōng, zhū xū hóu yǔ tài wèi bó chéng xiàng píng děng zhū zhī. zhū xū hóu shǒu xiān zhǎn lǚ chǎn, yú shì tài wèi bó děng nǎi dé jǐn zhū zhū lǚ. ér láng yá wáng yì cóng qí zhì zhǎng ān.
呂祿、呂產欲作亂關中,硃虛侯與太尉勃、丞相平等誅之。硃虛侯首先斬呂產,於是太尉勃等乃得盡誅諸呂。而琅邪王亦從齊至長安。
dà chén yì yù lì qí wáng, ér láng yá wáng jí dà chén yuē: qí wáng mǔ jiā sì jūn, è lì, hǔ ér guàn zhě yě. fāng yǐ lǚ shì gù jǐ luàn tiān xià, jīn yòu lì qí wáng, shì yù fù wèi lǚ shì yě. dài wáng mǔ jiā báo shì, jūn zǐ zhǎng zhě qiě dài wáng yòu qīn gāo dì zi, yú jīn jiàn zài, qiě zuì wèi zhǎng. yǐ zi zé shùn, yǐ shàn rén zé dà chén ān. yú shì dà chén nǎi móu yíng lì dài wáng, ér qiǎn zhū xū hóu yǐ zhū lǚ shì shì gào qí wáng, lìng bà bīng.
大臣議欲立齊王,而琅邪王及大臣曰:「齊王母家駟鈞,惡戾,虎而冠者也。方以呂氏故幾亂天下,今又立齊王,是欲復為呂氏也。代王母家薄氏,君子長者;且代王又親高帝子,於今見在,且最為長。以子則順,以善人則大臣安。」於是大臣乃謀迎立代王,而遣硃虛侯以誅呂氏事告齊王,令罷兵。
guàn yīng zài xíng yáng, wén wèi bó běn jiào qí wáng fǎn, jì zhū lǚ shì, bà qí bīng, shǐ shǐ zhào zé wèn wèi bó. bó yuē: shī huǒ zhī jiā, qǐ xiá xiān yán dà rén ér hòu jiù huǒ hū! yīn tuì lì, gǔ zhàn ér lì, kǒng bù néng yán zhě, zhōng wú tā yǔ. guàn jiāng jūn shú shì xiào yuē: rén wèi wèi bó yǒng, wàng yōng rén ěr, hé néng wèi hū! nǎi bà wèi bó. wèi bó fù yǐ shàn gǔ qín jiàn qín huáng dì. jí wèi bó shǎo shí, yù qiú jiàn qí xiāng cáo cān, jiā pín wú yǐ zì tōng, nǎi cháng dú zǎo yè sào qí xiāng shè rén mén wài. xiāng shè rén guài zhī, yǐ wèi wù, ér cì zhī, dé bó. bó yuē: yuán jiàn xiāng jūn, wú yīn, gù wèi zi sào, yù yǐ qiú jiàn. yú shì shè rén jiàn bó cáo cān, yīn yǐ wèi shè rén. yī wèi cān yù, yán shì, cān yǐ wèi xián, yán zhī qí dào huì wáng. dào huì wáng zhào jiàn, zé bài wèi nèi shǐ. shǐ, dào huì wáng dé zì zhì èr qiān dàn. jí dào huì wáng zú ér āi wáng lì, bó yòng shì, zhòng yú qí xiāng.
灌嬰在滎陽,聞魏勃本教齊王反,既誅呂氏,罷齊兵,使使召責問魏勃。勃曰:「失火之家,豈暇先言大人而後救火乎!」因退立,股戰而栗,恐不能言者,終無他語。灌將軍熟視笑曰:「人謂魏勃勇,妄庸人耳,何能為乎!」乃罷魏勃。魏勃父以善鼓琴見秦皇帝。及魏勃少時,欲求見齊相曹參,家貧無以自通,乃常獨早夜埽齊相舍人門外。相舍人怪之,以為物,而伺之,得勃。勃曰:「原見相君,無因,故為子埽,欲以求見。」於是舍人見勃曹參,因以為舍人。一為參御,言事,參以為賢,言之齊悼惠王。悼惠王召見,則拜為內史。始,悼惠王得自置二千石。及悼惠王卒而哀王立,勃用事,重於齊相。
wáng jì bà bīng guī, ér dài wáng lái lì, shì wèi xiào wén dì.
