strong dān xiāo gōng pín fēi jiāo zèn xuán wǔ mén xiōng dì xiāng cán strong
丹霄宮嬪妃交譖 玄武門兄弟相殘
cí yuē:
詞曰:
xǐ shā jiā qī, huān ài lǐ, qíng shēn yì rè. xìng qīng chūn wèi lǎo, yuān yāng hú dié. bǎi hé xiāng yún lián lǐ zhī, sān xīng qì nuǎn tóng xīn jié. wèn cāng tiān, hé shì màn zhuī qiú? gān cháng yàn.
喜殺佳期,歡愛里,情深意熱。幸青春未老,鴛鴦蝴蝶。百和香勻連理枝,三星氣暖同心結。問蒼天,何事慢追求?肝腸咽。
méi jiān hèn, fēng zhòng dié. xīn xià shì, xīng míng miè. kàn mǒ lǜ cán hóng, jiāng shān gǎi sè. què wàng yī zhāo lóng hǔ huì, qǐ zhī zhǎng lè yǔ yún xiē? tàn jīn xiāo cǐ hèn zuì nán míng, píng shuí shuō?
眉間恨,峰重疊。心下事,星明滅。看抹綠殘紅,江山改色。卻望一朝龍虎會,豈知長樂雨雲歇?嘆今宵此恨最難明,憑誰說?
diào jì mǎn jiāng hóng
調寄「滿江紅」
rén shēng zuì nán shì yǐ jiā wèi guó, fù zǐ qún xióng zhèn qǐ yī shí, shǐ móu dìng jì, zhāng bīng tǐng rèn, chuán hū zhǎn zhuó, bù zhī fèi le duō shǎo móu huà, dān le wú shù jīng huáng, mìng zhòng gāi shì tā rèn shòu, suí nǐ sì fāng zhèn dòng, zhū chǒu tiào liáng, bù jiǔ zhōng guī zhēn miè. zhì yú nèi yán zhū shì, liàng wú tā biàn, duàn bù qù yùn chóu chù zhì, kě zhī zhè jié shì, zǒng shì mìng yuán tiān qiǎo, qì shù shǐ rán. bú yào shuō jiàn chéng yuán jí, jí shì mín gōng gāo wàng zhòng, yǔ zhāng yǐn èr fēi gòng wèi jiān móu, jiù zài yǒu jǐ gè yǒu cái gàn de, yì nán qū wǎn tiān xīn. jīn màn shuō xiāo hòu zài zhōu xǐ diàn zhōng hài bìng, qiě shuō qín wáng dāng shí yǐ yù dài guà yú zhāng yǐn èr fēi gōng mén, yuán shì yào tā men zhī jǐng gǎi guò, gè gè zhèng dào wèi rén. bù yì táng dì wù xìn chán yán, fǎn chà lǐ gāng qù wèn tā ruò shuō fù zǐ bù guò shì qíng lǐ, ruò shuō cháo tíng què yǒu lǜ fǎ, nà shí zěn gè pōu fēn? kuī dé lǐ gāng jiào qín wáng shū yī cí yǐ fù zòu, xìng kuī táng dì kuān hóng dà dù, yī zé shì yǒu gōng pín fēi, yī zé shì dí qīn guā gé, yòu kuī yǔ wén liú èr fēi, píng xī shòu guò yīng qí èr wáng de dōng xī, biàn qīng qīng dàn dàn, bǎ zhè jiàn shì shuō dé bīng lěng. táng dì bǎ cǐ shì yě jiù mǒ shā. qín wáng jiàn fù huáng bù lái jiū wèn, yě biàn bù tí. jiàn chéng yuán jí jìng jié nà le pín fēi, yǐ tōng xiāo xī. zhāng yǐn èr fēi xiǎo dé píng yáng gōng zhǔ huì zàng, zōng wēi dà chén jǐn yào qù hù sòng. biàn tòu xiāo xī chū lái, jiào yīng qí èr wáng xíng shì. nà jiàn chéng yuán jí, shì gè sàng xīn bìng kuáng zhī rén, dé cǐ jī huì, sòng le gōng zhǔ zhī zàng, biàn zài tú zhōng pǔ jiù chán yuàn xiāng hòu zhe le. jiǎ yì yīn qín, tuán jù zài yī chù, jí máng bǎi xià yán xí. qín wáng shì gè huō dá zhī zhǔ, zhī dào tā men jǐng xǐng, háo bù jiè yì. bèi yīng qí èr wáng yǐ zhèn jiǔ xiāng quàn. gāng yǐn bàn bēi, zhǐ jiàn liáng jiān rǔ yàn ní nán, fēi míng ér guò, yí huì bēi zhōng, diàn wū qín wáng páo fú. qín wáng qǐ shēn gēng yī, biàn jué xīn téng fù tòng, jí máng huí fǔ. zhōng xiāo xiè xiè, ǒu xuè shù shēng, jǐ hū bù miǎn. xī fǔ qún chén wén zhī, dōu lái wèn ān, lì quàn zǎo chú èr wáng.
人生最難是以家為國,父子群雄振起一時,使謀定計,張兵挺刃,傳呼斬斫,不知廢了多少謀畫,擔了無數驚惶,命中該是他任受,隨你四方振動,諸丑跳梁,不久終歸珍滅。至於內延諸事,諒無他變,斷不去運籌處置,可知這節事,總是命緣天巧,氣數使然。不要說建成、元吉,疾世民功高望重,與張、尹二妃共為奸謀,就再有幾個有才幹的,亦難曲挽天心。今慢說蕭後在周喜店中害病,且說秦王當時以玉帶掛於張、尹二妃宮門,原是要他們知警改過,各各正道為人。不意唐帝誤信讒言,反差李綱去問他;若說父子不過是情理,若說朝廷卻有律法,那時怎個剖分?虧得李綱教秦王書一詞以覆奏,幸虧唐帝寬宏大度,一則是有功嬪妃,一則是嫡親瓜葛,又虧宇文、劉二妃,平昔受過英、齊二王的東西,便輕輕淡淡,把這件事說得冰冷。唐帝把此事也就抹殺。秦王見父皇不來究問,也便不題。建成、元吉竟結納了嬪妃,以通消息。張、尹二妃曉得平陽公主會葬,宗威大臣盡要去護送。便透消息出來,叫英、齊二王行事。那建成、元吉,是個喪心病狂之人,得此機會,送了公主之葬,便在途中普救禪院相候着了。假意殷勤,團聚在一處,急忙擺下筵席。秦王是個豁達之主,只道他們警醒,毫不介意。被英、齊二王以鴆酒相勸。剛飲半杯,只見梁間乳燕呢喃,飛鳴而過,遺穢杯中,玷污秦王袍服。秦王起身更衣,便覺心疼腹痛,急忙回府。終宵泄瀉,嘔血數升,幾乎不免。西府群臣聞知,都來問安,力勸早除二王。
qí shí shàng gōng zhōng, qín wáng yì yǒu xīn fù, suō yǔ táng dì xiǎo dé le, chī le yī jīng. niàn jiāng shān rén wù, dōu shì tā de gōng láo, rú fēi jià xìng xī gōng wèn jí. táng dì zhí shǒu wèn dào: ér zì yǒu shēng yǐ lái, cóng wú cǐ jí, hé jīn hū fā, mò fēi cǐ zhōng yǒu gù me? qín wáng yǎn zhōng chuí lèi, jiù bǎ zuó rì sòng zàng, zhōng tú yù zhe yīng qí èr wáng, tóng zhì sì zhōng yǐn jiǔ, xì xì shù le yī biàn. bù jué kuì rán zhǎng tàn dào: liù gōng xuān xiào, sān jǐng chuán hū, rì lì fēng hé, huā xiāng sǎ rè, bǐ cǐ duó zǎo zhēng lí, qǐ fēi yǒu yú huān ài, xī xiàn hàn jiā zhǎng zhěn, jiāng shì dà bèi? qǐ yì biàn qǐ cāng cù, xīn suì xuè bēn! ér shù gāi rú cǐ, zé tiān hū yǐ kù, rén yě xī gū, dàn kǒng qí zhōng wèi bì rán ěr. jīn xìng lài fù huáng gāo hòu zhī fú, shèng mǔ zài tiān zhī líng, dé yǐ wú yàng, shù kě yǎng wèi huáng ēn yǐ. shuō le, sǎ xià lèi lái. táng dì jiàn le zhè bān guāng jǐng, xīn zhōng yì jué bù ān, yīn duì qín wáng dào: zhèn xī nián shǒu jiàn dà móu, xuē píng hǎi nèi, jiē rǔ zhī gōng. dāng shí yuán yù lì rǔ wèi sì, rǔ yòu gù cí. jīn jiàn chéng nián yǐ jí zhǎng, wèi sì rì jiǔ, zhèn bù rěn duó zhī. guān rǔ xiōng dì shì bù xiāng róng, rú ruò tóng chù jīng yì, bì yǒu zhēng jìng, dāng qiǎn rǔ jiàn háng tái jū luò yáng, zì shǎn yǐ dōng jiē rǔ zhǔ zhī, réng mìng rǔ jiàn tiān zǐ jīng qí, rú hàn liáng xiào wáng gù shì kě yě. qín wáng chuí lèi cí dào: fù zǐ xiāng yī, rén lún jiā kuàng, qǐ kě yuǎn lí xī xià, yǒu wéi dìng shěng? táng dì dào: tiān xià yī jiā, dōng xī liǎng dōu, dào lù shén ěr. zhèn ruò sī rǔ, jí wǎng rǔ chù yī jiàn, yòu hé bēi āi? shuō bà, biàn shàng niǎn huí gōng.
