strong shì qián chóu chéng yǎo jīn jiàn mǔ shòu ēn jiàn sǐ shì wáng bó dāng wèi yǒu juān qū strong
釋前仇程咬金見母受恩 踐死誓王伯當為友捐軀
cí yuē:
詞曰:
yì kǔ shēng míng rú hōng, shōu shí qún yīng xiāng gòng. yī dàn shī děng móu, lèi sǎ qīng shān kě tòng. rú mèng, rú mèng, lài yǒu xīn jiāo duàn sòng.
憶苦聲名如哄,收拾群英相共。一旦失等謀,淚灑青山可痛。如夢,如夢,賴有心交斷送。
diào jì rú mèng lìng
調寄「如夢令」
gǔ rén yún: zhī zú bù rǔ, gǒu bù zhī zú, rǔ yì suí zhī. kuàng yòu yǒu gè cái zì héng yú xiōng zhōng, jí shǐ zhēn zhèng zhōng míng lòu jǐn, yù zhe lǎo hé shàng dāng tóu bàng hè, tā yì bù kěn xīn sǐ. hé kuàng shàng zài zhuàng nián, shì zài dé wèi zhī jì. què shuō wèi wáng lǐ mì, jìn zhǎng ān shí, hái xiǎng dāng chū céng fù dōng dōu, huáng tài zhǔ hái shòu wǒ dà wèi, dū du nèi wài zhū jūn shì. rú jīn guī táng, táng zhǔ bì jìng bù bó dài wǒ, ruò yǐ wǒ wèi dì, xiǎng lǐ shén tōng lǐ dào xuán dōu dé fēng wáng, huò zhě hái yǔ wǒ yī gè wáng wèi, yě wèi kě zhī. bù yì jué jǐn guāng lù qīng, xīn zhōng shèn shì bù píng. shū bù zhī zhè zhèng shì táng zhǔ ài xī tā, bǎo quán tā chù. kǒng jù cì dà guān, zài cháo chén zǐ yào jì tā. yòu yīn hé nán shān dōng wèi píng, nà liǎng chù bù qǔ, yào tā zhāo lái, rú jīn guān jué tài shèng le, hòu lái wú yǐ jiā tā, gù zàn shǐ jū qí wèi, yǐ lóng luò tā, zhé mó tā ruì qì. lǐ mì zǒng bù xiǎng zì jǐ wú róng rén zhī liàng, dāng nián qín wáng dào jīn yōng shí, hé děng kàn dài. rú jīn zì jǐ guī táng, táng zhǔ hé děng qíng fèn. hái rèn zì jǐ shì yī gè dǐng tiān lì dì de hǎo nán zǐ, mǎn huái duō shǎo bù gān.
古人云:知足不辱,苟不知足,辱亦隨之。況又有個才字橫於胸中,即使真正鐘鳴漏盡,遇着老和尚當頭棒喝,他亦不肯心死。何況尚在壯年,事在得為之際。卻說魏王李密,進長安時,還想當初曾附東都,皇泰主還授我大尉,都督內外諸軍事。如今歸唐,唐主畢竟不薄待我,若以我為弟,想李神通、李道玄都得封王,或者還與我一個王位,也未可知。不意爵僅光祿卿,心中甚是不平。殊不知這正是唐主愛惜他,保全他處。恐遽賜大官,在朝臣子要忌他。又因河南、山東未平,那兩處部曲,要他招來,如今官爵太盛了,後來無以加他,故暫使居其位,以籠絡他,折磨他銳氣。李密總不想自己無容人之量,當年秦王到金墉時,何等看待。如今自己歸唐,唐主何等情分。還認自己是一個頂天立地的好男子,滿懷多少不甘。
jū wèi yuè yú, qín wáng zài lǒng xī zhēng píng le xuē jǔ zhī zǐ xuē rén gǎo, bá zhài zòu kǎi hái cháo. zǎo yǒu xiǎo xiào fēi chí bào jié zhǎng ān. táng zhǔ xuān lǐ mì rù cháo miàn yù dào: qīng zì lái cǐ, yǔ shì mín wèi zēng dí miàn. zhèn kǒng shì mín huái niàn wǎng shì, bù lì yú qīng. qīng kě yuǎn jiē, yǐ jǐn rén chén zhī lǐ. lǐ mì lǐng nuò. qí shí wèi zhēng rǎn bìng xī fǔ. lǐ mì tóng wáng bó dāng děng èr shí yú rén, lí le zhǎng ān, wàng běi ér xíng. zhí zhì cōng zhōu, shào mǎ bào shuō qín wáng rén mǎ yǐ jìn. lǐ mì wèn zǔ jūn yàn dào: qín wáng yǒu wèn, jiào wǒ rú hé duì dá? jūn yàn dào: bù wèn zé yǐ, ruò wèn shí, zhǐ shuō shèng shàng jiào chén yuǎn jiē, jí bù gǎn jiā hài yú míng gōng yǐ. èr rén zhèng shāng yì jiān, zhǐ jiàn jīn gǔ xuān tián, pào shēng zhèn dì. jǐn yī duì duì, huā mào xiān míng, zuǒ yòu zǒng guǎn shí rén. jiàn jǐ pái yōng, gē máo yào rì, qián miàn shù shēng hè dào. yī pài lè gōng, xūn wéi dié zòu ér lái. lǐ mì zhī dào lái de jiù shì shì mín, máng yǔ zhòng guān fēn bān lì hòu. zhǐ jiàn mǎ shàng yī jiāng, dà shēng hū dào: wú fēi qín wáng, nǎi zhǎng sūn wú jì yǔ liú hóng jī yě. diàn xià shàng zài hòu miàn, rǔ shì hé rén, kě lì dài zhī! shì shí lǐ mì xīn zhōng ào hèn, míng zhī qín wáng gù yì mìng zhū jiāng zhuāng zuò wáng zǐ lái xiū chún chǐ tā. rú jīn ruò dài bù jiē, kǒng táng wáng jiàn guài. ruò zài qù jiē, yòu jué xiū rǔ nán kān.
