xiào wǔ dì
孝武帝
shì zǔ xiào wǔ huáng dì huì jùn, zì xiū lóng, xiǎo zì dào mín, wén dì dì sān zi yě. yuán jiā qī nián qiū bā yuè gēng wǔ shēng. shí èr nián, lì wèi wǔ líng wáng, shí yì èr qiān hù. shí liù nián, dū du xiāng zhōu zhū jūn shì zhēng lǔ jiāng jūn xiāng zhōu cì shǐ, lǐng shí tóu shù shì. shí qī nián, qiān shǐ chí jié dū du nán yù yù sī yōng bìng wǔ zhōu zhū jūn shì nán yù zhōu cì shǐ, jiāng jūn rú gù, yóu shù shí tóu. èr shí yī nián, jiā dū qín zhōu, jìn hào fǔ jūn jiāng jūn. míng nián, xǐ dū du yōng liáng nán běi qín sì zhōu jīng zhōu zhī xiāng yáng jìng líng nán yáng shùn yáng xīn yě suí liù jùn zhū jūn shì níng mán xiào wèi yōng zhōu cì shǐ, chí jié jiāng jūn rú gù. zì jìn shì jiāng zuǒ yǐ lái, xiāng yáng wèi yǒu huáng zǐ zhòng zhèn, shí tài zǔ yù jīng lüè guān hé, gù yǒu cǐ shòu. xún gěi gǔ chuī yī bù.
世祖孝武皇帝諱駿,字休龍,小字道民,文帝第三子也。元嘉七年秋八月庚午 生。十二年,立為武陵王,食邑二千戶。十六年,都督湘州諸軍事、征虜將軍、湘 州刺史,領石頭戍事。十七年,遷使持節、都督南豫豫司雍並五州諸軍事、南豫州 刺史,將軍如故,猶戍石頭。二十一年,加督秦州,進號撫軍將軍。明年,徙都督 雍梁南北秦四州荊州之襄陽竟陵南陽順陽新野隨六郡諸軍事、寧蠻校尉、雍州刺史, 持節、將軍如故。自晉氏江左以來,襄陽未有皇子重鎮,時太祖欲經略關、河,故 有此授。尋給鼓吹一部。
èr shí wǔ nián, gǎi shòu dū du nán yǎn xú yǎn qīng jì yōu liù zhōu yù zhōu zhī liáng jùn zhū jūn shì ān běi jiāng jūn xú zhōu cì shǐ, chí jié rú gù, běi zhèn péng chéng. xún lǐng yǎn zhōu cì shǐ. shǐ xìng wáng jùn wèi nán yǎn zhōu, shàng jiě dū nán yǎn. èr shí qī nián, zuò rǔ yáng zhàn bài, jiàng hào zhèn jūn jiāng jūn. yòu yǐ suǒ lǔ nán qīn, jiàng wèi běi zhōng láng jiāng. èr shí bā nián, jìn dū nán yǎn zhōu nán yǎn zhōu cì shǐ, dāng zhèn shān yáng. xún qiān dū du jiāng zhōu jīng zhōu zhī jiāng xià yù zhōu zhī xī yáng jìn xī xīn cài sì jùn zhū jūn shì nán zhōng láng jiāng jiāng zhōu cì shǐ, chí jié rú gù. shí yuán jiāng mán wèi kòu, tài zǔ qiǎn tài zǐ bù bīng xiào wèi shěn qìng zhī děng fá zhī, shǐ shàng zǒng tǒng zhòng jūn.
二十五年,改授都督南兗徐兗青冀幽六州豫州之梁郡諸軍事、安北將軍、徐州 刺史,持節如故,北鎮彭城。尋領兗州刺史。始興王浚為南兗州,上解督南兗。二 十七年,坐汝陽戰敗,降號鎮軍將軍。又以索虜南侵,降為北中郎將。二十八年, 進督南兗州、南兗州刺史,當鎮山陽。尋遷都督江州荊州之江夏豫州之西陽晉熙新 蔡四郡諸軍事、南中郎將、江州刺史,持節如故。時緣江蠻為寇,太祖遣太子步兵 校尉沈慶之等伐之,使上總統眾軍。
sān shí nián zhēng yuè, shàng chū cì xī yáng zhī wǔ zhōu. huì yuán xiōng shì nì, yǐ shàng wèi zhēng nán jiāng jūn, jiā sàn qí cháng shì. shàng lǜ zhòng rù tǎo, jīng zhōu cì shǐ nán qiào wáng yì xuān yōng zhōu cì shǐ zāng zhì bìng jǔ yì bīng. sì yuè xīn yǒu, shàng cì lì zhōu. guǐ hài, guān jūn jiāng jūn liǔ yuán jǐng qián fēng zhì xīn tíng, xiū jiàn yíng lěi. jiǎ zǐ, zéi shào qīn lǜ zhòng gōng yuán jǐng, dà bài tuì zǒu. bǐng yín, shàng cì jiāng níng. dīng mǎo, dà jiāng jūn jiāng xià wáng yì gōng lái bēn, fèng biǎo shàng zūn hào. wù chén, shàng zhì yú xīn tíng. jǐ sì, jí huáng dì wèi, dà shè tiān xià, wén wǔ cì jué yī děng, cóng jūn zhě èr děng. zāng wū qīng yì, xī jiē dàng chú. gāo nián guān guǎ gū yòu liù jí bù néng zì cún, rén cì gǔ wǔ hú. bū zū sù zhài wù fù shōu. zhǎng tú zhī shēn, yōu liàng jiàng yòu. chóng gǎi tài zǔ hào shì. yǐ dà jiāng jūn jiāng xià wáng yì gōng wèi tài wèi lù shàng shū liù tiáo shì nán xú zhōu cì shǐ. gēng wǔ, yǐ jīng zhōu cì shǐ nán qiào wáng yì xuān wèi zhōng shū jiān chéng xiàng lù shàng shū liù tiáo shì yáng zhōu cì shǐ ān dōng jiāng jūn suí wáng dàn wèi wèi jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī jīng zhōu cì shǐ yōng zhōu cì shǐ zāng zhì wèi chē qí jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī jiāng zhōu cì shǐ zhēng lǔ jiāng jūn shěn qìng zhī wèi lǐng jūn jiāng jūn fǔ jūn jiāng jūn yǎn jì èr zhōu cì shǐ xiāo sī huà wèi shàng shū zuǒ pú shè. rén shēn, yǐ zhēng lǔ jiāng jūn wáng sēng dá wèi shàng shū yòu pú shè. gǎi xīn tíng wèi zhōng xìng tíng. wǔ yuè jiǎ xū, fǔ guó jiāng jūn shēn tǎn kè jīng chéng. yǐ hài, fǔ guó jiāng jūn zhū xiū zhī kè dōng fǔ. bǐng shēn, kè dìng jīng yì. shào jí shǐ xìng wáng jùn zhū tóng nì, bìng fú zhū. gēng chén, zhào yuē: tiān bù jiān nán, guó dào yòng fǒu, suī jī gòu yǒng gù, ér qì shù shí qiān. zhèn yǐ miǎo shēn, yǎn chéng huáng yè, fèng xún lì mìng, jiàn mèi zhèn huái. wàn bāng fēng zhèng, rén zhì zhī běn, gǎn niàn líng tì, ruò jiù zài xīn. kě fēn qiǎn dà shǐ xún xǐng fāng sú. shì rì jiě yán. xīn sì, chē jià xìng dōng fǔ chéng. jiǎ shēn, zūn suǒ shēng lù shū yuàn wèi huáng tài hòu. yǐ yǒu, lì fēi wáng shì wèi huáng hòu. wù zǐ, yǐ zuǒ wèi jiāng jūn liǔ yuán jǐng wèi yōng zhōu cì shǐ. rén chén, yǐ tài wèi jiāng xià wáng yì gōng wèi tài fù, lǐng dà sī mǎ. jiǎ wǔ, qū shè jīng yì èr bǎi lǐ nèi, bìng juān jīn nián zū shuì. wù xū, yǐ fǔ jūn jiāng jūn nán píng wáng shuò wèi sī kōng, jiàn píng wáng hóng wèi shàng shū zuǒ pú shè, dōng hǎi wáng yī wèi fǔ jūn jiāng jūn, xīn chú shàng shū zuǒ pú shè xiāo sī huà qiān zhí. liù yuè rén yín, yǐ biāo qí cān jūn tǎn hù zhī wèi jì zhōu cì shǐ. jiǎ chén, yǐ shān yáng tài shǒu shēn tián wèi qīng zhōu cì shǐ. bǐng wǔ, chē jià hái gōng, chū zhì diàn mén jí shàng hào tún bīng. yǐ jiāng xià nèi shǐ zhū xiū zhī wèi píng xī jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ, yù shǐ zhōng chéng wáng tán shēng wèi guǎng zhōu cì shǐ. wù shēn, yǐ xīn chú yōng zhōu cì shǐ liǔ yuán jǐng wèi hù jūn jiāng jūn. jǐ yǒu, yǐ sī zhōu cì shǐ lǔ shuǎng wèi yù zhōu cì shǐ. gēng xū, yǐ liáng nán qín èr zhōu cì shǐ liú xiù zhī wèi yì zhōu cì shǐ tài wèi sī mǎ páng xiù zhī wèi liáng nán qín èr zhōu cì shǐ wèi jūn sī mǎ xú yí bǎo wèi yǎn zhōu cì shǐ níng shuò jiāng jūn wáng xuán mó wèi xú zhōu cì shǐ wèi jiāng jūn suí wáng dàn jìn hào biāo qí dà jiāng jūn. shàng shū yòu pú shè wáng sēng dá qiān zhí, dān yáng yǐn chǔ zhàn zhī wèi shàng shū yòu pú shè. bǐng chén, yǐ shì zhōng nán qiào wáng shì zǐ huī wèi xiāng zhōu cì shǐ. dīng hài, zhào yuē: xìng wáng lì xùn, wù hóng zhì jié, fǔ chén zuǒ shí, qín xiàn zhèng yào, yǎng wéi shèng guī, měi cún zī dào. wěi yǐ miǎo gōng, shǔ chéng jǐng yè, chǎn yáng yí zé, wú fèi jué xīn. fū liàng rù wèi chū, bāng yǒu héng diǎn ér jīng gěi zhī yí, duō wéi cháng dù. bīng yì mí hào, fǔ cáng sàn jiǎn, wài nèi zhòng gōng, wèi jiā sǔn yuē, fēi suǒ yǐ yù zūn xiān zhǐ, jìng fèng yí tú. zì jīn zhū kě báo jǐ hòu mín qù fán cóng jiǎn zhě, xī yí shī xíng, yǐ chēng zhèn yì. gēng shēn, zhào yǒu sī lùn gōng bān shǎng, gè yǒu chà. xīn yǒu, ān xī jiāng jūn xī qín hé èr zhōu cì shǐ tǔ gǔ hún shí yín jìn hào zhèn xī dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. gēng wǔ, hái fēn nán xú, lì nán yǎn zhōu. xīn wèi, gǎi fēng nán qiào wáng yì xuān wèi nán jùn wáng, suí wáng dàn wèi jìng líng wáng, yì xuān cì zǐ yí yáng hóu kǎi wèi yí yáng xiàn wáng. rùn yuè rén shēn, yǐ lǐng jūn jiāng jūn shěn qìng zhī wèi zhèn jūn jiāng jūn nán yǎn zhōu cì shǐ. guǐ yǒu, yǐ hù jūn jiāng jūn liǔ yuán jǐng wèi lǐng jūn jiāng jūn. bǐng zǐ, qiǎn jiān sàn qí cháng shì lè xún děng shí wǔ rén xún xíng fēng sú. jiǎ shēn, juān xún yáng xī yáng jùn zū bù sān nián. jiǎ wǔ, chéng xiàng nán jùn wáng yì xuān gǎi wèi jīng xiāng èr zhōu cì shǐ, biāo qí dà jiāng jūn jīng zhōu cì shǐ jìng líng wáng dàn gǎi wèi yáng zhōu cì shǐ, nán mán xiào wèi wáng sēng dá wèi hù jūn jiāng jūn. shì yuè, zhì wèi wèi guān. qiū qī yuè xīn chǒu shuò, rì yǒu shí zhī. jiǎ yín, zhào yuē: shì dào wèi yí, wéi yōu zài guó. fū shǐ qún shàn bì jǔ, gù fēi yī cái suǒ yì, kuàng yǐ guǎ dé, shǔ shuāi báo zhī qī, sù xiāo yín xiǎng, yǒng huái dài dàn. wáng gōng qīng shì, fán yǒu jiā móu shàn zhèng, kě yǐ wéi fēng xùn sú, xián dá nǎi chéng, wú huò yī yǐn. xīn yǒu, zhào yuē: bǎi xìng láo bì, yáo fù shàng fán, yán niàn wèi yì, yí chóng yuē sǔn. fán yòng fēi jūn guó, yí xī tíng gōng. kě shěng xì zuò bìng shàng fāng, diāo wén mí qiǎo, jīn yín tú shì, shì bù guān shí, yán wèi zhī jìn. gōng yù fú shàn, jiǎn chú yóu chǐ. shuǐ lù bǔ cǎi, gè shùn shí rì. guān sī jiāo shì, wù lìng yōu zhōng. qí jiāng hǎi tián chí gōng jiā guī gù zhě, xiáng suǒ kāi chí. guì qī jìng lì, xī jiē jìn jué. wù xū, yǐ yòu wèi jiāng jūn zōng què wèi guǎng zhōu cì shǐ. jǐ sì, sī kōng nán píng wáng shuò hōng. bā yuè xīn wèi, wǔ huáng dì jiù yì jūn shēn, cháng zài zhāi nèi, rén shēn yóu cún zhě, pǔ cì jiě hù. yǐ hài, shàng shū zuǒ pú shè jiàn píng wáng hóng jiā zhōng shū jiān zhōng jūn jiāng jūn. dīng hài, yǐ pèi jùn tài shǒu yuán hóng wèi níng zhōu cì shǐ. fǔ jūn sī mǎ fèi shěn wèi liáng nán qín èr zhōu cì shǐ. jiǎ wǔ, hù jūn jiāng jūn wáng sēng dá qiān zhí. jiǔ yuè dīng sì, yǐ qián shàng shū liú yì qí wèi zhōng hù jūn. rén xū, xīn tíng zhàn wáng zhě, fù tóng jīng chéng. shào dǎng nán hǎi tài shǒu xiāo jiǎn jù guǎng zhōu fǎn. dīng mǎo, fǔ guó jiāng jūn dèng wǎn tǎo píng zhī. dōng shí yuè guǐ wèi, chē jià yú yuè wǔ táng tīng sòng. shí yī yuè bǐng wǔ, yǐ zuǒ jūn jiāng jūn lǔ xiù wèi sī zhōu cì shǐ. bǐng chén, tíng tái shěng zhòng guān shuò wàng wèn xùn. bǐng yín, gāo lì guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. shí èr yuè jiǎ xū, shěng dōu shuǐ tái, bà dōu shuǐ shǐ zhě guān, zhì shuǐ héng lìng guān. guǐ wèi, yǐ jiāng zhì dōng gōng, shěng tài zǐ lǜ gèng lìng bù bīng yì jūn xiào wèi lǚ bì zhōng láng jiāng rǒng cóng pú shè zuǒ yòu jī nǔ jiāng jūn guān. zhōng shù zǐ zhōng shè rén shù zǐ shè rén xǐ mǎ, gè jiǎn jiù yuán zhī bàn.
三十年正月,上出次西陽之五洲。會元兇弒逆,以上為征南將軍,加散騎常侍。 上率眾入討,荊州刺史南譙王義宣、雍州刺史臧質並舉義兵。四月辛酉,上次溧洲。 癸亥,冠軍將軍柳元景前鋒至新亭,修建營壘。甲子,賊劭親率眾攻元景,大敗退 走。丙寅,上次江寧。丁卯,大將軍江夏王義恭來奔,奉表上尊號。戊辰,上至於 新亭。己巳,即皇帝位,大赦天下,文武賜爵一等,從軍者二等。贓污清議,悉皆 盪除。高年、鰥寡、孤幼、六疾不能自存,人賜谷五斛。逋租宿債勿復收。長徒之 身,優量降宥。崇改太祖號諡。以大將軍江夏王義恭為太尉、錄尚書六條事、南徐 州刺史。庚午,以荊州刺史南譙王義宣為中書監、丞相、錄尚書六條事、揚州刺史; 安東將軍隨王誕為衛將軍、開府儀同三司、荊州刺史;雍州刺史臧質為車騎將軍、 開府儀同三司、江州刺史;征虜將軍沈慶之為領軍將軍;撫軍將軍、兗冀二州刺史 蕭思話為尚書左僕射。壬申,以征虜將軍王僧達為尚書右僕射。改新亭為中興亭。 五月甲戌,輔國將軍申坦克京城。乙亥,輔國將軍硃修之克東府。丙申,克定京邑。 劭及始興王浚諸同逆,並伏誅。庚辰,詔曰:「天步艱難,國道用否,雖基構永固, 而氣數時愆。朕以眇身,奄承皇業,奉尋曆命,鑒寐震懷。萬邦風政,人治之本, 感念陵替,若疚在心。可分遣大使巡省方俗。」是日解嚴。辛巳,車駕幸東府城。 甲申,尊所生路淑媛為皇太后。乙酉,立妃王氏為皇后。戊子,以左衛將軍柳元景 為雍州刺史。壬辰,以太尉江夏王義恭為太傅,領大司馬。甲午,曲赦京邑二百里 內,並蠲今年租稅。戊戌,以撫軍將軍南平王鑠為司空,建平王宏為尚書左僕射, 東海王禕為撫軍將軍,新除尚書左僕射蕭思話遷職。六月壬寅,以驃騎參軍坦護之 為冀州刺史。甲辰,以山陽太守申恬為青州刺史。丙午,車駕還宮,初置殿門及上 皞屯兵。以江夏內史硃修之為平西將軍、雍州刺史,御史中丞王曇生為廣州刺史。 戊申,以新除雍州刺史柳元景為護軍將軍。己酉,以司州刺史魯爽為豫州刺史。庚 戌,以梁、南秦二州刺史劉秀之為益州刺史;太尉司馬龐秀之為梁、南秦二州刺史; 衛軍司馬徐遺寶為兗州刺史;寧朔將軍王玄謨為徐州刺史;衛將軍隨王誕進號驃騎 大將軍。尚書右僕射王僧達遷職,丹陽尹褚湛之為尚書右僕射。丙辰,以侍中南譙 王世子恢為湘州刺史。丁亥,詔曰:「興王立訓,務弘治節,輔臣佐時,勤獻政要, 仰惟聖規,每存茲道。猥以眇躬,屬承景業,闡揚遺澤,無廢厥心。夫量入為出, 邦有恆典;而經給之宜,多違常度。兵役糜耗,府藏散減,外內眾供,未加損約, 非所以聿遵先旨,敬奉遺圖。自今諸可薄己厚民、去煩從簡者,悉宜施行,以稱朕 意。」庚申,詔有司論功班賞,各有差。辛酉,安西將軍、西秦河二州刺史吐谷渾 拾寅進號鎮西大將軍、開府儀同三司。庚午,還分南徐,立南兗州。辛未,改封南 譙王義宣為南郡王,隨王誕為竟陵王,義宣次子宜陽侯愷為宜陽縣王。閏月壬申, 以領軍將軍沈慶之為鎮軍將軍、南兗州刺史。癸酉,以護軍將軍柳元景為領軍將軍。 丙子,遣兼散騎常侍樂詢等十五人巡行風俗。甲申,蠲尋陽、西陽郡租布三年。甲 午,丞相南郡王義宣改為荊、湘二州刺史,驃騎大將軍、荊州刺史竟陵王誕改為揚 州刺史,南蠻校尉王僧達為護軍將軍。是月,置衛尉官。秋七月辛丑朔,日有蝕之。 甲寅,詔曰:「世道未夷,惟憂在國。夫使群善畢舉,固非一才所議,況以寡德, 屬衰薄之期,夙宵寅想,永懷待旦。王公卿士,凡有嘉謀善政,可以維風訓俗,咸 達乃誠,無或依隱。」辛酉,詔曰:「百姓勞弊,徭賦尚繁,言念未乂,宜崇約損。 凡用非軍國,宜悉停功。可省細作並尚方,雕文靡巧,金銀塗飾,事不關實,嚴為 之禁。供御服膳,減除游侈。水陸捕采,各順時日。官私交市,務令優衷。其江海 田池公家規固者,詳所開弛。貴戚競利,悉皆禁絕。」戊戌,以右衛將軍宗愨為廣 州刺史。己巳,司空南平王鑠薨。八月辛未,武皇帝舊役軍身,嘗在齋內,人身猶 存者,普賜解戶。乙亥,尚書左僕射建平王宏加中書監、中軍將軍。丁亥,以沛郡 太守垣閎為寧州刺史。撫軍司馬費沈為梁、南秦二州刺史。甲午,護軍將軍王僧達 遷職。九月丁巳,以前尚書劉義綦為中護軍。壬戌,新亭戰亡者,復同京城。劭黨 南海太守蕭簡據廣州反。丁卯,輔國將軍鄧琬討平之。冬十月癸未,車駕於閱武堂 聽訟。十一月丙午,以左軍將軍魯秀為司州刺史。丙辰,停台省眾官朔望問訊。丙 寅,高麗國遣使獻方物。十二月甲戌,省都水台,罷都水使者官,置水衡令官。癸 未,以將置東宮,省太子率更令、步兵、翊軍校尉、旅賁中郎將、冗從僕射、左右 積弩將軍官。中庶子、中舍人、庶子、舍人、洗馬,各減舊員之半。
xiào jiàn yuán nián chūn zhēng yuè jǐ hài shuò, chē jià qīn cí nán jiāo, gǎi yuán, dà shè tiān xià. rén yín, yǐ dān yáng yǐn xiāo sī huà wèi ān běi jiāng jūn xú zhōu cì shǐ. jiǎ chén, hù jūn jiāng jūn liú yì qí qiān zhí, yǐ shàng shū lìng hé shàng zhī wèi zuǒ guāng lù dài fū hù jūn jiāng jūn. wù shēn, zhào yuē: shǒu shí shàng nóng, jīng bāng běn wù, gòng shì chá xíng, níng cháo dāng dào. nèi nán fǔ kāng, zhèng xùn wèi qià yī shí yǒu réng hào zhī bì, xuǎn zào wú guān guó zhī měi. xī wèi wén qín mín, gāo zōng gōng mò, zú néng shōu xián yán xué, dà yīn jì nián. zhèn měi cè xí jiù huái, wú wàng jiàn mèi. fán zhū shǒu lì qīn mín zhī guān, kě xiáng shēn jiù tiáo, qín jǐn dì lì. lì tián shàn xù zhě, zài suǒ jù yǐ míng wén. bāo zhēn zhī kē, jīng wèi qí gé. sì fāng xiù xiào, fēi cái wù jǔ, xiàn dā yǔn zhí, jí jiù quán zhuó. ruò zhǐ wú kě cǎi, yóu cì chú shǔ ruò yǒu bù kān chóu fèng, xū qiè róng jiàn, qiǎn hái tián lǐ, jiā yǐ jìn gù. shàng shū bǎi guān zhī yuán běn, shù jī zhī shū jī, chéng láng liè cáo, jú sī yǒu zài. ér qǐng shì wú jù xì, xī guī lìng pū, fēi suǒ yǐ zhòng cái chéng gòu, qún néng jì yè zhě yě. kě gèng míng tǐ zhì, xián zé jué chéng, jiū hé qín duò, yán shī shǎng fá. rén xū, gèng zhù sì zhū qián. bǐng yín, lì huáng zǐ zi yè wèi huáng tài zǐ. cì tiān xià wèi fù hòu zhě jué yī jí. xiào zǐ shùn sūn yì fū jié fù sù bó gè yǒu chà. shì yuè, qǐ zhèng guāng diàn. èr yuè gēng wǔ, yù zhōu cì shǐ lǔ shuǎng chē qí jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ zāng zhì chéng xiàng jīng zhōu cì shǐ nán jùn wáng yì xuān yǎn zhōu cì shǐ xú yí bǎo jǔ bīng fǎn. yǐ hài, fǔ jūn jiāng jūn dōng hǎi wáng yī qiān zhí. jǐ mǎo, lǐng jūn jiāng jūn liǔ yuán jǐng jiā fǔ jūn jiāng jūn. rén wǔ, qū shè yù zhōu. xīn mǎo, zuǒ wèi jiāng jūn wáng xuán mó wèi yù zhōu cì shǐ. guǐ sì, xuán mó jìn jù liáng shān. bǐng shēn, yǐ ān běi sī mǎ xià hóu zǔ huān wèi yǎn zhōu cì shǐ. sān yuè guǐ hài, nèi wài jiè yán. xīn chǒu, yǐ ān běi jiāng jūn xú zhōu cì shǐ xiāo sī huà wèi ān nán jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ, fǔ jūn jiāng jūn liǔ yuán jǐng jí běn hào wèi yōng zhōu cì shǐ. guǐ mǎo, yǐ tài zǐ zuǒ wèi lǜ páng xiù zhī wèi xú zhōu cì shǐ. xú yí bǎo wèi xià hóu zǔ huān suǒ pò, qì zhòng zǒu. bǐng yín, yǐ fǔ guó zhǎng shǐ míng yìn wèi jì zhōu cì shǐ. xià sì yuè wù chén, yǐ hòu jiāng jūn liú yì qí wèi xiāng zhōu cì shǐ. jiǎ shēn, yǐ píng xī jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ zhū xiū zhī wèi ān xī jiāng jūn jīng zhōu cì shǐ. bǐng xū, zhèn jūn jiāng jūn nán yǎn zhōu cì shǐ shěn qìng zhī dà pò lǔ shuǎng yú lì yáng zhī xiǎo xiàn, zhǎn shuǎng. guǐ sì, jìn qìng zhī hào zhèn běi dà jiāng jūn. fēng dì shí liù huáng dì xiū qiàn wèi dōng píng wáng. wèi bài, hōng. wǔ yuè jiǎ yín, yì xuān děng gōng liáng shān, wáng xuán mó dà pò zhī. jǐ wèi, jiě yán. guǐ hài, yǐ wú xìng tài shǒu liú yán sūn wèi shàng shū yòu pú shè. liù yuè wù chén, zāng zhì zǒu zhì wǔ chāng, wèi rén suǒ zhǎn, chuán shǒu jīng shī. jiǎ xū, fǔ jūn jiāng jūn liǔ yuán jǐng jìn hào fǔ jūn dà jiāng jūn, zhèn běi dà jiāng jūn shěn qìng zhī bìng kāi fǔ yí tóng sān sī. bǐng zǐ, yǐ zhēng lǔ jiāng jūn wǔ chāng wáng hún wèi yōng zhōu cì shǐ. guǐ wèi, fēn yáng zhōu lì dōng yáng zhōu fēn jīng xiāng jiāng yù zhōu lì yǐng zhōu. bà nán mán xiào wèi. wù zǐ, shěng lù shàng shū shì. gēng yín, yì xuān yú jiāng líng cì sǐ. qiū qī yuè bǐng shēn shuò, rì yǒu shí zhī. bǐng chén, dà shè tiān xià. wén wǔ cì jué yī jí bū zū sù zhài wù fù shōu. xīn yǒu, yú yōng zhōu lì jiàn chāng jùn. yǐ huì jī tài shǒu yì yáng wáng chǎng wèi dōng yáng zhōu cì shǐ. bā yuè gēng wǔ, fǔ jūn dà jiāng jūn liǔ yuán jǐng fù wèi lǐng jūn jiāng jūn, běn hào rú gù. rén shēn, yǐ yóu jī jiāng jūn yuán hù zhī wèi xú zhōu cì shǐ. rén chén, yǐ ān xī sī mǎ liáng tǎn wèi liáng nán qín èr zhōu cì shǐ. jiǔ yuè bǐng shēn, yǐ qiáng nǔ jiāng jūn yǐn huái shùn wèi níng zhōu cì shǐ. dīng yǒu, zuǒ guāng lù dài fū hé shàng zhī jiě hù jūn jiāng jūn. jiǎ chén, jiā shàng zhī tè jìn. bǐng wǔ, yǐ ān nán jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ xiāo sī huà wèi zhèn xī jiāng jūn yǐng zhōu cì shǐ. dōng shí yuè wù yín, zhào yuē: zhòng ní tǐ tiān jiàng dé, wéi zhōu xìng hàn, jīng wěi sān jí, guān miǎn bǎi wáng. yuán zì qián dài, xián jiā bāo shù. diǎn sī shī rén, yòng què zōng sì. xiān cháo yuǎn cún yí fàn, yǒu zhào shàn lì, shì gù fáng dào, shì wèi kè jiù. guó nán pín shēn, zhōng yǒng fèn lì, shí píng shèng yì, dà jiào suǒ dūn. yǒng wéi jiān huái, wú wàng dài dàn. kě kāi jiàn miào zhì, tóng zhū hóu zhī lǐ. xiáng zé shuǎng kǎi, hòu gěi jì zhì. dīng hài, yǐ mì shū jiān dōng hǎi wáng yī wèi fǔ jūn jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ. yú yǐng zhōu lì ān lù jùn. shí yī yuè guǐ mǎo, fù lì dōu shuǐ tái, zhì dōu shuǐ shǐ zhě guān. shì suì, shǐ kè nán xú zhōu qiáo mín zū.