其時上宮中,秦王亦有心腹,唆與唐帝曉得了,吃了一驚。念江山人物,都是他的功勞,如飛駕幸西宮問疾。唐帝執手問道:「兒自有生以來,從無此疾,何今忽發,莫非此中有故麼?」秦王眼中垂淚,就把昨日送葬,中途遇着英、齊二王,同至寺中飲酒,細細述了一遍。不覺喟然長嘆道:「六宮喧笑,三井傳呼,日麗風和,花香灑熱,彼此奪棗爭梨,豈非友於歡愛,奚羨漢家長枕,姜氏大被?豈意變起倉猝,心碎血奔!兒數該如此,則天乎已酷,人也奚辜,但恐其中未必然耳。今幸賴父皇高厚之福,聖母在天之靈,得以無恙,庶可仰慰皇恩矣。」說了,灑下淚來。唐帝見了這般光景,心中亦覺不安,因對秦王道:「朕昔年首建大謀,削平海內,皆汝之功。當時原欲立汝為嗣,汝又固辭。今建成年已及長,為嗣日久,朕不忍奪之。觀汝兄弟似不相容,如若同處京邑,必有爭競,當遣汝建行台居洛陽,自陝以東皆汝主之,仍命汝建天子旌旗,如漢梁孝王故事可也。」秦王垂淚辭道:「父子相依,人倫佳況,豈可遠離膝下,有違定省?」唐帝道:「天下一家,東西兩都,道路甚邇。朕若思汝,即往汝處一見,又何悲哀?」說罷,便上輦回宮。
qín wáng juàn shǔ bīn liáo, tīng jiàn cǐ yán, yǐ wèi tuō lí huǒ kēng, wú bù yǒng yuè huān xǐ. jiàn chéng xiǎo dé le, zhī dào qù cǐ jīng jí, kě yǐ wú yōu, máng qù bào yǔ yuán jí zhī dào. yuán jí tīng le diē jiǎo dào: bà le, cǐ zhǐ ruò xià, wǒ bèi jù bù dé shēng yǐ! jiàn chéng dà hài dào: hé gù? yuán jí dào: qín wáng gōng dà móu yǒng, fǔ zhōng wén wǔ bèi zú, yī yǒu jǔ dòng, sì fāng xiǎng yīng. rú jīn zài cǐ jiā tíng xiāng jù, bǐ suī duō móu, zhǐ hǎo chī shǒu, yīng xióng wú yòng wǔ zhī dì. ruò shǐ jū luò yáng, jiàn tiān zǐ qí hào, wàng zì zūn dà qǐ lái, tǔ dì yǐ guǎng, liáng xiǎng yòu zú. fán bǐ tí bá jiàn yǐn jiāng shì, dà bàn shǎn dōng zhī rén. tǎng ruò móu wèi bù guǐ, bú yào shuō dà gē jiàn wèi, jí fù huáng zhì shì, yì dāng gǒng shǒu ràng zhī. nà shí nǐ wǒ jù wèi jǐ shàng zhī ròu, shàng gǎn yǔ zhī cuò yì hū? jiàn chéng dào: dì lùn shén dāng, jīn zuò hé jì yǐ zhǐ zhī? yuán jí dào: rú jīn dà gē zuò sù mì lìng shù rén shàng fēng shì, yán qín wáng zuǒ yòu, wén wǎng luò yáng, wú bù xǐ yuè, guān qí zhì qù, kǒng bù fù lái. gèng qiǎn jìn xìng zhī chén, yǐ lì hài shuō shàng. wǒ yǔ dà gē rú fēi dào nèi gōng qù, jiào tā men rì yè zèn sù shì mín yú shàng, zé shàng yì zì rán zhōng zhǐ. réng jiù jiāng tā liú yú zhǎng ān, rú tóng yī pǐ fū hé yì. rán hòu dìng jì zuì tā, qǐ bù róng yì? jiàn chéng tīng shuō xiào dào: wú dì zhī yán, miào jí, miào jí. yú shì liǎng gè rén, biàn qù chāi rén zuò shì bù tí. zhèng shì:
秦王眷屬賓僚,聽見此言,以為脫離火坑,無不踴躍歡喜。建成曉得了,只道去此荊棘,可以無憂,忙去報與元吉知道。元吉聽了跌腳道:「罷了,此旨若下,我輩俱不得生矣!」建成大駭道:「何故?」元吉道:「秦王功大謀勇,府中文武備足,一有舉動,四方響應。如今在此家庭相聚,彼雖多謀,只好痴守,英雄無用武之地。若使居洛陽,建天子旗號,妄自尊大起來,土地已廣,糧餉又足。凡彼題拔薦引將士,大半陝東之人。倘若謀為不軌,不要說大哥踐位,即父皇治事,亦當拱手讓之。那時你我俱為几上之肉,尚敢與之挫抑乎?」建成道:「弟論甚當,今作何計以止之?」元吉道:「如今大哥作速密令數人上封事,言秦王左右,聞往洛陽,無不喜躍,觀其志趣,恐不復來。更遣近幸之臣,以利害說上。我與大哥如飛到內宮去,叫他們日夜譖訴世民於上,則上意自然中止。仍舊將他留於長安,如同一匹夫何異。然後定計罪他,豈不容易?」建成聽說笑道:「吾弟之言,妙極,妙極。」於是兩個人,便去差人做事不題。正是:
cǎi xīn yǐ duàn fēng qián lù, qī mǔ kōng huái guō wài lín.
