sūn zǐ yuē: dì xíng yǒu tōng zhě, yǒu guà zhě, yǒu zhī zhě, yǒu ài zhě, yǒu xiǎn zhě, yǒu yuǎn zhě. wǒ kě yǐ wǎng, bǐ kě yǐ lái, yuē tōng tōng xíng zhě, xiān jū gāo yáng, lì liáng dào, yǐ zhàn zé lì. kě yǐ wǎng, nán yǐ fǎn, yuē guà guà xíng zhě, dí wú bèi, chū ér shèng zhī dí ruò yǒu bèi, chū ér bù shèng, nán yǐ fǎn, bù lì. wǒ chū ér bù lì, bǐ chū ér bù lì, yuē zhī zhī xíng zhě, dí suī lì wǒ, wǒ wú chū yě yǐn ér qù zhī, lìng dí bàn chū ér jī zhī, lì. ài xíng zhě, wǒ xiān jū zhī, bì yíng zhī yǐ dài dí ruò dí xiān jū zhī, yíng ér wù cóng, bù yíng ér cóng zhī. xiǎn xíng zhě, wǒ xiān jū zhī, bì jū gāo yáng yǐ dài dí ruò dí xiān jū zhī, yǐn ér qù zhī, wù cóng yě. yuǎn xíng zhě, shì jūn, nán yǐ tiǎo zhàn, zhàn ér bù lì. fán cǐ liù zhě, dì zhī dào yě jiāng zhī zhì rèn, bù kě bù chá yě.
孙子曰:地形有通者,有挂者,有支者,有隘者,有险者,有远者。我可以往,彼可以来,曰通;通形者,先居高阳,利粮道,以战则利。可以往,难以返,曰挂;挂形者,敌无备,出而胜之;敌若有备,出而不胜,难以返,不利。我出而不利,彼出而不利,曰支;支形者,敌虽利我,我无出也;引而去之,令敌半出而击之,利。隘形者,我先居之,必盈之以待敌;若敌先居之,盈而勿从,不盈而从之。险形者,我先居之,必居高阳以待敌;若敌先居之,引而去之,勿从也。远形者,势均,难以挑战,战而不利。凡此六者,地之道也;将之至任,不可不察也。
gù bīng yǒu zǒu zhě, yǒu chí zhě, yǒu xiàn zhě, yǒu bēng zhě, yǒu luàn zhě, yǒu běi zhě. fán cǐ liù zhě, fēi tiān zhī zāi, jiāng zhī guò yě. fū shì jūn, yǐ yī jī shí, yuē zǒu zú qiáng lì ruò, yuē chí, lì qiáng zú ruò, yuē xiàn dà lì nù ér bù fú, yù dí duì ér zì zhàn, jiāng bù zhī qí néng, yuē bēng jiāng ruò bù yán, jiào dào bù míng, lì zú wú cháng, chén bīng zòng héng, yuē luàn jiāng bù néng liào dí, yǐ shǎo hé zhòng, yǐ ruò jī qiáng, bīng wú xuǎn fēng, yuē běi. fán cǐ liù zhě, bài zhī dào yě jiāng zhī zhì rèn, bù kě bù chá yě.
故兵有走者,有弛者,有陷者,有崩者,有乱者,有北者。凡此六者,非天之灾,将之过也。夫势均,以一击十,曰走;卒强吏弱,曰弛,吏强卒弱,曰陷;大吏怒而不服,遇敌怼而自战,将不知其能,曰崩;将弱不严,教道不明,吏卒无常,陈兵纵横,曰乱;将不能料敌,以少合众,以弱击强,兵无选锋,曰北。凡此六者,败之道也;将之至任,不可不察也。
fū dì xíng zhě, bīng zhī zhù yě. liào dí zhì shèng, jì xiǎn è yuǎn jìn, shàng jiàng zhī dào yě. zhī cǐ ér yòng zhàn zhě bì shèng, bù zhī cǐ ér yòng zhàn zhě bì bài.
夫地形者,兵之助也。料敌制胜,计险厄远近,上将之道也。知此而用战者必胜,不知此而用战者必败。
gù zhàn dào bì shèng, zhǔ yuē wú zhàn, bì zhàn kě yě zhàn dào bù shèng, zhǔ yuē bì zhàn, wú zhàn kě yě. gù jìn bù qiú míng, tuì bù bì zuì, wéi rén shì bǎo, ér lì hé yú zhǔ, guó zhī bǎo yě.
故战道必胜,主曰无战,必战可也;战道不胜,主曰必战,无战可也。故进不求名,退不避罪,唯人是保,而利合于主,国之宝也。
shì zú rú yīng ér, gù kě yǔ zhī fù shēn xī shì zú rú ài zǐ, gù kě yǔ zhī jù sǐ. hòu ér bù néng shǐ, ài ér bù néng lìng, luàn ér bù néng zhì, pì ruò jiāo zǐ, bù kě yòng yě.
视卒如婴儿,故可与之赴深溪;视卒如爱子,故可与之俱死。厚而不能使,爱而不能令,乱而不能治,譬若骄子,不可用也。
zhī wú zú zhī kě yǐ jī, ér bù zhī dí zhī bù kě jī, shèng zhī bàn yě zhī dí zhī kě jī, ér bù zhī wú zú zhī bù kě yǐ jī, shèng zhī bàn yě zhī dí zhī kě jī, zhī wú zú zhī kě yǐ jī, ér bù zhī dì xíng zhī bù kě yǐ zhàn, shèng zhī bàn yě. gù zhī bīng zhě, dòng ér bù mí, jǔ ér bù qióng. gù yuē: zhī bǐ zhī jǐ, shèng nǎi bù dài zhī tiān zhī dì, shèng nǎi bù qióng.
知吾卒之可以击,而不知敌之不可击,胜之半也;知敌之可击,而不知吾卒之不可以击,胜之半也;知敌之可击,知吾卒之可以击,而不知地形之不可以战,胜之半也。故知兵者,动而不迷,举而不穷。故曰:知彼知己,胜乃不殆;知天知地,胜乃不穷。