王既罷兵歸,而代王來立,是為孝文帝。
xiào wén dì yuán nián, jǐn yǐ gāo hòu shí suǒ gē qí zhī chéng yáng láng yá jì nán jùn fù yǔ qí, ér xǐ láng yá wáng wáng yàn, yì fēng zhū xū hóu dōng móu hóu gè èr qiān hù.
孝文帝元年,盡以高后時所割齊之城陽、琅邪、濟南郡復與齊,而徙琅邪王王燕,益封硃虛侯、東牟侯各二千戶。
shì suì, qí āi wáng zú, tài zǐ lì, shì wèi wén wáng.
是歲,齊哀王卒,太子立,是為文王。
qí wén wáng yuán nián, hàn yǐ qí zhī chéng yáng jùn lì zhū xū hóu wèi chéng yáng wáng, yǐ qí jì běi jùn lì dōng móu hóu wèi jì běi wáng.
齊文王元年,漢以齊之城陽郡立硃虛侯為城陽王,以齊濟北郡立東牟侯為濟北王。
èr nián, jì běi wáng fǎn, hàn zhū shā zhī, dì rù yú hàn.
二年,濟北王反,漢誅殺之,地入於漢。
hòu èr nián, xiào wén dì jǐn fēng qí dào huì wáng zǐ bà jūn děng qī rén jiē wèi liè hóu.
後二年,孝文帝盡封齊悼惠王子罷軍等七人皆為列侯。
qí wén wáng lì shí sì nián zú, wú zi, guó chú, dì rù yú hàn.
齊文王立十四年卒,無子,國除,地入於漢。
hòu yī suì, xiào wén dì yǐ suǒ fēng dào huì wáng zǐ fēn qí wèi wáng, qí xiào wáng jiāng lǘ yǐ dào huì wáng zǐ yáng xū hóu wèi qí wáng. gù qí bié jùn jǐn yǐ wáng dào huì wáng zǐ: zi zhì wèi jì běi wáng, zi pì guāng wèi jì nán wáng, zi xián wèi zāi chuān wáng, zi áng wèi jiāo xī wáng, zi xióng qú wèi jiāo dōng wáng, yǔ chéng yáng qí fán qī wáng.
後一歲,孝文帝以所封悼惠王子分齊為王,齊孝王將閭以悼惠王子楊虛侯為齊王。故齊別郡盡以王悼惠王子:子志為濟北王,子辟光為濟南王,子賢為菑川王,子卬為膠西王,子雄渠為膠東王,與城陽、齊凡七王。
qí xiào wáng shí yī nián, wú wáng bì chǔ wáng wù fǎn, xìng bīng xī, gào zhū hóu yuē jiāng zhū hàn zéi chén cháo cuò yǐ ān zōng miào. jiāo xī jiāo dōng zāi chuān jì nán jiē shàn fā bīng yīng wú chǔ. yù yǔ qí, qí xiào wáng hú yí, chéng shǒu bù tīng, sān guó bīng gòng wéi qí. qí wáng shǐ lù zhōng dài fū gào yú tiān zǐ. tiān zǐ fù lìng lù zhōng dài fū hái gào qí wáng: shàn jiān shǒu, wú bīng jīn pò wú chǔ yǐ. lù zhōng dài fū zhì, sān guó bīng wéi lín zāi shù zhòng, wú cóng rù. sān guó jiāng jié yǔ lù zhōng dài fū méng, yuē: ruò fǎn yán hàn yǐ pò yǐ, qí qù xià sān guó, bù qiě jiàn tú. lù zhōng dài fū jì xǔ zhī, zhì chéng xià, wàng jiàn qí wáng, yuē: hàn yǐ fā bīng bǎi wàn, shǐ tài wèi zhōu yà fū jī pò wú chǔ, fāng yǐn bīng jiù qí, qí bì jiān shǒu wú xià! sān guó jiāng zhū lù zhōng dài fū.
