strong huàn zuò xì píng shàng chán juān xiǎo yóu xiān kōng zhōng yīn lè strong
幻作戲屏上嬋娟 小遊仙空中音樂
cí yuē:
詞曰:
bǎo píng lì xiàn jiāo róng, xìng míng tōng, jué shèng zhū wéi cuì rào, ròu píng fēng. qīng yún lù yǎo, què qiáo kě jià rèn xíng kōng. míng rì huǎng rán yí xiǎng, rú zài mèng hún zhōng.
寶屏歷現嬌容,姓名通,絕勝珠圍翠繞,肉屏風。清雲路杳,鵲橋可駕任行空。明日恍然疑想,如在夢魂中。
diào jì xiāng jiàn huān
調寄「相見歡」
zì lái shén guài zhī shì bù cháng yǒu, rán yì wèi cháng wú. wéi zhèng rén jūn zǐ, néng jiàn guài bù jiàn guài, ér guài yì suì bù fù zuò, cǐ yǐ zhí xīn zhèng qì shèng zhī yě. kǒng zǐ bù yǔ guài, yì bìng bù yǔ shén, gài guài gù bù zú yǔ, shén yì bù bì yǔ. rén dàn xún zhèng dào ér xíng, zì rán yāo niè bù néng wèi huàn, jí guǐ shén yì qiě tīng mìng yú wǒ yǐ. ruò bǐ jiān xié zhī bèi, qí píng rì suǒ wèi, dōu shì biàn cháng kě hài zhī shì. zhǐ tā biàn shì jiā guó zhī yāo niè le, hé guài hū yāo niè zhī hū jiàn? cǐ suǒ wèi yāo yóu rén xìng, niè zì jǐ zuò yě. zhì ruò shēn wèi tiān zǐ, bù wù xiū shí dé, xíng shí zhèng, ér huò yú shén xiān yōu guài zhī shuō. biàn yǒu yī bān fāng shì shù zhě lái yǔ zhī zhōu xuán, huò gāo tán zhǎng shēng jiǔ shì, huò duō zuò yóu xì shén tōng. zǒng wú yì yú shēn xīn, ér shì zú wèi qí xuàn huò. qián dài rú qín huáng hàn wǔ, jù kě wèi yīn jiàn. qiě shuō yáng guó zhōng chéng jī qiǎn fā le ān lù shān chū qù, shǎo le gè zhēng quán duó chǒng zhī rén, yǎn qián zhǐ ràng dé lǐ lín fǔ yī gè rén le. zhè yī gè rén què yáo dòng tā bù dé de, tā jì shēng xìng yīn xiǎn, tiān zǐ yòu shí fēn xìn tā, chǒng juàn lóng zhòng. yī rì jiàng zhǐ, zhe bǎi guān gōng yuè suì gòng zhī wù yú shàng shū shěng, yuè bì huí zòu. xuán zōng mìng jiāng běn nián gòng wù, yǐ chē zài wǎng lǐ lín fǔ jiā zhōng tī zhī, qí chǒng juàn rú cǐ. lín fǔ zhī zǐ lín xiù, yì guān yú cháo, pō huái yíng mǎn zhī jù. cháng cóng lín fǔ xián bù hòu yuán, jiàn yī yì fū juàn wò shù xià, yīn mì gào lín fǔ dào: dà rén jiǔ zhuān cháo zhèng, chóu yuàn mǎn tiān xià tǎng yī dàn huò huàn hū zuò, yù shì cǐ yì fū zhī gāo wò, qǐ kě dé hū? lín fǔ mò rán bù dá. zì cǐ cháng kǒng yǒu cì kè xiá shì àn suàn tā, chū zé bù qí bǎi yú rén, zuǒ yòu yì wèi. qián chí zài shù bǎi bù wài, pì rén chú dào. jū zé zhòng mén fù bì, rú fáng dà dí. yī xī lǚ tú qí wò tà, suī jiā rén mò zhī qí chù. nà gè yáng guó zhōng què yòu bù rán, tā zì shì jiāo fáng zhī wēi, jué jū yòu xiāng zhī zūn, yī wèi jiāo shē yín yì, yě bù pà rén chēn hèn, yě bù guǎn rén chǐ xiào.
自來神怪之事不常有,然亦未嘗無。惟正人君子,能見怪不見怪,而怪亦遂不復作,此以直心正氣勝之也。孔子不語怪,亦並不語神,蓋怪固不足語,神亦不必語。人但循正道而行,自然妖孽不能為患,即鬼神亦且聽命於我矣。若彼奸邪之輩,其平日所為,都是變常可駭之事。只他便是家國之妖孽了,何怪乎妖孽之忽見?此所謂妖由人興,孽自己作也。至若身為天子,不務修實德,行實政,而惑於神仙幽怪之說。便有一班方士術者來與之周旋,或高談長生久視,或多作遊戲神通。總無益於身心,而適足為其眩惑。前代如秦皇、漢武,俱可為殷鑑。且說楊國忠乘機遣發了安祿山出去,少了個爭權奪寵之人,眼前止讓得李林甫一個人了。這一個人卻搖動他不得的,他既生性陰險,天子又十分信他,寵眷隆重。一日降旨,着百官公閱歲貢之物於尚書省,閱畢回奏。玄宗命將本年貢物,以車載往李林甫家中踢之,其寵眷如此。林甫之子林岫,亦官於朝,頗懷盈滿之懼。嘗從林甫閒步後園,見一役夫倦臥樹下,因密告林甫道:「大人久專朝政,仇怨滿天下;倘一旦禍患忽作,欲似此役夫之高臥,豈可得乎?」林甫默然不答。自此常恐有刺客俠士暗算他,出則步騎百餘人,左右翼衛。前馳在數百步外,辟人除道。居則重門複壁,如防大敵。一夕屢徒其臥榻,雖家人莫知其處。那個楊國忠卻又不然,他自恃椒房之威,爵居右相之尊,一味驕奢淫佚,也不怕人嗔恨,也不管人恥笑。
shí zhí shàng yǐ zhī chén, guó zhōng fèng zhǐ, yǔ qí dì yáng xiān jí zhū yí zǐ mèi, qí fù qǔ jiāng xiū xì. yú shì wǔ jiā gè wèi yī duì, gè zhe yī sè yī, jī shì nǚ cóng bù jì qí shù. xīn zhuāng xuàn fú, xiāng yìng rú bǎi huā huàn fā. chéng mǎ jià chē, bù yòng sǎn gài zhē bì, lù bàng guān zhě rú dǔ. guó zhōng yǔ guó guó fū rén, bìng pèi yáng biān, yǐ wèi xié xuè. zhòng rén zhí yóu wán zhì wǎn xī, chéng zhú ér guī, qiǎn zān zhuì xì, fǎn yú lù qú. dù gōng bù yǒu: lì rén xíng yún:
時值上已之辰,國忠奉旨,與其弟楊銛及諸姨姊妹,齊赴曲江修禊。於是五家各為一隊,各著一色衣,姬侍女從不計其數。新妝炫服,相映如百花煥發。乘馬駕車,不用傘蓋遮蔽,路傍觀者如堵。國忠與虢國夫人,並轡揚鞭,以為諧謔。眾人直遊玩至晚夕,乘燭而歸,遣簪墜舄,返於路衢。杜工部有:「麗人行」云:
sān yuè sān rì tiān qì qīng, zhǎng ān shuǐ biān duō lì rén. tài nóng yì yuǎn shū qiě zhēn, jī fū xì nì gǔ ròu yún. xiù luó yī shang zhào mù chūn, cù jīn kǒng què yín qí lín, tóu shàng hé suǒ yǒu? cuì wēi hé yè chuí bìn chún. bèi hòu hé suǒ jiàn, zhū yā yāo bèi wěn chēng shēn. jiù jīn yún mù jiāo fáng qīn, cì míng dà guó hán guó qín. zǐ tuó zhī fēng chū cuì fǔ, shuǐ jīng zhī pán xíng sù lín. xī zhù yàn yù jiǔ wèi xià, luán dāo lǚ qiè kōng fēn lún. huáng mén fēi xié bù dòng chén, yù chú luò yì sòng bā zhēn. xiāo gǔ āi yín gǎn guǐ shén, bīn cóng zá dá shí yào jīn. hòu lái ān mǎ hé qūn xún, dāng xuān xià mǎ rù jǐn yīn. yáng huā xuě luò fù bái píng, qīng niǎo fēi qù xián hóng jīn. zhì shǒu kě rè shì jué lún, shèn mò jìn qián chéng xiàng chēn.