居未月余,秦王在隴西征平了薛舉之子薛仁杲,拔寨奏凱還朝。早有小校飛馳報捷長安。唐主宣李密入朝面諭道:「卿自來此,與世民未曾覿面。朕恐世民懷念往事,不利於卿。卿可遠接,以盡人臣之禮。」李密領諾。其時魏徵染病西府。李密同王伯當等二十餘人,離了長安,望北而行。直至囪州,哨馬報說秦王人馬已近。李密問祖君彥道:「秦王有問,教我如何對答?」君彥道:「不問則已,若問時,只說聖上教臣遠接,即不敢加害於明公矣。」二人正商議間,只見金鼓喧闐,炮聲震地。錦衣隊隊,花帽鮮明,左右總管十人。劍戟排擁,戈矛耀日,前面數聲喝道。一派樂宮,塤囗迭奏而來。李密只道來的就是世民,忙與眾官分班立候。只見馬上一將,大聲呼道:「吾非秦王,乃長孫無忌與劉弘基也。殿下尚在後面,汝是何人,可立待之!」是時李密心中懊恨,明知秦王故意命諸將裝作王子來羞唇齒他。如今若待不接,恐唐王見怪。若再去接,又覺羞辱難堪。
zhèng zài huǐ hèn zhī shí, yòu jiàn yī duì rén mǎ, pái liè ér lái. qián miàn yī duì huí bì jīn pái, gāo gāo qíng qǐ. zhōng jiān qí fēn wǔ sè, jiàn jǐ sēn yán. hòu miàn yāo he zhī shēng jiàn tuì, wàng jiàn yú cóng yào mù, fèng qǐ jiāo téng. lǐ mì àn xiǎng: shì bì qín wáng yě. máng yǔ zhòng jiāng fǔ gōng xiàng dì dǎ gōng xià qù. zhǐ jiàn mǎ shàng èr rén xiào dào: wú nǎi mǎ sān bǎo bái xiǎn dào yě, qián nián wǒ men dào jīn yōng lái wàng nǐ, jīn nǐ yì dào wú zhǎng ān lái. ruò yào jiē diàn xià, hòu miàn bǎo jià wéi màn lǐ gāo zuò de biàn shì, kě xiǎo xīn xiàng qián yíng jiē. lǐ mì tīng jiàn, mǎn miàn xiū cán, shou zhuī xiōng diē jiǎo, yǎng tiān tàn dào: dà zhàng fū bù néng zì lì, qū yú rén xià, chǐ rǔ zhì cǐ, hé miàn mù zài lì yú tiān dì zhī jiān? jí yù bá jiàn zì wěn. wáng bó dāng jí xiàng qián duó zhù dào: míng gōng hé rú cǐ duǎn jiàn, wén wáng qiú yú yǒu lǐ, gōu jiàn rǔ yú huì jī, hòu lái jù chéng dà yè. hái dāng rěn qì nài xìng, xú tú hòu shì. zhèng shuō shí, hū yǒu rén bào dào: qián miàn fēng juǎn chū yī miàn huáng qí, xiù zhe qín wáng èr zì zài shàng, jīn cì lái de bì shì qín wáng wú yí. lǐ mì wú nài, zhǐ de cè lì lù páng. zhòu jiàn yī duì rén mǎ dào lái, qián dǎo wǔ sè xiù qí. jiǎ shì yín zōng duì duì, tóng gōng hú shǐ, cǎi yào shēng guāng. bǎo jià diāo ān, huī huáng xuàn mù. lì shì qián yǐn, yí cóng hòu suí. táng jiāng shǐ yuè táo wǔ qīn, yī duì qián jìn. wáng cháng qiū shì yǐn, àn pèi xú xíng. yuán lái sì jiāng rèn dé shì lǐ mì, bèi gè zài mǎ shàng jǔ shǒu dào: wèi wáng xiū guài, ǎn men shī lǐ le. lǐ mì zhū jiāng mò rán wú yǔ, bù jué liǎng lèi jiāo liú. wáng bó dāng zài sān quàn wèi.
正在悔恨之時,又見一隊人馬,排列而來。前面一對迴避金牌,高高擎起。中間旗分五色,劍戟森嚴。後面吆喝之聲漸退,望見輿從耀目,鳳起蛟騰。李密暗想:「是必秦王也。」忙與眾將俯躬向地打躬下去。只見馬上二人笑道:「吾乃馬三保、白顯道也,前年我們到金墉來望你,今你亦到吾長安來。若要接殿下,後面保駕帷幔里高坐的便是,可小心向前迎接。」李密聽見,滿面羞慚,扌追胸跌腳,仰天嘆道:「大丈夫不能自立,屈於人下,恥辱至此,何面目再立於天地之間?」即欲拔劍自刎。王伯當急向前奪住道:「明公何如此短見,文王囚於羑里,勾踐辱於會稽,後來俱成大業。還當忍氣耐性,徐圖後事。」正說時,忽有人報道:「前面風卷出一面黃旗,繡着『秦王』二字在上,今次來的必是秦王無疑。」李密無奈,只得側立路旁。驟見一隊人馬到來,前導五色繡旗。甲士銀鬃對對,彤弓壺矢,彩耀生光。寶駕雕鞍,輝煌眩目。力士前引,儀從後隨。唐將史岳、陶武欽,依隊前進。王常、邱士尹,按轡徐行。原來四將認得是李密,備各在馬上舉手道:「魏王休怪,俺們失禮了。」李密諸將默然無語,不覺兩淚交流。王伯當再三勸慰。
yòu jiàn yīn kāi shān luò yáng shǐ, pái liè zuǒ yòu hù wèi, yóu rú tiān wáng zhī zhuàng. qín wáng guān dài mǎng fú, gāo gǒng duān zuò màn zhōng. lǐ mì kàn de zhēn qiè, rú fēi xiàng qián fǔ fú dào: lǎo zhuō yǒu shī yuǎn yíng, wàng diàn xià shù zé. qín wáng jiàn le lǐ mì, bù jué nù fà chōng guān, shǒu chí diāo gōng, dā shàng yī jiàn, dōu mǎn gōng xián. hǔ dé wèi jiāng wáng bó dāng jiǎ rùn fǔ zǔ jūn yàn liǔ zhōu chén zhū jiāng, fǔ fú zài dì, miàn rú tǔ sè. lǐ mì bǎ liǎng shǒu pěng zhù qí liǎn, zhàn lì bù yǐ. qín wáng jiàn zhòng rén zài dì xià dǎ zuò yī tuán ér, yóu rú sù quǎn zhī zhuàng, dào dǐ shì rén jūn dù liàng, jí shōu le jiàn, yǐ gōng shāo zhǐ dìng lǐ mì dào: pǐ fū yě yǒu jīn rì! běn dài shè nǐ yī jiàn, yǐ bào léi xiè zhī chóu, kǒng lián lèi le zhòng rén, zhī dào wǒ bù néng róng wù, zàn ráo nǐ xìng mìng! dà hē yī shēng ér guò. zhè dōu shì qín wáng xiǎo dé lǐ mì lái jiē, gù yì zhuāng zhè shí jiāng lái xiū tā.