採薪已斷峰前路,棲畝空懷郭外林。
shì jiān suí nǐ yīng xióng hǎo hàn, dōu zhī fù rén zhī yán bù kě tīng. bù zhī xí shàng zhěn biān, piān shì fù rén zhī yán rén ěr. shuō lái wǎn wǎn qū qū, jué dé yǒu zhuó luò yòu téng rè. rèn nǐ lì néng jǔ dǐng, cái kě guān jūn, dào cǐ bù zhī bù jué, zuò le ròu xiāo gǔ huà, zhǐ de mò mò rěn shòu. tǎng ruò gēng gǎi, piān shēng xǔ duō fán nǎo, nòng dé ěr gēn bù jìng. táng dì cǐ shí, yīn nián jì gāo dà, yì xǐ ān jū zūn zhòng, píng shòu tā men xǔ duō yīng yán yàn yǔ. gèng jiān tài zǐ qí wáng, mǎi zhǔ tā men diāo suō móu huà, bǎ yī gè jué hǎo zhǐ yì, jìng chéng bīng xiāo wǎ jiě. hái yào xū wū jià xiàn, yào táng dì shā hài qín wáng. xìng de táng dì rén cí, biàn bù tí qǐ. nèi xiē qín wáng liáo shǔ, wú bù zhuān hòu míng zhǐ.
世間隨你英雄好漢,都知婦人之言不可聽。不知席上枕邊,偏是婦人之言人耳。說來婉婉曲曲,覺得有着落又疼熱。任你力能舉鼎,才可冠軍,到此不知不覺,做了肉消骨化,只得默默忍受。倘若更改,偏生許多煩惱,弄得耳根不靜。唐帝此時,因年紀高大,亦喜安居尊重,憑受他們許多鶯言燕語。更兼太子齊王,買囑他們刁唆謀畫,把一個絕好旨意,竟成冰消瓦解。還要虛誣駕陷,要唐帝殺害秦王。幸得唐帝仁慈,便不題起。那些秦王僚屬,無不專候明旨。
shí tiān qì yán rè, qín wáng jué zǎo zài yuàn zi lǐ shǎng lán, zhǐ jiàn dù rú huì zhǎng sūn wú jì pái tà ér rù, qín wáng jīng wèn dào: èr qīng yǒu hé shì, chù rè ér zhì? rú huì shàng wèi kāi kǒu, wú jì zhòu zhe shuāng méi shuō dào: diàn xià kě zhī dōng gōng tú móu, shì bù róng huǎn, kǒng chén děng bù néng zhōng shì diàn xià nài hé? qín wáng dào: hé suǒ jiàn ér yún rán? rú huì dào: qián dōng gōng chà nèi shǐ dào chǔ zhōng, zhāo yǐn le èr sān shí gè wáng mìng zhī tú, zǎo yǎng rù fǔ zhōng qù le. yòu yǒu hé zhōu cì shǐ lú shì liáng, sòng dōng gōng zhǎng dà hàn zi èr shí yú rén, zhè shì yuè chū de shì, wǒ zài yì qián mù jiàn de. zuó yè huáng hūn shí hòu, yòu yǒu sān sì shí rén, shuō shì guān wài rén, yào tóu dōng gōng qù de. diàn xià shì sī tā yòu bù zhǎng jìn bīng, yòu bù xí wǔ zhēng liáo, yòu bù mù yǒng dí guó, wēi wēi yē tíng, yào cǐ děng rén hé yòng? qín wáng zhèng yào dá huà, yòu jiàn xú yì fú tóng chéng zhī jié wèi chí jìng dé jìn lái jiàn lǐ guò le, zhī jié bǎ shàn yú yáo zhe shēn tǐ shuō dào: tiān qì yán rè, rén qíng jí pò, yuè qiáng zhī xìn, yán jí chái mén, diàn xià hé shàng ān rán ér bù wèi bèi yé! qín wáng dào: gāng cái rú huì yě zài zhè lǐ duì wú yì lùn, dàn shì gǔ ròu xiāng cán, gǔ jīn dà è, wú chéng zhī huò zài dàn xī, yì yù qí qí xiān fā, rán hòu yǐ yì tǎo zhī, shù zuì bù zài wǒ. jìng dé dào: diàn xià zhī yán, kǒng wèi jǐn shàn. rén qíng shuí bù shòu qí sǐ, jīn zhòng rén yǐ sǐ gòng fèng diàn xià, nǎi tiān shòu yě. huò jī chuí fà, ér diàn xià yóu ruò wǎng wén, diàn xià zòng zì qīng, rú zōng miào shè jì hé? diàn xià bù yòng chén zhī yán, chén jiāng cuàn shēn cǎo zé, bù néng liú jū dài wáng zuǒ yòu, shù shǒu shòu wǒ yě. wú jì dào: diàn xià bù cóng jìng dé zhī yán, shì dà bài yǐ. tǎng jìng dé děng bù néng yǎng tǐ yú diàn xià, jí wú jì yì xiāng suí ér qù, bù néng fú shì diàn xià yǐ! qín wáng dào: wú suǒ yán yì wèi kě quán qì, róng gèng tú zhī. zhī jié dào: jīn zǎo chén jiā xiǎo nú chéng yuán, zài shú miàn pù lǐ, kàn jiàn gōng zuò biān qī bā gè rén, zài nà lǐ chī miàn, dōu shì zhǎng dà qiáng hàn. chéng yuán jǐ zài yī gè xiāng fáng lǐ biān, tīng tā nèi zhōng yǒu gè rén shuō: dài wáng yé zěn me yàng dài wǒ men hǎo. nà jǐ gè dào dài wáng yé rú hé zěn yàng hòu diǎn. yòu yǒu gè rén dào jiù shì èr wáng yé, yě shén kāng kǎi duō ēn. zhèng shuō dé gāo xìng, zhǐ jiàn èr rén zǒu jìn lái shuō dào: jiào zán gè chù zhǎo xún, nǐ men què zài zhè lǐ yòng miàn fàn. wáng yé qǐ shēn le, kuài xiē qù bà. zhòng rén liú tā chī miàn, nà rén miàn yě bú yào chī, dà jiā yí hòng chū mén. xiǎo sī rèn dé nà rén, shì shì zǐ fǔ zhōng mǎi bàn de wáng kè shā, guī jiā yǔ chén shuō zhī. chén kàn cǐ xíng jìng, huǒ yán dàn xī, qǐ róng shāo huǎn. xú yì fú dào: èr wáng píng xī xún gù, yí hài diàn xià, yǐ fēi yī cì. zhǐ kàn tā jiāng jīn yín yī chē, zèng yǔ hù jūn wèi chí, wèi chí xìng lài bù cóng. yòu yǐ jīn bó cì duàn zhì yuán, zhì yuán què zhī. yòu zèn zǒng guǎn chéng zhī jié chū wèi kāng zhōu cì shǐ, xìng zhī jié dǐ sǐ bù qù. zhè jǐ gè rén dōu shì diàn xià gǔ gōng yì yǔ, zhì sǐ bù yì, tǎng yǒu bù cè, qí hé yǐ kān? shuō le, jīn bú zhù tì sì jiāo liú, qín wáng dào: jì rú cǐ shuō, nǐ tóng zhī jié huǒ sù dào xú jī chù, zhǎng sūn wú jì yǔ dù rú huì dào lǐ jìng nà lǐ qù, bǎ nèi xiē huà, bèi xì shù yǔ tā men tīng, kàn tā liǎng gè de yì lùn hé rú. zhòng rén tīng le, jí biàn qǐ shēn.
