lǐ yí liù
禮儀六
liáng zhì, chéng yú jiāo tiān sì dì lǐ míng táng cí zōng miào yuán huì lín xuān, zé hēi jiè zé, tōng tiān guān píng miǎn, sú suǒ wèi píng tiān guān zhě yě. qí zhì, xuán biǎo, zhū lǜ lǐ, guǎng qī cùn, zhǎng chǐ èr cùn, jiā yú tōng tiān guān shàng. qián chuí sì cùn, hòu chuí sān cùn, qián yuán ér hòu fāng. chuí bái yù zhū, shí yǒu èr liú, qí zhǎng qí jiān. yǐ zǔ wèi yīng, gè rú qí shòu sè, bàng chuí tǒu kuàng, chōng zhū yǐ yù zhèn. qí yī, zào shàng jiàng xià, qián sān fú, hòu sì fú. yī huà ér shang xiù. yī zé rì yuè xīng chén shān lóng huá chóng huǒ zōng yí, huà yǐ wèi huì. shang zé zǎo fěn mǐ fǔ fú, yǐ wèi xiù. fán shí èr zhāng. sù dài, guǎng sì cùn, zhū lǐ, yǐ zhū xiù bì shì qí cè. zhōng yī yǐ jiàng yuán lǐng xiù. chì pí wèi bì, gài gǔ zhī yě. jiàng kù wà, chì xì. pèi bái yù, chuí zhū huáng dà shòu, huáng chì piǎo gàn sì cǎi, gé dài, dài jiàn, gǔn dài yǐ zǔ wèi zhī, rú shòu sè. huáng jīn bì xié shǒu wèi dài jué, ér shì yǐ bái yù zhū. yòu yǒu tōng tiān guān, gāo jiǔ cùn, qián jiā jīn bó shān shù, hēi jiè zé, jiàng shā páo, zào yuán zhōng yī, hēi xì, shì wèi cháo fú. yuán zhèng hè bì, hái chǔ gēng yī, chū suǒ fú yě. qí shì diàn xiān shèng, zé zào shā páo, jiàng yuán zhōng yī, jiàng kù wà, hēi xì. lín xuān yì fú gǔn miǎn, wèi jiā yuán fú, zé kōng dǐng jiè zé. bài líng zé jiān bù dān yī, jiè zé. yòu yǒu wǔ liáng jìn xián guān yuǎn yóu píng shàng zé wǔ guān. dān yī, hēi jiè zé, yàn huì zé fú zhī.
梁制,乘輿郊天、祀地、禮明堂、祠宗廟、元會臨軒,則黑介幘,通天冠平冕, 俗所謂平天冠者也。其制,玄表,硃綠里,廣七寸,長尺二寸,加於通天冠上。前 垂四寸,後垂三寸,前圓而後方。垂白玉珠,十有二旒,其長齊肩。以組為纓,各 如其綬色,傍垂黈纊,珫珠以玉瑱。其衣,皁上絳下,前三幅,後四幅。衣畫而裳 繡。衣則日、月、星辰、山、龍、華蟲、火、宗彝,畫以為繢。裳則藻、粉、米、 黼黻,以為繡。凡十二章。素帶,廣四寸,硃里,以硃繡裨飾其側。中衣以絳緣領 袖。赤皮為韠,蓋古之「X也。絳袴襪,赤舄。佩白玉,垂硃黃大綬,黃赤縹紺四 采,革帶,帶劍,緄帶以組為之,如綬色。黃金辟邪首為帶鐍,而飾以白玉珠。又 有通天冠,高九寸,前加金博山、述,黑介幘,絳紗袍,皁緣中衣,黑舄,是為朝 服。元正賀畢,還儲更衣,出所服也。其釋奠先聖,則皁紗袍,絳緣中衣,絳袴襪, 黑舄。臨軒亦服袞冕,未加元服,則空頂介幘。拜陵則箋布單衣,介幘。又有五梁 進賢冠、遠遊、平上幘武冠。單衣,黑介幘,宴會則服之。
dān yī bái qià, yǐ dài gǔ zhī yí shuāi pí biàn wèi diào fú, wèi qún chén jǔ āi lín sàng zé fú zhī.
單衣、白帢,以代古之疑衰、皮弁為吊服,為群臣舉哀臨喪則服之。
tiān jiān sān nián, hé tóng zhī yì: gōng qīng yǐ xià jì fú, lǐ yǒu zhōng yī, jí jīn zhī zhōng dān yě. àn hòu hàn yú fú zhì míng dì yǒng píng èr nián, chū zhào yǒu sī cǎi zhōu guān lǐ jì shàng shū, chéng yú fú, cóng ōu yáng shuō gōng qīng yǐ xià fú, cóng dà xiǎo xià hóu shuō. jì fú, jiàng yuán lǐng xiù wèi zhōng yī, jiàng kù wà, shì qí chì xīn fèng shén. jīn zhōng yī jiàng yuán, zú yǒu suǒ míng, wú qí yú kù. jì fēi shèng fǎ, wèi bù kě shī. suì yī yì chú zhī.
天監三年,何佟之議:「公卿以下祭服,里有中衣,即今之中單也。案後漢 《輿服志》明帝永平二年,初詔有司采《周官》、《禮記》、《尚書》,乘輿服, 從歐陽說;公卿以下服,從大小夏侯說。祭服,絳緣領袖為中衣,絳袴襪,示其赤 心奉神。今中衣絳緣,足有所明,無俟於袴。既非聖法,謂不可施。」遂依議除之。
sì nián, yǒu sī yán: píng tiān guān děng yī bǎi wǔ tiáo, zì qí yǐ lái, suí gù ér huǐ, wèi xiáng suǒ sòng. hé tóng zhī yì: lǐ jì fú bì zé fén zhī. yú shì bìng shāo chú zhī, qí zhū yù yǐ fù zhōng shǔ.
四年,有司言:平天冠等一百五條,自齊以來,隨故而毀,未詳所送。何佟之 議:「《禮》『祭服敝則焚之』。」於是並燒除之,其珠玉以付中署。
qī nián, zhōu shě yì: zhào zhǐ yǐ wáng zhě gǔn fú, yí huà fèng huáng, yǐ shì chà jiàng. àn lǐ: yǒu yú shì huáng ér jì, shēn yī ér yǎng lǎo. zhèng xuán suǒ yán huáng, zé shì huà fèng huáng yǔ yě. yòu àn lǐ suǒ chēng zá fú, jiē yǐ yī dìng míng, yóu rú gǔn miǎn, zé shì gǔn yī ér miǎn. míng yǒu yú yán huáng zhě, shì yī míng, fēi miǎn, míng yǐ. huà fèng zhī zhǐ, shì shí zhuó rán. zhì: kě. yòu wáng sēng chóng yún: jīn jì fú, sān gōng yī shēn huà shòu, qí yāo jí xiù, yòu yǒu qīng shòu, xíng yǔ shòu tóng, yì yīng shì wèi, jí zōng yí yě. liǎng xiù gè yǒu qín niǎo, xíng lèi luán fèng, shì shì huá chóng. jīn huà zōng yí, jí shì zhōu lǐ. dàn zhèng xuán yún: wèi, yú shǔ, áng bí zhǎng wěi. shì shòu zhī qīng xiǎo zhě, wèi yí bù dé tóng shòu. xún miǎn fú wú fèng, yīng gǎi wèi zhì. yòu shang yǒu yuán huā, yú lǐ wú ài, yí shì huà shī jiā pā ěr. zǎo mǐ fǔ fú, bìng guāi gǔ zhì, jīn qǐng gǎi zhèng, bìng qù yuán huā. dì yuē: gǔ wén rì yuè xīng chén, cǐ yǐ yī chén shè sān wù yě. shān lóng huá chóng, yòu yǐ yī shān shè sān wù yě. zǎo huǒ fěn mǐ, yòu yǐ yī zǎo shè sān wù yě. shì wèi jiǔ zhāng. jīn gǔn fú huà lóng, zé yí yīng huà fèng míng yǐ. kǒng ān guó yún: huá zhě, huā yě. zé wèi huā fēi yí. ruò yī xiàng huà zhì, chà jiàng zhī wén, fù jiāng ān jì? zhèng yì shì suǒ wèi yǔn. yòu dì yuē: lǐ: wáng zhě sì hào tiān shàng dì, zé dà qiú ér miǎn, sì wǔ dì yì rú zhī. yòu yún: guǎn xí zhī ān, ér pú yuè gǎo jiē zhī yòng. sī jiē zhì jìng wú wén, guì chéng zhòng zhì. jīn jiāo yòng táo páo, yǔ gǔ bù yì, ér dà qiú pú jiē, dú bù fù cún, qí yú zhì jìng, kǒng yǒu wèi jǐn. qiě yī xiàn wèi zhì, qí jiàn pèi zhī shì jí gōng qīng suǒ zhe miǎn fú, kě gòng xiáng dìng. wǔ jīng bó shì lù wěi děng bìng yún: jì tiān yóu cún sǎo dì zhī zhì, ér fú zhāng dú qǔ fǔ fú wèi wén, yú yì bù kě. jīn nán jiāo shén zuò, jiē yòng yán xí, cǐ dú guǎn lèi, wèi jǐn zhì sù zhī lǐ. yí yǐ gǎo jiē wèi xià jí, pú yuè wèi shàng xí. yòu sī fú yún: wáng sì hào tiān, fú dà qiú, míng zhū chén lǐ bù dé tóng. zì wèi yǐ lái, jiē yòng gǔn fú, jīn qǐng yī gǔ, gèng zhì dà qiú. zhì: kě. wěi děng yòu xún dà qiú zhī zhì, wéi zhèng xuán zhù sī fú yún dà qiú, gāo qiú yě, jì wú suǒ chū, wèi kě wèi jù. àn liù miǎn zhī fú, jiē xuán shàng xūn xià. jīn yí yǐ xuán zēng wèi zhī. qí zhì shì rú qiú, qí shang yǐ xūn, jiē wú wén xiù. miǎn zé wú liú. zhào: kě.
七年,周舍議:「詔旨以王者袞服,宜畫鳳皇,以示差降。按《禮》:『有虞 氏皇而祭,深衣而養老。』鄭玄所言皇,則是畫鳳皇羽也。又按《禮》所稱雜服, 皆以衣定名,猶如袞冕,則是袞衣而冕。明有虞言皇者,是衣名,非冕,明矣。畫 鳳之旨,事實灼然。」制:「可。」又王僧崇云:「今祭服,三公衣身畫獸,其腰 及袖,又有青獸,形與獸同,義應是蜼,即宗彝也。兩袖各有禽鳥,形類鸞鳳,似 是華蟲。今畫宗彝,即是周禮。但鄭玄云:『蜼,禺屬,昂鼻長尾。』是獸之輕 小者,謂宜不得同獸。尋冕服無鳳,應改為雉。又裳有圓花,於禮無礙,疑是畫師 加葩L耳。藻米黼黻,並乖古制,今請改正,並去圓花。」帝曰:「古文日月星辰, 此以一辰攝三物也。山龍華蟲,又以一山攝三物也。藻火粉米,又以一藻攝三物也。 是為九章。今袞服畫龍,則宜應畫鳳明矣。孔安國云:『華者,花也。』則為花非 疑。若一向畫雉,差降之文,復將安寄?鄭義是所未允。」又帝曰:「《禮》: 『王者祀昊天上帝,則大裘而冕,祀五帝亦如之。』又云:『莞席之安,而蒲越稿 秸之用。』斯皆至敬無文,貴誠重質。今郊用陶匏,與古不異,而大裘蒲秸,獨不 復存,其於質敬,恐有未盡。且一獻為質,其劍佩之飾及公卿所著冕服,可共詳定。」 五經博士陸瑋等並云:「祭天猶存掃地之質,而服章獨取黼黻為文,於義不可。今 南郊神座,皆用嵒席,此獨莞類,未盡質素之理。宜以稿秸為下藉,蒲越為上席。 又《司服》云:『王祀昊天,服大裘』,明諸臣禮不得同。自魏以來,皆用袞服, 今請依古,更制大裘。」制:「可。」瑋等又尋大裘之制,唯鄭玄注《司服》雲 「大裘,羔裘也」,既無所出,未可為據。案六冕之服,皆玄上纁下。今宜以玄繒 為之。其制式如裘,其裳以纁,皆無文繡。冕則無旒。詔:「可」。
yòu chéng yú yàn huì, fú dān yī, hēi jiè zé. jiù sān rì jiǔ rì xiǎo huì, chū chū chéng jīn hé fú zhī. bā nián, dì gǎi qù hái jiē chéng niǎn, fú bái shā mào.
又乘輿宴會,服單衣,黑介幘。舊三日九日小會,初出乘金輅服之。八年,帝 改去還皆乘輦,服白紗帽。
jiǔ nián, sī mǎ yún děng cān yì: lǐ jì yù zǎo yún: zhū hóu xuán miǎn yǐ jì, bì miǎn yǐ cháo. zá jì yòu yún: dài fū miǎn ér jì yú gōng, biàn ér jì yú jǐ. jīn zhī shàng shū, shàng yì gōng hóu, xià fēi qīng shì, zhǐ yǒu zhāo yī, běn wú miǎn fú. dàn jì yù zhāi jì, bù róng tóng zài yú cháo, yí yī tài cháng jí bó shì zhū zhāi guān lì, zhe zào yī, jiàng zhuàn, zhōng dān, zhú yè guān. ruò bù qīn fèng, zé bù xū rù miào. dì cóng zhī.
九年,司馬筠等參議:「《禮記·玉藻》云:『諸侯玄冕以祭,裨冕以朝。』 《雜記》又云:『大夫冕而祭於公,弁而祭於己。』今之尚書,上異公侯,下非卿 士,止有朝衣,本無冕服。但既預齋祭,不容同在於朝,宜依太常及博士諸齋官例, 著皁衣,絳襈,中單,竹葉冠。若不親奉,則不須入廟。」帝從之。
shí yī nián, shàng shū cān yì: àn lǐ, xiǎn wà, shì yóu yàn zuò, lǚ bù yí chén zūn zhě zhī cè. jīn zé jí jìng zhī suǒ, mò bù jiē xiǎn. qīng miào chóng yán, jì jué héng lǐ, fán yǒu lǚ xíng zhě, yīng jiē xiǎn wà. zhào: kě.
十一年,尚書參議:「按《禮》,跣襪,事由燕坐,履不宜陳尊者之側。今則 極敬之所,莫不皆跣。清廟崇嚴,既絕恆禮,凡有履行者,應皆跣襪。」詔:「可。」
chén yǒng dìng yuán nián, wǔ dì jí wèi, xú líng bái: suǒ dìng chéng yú yù fú, jiē cǎi liáng zhī jiù zhì. yòu yǐ wèi miǎn liú, hòu hàn yòng bái yù zhū, jìn guò jiāng, fú zhāng duō què, suì yòng shān hú zá zhū, shì yǐ fěi cuì. shì zhōng gù hé zòu: jīn bù néng bèi yù zhū, kě yòng bái. cóng zhī. xiāo jiāo zi yún: bái, bàng zhū shì yě. dì yuē: xíng zhì yī cǐ. jīn tiān xià chū dìng, wù cóng jié jiǎn. yīng yòng xiù zhī chéng zhě, bìng kě cǎi huà, jīn sè yí tú, zhū yù zhī shì, rèn yòng bàng yě. zhì tiān jiā chū, xī gǎi yì zhī, dìng lìng jù yī tiān jiān jiù shì, rán yì wǎng wǎng gǎi gé. jīn bù tóng zhě, jiē suí shì yú zhù yán zhī bù yán zhě, gài wú suǒ gǎi zhì yún.
陳永定元年,武帝即位,徐陵白:「所定乘輿御服,皆采梁之舊制。」又以為 「冕旒,後漢用白玉珠,晉過江,服章多闕,遂用珊瑚雜珠,飾以翡翠」。侍中顧 和奏:「今不能備玉珠,可用白〔。」從之。蕭驕子云:「白〔,蚌珠是也。」帝 曰:「形制依此。今天下初定,務從節儉。應用繡、織成者,並可彩畫,金色宜塗, 珠玉之飾,任用蚌也。」至天嘉初,悉改易之,定令具依天監舊事,然亦往往改革。 今不同者,皆隨事於注言之;不言者,蓋無所改制雲。
huáng tài zǐ, jīn xǐ guī niǔ, zhū shòu, sān bǎi èr shí shǒu cháo fú, yuǎn yóu guān, jīn bó shān, pèi yú yù cuì ruí, chuí zǔ, zhū yī, jiàng shā páo, zào yuán bái shā zhōng yī, bái qū lǐng, dài lù lú jiàn, huǒ zhū shǒu, sù gé dài, yù gōu xiè, shòu tóu pán náng. qí dà xiǎo huì cí miào shuò wàng wǔ rì hái cháo, jiē cháo fú, cháng hái shàng gōng zé zhū fú. ruò shì diàn, zé yuǎn yóu guān, xuán cháo fú, jiàng yuán zhōng dān, jiàng kù wà, xuán xì. jiǎng, zé zhe jiè zé. yòu yǒu sān liáng jìn xián guān. qí shì sì zé píng miǎn jiǔ liú, gǔn yī jiǔ zhāng, bái shā jiàng yuán zhōng dān, jiàng zēng bì, chì xì, jiàng mò. ruò jiā yuán fú, zé zhōng shè zhí miǎn cóng. huáng tài zǐ jiù yǒu wǔ shí cháo fú, zì tiān jiān zhī hòu zé zhū fú. zài shàng shěng zé wū mào, yǒng fú shěng zé bái mào yún.
皇太子,金璽龜鈕,硃綬,三百二十首朝服,遠遊冠,金博山,佩瑜玉翠緌, 垂組,硃衣,絳紗袍,皁緣白紗中衣,白曲領,帶鹿盧劍,火珠首,素革帶,玉鈎 燮,獸頭鞶囊。其大小會、祠廟、朔望、五日還朝,皆朝服,常還上宮則硃服。若 釋奠,則遠遊冠,玄朝服,絳緣中單,絳袴襪,玄舄。講,則著介幘。又有三梁進 賢冠。其侍祀則平冕九旒,袞衣九章,白紗絳緣中單,絳繒韠,赤舄,絳靺。若加 元服,則中舍執冕從。皇太子舊有五時朝服,自天監之後則硃服。在上省則烏帽, 永福省則白帽雲。
zhū wáng, jīn xǐ guī niǔ, xūn zhū shòu, yī bǎi liù shí shǒu cháo fú, yuǎn yóu guān, jiè zé, zhū yī, jiàng shā páo, zào yuán zhōng yī, sù dài, hēi xì. pèi shān xuán yù, chuí zǔ, dà dài, shòu tóu pán, yāo jiàn. ruò jiā yú guān, zé fú qí jiā guān zhī fú.
諸王,金璽龜鈕,纁硃綬,一百六十首朝服,遠遊冠,介幘,硃衣,絳紗袍, 皁緣中衣,素帶,黑舄。佩山玄玉,垂組,大帶,獸頭鞶,腰劍。若加余官,則服 其加官之服。
kāi guó gōng, jīn zhāng guī niǔ, xuán zhū shòu, yī bǎi sì shí shǒu cháo fú, shā zhū yī, jìn xián sān liáng guān, pèi shuǐ cāng yù, shòu tóu pán, yāo jiàn.
開國公,金章龜鈕,玄硃綬,一百四十首朝服,紗硃衣,進賢三梁冠,佩水蒼 玉,獸頭鞶,腰劍。
kāi guó gōng bó, jīn zhāng guī niǔ, qīng zhū shòu, yī bǎi èr shí shǒu cháo fú, shā zhū yī, jìn xián sān liáng guān, pèi shuǐ cāng yù, shàn tóu pán, yāo jiàn.
開國公、伯,金章龜鈕,青硃綬,一百二十首朝服,紗硃衣,進賢三梁冠,佩 水蒼玉,善頭鞶,腰劍。
kāi guó zǐ nán, jīn zhāng guī niǔ, qīng shòu, yī bǎi shǒu cháo fú, shā zhū yī, jìn xián sān liáng guān, pèi shuǐ cāng yù, shòu tóu pán, yāo jiàn.
開國子、男,金章龜鈕,青綬,一百首朝服,紗硃衣,進賢三梁冠,佩水蒼玉, 獸頭鞶,腰劍。
xiàn xiāng tíng guān nèi guān zhōng jí míng hào hóu, jīn yìn guī niǔ, zǐ shòu, cháo fú, jìn xián èr liáng guān, shòu tóu pán, yāo jiàn. guān nèi guān zhōng jí míng hào hóu zé guī niǔ.