孝建元年春正月己亥朔,車駕親祠南郊,改元,大赦天下。壬寅,以丹陽尹蕭 思話為安北將軍、徐州刺史。甲辰,護軍將軍劉義綦遷職,以尚書令何尚之為左光 祿大夫、護軍將軍。戊申,詔曰:「首食尚農,經邦本務,貢士察行,寧朝當道。 內難甫康,政訓未洽;衣食有仍耗之弊,選造無觀國之美。昔衛文勤民,高宗恭默, 卒能收賢岩穴,大殷季年。朕每側席疚懷,無忘鑒寐。凡諸守蒞親民之官,可詳申 舊條,勤盡地利。力田善蓄者,在所具以名聞。褒甄之科,精為其格。四方秀孝, 非才勿舉,獻答允值,即就銓擢。若止無可采,猶賜除署;若有不堪酬奉,虛竊榮 薦,遣還田裡,加以禁錮。尚書百官之元本,庶績之樞機,丞郎列曹,局司有在。 而頃事無巨細,悉歸令仆,非所以眾材成構,群能濟業者也。可更明體制,咸責厥 成,糾核勤惰,嚴施賞罰。」壬戌,更鑄四銖錢。丙寅,立皇子子業為皇太子。賜 天下為父後者爵一級。孝子、順孫、義夫、節婦粟帛各有差。是月,起正光殿。二 月庚午,豫州刺史魯爽、車騎將軍江州刺史臧質、丞相荊州刺史南郡王義宣、兗州 刺史徐遺寶舉兵反。乙亥,撫軍將軍東海王禕遷職。己卯,領軍將軍柳元景加撫軍 將軍。壬午,曲赦豫州。辛卯,左衛將軍王玄謨為豫州刺史。癸巳,玄謨進據梁山。 丙申,以安北司馬夏侯祖歡為兗州刺史。三月癸亥,內外戒嚴。辛丑,以安北將軍、 徐州刺史蕭思話為安南將軍、江州刺史,撫軍將軍柳元景即本號為雍州刺史。癸卯, 以太子左衛率龐秀之為徐州刺史。徐遺寶為夏侯祖歡所破,棄眾走。丙寅,以輔國 長史明胤為冀州刺史。夏四月戊辰,以後將軍劉義綦為湘州刺史。甲申,以平西將 軍、雍州刺史硃修之為安西將軍、荊州刺史。丙戌,鎮軍將軍、南兗州刺史沈慶之 大破魯爽於歷陽之小峴,斬爽。癸巳,進慶之號鎮北大將軍。封第十六皇弟休倩為 東平王。未拜,薨。五月甲寅,義宣等攻梁山,王玄謨大破之。己未,解嚴。癸亥, 以吳興太守劉延孫為尚書右僕射。六月戊辰,臧質走至武昌,為人所斬,傳首京師。 甲戌,撫軍將軍柳元景進號撫軍大將軍,鎮北大將軍沈慶之並開府儀同三司。丙子, 以征虜將軍武昌王渾為雍州刺史。癸未,分揚州立東揚州;分荊、湘、江、豫州立 郢州。罷南蠻校尉。戊子,省錄尚書事。庚寅,義宣於江陵賜死。秋七月丙申朔, 日有蝕之。丙辰,大赦天下。文武賜爵一級;逋租宿債勿復收。辛酉,於雍州立建 昌郡。以會稽太守義陽王昶為東揚州刺史。八月庚午,撫軍大將軍柳元景復為領軍 將軍,本號如故。壬申,以游擊將軍垣護之為徐州刺史。壬辰,以安西司馬梁坦為 梁、南秦二州刺史。九月丙申,以強弩將軍尹懷順為寧州刺史。丁酉,左光祿大夫 何尚之解護軍將軍。甲辰,加尚之特進。丙午,以安南將軍、江州刺史蕭思話為鎮 西將軍、郢州刺史。冬十月戊寅,詔曰:「仲尼體天降德,維周興漢,經緯三極, 冠冕百王。爰自前代,咸加褒述。典司失人,用闕宗祀。先朝遠存遺範,有詔繕立, 世故妨道,事未克就。國難頻深,忠勇奮厲,實憑聖義,大教所敦。永惟兼懷,無 忘待旦。可開建廟制,同諸侯之禮。詳擇爽塏,厚給祭秩。」丁亥,以秘書監東海 王禕為撫軍將軍、江州刺史。於郢州立安陸郡。十一月癸卯,復立都水台,置都水 使者官。是歲,始課南徐州僑民租。
èr nián zhēng yuè rén yín, yǐ guān jūn jiāng jūn xiāng dōng wáng huì wèi zhōng hù jūn. èr yuè jǐ chǒu, pó huáng guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. bǐng yín, yǐ zhèn běi dà jiāng jūn nán yǎn zhōu cì shǐ shěn qìng zhī wèi zuǒ guāng lù dài fū kāi fǔ yí tóng sān sī. xīn sì, yǐ shàng shū yòu pú shè liú yán sūn wèi nán yǎn zhōu cì shǐ. sān yuè xīn hài, yǐ wú xìng tài shǒu liú zūn kǎo wèi xiāng zhōu cì shǐ. rén zǐ, yǐ xíng zhēng xī jiāng jūn yáng wén zhì wèi zhēng xī jiāng jūn běi qín zhōu cì shǐ. xià sì yuè rén shēn, hé nán guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. rén wǔ, yǐ yù zhāng tài shǒu tán hé zhī wèi yù zhōu cì shǐ. wǔ yuè wù xū, yǐ xiāng zhōu cì shǐ liú zūn kǎo wèi shàng shū yòu pú shè, qián jūn sī mǎ yuán hóng wèi jiāo zhōu cì shǐ. gēng zǐ, yǐ fǔ guó jiāng jūn shēn tǎn wèi xú yǎn èr zhōu cì shǐ. guǐ mǎo, yǐ yòu wèi jiāng jūn gù jì zhī wèi xiāng zhōu cì shǐ. dīng wèi, yǐ jīn zǐ guāng lù dài fū wáng yǎn wèi yòu guāng lù dài fū. liù yuè jiǎ zǐ, yǐ guó āi chú shì, dà shè tiān xià. gēng chén, yǐ qǔ jiāng xiàn hóu wáng xuán mó wèi yù zhōu cì shǐ. qiū qī yuè guǐ sì, lì dì shí sān huáng dì xiū yòu wèi shān yáng wáng, dì shí sì huáng dì xiū mào wèi hǎi líng wáng, dì shí wǔ huáng dì xiū yè wèi pó yáng wáng. wù xū, zhèn xī jiāng jūn xiāo sī huà zú. jǐ yǒu, yǐ yì zhōu cì shǐ liú xiù zhī wèi yǐng zhōu cì shǐ. pán pán guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. jiǎ yín, yǐ yì xìng tài shǒu dào yuán dù wèi yì zhōu cì shǐ. bā yuè gēng shēn, yōng zhōu cì shǐ wǔ chāng wáng hún yǒu zuì, fèi wèi shù rén, zì shā. xīn yǒu, yǐ nán yǎn zhōu cì shǐ liú yán sūn wèi zhèn jūn jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ. jīn tuó lì guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. sān wú mín jī, guǐ yǒu, zhào suǒ zài zhèn dài. bǐng zǐ, zhào yuē: zhū yuàn jìn zhì mián yuǎn, yǒu fáng yì yè. kě xiáng suǒ kāi chí, jiǎ yǔ pín mín. rén wǔ, yǐ xīn chú yù zhōu cì shǐ wáng xuán mó wèi qīng jì èr zhōu cì shǐ, qīng zhōu cì shǐ shēn tián wèi yù zhōu cì shǐ. jiǎ shēn, yǐ yòu wèi jiāng jūn tán hé zhī wèi nán yǎn zhōu cì shǐ. jiǔ yuè dīng hài, chē jià yú xuān wǔ chǎng yuè wǔ. gēng xū, zhào yuē: guó dào zài tún, jiān yú bì jí. zhèn suī guǎ dé, zhōng yīng hóng qìng. wéi xīn zhī zhǐ, shí shēn bǎi wáng ér huì yòu zhī lìng, wèi shū cháng wò. yǒng yán qín lǜ, wù mèi zài huái. zài zhèn shòu mìng zhī qián, fán yǐ zuì xǐ fàng, xī tīng hái běn. fàn xìn zhī mén, shàng yǒu cún zhě, zǐ dì kě suí cái shǔ lì. dōng shí yuè rén wǔ, tài fù jiāng xià wáng yì gōng lǐng yáng zhōu cì shǐ, biāo qí dà jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ jìng líng wáng dàn wèi sī kōng nán xú zhōu cì shǐ, zhōng shū jiān shàng shū zuǒ pú shè zhòng jūn jiāng jūn jiàn píng wáng hóng wèi shàng shū lìng, jiāng jūn rú gù. shí yī yuè wù zǐ, zhōng hù jūn xiāng dōng wáng huì qiān zhí, zhèn jūn jiāng jūn liú yán sūn wèi hù jūn jiāng jūn. qīng jì èr zhōu cì shǐ wáng xuán mó wèi yōng zhōu cì shǐ. jiǎ wǔ, yǐ dà sī mǎ yuán hù zhī wèi qīng jì èr zhōu cì shǐ. xīn hài, gāo lì guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. shí èr yuè guǐ hài, yǐ qián jiāo zhōu cì shǐ xiāo jǐng xiàn wèi jiāo zhōu cì shǐ.
二年正月壬寅,以冠軍將軍湘東王諱為中護軍。二月己丑,婆皇國遣使獻方物。 丙寅,以鎮北大將軍、南兗州刺史沈慶之為左光祿大夫、開府儀同三司。辛巳,以 尚書右僕射劉延孫為南兗州刺史。三月辛亥,以吳興太守劉遵考為湘州刺史。壬子, 以行征西將軍楊文智為征西將軍、北秦州刺史。夏四月壬申,河南國遣使獻方物。 壬午,以豫章太守檀和之為豫州刺史。五月戊戌,以湘州刺史劉遵考為尚書右僕射, 前軍司馬垣閎為交州刺史。庚子,以輔國將軍申坦為徐、兗二州刺史。癸卯,以右 衛將軍顧覬之為湘州刺史。丁未,以金紫光祿大夫王偃為右光祿大夫。六月甲子, 以國哀除釋,大赦天下。庚辰,以曲江縣侯王玄謨為豫州刺史。秋七月癸巳,立第 十三皇弟休祐為山陽王,第十四皇弟休茂為海陵王,第十五皇弟休業為鄱陽王。戊 戌,鎮西將軍蕭思話卒。己酉,以益州刺史劉秀之為郢州刺史。盤盤國遣使獻方物。 甲寅,以義興太守到元度為益州刺史。八月庚申,雍州刺史武昌王渾有罪,廢為庶 人,自殺。辛酉,以南兗州刺史劉延孫為鎮軍將軍、雍州刺史。斤陀利國遣使獻方 物。三吳民飢,癸酉,詔所在賑貸。丙子,詔曰:「諸苑禁制綿遠,有妨肄業。可 詳所開弛,假與貧民。」壬午,以新除豫州刺史王玄謨為青、冀二州刺史,青州刺 史申恬為豫州刺史。甲申,以右衛將軍檀和之為南兗州刺史。九月丁亥,車駕於宣 武場閱武。庚戌,詔曰:「國道再屯,艱虞畢集。朕雖寡德,終膺鴻慶。惟新之祉, 實深百王;而惠宥之令,未殊常渥。永言勤慮,寤寐載懷。在朕受命之前,凡以罪 徙放,悉聽還本。犯釁之門,尚有存者,子弟可隨才署吏。」冬十月壬午,太傅江 夏王義恭領揚州刺史,驃騎大將軍、揚州刺史竟陵王誕為司空、南徐州刺史,中書 監、尚書左僕射、中軍將軍建平王宏為尚書令,將軍如故。十一月戊子,中護軍湘 東王諱遷職,鎮軍將軍劉延孫為護軍將軍。青、冀二州刺史王玄謨為雍州刺史。甲 午,以大司馬垣護之為青、冀二州刺史。辛亥,高麗國遣使獻方物。十二月癸亥, 以前交州刺史蕭景憲為交州刺史。
sān nián chūn zhēng yuè gēng yín, lì dì shí bā huáng dì xiū fàn wèi shùn yáng wáng, dì shí jiǔ huáng dì xiū ruò wèi bā líng wáng. wù xū, lì dì èr huáng zǐ zi shàng wèi xī yáng wáng. xīn chǒu, chē jià qīn cí nán jiāo. rén zǐ, lì huáng tài zǐ fēi hé shì. jiǎ yín, dà shè tiān xià. èr yuè guǐ hài, yòu guāng lù dài fū wáng yǎn zú. jiǎ zǐ, yǐ guǎng zhōu cì shǐ zōng què wèi píng xī jiāng jūn yù zhōu cì shǐ. dīng mǎo, yǐ xīn chú yù shǐ zhōng chéng wáng yì wèi guǎng zhōu cì shǐ. dīng chǒu, shǐ zhì shuò wàng lín xī táng jiē qún xià, shòu zòu shì. rén wǔ, nèi wài guān yǒu tián zài jìn dào, tīng qiǎn suǒ gěi lì tóng fù yè. sān yuè guǐ chǒu, yǐ xī yáng wáng zǐ shàng wèi nán yǎn zhōu cì shǐ. rùn yuè wù wǔ, shàng shū yòu pú shè liú zūn kǎo qiān zhí. guǐ yǒu, pó yáng wáng xiū yè hōng. gēng chén, tíng yuán jiā sān shí nián yǐ qián bīng gōng kǎo tī. xià wǔ yuè xīn yǒu, zhì jīng xú yǎn yù yōng qīng jì qī zhōu tǒng nèi, jiā yǒu mǎ yī pǐ zhě, juān fù yī dīng. rén xū, yǐ yòu wèi jiāng jūn liú yǔ wèi yì zhōu cì shǐ. liù yuè, shàng yú huá lín yuán tīng sòng. qiū qī yuè, tài fù jiāng xià wáng yì gōng jiě yáng zhōu. bǐng zǐ, yǐ nán yǎn zhōu cì shǐ xī yáng wáng zǐ shàng wèi yáng zhōu cì shǐ, mì shū jiān jiàn ān wáng xiū rén wèi nán yǎn zhōu cì shǐ. bā yuè wù xū, yǐ běi jūn zhōng láng zī yì cān jūn fèi yān wèi jiāo zhōu cì shǐ. dīng wèi, yǐ shàng shū lì bù wáng kūn wèi guǎng zhōu cì shǐ. jiǔ yuè rén xū, yǐ dān yáng yǐn liú zūn kǎo wèi shàng shū zuǒ pú shè. dōng shí yuè guǐ wèi, yǐ xún yáng tài shǒu zhāng yuè wèi yì zhōu cì shǐ. bǐng wǔ, tài fù jiāng xià wáng yì gōng jìn wèi tài zǎi, lǐng sī tú. dīng wèi, lǐng jūn jiāng jūn liǔ yuán jǐng jiā biāo qí jiāng jūn, shàng shū lìng jiàn píng wáng hóng jiā zhōng shū jiān wèi jiāng jūn, fǔ jūn jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ dōng hǎi wáng yī jìn hào píng nán jiāng jūn. shí yī yuè guǐ chǒu, huái nán tài shǒu yuán jǐng yǒu zuì qì shì. shí èr yuè bǐng wǔ, yǐ shì zhōng kǒng líng fú wèi yǐng zhōu cì shǐ.