齊孝王十一年,吳王濞、楚王戊反,興兵西,告諸侯曰「將誅漢賊臣晁錯以安宗廟」。膠西、膠東、菑川、濟南皆擅發兵應吳楚。欲與齊,齊孝王狐疑,城守不聽,三國兵共圍齊。齊王使路中大夫告於天子。天子復令路中大夫還告齊王:「善堅守,吾兵今破吳楚矣。」路中大夫至,三國兵圍臨菑數重,無從入。三國將劫與路中大夫盟,曰:「若反言漢已破矣,齊趣下三國,不且見屠。」路中大夫既許之,至城下,望見齊王,曰:「漢已發兵百萬,使太尉周亞夫擊破吳楚,方引兵救齊,齊必堅守無下!」三國將誅路中大夫。
qí chū wéi jí, yīn yǔ sān guó tōng móu, yuē wèi dìng, huì wén lù zhōng dài fū cóng hàn lái, xǐ, jí qí dà chén nǎi fù quàn wáng wú xià sān guó. jū wú hé, hàn jiāng luán bù píng yáng hóu děng bīng zhì qí, jī pò sān guó bīng, jiě qí wéi. yǐ ér fù wén qí chū yǔ sān guó yǒu móu, jiāng yù yí bīng fá qí. qí xiào wáng jù, nǎi yǐn yào zì shā. jǐng dì wén zhī, yǐ wèi qí shǒu shàn, yǐ pò jié yǒu móu, fēi qí zuì yě, nǎi lì xiào wáng tài zǐ shòu wèi qí wáng, shì wèi yì wáng, xù qí hòu. ér jiāo xī jiāo dōng jì nán zāi chuān wáng xián zhū miè, dì rù yú hàn. xǐ jì běi wáng wáng zāi chuān. qí yì wáng lì èr shí èr nián zú, zi cì jǐng lì, shì wèi lì wáng.
齊初圍急,陰與三國通謀,約未定,會聞路中大夫從漢來,喜,及其大臣乃復勸王毋下三國。居無何,漢將欒布、平陽侯等兵至齊,擊破三國兵,解齊圍。已而復聞齊初與三國有謀,將欲移兵伐齊。齊孝王懼,乃飲藥自殺。景帝聞之,以為齊首善,以迫劫有謀,非其罪也,乃立孝王太子壽為齊王,是為懿王,續齊後。而膠西、膠東、濟南、菑川王咸誅滅,地入於漢。徙濟北王王菑川。齊懿王立二十二年卒,子次景立,是為厲王。
qí lì wáng, qí mǔ yuē jì tài hòu. tài hòu qǔ qí dì jì shì nǚ wèi lì wáng hòu. wáng bù ài jì shì nǚ. tài hòu yù qí jiā zhòng chǒng, lìng qí zhǎng nǚ jì wēng zhǔ rù wáng gōng, zhèng qí hòu gōng, wú lìng dé jìn wáng, yù lìng ài jì shì nǚ. wáng yīn yǔ qí zǐ wēng zhǔ jiān.
齊厲王,其母曰紀太后。太后取其弟紀氏女為厲王后。王不愛紀氏女。太后欲其家重寵,令其長女紀翁主入王宮,正其後宮,毋令得近王,欲令愛紀氏女。王因與其姊翁主奸。
qí yǒu huàn zhě xú jiǎ, rù shì hàn huáng tài hòu. huáng tài hòu yǒu ài nǚ yuē xiū chéng jūn, xiū chéng jūn fēi liú shì, tài hòu lián zhī. xiū chéng jūn yǒu nǚ míng é, tài hòu yù jià zhī yú zhū hóu, huàn zhě jiǎ nǎi qǐng shǐ qí, bì lìng wáng shàng shū qǐng é. huáng tài hòu xǐ, shǐ jiǎ zhī qí. shì shí qí rén zhǔ fù yǎn zhī jiǎ zhī shǐ qí yǐ qǔ hòu shì, yì yīn wèi jiǎ: jí shì chéng, xìng yán yǎn nǚ yuán dé chōng wáng hòu gōng. jiǎ jì zhì qí, fēng yǐ cǐ shì. jì tài hòu dà nù, yuē: wáng yǒu hòu, hòu gōng jù bèi. qiě jiǎ, qí pín rén, jí nǎi wèi huàn zhě, rù shì hàn, wú bǔ yì, nǎi yù luàn wú wáng jiā! qiě zhǔ fù yǎn hé wèi zhě? nǎi yù yǐ nǚ chōng hòu gōng! xú jiǎ dà qióng, hái bào huáng tài hòu yuē: wáng yǐ yuán shàng é, rán yǒu yī hài, kǒng rú yàn wáng. yàn wáng zhě, yǔ qí zi kūn dì jiān, xīn zuò yǐ sǐ, wáng guó, gù yǐ yàn gǎn tài hòu. tài hòu yuē: wú fù yán jià nǚ qí shì. shì jìn xún wén yú tiān zǐ. zhǔ fù yǎn yóu cǐ yì yǔ qí yǒu què.
