fū shǐ zhī fán wén, yǐ yú xù shì piān yán zhī xiáng yǐ rán fán sú nán xiǎo, xià yú bù yí. suī liù juǎn chéng yán, ér sān yú mò fǎn. gài yǔ yuē: bǎi wén bù rú yī jiàn. shì yǐ jù mǐ wèi gǔ, zéi lǔ zhī xū shí kě zhī huà dì chéng tú, shān chuān zhī xíng shì yì xī. xī táo yǐn jū běn cǎo, yào yǒu lěng rè wèi zhě, zhū mò diǎn qí míng ruǎn xiào xù qī lù, shū yǒu wén dé diàn zhě, dān bǐ xiě qí zì. yóu shì qū fēn yǒu bié, pǐn lèi kě zhī. jīn zhé nǐ qí shì, chāo zì gǔ shǐ chuán wén yǒu fán zhě, jiē yǐ bǐ diǎn qí fán shàng. fán zì jīng diǎn zhě, jǐn yí qù zhī. rú qí jiān yǒu wén jù kuī quē zhě, xì shū cè zhù yú qí yòu. huò huí yì shù zì, huò jiā zú piàn yán, bǐ fēn bù dé suǒ, mí fèng wú quē. shù guān zhě yì wù, qí shī zì zhāng. zhī wǒ zhí shí tán, fēi shì gǒu wū qián zhé.
夫史之繁文，已於《敘事篇》言之詳矣然凡俗難曉，下愚不移。雖六捲成言，而三隅莫反。蓋語曰：「百聞不如一見。」是以聚米為谷，賊虜之虛實可知；畫地成圖，山川之形勢易悉。昔陶隱居《本草》，藥有冷熱味者，朱墨點其名；阮孝緒《七錄》，書有文德殿者，丹筆寫其字。由是區分有別，品類可知。今輒擬其事，抄自古史傳文有繁者，皆以筆點其繁上。凡字經點者，盡宜去之。如其間有文句虧缺者，細書側注於其右。或回易數字，或加足片言，俾分布得所，彌縫無缺。庶觀者易悟，其失自彰。知我摭實談，非是苟誣前哲。

kǒng zǐ jiā yǔ yuē: lǔ gōng suǒ shì jiāng jì ér wàng qí shēng. kǒng zǐ wén zhī yuē: gōng suǒ shì bù jí èr nián yǐ. yī nián ér wáng. mén rén wèn yuē: xī gōng suǒ shì wáng qí jì shēng, ér fū zǐ yuē: bù jí èr nián, bì wáng. jīn guǒ rú qī ér wáng, fū zǐ hé yǐ zhī rán? jiā yǔ yuē: jìn jiāng fá sòng, shǐ chān zhī, sòng yáng mén zhī jiè fū sǐ, sī chéng zi hǎn kū zhī āi. chān zhě sǐ, yán yú jìn hóu yuē: sòng yáng mén zhī jiè fū sǐ, ér chéng zi hǎn kū zhī āi, mín xián yuè yǐ, sòng shǐ wèi kě fá yě.
《孔子家語》曰：魯公索氏將祭而忘其牲。孔子聞之曰：公索氏不及二年矣。一年而亡。門人問曰：昔公索氏亡其祭牲，而夫子曰：不及二年，必亡。今果如期而亡，夫子何以知然？《家語》曰：晉將伐宋，使覘之，宋陽門之介夫死，司城子罕哭之哀。覘者死，言於晉侯曰：宋陽門之介夫死，而城子罕哭之哀，民咸悅矣，宋始未可伐也。

shǐ jì wǔ dì běn jì yuē: zhū hóu zhī cháo jìn zhě, bù zhī dān zhū ér zhī shùn, bǎi xìng zhī yù sòng zhě, bù zhī dān zhū ér zhī shùn, ōu gē zhě, jiē bù ōu gē dān zhū ér ōu gē shùn. shùn nián èr shí yǐ xiào wén, sān shí ér dì yáo wèn kě yòng zhě. shùn nián èr shí yǐ xiào wén, nián sān shí, yáo jǔ zhī.
《史記·五帝本紀》曰：諸侯之朝覲者，不之丹朱而之舜，百姓之獄訟者，不之丹朱而之舜，謳歌者，皆不謳歌丹朱而謳歌舜。……舜年二十以孝聞，三十而帝堯問可用者。……舜年二十以孝聞，年三十，堯舉之。

xià běn jì yuē: yǔ zhī fù yuē gǔn, gǔn zhī fù yuē dì zhuān xū, zhuān xū zhī fù yuē chāng yì, chāng yì zhī fù yuē huáng dì. yǔ zhě huáng dì zhī xuán sūn, ér dì zhuān xū zhī sūn yě. yǔ zhī céng dà fù yuē, chāng yì jí fù gǔn, jiē bù dé zài dì wèi wèi rén chén zhě, gǔn zhī zǐ yě.
《夏本紀》曰：禹之父曰鯀，鯀之父曰帝顓頊，顓頊之父曰昌意，昌意之父曰黃帝。禹者黃帝之玄孫，而帝顓頊之孫也。禹之曾大父曰，昌意及父鯀，皆不得在帝位為人臣者，鯀之子也。