三月三日天氣清,長安水邊多麗人。態濃意遠淑且真,肌膚細膩骨肉勻。繡羅衣裳照暮春,蹙金孔雀銀麒麟,頭上何所有?翠微盍葉垂鬢唇。背後何所見,珠壓腰被穩稱身。就巾雲幕椒房親,賜名大國韓虢秦。紫駝之峰出翠釜,水晶之盤行素鱗。犀箸厭飫久未下,鸞刀縷切空紛綸。黃門飛鞋不動塵,御廚絡繹送八珍。簫鼓哀吟感鬼神,賓從雜沓實要津。後來鞍馬何逡巡,當軒下馬入錦茵。楊花雪落覆白苹,青鳥飛去銜紅巾。炙手可熱勢絕倫,慎莫近前丞相嗔。
dāng rì yī xíng rén yóu wán guò le, cì rì jù rù gōng jiàn jià xiè ēn. xuán zōng cì yàn nèi diàn, guó zhōng zòu dào: chén děng fèng zhǐ xiū xiē, fēi tú yàn lè, zhèng wèi shèng tiān zǐ jí qīng gōng juàn, yíng xiáng yà fú. zuó fù qǔ jiāng, wēi yí měi shèng, wàn lǐ guān zhān, zhòng qíng xīn yuè, jù jiàn tài píng jǐng xiàng, chén děng bù shèng qìng xìng. xuán zōng dà xǐ dào: qīng děng yú yóu xì zhī zhōng, bù wàng jūn shàng, zhōng ài kě jiā, dāng yǒu shǎng lài. yàn bà, zhì míng rì, chū nèi fǔ zhēn wán, bān cì zhū rén, cì hán guó fū rén zhào yè jī, cì guó guó fū rén suǒ zi zhàng, cì qín guó fū rén qī yè guān. dāng shí yáng fēi zòu dào: bì xià qián yǐ bǎo píng cì qiè, píng shàng diāo kè qián dài měi rén róng mào, yǐ qiè duì zhī, zì jué xíng huì, jīn qǐng bì xià zhuǎn cì qiè xiōng guó zhōng hé rú? xuán zōng xiào dào: zhèn wén guó zhōng bì qiè jí duō, měi zhì dōng yuè, xuǎn bì qiè zhī féi shuò zhě, huán lì yú hòu, wèi zhī ròu píng zhē fēng. jīn yǐ cǐ píng cì zhī, shū shèng tā jiā ròu píng fēng yě. yuán lái zhè píng míng hào wèi hóng ní píng, nǎi suí cháo yí wù. píng shàng diāo lòu qián dài měi rén de xíng xiàng, wǎn rán rú shēng, gè zhǎng sān cùn xǔ, shuǐ jīng wèi dì, qí jiān fú wán yī shì zhī lèi, dōu yòng zhòng bǎo qiàn chéng, jí qí jīng qiǎo, yí wèi guǐ gōng, fēi rén lì suǒ néng zào zuò de. hòu rén yǒu cí wèi zhèng:
當日一行人遊玩過了,次日俱入宮見駕謝恩。玄宗賜宴內殿,國忠奏道:「臣等奉旨修楔,非圖燕樂,正為聖天子及清宮眷,迎祥迓福。昨赴曲江,威儀美盛,萬里觀瞻,眾情欣悅,具見太平景像,臣等不勝慶幸。」玄宗大喜道:「卿等於遊戲之中,不忘君上,忠愛可嘉,當有賞賚。」宴罷,至明日,出內府珍玩,頒賜諸人,賜韓國夫人照夜璣,賜虢國夫人鎖子帳,賜秦國夫人七葉冠。當時楊妃奏道:「陛下前以寶屏賜妾,屏上雕刻前代美人容貌,以妾對之,自覺形穢,今請陛下轉賜妾兄國忠何如?」玄宗笑道:「朕聞國忠婢妾極多,每至冬月,選婢妾之肥碩者,環立於後,謂之肉屏遮風。今以此屏賜之,殊勝他家肉屏風也。」原來這屏名號為虹霓屏,乃隋朝遺物。屏上雕鏤前代美人的形像,宛然如生,各長三寸許,水晶為地,其間服玩衣飾之類,都用眾寶嵌成,極其精巧,疑為鬼工,非人力所能造作的。後人有詞為證:
píng shì hóng ní biàn huàn, huà fēi bǐ mò jīng yíng. hún jiāng zá bǎo dāng dān qīng, diāo kè jīng gōng mò bìng. shì kàn yě róng zhǒng zhǒng, jué shèng miào huà zhēn zhēn. ruò hái zhú yī huàn jiāo míng, dāng shǐ rén rén dī yīng.
屏似虹霓變幻,畫非筆墨經營。渾將雜寶當丹青,雕刻精工莫並。 試看冶容種種,絕勝妙畫真真。若還逐一喚嬌名,當使人人低應。
xuán zōng jiāng cǐ píng cì yǔ guó zhōng, yòu mìng nèi shì chuán shù guì fēi zòu qǐng zhī yì. guó zhōng xiè ēn bài shòu, jiāng píng ān fàng nèi zhái lóu shàng, cháng yǔ qīn yǒu zú bèi jiā juàn děng guān wán, wú bù tàn měi xīn xiàn, yǐ wèi xī shì zhī zhēn.
