wǔ xíng sì
五行四
wǔ xíng chuán yuē: jiǎn zōng miào, bù dǎo cí, fèi jì sì, nì tiān shí, zé shuǐ bù rùn xià. wèi shuǐ shī qí xìng ér wèi zāi yě. yòu yuē: tīng zhī bù cōng, shì wèi bù móu. jué jiù jí, jué fá héng hán, jué jí pín. shí zé yǒu gǔ yāo, shí zé yǒu yú niè, shí zé yǒu shǐ huò, shí zé yǒu ěr kē, shí zé yǒu hēi shěng hēi xiáng. wéi huǒ lì shuǐ. yú niè, liú xīn chuán yǐ wèi jiè chóng zhī niè, wèi huáng shǔ yě.
《五行傳》曰:「簡宗廟,不禱祠,廢祭祀,逆天時,則水不潤下。」謂水失 其性而為災也。又曰:「聽之不聰,是謂不謀。厥咎急,厥罰恆寒,厥極貧。時則 有鼓妖,時則有魚孽,時則有豕禍,時則有耳疴,時則有黑眚、黑祥。惟火沴水。」 魚孽,劉歆傳以為介蟲之孽,謂蝗屬也。
shuǐ bù rùn xià:
水不潤下:
wèi wén dì huáng chū sì nián liù yuè, dà yǔ lín, yī luò yì zhì jīn yáng chéng mén, piào shù qiān jiā, liú shā rén. chū, dì jí wèi, zì yè qiān luò, yíng zào gōng shì, ér bù qǐ zōng miào, tài zǔ shén zhǔ yóu zài yè. cháng yú jiàn shǐ diàn xiǎng jì rú jiā rén zhī lǐ, zhōng huáng chū bù fù hái yè, ér yuán qiū fāng zé nán běi jiāo shè jì děng shén wèi, wèi yǒu dìng suǒ. cǐ jiǎn zōng miào, fèi jì sì zhī fá yě. jīng fáng yì chuán yuē: zhuān shì zhě zhī, zhū fá jué lǐ, jué zāi shuǐ. qí shuǐ yě, yǔ shā rén yǐ yǔn shuāng, dà fēng tiān huáng. jī ér bù sǔn, zī wèi tài. jué zāi shuǐ shā rén. bì è yǒu dé, zī wèi kuáng. jué zāi shuǐ, shuǐ liú shā rén yě yǐ shuǐ zé dì shēng chóng. guī yù bù jiě, zī wèi zhuī fēi. jué shuǐ hán shā rén. zhuī zhū bù jiě, zī wèi bù lǐ. jué shuǐ wǔ gǔ bù shōu. dà bài bù jiě, zī wèi jiē yīn. jué shuǐ liú rù guó yì, yǔn shuāng shā gǔ.
魏文帝黃初四年六月,大雨霖,伊、洛溢至津陽城門,漂數千家,流殺人。初, 帝即位,自鄴遷洛,營造宮室,而不起宗廟,太祖神主猶在鄴。嘗於建始殿饗祭如 家人之禮,終黃初不復還鄴,而圓丘、方澤、南北郊、社、稷等神位,未有定所。 此簡宗廟,廢祭祀之罰也。京房《易傳》曰:「顓事者知,誅罰絕理,厥災水。其 水也,雨殺人已隕霜,大風天黃。飢而不損,茲謂泰。厥災水殺人。避遏有德,茲 謂狂。厥災水,水流殺人也;已水則地生蟲。歸獄不解,茲謂追非。厥水寒殺人。 追誅不解,茲謂不理。厥水五穀不收。大敗不解,茲謂皆陰。厥水流入國邑,隕霜 殺谷。」
wú sūn quán chì wū bā nián xià, chá líng xiàn hóng shuǐ yì chū, liú piào èr bǎi yú jiā shí sān nián qiū, dān yáng gù zhāng děng xiàn yòu hóng shuǐ yì. àn quán chēng dì sān shí nián, jìng bù yú jiàn yè chuàng qī miào, dàn yǒu fù jiān yī miào, yuǎn zài zhǎng shā, ér jiāo yīn lǐ lǐ què. jiā hé chū, qún chén zòu yí xiào sì, yòu fú xǔ. mò nián suī yī nán jiāo, ér běi jiāo suì wú wén yān. qiě sān jiāng wǔ hú héng huò huì jī, jiē wú chǔ zhī wàng, yì bù jiàn zhì, fǎn lǐ luó yáng yāo shén, yǐ qiú fú zhù. tiān yì ruò yuē, quán jiǎn zōng miào, bù dǎo cí, fèi jì sì, shì cǐ fá, yù qí gǎn wù yě.
吳孫權赤烏八年夏,茶陵縣鴻水溢出,流漂二百餘家;十三年秋,丹陽故鄣等 縣又鴻水溢。案權稱帝三十年,竟不於建業創七廟,但有父堅一廟,遠在長沙,而 郊禋禮禮闕。嘉禾初,群臣奏宜效祀,又弗許。末年雖一南郊,而北郊遂無聞焉。 且三江、五湖、衡、霍、會稽,皆吳、楚之望,亦不見秩,反禮羅陽妖神,以求福 助。天意若曰,權簡宗廟,不禱祠,廢祭祀,示此罰,欲其感悟也。
tài yuán yuán nián, yòu yǒu dà fēng yǒng shuǐ zhī yì. shì dōng, quán nán jiāo, yí shì jiàn jiù zhēng hū? hái ér qǐn jí. míng nián sì yuè, hōng. yī yuē, quán shí xìn nà zèn sù, suī lù yì xūn zhòng, zi hé chǔ èr, yóu bù dé qí zhōng. yǔ hàn ān dì tīng chán miǎn yáng zhèn fèi tài zǐ tóng shì yě. qiě chì wū zhōng wú nián bù yòng bīng, bǎi xìng chóu yuàn. bā nián qiū, jiāng jūn mǎ mào děng yòu tú nì yún.
太元元年,又有大風湧水之異。是冬,權南郊,疑是鑒咎徵乎?還而寢疾。明 年四月,薨。一曰,權時信納譖訴,雖陸議勛重,子和儲貳,猶不得其終。與漢安 帝聽讒、免楊震、廢太子同事也。且赤烏中無年不用兵,百姓愁怨。八年秋,將軍 馬茂等又圖逆雲。
wèi míng dì jǐng chū yuán nián jiǔ yuè, yín yǔ guò cháng, jì yǎn xú yù sì zhōu shuǐ chū, méi nì shā rén, piào shī cái chǎn. dì zì chū jí wèi, biàn yín shē jí yù, duō zhàn yòu nǚ, huò duó shì qī, chóng shì gōng shì, fáng hài nóng zhàn, chù qíng zì yù, zhì shì mí shén. hào lìng nì shí, jī bù sǔn yì, cǐ shuǐ bù rùn xià zhī yīng yě.
魏明帝景初元年九月,淫雨過常,冀、兗、徐、豫四州水出,沒溺殺人,漂失 財產。帝自初即位,便淫奢極欲,多占幼女,或奪士妻,崇飾宮室,妨害農戰,觸 情恣欲,至是彌甚。號令逆時,飢不損役,此水不潤下之應也。
wú sūn liàng wǔ fèng yuán nián xià, dà shuǐ. liàng jí wèi sì nián, nǎi lì quán miào yòu zhōng wú shì, bù shàng zǔ zōng zhī hào, bù xiū yán fù zhī lǐ, zhāo mù zhī shù yǒu què. liàng jí xiū hào yòu bìng fèi èr jiāo, bù zhì qún shén. cǐ jiǎn zōng miào, bù jì sì zhī fá yě. yòu shì shí, sūn jùn zhuān zhèng, yīn shèng yáng zhī yīng hū.
吳孫亮五鳳元年夏,大水。亮即位四年,乃立權廟;又終吳世,不上祖宗之號, 不修嚴父之禮,昭穆之數有闕。亮及休、皓又並廢二郊,不秩群神。此簡宗廟,不 祭祀之罰也。又是時,孫峻專政,陰勝陽之應乎。
wú sūn xiū yǒng ān sì nián wǔ yuè, dà yǔ, shuǐ quán yǒng yì. xī suì zuò pǔ lǐ táng, gōng fèi wú shù, ér tián bù kě chéng, shì zú sǐ pàn, huò zì zéi shā, bǎi xìng chóu yuàn, yīn qì shèng yě. xiū yòu zhuān rèn zhāng bù, tuì shèng chōng děng, wú rén zéi zhī zhī yīng yě. wú sūn xiū yǒng ān wǔ nián bā yuè rén wǔ, dà yǔ zhèn diàn, shuǐ quán yǒng yì.
吳孫休永安四年五月,大雨,水泉涌溢。昔歲作浦里塘,功費無數,而田不可 成,士卒死叛,或自賊殺,百姓愁怨,陰氣盛也。休又專任張布,退盛沖等,吳人 賊之之應也。吳孫休永安五年八月壬午,大雨震電,水泉涌溢。
jìn wǔ dì tài shǐ sì nián jiǔ yuè, qīng xú yǎn yù sì zhōu dà shuǐ. qī nián liù yuè, dà yǔ lín, hé luò yī qìn jiē yì, shā èr bǎi yú rén. dì jí zūn wèi, bù jiā sān hòu zǔ zōng zhī hào. tài shǐ èr nián, yòu chú míng táng nán jiāo wǔ dì zuò, tóng chēng hào tiān shàng dì, yī wèi ér yǐ. yòu shěng xiān hòu pèi dì zhī lǐ. cǐ jiǎn zōng miào, fèi jì sì zhī fá, yǔ hàn chéng dì tóng shì. yī yuē, xī suì jí cǐ nián, yào lán ní bái hǔ wén qín liáng shā cì shǐ hú liè qiān hóng, qiǎn tián zhāng tǎo ní. yòu sī mǎ wàng yǐ dà zhòng cì huái běi yù sūn hào. nèi wài bīng yì, xī zhōu jī luàn, bǎi xìng chóu yuàn, yīn qì shèng yě. xián níng chū, shǐ shàng zǔ zōng hào, tài xī chū, hái fù wǔ dì wèi.