縣、鄉、亭、關內、關中及名號侯,金印龜鈕,紫綬,朝服,進賢二梁冠,獸 頭鞶,腰劍。關內、關中及名號侯則珪鈕。
guān wài hóu, yín yìn guī niǔ, qīng shòu, cháo fú, jìn xián èr liáng guān, shòu tóu pán, yāo jiàn.
關外侯,銀印珪鈕,青綬,朝服,進賢二梁冠,獸頭鞶,腰劍。
zhū wáng sì zǐ, jīn yìn guī niǔ, zǐ shòu, bā shí shǒu cháo fú, jìn xián èr liáng guān, pèi shān xuán yù, shòu tóu pán, yāo jiàn.
諸王嗣子,金印珪鈕,紫綬,八十首朝服,進賢二梁冠,佩山玄玉,獸頭鞶, 腰劍。
kāi guó gōng hóu sì zǐ, yín yìn guī niǔ, qīng shòu, bā shí shǒu cháo fú, jìn xián èr liáng guān, pèi shuǐ cāng yù, shòu tóu pán, yāo jiàn.
開國公、侯嗣子,銀印珪鈕,青綬,八十首朝服,進賢二梁冠,佩水蒼玉,獸 頭鞶,腰劍。
tài zǎi tài fù tài bǎo sī tú sī kōng, jīn zhāng guī niǔ, zǐ shòu bā shí shǒu cháo fú, jìn xián sān liáng guān, pèi shān xuán yù, shòu tóu pán, yāo jiàn. chén lìng jiā yǒu xiāng guó chéng xiàng, fú zhì tóng.
太宰、太傅、太保、司徒、司空,金章龜鈕,紫綬八十首朝服,進賢三梁冠, 佩山玄玉,獸頭鞶,腰劍。《陳令》加有相國丞相,服制同。
dà sī mǎ dà jiāng jūn tài wèi zhū wèi cóng gōng zhě, jīn zhāng guī niǔ, zǐ shòu, bā shí shǒu cháo fú, wǔ guān, pèi shān xuán yù, shòu tóu pán, yāo jiàn. zhí jiāng jūn zé bù dài jiàn.
大司馬、大將軍、太尉、諸位從公者,金章龜鈕,紫綬,八十首朝服,武冠, 佩山玄玉,獸頭鞶,腰劍。直將軍則不帶劍。
fán gōng jí wèi cóng gōng yán yǐ jiāng jūn jí yǐ zuǒ yòu guāng lù kāi fǔ yí tóng zhě, gè suí běn wèi hào. qí wén zé yuē mǒu wèi hào yí tóng zhī zhāng. wǔ děng zhū hóu, zhù jì jiāo miào, jiē píng miǎn jiǔ liú, qīng yù wèi zhū, yǒu qián wú hòu. gè yǐ qí shòu sè wèi zǔ yīng, páng chuí tǒu kuàng. yī, xuán shàng xūn xià, huà shān lóng yǐ xià jiǔ zhāng, bèi wǔ cǎi, dà pèi, chì xì, qú lǚ. lù shàng shū wú zhāng shòu pǐn zhì, xī yǐ yú guān zǒng sī qí rèn, fú zé yú guān zhī fú, yóu zhí hù zǐ hé. qí zài dōu zuò, zé dōng miàn zuì shàng.
凡公及位從公、言以將軍及以左右光祿、開府儀同者,各隨本位號。其文則曰 「某位號儀同之章」。五等諸侯,助祭郊廟,皆平冕九旒,青玉為珠,有前無後。 各以其綬色為組纓,旁垂黈纊。衣,玄上纁下,畫山龍已下九章,備五采,大佩, 赤舄,絇履。錄尚書無章綬品秩,悉以余官總司其任,服則余官之服,猶執笏紫荷。 其在都坐,則東面最上。
shàng shū lìng pú shè shàng shū, tóng yìn mò shòu, cháo fú, nà yán zé jìn xián guān, pèi shuǐ cāng yù, shàng shū zé wú yìn shòu yāo jiàn, zǐ hé, zhí hù. chén shàng shū lìng pú shè, jīn zhāng guī niǔ, zǐ shòu, bā shí shǒu, shòu tóu pán. shàng shū wú yìn shòu jí pán. yú bìng tóng liáng.
尚書令、僕射、尚書,銅印墨綬,朝服,納言幘、進賢冠,佩水蒼玉,尚書則 無印綬腰劍,紫荷,執笏。陳尚書令、僕射,金章龜鈕,紫綬,八十首,獸頭鞶。 尚書無印綬及鞶。余並同梁。
shì zhōng sàn qí cháng shì tōng zhí cháng shì yuán wài cháng shì, cháo fú, wǔ guān diāo chán, shì zhōng zuǒ chā, cháng shì yòu chā. jiē yāo jiàn, pèi shuǐ cāng yù. qí yuán wài cháng shì bù gěi pèi jiù zhì zūn cháo huì dēng diàn, shì zhōng cháng shì jiā yù, yù xià yú, zé fú zuǒ yòu. shì zhōng cān chéng, zé bù dài jiàn.
侍中散騎常侍、通直常侍、員外常侍,朝服,武冠貂蟬,侍中左插,常侍右插。 皆腰劍,佩水蒼玉。其員外常侍不給佩舊至尊朝會登殿,侍中常侍夾御,御下輿, 則扶左右。侍中驂乘,則不帶劍。
zhōng shū jiān lìng mì shū jiān, tóng yìn mò shòu, cháo fú, jìn xián liǎng liáng guān, pèi shuǐ cāng yù, yāo jiàn, shòu tóu pán. chén zhì, yín zhāng guī niǔ, qīng shòu, bā shí shǒu, shòu tóu pán, yāo jiàn. yú tóng liáng.
中書監、令、秘書監,銅印墨綬,朝服,進賢兩梁冠,佩水蒼玉,腰劍,獸頭 鞶。陳制,銀章龜鈕,青綬,八十首,獸頭鞶,腰劍。余同梁。
zuǒ yòu guāng lù dài fū, jiē yǔ jiā jīn zhāng zǐ shòu tóng. qí dàn jiā jīn zǐ zhě, wèi zhī jīn zǐ guāng lù, dàn jiā yín qīng zhě, wèi zhī guāng lù dài fū. chén lìng yǒu tè jìn, jìn xián èr liáng guān, cháo fú, pèi shuǐ cāng yù, yāo jiàn liáng lìng bù zài.
左、右光祿大夫,皆與加金章紫綬同。其但加金紫者,謂之金紫光祿,但加銀 青者,謂之光祿大夫。《陳令》有特進,進賢二梁冠,朝服,佩水蒼玉,腰劍《梁 令》不載。
guāng lù tài zhōng zhōng sàn dài fū, tài cháng guāng lù hóng xùn tài pú tài pú tíng wèi zōng zhèng dà hóng lú dà sī nóng shào fǔ dà jiàng zhū qīng, dān yáng yǐn, tài zǐ bǎo fù, dà zhǎng qiū, tài zǐ zhān shì, yín zhāng guī niǔ, qīng shòu, shòu tóu pán, cháo fú, jìn xián guān èr liáng, pèi shuǐ cāng yù. qīng dài fū zhù jì, zé guān píng, miǎn wǔ liú, hēi yù wèi zhū, yǒu qián wú hòu. gè yǐ qí shòu cǎi wèi zǔ yīng, páng chuí tǒu kuàng. yī, xuán shàng xūn xià, huà huá chóng qī zhāng, jiē pèi wǔ cǎi dà pèi, chì xì, qú lǚ. chén gōng qīng gǎi yún cí xùn, yú jiē tóng liáng. yòu yǒu tài zhōu qīng, fú zhāng tóng.
光祿、太中、中散大夫,太常、光祿、弘訓太僕、太僕、廷尉、宗正、大鴻臚、 大司農、少府、大匠諸卿,丹陽尹,太子保、傅,大長秋,太子詹事,銀章龜鈕, 青綬,獸頭鞶,朝服,進賢冠二梁,佩水蒼玉。卿大夫助祭,則冠平,冕五旒,黑 玉為珠,有前無後。各以其綬採為組纓,旁垂黈纊。衣,玄上纁下,畫華蟲七章, 皆佩五采大佩,赤舄,絇履。陳宮卿改雲慈訓,余皆同梁。又有太舟卿,服章同。
biāo qí chē qí wèi jiāng jūn zhōng jūn guān jūn fǔ guó jiāng jūn sì fāng zhōng láng jiāng, jīn zhāng zǐ shòu, zhōng láng jiāng zé qīng shòu. cháo fú, wǔ guān, pèi shuǐ cāng yù. chén lìng: zhèn wèi biāo qí chē qí zhōng jūn zhōng wèi zhōng fǔ jūn zhōng quán sì zhēng sì zhèn sì ān sì yì sì píng jiāng jūn, jīn zhāng shòu niǔ. qí guān jūn sì fāng zhōng láng jiāng, jīn zhāng bào niǔ, bìng zǐ shòu, bā shí shǒu, shòu tóu pán, cháo fú, wǔ guān, pèi shuǐ cāng yù. zì zhōng jūn yǐ xià zhū jiāng jūn jí guān jūn sì fāng zhōng láng jiāng, bìng guān bù gěi pèi.
驃騎、車騎、衛將軍、中軍、冠軍、輔國將軍、四方中郎將,金章紫綬,中郎 將則青綬。朝服,武冠,佩水蒼玉。《陳令》:鎮、衛、驃騎、車騎、中軍、中衛、 中撫軍、中權、四征、四鎮、四安、四翊、四平將軍,金章獸鈕。其冠軍、四方中 郎將,金章豹鈕,並紫綬,八十首,獸頭鞶,朝服,武冠,佩水蒼玉。自中軍已下 諸將軍及冠軍、四方中郎將,並官不給佩。
lǐng hù jūn, zhōng lǐng hù jūn, wǔ yíng xiào wèi, yín yìn qīng shòu, cháo fú, wǔ guān, pèi shuǐ cāng yù, shòu tóu pán. qí tún qí, jiā yù rì, jiǎ gěi pèi, yú xiào bù gěi. chén lìng: lǐng hù, jīn zhāng guī niǔ, zǐ shòu, bā shí shǒu. zhōng lǐng hù, yín zhāng guī niǔ, qīng shòu, bā shí shǒu. qí wǔ yíng xiào wèi, yín yìn guī niǔ, qīng shòu, bā shí shǒu. guān bù gěi pèi. yú bìng tóng liáng.
領、護軍,中領、護軍,五營校尉,銀印青綬,朝服,武冠,佩水蒼玉,獸頭 鞶。其屯騎,夾御日,假給佩,余校不給。《陳令》:領、護,金章龜鈕,紫綬, 八十首。中領、護,銀章龜鈕,青綬,八十首。其五營校尉,銀印珪鈕,青綬,八 十首。官不給佩。余並同梁。
hóng xùn wèi wèi, wèi wèi, chén gōng qīng yún cí xùn, fú tóng zhū qīng, dàn wǔ guān. sī lì xiào wèi, chén wú guān fú zuǒ yòu wèi xiāo qí yóu jī qián zuǒ yòu hòu jūn jiāng jūn, lóng xiāng níng shuò jiàn wēi zhèn wēi fèn wēi yáng wēi guǎng wēi wǔ wēi jiàn wǔ zhèn wǔ fèn wǔ yáng wǔ guǎng wǔ děng jiāng jūn, jī nǔ jī shè qiáng nǔ jiāng jūn, jiān jūn, yín zhāng qīng shòu, cháo fú, wǔ guān, pèi shuǐ cāng yù, shòu tóu guī. xiāo yóu yǐ xià, bìng bù gěi pèi. xiāo yóu jiā shì rì, jiǎ gěi. chén lìng: zuǒ yòu wèi, yín zhāng guī niǔ, bù gěi jiàn. zuǒ yòu xiāo qí yóu jī yún qí yóu qí qián zuǒ yòu hòu jūn jiāng jūn, zuǒ yòu zhōng láng jiāng, yín yìn guī niǔ. yú fú shì tóng liáng, yì guān bù gěi pèi. qí xiāo yóu yún qí, jiā yù rì, jiǎ gěi. qí jī nǔ jī shè qiáng nǔ, tóng yìn huán niǔ, mò shòu, dài jiàn. yú fú tóng liáng. yòu yǒu zhōng wǔ jūn shī wǔ chén zhǎo yá lóng qí yún huī zhèn bīng yì shuài xuān huì xuān yì zhì wēi rén wēi yǒng wēi xìn wēi yán wēi zhì wǔ rén wǔ yǒng wǔ xìn wǔ yán wǔ, jīn zhāng bào niǔ, zǐ shòu, bā shí shǒu. guān bù gěi. qīng chē zhèn shuò wǔ lǚ zhēn yì míng wēi níng yuǎn ān yuǎn zhēng yuǎn zhèn yuǎn xuān yuǎn děng jiāng jūn, jīn zhāng pí niǔ, zǐ shòu, bìng shòu tóu pán, cháo fú, wǔ guān, pèi shuǐ cāng yù.
弘訓衛尉,衛尉,陳宮卿雲慈訓,服同諸卿,但武冠。司隸校尉,陳無官服左 右衛、驍騎、游擊、前、左、右、後軍將軍,龍驤、寧朔、建威、振威、奮威、揚 威、廣威、武威、建武、振武、奮武、揚武、廣武等將軍,積弩、積射、強弩將軍, 監軍,銀章青綬,朝服,武冠,佩水蒼玉,獸頭珪。驍、游已下,並不給佩。驍、 游夾侍日,假給。《陳令》:左、右衛,銀章龜鈕,不給劍。左右驍騎、游擊、雲 騎、游騎、前、左、右、後軍將軍,左右中郎將,銀印珪鈕。余服飾同梁,亦官不 給佩。其驍、游、雲騎,夾御日,假給。其積弩、積射、強弩,銅印環鈕,墨綬, 帶劍。余服同梁。又有忠武、軍師、武臣、爪牙、龍騎、雲麾、鎮兵、翊帥、宣惠、 宣毅、智威、仁威、勇威、信威、嚴威、智武、仁武、勇武、信武、嚴武,金章豹 鈕,紫綬,八十首。官不給。輕車、鎮朔、武旅、貞毅、明威、寧遠、安遠、征遠、 振遠、宣遠等將軍,金章貔鈕,紫綬,並獸頭鞶,朝服,武冠,佩水蒼玉。
guó zi jì jiǔ, zào cháo fú, jìn xián èr liáng guān, pèi shuǐ cāng yù.
國子祭酒,皁朝服,進賢二梁冠,佩水蒼玉。
yù shǐ zhōng chéng dōu shuǐ shǐ zhě, yín yìn, mò shòu, cháo fú, jìn xián èr liáng guān, shòu tóu pán, yāo jiàn, pèi shuǐ cāng yù. chén zhōng chéng, yín zhāng guī niǔ, qīng shòu, bā shí shǒu, èr liáng guān. yú tóng liáng. qí dōu shuǐ, chén liáng gǎi wèi tài zhōu qīng, fú zài zhū qīng zhōng jiàn.
御史中丞、都水使者,銀印,墨綬,朝服,進賢二梁冠,獸頭鞶,腰劍,佩水 蒼玉。陳中丞,銀章龜鈕,青綬,八十首,二梁冠。余同梁。其都水,陳、梁改為 太舟卿,服在諸卿中見。
yè zhě pú shè, tóng yìn huán niǔ, mò shòu, bā shí shǒu. cháo fú, gāo shān guān, shòu tóu pán, pèi shuǐ cāng yù, yāo jiàn.
謁者僕射,銅印環鈕,墨綬,八十首。朝服,高山冠,獸頭鞶,佩水蒼玉,腰 劍。
zhū jūn sī, yín zhāng guī niǔ, qīng shòu, cháo fú, wǔ guān, shòu tóu pán.
諸軍司,銀章龜鈕,青綬,朝服,武冠,獸頭鞶。
gěi shì zhōng huáng mén shì láng sàn qí tōng zhí yuán wài sàn qí shì láng fèng cháo qǐng tài zǐ zhōng shù zǐ shù zǐ wǔ wèi jiāng jūn wǔ qí cháng shì, cháo fú, wǔ guān, yāo jiàn. chén lìng: shù zǐ yǐ shàng zān bǐ. qí wǔ wèi bù jiàn, zhèng zhí jiā yù, bái bù kù zhě.
給事中、黃門侍郎、散騎通直員外、散騎侍郎、奉朝請、太子中庶子、庶子、 武衛將軍、武騎常侍,朝服,武冠,腰劍。《陳令》:庶子已上簪筆。其武衛不劍, 正直夾御,白布袴褶。
zhōng shū shì láng, cháo fú, jìn xián yī liáng guān, yāo jiàn. rǒng cóng pú shè tài zǐ wèi lǜ, tóng yìn, mò shòu, shòu tóu pán, cháo fú, wǔ guān. chén wèi lǜ, yín zhāng guī niǔ, qīng shòu, bù jiàn. rǒng cóng, tóng yìn huán niǔ, mò shòu, yāo jiàn. yú bìng tóng liáng.
中書侍郎,朝服,進賢一梁冠,腰劍。冗從僕射、太子衛率,銅印,墨綬,獸 頭鞶,朝服,武冠。陳衛率,銀章龜鈕,青綬,不劍。冗從,銅印環鈕,墨綬,腰 劍。余並同梁。
wǔ bì zhōng láng jiāng yǔ lín jiān, tóng yìn huán niǔ, mò shòu, cháo fú, wǔ guān, shòu tóu pán, yāo jiàn. qí zài bì yá jí bèi lǔ bù, zhe hé wěi, jiàng shā hú dān yī.
武賁中郎將、羽林監,銅印環鈕,墨綬,朝服,武冠,獸頭鞶,腰劍。其在陛 牙及備鹵簿,著毼尾,絳紗縠單衣。
hù xiōng nú zhōng láng jiāng, hù qiāng róng yí mán yuè wū wán xī yù xiào wèi, yín yìn guī niǔ, qīng shòu, cháo fú, wǔ guān, shòu tóu pán. chén lìng wú cǐ guān. qí shù zǐ, zhèn mán níng mán píng róng xī róng xiào wèi, píng yuè zhōng láng jiāng, fú zhāng tóng.
護匈奴中郎將,護羌、戎、夷、蠻、越、烏丸、西域校尉,銀印珪鈕,青綬, 朝服,武冠,獸頭鞶。《陳令》無此官。其庶子,鎮蠻、寧蠻、平戎、西戎校尉, 平越中郎將,服章同。
ān yí fǔ yí hù jūn, zhōu jùn guó dū wèi, fèng chē fù mǎ qí dū wèi, zhū hù jūn, yín yìn guī niǔ, qīng shòu, shòu tóu pán, cháo fú, wǔ guān. chén ān yuǎn zhèn mán hù jūn, zhōu jùn guó dū wèi, fèng chē fù mǎ qí dū wèi, zhū hù jūn, fú zhāng tóng. wú yú wén.
安夷、撫夷護軍,州郡國都尉,奉車、駙馬、騎都尉,諸護軍,銀印珪鈕,青 綬,獸頭鞶,朝服,武冠。陳安遠、鎮蠻護軍,州、郡、國都尉,奉車、駙馬、騎 都尉,諸護軍,服章同。無餘文。
zhōu cì shǐ, tóng yìn, mò shòu, shòu tóu pán, yāo jiàn, jiàng cháo fú, jìn xián èr liáng guān. chén tóng zhāng guī niǔ, qīng shòu. yú tóng liáng.
州刺史,銅印,墨綬,獸頭鞶,腰劍,絳朝服,進賢二梁冠。陳銅章龜鈕,青 綬。余同梁。
jùn guó tài shǒu xiāng nèi shǐ, yín zhāng guī niǔ, qīng shòu, shòu tóu pán, dān yī, jiè zé. jiā zhōng èr qiān dàn, yī qīng yǐn guān fú jiàn pèi.
郡國太守、相、內史,銀章龜鈕,青綬,獸頭鞶,單衣,介幘。加中二千石, 依卿尹冠服劍佩。
shàng shū zuǒ yòu chéng, mì shū chéng, tóng yìn huán niǔ, huáng shòu, shòu zhǎo pán, cháo fú, jìn xián yī liáng guān.