玄宗將此屏賜與國忠,又命內侍傳述貴妃奏請之意。國忠謝恩拜受,將屏安放內宅樓上,常與親友族輩家眷等觀玩,無不嘆美欣羨,以為希世之珍。
yī rì, guó zhōng dú zuò lóu shàng nà liáng, kàn kàn píng shàng zhòng měi rén, àn xiǎng dào: shì jiān qǐ zhēn yǒu cǐ děng yóu wù, wǒ ruò dé cǐ yī èr rén, biàn wèi lè wú qióng yǐ. zhèng xiǎng niàn jiān, bù jué kùn juàn, yīn jiù tà shàng yǎn wò. cái fú zhěn, hū jiàn píng shàng zhòng měi rén, yī gè gè yáo tóu dòng mù, huǎng hū jiān dōu zǒu xià píng lái. dùn zhǎng jǐ chǐ, wǎn rú shēng rén, zhí lái wò tà qián, yī yī chēng míng hào. huò yún wǒ liè zēng rén yě, huò yún wǒ bù lián rén yě, huò yún wǒ wán shā rén yě, huò yún wǒ dāng lú rén yě, huò yún wǒ jiě pèi rén yě, huò yún wǒ shí cuì rén yě, huò yún wǒ shì xǔ fēi qióng, huò yún wǒ shì xuē yè lái, huò yún wǒ shì táo yuán xiān zǐ, huò yún wǒ shì wū shān shén nǚ, rú cǐ děng lèi, bù kě méi jǔ. yáng guó zhōng suī zhēng zhuó yǎn ér lì lì qīn jiàn, què shì shēn tǐ bù néng dòng yī dòng, kǒu zhōng bù néng fā yī shēng. zhū měi nǚ gè yǐ yǐ liè zuò, shǎo qǐng yǒu xiān yāo qiàn zhuāng nǚ jì shí yú rén, yì cóng píng shàng xià lái, yún shì chǔ zhāng huá tà yáo niáng yě, suì lián mèi ér gē, qí shēng jí qīng xì. gē bà zhū nǚ jiē qǐ, nà yī gè zì chēng wū shān shén nǚ de, zhǐ zhe guó zhōng shuō dào: nǐ zì shì quán xiāng, shí nǎi wù guó bǐ fū, hé gǎn xiè wán wǒ děng, yòu zhé zuò wàng xiǎng, shū wèi kě xiào kě è! zhū nǚ qí pāi shǒu xiào shuō dào: ā huán wú jiàn shí, sān láng yòu qīng tīng qí yán, yǐ zhì hóng ní bǎo píng, jiàn rǔ yú yōng nú. cǐ nú jiāng lái shòu huò bù xiǎo, wú děng hé bì yǔ tā jì jiào, qiě qù qiě qù. yú shì yī yī fù huí píng shàng. guó zhōng fāng cái rú mèng chū xǐng, xià dé lěng hàn hún shēn, jí bēn xià lóu. jiào jiā xià de yòng rén, jiāng cǐ píng yǎn guò, suǒ bì lóu mén. zì cǐ měi dāng fēng qīng yuè bái zhī yè, jí wén lóu shàng yǒu yǐn yǐn xǔ duō nǚ rén, gē chàng xiào yǔ zhī shēng. jiā nèi dà xiǎo shàng xià nán nǚ, wú yī rén gǎn dēng cǐ lóu zhě. guó zhōng rù gōng, mì jiāng cǐ shì yǔ yáng guì fēi shuō zhī, zhǐ yǐn guò le bèi měi rén zé mà zhī yán. yáng fēi wén cǐ guài yì, dà wèi jīng chà, jí zhuǎn zòu xuán zōng, yù qǐng zhǐ huǐ suì cǐ píng. xuán zōng shuō dào: píng shàng zhū nǚ, jì xì qián dài yǒu míng de jiā rén měi nǚ, qiě yǒu xiān é shén nǚ liè zài qí nèi, hé kě qīng huǐ? wú dāng wèn tōng yuán xiān shēng yǔ yè zūn shī, biàn zhī shì hé yāo xiáng.
一日,國忠獨坐樓上納涼,看看屏上眾美人,暗想道:「世間豈真有此等尤物,我若得此一二人,便為樂無窮矣。」正想念間,不覺睏倦,因就榻上偃臥。才伏枕,忽見屏上眾美人,一個個搖頭動目,恍惚間都走下屏來。頓長几尺,宛如生人,直來臥榻前,一一稱名號。或雲我裂繒人也,或雲我步蓮人也,或雲我烷紗人也,或雲我當壚人也,或雲我解珮人也,或雲我拾翠人也,或雲我是許飛瓊,或雲我是薛夜來,或雲我是桃源仙子,或雲我是巫山神女,如此等類,不可枚舉。楊國忠雖睜着眼兒歷歷親見,卻是身體不能動一動,口中不能發一聲。諸美女各以椅列坐,少頃有纖腰倩妝女妓十餘人,亦從屏上下來,雲是楚章華踏謠娘也,遂連袂而歌,其聲極清細。歌罷諸女皆起,那一個自稱巫山神女的,指着國忠說道:「你自恃權相,實乃誤國鄙夫,何敢褻玩我等,又輒作妄想,殊為可笑可惡!」諸女齊拍手笑說道:「阿環無見識,三郎又輕聽其言,以致虹霓寶屏,見辱於庸奴。此奴將來受禍不小,吾等何必與他計較,且去且去。」於是一一復回屏上。國忠方才如夢初醒,嚇得冷汗渾身,急奔下樓。叫家下的用人,將此屏掩過,鎖閉樓門。自此每當風清月白之夜,即聞樓上有隱隱許多女人,歌唱笑語之聲。家內大小上下男女,無一人敢登此樓者。國忠入宮,密將此事與楊貴妃說知,只隱過了被美人責罵之言。楊妃聞此怪異,大為驚詫,即轉奏玄宗,欲請旨毀碎此屏。玄宗說道:「屏上諸女,既系前代有名的佳人美女,且有仙娥神女列在其內,何可輕毀?吾當問通元先生與葉尊師,便知是何妖祥。」
nǐ dào tōng yuán xiān shēng tóng yè zūn shī shì shuí? yuán lái xuán zōng zuì hǎo shén xiān, zì xī gāo zōng zūn fèng lǎo jūn wèi xuán yuán huáng dì, zhì xuán zōng shí yòu qiú dé lǐ lǎo jūn de yí xiàng, shí fēn jìng lǐ. mìng tiān xià dū lì miào, zhāo zhù chí fèng shì. yú shì fāng shì bèi jìng jìn. yǒu rén jiàn fāng shì zhāng guǒ, shì dāng shì shén xiān, yòng lǐ zhào zhì jīng shī, bài wèi yín qīng guāng lù dài fū, cì hào tōng yuán xiān shēng yòu yǒu rén jiàn fāng shì yè fǎ shàn, yǒu qí shù, shàn fú zhòu, xuán zōng yì yǐ lǐ zhào lái zhì jīng shī, chēng wèi zūn shī. qí tā fāng shì suī duō, wéi cǐ èr rén wèi zuì. dāng xià xuán zōng jiāng guó zhōng píng shàng suǒ yán měi rén chū xiàn zhī shuō wèn zhī. zhāng guǒ dào: yāo yóu rén xìng, cǐ bì yáng xiāng kàn le píng shàng de jiāo róng, wàng shēng xié niàn, gù yāo niè yīng niàn ér zuò ěr, yè shī zhì zhī zú yǐ! yè fǎ shàn shuō dào: fán bǎo wù yì wèi jīng guài, kuàng rén xīn gǎn chù, zì xiàn líng yì. chén dāng shū yī fú, fén yú píng qián yǐ zhèn zhī. jīn hòu guān cǐ píng zhě, wù dé wán xiè. měi féng shuò wàng, yòng xiāng huā gòng fèng, zì rán wú yàng. xuán zōng biàn qǐng fǎ shàn shǒu shū zhèng yǐ líng fú yī dào, qiǎn nèi shì jī fù guó zhōng, qiě chuán shù èr rén zhī yán. guó zhōng wén shuō yāo yóu xié niàn ér shēng, zì jǐ bù jué máo gǔ sǒng rán, suí jí dēng lóu zhǎn píng, jiāng fú fén huà. fén fú zhī qǐng, zhǐ jiàn mǎn lóu diàn guāng shǎn shuò. zì cǐ yǐ hòu, lóu zhōng ān jìng, jué wú shēng xiǎng. zhì shuò wàng zhān lǐ shí, shuō yě qí yì, jiàn píng shàng zhòng měi rén yù jiā guāng cǎi duó mù, dàn kàn qù zì yǒu yī zhǒng duān zhuāng zhī dù, shén jué bǐ qián bù tóng le. zhèng shì:
你道通元先生同葉尊師是誰?原來玄宗最好神仙,自昔高宗尊奉老君為玄元皇帝,至玄宗時又求得李老君的遺像,十分敬禮。命天下都立廟,招住持奉侍。於是方士輩競進。有人薦方士張果,是當世神仙,用禮召至京師,拜為銀青光祿大夫,賜號通元先生;又有人薦方士葉法善,有奇術,善符咒,玄宗亦以禮召來至京師,稱為尊師。其他方士雖多,惟此二人為最。當下玄宗將國忠屏上所言美人出現之說問之。張果道:「妖由人興,此必楊相看了屏上的嬌容,妄生邪念,故妖孽應念而作耳,葉師治之足矣!」葉法善說道:「凡寶物易為精怪,況人心感觸,自現靈異。臣當書一符,焚於屏前以鎮之。今後觀此屏者,勿得玩褻。每逢朔望,用香花供奉,自然無恙。」玄宗便請法善手書正乙靈符一道,遣內侍齎付國忠,且傳述二人之言。國忠聞說妖由邪念而生,自己不覺毛骨悚然,隨即登樓展屏,將符焚化。焚符之頃,只見滿樓電光閃爍。自此以後,樓中安靜,絕無聲響。至朔望瞻禮時,說也奇異,見屏上眾美人愈加光彩奪目,但看去自有一種端莊之度,甚覺比前不同了。正是:
zhèng néng zhì xié, xié bù shèng zhèng.
