strong lǐ wǔ shí jiǔ yán gé wǔ shí jiǔ xiōng lǐ èr shí yī strong
礼五十九 沿革五十九 凶礼二十一
wèi gū zǐ mèi nǚ zǐ zi wú zhǔ hòu zhě fú yì zhōu hàn jìn sòng
为姑姊妹女子子无主后者服议(周 汉 晋 宋)
zhōu zhì, qí cuī bù zhàng zhōu zhāng, kūn dì xiāng wèi fú, jí gū zǐ mèi shì rén wú zhǔ zhě, yǔ sūn zhī wèi zǔ fù mǔ tóng, gū zǐ mèi bào. zé tiān zǐ wèi gū zǐ mèi nǚ zǐ zi jià yú wáng zhě hòu jí wú zhǔ zhě, qí fú yǔ shì wèi gū zǐ mèi shì rén wú zhǔ zhě tóng tiān zǐ zhī qīng dài fū wèi gū zǐ mèi nǚ zǐ zi jià yú zhū hóu jí qīng dài fū wú zhǔ zhě, yǔ shì wèi gū zǐ mèi shì rén wú zhǔ zhě tóng zhū hóu wèi gū zǐ mèi nǚ zǐ zi jià yú tiān zǐ yuán zǐ jí zhū hóu qīng dài fū wú zhǔ zhě, yǔ shì wèi gū zǐ mèi shì rén wú zhǔ zhě tóng zhū hóu zhī qīng dài fū wèi gū zǐ mèi nǚ zǐ zi wéi mìng fù wú zhǔ zhě yì rú zhī mìng fù zhī wú zhǔ zhě wèi qí kūn dì zhī wèi shì zhě yì rú zhī.
周制,齐縗不杖周章,昆弟相为服,及姑姊妹適人无主者,与孙之为祖父母同,姑姊妹报。则天子为姑姊妹女子子嫁於王者后及无主者,其服与士为姑姊妹適人无主者同;天子之卿大夫为姑姊妹女子子嫁於诸侯及卿大夫无主者,与士为姑姊妹適人无主者同;诸侯为姑姊妹女子子嫁於天子元子及诸侯卿大夫无主者,与士为姑姊妹適人无主者同;诸侯之卿大夫为姑姊妹女子子为命妇无主者亦如之;命妇之无主者为其昆弟之为士者亦如之。
hàn shí qú lǐ yì yuē:" jīng yún dài fū zhī zǐ wèi gū zǐ mèi nǚ zǐ zi wú zhǔ hòu zhě, wèi dài fū mìng fù zhě, wéi zi bù bào hé? dài shèng yǐ wéi:' wéi zi bù bào zhě, yán mìng fù bù dé jiàng, gù yǐ dài fū zhī zǐ wéi wén. wéi zi bù bào zhě, yán yóu duàn zhōu, bù dé shēn qí fú yě.' xuān dì zhì yuē:' wèi fù mǔ zhōu shì yě.'" wú shè cí yún:" shì wèi gū zǐ mèi nǚ zǐ zi shì rén wú zhǔ zhě, qí cuī zhōu."
汉石渠礼议曰:"经云大夫之子为姑姊妹女子子无主后者,为大夫命妇者,唯子不报何?戴圣以为:'唯子不报者,言命妇不得降,故以大夫之子为文。唯子不报者,言犹断周,不得申其服也。'宣帝制曰:'为父母周是也。'"(吴射慈云:"士为姑姊妹女子子適人无主者,齐縗周。")
dōng jìn zhēng xī yǔ liàng fǔ cāng cáo cān jūn wáng qún cóng fù zǐ sàng, wú zhǔ hòu, jì zǐ é ér yòu zú. qún yǐ wéi:" gū zǐ mèi wú zhǔ hòu zhě, fǎn guī fú, jīng suī bù jí cóng, shè jiào bì zì qīn shǐ. yǐ jīng yán zé yí bù jiàng, yǐ jì lùn lì zài jiā fú. yòu yǔ cǐ zǐ tóng zài tā bāng, wú yú qīn, qíng suǒ bù rěn, zhǔn jīng bù jiàng, bù yì kě hū!" tōng zī fǔ zhǔ jí liáo cǎi xiáng duàn.
东晋征西庾亮府仓曹参军王群从父姊丧,无主后,继子俄而又卒。群以为:"姑姊妹无主后者,反归服,经虽不及从,设教必自亲始。以经言则宜不降,以记论例在加服。又与此姊同在他邦,无馀亲,情所不忍,准经不降,不亦可乎!"通谘府主及僚寀详断。
xún nè yuē:" ruò cóng zǐ fū méi wú zi, wú zhǔ hòu, fǎn fú kě yě. jīn yǐ lì hòu, bìn zàng yǒu zhǔ jì, zú xià zhì xiǎo gōng zhī fú, fāng yǐ wéi hòu zhě méi, gèng yǔ běn qīn zhī qíng. xún qí shǐ zé sàng fēi wú zhǔ, lùn qí zhōng zé wǔ yuè zhī mò, jì yǐ dà gōng zhī shòu, yú zhì zé qíng lǐ yǐ jiàng, yú fú zé fēi qīng zhòng zhī xù."