尚書左、右丞,秘書丞,銅印環鈕,黃綬,獸爪鞶,朝服,進賢一梁冠。
shàng shū, mì shū zhù zuò láng, tài zǐ zhōng shè rén xǐ mǎ shè rén, cháo fú, jìn xián yī liáng guān, yāo jiàn.
尚書,秘書著作郎,太子中舍人、洗馬、舍人,朝服,進賢一梁冠,腰劍。
zhū wáng yǒu wén xué, zhū fú, jìn xián yī liáng guān. chén lìng, zhū wáng shī fú tóng.
諸王友、文學,硃服,進賢一梁冠。《陳令》,諸王師服同。
zhì shū shì yù shǐ shì yù shǐ, cháo fú, yāo jiàn, fǎ guān. zhì shū shì yù shǐ, zé yǒu tóng yìn huán niǔ, mò shòu. chén yòu yǒu diàn zhōng lán tái shì yù shǐ, cháo fú, fǎ guān, yāo jiàn, zān bǐ.
治書侍御史、侍御史,朝服,腰劍,法冠。治書侍御史,則有銅印環鈕,墨綬。 陳又有殿中、蘭台侍御史,朝服,法冠,腰劍,簪筆。
zhū bó shì, gěi zào cháo fú, jìn xián liǎng liáng guān, pèi shuǐ cāng yù.
諸博士,給皁朝服,進賢兩梁冠,佩水蒼玉。
tài xué bó shì, zhèng xiàn bā rén, zhe pèi, xiàn wài liù rén bù gěi.
太學博士,正限八人,著佩,限外六人不給。
tíng wèi lǜ bó shì, wú pèi. bìng zān bǐ.
廷尉律博士,無佩。並簪筆。
guó zi zhù jiào, zào cháo fú, jìn xián yī liáng guān, zān bǐ.
國子助教,皁朝服,進賢一梁冠,簪筆。
gōng fǔ zhǎng shǐ, shòu tóu pán. zhū qīng yǐn chéng, huáng shòu, shòu zhǎo pán, zān bǐ.
公府長史,獸頭鞶。諸卿尹丞,黃綬,獸爪鞶,簪筆。
zhū xiàn shǔ lìng zhì qiān dàn zhě, shòu zhǎo pán, tóng yìn huán niǔ, mò shòu, cháo fú, jìn xián liǎng liáng guān. zhǎng shǐ zhū fú, zhū qīng yǐn chéng jiàn kāng lìng, xuán fú.
諸縣署令、秩千石者,獸爪鞶,銅印環鈕,墨綬,朝服,進賢兩梁冠。長史硃 服,諸卿尹丞、建康令,玄服。
gōng fǔ yuàn shǔ zhǔ bù jì jiǔ, zhū fú, jìn xián yī liáng guān. gōng fǔ lìng shǐ yì tóng.
公府掾屬、主簿、祭酒,硃服,進賢一梁冠。公府令史亦同。
lǐng hù jūn zhǎng shǐ, zhū fú, shòu tóu pán. zhū jūn zhǎng shǐ, dān yī, jiè zé, shòu tóu pán.
領、護軍長史,硃服,獸頭鞶。諸軍長史,單衣,介幘,獸頭鞶。
zhū qīng bù chéng yù chéng, bìng zào cháo fú, yī liáng guān, huáng shòu, shòu zhǎo pán, zān bǐ.
諸卿部丞、獄丞,並皁朝服,一梁冠,黃綬,獸爪鞶,簪筆。
tài zǐ bǎo fù zhān shì chéng, zǎo cháo fú, yī liáng guān, zān bǐ, shòu zhǎo pán, huáng shòu.
太子保、傅、詹事丞,早朝服,一梁冠,簪筆,獸爪鞶,黃綬。
jùn guó xiāng nèi shǐ chéng zhǎng shǐ, dān yī, jiè zé. zhǎng shǐ, shòu tóu pán, qí chéng, huáng shòu, shòu zhǎo pán.
郡國相、內史丞、長史,單衣,介幘。長史,獸頭鞶,其丞,黃綬,獸爪鞶。
zhū xiàn shǔ lìng zhǎng xiāng, dān yī, jiè zé, shòu tóu pán, tóng yìn huán niǔ, mò shòu, cháo fú, jìn xián yī liáng guān. zhū shǔ lìng, zhū yī, wǔ guān. zhōu dōu dà zhōng zhèng jùn zhōng zhèng, dān yī, jiè zé.
諸縣署令、長、相,單衣,介幘,獸頭鞶,銅印環鈕,墨綬,朝服,進賢一梁 冠。諸署令,硃衣,武冠。州都大中正、郡中正,單衣,介幘。
tài zǐ mén dài fū, shòu tóu pán, líng lìng zhǎng, shòu zhǎo pán, tóng yìn huán niǔ, mò shòu, cháo fú, jìn xián yī liáng guān. lìng zhǎng zhū fú, lǜ gèng jiā lìng pū, cháo fú, liǎng liáng guān, shòu tóu pán, yāo jiàn.
太子門大夫,獸頭鞶,陵令、長,獸爪鞶,銅印環鈕,墨綬,朝服,進賢一梁 冠。令、長硃服,率更、家令、仆,朝服,兩梁冠,獸頭鞶,腰劍。
huáng mén zhū shǔ lìng pū zhǎng chéng, zhū fú, jìn xián yī liáng guān, tóng yìn huán niǔ, mò shòu. chéng, huáng shòu. huáng mén rǒng cóng pú shè jiān tài zǐ sì rén jiān, tóng yìn huán niǔ, mò shòu, cháo fú, wǔ guān, shòu tóu bān.
黃門諸署令、仆、長丞,硃服,進賢一梁冠,銅印環鈕,墨綬。丞,黃綬。黃 門冗從僕射監、太子寺人監,銅印環鈕,墨綬,朝服,武冠,獸頭般。
gōng fǔ sī mǎ, lǐng hù jūn sī mǎ, zhū jūn sī mǎ, hù xiōng nú zhōng láng jiāng, hù qiāng róng yí mán yuè wū wán wù jǐ xiào wèi zhǎng shǐ sī mǎ, tóng yìn huán niǔ, mò shòu, shòu tóu pán, cháo fú, wǔ guān. zhū jūn sī mǎ, dān yī, píng jīn zé. zhǎng shǐ, jiè zé. chén lìng: gōng fǔ sī mǎ, lǐng hù jūn sī mǎ, zhū jūn sī mǎ, zhèn ān mán ān yuǎn hù jūn, mán róng yuè xiào wèi zhōng láng jiāng zhǎng shǐ sī mǎ, qí fú zhāng yǔ liáng guān tóng.
公府司馬,領、護軍司馬,諸軍司馬,護匈奴中郎將,護羌、戎、夷、蠻、越、 烏丸、戊己校尉長史、司馬,銅印環鈕,墨綬,獸頭鞶,朝服,武冠。諸軍司馬, 單衣,平巾幘。長史,介幘。《陳令》:公府司馬,領、護軍司馬,諸軍司馬,鎮 安蠻安遠護軍,蠻、戎、越校尉中郎將長史、司馬,其服章與梁官同。
gōng fǔ cóng shì zhōng láng, zhū fú, jìn xián yī liáng guān. zhū jiāng jūn kāi fǔ gōng cáo zhǔ bù, dān yī, jiè zé, gé dài. tíng wèi, jiàn kāng zhèng jiān píng, tóng yìn huán niǔ, mò shòu, zào líng pì, cháo fú, fǎ guān, shòu zhǎo pán.
公府從事中郎,硃服,進賢一梁冠。諸將軍開府功曹、主簿,單衣,介幘,革 帶。廷尉,建康正、監平,銅印環鈕,墨綬,皁零辟,朝服,法冠,獸爪鞶。
zuǒ yòu wèi sī mǎ, tóng yìn huán niǔ, mò shòu, dān yī, dài, píng jīn zé, shòu tóu pán.
左、右衛司馬,銅印環鈕,墨綬,單衣,帶,平巾幘,獸頭鞶。
zhū fǔ cān jūn, dān yī, píng jīn zé.
諸府參軍,單衣,平巾幘。
zhū zhōu bié jià zhì zhōng cóng shì zhǔ bù xī cáo cóng shì, xuán cháo fú, jìn xián yī liáng guān, zān bǐ. cháng gōng shì, dān yī, jiè zé, zhū yī.
諸州別駕、治中、從事、主簿、西曹從事,玄朝服,進賢一梁冠,簪筆。常公 事,單衣,介幘,硃衣。
zhí gé jiāng jūn, zhū fú, wǔ guān, tóng yìn guī niǔ, qīng shòu, shòu tóu pán.
直閣將軍,硃服,武冠,銅印珪鈕,青綬,獸頭鞶。
zhí gé jiāng jūn zhū diàn zhǔ shuài, zhū fú, wǔ guān. zhèng zhí jiàng shān, cóng zé yī yǔ dāng shān.
直閣將軍、諸殿主帥,硃服,武冠。正直絳衫,從則衤雨襠衫。
zhū kāi guó láng zhōng lìng dà nóng gōng fù zhōng wèi, tóng yìn huán niǔ, qīng shòu, cháo fú, jìn xián liǎng liáng guān, zhōng wèi wǔ guān, jiē shòu tóu pán.
諸開國郎中令、大農、公、傅中尉,銅印環鈕,青綬,朝服,進賢兩梁冠,中 尉武冠,皆獸頭鞶。
zhū kāi guó sān jiāng jūn, tóng yìn huán niǔ, qīng shòu, cháo fú, wǔ guān. xiàn wài zhě bù gěi yìn. chén zhì: mò shòu, yú bìng tóng liáng.
諸開國三將軍,銅印環鈕,青綬,朝服,武冠。限外者不給印。陳制:墨綬, 余並同梁。
kāi guó zhǎng shū zhōng wèi sī mǎ, líng miào shí guān, jiù mù zhǎng, diǎn yī diǎn fǔ chéng, tóng yìn.
開國掌書中尉、司馬,陵廟食官,廄牧長,典醫典府丞,銅印。
cháng shì shì láng shì zǐ shù zǐ yè zhě zhōng dài fū shè rén, bù gěi yìn. diǎn shū diǎn cí xué guān lìng, diǎn shàn chéng zhǎng, tóng yìn. xiàn wài zhě bù gěi yìn.
常侍、侍郎、世子、庶子、謁者、中大夫、舍人,不給印。典書、典祠、學官 令,典膳丞、長,銅印。限外者不給印。
zuǒ yòu cháng shì shì láng, diǎn wèi zhōng wèi sī mǎ, cháo fú, wǔ guān. diǎn shū diǎn cí xué guān lìng, cháo fú, jìn xián yī liáng guān. yú xī zhū fú, yī liáng guān. cháng shì shì láng diǎn shū diǎn cí xué guān lìng, zān bǐ, yāo jiàn.
左右常侍、侍郎,典衛中尉司馬,朝服,武冠。典書、典祠、學官令,朝服, 進賢一梁冠。余悉硃服,一梁冠。常侍、侍郎、典書、典祠、學官令,簪筆,腰劍。
tài zǐ wèi lǜ lǜ gèng jiā lìng chéng, tóng yìn huán niǔ, huáng shòu, zào cháo fú, jìn xián yī liáng guān, shòu zhǎo pán.
太子衛率、率更、家令丞,銅印環鈕,黃綬,皁朝服,進賢一梁冠,獸爪鞶。
tài zǐ cháng cóng wǔ bì dū, tóng yìn huán niǔ, mò shòu, cháo fú, wǔ guān, shòu zhǎo pán.
太子常從武賁督,銅印環鈕,墨綬,朝服,武冠,獸爪鞶。
diàn zhōng jiāng jūn yuán wài jiāng jūn, zhū fú, wǔ guān.
殿中將軍、員外將軍,硃服,武冠。
zhōu jùn guó dū wèi sī mǎ, tóng yìn huán niǔ, mò shòu, zhū fú, wǔ guān, shòu tóu pán.
州郡國都尉司馬,銅印環鈕,墨綬,硃服,武冠,獸頭鞶。
zhū yè zhě, cháo fú, gāo shān guān.
諸謁者,朝服,高山冠。
zhōng shū tōng shì shè rén mén xià lìng shǐ zhǔ shū diǎn shū lìng shǐ mén xià cháo tíng jú shū lìng shǐ tài zǐ mén xià tōng shì shǒu shè rén zhǔ shū diǎn shǒu shè rén èr gōng zhāi nèi zhí zuǒ yòu zhí jú zhāi gàn yǐ shàng, zhū fú, wǔ guān.
中書通事舍人門下令史、主書典書令史、門下朝廷局書令史、太子門下通事守 舍人、主書典守舍人、二宮齋內職左右職局齋干已上,硃服,武冠。
diàn zhōng nèi wài jú jiān tài zǐ nèi wài jiān diàn zhōng shǒu shè rén, tóng yìn huán niǔ, zhū fú, wǔ guān.
殿中內外局監、太子內外監、殿中守舍人,銅印環鈕,硃服,武冠。
nèi wài jiān diǎn shì shū lì, zhū fú, jìn xián yī liáng guān. nèi jiān cháo tíng rén lǐng jú diǎn shì wài jiān tǒng jūn duì zī xiáng fā qiǎn jú diǎn shì, wǔ guān. wài jiān jí diǎn shì shū lì, xī zhe zhū yī, wéi zhèng zhí jí zhāi jiān bìng shòu shǐ, bù zài lì. qí dōng gōng nèi wài jiān diàn diǎn shì shū lì, yī tái gé. wǔ xiào sān jiāng jiāng jūn zhǔ shì, nèi jiān zhǔ shì, wài jiān zhǔ shì, sān xiào zhǔ shì, zhū fú, wǔ guān.
內外監典事書吏,硃服,進賢一梁冠。內監朝廷人領局典事、外監統軍隊諮詳 發遣局典事,武冠。外監及典事書吏,悉著硃衣,唯正直及齋監並受使,不在例。 其東宮內外監、殿典事書吏,依台格。五校、三將將軍主事,內監主事,外監主事, 三校主事,硃服,武冠。
shàng shū dōu lìng shǐ, dōu shuǐ cān shì, mén xià shū lìng shǐ, jí shū zhōng shū shàng shū mì shū zhù zuò zhǎng shū zhǔ shū zhǔ tú zhǔ pǔ diǎn kè lìng shǐ shū lìng shǐ, jiān lìng pú shè shěng shì, lán tái diàn zhōng lán tái yè dōu shuǐ lìng shǐ, gōng fǔ lìng shǐ shū lìng shǐ, tài zǐ dǎo kè cì kè shǒu shè rén jí zhū shěng diǎn shì, zhū yī, jìn xián yī liáng guān.
尚書都令史,都水參事,門下書令史,集書、中書、尚書、秘書著作掌書主書 主圖主譜典客令史書令史,監、令、僕射省事,蘭台、殿中蘭台、謁、都水令史, 公府令史書令史,太子導客、次客守舍人及諸省典事,硃衣,進賢一梁冠。
shàng shū dōu suàn dù zhī suàn zuǒ yòu xiào lì, zhū fú, jìn xián yī liáng guān.
尚書都算、度支算、左右校吏,硃服,進賢一梁冠。
zhū xiàn shǔ chéng tài zǐ zhū shǔ chéng wáng gōng hóu zhū shǔ jí gōng zhǔ jiā lìng chéng pū, tóng yìn huán niǔ, huáng shòu, zhū fú, jìn xián yī liáng guān. tài guān tài yī chéng, wǔ guān.
諸縣署丞、太子諸署丞、王公侯諸署及公主家令丞、仆,銅印環鈕,黃綬,硃 服,進賢一梁冠。太官、太醫丞,武冠。
zhū xiàn wèi, tóng yìn huán niǔ, dān yī, jiè zé, huáng shòu, shòu zhǎo pán. jié qí láng, zhū fú, wǔ guān. qí zài bì liè jí bèi lǔ bù zhě, hé wěi, jiàng shā hú dān yī. yù jié láng huáng yuè láng, cháo fú, chì jiè zé, zān bǐ. diǎn yí chàng jǐng chàng zòu shì chí bīng zhǔ huī děng zhū zhí, gōng shì jí bèi lǔ bù, zhū fú, wǔ guān.
諸縣尉,銅印環鈕,單衣,介幘,黃綬,獸爪鞶。節騎郎,硃服,武冠。其在 陛列及備鹵簿者,毼尾,絳紗縠單衣。御節郎、黃鉞郎,朝服,赤介幘,簪筆。典 儀、唱警、唱奏事、持兵、主麾等諸職,公事及備鹵簿,硃服,武冠。
diàn zhōng zhōng láng jiāng xiào wèi dū wèi, yín yìn guī niǔ, qīng shòu, zhū fú, wǔ guān, shòu tóu pán.
殿中中郎將、校尉、都尉,銀印珪鈕,青綬,硃服,武冠,獸頭鞶。
chéng mén hóu, tóng yìn huán niǔ, mò shòu, zhū fú, wǔ guān, shòu tóu pán.
城門侯,銅印環鈕,墨綬,硃服,武冠,獸頭鞶。
bù qǔ dū sī mǎ lì bù qǔ jiāng, tóng yìn huán niǔ, zhū fú, wǔ guān. sī mǎ lì, jiǎ mò shòu, shòu zhǎo pán.
部曲督、司馬吏、部曲將,銅印環鈕,硃服,武冠。司馬吏,假墨綬,獸爪鞶。
tài zhōng zhōng sàn jiàn yì dài fū, yì láng zhōng láng láng zhōng shè rén, zhū fú, jìn xián yī liáng guān.
太中、中散、諫議大夫,議郎、中郎、郎中、舍人,硃服,進賢一梁冠。
zhū mén láng pú shè zuǒ lì, dōng gōng mén lì, qí láng zhū fú, pú shè zào líng pì, cháo fú, jìn xián guān, lì què fēi guān, zuǒ lì zhe jìn xián guān.
諸門郎、僕射、佐吏,東宮門吏,其郎硃服,僕射皁零辟,朝服,進賢冠,吏 卻非冠,佐吏著進賢冠。
zǒng zhāng xié lǜ, tóng yìn huán niǔ, ài shòu, shòu zhǎo pán, zhū fú, wǔ guān.
總章協律,銅印環鈕,艾綬,獸爪鞶,硃服,武冠。
huáng mén hòu gé shè rén zhǔ shū zhāi shuài jiān shí zhǔ shí zhǔ kè fú shì gǔ chuī, zhū fú, wǔ guān. gǔ chuī jìn xián guān, zhāi shuài mò shòu, shòu tóu pán.
黃門後閣舍人、主書、齋帥、監食、主食、主客、扶侍、鼓吹,硃服,武冠。 鼓吹進賢冠,齋帥墨綬,獸頭鞶。
diàn zhōng sī mǎ, tóng yìn huán niǔ, mò shòu, zhū fú, wǔ guān, shòu tóu pán.
殿中司馬,銅印環鈕,墨綬,硃服,武冠,獸頭鞶。
zǒng zhāng jiān gǔ chuī jiān, tóng yìn huán niǔ, ài shòu, zhū fú, wǔ guān.
總章監、鼓吹監,銅印環鈕,艾綬,硃服,武冠。
zhū sì pǐn jiāng bīng dū wèi yá mén jiāng chóng yì cái guān zhé nán qīng qí yáng liè wēi yuǎn níng yuǎn xuān wēi guāng wēi xiāng wēi wēi liè wēi lǔ píng róng suī yuǎn suī dí suī biān suī róng shòu wēi wēi wǔ liè wǔ yì wǔ fèn wǔ tǎo kòu tǎo lǔ tiǎn nán tǎo nán tǎo yí lì wǔ héng yě líng jiāng yīng yáng zhí xùn dàng kòu dàng lǔ dàng nán dàng nì tiǎn lǔ sǎo lǔ sǎo nán sǎo nì sǎo kòu lì fēng wǔ fèn wǔ yá guǎng yě, lǐng bīng mǎn wǔ shí rén, gěi yín zhāng, bù mǎn wǔ shí, chú bǎn ér yǐ, bù gěi zhāng, zhū fú, wǔ guān. yǐ cǐ guān wèi cì shǐ tài shǒu, jiē qīng shòu. cǐ tiáo yǐ xià, jiē chén zhì, yǔ liáng bù tóng.