晉武帝泰始四年九月,青、徐、兗、豫四州大水。七年六月,大雨霖,河、洛、 伊、沁皆溢,殺二百餘人。帝即尊位,不加三後祖宗之號。泰始二年,又除明堂南 郊五帝坐,同稱昊天上帝,一位而已。又省先後配地之禮。此簡宗廟,廢祭祀之罰, 與漢成帝同事。一曰,昔歲及此年,藥蘭泥、白虎文秦涼殺刺史胡烈、牽弘,遣田 璋討泥。又司馬望以大眾次淮北御孫皓。內外兵役,西州飢亂,百姓愁怨,陰氣盛 也。咸寧初,始上祖宗號,太熙初,還復五帝位。
jìn wǔ dì xián níng yuán nián jiǔ yuè, xú zhōu shuǐ. èr nián qī yuè guǐ hài, hé nán wèi jùn bào shuǐ, shā bǎi yú rén bā yuè, jīng zhōu jùn guó wǔ dà shuǐ. qù nián cǎi zé liáng jiā zǐ nǚ, lòu miàn rù diàn, dì qīn jiǎn yuè, wù zài zī sè, bù fǎng dé xíng. yǒu bì nì zhě, yǐ bù jìng lùn. jìn shēn chóu yuàn, tiān xià fēi zhī. yīn shèng zhī yīng yě. xián níng sān nián liù yuè, yì liáng èr zhōu jùn guó bā bào shuǐ, shā sān bǎi yú rén qī yuè, jīng zhōu dà shuǐ jiǔ yuè, shǐ píng jùn dà shuǐ shí yuè, qīng xú yǎn yù jīng yì liáng qī zhōu yòu shuǐ. shì shí jiǎ chōng děng yòng shì rì shèng, ér zhèng rén shū wài zhě duō. xián níng sì nián qī yuè, sī jì yǎn yù jīng yáng jùn guó èr shí dà shuǐ.
晉武帝咸寧元年九月,徐州水。二年七月癸亥,河南魏郡暴水,殺百餘人;八 月,荊州郡國五大水。去年採擇良家子女,露面入殿,帝親簡閱,務在姿色,不訪 德行。有蔽匿者,以不敬論。搢紳愁怨,天下非之。陰盛之應也。咸寧三年六月, 益、梁二州郡國八暴水,殺三百餘人;七月,荊州大水;九月,始平郡大水;十月, 青、徐、兗、豫、荊、益、梁七州又水。是時賈充等用事日盛,而正人疏外者多。 咸寧四年七月,司、冀、兗、豫、荊、揚郡國二十大水。
jìn wǔ dì tài kāng èr nián liù yuè, tài shān jiāng xià dà shuǐ. tài shān liú sān bǎi jiā, shā liù qiān yú rén jiāng xià yì shā rén. shì shí píng wú hòu, wáng jùn wèi yuán gōng, ér dǐ hé wàng jiā xún jiǎ wèi wú móu, ér bìng méng zhòng shǎng. shōu wú jī wǔ qiān, nà zhī hòu gōng. cǐ qí yīng yě. tài kāng sì nián qī yuè, sī yù xú yǎn jīng yáng jùn guó èr shí dà shuǐ, shāng qiū jià, huài wū shì, yǒu sǐ zhě. tài kāng liù nián sān yuè, qīng liáng yōu jì jùn guó shí wǔ dà shuǐ. tài kāng qī nián jiǔ yuè, xī fāng ān dìng děng jùn guó bā dà shuǐ. tài kāng bā nián liù yuè, jùn guó bā dà shuǐ. jìn huì dì yuán kāng èr nián, yǒu shuǐ zāi. yuán kāng wǔ nián wǔ yuè, yǐng chuān huái nán dà shuǐ liù yuè, chéng yáng dōng guǎn dà shuǐ shā rén jīng yáng xú yǎn yù wǔ zhōu yòu dà shuǐ. shì shí dì jí wèi yǐ wǔ zài, yóu wèi jiāo sì, zhēng cháng yì duō bù shēn qīn jìn. jiǎn zōng miào, fèi jì sì zhī fá yě. bān gù yuē: wáng zhě jí wèi, bì jiāo sì tiān dì, wàng zhì shān chuān. ruò nǎi bù jìng guǐ shén, zhèng lìng wéi nì, zé wù shuǐ bào zhì, bǎi chuān nì yì, huài xiāng yì, nì rén mín, shuǐ bù rùn xià yě. yuán kāng liù nián wǔ yuè, jīng yáng èr zhōu dà shuǐ. àn dǒng zhòng shū shuō, shuǐ zhě, yīn qì shèng yě. shì shí jiǎ hòu luàn cháo, chǒng shù jiǎ guō. nǚ zhǔ zhuān zhèng zhī yīng yě. yuán kāng bā nián wǔ yuè, jīn yōng chéng jǐng shuǐ yì. hàn chéng dì shí yǒu cǐ yāo, bān gù yǐ wèi wáng mǎng zhī xiàng. jí zhào lún cuàn wèi, jí cǐ yīng yě. lún fèi dì yú cǐ chéng, jǐng yì suǒ zài, yòu tiān yì hū! yuán kāng bā nián jiǔ yuè, jīng yáng xú yǎn jì wǔ zhōu dà shuǐ. shì shí jiǎ hòu bào lì zī shén, hán mì jiāo cāi mí shàn, zú hài tài zǐ, xuán yì huò miè. yuán kāng jiǔ nián sì yuè, gōng zhōng jǐng shuǐ fèi yì.
晉武帝太康二年六月,泰山、江夏大水。泰山流三百家,殺六千餘人;江夏亦 殺人。是時平吳後,王浚為元功,而詆劾妄加;荀、賈為無謀,而並蒙重賞。收吳 姬五千,納之後宮。此其應也。太康四年七月,司、豫、徐、兗、荊、揚郡國二十 大水,傷秋稼,壞屋室,有死者。太康六年三月,青、涼、幽、冀郡國十五大水。 太康七年九月,西方安定等郡國八大水。太康八年六月,郡國八大水。晉惠帝元康 二年,有水災。元康五年五月,潁川、淮南大水;六月,城陽、東莞大水殺人;荊、 揚、徐、兗、豫五州又大水。是時帝即位已五載,猶未郊祀,烝嘗亦多不身親近。 簡宗廟,廢祭祀之罰也。班固曰:「王者即位,必郊祀天地,望秩山川。若乃不敬 鬼神,政令違逆,則霧水暴至,百川逆溢,壞鄉邑,溺人民,水不潤下也。」元康 六年五月,荊、揚二州大水。按董仲舒說,水者,陰氣盛也。是時賈后亂朝,寵樹 賈、郭。女主專政之應也。元康八年五月,金墉城井水溢。漢成帝時有此妖,班固 以為王莽之象。及趙倫篡位,即此應也。倫廢帝於此城,井溢所在,又天意乎!元 康八年九月,荊、揚、徐、兗、冀五州大水。是時賈后暴戾滋甚,韓謐驕猜彌扇, 卒害太子,旋亦禍滅。元康九年四月,宮中井水沸溢。
jìn huì dì yǒng níng yuán nián qī yuè, nán yáng dōng hǎi dà shuǐ. shì shí, qí wáng jiǒng bǐng zhèng zhuān zì. yīn shèng zhī yīng. jìn huì dì tài ān yuán nián qī yuè, yǎn yù xú jì sì zhōu shuǐ. shí jiāng xiāng lì zhèng, wú zūn zhǔ xīn.
晉惠帝永寧元年七月,南陽、東海大水。是時,齊王冏秉政專恣。陰盛之應。 晉惠帝太安元年七月,兗、豫、徐、冀四州水。時將相力政,無尊主心。
jìn xiào huái dì yǒng jiā sì nián sì yuè, jiāng dōng dà shuǐ. shì shí, wáng dǎo děng qián huái yì dài zhī jì. yīn qì shèng yě.
晉孝懷帝永嘉四年四月,江東大水。是時,王導等潛懷翼戴之計。陰氣盛也。
jìn yuán dì tài xìng sān nián liù yuè, dà shuǐ. shì shí wáng dūn nèi huái bù chén, ào hěn zuò wēi, hòu zhōng yí miè. dà xìng sì nián qī yuè, dà shuǐ. míng nián yǒu shí tóu zhī bài.
晉元帝太興三年六月,大水。是時王敦內懷不臣,傲很作威,後終夷滅。大興 四年七月,大水。明年有石頭之敗。
jìn yuán dì yǒng chāng èr nián wǔ yuè, jīng zhōu jí dān yáng xuān chéng wú xìng shòu chūn dà shuǐ.
晉元帝永昌二年五月,荊州及丹陽、宣城、吳興、壽春大水。
jìn míng dì tài níng yuán nián wǔ yuè, dān yáng xuān chéng wú xìng shòu yáng dà shuǐ. shì shí wáng dūn jí hài zhōng liáng, wēi quán zhèn zhǔ, xún yì zhū miè.
晉明帝太寧元年五月,丹陽、宣城、吳興、壽陽大水。是時王敦疾害忠良,威 權震主,尋亦誅滅。
jìn chéng dì xián hé yuán nián wǔ yuè, dà shuǐ. shì shí sì zhǔ yòu chōng, mǔ hòu chēng zhì, yǔ liàng yǐ yuán jiù mín wàng, jué shì jìn zhōng. yīn shèng yáng yě. xián hé èr nián wǔ yuè wù zǐ, jīng dū dà shuǐ. shì dōng, sū jùn chēng bīng, dū yì tú tàn. xián hé sì nián qī yuè, dān yáng xuān chéng wú xìng huì jī dà shuǐ. shì dōng, guō mò zuò luàn, jīng yù gòng tǎo zhī, bàn suì nǎi dìng. xián hé qī nián wǔ yuè, dà shuǐ. shì shí dì wèi qīn wù, zhèng zài dà chén. yīn shèng yáng yě.
晉成帝咸和元年五月,大水。是時嗣主幼沖,母后稱制,庾亮以元舅民望,決 事禁中。陰勝陽也。咸和二年五月戊子,京都大水。是冬,蘇峻稱兵,都邑塗炭。 咸和四年七月,丹陽、宣城、吳興、會稽大水。是冬,郭默作亂,荊、豫共討之, 半歲乃定。咸和七年五月,大水。是時帝未親務,政在大臣。陰勝陽也。
jìn chéng dì xián kāng yuán nián bā yuè, zhǎng shā wǔ líng dà shuǐ. shì nián sān yuè, shí hǔ lüè qí zhì lì yáng, sì yuè, wéi xiāng yáng. yú shì jiā wáng dǎo dà sī mǎ, jí tú lǚ yòu shǐ zhào yìn lù yǒng liú shì wáng yǔn zhī chén guāng wǔ jiāng jūn, gè shuài zhòng shù wèi. bǎi xìng chóu yuàn. yīn qì shèng yě.
晉成帝咸康元年八月,長沙、武陵大水。是年三月,石虎掠騎至歷陽,四月, 圍襄陽。於是加王導大司馬,集徒旅;又使趙胤、路永、劉仕、王允之、陳光五將 軍,各帥眾戍衛。百姓愁怨。陰氣盛也。
jìn mù dì yǒng hé sì nián wǔ yuè, dà shuǐ. shì shí yòu zhǔ chōng ruò, mǔ hòu lín cháo yòu jiāng xiāng dà chén, gè zhēng quán zhèng. yǔ xián hé chū tóng shì yě. yǒng hé wǔ nián wǔ yuè, dà shuǐ. yǒng hé liù nián wǔ yuè, dà shuǐ. yǒng hé qī nián qī yuè jiǎ chén yè, tāo shuǐ rù shí tóu, sǐ zhě shù bǎi rén. qù nián, yīn hào yǐ sī fèn fèi cài mó, xiá ěr fēi zhī. yòu yòu zhǔ zài shàng, ér yīn huán jiāo è, xuǎn tú jù jiǎ, gè chóng sī quán. yīn shèng yáng zhī yīng yě. yī shuō tāo rù shí tóu, jiāng yòu yǐ wèi bīng zhàn. shì hòu yīn hào huán wēn xiè shàng xún xiàn lián nián zhēng fá.