荀讷曰:"若从姊夫没无子,无主后,反服可也。今已立后,殡葬有主祭,足下制小功之服,方以为后者没,更与本亲之情。寻其始则丧非无主,论其终则五月之末,继以大功之受,於制则情礼已降,於服则非轻重之序。"
yǔ liàng dá yuē:" cún méi lǐ zhōng ér sàng qí sì, cǐ zhī wú hòu, suī fù kě āi, rán fēi fù běn zōng zhī suǒ zhī yǐ. gù bù dé yǐ xiǎo gōng zhī mò, yǐ wáng zhě sàng hòu ér fǎn fú dà gōng yě."
庾亮答曰:"存没礼终而丧其嗣,此之无后,虽复可哀,然非复本宗之所知矣。故不得以小功之末,以亡者丧后而反服大功也。"
sòng yǔ wèi zhī wèi:" wáng qún cóng zǐ sàng wáng zhī chū, yǒu jì ér, qún yǐ zhì xiǎo gōng zhī fú. fán fú jiē dìng yú shǐ zhì zhī rì, qǐ dé yǐ zàng jìng ér wáng fāng yù zhuī gǎi qí fú hū! yì yú nǚ zǐ wèi fū suǒ chū shēn fú yú fù mǔ yě. jīng wén duō lüè, kě yǐ lèi tuī, jǔ jìn qīn zhī yǒu fú, zé shū zhě zhī wú fú. fán jīng yú wǔ fú zhī nèi, wén yǒu wèi bèi, jiē yú gōng zǐ zhāng fā fán yǐ míng lì. wú zhǔ hòu zhī bù jiàng wén bù jí cóng, yòu wú fā fán yǐ míng zhī, shì zhī xiāng jīn zhǐ yú zhōu fú ér yǐ. jìn cháo sāng luàn, yí dōu yú jiāng nán, jùn zhī suǒ shì, tóng fèng tiān zǐ, hé tā bāng zhī yǒu hū?"
宋庾蔚之谓:"王群从姊丧亡之初,有继儿,群已制小功之服。凡服皆定於始制之日,岂得以葬竟儿亡方欲追改其服乎!异於女子为夫所出申服於父母也。经文多略,可以类推,举近亲之有服,则疏者知无服。凡经於五服之内,文有未备,皆於公子章发凡以明例。无主后之不降文不及从,又无发凡以明之,是知相矜止於周服而已。晋朝丧乱,移都於江南,郡之所仕,同奉天子,何他邦之有乎?"
shū mǔ guǎ gū qiǎn hái wèi jià ér wáng wèi fú yì jìn
叔母寡姑遣还未嫁而亡为服议(晋)
jìn wáng jǐng píng wèn:" fù rén fū méi wú nán, qí gū mǐn qí shǎo guǎ, yù lìng gèng chū, yào qí xiōng yíng guī, wèi yǒu suǒ shì ér wáng, bó shū zhī zǐ yīng wèi fú fǒu?" gǔ shì fēng yì yuē:" fù rén fū méi wú zi, yǒu guī zōng gèng chū zhī yì. jīn gū mǐn bǐ wú sì, lìng hái qí dǎng, yù lìng gèng chū, zé wèi zhuāng jiāng qiǎn chén guī zhī bǐ yě. yú xiōng dì zhī jiā zhě, xiōng dì yí fú zhōu. shòu gū mìng ér guī zōng, fū zhī yú qīn, bù yīng yǒu fú." yú zi qīng bó yuē:" shì fēng suǒ yì, fù rén fū méi wú zi, yǒu guī zōng gèng shì zhī yì. xī jiāng shì yǐ shā shì lì shù, guī qí yuàn lǔ, chén guī yǐ zi sǐ jūn zú, yú lǐ yí guī. cǐ fù fēi jiāng shì yì jué zhī lún, wú chén guī yīng chū zhī shì, yí gū mǐn qí shǒu guǎ, yù lìng gèng shì, cǐ gài dài sú zhī cháng yì, fēi jiào xùn zhī dào yě. wèi gòng bó zhī qī, fù mǔ yù duó ér jià zhī, shì ér bù qù, jiù yǒu gū mìng, wèi kě yào wèi zhī bì chū yě." lǐ sī lóng yǐ wéi:" gǔ shì suǒ jù zhī zhēng suī shī, rán suǒ zhí zhī yì wèi wèi fēi yě. fù rén zhī tǐ, zhí jī zhǒu yǎng jiù gū gōng jì sì zhě yě. jīn guī mǔ shì, quē cǐ sān shì, hé fù lǐ zhī yǒu! gū yǐ yí chū ér qiǎn, xiōng yǐ kě chū ér yíng, cí gū cóng xiōng, shì wèi yù chū zhī yì dìng yě." lǐ yàn zhòng yǐ wéi:" gū yǒu jià fù zhī wén, gù lìng guī mǔ shì zhī dǎng, yǐ jué zhī lǐ, lǐ zì zhuó rán."