齊有宦者徐甲,入事漢皇太后。皇太后有愛女曰脩成君,脩成君非劉氏,太后憐之。脩成君有女名娥,太后欲嫁之於諸侯,宦者甲乃請使齊,必令王上書請娥。皇太后喜,使甲之齊。是時齊人主父偃知甲之使齊以取後事,亦因謂甲:「即事成,幸言偃女原得充王後宮。」甲既至齊,風以此事。紀太后大怒,曰:「王有後,後宮具備。且甲,齊貧人,急乃為宦者,入事漢,無補益,乃欲亂吾王家!且主父偃何為者?乃欲以女充後宮!」徐甲大窮,還報皇太后曰:「王已原尚娥,然有一害,恐如燕王。」燕王者,與其子昆弟奸,新坐以死,亡國,故以燕感太后。太后曰:「無復言嫁女齊事。」事浸潯聞於天子。主父偃由此亦與齊有卻。
zhǔ fù yǎn fāng xìng yú tiān zǐ, yòng shì, yīn yán: qí lín zāi shí wàn hù, shì zū qiān jīn, rén zhòng yīn fù, jù yú zhǎng ān, cǐ fēi tiān zǐ qīn dì ài zi bù dé wáng cǐ. jīn qí wáng yú qīn shǔ yì shū. nǎi cóng róng yán: lǚ tài hòu shí qí yù fǎn, wú chǔ shí xiào wáng jǐ wèi luàn. jīn wén qí wáng yǔ qí zǐ luàn. yú shì tiān zǐ nǎi bài zhǔ fù yǎn wèi qí xiāng, qiě zhèng qí shì. zhǔ fù yǎn jì zhì qí, nǎi jí zhì wáng hòu gōng huàn zhě wèi wáng tōng yú zǐ wēng zhǔ suǒ zhě, lìng qí cí zhèng jiē yǐn wáng. wáng nián shào, jù dà zuì wèi lì suǒ zhí zhū, nǎi yǐn yào zì shā. jué wú hòu.
主父偃方幸於天子,用事,因言:「齊臨菑十萬戶,市租千金,人眾殷富,巨於長安,此非天子親弟愛子不得王此。今齊王於親屬益疏。」乃從容言:「呂太后時齊欲反,吳楚時孝王幾為亂。今聞齊王與其姊亂。」於是天子乃拜主父偃為齊相,且正其事。主父偃既至齊,乃急治王後宮宦者為王通於姊翁主所者,令其辭證皆引王。王年少,懼大罪為吏所執誅,乃飲藥自殺。絕無後。
shì shí zhào wáng jù zhǔ fù yǎn yī chū fèi qí, kǒng qí jiàn shū gǔ ròu, nǎi shàng shū yán yǎn shòu jīn jí qīng zhòng zhī duǎn. tiān zǐ yì jì qiú yǎn. gōng sūn hóng yán: qí wáng yǐ yōu sǐ wú hòu, guó rù hàn, fēi zhū yǎn wú yǐ sāi tiān xià zhī wàng. suì zhū yǎn.
是時趙王懼主父偃一出廢齊,恐其漸疏骨肉,乃上書言偃受金及輕重之短。天子亦既囚偃。公孫弘言:「齊王以憂死毋後,國入漢,非誅偃無以塞天下之望。」遂誅偃。
qí lì wáng lì wǔ nián sǐ, wú hòu, guó rù yú hàn.
齊厲王立五年死,毋後,國入於漢。
qí dào huì wáng hòu shàng yǒu èr guó, chéng yáng jí zāi chuān. zāi chuān dì bǐ qí. tiān zǐ lián qí, wèi dào huì wáng zhǒng yuán zài jùn, gē lín zāi dōng huán dào huì wáng zhǒng yuán yì jǐn yǐ yǔ zāi chuān, yǐ fèng dào huì wáng jì sì.
齊悼惠王後尚有二國,城陽及菑川。菑川地比齊。天子憐齊,為悼惠王冢園在郡,割臨菑東環悼惠王冢園邑盡以予菑川,以奉悼惠王祭祀。
chéng yáng jǐng wáng zhāng, qí dào huì wáng zǐ, yǐ zhū xū hóu yǔ dà chén gòng zhū zhū lǚ, ér zhāng shēn shǒu xiān zhǎn xiāng guó lǚ wáng chǎn yú wèi yāng gōng. xiào wén dì jì lì, yì fēng zhāng èr qiān hù, cì jīn qiān jīn. xiào wén èr nián, yǐ qí zhī chéng yáng jùn lì zhāng wèi chéng yáng wáng. lì èr nián zú, zi xǐ lì, shì wèi gòng wáng.