xiàng yǔ běn jì yuē: xiàng jí zhě, zì yǔ, xià xiāng rén yě. zì yǔ. chū qǐ shí, nián èr shí sì. xiàng shì shì shì wèi chǔ jiāng, fēng yú xiàng, gù xìng xiàng shì. qí jì fù xiàng liáng, liáng fù jí, chǔ jiāng xiàng yàn, wèi qín jiāng wáng jiǎn suǒ shā zhě yě. yàn zi liáng, liáng, jí jì fù yě. xiàng shì shì shì wèi chǔ jiāng, fēng yú xiàng gù xìng xiàng shì.
《項羽本紀》曰：項籍者，字羽，下相人也。字羽。初起時，年二十四。項氏世世為楚將，封於項，故姓項氏。其季父項梁，梁父即，楚將項燕，為秦將王翦所殺者也。燕子梁，梁，籍季父也。項氏世世為楚將，封於項故姓項氏。

lǚ shì běn jì yuē: lǚ tài hòu zhě, gāo zǔ wēi shí fēi yě. shēng xiào huì dì. nǚ lǔ yuán tài hòu gōng zhǔ. jí gāo zǔ wèi hàn wáng, dé dìng táo qī jī, ài xìng, shēng zhào yǐn wáng rú yì. gāo zǔ xián xiào huì wèi rén rén ruò, gāo zǔ yǐ wèi bù lèi wǒ, cháng yù fèi tài zǐ, lì qī jī zi rú yì, rú yì lèi wǒ. yòu qī jī xìng, cháng dú cóng shàng zhī guān dōng, rì yè tí qì, yù lì qí zi zhào wáng rú yì yǐ dài tài zǐ. lǚ hòu nián zhǎng, cháng liú shǒu, xī jiàn, shàng yì shū. rú yì lì wèi zhào wáng hòu, jǐ dài tài zǐ zhě shù yǐ. lài dà chén zhēng zhī, jí liú hóu cè, tài zǐ dé wú fèi.
《呂氏本紀》曰：呂太后者，高祖微時妃也。生孝惠帝。女魯元太后公主。及高祖為漢王，得定陶戚姬，愛幸，生趙隱王如意。高祖嫌孝惠為人仁弱，高祖以為不類我，常欲廢太子，立戚姬子如意，如意類我。又戚姬幸，常獨從上之關東，日夜啼泣，欲立其子趙王如意以代太子。呂后年長，常留守，希見，上益疏。如意立為趙王后，幾代太子者數矣。賴大臣掙之，及留侯策，太子得無廢。

sòng shì jiā yuē: chū, yuán gōng zhī sūn jiū, jǐng gōng shā zhī. jǐng gōng zú, jiū zhī zǐ sòng gōng zǐ tè gōng shā tài zǐ ér zì lì, shì wèi zhāo gōng. zhāo gōng zhě, yuán gōng zhī céng shù sūn yě. zhāo gōng fù gōng sūn jiū, jiū fù gōng zǐ shì duān qín. jí yuán gōng shǎo zǐ yě. jǐng gōng shā zhāo gōng fù jiū, gù zhāo gōng yuàn, shā tài zǐ ér zì lì.
《宋世家》曰：初，元公之孫糾，景公殺之。景公卒，糾之子宋公子特攻殺太子而自立，是為昭公。昭公者，元公之曾庶孫也。昭公父公孫糾，糾父公子礻耑秦。即元公少子也。景公殺昭公父糾，故昭公怨，殺太子而自立。