晋王景平问:"妇人夫没无男,其姑愍其少寡,欲令更出,要其兄迎归,未有所適而亡,伯叔之子应为服否?"谷士风议曰:"妇人夫没无子,有归宗更出之义。今姑愍彼无嗣,令还其党,欲令更出,则卫庄姜遣陈妫之比也。於兄弟之家者,兄弟宜服周。受姑命而归宗,夫之馀亲,不应有服。"虞子卿驳曰:"士风所议,妇人夫没无子,有归宗更適之义。昔姜氏以杀適立庶,归齐怨鲁,陈妫以子死君卒,於礼宜归。此妇非姜氏义绝之伦,无陈妫应出之事,宜姑愍其守寡,欲令更適,此盖代俗之常意,非教训之道也。卫共伯之妻,父母欲夺而嫁之,誓而不去,就有姑命,未可要谓之必出也。"李思龙以为:"谷氏所据之徵虽失,然所执之意未为非也。妇人之体,执箕帚、养舅姑、供祭祀者也。今归母氏,缺此三事,何妇礼之有!姑以宜出而遣,兄以可出而迎,辞姑从兄,是为欲出之意定也。"李彦仲以为:"姑有嫁妇之文,故令归母氏之党,已绝之理,理自灼然。"
guǎ shū mǔ shǒu zhì xiōng yíng hái mì shòu pìn wèi zhī ér wáng fú yì jìn sòng
寡叔母守志兄迎还密受聘未知而亡服议(晋 宋)
jìn yǒu wèn yuē:" jiǎ shū mǔ yǐ guǎ, shǒu jié shí yú nián, qí mǔ zài, xiōng rén yíng yǐ huán jiā, jǐng qiú hūn yú rén, rén yì xǔ dìng, yǐ kè jí rì ér yǐ bào wáng, jiǎ yīng yǒu fú fǒu?" péi zhǔ bù yì:" fán bǐng jié suì zhì yì bù èr jiào zhě, gù bì dù jiàn lǜ shǐ, zhuān yú fū jiā, hé dé jiǎ jī chén hūn, yǐ zhī méi bì. yú yǐ wéi jǐng rén jiāo bì zhī chén, zé jiǎ yǐ yì jué zhī rì." xǔ cān jūn bó yuē:" yǐ sàng fū wú zi, lì cāo shí zài, xīn qī tóng xué, zhì gù jīn shí. suī qián jiāo méi bì, ér yǐ bù yǔ zhī, gǒu pìn zhì zhī fēi wǒ, zé wú kuì yú yōu míng yǐ. xī sòng jī shǒu zhì, liáng guǎ gāo xíng, fén shēn huǐ xíng. yān zhī jǐng zhì zhī shí, yǐ wú ruò rén zhī jié? yí bì cóng zhòng, zhòng zé yí fú. yú gù yǐ wéi bù yīng jué yě."
晋有问曰:"甲叔母乙寡,守节十馀年,其母在,兄壬迎乙还家,景求婚於壬,壬意许定,已克吉日而乙暴亡,甲应有服否?"裴主簿议:"凡秉节遂志、义不二醮者,固必杜渐虑始,专於夫家,何得假迹晨昏,以之媒币。余以为景壬交币之辰,则甲乙义绝之日。"许参军驳曰:"乙丧夫无子,励操十载,心期同穴,志固金石。虽潜交媒币,而乙不与知,苟聘至之非我,则无愧於幽明矣。昔宋姬守志,梁寡高行,焚身毁形。焉知景至之时,乙无若人之絜?疑必从重,重则宜服。余固以为不应绝也。"
sòng yǔ wèi zhī yún:" jiǎ shū mǔ yǐ biàn shì zhí cāo zhī rén, zhí shì mǔ yù duó ér jià zhī. nǎi nì zé dù jiàn fáng wēi, gǔ xián bù zú guì yě. xǔ jūn zhī yán, dāng fù yú lǐ."