時天氣炎熱,秦王絕早在院子裡賞蘭,只見杜如晦、長孫無忌排闥而入,秦王驚問道:「二卿有何事,觸熱而至?」如晦尚未開口,無忌皺着雙眉說道:「殿下可知東宮圖謀,勢不容緩,恐臣等不能終事殿下奈何?」秦王道:「何所見而云然?」如晦道:「前東宮差內史到楚中,招引了二三十個亡命之徒,早養入府中去了。又有河州刺史盧士良,送東宮長大漢子二十餘人,這是月初的事,我在驛前目見的。昨夜黃昏時候,又有三四十人,說是關外人,要投東宮去的。殿下試思他又不掌禁兵,又不習武征遼,又不募勇敵國,巍巍掖廷,要此等人何用?」秦王正要答話,又見徐義扶同程知節、尉遲敬德進來見禮過了,知節把扇於搖着身體說道:「天氣炎熱,人情急迫,閱牆之釁,延及柴門,殿下何尚安然而不為備耶!」秦王道:「剛才如晦也在這裡對吾議論,但是骨肉相殘,古今大惡,吾誠知禍在旦夕,意欲俟其先發,然後以義討之,庶罪不在我。」敬德道:「殿下之言,恐未盡善。人情誰不受其死,今眾人以死供奉殿下,乃天授也。禍機垂髮,而殿下猶若罔聞,殿下縱自輕,如宗廟社稷何?殿下不用臣之言,臣將竄身草澤,不能留居大王左右,束手受我也。」無忌道:「殿下不從敬德之言,事大敗矣。倘敬德等不能仰體於殿下,即無忌亦相隨而去,不能服侍殿下矣!」秦王道:「吾所言亦未可全棄,容更圖之。」知節道:「今早臣家小奴程元,在熟面鋪里,看見公座邊七八個人,在那裡吃麵,都是長大強漢。程元擠在一個廂房裡邊,聽他內中有個人說:大王爺怎麼樣待我們好。那幾個道大王爺如何怎樣厚典。又有個人道就是二王爺,也甚慷慨多恩。正說得高興,只見二人走進來說道:『叫咱各處找尋,你們卻在這裡用面飯。王爺起身了,快些去罷。』眾人留他吃麵,那人面也不要吃,大家一哄出門。小廝認得那人,是世子府中買辦的王克殺,歸家與臣說知。臣看此行徑,火延旦夕,豈容稍緩。」徐義扶道:「二王平昔尋故,貽害殿下,已非一次。只看他將金銀一車,贈與護軍尉遲,尉遲幸賴不從。又以金帛賜段志元,志元卻之。又譖總管程知節出為康州刺史,幸知節抵死不去。這幾個人都是殿下股肱翼羽,至死不易,倘有不測,其何以堪?」說了,禁不住涕泗交流,秦王道:「既如此說,你同知節火速到徐勣處,長孫無忌與杜如晦到李靖那裡去,把那些話,備細述與他們聽,看他兩個的議論何如。」眾人聽了,即便起身。
qiě bù shuō xú yì fú tóng chéng zhī jié dào xú mào gōng chù. qiě shuō zhǎng sūn wú jì yǔ dù rú huì, dōu shì shū shēng dǎ bàn, gēn le liǎng gè néng gàn jiā rén, xīng yè lái dào ān zhōu dà dū dū lǐ yào shī chù. yào shī jiàn le, yī zé yǐ xǐ, yī zé yǐ jù, xǐ de shì zì jǐ xiāng jù, jù de shì èr gōng yì fú ér zhì. máng liú tā men dào shū fáng zhōng qù, bēi jiǔ cù xī tán xīn, dù rú huì máng bǎ cháo lǐ tóu de shì tǐ, xì xì shù yǔ yào shī tīng le. yào shī dào: jūn guó zhòng wù, wǒ men wài yán zhī chén, shàng hǎo shǎo cān mò yì kuàng yǒu míng zhǔ zài shàng, chén děng yì bù gǎn cuò cí. zhì yú jiā tíng zhī shì, qín wáng gōng gài tiān xià, xūn mǎn shān hé, jiāng lái fù guì, zhèng wèi kě liàng, jīn zhí xì qiáng xiǎo xìn, zì néng quán héng cóng shì, hé bì yào wèn wài chén? fán èr xiōng wèi dì wǎn yán fù zhī. wú jì rú huì zài sān kěn qiú, lǐ dàn wēi xiào xiè zuì ér yǐ. rú huì méi nài hé, zhǐ de zhù le yī xiāo, jiāng jìn wǔ gēng, kǒng pà cháo zhōng yǒu biàn, xiě yī zì liú yú àn shàng, tóng wú jì qiāo qiāo chū mén.
且不說徐義扶同程知節到徐懋功處。且說長孫無忌與杜如晦,都是書生打扮,跟了兩個能幹家人,星夜來到安州大都督李藥師處。藥師見了,一則以喜,一則以懼,喜的是自己相聚,懼的是二公易服而至。忙留他們到書房中去,杯酒促膝談心,杜如晦忙把朝裡頭的事體,細細述與藥師聽了。藥師道:「軍國重務,我們外延之臣,尚好少參末議;況有明主在上,臣等亦不敢措詞。至於家庭之事,秦王功蓋天下,勛滿山河,將來富貴,正未可量,今值鬩牆小釁,自能權衡從事,何必要問外臣?煩二兄為弟婉言覆之。」無忌、如晦再三懇求,李但微笑謝罪而已。如晦沒奈何,只得住了一宵,將近五更,恐怕朝中有變,寫一字留於案上,同無忌悄悄出門。
zǒu le sì wǔ shí lǐ, jué hǎo yī gè tiān qì, zhǐ jiàn shān jiǎo dǐ xià tuī qǐ yī zhèn wū yún shàng shān, yī shà shí sì miàn kuáng fēng zhòu qǐ. wú jì dào: tiān guāng biàn le, wǒ men xún yī gè rén jiā qù xiē xī yī huí fāng hǎo. rú huì de jiā rén dù zēng shuō dào: èr wèi lǎo yé jǐn gǎn yī bù, bù shàng èr sān lǐ zhuǎn jìn qù, jiù shì xú lǎo yé de zhù jū le. rú huì dào: zhèng shì, wǒ men kuài gǎn kuài yī bù. wú jì wèn: nà gè xú lǎo yé? rú huì dào: jiù shì xú dé yán, tā de qī zǐ jiù shì wǒ jiā biǎo zǐ lè chāng gōng zhǔ. wú jì dào: ó, yuán lái jiù shì pò jìng zhòng yuán de, zhè rén wèi shén me bù zuò guān, zhù zài zhè lǐ? rú huì dào: tā bù lè yú shì huàn, yuàn gān lín quán zì yǐn. wú jì dào: zhè fū fù liǎng gè, shì yǒu yì sī de rén, wǒ men zhèng hǎo qù bài wàng tā. dà jiā jiā biān zòng mǎ, gǎn dào cūn qián, zhǐ jiàn yī wān lǜ shuǐ xún xún, shēng fú qīng liú. jǐ dài chuí yáng niǎo niǎo, fēng huí qiáo pàn. yuǎn wàng qù hǎo yī zuò dà zhuāng fáng, gòng yǒu sì wǔ bǎi rén jiā, zài tián chóu jiān gēng yún bù zhǐ. yī xíng rén guò qiáo lái, dào le mén shǒu biàn xià le shēng kǒu, mén shàng rén jiù chū lái wèn dào: yé men shì nà lǐ? dù zēng yīng dào: wǒ men shì zhǎng ān shè lǎo yé, yīn dào ān zhōu zài cǐ jīng guò, gù lái bài wàng lǎo yé. nà mén shàng rén dào: wǒ jiā lǎo yé, jīn zǎo qián cūn rén jiā lái jiē qù le. dù rú huì dào: nǐ tóng wǒ jiā rén jìn qù bǐng zhī gōng zhǔ, shuō wǒ dù rú huì zài cǐ, gōng zhǔ zì rán míng bái. jiù duì dù zēng dào: nǐ jìn qù kàn jiàn gōng zhǔ, shuō wǒ yào jìn lái bài jiàn. mén shàng rén yīng shēng, tóng dù zēng jìn qù le yī huí, zhǐ jiàn kāi le yī èr chóng mén chū lái, qǐng rú huì wú jì dào zhōng táng zuò xià. shǎo qǐng, jiàn liǎng gè chuí tiáo nǚ zǐ, qǐng rú huì jìn nèi shì zhōng qù, zhǐ jiàn gōng zhǔ:
走了四五十里,絕好一個天氣,只見山腳底下推起一陣烏雲上山,一霎時四面狂風驟起。無忌道:「天光變了,我們尋一個人家去歇息一回方好。」如晦的家人杜增說道:「二位老爺緊趕一步,不上二三里轉進去,就是徐老爺的住居了。」如晦道:「正是,我們快趕快一步。」無忌問:「那個徐老爺?」如晦道:「就是徐德言,他的妻子就是我家表姊樂昌公主。」無忌道:「哦,原來就是破鏡重圓的,這人為什麼不做官,住在這裡?」如晦道:「他不樂於仕宦,願甘林泉自隱。」無忌道:「這夫婦兩個,是有意思的人,我們正好去拜望他。」大家加鞭縱馬,趕到村前,只見一灣綠水潯潯,聲拂清流。幾帶垂楊裊裊,風回橋畔。遠望去好一座大莊房,共有四五百人家,在田疇間耕耘不止。一行人過橋來,到了門首便下了牲口,門上人就出來問道:「爺們是那裡?」杜增應道:「我們是長安社老爺,因到安州在此經過,故來拜望老爺。」那門上人道:「我家老爺,今早前村人家來接去了。」杜如晦道:「你同我家人進去稟知公主,說我杜如晦在此,公主自然明白。」就對杜增道:「你進去看見公主,說我要進來拜見。」門上人應聲,同杜增進去了一回,只見開了一二重門出來,請如晦、無忌到中堂坐下。少頃,見兩個垂髫女子,請如晦進內室中去,只見公主:
yǎ dān qiān qiàn, kù shì piǎo xì. zhuāng chéng xià cài, shā piān ní ní shì yáng hé rén rú chū rì, róng yìng fēn fēn shì liú yǐng. hǎo gè tiān zhuāng yàn sè, zhòu chéng shuāng què zhī hóng xiù mǒ yún lán, dī zuò wàn jiā zhī cuì. zhēn shì huà méi lóu pàn jí shì shū lín, fù fěn fáng zhōng biàn wèi jiā shú.
