dà hé zhōng, chù shì xiāo kuàng, zì luò dōng yóu, zhì xiào yì guǎn, yè qì yú shuāng měi tíng. shí yuè lǎng fēng qīng, kuàng shàn qín, suì qǔ qín dàn zhī. yè bàn, diào shén kǔ. é wén luò shuǐ zhī shàng, yǒu zhǎng tàn zhě, jiàn xiāng bī, nǎi yī měi rén. kuàng yīn shě qín ér yī zhī yuē: bǐ hé rén sī? nǚ yuē: luò pǔ shén nǚ yě. xī chén sī wáng yǒu fù, zi bù yì yé?
大和中,處士蕭曠,自洛東遊,至孝義館,夜憩於雙美亭。時月朗風清,曠善琴,遂取琴彈之。夜半,調甚苦。俄聞洛水之上,有長嘆者,漸相逼,乃一美人。曠因舍琴而揖之曰:「彼何人斯?」女曰:「洛浦神女也。昔陳思王有賦,子不憶耶?」
kuàng yuē: rán.
曠曰:「然。」
kuàng yòu wèn yuē: huò wén luò shén jí zhēn huáng hòu, xiè shì, chén sī wáng yù qí pò yú luò bīn, suì wèi gǎn zhēn fù, hòu jué shì zhī bù zhèng, gǎi wèi luò shén fù, tuō yì yú wàng fēi, yǒu zhī hū?
曠又問曰:「或聞洛神即甄皇后,謝世,陳思王遇其魄於洛濱,遂為《感甄賦》,後覺事之不正,改為《洛神賦》,托意於忘妃,有之乎?」
nǚ yuē: yǒu zhī, qiè jí zhēn hòu yě, wèi mù chén sī wáng zhī cái diào, wén dì nù ér yōu sǐ, hòu jīng pò yù wáng yú luò shuǐ zhī shàng, xù qí yuān yì yīn gǎn ér fù zhī, jué shì bù diǎn, yì qí tí, nǎi bù móu yǐ.
女曰:「有之,妾即甄后也,為慕陳思王之才調,文帝怒而幽死,後精魄遇王於洛水之上,敘其冤抑;因感而賦之,覺事不典,易其題,乃不繆矣。」
é yǒu shuāng huán, dài yīn xí. jù jiǔ yáo ér zhì. wèi kuàng yuē: qiè wèi yuán jiā xīn fù shí, xìng hǎo gǔ qín, měi dàn zhì bēi fēng jí sān xiá liú quán, wèi cháng bù jǐn xī ér zhǐ. shì wén jūn qín yùn qīng yǎ, yuàn yī tīng zhī.
俄有雙鬟,待茵席。具酒肴而至。謂曠曰:「妾為袁家新婦時,性好鼓琴,每彈至《悲風》及《三峽流泉》,未嘗不盡夕而止。適聞君琴韻清雅,願一聽之。」
kuàng nǎi dàn bié hè cāo jí bēi fēng, shén nǚ zhǎng tàn yuē: zhēn cài zhōng láng zhī chóu yě!
曠乃彈《別鶴操》及《悲風》,神女長嘆曰:「真蔡中郎之儔也!」
wèn kuàng yuē: chén sī wáng luò shén fù rú hé?
問曠曰:「陳思王《洛神賦》如何?」
kuàng yuē: zhēn tǐ wù liú liàng, wèi liáng zhāo míng zhī jīng xuǎn ěr.
曠曰:「真體物瀏亮,為梁昭明之精選爾。」
nǚ wēi xiào yuē: zhuàng qiè zhī jǔ zhǐ yún, piān ruò jīng hóng, wǎn ruò yóu lóng, dé wú shū yǐ?
女微笑曰:「狀妾之舉止雲,『翩若驚鴻,婉若游龍,』得無疏矣?」
kuàng yuē: chén sī wáng zhī jīng pò, jīn hé zài?
曠曰:「陳思王之精魄,今何在?」
nǚ yuē: jiàn wèi zhē xū guó wáng.
女曰:「見為遮須國王。」
kuàng yuē: hé wèi zhē xū guó?
曠曰:「何謂遮須國?」
nǚ yuē: liú cōng zi sǐ ér fù shēng, yǔ qí fù yuē: yǒu rén gào mǒu yún: zhē xū guó jiǔ wú zhǔ, dài rǔ fù lái zuò zhǔ., jí cǐ guó shì yě.
女曰:「劉聰子死而復生,語其父曰:「有人告某云:遮須國久無主,待汝父來作主。,即此國是也。」
é yǒu yī qīng yī, yǐn yī nǚ, yuē: zhī xiāo niáng zǐ zhì yǐ.
俄有一青衣,引一女,曰:「織綃娘子至矣。」
shén nǚ yuē: luò pǔ lóng jūn zhī chù nǚ, shàn zhī xiāo yú shuǐ fǔ, shì lìng zhào zhī ěr.