sān wáng shì jiā yuē: dà sī mǎ chén qù bìng mèi sǐ, zài bài shàng shū huáng dì bì xià: bì xià guò tīng, shǐ chén qù bìng dài zuì xíng jiān, yí zhuān biān sāi zhī sī lǜ, bào hái zhōng yě, wú yǐ bào, nǎi gǎn wéi tā yì, yǐ gàn yòng shì zhě. chéng jiàn bì xià yōu láo tiān xià, āi lián bǎi xìng yǐ zì wàng, kuī shàn biǎn lè, sǔn láng yuán, huáng zǐ lài tiān, néng shèng yī qū bài. zhì jīn wú wèi hào, shī fù guān, bì xià gōng ràng, bù xù. qún chén sī wàng, bù gǎn yuè shí ér yán. qiè bù shèng quǎn mǎ zhī bì, mèi sǐ, yuán bì xià zhào yǒu sī, yīn shèng xià jí shí, dìng huáng zǐ wèi. wéi bì xià xìng chá, chén qù bìng mèi sǐ zài bài yǐ wén huáng dì bì xià. sān yuè, yǐ hài, yù shǐ chén guāng shǒu shàng shū lìng, zòu wèi yāng gōng, zhì yuē: xià yù shǐ. liù nián, sān yuè, wù shēn shuò, yǐ hài, yù shǐ chén guāng shǒu shàng shū lìng chéng fēi xià yù shǐ shū dào, yán chéng xiàng chén qīng dí, yù shǐ dài fū chén tāng, tài cháng chén chōng, dà xíng lìng chén xī, tài zǐ tài fù chén ān xíng zōng zhèng shì mèi sǐ shàng yán. dà sī mǎ chén qù bìng shàng shū yuē: bì xià guò tīng, shǐ chén qù bìng dài zuì xíng jiān, yí zhuān biān sāi zhī sī lǜ, bào hái zhōng yě, wú yǐ bào, nǎi gǎn wéi tā yì yǐ gàn yòng shì zhě, chéng jiàn bì xià yōu láo tiān xià, āi lián bǎi xìng yǐ zì wàng, kuī shàn, biǎn lè, sǔn láng yuán. huáng zǐ lài tiān, néng shèng yī qū bài, zhì jīn wú hào wèi, shī fù guān, bì xià gōng ràng bù xù qún chén sī wàng, bù gǎn yuè shí ér yán. chén qiè bù shèng quǎn mǎ zhī xīn, mèi sǐ, yuàn bì xià zhào yǒu sī, yīn shèng xià jí shí, dìng huáng zǐ wèi. wéi bì xià xìng chá. zhì yuē: xià yù shǐ. chén jǐn yǔ shǐ èr qiān dàn, èr qiān dàn chén hè děng yì yuē: gǔ zhě liè dì lì guó, bìng jiàn zhū hóu, yǐ chéng tiān zǐ, suǒ yǐ zūn zōng miào, zhòng shè jì yě. jīn chén qù bìng shàng shū bù wàng qí zhí, yīn yǐ xuān ēn, nǎi dào tiān zǐ bēi ràng zì biǎn, yǐ láo tiān xià. lǜ huáng zǐ wèi yǒu hào wèi. chén qīng dí chén tāng děng yí fèng yì zūn zhí yú chǔn bù dǎi shì. fāng jīn shèng xià jí shí, chén qīng dí chén tāng děng mèi sǐ, qǐng lì huáng zǐ, chén hóng chén dàn chén xū wèi zhū hóu wáng. mèi sǐ qǐng suǒ lì guó míng.
《三王世家》曰：大司馬臣去病昧死，再拜上疏皇帝陛下：陛下過聽，使臣去病待罪行間，宜專邊塞之思慮，暴骸中野，無以報，乃敢惟他議，以干用事者。誠見陛下憂勞天下，哀憐百姓以自忘，虧膳貶樂，損郎員，皇子賴天，能勝衣趨拜。至今無位號，師傅官，陛下恭讓，不恤。群臣私望，不敢越識而言。竊不勝犬馬之必，昧死，原陛下詔有司，因盛夏吉時，定皇子位。惟陛下幸察，臣去病昧死再拜以聞皇帝陛下。三月，乙亥，御史臣光守尚書令，奏未央宮，制曰：下御史。六年，三月，戊申朔，乙亥，御史臣光守尚書令丞非下御史書到，言丞相臣青翟，御史大夫臣湯，太常臣充，大行令臣息，太子太傅臣安行宗正事昧死上言。大司馬臣去病上疏曰：陛下過聽，使臣去病待罪行間，宜專邊塞之思慮，暴骸中野，無以報，乃敢惟他議以干用事者，誠見陛下憂勞天下，哀憐百姓以自忘，虧膳，貶樂，損郎員。皇子賴天，能勝衣趨拜，至今無號位，師傅官，陛下恭讓不恤；群臣私望，不敢越識而言。臣切不勝犬馬之心，昧死，願陛下詔有司，因盛夏吉時，定皇子位。惟陛下幸察。制曰：下御史。臣謹與史二千石，二千石臣賀等議曰：古者裂地立國，並建諸侯，以承天子，所以尊宗廟，重社稷也。今臣去病上疏不忘其職，因以宣恩，乃道天子卑讓自貶，以勞天下。慮皇子未有號位。臣青翟臣湯等宜奉義尊職愚蠢不逮事。方今盛夏吉時，臣青翟臣湯等昧死，請立皇子，臣閎臣旦臣胥為諸侯王。昧死請所立國名。

yǐ shàng yǒu yán yǔ xiāng zhòng zhě, jīn lüè diǎn fā rú cǐ. dàn cǐ yī piān suǒ jì, quán yí xuē chú, jīn zhé jù liè yú sī, jí wèi jiàn jiè zhě ěr.
已上有言語相重者，今略點發如此。但此一篇所記，全宜削除，今輒具列於斯，籍為鑑戒者爾。