雅耽鉛槧,酷嗜縹細。妝成下蔡,紗偏泥泥似陽和;人如初日,容映紛紛似流影。好個天裝艷色,皺成雙闕之紅;岫抹雲藍,滴作萬家之翠。真是畫眉樓畔即是書林,傅粉房中便為家塾。
rú huì jiàn le, yào bài jiāng xià qù. lè chāng gōng zhǔ yuē: tiān qì yán rè, biǎo dì qǐng cháng lǐ bà. rú huì yī bì, zuò le wèn dào: zǐ zǐ, zǐ fū wǎng nà lǐ qù le? gōng zhǔ dào: zhè lǐ cūn xiàng, měi sān qī zhī qī, yǒu xǔ duō gōng gēng zǐ dì, yāo qǐng dāng jiā de qù jiǎng xué, shēn míng xiào tī zhōng xìn zhī yì, yīn cǐ tóng wǒ níng ér qián qù. wǒ yǐ chāi rén qù qǐng le, xiǎng bì yě jiù huí lái. liǎng gè yòu wèn le xiē jiā shì, gōng zhǔ biàn dào: wén dé biǎo dì zài qín wáng fǔ zhōng zuò guān, wèi hé shì chū lái bēn zǒu, mò fēi cháo zhōng yòu yǒu shén me yuán gù me? rú huì dào: zǐ zǐ zhēn shén xiān zhōng rén yě. suì jiāng qín wáng yǔ jiàn chéng yuán jí zhī shì, xì xì shù le yī biàn. gōng zhǔ dào: zhè shì wǒ yǐ lüè zhī yī èr, jīn biǎo dì yòu yù hé wǎng? rú huì zhòu méi dào: qín wáng jiào wǒ èr chén, wǎng ān zhōu dū du lǐ yào shī chù, wèn tā yǐ jué xíng zhǐ, bù yì tā què yī yán bù fā, nǐ dào kě hèn fǒu? gōng zhǔ dào: yī yú zǐ kàn lái, cǐ shì yào shī shēn dé dà chén zhī tǐ, hé hèn zhī yǒu? kuàng yào shī de zhāng fū rén, qián rì céng chāi rén lái wèn hòu, yīn shuō yào shī wéi yǐ guó shì wèi yōu, yì yán zǎo wǎn cháo zhōng bì yǒu jǔ dòng. rú huì dào: zǐ zǐ shí jiàn gāo mǐn, hé rú yào shī shēn dé dà chén zhī tǐ? wèi shén xiān yǐ lüè zhī yī èr? gōng zhǔ dào: dāng chū wǒ zài yáng fǔ zhōng, zhāng yǐn èr fū rén céng mù wǒ zhī míng, yǔ wǒ lǐ shàng wǎng lái, jīn shāo xī shū. qí pín fēi zhōng shàng yǒu xī nián yǔ wǒ jié wèi zǐ mèi, yī gè shì xú wáng yuán lǐ zhī mǔ guō jié yú yī gè shì dào wáng yuán bà zhī mǔ liú jié yú, tā liǎng gè yǔ wǒ shèn shì qíng mì. liú fū rén qián rì chāi rén lái sòng dōng xī yǔ wǒ, wǒ céng wèn tā cháo zhèng, tā shuō zhāng yǐn èr fū rén yǔ yīng qí èr wáng, rú hé yào hài qín wáng, bǎ jīn yín mǎi zhǔ le yǒu ér zi de fū rén, zài cháo tíng miàn qián cuān suō. wǒ jiā guō liú èr mèi hái hǎo xiē, nà zhāng yǐn yǔ zhè bān dōu jǐn chèn zhe bāng chèn tā, xiǎo dé qín fǔ zhì lüè zhī shì, xīn fù kě dàn zhě, rú lǐ jìng xú jī zhī chóu, jiē zhì zhī wài dì. fáng yuán líng yǔ dì zhǎng sūn wú jì děng, jīn jiē rì xī zèn zhī yú shàng ér sī zhú zhī. tǎng yī zhāo jǐn qù, dú shèng yī qín wáng zài bǐ, rú cuī kū lā xiǔ, chéng hé suǒ yòng. kuàng wú dì zhāo xī jū qí dì, shí qí lù, bù sī jǐn zhōng, dài wèi chóu huà, yǐ jǐn chén zhí, fǎn dōng bēn xī zǒu, nán dào xú lǐ zhēn yǒu tián guāng zhī zhì me? rú huì shàng yǒu fèn biàn, zhǐ jiàn jiā rén bào dào: lǎo yé huí lái le. xú dé yán máng jìn lái jiàn le lǐ, biàn wèn dào: lǎo jiù jiǔ wéi le, wài miàn hé rén? rú huì dào: shì zhǎng sūn wú jì. xú dé yán dào: tā cóng méi yǒu dào wǒ zhè lǐ, qǐ kě ràng tā dú zuò zài wài, dì tóng lǎo jiù dào tīng shǎng qù. biàn duì gōng zhǔ dào: kuài shōu shí biàn fàn lái.