宋庾蔚之云:"甲叔母乙便是执操之人,直是母欲夺而嫁之。乃逆责杜渐防微,古贤不足贵也。许君之言,当附於理。"
yǐ bài shí ér fū sǐ fú yì fū fù mǔ sāng fù jìn
已拜时而夫死服议(夫父母丧附晋)
jìn zhèng chéng wèn:" dì nǚ dāng shì wǔ liú yáo ér, liú qù nián zì jiāng ér lái bài shí, qí ér jīn zú, bù zhī dì nǚ dāng bēn diào fǒu? ruò diào, zhe hé fú?" fàn níng dá yuē:" lǐ, zēng zǐ wèn:' qǔ nǚ yǒu jí rì ér nǚ sǐ, rú zhī hé?' kǒng zǐ yuē:' xù qí cuī ér wǎng diào, jì zàng ér chú zhī. fū sǐ yì rú zhī.' wèi zhǎn cuī yě. wèi jì qīn bài jiù, níng dāng zhòng yú jí rì ěr." zhèng yòu wèn:" ruò bài jiù wéi zhòng yú jí rì, yīng fú zhǎn, chéng rú lái gào. ruò bài bàng qīn, fù yún hé? xī xún qǐ bài shí ér zú, yǔ jiā nǚ bù wǎng diào, bù bèi jī, hé yě?" zài dá yuē:" sān dài shū zhì, lǐ yǒu yīn gé. yì wèi qǔ nǚ yǒu jí rì, lǐ qīng yú bài jiù, fù zhòng yú bài yú rén. xún shì hǎi nèi míng zú, yǔ zé yì xíng zhī mén, xiǎng qí bù bēn diào, bì yǒu suǒ jù."
晋郑澄问:"弟女当適武留繇儿,留去年自将儿来拜时,其儿今卒,不知弟女当奔吊否?若吊,著何服?"范甯答曰:"礼,曾子问:'娶女有吉日而女死,如之何?'孔子曰:'婿齐縗而往吊,既葬而除之。夫死亦如之。'谓斩縗也。谓既亲拜舅,宁当重於吉日耳。"郑又问:"若拜舅为重於吉日,应服斩,诚如来告。若拜傍亲,复云何?昔荀启拜时而卒,庾家女不往吊,不被讥,何也?"再答曰:"三代殊制,礼有因革。意为娶女有吉日,理轻於拜舅,复重於拜馀人。荀氏海内名族,庾则异行之门,想其不奔吊,必有所据。"
yòu chén zhòng xīn bài shí fù bēn sāng yì yuē:" fū bài shí chū yú mò dài, huò kǒng suì yǒu jì, ér jí rì bù chén, chén, shí yě. yán nán féng jí rì. yǒu cǐ biàn lǐ. jì wú wén yú gǔ, jí qí sǔn yì, gù dāng shǐ jīn zhī qíng zhì, bù shī gǔ zhī yì zhǐ, yì yí yǐ qián shì zhī dé zhòng zhě, wèi hòu shì zhī yuán guī. zhé xún jīn rén bài shí, xù shēn fā mēng jiāo bài zhě, wǎng wǎng zhǎng yíng ér jǐn fù rén zhī lǐ. àn jì' fù zhì, xù yī fù yǐ rù, gòng láo ér shí, sù xìng mù yù, zhì míng zàn jiàn fù yú jiù gū'. zé yǔ bài ér zhǎng yíng rán hòu fù lǐ nǎi bèi zhě, ér xiāng yī zhǔn. zhì yú sān yuè miào jiàn, zhèng xuán yún' yǐ jiù gū méi zhě ěr'. ruò yǐ sān rì nǐ sān yuè, shī zhī èr qīn, méi zé kě ruò qí qīn shàng cún, qǐ róng cuò yán. nǎi yǐ zhòng rén suǒ xíng shī lǐ zhī shì, fǎn jī xǔ zhǎng yíng ér wèi fēi, zé shì jiàn yú zhǔn lǐ, ér guì yú zhòng shī, kě dé rán hū? yòu jì yún' qǔ nǚ yǒu jí rì ér sǐ, xù yǐ qí cuī ér diào, jì zàng ér chú, fū sǐ yì rán'. yòu' zài tú zhī nǚ ér fū fù mǔ méi, bù shēn yī yǐ fù sàng'. yòu jì yún' nǚ wèi miào jiàn ér sǐ, suī bù fù yú wáng gū, ér xù bù zhàng, guī zàng yú nǚ shì, shì wèi chéng fù'. zhèng xuán yún' suī bù bèi sāng lǐ, yóu wèi fú qí cuī'. yī zhǔn gǔ yì, wú bù fù āi zhī wén. ruò gǒu yǐ jīn shī wéi shì, ér yǐ gǔ lǐ xiān rú wèi fēi, rén zé mò rú zhī hé. fū bài shí suī fēi gǔ, jì nǚ jiāo bài, yì jìng shèn zhòng zhèng, dàn wèi qīn fù yú gū, rán fū qī zhī fēn dìng yǐ. ruò wèi yóu fēi dìng, zé nǚ zǐ kě mào jiàng shā, shǐ tā zhàng fū fā ér xiāng jiàn, bài yǐ wéi xù, zhé kě wěi qù, zǐ nǚ zhī fēn, gù ruò shì hū! fū chēng qī zhě, xì fū zhī yán chēng fù zhě, yǒu jiù gū zhī cí. fán qǔ qī chéng jǐn fù lǐ, suǒ yǐ shì qí suǒ shēng, ér dài zhōng yǒu sān rì xíng jìng, huò shàng táng jiàn gū. yòu shè yǒu jiǎ yǐ èr qīn bù cún, qǔ qī suī yǐ sān rì, wú kě zhì jìng, yòu wèi zhēng cháng, zé yǔ bài shí wèi jìng jiù gū, shì shū ér lǐ tóng, qǐ wén jīn rén yǐ wéi fēi qī hū! yóu sī ér yán, yíng fù rù jiā, fā mēng jiāo bài, fū qī zhī lǐ dìng zhì jìng jiù gū, wèi fù zhī lǐ bì, yǐ míng fù shùn ěr. qíng lǐ bù xiāng bèi, gù kě tuī qíng yǐ yán lǐ. fán rén yǒu sàng, yóu huò qī chuàng kuàng yǐ rù fū mén, ér bù xù qí āi hū! ruò wèi yǔ gǔ lǐ xiāng zhǔn ér hé qíng zhě, fū jiā shàng zhōng xiáng, xiáng rì kě fù āi, fù āi ér qíng jìng shēn yǐ."