晉穆帝永和四年五月,大水。是時幼主沖弱,母后臨朝;又將相大臣,各爭權 政。與咸和初同事也。永和五年五月,大水。永和六年五月,大水。永和七年七月 甲辰夜,濤水入石頭,死者數百人。去年,殷浩以私忿廢蔡謨,遐邇非之。又幼主 在上,而殷、桓交惡,選徒聚甲,各崇私權。陰勝陽之應也。一說濤入石頭,江右 以為兵占。是後殷浩、桓溫、謝尚、荀羨連年征伐。
jìn mù dì shēng píng èr nián wǔ yuè, dà shuǐ. shì shí huán wēn quán zhì cháo tíng, zhēng fá shì zhuān. shēng píng wǔ nián sì yuè, dà shuǐ.
晉穆帝昇平二年五月,大水。是時桓溫權制朝廷,征伐是專。昇平五年四月, 大水。
jìn hǎi xī tài hé liù nián liù yuè, jīng dū dà shuǐ, píng dì shù chǐ, qīn jí tài miào. zhū què dà háng lǎn duàn, sān sōu liú rù dà jiāng. dān yáng jìn líng wú guó wú xìng lín hǎi wǔ jùn yòu dà shuǐ, dào jià dàng méi, lí shù jī jǐn. chū sì nián, huán wēn běi fá bài jī, shí sàng qí jiǔ wǔ nián, yòu zhēng huái nán, yú suì nǎi kè. bǎi xìng chóu yuàn zhī yīng yě.
晉海西太和六年六月,京都大水,平地數尺,侵及太廟。硃雀大航纜斷,三艘 流入大江。丹陽、晉陵、吳國、吳興、臨海五郡又大水,稻稼盪沒,黎庶饑饉。初 四年,桓溫北伐敗績,十喪其九;五年,又征淮南,逾歲乃克。百姓愁怨之應也。
jìn jiǎn wén dì xián ān yuán nián shí èr yuè rén wǔ, tāo shuǐ rù shí tóu. míng nián, yāo zéi lú sǒng lǜ qí shǔ shù bǎi rén rù diàn, lüè qǔ wǔ kù sān kù jiǎ zhàng, yóu jī jiāng jūn máo ān zhī tǎo miè zhī.
晉簡文帝咸安元年十二月壬午,濤水入石頭。明年,妖賊盧竦率其屬數百人入 殿,略取武庫三庫甲仗,游擊將軍毛安之討滅之。
jìn xiào wǔ dì tài yuán sān nián liù yuè, dà shuǐ. shì shí xiào wǔ yòu ruò, zhèng zài jiāng xiāng. tài yuán wǔ nián, dà shuǐ. qù nián dī zéi gōng méi xiāng yáng, yòu xiàng guǎng líng. yú shì bī xǐ jiāng huái mín xī lìng nán dù, sān zhōu shī yè, dào jǐn xiāng wàng. xiè xuán suī pò jù nán děng, zì hòu zhēng shù bù yǐ. bǎi xìng chóu yuàn zhī yīng yě. tài yuán liù nián liù yuè, jīng jiāng yáng sān zhōu dà shuǐ. tài yuán shí nián xià, dà shuǐ. chū bā nián, pò fú jiān, zì hòu yǒu shì zhōng zhōu, yì wú yǐ suì. bīng mín chóu yuàn zhī yīng yě. tài yuán shí sān nián shí èr yuè, tāo shuǐ rù shí tóu. míng nián, dīng líng xiān bēi kòu rǎo sī yǎn zhèn shù, xī běi pí yú bèn mìng. tài yuán shí wǔ nián qī yuè, yǎn zhōu dà shuǐ. shì shí yuán hé fēn zhēng, zhēng shù qín cuì. tài yuán shí qī nián liù yuè jiǎ yín, tāo shuǐ rù shí tóu, huǐ dà háng, piào chuán fǎng, yǒu sǐ zhě jīng kǒu xī pǔ, yì tāo rù shā rén. yǒng jiā jùn cháo shuǐ yǒng qǐ, jìn hǎi sì xiàn rén mín duō sǐ. hòu sì nián dì bēng, ér wáng gōng zài gōng jīng shī. jīng shī yì fā dà zhòng yǐ yù zhī. tài yuán shí jiǔ nián qī yuè, jīng zhōu péng chéng dà shuǐ shāng jià. tài yuán èr shí nián, jīng zhōu péng chéng dà shuǐ. tài yuán èr shí yī nián wǔ yuè guǐ mǎo, dà shuǐ. shì shí zhèng shì duō bì, zhào shù fēi zhī.
晉孝武帝太元三年六月,大水。是時孝武幼弱,政在將相。太元五年,大水。 去年氐賊攻沒襄陽,又向廣陵。於是逼徙江、淮民悉令南渡,三州失業,道饉相望。 謝玄雖破句難等,自後征戍不已。百姓愁怨之應也。太元六年六月,荊、江揚三州 大水。太元十年夏,大水。初八年,破苻堅,自後有事中州,役無已歲。兵民愁怨 之應也。太元十三年十二月,濤水入石頭。明年,丁零、鮮卑寇擾司、兗鎮戍,西、 北疲於奔命。太元十五年七月,兗州大水。是時緣河紛爭,征戍勤悴。太元十七年 六月甲寅,濤水入石頭,毀大航,漂船舫,有死者;京口西浦,亦濤入殺人。永嘉 郡潮水湧起,近海四縣人民多死。後四年帝崩,而王恭再攻京師。京師亦發大眾以 御之。太元十九年七月,荊州、彭城大水傷稼。太元二十年,荊州、彭城大水。太 元二十一年五月癸卯,大水。是時政事多弊,兆庶非之。
jìn ān dì lóng ān sān nián wǔ yuè, jīng zhōu dà shuǐ. qù nián, yīn zhòng kān jǔ bīng xiàng jīng dū shì nián chūn, yòu shā xī huī. yīn shèng zuò wēi zhī yīng yě. zhòng kān xún yì bài wáng. lóng ān wǔ nián wǔ yuè, dà shuǐ. shì shí sī mǎ yuán xiǎn zuò wēi líng shàng, yòu huán xuán shàn xī xià, sūn ēn luàn dōng guó. yīn shèng yáng zhī yīng yě.
晉安帝隆安三年五月,荊州大水。去年,殷仲堪舉兵向京都;是年春,又殺郗 恢。陰盛作威之應也。仲堪尋亦敗亡。隆安五年五月,大水。是時司馬元顯作威陵 上,又桓玄擅西夏,孫恩亂東國。陰勝陽之應也。
jìn ān dì yuán xìng èr nián shí èr yuè, huán xuán cuàn wèi. qí míng nián èr yuè gēng yín yè, tāo shuǐ rù shí tóu. shì shí gòng shǐ shāng lǚ, fāng zhōu wàn jì, piào bài liú duàn, hái zì xiāng wàng. jiāng yòu suī yǒu tāo biàn, wèi yǒu ruò sī zhī shén. sān yuè, yì jūn kè jīng dū, xuán bài zǒu, suì yí miè. yuán xìng sān nián èr yuè jǐ chǒu shuò yè, tāo shuǐ rù shí tóu, piào méi shā rén, dà háng liú bài.
晉安帝元興二年十二月,桓玄篡位。其明年二月庚寅夜,濤水入石頭。是時貢 使商旅,方舟萬計,漂敗流斷,骸胔相望。江右雖有濤變,未有若斯之甚。三月, 義軍克京都,玄敗走,遂夷滅。元興三年二月己丑朔夜,濤水入石頭,漂沒殺人, 大航流敗。
jìn ān dì yì xī yuán nián shí èr yuè jǐ wèi, tāo shuǐ rù shí tóu. yì xī èr nián shí èr yuè jǐ wèi yè, tāo shuǐ rù shí tóu. míng nián, luò qiú fù huán qián jié huán yìn yīn zhòng wén děng móu zuò luàn, liú zhì yì móu fǎn, fán suǒ zhū miè shù shí jiā. yì xī sān nián wǔ yuè bǐng wǔ, dà shuǐ. yì xī sì nián shí èr yuè wù yín, tāo shuǐ rù shí tóu. míng nián, wáng lǚ běi tǎo xiān bēi. yì xī liù nián wǔ yuè dīng sì, dà shuǐ. yǐ chǒu, lú xún zhì cài zhōu. yì xī bā nián liù yuè, dà shuǐ. yì xī jiǔ nián wǔ yuè xīn sì, dà shuǐ. yì xī shí nián wǔ yuè dīng chǒu, dà shuǐ wù yín, xī míng mén dì chuān yǒng shuǐ chū, huǐ mén fēi jí xiàn qī yuè yǐ chǒu, huái běi zāi fēng dà shuǐ shā rén. yì xī shí yī nián qī yuè bǐng xū, dà shuǐ, yān zì tài miào, bǎi guān fù jiù. míng nián, wáng lǚ běi tǎo guān hé.
晉安帝義熙元年十二月己未,濤水入石頭。義熙二年十二月己未夜,濤水入石 頭。明年,駱球父環潛結桓胤、殷仲文等謀作亂,劉稚亦謀反,凡所誅滅數十家。 義熙三年五月丙午,大水。義熙四年十二月戊寅,濤水入石頭。明年,王旅北討鮮 卑。義熙六年五月丁巳,大水。乙丑,盧循至蔡洲。義熙八年六月,大水。義熙九 年五月辛巳,大水。義熙十年五月丁丑,大水;戊寅,西明門地穿湧水出,毀門扉 及限;七月乙丑,淮北災風大水殺人。義熙十一年七月丙戌,大水,淹漬太廟,百 官赴救。明年,王旅北討關、河。
sòng wén dì yuán jiā wǔ nián liù yuè, jīng yì dà shuǐ. qī nián, yòu jiāng jūn dào yàn zhī lǜ shī rù hé. yuán jiā shí yī nián wǔ yuè, jīng yì dà shuǐ. shí sān nián, sī kōng tán dào jì zhū. yuán jiā shí èr nián liù yuè, dān yáng huái nán wú wú xìng yì xìng wǔ jùn dà shuǐ, jīng yì chéng chuán. yuán jiā shí bā nián wǔ yuè, jiāng shuǐ fàn yì, méi jū mín, hài miáo jià. míng nián, yòu jūn jiāng jūn péi fāng míng lǜ yōng liáng zhī zhòng fá chóu chí. yuán jiā shí jiǔ nián èr shí nián, dōng zhū jùn dà shuǐ. yuán jiā èr shí jiǔ nián wǔ yuè, jīng yì dà shuǐ.