三年春正月庚寅,立第十八皇弟休范為順陽王,第十九皇弟休若為巴陵王。戊 戌,立第二皇子子尚為西陽王。辛丑,車駕親祠南郊。壬子,立皇太子妃何氏。甲 寅,大赦天下。二月癸亥,右光祿大夫王偃卒。甲子,以廣州刺史宗愨為平西將軍、 豫州刺史。丁卯,以新除御史中丞王翼為廣州刺史。丁丑,始制朔望臨西堂接群下, 受奏事。壬午,內外官有田在近道,聽遣所給吏僮附業。三月癸丑,以西陽王子尚 為南兗州刺史。閏月戊午,尚書右僕射劉遵考遷職。癸酉,鄱陽王休業薨。庚辰, 停元嘉三十年以前兵工考剔。夏五月辛酉,制荊、徐、兗、豫、雍、青、冀七州統 內,家有馬一匹者,蠲復一丁。壬戌,以右衛將軍劉瑀為益州刺史。六月,上於華 林園聽訟。秋七月,太傅江夏王義恭解揚州。丙子,以南兗州刺史西陽王子尚為揚 州刺史,秘書監建安王休仁為南兗州刺史。八月戊戌,以北軍中郎諮議參軍費淹為 交州刺史。丁未,以尚書吏部王琨為廣州刺史。九月壬戌,以丹陽尹劉遵考為尚書 左僕射。冬十月癸未,以尋陽太守張悅為益州刺史。丙午,太傅江夏王義恭進位太 宰,領司徒。丁未,領軍將軍柳元景加驃騎將軍,尚書令建平王宏加中書監、衛將 軍,撫軍將軍、江州刺史東海王禕進號平南將軍。十一月癸丑,淮南太守袁景有罪 棄市。十二月丙午,以侍中孔靈符為郢州刺史。
dà míng yuán nián chūn zhēng yuè xīn hài shuò, gǎi yuán, dà shè tiān xià. cì gāo nián gū jí sù bó gè yǒu chà. gēng wǔ, hù jūn jiāng jūn liú yán sūn qiān zhí, yòu wèi jiāng jūn xiāng dōng wáng huì wèi zhōng hù jūn. jīng yì yǔ shuǐ, xīn wèi, qiǎn shǐ jiǎn xíng, cì yǐ qiáo mǐ. èr yuè jǐ hài, fù qīn mín zhí gōng tián. suǒ lǔ kòu yǎn zhōu. sān yuè rén xū, zhì dà chén jiā bān jiàn zhě, bù dé rù gōng chéng mén. liáng zhōu liáo qiú nèi shǔ, lì huái hàn jùn. xià sì yuè, jīng yì jí yì. bǐng shēn, qiǎn shǐ àn xíng, cì gěi yī yào. sǐ ér wú shōu liǎn zhě, guān wèi liǎn mái. gēng zǐ, shěng xiāng zhōu sòng jiàn jùn bìng lín hè. wǔ yuè, wú xìng yì xìng dà shuǐ, mín jī. yǐ mǎo, qiǎn shǐ kāi cāng zhèn xù. guǐ yǒu, yú huá lín yuán tīng sòng. yǐ hài, yǐ zuǒ wèi jiāng jūn shěn tán qìng wèi xú zhōu cì shǐ, fǔ guó jiāng jūn liáng jǐn cōng wèi hé zhōu cì shǐ dàng chāng wáng. liù yuè jǐ mǎo, yǐ qián tài zǐ bù bīng xiào wèi liú zhī zi xīn jì nán fēng wáng lǎng. xīn sì, yǐ zhǎng shuǐ xiào wèi shān yáng wáng xiū yòu wèi dōng yáng zhōu cì shǐ. dīng hài, xiū yòu gǎi wèi xiāng zhōu cì shǐ. yǐ dān yáng yǐn yán jùn wèi dōng yáng zhōu cì shǐ. qiū qī yuè xīn wèi, tǔ duàn yōng zhōu zhū qiáo jùn xiàn. bā yuè wù xū, yú yǎn zhōu lì yáng píng jùn. rén yín, yú huá lín yuán tīng sòng. jiǎ chén, sī kōng nán xú zhōu cì shǐ jìng líng wáng dàn gǎi wèi nán yǎn zhōu cì shǐ, tài zǐ zhān shì liú yán sūn wèi zhèn jūn jiāng jūn nán xú zhōu cì shǐ. dōng shí yuè bǐng shēn, zhào yuē: liú kuàng zhī dào, yǒu fú yú jié shéng, rì zè zhī qín, yǐ qiè yú jī hòu. kuàng shì bì jiào qiǎn, suì yuè jiāo jì. zhèn suī lù lì yǔ nèi, wèi míng qiú yī, ér shí xiá qián wáng, wù guǎng xī dài, yǒng yán fēi dé, qí kuì liáng shēn. cháo zī yě yuàn, zì dá zhě guǎ, huì mín lì gōng, suǒ mèi shí zhòng. zì jīn bǎi pì shù yǐn, xià mín jiàn lì, yǒu huái chéng bào zhì, yōng yù héng lǘ, shī lǐ fù bàng, wèi wén cháo tīng zhě, jiē tīng gōng zì shēn zòu, xiǎo dà yǐ wén. zhèn yīn tīng zhèng zhī rì, qīn duì lǎn yān. jiǎ chén, yǐ bǎi jì wáng yú qìng wèi zhèn dōng dà jiāng jūn. shí èr yuè dīng hài, shùn yáng wáng xiū fàn gǎi fēng guì yáng wáng. wù xū, yú huá lín yuán tīng sòng.
大明元年春正月辛亥朔,改元,大赦天下。賜高年、孤疾粟帛各有差。庚午, 護軍將軍劉延孫遷職,右衛將軍湘東王諱為中護軍。京邑雨水,辛未,遣使檢行, 賜以樵米。二月己亥,復親民職公田。索虜寇兗州。三月壬戌,制大臣加班劍者, 不得入宮城門。梁州獠求內屬,立懷漢郡。夏四月,京邑疾疫。丙申,遣使按行, 賜給醫藥。死而無收斂者,官為斂埋。庚子,省湘州宋建郡並臨賀。五月,吳興、 義興大水,民飢。乙卯,遣使開倉賑恤。癸酉,於華林園聽訟。乙亥,以左衛將軍 沈曇慶為徐州刺史,輔國將軍梁瑾蔥為河州刺史、宕昌王。六月己卯,以前太子步 兵校尉劉祗子歆繼南豐王朗。辛巳,以長水校尉山陽王休祐為東揚州刺史。丁亥, 休祐改為湘州刺史。以丹陽尹顏竣為東揚州刺史。秋七月辛未,土斷雍州諸僑郡縣。 八月戊戌,於兗州立陽平郡。壬寅,於華林園聽訟。甲辰,司空、南徐州刺史竟陵 王誕改為南兗州刺史,太子詹事劉延孫為鎮軍將軍、南徐州刺史。冬十月丙申,詔 曰:「旒纊之道,有孚於結繩,日昃之勤,已切於姬後。況世弊教淺,歲月澆季。 朕雖戮力宇內,未明求衣,而識狹前王,務廣昔代,永言菲德,其愧良深。朝咨野 怨,自達者寡,惠民利公,所昧實眾。自今百辟庶尹,下民賤隸,有懷誠抱志,擁 郁衡閭,失理負謗,未聞朝聽者,皆聽躬自申奏,小大以聞。朕因聽政之日,親對 覽焉。」甲辰,以百濟王餘慶為鎮東大將軍。十二月丁亥,順陽王休范改封桂陽王。 戊戌,於華林園聽訟。
èr nián chūn zhēng yuè xīn hài, chē jià sì nán jiāo. rén zǐ, zhào yuē: qù suì dōng tǔ duō jīng shuǐ zāi, chūn wù yǐ jí, yí jiā yōu kè. liáng zhǒng suǒ xū, yǐ shí dài gěi. bǐng chén, fù jùn xiàn tián zhì, bìng jiǔ qīn lù fèng. rén xū, zhào yuē: xiān dì líng mìng chū xìng, lóng fēi xī chǔ, suì jì jìn yuǎn, gǎn wǎng chán xīn. fèng yíng wén wǔ, qíng shēn cháng lì, sī hóng shū zé, yǐ shēn yǒng huái. lì shēn kě cì jué yī jí, jūn hù miǎn wèi píng mín. èr yuè bǐng zǐ, zhào yuē: zhèng dào wèi zhe, sú bì shàng shēn, háo chǐ jiān bìng, pín ruò kùn jiǒng, cún què yī shang, méi wú liǎn huì, zhèn shén shāng zhī. qí míng chì shǒu zǎi, qín jiā cún xù. fù zèng zhī kē, sù wèi tiáo pǐn. yǐ yǒu, yǐ jīn zǐ guāng lù dài fū chǔ zhàn zhī wèi shàng shū zuǒ pú shè. bǐng xū, zhōng shū jiān shàng shū lìng wèi jiāng jūn jiàn píng wáng hóng yǐ běn hào kāi fǔ yí tóng sān sī, zhōng shū jiān rú gù. dīng yǒu, biāo qí jiāng jūn liǔ yuán jǐng yǐ běn hào kāi fǔ yí tóng sān sī. jiǎ chén, sàn qí cháng shì yì yáng wáng chǎng wèi zhōng jūn jiāng jūn. sān yuè dīng wèi, zhōng shū jiān shàng shū lìng wèi jiāng jūn jiàn píng wáng hóng hōng. yǐ mǎo, yǐ tián nóng yào yuè, tài guān tíng shā niú. dīng mǎo, shàng yú huá lín yuán tīng sòng. guǐ yǒu, yǐ níng shuò jiāng jūn liú jì zhī wèi sī zhōu cì shǐ. xià sì yuè jiǎ shēn, lì huáng zǐ zi suī wèi ān lù wáng. jiǎ wǔ, yǐ hǎi líng wáng xiū mào wèi yōng zhōu cì shǐ. xīn chǒu, dì zhèn. wǔ yuè wù shēn, fù xī yáng jùn. liù yuè wù yín, zēng zhì lì bù shàng shū yī rén, shěng wǔ bīng shàng shū. dīng hài, zuǒ guāng lù dài fū hé shàng zhī jiā kāi fǔ yí tóng sān sī. wù zǐ, yǐ jīn zǐ guāng lù dài fū yáng xuán bǎo wèi yòu guāng lù dài fū. bǐng shēn, zhào yuē: wǎng yīn shī lǚ, duō yǒu bū wáng. huò lián shān rǎn nì, jù zhì jūn xiàn huò cí yì dàn láo, gǒu miǎn xíng fá. suī yuē fǎ cóng jiǎn, wù sī hóng yòu, ēn lìng zhòu xià, ér táo fú yóu duō, qǐ xí yú wèi xìng, niǔ è nán fǎn jiāng zài suǒ zhǎng lì, xuān dǎo guāi fāng. kě pǔ jiā kuān shēn, xián yǔ gēng shǐ. qiū qī yuè jiǎ chén, péng chéng mín gāo dū děng móu fǎn fú zhū. guǐ hài, yǐ yòu wèi jiāng jūn yán shī bó wèi qīng jì èr zhōu cì shǐ. bā yuè yǐ yǒu, hé nán wáng qiǎn shǐ xiàn fāng wù. bǐng xū, zhōng shū lìng wáng sēng dá yǒu zuì, xià yù sǐ. jǐ chǒu, yǐ qiáng nǔ jiāng jūn dù shū wén wèi níng zhōu cì shǐ, jiāo zhōu cì shǐ fèi yān wèi guǎng zhōu cì shǐ, nán hǎi tài shǒu yuán làng wèi jiāo zhōu cì shǐ. jiǎ wǔ, yǐ níng shuò jiāng jūn shěn sēng róng wèi yǎn zhōu cì shǐ. jiǔ yuè guǐ mǎo, yú huá lín yuán tīng sòng. rén xū, yǐ níng shuò jiāng jūn liú dào lóng wèi xú zhōu cì shǐ. xiāng yáng dà shuǐ, qiǎn shǐ xún xíng zhèn shàn. gēng wǔ, zhì wǔ wèi jiāng jūn wǔ qí cháng shì guān. dōng shí yuè jiǎ wǔ, yǐ zhōng jūn jiāng jūn yì yáng wáng chǎng wèi jiāng zhōu cì shǐ. yǐ wèi, gāo lì guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. shí yī yuè rén zǐ, yáng zhōu cì shǐ xī yáng wáng zǐ shàng jiā fǔ jūn jiāng jūn. shí èr yuè jǐ hài, zhū wáng jí fēi zhǔ shù xìng wèi cóng gōng zhě, sàng shì tīng shè xiōng mén, yú xī duàn. rùn yuè gēng zǐ, zhào yuē: fū shān chù yán jū, bù yǐ yú biē wèi lǐ. qǐng suì duō yú, jūn diào fán qiè, wéi fāng shè fù, běn jì yī shí, ér zhǔ zhě wán xí, suì wèi cháng diǎn. chūn gān yáo kūn, rèn tǔ zuò gòng, jī yǔ qún qīng, zhōng zhì shēn bì. yǒng yán hóng gé, wú tì zhèn xīn. fán huán wèi gòng zhí, shān yuān cǎi bǔ, jiē dāng xiáng biàn chǎn zhí, kǎo shùn suì shí, wù shǐ qiān kè xū xuán, kuí wǔ qì xù. shù jiǎn yuē zhī fēng, yǒu fú yú pǐn xìng huì mǐn zhī xùn, wú lòu yú yōu zè. gēng shēn, shàng yú huá lín yuán tīng sòng. rén xū, lín yì guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. shì dōng, suǒ lǔ kòu qīng zhōu, cì shǐ yán shī bó pín dà pò zhī.