如晦見了,要拜將下去。樂昌公主曰:「天氣炎熱,表弟請常禮罷。」如晦揖畢,坐了問道:「姊姊,姊夫往那裡去了?」公主道:「這裡村巷,每三七之期,有許多躬耕子弟,邀請當家的去講學,申明孝梯忠信之義,因此同我寧兒前去。我已差人去請了,想必也就回來。」兩個又問了些家事,公主便道:「聞得表弟在秦王府中做官,為何事出來奔走,莫非朝中又有什麼緣故麼?」如晦道:「姊姊真神仙中人也。」遂將秦王與建成、元吉之事,細細述了一遍。公主道:「這事我已略知一二,今表弟又欲何往?」如晦皺眉道:「秦王叫我二臣,往安州都督李藥師處,問他以決行止,不意他卻一言不發,你道可恨否?」公主道:「依愚姊看來,此是藥師深得大臣之體,何恨之有?況藥師的張夫人,前日曾差人來問候,因說藥師惟以國事為憂,亦言早晚朝中必有舉動。」如晦道:「姊姊識見高敏,何如藥師深得大臣之體?為甚先已略知一二?」公主道:「當初我在楊府中,張、尹二夫人曾慕我之名,與我禮尚往來,今稍希疏。其嬪妃中尚有昔年與我結為姊妹,一個是徐王元禮之母郭婕妤;一個是道王元霸之母劉婕妤,他兩個與我甚是情密。劉夫人前日差人來送東西與我,我曾問他朝政,他說張、尹二夫人與英、齊二王,如何要害秦王,把金銀買囑了有兒子的夫人,在朝廷面前攛唆。我家郭、劉二妹還好些,那張、尹與這班都緊趁着幫襯他,曉得秦府智略之士,心腹可憚者,如李靖、徐勣之儔,皆置之外地。房元齡與弟長孫無忌等,今皆日夕譖之於上而思逐之。倘一朝盡去,獨剩一秦王在彼,如摧枯拉朽,誠何所用。況吾弟朝夕居其第,食其祿,不思盡忠,代為籌畫,以盡臣職,反東奔西走,難道徐、李真有田光之智麼?」如晦尚有分辯,只見家人報道:「老爺回來了。」徐德言忙進來見了禮,便問道:「老舅久違了,外面何人?」如晦道:「是長孫無忌。」徐德言道:「他從沒有到我這裡,豈可讓他獨坐在外,弟同老舅到廳上去。」便對公主道:「快收拾便飯來。」
dà jiā dào tīng shàng lái, xú dé yán yǔ wú jì xiāng jiàn le, zhēn shì yīng xióng huān jù, fēi bǐ fàn cháng. yī shà ér bǎi chū jiǔ fàn lái, dà jiā rù xí. wú jì jiāng èr wáng zhī shì, shù yǔ xú dé yán tīng. dé yán dào: zhè shì jiā shì, bù bǐ guó zhèng. cháng rén shàng yǒu jīng wěi cóng quán chù zhī, hé kuàng tiān tǐng xióng háo, yòu yǒu xǔ duō míng xián fǔ zuǒ, hé huàn bù néng chéng shì. bù zhī lìng zǐ rú hé jiào xiōng? rú huì jiāng gōng zhǔ zhī yán, shù le yī biàn. dé yán dào: cǐ yán bù chà, dàn wǒ qián rì kàn jiàn bào shàng shuō, tū jué yù shè shè jiāng shù wàn qí tún hé běi, cǐ shì zhǐ pà zǎo wǎn jiù yào chū bīng, gèng biàn nǐ men le. wú jì tīng le, xīn shàng jué de yào jǐn, máng chī wán le fàn, jiàn yǔ zhèn yǐ guò, rú fēi cuī cù rú huì qǐ shēn. dé yán dào: běn gāi liú èr gōng zài cǐ kuān dài jǐ tiān, zhǐ shì cǐ shí fēi xián jù zhī rì, èr xiōng fǎn zhǎng ān, měi shì hái dāng zhe jǐn, chí zé yǒu biàn yǐ! rú huì jìn fáng qù xiè le gōng zhǔ, jí tóng wú jì děng chū mén, kuà mǎ ér xíng.
大家到廳上來,徐德言與無忌相見了,真是英雄歡聚,非比泛常。一霎兒擺出酒飯來,大家入席。無忌將二王之事,述與徐德言聽。德言道:「這是家事,不比國政。常人尚有經緯從權處之,何況天挺雄豪,又有許多名賢輔佐,何患不能成事。不知令姊如何教兄?」如晦將公主之言,述了一遍。德言道:「此言不差,但我前日看見報上說,突厥郁射設將數萬騎屯河北,此事只怕早晚就要出兵,更變你們了。」無忌聽了,心上覺得要緊,忙吃完了飯,見雨陣已過,如飛催促如晦起身。德言道:「本該留二公在此寬待幾天,只是此時非閒聚之日,二兄返長安,每事還當着緊,遲則有變矣!」如晦進房去謝了公主,即同無忌等出門,跨馬而行。
bú dào yī rì, lái dào zhǎng ān, jìn jiàn qín wáng, wú jì jiāng lǐ jìng zhī yán shuō le, yòu shuō qǐ yù jiàn liǎo rú huì zǐ zhàng xú dé yán. qín wáng dào: lè chāng gōng zhǔ yǔ xú dé yán, yě shì gè bù fán de rén, tā fū fù zěn me shuō? rú huì suì jiāng gōng zhǔ zhī yán, jí dé yán zhī huà shuō le. qín wáng dào: zhèng shì, yàn wáng luó yì yīn tū jué yù shè xiōng yǒng. zài cǐ qǐng bīng, yīng qí èr wáng tè jiāng wǒ xī fǔ shì chén yào jiàn yī bàn qù. qián rì yì fú yǔ zhī jié huí lái, shù xú jī zhī yán, yì yǔ lǐ jìng wú èr. dàn shén chēng zhāng gōng jǐn guī bo rú shén, gū jiào jìng dé qù zhào tā, xiǎng cǐ kè jiù lái. zhèng shuō shí, zhǐ jiàn zhāng gōng jǐn dào lái, jiàn le qín wáng, biàn wèn dào: diàn xià zhào chén hé shì? qín wáng jí jiāng jiàn chéng yuán jí yín luàn gōng zhōng zhī yán, shuō le yī biàn. yòu jiāng zhòng chén yù jìng gōng huì zhī qiān yě shuō wán le, biàn zhǐ zhe xiāng àn shàng dào: líng guī zài cǐ, wàng qīng yī bo yǐ jué zhī. zhāng gōng jǐn dà xiào, yǐ guī tóu dì dào: bo yǐ jué yí, jīn shì zài bù yí, shàng hé bo hū! tǎng bo ér bù jí, yōng dé yǐ hū? kuàng cǐ shì wài chén yǐ zhī, rú zhuǎn jìng yǎng guān huì, chéng hé tǐ tǒng! lǐ chún fēng děng yì jí yán xiāng quàn. qín wáng dào: jì rú cǐ, gū yì yǐ jué, míng rì cháo cān shí, jí dāng shuài bīng qù wèn èr rén zhī zuì yǐ! shí zhāng gōng jǐn yǐ wèi dōu bǔ, shǒu xuán wǔ mén, duì qín wáng dào: diàn xià, chén děng suī xì fù xīn, měi shì xū dāng jǐn mì. míng rì zǎo cháo shí, chén zì yǒu fāng lüè yīng hòu. shuō le biàn chū fǔ ér qù.