宋文帝元嘉五年六月,京邑大水。七年,右將軍到彥之率師入河。元嘉十一年 五月,京邑大水。十三年,司空檀道濟誅。元嘉十二年六月,丹陽、淮南、吳、吳 興、義興五郡大水,京邑乘船。元嘉十八年五月,江水泛溢,沒居民,害苗稼。明 年,右軍將軍裴方明率雍、梁之眾伐仇池。元嘉十九年、二十年,東諸郡大水。元 嘉二十九年五月,京邑大水。
xiào wǔ dì xiào jiàn yuán nián bā yuè, huì jī dà shuǐ, píng dì bā chǐ. hòu èr nián, lǔ kòu qīng jì zhōu, qiǎn yǔ lín jūn zú tǎo fá. xiào wǔ dì dà míng yuán nián wǔ yuè, wú xìng yì xìng dà shuǐ. dà míng sì nián bā yuè, yōng zhōu dà shuǐ. dà míng sì nián, nán xú nán yǎn zhōu dà shuǐ.
孝武帝孝建元年八月,會稽大水,平地八尺。後二年,虜寇青、冀州,遣羽林 軍卒討伐。孝武帝大明元年五月,吳興、義興大水。大明四年八月,雍州大水。大 明四年,南徐、南兗州大水。
hòu fèi dì yuán huī yuán nián liù yuè, shòu yáng dà shuǐ.
後廢帝元徽元年六月,壽陽大水。
shùn dì shēng míng yuán nián qī yuè, yōng zhōu dà shuǐ, shén yú guān yǔ fán chéng shí. shēng míng èr nián èr yuè, yú qián yì yì shān yī xī wǔ shí èr chù shuǐ chū, liú piào jū mín. qī yuè bǐng wǔ shuò, tāo shuǐ rù shí tóu, jū mín jiē piào méi.
順帝升明元年七月,雍州大水,甚於關羽樊城時。升明二年二月,於潛翼異山 一夕五十二處水出,流漂居民。七月丙午朔,濤水入石頭,居民皆漂沒。
héng hán:
恆寒:
shù zhēng zhī héng hán, liú xīn yǐ wèi dà yǔ xuě jí wèi dāng yǔ xuě ér yǔ xuě jí dà yǔ báo yǔn shuāng shā shū cǎo, jiē cháng hán zhī fá yě. jīng fáng yì chuán yuē: yǒu dé zāo xiǎn, zī wèi nì mìng. jué yì hán. zhū fá guò shēn, dāng yù ér hán, jǐn liù rì, yì wèi báo. hài zhèng bù zhū, zī wèi yǎng zéi. hán qī shí èr rì, shā fēi qín. dào rén shǐ qù, zī wèi shāng. qí hán wù wú shuāng ér sǐ, yǒng shuǐ chū. zhàn bù liàng dí, zī wèi rǔ mìng. qí hán suī yǔ wù bù mào.
庶征之恆寒,劉歆以為「大雨雪、及未當雨雪而雨雪、及大雨雹、隕霜殺菽草, 皆常寒之罰也」。京房《易傳》曰:「有德遭險,茲謂逆命。厥異寒。誅罰過深, 當燠而寒,盡六日,亦為雹。害正不誅,茲謂養賊。寒七十二日,殺飛禽。道人始 去,茲謂傷。其寒物無霜而死,湧水出。戰不量敵,茲謂辱命。其寒雖雨物不茂。」
wú sūn quán jiā hé sān nián jiǔ yuè shuò, yǔn shuāng shāng gǔ. àn liú xiàng shuō: zhū fá bù yóu jūn chū, zài chén xià zhī xiàng yě. shì shí xiào shì lǚ yī zhuān zuò wēi fú, yǔ hàn yuán dì shí shí xiǎn yòng shì yǔn shuāng tóng yīng. bān gù shū jiǔ yuè èr rì, chén shòu yán shuò, jiē míng wèi kě yǐ shāng gǔ yě. yī hòu yì fú zhū. jīng fáng yì chuán yuē: xìng bīng wàng zhū, zī wèi wáng fǎ. jué zāi shuāng, xià shā wǔ gǔ, dōng shā mài. zhū bù yuán qíng, zī wèi bù rén. qí shuāng xià xiān dà léi fēng, dōng xiān yǔ, nǎi yǔn shuāng, yǒu máng jiǎo. xián shèng zāo hài, qí shuāng fù mù bù xià dì. nìng rén yī xíng, zī wèi sī zéi. qí shuāng zài cǎo gēn tǔ xì jiān. bù jiào ér zhū, zī wèi nüè. qí shuāng fǎn zài cǎo xià.
吳孫權嘉禾三年九月朔,隕霜傷谷。按劉向說:「誅罰不由君出,在臣下之象 也」。是時校事呂壹專作威福,與漢元帝時石顯用事隕霜同應。班固書九月二日, 陳壽言朔,皆明未可以傷谷也。壹後亦伏誅。京房《易傳》曰:「興兵妄誅,茲謂 亡法。厥災霜,夏殺五穀,冬殺麥。誅不原情,茲謂不仁。其霜夏先大雷風,冬先 雨,乃隕霜,有芒角。賢聖遭害,其霜附木不下地。佞人依刑,茲謂私賊。其霜在 草根土隙間。不教而誅,茲謂虐。其霜反在草下。」
jiā hé sì nián qī yuè, yǔ báo, yòu yǔn shuāng. àn liú xiàng shuō: báo zhě yīn xié yáng. shì shí lǚ yī zuò wēi yòng shì, dǐ huǐ zhòng chén, pái xiàn wú gū. zì tài zǐ dēng yǐ xià, xián huàn dú zhī, ér yī fǎn huò fēng hóu chǒng yì. yǔ chūn qiū gōng zǐ suì zhuān rèn, yǔ báo tóng yīng yě. hàn ān dì xìn chán, duō shā wú gū, yì yǔ báo. dǒng zhòng shū yuē fán báo jiē wèi yǒu suǒ xié, xíng zhuān yī zhī zhèng gù yě.
嘉禾四年七月,雨雹,又隕霜。案劉向說:「雹者陰脅陽」。是時呂壹作威用 事,詆毀重臣,排陷無辜。自太子登以下,咸患毒之,而壹反獲封侯寵異。與《春 秋》公子遂專任,雨雹同應也。漢安帝信讒,多殺無辜,亦雨雹。董仲舒曰「凡雹 皆為有所脅,行專一之政」故也。
wú sūn quán chì wū sì nián zhēng yuè, dà xuě, píng dì shēn sān chǐ, niǎo shòu sǐ zhě tài bàn. shì nián xià, quán cóng děng sì jiāng jūn gōng lüè huái nán xiāng yáng, zhàn sǐ zhě qiān yú rén. qí hòu quán yǐ chán xié, shù zé ràng lù yì, yì fèn huì zhì zú. yǔ hàn jǐng wǔ dà xuě tóng shì yě. chì wū shí yī nián sì yuè, yǔ báo. shì shí quán tīng chán, jiāng wēi tài zǐ. qí hòu zhū jù qū huǎng yǐ wù yì chù rǔ, chén xiàng yǐ zhōng jiàn zú zhū, ér tài zǐ zhōng fèi. cǐ yǒu dé zāo xiǎn, zhū fá guò shēn zhī yīng yě.
吳孫權赤烏四年正月,大雪,平地深三尺,鳥獸死者太半。是年夏,全琮等四 將軍攻略淮南、襄陽,戰死者千餘人。其後權以讒邪,數責讓陸議,議憤恚致卒。 與漢景、武大雪同事也。赤烏十一年四月,雨雹。是時權聽讒,將危太子。其後硃 據、屈晃以迕意黜辱,陳象以忠諫族誅,而太子終廢。此有德遭險,誅罰過深之應 也。
jìn wǔ dì tài shǐ liù nián dōng, dà xuě. tài shǐ qī nián shí èr yuè, dà xuě. míng nián. yǒu bù chǎn yáng zhào zhī bài, sǐ shāng shén zhòng. tài shǐ jiǔ nián sì yuè xīn wèi, yǔn shuāng. shì shí jiǎ chōng qīn dǎng bǐ zhōu yòng shì. yǔ lǔ dìng gōng hàn yuán dì shí yǔn shuāng tóng yīng yě.
晉武帝泰始六年冬,大雪。泰始七年十二月,大雪。明年。有步闡、楊肇之敗, 死傷甚眾。泰始九年四月辛未,隕霜。是時賈充親黨比周用事。與魯定公、漢元帝 時隕霜同應也。
jìn wǔ dì xián níng sān nián bā yuè, píng yuán ān píng shàng dǎng qín jùn shuāng hài sān dòu. xián níng sān nián bā yuè, hé jiān bào fēng hán bīng, jùn guó wǔ yǔn shuāng shāng gǔ. shì hòu dà jǔ zhēng wú, mǎ lóng yòu shuài jīng yǒng tǎo liáng zhōu. xián níng wǔ nián wǔ yuè dīng hài, jù lù wèi jùn yǔ báo shāng hé mài xīn mǎo, yàn mén yǔ báo shāng qiū jià xián níng wǔ nián liù yuè gēng xū, jí jùn guǎng píng chén liú xíng yáng yǔ báo bǐng chén, yòu yǔ báo, sǔn shāng qiū mài qiān sān bǎi yú qǐng, huài wū bǎi sān shí yú jiān guǐ hài, ān dìng yǔ báo qī yuè bǐng shēn, wèi jùn yòu yǔ báo rùn yuè rén zǐ, xīn xìng yòu yǔ báo bā yuè gēng zi, hé dōng hóng nóng yòu yǔ báo, jiān shāng qiū jià sān dòu.
