wèi bào zhě, gù wèi zhū gōng zǐ yě. qí xiōng wèi jiù, gù wèi shí fēng wèi níng líng jūn. qín miè wèi, qiān jiù wèi jiā rén. chén shèng zhī qǐ wáng yě, jiù wǎng cóng zhī. chén wáng shǐ wèi rén zhōu shì xùn wèi dì, wèi dì yǐ xià, yù xiāng yǔ lì zhōu shì wèi wèi wáng. zhōu shì yuē:" tiān xià hūn luàn, zhōng chén nǎi jiàn. jīn tiān xià gòng pàn qín, qí yì bì lì wèi wáng hòu nǎi kě." qí zhào shǐ chē gè wǔ shí chéng, lì zhōu shì wèi wèi wáng. shì cí bù shòu, yíng wèi jiù yú chén. wǔ fǎn, chén wáng nǎi qiǎn lì jiù wèi wèi wáng.
魏豹者,故魏诸公子也。其兄魏咎,故魏时封为宁陵君。秦灭魏,迁咎为家人。陈胜之起王也,咎往从之。陈王使魏人周市徇魏地,魏地已下,欲相与立周市为魏王。周市曰:“天下昬乱,忠臣乃见。今天下共畔秦,其义必立魏王後乃可。”齐、赵使车各五十乘,立周市为魏王。市辞不受,迎魏咎於陈。五反,陈王乃遣立咎为魏王。
zhāng hán yǐ pò chén wáng, nǎi jìn bīng jī wèi wáng yú lín jì. wèi wáng nǎi shǐ zhōu shì chū qǐng jiù yú qí chǔ. qí chǔ qiǎn xiàng tā tián bā jiāng bīng suí shì jiù wèi. zhāng hán suì jī pò shā zhōu shì děng jūn, wéi lín jì. jiù wèi qí mín yuē jiàng. yuē dìng, jiù zì shāo shā.
章邯已破陈王,乃进兵击魏王於临济。魏王乃使周市出请救於齐、楚。齐、楚遣项它、田巴将兵随市救魏。章邯遂击破杀周市等军,围临济。咎为其民约降。约定,咎自烧杀。
wèi bào wáng zǒu chǔ. chǔ huái wáng yǔ wèi bào shù qiān rén, fù xùn wèi dì. xiàng yǔ yǐ pò qín, jiàng zhāng hán. bào xià wèi èr shí yú chéng, lì bào wèi wèi wáng. bào yǐn jīng bīng cóng xiàng yǔ rù guān. hàn yuán nián, xiàng yǔ fēng zhū hóu, yù yǒu liáng dì, nǎi xǐ wèi wáng bào yú hé dōng, dōu píng yáng, wèi xī wèi wáng.
魏豹亡走楚。楚怀王予魏豹数千人,复徇魏地。项羽已破秦,降章邯。豹下魏二十馀城,立豹为魏王。豹引精兵从项羽入关。汉元年,项羽封诸侯,欲有梁地,乃徙魏王豹於河东,都平阳,为西魏王。
hàn wáng hái dìng sān qín, dù lín jìn, wèi wáng bào yǐ guó shǔ yān, suì cóng jī chǔ yú péng chéng. hàn bài, hái zhì xíng yáng, bào qǐng guī shì qīn bìng, zhì guó, jí jué hé jīn pàn hàn. hàn wáng wén wèi bào fǎn, fāng dōng yōu chǔ, wèi jí jī, wèi lì shēng yuē:" huǎn jiá wǎng shuō wèi bào, néng xià zhī, wú yǐ wàn hù fēng ruò." lì shēng shuō bào. bào xiè yuē:" rén shēng yī shì jiān, rú bái jū guò xì ěr. jīn hàn wáng màn ér wǔ rén, mà lì zhū hóu qún chén rú mà nú ěr, fēi yǒu shàng xià lǐ jié yě, wú bù rěn fù jiàn yě." yú shì hàn wáng qiǎn hán xìn jī lǔ bào yú hé dōng, chuán yì xíng yáng, yǐ bào guó wèi jùn. hàn wáng lìng bào shǒu xíng yáng. chǔ wéi zhī jí, zhōu kē suì shā wèi bào.