又見殷開山、洛陽史,排列左右護衛,猶如天王之狀。秦王冠帶蟒服,高拱端坐慢中。李密看得真切,如飛向前俯伏道:「老拙有失遠迎,望殿下恕責。」秦王見了李密,不覺怒髮衝冠,手持雕弓,搭上一箭,兜滿弓弦。唬得魏將王伯當、賈潤甫、祖君彥、柳周臣諸將,俯伏在地,面如土色。李密把兩手捧住其臉,戰慄不已。秦王見眾人在地下打作一團兒,猶如宿犬之狀,到底是人君度量,即收了箭,以弓梢指定李密道:「匹夫也有今日!本待射你一箭,以報縲紲之仇,恐連累了眾人,只道我不能容物,暫饒你性命!」大喝一聲而過。這都是秦王曉得李密來接,故意裝這十將來羞他。
qí shí qín wáng jìn cháo bài jiàn le táng dì. táng dì dào: huáng ér zhēng fá fèi xīn, ān mǎ láo kǔ. qín wáng dào: tuō lài fù wáng hóng fú, zhū jiāng yòng mìng, dé yǐ kǎi hái, qín dé xuē rén gǎo luó zōng hóu děng qiú zài kǎn chē, zhuān hòu fù huáng fā luò. táng dì dà xǐ, jí mìng wǔ shì zhǎn yú shì cáo, xuán shǒu shì zhòng. yīn wèn qín wáng: céng jiàn lǐ mì fǒu? qín wáng dá dào: chén ér céng jiàn lái. táng dì dào: dāng shí zhèn yù jù qí jiàng, yīn liú wén jìng jìn yán dào: zhèng yǔ wèi jìng jiē rǎng, èr bāng yóu rú chún chǐ. jīn wáng shì chōng miè le lǐ mì, wèi yǒu guó wáng ér yú dú cún zhě, wǒ chù ruò bù shòu qí jiàng, mì bì jì qióng, jù bīng ér fù tóu tā guó, yòu zēng yī dí. láo wú xīn yǐ, wū hū kě! qín wáng dào: wèi shén me yǒu ēn yú chén ér de zhè jǐ gè rén fǎn bù jiàn? táng dì dào: wèi zhēng yǐ zài zhè lǐ, zhèn zhī qí yǒu kě yòng zhī cái, jiāng tā bō zài nǐ xī fǔ bàn shì. rú jīn wén shuō tā yǒu bìng, gù cǐ xiǎng wèi yǒu lái jiē nǐ. shuō wán, dì tóng qín wáng jìn gōng qù cháo jiàn le mǔ hòu, xiè ēn chū cháo. tā yuán shì gè bō luàn zhī zhǔ, qiú xián ruò kě. kuàng dāng nián yǒu ēn yú bǐ, zěn bù guān xīn? yī jìn xī fǔ, jí wèn wèi zhēng xià tà zhī chù. wèi zhēng yuán méi yǒu bìng, yīn lǐ mì yào tā tóng qù jiē qín wáng, liào bì bù tuǒ, gù cǐ zhà chēng yǒu jí. jīn wén qín wáng lái wèn tā, rú fēi gǎn chū lái bài fú zài dì dào: chén ǒu bào wēi kē bù kě yuǎn jiē, qǐ diàn xià shù chén zhī zuì. qín wáng yī bǎ tuō zhù dào: xiān shēng yǔ gū, bù bǐ tā rén, hé xū xíng cǐ lǐ? máng chě lái zuò dìng. wèi zhēng dào: wèi gōng shī shì lái tóu, wàng diàn xià hǎi hán, wù niàn qián qiān. qín wáng dào: gū chéng xiān shēng men hòu ài, rì yè pèi dé yú xīn, jīn xìng bù qì, zú wèi shēng píng. lǐ mì pǐ fū, gū qǐng jiàn fǔ fú zài dì, jǐ yù shǒu rèn zhī, yīn jiàn zhòng chén zài nèi ér zhǐ. rán gū zǒng bù shā tā, shǎo bu dé yǒu rén shā tā de rì zi. yīn wèn: shū bǎo mào gōng èr xiōng wèi hé bù lái? wèi zhēng dào: xú mào gōng shàng shǒu lí yáng, tā shì gè zú zhì duō móu zhī shì, wèi gōng zì shì cái gāo, yǔ tā yán xíng bù hé. suǒ yǐ tā gān shǒu qí dì, yì wú yì zhì. qín shū bǎo wǎng zhēng xiāo xiǎn wèi huí. wèi gōng cǐ lái, yì wèi qù zhī huì tā. qín wáng dào: tā de lìng táng nǎi láng, gū duō shàn yǎng zài cǐ. wèi zhēng dào: tā yú jīn xiǎng bì yě xiǎo dé le, dàn shì zhè rén tiān xìng zhì xiào, yǒu yì yì yào kè quán qí yì. dān xióng xìn yǐ jiàng wáng shì chōng, kǒng hái yǒu xiē dòu liú. qín wáng yòu wèn dào: nà gè cū mǎng zéi yú chéng zhī jié, wèi shén me bù jiàn? wèi zhēng dào: tā yīn xī rì kāi zuì yú diàn xià, gù bù gǎn lái, dào wǎ gǎng bài mǔ qù le, rén suī cū lǔ, shì mǔ shén xiào, dǎo shì gè zhōng zhí zhī shì. zuó wù xú yì fú, fāng zhī chéng mǔ yě zài cǐ, tā hái bù xiǎo dé, ruò dào wǎ gǎng, zhī qí mǔ xiāo xī, shì bì fèn bù gù shēn, rù zhǎng ān yǐ tǎng lái shí, wàng diàn xià wàng qí shè gōu zhī chóu ér bāo róng zhī. yú shì qín wáng yǔ wèi zhēng zhāo xī tán lùn, shén xiāng qīn ài.
其時秦王進朝拜見了唐帝。唐帝道:「皇兒征伐費心,鞍馬勞苦。」秦王道:「托賴父王洪福,諸將用命,得以凱還,擒得薛仁杲、羅宗睺等囚在檻車,專候父皇發落。」唐帝大喜,即命武士斬於市曹,懸首示眾。因問秦王:「曾見李密否?」秦王答道:「臣兒曾見來。」唐帝道:「當時朕欲拒其降,因劉文靜進言道:『鄭與魏境接壤,二邦猶如唇齒。』今王世充滅了李密,未有虢亡而虞獨存者,我處若不受其降,密必計窮,據兵而復投他國,又增一敵。勞吾心矣,烏乎可!」秦王道:「為什麼有恩於臣兒的這幾個人反不見?」唐帝道:「魏徵已在這裡,朕知其有可用之才,將他撥在你西府辦事。如今聞說他有病,故此想未有來接你。」說完,帝同秦王進宮去朝見了母后,謝恩出朝。他原是個撥亂之主,求賢若渴。況當年有恩於彼,怎不關心?一進西府,即問魏徵下榻之處。魏徵原沒有病,因李密要他同去接秦王,料必不妥,故此詐稱有疾。今聞秦王來問他,如飛趕出來拜伏在地道:「臣偶抱微疴;不可遠接,乞殿下恕臣之罪。」秦王一把拖住道:「先生與孤,不比他人,何須行此禮?」忙扯來坐定。魏徵道:「魏公失勢來投,望殿下海涵,勿念前愆。」秦王道:「孤承先生們厚愛,日夜佩德於心,今幸不棄,足慰生平。李密匹夫,孤頃見俯伏在地,幾欲手刃之,因見眾臣在內而止。然孤總不殺他,少不得有人殺他的日子。」因問:「叔寶、懋功二兄為何不來?」魏徵道:「徐懋功尚守黎陽,他是個足智多謀之士,魏公自恃才高,與他言行不合。所以他甘守其地,亦無異志。秦叔寶往征蕭銑未回。魏公此來,亦未去知會他。」秦王道:「他的令堂乃郎,孤多膳養在此。」魏徵道:「他於今想必也曉得了,但是這人天性至孝,友誼亦要克全其義。單雄信已降王世充,恐還有些逗留。」秦王又問道:「那個粗莽賊於程知節,為什麼不見?」魏徵道:「他因昔日開罪於殿下,故不敢來,到瓦崗拜母去了,人雖粗魯,事母甚孝,倒是個忠直之士。昨晤徐義扶,方知程母也在此,他還不曉得,若到瓦崗,知其母消息,是必奮不顧身,入長安矣;倘來時,望殿下忘其射鈎之仇而包容之。」於是秦王與魏徵朝夕談論,甚相親愛。
rú jīn qiě shuō chéng zhī jié dào le wǎ gǎng, què bù jiàn le mǔ qīn, máng wèn yóu jùn dá. yóu jùn dá dào: zūn táng péi qín bó mǔ pó xí liǎng gè qù huì qīn qī, bù xiǎng bèi qín wáng shè jì zhuàn rù zhǎng ān qù le. chéng zhī jié jiàn shuō, xiào dào: yóu dà gē, nǐ yòu lái shuǎ wǒ. yóu jùn dá dào: chéng lǎo dì, wǒ jǐ céng shuō huǎng lái? biàn bǎ dāng shí zhuàn qù xíng jìng yī yī shuō chū, yòu dào: dāng shí zhè bān rén, yuán zhǐ yào yíng qǐng qín bó mǔ qù, shuí zhī lìng táng shēng shēng de yào fèng péi tā zǒu zǒu, dì zài sān zǔ dǎng, tā bì bù kěn yī, yīn cǐ dì zhǐ de jiào lián jù zhēn xiōng sòng qù. qián rì lián jù zhēn zài zhǎng ān huí lái, shuō zūn táng yǔ qín bó mǔ zài qín wáng nà lǐ, shèn shì píng ān. xiōng rú bù xìn, dào lí yáng qù wèn lián jù zhēn biàn zhī xiáng xì le. chéng zhī jié cǐ shí jué de shén qì jǔ sàng, dāi le bàn shǎng, hǎn dào: bà le, tiān shā de rù niáng zéi, xià zhè yàng jué hù jì! zán bǎ zhè tiáo xìng mìng diū yǔ tā bà! guò le yī xiǔ, yě bù cí bié yóu jùn dá, gēn le liǎng gè bàn dāng, jìng jìn zhǎng ān. kě lián:
如今且說程知節到了瓦崗,卻不見了母親,忙問尤俊達。尤俊達道:「尊堂陪秦伯母婆媳兩個去會親戚,不想被秦王設計賺入長安去了。」程知節見說,笑道:「尤大哥,你又來耍我。」尤俊達道:「程老弟,我幾曾說謊來?」便把當時賺去行徑一一說出,又道:「當時這班人,原只要迎請秦伯母去,誰知令堂生生的要奉陪他走走,弟再三阻擋,他必不肯依,因此弟只得叫連巨真兄送去。前日連巨真在長安回來,說尊堂與秦伯母在秦王那裡,甚是平安。兄如不信,到黎陽去問連巨真便知詳細了。」程知節此時覺得神氣沮喪,呆了半晌,喊道:「罷了,天殺的入娘賊,下這樣絕戶計!咱把這條性命丟與他罷!」過了一宿,也不辭別尤俊達,跟了兩個伴當,竟進長安。可憐:
zhǐ niàn niáng qīn bù xī qū, yuàn jiāng yí tǐ bào qīn ēn.