晉武帝咸寧三年八月,平原、安平、上黨、秦郡霜害三豆。咸寧三年八月,河 間暴風寒冰,郡國五隕霜傷谷。是後大舉征吳,馬隆又帥精勇討涼州。咸寧五年五 月丁亥,鉅鹿、魏郡雨雹傷禾、麥;辛卯,雁門雨雹傷秋稼#咸寧五年六月庚戌, 汲郡、廣平、陳留、滎陽雨雹;丙辰,又雨雹,損傷秋麥千三百餘頃,壞屋百三十 余間;癸亥,安定雨雹;七月丙申,魏郡又雨雹;閏月壬子,新興又雨雹;八月庚 子,河東、弘農又雨雹,兼傷秋稼三豆。
jìn wǔ dì tài kāng yuán nián sān yuè, hé dōng gāo píng shuāng báo, shāng sāng mài sì yuè, hé nán hé nèi hé dōng wèi jùn hóng nóng yǔ báo, shāng mài dòu wǔ yuè, dōng píng píng yáng shàng dǎng yàn mén jì nán yǔ báo, shāng hé mài sān dòu. tài kāng yuán nián sì yuè gēng wǔ, jī nèi xiàn èr jí dōng píng fàn yáng xiàn yǔ báo guǐ yǒu, jī nèi xiàn wǔ yòu yǔ báo. shì shí wáng jùn yǒu dà gōng, ér quán qī hù jiā xiàn yì, dì cóng róng bù duàn. yīn xié yáng zhī yīng yě. tài kāng èr nián èr yuè xīn yǒu, yǔn shuāng yú jì nán láng yá, shāng mài rén shēn, láng yá yǔ xuě shāng mài sān yuè jiǎ wǔ, hé dōng yǔn shuāng hài sāng. tài kāng èr nián wǔ yuè bǐng xū, chéng yáng zhāng wǔ láng yá shāng mài gēng yín, hé dōng lè ān dōng píng jì yīn hóng nóng pú yáng qí guó dùn qiū wèi jùn hé nèi jí jùn shàng dǎng yǔ báo, shāng hé jià. tài kāng èr nián liù yuè, jùn guó shí liù yǔ báo. tài kāng sān nián shí èr yuè, dà xuě. tài kāng wǔ nián qī yuè yǐ mǎo, zhōng shān dōng píng yǔ báo, shāng qiū jià. tài kāng wǔ nián qī yuè jiǎ chén, zhōng shān yǔ báo jiǔ yuè, nán ān dà xuě zhé mù. tài kāng liù nián èr yuè, dōng hǎi shuāng shāng sāng mài. tài kāng liù nián sān yuè wù chén, qí jùn lín zāi zhǎng guǎng bù qí děng sì xiàn, lè ān liáng zōu děng bā xiàn, láng yá lín yí děng bā xiàn, hé jiān yì chéng děng liù xiàn, gāo yáng běi xīn chéng děng sì xiàn, yǔn shuāng shāng sāng mài. tài kāng liù nián liù yuè, xíng yáng jí jùn yàn mén yǔ báo. tài kāng bā nián sì yuè, qí guó tiān shuǐ èr jùn yǔn shuāng shí èr yuè, dà xuě. tài kāng jiǔ nián zhēng yuè, jīng dū dà fēng yǔ báo, fà wū bá mù sì yuè, lǒng xī yǔn shuāng. tài kāng shí nián sì yuè, jùn guó bā yǔn shuāng.
晉武帝太康元年三月,河東、高平霜雹,傷桑、麥;四月,河南、河內、河東、 魏郡、弘農雨雹,傷麥、豆;五月,東平、平陽、上黨、雁門、濟南雨雹,傷禾、 麥、三豆。太康元年四月庚午,畿內縣二及東平范陽縣雨雹;癸酉,畿內縣五又雨 雹。是時王浚有大功,而權戚互加陷抑,帝從容不斷。陰脅陽之應也。太康二年二 月辛酉,殞霜於濟南、琅邪,傷麥;壬申,琅邪雨雪傷麥;三月甲午,河東隕霜害 桑。太康二年五月丙戌,城陽、章武、琅邪傷麥;庚寅,河東、樂安、東平、濟陰、 弘農、濮陽、齊國、頓丘、魏郡、河內、汲郡、上黨雨雹,傷禾稼。太康二年六月, 郡國十六雨雹。太康三年十二月,大雪。太康五年七月乙卯,中山、東平雨雹,傷 秋稼。太康五年七月甲辰,中山雨雹;九月,南安大雪折木。太康六年二月,東海 霜傷桑、麥。太康六年三月戊辰,齊郡臨菑、長廣不其等四縣,樂安梁鄒等八縣, 琅邪臨沂等八縣,河間易城等六縣,高陽北新城等四縣,隕霜傷桑、麥。太康六年 六月,滎陽、汲郡、雁門雨雹。太康八年四月,齊國、天水二郡隕霜;十二月,大 雪。太康九年正月,京都大風雨雹,髮屋拔木;四月,隴西隕霜。太康十年四月, 郡國八隕霜。
jìn huì dì yuán kāng èr nián bā yuè, pèi jí tāng yīn yǔ báo. yuán kāng sān nián sì yuè, xíng yáng yǔ báo hóng nóng hú huá yīn yòu yǔ báo, shēn sān chǐ. shì shí jiǎ hòu xiōng yín zhuān zì, yǔ chūn qiū lǔ huán fū rén tóng shì. yīn qì shèng yě. yuán kāng wǔ nián liù yuè, dōng hǎi yǔ báo, shēn wǔ cùn shí èr yuè, dān yáng yǔ báo. yuán kāng wǔ nián shí èr yuè, dān yáng jiàn yè dà xuě. yuán kāng liù nián sān yuè, dōng hǎi yǔn shuāng shā sāng mài. yuán kāng qī nián wǔ yuè, lǔ guó yǔ báo qī yuè, qín yōng èr zhōu yǔn shuāng shā jià. yuán kāng jiǔ nián sān yuè xún yǒu bā rì, hé nán xíng yáng yǐng chuān yǔn shuāng shāng hé wǔ yuè, yǔ báo. shì shí jiǎ hòu xiōng zào zī shén, shì dōng suì fèi mǐn huái.
晉惠帝元康二年八月,沛及湯陰雨雹。元康三年四月,滎陽雨雹;弘農湖、華 陰又雨雹,深三尺。是時賈后凶淫專恣,與《春秋》魯桓夫人同事。陰氣盛也。元 康五年六月,東海雨雹,深五寸;十二月,丹陽雨雹。元康五年十二月,丹陽建業 大雪。元康六年三月,東海隕霜殺桑、麥。元康七年五月,魯國雨雹;七月,秦、 雍二州隕霜殺稼。元康九年三月旬有八日,河南、滎陽、潁川隕霜傷禾;五月,雨 雹。是時賈后凶躁滋甚,是冬遂廢愍懷。
jìn huì dì yǒng níng yuán nián qī yuè, xiāng chéng yǔ báo. shì shí qí wáng jiǒng zhuān zhèng. shí yuè, xiāng chéng hé nán gāo píng píng yáng fēng báo, zhé mù shāng jià. jìn huì dì guāng xī yuán nián rùn bā yuè jiǎ shēn shuò, sǎn xuě. liú xiàng yuē: shèng yáng yǔ shuǐ tāng rè, yīn qì xié zhī, zé zhuǎn ér wèi báo. shèng yīn yǔ xuě níng zhì, yáng qì báo zhī, zé sàn ér wèi sǎn. jīn xuě fēi qí shí, cǐ tīng bù cōng zhī yīng yě.
晉惠帝永寧元年七月,襄城雨雹。是時齊王冏專政。十月,襄城、河南、高平、 平陽風雹,折木傷稼。晉惠帝光熙元年閏八月甲申朔,霰雪。劉向曰:「盛陽雨水 湯熱,陰氣脅之,則轉而為雹。盛陰雨雪凝滯,陽氣薄之,則散而為霰。」今雪非 其時,此聽不聰之應也。
jìn xiào huái dì yǒng jiā yuán nián shí èr yuè dōng, xuě píng dì sān chǐ. yǒng jiā qī nián shí yuè gēng wǔ, dà xuě.
晉孝懷帝永嘉元年十二月冬,雪平地三尺。永嘉七年十月庚午,大雪。
jìn mǐn dì jiàn xìng yuán nián shí yī yuè wù wǔ, huì jī dà yǔ zhèn diàn. jǐ sì yè, chì qì yào yú xī běi. shì xī, dà yǔ zhèn diàn. gēng wǔ, dà xuě. àn liú xiàng shuō, léi yǐ èr yuè chū, bā yuè rù. cǐ yuè léi diàn zhě, yáng bù bì cáng yě. jì fā xiè ér míng rì biàn dà xuě, jiē shī jié zhī yì yě. shì shí liú zài jiàn hào píng yáng, lǐ xióng chēng zhì yú shǔ, jiǔ zhōu fú liè, xī jīng gū wēi. wèi jūn shī shí zhī xiàng.
晉愍帝建興元年十一月戊午,會稽大雨震電。己巳夜,赤氣曜於西北。是夕, 大雨震電。庚午,大雪。案劉向說,「雷以二月出,八月入」。此月雷電者,陽不 閉藏也。既發泄而明日便大雪,皆失節之異也。是時劉載僭號平陽,李雄稱制於蜀, 九州幅裂,西京孤微。為君失時之象。
jìn yuán dì tài xìng èr nián sān yuè dīng wèi, chéng dū fēng báo shā rén. tài xìng sān nián sān yuè, hǎi yán jùn yǔ báo. shì shí wáng dūn líng shàng.
晉元帝太興二年三月丁未,成都風雹殺人。太興三年三月,海鹽郡雨雹。是時 王敦陵上。
jìn yuán dì yǒng chāng èr nián shí èr yuè, yōu jì bìng sān zhōu dà xuě.
晉元帝永昌二年十二月,幽、冀、並三州大雪。
jìn míng dì tài níng yuán nián shí èr yuè, yōu jì bīng zhōu dà xuě. tài níng èr nián sì yuè gēng zǐ, jīng dū dà yǔ báo, yàn què sǐ. tài níng sān nián sān yuè dīng chǒu, yǔ báo guǐ sì, yǔn shuāng sì yuè, dà yǔ báo. shì nián dì bēng, xún yǒu sū jùn zhī luàn.
晉明帝太寧元年十二月,幽、冀、并州大雪。太寧二年四月庚子,京都大雨雹, 燕雀死。太寧三年三月丁丑,雨雹;癸巳,隕霜;四月,大雨雹。是年帝崩,尋有 蘇峻之亂。
jìn chéng dì xián hé liù nián sān yuè guǐ wèi, yǔ báo. shì shí dì yòu ruò, zhèng zài dà chén. xián hé jiǔ nián bā yuè, chéng dōu xuě. qí rì lǐ xióng sǐ. jìn chéng dì xián kāng èr nián zhēng yuè dīng sì, huáng hòu jiàn yú tài miào. qí xī yǔ báo.
晉成帝咸和六年三月癸未,雨雹。是時帝幼弱,政在大臣。咸和九年八月,成 都雪。其日李雄死。晉成帝咸康二年正月丁巳,皇后見於太廟。其夕雨雹。
jìn kāng dì jiàn yuán yuán nián bā yuè, dà xuě. shì shí zhèng zài jiāng xiāng, yīn qì shèng yě. yǔ chūn qiū lǔ zhāo gōng shí jì sūn sù zhuān zhèng tóng shì. liú xiàng yuē: fán yǔ, yīn yě, xuě yòu yǔ zhī yīn yě. chū fēi qí shí, pò jìn xiàng yě.
晉康帝建元元年八月,大雪。是時政在將相,陰氣盛也。與《春秋》魯昭公時 季孫宿專政同事。劉向曰:「凡雨,陰也,雪又雨之陰也。出非其時,迫近象也。」
jìn mù dì yǒng hé sān nián bā yuè, jì fāng dà xuě, rén mǎ duō dòng sǐ. yǒng hé wǔ nián liù yuè, lín zhāng bào fēng zhèn tíng, yǔ báo dà rú shēng. yǒng hé shí nián wǔ yuè, liáng zhōu xuě. míng nián bā yuè, fú hǎn hù jūn zhāng guàn shuài zōng hùn děng gōng miè zhāng zuò, gèng lì zhāng yào líng dì xuán jìng. jīng fáng yì chuán yuē: xià yǔ xuě, jiè chén wèi luàn. yǒng hé shí yī nián sì yuè rén shēn shuò, xuě shí èr yuè wù wǔ, léi jǐ wèi, léi. shì shí dì yòu, mǔ hòu chēng zhì, zhèng zài dà chén. jìn mù dì shēng píng èr nián zhēng yuè, dà xuě.