二年春正月辛亥,車駕祀南郊。壬子,詔曰:「去歲東土多經水災,春務已及, 宜加優課。糧種所須,以時貸給。」丙辰,復郡縣田秩,並九親祿俸。壬戌,詔曰: 「先帝靈命初興,龍飛西楚,歲紀浸遠,感往纏心。奉迎文武,情深常隸,思弘殊 澤,以申永懷。吏身可賜爵一級,軍戶免為平民。」二月丙子,詔曰:「政道未著, 俗弊尚深,豪侈兼併,貧弱困窘,存闕衣裳,沒無斂槥,朕甚傷之。其明敕守宰, 勤加存恤。賻贈之科,速為條品。」乙酉,以金紫光祿大夫褚湛之為尚書左僕射。 丙戌,中書監、尚書令、衛將軍建平王宏以本號開府儀同三司,中書監如故。丁酉, 驃騎將軍柳元景以本號開府儀同三司。甲辰,散騎常侍義陽王昶為中軍將軍。三月 丁未,中書監、尚書令、衛將軍建平王宏薨。乙卯,以田農要月,太官停殺牛。丁 卯,上於華林園聽訟。癸酉,以寧朔將軍劉季之為司州刺史。夏四月甲申,立皇子 子綏為安陸王。甲午,以海陵王休茂為雍州刺史。辛丑,地震。五月戊申,復西陽 郡。六月戊寅,增置吏部尚書一人,省五兵尚書。丁亥,左光祿大夫何尚之加開府 儀同三司。戊子,以金紫光祿大夫羊玄保為右光祿大夫。丙申,詔曰:「往因師旅, 多有逋亡。或連山染逆,懼致軍憲;或辭役憚勞,苟免刑罰。雖約法從簡,務思弘 宥,恩令驟下,而逃伏猶多,豈習愚為性,忸惡難反;將在所長吏,宣導乖方。可 普加寬申,咸與更始。」秋七月甲辰,彭城民高闍等謀反伏誅。癸亥,以右衛將軍 顏師伯為青、冀二州刺史。八月乙酉,河南王遣使獻方物。丙戌,中書令王僧達有 罪,下獄死。己丑,以強弩將軍杜叔文為寧州刺史,交州刺史費淹為廣州刺史,南 海太守垣閬為交州刺史。甲午,以寧朔將軍沈僧榮為兗州刺史。九月癸卯,於華林 園聽訟。壬戌,以寧朔將軍劉道隆為徐州刺史。襄陽大水,遣使巡行賑贍。庚午, 置武衛將軍、武騎常侍官。冬十月甲午,以中軍將軍義陽王昶為江州刺史。乙未, 高麗國遣使獻方物。十一月壬子,揚州刺史西陽王子尚加撫軍將軍。十二月己亥, 諸王及妃主庶姓位從公者,喪事聽設凶門,余悉斷。閏月庚子,詔曰:「夫山處岩 居,不以魚鱉為禮。頃歲多虞,軍調繁切,違方設賦,本濟一時,而主者玩習,遂 為常典。杶杆瑤琨,任土作貢,積羽群輕,終致深弊。永言弘革,無替朕心。凡寰 衛貢職,山淵采捕,皆當詳辨產殖,考順歲時,勿使牽課虛懸,睽忤氣序。庶簡約 之風,有孚於品性;惠敏之訓,無漏於幽仄。」庚申,上於華林園聽訟。壬戌,林 邑國遣使獻方物。是冬,索虜寇青州,刺史顏師伯頻大破之。
sān nián chūn zhēng yuè dīng hài, gē yù zhōu liáng jùn shǔ xú zhōu. jǐ chǒu, yǐ biāo qí jiāng jūn lǐng jūn jiāng jūn liǔ yuán jǐng wèi shàng shū lìng, shàng shū yòu pú shè liú zūn kǎo wèi lǐng jūn jiāng jūn. bǐng shēn, pó huáng guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. èr yuè yǐ mǎo, yǐ yáng zhōu suǒ tǒng liù jùn wèi wáng jī. yǐ dōng yáng zhōu lì yáng zhōu. shí yù lì sī lì xiào wèi, yǐ yuán xiōng yǐ lì nǎi zhǐ. fǔ jūn jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ xī yáng wáng zǐ shàng xǐ wèi yáng zhōu cì shǐ. jiǎ zǐ, fù zhì tíng wèi jiān guān. jīng zhōu jī, sān yuè jiǎ shēn, yuán tián zū bù gè yǒu chà. gēng yín, yǐ yì xìng tài shǒu yuán làng wèi yǎn zhōu cì shǐ. rén chén, zhōng hù jūn xiāng dōng wáng huì qiān zhí, yǐ zhōng shū lìng dōng hǎi wáng yī wèi wèi jiāng jūn hù jūn jiāng jūn. guǐ sì, tài zǎi jiāng xià wáng yì gōng jiā zhōng shū jiān. xià sì yuè guǐ mǎo, shàng yú huá lín yuán tīng sòng. bǐng wǔ, yǐ jiàn níng tài shǒu fú zhòng zi wèi níng zhōu cì shǐ. yǐ mǎo, sī kōng nán yǎn zhōu cì shǐ jìng líng wáng dàn yǒu zuì, biǎn jué dàn bù shòu mìng, jù guǎng líng chéng fǎn, shā yǎn zhōu cì shǐ yuán làng. yǐ shǐ xìng gōng shěn qìng zhī wèi chē qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī nán yǎn zhōu cì shǐ tǎo dàn. jiǎ zǐ, shàng qīn yù liù shī, chē jià chū dùn xuān wǔ táng. sī zhōu cì shǐ liú jì zhī fǎn pàn, xú zhōu cì shǐ liú dào lóng tǎo zhǎn zhī. qiū qī yuè jǐ sì, kè guǎng líng chéng, zhǎn dàn. xī zhū chéng nèi nán dīng, yǐ nǚ kǒu wèi jūn shǎng shì rì jiě yán. xīn wèi, dà shè tiān xià. shàng fāng zhǎng tú xī guān nú bì lǎo jí zhě yuán fàng. xiào zǐ shùn sūn yì fū jié fù, cì sù bó gè yǒu chà. wáng jī xià pín zhī jiā, yǔ jìn xíng dùn suǒ yóu, bìng juān zū yī nián. bǐng zǐ, yǐ dān yáng yǐn liú xiù zhī wèi shàng shū yòu pú shè. bǐng xū, fēn huái nán běi fù zhì èr yù zhōu. yǐ xīn chú chē qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī nán yǎn zhōu cì shǐ shěn qìng zhī wèi sī kōng, cì shǐ rú gù. wù zǐ, yǐ wèi jiāng jūn hù jūn jiāng jūn dōng hǎi wáng yī wèi nán yù zhōu cì shǐ, wèi jiāng jūn rú gù. jiāng zhōu cì shǐ yì yáng wáng chǎng wèi hù jūn jiāng jūn, guān jūn jiāng jūn guì yáng wáng xiū fàn wèi jiāng zhōu cì shǐ. guǐ sì, yǐ qián zuǒ wèi jiāng jūn wáng xuán mó wèi yǐng zhōu cì shǐ. bā yuè bǐng shēn, zhào yuē: jìn běi tǎo wén wǔ, yú jūn wáng méi, huò yǔn shēn shǐ shí, huò lì jí sǐ wáng, bìng jǐn qín wáng shì, ér liǎn huì bēi báo. kě pǔ gèng fù gěi, wù lìng fēng hòu. jǐ yǒu, yǐ chē qí zhǎng shǐ yǔ shēn zhī wèi yù zhōu cì shǐ. jiǎ zǐ, zhào yuē: xī jī dào fāng níng, xíng fǎ sī cuò hàn dé chū míng, àn yǔ yòng jiǎn. liáng yóu shàng yī qí dào, xià chún qí xìng. jīn mín jiāo sú báo, chéng qiǎn wěi shēn, zhòng yǐ guǎ dé, fú néng xīn huà. gù zhī fāng zhě xiān, qù pì shí fán, xiàng yīn xún lǎn, jiàn èr shàng fāng tú lì, yīng jīn jù xiào, jì yǒu jīn fù. jiā guó qìng mín hé, dú gé kǎi zé, yì yǐ cán yān. kě xiáng suǒ yuán yòu. jiǔ yuè jǐ sì, zhào yuē: fū wǔ pì sān cì, zì gǔ suǒ nán qiǎo fǎ shēn wén, zài jì mí shén. gù yán qíng chá sòng, lǔ shī zhì jié shì yù wù rǎo, hàn shǐ fēi shēng. tíng wèi yuǎn ěr yí yàn, píng jué yōu guī, ér yī dǎo yōu yǔ, dòng yú shí suì. mín yīng qí kùn, lì róng qí sī. zì jīn qiú zhì cí jù, bìng jí yǐ wén, zhèn dāng xī xiáng duàn, shù wú liú yù. ruò fán wén zhì hé, zhèng dǎi xiá guǎng, bì xū qīn chá, yǐ jǐn qíng zhuàng. zì hòu yī jiù tīng sòng. rén chén, yú xuán wǔ hú běi lì shàng lín yuàn. dōng shí yuè dīng yǒu, zhào yuē: gǔ zhě jiàn jū qīng tán, yù qí duō qìng, fēn jiǎn xuán jiāo, yǐ gōng chún fú. lái suì, kě shǐ liù gōng fēi pín xiū qīn sāng zhī lǐ. gēng zǐ, zhèn jūn jiāng jūn nán xú zhōu cì shǐ liú yán sūn jìn hào chē qí jiāng jūn. wù shēn, hé xī guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. gēng xū, yǐ hé xī wáng dà jǔ qú ān zhōu wèi zhēng lǔ jiāng jūn liáng zhōu cì shǐ. shí yī yuè jǐ sì, gāo lì guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù sù shèn guó zhòng yì xiàn hù shǐ shí nǔ xī yù xiàn wǔ mǎ. shí èr yuè wù wǔ, shàng yú huá lín yuán tīng sòng. xīn yǒu, zhì yè zhě pú shè guān.
三年春正月丁亥,割豫州梁郡屬徐州。己丑,以驃騎將軍、領軍將軍柳元景為 尚書令,尚書右僕射劉遵考為領軍將軍。丙申,婆皇國遣使獻方物。二月乙卯,以 揚州所統六郡為王畿。以東揚州隸揚州。時欲立司隸校尉,以元兇已立乃止。撫軍 將軍、揚州刺史西陽王子尚徙為揚州刺史。甲子,復置廷尉監官。荊州飢,三月甲 申,原田租布各有差。庚寅,以義興太守垣閬為兗州刺史。壬辰,中護軍湘東王諱 遷職,以中書令東海王禕為衛將軍、護軍將軍。癸巳,太宰江夏王義恭加中書監。 夏四月癸卯,上於華林園聽訟。丙午,以建寧太守苻仲子為寧州刺史。乙卯,司空、 南兗州刺史竟陵王誕有罪,貶爵;誕不受命,據廣陵城反,殺兗州刺史垣閬。以始 興公沈慶之為車騎大將軍、開府儀同三司、南兗州刺史討誕。甲子,上親御六師, 車駕出頓宣武堂。司州刺史劉季之反叛,徐州刺史劉道隆討斬之。秋七月己巳,克 廣陵城,斬誕。悉誅城內男丁,以女口為軍賞;是日解嚴。辛未,大赦天下。尚方 長徒、奚官奴婢老疾者原放。孝子、順孫、義夫、節婦,賜粟帛各有差。王畿下貧 之家,與近行頓所由,並蠲租一年。丙子,以丹陽尹劉秀之為尚書右僕射。丙戌, 分淮南北復置二豫州。以新除車騎大將軍、開府儀同三司、南兗州刺史沈慶之為司 空,刺史如故。戊子,以衛將軍、護軍將軍東海王禕為南豫州刺史,衛將軍如故。 江州刺史義陽王昶為護軍將軍,冠軍將軍桂陽王休范為江州刺史。癸巳,以前左衛 將軍王玄謨為郢州刺史。八月丙申,詔曰:「近北討文武,於軍亡沒,或殞身矢石, 或癘疾死亡,並盡勤王事,而斂槥卑薄。可普更賻給,務令豐厚。」己酉,以車騎 長史庾深之為豫州刺史。甲子,詔曰:「昔姬道方凝,刑法斯厝;漢德初明,犴圄 用簡。良由上一其道,下淳其性。今民澆俗薄,誠淺偽深,重以寡德,弗能心化。 故知方者鮮,趣辟實繁,向因巡覽,見二尚方徒隸,嬰金屨校,既有矜復。加國慶 民和,獨隔凱澤,益以慚焉。可詳所原宥。」九月己巳,詔曰:「夫五辟三刺,自 古所難;巧法深文,在季彌甚。故沿情察訟,魯師致捷;市獄勿擾,漢史飛聲。廷 尉遠邇疑讞,平決攸歸,而一蹈幽圄,動逾時歲。民嬰其困,吏容其私。自今囚至 辭具,並即以聞,朕當悉詳斷,庶無留獄。若繁文滯劾,證逮遐廣,必須親察,以 盡情狀。自後依舊聽訟。」壬辰,於玄武湖北立上林苑。冬十月丁酉,詔曰:「古 者薦鞠青壇,聿祈多慶,分繭玄郊,以供純服。來歲,可使六宮妃嬪修親桑之禮。」 庚子,鎮軍將軍、南徐州刺史劉延孫進號車騎將軍。戊申,河西國遣使獻方物。庚 戌,以河西王大沮渠安周為征虜將軍、涼州刺史。十一月己巳,高麗國遣使獻方物; 肅慎國重譯獻楛矢、石砮;西域獻舞馬。十二月戊午,上於華林園聽訟。辛酉,置 謁者僕射官。
sì nián chūn zhēng yuè xīn wèi, sì jià cí nán jiāo. jiǎ xū, dàng chāng wáng fèng biǎo xiàn fāng wù. yǐ hài, chē jià gōng gēng jí tián, dà shè tiān xià. shàng fāng tú xì jí bū zū sù zhài, dà míng yuán nián yǐ qián, yī jiē yuán chú. lì tián zhī mín, suí cái xù yòng. xiào tì yì shùn, cì jué yī jí. gū lǎo pín jí, rén gǔ shí hú. jí tián zhí sī, yōu zhān pǔ lài. bǎi xìng fá liáng zhǒng, suí yí dài gěi. lì xuān quàn yǒu zhāng zhě, xiáng jiā bāo jìn. rén wǔ, yǐ běi zhōng láng sī mǎ liǔ shū rén wèi liáng nán qín èr zhōu cì shǐ. zuǒ jiāng jūn jīng zhōu cì shǐ zhū xiū zhī jìn hào zhèn jūn jiāng jūn. gēng yín, lì dì sān huáng zǐ xūn wèi jìn ān wáng, dì liù huáng zǐ fáng wèi xún yáng wáng, dì qī huáng zǐ zi xū wèi lì yáng wáng, dì bā huáng zǐ zi luán wèi xiāng yáng wáng. èr yuè gēng zǐ, shì zhōng jiàn ān wáng xiū rén wèi xiāng zhōu cì shǐ. jǐ wèi, yǐ yuán wài sàn qí shì láng fèi jǐng xù wèi níng zhōu cì shǐ. sān yuè jiǎ zǐ, yǐ guān jūn jiāng jūn bā líng wáng xiū ruò wèi xú zhōu cì shǐ. dīng mǎo, yǐ ān lù wáng zǐ suī wèi yǐng zhōu cì shǐ. guǐ yǒu, yǐ xú zhōu cì shǐ liú dào lóng wèi qīng jì èr zhōu cì shǐ. suǒ lǔ kòu běi yīn píng kǒng dī, tài shǒu yáng guī zi jī pò zhī. jiǎ shēn, huáng hòu qīn sāng yú xī jiāo. xià sì yuè guǐ mǎo, yǐ nán láng yá lì wáng jī. bǐng wǔ, zhào yuē: xī zhì yī yù yǔ, biǎn gān shì jié tǔ guǐ lín tiān, chì jiǎn zhāo dù. zhèn tí bó zhī niàn, wú wàng yú huái. suī shēn zhào yǒu sī, shěng yóu wù shí, ér suì yòng jiān jī, nián liàng xū guǎng. qǐ yǐ juān fēng cóng sǔn, yǔn chēng yuē xīn. sì shí gōng xiàn, kě xiáng jiǎn tài bàn. shù qiú chī shùn diǎn, yǒu yǎn mín huá zuǎn zǔ shāng gōng, wú jìng chán shì. xīn yǒu, zhào yuē: dū yì jié qì wèi diào, lì yì yóu zhòng, yán niàn mín mò, qíng yǒu jīn shāng. kě qiǎn shǐ cún wèn, bìng gěi yī yào qí sǐ wáng zhě, suí yí xù shàn. wǔ yuè gēng chén, yú huá lín yuán tīng sòng. yǐ yǒu, yǐ xú zhōu zhī liáng jùn hái shǔ yù zhōu. bǐng xū, shàng shū zuǒ pú shè chǔ zhàn zhī zú. yǐ fǔ jūn zhǎng shǐ liú sī kǎo wèi yì zhōu cì shǐ. gēng yín, yǐ nán xià pī bìng nán péng chéng jùn. qiū qī yuè jiǎ xū, zuǒ guāng lù dài fū kāi fǔ yí tóng sān sī hé shàng zhī hōng. bā yuè rén yín, dàng chāng wáng qiǎn shǐ xiàn fāng wù. jǐ yǒu, yǐ jìn ān wáng zǐ xūn wèi nán yǎn zhōu cì shǐ. yōng zhōu dà shuǐ, jiǎ yín, qiǎn jūn bù zhèn gěi. jiǔ yuè xīn wèi, yǐ guān jūn jiāng jūn yuán hù zhī wèi yù zhōu cì shǐ. jiǎ shēn, shàng yú huá lín yuán tīng sòng. dīng hài, gǎi fēng xiāng yáng wáng zǐ luán wèi xīn ān wáng. dōng shí yuè gēng yín, qiǎn xīn chú sī kōng shěn qìng zhī tǎo yán jiāng mán. rén chén, zhì jùn xiàn jiǎn lù, bìng xiān chōng gōng xiàn. shí yī yuè wù chén, gǎi xì zuò shǔ lìng wèi zuǒ yòu yù fǔ lìng. bǐng xū, fù zhì dà sī nóng guān. shí èr yuè yǐ wèi, shàng yú huá lín yuán tīng sòng. xīn sì, chē jià xìng tíng wèi sì, fán qiú xì xián xī yuán qiǎn. suǒ lǔ qiǎn shǐ qǐng hé. dīng wèi, chē jià xìng jiàn kāng xiàn, yuán fàng yù qiú. wō guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù.