汉王还定三秦,渡临晋,魏王豹以国属焉,遂从击楚於彭城。汉败,还至荥阳,豹请归视亲病,至国,即绝河津畔汉。汉王闻魏豹反,方东忧楚,未及击,谓郦生曰:“缓颊往说魏豹,能下之,吾以万户封若。”郦生说豹。豹谢曰:“人生一世间,如白驹过隙耳。今汉王慢而侮人,骂詈诸侯群臣如骂奴耳,非有上下礼节也,吾不忍复见也。”於是汉王遣韩信击虏豹於河东,传诣荥阳,以豹国为郡。汉王令豹守荥阳。楚围之急,周苛遂杀魏豹。
péng yuè zhě, chāng yì rén yě, zì zhòng. cháng yú jù yě zé zhōng, wèi qún dào. chén shèng xiàng liáng zhī qǐ, shào nián huò wèi yuè yuē:" zhū háo jié xiāng lì pàn qín, zhòng kě yǐ lái, yì xiào zhī." péng yuè yuē:" liǎng lóng fāng dòu, qiě dài zhī."
彭越者,昌邑人也,字仲。常渔钜野泽中,为群盗。陈胜、项梁之起,少年或谓越曰:“诸豪桀相立畔秦,仲可以来,亦效之。”彭越曰:“两龙方斗,且待之。”
jū suì yú, zé jiān shào nián xiāng jù bǎi yú rén, wǎng cóng péng yuè, yuē:" qǐng zhòng wèi zhǎng." yuè xiè yuē:" chén bù yuán yǔ zhū jūn." shào nián jiàng qǐng, nǎi xǔ. yǔ qī dàn rì rì chū huì, hòu qī zhě zhǎn. dàn rì rì chū, shí yú rén hòu, hòu zhě zhì rì zhōng. yú shì yuè xiè yuē:" chén lǎo, zhū jūn jiàng yǐ wéi zhǎng. jīn qī ér duō hòu, bù kě jǐn zhū, zhū zuì hòu zhě yī rén." lìng xiào zhǎng zhǎn zhī. jiē xiào yuē:" hé zhì shì? qǐng hòu bù gǎn." yú shì yuè nǎi yǐn yī rén zhǎn zhī, shè tán jì, nǎi lìng tú shǔ. tú shǔ jiē dà jīng, wèi yuè, mò gǎn yǎng shì. nǎi xíng lüè dì, shōu zhū hóu sàn zú, dé qiān yú rén.
居岁馀,泽间少年相聚百馀人,往从彭越,曰:“请仲为长。”越谢曰:“臣不原与诸君。”少年彊请,乃许。与期旦日日出会,後期者斩。旦日日出,十馀人後,後者至日中。於是越谢曰:“臣老,诸君彊以为长。今期而多後,不可尽诛,诛最後者一人。”令校长斩之。皆笑曰:“何至是?请後不敢。”於是越乃引一人斩之,设坛祭,乃令徒属。徒属皆大惊,畏越,莫敢仰视。乃行略地,收诸侯散卒,得千馀人。
pèi gōng zhī cóng dàng běi jī chāng yì, péng yuè zhù zhī. chāng yì wèi xià, pèi gōng yǐn bīng xī. péng yuè yì jiāng qí zhòng jū jù yě zhōng, shōu wèi sàn zú. xiàng jí rù guān, wáng zhū hóu, hái guī, péng yuè zhòng wàn yú rén wú suǒ shǔ. hàn yuán nián qiū, qí wáng tián róng pàn xiàng wáng, nǎi shǐ rén cì péng yuè jiāng jūn yìn, shǐ xià jì yīn yǐ jī chǔ. chǔ mìng xiāo gōng jiǎo jiāng bīng jī yuè, yuè dà pò chǔ jūn. hàn wáng èr nián chūn, yǔ wèi wáng bào jí zhū hóu dōng jī chǔ, péng yuè jiāng qí bīng sān wàn yú rén guī hàn yú wài huáng. hàn wáng yuē:" péng jiāng jūn shōu wèi dì dé shí yú chéng, yù jí lì wèi hòu. jīn xī wèi wáng bào yì wèi wáng jiù cóng dì yě, zhēn wèi hòu." nǎi bài péng yuè wèi wèi xiàng guó, shàn jiāng qí bīng, lüè dìng liáng dì.