晉穆帝永和三年八月,冀方大雪,人馬多凍死。永和五年六月,臨漳暴風震霆, 雨雹大如升。永和十年五月,涼州雪。明年八月,桴罕護軍張瓘帥宗混等攻滅張祚, 更立張曜靈弟玄靚。京房《易傳》曰:「夏雨雪,戒臣為亂。」永和十一年四月壬 申朔,雪;十二月戊午,雷;己未,雷。是時帝幼,母后稱制,政在大臣。晉穆帝 昇平二年正月,大雪。
jìn xiào wǔ dì tài yuán èr nián sì yuè jǐ yǒu, yǔ báo shí èr yuè, dà xuě. shì shí dì yòu ruò, zhèng zài jiāng xiāng. tài yuán shí èr nián sì yuè jǐ chǒu, yǔ báo. shì shí yǒu shì zhōng zhōu, bīng yì lián suì. tài yuán èr shí nián wǔ yuè guǐ mǎo, shàng yú yǔ báo. tài yuán èr shí yī nián sì yuè dīng hài, yǔ báo. shì shí zhāng fū rén zhuān xìng, jí dì bào bēng, zhào shù yóu zhī. tài yuán èr shí yī nián shí èr yuè, lián xuě èr shí sān rì. shì shí sì zhǔ yòu chōng, zhǒng zǎi zhuān zhèng.
晉孝武帝太元二年四月己酉,雨雹;十二月,大雪。是時帝幼弱,政在將相。 太元十二年四月己丑,雨雹。是時有事中州,兵役連歲。太元二十年五月癸卯,上 虞雨雹。太元二十一年四月丁亥,雨雹。是時張夫人專幸,及帝暴崩,兆庶尤之。 太元二十一年十二月,連雪二十三日。是時嗣主幼沖,冢宰專政。
jìn ān dì lóng ān èr nián sān yuè yǐ mǎo, yǔ báo. shì qiū, wáng gōng yīn zhòng kān rù fá, zhōng jiē zhū. jìn ān dì yuán xìng èr nián shí èr yuè, kù hán guò shén. shì shí huán xuán cuàn wèi, zhèng shì fán kē, shì qí yīng yě. jìn shì shī zài shū huǎn, xuán zé fǎn zhī. liú xiàng yuē: zhōu shuāi wú hán suì, qín miè wú yù nián. cǐ zhī wèi yě. yuán xìng sān nián zhēng yuè jiǎ shēn, sǎn xuě, yòu léi. léi sǎn bù yīng tóng rì, shī jié zhī yīng yě. èr yuè, yì bīng qǐ, xuán bài. yuán xìng sān nián sì yuè bǐng wǔ, jiāng líng yǔ báo. shì shí ān dì méng chén.
晉安帝隆安二年三月乙卯,雨雹。是秋,王恭、殷仲堪入伐,終皆誅。晉安帝 元興二年十二月,酷寒過甚。是時桓玄篡位,政事煩苛,是其應也。晉氏失在舒緩, 玄則反之。劉向曰:「周衰無寒歲,秦滅無燠年。」此之謂也。元興三年正月甲申, 霰雪,又雷。雷霰不應同日,失節之應也。二月,義兵起,玄敗。元興三年四月丙 午,江陵雨雹。是時安帝蒙塵。
jìn ān dì yì xī yuán nián sì yuè rén shēn, yǔ báo. shì shí sì fāng wèi yī, zhēng gǔ rì jiè. yì xī wǔ nián sān yuè jǐ hài, xuě shēn shù cùn. yì xī wǔ nián wǔ yuè guǐ sì, lì yáng yǔ báo jiǔ yuè jǐ chǒu, guǎng líng yǔ báo. míng nián, lú xún zhì cài zhōu. yì xī wǔ nián jiǔ yuè jǐ chǒu, guǎng líng yǔ báo. yì xī liù nián zhēng yuè bǐng yín, xuě, yòu léi. yì xī liù nián wǔ yuè rén shēn, yǔ báo. yì xī bā nián sì yuè xīn wèi shuò, yǔ báo liù yuè guǐ hài, yǔ báo, dà fēng fà wū. shì qiū, zhū liú fān děng. yì xī shí nián sì yuè xīn mǎo, yǔ báo.
晉安帝義熙元年四月壬申,雨雹。是時四方未一,鉦鼓日戒。義熙五年三月己 亥,雪深數寸。義熙五年五月癸巳,溧陽雨雹;九月己丑,廣陵雨雹。明年,盧循 至蔡洲。義熙五年九月己丑,廣陵雨雹。義熙六年正月丙寅,雪,又雷。義熙六年 五月壬申,雨雹。義熙八年四月辛未朔,雨雹;六月癸亥,雨雹,大風髮屋。是秋, 誅劉籓等。義熙十年四月辛卯,雨雹。
sòng wén dì yuán jiā jiǔ nián chūn, jīng dū yǔ báo, lì yáng xū yí yóu shén, shāng niú mǎ, shā qín shòu. yuán jiā shí bā nián sān yuè, yǔ báo. èr shí wǔ lǔ kòu qīng zhōu. yuán jiā èr shí wǔ nián zhēng yuè, jī xuě bīng hán. yuán jiā èr shí jiǔ nián wǔ yuè, xū yí yǔ báo, dà rú jī luǎn. sān shí nián, guó jiā huò luàn, bīng gé dà qǐ.
宋文帝元嘉九年春,京都雨雹,溧陽、盱眙尤甚,傷牛馬,殺禽獸。元嘉十八 年三月,雨雹。二十五虜寇青州。元嘉二十五年正月,積雪冰寒。元嘉二十九年五 月,盱眙雨雹,大如雞卵。三十年,國家禍亂,兵革大起。
xiào wǔ dì dà míng yuán nián shí èr yuè gēng yín, dà xuě, píng dì èr chǐ yú. míng nián, lǔ qīn jì zhōu, qiǎn yǔ lín jūn běi tǎo.
孝武帝大明元年十二月庚寅,大雪,平地二尺余。明年,虜侵冀州,遣羽林軍 北討。
míng dì tài shǐ wǔ nián sì yuè rén chén, jīng yì yǔ báo.
明帝泰始五年四月壬辰,京邑雨雹。
hòu fèi dì yuán huī sān nián wǔ yuè yǐ mǎo, jīng yì yǔ báo.
後廢帝元徽三年五月乙卯,京邑雨雹。
léi zhèn:
雷震:
wèi míng dì jǐng chū zhōng, luò yáng chéng dōng qiáo luò shuǐ fú qiáo huán yíng, tóng rì sān chù jù zhèn xún yòu zhèn xī chéng shàng hòu fēng mù fēi wū. shí láo yì dà qǐ, dì xún yàn jià.
魏明帝景初中,洛陽城東橋、洛水浮橋桓楹,同日三處俱震;尋又震西城上候 風木飛烏。時勞役大起,帝尋晏駕。
wú sūn quán chì wū bā nián xià, zhèn gōng mén zhù yòu jī nán jīn dà qiáo huán yíng.
吳孫權赤烏八年夏,震宮門柱;又擊南津大橋桓楹。
sūn liàng jiàn xìng yuán nián shí èr yuè shuò, dà fēng zhèn diàn shì yuè yòu léi yǔ. yì tóng qián shuō. liàng zhōng fèi.
孫亮建興元年十二月朔,大風震電;是月又雷雨。義同前說。亮終廢。
jìn wǔ dì tài kāng liù nián shí èr yuè jiǎ shēn shuò, huái nán jùn zhèn diàn. tài kāng qī nián shí èr yuè jǐ hài, pí líng léi diàn, nán shā sī yán dū wèi dài liàng yǐ wén. tài kāng shí nián shí èr yuè guǐ mǎo, lú jiāng jiàn ān léi diàn dà yǔ.
晉武帝太康六年十二月甲申朔,淮南郡震電。太康七年十二月己亥,毗陵雷電, 南沙司鹽都尉戴亮以聞。太康十年十二月癸卯,廬江、建安雷電大雨。
jìn huì dì yǒng kāng yuán nián liù yuè guǐ mǎo, zhèn chóng yáng líng biāo xī nán wǔ bǎi bù, biāo pò wèi qī shí piàn. shì shí jiǎ hòu xiàn hài dǐng fǔ, chǒng shù sī qī. yǔ hàn huán dì shí zhèn xiàn líng qǐn tóng shì yě. hòu zhōng zhū miè. jìn huì dì yǒng xìng èr nián shí yuè dīng chǒu, léi diàn.
晉惠帝永康元年六月癸卯,震崇陽陵標西南五百步,標破為七十片。是時賈后 陷害鼎輔,寵樹私戚。與漢桓帝時震憲陵寢同事也。後終誅滅。晉惠帝永興二年十 月丁丑,雷電。
jìn huái dì yǒng jiā sì nián shí yuè, zhèn diàn.
晉懷帝永嘉四年十月,震電。
jìn yuán dì yǒng chāng èr nián qī yuè bǐng zǐ shuò, léi zhèn tài jí diàn zhù. yǒng chāng èr nián shí yī yuè, huì jī wú jùn yǔ zhèn diàn.
晉元帝永昌二年七月丙子朔,雷震太極殿柱。永昌二年十一月,會稽、吳郡雨 震電。
jìn míng dì tài níng yuán nián qī yuè bǐng zǐ shuò, zhèn tài jí diàn zhù.
晉明帝太寧元年七月丙子朔,震太極殿柱。
jìn chéng dì xián hé yuán nián shí yuè jǐ sì, huì jī jùn dà yǔ zhèn diàn. xián hé sān nián liù yuè xīn mǎo, lín hǎi dà léi, pò jùn fǔ nèi xiǎo wū zhù shí méi, shā rén. xián hé sān nián jiǔ yuè èr rì lì dōng, huì jī zhèn diàn. xián hé sì nián shí èr yuè, wú jùn huì jī zhèn diàn. xián hé sì nián shí èr yuè, dān yáng zhèn diàn.
晉成帝咸和元年十月己巳,會稽郡大雨震電。咸和三年六月辛卯,臨海大雷, 破郡府內小屋柱十枚,殺人。咸和三年九月二日立冬,會稽震電。咸和四年十二月, 吳郡、會稽震電。咸和四年十二月,丹陽震電。
jìn mù dì yǒng hé qī nián shí yuè rén wǔ, léi yǔ zhèn diàn. jìn mù dì shēng píng yuán nián shí yī yuè gēng xū, léi yǐ chǒu, yòu léi. shēng píng wǔ nián shí yuè gēng wǔ, léi fā dōng nán.