正能治邪,邪不勝正。
yǐ zhèng zhì xié, xié yì fǎn zhèng.
以正治邪,邪亦反正。
xuán zōng wén zhī, yù xìn yè fǎ shàn zhī shén shù. yī rì sī wèn fǎ shàn dào: zhāng guǒ xiān shēng dào dé gāo miào, zhèn cháng xún qí shēng píng, dàn xiào ér bù dá, hé yě? fǎ shàn dào: tā de shēng píng, jí shén xiān bèi yì mò néng tuī cè. dàn zhī tā zài táng yáo shí, céng guān wèi shì zhōng ěr. ruò qí chū chù lǚ lì, chuí chén zhī zhī, yú rén bù zhī yě. xuán zōng xīn rán dào: zūn shī qǐng shì yán zhī. yè fǎ shàn shuō dào: chén jù huò jí, gù bù gǎn zhí yán zòu tīng. xuán zōng dào: zūn shī shén xiān zhōng rén, yǒu hé huò zhī kě jù, xìng wù tuō cí yǐn mì. fǎ shàn chén yín dào: bì xià bì yù chén zhí yán, chén jīn yán zhī bì lì sǐ. bì xià xìng lián chén, kě lì zhào zhāng xiān shēng, bù xī qū tǐ qiú zhī, chén shù kě gēng shēng yǐ. xuán zōng lián shēng xǔ nuò, fǎ shàn qǐng bǐng tuì zuǒ yòu, mì zòu shuō dào: tā shì hùn tún chū fēn shí, bái biān fú jīng yě. yán wèi yǐ, hū rán kǒu tǔ xiān xuè, hūn jué yú dì. xuán zōng jí hū nèi shì, sù chuán kǒu chì, lì zhào zhāng guǒ rù gōng jiàn jià. shǎo qǐng zhāng guǒ xié zhàng ér zhì, xuán zōng jiàng zuò yíng zhī, shuō dào: yè zūn shī dé zuì yú xiān shēng, jiē zhèn zhī guò. zhèn jīn dài wèi zhī qǐng, xìng kàn báo miàn shù zhī. shuō bà, biàn yù qū xī xià qù. zhāng guǒ máng qǐ dào: hé gǎn láo bì xià qū zūn, dàn xiǎo zi bù dāng ráo shé ěr! suì yǐ shǒu zhōng zhàng, lián jī fǎ shàn sān xià dào: kě biàn zhuǎn lái! zhǐ jiàn fǎ shàn jué rán ér xǐng, jí shí zhàn qǐ, zhěng yī xiàng xuán zōng xiè ēn, suí xiàng zhāng guǒ xiè zuì. zhāng guǒ xiào dào: wú zhàng bù yì de yě. fǎ shàn zài sān chēng xiè. xuán zōng dà xǐ, gè cì zhī chá guǒ ér tuì.
玄宗聞知,愈信葉法善之神術。一日私問法善道:「張果先生道德高妙,朕常詢其生平,但笑而不答,何也?」法善道:「他的生平,即神仙輩亦莫能推測。但知他在唐堯時,曾官為侍中耳。若其出處履歷,椎臣知之,餘人不知也。」玄宗欣然道:「尊師請試言之。」葉法善說道:「臣懼禍及,故不敢直言奏聽。」玄宗道:「尊師神仙中人,有何禍之可懼,幸勿託詞隱秘。」法善沉吟道:「陛下必欲臣直言,臣今言之必立死。陛下幸憐臣,可立召張先生,不惜屈體求之,臣庶可更生矣。」玄宗連聲許諾,法善請屏退左右,密奏說道:「他是混飩初分時,白蝙蝠精也。」言未已,忽然口吐鮮血,昏絕於地。玄宗即呼內侍,速傳口敕,立召張果入宮見駕。少頃張果攜杖而至,玄宗降座迎之,說道:「葉尊師得罪於先生,皆朕之過。朕今代為之請,幸看薄面恕之。」說罷,便欲屈膝下去。張果忙起道:「何敢勞陛下屈尊,但小子不當饒舌耳!」遂以手中杖,連擊法善三下道:「可便轉來!」只見法善蹶然而醒,即時站起,整衣向玄宗謝恩,隨向張果謝罪。張果笑道:「吾杖不易得也。」法善再三稱謝。玄宗大喜,各賜之茶果而退。
guò le jǐ rì, shì yǒu shǐ zhě cóng hǎi shàng lái, dài dé yī zhǒng è cǎo, qí xìng zuì dú, hǎi shàng rén chuán yán, suī shén xiān yì bù gǎn shí cǐ cǎo. xuán zōng yǐ shì fǎ shàn, wèn shí cǐ cǎo fǒu. fǎ shàn dào: cǐ míng wū jǐn cǎo, zuì néng dú rén, shǐ chén shí zhī, yì dāng xiǎo bìng yě. tā xiān ruò zhōng qí dú, xìng mìng bù bǎo. wéi zhāng guǒ xiān shēng, huò bù wèi cǐ ěr. xuán zōng nǎi mì zhì cǐ cǎo yú jiǔ zhōng, lì zhào zhāng guǒ zhì nèi diàn cì yàn, xiān yǐn yǐ měi jiǔ, xuán zōng wèn: xiān shēng shí néng yǐn jǐ hé? zhāng guǒ shuō dào: chén yǐn bù guò shù jué, chén lí zhōng yǒu yī dào tóng, kě yǐn yī dòu, duō yì bù néng yě. xuán zōng dào: kě zhào lái fǒu? zhāng guǒ dào: chén qǐng hū zhī. nǎi xiàng kōng zhōng jiào dào: tóng zǐ, kě sù lái jiàn jià! jiào shēng wèi jué, zhǐ jiàn yī gè tóng zǐ, cóng fáng tóu fēi xià. nián kě shí sì wǔ suì, tóu jiān fù dà. zhěng yī sù róng, bài yú yù qián. xuán zōng jīng yì, jí mìng yǐ dà dǒu zhuó jiǔ cì zhī. tóng zǐ xiè le ēn, jiē guò jiǔ lái, yī kǒu qì chī gàn. xuán zōng huáng dì jiàn tā chī dé shuǎng kuài, mìng gèng yǐn yī dòu, tóng zǐ yòu jiē lái biàn chī. què chī bù shàng liǎng sān kǒu, zhǐ jiàn nà chī de jiǔ, cóng tóu dǐng shàng gǔ dōu dōu gǔn jiāng chū lái. zhāng guǒ xiào dào: rǔ liàng yǒu xiàn, hé dé duō yǐn. suì qǔ zhuō shàng táo hé yī méi zhì zhī, gé gé yǒu shēng, yīng shǒu ér pū, jiǔ liú mǎn dì. zǐ xì yī kàn, què yuán lái bú shì tóng zǐ, shì yī gè shèng jiǔ de hú lú, qí zhōng jǐn kě róng yī dǒu jiǔ. xuán zōng kàn le dà xiào dào: xiān shēng yóu xì, shén tōng shén miào, kě gèng jìn yī shāng. nǎi mì lìng nèi shì bǎ wū dǒng jiǔ, zhēn yǔ tā chī. zhāng guǒ què bù tuī cí, yī yǐn ér jǐn. shǎo qǐng, zhǐ jiàn zhāng guǒ chuí tóu bì mù, jiù zuò xí shàng, hūn rán shuì qù. xuán zōng dāng shí fēn fù nèi shì shuō, bú yào jīng dòng tā, yóu tā shú shuì. méi bàn gè shí chén, jí qiàn shēn ér qǐ xiào dào: cǐ jiǔ fēi jiā jiǔ yě, ruò tā rén yǐn cǐ jiǔ, bù fù xǐng yǐ! xiù zhōng chū yī xiǎo jìng zi zì zhào dào: è jiǔ jìng huài wǒ chǐ. xuán zōng kàn shí, guǒ jiàn qí chǐ dōu hēi le. zhāng guǒ bù huāng bù máng, shuāng shǒu xiàng liǎng yí yī pāi, bǎ kǒu zhōng hēi chǐ jǐn shù dōu tǔ chū lái le, dēng shí yòu zhòng shēng le yī kǒu xuě bái de hǎo yá chǐ. xuán zōng yī jiàn, jīng xǐ zàn tàn dào hǎo. zhèng shì:
過了幾日,適有使者從海上來,帶得一種惡草,其性最毒,海上人傳言,雖神仙亦不敢食此草。玄宗以示法善,問識此草否。法善道:「此名烏堇草,最能毒人,使臣食之,亦當小病也。他仙若中其毒,性命不保。惟張果先生,或不畏此耳。」玄宗乃密置此草於酒中,立召張果至內殿賜宴,先飲以美酒,玄宗問:「先生實能飲幾何?」張果說道:「臣飲不過數爵,臣離中有一道童,可飲一斗,多亦不能也。」玄宗道:「可召來否?」張果道:「臣請呼之。」乃向空中叫道:「童子,可速來見駕!」叫聲未絕,只見一個童子,從房頭飛下。年可十四五歲,頭尖腹大。整衣肅容,拜於御前。玄宗驚異,即命以大斗酌酒賜之。童子謝了恩,接過酒來,一口氣吃干。玄宗皇帝見他吃得爽快,命更飲一斗,童子又接來便吃。卻吃不上兩三口,只見那吃的酒,從頭頂上骨都都滾將出來。張果笑道:「汝量有限,何得多飲。」遂取桌上桃核一枚擲之,閣閣有聲,應手而仆,酒流滿地。仔細一看,卻原來不是童子,是一個盛酒的葫蘆,其中僅可容一斗酒。玄宗看了大笑道:「先生遊戲,神通甚妙,可更進一觴。」乃密令內侍把烏董酒,斟與他吃。張果卻不推辭,一飲而盡。少頃,只見張果垂頭閉目,就坐席上,昏然睡去。玄宗當時吩咐內侍說,不要驚動他,由他熟睡。沒半個時辰,即欠伸而起笑道:「此酒非佳酒也,若他人飲此酒,不復醒矣!」袖中出一小鏡子自照道:「惡酒竟壞我齒。」玄宗看時,果見其齒都黑了。張果不慌不忙,雙手向兩頤一拍,把口中黑齒盡數都吐出來了,登時又重生了一口雪白的好牙齒。玄宗一見,驚喜讚嘆道好。正是:
xì jiāng dú cǎo shì shén xiān, zhǐ bó xiān shēng yī jué mián.
戲將毒草試神仙,只博先生一覺眠。
bù huài zhēn shēn yī jiù zài, chǐ yá luò de huàn xīn xiān.
不壞真身依舊在,齒牙落得換新鮮。
zì cǐ xuán zōng yù xìn shén xiān zhī shù.
自此玄宗愈信神仙之術。
shí zhì shàng yuán zhī xī, xuán zōng yú nèi tíng gāo zhā cǎi lóu, zhāng dēng yǐn yàn. bù zhào wài chén péi yǐn, yì bù zhào pín fēi fèng shì. zhǐ zhào zhāng guǒ yè fǎ shàn èr rén. zhāng guǒ ǒu tā wǎng, wèi jí zhì, fǎ shàn xiān lái. xuán zōng cì zuò shǒu xí, jǔ shāng gòng yǐn, yī shí dēng yuè jiāo huī, gē wǔ jiān zuò, shí fēn huān xǐ. xuán zōng jiǔ hān, zhǐ zhe dēng cǎi xiào dào: cǐ jiān dēng shì, kě wèi jí shèng, tā fāng ān néng yǒu cǐ yé! fǎ shàn jǔ yǎn, sì xià yī kàn, yòng shǒu xiàng xī zhǐ dào: xī liáng fǔ chéng zhōng, jīn yè dēng shì jí shèng, bù yà yú jīng shī. xuán zōng dào: xiān shēng ruò yǒu suǒ jiàn, zhèn bù dé ér jiàn yě. fǎ shàn dào: bì xià yù jiàn, yì yǒu hé nán. xuán zōng lián máng wèn dào: zūn shī yǒu hé fǎ shù, kě shǐ zhèn yī jiàn shèng jìng hū? fǎ shàn dào: chén jīn chéng bì xià yù fēng ér wǎng, zhuǎn huí bù guò piàn shí. xuán zōng xīn rán ér qǐ. páng biān zǒu gāo lì shì guò lái, fǔ fú zòu dào: yè zūn shī suī yǒu miào fǎ, huáng yé qǐ kě yǐ shēn wèi shì, yuàn wù qīng dòng. xuán zōng dào: zūn shī bì bù wù zhèn, rǔ qiē wù duō yán, wǒ yì bù xū rǔ tóng háng, nǐ zhī zài cǐ hòu zhe biàn liǎo. gāo lì shì bù gǎn zài shuō, wěi wěi ér tuì.
