wǔ xíng yī
五行一
xī bā guà zhào ér tiān rén zhī lǐ zhe, jiǔ chóu xù ér dì wáng zhī yīng míng. suī kě yǐ zhī cóng dé huò zì tiān zhī yòu, wéi dào xiàn shén tīng zhī zuì, rán wèi xiáng jǔ zhēng xiào, bèi kǎo yōu míng, suī shí liè dǐng zhì tíng gǔ zhī yì, rán ér wèi jiū zhě zhòng yǐ. zhì yú jiàn wù hòu wáng, duō yǒu suǒ què. gù zhòng ní zuò chūn qiū, jù shū xiáng shěng, yǐ yàn xíng shì. shì zé jiǔ chóu chén qí yì yú qián, chūn qiū liè qí xiào yú hòu yě. dǎi zhì fú shēng chuàng jì dà chuán, wǔ xíng zhī tǐ shǐ xiáng liú xiàng guǎng yǎn hóng fàn, xiū jiù zhī wén yì bèi. gù bān gù zhēn zhuó jīng chuán, xiáng jì tiáo liú, chéng yǐ yī wáng zhī diǎn, bù kě dú què gù yě. fū tiān dào suī wú shēng wú chòu, rán ér yīng ruò yǐng xiǎng, tiān rén zhī yàn, lǐ bù kě wū. sī mǎ biāo zuǎn jí guāng wǔ yǐ lái, yǐ jiū hàn shì wáng shěn wèi shū zhì piān què, fán jué zāi yì, dàn biān dì jì ér yǐ. zì huáng chū yǐ jiàng, èr bǎi yú nián, lǎn qí zāi yāo, yǐ kǎo zhī shì, cháng ruò zhòng guī dá jǔ, bù miù qián shuō. yòu gāo táng lóng guō jǐng chún děng, jù jīng lì cí, zhōng jiē xiǎn yīng. què ér bù xù, shǐ tǐ jiāng kuī. jīn zì sī mǎ biāo yǐ hòu, jiē zhuàn cì lùn xù, sī yì bān gù yuǎn cǎi chūn qiū, jǔ yuǎn míng jìn zhī lì yě. yòu àn yán zhī bù cóng, yǒu jiè chóng zhī niè, liú xīn yǐ wèi máo chóng shì zhī bù míng, yǒu luǒ chóng zhī niè, liú xīn yǐ wèi yǔ chóng. àn yuè lìng, xià chóng yǔ, qiū chóng máo, yí rú xīn shuō, shì yǐ jiù shǐ cóng zhī. wǔ xíng jīng wēi, fēi mò xué suǒ jiū. fán yǐ jīng qián yì zhě, bìng jí qí yán yǐ shì zhī wèi yǒu jiù shuō zhě, tuī zhǔn shì lǐ, yǐ qí lái zhé.
昔八卦兆而天人之理著,九疇序而帝王之應明。雖可以知從德獲自天之祐,違 道陷神聽之罪,然未詳舉徵效,備考幽明,雖時列鼎雉庭谷之異,然而未究者眾矣。 至於鑒悟後王,多有所闕。故仲尼作《春秋》,具書祥眚,以驗行事。是則九疇陳 其義於前,《春秋》列其效於後也。逮至伏生創紀《大傳》,五行之體始詳;劉向 廣演《洪範》,休咎之文益備。故班固斟酌《經》、《傳》,詳紀條流,誠以一王 之典,不可獨闕故也。夫天道雖無聲無臭,然而應若影響,天人之驗,理不可誣。 司馬彪纂集光武以來,以究漢事;王沈《魏書》志篇闕,凡厥災異,但編帝紀而已。 自黃初以降,二百餘年,覽其災妖,以考之事,常若重規沓矩,不謬前說。又高堂 隆、郭景純等,據經立辭,終皆顯應。闕而不序,史體將虧。今自司馬彪以後,皆 撰次論序,斯亦班固遠采《春秋》,舉遠明近之例也。又按言之不從,有介蟲之孽, 劉歆以為毛蟲;視之不明,有蠃蟲之孽,劉歆以為羽蟲。按《月令》,夏蟲羽,秋 蟲毛,宜如歆說,是以舊史從之。五行精微,非末學所究。凡已經前議者,並即其 言以釋之;未有舊說者,推准事理,以俟來哲。
wǔ xíng chuán yuē: tián liè bù sù, yǐn shí bù xiǎng, chū rù bù jié, duó mín nóng shí, jí yǒu jiān móu, zé mù bù qū zhí, wèi mù shī qí xìng ér wèi zāi yě. yòu yuē: mào zhī bù gōng, shì wèi bù sù. jué jiù kuáng, jué fá héng yǔ, jué jí è. shí zé yǒu fú yāo, shí zé yǒu guī niè, shí zé yǒu jī huò, shí zé yǒu xià tǐ shēng shàng zhī kē, shí zé yǒu qīng shěng qīng xiáng. wéi jīn lì mù. bān gù yuē: gài gōng jiàng wèi lún shǐ zhě duō shāng bài, jí mù wèi biàn guài. jiē wèi bù qū zhí yě.
《五行傳》曰:「田獵不宿,飲食不享,出入不節,奪民農時,及有奸謀,則 木不曲直,謂木失其性而為災也。」又曰:「貌之不恭,是謂不肅。厥咎狂,厥罰 恆雨,厥極惡。時則有服妖,時則有龜孽,時則有雞禍,時則有下體生上之疴,時 則有青眚、青祥。惟金沴木。」班固曰:「蓋工匠為輪矢者多傷敗,及木為變怪。」 皆為不曲直也。
mù bù qū zhí:
木不曲直:
wèi wén dì huáng chū liù nián zhēng yuè, yǔ, mù bīng. àn liú xīn shuō, mù bù qū zhí yě. liú xiàng yuē: bīng zhě yīn zhī shèng, mù zhě shǎo yáng, guì chén xiàng yě. cǐ rén jiāng yǒu hài, zé yīn qì xié mù, mù xiān hán, gù dé yǔ ér bīng yě. shì nián liù yuè, lì chéng jùn bīng cài fāng děng shā tài shǒu xú zhì, jù jùn fǎn, duō suǒ xié lüè, bìng jù wáng mìng. qiǎn èr xiào wèi yǔ qīng zhōu cì shǐ gòng tǎo píng zhī. tài shǒu, gǔ zhī zhū hóu, guì chén yǒu hài zhī yīng yě. yī shuō yǐ mù bīng wèi jiǎ bīng zhī xiàng. shì suì, jì tǎo cài fāng yòu bā yuè, tiān zǐ zì jiāng yǐ zhōu shī zhēng wú, róng zú shí yú wàn, lián jīng shù bǎi lǐ, lín jiāng guān bīng.
魏文帝黃初六年正月,雨,木冰。按劉歆說,木不曲直也。劉向曰:「冰者陰 之盛,木者少陽,貴臣象也。此人將有害,則陰氣脅木,木先寒,故得雨而冰也。」 是年六月,利成郡兵蔡方等殺太守徐質,據郡反,多所脅略,並聚亡命。遣二校尉 與青州刺史共討平之。太守,古之諸侯,貴臣有害之應也。一說以木冰為甲兵之象。 是歲,既討蔡方;又八月,天子自將以舟師征吳,戎卒十餘萬,連旍數百里,臨江 觀兵。
jìn yuán dì tài xìng sān nián èr yuè xīn wèi, yǔ, mù bīng. hòu èr nián, zhōu yǐ dài yuān diāo xié liú kuí jiē yù hài, yǔ chūn qiū tóng shì, shì qí yīng yě. yī yuē, shì hòu wáng dūn gōng jīng shī, yòu qí xiàng yě.