晉穆帝永和七年十月壬午,雷雨、震電。晉穆帝昇平元年十一月庚戌,雷;乙 丑,又雷。昇平五年十月庚午,雷發東南。
jìn xiào wǔ dì tài yuán wǔ nián liù yuè jiǎ yín, léi zhèn hán zhāng diàn sì zhù. tài yuán wǔ nián shí èr yuè, léi shēng zài nán fāng. tài yuán shí sì nián qī yuè jiǎ yín, zhèn xuān yáng mén xī zhù.
晉孝武帝太元五年六月甲寅,雷震含章殿四柱。太元五年十二月,雷聲在南方。 太元十四年七月甲寅,震宣陽門西柱。
jìn ān dì lóng ān èr nián jiǔ yuè rén chén, yǔ léi. jìn ān dì yuán xìng sān nián, yǒng ān huáng hòu zhì zì bā líng. jiāng shè yí dǎo rù gōng, tiān léi, zhèn rén mǎ gè yī jù yì. jìn ān dì yì xī sì nián shí yī yuè xīn mǎo shuò, xī běi jí fēng guǐ chǒu, léi. yì xī wǔ nián liù yuè bǐng yín, zhèn tài miào, pò dōng chī wěi, chè bì zhù. yì xī liù nián zhēng yuè bǐng yín, léi dīng mǎo, yòu xuě. yì xī liù nián shí èr yuè rén chén, dà léi. yì xī jiǔ nián shí yī yuè jiǎ xū, léi yǐ hài, yòu léi.
晉安帝隆安二年九月壬辰,雨雷。晉安帝元興三年,永安皇后至自巴陵。將設 儀導入宮,天雷,震人馬各一俱殪。晉安帝義熙四年十一月辛卯朔,西北疾風;癸 丑,雷。義熙五年六月丙寅,震太廟,破東鴟尾,徹壁柱。義熙六年正月丙寅,雷; 丁卯,又雪。義熙六年十二月壬辰,大雷。義熙九年十一月甲戌,雷;乙亥,又雷。
sòng wén dì yuán jiā sì nián shí yī yuè guǐ chǒu, léi. yuán jiā wǔ nián liù yuè bǐng yín, zhèn tài miào, pò dōng chī wěi, chè bì zhù. yuán jiā liù nián zhēng yuè bǐng yín, léi qiě xuě. yuán jiā qī nián shí yuè bǐng zǐ, léi. yuán jiā bā nián shí èr yuè gēng chén, léi. yuán jiā jiǔ nián shí yī yuè jiǎ xū, léi qiě xuě. yuán jiā shí sì nián, zhèn chū níng líng kǒu biāo, sì pò zhì dì. shí qī nián, fèi dà jiāng jūn péng chéng wáng yì kāng. gǔ ròu xiāng hài, zì cǐ shǐ yě.
宋文帝元嘉四年十一月癸丑,雷。元嘉五年六月丙寅,震太廟,破東鴟尾,徹 壁柱。元嘉六年正月丙寅,雷且雪。元嘉七年十月丙子,雷。元嘉八年十二月庚辰, 雷。元嘉九年十一月甲戌,雷且雪。元嘉十四年,震初寧陵口標,四破至地。十七 年,廢大將軍彭城王義康。骨肉相害,自此始也。
qián fèi dì jǐng hé yuán nián jiǔ yuè jiǎ wǔ, léi zhèn. míng dì tài shǐ èr nián jiǔ yuè xīn sì, léi zhèn. tài shǐ sì nián shí yuè xīn mǎo, léi zhèn. tài shǐ sì nián shí yī yuè guǐ mǎo shuò, léi zhèn. tài shǐ wǔ nián shí yī yuè yǐ sì, léi zhèn. tài shǐ liù nián shí yī yuè gēng wǔ, léi.
前廢帝景和元年九月甲午,雷震。明帝泰始二年九月辛巳,雷震。泰始四年十 月辛卯,雷震。泰始四年十一月癸卯朔,雷震。泰始五年十一月乙巳,雷震。泰始 六年十一月庚午,雷。
hòu fèi dì yuán huī sān nián jiǔ yuè wù xū, léi. yuán huī sān nián jiǔ yuè dīng wèi, léi. yuán huī sān nián jiǔ yuè wù wǔ, léi zhèn. yuán huī sān nián shí yuè xīn wèi, léi jiǎ xū, yòu léi.
後廢帝元徽三年九月戊戌,雷。元徽三年九月丁未,雷。元徽三年九月戊午, 雷震。元徽三年十月辛未,雷;甲戌,又雷。
cóng dì shēng míng sān nián èr yuè èr shí sì rì bǐng shēn, zhèn jiàn yáng mén.
從帝升明三年二月二十四日丙申,震建陽門。
gǔ yāo:
鼓妖:
jìn huì dì yuán kāng jiǔ nián sān yuè, yǒu shēng ruò niú, chū xǔ chāng chéng. shí èr yuè, fèi tài zǐ, yōu yú xǔ gōng. àn chūn qiū jìn wén gōng jiù yǒu shēng rú niú, liú xiàng yǐ wèi gǔ yāo. qí shuō yuē: shēng rú cǐ, nù xiàng yě. jiāng yǒu jí nù zhī móu, yǐ shēng bīng jiǎ zhī huò. cǐ qí lèi yě. míng nián, jiǎ hòu qiǎn huáng mén sūn lǜ shā tài zǐ, jī yǐ yào chǔ, shēng wén yú wài.
晉惠帝元康九年三月,有聲若牛,出許昌城。十二月,廢太子,幽於許宮。按 《春秋》晉文公柩有聲如牛,劉向以為鼓妖。其說曰:「聲如此,怒象也。將有急 怒之謀,以生兵甲之禍。」此其類也。明年,賈后遣黃門孫慮殺太子,擊以藥杵, 聲聞於外。
sū jùn zài lì yáng, wài yíng jiāng jūn gǔ zì míng, rú rén nòng gǔ zhě. jùn shǒu zì zhuó zhī, yuē: wǒ xiāng tǔ shí yǒu cǐ, zé chéng kōng yǐ. é ér zuò luàn yí miè. cǐ tīng bù cōng zhī fá, gǔ yāo xiān zuò yě. shí hǔ mò, luò yáng chéng xī běi jiǔ lǐ shí niú zài qīng shí fū shàng, hū míng huàn, shēng wén sì shí lǐ. hǔ qiǎn rén dǎ luò liǎng ěr jí wěi, tiě dīng dīng sì jiǎo.
蘇峻在歷陽,外營將軍鼓自鳴,如人弄鼓者。峻手自斫之,曰:「我鄉土時有 此,則城空矣。」俄而作亂夷滅。此聽不聰之罰,鼓妖先作也。石虎末,洛陽城西 北九里石牛在青石趺上,忽鳴喚,聲聞四十里。虎遣人打落兩耳及尾,鐵釘釘四腳。
jìn xiào wǔ tài yuán shí wǔ nián sān yuè jǐ yǒu shuò, dōng běi yǒu shēng rú léi. àn liú xiàng shuō yǐ wèi: léi dāng tuō yú yún, yóu jūn tuō yú chén. wú yún ér léi, cǐ jūn bù xù xià, xià mín jiāng pàn zhī xiàng yě. jí dì bēng ér tiān xià jiàn luàn, sūn ēn huán xuán jiāo líng jīng yì.
晉孝武太元十五年三月己酉朔,東北有聲如雷。案劉向說以為:「雷當托於雲, 猶君托於臣。」無雲而雷,此君不恤下,下民將叛之象也。及帝崩而天下漸亂,孫 恩、桓玄交陵京邑。
wú xìng zhǎng chéng xiàn xià jià shān yǒu shí gǔ, zhǎng zhàng yú, miàn jìng sān chǐ suǒ, xià yǒu pán shí wèi zú, míng zé shēng rú jīn gǔ, sān wú yǒu bīng. jìn ān dì lóng ān zhōng dà míng, hòu yǒu sūn líng xiù zhī luàn.
吳興長城縣夏架山有石鼓,長丈余,面徑三尺所,下有盤石為足,鳴則聲如金 鼓,三吳有兵。晉安帝隆安中大鳴,後有孫靈秀之亂。
yú niè:
魚孽:
wèi qí wáng jiā píng sì nián wǔ yuè, yǒu èr yú jí yú wǔ kù wū shàng. cǐ yú niè yě. wáng sù yuē: yú shēng yú yuān, ér kàng yú wū, jiè lín zhī wù, shī qí suǒ yě. biān jiāng qí dài yǒu qì jiǎ zhī biàn hū. hòu guǒ yǒu dōng guān zhī bài. gàn bǎo yòu yǐ wèi gāo guì xiāng gōng bīng huò zhī yīng. èr shuō jiē yǔ bān gù zhǐ tóng.
魏齊王嘉平四年五月,有二魚集於武庫屋上。此魚孽也。王肅曰:「魚生於淵, 而亢於屋,介鱗之物,失其所也。邊將其殆有棄甲之變乎。」後果有東關之敗。干 寶又以為高貴鄉公兵禍之應。二說皆與班固旨同。
jìn wǔ dì tài kāng zhōng, yǒu lǐ yú èr jiàn wǔ kù wū shàng. gàn bǎo yuē: wǔ kù bīng fǔ, yú yǒu lín jiǎ, yì bīng lèi yě. yú jì jí yīn, wū shàng tài yáng, yú jiàn wū shàng, xiàng zhì yīn yǐ bīng gé zhī huò gàn tài yáng yě. zhì huì dì chū, zhū yáng jùn, fèi tài hòu, shǐ jiāo guǎn gé. yuán kāng mò, jiǎ hòu bàng shā tài zǐ, xún yì zhū fèi. shí nián jiān, mǔ hòu zhī nán zài xìng, shì qí yīng yě. zì shì huò luàn gòu yǐ. jīng fáng yì yāo yuē: yú qù shuǐ, fēi rù dào lù, bīng qiě zuò.
晉武帝太康中,有鯉魚二見武庫屋上。干寶曰:「武庫兵府,魚有鱗甲,亦兵 類也。魚既極陰,屋上太陽,魚見屋上,象至陰以兵革之禍干太陽也。」至惠帝初, 誅楊駿,廢太后,矢交館閣。元康末,賈后謗殺太子,尋亦誅廢。十年間,母后之 難再興,是其應也。自是禍亂構矣。京房《易妖》曰:「魚去水,飛入道路,兵且 作。」
huáng chóng:
蝗蟲:
wèi wén dì huáng chū sān nián qī yuè, jì zhōu dà huáng, mín jī. àn cài yōng shuō: huáng zhě, zài shàng tān kē zhī suǒ zhì yě. shì shí sūn quán guī cóng, dì yīn qí yǒu xī líng zhī yì, jǔ dà zhòng xí zhī, quán suì bèi pàn.