fán wèi shǐ zhě, guó yǒu zhào gào, shí fēn bù dāng qǔ qí yī yān. gù hàn yuán dì zhào yuē: gài wén ān mín zhī dào, běn yóu yīn yáng, jiān zhě yīn yáng cuò miù, fēng yǔ bù shí, zhèn zhī bù dé, shù jǐ qún gōng yǒu gǎn yán zhèn zhī guò zhě, jīn zé bù rán, tōu hé gǒu cóng, wèi kěn jí yán, zhèn shén mǐn yān. yǒng wéi zhēng shù zhī jī hán, yuǎn lí fù mǔ qī zǐ, láo yú fēi yè zhī zuò, wèi yú bù jū zhī gōng, kǒng fēi suǒ yǐ zuǒ yīn yáng zhī dào yě. qí bà gān quán jiàn zhāng gōng wèi shì, gè lìng jiù nóng, bǎi guān gè shěng fèi, tiáo zòu wú yǒu suǒ huì, yǒu sī miǎn zhī, wú fàn sì shí zhī jìn, chéng xiàng yù shǐ jǔ tiān xià míng yīn yáng zāi yì zhě gè sān rén. jí xún yuè zhuàn hàn jì, lüè qí wén yuē: zhèn wéi zhòng shù zhī jī hán, yuǎn lí fù mǔ qī zǐ, láo yú fēi yè zhī zuò, wèi yú bù jū zhī gōng, qí bà gān quán jiàn zhāng gōng wèi shì, gè lìng jiù nóng, chéng xiàng yù shǐ, jǔ tiān xià míng yīn yáng zāi yì zhě gè sān rén. zì yú chāo cuō, tā jiē fǎng cǐ. jìn zé tiān cháo zhū zhuàn shǐ zhě, fán yǒu zhì gào, yī zì bù yí. wéi qù zhào shǒu chēng mén xià, zhào wěi qù zhǔ zhě shī xíng ér yǐ. shí wǔ chéng sì jiān xiū guó shǐ, jiàn zhī dà nù, wèi shǐ guān yuē: gōng bèi shì hé rén? ér gǎn zhé jiǎn zhào shū! zì shì shǐ guān xiě zhào shū, suī mén xià zàn zhào yì lù. hòu yǔ wén cǐ shuō, měi wà jué ér yǐ. bì yǐ sān wáng shì jiā xiāng bǐ, qí fán suì zé yòu shén yú sī. shì zhī shǐ guān zhī yú, qí lái shàng yǐ. jīn zhī zuò zhě, hé dú xiào wǔ chéng sì ér yǐ zāi!
凡為史者，國有詔誥，十分不當取其一焉。故漢元帝詔曰：「蓋聞安民之道，本由陰陽，間者陰陽錯謬，風雨不時，朕之不德，庶幾群公有敢言朕之過者，今則不然，媮合苟從，未肯極言，朕甚憫焉。永惟蒸庶之饑寒，遠離父母妻子，勞於非業之作，衛於不居之宮，恐非所以佐陰陽之道也。其罷甘泉、建章宮衛士，各令就農，百官各省費，條奏毋有所諱，有司勉之，毋犯四時之禁，丞相、御史舉天下明陰陽災異者各三人。」及荀悅撰《漢紀》，略其文曰：「朕惟眾庶之饑寒，遠離父母妻子，勞於非業之作，衛於不居之宮，其罷甘泉、建章宮衛士，各令就農，丞相、御史，舉天下明陰陽災異者各三人。」自余鈔撮，他皆仿此。近則天朝諸撰史者，凡有制誥，一字不遺。唯去詔首稱門下，詔尾去主者施行而已。時武承嗣監修國史，見之大怒，謂史官曰：「公輩是何人？而敢輒減詔書！」自是史官寫詔書，雖門下贊詔亦錄。後予聞此說，每嗢噱而已。必以《三王世家》相比，其繁碎則又甚於斯。是知史官之愚，其來尚矣。今之作者，何獨笑武承嗣而已哉！

wèi gōng zǐ chuán yuē: gāo zǔ shǐ wēi shǎo shí, shù wén gōng zǐ xián. jí jí tiān zǐ wèi, měi guò dà liáng, cháng cí gōng zǐ. gāo zǔ shí èr nián, cóng jī qíng bù hái, wèi gōng zǐ zhì shǒu zhǒng wǔ jiā, shì shì suì yǐ sì shí fèng cí gōng zǐ. tài shǐ gōng yuē: wú guò dà liáng zhī xū, qiú wèn qí suǒ wèi yí mén yǐ zhēng xìn líng jūn gù shì. shuō zhě yún: dāng zhàn guó zhī shí, yí mén zhě, chéng zhī dōng mén yě, tiān xià zhū gōng zǐ, yì yǒu xǐ shì zhě yǐ. rán ér xìn líng jūn zhī jiē yán xué yǐn zhě, bù chǐ xià jiāo, míng guān zhū hóu, yǒu yǐ yě. míng guān zhū hóu bù xū ěr. gāo zǔ měi guò zhī, ér lìng mín fèng cí bù jué yě.
《魏公子傳》曰：高祖始微少時，數聞公子賢。及即天子位，每過大梁，常祠公子。高祖十二年，從擊黥布還，為公子置守冢五家，世世歲以四時奉祠公子。太史公曰：吾過大梁之墟，求問其所謂夷門以徵信陵君故事。說者云：當戰國之時，夷門者，城之東門也，天下諸公子，亦有喜士者矣。然而信陵君之接岩穴隱者，不恥下交，名冠諸侯，有以也。名冠諸侯不虛耳。高祖每過之，而令民奉祠不絕也。