晉元帝太興三年二月辛未,雨,木冰。後二年,周顗、戴淵、刁協、劉隗皆遇 害,與《春秋》同事,是其應也。一曰,是後王敦攻京師,又其象也。
jìn mù dì yǒng hé bā nián zhēng yuè yǐ sì, yǔ, mù bīng. shì nián, yīn hào běi fá míng nián, jūn bài shí nián, fèi chù. yòu yuē, xún xiàn yīn hào běi fá, huán wēn rù guān zhī xiàng yě.
晉穆帝永和八年正月乙巳,雨,木冰。是年,殷浩北伐;明年,軍敗;十年, 廢黜。又曰,荀羨、殷浩北伐,桓溫入關之象也。
jìn xiào wǔ dì tài yuán shí sì nián shí èr yuè yǐ sì, yǔ, mù bīng. míng nián èr yuè, wáng gōng wèi běi fān bā yuè, yǔ kǎi wèi xī fān jiǔ yuè, wáng guó bǎo wèi zhōng shū lìng, xún jiā lǐng jūn jiāng jūn shí qī nián, yīn zhòng kān wèi jīng zhōu. suī xié zhèng yì guī, ér zhōng tóng cuī miè, shì qí yīng yě. yī yuē, fú jiān suī bài, guān hé wèi yī, dīng líng xiān bēi, qīn lüè sī yǎn, dòu yáng shèng shàn bī liáng yōng, bīng yì bù yǐ, yòu qí xiàng yě.
晉孝武帝太元十四年十二月乙巳,雨,木冰。明年二月,王恭為北蕃;八月, 庾楷為西蕃;九月,王國寶為中書令,尋加領軍將軍;十七年,殷仲堪為荊州。雖 邪正異規,而終同摧滅,是其應也。一曰,苻堅雖敗,關、河未一,丁零鮮卑,侵 略司、兗,竇揚勝扇逼梁、雍,兵役不已,又其象也。
wú sūn liàng jiàn xìng èr nián, zhū gé kè zhēng huái nán, xíng hòu, suǒ zuò tīng shì dòng zhōng zhé. kè wàng xìng zhēng yì, duó mín nóng shí, zuò wèi xié móu, shāng guó cái lì, gù mù shī qí xìng, zhì huǐ zhé yě. jí xuán shī ér zhū miè, yú zhōu yì yòu wèi dòng ráo zhī xiōng yě.
吳孫亮建興二年,諸葛恪征淮南,行後,所坐聽事棟中折。恪妄興征役,奪民 農時,作為邪謀,傷國財力,故木失其性,致毀折也。及旋師而誅滅,於《周易》 又為棟橈之凶也。
jìn wǔ dì tài kāng wǔ nián wǔ yuè, xuān dì miào dì xiàn liáng zhé. bā nián zhēng yuè, tài miào diàn yòu xiàn, gǎi zuò miào, zhú jī jí quán. qí nián jiǔ yuè, suì gèng yíng xīn miào, yuǎn zhì míng cái, zá yǐ tóng zhù. chén xié wèi jiàng, zuò zhě liù wàn rén. shí nián sì yuè, nǎi chéng. shí yī yuè gēng yín, liáng yòu zhé. àn dì xiàn zhě, fēn lí zhī xiàng liáng zhé zhě, mù bù qū zhí yě. sūn shèng yuē: yú shí hòu gōng diàn yǒu niè huǒ, yòu miào liáng wú gù zì zhé. xiān shì dì duō bù yù, yì è zhī. míng nián, dì bēng, ér wáng shì pín luàn, suì wáng tiān xià.
晉武帝太康五年五月,宣帝廟地陷梁折。八年正月,太廟殿又陷,改作廟,築 基及泉。其年九月,遂更營新廟,遠致名材,雜以銅柱。陳勰為匠,作者六萬人。 十年四月,乃成。十一月庚寅,梁又折。按地陷者,分離之象;梁折者,木不曲直 也。孫盛曰:於時後宮殿有孽火,又廟梁無故自折。先是帝多不豫,益惡之。明年, 帝崩,而王室頻亂,遂亡天下。
jìn huì dì tài ān èr nián, chéng dū wáng yǐng shǐ lù jī lǜ zhòng xiàng jīng shī, jī zhǎng shā wáng yì. jūn shǐ yǐn ér yá gān zhé, é ér zhàn bài, jī bèi zhū. yǐng xún bēn kuì, zú cì sǐ. chū, hé jiān wáng yóng móu xiān zhū zhǎng shā, fèi tài zǐ, lì yǐng. zhǎng shā zhī zhī, zhū qí dǎng biàn cuì děng, gù yǐng lái fá. jī yòu yǐ yǐng dé xiá ěr xīn, jiāng wèi hàn zhī dài wáng, suì wěi zhì yú yǐng, wèi fàn cóng zhī jiāng. cǐ jiē jiān móu zhī fá, mù bù qū zhí yě.
晉惠帝太安二年,成都王穎使陸機率眾向京師,擊長沙王乂。軍始引而牙竿折, 俄而戰敗,機被誅。穎尋奔潰,卒賜死。初,河間王顒謀先誅長沙,廢太子,立穎。 長沙知之,誅其黨卞粹等,故穎來伐。機又以穎得遐邇心,將為漢之代王,遂委質 於穎,為犯從之將。此皆奸謀之罰,木不曲直也。
wáng dūn zài wǔ chāng, líng xià yí zhàng shēng huá rú lián huā zhuàng, wǔ liù rì ér wěi luò, cǐ mù shī qí xìng ér wèi biàn yě. gàn bǎo yuē: líng hé, zūn guì zhě zhī yí líng xià, zhǔ wēi yí zhī guān. jīn kuáng huā shēng yú kū mù, yòu zài líng hé zhī jiān, yán wēi yí zhī fù, róng huá zhī shèng, jiē rú kuáng huā zhī fā, bù kě jiǔ yě. qí hòu zhōng yǐ nì mìng, méi yòu jiā lù, shì qí yīng yě. yī shuō cǐ huā niè yě, yú zhōu yì wèi kū yáng shēng huá.
王敦在武昌,鈴下儀仗生華如蓮花狀,五六日而萎落,此木失其性而為變也。 干寶曰:「鈴合,尊貴者之儀;鈴下,主威儀之官。今狂花生於枯木,又在鈴合之 間,言威儀之富,榮華之盛,皆如狂花之發,不可久也。」其後終以逆命,沒又加 戮,是其應也。一說此花孽也,於《周易》為「枯楊生華」。
huán xuán shǐ cuàn, lóng qí gān zhé. xuán tián liè chū rù, bù jué hūn yè, yǐn shí zì shē, tǔ shuǐ fáng nóng, yòu duō jiān móu, gù mù shī qí xìng yě. fū qí suǒ yǐ nǐ sān chén, zhāng zhe míng yě. qí gān zhī zhé, gāo míng qù yǐ. zài wèi bā shí rì ér bài.
桓玄始篡,龍旗竿折。玄田獵出入,不絕昏夜,飲食恣奢,土水妨農,又多奸 謀,故木失其性也。夫旗所以擬三辰,章著明也。旗竿之折,高明去矣。在位八十 日而敗。
sòng míng dì tài shǐ èr nián wǔ yuè bǐng wǔ, nán láng yá lín yí huáng chéng shān dào shì shèng dào dù táng wū yī zhù zì rán, yè guāng zhào shì nèi. cǐ mù shī qí xìng yě. huò yún mù fǔ zì guāng. fèi dì shēng míng yuán nián, wú xìng yú háng shě tíng hé xùn shù shēng lǐ shí. hé xùn shù, mín jiān suǒ wèi hú tuí shù.