四年春正月辛未,四駕祠南郊。甲戌,宕昌王奉表獻方物。乙亥,車駕躬耕藉 田,大赦天下。尚方徒系及逋租宿債,大明元年以前,一皆原除。力田之民,隨才 敘用。孝悌義順,賜爵一級。孤老貧疾,人谷十斛。藉田職司,優沾普賚。百姓乏 糧種,隨宜貸給。吏宣勸有章者,詳加褒進。壬午,以北中郎司馬柳叔仁為梁、南 秦二州刺史。左將軍、荊州刺史硃修之進號鎮軍將軍。庚寅,立第三皇子勛為晉安 王,第六皇子房為尋陽王,第七皇子子頊為歷陽王,第八皇子子鸞為襄陽王。二月 庚子,侍中建安王休仁為湘州刺史。己未,以員外散騎侍郎費景緒為寧州刺史。三 月甲子,以冠軍將軍巴陵王休若為徐州刺史。丁卯,以安陸王子綏為郢州刺史。癸 酉,以徐州刺史劉道隆為青、冀二州刺史。索虜寇北陰平孔堤,太守楊歸子擊破之。 甲申,皇后親桑於西郊。夏四月癸卯,以南琅邪隸王畿。丙午,詔曰:「昔紩衣御 宇,貶甘示節;土簋臨天,飭儉昭度。朕綈帛之念,無忘於懷。雖深詔有司,省游 務實,而歲用兼積,年量虛廣。豈以捐豐從損,允稱約心。四時供限,可詳減太半。 庶裘絺順典,有偃民華;纂組傷工,無競廛市。」辛酉,詔曰:「都邑節氣未調, 癘疫猶眾,言念民瘼,情有矜傷。可遣使存問,並給醫藥;其死亡者,隨宜恤贍。」 五月庚辰,於華林園聽訟。乙酉,以徐州之梁郡還屬豫州。丙戌,尚書左僕射褚湛 之卒。以撫軍長史劉思考為益州刺史。庚寅,以南下邳並南彭城郡。秋七月甲戌, 左光祿大夫、開府儀同三司何尚之薨。八月壬寅,宕昌王遣使獻方物。己酉,以晉 安王子勛為南兗州刺史。雍州大水,甲寅,遣軍部賑給。九月辛未,以冠軍將軍垣 護之為豫州刺史。甲申,上於華林園聽訟。丁亥,改封襄陽王子鸞為新安王。冬十 月庚寅,遣新除司空沈慶之討沿江蠻。壬辰,制郡縣減祿,並先充公限。十一月戊 辰,改細作署令為左右御府令。丙戌,復置大司農官。十二月乙未,上於華林園聽 訟。辛巳,車駕幸廷尉寺,凡囚系咸悉原遣。索虜遣使請和。丁未,車駕幸建康縣, 原放獄囚。倭國遣使獻方物。
wǔ nián chūn zhēng yuè dīng mǎo, yǐ dàng chāng wáng liáng táng zǐ wèi hé zhōu cì shǐ. èr yuè guǐ jǐ, chē jià yuè wǔ. zhào yuē: xī rén chēng rén dào hé xiān, yú bīng wèi shǒu, suī yān jì wù yòng, wàng zhī bì wēi. zhèn yǐ tīng lǎn yú xián, yīn shí jiǎng shì, zuò zuò yǒu yí, jìn tuì wú shuǎng. jūn chuáng yǐ xià, pǔ liàng bān xī. qǐng huà fú néng fú, ér mín wèi zhī jìn, huàn yì wéi diào, qǐ chù xíng wǎng. fán zhū táo wáng, zài jīn mèi shuǎng yǐ qián, xī jiē yuán shè yǐ zhì líng yǔ zhě, shì hái běn yì qí bū fù zài dà míng sān nián yǐ qián, yī cì yuán tíng. zì cǐ yǐ hái, guān pín jí lǎo, xiáng suǒ shēn jiǎn, fá mán zhī jiā, juān zū shuì zhī bàn. jìn jí gǎi xīn zhì, zài suǒ chéng yòng, shū miù shí duō, kě pǔ gèng fú xià, tīng yǐ jīn wèi shǐ. ruò xiān yǐ fàn zhì, yì tóng dàng rán. jiǎ yín, jiā yòu guāng lù dài fū yáng xuán bǎo tè jìn. xià sì yuè guǐ sì, gǎi fēng xī yáng wáng zǐ shàng wèi yù zhāng wáng. bǐng shēn, jiā shàng shū lìng liǔ yuán jǐng zuǒ guāng lù dài fū kāi fǔ yí tóng sān sī. wù xū, zhào yuē: nán xú yǎn èr zhōu qù suì shuǐ lǎo shāng nián, mín duō kùn jù. bū zū wèi rù zhě, kě shēn zhì qiū dēng. bǐng wǔ, yōng zhōu cì shǐ hǎi líng wáng xiū mào shā sī mǎ yǔ shēn zhī, jǔ bīng fǎn, yì chéng tài shǒu xuē jì kǎo tǎo zhǎn zhī. jiǎ yín, yǐ dì jiǔ huáng zǐ zi rén wèi yōng zhōu cì shǐ. wǔ yuè guǐ hài, zhì dì shì qī qīn, cháo guān fēi lù guān zhě, yuè gěi qián shí wàn. bǐng chén, chē jià xìng yuè wǔ táng tīng sòng. liù yuè bǐng wǔ, yǐ hù jūn jiāng jūn yì yáng wáng chǎng wèi zhōng jūn jiāng jūn. rén zǐ, fēn guǎng líng zhì pèi jùn, shěng dōng píng jùn bìng guǎng líng. qiū qī yuè bǐng chén, zhào yuē: yǔ shuǐ wěi jiàng, jiē qú fàn yì, kě qiǎn shǐ xún xíng. qióng bì zhī jiā, cì yǐ xīn sù. dīng mǎo, gāo lì guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. gēng wǔ, qū shè yōng zhōu. bā yuè wù zǐ, lì dì jiǔ huáng zǐ zi rén wèi yǒng jiā wáng, dì shí yī huáng zǐ zǐ zhēn wèi shǐ ān wáng. yǐ běi zhōng láng cān jūn fèi bó hóng wèi níng zhōu cì shǐ. jǐ chǒu, zhào yuē: zì líng mìng chū jī, shèng tú zhòng yuǎn. cān zhèng lè zhí, gǎn shén míng zhī yīng chóng zhí lǐ yòu, fèn zhì dé zhī guāng. shēng shí tóng hé, wén yǐ jūn jié, huà diào qí sú, wù xìng qí qíng. gù lín jīng shì diàn, huàn hū bǐng fā, dào sàng shì tún, xué luò nián yǒng. yù sòng wēi shuāi xī zhī shù, bǎi xìng wàng tuì sù zhī fāng. jīn xī jǐng yí zhàng, tián bō hé zhǔ, zhàn shān háng hǎi, xiàng fēng mù yì, huà mín chéng sú, zī shí dǔ yǐ. lái suì kě xiū qì xiáng xù, jīng yán guó zhòu. gēng yín, zhì fāng zhèn suǒ jiǎ bái bǎn jùn xiàn, nián xiàn yī tái chú, shí lù sān fēn zhī yī, bù gěi sòng gù. wèi jiāng jūn dōng hǎi wáng yī yǐ běn hào kāi fǔ yí tóng sān sī. jiǔ yuè jiǎ yín shuò, rì yǒu shí zhī. dīng mǎo, xíng xìng láng yá jùn, qiú xì xī yuán qiǎn. jiǎ xū, yí nán yù zhōu zhì huái nán yú hú xiàn. dīng chǒu, yǐ guān jūn jiāng jūn xún yáng wáng zǐ fáng wèi nán yù zhōu cì shǐ. rùn yuè wù zi, huáng tài zǐ fēi hé shì hōng. bǐng shēn, chū lì chí dào, zì chāng hé mén zhì yú zhū què mén, yòu zì chéng míng mén zhì yú xuán wǔ hú. rén yín, gǎi fēng lì yáng wáng zǐ xū wèi lín hǎi wáng. dōng shí yuè jiǎ yín, yǐ chē qí jiāng jūn nán xú zhōu cì shǐ liú yán sūn wèi shàng shū zuǒ pú shè lǐng hù jūn jiāng jūn, shàng shū yòu pú shè liú xiù zhī wèi ān běi jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ. yǐ guān jūn jiāng jūn lín hǎi wáng zǐ xū wèi guǎng zhōu cì shǐ. yǐ mǎo, yǐ dōng zhōng láng jiāng xīn ān wáng zǐ luán wèi nán xú zhōu cì shǐ. shí yī yuè rén chén, zhào yuē: wáng jī nèi fèng jīng shī, wài biǎo zhòng xià, mín yīn wù guǎng, yí sī jiǎn huì. kě qiǎn shàng shū jiù jiā xiáng jiǎn, bìng yǔ shǒu zǎi píng zhì shù yù. qí yǒu yí zhì, jù yǐ zhuàng wén. dīng yǒu, zēng zhì shào fǔ chéng yī rén. shí èr yuè rén shēn, yǐ lǐng jūn jiāng jūn liú zūn kǎo wèi shàng shū yòu pú shè. jiǎ xū, zhì tiān xià mín hù suì shū bù sì pǐ. gēng chén, yǐ tài cháng wáng xuán mó wèi píng běi jiāng jūn xú zhōu cì shǐ.