諸四品將兵都尉、牙門將、崇毅、材官、折難、輕騎、揚烈、威遠、寧遠、宣 威、光威、驤威、威烈、威虜、平戎、綏遠、綏狄、綏邊、綏戎、獸威、威武、烈 武、毅武、奮武、討寇、討虜、殄難、討難、討夷、厲武、橫野、陵江、鷹揚、執 訊、蕩寇、盪虜、盪難、盪逆、殄虜、掃虜、掃難、掃逆、掃寇、厲鋒、武奮、武 牙、廣野,領兵滿五十人,給銀章,不滿五十,除板而已,不給章,硃服,武冠。 以此官為刺史、太守,皆青綬。此條已下,皆陳制,與梁不同。
diǎn yí dàn shuài diǎn yí zhèng shuài, zhū yī, wǔ guān. qí běn zī yǒu diàn dàn zhèng shuài, dé dài ài shòu, shòu tóu pán. diàn dàn shuài zhèng shuài, ài shòu, shòu tóu pán, zhū fú, wǔ guān. diàn shuài yǔ yí shuài yuán wài shuài, zhū yī, wǔ guān.
典儀但帥、典儀正帥,硃衣,武冠。其本資有殿但、正帥,得帶艾綬,獸頭鞶。 殿但帥、正帥,艾綬,獸頭鞶,硃服,武冠。殿帥、羽儀帥、員外帥,硃衣,武冠。
wēi xióng měng liè zhèn xìn shèng lüè fēng lì guāng děng shí wēi jiāng jūn, wǔ měng lüè shèng lì yì jiàn liè wēi ruì yǒng děng shí wǔ jiāng jūn, bìng yín zhāng xióng niǔ, qīng shòu, shòu tóu pán, wǔ guān, cháo fú.
威雄、猛、烈、振、信、勝、略、風、力、光等十威將軍,武猛、略、勝、力、 毅、健、烈、威、銳、勇等十武將軍,並銀章熊鈕,青綬,獸頭鞶,武冠,朝服。
měng yì liè wēi ruì zhèn jìn zhì wǔ shèng jùn děng shí měng jiāng jūn, yín zhāng pí niǔ, qīng shòu, shòu tóu pán, wǔ guān, cháo fú.
猛毅、烈、威、銳、震、進、智、武、勝、駿等十猛將軍,銀章羆鈕,青綬, 獸頭鞶,武冠,朝服。
zhuàng wǔ yǒng liè měng ruì wēi yì zhì yì lì děng shí zhuàng jiāng jūn, xiāo xióng jié měng liè wǔ yǒng ruì míng shèng xùn děng shí xiāo jiāng jūn, xióng měng wēi míng liè xìn wǔ yǒng yì zhuàng jiàn děng shí xióng jiāng jūn, bìng yín zhāng gāo niǔ, qīng shòu, shòu tóu pán, wǔ guān, cháo fú.
壯武、勇、烈、猛、銳、威、毅、志、意、力等十壯將軍,驍雄、桀、猛、烈、 武、勇、銳、名、勝、迅等十驍將軍,雄猛、威、明、烈、信、武、勇、毅、壯、 健等十雄將軍,並銀章羔鈕,青綬,獸頭鞶,武冠,朝服。
zhōng yǒng liè měng ruì zhuàng yì hàn xìn yì shèng děng shí zhōng jiāng jūn, míng zhì lüè yuǎn yǒng liè wēi shèng jìn ruì yì děng shí míng jiāng jūn, guāng liè míng yīng yuǎn shèng ruì mìng yǒng wǔ yě děng shí guāng jiāng jūn, biāo yǒng měng liè ruì qí jué qǐ lüè shèng chū děng shí biāo jiāng jūn, bìng yín zhāng lù niǔ, qīng shòu, shòu tóu pán, wǔ guān, cháo fú.
忠勇、烈、猛、銳、壯、毅、捍、信、義、勝等十忠將軍,明智、略、遠、勇、 烈、威、勝、進、銳、毅等十明將軍,光烈、明、英、遠、勝、銳、命、勇、武、 野等十光將軍,飈勇、猛、烈、銳、奇、決、起、略、勝、出等十飈將軍,並銀章 鹿鈕,青綬,獸頭鞶,武冠,朝服。
lóng xiāng wǔ shì yún qí fēng liè diàn wēi léi yīn chí ruì jìn ruì yǔ qí tū qí zhé chōng guān wǔ hé róng ān lěi qǐ měng yīng guǒ sǎo lǔ sǎo dí wǔ ruì cuī fēng kāi yuǎn lüè yuǎn zhēn wēi jué shèng qīng yě jiān ruì qīng ruì bá shān yún yǒng zhèn lǚ děng sān shí hào jiāng jūn, yín yìn tú niǔ, qīng shòu, shòu tóu pán, cháo fú, wǔ guān.
龍驤、武視、雲旗、風烈、電威、雷音、馳、銳、進銳、羽騎、突騎、折衝、 冠武、和戎、安壘、起猛、英果、掃虜、掃狄、武銳、摧鋒、開遠、略遠、貞威、 決勝、清野、堅銳、輕銳、拔山、雲勇、振旅等三十號將軍,銀印菟鈕,青綬,獸 頭鞶,朝服,武冠。
chāo wǔ tiě qí lóu chuán xuān měng shù gōng kè dí píng lǔ léng wēi róng zhāo wēi róng fú bō xióng jǐ zhǎng jiàn chōng guān diāo qí cì fēi yǒng qí pò dí kè dí wēi lǔ qián fēng wǔ yì kāi biān zhāo yuǎn quán wēi pò zhèn dàng kòu tiǎn lǔ héng yě chí shè děng sān shí hào jiāng jūn, tóng yìn huán niǔ, mò shòu, shòu tóu pán, cháo fú, wǔ guān. bìng zuǒ shí èr jiàn jiāng jūn, chú bìng jiǎ gěi zhāng yìn shòu, bǎn zé zhǐ zhū fú wǔ guān ér yǐ. qí xūn xuǎn chú, yì gěi zhāng yìn.
超武、鐵騎、樓船、宣猛、樹功、克狄、平虜、棱威、戎昭、威戎、伏波、雄 戟、長劍、衝冠、雕騎、佽飛、勇騎、破敵、克敵、威虜、前鋒、武毅、開邊、招 遠、全威、破陣、蕩寇、殄虜、橫野、馳射等三十號將軍,銅印環鈕,墨綬,獸頭 鞶,朝服,武冠。並左十二件將軍,除並假給章印綬,板則止硃服、武冠而已。其 勛選除,亦給章印。
jiàn wēi yá mén qī mén yǐ xià zhū jiāng jūn, bìng tóng yìn huán niǔ, mò shòu, shòu tóu pán, zhū fú, wǔ guān. bǎn zé wú yìn shòu, zhǐ guān fú ér yǐ. qí zài jiāng guān, yǐ gōng cì zhuǎn jìn, yīng shǔ jiàn wēi yǐ xià zhū hào, bù xiàn bǎn chú, xī gěi yìn shòu. ruò wǔ guān shǔ wèi zhuǎn jìn, dēng shàng tiáo jiǔ pǐn chí shè yǐ shàng zhū róng hào, yì bù xiàn bǎn chú, xī gěi yìn shòu.
建威、牙門、期門已下諸將軍,並銅印環鈕,墨綬,獸頭鞶,硃服,武冠。板 則無印綬,止冠服而已。其在將官,以功次轉進,應署建威已下諸號,不限板除, 悉給印綬。若武官署位轉進,登上條九品馳射已上諸戎號,亦不限板除,悉給印綬。
qiān rén dū xiào dū sī mǎ, wǔ bì dū yá mén jiāng qí dū dū shǒu jiāng bīng dū wèi tài zǐ cháng cóng dū bié bù sī mǎ jiǎ sī mǎ, jiǎ tóng yìn huán niǔ, zhū fú, wǔ guān, mò shòu, shòu tóu pán.
千人督、校督司馬,武賁督、牙門將、騎督督、守將兵都尉、太子常從督別部 司馬、假司馬,假銅印環鈕,硃服,武冠,墨綬,獸頭鞶。
wǔ měng zhōng láng jiāng xiào wèi dū wèi, tóng yìn huán niǔ, zhū fú, wǔ guān. qí yǐ cǐ guān wèi qiān rén sī mǎ dào bì dū yǐ shàng jí sī mǎ, jiē jiǎ mò shòu, shòu tóu pán. yǐ shàng chén zhì, liáng suǒ wú jí bù tóng zhě.
武猛中郎將、校尉、都尉,銅印環鈕,硃服,武冠。其以此官為千人司馬、道 賁督已上及司馬,皆假墨綬,獸頭鞶。已上陳制,梁所無及不同者。
bì zhǎng jiǎ pú shè zhǔ shì lì jiāng qí tíng shàng wǔ niú qí jiǎ lì wǔ bì, zài bì liè jí bèi lǔ bù, fú jǐn wén yī, wǔ guān, hé wěi. bì zhǎng zhě, jiǎ tóng yìn huán niǔ, mò shòu, shòu tóu pán.
陛長、甲僕射、主事吏將騎、廷上五牛旗假吏武賁,在陛列及備鹵簿,服錦文 衣,武冠,毼尾。陛長者,假銅印環鈕,墨綬,獸頭鞶。
jiǎ máo tóu yǔ lín, zài bì liè jí bèi lǔ bù, fú jiàng dān yī, shàng zhe wéi huà yāo rú, jiǎ máo tóu. yú niǎn jī qín qián qū yóu jī qiáng nǔ sī mǎ, gěi jiàng kē dān yī, wǔ guān. qí běn wèi pèi wǔ měng dū wèi yǐ shàng yìn zhě, jiǎ mò shòu, bié bù sī mǎ yǐ xià jiǎ mò shòu, bìng shòu tóu pán.
假旄頭羽林,在陛列及備鹵簿,服絳單衣,上著韋畫腰襦,假旄頭。輿輦、跡 禽、前驅、由基強弩司馬,給絳科單衣,武冠。其本位佩武猛都尉已上印者,假墨 綬,別部司馬已下假墨綬,並獸頭鞶。
diàn zhōng rǒng cóng wǔ bì diàn zhōng wǔ bì chí sà jǐ rǒng cóng wǔ bì, jiǎ qīng shòu, jiàng kē dān yī, wǔ guān. chén lìng: jiàng kē dān yī, qí běn wèi zhí pèi wǔ měng dū wèi děng yìn, jiǎ pán shòu, yī qián tiáo.
殿中冗從武賁、殿中武賁、持鈒戟冗從武賁,假青綬,絳科單衣,武冠。《陳 令》:絳科單衣,其本位職佩武猛、都尉等印,假鞶綬,依前條。
chí chuí fǔ wǔ qí wǔ bì wǔ qí chuán zhào wǔ bì diàn zhōng yǔ lín tài guān shàng shí wǔ bì chēng fàn zǎi rén zhū gōng shàng shí wǔ bì, jiǎ mò shòu, gěi jiàng gōu, wǔ guān. qí pèi wǔ měng dū wèi děng wèi yìn, jiē yī shàng tiáo jiǎ pán shòu zhī lì.
持椎斧武騎武賁、五騎傳詔武賁、殿中羽林、太官尚食武賁、稱飯宰人、諸宮 尚食武賁,假墨綬,給絳褠,武冠。其佩武猛、都尉等位印,皆依上條假鞶綬之例。
qí zài bì liè jí bèi lǔ bù, wǔ qí wǔ bì, fú jǐn wén yī, hé wěi. zǎi rén fú lí zhī yī. lǐng jūn zhuō rèn rén, wū zǒng mào, kù zhě, pí dài.
其在陛列及備鹵簿,五騎武賁,服錦文衣,毼尾。宰人服離支衣。領軍捉刃人, 烏總帽,袴褶,皮帶。
guà shì yǔ bǎo ěr gǔ chuī, xī gǎi zhe jìn xián guān, wài gěi xì ěr. gǔ chuī zhe wǔ guān. zhū guān gǔ chuī, shàng shū láng xià dū zuò mén xià shǐ shǒu cáng shǒu gé diàn zhōng wēi yí zōu, wǔ bì cháng zhí diàn mén yún lóng mén zhě mén xià zuǒ yòu bù wǔ bì yǔ lín zōu, gěi chuán shì zhě zhū dǎo zōu mén xià zhōng shū shǒu gé shàng shū mén xià wǔ bì yǔ lín zōu, lán tái wǔ cáo jié cáng pú shè láng xià shǒu gé wēi yí fā fú zōu, dōu shuǐ shǐ zhě láng xià shǒu gěi zōu, yè zhě wēi yí zōu, zhū gōng yè zhě zōu, jiàng tóng, wǔ guān, yī fú rú jiù. dà shuí tiān mén shì, zào kē dān yī, fán kuài guān. wèi shì, niè bù tóng, què dí guān.
絓是羽葆毦鼓吹,悉改著進賢冠,外給系毦。鼓吹著武冠。諸官鼓吹,尚書廊 下都坐門下使守藏守閣、殿中威儀騶,武賁常直殿門雲龍門者、門下左右部武賁羽 林騶,給傳事者諸導騶門下中書守閣、尚書門下武賁羽林騶,蘭台五曹節藏僕射廊 下守閣、威儀發符騶,都水使者廊下守給騶,謁者威儀騶,諸宮謁者騶,絳曈,武 冠,衣服如舊。大誰、天門士,皁科單衣,樊噲冠。衛士,涅布曈,卻敵冠。
zhū jiāng jūn shǐ chí jié dū du zhí jié shǐ, zhū yī, jìn xián yī liáng guān. zì cǐ tiáo yǐ xià jiē chén zhì, liáng suǒ wú.
諸將軍、使持節、都督執節史,硃衣,進賢一梁冠。自此條已下皆陳制,梁所 無。
chí jié jié shǐ, dān yī, jiè zé. qí zuǎn róng jiè yán shí, tóng shǐ chí jié. zhì jiǎ jié jié shǐ, dān yī, jiè zé. fán jié fū, yǐ shí wèi zhī. chí jié jiē kè wèi pán chī xíng, jiǎ jié jí gěi mán yí jié, jiē kè wèi gǒu tóu fū.
持節節史,單衣,介幘。其纂戎戒嚴時,同使持節。制假節節史,單衣,介幘。 凡節趺,以石為之。持節皆刻為鞶螭形,假節及給蠻夷節,皆刻為狗頭趺。
zhū wáng diǎn qiān shuài, dān yī, píng jīn zé. diǎn qiān shū lì, kù zhě, píng jīn zé.
諸王典簽帥,單衣,平巾幘。典簽書吏,袴褶,平巾幘。
zhū wáng shū zuǒ, dān yī, jiè zé.
諸王書佐,單衣,介幘。
gōng fǔ shū zuǒ, zhū yī, jìn xián guān.
公府書佐,硃衣,進賢冠。
zhū wáng guó shè rén sī lǐ yè zhě gé xià lìng shǐ zhōng wèi dū wèi, zhū yī, jìn xián yī liáng guān. sī lǐ jiǎ tóng yìn, yè zhě gāo shān guān, lìng shǐ yǐ xià wǔ guān.
諸王國舍人、司理、謁者、閤下令史、中衛都尉,硃衣,進賢一梁冠。司理假 銅印,謁者高山冠,令史已下武冠。
tài zǐ tài fù wǔ guān gōng cáo zhǔ bù, zào cháo fú, jìn xián yī liáng guān.
太子太傅五官功曹、主簿,皁朝服,進賢一梁冠。
tài zǐ èr fù mén xià zhǔ jì lù shì gōng cáo shū zuǒ, mén xià shū zuǒ, jì shì zhàng xià dū dū du shěng shì, fǎ cáo shū zuǒ, tài fù wài dū du, zào yī, jìn xián yī liáng guān.
太子二傅門下主記、錄事、功曹書佐,門下書佐,記室帳下督、都督省事,法 曹書佐,太傅外都督,皁衣,進賢一梁冠。
tài zǐ fēi jiā lìng, jiàng cháo fú, jìn xián yī liáng guān.
太子妃家令,絳朝服,進賢一梁冠。
tài zǐ sān xiào èr jiāng, jī nǔ diàn zhōng jiāng jūn, yī fú jiē yǔ shàng gōng guān tóng.
太子三校、二將,積弩、殿中將軍,衣服皆與上宮官同。
tài zǐ zhèng yuán sī mǎ dū tí gé jiān, tóng yìn mò shòu sān xiào nèi zhǔ shì zhǔ zhāng fú shì, shǒu shè rén, yī dài zhàng jú fú shì yī jú zhēn bǎo cháo tíng zhǔ yī tǒng, zòu shì gàn, nèi jú nèi gàn, zhū yī, wǔ guān.
太子正員司馬督、題閣監,銅印墨綬三校內主事、主章、扶侍,守舍人,衣帶 仗局、服飾衣局、珍寶朝廷主衣統,奏事干,內局內干,硃衣,武冠。
zhū gōng fǔ yù shǔ jí shěng shì, lù shàng shū shěng shì, tài zǐ mén xià jí nèi wài jiān chéng diǎn shì dǎo kè suàn shū lì, cì gōng diǎn shū hán diǎn shū diǎn jīng wǔ jīng diǎn shū zhū shǒu gōng shè rén, shì mǎi qīng shèn shí guān dū, nèi zhí bīng lì, xuān huá chóng xián èr mén shè rén, zhū mén lì, zhū yī, jìn xián yī liáng guān.
諸公府御屬及省事,錄尚書省事,太子門下及內外監丞、典事、導客、算書吏, 次功、典書函、典書、典經、五經典書諸守宮舍人,市買清慎食官督,內直兵吏, 宣華、崇賢二門舍人,諸門吏,硃衣,進賢一梁冠。
tài zǐ fēi chuán lìng, zhū yī, wǔ guān, zhí dāo, wū xìn fān.
太子妃傳令,硃衣,武冠,執刀,烏信幡。
tài zǐ èr fù qí lì, xuán yī, chì zé, wǔ guān, cháng xíng zé kù zhě. zhí yí zhāi shuài diàn shuài diǎn yí shuài chuán lìng zhí dāo jǐ zhǔ gài shàn huī sǎn diàn shàng chí bīng chē láng fú chē zhù shū méng chuáng zhāi gé shí sī mǎ chàng dǎo fàn zhǔ shí diàn qián shuài diàn qián wēi yí wǔ bì wēi yí sàn gěi shǐ gé jiāng gǔ chuī shì shuài fù, wǔ guān, . àn è xiǎo yú chí chē yáo chē gěi shǐ, píng jīn zé, huáng bù kù zhě, chì jì dài.
太子二傅騎吏,玄衣,赤幘,武冠,常行則袴褶。執儀、齋帥、殿帥、典儀帥、 傳令、執刀戟、主蓋扇麾傘、殿上持兵、車郎、扶車、註疏、萌床、齋閣食司馬、 唱導飯、主食、殿前帥、殿前威儀、武賁威儀、散給使、閣將、鼓吹士帥副,武冠, 〓。案軛、小輿、持車、軺車給使,平巾幘,黃布袴褶,赤罽帶。
tài zǐ zhū mén jiāng, niè bù tóng, fán kuài guān.
太子諸門將,涅布曈,樊噲冠。
tài zǐ lǔ bù jǐ lì, chì zé, wǔ guān, jiàng gōu. lián shuài zhěng zhèn jìn fáng, píng jīn zé, bái bù kù zhě. yáo jiǎo wǔ yīn shuài zhǎng huī, qīng bù kù zhě, cén mào, jiàng jiǎo dài. dōu bó, píng jīn zé, huáng bù kù zhě.
太子鹵簿戟吏,赤幘,武冠,絳褠。廉帥、整陣、禁防,平巾幘,白布袴褶。 銚角五音帥、長麾,青布袴褶,岑帽,絳絞帶。都伯,平巾幘,黃布袴褶。
wén guān cáo gàn, bái shā dān yī jiè zé. shàng shū èr tái cáo gàn yì tóng.
文官曹干,白紗單衣、介幘。尚書二台曹干亦同。
wǔ guān wèn xùn jiāng shì gěi shǐ, píng jīn zé, bái bù kù zhě.
武官問訊、將士給使,平巾幘,白布袴褶。
tōng tiān guān, gāo jiǔ cùn, zhèng shù dǐng, shǎo xié què, nǎi zhí xià, tiě wèi juǎn liáng, qián yǒu zhǎn tǒng, guān qián jiā jīn bó shān shù. chéng yú suǒ cháng fú.