宋明帝泰始二年五月丙午,南琅邪臨沂黃城山道士盛道度堂屋一柱自然,夜光 照室內。此木失其性也。或雲木腐自光。廢帝升明元年,吳興餘杭舍亭禾蕈樹生李 實。禾蕈樹,民間所謂胡頹樹。
mào bù gōng:
貌不恭:
wèi wén dì jū liàng àn zhī shǐ, biàn shù chū yóu liè, tǐ mào bù zhòng, fēng shàng tōng tuō. gù dài líng yǐ zhí jiàn dǐ zuì, bào xūn yǐ wù zhǐ jí xíng. tiān xià huà zhī, xián jiàn shǒu jié, cǐ mào zhī bù gōng yě. shì yǐ xiǎng guó bù yǒng, hòu zuò duǎn cù. chūn qiū lǔ jūn jū sàng bù āi, zài qī ér yǒu jiā róng, mù shū wèi zhī bù dù, hòu zhōng chū bēn. gài tóng shì yě.
魏文帝居諒暗之始,便數出遊獵,體貌不重,風尚通脫。故戴凌以直諫抵罪, 鮑勛以迕旨極刑。天下化之,咸賤守節,此貌之不恭也。是以享國不永,後祚短促。 《春秋》魯君居喪不哀,在戚而有嘉容,穆叔謂之不度,後終出奔。蓋同事也。
wèi shàng shū dèng yáng, xíng bù chí zòng, jīn bù shù tǐ, zuò qǐ qīng yǐ, ruò wú shǒu zú. cǐ mào zhī bù gōng yě. guǎn hé wèi zhī guǐ zào. guǐ zào zhě, xiōng zhōng zhī zhēng. hòu zú zhū sǐ.
魏尚書鄧颺,行步弛縱,筋不束體,坐起傾倚,若無手足。此貌之不恭也。管 輅謂之鬼躁。鬼躁者,凶終之徵。後卒誅死。
jìn huì dì yuán kāng zhōng, guì yóu zǐ dì xiāng yǔ wèi sàn fā luǒ shēn zhī yǐn, duì nòng bì qiè. nì zhī zhě shāng hǎo, fēi zhī zhě fù jī. xī shì zhī shì, chǐ bù yǔ yān. gài hú dí qīn zhōng guó zhī méng yě. qǐ tú yī chuān zhī mín, yī bèi fā ér jì zhě hū? jìn huì dì yuán kāng zhōng, jiǎ mì qīn guì, shù rù èr gōng, yǔ chǔ jūn yóu xì, wú jiàng xià xīn. yòu cháng tóng yì qí zhēng dào, chéng dū wáng yǐng lì sè yuē: huáng tài zǐ, guó zhī chǔ èr, jiǎ mì hé gǎn wú lǐ! mì yóu bù quān, gù jí yú huò.
晉惠帝元康中,貴遊子弟相與為散發倮身之飲,對弄婢妾。逆之者傷好,非之 者負譏。希世之士,恥不與焉。蓋胡、翟侵中國之萌也。豈徒伊川之民,一被發而 祭者乎?晉惠帝元康中,賈謐親貴,數入二宮,與儲君遊戲,無降下心。又嘗同弈 棋爭道,成都王穎厲色曰:「皇太子,國之儲貳,賈謐何敢無禮!」謐猶不悛,故 及於禍。
qí wáng jiǒng jì zhū zhào lún, yīn liú fǔ zhèng, zuò bài bǎi guān, fú chì tái fǔ, yín zhuān jiāo, bù yī zhāo jìn. cǐ kuáng zì bù sù zhī róng yě. tiān xià mò bù gāo qí gōng, ér lǜ qí wáng yě. jiǒng zhōng fú gǎi, suì zhì yí miè.
齊王冏既誅趙倫,因留輔政,坐拜百官,符敕台府,淫FW專驕,不一朝覲。 此狂恣不肅之容也。天下莫不高其功,而慮其亡也。冏終弗改,遂至夷滅。
tài yuán zhōng, rén bù fù zhe qiào tóu. tóu zhě, yuán shǒu qiào zhě, lìng fā bù chuí, zhù yuán shǒu wèi yí shì zhě yě. jīn hū fèi zhī, ruò rén jūn dú lì wú fǔ, yǐ zhì wēi wáng yě. qí hòu huán xuán cuàn wèi. jiù wèi jī zhě, chǐ jiē dá pián shàng, míng yuē lù mǎo. tài yuán zhōng, hū bù chè, míng yuē: yīn mǎo. qí hòu duō yīn móu, suì zhì dà luàn.
太元中,人不復著帩頭。頭者,元首;帩者,令發不垂,助元首為儀飾者也。 今忽廢之,若人君獨立無輔,以至危亡也。其後桓玄篡位。舊為屐者,齒皆達楄上, 名曰「露卯」。太元中,忽不徹,名曰:「陰卯」。其後多陰謀,遂致大亂。
jìn ān dì yì xī qī nián, jìn cháo bài shòu liú yì shì zǐ. yì yǐ wáng mìng zhī zhòng, dāng shè xiǎng yàn qīn, qǐng lì zuǒ lín shì. zhì rì, guó liáo bù zhòng bái, mò bài yú jiù zhōng. wáng rén jiāng fǎn mìng, yì fāng zhī, dà yǐ wèi hèn, miǎn láng zhōng lìng liú jìng shū guān. shí zhě guài yān. cǐ duò lüè jiā lǐ, bù sù zhī yāo yě.
晉安帝義熙七年,晉朝拜授劉毅世子。毅以王命之重,當設饗宴親,請吏佐臨 視。至日,國僚不重白,默拜於廄中。王人將反命,毅方知,大以為恨,免郎中令 劉敬叔官。識者怪焉。此墮略嘉禮,不肅之妖也。
chén jùn xiè líng yùn yǒu yì cái, měi chū rù, zì fú jiē zhě cháng shù rén. mín jiān yáo yuē sì rén qiè yī qún, sān rén zhuō zuò xí shì yě. cǐ gài bù sù zhī jiù, hòu zuò zhū.
陳郡謝靈運有逸才,每出入,自扶接者常數人。民間謠曰「四人挈衣裙,三人 捉坐席」是也。此蓋不肅之咎,後坐誅。
sòng míng dì tài shǐ zhōng, xìng chén ruǎn diàn fū shì qīng cháo tíng, shì yǔ háo lì, chē fú xiān míng, chéng chē cháng piān xiàng yī biān, wéi zhèng lì zhí suī zhī tǐ. shí rén duō mù xiào. cǐ yì mào bù gōng zhī shī yě. shí piān zuǒ zhī huà xíng, fāng zhèng zhī dào fèi yǐ.
宋明帝泰始中,幸臣阮佃夫勢傾朝廷,室宇豪麗,車服鮮明,乘車常偏向一邊, 違正立執綏之體。時人多慕效。此亦貌不恭之失也。時偏左之化行,方正之道廢矣。
hòu fèi dì cháng dān qí yóu áo, chū rù shì lǐ yíng sì, wèi cháng yù niǎn. zhōng yǐ yǔn miè.
後廢帝常單騎游遨,出入市里營寺,未嘗御輦。終以殞滅。
héng yǔ:
恆雨:
wèi míng dì tài hé yuán nián qiū, shù dà yǔ, duō bào léi diàn, fēi cháng, zhì shā niǎo què. àn yáng fù shàng shū, cǐ héng yǔ zhī fá yě. shí dì jū sàng bù āi, chū rù yì liè wú dù, shē chǐ fán xìng, duó mín nóng shí, gù mù shī qí xìng ér héng yǔ wèi zāi yě. tài hé sì nián bā yuè, dà yǔ lín sān shí yú rì, yī luò hé hàn jiē yì, suì yǐ xiōng jī.