五年春正月丁卯,以宕昌王梁唐子為河州刺史。二月癸己,車駕閱武。詔曰: 「昔人稱人道何先,於兵為首,雖淹紀勿用,忘之必危。朕以聽覽餘閒,因時講事, 坐作有儀,進退無爽。軍幢以下,普量班錫。頃化弗能孚,而民未知禁,逭役違調, 起觸刑網。凡諸逃亡,在今昧爽以前,悉皆原赦;已滯囹圄者,釋還本役;其逋負 在大明三年以前,一賜原停。自此以還,鰥貧疾老,詳所申減,伐蠻之家,蠲租稅 之半。近籍改新制,在所承用,殊謬實多,可普更符下,聽以今為始。若先已犯制, 亦同蕩然。」甲寅,加右光祿大夫羊玄保特進。夏四月癸巳,改封西陽王子尚為豫 章王。丙申,加尚書令柳元景左光祿大夫、開府儀同三司。戊戌,詔曰:「南徐、 兗二州去歲水潦傷年,民多困窶。逋租未入者,可申至秋登。」丙午,雍州刺史海 陵王休茂殺司馬庾深之,舉兵反,義成太守薛繼考討斬之。甲寅,以第九皇子子仁 為雍州刺史。五月癸亥,制帝室期親,朝官非祿官者,月給錢十萬。丙辰,車駕幸 閱武堂聽訟。六月丙午,以護軍將軍義陽王昶為中軍將軍。壬子,分廣陵置沛郡, 省東平郡並廣陵。秋七月丙辰,詔曰:「雨水猥降,街衢泛溢,可遣使巡行。窮弊 之家,賜以薪粟。」丁卯,高麗國遣使獻方物。庚午,曲赦雍州。八月戊子,立第 九皇子子仁為永嘉王,第十一皇子子真為始安王。以北中郎參軍費伯弘為寧州刺史。 己丑,詔曰:「自靈命初基,聖圖重遠。參正樂職,感神明之應;崇殖禮囿,奮至 德之光。聲實同和,文以均節,化調其俗,物性其情。故臨經式奠,煥乎炳發,道 喪世屯,學落年永。獄訟微衰息之術,百姓忘退素之方。今息警夷嶂,恬波河渚, 棧山航海,向風慕義,化民成俗,茲時篤矣。來歲可修葺庠序,旌延國胄。」庚寅, 制方鎮所假白板郡縣,年限依台除,食祿三分之一,不給送故。衛將軍東海王禕以 本號開府儀同三司。九月甲寅朔,日有食之。丁卯,行幸琅邪郡,囚系悉原遣。甲 戌,移南豫州治淮南於湖縣。丁丑,以冠軍將軍尋陽王子房為南豫州刺史。閏月戊 子,皇太子妃何氏薨。丙申,初立馳道,自閶闔門至於硃雀門,又自承明門至於玄 武湖。壬寅,改封歷陽王子頊為臨海王。冬十月甲寅,以車騎將軍、南徐州刺史劉 延孫為尚書左僕射、領護軍將軍,尚書右僕射劉秀之為安北將軍、雍州刺史。以冠 軍將軍臨海王子頊為廣州刺史。乙卯,以東中郎將新安王子鸞為南徐州刺史。十一 月壬辰,詔曰:「王畿內奉京師,外表眾夏,民殷務廣,宜思簡惠。可遣尚書就加 詳檢,並與守宰平治庶獄。其有疑滯,具以狀聞。」丁酉,增置少府丞一人。十二 月壬申,以領軍將軍劉遵考為尚書右僕射。甲戌,制天下民戶歲輸布四匹。庚辰, 以太常王玄謨為平北將軍、徐州刺史。
liù nián chūn zhēng yuè jǐ chǒu, xiāng zhōu cì shǐ jiàn ān wáng xiū rén jiā píng nán jiāng jūn. xīn mǎo, chē jià qīn cí nán jiāo. shì rì, yòu zōng sì míng táng, dà shè tiān xià. xiào zǐ shùn sūn yì fū tì dì, cì jué yī jí cí gū jié fù jí gū lǎo liù jí, cì bó wǔ pǐ, gǔ shí hú. xià sì fāng jīng shǎng mào yì, qí yǒu huái zhēn bào sù, zhì xíng qīng bái, tián tuì zì shǒu, bù jiāo dāng shì, huò shí tōng gǔ jīn, cái jīng jūn guó, fèng gōng lián zhí, gāo yù zài mín, jù yǐ míng zòu. yǐ wèi, zhì wǔ guān zhōng láng jiāng zuǒ yòu zhōng láng jiāng guān. èr yuè yǐ mǎo, fù bǎi guān lù. sān yuè gēng yín, lì dì shí sān huáng zi zi yuán wèi shào líng wáng. rén yín, yǐ wō guó wáng shì zǐ xìng wèi ān dōng jiāng jūn. yǐ sì, gǎi yù zhōu nán liáng jùn wèi huái nán jùn, jiù huái nán jùn bìng xuān chéng. dīng wèi, fǔ guó jiāng jūn zhēng lǔ zhǎng shǐ guǎng líng tài shǒu shěn huái wén yǒu zuì, xià yù sǐ. sì yuè gēng shēn, yuán chú nán yǎn zhōu dà míng sān nián yǐ qián bū zū. xīn zuò dà háng mén. wǔ yuè bǐng xū, zhì líng shì, xiū cáng bīng zhī lǐ. rén yín, tài zǎi jiāng xià wáng yì gōng jiě lǐng sī tú. liù yuè xīn yǒu, shàng shū zuǒ pú shè hù jūn jiāng jūn liú yán sūn zú. qiū qī yuè gēng chén, yǐ jīng zhōu cì shǐ zhū xiū zhī wèi lǐng jūn jiāng jūn, guǎng zhōu cì shǐ lín hǎi wáng zǐ xū wèi jīng zhōu cì shǐ. jiǎ shēn, dì zhèn. wù zǐ, yǐ fǔ guó jiāng jūn wáng yì zhī wèi guǎng zhōu cì shǐ. xīn mǎo, yǐ xī yáng tài shǒu tán yì zhī wèi jiāo zhōu cì shǐ. yǐ wèi, lì dì shí jiǔ huáng zǐ zi yún wèi jìn líng wáng. bā yuè guǐ hài, yuán chú yōng zhōu dà míng sì nián yǐ qián bū zū. yǐ hài, zhì qīng tái lìng. jiǔ yuè wù yín, zhì shā mén zhì jìng rén zhǔ. wù zǐ, yǐ qián jīn zǐ guāng lù dài fū zōng què wèi zhōng hù jūn. yǐ wèi, shàng shū yòu pú shè liú zūn kǎo wèi shàng shū zuǒ pú shè, dān yáng yǐn wáng sēng lǎng wèi shàng shū yòu pū shè. dōng shí yuè dīng sì, yǐ shān yáng wáng xiū yòu zi shì hóng jì pó yáng āi wáng xiū yè. shàng lín yuàn nèi mín shù qiū mù yù hái hé zàng zhě, wù jìn. shí yī yuè jǐ mǎo, chén liú wáng cáo qián xiù hōng. xīn sì, yǐ shàng shū lìng liǔ yuán jǐng wèi sī kōng, shàng shū lìng rú gù.
六年春正月己丑,湘州刺史建安王休仁加平南將軍。辛卯,車駕親祠南郊。是 日,又宗祀明堂,大赦天下。孝子、順孫、義夫、悌弟,賜爵一級;慈姑、節婦及 孤老、六疾,賜帛五匹,谷十斛。下四方旌賞茂異,其有懷真抱素,志行清白,恬 退自守,不交當世,或識通古今,才經軍國,奉公廉直,高譽在民,具以名奏。乙 未,置五官中郎將、左右中郎將官。二月乙卯,復百官祿。三月庚寅,立第十三皇 子子元為邵陵王。壬寅,以倭國王世子興為安東將軍。乙巳,改豫州南梁郡為淮南 郡,舊淮南郡並宣城。丁未,輔國將軍、征虜長史、廣陵太守沈懷文有罪,下獄死。 四月庚申,原除南兗州大明三年以前逋租。新作大航門。五月丙戌,置凌室,修藏 冰之禮。壬寅,太宰江夏王義恭解領司徒。六月辛酉,尚書左僕射、護軍將軍劉延 孫卒。秋七月庚辰,以荊州刺史硃修之為領軍將軍,廣州刺史臨海王子頊為荊州刺 史。甲申,地震。戊子,以輔國將軍王翼之為廣州刺史。辛卯,以西陽太守檀翼之 為交州刺史。乙未,立第十九皇子子云為晉陵王。八月癸亥,原除雍州大明四年以 前逋租。乙亥,置清台令。九月戊寅,制沙門致敬人主。戊子,以前金紫光祿大夫 宗愨為中護軍。乙未,尚書右僕射劉遵考為尚書左僕射,丹陽尹王僧朗為尚書右仆 射。冬十月丁巳,以山陽王休祐子士弘繼鄱陽哀王休業。上林苑內民庶丘墓欲還合 葬者,勿禁。十一月己卯,陳留王曹虔秀薨。辛巳,以尚書令柳元景為司空,尚書 令如故。
qī nián chūn zhēng yuè guǐ wèi, zhào yuē: chūn sōu zhī lǐ, zhe zì zhōu lìng jiǎng shì zhī yǔ, shū yú lǔ shǐ. suǒ yǐ zhāo xuān dé dù, shì mín guǐ zé. jīn suì rěn qì róng, zhōng wài níng yàn. dāng yīn nóng xì, qì shì jiù zhāng. kě kè rì yú xuán wǔ hú dà yuè shuǐ shī, bìng xún jiāng yòu, jiǎng wǔ xiào liè. dīng hài, yǐ shàng shū yòu pú shè wáng sēng lǎng wèi tài cháng, wèi jiāng jūn yán shī bó wèi shàng shū yòu pú shè. jǐ chǒu, yǐ shàng shū lìng liǔ yuán jǐng wèi biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. gēng yín, yǐ nán yǎn zhōu cì shǐ jìn ān wáng zǐ xūn wèi jiāng zhōu cì shǐ. guǐ sì, gē wú jùn shǔ nán xú zhōu. èr yuè jiǎ yín, chē jià xún nán yù nán yǎn èr zhōu. bǐng chén, zhào yuē: jiāng hàn chǔ wàng, xián zhì zhōu yīn, lǐ jiǔ yí yú shèng táng, sì péng lái yú bó hǎi, jiē qián zài liú xùn, liè shèng yí shì. huò shān shì yuē nán yuè, shí wéi guó zhèn, yùn líng chéng ruì, zhào guāng sòng dào. zhèn zhù bì yú yě, yǒu shì qí yáng, zhān dì fēng yún, pái huái yǐ xiǎng. kě qiǎn shǐ diàn jì. dīng sì, chē jià xiào liè yú lì yáng zhī wū jiāng. jǐ wèi, chē jià dēng wū jiāng xiàn liù hé shān. gēng shēn, gē lì yáng qín jùn zhì lín jiāng jùn. rén xū, zhào yuē: zhèn shòu tiān qìng mìng, shí yī nián yú zī yǐ. píng qī miào zhī líng, huò shàng dì zhī lì, lǐ héng sì hǎi, wēi zhèn bā huāng. fāng xún sān xiāng ér diàn héng yuè, cì jiǔ hé ér jiǎn yún dài. jīn huī lǎn gōng chéng, shěng fēng jī biǎo, guān mín liù hé, sōu xiào zhǎng zhōu. téng shā fēi lì, píng yuè dàng hǎi, huì gǔ jìn hé xù, náo zhēng xié jié, xiàn chàng rú lǐ, yè shòu qīng jiāo, jìng jǔ wáng gōng zhī shāng, guǎng nà shì mín zhī shòu. bā fēng xún tōng, qīng yún cóng jù, jǐn tiān qìng ruì, lǜ yǔ jié huān. sī sàn tài jí zhī quán, yǐ fú wú fāng zhī wài. kě dà shè tiān xià, xíng xìng suǒ jīng, wú chū jīn suì zū bù. qí bū zū yú zhài, wù fù shōu. cì mín jué yī jí, nǚ zǐ bǎi hù niú jiǔ. cì shǒu yì zǎi jí mín fū cóng sōu zhě, pǔ jiā qià lài. yòu zhào yuē: zhèn ruò nián cāo zhì, chū mù sī yōng, chéng zhèng xuān fēng, jiàn lì nián jì. guó bù zhōng zǔ, zhì róng jiāng diān, nán yí qíng yì, shí xì yú huái. jīn huò liàn sōu xùn lǚ, shè zī jìng lǘ, gù yì qí jiù, zài mù hǎn cún. nián shì wèi yuǎn, jiān wáng tài bàn, fǔ jī wéi shì, qīng kǎi jiān zhe. tài zōng yàn gù, jìn yáng qià ēn shì zǔ liú rén, jì jī chàng zé. yǒng yán wǎng yóu, sī guǎng qián lài. kě juān lì yáng jùn zū shū sān nián. qiǎn shǐ xún wèi, wèn mín jí kǔ, guān guǎ gū lǎo liù jí bù néng zì cún zhě, hòu cì sù bó. gāo nián jiā yǐ yáng jiǔ. fán yī jiè zhī shàn, suí cái quán guàn qián guó míng chén jí fǔ zhōu zuǒ lì, liàng suǒ zhān xī. rén shēn yǐ wǎng, shī jí zi sūn. rén shēn, chē jià hái gōng. xià sì yuè jiǎ yín, yǐ lǐng jūn jiāng jūn zhū xiū zhī wèi tè jìn. bǐng chén, yǐ shàng shū xiāng dōng wáng huì wèi lǐng jūn jiāng jūn. jiǎ zǐ, zhào yuē: zì fēi lín jūn zhàn chén, yī bù dé zhuān shā. qí zuì shén zhòng pì zhě, jiē rú jiù xiān shàng xū bào, yǒu sī yán jiā tīng chá. fàn zhě yǐ shā rén zuì lùn. wǔ yuè yǐ hài, fǔ jūn jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ yù zhāng wáng zǐ shàng jìn hào chē qí jiāng jūn, fǔ guó jiāng jūn shǐ ān wáng zǐ zhēn wèi guǎng zhōu cì shǐ. bǐng zǐ, zhào yuē: zì jīn cì shǐ shǒu zǎi, dòng mín xìng jūn, jiē xū shǒu zhào shī xíng. wéi biān yú wài jǐng, jí jiān xìn nèi fā, biàn qǐ cāng zú zhě, bù cóng cǐ lì. liù yuè jiǎ chén, yǐ běi zhōng láng sī mǎ liǔ yuán hù wèi liáng nán qín èr zhōu cì shǐ. wù shēn, ruì ruì guó gāo lì guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. wù chén, yǐ qín jùn tài shǒu liú dé yuàn wèi yù zhōu cì shǐ. qī yuè yǐ hài, zhēng dōng dà jiāng jūn gāo lì wáng gāo liǎn jìn hào chē qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. qiū qī yuè bǐng shēn, zhào yuē: qián zhào jiāng hǎi tián chí, yǔ mín gòng lì. lì suì wèi jiǔ, jìn yǐ chí tì. míng shān dà chuān, wǎng wǎng zhàn gù. yǒu sī yán jiā jiǎn jiū, shēn míng jiù zhì. bā yuè dīng sì, zhào yuē: xī pǐ fù hán yuàn, shān jiāo běi bǐ shuāng qī āi tòng, tái qīng dōng guó. liáng yǐ chéng zhī suǒ dòng, zài wēi bì zhe gǎn zhī suǒ zhèn, suī hòu bì bēng. zhèn lín chá jiǔ yě, zhì shēn dài dàn, fú néng shǐ làn rán chéng zhāng, gè rú qí jié. suì lìng yán jīng sǔn hé, yáng piān bù shī, suì yún bù rěn, jiù shí zhèn yóu. dà guān gōng shàn, yí cóng biǎn chè. jìn dào xíng yù, dāng qīn liào shěng. qí wáng jī nèi jí shén zhōu suǒ tǒng, kě qiǎn shàng shū yǔ suǒ zài gòng xiáng jī wài zhū zhōu, wěi zhī cì shǐ. bìng xiáng shěng lǜ lìng, sī cún lì mín. qí kǎo zhé mào xí, zài dà míng qī nián yǐ qián, yī qiē wù zhì yóu bì zhī jiā, kāi cāng zhèn gěi. yǐ chǒu, lì dì shí liù huáng zǐ zi mèng wèi huái nán wáng, dì shí bā huáng zǐ zi chǎn wèi lín hè wáng. chē jià xìng jiàn kāng mò líng xiàn, xùn yù qiú. jiǔ yuè sì mǎo, zhào yuē: jìn yán jīng kàng xù, miáo jià duō shāng. jīn èr mài wèi wǎn, gān zé pín jiàng, kě xià dōng jìng jùn, qín kè kěn zhí. yóu bì zhī jiā, liàng dài mài zhǒng. wù zǐ, zhào yuē: xī zhōu wáng jì jī, shí qióng sì míng hàn dì luán zhěn, sù biàn wǔ yuè. jiē suǒ yǐ shàng duì yōu líng, xià lǐ mín tǔ. zì tiān chāng tì yù, lín gōng chuàng tú, lǐ dài yāo yù, shì mào xìng huǐ. huáng jiā zào sòng, rì yuè chóng guāng, xuán jī dé xù, wǔ xīng shùn mìng, ér róng chē suì dòng, chén shī yì què. zhèn yù hán wǔ guāng, yǎn yì tiān xià, sī jǐn bǎo jiè zhī guī, yǐ sāi móu wēi zhī lù. dāng yán shí xǐng fāng, guān chá fēng sú. wài xiáng kǎo jiù diǎn, yǐ fù cè xí zhī huái. gēng yín, nán xú zhōu cì shǐ xīn ān wáng zǐ luán jiān sī tú. yǐ wèi, chē jià xìng tíng wèi, xùn yù qiú. bǐng shēn, lì dì shí qī huáng zǐ zǐ sì wèi dōng píng wáng. dōng shí yuè rén yín, tài zǐ guān, cì wáng gōng yǐ xià bó gè yǒu chà. wù shēn, chē jià xún nán yù zhōu. zhào yuē: zhèn xún xìng suǒ jīng, xiān jiàn bǎi nián zhě, jí gū guǎ lǎo jí, bìng cì sù bó. yù xì xíng zuì, bìng qīn tīng sòng. qí shì shù huò yuàn yù wēi zhì, shòu yì lì sī, huò yǐn yuē jié lì, fù bìn zhōu lǐ, jiē tīng jìn zhèn qián, miàn zì chén sù. ruò zhōng xìn xiào yì, lì tián zhí gǔ, yī jiè zhī néng, yī yì zhī měi, xī jiā jīng shǎng. suī qiū zé pín jiàng, ér xià hàn yīng bì. kě jí kāi xíng cāng, bìng jiā zhèn cì. guǐ chǒu, xíng xìng jiāng níng xiàn, xùn yù qiú. chē qí jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ yù zhāng wáng zǐ shàng jiā kāi fǔ yí tóng sān sī. guǐ hài, wèi jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī dōng hǎi wáng yī wèi sī kōng, zhōng jūn jiāng jūn yì yáng wáng chǎng jiā kāi fǔ yí tóng sān sī. bǐng yín, zhào yuē: shǎng qìng xíng wēi, yǎn guó yí guǐ, chù yōu shēng míng, pì yǔ héng xiàn. gù cǎi yán líng fēng, shì guān chǐ zhì, biǎn jué jiā dì, yú shì hū zài. jīn lèi dì yí shè, qīn xún jiāng diān, yīn jìn yuè shǒu, gōng qiú mín mò. sī hóng míng shì zhī diǎn, yǐ shēn kǎo jī zhī yì. xíng xìng suǒ jīng, lì mín zhī zhí, gōng xuān yú dé, jí jiā zhēn shǎng ruò fèi wù luàn mín, suí qiān yì fá, zhǔ zhě xiáng chá yǐ wén. jǐ sì, chē jià xiào liè yú gū shú. shí yī yuè bǐng zǐ, qū shè nán yù zhōu shū sǐ yǐ xià. xún xìng suǒ jīng, xiáng jiǎn jīn suì tián zū. yǐ yǒu, zhào qiǎn jì jìn dà sī mǎ huán wēn zhēng xī jiāng jūn máo qú mù. shàng yú xíng suǒ xùn lì yáng yǒng shì dān yáng xiàn qiú. guǐ sì, chē jià xí shuǐ jūn yú liáng shān, yǒu bái jué èr jí huá gài, yǒu sī zòu gǎi dà míng qī nián wèi shén jué yuán nián, zhào bù xǔ. yǐ wèi, yuán fàng xíng yù tú xì. dōng zhū jùn dà yù, rén yín, qiǎn shǐ kāi cāng dài xù, tīng shòu zá wù dāng zū. shí èr yuè bǐng wǔ, xíng xìng lì yáng. jiǎ yín, dà shè tiān xià. nán yù zhōu bié shǔ chì xì zhǎng tú, yī qiè yuán sàn. qí bīng qī kǎo xí zhé shù, xī tíng. lì yáng jùn nǚ zǐ bǎi hù niú jiǔ gāo nián gū jí, cì bó shí pǐ, juān jùn zū shí nián. jǐ wèi, tài zǎi jiāng xià wáng yì gōng jiā shàng shū lìng. yú bó wàng liáng shān lì shuāng què. guǐ hài, chē jià zhì zì lì yáng.