時至上元之夕,玄宗於內庭高扎彩樓,張燈飲宴。不召外臣陪飲,亦不召嬪妃奉侍。只召張果、葉法善二人。張果偶他往,未即至,法善先來。玄宗賜坐首席,舉觴共飲,一時燈月交輝,歌舞間作,十分歡喜。玄宗酒酣,指着燈彩笑道:「此間燈事,可謂極盛,他方安能有此耶!」法善舉眼,四下一看,用手向西指道:「西涼府城中,今夜燈事極勝,不亞於京師。」玄宗道:「先生若有所見,朕不得而見也。」法善道:「陛下欲見,亦有何難。」玄宗連忙問道:「尊師有何法術,可使朕一見勝境乎?」法善道:「臣今承陛下御風而往,轉回不過片時。」玄宗欣然而起。旁邊走高力士過來,俯伏奏道:「葉尊師雖有妙法,皇爺豈可以身為試,願勿輕動。」玄宗道:「尊師必不誤朕,汝切勿多言,我亦不須汝同行,你只在此候着便了。」高力士不敢再說,唯唯而退。
fǎ shàn qǐng xuán zōng zàn chè yàn gēng yī xiǎo nèi shì èr rén, yì gèng huàn yī fú. jù chū lì tíng zhōng, dōu jiào jǐn bì shuāng mù. zhǐ jué liǎng zú téng qǐ, rú xíng xiāo hàn zhōng. é qǐng zhī jiān, jiǎo yǐ zháo dì. ěr biān dàn wén rén shēng xuān nào, dōu shì xī liáng fǔ yǔ yīn. fǎ shàn jiào qǐng kāi yǎn, xuán zōng kāi mù yī kàn, zhǐ jiàn cǎi dēng mián gèn shù lǐ, guān dēng zhī rén, wǎng lái zá dá xīn shàng yòu jīng yòu xǐ, zá yú chóu rén zhī zhōng, dào chù yóu kàn, sī wèn fǎ shàn dào: zūn shī dé fēi huàn shù hū? fǎ shàn dào: bì xià kǔ bù xìn jīn yè zhī yóu, qǐng liú zhēng yàn. suì wèn nèi shì: nǐ děng shēn biān dài dé yǒu hé wù jiàn? nèi shì dào: yǒu huáng yé cháng bǎ wán de xiǎo yù rú yì zài cǐ. fǎ shàn nǎi yǔ xuán zōng rù yī jiǔ sì zhōng, hū jiǔ gòng yǐn, xū yú yǐn qì. jí yǐ xiǎo yù rú yì, zàn dǐ jiǔ jià. qǐng táng huáng xiě le yī zhǐ shǒu zhào, yuē jǐ rì qiǎn rén lái qǔ shú. chū le diàn mén, bù zhì chéng wài, réng jiào gè zì bì mù. qǐng kè zhī jiān, téng kōng ér huí, zhí dào diàn qián luò dì. gāo lì shì jiē zhe, kòu tóu kǒu chēng wàn suì, kàn xí shàng suǒ rán de jīn lián bǎo zhú, yóu wèi jí bàn yě.
法善請玄宗暫撤宴更衣;小內侍二人,亦更換衣服。俱出立庭中,都叫緊閉雙目。只覺兩足騰起,如行霄漢中。俄頃之間,腳已着地。耳邊但聞人聲喧鬧,都是西涼府語音。法善叫請開眼,玄宗開目一看,只見彩燈綿亘數里,觀燈之人,往來雜沓;心上又驚又喜,雜於稠人之中,到處游看,私問法善道:「尊師得非幻術乎?」法善道:「陛下苦不信今夜之游,請留徵驗。」遂問內侍:「你等身邊帶得有何物件?」內侍道:「有皇爺常把玩的小玉如意在此。」法善乃與玄宗入一酒肆中,呼酒共飲,須臾飲訖。即以小玉如意,暫抵酒價。請唐皇寫了一紙手照,約幾日遣人來取贖。出了店門,步至城外,仍教各自閉目。頃刻之間,騰空而回,直到殿前落地。高力士接着,叩頭口稱萬歲,看席上所燃的金蓮寶燭,猶未及半也。
xuán zōng zhèng zài jīng yí, zuǒ yòu chuán zòu zhāng guǒ xiān shēng dào, xuán zōng jí shí yán rù. zhāng guǒ dào: chén ǒu chū yóu, wèi jí yīng zhào ér zhì, fú qǐ bì xià shù chén zhī zuì. xuán zōng dào: xiān shēng bèi xián yún yě hè, qǐ jū shì fǎ, yǒu hé kě zuì zhī yǒu? dàn wèi zhī xiān shēng shì jiān hé wǎng? zhāng guǒ dào: chén shì wǎng guǎng líng fǎng yī dào yǒu, bù yì bì xià jiàn zhào, yǐ zhì lái chí. xuán zōng dào: guǎng líng qù cǐ shén yuǎn, xiān shēng zhī wǎng lái, hé qí sù yě! zhāng guǒ xiào dào: cháo yóu běi hǎi, mù sù cāng wú, xiān jiā cháng shì, kuàng rú xī liáng guǎng líng, zhí kuǐ bù jiān ěr. yīn wèn fǎ shàn dào: xī liáng dēng shì ruò hé? fǎ shàn dào: yǔ jīng shī lüè tóng. xuán zōng wèn dào: xiān shēng shì cóng guǎng líng lái, guǎng líng yì xíng dēng shì fǒu? zhāng guǒ lǎo dào: guǎng líng dēng shì yì jí shèng, cǐ shí zhèng zài rè nào zhī jì. fǎ shàn dào: chén bù gǎn qǐ qǐng bì xià, gèng yǐ yú xìng zhì bǐ yī guān, yì pō zú yǐ yí yuè shèng qíng. xuán zōng xīn xǐ dào: rú cǐ shén miào. yīn wèn zhāng guǒ dào: xiān shēng kěn tóng wǎng me? zhāng guǒ lǎo dào: chén yuàn suí shèng jià, cǐ xíng kě bù xū téng kōng yù fēng, yì bù xū yóu xíng chéng shì. chén yǒu xiǎo shù, shàng kě bù zhì tiān, xià kě bù zháo dì, rèn píng bì xià wán shǎng. xuán zōng dào: cǐ gèng qí miào, yuàn jí shī xíng shén shù. zhāng guǒ dào: qǐng bì xià gēng yī, chuān jí huá měi guān shang. jiào gāo lì shì yì zhe huá fú, yòu shǐ lí yuán líng gōng shù rén, yì dōu zhe jǐn yī huā mào. zhāng guǒ lǎo què jiě xià zì jǐ yāo jiān sī tāo xiàng kōng yī zhì, huà chéng yī zuò cǎi qiáo, qǐ zì diàn tíng, zhí jiē yún xiāo. zěn jiàn dé zhè qiáo de qí yì? yǒu xī jiāng yuè cí yī què wèi zhèng:
玄宗正在驚疑,左右傳奏張果先生到,玄宗即時延入。張果道:「臣偶出遊,未即應召而至,伏乞陛下恕臣之罪。」玄宗道:「先生輩閒雲野鶴,豈拘世法,有何可罪之有?但未知先生適間何往?」張果道:「臣適往廣陵訪一道友,不意陛下見召,以致來遲。」玄宗道:「廣陵去此甚遠,先生之往來,何其速也!」張果笑道:「朝游北海,幕宿蒼梧,仙家常事,況如西涼廣陵,直跬步間耳。」因問法善道:「西涼燈事若何?」法善道:「與京師略同。」玄宗問道:「先生適從廣陵來,廣陵亦行燈事否?」張果老道:「廣陵燈事亦極盛,此時正在熱鬧之際。」法善道:「臣不敢啟請陛下,更以餘興至彼一觀,亦頗足以怡悅聖情。」玄宗欣喜道:「如此甚妙。」因問張果道:「先生肯同往麼?」張果老道:「臣願隨聖駕,此行可不須騰空御風,亦不須遊行城市。臣有小術,上可不至天,下可不着地,任憑陛下玩賞。」玄宗道:「此更奇妙,願即施行神術。」張果道:「請陛下更衣,穿極華美冠裳。」叫高力士亦著華服,又使梨園伶工數人,亦都著錦衣花帽。張果老卻解下自己腰間絲絛向空一擲,化成一座彩橋,起自殿庭,直接雲霄。怎見得這橋的奇異?有「西江月」詞一闋為證:
bái yù yíng yíng pù jiù, zhū lán qū qū zhē lái. líng yún jià hàn jìn yáo tái, yī wàng xiá míng yún ǎi.