通天冠,高九寸,正豎頂,少斜卻,乃直下,鐵為卷梁,前有展筒,冠前加金 博山、述。乘輿所常服。
yuǎn yóu guān, zhì shì tōng tiān, ér qián wú shān shù, yǒu zhǎn tǒng, héng yú guān qián. huáng tài zǐ jí wáng zhě hòu zhū wáng fú zhī. zhū wáng jiā guān zhě, zì fú qí guān zhī guān fú, wéi tài zǐ jí wáng zhě hòu cháng guān yān. tài zǐ zé yǐ cuì yǔ wèi ruí, zhuì yǐ bái zhū. qí yú dàn qīng sī ér yǐ.
遠遊冠,制似通天,而前無山、述,有展筒,橫於冠前。皇太子及王者後、諸 王服之。諸王加官者,自服其官之冠服,唯太子及王者後常冠焉。太子則以翠羽為 緌,綴以白珠。其餘但青絲而已。
jìn xián guān, gǔ zī bù guān yí xiàng yě, sī gài wén rú zhě zhī fú. qián gāo qī cùn, hòu gāo sān cùn, zhǎng bā cùn. yǒu wǔ liáng sān liáng èr liáng yī liáng zhī bié. wǔ liáng wéi tiān zǐ suǒ fú, qí sān liáng yǐ xià, wèi chén gāo bēi zhī bié yún.
進賢冠,古緇布冠遺象也,斯蓋文儒者之服。前高七寸,後高三寸,長八寸。 有五梁、三梁、二梁、一梁之別。五梁唯天子所服,其三梁已下,為臣高卑之別雲。
wǔ guān, yī míng wǔ biàn, yī míng dà guān, yī míng fán guān, yī míng jiàn guān, jīn rén míng yuē lóng guān, jí gǔ huì wén guān yě. tiān zǐ yuán fú, yì xiān jiā dà guān. jīn zuǒ yòu shì chén jí zhū jiāng jūn wǔ guān tōng fú zhī. shì zhōng cháng shì, zé jiā jīn dāng fù chán yān, chā yǐ diāo wěi, huáng jīn wèi shì yún.
武冠,一名武弁,一名大冠,一名繁冠,一名建冠,今人名曰籠冠,即古惠文 冠也。天子元服,亦先加大冠。今左右侍臣及諸將軍武官通服之。侍中常侍,則加 金璫附蟬焉,插以貂尾,黃金為飾雲。
gāo shān guān, yī míng cè zhù, gāo jiǔ cùn, tiě wèi juǎn liáng. zhì shì tōng tiān, dǐng zhí shù, bù xié, wú shān shù zhǎn tǒng. gāo shān zhě, qǔ qí jīn zhuāng bīn yuǎn, zhōng wài yè zhě pú shè fú zhī.
高山冠,一名側注,高九寸,鐵為卷梁。制似通天,頂直豎,不斜,無山述展 筒。高山者,取其矜莊賓遠,中外謁者僕射服之。
fǎ guān, yī míng zhù hòu, huò wèi zhī xiè zhì guān, gāo wǔ cùn, yǐ xǐ wèi zhǎn tǒng, tiě wèi zhù juǎn, qǔ qí bù qū náo yě. shì yù shǐ tíng wèi zhèng jiān píng, fán zhí fǎ guān jiē fú zhī.
法冠,一名柱後,或謂之獬豸冠,高五寸,以縰為展筒,鐵為柱卷,取其不曲 撓也。侍御史、廷尉正監平,凡執法官皆服之。
hé guān, yóu dà guān yě, jiā shuāng hé wěi, shù chā liǎng biān, gù yǐ míng yān. wǔ bì zhōng láng jiāng yǔ lín jiān jié qí láng, zài bì liè jí lǔ bù zhě fú zhī.
鶡冠,猶大冠也,加雙鶡尾,豎插兩邊,故以名焉。武賁中郎將、羽林監、節 騎郎,在陛列及鹵簿者服之。
zhǎng guān, yī míng zhāi guān. gāo qī cùn, guǎng sān cùn, qī wèi zhī. zhì rú bǎn, yǐ zhú wèi lǐ. hàn gāo zǔ wēi shí, yǐ zhú pí wèi cǐ guān, suǒ wèi liú shì guān. hòu chú zhú, yòng qī yān. sī mǎ biāo yuē: zhǎng guān, chǔ zhì yě. rén jiān huò wèi zhī què wěi guān, fēi yě. hòu dài yǐ wèi jì fú, zūn jìng zhī yě. zhì tiān jiān sān nián, cí bù láng shěn hóng yì: àn zhú yè guān, shì gāo zǔ wèi tíng zhǎng shí suǒ fú, ān kě mián dài wèi jì fú zāi? lǐ: shì biàn jì yú gōng. qǐng lìng tài cháng chéng bó shì fèng zhāi zhī fú, yí gǎi yòng jué biàn. míng shān bīn tóng hóng yì. sī mǎ jiǒng yún: ruò bì zūn sān wáng, zé jù suǒ gǎi fēi yī. zhǎng guān wèi yí réng jiù. àn jīn zhī zōng chéng bó shì zhī fú, wèi yǒu kě fēi. dì jìng bù gǎi.
長冠,一名齋冠。高七寸,廣三寸,漆「O為之。制如版,以竹為里。漢高祖 微時,以竹皮為此冠,所謂劉氏冠。後除竹,用漆「O焉。司馬彪曰:「長冠,楚 制也。人間或謂之鵲尾冠,非也。」後代以為祭服,尊敬之也。至天監三年,祠部 郎沈宏議:「案竹葉冠,是高祖為亭長時所服,安可綿代為祭服哉?《禮》:『士 弁祭於公。』請令太常丞、博士奉齋之服,宜改用爵弁。」明山賓同宏議。司馬褧 云:「若必遵三王,則懼所改非一。長冠謂宜仍舊。案今之宗丞博士之服,未有可 非。」帝竟不改。
jiàn huá guān, yǐ tiě wèi zhù juǎn, guàn dà tóng zhū jiǔ méi. sì tiān dì wǔ jiāo míng táng, wǔ rén fú zhī.
建華冠,以鐵為柱卷,貫大銅珠九枚。祀天地、五郊、明堂,舞人服之。
fán kuài guān, guǎng jiǔ cùn, gāo qī cùn, qián hòu chū gè sì cùn, zhì shì píng miǎn. fán diàn mén sī mǎ wèi shì fú zhī.
樊噲冠,廣九寸,高七寸,前後出各四寸,制似平冕。凡殿門司馬衛士服之。
què dí guān, gāo sì cùn, tōng zhǎng sì cùn, hòu gāo sān cùn, zhì shì jìn xián guān. fán gōng diàn mén wèi shì fú zhī.
卻敵冠,高四寸,通長四寸,後高三寸,制似進賢冠。凡宮殿門衛士服之。
què fēi guān, gāo wǔ cùn, zhì shì zhǎng guān. gōng diàn mén lì pú shè guān zhī.
卻非冠,高五寸,制似長冠。宮殿門吏僕射冠之。
zé, zūn bēi guì jiàn jiē fú zhī. wén zhě zhǎng ěr, wèi zhī jiè zé wǔ zhě duǎn ěr, wèi zhī píng shàng zé. gè chēng qí guān ér zhì zhī. shàng shū lìng pú shè shàng shū zé, shōu fāng sān cùn, míng yuē nà yán. wèi guān tóng zǐ zé, wú wū, shī jiǎ jì zhě, shì wèi chéng rén yě.
幘,尊卑貴賤皆服之。文者長耳,謂之介幘;武者短耳,謂之平上幘。各稱其 冠而制之。尚書令、僕射、尚書幘,收方三寸,名曰納言。未冠童子幘,無屋,施 假髻者,示未成人也。
tāo, fù zi yún: xiān wèi yǒu qí, xún wén ruò jīn chù shù chéng qí, shí rén mù zhī, yīn ér fú gǎi. jīn tōng wèi qìng diào zhī fú. bái shā wèi zhī, huò dān huò jiá. chū hūn guān sòng jiàn yì fú zhī.
幍,《傅子》云:「先未有歧,荀文若巾觸樹成歧,時人慕之,因而弗改。」 今通為慶弔之服。白紗為之,或單或裌。初婚冠送餞亦服之。
jīn, guó zi shēng fú, bái shā wèi zhī. jìn tài yuán zhōng, guó zi shēng jiàn jì jiǔ bó shì, dān yī, jiǎo jīn, zhí jīng yī juàn, yǐ dài shǒu bǎn. sòng mò, què qí zhì. qí lì xué, tài wèi wáng jiǎn gèng zào. jīn xíng rú zhī.
巾,國子生服,白紗為之。晉太元中,國子生見祭酒博士,單衣,角巾,執經 一卷,以代手版。宋末,闕其制。齊立學,太尉王儉更造。今形如之。
mào, zì tiān zǐ xià jí shì rén, tōng guān zhī. yǐ bái shā zhě, míng gāo dǐng mào. huáng tài zǐ zài shàng shěng zé wū shā, zài yǒng fú shěng zé bái shā. yòu yǒu zēng zào zá shā wèi zhī, gāo wū xià qún, gài wú dìng zhǔn.
帽,自天子下及士人,通冠之。以白紗者,名高頂帽。皇太子在上省則烏紗, 在永福省則白紗。又有繒皁雜紗為之,高屋下裙,蓋無定準。
kù zhě, jìn dài fú yǐ cóng róng. jīn zuǎn yán, zé wén wǔ bǎi guān xián fú zhī. chē jià qīn róng, zé fù kù, bù shū sàn yě. zhōng guān zǐ zhě, wài guān jiàng zhě, yāo pí dài, yǐ dài pán gé.
袴褶,近代服以從戎。今纂嚴,則文武百官咸服之。車駕親戎,則縛袴,不舒 散也。中官紫褶,外官絳褶,腰皮帶,以代鞶革。
hù, zhōng shì yǐ lái, wéi bā zuò shàng shū zhí hù. hù zhě bái bǐ zhuì qí tóu, yǐ zǐ náng guǒ zhī. qí yú gōng qīng, dàn zhí shǒu bǎn. hé zǐ zhě, yǐ zǐ shēng wèi jiá náng, zhuì zhī fú wài, jiā yú zuǒ jiān. zhōu qiān yún: xī zhōu gōng fù chéng wáng, zhì cǐ yī, zhì jīn yǐ wèi cháo fú. xiāo jiāo zi yún: míng qì náng. àn zhào chōng guó chuán yún: zhāng zi rú chí náng zān bǐ, shì xiào wǔ dì. zhāng yàn yún: náng, qì náng yě. jìn chén fù náng zān bǐ, cóng bèi gù wèn, yǒu suǒ jì yě.
笏,中世以來,唯八座尚書執笏。笏者白筆綴其頭,以紫囊裹之。其餘公卿, 但執手版。荷紫者,以紫生為裌囊,綴之服外,加於左肩。周遷云:「昔周公負成 王,制此衣,至今以為朝服。」蕭驕子云:「名契囊。」案《趙充國傳》云:「張 子孺持囊簪筆,事孝武帝。」張晏云:「囊,契囊也。近臣負囊簪筆,從備顧問, 有所記也。」
rù diàn mén, yǒu lóng guān zhě zhe zhī, yǒu yīng zé xià zhī. yuán xiāng xíng, dé tí yī. shěng gé nèi dé zhe lǚ wū shā mào. rù zhāi gé jí héng dù diàn tíng, bù dé rén tí yī jí zhuō fú shì. rù gé zé zhí shǒu bǎn, zì kōu yī. jǐ xí bù dé rù zhāi zhèng gé. jiè zé bù dé shàng zhèng diàn jí dōng xī táng. yí zhàng sǎn shàn, yǒu xiǎn qiān chē, bù dé rù tái mén. tái guān wèn xùn huáng tài zǐ, yì jiē zhū fú, zhe wà yè zhū wáng, dān yī, zé shù xìng, dān yī, qià. yì sān gōng, bì yī qià. zhì huáng gé, xià lǚ, guò gé hái, zhe lǚ.
入殿門,有籠冠者著之,有纓則下之。緣廂行,得提衣。省閣內得著履、烏紗 帽。入齋閣及橫度殿庭,不得人提衣及捉服飾。入閣則執手板,自摳衣。幾席不得 入齋正閣。介幘不得上正殿及東西堂。儀仗傘扇,有幰牽車,不得入台門。台官問 訊皇太子,亦皆硃服,著襪;謁諸王,單衣,幘;庶姓,單衣,帢。詣三公,必衣 帢。至黃閣,下履,過閣還,著履。
gǔ zhě jūn chén pèi yù, zūn bēi yǒu xù, shòu zhě, suǒ yǐ guàn pèi xiāng chéng shòu yě. yòu shàng xià shī, rú bì xī, guì jiàn yì gè yǒu shū. wǔ bà zhī hòu, zhàn bīng bù xī, pèi fēi bīng qì, fēi zhàn yí, yú shì jiě qù pèi, liú qí xì suì ér yǐ. pèi jì fèi, qín nǎi yǐ cǎi zǔ lián jié yú suì, zhuǎn xiāng jié shòu, yòu wèi zhī shòu. hàn chéng yòng zhī. zhì míng dì shǐ fù zhì pèi, ér hàn mò yòu wáng jué. wèi shì zhōng wáng càn shí qí xíng, nǎi fù zào yān. jīn zhī pèi, càn suǒ zhì yě.
古者君臣佩玉,尊卑有序,綬者,所以貫佩相承受也。又上下施「X,如蔽膝, 貴賤亦各有殊。五霸之後,戰兵不息,佩非兵器,「X非戰儀,於是解去佩「X, 留其系禭而已。「X佩既廢,秦乃以采組連結於禭,轉相結受,又謂之綬。漢承用 之。至明帝始複製佩,而漢末又亡絕。魏侍中王粲識其形,乃復造焉。今之佩,粲 所制也。
huáng hòu yè miào, fú guī yī shǔ dà yī, gài jià fú yě, wèi zhī huī yī, zào shàng zào xià. qīn cán zé qīng shàng piǎo xià. jiē shēn yī zhì, yǐn lǐng xiù, yuán yǐ tiáo. shǒu shì zé jiǎ jì bù yáo, sú wèi zhī zhū sōng shì yě. zān ěr bù yáo, yǐ huáng jīn wèi shān tí, guàn bái zhū, wèi guì zhī xiāng móu. bā jué jiǔ huá, xióng shòu chì pí tiān lù bì xié nán shān fēng dà tè liù shòu. zhū jué shòu jiē yǐ fěi cuì wèi huá. shòu pèi tóng chéng yú.
皇后謁廟,服袿衤屬大衣,蓋嫁服也,謂之褘衣,皁上皁下。親蠶則青上縹下。 皆深衣制,隱領袖,緣以條。首飾則假髻、步搖,俗謂之珠松是也。簪珥步搖,以 黃金為山題,貫白珠,為桂枝相繆。八爵九華,熊、獸、赤羆、天鹿、辟邪、南山 豐大特六獸。諸爵獸皆以翡翠為華。綬佩同乘輿。
guì fēi guì pín guì jī, shì wèi sān fū rén, jīn zhāng guī niǔ, zǐ shòu, bā shí shǒu pèi yú tián yù, shòu tóu pán.
貴妃、貴嬪、貴姬,是為三夫人,金章龜紐,紫綬,八十首佩于闐玉,獸頭鞶。
shū ài shū yí shū róng zhāo huá zhāo yí zhāo róng xiū huá xiū yí, xiū róng, shì wèi jiǔ pín, jīn zhāng guī niǔ, qīng shòu, bā shí shǒu shòu tóu pán, pèi cǎi dú yù.
淑嬡、淑儀、淑容、昭華、昭儀、昭容、修華、修儀,修容,是為九嬪,金章 龜鈕,青綬,八十首獸頭鞶,佩采瓄玉。
jié yú róng huá chōng huá chéng huī liè róng wǔ zhí, yà jiǔ pín, yín yìn guī niǔ, ài shòu, shòu tóu pán.
婕妤、容華、充華、承徽、列榮五職,亞九嬪,銀印珪鈕,艾綬,獸頭鞶。
měi rén cái rén liáng rén sān zhí, sàn wèi, tóng yìn huán niǔ, mò shòu, shòu tóu pán.
美人、才人、良人三職,散位,銅印環鈕,墨綬,獸頭鞶。
huáng tài zǐ fēi, jīn xǐ guī niǔ, xūn zhū shòu, yī bǎi liù shí shǒu pèi yú yù, shòu tóu pán.
皇太子妃,金璽龜鈕,纁硃綬,一百六十首佩瑜玉,獸頭鞶。
liáng dì, yín yìn guī niǔ, pèi cǎi dú yù, qīng shòu, bā shí shǒu shòu zhǎo pán.
良娣,銀印珪鈕,佩采瓄玉,青綬,八十首獸爪鞶。
bǎo lín, yín yìn guī niǔ, pèi shuǐ cāng yù, qīng shòu, bā shí shǒu shòu zhǎo pán.
保林,銀印珪鈕,佩水蒼玉,青綬,八十首獸爪鞶。
zhū wáng tài fēi fēi zhū zhǎng gōng zhǔ gōng zhǔ fēng jūn, jīn yìn guī niǔ, zǐ shòu, bā shí shǒu pèi shān xuán yù, shòu tóu pán.
諸王太妃、妃、諸長公主、公主、封君,金印龜鈕,紫綬,八十首佩山玄玉, 獸頭鞶。
kāi guó gōng hóu tài fū rén, yín yìn guī niǔ, qīng shòu, bā shí shǒu pèi shuǐ cāng yù, shòu tóu pán.
開國公、侯太夫人,銀印珪鈕,青綬,八十首佩水蒼玉,獸頭鞶。
gōng zhǔ sān fū rén, dà shǒu jì, qī tián bì jì. jiǔ pín jí gōng fū rén, wǔ tián shì fù, sān tián. qí zhǎng gōng zhǔ dé yǒu bù yáo. gōng zhǔ fēng jūn yǐ shàng, jiē dài shòu. yǐ cǎi zǔ wèi gǔn dài, gè yǐ qí shòu sè. jīn bì xié, shǒu wèi dài jué.
公主、三夫人,大手髻,七鈿蔽髻。九嬪及公夫人,五鈿;世婦,三鈿。其長 公主得有步搖。公主、封君已上,皆帶綬。以彩組為緄帶,各以其綬色。金辟邪, 首為帶玦。
gōng tè jìn liè hóu qīng xiào zhōng èr qiān dàn fū rén, gàn zēng guó, huáng jīn lóng shǒu xián bái zhū, yú xū tī, zhǎng yī chǐ, wèi zān ěr. rù miào zuǒ jì zhě, zào juàn shàng xià, zhù cán zhě, piǎo juàn shàng xià, jiē shēn yī zhì, yuán zì èr qiān dàn fū rén yǐ shàng zhì huáng hòu, jiē yǐ cán yī wèi cháo fú.
公、特進、列侯、卿、校、中二千石夫人,紺繒幗,黃金龍首銜白珠,魚須擿, 長一尺,為簪珥。入廟佐祭者,皁絹上下,助蠶者,縹絹上下,皆深衣制,緣自二 千石夫人已上至皇后,皆以蠶衣為朝服。
zì jìn zuǒ qiān, zhōng yuán lǐ yí duō quē. hòu wèi tiān xìng liù nián, zhào yǒu sī shǐ zhì guān miǎn, gè yī pǐn zhì, yǐ shì děng chà, rán wèi néng jiē dé jiù zhì. zhì tài hé zhōng, fāng kǎo gù shí, zhèng dìng qián miù, gèng zào yì guān, shàng bù néng zhōu qià. jí zhì xī píng èr nián, tài fù qīng hé wáng yì huáng mén shì láng wéi tíng xiáng děng, zòu dìng wǔ shí cháo fú, zhǔn hàn gù shì, wǔ jiāo yī zé, gè rú fāng sè yān. jí hòu qí yīn zhī. hé qīng zhōng, gǎi yì jiù wù, zhe lìng dìng zhì yún.