神女曰:「洛浦龍君之處女,善織綃於水府,適令召之爾。」
kuàng yīn yǔ zhī xiāo yuē: jìn rì rén shì, huò chuán liǔ yì líng yān zhī shì, yǒu zhī hū?
曠因語織綃曰:「近日人世,或傳柳毅靈煙之事,有之乎?」
nǚ yuē: shí dé qí sì wǔ ěr, yú jiē shì cí, bù kě huò yě.
女曰:「十得其四五爾,余皆飾詞,不可惑也。」
kuàng yuē: huò wén yóu wèi tiě, yǒu zhī hū?
曠曰:「或聞尤畏鐵,有之乎?」
nǚ yuē: lóng zhī shén huà, suī tiě shí jīn yù, jǐn kě tòu dá, hé dú wèi tiě hū? wèi zhě, jiāo chī bèi yě.
女曰:「龍之神化,雖鐵石金玉,盡可透達,何獨畏鐵乎?畏者,蛟螭輩也。」
kuàng yòu yuē: léi shì zi pèi fēng chéng jiàn zhì yán píng jīn, yuè rù shuǐ, huà wèi lóng, yǒu zhī hū?
曠又曰:「雷氏子佩豐城劍至延平津,躍入水,化為龍,有之乎?」
nǚ yuē: wàng yě! lóng, mù lèi jiàn nǎi jīn, jīn jì kè mù ér bù xiāng shēng, yān néng biàn huà? qǐ tóng què rù shuǐ wèi há yě jī rù shuǐ wèi shèn zāi, dàn bǎo jiàn líng wù, jīn shuǐ xiàng shēng ér rù shuǐ, léi shēng zì bù néng chén yú quán, xìn qí xià, sōu jiàn bù huò, nǎi wàng yán wèi lóng. qiě léi huàn zhǐ yán huà qù, zhāng sī kōng dàn yán zhōng hé, jù bù shuō wèi lóng, rèn jiàn zhī líng yì. qiě rén zhī gǔ zhù duàn liàn, fēi zì rán zhī wù, shì zhī zhōng bù néng wèi lóng, míng yǐ.
女曰:「妄也!龍,木類;劍乃金,金既克木而不相生,焉能變化?豈同雀入水為蛤、野雞入水為蜃哉,但寶劍靈物,金水相生而入水,雷生自不能沉於泉,信其下,搜劍不獲,乃妄言為龍。且雷煥只言化去,張司空但言終合,俱不說為龍,任劍之靈異。且人之鼓鑄鍛煉,非自然之物,是知終不能為龍,明矣。」
kuàng yòu yuē: suō huà wèi lóng, rú hé?
曠又曰:「梭化為龍,如何?」
nǚ yuē: suō, mù yě lóng běn shǔ mù, biàn huà guī mù, yòu hé guài yě?
女曰:「梭,木也;龍本屬木,變化歸木,又何怪也?」
kuàng yòu yuē: yóu zhī biàn huà rú shén, yòu hé bìng ér qiú mǎ shī huáng liáo zhī?
曠又曰:「尤之變化如神,又何病而求馬師皇療之?」
nǚ yuē: shī huáng shì shàng jiè gāo zhēn, āi mǎ zhī fù chóng xíng yuǎn, gù wèi mǎ yī, yù qí jí zhě wàn yǒu pǐ, shàng tiān jiàng jiàn, huà qí jí yú lóng chún wěn jiān, yù yàn shī huáng zhī néng. lóng hòu fù ér dēng tiān. tiān jiǎ zhī, fēi lóng zhēn yǒu bìng yě.
女曰:「師皇是上界高真,哀馬之負重行遠,故為馬醫,愈其疾者萬有匹,上天降鑒,化其疾於龍唇吻間,欲驗師皇之能。龍後負而登天。天假之,非龍真有病也。」
kuàng yòu yuē: lóng zhī shì yàn xuè, yǒu zhī hū?