又陈仲欣拜时妇奔丧议曰:"夫拜时出於末代,或恐岁有忌,而吉日不辰,(辰,时也。言难逢吉日。)有此变礼。既无文於古,及其损益,故当使今之情制,不失古之义旨,亦宜以前事之得中者,为后事之元龟。辄寻今人拜时,婿身发蒙交拜者,往往长迎而尽妇人之礼。按记'妇至,婿揖妇以入,共牢而食,夙兴沐浴,质明赞见妇於舅姑'。则与拜而长迎然后妇礼乃备者,而相依准。至於三月庙见,郑玄云'以舅姑没者耳'。若以三日拟三月,施之二亲,没则可;若其亲尚存,岂容措言。乃以众人所行失礼之事,反讥许长迎而为非,则是贱於准礼,而贵於众失,可得然乎?又记云'娶女有吉日而死,婿以齐縗而吊,既葬而除,夫死亦然'。又'在涂之女而夫父母没,布深衣以赴丧'。又记云'女未庙见而死,虽不祔於王姑,而婿不杖,归葬於女氏,示未成妇'。郑玄云'虽不备丧礼,犹为服齐縗'。依准古义,无不赴哀之文。若苟以今失为是,而以古礼先儒为非,人则末如之何。夫拜时虽非古,既女交拜,亦敬慎重正,但未亲妇於姑,然夫妻之分定矣。若谓犹非定,则女子可冒绛纱,使他丈夫发而相见,拜以为婿,辄可委去,子女之分,固若是乎!夫称妻者,系夫之言;称妇者,有舅姑之辞。凡娶妻诚尽妇礼,所以事其所生,而代中有三日行敬,或上堂见姑。又设有甲乙二亲不存,娶妻虽已三日,无可致敬,又未烝尝,则与拜时未敬舅姑,事殊而理同,岂闻今人以为非妻乎!由斯而言,迎妇入家,发蒙交拜,夫妻之礼定;致敬舅姑,为妇之礼毕,以明妇顺耳。情礼不相背,故可推情以言礼。凡人有丧,犹或凄怆;况已入夫门,而不恤其哀乎!若谓与古礼相准而合情者,夫家尚中祥,祥日可赴哀,赴哀而情敬伸矣。"
zhòng xīn yòu shū yuē:" yǔ yáng zhōu yǐ bài jiù gū nǐ zhī miào jiàn, tóng xiān pèi ér hòu zǔ. xún chén zhēn zi zhī jī zhèng hū,' shì bù wéi fū fù, wū qí zǔ yǐ'. zhèng yún:' pèi wèi tóng láo shí. hòu jì, wú qí jìng shén xīn, gù yuē wū qí zǔ. wèi sān yuè ér jì, fēi lǐ yě.' yòu jì yuē:' fù rù, láo shí, mù yù, qí míng nǎi jiàn jiù gū, yǐ míng fù shùn.' jīn dāng sī lǐ chuán suǒ yǐ tóng yì, ér miù yǐ bài shí wéi xiān pèi hòu zǔ, wèi shì xún shū zhī yì yě. qiě dài rén sān rì xiān pèi, jí tóng láo xíng fù lǐ, bù yǐ wéi xián. yòu jīn rén bài shí, jiē wèi shī jìng jiù gū, chéng zhǔn hūn yǐ jiāo lǐ wèi jí sān rì gù yě. shè yǒu hūn wèi sān rì ér fū yǒu dà sàng, bì jǐn āi ér fù yì yǐ chéng yǐ. jì yǐ bài shí zhǔn hūn wèi sān rì, zé shì jù yǐ rù mén jiāo lǐ, tóng wèi zhì jìng jiù gū qíng yì fù kū zhī lì, bù dé yún yì."