魏明帝太和元年秋,數大雨,多暴雷電,非常,至殺鳥雀。案楊阜上疏,此恆 雨之罰也。時帝居喪不哀,出入弋獵無度,奢侈繁興,奪民農時,故木失其性而恆 雨為災也。太和四年八月,大雨霖三十餘日,伊、洛、河、漢皆溢,歲以凶飢。
sūn liàng tài píng èr nián èr yuè jiǎ yín, dà yǔ zhèn diàn yǐ mǎo, xuě, dà hán. àn liú xīn shuō, cǐ shí dāng yǔ ér bù dāng dà, dà yǔ, héng yǔ zhī fá yě. yú shǐ zhèn diàn zhī míng rì ér xuě dà hán, yòu héng hán zhī fá yě. liú xiàng yǐ wèi jì yǐ zhèn diàn, zé xuě bù dāng fù jiàng, jiē shī shí zhī yì yě. tiān jiè ruò yuē, wèi jūn shī shí, zéi chén jiāng qǐ. xiān zhèn diàn ér hòu xuě zhě, yīn jiàn jiān xì, qǐ ér shèng yáng, nì shā zhī huò jiāng jí yě. liàng bù wù, xún jiàn fèi. cǐ yǔ chūn qiū lǔ yǐn tóng yě.
孫亮太平二年二月甲寅,大雨震電;乙卯,雪,大寒。案劉歆說,此時當雨而 不當大,大雨,恆雨之罰也。於始震電之明日而雪大寒,又恆寒之罰也。劉向以為 既已震電,則雪不當復降,皆失時之異也。天戒若曰,為君失時,賊臣將起。先震 電而後雪者,陰見間隙,起而勝陽,逆殺之禍將及也。亮不悟,尋見廢。此與《春 秋》魯隱同也。
jìn wǔ dì tài shǐ liù nián liù yuè, dà yǔ lín jiǎ chén, hé luò qìn shuǐ tóng shí bìng yì, liú sì qiān jiǔ bǎi yú jiā, shā èr bǎi yú rén, méi qiū jià qiān sān bǎi liù shí yú qǐng. jìn wǔ tài kāng wǔ nián qī yuè, rèn chéng liáng guó bào yǔ, hài dòu mài. tài kāng wǔ nián jiǔ yuè, nán ān lín yǔ bào xuě, zhé shù mù, hài qiū jià wèi jùn huái nán píng yuán yǔ shuǐ, shāng qiū jià. shì qiū, wèi jùn xī píng jùn jiǔ xiàn lín yǔ bào shuǐ, shuāng shāng qiū jià.
晉武帝泰始六年六月,大雨霖;甲辰,河、洛、沁水同時並溢,流四千九百餘 家,殺二百餘人,沒秋稼千三百六十餘頃。晉武太康五年七月,任城、梁國暴雨, 害豆麥。太康五年九月,南安霖雨暴雪,折樹木,害秋稼;魏郡、淮南、平原雨水, 傷秋稼。是秋,魏郡、西平郡九縣霖雨暴水,霜傷秋稼。
jìn huì dì yǒng níng yuán nián shí yuè, yì yáng nán yáng dōng hǎi lín yǔ, yān hài qiū mài.
晉惠帝永寧元年十月,義陽、南陽、東海霖雨,淹害秋麥。
jìn chéng dì xián kāng yuán nián bā yuè yǐ chǒu, jīng zhōu zhī zhǎng shā yōu lǐ líng wǔ líng zhī lóng yáng sān xiàn, yǔ shuǐ fú piāo wū shì, shā rén, shāng sǔn qiū jià.
晉成帝咸康元年八月乙丑,荊州之長沙攸、醴陵、武陵之龍陽三縣,雨水浮漂 屋室,殺人,傷損秋稼。
sòng wén dì yuán jiā èr shí yī nián liù yuè, jīng yì lián yǔ bǎi yú rì, dà shuǐ.
宋文帝元嘉二十一年六月,京邑連雨百餘日,大水。
xiào wǔ dì dà míng yuán nián zhēng yuè, jīng yì yǔ shuǐ. dà míng wǔ nián qī yuè, jīng yì yǔ shuǐ. dà míng bā nián bā yuè, jīng yì yǔ shuǐ.
孝武帝大明元年正月,京邑雨水。大明五年七月,京邑雨水。大明八年八月, 京邑雨水。
míng dì tài shǐ èr nián liù yuè, jīng yì yǔ shuǐ.
明帝太始二年六月,京邑雨水。
shùn dì shēng míng sān nián sì yuè yǐ hài, wú jùn tóng lú xiàn bào fēng léi diàn, yáng shā zhé mù, shuǐ píng dì èr zhàng, liú piào jū mín.
順帝升明三年四月乙亥,吳郡桐廬縣暴風雷電,揚砂折木,水平地二丈,流漂 居民。
fú yāo:
服妖:
wèi wǔ dì yǐ tiān xià xiōng huāng, zī cái fá guì, shǐ nǐ gǔ pí biàn, cái jiān bó wèi bái qià, yǐ yì jiù fú. fù xuán yuē: bái nǎi jūn róng, fēi guó róng yě. gàn bǎo yǐ wèi gǎo sù, xiōng sàng zhī xiàng qià, huǐ rǔ zhī yán yě. gài gé dài zhī hòu, gōng shā zhī yāo yě. chū wèi bái qià, héng fèng qí qián yǐ bié hòu, míng zhī yuē yán, sú chuán xíng zhī. zhì jìn yǒng jiā zhī jiān, shāo qù qí fèng, míng wú yán qià. ér fù rén shù fà, qí huǎn mí shén, jì zhī jiān bù néng zì lì, fā bèi yú é, mù chū ér yǐ. wú yán zhě, kuì zhī yán yě fù é zhě, cán zhī mào qí huǎn mí shén, yán tiān xià wàng lǐ yǔ yì, fàng zòng qíng xìng, jí qí zhōng jí, zhì hū dà chǐ yě. yǒng jiā zhī hòu, èr dì bù fǎn, tiān xià kuì yān. wèi míng dì zhe xiù mào, bèi piǎo wán bàn xiù, cháng yǐ jiàn zhí chén yáng fù. fù jiàn yuē: cǐ yú lǐ hé fǎ fú xié? dì mò rán. jìn fú yāo yě. piǎo, fēi lǐ zhī sè, xiè fú bù èr. jīn zhī rén zhǔ, qīn yù fēi fǎ zhī zhāng, suǒ wèi zì zuò niè bù kě ráng yě. dì jì bù xiǎng yǒng nián, shēn méi ér lù qù wáng shì, hòu sì bù zhōng, suì wáng tiān xià.
魏武帝以天下凶荒,資財乏匱,始擬古皮弁,裁縑帛為白帢,以易舊服。傅玄 曰:「白乃軍容,非國容也。」干寶以為縞素,凶喪之象;帢,毀辱之言也。蓋革 代之後,攻殺之妖也。初為白帢,橫縫其前以別後,名之曰「顏」,俗傳行之。至 晉永嘉之間,稍去其縫,名「無顏帢」。而婦人束髮,其緩彌甚,紒之堅不能自立, 發被於額,目出而已。無顏者,愧之言也;覆額者,慚之貌;其緩彌甚,言天下忘 禮與義,放縱情性,及其終極,至乎大恥也。永嘉之後,二帝不反,天下愧焉。魏 明帝著繡帽,被縹紈半袖,嘗以見直臣楊阜。阜諫曰:「此於禮何法服邪?」帝默 然。近服妖也。縹,非禮之色,褻服不貳。今之人主,親御非法之章,所謂自作孽 不可禳也。帝既不享永年,身沒而祿去王室,後嗣不終,遂亡天下。
wèi míng dì jǐng chū yuán nián, fā tóng zhù wèi jù rén èr, hào yuē wēng zhòng, zhì zhī sī mǎ mén wài. àn gǔ zhǎng rén jiàn, wèi guó wáng zhǎng dí jiàn lín táo, wèi qín wáng zhī huò. shǐ huáng bù wù, fǎn yǐ wèi jiā xiáng, zhù tóng rén yǐ xiàng zhī. wèi fǎ wáng guó zhī qì, ér yú yì jìng wú qǔ yān. gài fú yāo yě.