只念娘親不惜軀,願將遺體報親恩。
chéng zhī jié kǒng pà dà lù shàng yǒu rén rèn dé, què zǒu xiǎo lù. xiǎo xíng yè sù, wèi jí yī yuè, bù jué zǎo dào zhǎng ān. jìn le fǔ chéng, jiù zài xī fǔ zuǒ shǒu jiè le xià chù. xiān jiào shǒu xià rén bǎ yī jiē tóu jìn qù, zhǐ děng shuài fǔ kāi mén. qín wáng zhī chéng zhī jié dào lái, chuán lìng jiāng shì zhuāng shù wēi wǔ, pái liè sēn yán, cū xì gǔ lè, dié zòu sān tòng. qín wáng shēng diàn, zhū jiāng cān jiàn guò, ái bān zhàn lì. zhǐ tīng dé tóu mén shàng shǒu mén guān bào dào: wèi fàn chéng zhī jié jìn. lǐ biān wǔ wèi jiē yīng yī shēng, rú chūn léi yì bān. qín wáng zuò zài shàng miàn, jiàn yī gè chì tiáo tiáo de zhǎng dà hàn zi, bèi jiǎn zhe, qì áng áng zǒu jiāng jìn lái. dào le dan chi, zhí tǐng tǐng de lì dìng. qín wáng zǐ xì yī kàn, rèn dé shì chéng zhī jié, bù jué nù qì tián xiōng, xū méi zhí shù, jī zhuō hè dào: nǐ zhè zéi zi, jīn rì yě zì lái sòng sǐ le! kě jì dé dāng nián gū táo zài lǎo jūn táng, jǐ hū bèi nǐ yī fǔ kǎn sǐ! gū jīn bǎ nǐ guō pēng dāo dié, fāng xiāo cǐ hèn. chéng zhī jié hā hā dà xiào dào: zán dāng shí dàn zhī yǒu wèi, bù zhī yǒu táng. dà zhàng fū ēn bù wàng bào, yuàn bì qiú míng. zán ruò pà sǐ, yě bù jìn zhǎng ān lái, yào kǎn jiù kǎn, hé xū dòng qì. kuài kuài jiào zán lǎo niáng lái jiàn yī miàn, zán jiù bǎ zhè kē tóu lú, jié shí yǔ nǐ bà. qín wáng dào: nǐ zhè zéi dào zhè dì wèi, hái yào kǒu yìng, qiě huǎn nǐ xū yú zhī sǐ. jūn shì men lǐng tā qù jiàn le tā mǔ qīn, rán hòu lái shòu xíng! zhòng jūn shì bù yóu fēn shuō, bǎ zhī jié yōng chū fǔ mén.
程知節恐怕大路上有人認得,卻走小路。曉行夜宿,未及一月,不覺早到長安。進了府城,就在西府左首借了下處。先叫手下人把一揭投進去,只等帥府開門。秦王知程知節到來,傳令將士裝束威武,排列森嚴,粗細鼓樂,迭奏三通。秦王升殿,諸將參見過,捱班站立。只聽得頭門上守門官報道:「魏犯程知節進。」裡邊武衛接應一聲,如春雷一般。秦王坐在上面,見一個赤條條的長大漢子,背剪着,氣昂昂走將進來。到了丹墀,直挺挺的立定。秦王仔細一看,認得是程知節,不覺怒氣填胸,鬚眉直豎,擊桌喝道:「你這賊子,今日也自來送死了!可記得當年孤逃在老君堂,幾乎被你一斧砍死!孤今把你鍋烹刀碟,方消此恨。」程知節哈哈大笑道:「咱當時但知有魏,不知有唐。大丈夫恩不忘報,怨必求明。咱若怕死,也不進長安來,要砍就砍,何須動氣。快快叫咱老娘來見一面,咱就把這顆頭顱,結識與你罷。」秦王道:「你這賊到這地位,還要口硬,且緩你須臾之死。軍士們領他去見了他母親,然後來受刑!」眾軍士不由分說,把知節擁出府門。
yuán lái qín lǎo fū rén de xià chù, jiù zài xī fǔ dōng shǒu yī suǒ jué dà de fáng yú lǐ tóu, yǔ chéng mǔ tóng jū. qín mǔ yí dào zhǎng ān, qín wáng jí bō yī èr shí míng fù nǚ, jìn lái cì hou, yòu bō pái jūn èr shí míng, kān shǒu mén hù. bù dàn gōng yīng rì zhú sòng jìn, měi yuè hái yǒu xǔ duō bì bó kuì cì. qín mǔ yǔ chéng mǔ, lǐ bì liǎng fù. suǒ yǐ zhè liǎng gè lǎo rén jiā, qǐ jū ān wěn, shén gǎn qín wáng zhī ēn. dāng shí zhòng jūn shì jiāng chéng zhī jié yōng jìn qín mǔ yù suǒ, zǎo yǒu rén jìn qù bào zhī. qín mǔ yǔ chéng mǔ rú fēi zǒu chū táng lái. chéng mǔ jiàn ér zi zhè bān xíng jìng, jí shàng qián bào tóu dà kū, kǒu lǐ yī lī wū luó, bù zhī kū xǔ duō shén me, rě dé zhòng wǔ shì fǎn xiào qǐ lái. chéng zhī jié jiāo zào dào: niáng, nǐ bú yào kū, ér zi wèn nǐ: nǐ zhù zài zhè lǐ, shēn zi kě ān wěn me? kě yǒu rén cì hou me? chéng mǔ zhǐ shì kū, nà lǐ duì dá de chū yī jù, fǎn shì qín mǔ tì tā shuō dào: yí dào zhǎng ān, qín wáng rú hé chāi rén lái cì hou, měi rì rú hé gōng yīng, yuè yuè rú hé kuì sòng, hái yào shí cháng chà fù nǚ chū lái hòu ān. wǒ yǔ rǔ mǔ qīn, méng tā ēn diǎn, xiāng dài yī tǐ, zǒng wú hòu bó. chéng zhī jié wèn mǔ qīn dào: niáng kě shì zhè yàng de? chéng mǔ hán zhuó yǎn lèi, diǎn diǎn tóu ér dào: shì zhè yàng de. yòu jiāng shǒu zhǐ shēn páng liǎng gè shǐ nǚ shuō dào: zhè liǎng gè jiù shì qín diàn xià cì lái fú shì wǒ de. zhī jié jiàn shuō, biàn dào: niáng, ér zi chà le, nà xiǎo dé qín wáng zhè yàng yī gè hǎo rén, ér jīn qù sǐ zài tā tái xià, yě shì gān xīn de. niáng, nǐ bú yào niàn wǒ le, nǐ qù bàn qín bó mǔ zhōng le tiān nián bà! jìng yào sā kāi shēn yú zǒu chū lái, chéng mǔ nà lǐ kěn fàng. qín mǔ duì zhī jié dào: nǐ men bú yào máng luàn, tīng wǒ shuō: dāng shí qín wáng yīn yào wǒ de qióng ér guī táng, gù jiǎ zuò luó jiā lái zhuàn wǒ, bù yì nǐ mǔ qīn yī tuán měi yì, péi wǒ chū zhài, jìng rù zhǎng ān. rú jīn wèi gōng yì yǐ jiàng táng, wú jiā qióng ér liàng bì zǎo wǎn yì zhì. nǐ jiā mǔ qīn qǐ kě yīn wǒ chū mén, fǎn zuò wú zi zhī mǔ? biàn duì cì hou de shuō dào: qǔ wǒ de dà yī fú chū lái, dài lǎo shēn zì jìn xī fǔ, qù jiàn qín wáng, qiú tā kuān yǒu.