自晉左遷,中原禮儀多缺。後魏天興六年,詔有司始制冠冕,各依品秩,以示 等差,然未能皆得舊制。至太和中,方考故實,正定前謬,更造衣冠,尚不能周洽。 及至熙平二年,太傅、清河王懌、黃門侍郎韋廷祥等,奏定五時朝服,准漢故事, 五郊衣幘,各如方色焉。及後齊因之。河清中,改易舊物,著令定製雲。
chéng yú, píng miǎn, hēi jiè zé, chuí bái zhū shí èr liú, shì yǐ wǔ cǎi yù, yǐ zǔ wèi yīng, sè rú qí shòu, tǒu kuàng, yù jī. bái yù xǐ, huáng chì shòu, wǔ cǎi, huáng chì piǎo lǜ gàn, chún huáng zhì, zhǎng èr zhàng jiǔ chǐ, wǔ bǎi shǒu, guǎng yī chǐ èr cùn. xiǎo shòu zhǎng sān chǐ èr cùn, yǔ shòu tóng cǎi, ér shǒu bàn zhī. gǔn fú, zào yī, jiàng shang, shang qián sān fú, hòu sì fú, zhī chéng wèi zhī, shí èr zhāng, yuán jiàng zhōng dān, zhī chéng gǔn dài, zhū fú, pèi bái yù, dài lù lú jiàn, jiàng kù wà, chì xì. wèi jiā yuán fú, zé kōng dǐng jiè zé. yòu yǒu tōng tiān jīn bó shān guān, zé jiàng shā páo, zào yuán zhōng dān. qí wǔ shí fú, zé wǔ sè jiè zé, jìn xián wǔ liáng guān, wǔ sè shā páo. yòu yǒu yuǎn yóu wǔ liáng guān, bìng bù tōng yú xià. sì shí jì miào yuán qiū fāng zé míng táng wǔ jiāo fēng chán dà yú chū gōng xíng shì zhēng dàn shòu cháo jí lín xuān bài wáng gōng, jiē fú gǔn miǎn zhī fú. hái gōng jí zhāi, zé fú tōng tiān guān. jí tián zé guān miǎn, zǎo shí èr liú, pèi cāng yù, huáng shòu, qīng dài, qīng wà, qīng xì. bài líng zé hēi jiè zé, bái shā dān yī. shì diàn zé fú tōng tiān jīn bó shān guān, xuán shā páo. chūn fēn cháo rì, zé qīng shā cháo fú, qīng xì, qiū fēn xī yuè, zé bái shā cháo fú, xiāng xì, jù guān wǔ liáng jìn xián guān. hé shuò, fú tōng tiān jīn bó shān guān, jiàng shā páo. jì qiū jiǎng wǔ chū zhēng gào miào, guān wǔ biàn, huáng jīn fù chán, zuǒ diāo. mà lèi yí shè, wǔ biàn, zhū yī. zuǎn yán shēng diàn, fú tōng tiān jīn bó shān guān, jiàng shā páo. rù wēn liáng shì, guān wǔ biàn, yòu diāo fù chán, jiàng shā fú. zhēng hái yǐn zhì, fú tōng tiān guān. miào zhōng qiǎn shàng jiāng, zé gǔn miǎn, hái gōng zé tōng tiān jīn bó shān guān. shǎng zǔ fá shè, zé wǔ biàn, zuǒ diāo fù chán. yuán rì dōng zhì dà xiǎo huì, jiē tōng tiān jīn bó shān guān. sì shí tián chū gōng, fú tōng tiān guān, bìng chì xì. míng táng zé wǔ shí jù tōng tiān guān, gè yǐ qí sè fú. dōng xī táng jǔ āi, fú bái qià.
乘輿,平冕,黑介幘,垂白珠十二旒,飾以五采玉,以組為纓,色如其綬,黈 纊,玉笄。白玉璽,黃赤綬,五采,黃赤縹綠紺,純黃質,長二丈九尺,五百首, 廣一尺二寸。小綬長三尺二寸,與綬同采,而首半之。袞服,皁衣,絳裳,裳前三 幅,後四幅,織成為之,十二章,緣絳中單,織成緄帶,硃紱,佩白玉,帶鹿盧劍, 絳袴襪,赤舄。未加元服,則空頂介幘。又有通天金博山冠,則絳紗袍,皁緣中單。 其五時服,則五色介幘,進賢五梁冠,五色紗袍。又有遠遊五梁冠,並不通於下。 四時祭廟、圓丘、方澤、明堂、五郊、封禪、大雩、出宮行事、正旦受朝及臨軒拜 王公,皆服袞冕之服。還宮及齋,則服通天冠。籍田則冠冕,璪十二旒,佩蒼玉, 黃綬,青帶,青襪,青舄。拜陵則黑介幘,白紗單衣。釋奠則服通天金博山冠,玄 紗袍。春分朝日,則青紗朝服,青舄,秋分夕月,則白紗朝服,緗舄,俱冠五梁進 賢冠。合朔,服通天金博山冠,絳紗袍。季秋講武、出征告廟,冠武弁,黃金附蟬, 左貂。禡類宜社,武弁,硃衣。纂嚴升殿,服通天金博山冠,絳紗袍。入溫、涼室, 冠武弁,右貂附蟬,絳紗服。征還飲至,服通天冠。廟中遣上將,則袞冕,還宮則 通天金博山冠。賞祖罰社,則武弁,左貂附蟬。元日、冬至大小會,皆通天金博山 冠。四時畋、出宮,服通天冠,並赤舄。明堂則五時俱通天冠,各以其色服。東、 西堂舉哀,服白帢。
tiān zǐ liù xǐ: wén yuē huáng dì xíng xǐ, fēng cháng xíng zhào chì zé yòng zhī. huáng dì zhī xǐ, cì zhū wáng shū zé yòng zhī. huáng dì xìn xǐ, xià tóng shòu fú, fā zhū zhōu zhēng zhèn bīng, xià zhú shǐ fú, bài dài zhēng zhào zhū zhōu cì shǐ, zé yòng zhī. bìng bái yù wèi zhī, fāng yī cùn èr fēn, chī shòu niǔ. tiān zǐ xíng xǐ, fēng bài wài guó zé yòng zhī. tiān zǐ zhī xǐ, cì zhū wài guó shū zé yòng zhī. tiān zǐ xìn xǐ, fā bīng wài guó, ruò zhēng zhào wài guó, jí yǒu shì guǐ shén, zé yòng zhī. bìng huáng jīn wèi zhī, fāng yī cùn èr fēn, chī shòu niǔ. yòu yǒu chuán guó xǐ, bái yù wèi zhī, fāng sì cùn, chī shòu niǔ, shàng jiāo wǔ pán chī, yǐn qǐ niǎo zhuàn shū. wén yuē shòu tiān zhī mìng, huáng dì shòu chāng, fán bā zì. zài liù xǐ wài, wéi fēng chán yǐ fēng shí hán. yòu yǒu dū shè wàn jī yìn yī niǔ, yǐ mù wèi zhī, zhǎng yī chǐ èr cùn, guǎng èr cùn wǔ fēn. bèi shàng wèi bí niǔ, niǔ zhǎng jiǔ cùn, hòu yī cùn, guǎng qī fēn. fù xià yǐn qǐ zhuàn shū wèi dū shè wàn jī, fán sì zì. cǐ yìn cháng zài nèi, wéi yǐ yìn jí fèng. yòng zé zuǒ hù láng zhōng dù zhī shàng shū zòu qǔ, yìn qì shū nèi.
天子六璽:文曰「皇帝行璽」,封常行詔敕則用之。「皇帝之璽」,賜諸王書 則用之。「皇帝信璽」,下銅獸符,發諸州征鎮兵,下竹使符,拜代徵召諸州刺史, 則用之。並白玉為之,方一寸二分,螭獸鈕。「天子行璽」,封拜外國則用之。 「天子之璽」,賜諸外國書則用之。「天子信璽」,發兵外國,若徵召外國,及有 事鬼神,則用之。並黃金為之,方一寸二分,螭獸鈕。又有傳國璽,白玉為之,方 四寸,螭獸鈕,上交五蟠螭,隱起鳥篆書。文曰「受天之命,皇帝壽昌」,凡八字。 在六璽外,唯封禪以封石函。又有督攝萬機印一鈕,以木為之,長一尺二寸,廣二 寸五分。背上為鼻鈕,鈕長九寸,厚一寸,廣七分。腹下隱起篆書為「督攝萬機」, 凡四字。此印常在內,唯以印籍縫。用則左戶郎中、度支尚書奏取,印訖輸內。
huáng tài zǐ píng miǎn, hēi jiè zé, chuí bái zhū jiǔ liú, shì yǐ sān cǎi yù, yǐ zǔ wèi yīng, sè rú qí shòu, jīn xǐ, zhū shòu, sì cǎi, chì huáng piǎo gàn. shòu zhū zhì, zhǎng èr zhàng yī chǐ, sān bǎi èr shí shǒu, guǎng jiǔ cùn. xiǎo shòu zhǎng sān chǐ èr cùn, yǔ shòu tóng sè, ér shǒu bàn zhī. gǔn fú, tóng chéng yú ér jiǔ zhāng, jiàng fú, pèi yú yù, yù jù jiàn huǒ zhū biāo shǒu, jiàng kù wà, chì xì. fēi yè miào zé bù fú. wèi jiā yuán fú, zé kōng dǐng hēi jiè zé, shuāng tóng jì, shuāng yù dǎo. zhōng shè rén zhí yuǎn yóu guàn yǐ cóng. qí yuǎn yóu sān liáng guān, hēi jiè zé, cuì ruí yīng, jiàng shā páo, zào yuán zhōng dān, hēi xì. dà cháo suǒ fú, yì fú jìn xián sān liáng guān, hēi jiè zé, zào cháo fú, jiàng yuán zhōng dān, xuán xì. wèi gōng chén jǔ āi, bái qià, dān yī, wū pí lǚ. wèi jiā yuán fú, zé sù fú.
皇太子平冕,黑介幘,垂白珠九旒,飾以三采玉,以組為纓,色如其綬,金璽, 硃綬,四采,赤黃縹紺。綬硃質,長二丈一尺,三百二十首,廣九寸。小綬長三尺 二寸,與綬同色,而首半之。袞服,同乘輿而九章,絳紱,佩瑜玉,玉具劍、火珠 標首,絳袴襪,赤舄。非謁廟則不服。未加元服,則空頂黑介幘,雙童髻,雙玉導。 中舍人執遠遊冠以從。其遠遊三梁冠,黑介幘,翠緌纓,絳紗袍,皁緣中單,黑舄。 大朝所服,亦服進賢三梁冠,黑介幘,皁朝服,絳緣中單,玄舄。為宮臣舉哀,白 帢,單衣,烏皮履。未加元服,則素服。
huáng tài zǐ xǐ, huáng jīn wèi zhī, fāng yī cùn, guī niǔ, wén yuē huáng tài zǐ xǐ. gōng zhōng dà shì yòng xǐ, xiǎo shì yòng mén xià diǎn shū fāng yìn.
皇太子璽,黃金為之,方一寸,龜鈕,文曰「皇太子璽」。宮中大事用璽,小 事用門下典書坊印。
zhū gōng qīng píng miǎn, hēi jiè zé, qīng zhū wèi liú, shàng gōng jiǔ, sān gōng bā, zhū qīng liù, yǐ zǔ wèi yīng, sè rú qí shòu. yī jiē xuán shàng xūn xià. sān gōng shān lóng bā zhāng, jiàng huáng tài zǐ yī děng, jiǔ qīng zǎo huǒ liù zhāng, wéi jiāo sì tiān dì zōng miào fú zhī.
諸公卿平冕,黑介幘,青珠為旒,上公九,三公八,諸卿六,以組為纓,色如 其綬。衣皆玄上纁下。三公山龍八章,降皇太子一等,九卿藻火六章,唯郊祀天地 宗廟服之。
yuǎn yóu sān liáng, zhū wáng suǒ fú. qí wèi guān, zé kōng dǐng hēi jiè zé. kāi guó gōng hóu bó zǐ nán jí wǔ děng sàn jué wèi guān zhě, tōng rú zhī.
遠遊三梁,諸王所服。其未冠,則空頂黑介幘。開國公、侯、伯、子、男及五 等散爵未冠者,通如之。
jìn xián guān, wén guān èr pǐn yǐ shàng, bìng sān liáng, sì pǐn yǐ shàng, bìng liǎng liáng, wǔ pǐn yǐ xià, liú wài jiǔ pǐn yǐ shàng, jiē yī liáng. zhì shì zhě, tōng zhe wěi mào guān. zhǔ bīng guān jí shì chén, tōng zhe wǔ biàn. shì chén jiā diāo dāng. yù shǐ dà lǐ zhe fǎ guān. zhū yè zhě tài zǐ zhōng dǎo kè shè rén, zhe gāo shān guān. gōng mén pú shè diàn mén lì tíng zhǎng tài zi lǜ gèng sì gōng mén dū tài zǐ nèi fāng chá fēi lì zhū mén lì děng, jiē zhe què fēi guān. yǔ lín wǔ bì, zhe hé guān. lù lìng yǐ xià, shàng shū yǐ shàng, zhe nà yán zé. yòu yǒu chì zé, bēi jiàn zhě suǒ fú. jiù rì shí, wén wǔ guān jiē miǎn guān, zhe chì jiè zé, duì cháo fú. jiàn zhě píng jīn, chì zé, shì wēi wǔ, yǐ zhù yú yáng yě. zhǐ yǔ yì fú zhī. qǐng yǔ zé fú xiāng zé, dōng gēng zé fú qīng zé, páo rén zé fú lǜ zé.
進賢冠,文官二品已上,並三梁,四品已上,並兩梁,五品已下,流外九品已 上,皆一梁。致事者,通著委貌冠。主兵官及侍臣,通著武弁。侍臣加貂璫。御史、 大理著法冠。諸謁者、太子中導客舍人,著高山冠。宮門僕射、殿門吏、亭長、太 子率更寺、宮門督、太子內坊察非吏、諸門吏等,皆著卻非冠。羽林、武賁,著鶡 冠。錄令已下,尚書以上,著納言幘。又有赤幘,卑賤者所服。救日蝕,文武官皆 免冠,著赤介幘,對朝服。賤者平巾,赤幘,示威武,以助於陽也。止雨亦服之。 請雨則服緗幘,東耕則服青幘,庖人則服綠幘。
yìn shòu, èr pǐn yǐ shàng, bìng jīn zhāng, zǐ shòu sān pǐn yín zhāng, qīng shòu sān pǐn yǐ shàng, fán shì wǔ shěng guān jí zhōng shì zhōng shěng, jiē wèi yìn, bù wèi zhāng. sì pǐn dé yìn zhě, yín yìn, qīng shòu wǔ pǐn liù pǐn dé yìn zhě, tóng yìn, mò shòu, sì pǐn yǐ xià, fán shì kāi guó zǐ nán jí wǔ děng sàn pǐn míng hào hóu, jiē wèi yín zhāng, bù wèi yìn. qī pǐn bā pǐn jiǔ pǐn dé yìn zhě, tóng yìn, huáng shòu. jīn yín zhāng yìn jí tóng yìn, bìng fāng yī cùn, jiē guī niǔ. dōng xī nán běi sì fān zhū guó wáng zhāng, shàng fān yòng zhōng jīn, zhōng fān yòng xià jīn, xià fān yòng yín, bìng fāng cùn, guī niǔ. zuǒ guān wéi gōng fǔ zhǎng shǐ shàng shū èr chéng, gěi yìn shòu. liù pǐn yǐ xià, jiǔ pǐn yǐ shàng, wéi dāng cáo wèi guān zhǎng zhě gěi yìn. yú zì fēi zhǎng guān, suī wèi zūn, bìng bù gěi.
印綬,二品已上,並金章,紫綬;三品銀章,青綬;三品已上,凡是五省官及 中侍中省,皆為印,不為章。四品得印者,銀印,青綬;五品、六品得印者,銅印, 墨綬,四品已下,凡是開國子、男及五等散品名號侯,皆為銀章,不為印。七品、 八品、九品得印者,銅印,黃綬。金銀章印及銅印,並方一寸,皆龜鈕。東西南北 四籓諸國王章,上籓用中金,中籓用下金,下籓用銀,並方寸,龜鈕。佐官唯公府 長史、尚書二丞,給印綬。六品已下,九品已上,唯當曹為官長者給印。余自非長 官,雖位尊,並不給。
zhū wáng xūn zhū shòu, sì cǎi, chì huáng piǎo gàn, chún zhū zhì, xūn wén zhī, zhǎng èr zhàng yī chǐ, èr bǎi sì shí shǒu, guǎng jiǔ cùn. kāi guó jùn xiàn gōng sàn jùn xiàn gōng, xuán zhū shòu, sì cǎi, xuán chì piǎo gàn, zhū zhì, xuán wén zhī, zhǎng yī zhàng bā chǐ, bǎi bā shí shǒu, guǎng bā cùn. kāi guó xiàn hóu bó sàn xiàn hóu bó, qīng zhū shòu, sì cǎi, qīng chì bái piǎo, zhū zhì, qīng wén zhī, zhǎng yī zhàng liù chǐ, bǎi sì shí shǒu, guǎng qī cùn. kāi guó xiàn zǐ nán sàn xiàn zǐ nán míng hào hóu kāi guó xiāng nán, sù zhū shòu, sān cǎi, qīng chì bái, zhū zhì, bái wén zhī, zhǎng yī zhàng sì chǐ, bǎi èr shí shǒu, guǎng liù cùn. yī pǐn èr pǐn, zǐ shòu, sān cǎi, zǐ huáng chì, chún zǐ zhì, zhǎng yī zhàng bā chǐ, bǎi bā shí shǒu, guǎng bā cùn. sān pǐn sì pǐn, qīng shòu, sān cǎi, qīng bái hóng, chún qīng zhì, zhǎng yī zhàng liù chǐ, bǎi sì shí shǒu, guǎng qī cùn. wǔ pǐn liù pǐn, mò shòu, èr cǎi, qīng gàn, chún gàn zhì, zhǎng yī zhàng sì chǐ, bǎi shǒu, guǎng liù cùn. qī pǐn bā pǐn jiǔ pǐn, huáng shòu, èr cǎi, huáng bái, chún huáng zhì, zhǎng yī zhàng èr chǐ, liù shí shǒu, guǎng wǔ cùn. guān pǐn cóng dì èr yǐ shàng, xiǎo shòu jiān dé shī yù huán. fán shòu, xiān hé dān fǎng wèi yī sī, sī sì wèi yī fú, fú wǔ wèi yī shǒu, shǒu wǔ chéng yī wén. cǎi chún wèi zhì. shǒu duō zhě sī xì, shǒu shǎo zhě sī cū. guān yǒu shòu zhě, zé yǒu fēn, jiē zhǎng bā chǐ, guǎng sān cùn, gè suí shòu sè. ruò fú cháo fú zé pèi shòu, fú gōng fú zé pèi fēn. guān wú shòu zhě, bù hé pèi fēn.
諸王纁硃綬,四采,赤黃縹紺,純硃質,纁文織,長二丈一尺,二百四十首, 廣九寸。開國郡縣公、散郡縣公,玄硃綬,四采,玄赤縹紺,硃質,玄文織,長一 丈八尺,百八十首,廣八寸。開國縣侯伯、散縣侯伯,青硃綬,四采,青赤白縹, 硃質,青文織,長一丈六尺,百四十首,廣七寸。開國縣子男、散縣子男、名號侯、 開國鄉男,素硃綬,三采,青赤白,硃質,白文織,長一丈四尺,百二十首,廣六 寸。一品、二品,紫綬,三采,紫黃赤,純紫質,長一丈八尺,百八十首,廣八寸。 三品、四品,青綬,三采,青白紅,純青質,長一丈六尺,百四十首,廣七寸。五 品、六品,墨綬,二采,青紺,純紺質,長一丈四尺,百首,廣六寸。七品、八品、 九品,黃綬,二采,黃白,純黃質,長一丈二尺,六十首,廣五寸。官品從第二已 上,小綬間得施玉環。凡綬,先合單紡為一絲,絲四為一扶,扶五為一首,首五成 一文。采純為質。首多者絲細,首少者絲粗。官有綬者,則有紛,皆長八尺,廣三 寸,各隨綬色。若服朝服則佩綬,服公服則佩紛。官無綬者,不合佩紛。
pán náng, èr pǐn yǐ shàng jīn lǚ, sān pǐn jīn yín lǚ, sì pǐn yín lǚ, wǔ pǐn liù pǐn cǎi lǚ, qī bā jiǔ pǐn cǎi lǚ, shòu zhǎo pán. guān wú yìn shòu zhě, bìng bù hé pèi pán náng jí zhǎo.