仲欣又书曰:"庾扬州以拜舅姑拟之庙见,同先配而后祖。寻陈针子之讥郑忽,'是不为夫妇,诬其祖矣'。郑云:'配谓同牢食。后祭,无其敬神心,故曰诬其祖。未三月而祭,非礼也。'又记曰:'妇入,牢食,沐浴,俟明乃见舅姑,以明妇顺。'今当思礼传所以同异,而谬以拜时为先配后祖,未是寻书之意也。且代人三日先配,及同牢行妇礼,不以为嫌。又今人拜时,皆未施敬舅姑,诚准婚已交礼未及三日故也。设有婚未三日而夫有大丧,必尽哀而妇义已成矣。既以拜时准婚未三日,则是俱已入门交礼,同未致敬舅姑情义赴哭之例,不得云异。"
jùn xiàn shǒu lìng qiān lín wèi zhì ér wáng xīn jiù lì wèi fú yì wèi sòng
郡县守令迁临未至而亡新旧吏为服议(魏 宋)
wèi hé nán yǐn chéng liú chuò wèn yuē:" shì sūn dé zǔ yǐ lè líng tài shǒu bèi shū qiān chén liú, yǐ shòu yìn shòu, fā mài yíng lì, suī wèi zhì, zuǒ yòu yǐ dá, wèi rù jìng ér wáng. bù zhī lè líng sòng gù lì dāng chí zhòng hū? chén liú yíng lì dāng chí zhòng hū?" hé nán yǐn sī mǎ zhī dá yuē:" dé zǔ jiàn chén liú tài shǒu, gù lè líng shǒu ěr. lè líng lì yǐ jiù jūn fú, fù hé yí yě." liú chuò nán yún:" suī qù lè líng, qí yì wèi jué chén liú suī yíng, qí ēn wèi jiā. jīn shǐ ēn wèi jiā ér fú zhòng, ēn wèi jué ér fú qīng hū? lǐ:' qǔ nǚ yǒu jí rì ér nǚ sǐ, xù qí cuī ér diào, jì zàng chú zhī.' wèi lè líng yí sān nián yǐ." zhī dá:" dé zǔ yǐ shòu dì mìng, jūn míng yǐ dìng, nǎi yù yǐ yǐ chéng míng zhī jūn, bǐ wèi chéng zhī fù, hé xié?" chuò yòu nán:" chén liú zhī lì jì wèi xiāng jiàn, ér shǐ sān nián, shì zé fēi shí zhī ēn. lǐ yún:' shì ér wèi yǒu lù, wéi ér jūn hōng, fú wèi zhī fú.' míng fú yǐ ēn bù yǐ míng yě."
魏河南尹丞刘绰问曰:"士孙德祖以乐陵太守被书迁陈留,已受印绶,发迈迎吏,虽未至,左右已达,未入境而亡。不知乐陵送故吏当持重乎?陈留迎吏当持重乎?"河南尹司马芝答曰:"德祖见陈留太守,故乐陵守耳。乐陵吏以旧君服,复何疑也。"刘绰难云:"虽去乐陵,其义未绝;陈留虽迎,其恩未加。今使恩未加而服重,恩未绝而服轻乎?礼:'娶女有吉日而女死,婿齐縗而吊,既葬除之。'谓乐陵宜三年矣。"芝答:"德祖已受帝命,君名已定,乃欲以已成名之君,比未成之妇,何邪?"绰又难:"陈留之吏既未相见,而使三年,是责非时之恩。礼云:'仕而未有禄,违而君薨,弗为之服。'明服以恩不以名也。"
sòng yǔ wèi zhī wèi:" jué wèi yǐ shòu mìng wèi pàn. dé zǔ yǐ shòu chén liú zhī yìn, zé yú lè líng wèi jiù jūn yǐ, bù qí yíng zhì nǎi xiāng jiàn yě. chén liú jūn lì zhī míng suī pàn, ér ēn shí wèi jiē, tóng jí rì zhī fù, yú qíng wèi ān. jīn lì wèi jūn qí cuī yǐ diào."
宋庾蔚之谓:"爵位以受命为判。德祖已受陈留之印,则於乐陵为旧君矣,不俟迎至乃相见也。陈留君吏之名虽判,而恩实未接,同吉日之妇,於情为安。今吏为君齐縗以吊。"
àn wǎn lìng qiān wèi yuán chéng, yǐ lái zài dào, yuán chéng zuǒ yòu fèng tú lù, zhǔ bù zhòng lì zài hòu, wèi dào lìng sǐ, èr xiàn lì yí suǒ fú. mǎ bó shì yǐ wéi wǎn jūn chén wèi jué, jiù lì bù dé bù fú, yuán chéng yí diào fú jiā má. jiǎ bó shì yǐ wéi yǐ zhèng míng yuán chéng, rán wèi rù jìng, kě yī nǚ zài tú zhī fú, wǎn dāng wèi jiù jūn zhī fú.