沛公之从砀北击昌邑,彭越助之。昌邑未下,沛公引兵西。彭越亦将其众居钜野中,收魏散卒。项籍入关,王诸侯,还归,彭越众万馀人毋所属。汉元年秋,齐王田荣畔项王,乃使人赐彭越将军印,使下济阴以击楚。楚命萧公角将兵击越,越大破楚军。汉王二年春,与魏王豹及诸侯东击楚,彭越将其兵三万馀人归汉於外黄。汉王曰:“彭将军收魏地得十馀城,欲急立魏後。今西魏王豹亦魏王咎从弟也,真魏後。”乃拜彭越为魏相国,擅将其兵,略定梁地。
hàn wáng zhī bài péng chéng jiě ér xī yě, péng yuè jiē fù wáng qí suǒ xià chéng, dú jiāng qí bīng běi jū hé shàng. hàn wáng sān nián, péng yuè cháng wǎng lái wèi hàn yóu bīng, jī chǔ, jué qí hòu liáng yú liáng dì. hàn sì nián dōng, xiàng wáng yǔ hàn wáng xiāng jù xíng yáng, péng yuè gōng xià suī yáng wài huáng shí qī chéng. xiàng wáng wén zhī, nǎi shǐ cáo jiù shǒu chéng gāo, zì dōng shōu péng yuè suǒ xià chéng yì, jiē fù wèi chǔ. yuè jiāng qí bīng běi zǒu gǔ chéng. hàn wǔ nián qiū, xiàng wáng zhī nán zǒu yáng xià, péng yuè fù xià chāng yì páng èr shí yú chéng, dé gǔ shí yú wàn hú, yǐ gěi hàn wáng shí.
汉王之败彭城解而西也,彭越皆复亡其所下城,独将其兵北居河上。汉王三年,彭越常往来为汉游兵,击楚,绝其後粮於梁地。汉四年冬,项王与汉王相距荥阳,彭越攻下睢阳、外黄十七城。项王闻之,乃使曹咎守成皋,自东收彭越所下城邑,皆复为楚。越将其兵北走穀城。汉五年秋,项王之南走阳夏,彭越复下昌邑旁二十馀城,得穀十馀万斛,以给汉王食。
hàn wáng bài, shǐ shǐ zhào péng yuè bìng lì jī chǔ. yuè yuē:" wèi dì chū dìng, shàng wèi chǔ, wèi kě qù." hàn wáng zhuī chǔ, wèi xiàng jí suǒ bài gù líng. nǎi wèi liú hóu yuē:" zhū hóu bīng bù cóng, wèi zhī nài hé?" liú hóu yuē:" qí wáng xìn zhī lì, fēi jūn wáng zhī yì, xìn yì bù zì jiān. péng yuè běn dìng liáng dì, gōng duō, shǐ jūn wáng yǐ wèi bào gù, bài péng yuè wèi wèi xiàng guó. jīn bào sǐ wú hòu, qiě yuè yì yù wáng, ér jūn wáng bù zǎo dìng. yǔ cǐ liǎng guó yuē: jí shèng chǔ, suī yáng yǐ běi zhì gǔ chéng, jiē yǐ wáng péng xiàng guó cóng chén yǐ dōng fù hǎi, yǔ qí wáng xìn. qí wáng xìn jiā zài chǔ, cǐ qí yì yù fù dé gù yì. jūn wáng néng chū juān cǐ dì xǔ èr rén, èr rén jīn kě zhì jí bù néng, shì wèi kě zhī yě." yú shì hàn wáng nǎi fā shǐ shǐ péng yuè, rú liú hóu cè. shǐ zhě zhì, péng yuè nǎi xī yǐn bīng huì gāi xià, suì pò chǔ. xiàng jí yǐ sǐ. chūn, lì péng yuè wèi liáng wáng, dōu dìng táo.
汉王败,使使召彭越并力击楚。越曰:“魏地初定,尚畏楚,未可去。”汉王追楚,为项籍所败固陵。乃谓留侯曰:“诸侯兵不从,为之柰何?”留侯曰:“齐王信之立,非君王之意,信亦不自坚。彭越本定梁地,功多,始君王以魏豹故,拜彭越为魏相国。今豹死毋後,且越亦欲王,而君王不蚤定。与此两国约:即胜楚,睢阳以北至穀城,皆以王彭相国;从陈以东傅海,与齐王信。齐王信家在楚,此其意欲复得故邑。君王能出捐此地许二人,二人今可致;即不能,事未可知也。”於是汉王乃发使使彭越,如留侯策。使者至,彭越乃悉引兵会垓下,遂破楚。项籍已死。春,立彭越为梁王,都定陶。
liù nián, cháo chén. jiǔ nián, shí nián, jiē lái zhāo cháng ān.