鞶囊,二品已上金縷,三品金銀縷,四品銀縷,五品、六品彩縷,七、八、九 品彩縷,獸爪鞶。官無印綬者,並不合佩鞶囊及爪。
yī pǐn, yù jù jiàn, pèi shān xuán yù. èr pǐn, jīn zhuāng jiàn, pèi shuǐ cāng yù. sān pǐn jí kāi guó zǐ nán wǔ děng sàn pǐn míng hào hóu suī sì wǔ pǐn, bìng yín zhuāng jiàn, pèi shuǐ cāng yù. shì zhōng yǐ xià, tōng zhí láng yǐ shàng, péi wèi zé xiàng jiàn. dài zhēn jiàn zhě, rù zōng miào jí shēng diàn, ruò zài zhàng nèi, jiē jiě jiàn. yī pǐn jí sàn jùn gōng kāi guó gōng hóu bó, jiē shuāng pèi. èr pǐn sān pǐn jí kāi guó zǐ nán wǔ děng sàn pǐn míng hào hóu, jiē shuāng pèi. shòu yì rú zhī.
一品,玉具劍,佩山玄玉。二品,金裝劍,佩水蒼玉。三品及開國子男、五等 散品名號侯雖四、五品,並銀裝劍,佩水蒼玉。侍中已下,通直郎已上,陪位則像 劍。帶真劍者,入宗廟及升殿,若在仗內,皆解劍。一品及散郡公、開國公侯伯, 皆雙佩。二品、三品及開國子男、五等散品名號侯,皆雙佩。綬亦如之。
bǎi guān cháo fú gōng fú, jiē zhí shǒu bǎn. shàng shū lù lìng pú shè lì bù shàng shū, shǒu bǎn tóu fù yǒu bái bǐ, yǐ zǐ pí guǒ zhī, míng yuē hù. cháo fú zhuì zǐ hé, lù lìng zuǒ pú shè zuǒ hé, yòu pú shè lì bù shàng shū yòu hé. qī pǐn yǐ shàng wén guān cháo fú, jiē zān bái bǐ. zhèng wáng gōng hóu bó zǐ nán qīng yǐn jí wǔ zhí, bìng bù zān. cháo fú, guān zé gè yī, jiàng shā dān yī, bái shā zhōng dān, zào lǐng xiù, zào zhuàn, gé dài, qū lǐng, fāng xīn, bì xī, bái bǐ xì wà, liǎng shòu, jiàn pèi, zān dǎo, gōu qián, wèi jù fú. qī pǐn yǐ shàng fú yě. gōng fú, guān zé, shā dān yī, shēn yī, gé dài, jiǎ dài, lǚ wà, gōu qián, wèi zhī cóng shěng fú. bā pǐn yǐ xià, liú wài sì pǐn yǐ shàng fú yě.
百官朝服公服,皆執手板。尚書錄令、僕射、吏部尚書,手板頭復有白筆,以 紫皮裹之,名曰笏。朝服綴紫荷,錄令、左僕射左荷,右僕射、吏部尚書右荷。七 品已上文官朝服,皆簪白筆。正王公侯伯子男、卿尹及武職,並不簪。朝服,冠、 幘各一,絳紗單衣,白紗中單,皁領袖,皁襈,革帶,曲領,方心,蔽膝,白筆、 舄、襪,兩綬,劍佩,簪導,鈎灊,為具服。七品已上服也。公服,冠、幘,紗單 衣,深衣,革帶,假帶,履襪,鈎灊,謂之從省服。八品已下,流外四品已上服也。
liú wài wǔ pǐn yǐ xià, jiǔ pǐn yǐ shàng, jiē zhe gōu yī wèi gōng fú.
流外五品已下,九品已上,皆著褠衣為公服。
huáng hòu xǐ shòu pèi tóng chéng yú, jiǎ jì, bù yáo, shí èr tián, bā què jiǔ huá. zhù jì cháo huì yǐ huī yī, cí jiāo méi yǐ yú dí, xiǎo yàn yǐ què dí, qīn cán yǐ jū yī, lǐ jiàn huáng dì yǐ zhǎn yī, yàn jū yǐ tuàn yī. liù fú jù yǒu bì xī zhī chéng gǔn dài. huáng tài hòu huáng hòu xǐ, bìng yǐ bái yù wèi zhī, fāng yī cùn èr fēn, chī shòu niǔ, wén gè rú qí hào. xǐ bù xíng yòng, yǒu lìng, zé tài hòu yǐ gōng míng wèi wèi yìn, huáng hòu zé yǐ zhǎng qiū yìn.
皇后璽、綬、佩同乘輿,假髻,步搖,十二鈿,八雀九華。助祭朝會以褘衣, 祠郊禖以褕狄,小宴以闕狄,親蠶以鞠衣,禮見皇帝以展衣,宴居以褖衣。六服俱 有蔽膝、織成緄帶。皇太后、皇后璽,並以白玉為之,方一寸二分,螭獸鈕,文各 如其號。璽不行用,有令,則太后以宮名衛尉印,皇后則以長秋印。
nèi wài mìng fù cóng wǔ pǐn yǐ shàng, bì jì, wéi yǐ tián shù huā chāi duō shǎo wèi pǐn zhì. èr pǐn yǐ shàng jīn yù shì, sān pǐn yǐ xià jīn shì. nèi mìng fù zuǒ yòu zhāo yí sān fū rén shì yī pǐn, jiǎ jì, jiǔ tián, jīn zhāng, zǐ shòu, fú yú dí, shuāng pèi shān xuán yù. jiǔ pín shì sān pǐn, wǔ tián bì jì, yín zhāng, qīng shòu, fú jū yī, pèi shuǐ cāng yù. shì fù shì sì pǐn, sān tián, yín yìn, qīng shòu, fú zhǎn yī, wú pèi. bā shí yī yù nǚ shì wǔ pǐn, yī tián, tóng yìn, mò shòu, fú tuàn yī. yòu yǒu gōng rén nǚ guān fú zhì, dì èr pǐn qī tián bì jì, fú què dí sān pǐn wǔ tián, jū yī sì pǐn sān tián, zhǎn yī wǔ pǐn yī tián, tuàn yī liù pǐn tuàn yī qī pǐn qīng shā gōng fú. jù dà shǒu jì. bā pǐn jiǔ pǐn, jù qīng shā gōng fú, piān shāo jì.
內外命婦從五品已上,蔽髻,唯以鈿數花釵多少為品秩。二品已上金玉飾,三 品已下金飾。內命婦、左右昭儀、三夫人視一品,假髻,九鈿,金章,紫綬,服褕 翟,雙佩山玄玉。九嬪視三品,五鈿蔽髻,銀章,青綬,服鞠衣,佩水蒼玉。世婦 視四品,三鈿,銀印,青綬,服展衣,無佩。八十一御女視五品,一鈿,銅印,墨 綬,服褖衣。又有宮人女官服制,第二品七鈿蔽髻,服闕翟;三品五鈿,鞠衣;四 品三鈿,展衣;五品一鈿,褖衣;六品褖衣;七品青紗公服。俱大首髻。八品、九 品,俱青紗公服,偏髾髻。
huáng tài zǐ fēi xǐ shòu pèi tóng huáng tài zǐ, jiǎ jì, bù yáo, jiǔ tián, fú yú dí. cóng cán zé qīng shā gōng fú.
皇太子妃璽、綬、佩同皇太子,假髻,步搖,九鈿,服褕翟。從蠶則青紗公服。
huáng tài zǐ fēi xǐ, yǐ huáng jīn, fāng yī cùn, guī niǔ, wén yuē huáng tài zǐ fēi zhī xǐ. ruò yǒu fēng shū, zé yòng nèi fāng yìn.
皇太子妃璽,以黃金,方一寸,龜鈕,文曰「皇太子妃之璽」。若有封書,則 用內坊印。
jùn zhǎng gōng zhǔ gōng zhǔ wáng guó tài fēi fēi, xūn zhū shòu, jì zhāng fú pèi tóng nèi mìng fù yī pǐn. jùn zhǎng jūn qī tián bì jì, xuán zhū shòu, què dí, zhāng pèi yǔ gōng zhǔ tóng. jùn jūn xiàn zhǔ, pèi shuǐ cāng yù, yú yǔ jùn zhǎng jūn tóng. tài zǐ liáng dì shì jiǔ pín fú. xiàn zhǔ qīng zhū shòu, yú yǔ liáng dì tóng. nǚ shì zhōng wǔ tián, jiǎ jīn yìn zǐ shòu, fú jū yī, pèi shuǐ cāng yù. xiàn jūn yín zhāng, qīng zhū shòu, yú yǔ nǚ shì zhōng tóng. tài zǐ rú rén tóng shì fù. tài zǐ jiā rén zǐ tóng yù nǚ. xiāng zhǔ xiāng jūn, sù zhū shòu, pèi shuǐ cāng yù, yú yǔ yù nǚ tóng. wài mìng fù zhāng yìn shòu pèi, jiē rú qí fū. ruò fú jiǎ zhāng yìn shòu pèi, qī zé bù jiǎ. yī pǐn èr pǐn, qī tián bì jì, fú què dí. sān pǐn wǔ tián, fú jū yī. sì pǐn sān tián, fú zhǎn yī. wǔ pǐn yī tián, fú tuàn yī. nèi wài mìng fù gōng rén nǚ guān cóng cán, zé gè yī pǐn cì, hái zhe bì jì, jiē fú qīng shā gōng fú. rú wài mìng fù, shòu dài pán náng, jiē zhǔn qí fū gōng fú zhī lì. bǎi guān zhī mǔ zhào jiā tài fū rén zhě, cháo fú gōng fú, gè yǔ qí mìng fù fú tóng.
郡長公主、公主、王國太妃、妃,纁硃綬,髻章服佩同內命婦一品。郡長君七 鈿蔽髻,玄硃綬,闕翟,章佩與公主同。郡君、縣主,佩水蒼玉,余與郡長君同。 太子良娣視九嬪服。縣主青硃綬,余與良娣同。女侍中五鈿,假金印、紫綬,服鞠 衣,佩水蒼玉。縣君銀章,青硃綬,余與女侍中同。太子孺人同世婦。太子家人子 同御女。鄉主、鄉君,素硃綬,佩水蒼玉,余與御女同。外命婦章印綬佩,皆如其 夫。若夫假章印綬佩,妻則不假。一品、二品,七鈿蔽髻,服闕翟。三品五鈿,服 鞠衣。四品三鈿,服展衣。五品一鈿,服褖衣。內外命婦、宮人女官從蠶,則各依 品次,還著蔽髻,皆服青紗公服。如外命婦,綬帶鞶囊,皆準其夫公服之例。百官 之母詔加太夫人者,朝服公服,各與其命婦服同。
hòu zhōu shè sī fú zhī guān, zhǎng huáng dì shí èr fú. sì hào tiān shàng dì, zé cāng yī cāng miǎn sì dōng fāng shàng dì jí cháo rì, zé qīng yī qīng miǎn sì nán fāng shàng dì, zé zhū yī zhū miǎn jì huáng dì qí sì zhōng yāng shàng dì, zé huáng yī huáng miǎn sì xī fāng shàng dì jí xī yuè, zé sù yī sù miǎn sì běi fāng shàng dì, jì shén zhōu shè jì, zé xuán yī xuán miǎn xiǎng xiān huáng jiā yuán fú nà hòu cháo zhū hóu, zé xiàng yī xiàng miǎn. shí yǒu èr zhāng, rì yuè xīng chén shān lóng huá chóng liù zhāng zài yī, huǒ zōng yí zǎo fěn mǐ fǔ fú liù zhāng zài shang, fán shí èr děng. xiǎng zhū xiān dì dà zhēn yú guī shí sān lǎo wǔ gēng xiǎng zhū hóu gēng jí, zé fú gǔn miǎn, zì lóng yǐ xià, fán jiǔ zhāng shí èr děng. zōng yí yǐ xià wǔ zhāng zài yī, zǎo huǒ yǐ xià sì zhāng zài shang, yī zhòng zōng yí. sì xīng chén jì sì wàng shì shuò dà shè xiǎng qún chén xún xī shēng yǎng guó lǎo, zé fú shān miǎn, bā zhāng shí èr děng. yī shang gè sì zhāng, yī zhòng huǒ yǔ zōng yí. qún sì shì cháo lín tài xué rù dào fǎ mén yàn zhū hóu yǔ qún chén jí yàn shè yǎng shù lǎo shì zhū hòu jiā, zé fú miǎn, qī zhāng shí èr děng. yī sān zhāng, shang sì zhāng, yī zhòng sān zhāng. gǔn shān sān miǎn, jiē shang zhòng fǔ fú, jù shí yǒu èr děng. tōng yǐ shēng lóng wèi lǐng biǎo. miǎn tōng shí yǒu èr liú. xún bīng jí róng, zé fú wéi biàn, wèi yǐ mèi wéi wèi biàn, yòu yǐ wèi shang yī yě. tián liè xíng xiāng jī, zé fú pí biàn, wèi yǐ lù zǐ pí wèi biàn, bái bù yī ér sù shang yě. huáng dì xiōng fú zhǎn shuāi. fù mǔ zhī sàng shàng xià dá qí diào fú, xī shuāi yǐ kū sān gōng, sī shuāi yǐ kū zhū hóu, jiē shí wǔ shēng chōu qí bàn. xī zhě, huàn qí bù, bù huàn qí lǚ, āi zài nèi, sī zhě jiē sù biàn, rú jué biàn zhī shù huán dié. yī fú chán dié. fán dà yì dà huāng dà zāi zé sù fú gǎo guān. fán yì bìng huāng jī nián zāi shuǐ hàn yě.
後周設司服之官,掌皇帝十二服。祀昊天上帝,則蒼衣蒼冕;祀東方上帝及朝 日,則青衣青冕;祀南方上帝,則硃衣硃冕;祭皇地祇、祀中央上帝,則黃衣黃冕; 祀西方上帝及夕月,則素衣素冕;祀北方上帝,祭神州、社稷,則玄衣玄冕;享先 皇、加元服、納後、朝諸侯,則象衣象冕。十有二章,日月星辰山龍華蟲六章在衣, 火宗彝藻粉米黼黻六章在裳,凡十二等。享諸先帝、大貞於龜、食三老五更、享諸 侯、耕籍,則服袞冕,自龍已下,凡九章十二等。宗彝已下五章在衣,藻、火已下 四章在裳,衣重宗彝。祀星辰、祭四望、視朔、大射、饗群臣、巡犧牲、養國老, 則服山冕,八章十二等。衣裳各四章,衣重火與宗彝。群祀、視朝、臨太學、入道 法門、宴諸侯與群臣及燕射、養庶老、適諸侯家,則服冕,七章十二等。衣三章, 裳四章,衣重三章。袞、山、三冕,皆裳重黼黻,俱十有二等。通以升龍為領褾。 冕通十有二旒。巡兵即戎,則服韋弁,謂以韎韋為弁,又以為裳衣也。田獵行鄉畿, 則服皮弁,謂以鹿子皮為弁,白布衣而素裳也。皇帝凶服斬衰。父母之喪上下達其 吊服,錫衰以哭三公,緦衰以哭諸侯,皆十五升抽其半。錫者,浣其布,不浣其縷, 哀在內,緦者皆素弁,如爵弁之數環絰。一服纏絰。凡大疫、大荒、大災則素服縞 冠。凡疫病、荒飢、年災水旱也。
zhū gōng zhī fú jiǔ: yī yuē fāng miǎn. èr yuē gǔn miǎn, jiǔ zhāng, zōng yí yǐ shàng wǔ zhāng zài yī, zǎo yǐ xià sì zhāng zài shang. sān yuē shān miǎn, bā zhāng, yī shang gè sì zhāng, yī zhòng zōng yí, wèi jiǔ děng. sì yuē miǎn, qī zhāng, yī sān zhāng, shang sì zhāng, yī zhòng huǒ yǔ zōng yí. wǔ yuē huǒ miǎn, liù zhāng, yī shang gè sān zhāng, yī zhòng zōng yí jí zǎo, shang zhòng fú. liù yuē cuì miǎn, wǔ zhāng, yī sān zhāng, shang èr zhāng, yī zhòng zǎo fěn mǐ, shang zhòng fǔ fú. shān miǎn yǐ xià jù jiǔ děng, jiē yǐ shān wèi lǐng biǎo, miǎn jù jiǔ liú. qī yuē wéi biàn. bā yuē pí biàn. jiǔ yuē xuán guān.
諸公之服九:一曰方冕。二曰袞冕,九章,宗彝已上五章在衣,藻已下四章在 裳。三曰山冕,八章,衣裳各四章,衣重宗彝,為九等。四曰冕,七章,衣三章, 裳四章,衣重火與宗彝。五曰火冕,六章,衣裳各三章,衣重宗彝及藻,裳重黻。 六曰毳冕,五章,衣三章,裳二章,衣重藻粉米,裳重黼黻。山冕已下俱九等,皆 以山為領褾,冕俱九旒。七曰韋弁。八曰皮弁。九曰玄冠。
zhū hóu fú, zì fāng miǎn ér xià bā, wú gǔn miǎn. shān miǎn bā zhāng, yī shang gè sì zhāng. miǎn qī zhāng, yī sān zhāng, shang sì zhāng, yī zhòng zōng yí. huǒ miǎn liù zhāng, yī shang gè sān zhāng, yī zhòng zǎo, shang zhòng fú. cuì miǎn wǔ zhāng, yī sān zhāng, shang èr zhāng, yī zhòng fěn mǐ, shang zhòng fǔ fú. miǎn yǐ xià jù bā děng, jiē yǐ huá chóng wèi lǐng biǎo. miǎn jù bā liú.
諸侯服,自方冕而下八,無袞冕。山冕八章,衣裳各四章。冕七章,衣三章, 裳四章,衣重宗彝。火冕六章,衣裳各三章,衣重藻,裳重黻。毳冕五章,衣三章, 裳二章,衣重粉米,裳重黼黻。冕已下俱八等,皆以華蟲為領褾。冕俱八旒。
zhū bó fú, zì fāng miǎn ér xià qī, yòu wú shān miǎn. miǎn qī zhāng, yī sān zhāng, shang sì zhāng. huǒ miǎn liù zhāng, yī shang gè sān zhāng, shang zhòng fú. cuì miǎn wǔ zhāng, yī sān zhāng, shang èr zhāng, shang zhòng fǔ fú. huǒ miǎn yǐ xià jù qī děng, jiē yǐ huǒ wèi lǐng biǎo. miǎn jù qī liú.
諸伯服,自方冕而下七,又無山冕。冕七章,衣三章,裳四章。火冕六章, 衣裳各三章,裳重黻。毳冕五章,衣三章,裳二章,裳重黼黻。火冕已下俱七等, 皆以火為領褾。冕俱七旒。
zhū zi fú, zì fāng miǎn ér xià liù, yòu wú miǎn. huǒ miǎn liù zhāng, yī shang gè sān zhāng. cuì miǎn wǔ zhāng, yī sān zhāng, shang èr zhāng, shang zhòng fú. cuì miǎn yǐ xià jù liù děng, jiē yǐ zōng yí wèi lǐng biǎo. miǎn jù liù liú.
諸子服,自方冕而下六,又無冕。火冕六章,衣裳各三章。毳冕五章,衣三 章,裳二章,裳重黻。毳冕已下俱六等,皆以宗彝為領褾。冕俱六旒。
zhū nán fú, zì fāng miǎn ér xià wǔ, yòu wú huǒ miǎn. cuì miǎn wǔ zhāng, yī sān zhāng, shang èr zhāng. yǐ zǎo wèi lǐng biǎo. miǎn wǔ liú.
諸男服,自方冕而下五,又無火冕。毳冕五章,衣三章,裳二章。以藻為領褾。 冕五旒。
sān gōng zhī fú jiǔ: yī yuē sì miǎn. èr yuē huǒ miǎn, liù zhāng, yī shang gè sān zhāng, yī zhòng zōng yí yǔ zǎo, shang zhòng fú. sān yuē cuì miǎn, wǔ zhāng, yī sān zhāng, shang èr zhāng, yī zhòng zǎo yǔ fěn mǐ, shang zhòng fǔ fú. sì yuē zǎo miǎn, sì zhāng, yī shang jù èr zhāng, yī zhòng zǎo yǔ fěn mǐ, shang zhòng fǔ fú. wǔ yuē xiù miǎn, sān zhāng, yī yī zhāng, shang èr zhāng, yī zhòng fěn mǐ, shang zhòng fǔ fú. jù jiǔ děng, jiē yǐ zōng yí wèi lǐng biǎo. liù yuē jué biàn. qī yuē wéi biàn. bā yuē pí biàn. jiǔ yuē xuán guān.