lǔ zhòng lián chuán yuē: zhòng lián hào qí wěi tì tǎng zhī huà cè, ér bù kěn shì guān rèn zhí, yóu hǎo chí gāo jié. yóu yú zhào. zhào xiào chéng wáng shí, ér qín wáng shǐ bái qǐ pò zhào zhǎng píng zhī jūn, qián hòu sì shí yú wàn, qín suì dōng wéi hán dān, zhào wáng kǒng, zhū hóu zhī jiù bīng, mò gǎn jī qín jūn wèi ān lí wáng shǐ jiāng jūn jìn bǐ jiù zhào, wèi qín, zhǐ yú yīn, bù jìn wèi wáng shǐ kè jiāng jūn xīn yuán yǎn jiān rù hán dān, yīn píng yuán jūn wèi zhào wáng yuē: qín suǒ yǐ jí wéi zhào zhě, qián yǔ qí mǐn wáng zhēng qiáng wèi dì, yǐ ér fù guī dì hào. jīn qí mǐn wáng yǐ yì ruò, fāng jīn wéi qín xióng tiān xià, cǐ fēi bì tān hán dān, qí yì yù fù qiú wèi dì, zhào chéng fā shǐ zūn qín zhāo wáng wèi dì, qín bì xǐ, bà bīng qù. píng yuán jūn yóu yù wèi yǒu suǒ jué, cǐ shí lǔ lián shì yóu zhào dì huì qín wéi zhào, wén wèi jiāng yù lìng zhào zūn qín wèi dì, nǎi jiàn píng yuán jūn, yuē: shì jiāng nài hé? píng yuán jūn yuē: shèng yě, hé gǎn yán shì. qián wáng sì shí wàn zhī zhòng yú wài, jīn yòu nèi wéi hán dān ér bù néng qù. wèi wáng shǐ kè jiāng jūn xīn yuán yǎn lìng zhào dì qín, jīn qí rén zài cǐ, shèng yě hé gǎn yán shì. lǔ lián yuē: wú shǐ yǐ jūn wèi tiān xià zhī xián gōng zǐ yě wú nǎi jīn rán hòu zhī jūn fēi tiān xià zhī xián gōng zǐ yě, liáng kè xīn yuán yǎn ān zài? wú qǐng wèi jūn zé ér guī zhī. píng yuán jūn yuē: shèng qǐng wèi shào zé jiàn zhī yú xiān shēng. píng yuán jūn suì jiàn xīn yuán yǎn yuē: dōng guó yǒu lǔ lián xiān shēng zhě, jīn qí rén zài cǐ, shèng qǐng wèi shào jiè jiāo zhī yú jiāng jūn. xīn yuán yǎn yuē: wú wén lǔ lián xiān shēng, qí zhī gāo shì yě yǎn, rén chén yě, shǐ shì yǒu zhí, wú bù yuàn jiàn lǔ lián xiān shēng. píng yuán jūn yuē: shèng yǐ xiè zhī yǐ. xīn yuán yǎn xǔ nuò, lǔ zhòng lián jiàn xīn yuán yǎn ér wú yán, xīn yuán yǎn yuē: wú shì jū cǐ wéi chéng zhī zhōng zhě, jiē yǒu qiú píng yuán jūn zhě yě jīn wú guān xiān shēng zhī yù mào, fēi yǒu suǒ qiú yú píng yuán jūn zhě yě hé wèi jiǔ jū cǐ zhòng wéi zhī zhōng ér bù qù? lǔ lián liáng wèi dǔ qín chēng dì zhī hài gù ěr! shǐ liáng dǔ qín chēng dì zhī hài, zé bì qiě zhào yǐ. xīn yuán yǎn yuē: qín chēng dì zhī hài hé rú? lǔ lián yuē: wú jiāng shǐ qín wáng pēng hǎi liáng wáng, xīn yuán yǎn yàng rán bù yuè, yuē: xī! yì tài shèn yǐ, xiān shēng zhī yán yě, xiān shēng yòu wū néng shǐ qín wáng pēng hǎi liáng wáng? lǔ lián yuē: gù yě, wú jiāng yán zhī, jīn qín wàn chéng zhī guó yě, yǔ liáng yì wàn chéng zhī guó yě, jù jù wàn chéng zhī guó, jiāo yǒu chēng wáng zhī míng, dǔ qí yī zhàn ér shèng, yù cóng ér dì zhī yú shì xīn yuán yǎn qǐ, zài bài ér xiè yuē: shǐ yǐ xiān shēng wèi yōng rén, wú nǎi jīn rì zhī xiān shēng wèi tiān xià zhī shì yě shì huì wèi gōng zǐ wú jì duó jìn bǐ jūn yǐ qiú zhào, jī qín jūn, qín jūn suì yǐn ér qù. yú shì píng yuán jūn yù fēng lǔ lián, lǔ lián cí ràng xiè shǐ zhě sān, zhōng bù kěn shòu. píng yuán jūn nǎi zhì jiǔ, jiǔ hān, qǐ qián, yǐ qiān jīn wèi lǔ lián shòu.
《魯仲連傳》曰：仲連好奇偉倜儻之畫策，而不肯仕官任職，游好持高節。游於趙。趙孝成王時，而秦王使白起破趙長平之軍，前後四十餘萬，秦遂東圍邯鄲，趙王恐，諸侯之救兵，莫敢擊秦軍；魏安厘王使將軍晉鄙救趙，畏秦，止於陰，不進；魏王使客將軍新垣衍間入邯鄲，因平原君謂趙王曰：秦所以急圍趙者，前與齊湣王爭強為帝，已而復歸帝號。今齊湣王已益弱，方今惟秦雄天下，此非必貪邯鄲，其意欲復求為帝，趙誠發使尊秦昭王為帝，秦必喜，罷兵去。平原君猶豫未有所決，此時魯連適游趙地會秦圍趙，聞魏將欲令趙尊秦為帝，乃見平原君，曰：事將奈何？平原君曰：勝也，何敢言事。前亡四十萬之眾於外，今又內圍邯鄲而不能去。魏王使客將軍新垣衍令趙帝秦，今其人在此，勝也何敢言事。魯連曰：吾始以君為天下之賢公子也；吾乃今然後知君非天下之賢公子也，梁客新垣衍安在？吾請為君責而歸之。平原君曰：勝請為紹則見之於先生。平原君遂見新垣衍曰：東國有魯連先生者，今其人在此，勝請為紹介交之於將軍。新垣衍曰：吾聞魯連先生，齊之高士也；衍，人臣也，使事有職，吾不願見魯連先生。平原君曰：勝已泄之矣。新垣衍許諾，魯仲連見新垣衍而無言，新垣衍曰：吾視居此圍城之中者，皆有求平原君者也；今吾觀先生之玉貌，非有所求於平原君者也；曷為久居此重圍之中而不去？魯連……梁未睹秦稱帝之害故耳！使梁睹秦稱帝之害，則必且趙矣。新垣衍曰：秦稱帝之害何如？魯連曰：……吾將使秦王烹醢梁王，新垣衍怏然不悅，曰：嘻！亦太甚矣，先生之言也，先生又烏能使秦王烹醢梁王？魯連曰：固也，吾將言之，……今秦萬乘之國也，與梁亦萬乘之國也，俱據萬乘之國，交有稱王之名，睹其一戰而勝，欲從而帝之……於是新垣衍起，再拜而謝曰：始以先生為庸人，吾乃今日知先生為天下之士也……適會魏公子無忌奪晉鄙軍以求趙，擊秦軍，秦軍遂引而去。於是平原君欲封魯連，魯連辭讓謝使者三，終不肯受。平原君乃置酒，酒酣，起前，以千金為魯連壽。……