按宛令迁为元城,已来在道,元城左右奉图箓,主簿众吏在后,未到令死,二县吏疑所服。马博士以为宛君臣未绝,旧吏不得不服,元城宜吊服加麻。贾博士以为已正名元城,然未入境,可依女在涂之服,宛当为旧君之服。
huò wèn zhǎng lì qiān zài chuán shě ér sǐ, bǐ yíng lì wèi zhì, cǐ èr guó lì fú shuí dāng qīng zhòng? sūn shū rán dá yuē:" gǔ zhě zhū hóu yǐ guó wèi jiā, wèi chū qí jūn yú xiāng niú, bù shū chū bēn, yǐ wèi chū jìng yě. wèi hóu bēn sǐ niǎo, chuán yuē:' yóu zài jìng nèi, zé wèi jūn yě.' suī chū chuán shě, gù dāng yǐ jūn fú zhī bǐ yíng lì yī qǔ nǚ yǒu jí rì, fū sǐ, zhǎn cuī ér diào, jì zàng chú zhī."
或问长吏迁在传舍而死,彼迎吏未至,此二国吏服谁当轻重?孙叔然答曰:"古者诸侯以国为家,卫出其君於襄牛,不书出奔,以未出境也。卫侯奔死鸟,传曰:'犹在境内,则卫君也。'虽出传舍,固当以君服之;彼迎吏依娶女有吉日,夫死,斩縗而吊,既葬除之。"
lì shòu jīn jūn shǐ wén jiù jūn hōng fú yì jìn
吏受今君使闻旧君薨服议(晋)
jìn fàn níng dá wèn zhě yuē:" lǐ, xián mìng chū shǐ ér jūn hōng, zài dào zé fǎn, rù jìng zé suì qí shì. rán zé wén jiù jūn zhī sàng, fǎn mìng ér hòu fù yě." yòu wèn yuē:" shì jīn jūn zhī cháo, yù bēn jiù jūn zhī sàng, ér jīn jūn bù xǔ, kě yǐ zhé qù hū?" níng dá:" shì jūn, dāng bú yì zé zhēng zhī, sān jiàn bù cóng qù zhī kě yě. jūn yǒu róng yì zhī shì, wáng mìng suǒ zhì, cǐ lǐ quán yě."
晋范甯答问者曰:"礼,衔命出使而君薨,在道则反,入境则遂其事。然则闻旧君之丧,反命而后赴也。"又问曰:"仕今君之朝,欲奔旧君之丧,而今君不许,可以辄去乎?"甯答:"事君,当不义则争之,三谏不从去之可也。君有戎役之事,王命所制,此礼权也。"
yǔ jiù jūn bù tōng fú yì zhōu jìn
与旧君不通服议(周 晋)
zhōu zhì, tán gōng:" lǔ mù gōng wèn yú zi sī yuē:' wèi jiù jūn fǎn fú, gǔ yú?' duì yuē:' gǔ zhī jūn zǐ, jìn rén yǐ lǐ, tuì rén yǐ lǐ, gù yǒu wéi jiù jūn fǎn fú zhī lǐ. jīn zhī jūn zǐ, jìn rén ruò jiāng jiā zhū xī, tuì rén ruò jiāng zhuì zhū quán, wú wéi róng shǒu, bù yì shàn hū, yòu hé fǎn fú zhī yǒu!'" zhèng xuán yún:" yán fàng zhú zhī chén bù fú jiù jūn yě. wèi bīng zhǔ lái gōng fá yuē róng shǒu yě." lú zhí yuē:" róng, bīng yě. yán rén jūn dài chén bù yǐ lǐ, bù jǔ bīng wèi xíng chén zhī shǒu zhū zhī, zé shàn yǐ, yòu hé fǎn fú zhī yǒu!"
周制,檀弓:"鲁穆公问於子思曰:'为旧君反服,古欤?'对曰:'古之君子,进人以礼,退人以礼,故有为旧君反服之礼。今之君子,进人若将加诸膝,退人若将坠诸泉,无为戎首,不亦善乎,又何反服之有!'"(郑玄云:"言放逐之臣不服旧君也。为兵主来攻伐曰戎首也。"卢植曰:"戎,兵也。言人君待臣不以礼,不举兵为行陈之首诛之,则善矣,又何反服之有!")
zhàn guó shí, qí xuān wáng wèn mèng zǐ yuē:" lǐ wèi jiù jūn yǒu fú, hé rú?" dá yuē:" jiàn xíng yán tīng, gào zé xià yú rén, yǒu gù ér qù, qí wú suì yún:" wèi yǒu tā gù, bù dé bù xíng, huò bì yuàn chóu zhě yě." jūn shǐ rén dǎo zhī chū jiāng, yòu xiān ān qí suǒ wǎng, rú cǐ zé wèi zhī fú. ruò jiàn bù xíng, yòu bó zhí, ruò sòng qiú tú rán yě. cǐ zhī wèi kòu chóu, hé fú zhī yǒu yé!"