三公之服九:一曰祀冕。二曰火冕,六章,衣裳各三章,衣重宗彝與藻,裳重 黻。三曰毳冕,五章,衣三章,裳二章,衣重藻與粉米,裳重黼黻。四曰藻冕,四 章,衣裳俱二章,衣重藻與粉米,裳重黼黻。五曰繡冕,三章,衣一章,裳二章, 衣重粉米,裳重黼黻。俱九等,皆以宗彝為領褾。六曰爵弁。七曰韋弁。八曰皮弁。 九曰玄冠。
sān gū zhī fú, zì sì miǎn ér xià bā, wú huǒ miǎn. cuì miǎn wǔ zhāng, yī sān zhāng, shang èr zhāng, yī zhòng fěn mǐ, shang zhòng fǔ fú. zǎo miǎn sì zhāng, yī shang gè èr zhāng, yī zhòng zǎo yǔ fěn mǐ, shang zhòng fǔ fú, jù bā děng, jiē yǐ zǎo wèi lǐng biǎo. xiù miǎn sān zhāng, yī yī zhāng, shang èr zhāng, yī zhòng fěn mǐ, shang zhòng fǔ fú, wèi bā děng.
三孤之服,自祀冕而下八,無火冕。毳冕五章,衣三章,裳二章,衣重粉米, 裳重黼黻。藻冕四章,衣裳各二章,衣重藻與粉米,裳重黼黻,俱八等,皆以藻為 領褾。繡冕三章,衣一章,裳二章,衣重粉米,裳重黼黻,為八等。
gōng qīng zhī fú, zì sì miǎn ér xià qī, yòu wú cuì miǎn. zǎo miǎn sì zhāng, yī shang gè èr zhāng, yī zhòng fěn mǐ, shang zhòng fǔ fú, wèi qī děng, jiē yǐ fěn mǐ wèi lǐng biǎo, gè qī. xiù miǎn sān zhāng, yī yī zhāng, shang èr zhāng, yī zhòng fěn mǐ, shang zhòng fǔ fú, wèi qī děng.
公卿之服,自祀冕而下七,又無毳冕。藻冕四章,衣裳各二章,衣重粉米,裳 重黼黻,為七等,皆以粉米為領褾,各七。繡冕三章,衣一章,裳二章,衣重粉米, 裳重黼黻,為七等。
shàng dài fū zhī fú, zì sì miǎn ér xià liù, yòu wú zǎo miǎn. xiù miǎn sān zhāng, yī yī zhāng, shang èr zhāng, yī zhòng fěn mǐ, shang zhòng fǔ, wèi liù děng.
上大夫之服,自祀冕而下六,又無藻冕。繡冕三章,衣一章,裳二章,衣重粉 米,裳重黼,為六等。
zhōng dài fū zhī fú, zì sì miǎn ér xià wǔ, yòu wú pí biàn. xiù miǎn sān zhāng, yī yī zhāng, shang èr zhāng, yī zhòng fěn mǐ, wèi wǔ děng.
中大夫之服,自祀冕而下五,又無皮弁。繡冕三章,衣一章,裳二章,衣重粉 米,為五等。
xià dài fū zhī fú, zì sì miǎn ér xià sì, yòu wú jué biàn. xiù miǎn sān zhāng, yī yī zhāng, shang èr zhāng, yī zhòng fěn mǐ, wèi sì děng.
下大夫之服,自祀冕而下四,又無爵弁。繡冕三章,衣一章,裳二章,衣重粉 米,為四等。
shì zhī fú sān: yī yuē sì biàn, èr yuē jué biàn, sān yuē xuán guān. xuán guān jiē xuán yī. qí shang, shàng shì yǐ xuán, zhōng shì yǐ huáng, xià shì zá shang, wèi qián xuán hòu huáng yě. shù shì zhī fú yī: xuán guān. shù shì, shù rén zài guān, fǔ shǐ zhī shǔ. qí fú zī yī shang.
士之服三:一曰祀弁,二曰爵弁,三曰玄冠。玄冠皆玄衣。其裳,上士以玄, 中士以黃,下士雜裳,謂前玄後黃也。庶士之服一:玄冠。庶士,庶人在官,府史 之屬。其服緇衣裳。
hòu lìng wén wǔ jù zhe cháng fú, guān xíng rú wèi qià, wú zān yǒu yīng. qí xiōng fú jiē yǔ shù rén tóng. qí diào fú, zhū hóu yú qí qīng dài fū, xī shuāi tóng xìng, sī shuāi yú shì, yí shuāi. qí dāng shì zé biàn dié, fǒu zé pí biàn. gōng gū qīng dài fū zhī diào fú, xī shuāi biàn dié, pí biàn yì rú zhī. shì zhī diào fú, yí shuāi sù shang, dāng shì biàn dié, fǒu zé tú biàn.
後令文武俱著常服,冠形如魏帢,無簪有纓。其凶服皆與庶人同。其吊服,諸 侯於其卿大夫,錫衰;同姓,緦衰;於士,疑衰。其當事則弁絰,否則皮弁。公孤 卿大夫之吊服,錫衰弁絰,皮弁亦如之。士之吊服,疑衰素裳,當事弁絰,否則徒 弁。
huáng hòu yī shí èr děng. qí dí yī liù, cóng huáng dì sì jiāo méi, xiǎng xiān huáng, cháo huáng tài hòu, zé fú huī yī. sù zhì, wǔ sè. jì yīn shè, cháo mìng fù, zé fú fēi yī. qīng zhì, wǔ sè. jì qún xiǎo sì, shòu xiàn jiǎn, zé fú yī. chì sè cǎi sāng zé fú bú yī. huáng sè cóng huáng dì jiàn bīn kè, tīng nǚ jiào, zé fú zhuó yī. bái sè shí mìng fù, guī níng, zé fú yī. xuán sè jù shí yǒu èr děng, yǐ huī zhì wèi lǐng biǎo, gè yǒu èr. lín fù xué jí fǎ dào mén, yàn mìng fù, yǒu shí jiàn mìng fù, zé cāng yī. chūn zhāi jí jì hái, zé qīng yī. xià zhāi jí jì hái, zé zhū yī. cǎi sāng zhāi jí cǎi sāng hái, zé huáng yī. qiū zhāi jí jì hái, zé sù yī. dōng zhāi jí jì hái, zé xuán yī. zì qīng yī ér xià, qí lǐng biǎo yǐ xiāng shēng zhī sè.
皇后衣十二等。其翟衣六,從皇帝祀郊禖,享先皇,朝皇太后,則服翬衣。素 質,五色。祭陰社,朝命婦,則服騑衣。青質,五色。祭群小祀,受獻繭,則服 衣。赤色採桑則服鳪衣。黃色從皇帝見賓客,聽女教,則服鵫衣。白色食命婦,歸 寧,則服衣。玄色俱十有二等,以翬雉為領褾,各有二。臨婦學及法道門,燕命婦, 有時見命婦,則蒼衣。春齋及祭還,則青衣。夏齋及祭還,則硃衣。採桑齋及採桑 還,則黃衣。秋齋及祭還,則素衣。冬齋及祭還,則玄衣。自青衣而下,其領褾以 相生之色。
zhū gōng fū rén jiǔ fú, qí dí yī zhì jiē jiǔ děng, jù yǐ fēi zhì wèi lǐng biǎo, gè jiǔ. zì fēi yī yǐ xià wǔ, yuē fēi yī yī bú yī zhuó yī yī, bìng zhū yī huáng yī sù yī xuán yī ér jiǔ. zì zhū yī ér xià, qí lǐng biǎo yì tóng yòng xiāng shēng zhī sè.
諸公夫人九服,其翟衣雉皆九等,俱以騑雉為領褾,各九。自騑衣已下五,曰 騑衣、衣、鳪衣、鵫衣、衣,並硃衣、黃衣、素衣、玄衣而九。自硃衣而下,其 領褾亦同用相生之色。
zhū hóu fū rén, zì ér xià bā. qí dí yī zhì jiē bā děng, jù yǐ zhì wèi lǐng biǎo. wú fēi yī.
諸侯夫人,自而下八。其翟衣雉皆八等,俱以雉為領褾。無騑衣。
zhū bó fū rén, zì bú ér xià qī. qí dí yī zhì jiē qī děng, jù yǐ bú zhì wèi lǐng jīn, yòu wú zhuó yī.
諸伯夫人,自鳪而下七。其翟衣雉皆七等,俱以鳪雉為領襟,又無鵫衣。
zhū zi fū rén, zì zhuó ér xià liù. qí dí yī jù yǐ zhuó zhì wèi lǐng biǎo. yòu wú bú yī.
諸子夫人,自鵫而下六。其翟衣俱以鵫雉為領褾。又無鳪衣。
zhū nán fū rén, zì ér xià wǔ. qí dí yī zhì jiē wǔ děng, jù yǐ zhì wèi lǐng biǎo. yòu wú bú yī.
諸男夫人,自而下五。其翟衣雉皆五等,俱以雉為領褾。又無鳪衣。
sān fēi, sān gōng fū rén zhī fú jiǔ: yī yuē bú yī, èr yuē zhuó yī sān yuē yī, sì yuē qīng yī, wǔ yuē zhū yī, liù yuē huáng yī, qī yuē sù yī, bā yuē xuán yī, jiǔ yuē yī. shì fā huá jiē jiǔ shù. qí zhì yī yì jiē jiǔ děng, yǐ biǎo zhì wèi lǐng biǎo, gè jiǔ.
三妃,三公夫人之服九:一曰鳪衣,二曰鵫衣、三曰衣,四曰青衣,五曰硃衣, 六曰黃衣,七曰素衣,八曰玄衣,九曰衣。似發華皆九樹。其雉衣亦皆九等,以 褾雉為領褾,各九。
sān yì, sān gū zhī nèi zi, zì zhuó yī ér xià bā. zhì yī jiē bā děng, yǐ zhuó zhì wèi lǐng biǎo, gè bā.
三弋,三孤之內子,自鵫衣而下八。雉衣皆八等,以鵫雉為領褾,各八。
liù pín, liù qīng zhī nèi zi, zì yī ér xià qī. zhì yī jiē qī děng, yǐ zhì wèi lǐng biǎo, gè qī.
六嬪,六卿之內子,自衣而下七。雉衣皆七等,以雉為領褾,各七。
shàng yuàn, shàng dài fū zhī rú rén, zì qīng yī ér xià liù.
上媛,上大夫之孺人,自青衣而下六。
zhōng yuàn, zhōng dài fū zhī rú rén, zì zhū yī ér xià wǔ.
中媛,中大夫之孺人,自硃衣而下五。
xià yuàn, xià dài fū zhī rú rén, zì huáng yī ér xià sì.
下媛,下大夫之孺人,自黃衣而下四。
yù wǎn shì zhī fù rén, zì sù yī ér xià sān.
御婉士之婦人,自素衣而下三。
zhōng gōng liù shàng, zōu yī. qí sè chì ér wēi xuán
中宮六尚,緅衣。其色赤而微玄
zhū mìng zhì zhī fú, yuē gōng fú, qí yú cháng fú, yuē sī yī. huáng hòu huá jiē yǒu shí èr shù. zhū hóu zhī fū rén, yì jiē yǐ mìng shù wèi zhī jié. sān fēi, sān gōng fū rén yǐ xià, yòu gè yī qí mìng. yī mìng zài mìng zhě, yòu jù yǐ sān wèi jié.
諸命秩之服,曰公服,其餘常服,曰私衣。皇后華皆有十二樹。諸侯之夫人, 亦皆以命數為之節。三妃,三公夫人已下,又各依其命。一命再命者,又俱以三為 節。
huáng hòu jí zhū hóu fū rén zhī fú, jiē xì lǚ. sān fēi, sān gōng fū rén yǐ xià, dí yī zé xì, qí yú jiē jù. xì lǚ gè rú qí shang zhī sè.
皇后及諸侯夫人之服,皆舄履。三妃,三公夫人已下,翟衣則舄,其餘皆屨。 舄、履各如其裳之色。
huáng hòu zhī xiōng fú, zhǎn shuāi qí shuāi, jiàng páng qī yǐ xià diào fú. wèi fēi pín sān gōng zhī fū rén gū qīng nèi zi zhī sàng, xī shuāi. xī zhě, shí wǔ shēng qù qí bàn. wú shì qí lǚ, yǒu shì qí bù, āi zài nèi yě. wèi zhū hóu fū rén zhī sàng, sī shuāi. sī yì shí wǔ shēng qù qí bàn. yǒu shì qí lǚ, wú shì qí bù, āi zài wài yě. wèi yuàn yù wǎn jí dài fū rú rén shì zhī fù rén zhī sàng, yí shuāi. shí sì shēng, yí yú jí. jiē jí jī, wú shǒu. xiàng jī, qù shǒu shì. tài yīn kuī zé sù fú. dàng tiān xià zhī yīn shì zhū hóu zhī fū rén jí sān fēi yǔ sān gōng zhī fū rén yǐ xià xiōng shì, zé wǔ shuāi: zì sī yǐ shàng jiē fú zhī qí diào, zhū hóu fū rén yú qīng zhī nèi zǐ dài fū rú rén, xī shuāi. yú jǐ zhī tóng xìng zhī chén, sī shuāi. yú shì zhī fù rén, yí shuāi. jiē jí jī, wú shǒu. qí sān fēi yǐ xià jí yuàn, sān gōng fū rén yǐ xià jí rú rén, qí diào fú xī shuāi. yù wǎn jí shì zhī fù rén, diào fú yí shuāi, yí shuāi tóng jī. jiǔ zú yǐ xià jiē gǔ jī
皇后之凶服,斬衰、齊衰,降旁期已下吊服。為妃、嬪、三公之夫人、孤卿內 子之喪,錫衰。錫者,十五升去其半。無事其縷,有事其布,哀在內也。為諸侯夫 人之喪,緦衰。緦亦十五升去其半。有事其縷,無事其布,哀在外也。為媛、御婉 及大夫孺人、士之婦人之喪,疑衰。十四升,疑于吉。皆吉笄,無首。象笄,去首 飾。太陰虧則素服。盪天下之陰事諸侯之夫人及三妃與三公之夫人已下凶事,則五 衰:自緦已上皆服之其吊,諸侯夫人於卿之內子、大夫孺人,錫衰。於己之同姓之 臣,緦衰。於士之婦人,疑衰。皆吉笄,無首。其三妃已下及媛,三公夫人已下及 孺人,其吊服錫衰。御婉及士之婦人,吊服疑衰,疑衰同笄。九族已下皆骨笄
bì, huáng dì sān zhāng, lóng huǒ shān zhū hóu èr zhāng, qù lóng qīng dài fū yī zhāng, yǐ shān. jiē zhī cǎi yǐ chéng zhī.
韠,皇帝三章,龍、火、山;諸侯二章,去龍;卿大夫一章,以山。皆織彩以 成之。
huáng dì bā xǐ, yǒu shén xǐ, yǒu chuán guó xǐ, jiē bǎo ér bù yòng. shén xǐ míng shòu zhī yú tiān, chuán guó xǐ míng shòu zhī yú yùn. huáng dì fù yǐ, zé zhì shén xǐ yú yán qián zhī yòu, zhì chuán guó xǐ yú yán qián zhī zuǒ. yòu yǒu liù xǐ. qí yī huáng dì xíng xǐ, fēng mìng zhū hóu jí sān gōng yòng zhī. qí èr huáng dì zhī xǐ, yǔ zhū hóu jí sān gōng shū yòng zhī. qí sān huáng dì xìn xǐ, fā zhū xià zhī bīng yòng zhī. qí sì tiān zǐ xíng xǐ, fēng mìng fān guó zhī jūn yòng zhī. qí wǔ tiān zǐ zhī xǐ, yǔ fān guó zhī jūn shū yòng zhī. qí liù tiān zǐ xìn xǐ, zhēng fān guó zhī bīng yòng zhī. liù xǐ jiē bái yù wèi zhī, fāng yī cùn wǔ fēn, gāo cùn, chī shòu niǔ.
皇帝八璽,有神璽,有傳國璽,皆寶而不用。神璽明受之於天,傳國璽明受之 於運。皇帝負扆,則置神璽於筵前之右,置傳國璽於筵前之左。又有六璽。其一 「皇帝行璽」,封命諸侯及三公用之。其二「皇帝之璽」,與諸侯及三公書用之。 其三「皇帝信璽」,發諸夏之兵用之。其四「天子行璽」,封命蕃國之君用之。其 五「天子之璽」,與蕃國之君書用之。其六「天子信璽」,征蕃國之兵用之。六璽 皆白玉為之,方一寸五分,高寸,螭獸鈕。
huáng hòu xǐ, wén yuē huáng hòu zhī xǐ, bái yù wèi zhī, fāng cùn wǔ fēn, gāo cùn, lín niǔ.
皇后璽,文曰「皇后之璽」,白玉為之,方寸五分,高寸,麟鈕。
sān gōng zhū hóu jiē jīn yìn, fāng cùn èr fēn, gāo bā fēn, guī niǔ. qī mìng yǐ shàng yín, sì mìng yǐ shàng tóng, jiē guī niǔ. sān mìng yǐ shàng, tóng yìn tóng bí. qí fāng jiē cùn, qí gāo liù fēn, wén yuē mǒu gōng guān zhī yìn.
三公諸侯皆金印,方寸二分,高八分,龜鈕。七命已上銀,四命已上銅,皆龜 鈕。三命已上,銅印銅鼻。其方皆寸,其高六分,文曰「某公官之印」。
huáng dì zhī zǔ shòu yǐ cāng, yǐ qīng, yǐ zhū, yǐ huáng, yǐ bái, yǐ xuán, yǐ xūn, yǐ hóng, yǐ zǐ, yǐ zōu, yǐ bì, yǐ lǜ, shí yǒu èr sè. zhū gōng jiǔ sè, zì huáng yǐ xià. zhū hóu bā sè, zì bái yǐ xià. zhū bó qī sè, zì xuán yǐ xià. zhū zi liù sè, zì xūn yǐ xià. zhū nán wǔ sè, zì hóng yǐ xià. sān gōng zhī shòu, rú zhū gōng. sān gū zhī shòu, rú zhū hóu. liù qīng zhī shòu, rú zhū bó. shàng dài fū zhī shòu, rú zhū zi. zhōng dài fū zhī shòu, rú zhū nán. xià dài fū shòu, zì zǐ yǐ xià. shì zhī shòu, zì zōu yǐ xià. qí xǐ yìn zhī shòu, yì rú zhī.
皇帝之組綬以蒼,以青,以硃,以黃,以白,以玄,以纁,以紅,以紫,以緅, 以碧,以綠,十有二色。諸公九色,自黃以下。諸侯八色,自白以下。諸伯七色, 自玄以下。諸子六色,自纁已下。諸男五色,自紅已下。三公之綬,如諸公。三孤 之綬,如諸侯。六卿之綬,如諸伯。上大夫之綬,如諸子。中大夫之綬,如諸男。 下大夫綬,自紫已下。士之綬,自緅已下。其璽印之綬,亦如之。
bǎo dìng sì nián, bǎi guān shǐ zhí hù, cháng fú shàng yān. yǔ wén hù shǐ mìng páo jiā xià lán.
保定四年,百官始執笏,常服上焉。宇文護始命袍加下襴。
xuān dì jí wèi, shòu cháo yú lù mén, chū fú tōng tiān guān, jiàng shā páo. qún chén jiē fú hàn wèi yì guān. dà xiàng yuán nián, zhì miǎn èr shí sì liú, yī fú yǐ èr shí sì zhāng wèi zhǔn. èr nián xià zhào, tiān tāi jìn shì jí sù wèi zhī guān, jiē zhe wǔ sè yī, yǐ jǐn qǐ huì xiù wèi yuán, míng yuē pǐn sè yī. yǒu dà lǐ zé fú miǎn. nèi wài mìng fù jiē zhí hù, qí bài fǔ fú fāng xìng.
宣帝即位,受朝於路門,初服通天冠,絳紗袍。群臣皆服漢魏衣冠。大象元年, 制冕二十四旒,衣服以二十四章為準。二年下詔,天台近侍及宿衛之官,皆著五色 衣,以錦綺繢繡為緣,名曰品色衣。有大禮則服冕。內外命婦皆執笏,其拜俯伏方 興。