原來秦老夫人的下處,就在西府東首一所絕大的房於裡頭,與程母同居。秦母一到長安,秦王即撥一二十名婦女,進來伺候,又撥排軍二十名,看守門戶。不但供應日逐送進,每月還有許多幣帛饋賜。秦母與程母,禮必兩副。所以這兩個老人家,起居安穩,甚感秦王之恩。當時眾軍士將程知節擁進秦母寓所,早有人進去報知。秦母與程母如飛走出堂來。程母見兒子這般行徑,即上前抱頭大哭,口裡咿哩嗚羅,不知哭許多什麼,惹得眾武士反笑起來。程知節焦躁道:「娘,你不要哭,兒子問你:你住在這裡,身子可安穩麼?可有人伺候麼?」程母只是哭,那裡對答的出一句,反是秦母替他說道:「一到長安,秦王如何差人來伺候,每日如何供應,月月如何饋送,還要時常差婦女出來候安。我與汝母親,蒙他恩典,相待一體,總無厚薄。」程知節問母親道:「娘可是這樣的?」程母含着眼淚,點點頭兒道:「是這樣的。」又將手指身旁兩個使女說道:「這兩個就是秦殿下賜來服侍我的。」知節見說,便道:「娘,兒子差了,那曉得秦王這樣一個好人,兒今去死在他台下,也是甘心的。娘,你不要念我了,你去伴秦伯母終了天年罷!」竟要撒開身於走出來,程母那裡肯放。秦母對知節道:「你們不要忙亂,聽我說:當時秦王因要我的瓊兒歸唐,故假作羅家來賺我,不意你母親一團美意,陪我出寨,竟入長安。如今魏公亦已降唐,吾家瓊兒諒必早晚亦至。你家母親豈可因我出門,反作無子之母?」便對伺候的說道:「取我的大衣服出來,待老身自進西府,去見秦王,求他寬有。」
zhèng shuō shí, zhǐ jiàn yī gè chà guān, gēn zhe sān sì gè xiào shí, shǒu lǐ tuō zhe guān dài páo fú, kǒu zhōng hè dào: diàn xià yǒu zhǐ, shù chéng zhī jié wú zuì, zhe jí guān dài lái xiāng jiàn. shuō wán, xiào wèi rú fēi jiāng chéng zhī jié bǎng fù qù le, yào tì tā guān dài. chéng mǔ jiàn shuō, rú fēi guì zài dì shàng, duì tiān kòu shǒu dào: yuàn diàn xià tài píng yī tǒng, wàn shòu wú jiāng. yǐn de zhòng rén yòu xiào qǐ lái. chéng zhī jié zhe le yī fú, chuān hǎo le páo dài, biàn yào bài mǔ qīn yǔ qín bó mǔ. chéng mǔ zhǐ zhù dào: ér qiě bù bì bài wǒ, kuài jìn xī fǔ qù kòu xiè qín wáng, zhè yàng kuān ēn dà dù de míng zhǔ, nǐ xū yào jǐn zhōng qù bào tā, lǎo shēn jiù sǐ yě míng mù dì le. zhī jié jiàn shuō, bù gǎn wéi mìng, rú fēi de gēn le chà guān, lái jìn xī fǔ. shí qín wáng zài jí xián táng, yǔ zhòng móu shì tán bīng yì lùn. zhǐ jiàn xiào wèi lái fù mìng shuō dào, qín shū bǎo mǔ jiù yào jiàn diàn xià lái, chéng zhī jié mǔ rú hé kòu shǒu xiè zhù. qín wáng xiào xiàng wèi zhēng yǔ liú wén jìng dào: xìng shì gū xiān chāi rén qù shè tā, ruò qín mǔ dào lái, jiù bù jiàn qíng le.
正說時,只見一個差官,跟着三四個校時,手裡托着冠帶袍服,口中喝道:「殿下有旨,恕程知節無罪,着即冠帶來相見。」說完,校尉如飛將程知節綁縛去了,要替他冠帶。程母見說,如飛跪在地上,對天叩首道:「願殿下太平一統,萬壽無疆。」引得眾人又笑起來。程知節着了衣服,穿好了袍帶,便要拜母親與秦伯母。程母止住道:「兒且不必拜我,快進西府去叩謝秦王,這樣寬恩大度的明主,你須要盡忠去報他,老身就死也瞑目的了。」知節見說,不敢違命,如飛的跟了差官,來進西府。時秦王在集賢堂,與眾謀士談兵議論。只見校衛來復命說道,秦叔寶母就要見殿下來,程知節母如何叩首謝祝。秦王笑向魏徵與劉文靜道:「幸是孤先差人去赦他,若秦母到來,就不見情了。」
huà wèi shuō wán, nà chà guān jìn lái bǐng chéng zhī jié zài shuài fǔ mén shǒu hòu zhǐ. qín wáng dào: jiào tā dào xī táng lái. xī táng yuán shì xī fǔ huì bīn zhī suǒ. chà guān zǎo yǐn chéng zhī jié zhàn zài jiē qián cì hou. zhǐ jiàn qín wáng duó jiāng chū lái, chéng zhī jié rú fēi guì xiàng qián chuí lèi shuō dào: chén yǒu yǎn wú tóng, yǐ zhì dāng nián bù shí yīng xióng zhī zhǔ, huò zuì nán táo. jīn suī méng sī shè, fǎn dǎng shēng cán. qín wáng zì xià jiē lái chān tā qǐ lái dào: gāng cái shì jūn zhī yì ěr, gū jiǔ zhī qīng nǎi zhōng zhí zhī shì, yuàn qīng jiāng lái shì táng rú shì wèi zú yǐ. zhī jié dào: chén méng diàn xià huàn mǔ lóng sī, gǎn bù juān qū yǐ bào! qín wáng wèn qǐ zhī jié yǔ wáng shì chōng dāng rì zhēng zhàn zhī shì, zhī jié bèi xì shù le yī biàn. qín wáng yòu wèn: kě céng jiàn shū bǎo. mào gōng? zhī jié dào: chén zì zhàn bài zhī hòu, jiàn wèi gōng jiàng táng, chén jí wǎng wǎ gǎng. yī wén mǔ xìn, xīng yè zhì cǐ, shí wèi zēng huì zhe qín xú èr yǒu. chén gǎn diàn xià hóng ēn, wú yóu yǐ bào, chén yǒu xīn fù bù qǔ yī èr qiān, shàng zài běi máng yǎn shī, dài chén qù zhāo lái, bìng xié qín xú zhū dì xiōng lái guī táng, wèi zhī diàn xià kě róng chén qù fǒu? qín wáng jiàn shuō, dà xǐ dào: gū yǒu hé bù róng? rú cǐ zú jiàn qīng zhī zhōng zhēn dàn xū cháo jiàn guò le shèng shàng, qīng xū zòu míng, kàn shèng shàng zhǐ yì rú hé. zhī jié lǐng nuò. qín wáng jí mìng chà guān, yǐn tā jìn cháo miàn shèng.