魏明帝景初元年,發銅鑄為巨人二,號曰「翁仲」,置之司馬門外。案古長人 見,為國亡;長狄見臨洮,為秦亡之禍。始皇不悟,反以為嘉祥,鑄銅人以象之。 魏法亡國之器,而於義竟無取焉。蓋服妖也。
wèi shàng shū hé yàn, hǎo fú fù rén zhī fú. fù xuán yuē: cǐ fú yāo yě. fū yī shang zhī zhì, suǒ yǐ dìng shàng xià, shū nèi wài yě. dà yá yún: xuán gǔn chì xì, gōu yīng lòu xī. gē qí wén yě. xiǎo yǎ yún: yǒu yán yǒu yì, gòng wǔ zhī fú. yǒng qí wǔ yě. ruò nèi wài bù shū, wáng zhì shī xù, fú yāo jì zuò, shēn suí zhī wáng. mò xǐ guān nán zǐ zhī guān, jié wáng tiān xià hé yàn fú fù rén zhī fú, yì wáng qí jiā. qí jiù jūn yě.
魏尚書何晏,好服婦人之服。傅玄曰:「此服妖也。」夫衣裳之制,所以定上 下,殊內外也。《大雅》云:「玄袞赤舄,鈎膺鏤錫。」歌其文也。《小雅》云: 「有嚴有翼,共武之服。」詠其武也。若內外不殊,王制失敘,服妖既作,身隨之 亡。末喜冠男子之冠,桀亡天下;何晏服婦人之服,亦亡其家。其咎均也。
wú fù rén zhī xiū róng zhě, jí shù qí fā, ér mó jiǎo guò yú ěr. gài qí sú zì cāo shù dà jí, ér lián yú shī zhōng zhī wèi yě. gù wú zhī fēng sú, xiāng qū yǐ jí, yán lùn dàn shè, yǐ kè bó xiāng shàng. jū sān nián zhī sàng zhě, wǎng wǎng yǒu zhì huǐ yǐ sǐ. zhū gé huàn zhī, zhe zhèng jiāo lùn, suī bù kě yǐ jīng xùn zhěng luàn, gài yì jiù shí zhī zuò yě. sūn xiū hòu, yī fú zhī zhì, shàng zhǎng xià duǎn, yòu jī lǐng wǔ liù ér shang jū yī èr. gàn bǎo yuē: shàng ráo shē, xià jiǎn bī, shàng yǒu yú xià bù zú zhī yāo yě. zhì sūn hào, guǒ shē bào zì qíng yú shàng, ér bǎi xìng diāo kùn yú xià, zú yǐ wáng guó. shì qí yīng yě.
吳婦人之修容者,急束其發,而劘角過於耳。蓋其俗自操束大急,而廉隅失中 之謂也。故吳之風俗,相驅以急,言論彈射,以刻薄相尚。居三年之喪者,往往有 致毀以死。諸葛患之,著《正交論》,雖不可以經訓整亂,蓋亦救時之作也。孫休 後,衣服之制,上長下短,又積領五六而裳居一二。干寶曰:「上饒奢,下儉逼, 上有餘下不足之妖也。」至孫皓,果奢暴恣情於上,而百姓雕困於下,卒以亡國。 是其應也。
jìn xìng hòu, yī fú shàng jiǎn xià fēng, zhe yī zhě jiē yàn yāo gài qún. jūn shuāi ruò, chén fàng zòng, xià yǎn shàng zhī xiàng yě. líng chí zhì yuán kāng mò, fù rén chū liǎng dāng, jiā hū jìng zhī shàng, cǐ nèi chū wài yě. wèi chē chéng zhě, gǒu guì qīng xì, yòu shù biàn yì qí xíng, jiē yǐ bái miè wèi chún, gǔ sàng chē zhī yí xiàng. chéng zhě, jūn zǐ zhī qì, gài jūn zǐ lì xīn wú héng, shì bù chóng shí yě. gàn bǎo yuē: jí jìn zhī huò, tiān zǐ shī bǐng, quán zhì chǒng chén, xià yǎn shàng zhī yīng yě. yǒng jiā mò, liù gōng cái rén, liú xǐ róng dí, nèi chū wài zhī yīng yě. jí tiān xià luàn rǎo, zǎi fǔ fāng bó, duō fù qí rèn, yòu shù gǎi yì, bù chóng shí zhī yīng yě.
晉興後,衣服上儉下豐,著衣者皆厭腰蓋裙。君衰弱,臣放縱,下掩上之象也。 陵遲至元康末,婦人出兩襠,加乎脛之上,此內出外也。為車乘者,苟貴輕細,又 數變易其形,皆以白蔑為純,古喪車之遺象。乘者,君子之器,蓋君子立心無恆, 事不崇實也。干寶曰:「及晉之禍,天子失柄,權制寵臣,下掩上之應也。永嘉末, 六宮才人,流徙戎、翟,內出外之應也。及天下亂擾,宰輔方伯,多負其任,又數 改易,不崇實之應也。」
jìn wǔ dì tài shǐ hòu, zhōng guó xiāng shàng yòng hú chuáng mò pán, jí wèi qiāng zhǔ mò zhì. guì rén fù shì, bì zhì qí qì, jí xiǎng jiā huì, jiē cǐ wèi xiān. tài kāng zhōng, tiān xià yòu yǐ zhān wèi mò tóu jí luò dài jīn kǒu, bǎi xìng xiāng xì yuē, zhōng guó bì wèi hú suǒ pò yě. zhān chǎn yú hú, ér tiān xià yǐ wèi mò tóu dài shēn jīn kǒu, hú jì sān zhì zhī yǐ, néng wú bài hū. gàn bǎo yuē: yuán kāng zhōng, dī qiāng fǎn, zhì yú yǒng jiā, liú yuān shí lè suì yǒu zhōng dōu. zì hòu sì yí dié jù huá tǔ, shì qí yīng yě.
晉武帝泰始後,中國相尚用胡床、貊盤,及為羌煮、貊炙。貴人富室,必置其 器,吉享嘉會,皆此為先。太康中,天下又以氈為絈頭及絡帶、衿口,百姓相戲曰, 中國必為胡所破也。氈產於胡,而天下以為絈頭帶身、衿口,胡既三制之矣,能無 敗乎。干寶曰:「元康中,氐、羌反,至於永嘉,劉淵、石勒遂有中都。自後四夷 迭據華土,是其應也。」
jìn wǔ dì tài kāng hòu, tiān xià wèi jiā zhě, yí fù rén yú dōng fāng, kōng lái běi tíng, yǐ wèi yuán yòu. gàn bǎo yuē: fū wáng cháo nán xiàng, zhèng yáng yě hòu běi gōng, wèi tài yīn yě shì zǐ jū dōng gōng, wèi shǎo yáng yě. jīn jū nèi yú dōng, shì yǔ wài jù nán miàn yě. kàng yáng wú yīn, fù rén shī wèi ér gàn shǎo yáng zhī xiàng yě. jiǎ hòu chán lù mǐn huái, é ér huò bài yì jí.
晉武帝太康後,天下為家者,移婦人於東方,空萊北庭,以為園囿。干寶曰: 「夫王朝南向,正陽也;後北宮,位太陰也;世子居東宮,位少陽也。今居內於東, 是與外俱南面也。亢陽無陰,婦人失位而干少陽之象也。賈后讒戮愍懷,俄而禍敗 亦及。」
xī chū zuò lǚ zhě, fù rén yuán tóu, nán zǐ fāng tóu. yuán zhě, shùn cóng zhī yì, suǒ yǐ bié nán nǚ yě. jìn tài kāng chū, fù rén jiē lǚ fāng tóu, cǐ qù qí yuán cóng, yǔ nán wú bié yě. tài kāng zhī zhōng, tiān xià wèi jìn shì níng zhī wǔ, shǒu jiē bēi pán fǎn fù zhī, gē yuē: jìn shì níng, wǔ bēi pán. fū lè shēng rén xīn, suǒ yǐ guān shì. gù jì yuē: zǒng gàn shān lì, wǔ wáng zhī shì yě fā yáng dǎo lì, tài gōng zhī zhì yě wǔ luàn jiē zuò, zhōu zhào zhī zhì yě. yòu yuē: qí zhì mín láo zhě, wǔ xíng zhuì yuǎn qí zhì mín yì zhě, wǔ xíng zhuì jìn. jīn jiē bēi pán yú shǒu shàng ér fǎn fù zhī, zhì wēi yě. bēi pán zhě, jiǔ shí zhī qì yě. ér míng yuē jìn shì níng zhě, yán jìn shì zhī shì, tōu gǒu yú jiǔ shí zhī jiān, ér qí zhī bù jí yuǎn, jìn shì zhī níng, yóu bēi pán zhī zài shǒu yě.