城陽景王章,齊悼惠王子,以硃虛侯與大臣共誅諸呂,而章身首先斬相國呂王產於未央宮。孝文帝既立,益封章二千戶,賜金千斤。孝文二年,以齊之城陽郡立章為城陽王。立二年卒,子喜立,是為共王。
gòng wáng bā nián, xǐ wáng huái nán. sì nián, fù hái wáng chéng yáng. fán sān shí sān nián zú, zi yán lì, shì wèi qǐng wáng.
共王八年,徙王淮南。四年,復還王城陽。凡三十三年卒,子延立,是為頃王。
qǐng wáng èr shí nián zú, zi yì lì, shì wèi jìng wáng. jìng wáng jiǔ nián zú, zi wǔ lì, shì wèi huì wáng. huì wáng shí yī nián zú, zi shùn lì, shì wèi huāng wáng. huāng wáng sì shí liù nián zú, zi huī lì, shì wèi dài wáng. dài wáng bā nián zú, zi jǐng lì, zhì jiàn shǐ sān nián, shí wǔ suì, zú.
頃王二十年卒,子義立,是為敬王。敬王九年卒,子武立,是為惠王。惠王十一年卒,子順立,是為荒王。荒王四十六年卒,子恢立,是為戴王。戴王八年卒,子景立,至建始三年,十五歲,卒。
jì běi wáng xìng jū, qí dào huì wáng zǐ, yǐ dōng móu hóu zhù dà chén zhū zhū lǚ, gōng shǎo. jí wén dì cóng dài lái, xìng jū yuē: qǐng yǔ tài pú yīng rù qīng gōng. fèi shǎo dì, gòng yǔ dà chén zūn lì xiào wén dì.
濟北王興居,齊悼惠王子,以東牟侯助大臣誅諸呂,功少。及文帝從代來,興居曰:「請與太僕嬰入清宮。」廢少帝,共與大臣尊立孝文帝。
xiào wén dì èr nián, yǐ qí zhī jì běi jùn lì xìng jū wèi jì běi wáng, yǔ chéng yáng wáng jù lì. lì èr nián, fǎn. shǐ dà chén zhū lǚ shì shí, zhū xū hóu gōng yóu dà, xǔ jǐn yǐ zhào dì wáng zhū xū hóu, jǐn yǐ liáng dì wáng dōng móu hóu. jí xiào wén dì lì, wén zhū xū dōng móu zhī chū yù lì qí wáng, gù chù qí gōng. jí èr nián, wáng zhū zi, nǎi gē qí èr jùn yǐ wáng zhāng xìng jū. zhāng xìng jū zì yǐ shī zhí duó gōng. zhāng sǐ, ér xìng jū wén xiōng nú dà rù hàn, hàn duō fā bīng, shǐ chéng xiàng guàn yīng jī zhī, wén dì qīn xìng tài yuán, yǐ wèi tiān zǐ zì jī hú, suì fā bīng fǎn yú jì běi. tiān zǐ wén zhī, bà chéng xiàng jí xíng bīng, jiē guī zhǎng ān. shǐ jí pú hóu chái jiāng jūn jī pò lǔ jì běi wáng, wáng zì shā, dì rù yú hàn, wèi jùn.
孝文帝二年,以齊之濟北郡立興居為濟北王,與城陽王俱立。立二年,反。始大臣誅呂氏時,硃虛侯功尤大,許盡以趙地王硃虛侯,盡以梁地王東牟侯。及孝文帝立,聞硃虛、東牟之初欲立齊王,故絀其功。及二年,王諸子,乃割齊二郡以王章、興居。章、興居自以失職奪功。章死,而興居聞匈奴大入漢,漢多發兵,使丞相灌嬰擊之,文帝親幸太原,以為天子自擊胡,遂發兵反於濟北。天子聞之,罷丞相及行兵,皆歸長安。使棘蒲侯柴將軍擊破虜濟北王,王自殺,地入於漢,為郡。
hòu shí nián, wén dì shí liù nián, fù yǐ qí dào huì wáng zǐ ān dōu hóu zhì wèi jì běi wáng. shí yī nián, wú chǔ fǎn shí, zhì jiān shǒu, bù yǔ zhū hóu hé móu. wú chǔ yǐ píng, xǐ zhì wáng zāi chuān.