話未說完,那差官進來稟程知節在帥府門首候旨。秦王道:「叫他到西堂來。」西堂原是西府會賓之所。差官早引程知節站在階前伺候。只見秦王踱將出來,程知節如飛跪向前垂淚說道:「臣有眼無瞳,以致當年不識英雄之主,獲罪難逃。今雖蒙思赦,反黨生慚。」秦王自下階來攙他起來道:「剛才試君之意耳,孤久知卿乃忠直之士,願卿將來事唐如事魏足矣。」知節道:「臣蒙殿下豢母隆思,敢不捐軀以報!」秦王問起知節與王世充當日征戰之事,知節備細述了一遍。秦王又問:「可曾見叔寶。懋功?」知節道:「臣自戰敗之後,見魏公降唐,臣即往瓦崗。一聞母信,星夜至此,實未曾會着秦、徐二友。臣感殿下鴻恩,無由以報,臣有心腹部曲一二千,尚在北邙、偃師,待臣去招徠,並偕秦、徐諸弟兄來歸唐,未知殿下可容臣去否?」秦王見說,大喜道:「孤有何不容?如此足見卿之忠貞;但須朝見過了聖上,卿須奏明,看聖上旨意如何。」知節領諾。秦王即命差官,引他進朝面聖。
zhī jié jí biàn cí le qín wáng, chū lái cháo jiàn táng dì. táng dì jiàn tā xiàng mào kuí wú, yán yǔ shuǎng zhí, jí cì tā wèi hǔ yì dà jiāng jūn, jiān xī fǔ xíng jūn zǒng guǎn, suǒ zòu shì yí, xī tīng qín wáng zhǔ cái. zhī jié xiè ēn chū cháo, chóng xīn yòu dào xī fǔ lái, xiè guò le ēn, máng dào yù suǒ bài jiàn lǎo mǔ, bìng qín bó mǔ jì zhāng shì fū rén. qín huái yù yě chū lái bài jiàn le. yī jiā huān jù. guò le yī xiǔ, míng zǎo zhī jié biàn cí bié le qín wáng, shù zhuāng qǐ xíng. qián rì jìn zhǎng ān shí, jiǔ sǐ yī shēng. rú jīn chū zhǎng ān, qīng qiú féi mǎ, pú cóng suí xíng, bǐ qián dà bù xiāng tóng, yī jìng wǎng dōng dōu jìn fā. zhè shì:
知節即便辭了秦王,出來朝見唐帝。唐帝見他相貌魁梧,言語爽直,即賜他為虎翼大將軍,兼西府行軍總管,所奏事宜,悉聽秦王主裁。知節謝恩出朝,重新又到西府來,謝過了恩,忙到寓所拜見老母,並秦伯母暨張氏夫人。秦懷玉也出來拜見了。一家歡聚。過了一宿,明早知節便辭別了秦王,束裝起行。前日進長安時,九死一生。如今出長安,輕裘肥馬,僕從隨行,比前大不相同,一徑往東都進發。這是:
yīn gǎn xīn zhī jǐ, lái xún jiù lǚ méng.
因感新知己,來尋舊侶盟。
rú jīn zài shuō lǐ mì, zì cóng bèi qín wáng xiū rǔ zhī hòu, měi rì tuì guī xíng fǔ, zuò wò bù ān, yōu xíng yú sè. zuǒ yòu bào chéng zhī jié dào lái, lǐ mì xīn shàng zhǐ wàng tā lái tàn wàng, fǎng wèn yī fǎng wèn dōng dōu xiāo xī. qǐ liào zhī jié jìng bù lái jiàn. wèi jí sān sì rì, bào shuō táng dì fēng tā jué hǔ yì jiāng jūn, yòu chà chū zhǎng ān qù le. lǐ mì xīn zhōng qì mèn, máng duì wáng bó dāng yǔ tóng lái jiāng shì dào: chéng zhī jié shì gū jiù chén, tā dào le liǎng sān rì, jìng bù lái kàn gū yī miàn. rén qíng zhī báo, yī zhì yú cǐ. jīn táng zhǔ cì le tā guān jué, yòu chū zhǎng ān qù le, xiǎng bì tā cǐ qù shōu shí jiù shí bīng zú, yǐ lái zhù táng. wǒ men zài cǐ jiān zuò shǒu sǐ, yǒu hé chū tóu rì zi? lǐ mì zhū jiāng shì, dāng shí gōng chéng lüě dì, yǐ zhe jīn bó lái dé yì, yě yòng dé yì, zì rù guān lái, yě dōu zī yòng bù zú, gè bù xiāng ān. jīn jiàn lǐ mì yǒu qù zhì, dà jiā jì yì dào: xú shì jī xiàn zài lí yáng, zhāng shàn xiāng zài yī zhōu, shū bǎo shì xìn, xiǎng yǐ píng dìng xiāo xiǎn, bì guī wǎ gǎng xióng xìn zhū rén zài luò. míng gōng hái kě yǒu wèi, hé kǔ zài cǐ bié rén yǎn xià tǎo qì? wáng bó dāng yě dào: zhèng dāng rú cǐ. lǐ mì dào: hái shì zòu zhī táng zhǔ, zhǐ shuō yào wǎng shān dōng, shōu gù shí bù qǔ hái shì gè rén sī zǒu dào guān wài qǔ qí? jiǎ rùn fǔ dào: cǐ shì bù tuǒ. zhǔ shàng dài míng gōng shén hòu. kuàng guó jiā xìng míng zhù zài tú chèn, tiān xià zhōng dāng yī tǒng. míng gōng jì yǐ wěi zhì, fù shēng yì tú, shèng yàn shī shǐ wàn bǎo děng xióng shǒu guān wài, cǐ shì cháo fā, bǐ bì xī zhì. suī huò chū guān, bīng qǐ xiá jí? yī chēng pàn nì, shuí fù néng róng? wèi míng gōng jì, bù ruò ān shǒu, xú sī qí biàn, kě yǐ wàn quán. mì nù dào: qīng nǎi wú xīn fù, hé yán rú shì! bù tóng xīn zhě, dāng zhǎn ér hòu xíng. rùn fǔ qì dào: zì dí sī tú bèi lù zhī hòu, rén jiē wèi míng gōng qì ēn wàng běn, shàng xià lí xīn. jīn zòng bēn wáng, shuí kěn fù yǐ suǒ yǒu zhī bīng, gǒng shǒu wěi gōng hū? liǔ xì hé ēn shū hòu, gù gǎn shēn yán bù huì, yuàn míng gōng shú sī zhī. ruò míng gōng yǒu suǒ cuò shēn, jiǎ liǔ yì hé cí jiù lù. mì dà nù, bá jiàn yù jī zhī. wáng bó dāng děng lì quàn nǎi zhǐ. zǔ jūn yàn dào: yī chén xiǎng lái, bù ruò tōng zhī liǎo gōng zhǔ, qián chū zhǎng ān. qín wáng jí zhī, chāi rén lái zǔ, gōng zhǔ zài nà lǐ, liàng nán jiā hài. cǐ hàn liú xiān zhǔ zhuàn wú fū rén guī hàn zhī jì, wèi zhī míng gōng yǐ wèi hé rú?