七年春正月癸未,詔曰:「春搜之禮,著自周令;講事之語,書於魯史。所以 昭宣德度,示民軌則。今歲稔氣榮,中外寧晏。當因農隙,葺是舊章。可克日於玄 武湖大閱水師,並巡江右,講武校獵。」丁亥,以尚書右僕射王僧朗為太常,衛將 軍顏師伯為尚書右僕射。己丑,以尚書令柳元景為驃騎大將軍、開府儀同三司。庚 寅,以南兗州刺史晉安王子勛為江州刺史。癸巳,割吳郡屬南徐州。二月甲寅,車 駕巡南豫、南兗二州。丙辰,詔曰:「江漢楚望,咸秩周禋,禮九疑於盛唐,祀蓬 萊於渤海,皆前載流訓,列聖遺式。霍山是曰南嶽,實維國鎮,韞靈呈瑞,肇光宋 道。朕駐驆於野,有事岐陽,瞻睇風雲,徘徊以想。可遣使奠祭。」丁巳,車駕校 獵於歷陽之烏江。己未,車駕登烏江縣六合山。庚申,割歷陽秦郡置臨江郡。壬戌, 詔曰:「朕受天慶命,十一年於茲矣。憑七廟之靈,獲上帝之力,禮橫四海,威震 八荒。方巡三湘而奠衡岳,次九河而檢雲、岱。今恢覽功成,省風畿表,觀民六合, 搜校長洲。騰沙飛礫,平岳盪海,{卉鼓}晉合序,鐃鉦協節,獻鬯如禮,饁獸傾郊, 敬舉王公之觴,廣納士民之壽。八風循通,卿雲叢聚,盡天罄瑞,率宇竭歡。思散 太極之泉,以福無方之外。可大赦天下,行幸所經,無出今歲租布。其逋租余債, 勿復收。賜民爵一級,女子百戶牛酒。刺守邑宰及民夫從搜者,普加洽賚。」又詔 曰:「朕弱年操制,出牧司雍,承政宣風,薦歷年紀。國步中阻,治戎江甸,難夷 情義,實繫於懷。今或練搜訓旅,涉茲境閭,故邑耆舊,在目罕存。年世未遠,殲 亡太半,撫跡惟事,傾慨兼著。太宗燕故,晉陽洽恩;世祖流仁,濟畿暢澤。永言 往猷,思廣前賚。可蠲歷陽郡租輸三年。遣使巡慰,問民疾苦,鰥寡、孤老、六疾 不能自存者,厚賜粟帛。高年加以羊酒。凡一介之善,隨才銓貫;前國名臣及府州 佐吏,量所沾錫。人身已往,施及子孫。」壬申,車駕還宮。夏四月甲寅,以領軍 將軍硃修之為特進。丙辰,以尚書湘東王諱為領軍將軍。甲子,詔曰:「自非臨軍 戰陳,一不得專殺。其罪甚重辟者,皆如舊先上須報,有司嚴加聽察。犯者以殺人 罪論。」五月乙亥,撫軍將軍、揚州刺史豫章王子尚進號車騎將軍,輔國將軍始安 王子真為廣州刺史。丙子,詔曰:「自今刺史守宰,動民興軍,皆須手詔施行。唯 邊隅外警,及奸釁內發,變起倉卒者,不從此例。」六月甲辰,以北中郎司馬柳元 怙為梁、南秦二州刺史。戊申,芮芮國、高麗國遣使獻方物。戊辰,以秦郡太守劉 德願為豫州刺史。七月乙亥,征東大將軍高麗王高璉進號車騎大將軍、開府儀同三 司。秋七月丙申,詔曰:「前詔江海田池,與民共利。歷歲未久,浸以弛替。名山 大川,往往占固。有司嚴加檢糾,申明舊制。」八月丁巳,詔曰:「昔匹婦含怨, 山焦北鄙;孀妻哀慟,台傾東國。良以誠之所動,在微必著;感之所震,雖厚必崩。 朕臨察九野,志深待旦,弗能使爛然成章,各如其節。遂令炎精損河,陽偏不施, 歲雲不稔,咎實朕由。大官供膳,宜從貶撤。近道刑獄,當親料省。其王畿內及神 州所統,可遣尚書與所在共詳;畿外諸州,委之刺史。並詳省律令,思存利民。其 考謫貿襲,在大明七年以前,一切勿治;尤弊之家,開倉賑給。」乙丑,立第十六 皇子子孟為淮南王,第十八皇子子產為臨賀王。車駕幸建康秣陵縣,訊獄囚。九月 巳卯,詔曰:「近炎精亢序,苗稼多傷。今二麥未晚,甘澤頻降,可下東境郡,勤 課墾殖。尤弊之家,量貸麥種。」戊子,詔曰:「昔周王驥跡,實窮四溟;漢帝鸞 軫,夙遍五嶽。皆所以上對幽靈,下理民土。自天昌替馭,臨宮創圖,禮代夭郁, 世貿興毀。皇家造宋,日月重光,璇璣得序,五星順命,而戎車歲動,陳詩義闕。 朕聿含五光,奄一天下,思盡寶戒之規,以塞謀危之路。當沿時省方,觀察風俗。 外詳考舊典,以副側席之懷。」庚寅,南徐州刺史新安王子鸞兼司徒。乙未,車駕 幸廷尉,訊獄囚。丙申,立第十七皇子子嗣為東平王。冬十月壬寅,太子冠,賜王 公以下帛各有差。戊申,車駕巡南豫州。詔曰:「朕巡幸所經,先見百年者,及孤 寡老疾,並賜粟帛。獄系刑罪,並親聽訟。其士庶或怨郁危滯,受抑吏司,或隱約 潔立,負擯州里,皆聽進朕前,面自陳訴。若忠信孝義,力田殖穀,一介之能,一 藝之美,悉加旌賞。雖秋澤頻降,而夏旱嬰弊。可即開行倉,並加賑賜。」癸丑, 行幸江寧縣,訊獄囚。車騎將軍、揚州刺史豫章王子尚加開府儀同三司。癸亥,衛 將軍、開府儀同三司東海王禕為司空,中軍將軍義陽王昶加開府儀同三司。丙寅, 詔曰:「賞慶刑威,奄國彝軌,黜幽升明,辟宇恆憲。故采言聆風,式觀侈質,貶 爵加地,於是乎在。今類帝宜社,親巡江甸,因覲岳守,躬求民瘼。思弘明試之典, 以申考績之義。行幸所經,蒞民之職,功宣於德,即加甄賞;若廢務亂民,隨愆議 罰,主者詳察以聞。」己巳,車駕校獵於姑孰。十一月丙子,曲赦南豫州殊死以下。 巡幸所經,詳減今歲田租。乙酉,詔遣祭晉大司馬桓溫、征西將軍毛璩墓。上於行 所訊溧陽、永世、丹陽縣囚。癸巳,車駕習水軍於梁山,有白爵二集華蓋,有司奏 改大明七年為神爵元年,詔不許。乙未,原放行獄徒系。東諸郡大獄,壬寅,遣使 開倉貸恤,聽受雜物當租。十二月丙午,行幸歷陽。甲寅,大赦天下。南豫州別署 敕系長徒,一切原散。其兵期考襲謫戍,悉停。歷陽郡女子百戶牛酒;高年孤疾, 賜帛十匹,蠲郡租十年。己未,太宰江夏王義恭加尚書令。於博望梁山立雙闕。癸 亥,車駕至自歷陽。
bā nián chūn zhēng yuè jiǎ xū, zhào yuē: dōng jìng qù suì bù rěn, yí guǎng shāng huò. yuǎn jìn fàn yù mǐ sù zhě, kě tíng dào zhōng zá shuì. qí yǐ zhàng zì fáng, xī wù jìn. guǐ wèi, ān běi jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ liú xiù zhī zú. wù zǐ, yǐ píng nán jiāng jūn xiāng zhōu cì shǐ jiàn ān wáng xiū rén wèi ān nán jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ, jìn ān wáng zǐ xūn wèi zhèn jūn jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ, xú zhōu cì shǐ xīn ān wáng zǐ luán wèi fǔ jūn jiāng jūn, lǐng sī tú cì shǐ rú gù, fǔ guó jiāng jūn jiāng xià wáng shì zǐ bó qín wèi xiāng zhōu cì shǐ. èr yuè xīn chǒu, tè jìn zhū xiū zhī zú. rén yín, zhào yuē: qù suì dōng jìng piān hàn, tián mǔ shī shōu. shǐ mìng lái zhě, duō zhì fá jué. huò xià qióng liú rǒng, dùn fú jiē xiàng, zhèn shén mǐn zhī. kě chū cāng mǐ fù jiàn kāng mò líng èr xiàn, suí yí shàn xù. ruò jì zhěng bù shí, yǐ zhì juān qì zhě, yán jiā jiū hé. yǐ sì, yǐ zhèn jūn jiāng jūn xiāng dōng wáng huì wèi zhèn běi jiāng jūn xú zhōu cì shǐ. píng běi jiāng jūn xú zhōu cì shǐ wáng xuán mó wèi lǐng jūn jiāng jūn. xià rùn wǔ yuè xīn chǒu, yǐ qián yù shǐ zhōng chéng xiāo huì kāi wèi qīng jì èr zhōu cì shǐ. rén yín, tài zǎi jiāng xià wáng yì gōng lǐng tài wèi. tè jìn yòu guāng lù dài fū yáng xuán bǎo zú. gēng shēn, dì bēng yú yù zhú diàn, shí nián sān shí wǔ. qiū qī yuè bǐng wǔ, zàng dān yáng mò líng xiàn yán shān jǐng níng líng.
八年春正月甲戌,詔曰:「東境去歲不稔,宜廣商貨。遠近販鬻米粟者,可停 道中雜稅。其以仗自防,悉勿禁。」癸未,安北將軍、雍州刺史劉秀之卒。戊子, 以平南將軍、湘州刺史建安王休仁為安南將軍、江州刺史,晉安王子勛為鎮軍將軍、 雍州刺史,徐州刺史新安王子鸞為撫軍將軍,領司徒、刺史如故,輔國將軍江夏王 世子伯禽為湘州刺史。二月辛丑,特進硃修之卒。壬寅,詔曰:「去歲東境偏旱, 田畝失收。使命來者,多至乏絕。或下窮流冗,頓伏街巷,朕甚閔之。可出倉米付 建康、秣陵二縣,隨宜贍恤。若濟拯不時,以至捐棄者,嚴加糾劾。」乙巳,以鎮 軍將軍湘東王諱為鎮北將軍、徐州刺史。平北將軍、徐州刺史王玄謨為領軍將軍。 夏閏五月辛丑,以前御史中丞蕭惠開為青、冀二州刺史。壬寅,太宰江夏王義恭領 太尉。特進、右光祿大夫羊玄保卒。庚申,帝崩於玉燭殿,時年三十五。秋七月丙 午,葬丹陽秣陵縣岩山景寧陵。
shǐ chén yuē: yì jǐ yǐ lì tiān xià, yáo shùn zhī xīn yě lì jǐ yǐ jí wàn wù, zhōng zhǔ zhī zhì yě jǐn mín mìng yǐ zì yǎng, jié zhòu zhī xíng yě. guān dà míng zhī shì, qí jiāng jǐn mín mìng hū! suī yǒu zhōu gōng zhī cái zhī měi, yóu zhōng zhī yǐ luàn, hé yì zāi!
史臣曰:役己以利天下,堯、舜之心也;利己以及萬物,中主之志也;盡民命 以自養,桀、紂之行也。觀大明之世,其將盡民命乎!雖有周公之才之美,猶終之 以亂,何益哉!