昔初作履者,婦人圓頭,男子方頭。圓者,順從之義,所以別男女也。晉太康 初,婦人皆履方頭,此去其圓從,與男無別也。太康之中,天下為《晉世寧》之舞, 手接杯盤反覆之,歌曰:「晉世寧,舞杯盤。」夫樂生人心,所以觀事。故《記》 曰:「總干山立,武王之事也;發揚蹈厲,太公之志也;《武》亂皆坐,周、召之 治也。」又曰:「其治民勞者,舞行綴遠;其治民逸者,舞行綴近。今接杯盤於手 上而反覆之,至危也。杯盤者,酒食之器也。而名曰《晉世寧》者,言晉世之士, 偷苟於酒食之間,而其知不及遠,晉世之寧,猶杯盤之在手也。」
jìn huì dì yuán kāng zhōng, fù rén zhī shì yǒu wǔ bīng pèi, yòu yǐ jīn yín dài mào zhī shǔ wèi fǔ yuè gē jǐ, yǐ dāng jī wéi. gàn bǎo yuē: nán nǚ zhī bié, guó zhī dà jié, gù fú wù yì děng, zhì bì bù tóng. jīn fù rén ér yǐ bīng qì wèi shì, yòu yāo zhī dà yě. suì yǒu jiǎ hòu zhī shì, zhōng yǐ bīng wáng tiān xià.
晉惠帝元康中,婦人之飾有五兵佩,又以金、銀、玳瑁之屬為斧、鉞、戈、戟, 以當笄囗。干寶曰:「男女之別,國之大節,故服物異等,贄幣不同。今婦人而以 兵器為飾,又妖之大也。遂有賈后之事,終以兵亡天下。」
yuán kāng zhōng, fù rén jié fà zhě, jì chéng, yǐ zēng jí shù qí huán, míng yuē xié zi jì. shǐ zì zhōng gōng, tiān xià huà zhī. qí hòu jiǎ hòu guǒ hài tài zǐ. yuán kāng zhōng, tiān xià shǐ xiāng fǎng wèi wū zhàng, yǐ zhù yē qí hòu, shāo shī qí chún, zhù zé zhí zhī. fū mù, dōng fāng zhī xíng, jīn zhī chén yě. zhàng zhě, fú tǐ zhī qì, wū qí tóu zhě, yóu biàn yòng yě. bì bàng zhù yē zhě, bàng jiù zhī xiàng yě. wáng shì duō gù, ér yuán dì yǐ fān chén shù dé dōng fāng, wéi chí tiān xià, zhù yē zhī yīng yě. zhì shè jì wú zhǔ, hǎi nèi guī zhī, suì chéng tiān mìng, jiàn dū jiāng wài, dú lì zhī yīng yě.
元康中,婦人結髮者,既成,以繒急束其環,名曰擷子紒。始自中宮,天下化 之。其後賈后果害太子。元康中,天下始相仿為烏杖,以柱掖其後,稍施其錞, 住則植之。夫木,東方之行,金之臣也。杖者,扶體之器,烏其頭者,尤便用也。 必傍柱掖者,傍救之象也。王室多故,而元帝以蕃臣樹德東方,維持天下,柱掖之 應也。至社稷無主,海內歸之,遂承天命,建都江外,獨立之應也。
yuán kāng mò zhì tài ān jiān, jiāng huái zhī yù, yǒu bài biān zì jù yú dào, duō zhě huò zhì sì wǔ shí liàng. gàn bǎo cháng shǐ rén sàn ér qù zhī, huò tóu lín cǎo, huò tóu kēng gǔ. míng rì shì zhī, xī fù rú gù. mín huò yún jiàn lí xián ér jù zhī, yì wèi chá yě. bǎo shuō yuē: fū biān zhě, rén zhī jiàn fú, zuì chù yú xià, ér dāng láo rǔ, xià mín zhī xiàng yě. bài zhě, pí bì zhī xiàng yě. dào zhě, dì lǐ sì fāng, suǒ yǐ jiāo tōng wáng mìng suǒ yóu wǎng lái yě. gù jīn bài biān jù yú dào zhě, xiàng xià mín bà bìng, jiāng xiāng jù wèi luàn, jué sì fāng ér yōng wáng mìng zhī xiàng yě. zài wèi zhě mò chá. tài ān zhōng, fā rén wǔ bīng, bǎi xìng jiē yuàn. jiāng xià nán zǐ zhāng chāng suì shǒu luàn jīng chǔ, cóng zhī zhě rú liú. yú shì bīng gé suì qǐ, tiān xià yīn zhī, suì dà pò huài. cǐ jìn fú yāo yě.
元康末至太安間,江、淮之域,有敗編自聚於道,多者或至四五十量。干寶嘗 使人散而去之,或投林草,或投坑谷。明日視之,悉復如故。民或雲見狸銜而聚之, 亦未察也。寶說曰:「夫編者,人之賤服,最處於下,而當勞辱,下民之象也。敗 者,疲斃之象也。道者,地理四方,所以交通王命所由往來也。故今敗編聚於道者, 象下民罷病,將相聚為亂,絕四方而壅王命之象也。在位者莫察。太安中,發壬午 兵,百姓嗟怨。江夏男子張昌遂首亂荊楚,從之者如流。於是兵革歲起,天下因之, 遂大破壞。此近服妖也。」
jìn xiào huái yǒng jiā yǐ lái, shì dài fū jìng fú shēng jiān dān yī. yuǎn shí zhě guài zhī, qiè zhǐ zhāi yuē: cǐ zé gǔ zhě suì shuāi zhī bù, zhū hóu dài fū suǒ yǐ fú tiān zǐ yě. jīn wú gù bì fú zhī, dài yǒu yīng hū? qí hòu mǐn huái yàn jià, bù huò jué suǒ.
晉孝懷永嘉以來,士大夫竟服生箋單衣。遠識者怪之,竊指摘曰:「此則古者 繐衰之布,諸侯大夫所以服天子也。今無故畢服之,殆有應乎?」其後愍、懷晏駕, 不獲厥所。
jìn yuán dì tài xìng yǐ lái, bīng shì yǐ jiàng náng fù jì. jì zài shǒu, mò shàng yān. zhōu yì gān wèi shǒu, kūn wèi náng. kūn, chén dào yě. jìn jīn xíng, chì huǒ sè, jīn zhī zéi yě. yǐ zhū náng fù jì, chén dào shàng qīn zhī xiàng yě. dào yǒng chāng yuán nián, dà jiāng jūn wáng dūn jǔ bīng nèi gōng, liù jūn sàn kuì.