六年,朝陈。九年,十年,皆来朝长安。
shí nián qiū, chén xī fǎn dài dì, gāo dì zì wǎng jī, zhì hán dān, zhēng bīng liáng wáng. liáng wáng chēng bìng, shǐ qiāng qiāng bīng yì hán dān. gāo dì nù, shǐ rén ràng liáng wáng. liáng wáng kǒng, yù zì wǎng xiè. qí jiāng hù zhé yuē:" wáng shǐ bù wǎng, jiàn ràng ér wǎng, wǎng zé wèi qín yǐ. bù rú suì fā bīng fǎn." liáng wáng bù tīng, chēng bìng. liáng wáng nù qí tài pú, yù zhǎn zhī. tài pú wáng zǒu hàn, gào liáng wáng yǔ hù zhé móu fǎn. yú shì shàng shǐ shǐ yǎn liáng wáng, liáng wáng bù jué, bǔ liáng wáng, qiú zhī luò yáng. yǒu sī zhì fǎn xíng jǐ jù, qǐng lùn rú fǎ. shàng shè yǐ wéi shù rén, chuán chù shǔ qīng yī. xī zhì zhèng, féng lǚ hòu cóng cháng ān lái, yù zhī luò yáng, dào jiàn péng wáng. péng wáng wèi lǚ hòu qì tì, zì yán wú zuì, yuán chǔ gù chāng yì. lǚ hòu xǔ nuò, yǔ jù dōng zhì luò yáng. lǚ hòu bái shàng yuē:" péng wáng zhuàng shì, jīn xǐ zhī shǔ, cǐ zì yí huàn, bù rú suì zhū zhī. qiè jǐn yǔ jù lái." yú shì lǚ hòu nǎi lìng qí shè rén péng yuè fù móu fǎn. tíng wèi wáng tián kāi zòu qǐng zú zhī. shàng nǎi kě, suì yí yuè zōng zú, guó chú.
十年秋,陈豨反代地,高帝自往击,至邯郸,徵兵梁王。梁王称病,使将将兵诣邯郸。高帝怒,使人让梁王。梁王恐,欲自往谢。其将扈辄曰:“王始不往,见让而往,往则为禽矣。不如遂发兵反。”梁王不听,称病。梁王怒其太仆,欲斩之。太仆亡走汉,告梁王与扈辄谋反。於是上使使掩梁王,梁王不觉,捕梁王,囚之雒阳。有司治反形己具,请论如法。上赦以为庶人,传处蜀青衣。西至郑,逢吕后从长安来,欲之雒阳,道见彭王。彭王为吕后泣涕,自言无罪,原处故昌邑。吕后许诺,与俱东至雒阳。吕后白上曰:“彭王壮士,今徙之蜀,此自遗患,不如遂诛之。妾谨与俱来。”於是吕后乃令其舍人彭越复谋反。廷尉王恬开奏请族之。上乃可,遂夷越宗族,国除。
tài shǐ gōng yuē: wèi bào péng yuè suī gù jiàn, rán yǐ xí juǎn qiān lǐ, nán miàn chēng gū, dié xuè chéng shèng rì yǒu wén yǐ. huái pàn nì zhī yì, jí bài, bù sǐ ér lǔ qiú, shēn bèi xíng lù, hé zāi? zhōng cái yǐ shàng qiě xiū qí xíng, kuàng wáng zhě hū! bǐ wú yì gù, zhì lüè jué rén, dú huàn wú shēn ěr. dé shè chǐ cùn zhī bǐng, qí yún zhēng lóng biàn, yù yǒu suǒ huì qí dù, yǐ gù yōu qiú ér bù cí yún.
太史公曰:魏豹、彭越虽故贱,然已席卷千里,南面称孤,喋血乘胜日有闻矣。怀畔逆之意,及败,不死而虏囚,身被刑戮,何哉?中材已上且羞其行,况王者乎!彼无异故,智略绝人,独患无身耳。得摄尺寸之柄,其云蒸龙变,欲有所会其度,以故幽囚而不辞云。
wèi jiù xiōng dì, yīn shí ér wáng. bào hòu shǔ chǔ, qí guó suì wáng. zhòng qǐ chāng yì, guī hàn wài huáng. wǎng lái shēng yuán, zài xù jūn liáng. zhēng bīng bù wǎng, zū hǎi hé shāng.
魏咎兄弟,因时而王。豹後属楚,其国遂亡。仲起昌邑,归汉外黄。往来声援,再续军粮。徵兵不往,菹醢何伤。