不到一日,來到長安,進見秦王,無忌將李靖之言說了,又說起遇見了如晦姊丈徐德言。秦王道:「樂昌公主與徐德言,也是個不凡的人,他夫婦怎麼說?」如晦遂將公主之言,及德言之話說了。秦王道:「正是,燕王羅藝因突厥郁射凶勇。在此請兵,英、齊二王特將我西府士臣要薦一半去。前日義扶與知節回來,述徐勣之言,亦與李靖無二。但甚稱張公謹龜卜如神,孤叫敬德去召他,想此刻就來。」正說時,只見張公謹到來,見了秦王,便問道:「殿下召臣何事?」秦王即將建成、元吉淫亂宮中之言,說了一遍。又將眾臣欲靖宮穢之愆也說完了,便指着香案上道:「靈龜在此,望卿一卜以決之。」張公謹大笑,以龜投地道:「卜以決疑,今事在不疑,尚何卜乎!倘卜而不吉,庸得已乎?況此事外臣已知,如轉靜養官穢,成何體統!」李淳風等亦極言相勸。秦王道:「既如此,孤意已決,明日朝參時,即當帥兵去問二人之罪矣!」時張公謹已為都捕,守玄武門,對秦王道:「殿下,臣等雖系腹心,每事須當謹密。明日早朝時,臣自有方略應候。」說了便出府而去。
què shuō lǐ rú guī, fèng le chái shào de jiāng lìng, xíng le yuè yú, yǐ dào zhǎng ān jiāng chái jùn mǎ běn zhāng, chuán jìn táng dì kàn le, jí xuān rú guī jìn qù, cháo bài le. táng dì wèn le xiē zhàn zhèn jūn lǚ bìng xiāo hòu huí nán zhī shì, rú guī yī yī duì dá le, táng dì dào: nǐ zhù zhàn yǒu gōng, jiù zài cǐ bǔ yī quē bà! rú guī xiè ēn chū cháo.
卻說李如珪,奉了柴紹的將令,行了月余,已到長安;將柴郡馬本章,傳進唐帝看了,即宣如珪進去,朝拜了。唐帝問了些戰陣軍旅並蕭後回南之事,如珪一一對答了,唐帝道:「你助戰有功,就在此補一缺罷!」如珪謝恩出朝。
shí dāng jǐ wèi, tài bái fù yòu jīng tiān, fù yì mì zòu tài bái jiàn qín fēn, qín wáng dāng yǒu tiān xià. táng dì yǐ qí zhuàng mì shòu qín wáng. qín wáng biàn zòu jiàn chéng yuán jí, yín luàn gōng wéi, qiě yán chén zǐ xiōng dì, wú sī háo yǒu fù, jīn yù shā chén, yǐ wèi lǐ mì shì chōng bào chóu, chén jīn wǎng sǐ, yǒng wéi jūn qīn, hún guī dì xià, shí chǐ jiàn zhū zéi, yì mì zòu shàng. táng dì lǎn zhī è rán, pī dào: míng dāng jū wèn, rǔ yí zǎo cān. qín wáng biàn jiāng jiǎn tiě jǐ fēng, jiào rén chí fù xī fǔ liáo shǔ, dǎ diǎn míng zǎo xíng shì. zhāng yǐn èr fū rén qiè zhī qín wáng biǎo zhāng zhī yì, máng qiǎn rén yǔ jiàn chéng yuán jí shuō zhī. jiàn chéng sù zhào yuán jí jì yì, yuán jí yǐ wèi yí lēi gōng fǔ jīng bīng, tuō jí bù cháo, yǐ guān dòng jìng. jiàn chéng dào: wǒ men bīng bèi yǐ yán, pà tā shén me, míng zǎo dāng yǔ dì rù cháo miàn zhì.
時當己未,太白復又經天,傅奕密奏太白見秦分,秦王當有天下。唐帝以其狀密授秦王。秦王便奏建成、元吉,淫亂宮闈,且言臣子兄弟,無絲毫有負,今欲殺臣,以為李密、世充報仇,臣今枉死,永違君親,魂歸地下,實恥見諸賊,亦密奏上。唐帝覽之愕然,批道:「明當鞫問,汝宜早參。」秦王便將柬帖幾封,叫人馳付西府僚屬,打點明早行事。張、尹二夫人竊知秦王表章之意,忙遣人與建成、元吉說知。建成速召元吉計議,元吉以為宜勒宮府精兵,託疾不朝,以觀動靜。建成道:「我們兵備已嚴,怕他什麼,明早當與弟入朝面質。」
shí yǐ gēng shēn, jiāng dào sì gēng shí hòu, qín wáng nèi jiǎ wài páo, tóng wèi chí jìng dé zhǎng sūn wú jì. fáng yuán líng dù rú huì nèi jiē guǒ jiǎ, dài le bīng qì, jiāng yào chū mén. qín wáng dào: qiě màn, yǒu gè xìn fú zài cǐ, jiào jiā jiāng kuài xiē fàng qǐ sān gè pào lái. nà gè huā pào, shì zhēng wài guó dài lái de, dà yǒu wǔ liù cùn, xiǎng chè yún ní, yī lián fàng le sān gè xìn pào. zhǐ tīng jiàn sì xià lǐ, jiù yǒu sān sì gè zhào yīng fàng qǐ lái. zǒu guò le liǎng sān tiáo jiē, yuǎn yuǎn wàng jiàn yī duì rén mǎ jiāng jìn, dù rú huì jiào bǎ hào pào fàng qǐ yī gè lái, nà biān yě fàng yī gè lái jiē yīng, yuán lái shì chéng zhī jié yóu jùn dá lián jù zhēn děng jǐ gè. xié cì lǐ yòu yǒu yī duì rén mǎ, fàng yī gè pào chū lái, què shì yú zhì níng bái xiǎn dào shǐ dà nài lù dé míng yī xíng rén. zhǐ tīng jiàn yòu yǒu yī gè xìn pào fàng jiāng qǐ lái, jìng bù jiàn yǒu rén, wèi zhī hé gù, zhòng rén dōu jìng qiāo qiāo jí zài tiān cè mén lóu tíng zhù. zhǐ jiàn xī fǔ liǎng gè xiǎo zú lái bào, dōng fǔ yě yǒu sì wǔ bǎi rén lái le, qín wáng jí bǎ páo fú xiè xià, dān chuān jǐn jiǎ, zhí jiàn xiān xiàng qián yíng. jìng dé zòng mǎ shuō dào: bù xū zhǔ gōng dòng shǒu. biàn dài shí lái qí shā xiàng qián qù, yǔ zhè bān gǎn sǐ zhī shì, dà dòu qǐ lái. nèi xiē sǐ shì, zěn dòu dé zhè xiē hǔ jiāng guò, bèi jìng dé xiān shuò fān le sān sì gè, jiù dōu bài jiāng xià qù. gāng dào lín hú diàn, qín wáng yī qí mǎ gǎn shàng jiàn chéng, jiàn chéng lián fā sān shǐ, shè qín wáng bù zhōng. qín wáng yì fā yī shǐ, què zhōng jiàn chéng hòu xīn, fān shēn luò jiāng xià lái. zhǎng sūn wú jì rú fēi qiǎng shàng qián lái, yī dāo zhǎn qì. yuán jí zhe le máng, qí zhe mǎ wǎng hòu luàn pǎo, qín wáng jǐn gǎn. zhǐ tīng jiàn yī shēng xìn pào, zǎn chū yī gè xiǎo jiāng jūn, hè dào: nì zéi dào nà lǐ qù? yī qiāng cì zhe, yuán jí bǎ mǎ yī cè, xiān jiāng xià lái. qín wáng rú fēi gǎn shàng zhǎn le. qín wáng kàn nà xiǎo jiāng, què shì qín huái yù, bǎ yuán jí de tóu yǔ huái yù ná le, biàn dào: gāng cái tīng jiàn xìn pào zhī shēng, yǐn yǐn xiāng jìn, yòu bù jiàn lái huì qí, wǒ zhèng bù jiě. zhǐ shì nǐ jiā fù qīn yòu bù zài jiā, nǐ nà lǐ xiǎo dé wǒ xíng shì, zài zhè lǐ xiāng hòu? qín huái yù dào: zhè shì zuó yè chéng zhī jié lǎo bó lái yǔ xiǎo chén shuō de. qín wáng tīng le, dài zhuǎn mǎ tóu, duì jìng dé zhī jié shuō dào: èr zéi yǐ zhū, zhū gōng wú wàng shā lù. yīn cǐ zhòng rén ràng dōng fǔ bīng rèn tuì le xià qù.