晉元帝太興以來,兵士以絳囊縛紒。紒在首,莫上焉。《周易》《乾》為首, 《坤》為囊。《坤》,臣道也。晉金行,赤火色,金之賊也。以硃囊縛紒,臣道上 侵之象也。到永昌元年,大將軍王敦舉兵內攻,六軍散潰。
jiù wèi yǔ shàn, bǐng kè mù, xiàng qí gǔ xíng, yǔ yòng shí, qǔ quán shù yě. jìn zhōng xìng chū, wáng dūn nán zhēng, shǐ gǎi wèi zhǎng bǐng xià chū, kě zhuō, ér jiǎn qí yǔ yòng bā. shí zhě yóu zhī yuē: fū yǔ shàn, yì zhī míng yě. chuàng wèi zhǎng bǐng zhě, zhí qí bǐng zhì yǔ yì yě. yǐ shí gǎi bā zhě, jiāng yǐ wèi bèi duó yǐ bèi yě. shì shí wèi yī zhě, yòu shàng duǎn, dài zhì yú yē zhe mào zhě, yǐ dài fù xiàng. xià bī shàng, shàng wú dì yě. xià kù zhě, zhí fú wèi kǒu wú shā, xià dà shī cái yě. xún yǒu bīng luàn, sān nián ér zài gōng jīng shī. jìn hǎi xī chū sì wèi, yíng guān wàng shè bào wěi. shí zhě yǐ wèi bù zhōng zhī xiàng, jìn fú yāo yě.
舊為羽扇,柄刻木,象其骨形,羽用十,取全數也。晉中興初,王敦南征,始 改為長柄下出,可捉,而減其羽用八。識者尤之曰:「夫羽扇,翼之名也。創為長 柄者,執其柄制羽翼也。以十改八者,將以未備奪已備也。」是時為衣者,又上短, 帶至於掖;著帽者,以帶縛項。下逼上,上無地也。下褲者,直幅為口無殺,下大 失裁也。尋有兵亂,三年而再攻京師。晉海西初嗣位,迎官忘設豹尾。識者以為不 終之象,近服妖也。
jìn sī mǎ dào zǐ yú fǔ běi yuán nèi wèi jiǔ jīn lú liè sì, shǐ jī rén gū yù jiǔ yáo, rú bì fàn zhě, shù yóu qí zhōng, shēn zì yǎn yì, yīn zuì yù qǐn, dòng lián rì yè. hàn líng dì cháng ruò cǐ. gàn bǎo yǐ wèi: jūn jiāng shī wèi, jiàng zài zào lì zhī xiàng yě. dào zǐ zú jiàn fèi xǐ, yǐ shù rén zhōng.
晉司馬道子於府北園內為酒釒盧列肆,使姬人酤鬻酒肴,如裨販者,數游其中, 身自巘易,因醉寓寢,動連日夜。漢靈帝嘗若此。干寶以為:「君將失位,降在皁 隸之象也。」道子卒見廢徙,以庶人終。
huán xuán cuàn lì, diàn shàng shī jiàng líng zhàng, lòu huáng jīn wèi yán, sì jiǎo jīn lóng, xián wǔ sè yǔ bǎo liú sū. qún xià qiè xiāng wèi yuē: pō lèi sōu chē. cǐ fú yāo yě.
桓玄篡立,殿上施絳綾帳,鏤黃金為顏,四角金龍,銜五色羽葆流蘇。群下竊 相謂曰:「頗類蒐車。」此服妖也。
jìn mò jiē guān xiǎo guān, ér yī shang bó dà, fēng liú xiāng fǎng, yú tái chéng sú, shí zhě yuē: cǐ chán dài zhī xiàng yě. yǒng chū yǐ hòu, guān hái dà yún.
晉末皆冠小冠,而衣裳博大,風流相仿,輿台成俗,識者曰:「此禪代之象也。」 永初以後,冠還大雲。
sòng wén dì yuán jiā liù nián, mín jiān fù rén jié fà zhě, sān fēn fā, chōu qí huán zhí xiàng shàng, wèi zhī fēi tiān jì. shǐ zì dōng fǔ, liú bèi mín shù. shí sī tú péng chéng wáng yì kāng jū dōng fǔ, qí hòu zú yǐ líng shàng xǐ fèi.
宋文帝元嘉六年,民間婦人結髮者,三分發,抽其鬟直向上,謂之「飛天紒」。 始自東府,流被民庶。時司徒彭城王義康居東府,其後卒以陵上徙廢。
xiào wǔ dì shì, yù zhōu cì shǐ liú dé yuàn shàn yù chē, shì zǔ cháng shǐ zhī yù huà lún, xìng tài zǎi jiāng xià wáng yì gōng dì. dé yuàn xié niú zhàng cuī shì zǔ yún: rì mù yí guī! yòu qiú yì jiù chē. shì zǔ shén huān. cǐ shì yǔ hàn líng dì xī yuán xù sī qián tóng yě. xiào wǔ shì, xìng chén dài fǎ xìng quán yà rén zhǔ, zào yuán tóu lǚ, shì rén mò bù xiào zhī. qí shí yuán jìn zhī sú dà xíng, fāng gé zhī fēng jǐn yǐ.
孝武帝世,豫州刺史劉德願善御車,世祖嘗使之御畫輪,幸太宰江夏王義恭第。 德願挾牛杖催世祖云:「日暮宜歸!」又求益僦車。世祖甚歡。此事與漢靈帝西園 蓄私錢同也。孝武世,幸臣戴法興權亞人主,造圓頭履,世人莫不效之。其時圓進 之俗大行,方格之風盡矣。
míng dì chū, sī tú jiàn ān wáng xiū rén tǒng jūn zhě qí, zhì wū shā mào, fǎn chōu mào qún, mín jiān wèi zhī sī tú zhuàng, jīng yì xī rán xiāng shàng. xiū rén hòu guǒ yǐ yí bī zhì huò.
明帝初,司徒建安王休仁統軍赭圻,制烏紗帽,反抽帽裙,民間謂之「司徒狀」, 京邑翕然相尚。休仁後果以疑逼致禍。
guī niè:
龜孽:
jìn huì dì yǒng xī chū, wèi guàn jiā rén chuī fàn, duò dì, jǐn huà wèi luó, chū zú qǐ xíng. luó, guī lèi, jìn guī niè yě. gàn bǎo yuē: luó bèi jiǎ, bīng xiàng yě. yú zhōu yì wèi lí, lí wèi gē bīng. míng nián, guàn zhū.
晉惠帝永熙初,衛瓘家人炊飯,墮地,盡化為螺,出足起行。螺,龜類,近龜 孽也。干寶曰:「螺被甲,兵象也。於《周易》為《離》,《離》為戈兵。」明年, 瓘誅。
jī huò:
雞禍:
wèi míng dì jǐng chū èr nián, tíng wèi fǔ zhōng yǒu cí jī biàn wèi xióng, bù míng bù jiāng. gàn bǎo yuē: shì suì, jìn xuān dì píng liáo dōng, bǎi xìng shǐ yǒu yǔ néng zhī yì, cǐ qí xiàng yě. rán jìn sān hòu bìng yǐ rén chén zhōng, bù míng bù jiāng, yòu tiān yì yě.
魏明帝景初二年,廷尉府中有雌雞變為雄,不鳴不將。干寶曰:「是歲,晉宣 帝平遼東,百姓始有與能之義,此其象也。」然晉三後並以人臣終,不鳴不將,又 天意也。
jìn huì dì yuán kāng liù nián, chén guó yǒu jī shēng xióng jī wú chì, jì dà, zhuì kēng ér sǐ. wáng yǐn yuē: xióng, yìn sì xiàng, kēng dì shì wèi mǔ xiàng, jiǎ hòu wū shā mǐn huái, dài qí yīng yě. jìn huì dì tài ān zhōng, zhōu jiā yǒu cí jī táo chéng liū zhōng, liù qī rì ér xià, fèn yì míng jiāng, dú máo yǔ bù biàn. qí hòu yǒu chén mǐn zhī shì. mǐn suī kòng zhì jiāng biǎo, zhōng wú gāng jì wén zhāng, dài qí xiàng yě. zú wèi suǒ miè. jī huò jiàn jiā, yòu tiān yì yě.