後十年,文帝十六年,復以齊悼惠王子安都侯志為濟北王。十一年,吳楚反時,志堅守,不與諸侯合謀。吳楚已平,徙志王菑川。
jì nán wáng pì guāng, qí dào huì wáng zǐ, yǐ lēi hóu xiào wén shí liù nián wèi jì nán wáng. shí yī nián, yǔ wú chǔ fǎn. hàn jī pò, shā pì guāng, yǐ jì nán wèi jùn, dì rù yú hàn.
濟南王辟光,齊悼惠王子,以勒侯孝文十六年為濟南王。十一年,與吳楚反。漢擊破,殺辟光,以濟南為郡,地入於漢。
zāi chuān wáng xián, qí dào huì wáng zǐ, yǐ wǔ chéng hóu wén dì shí liù nián wèi zāi chuān wáng. shí yī nián, yǔ wú chǔ fǎn, hàn jī pò, shā xián.
菑川王賢,齊悼惠王子,以武城侯文帝十六年為菑川王。十一年,與吳楚反,漢擊破,殺賢。
tiān zǐ yīn xǐ jì běi wáng zhì wáng zāi chuān. zhì yì qí dào huì wáng zǐ, yǐ ān dōu hóu wáng jì běi. zāi chuān wáng fǎn, wú hòu, nǎi xǐ jì běi wáng wáng zāi chuān. fán lì sān shí wǔ nián zú, shì wèi yì wáng. zi jiàn dài lì, shì wèi jìng wáng. èr shí nián zú, zi yí dài lì, shì wèi qǐng wáng. sān shí liù nián zú, zi zhōng gǔ lì, shì wèi sī wáng. èr shí bā nián zú, zi shàng lì, shì wèi xiào wáng. wǔ nián zú, zi héng lì, zhì jiàn shǐ sān nián, shí yī suì, zú.
天子因徙濟北王志王菑川。志亦齊悼惠王子,以安都侯王濟北。菑川王反,毋後,乃徙濟北王王菑川。凡立三十五年卒,諡為懿王。子建代立,是為靖王。二十年卒,子遺代立,是為頃王。三十六年卒,子終古立,是為思王。二十八年卒,子尚立,是為孝王。五年卒,子橫立,至建始三年,十一歲,卒。
jiāo xī wáng áng, qí dào huì wáng zǐ, yǐ chāng píng hóu wén dì shí liù nián wèi jiāo xī wáng. shí yī nián, yǔ wú chǔ fǎn. hàn jī pò, shā áng, dì rù yú hàn, wèi jiāo xī jùn.
膠西王卬,齊悼惠王子,以昌平侯文帝十六年為膠西王。十一年,與吳楚反。漢擊破,殺卬,地入於漢,為膠西郡。
jiāo dōng wáng xióng qú, qí dào huì wáng zǐ, yǐ bái shí hóu wén dì shí liù nián wèi jiāo dōng wáng. shí yī nián, yǔ wú chǔ fǎn, hàn jī pò, shā xióng qú, dì rù yú hàn, wèi jiāo dōng jùn.
膠東王雄渠,齊悼惠王子,以白石侯文帝十六年為膠東王。十一年,與吳楚反,漢擊破,殺雄渠,地入於漢,為膠東郡。
tài shǐ gōng yuē: zhū hóu dà guó wú guò qí dào huì wáng. yǐ hǎi nèi chū dìng, zǐ dì shǎo, jī qín zhī wú chǐ tǔ fēng, gù dà fēng tóng xìng, yǐ tián wàn mín zhī xīn. jí hòu fēn liè, gù qí lǐ yě.
太史公曰:諸侯大國無過齊悼惠王。以海內初定,子弟少,激秦之無尺土封,故大封同姓,以填萬民之心。及後分裂,固其理也。
hàn jiǎo qín zhì, shù píng zì jiàng. biǎo hǎi dà guó, xī fēng qí wáng. lǚ hòu sì nù, nǎi xiàn chéng yáng. āi wáng sì lì, qí lì bù liàng. zhū xū shì hàn, gōng dà cè zhǎng. dōng móu shòu shǎng, chēng luàn yí yāng. jiāo dōng jì běi, xióng qú, pì guāng. qí suī qī guó, zhōng xiào zhě chāng.
漢矯秦制,樹屏自彊。表海大國,悉封齊王。呂后肆怒,乃獻城陽。哀王嗣立,其力不量。硃虛仕漢,功大策長。東牟受賞,稱亂貽殃。膠東、濟北,雄渠,辟光。齊雖七國,忠孝者昌。