魏文帝黃初三年七月,冀州大蝗,民飢。案蔡邕說:「蝗者,在上貪苛之所致 也。」是時孫權歸從,帝因其有西陵之役,舉大眾襲之,權遂背叛。
jìn wǔ dì tài shǐ shí nián liù yuè, huáng. shì shí xún jiǎ rèn zhèng, jí hài gōng zhí.
晉武帝泰始十年六月,蝗。是時荀、賈任政,疾害公直。
jìn xiào huái dì yǒng jiā sì nián wǔ yuè, dà huáng, zì yōu bìng sī jì zhì yú qín yōng, cǎo mù niú mǎ máo liè jiē jǐn. shì shí tiān xià bīng luàn, yú liè shēng mín, cún wáng suǒ xì, wéi sī mǎ yuè gǒu xī ér yǐ, ér jìng wèi bào kè, jīng lüè wú zhāng.
晉孝懷帝永嘉四年五月,大蝗,自幽、並、司、冀至於秦、雍,草木牛馬毛鬣 皆盡。是時天下兵亂,漁獵生民,存亡所系,唯司馬越、苟晞而已,而競為暴刻, 經略無章。
jìn mǐn dì jiàn xìng sì nián liù yuè, dà huáng. qù suì hú kòu pín gōng běi dì féng yì, wěi yǔn děng xī zhòng yù zhī. shì shí yòu yù liú yào, wèi yào suǒ pò, xī jīng suì kuì.
晉愍帝建興四年六月,大蝗。去歲胡寇頻攻北地、馮翊,暐允等悉眾御之。是 時又御劉曜,為曜所破,西京遂潰。
jìn yuán dì tài xìng yuán nián liù yuè, lán líng hé xiāng huáng, hài hé jià. yǐ wèi, dōng guǎn huáng chóng zòng guǎng sān bǎi lǐ, hài miáo jià. tài xìng yuán nián qī yuè, dōng hǎi péng chéng xià pī lín huái sì jùn huáng chóng hài hé dòu. tài xìng yuán nián bā yuè, jì qīng xú sān zhōu huáng shí shēng cǎo jǐn, zhì yú èr nián. shì shí zhōng zhōu lún sàng, bào luàn zī shén. tài xìng èr nián wǔ yuè, huái líng lín huái huái nán ān fēng lú jiāng zhū jùn huáng shí qiū mài. tài xìng sān nián wǔ yuè guǐ chǒu, xú zhōu jí yáng zhōu jiāng xī zhū jùn huáng, wú mín duō è sǐ. qù nián, wáng dūn bìng lǐng jīng zhōu, kē bào zhī xìn, zì cǐ xìng yǐ. yòu shì nián chū, xú zhōu cì shǐ cài bào shuài zhòng fá zhōu fǔ.
晉元帝太興元年六月,蘭陵合鄉蝗,害禾稼。乙未,東莞蝗蟲縱廣三百里,害 苗稼。太興元年七月,東海、彭城、下邳、臨淮四郡蝗蟲害禾、豆。太興元年八月, 冀、青、徐三州蝗食生草盡,至於二年。是時中州淪喪,暴亂滋甚。太興二年五月, 淮陵、臨淮、淮南、安豐、廬江諸郡蝗食秋麥。太興三年五月癸丑,徐州及揚州江 西諸郡蝗,吳民多餓死。去年,王敦並領荊州,苛暴之釁,自此興矣。又是年初, 徐州刺史蔡豹帥眾伐周撫。
jìn xiào wǔ dì tài yuán shí wǔ nián bā yuè, yǎn zhōu huáng. shì shí dīng líng kòu yǎn yù, xiān bēi bī hé nán, zhēng shù bù yǐ. tài yuán shí liù nián wǔ yuè, fēi huáng cóng nán lái, jí táng yì xiàn jiè, hài miáo jià. shì nián chūn, fā qǔ jiāng zhōu bīng yíng jiǎ shì èr qiān rén jiā kǒu liù qī qiān rén, pèi hù jūn jí dōng gōng, hòu xún sàn wáng dài jǐn yòu biān jiāng lián yǒu zhēng shā.
晉孝武帝太元十五年八月,兗州蝗。是時丁零寇兗、豫,鮮卑逼河南,征戍不 已。太元十六年五月,飛蝗從南來,集堂邑縣界,害苗稼。是年春,發取江州兵營 甲士二千人家口六七千人,配護軍及東宮,後尋散亡殆盡;又邊將連有徵殺。
shǐ huò:
豕禍:
wú sūn hào bǎo dǐng yuán nián, yě shǐ rù yòu sī mǎ dīng fèng yíng. cǐ shǐ huò yě. hòu fèng jiàn qiǎn gōng gǔ yáng, wú gōng fǎn, hào nù, zhǎn qí dǎo jūn. jí jǔ dà zhòng běi chū, fèng jí wàn yù děng xiāng wèi yuē: ruò zhì huá lǐ, bù dé bù gè zì hái yě. cǐ móu xiè, fèng shí suī yǐ sǐ, hào zhuī tǎo gǔ yáng shì, shā qí zi wēn, jiā shǔ jiē yuǎn xǐ. shǐ huò zhī yīng yě. gōng suì yuē: shān yě zhī shòu, lái rù gōng shì, gōng shì jiāng kōng. yòu qí xiàng yě.
吳孫皓寶鼎元年,野豕入右司馬丁奉營。此豕禍也。後奉見遣攻谷陽,無功反, 皓怒,斬其導軍。及舉大眾北出,奉及萬彧等相謂曰:「若至華里,不得不各自還 也。」此謀泄,奉時雖已死,皓追討谷陽事,殺其子溫,家屬皆遠徙。豕禍之應也。 龔遂曰:「山野之獸,來入宮室,宮室將空。」又其象也。
jìn xiào huái dì yǒng jiā zhōng, shòu chūn chéng nèi yǒu shǐ shēng liǎng tóu ér bù huó. zhōu fù qǔ ér guān zhī. shí tōng shù zhě qiè wèi yuē: fū shǐ, běi fāng zhī chù, hú dí xiàng yě. liǎng tóu zhě, wú shàng yě. shēng ér sǐ, bù suí yě. tiān yì ruò yuē, wù shēng zhuān lì zhī móu, jiāng zì zhì qīng fù yě. zhōu fù bù wù, suì yù yíng tiān zǐ, lìng zhū hóu, é wèi yuán dì suǒ bài. shì qí yīng yě. shí lè yì xún dù huái, bǎi xìng sǐ zhě shí bā jiǔ.
晉孝懷帝永嘉中,壽春城內有豕生兩頭而不活。周馥取而觀之。時通數者竊謂 曰:「夫豕,北方之畜,胡、狄象也。兩頭者,無上也。生而死,不遂也。天意若 曰,勿生專利之謀,將自致傾覆也。」周馥不悟,遂欲迎天子,令諸侯,俄為元帝 所敗。是其應也。石勒亦尋渡淮,百姓死者十八九。
jìn mǐn dì jiàn wǔ yuán nián, yǒu shǐ shēng bā zú. tīng bù cōng zhī fá yě. jīng fáng yì chuán yuē: fán yāo zuò, gè xiàng qí lèi. zú duō zhě, suǒ rèn xié yě. shì hòu yǒu liú kuí zhī biàn.
晉愍帝建武元年,有豕生八足。聽不聰之罰也。京房《易傳》曰:「凡妖作, 各象其類。足多者,所任邪也。」是後有劉隗之變。
jìn chéng dì xián hé liù nián liù yuè, qián táng mín jiā jiā shǐ shēng liǎng zi, jiē rén miàn, rú hú rén zhuàng, qí shēn yóu shǐ. jīng fáng yì yāo yuē: shǐ shēng rén tóu shǐ shēn zhě, yì qiě luàn wáng. cǐ jiā shǐ ér chǎn, yì zhī shèn zhě yě.
晉成帝咸和六年六月,錢塘民家豭豕生兩子,皆人面,如胡人狀,其身猶豕。 京房《易妖》曰:「豕生人頭豕身者,邑且亂亡。」此豭豕而產,異之甚者也。
jìn xiào wǔ dì tài yuán shí nián sì yuè, jīng dū yǒu shǐ, yī tóu èr shēn bā zú. shí sān nián, jīng dū mín jiā shǐ chǎn zi, yī tóu èr shēn bā zú. bìng yǔ jiàn wǔ tóng yāo yě. shì hòu zǎi xiàng shěn xù, bù xù cháo zhèng, jìn xí yòng shì, jiàn luàn guó gāng, zhì yú dà huài yě.
晉孝武帝太元十年四月,京都有豕,一頭二身八足。十三年,京都民家豕產子, 一頭二身八足。並與建武同妖也。是後宰相沈酗,不恤朝政,近習用事,漸亂國綱, 至於大壞也。
hēi shěng hēi xiáng:
黑眚黑祥:
jìn xiào huái dì yǒng jiā wǔ nián shí èr yuè, hēi qì sì sāi. jìn hēi xiáng yě.
晉孝懷帝永嘉五年十二月,黑氣四塞。近黑祥也。
sòng wén dì yuán jiā èr shí liù nián sān yuè, xìng jīng kǒu. yǒu hēi qì bào qǐ, zhàn yǒu bīng. míng nián, lǔ nán kòu zhì guā bù, yǐn mǎ yú jiāng.
宋文帝元嘉二十六年三月,幸京口。有黑氣暴起,占有兵。明年,虜南寇至瓜 步,飲馬於江。
huǒ lì shuǐ:
火沴水:
jìn wǔ dì tài kāng wǔ nián liù yuè, rèn chéng lǔ guó chí shuǐ jiē chì rú xuè. àn liú xiàng shuō, jìn huǒ lì shuǐ yě. tīng zhī bù cōng zhī fá yě. jīng fáng yì chuán yuē: yín yú sè, xián rén qián, guó jiā wēi, jué yì shuǐ liú chì.
晉武帝太康五年六月,任城、魯國池水皆赤如血。案劉向說,近火沴水也。聽 之不聰之罰也。京房《易傳》曰:「淫於色,賢人潛,國家危,厥異水流赤。」
jìn mù dì shēng píng sān nián èr yuè, liáng zhōu chéng dōng chí zhōng yǒu huǒ sì nián sì yuè, gū zāng zé shuǐ zhōng yòu yǒu huǒ. cǐ huǒ lì shuǐ zhī yāo yě. míng nián, zhāng tiān xī shā zhōng hù jūn zhāng yōng. yōng, zhí zhèng chén yě.
晉穆帝昇平三年二月,涼州城東池中有火;四年四月,姑臧澤水中又有火。此 火沴水之妖也。明年,張天錫殺中護軍張邕。邕,執政臣也。
jìn ān dì yuán xìng èr nián shí yuè, qián táng lín píng hú shuǐ chì. huán xuán fěng wú jùn shǐ yán kāi chú, yǐ wèi jǐ ruì. é ér xuán bài.
晉安帝元興二年十月,錢塘臨平湖水赤。桓玄諷吳郡使言開除,以為己瑞。俄 而玄敗。