如今再說李密,自從被秦王羞辱之後,每日退歸邢府,坐臥不安,憂形於色。左右報程知節到來,李密心上指望他來探望,訪問一訪問東都消息。豈料知節竟不來見。未及三四日,報說唐帝封他爵虎翼將軍,又差出長安去了。李密心中氣悶,忙對王伯當與同來將士道:「程知節是孤舊臣,他到了兩三日,竟不來看孤一面。人情之薄,一至於此。今唐主賜了他官爵,又出長安去了,想必他此去收拾舊時兵卒,以來助唐。我們在此間坐守死,有何出頭日子?」李密諸將士,當時攻城掠地,倚着金帛來得易,也用得易,自入關來,也都資用不足,各不相安。今見李密有去志,大家計議道:「徐世勣現在黎陽,張善相在伊州,叔寶、士信,想已平定蕭銑,必歸瓦崗;雄信諸人在洛。明公還可有為,何苦在此別人眼下討氣?」王伯當也道:「正當如此。」李密道:「還是奏知唐主,只說要往山東,收故時部曲;還是各人私走到關外取齊?」賈潤甫道:「此事不妥。主上待明公甚厚。況國家姓名著在圖讖,天下終當一統。明公既已委質,復生異圖,盛彥師、史萬寶等雄守關外,此事朝發,彼必夕至。雖或出關,兵豈暇集?一稱叛逆,誰復能容?為明公計,不若安守,徐思其便,可以萬全。」密怒道:「卿乃吾心腹,何言如是!不同心者,當斬而後行。」潤甫泣道:「自翟司徒被戮之後,人皆為明公棄恩忘本,上下離心。今縱奔亡,誰肯復以所有之兵,拱手委公乎?柳系荷恩殊厚,故敢深言不諱,願明公熟思之。若明公有所措身,賈柳亦何辭就戮。」密大怒,拔劍欲擊之。王伯當等力勸乃止。祖君彥道:「依臣想來,不若通知了公主,潛出長安。秦王即知,差人來阻,公主在那裡,諒難加害。此漢劉先主賺吳夫人歸漢之計,未知明公以為何如?」
dà jiā jì yì wèi dìng, lǐ mì hán nù jìn nèi. dú gū gōng zhǔ dào: dà zhàng fū dāng jīn huái lěi luò, qiè jiàn jūn jiā hé duō bù yù zhī sè? lǐ mì dào: wǒ yǒu yī yán, yù yǔ rǔ shāng zhuó, wèi zhī kě fǒu? dú gū gōng zhǔ dào: fū fù zhī jiān, yǒu hé bì jì? lǐ mì dào: wú yù bèi táng ér xíng, zhǐ lǜ rǔ qiān xīn, bù rěn xiāng qì, yì yù yǔ rǔ tóng háng, wèi zhī kě fǒu? dú gū gōng zhǔ dào: shì hé yán qīn? wú xiōng shòu rǔ zhī jiàng, jué jūn shàng gōng, yòu niàn jūn wú jiā, cì qiè wèi hūn, chǒng juàn zhī ēn, kě wèi fù guì jí yǐ. jīn xí shàng wèi nuǎn, bù sī bào dé, fǎn yǒu yì zhì, gǒu yǒu rén xīn, bì bù zhì cǐ. lǐ mì dào: zhǔ shàng ēn chǒng suī hòu, rǔ zhí rǔ wǒ tài shèn. jīn shì bù liǎng lì, qiě wǎng shān dōng, shōu shí shì zú, zài liú hòu jǔ. kuàng fù rén zhī shēn, cóng fū wèi róng. rǔ xīn bù yǔn, mò fēi yì yǒu yì zhì me? gōng zhǔ jiàn shuō, jí tuò qí miàn dào: wú yǐ rǔ wèi hǎo rén, jǐn xīn bào guó, bù yì rú cǐ bù zhōng bù yì, cǐ shēng yǒu hé yǐ lài? lǐ mì jiàn shuō, dēng shí shā qì mǎn miàn, xìng xǐ páng biān yǒu gè gōng nú, shàn cì rén yì, máng shàng qián jiě shuō dào: fù mǎ xī nù, cǐ yì wú jiā gōng zhǔ nián qīng, bù zhī dà yì. gǔ rén shuō dé hǎo: fū chàng fù suí, wú wéi fū zǐ, yǐ shùn wèi zhèng, qiè fù zhī dào yě. fù mǎ jì yǒu cǐ yán, hái dāng shú shāng, xú xú ér xíng, qǐ kě yīn yī yán zhī jiān, yǒu shāng kàng lì zhī qíng? lǐ mì jiàn zhè gōng nú shuō le zhè jǐ jù, bǎ qì xiāo le yī bàn, zǒu chū wài lái. zǔ jūn yàn wèn dào: míng gōng gāng cái jìn qù, kě céng yǔ gōng zhǔ shāng zhuó? lǐ mì hèn dào: shì jiān wǒ lüè tán jǐ jù, bù xián zhī fù fǎn zé wǒ bù zhōng bèi dé, wǒ jǐ yù shǒu rèn zhī, gù zǒu chū lái. wáng bó dāng dào: fēng shēng yǐ lòu, bù hǎo le, huò jiāng zhì yǐ! lǐ mì dào: jì jiāng ān chū? zǔ jūn yàn dào: yào qù dà jiā jí biàn qǐ shēn, rú zài chí yán, jí nán lí zhǎng ān yǐ! lǐ mì jiàn shuō, máng jiāng nèi mén fēng suǒ, jiào wáng bó dāng huàn qí tóng lái zhū jiāng, shōu shí xíng zhuāng qì xiè. gòng yǒu liù shí yú rén, bù děng tiān míng, jìng chū běi mén ér qù. mén jūn máng lái bào zhī qín wáng. qín wáng dà nù, rú fēi zì dào xíng fǔ zhōng lái kàn, zhǐ jiàn nèi mén chóng chóng fēng suǒ. máng jiào rén kāi le, jiàn le dú gū gōng zhǔ. gōng zhǔ jiāng yè lái zhī yán, shù le yī biàn. qín wáng tīng jiàn, yǎo yá qiè chǐ, rú fēi zòu rú táng dì. táng dì yì nù, jí yù qiǎn jiāng zhuī qín. liú wén jìng dào: hé bì dòng bīng? zhǐ xiāo fā hǔ pái chuán yù gè dì fāng zǒng guǎn, ruò lǐ mì lǐng zhòng guò guān, bì xū shēng qín jiě lái zhèng fǎ, kàn tā táo dào nà lǐ qù? táng dì chēng shàn, jí fā chū hǔ pái lái, xīng shǐ zhī huì gè guān.