qū yuán jiǎ shēng chuán yuē: hàn yǒu jiǎ shēng wèi zhǎng shā wáng tài fù, guò xiāng shuǐ tóu shū yǐ diào qū yuán. jiǎ shēng míng yì, luò yáng rén yě. yún yún nǎi yǐ zhé jiǎ shēng wèi zhǎng shā wáng tài fù, jiǎ shēng jì cí wǎng xíng wén zhǎng shā bēi shī, zì yǐ wèi shòu bù dé zhǎng, yòu yǐ zhé qù, yì bù zì dé, jí dù xiāng shuǐ, wèi fù yǐ diào qū yuán. qí cí yuē: jiǎ shēng wèi zhǎng shā wáng tài fù, hòu sān nián, yǒu xiāo fēi rù jiǎ shēng shě, zhǐ yú zuò yú, chǔ rén mìng xiāo yuē: fú. jiǎ shēng jì yǐ zhé jū zhǎng shā, zhǎng shā bēi shī, zì yǐ wèi kǒng shòu bù dé zhǎng, shāng dào zhī, nǎi wèi fù yǐ zì guǎng, qí cí yuē: huái wáng qí, duò mǎ ér sǐ, wú hòu. jiǎ shēng zì shāng wèi fù wú zhuàng, kū qì, suì yú, yì sǐ. jiǎ shēng zhī sǐ, shí nián sān shí sān yǐ.
《屈原賈生傳》曰：漢有賈生為長沙王太傅，過湘水投書以吊屈原。賈生名誼，洛陽人也。云云乃以謫賈生為長沙王太傅，賈生既辭往行聞長沙卑濕，自以為壽不得長，又以謫去，意不自得，及渡湘水，為賦以吊屈原。其詞曰：……賈生為長沙王太傅，後三年，有鴞飛入賈生舍，止於坐隅，楚人命鴞曰：鵩。賈生既以謫居長沙，長沙卑濕，自以為恐壽不得長，傷悼之，乃為賦以自廣，其詞曰：……懷王騎，墮馬而死，無後。賈生自傷為傅無狀，哭泣，歲余，亦死。賈生之死，時年三十三矣。

biǎn què cāng gōng chuán yuē: tài cāng gōng zhě, qí tài cāng zhǎng, lín zī rén yě. xìng chún yú shì, míng yì, shǎo ér xǐ yī fāng shù. gāo hòu bā nián, gèng shòu shī tóng jùn yuán lǐ gōng chéng yáng qìng, qìng nián qī shí yú, wú zi, shǐ yì jǐn qù qí gù fāng, gèng xī yǐ jìn fāng yǔ zhī, chuán huáng dì biǎn què zhī mài shū, wǔ sè zhěn bìng. zhī rén sǐ shēng, jué xián yí, dìng kě zhì, nǎi yào lùn shén jīng, shòu zhī sān nián, wèi rén zhì bìng jué sǐ shēng duō yàn. zhào zhào wèn suǒ wèi zhì bìng sǐ shēng yàn zhě jǐ hé rén? zhǔ míng wèi shuí? zhào wèn gù tài cāng zhǎng chén yì fāng jì suǒ zhǎng, jí suǒ néng zhì bìng zhě, yǒu qí shū wú yǒu? jiē ān shòu xué? shòu xué jǐ hé suì? cháng yǒu suǒ yàn? hé xiàn lǐ rén? hé bìng? yī yào yǐ, qí bìng zhī zhuàng jiē hé rú? qí xī ér duì. chén yì duì yuē: zì yì shǎo shí, xǐ yī yào. yī yào fāng shì zhī, duō bù yàn zhě. zhì gāo hòu bā nián, dé jiàn shī lín zī yuán lǐ gōng chéng yáng qìng. qìng nián qī shí yú, yì de jiàn shì zhī. wèi yì yuē: jǐn qù ér fāng shū, fēi shì yě. qìng yǒu gǔ xiān dào yí chuán huáng dì biǎn què zhī mài shū, wǔ sè zhěn bìng. zhī rén sǐ shēng, jué xián yí, dìng kě zhì, jí yào lùn shū shén jīng. wǒ jiā gěi fù, xīn ài gōng, yù jǐn yǐ wǒ jìn fāng shū xī jiào gōng. chén yì jí yuē: xìng shèn, fēi yì zhī suǒ gǎn wàng yě. chén yì jí bì xí zài bài, yè shòu qí mài shū shàng xià jīng, wǔ sè zhěn qí hāi shù, kuí dù yīn yáng wài biàn yào lùn shí shén jiē yīn yáng jìn shū, shòu dú jiě yàn zhī, kě yī nián suǒ, míng suì jí yàn zhī, yǒu yàn. rán shàng wèi jīng yě. yào shì zhī sān nián suǒ, jí cháng yǐ wèi rén zhì zhěn bìng, jué sǐ shēng, yǒu yàn jīng liáng. jīn qìng yǐ sǐ shí nián, chén yì nián jǐn sān nián, sān shí jiǔ suì yě. qí shì yù shǐ chéng zì yán bìng tóu tòng, chén yì zhěn qí mài, gào yuē: jūn zhī bìng è bù kě yán yě.
《扁鵲倉公傳》曰：太倉公者，齊太倉長，臨淄人也。姓淳于氏，名意，少而喜醫方術。高后八年，更受師同郡元里公乘陽慶，慶年七十餘，無子，使意盡去其故方，更悉以禁方與之，傳黃帝扁鵲之脈書，五色診病。知人死生，決嫌疑，定可治，乃藥論甚精，受之三年，為人治病決死生多驗。……詔召問所為治病死生驗者幾何人？主名為誰？詔問故太倉長臣意方伎所長，及所能治病者，有其書無有？皆安受學？受學幾何歲？嘗有所驗？何縣裡人？何病？醫藥已，其病之狀皆何如？其悉而對。臣意對曰：自意少時，喜醫藥。醫藥方試之，多不驗者。至高后八年，得見師臨淄元里公乘陽慶。慶年七十餘，意得見事之。謂意曰：「盡去而方書，非是也。慶有古先道遺傳黃帝、扁鵲之脈書，五色診病。知人死生，決嫌疑，定可治，及藥論書甚精。我家給富，心愛公，欲盡以我禁方書悉教公。」臣意即曰：「幸甚，非意之所敢望也。」臣意即避席再拜，謁受其脈書上下經，五色診奇咳術，揆度陰陽外變藥論石神接陰陽禁書，受讀解驗之，可一年所，明歲即驗之，有驗。然尚未精也。要事之三年所，即嘗以為人治診病，決死生，有驗精良。今慶已死十年，臣意年盡三年，三十九歲也。齊侍御史成自言病頭痛，臣意診其脈，告曰：君之病惡不可言也。