時已庚申,將到四更時候,秦王內甲外袍,同尉遲敬德、長孫無忌。房元齡、杜如晦內皆裹甲,帶了兵器,將要出門。秦王道:「且慢,有個信符在此,叫家將快些放起三個炮來。」那個花炮,是征外國帶來的,大有五六寸,響徹雲泥,一連放了三個信炮。只聽見四下里,就有三四個照應放起來。走過了兩三條街,遠遠望見一隊人馬將近,杜如晦叫把號炮放起一個來,那邊也放一個來接應,原來是程知節、尤俊達、連巨真等幾個。斜刺里又有一隊人馬,放一個炮出來,卻是于志寧、白顯道、史大奈、陸德明一行人。只聽見又有一個信炮放將起來,竟不見有人,未知何故,眾人都靜悄悄集在天策門樓停住。只見西府兩個小卒來報,東府也有四五百人來了,秦王急把袍服卸下,單穿錦甲,執劍先向前迎。敬德縱馬說道:「不須主公動手。」便帶十來騎殺向前去,與這班敢死之士,大鬥起來。那些死士,怎斗得這些虎將過,被敬德先搠翻了三四個,就都敗將下去。剛到臨湖殿,秦王一騎馬趕上建成,建成連發三矢,射秦王不中。秦王亦發一矢,卻中建成後心,翻身落將下來。長孫無忌如飛搶上前來,一刀斬訖。元吉着了忙,騎着馬往後亂跑,秦王緊趕。只聽見一聲信炮,趲出一個小將軍,喝道:「逆賊到那裡去?」一槍刺着,元吉把馬一側,掀將下來。秦王如飛趕上斬了。秦王看那小將,卻是秦懷玉,把元吉的頭與懷玉拿了,便道:「剛才聽見信炮之聲,隱隱相近,又不見來匯齊,我正不解。只是你家父親又不在家,你那裡曉得我行事,在這裡相候?」秦懷玉道:「這是昨夜程知節老伯來與小臣說的。」秦王聽了,帶轉馬頭,對敬德、知節說道:「二賊已誅,諸公無妄殺戮。」因此眾人讓東府兵刃退了下去。
shí xǔ wèi jūn qí jiāng jūn féng yì féng lì, wén jiàn chéng sǐ xìn, tàn yuē: qǐ yǒu shēng shòu qí sī, ér sǐ táo qí lí hū? nǎi yǔ fù hù jūn xuē wàn chè qū zhì, zhí fǔ zuǒ chē qí wàn nián xiè fāng shū shuài dōng gōng qí fǔ jīng bīng yī qiān, chí zhòu xuán wǔ mén, zhèng zhí zhāng gōng jǐn yǔ yún huī jiāng jūn jìng jūn hóng zhōng láng jiāng lǚ shì héng, xiāng chí sī shā. zhāng gōng jǐn bǎ lǚ shì héng shuò sǐ, yòu zhí féng lì jūn lái shí, gōng jǐn yòu bǎ féng lì shè wáng, dú bì guān jù jué, bǐ jūn suī zhòng zé bù dé rù. shí táng dì fāng fàn zhōu hǎi dì, wén chuāng wài rén luàn, zhèng zhào péi jì xiāo yǔ yì shì, qià hǎo qín wáng shǐ wèi chí jìng dé rén sù wèi shì, chí máo wéi jiǎ, zhí zhì tiān zǐ miàn qián. táng dì dà jīng wèn dào: jīn rì luàn zhě shì shuí, qīng lái cǐ hé wèi? jìng dé dào: qín wáng yǐ tài zǐ yǔ qí wáng zuò luàn, jǔ bīng zhū zhī, kǒng jīng dòng bì xià, qiǎn chén sù wèi. táng dì dào: yīng qí èr yú ān zài? jìng dé dào: jù bèi qín wáng zhēn miè yǐ! táng dì pāi àn dà kū, duì péi jì děng dào: bù tú jīn rì nǎi jiàn cǐ shì. péi jì xiāo yǔ dào: yīng qí èr wáng běn bù yù yì móu, yòu wú gōng yú tiān xià, jí qín wáng gōng gāo wàng zhòng, gòng wèi jiān móu, jīn qín wáng yǐ tǎo ér zhū zhī, bì xià bù bì shāng bēi. qín wáng gōng gài yǔ zhòu, lǜ shì guī xīn, ruò chù yǐ yuán liáng, wěi zhī guó shì, wú fù lǜ yǐ. táng dì dào: zhè yuán shì zhèn de běn xīn. jìng dé qǐng jiàng shǒu chì, hé zhū jūn bìng shòu qín wáng chù fēn. táng dì jí shǐ péi jì tóng jìng dé chū qù xiǎo yù zhū jiāng. shí qín bīng shàng yǔ dōng fǔ luàn shā, péi jì jìng dé jìng dào xuán wǔ mén lái, xiǎo yù le xuē wàn chè děng, jí jiě bīng táo dùn. qín fǔ zhū jiāng, yù jǐn zhū yú dǎng, jìng dé gù zhēng dào: zuì zài èr xiōng, jì fú qí gū, kě yǐ xiū yǐ. ruò làn jí yǔ dǎng, fēi suǒ yǐ qiú ān yě. nǎi zhǐ. táng dì xià zhào, shè tiān xià xiōng nì zhī zuì, zhǐ yú jiàn chéng yuán jí, qí yú dǎng zhòng, yī wú suǒ wèn. lì qín wáng wèi huáng tài zǐ, zhào yǐ jūn guó shù shì, wú lùn shì zhī dà xiǎo, xī wěi tài zǐ chù fēn, rán hòu zòu wén.
時詡衛軍騎將軍馮翊、馮立,聞建成死信,嘆曰:「豈有生受其思,而死逃其離乎?」乃與副護軍薛萬徹、屈晊,直府左車騎萬年、謝方叔帥東宮齊府精兵一千,馳驟玄武門,正值張公謹與雲麾將軍敬君弘、中郎將呂世衡,相持廝殺。張公謹把呂世衡搠死,又值馮立軍來時,公謹又把馮立射亡,獨閉關拒絕,彼軍雖眾則不得入。時唐帝方泛舟海地,聞窗外人亂,正召裴寂、蕭瑀議事,恰好秦王使尉遲敬德人宿衛侍,持矛囗甲,直至天子面前。唐帝大驚問道:「今日亂者是誰,卿來此何為?」敬德道:「秦王以太子與齊王作亂,舉兵誅之,恐驚動陛下,遣臣宿衛。」唐帝道:「英、齊二於安在?」敬德道:「俱被秦王珍滅矣!」唐帝拍案大哭,對裴寂等道:「不圖今日乃見此事。」裴寂、蕭瑀道:「英、齊二王本不豫義謀,又無功於天下,疾秦王功高望重,共為奸謀,今秦王已討而誅之,陛下不必傷悲。秦王功蓋宇宙,率士歸心,若處以元良,委之國事,無復慮矣。」唐帝道:「這原是朕的本心。」敬德請降手敕,合諸軍並受秦王處分。唐帝即使裴寂同敬德出去曉諭諸將。時秦兵尚與東府亂殺,裴寂、敬德竟到玄武門來,曉諭了薛萬徹等,即解兵逃遁。秦府諸將,欲盡誅餘黨,敬德固爭道:「罪在二凶,既伏其辜,可以休矣。若濫及羽黨,非所以求安也。」乃止。唐帝下詔,赦天下凶逆之罪,止於建成、元吉,其餘黨眾,一無所問。立秦王為皇太子,詔以軍國庶事,無論事之大小,悉委太子處分,然後奏聞。
yào zhī hòu shì rú hé, qiě tīng xià huí fēn jiě.
要知後事如何,且聽下回分解。