大家計議未定,李密含怒進內。獨孤公主道:「大丈夫當襟懷磊落,妾見君家何多不豫之色?」李密道:「我有一言,欲與汝商酌,未知可否?」獨孤公主道:「夫婦之間,有何避忌?」李密道:「吾欲背唐而行,只慮汝牽心,不忍相棄,意欲與汝同行,未知可否?」獨孤公主道:「是何言欽?吾兄受汝之降,爵君上公,又念君無家,賜妾為婚,寵眷之恩,可謂富貴極矣。今席尚未暖,不思報德,反有異志,苟有人心,必不至此。」李密道:「主上恩寵雖厚,汝侄辱我太甚。今勢不兩立,且往山東,收拾士卒,再留後舉。況婦人之身,從夫為榮。汝心不允,莫非亦有異志麼?」公主見說,即唾其面道:「吾以汝為好人,盡心報國,不意如此不忠不義,此生有何倚賴?」李密見說,登時殺氣滿面,幸喜旁邊有個宮奴,善伺人意,忙上前解說道:「駙馬息怒,此亦吾家公主年輕,不知大義。古人說得好:夫唱婦隨,無違夫子,以順為正,妾婦之道也。駙馬既有此言,還當熟商,徐徐而行,豈可因一言之間,有傷伉儷之情?」李密見這宮奴說了這幾句,把氣消了一半,走出外來。祖君彥問道:「明公剛才進去,可曾與公主商酌?」李密恨道:「適間我略談幾句,不賢之婦反責我不忠背德,我幾欲手刃之,故走出來。」王伯當道:「風聲已漏,不好了,禍將至矣!」李密道:「計將安出?」祖君彥道:「要去大家即便起身,如再遲延,即難離長安矣!」李密見說,忙將內門封鎖,叫王伯當喚齊同來諸將,收拾行裝器械。共有六十餘人,不等天明,竟出北門而去。門軍忙來報知秦王。秦王大怒,如飛自到邢府中來看,只見內門重重封鎖。忙叫人開了,見了獨孤公主。公主將夜來之言,述了一遍。秦王聽見,咬牙切齒,如飛奏如唐帝。唐帝亦怒,即欲遣將追擒。劉文靜道:「何必動兵?只消發虎牌傳諭各地方總管,若李密領眾過關,必須生擒解來正法,看他逃到那裡去?」唐帝稱善,即發出虎牌來,星使知會各關。
qiě shuō lǐ mì yǔ wáng bó dāng zhòng rén, dài xīng ér wǎng, mǎ bù tíng tí. bù duō jǐ rì, chū le tóng guān, guò le lán tián. lǐ mì duì zhòng rén dào: wú men ruò yào dào yī zhōu zhāng shàn xiāng chù, xū zǒu xiǎo lù biàn jié ruò yào wǎng lí yáng xú shì jī chù, xū zǒu dà lù. jiǎ rùn fǔ dào: qián tú yù jiā nán xíng, jù wú jiàn shí, wú men gāi yún liǎng duì zǒu, yī duì zǒu lí yáng, yī duì zǒu yī zhōu. lǐ mì dào: zhè yě shuō dé shì. nǐ yǔ zǔ jūn yàn zǒu dà lù, wǎng lí yáng wú yǔ bó dāng zǒu xiǎo lù, wǎng yī zhōu. dào le, dà jiā chāi rén zhī huì biàn shì. yīn cǐ jiǎ rùn fǔ tóng zǔ jūn yàn yī èr shí rén, zǒu dà lù qù le.
且說李密與王伯當眾人,帶星而往,馬不停蹄。不多幾日,出了潼關,過了藍田。李密對眾人道:「吾們若要到伊州張善相處,須走小路便捷;若要往黎陽徐世勣處,須走大路。」賈潤甫道:「前途愈加難行,據吾見識,吾們該勻兩隊走,一隊走黎陽,一隊走伊州。」李密道:「這也說得是。你與祖君彥走大路,往黎陽;吾與伯當走小路,往伊州。到了,大家差人知會便是。」因此賈潤甫同祖君彥一二十人,走大路去了。
lǐ mì tóng wáng bó dāng sān shí yú rén, yòu zǒu le jǐ rì, dào le táo lín xiàn dì fāng. táo lín xiàn xiàn guān fāng zhèng zhì, shì gè xián néng zhī shì, jiàn zhè xiē rén chéng yè yào chuān chéng guò, xīn zhōng yí huò, jiào jūn shì zhe shí pán bó, bì yào jiǎn kàn xíng náng. lǐ mì shǒu xià piān jiāng yǔ zhòng bīng zú, yuán shì qiáng dào chū shēn, yě xìng bù gǎi, jiàn zhè xiǎo xiǎo yī xiàn zhè bān yán jī, dà jiā bù gān, dēng shí xìng qǐ, bá chū dāo lái kǎn shā mén jūn, yī yōng jìn chéng. wáng bó dāng máng yào zhǐ zhù, nà lǐ jìn zhǐ dé zhù? xià dé xiàn guān fāng zhèng zhì, táo rén xióng zhōu qù le. wèi jiā bīng jiāng jìn le chéng, jiàn wú rén zǔ lán, náng zī jiǔ xū, shuǎng lì bǎ cāng kù jié lüè yī kōng. zhù le yī xiāo, rán hòu qǐ shēn. fāng zhèng zhì yí dào xióng zhōu, bǎ qián shì shù yǔ zhèn shǒu jiāng jūn shǐ wàn bǎo zhī dào. wàn bǎo jīng huáng wú jì, zǒng guǎn xióng yàn shī dào: bù nán, wǒ zì yǒu cè zhǐ xū shù shí rén mǎ, zì néng qǔ tā shǒu jí. shǐ wàn bǎo zài sān wèn shí, shèng yàn shī bù kěn shuō pò. shí lǐ mì yǐ wèi guān bīng bì jié luò zhōu, shān lù wú rén zǔ dǎng, qí zhe mǎ lǐng zhè gān rén huǎn xíng. qià dào xióng ěr shān nán shān xià, yī tiáo lù zuǒ páng gāo shān, yī lín shēn xī. lǐ mì yǔ wáng bó dāng cè mǎ xiān zǒu, bù gù zuǒ yòu. zhǐ tīng dé yī shēng pào xiǎng, shān shàng shù cóng lǐ jiàn rú fēi huáng, jìn tuì bù néng. kuàng shēn shàng yòu wú jiǎ zhòu, shān gǔ lǐ xī zhōng, yòu yǒu fú bīng shā chū jié zhù qián hòu. kě lián bó dāng jí bù néng dí, pīn mìng bào zhù lǐ mì zhī shēn, bǎi bān zhē hù. èr rén jìng sǐ yú luàn jiàn zhī xià. bèi fú bīng xiāo le shǒu jí, shōu le shī hái, zòu jié táng dì. táng dì dà xǐ, mìng jiāng liǎng kē shǒu jí, xuán yú gān shǒu, shì cáo shì zhòng, xié qiè zhě yí sān zú. zhèng shì:
李密同王伯當三十餘人,又走了幾日,到了桃林縣地方。桃林縣縣官方正治,是個賢能之士,見這些人乘夜要穿城過,心中疑惑,叫軍士着實盤駁,必要檢看行囊。李密手下偏將與眾兵卒,原是強盜出身,野性不改,見這小小一縣這般嚴緝,大家不甘,登時性起,拔出刀來砍殺門軍,一擁進城。王伯當忙要止住,那裡禁止得住?嚇得縣官方正治,逃人熊州去了。魏家兵將進了城,見無人阻攔,囊資久虛,爽利把倉庫劫掠一空。住了一宵,然後起身。方正治一到熊州,把前事述與鎮守將軍史萬寶知道。萬寶驚惶無計,總管熊彥師道:「不難,我自有策;只須數十人馬,自能取他首級。」史萬寶再三問時,盛彥師不肯說破。時李密以為官兵必截洛州,山路無人阻擋,騎着馬領這干人緩行。恰到熊耳山南山下,一條路左旁高山,一臨深溪。李密與王伯當策馬先走,不顧左右。只聽得一聲炮響,山上樹叢里箭如飛蝗,進退不能。況身上又無甲冑,山谷里溪中,又有伏兵殺出截住前後。可憐伯當急不能敵,拼命抱住李密之身,百般遮護。二人竟死於亂箭之下。被伏兵梟了首級,收了屍骸,奏捷唐帝。唐帝大喜,命將兩顆首級,懸於竿首,市曹示眾,攜竊者夷三族。正是:
yǒu cái bù shàn yòng, nǎi wèi cái suǒ shǐ.
有才不善用,乃為才所使。
bù jí chéng yǔ qín, fāng míng chuí qīng shǐ.
不及程與秦,芳名垂青史。