白玉瑩瑩鋪就,朱欄曲曲遮來。凌雲駕漢近瑤台,一望霞明雲靄。
wěn bù wú xū huí gù, ān xíng bù yòng yí cāi. lín gāo shì xià tàn qí zāi, huǎng ruò shēn jū tiān jiè.
穩步無須回顧,安行不用疑猜。臨高視下嘆奇哉,恍若身居天界。
dāng xià zhāng guǒ lǎo yǔ fǎ shàn qián dǎo, yǐn xuán zōng xú bù shàng qiáo. gāo lì shì jí líng gōng děng jù cóng, dàn jiè wù huí tóu fǎn gù, zhǐ guǎn xiàng qián xíng qù. xíng bù shù bǎi bù, zhāng guǒ fǎ shàn èr rén zǎo lì zhù le jiǎo, shuō dào: bì xià qǐng zhǐ bù, yǐ zhì guǎng líng dì. chéng zhōng dēng huǒ zhī duō, chén shè zhī shèng, bù jiǎn yú xī liáng. nèi xiē kàn dēng dí shì nǚ men, hū guān kōng zhōng yǒu wǔ sè cǎi yún, yōng zhe yī cù rén gè yàng dǎ bàn, yì guān huá lì, yí shì xīng guān xiān zǐ chū xiàn, dōu xiàng kōng zhōng zhān yǎng kòu bài. xuán zōng jí gāo lì shì děng lì yú qiáo shàng, yǎng kàn dà hàn, yuè míng rú zhòu, dī tóu xià shì guǎng líng chéng shì dēng huǒ, dà xǐ. fǎ shàn qǐng chì líng gōng, zòu ní cháng yǔ yī yī qǔ. zòu bì, zhāng guǒ lǎo tóng fǎ shàn, réng yǐn xuán zōng yǔ gāo lì shì líng gōng zhòng rén děng, yú qiáo shàng bù huí gōng jìn. cái bù xià qiáo, zhāng guǒ lǎo jí shí bǎ xiù yī fú, qiáo hū bù jiàn, zhǐ jiàn zhāng guǒ lǎo shǒu zhōng, yuán ná zhe sī dài yī tāo, réng jiù bǎ lái xì yú yāo jiān. gāo lì shì líng gōng zhòng rén děng, jiē dà jīng yì. xuán zōng cǐ shí shuō dào: xiān shēng shén shù tōng líng, zhēn nǎi qí miào! zhāng guǒ lǎo huí shuō dào: cǐ shì xiān jiā yóu xì xiǎo shù, hé zú duō xiàn. xuán zōng zài mìng xǐ bēi cì jiǔ, zhí zhì tiān xiǎo shí hòu, fāng cái bà yàn gè sàn. hòu rén yǒu shī tàn dào:
當下張果老與法善前導,引玄宗徐步上橋。高力士及伶工等俱從,但戒勿回頭反顧,只管向前行去。行不數百步,張果、法善二人早立住了腳,說道:「陛下請止步,已至廣陵地。」城中燈火之多,陳設之盛,不減於西涼。那些看燈的士女們,忽觀空中有五色彩雲,擁着一簇人各樣打扮,衣冠華麗,疑是星官仙子出現,都向空中瞻仰叩拜。玄宗及高力士等立於橋上,仰看大漢,月明如晝,低頭下視廣陵城市燈火,大喜。法善請敕伶工,奏霓裳羽衣一曲。奏畢,張果老同法善,仍引玄宗與高力士伶工眾人等,於橋上步回宮禁。才步下橋,張果老即時把袖一拂,橋忽不見,只見張果老手中,原拿着絲帶一絛,仍舊把來繫於腰間。高力士伶工眾人等,皆大驚異。玄宗此時說道:「先生神術通靈,真乃奇妙!」張果老回說道:「此是仙家遊戲小術,何足多羨。」玄宗再命洗杯賜酒,直至天曉時候,方才罷宴各散。後人有詩嘆道:
xiān jiā yóu xì yì shén tōng, què shǐ jūn wáng xué yù fēng.
仙家遊戲亦神通,卻使君王學御風。
wàn chéng zhì zūn yí zì zhòng, zěn cóng shù shì bù kōng zhōng?
萬乘至尊宜自重,怎從術士步空中?
cì rì, xuán zōng mì qiǎn shǐ zhě, jí jiāng xī liáng fǔ jiǔ diàn zhōng zhǔ rén xiě de shǒu zhào, dào bǐ jiǔ diàn qǔ shú xiǎo yù rú yì. shǐ zhě xíng le jǐ rì, què guǒ rán qǔ shú huí lái, réng xìn shàng yuán shí wǔ yè zhī yóu, shì zhēn fēi huàn. guò le jǐ yuè, guǎng líng dì fāng guān shàng shū zòu chēng: běn dì yú zhēng yuè shí wǔ yè èr gēng hòu, tiān jì zhōng hū xiàn wǔ sè xiáng yún wàn duǒ, yún zhōng xiān líng, lì lì kě dǔ. yòu wén xiān lè liáo liàng, jiǒng fēi rén jiān shēng diào, cǐ chéng shèng shì ruì zhēng, hé yīng zòu wén. xuán zōng lǎn shū, àn zì chēng qí, jí bù míng yán cǐ shì, zhǐ pī gè zhī dào le. yuán lái zhè ní cháng yǔ yī qū, nǎi shì xuán zōng yú kāi yuán zhī shí, cháng mèng yóu yuè gōng, jiàn yǒu xiān nǚ shù shí, sù liàn kuān yī, huán pèi dīng dōng, gē wǔ yú guǎng hán gōng zhōng, shēng diào jiā miào, fēi rén shì suǒ néng yǒu. xuán zōng yīn wèn: cǐ hé qū wèi míng? zhòng nǚ dá dào: míng wèi ní cháng yǔ yī qū. xuán zōng mèng zhōng mì jì qí shēng diào, jí xǐng lái yī yī jì dé, suì chuán shì lè gōng, pǔ chéng cǐ qū, guǒ rán bú shì rén jiān shēng diào yě. xuán zōng yì xìn èr rén wèi shén xiān. yòu wén zhāng guǒ měi chū, bì chéng yī bái lǘ, qí xíng rú fēi, jí guī biàn bǎ cǐ lǘ, zhé dié rú zhǐ, zhì yú jīn xiāng zhōng, yù chéng zé yǐ shuǐ xùn zhī, yī jiù chéng lǘ. xuán zōng yù qí qí shù, sī yù yǔ zhī lián wèi yīn juàn, yào jiāng yù zhēn gōng zhǔ xià jià yǔ tā. zhāng guǒ shuō dào: chén yǒu bié yè zài wáng wū shān zhōng, xiàng céng yǐ tài píng qián sān shí wàn pìn qǔ zhāng shì nǚ zài bǐ, jīn qǐ róng gèng qǔ? kuàng chén shū yě xìng chéng, bù mù róng lù, rù jīng yǐ jiǔ, niàn qiè yuǎn shān, fú qǐ tiān ēn fàng huí, shí wèi zhì xìng. xuán zōng shuō dào: xiān shēng bù kěn shàng zhǔ, zhèn yì bù gǎn xiāng qiáng. què rú hé biàn yù shě zhèn ér qù yé! xiān shēng yǔ yè zūn shī tóng zài zhèn zuǒ yòu, èr wèi bù kě quē yī, fāng sī zhāo xī jiù jiào, xìng wù jù méng qù zhì. zhāng guǒ gǎn qí chéng yì, suì yǔ yè fǎ shàn réng liú jīng dǐ.