sòng shì jiā chū yún: xiāng gōng sì wèi hòu, réng wèi wèi sòng xiāng gōng, bù qù sòng xiāng èr zì. wú shì jiā yún hé lǘ, yuè shì jiā yún gōu jiàn, měi yú qí hào shàng jiā wú wáng yuè wáng zì, jù jù wèi cháng shě zhī. mèng cháng jūn chuán yuē: féng gōng xíng róng zhuàng mào shén biàn. àn xíng róng zhuàng mào tóng shì yī shuō, ér fū yǎn chóng chū, fēn wèi sì yán. fán rú cǐ liú, bù kě shèng zài. qí shí èr zhū hóu biǎo yuē: kǒng zǐ cì chūn qiū yuē qí cí wén, qù qí fán zhòng. yòu qū yuán chuán yuē: qí wén yuē, qí cí wēi. guān zi zhǎng cǐ yán, shí yǒu shēn jiàn. jí zì zhuàn shǐ jì, zhēn wú ruò cǐ, qǐ suǒ wèi fēi yán zhī nán ér xíng zhī nán hū?
《宋世家》初云：襄公嗣位後，仍謂為宋襄公，不去宋襄二字。《吳世家》雲闔閭，《越世家》雲勾踐，每於其號上加「吳王」、「越王」字，句句未嘗捨之。《孟嘗君》傳曰：「馮公形容狀貌甚辨。」案形容、狀貌同是一說，而敷演重出，分為四言。凡如此流，不可勝載。其《十二諸侯表》曰：「孔子次《春秋》」「約其辭文，去其繁重。」又《屈原傳》曰：「其文約，其辭微。」觀子長此言，實有深鑒。及自撰《史記》，榛蕪若此，豈所謂非言之難而行之難乎？

hàn shū gōng suì chuán yuē: shàng qiǎn shǐ zhě zhēng suì. yì cáo wáng shēng qǐng cóng. gōng cáo yǐ wèi wáng shēng sù shì jiǔ, wáng jié dù, bù kě shǐ, suì bù tīng. cóng zhì jīng shī, wáng shēng rì yǐn jiǔ, bù shì tài shǒu. huì suì yǐn rù gōng, wáng shēng zuì, cóng hòu hū yuē: míng fǔ qiě zhǐ, yuàn yǒu suǒ bái. suì hái, wèn qí gù, wáng shēng yuē: tiān zǐ jí wèn jūn hé yǐ zhì bó hǎi, jūn bù kě yǒu suǒ chén duì, yí yuē: jiē shèng zhǔ zhī dé, fēi xiǎo chén zhī lì yě. suì shòu qí yán, jì zhì qián, shàng guǒ wèn yǐ zhì zhuàng, suì duì rú wáng shēng yán. tiān zǐ yuè qí yǒu ràng, xiào yuē: jūn ān dé zhǎng zhě zhī yán ér chēng zhī? suì yīn qián yuē: chén fēi zhī cǐ, nǎi chén yì cáo jiào jiè chén yě. shàng yǐ suì nián lǎo, bù rèn gōng qīng, bài wèi shuǐ héng dū wèi. yì cáo wáng shēng wèi shuǐ héng chéng
《漢書·龔遂傳》曰：上遣使者征遂。議曹王生請從。功曹以為王生素嗜酒，亡節度，不可使，遂不聽。從至京師，王生日飲酒，不視太守。會遂引入宮，王生醉，從後呼曰：「明府且止，願有所白。」遂還，問其故，王生曰：「天子即問君何以治渤海，君不可有所陳對，宜曰：『皆聖主之德，非小臣之力也。』」遂受其言，既至前，上果問以治狀，遂對如王生言。天子悅其有讓，笑曰：」君安得長者之言而稱之？」遂因前曰：「臣非知此，乃臣議曹教戒臣也。」上以遂年老，不任公卿，拜為水衡都尉。議曹王生為水衡丞