晉惠帝元康六年,陳國有雞生雄雞無翅,既大,墜坑而死。王隱曰:「雄,胤 嗣象,坑地事為母象,賈后誣殺愍懷,殆其應也。」晉惠帝太安中,周家有雌雞 逃承溜中,六七日而下,奮翼鳴將,獨毛羽不變。其後有陳敏之事。敏雖控制江表, 終無綱紀文章,殆其象也。卒為所滅。雞禍見家,又天意也。
jìn yuán dì tài xìng zhōng, wáng dūn zhèn wǔ chāng, yǒu cí jī huà wèi xióng. tiān jiè ruò yuē: cí huà wèi xióng, chén líng jī shàng. qí hòu wáng dūn zài gōng jīng shī.
晉元帝太興中,王敦鎮武昌,有雌雞化為雄。天戒若曰:「雌化為雄,臣陵基 上。」其後王敦再攻京師。
jìn xiào wǔ tài yuán shí sān nián sì yuè, guǎng líng gāo píng yán sōng jiā xióng jī, shēng wú yòu chì péng chéng dào xiàng zhī jiā jī, wú yòu zú. jīng fáng yì chuán yuē: jūn yòng fù rén yán, zé shēng jī yāo.
晉孝武太元十三年四月,廣陵高平閻嵩家雄雞,生無右翅;彭城到象之家雞, 無右足。京房《易傳》曰:「君用婦人言,則生雞妖。」
jìn ān dì lóng ān yuán nián bā yuè, láng yá wáng dào zǐ jiā qīng cí jī huà wèi chì xióng, bù míng bù jiāng. hòu yǒu huán xuán zhī shì, jù rú qí xiàng. lóng ān sì nián, jīng zhōu yǒu jī shēng jué, jiǎo xún duò luò. shì shí huán xuán shǐ shàn xī xià, kuáng màn bù sù, gù yǒu jī huò. jiǎo, bīng xiàng xún duò luò zhě, zàn qǐ bù zhōng zhī yāo yě. jìn ān dì yuán xìng èr nián, héng yáng yǒu cí jī huà wèi xióng, bā shí rì ér guān wēi. héng yáng, huán xuán chǔ guó fēng lüè yě. hòu cuàn wèi bā shí rì ér bài, xú guǎng yǐ wèi xuán zhī xiàng yě.
晉安帝隆安元年八月,琅邪王道子家青雌雞化為赤雄,不鳴不將。後有桓玄之 事,具如其象。隆安四年,荊州有雞生角,角尋墮落。是時桓玄始擅西夏,狂慢不 肅,故有雞禍。角,兵象;尋墮落者,暫起不終之妖也。晉安帝元興二年,衡陽有 雌雞化為雄,八十日而冠萎。衡陽,桓玄楚國封略也。後篡位八十日而敗,徐廣以 為玄之象也。
sòng wén dì yuán jiā shí èr nián, huá lín yuán cí jī jiàn huà wèi xióng. hòu xiào wǔ jí wèi, huáng tài hòu lìng xíng yú wài, yì yóu hàn xuān dì shí, cí jī wèi xióng, zhì āi dì shí, yuán hòu yǔ zhèng yě.
宋文帝元嘉十二年,華林園雌雞漸化為雄。後孝武即位,皇太后令行於外,亦 猶漢宣帝時,雌雞為雄,至哀帝時,元後與政也。
míng dì tài shǐ zhōng, wú xìng dōng qiān shěn fǎ fú jiā jī yǒu sì jù.
明帝泰始中,吳興東遷沈法符家雞有四距。
qīng shěng qīng xiáng:
青眚青祥:
jìn wǔ dì xián níng yuán nián bā yuè dīng yǒu, dà fēng zhé tài shè shù, yǒu qīng qì chū yān cǐ qīng xiáng yě. zhàn yuē: dōng guǎn dāng yǒu dì zhě. míng nián, yuán dì shēng. shì shí, dì dà fù wǔ wáng fēng dōng guǎn, yóu shì xǐ fēng láng yá. sūn shèng yǐ wèi zhōng xìng zhī biǎo. jìn shì zhī luàn, wǔ dì zi sūn wú jié yí, shè shù zhé zhī yīng, yòu héng fēng zhī fá yě.
晉武帝咸寧元年八月丁酉,大風折太社樹,有青氣出焉;此青祥也。占曰: 「東莞當有帝者。」明年,元帝生。是時,帝大父武王封東莞,由是徙封琅邪。孫 盛以為中興之表。晉室之亂,武帝子孫無孑遺,社樹折之應,又恆風之罰也。
jìn huì dì yuán kāng zhōng, luò yáng nán shān yǒu méng zuò shēng yuē: hán shī shī. shí zhě yuē: hán shì jiāng sǐ yě. yán shī shī zhě, jǐn sǐ yì yě. qí hòu hán mì zhū ér hán zú jiān yān. cǐ qīng xiáng yě.
晉惠帝元康中,洛陽南山有虻作聲曰:「韓屍屍。」識者曰:「韓氏將死也。 言屍屍者,盡死意也。」其後韓謐誅而韓族殲焉。此青祥也。
jīn lì mù:
金沴木:
wèi wén dì huáng chū qī nián zhēng yuè, xìng xǔ chāng. xǔ chāng chéng nán mén wú gù zì bēng, dì xīn è zhī, suì bù rù, hái luò yáng. cǐ jīn lì mù, mù dòng yě. wǔ yuè, gōng chē yàn jià. jīng fáng yì chuán yuē: shàng xià xián bèi, jué yāo chéng mén huài.
魏文帝黃初七年正月,幸許昌。許昌城南門無故自崩,帝心惡之,遂不入,還 洛陽。此金沴木,木動也。五月,宮車晏駕。京房《易傳》曰:「上下咸悖,厥妖 城門壞。」
jìn yuán dì tài xìng èr nián liù yuè, wú jùn mǐ lǐn wú gù zì huài. shì suì dà jī, sǐ zhě shù qiān.
晉元帝太興二年六月,吳郡米廩無故自壞。是歲大飢,死者數千。
jìn míng dì tài níng yuán nián, zhōu yán zì guī wáng dūn, jì lì zhái yǔ, ér suǒ qǐ wǔ jiān liù jià, yī shí yuè chū duò dì, yú héng yóu gèn zhù tóu. cǐ jīn lì mù yě. míng nián wǔ yuè, qián fèng móu luàn, suì zú miè yán, ér hú shú xún yì wèi xū yǐ.
晉明帝太寧元年,周延自歸王敦,既立宅宇,而所起五間六架,一時躍出墮地, 余桁猶亘柱頭。此金沴木也。明年五月,錢鳳謀亂,遂族滅筵,而湖熟尋亦為墟矣。
jìn ān dì yuán xìng yuán nián zhēng yuè bǐng zǐ, sī mǎ yuán xiǎn jiāng xī tǎo huán xuán, jiàn yá yáng zhōu nán mén, qí dōng zhě nán lì, liáng jiǔ nǎi zhèng. jìn lì yāo yě. xún wèi huán xuán suǒ qín. yuán xìng sān nián wǔ yuè, lè xián táng huài. tiān yì ruò yuē, ān dì xiāo mào, bù jí yǒu lè xián zhī xīn, gù cǐ táng jiàn lì yě. jìn ān dì yì xī jiǔ nián wǔ yuè yǐ yǒu, guó zi shèng táng huài.
晉安帝元興元年正月丙子,司馬元顯將西討桓玄,建牙揚州南門,其東者難立, 良久乃正。近沴妖也。尋為桓玄所禽。元興三年五月,樂賢堂壞。天意若曰,安帝 囂眊,不及有樂賢之心,故此堂見沴也。晉安帝義熙九年五月乙酉,國子聖堂壞。
sòng wén dì yuán jiā shí qī nián, liú bīn wèi wú jùn, jùn táng wū xī tóu chī wěi wú gù luò dì, zhì zhī wèi bì, dōng tóu chī wěi fù luò. qǐng zhī, bīn zhū.
宋文帝元嘉十七年,劉斌為吳郡,郡堂屋西頭鴟尾無故落地,治之未畢,東頭 鴟尾復落。頃之,斌誅。