曠又曰:「龍之嗜燕血,有之乎?」
nǚ yuē: lóng zhī qīng xū, shí yǐn hàng xiè, ruò shí yàn xuè, qǐ néng xíng cáng? gài shì zhě nǎi jiāo shèn bèi, wú xìn zào zuò, jiē liáng cháo sì gōng dàn wàng zhī tóng ěr. kuàng yòu yuē: lóng hé hǎo? yuē: hǎo shuì, dà jí qiān nián, xiǎo bù xià shù bǎi suì. dàn yǎng yú dòng xué, lín jiǎ jiān jù qí shā chén huò yǒu niǎo xián mù shí, yí qì qí shàng, nǎi jiǎ chāi shēng shù, zhì yú hé bào, lóng fāng jué wù, suì zhèn xùn xiū xíng, tuō qí tǐ ér rù xū wú, chéng qí shén ér guī jì miè, zì rán xíng zhī yǔ qì, suí qí huà yòng, sàn rù zhēn kōng, ruò wèi pēi yùn, ruò wèi níng jié, rú wù yǒu huǎng hū, jīng qí yǎo míng. dāng cǐ zhī shí, suī bǎi hái wǔ tǐ, jǐn kě rù yú jiè zhī xiū xíng, xiàng hé mén ér dé? nǚ yuē: gāo zhēn suǒ xiū zhī mù hé yì. shàng shì xiū zhī, xíng shén jù dá zhōng shì xiū zhī, shén chāo xíng chén xià shì xiū zhī, xíng shén jù duò. qiě dāng xiū zhī shí, qì shuǎng ér shén níng, yǒu wù chū yān, jí lǎo zi yún: huǎng huǎng hū hū, qí zhōng yǒu wù' yě. qí yú yōu wēi, bù gǎn xiè lòu, kǒng wèi shàng tiān qiǎn dī ěr. shén nǚ suì mìng zuǒ yòu chuán shāng xù yǔ, qíng kuàng ne qià, lán yàn dòng rén, ruò zuǒ qióng zhī ér yòu yù shù, qiǎn quǎn yǒng xī, gǎn chàng míng huái. kuàng yuē: yù èr xiān é yú cǐ, zhēn suǒ wèi shuāng měi tíng yě. hū wén jī míng, shén nǚ nǎi liú shī yuē: yù zhù níng sāi yì wèi gōng, zhū sī yī nòng xǐ qīng fēng, míng chén zhuī shǎng yīng chóu jì, shā zhū yān xiāo cuì yǔ gōng. zhī nà shī yuē: zhī xiāo quán dǐ shǎo huān yú, gèng quàn xiāo láng jǐn jiǔ hú, chóu jiàn yù qín dàn bié hè, yòu jiāng qīng lèi dī zhēn zhū. kuàng dá èr nǚ shī yuē: hóng lán tǔ yàn jiān yāo táo, zì xǐ xún fāng shù yǐ zāo, zhū pèi què qiáo cóng cǐ duàn, yáo tiān kōng hèn bì yún gāo. shén nǚ suì chū míng zhū cuì yǔ èr wù zèng kuàng yuē: cǐ nǎi chén sī wǔ fù yún huò cǎi míng zhū, huò shí cuì yǔ, gù yǒu sī zèng, yǐ chéng luò shén fù zhī yǒng yě.
女曰:「龍之清虛,食飲沆瀣,若食燕血,豈能行藏?蓋嗜者乃蛟蜃輩,無信造作,皆梁朝四公誕妄之同爾。」曠又曰:「龍何好?」曰:「好睡,大即千年,小不下數百歲。但仰於洞穴,鱗甲間聚其沙塵;或有鳥銜木實,遺棄其上,乃甲拆生樹,至於合抱,龍方覺悟,遂振迅修行,脫其體而入虛無,澄其神而歸寂滅,自然形之與氣,隨其化用,散入真空,若未胚腪,若未凝結,如物有恍惚,精奇杳冥。當此之時,雖百骸五體,盡可入於芥之修行,向何門而得?」女曰:「高真所修之木何異。上士修之,形神俱達;中士修之,神超形沉;下士修之,形神俱墮。且當修之時,氣爽而神凝,有物出焉,即老子云:「恍恍惚惚,其中有物'也。其於幽微,不敢泄露,恐為上天譴滴爾。」神女遂命左右傳觴敘語,情況呢洽,蘭艷動人,若左瓊枝而右玉樹,繾綣永夕,感暢冥懷。曠曰:「遇二仙娥於此,真所謂雙美亭也。」忽聞雞鳴,神女乃留詩曰:「玉箸凝腮憶魏宮,朱絲一弄洗清風,明晨追賞應愁寂,沙諸煙消翠羽宮。」織納詩曰:「織綃泉底少歡娛,更勸蕭郎盡酒壺,愁見玉琴彈《別鶴》,又將清淚滴真珠。」曠答二女詩曰:「紅蘭吐艷間夭桃,自喜尋芳數已遭,珠佩鵲橋從此斷,遙天空恨碧雲高。」神女遂出明珠、翠羽二物贈曠曰:「此乃陳思五賦雲『或采明珠,或拾翠羽』,故有斯贈,以成《洛神賦》之詠也。」
lóng nǚ chū qīng xiāo yī pǐ zèng kuàng yuē: kǔ yǒu hú rén gòu zhī, fēi wàn jīn bù kě.
龍女出輕綃一匹贈曠曰:「苦有胡人購之,非萬金不可。」
shén nǚ yuē: jūn yǒu qí gǔ yì xiāng, dāng chū shì, dàn dàn wèi báo sú, qīng jīn yǎng zhēn, qiè dāng wèi yīn zhù.
神女曰:「君有奇骨異相,當出世,但淡味薄俗,清襟養真,妾當為陰助。」
yán qì, chāo rán niè xū ér qù, wú suǒ dǔ yǐ. hòu kuàng bǎo qí zhū xiāo, duō yóu sōng yuè, yǒu rén cháng yù zhī, bèi xiě qí shì. jīn hòu shì bù fù jiàn yān.
言訖,超然躡虛而去,無所睹矣。後曠保其珠、綃,多游嵩岳,友人嘗遇之,備寫其事。今逅世不復見焉。