xīn jìn shū yuán hóng chuán yuē: yuán hóng yǒu yì cái, wén zhāng jué měi, céng wèi yǒng shǐ shī, shì qí fēng qíng suǒ jì. shǎo gū pín, yǐ yùn zū zì yè. xiè shàng shí zhèn niú zhǔ. qiū yè chéng yuè, lǜ ěr yǔ zuǒ yòu wēi fú fàn jiāng. huì hóng zài fǎng zhōng, fěng qí suǒ zuò yǒng shǐ shī, yǒng shēng jì qīng huì liàng, cí yòu zǎo bá lì, suì zhù tīng jiǔ zhī, qiǎn wèn yān, dá yún: shì yuán lín rǔ láng suǒ sòng shī. jí qí yǒng shǐ zhī zuò yě. shàng qīng lǜ yǒu shèng zhì, jí yíng shēng zhōu, yǔ zhī tán lùn, shēn dàn bù mèi. zì cǐ míng yù rì mào yún yún. cóng huán wēn běi fá, zuò běi zhēng fù, jiē qí wén zhī gāo zhě. cháng yǔ wáng xún fú tāo tóng zài huán wēn zuò, wēn lìng tāo dú qí hóng suǒ zuò běi zhēng fù. zhì wén suǒ chuán yú xiāng chuán, yún huò lín yú cǐ yě dàn líng wù yǐ ruì dé, xī shòu tǐ yú yú zhě! jiù ní fù zhī tòng qì, shì shí tòng ér fēi jiǎ qǐ yī xìng zhī zú shāng, nǎi zhì shāng yú tiān xià. qí běn zhì cǐ biàn gǎi yùn. xún yún: cǐ fù fāng chuán qiān zài, wú róng lǜ ěr. jīn yú tiān xià zhī hòu, yí yùn xǐ shì, rán yú xiě sòng zhī zhì, shì wèi wèi jǐn. tāo yún: dé yì xiě yùn yī jù, huò wèi xiǎo shèng. wēn yuē: qīng sī yì zhī. hóng yīng shēng yuē: gǎn bù jué yú yǔ xīn, sù liú fēng ér dú xiě yún yún. xiè ān cháng shǎng qí jī duì biàn sù, hòu ān wèi yáng zhōu cì shǐ, hóng zì lì bù láng chū wèi dōng yáng jùn, nǎi zǔ dào yú yě tíng, shí xián jiē jí. xiè ān yù yǐ zú pò shì zhī, lín bié, zhí qí shǒu, gù jiù zuǒ yòu qǔ yǐ yī shàn shòu zhī, yuē: liáo yǐ zèng xíng. hóng yīng shēng dá yuē: zhé dāng fèng yáng rén fēng, wèi bǐ lí shù. guān zhě wú tàn fú. shí rén tàn qí lǜ ér néng yào yān.
《新晉書·袁宏傳》曰：袁宏有逸才，文章絕美，曾為《詠史詩》，是其風情所寄。少孤貧，以運租自業。謝尚時鎮牛渚。秋夜乘月，率爾與左右微服泛江。會宏在舫中，諷其所作《詠史詩》，詠聲既清會亮，詞又藻拔麗，遂駐聽久之，遣問焉，答云：「是袁臨汝郎所誦詩。」即其詠史之作也。尚傾率有勝致，即迎升舟，與之談論，申旦不寐。自此名譽日茂云云。從桓溫北伐，作《北征賦》，皆其文之高者。嘗與王珣、伏滔同在桓溫坐，溫令滔讀其宏所作《北征賦》。至」聞所傳於相傳，雲獲麟於此野；誕靈物以瑞德，奚受體於虞者！疚尼父之慟泣，似實慟而非假；豈一性之足傷，乃致傷於天下。」其本至此便改韻。珣云：「此賦方傳千載，無容率爾。今於『天下』之後，移韻徙事，然於寫送之致，似為未盡。」滔云：「得益寫韻一句，或為小勝。」溫曰：「卿思益之。」宏應聲曰：「感不絕於予心，愬流風而獨寫」云云。謝安嘗賞其機對辯速，後安為揚州刺史，宏自吏部郎出為東陽郡，乃祖道於冶亭，時賢皆集。謝安欲以卒迫試之，臨別，執其手，顧就左右取以一扇授之，曰：「聊以贈行。」宏應聲答曰：「輒當奉揚仁風，慰彼黎庶。」觀者無嘆服。時人嘆其率而能要焉。

shí liù guó chūn qiū yuē: guō yǔ yǒu nǚ shǐ jī, miào xuǎn liáng ǒu, yǒu xīn yú liú bǐng, suì bié shè yī xí yú zuò qián, wèi zhū dì zǐ yuē: wú yǒu yī nǚ, nián xiàng chéng zhǎng, yù mì yī kuài nǚ xù. shuí zuò cǐ xí zhě, wú dāng hūn yān. bǐng suì fèn yī lái zuò, shén zhì zhàn rán. yuē: xiàng wén xiān shēng yù qiú kuài nǚ xù, bǐng qí rén yě.
《十六國春秋》曰：郭瑀有女始笄，妙選良偶，有心於劉昞，遂別設一席於座前，謂諸弟子曰：「吾有一女，年向成長，欲覓一快女婿。誰坐此席者，吾當婚焉。」昞遂奮衣來坐，神志湛然。曰：「向聞先生欲求快女婿，昞其人也。」