次日,玄宗密遣使者,即將西涼府酒店中主人寫的手照,到彼酒店取贖小玉如意。使者行了幾日,卻果然取贖回來,仍信上元十五夜之游,是真非幻。過了幾月,廣陵地方官上疏奏稱:「本地於正月十五夜二更後,天際中忽現五色祥雲萬朵,雲中仙靈,歷歷可睹。又聞仙樂嘹亮,迥非人間聲調,此誠聖世瑞徵,合應奏聞。」玄宗覽疏,暗自稱奇,即不明言此事,只批個知道了。原來這霓裳羽衣曲,乃是玄宗於開元之時,嘗夢遊月宮,見有仙女數十,素練寬衣,環珮丁東,歌舞於廣寒宮中,聲調佳妙,非人世所能有。玄宗因問:「此何曲為名?」眾女答道:「名為霓裳羽衣曲。」玄宗夢中密記其聲調,及醒來一一記得,遂傳示樂工,譜成此曲,果然不是人間聲調也。玄宗益信二人為神仙。又聞張果每出,必乘一白驢,其行如飛,及歸便把此驢,摺疊如紙,置於巾箱中,欲乘則以水巽之,依舊成驢。玄宗愈奇其術,思欲與之聯為姻眷,要將玉真公主下嫁與他。張果說道:「臣有別業在王屋山中,向曾以太平錢三十萬聘娶章氏女在彼,今豈容更娶?況臣疏野性成,不慕榮祿,入京已久,念切遠山,伏乞天恩放回,實為至幸。」玄宗說道:「先生不肯尚主,朕亦不敢相強。卻如何便欲舍朕而去耶!先生與葉尊師同在朕左右,二位不可缺一,方思朝夕就教,幸勿遽萌去志。」張果感其誠意,遂與葉法善仍留京邸。
fǎ shàn xī nián cháng yǐn yú sōng yáng, yǔ cì shǐ lǐ yōng xiāng qì. lǐ yōng jí shì duō cái, jì néng zuò wén, yòu shàn xiě zì, fǎ shàn céng qiú tā wèi qí zǔ zuò bēi wén yī piān. jí bèi zhào rù jīng shí, lǐ yōng yě shēng le jīng guān, xīn zhōng què bù xǐ fǎ shàn nòng shù, kǒng qí xuàn huò jūn xīn. fǎ shàn yào bǎ tā qián rì suǒ zuò bēi wén, qiú tā yī xiě, lǐ yōng zài sān bù kěn, shuō dào: wú fāng huǐ wèi gōng zuò, qǐ néng gèng wèi gōng xiě! fǎ shàn xiào dào: gōng jì wèi wú zuò, qǐ néng bù wèi wú xiě jīn rì qiě bù bì xiāng qiáng, róng hòu gèng tú zhī. dāng xià hán xiào ér bié. shì yè fǎ shàn nǎi yú mì shì zhōng, chén shè zhǐ mò bǐ yàn, zhì sān gēng shí, zhàng jiàn bù gāng, fén fú yī dào, kǒu zhōng niàn niàn yǒu cí, bǎ lìng pái yī pāi, zhǐ jiàn lǐ yōng hū cóng bì jiān bù chū. fǎ shàn gèng bù tóng tā yán yǔ, zhǐ bǎ jiàn lái zhǐ huī, jiào tā jiāng zhǐ bǐ mò yàn xiě bēi wén, yī miàn shǐ dào tóng jiǎn zhú mó mò. xū yú zhī jiān, bēi wén xiě wán, fǎ shàn zài xiě yī fú fén huà, kǒu zhōng niàn dòng zhòu yǔ, bǎ jiàn yī zhǐ, hē yī shēng, lǐ yōng shū rán bù jiàn. yuán lái yīn rì jiān qiú tā xiě wén bù kěn, gù yú yè jiān shè tā de hún pò lái xiě le. zhì míng rì qīn wǎng bài xiè, yǐ qí suǒ shū shì zhī, xiào shuō dào: cǐ jí gōng zuó yè mèng zhōng suǒ shū yě. lǐ yōng kàn le, xià dé mù dèng kǒu dāi, tōng shēn hàn xià. fǎ shàn dào: jì zhòng gōng zhī wén, bù yù xiè yǐ tā rén zhī bǐ, gù jí qiú gōng dà bǐ yī shū. yīn gōng wèi xǔ, gù ér liáo yǐ xiāng xì, duō yǒu kāi zuì zhī chù, xìng shù bù gōng. lǐ yōng yòu jīng yòu nǎo, wèi fā yī yán. fǎ shàn réng jù yī fēn hòu lǐ, yǐ wèi rùn bǐ zhī zī, lǐ yōng yě bù kěn shòu. xuán zōng wén zhī cǐ shì, jīng tàn shuō dào: shén xiān gù bù kě yǔ xiāng kàng yě. lǐ yōng suǒ xiě cǐ bēi, dāng shí jiù míng wèi zhuī hún bēi. zì cǐ cháo tíng yì xìn shén xiān zhī dào, nèi xiē fāng shì, yì rì yì jìn. yī rì, è zhōu dì fāng shǒu chén shàng shū, jiàn fāng shì luó gōng yuǎn, guǎng jí shén tōng, dà yǒu qí shù, tè sòng lái jīng jiàn jià. zhèng shì:
法善昔年嘗隱於松陽,與刺史李邕相契。李邕極是多才,既能作文,又善寫字,法善曾求他為其祖作碑文一篇。及被召入京時,李邕也升了京官,心中卻不喜法善弄術,恐其眩惑君心。法善要把他前日所作碑文,求他一寫,李邕再三不肯,說道:「吾方悔為公作,豈能更為公寫!」法善笑道:「公既為吾作,豈能不為吾寫;今日且不必相強,容後更圖之。」當下含笑而別。是夜法善乃於密室中,陳設紙墨筆硯,至三更時,仗劍步罡,焚符一道,口中念念有詞,把令牌一拍,只見李邕忽從壁間步出。法善更不同他言語,只把劍來指揮,叫他將紙筆墨硯寫碑文,一面使道童翦燭磨墨。須臾之間,碑文寫完,法善再寫一符焚化,口中念動咒語,把劍一指,喝一聲,李邕倏然不見。原來因日間求他寫文不肯,故於夜間攝他的魂魄來寫了。至明日親往拜謝,以其所書示之,笑說道:「此即公昨夜夢中所書也。」李邕看了,嚇得目瞪口呆,通身汗下。法善道:「既重公之文,不欲屑以他人之筆,故即求公大筆一書。因公未許,故而聊以相戲,多有開罪之處,幸恕不恭。」李邕又驚又惱,未發一言。法善仍具一分厚禮,以為潤筆之資,李邕也不肯受。玄宗聞知此事,驚嘆說道:「神仙固不可與相抗也。」李邕所寫此碑,當時就名為追魂碑。自此朝廷益信神仙之道,那些方士,亦日益進。一日,鄂州地方守臣上疏,薦方士羅公遠,廣極神通,大有奇術,特送來京見駕。正是:
cháo lǐ xiān rén shàng wèi guī, yuǎn fāng xiān kè yòu lái dào.
朝里仙人尚未歸,遠方仙客又來到。
mò dào xiān rén hé tài duō, zhǐ yīn tiān zǐ yǒu kù hǎo.
莫道仙人何太多,只因天子有酷好。
wèi zhī hòu shì rú hé, qiě tīng xià huí fēn jiě.
未知後事如何,且聽下回分解。