战国时,齐宣王问孟子曰:"礼为旧君有服,何如?"答曰:"谏行言听,膏泽下於人,有故而去,(綦毋邃云:"谓有他故,不得不行,或避怨仇者也。")君使人导之出疆,又先安其所往,如此则为之服。若谏不行,又搏执,(若送囚徒然也。)此之谓寇雠,何服之有耶!"
jìn huò wèn yún:" jūn wú dào ér chén jiàn chù fàng, jūn hōng, wèi fú fǒu?" xǔ měng dá yuē:" jūn wú dào zé dāng sān jiàn, bù cóng zé shì tā guó. ruò jì wáng bù yuè jìng, jūn suī wú dào, yóu zé yǐ chén lǐ."
晋或问云:"君无道而臣见黜放,君薨,为服否?"许猛答曰:"君无道则当三谏,不从则適他国。若既亡不越境,君虽无道,犹责以臣礼。"
huì dì yuán kāng zhōng, zhào jùn lì sū zhòu bù bēn diào yú jùn jiāng, zhōng láng guān zhōng hóu cáo chén yí jì zhōu dà zhōng zhèng:" chén yǐ yuán kāng sì nián, wèi xiān dìng gōng hōng bèi, hái jì běi gǔ chéng mù zhái ān cuò. tài xué bó shì zhào guó sū zhòu, xī xiān gōng lín zhào, yǐ zhòu wèi gōng cáo, hòu wèi chá xiào. qián chén zāo nàn, zhòu wèi zhèn dōng sī mǎ zhào zhī gù lì, yǒu zhì shēn xù āi zhě, yǒu zài zhí qiǎn fèng bǎn zhě, wéi zhòu míng huì bù zhì. zhòu jīn diǎn lǐ xué zhī guān, kǒu sòng yì yán, bù kě fèi zài sān zhī yì. yú zhòu yīng jiàn lùn biǎn." bó shì sū zhòu yí guó zǐ bó shì:" bèi fú xià shěng qǐng yì. jùn jiāng cáo gōng, xī lín bì guó, jiàn jiē yǒu bù yī zhī jiāo, gāo yóu jìn huān, wèi qiān nián kě bì. bù yì hòu huì, bī wèi gōng cáo, xún bèi zhōu zhào, bù wéi gōng chá xiào yě. yù shēn qí zuì, chóng shì xū míng, yǐ huò míng shí. zhòu suī bù dé, shù shòu jiào yú jūn zǐ, níng yǒu gù jiāng zhī sàng, ér wàng bēn fù zhī āi. guò méng shū ēn, tiǎn zuǒ fāng yuè, xián mìng shǒu zhì, wú yīn zhì shēn. lǐ, wén fù mǔ sāng, bù dé bēn fù, wèi wèi liǎn fā, chéng yǒng xí dié, gē xiào zǐ zhī xīn, yǐ zhōng jūn zhī mìng, wèi zhī lǐ yě. wǎng wén sàng shè wèi jǐn āi, yǎng zé xiān zhé, fǔ shùn wáng dù, yí xíng gǔ diǎn, bù shī jiù wù. ruò cǐ wèi zuì, bù gǎn táo xíng. wén xiōng zé yīn luò jiàn bù, shū diào dí sūn, jiàn bù huí shuō, sàng yǐ hái dōng ē, liú shū fù qí cóng zǐ zōng. zhòu xún bèi zhào wèi bó shì, wáng shì dūn wǒ, bù huáng qǐ chǔ. jiā zhòu xiōng báo, tiān tǎo qí zuì, gū dú wú zi, dài zhī āi rén yě. àn gǔ liáng chuán yuē:' zhōu rén yǒu sàng, lǔ rén yǒu sàng, zhōu rén diào, lǔ rén bù diào. lǔ rén yuē:" wú jūn, qīn zhī zhě yě, shǐ dài fū zé bù kě." zhōu rén sàng, lǔ rén bù diào, shì qí xià chéng kāng wèi wèi jiǔ yě.' xià yóu qù yě, yán qù chéng kāng zhī shí bù yuǎn, wú kuì yú bù wǎng yě. lǐ wú chén jì jūn zhī wén, shí sú zhī suǒ xíng, fēi xiān wáng zhī lìng diǎn yě. shù zǐ bù dé jì fù, chén zhī jì jūn yě, qiú zhī lǐ chuán, wú diào jì zhī wén." guó zǐ bó shì xiè héng yì yún:" dài fū qù guó, qí qī zhǎng zǐ wèi jiù jūn fú. chuán yuē:' qī yán yú rén tóng, zhǎng zǐ yán wèi qù yě, yán qù zé wú fú yǐ.' shì wéi zhū hóu zhī tiān zǐ bù fǎn fú, wéi tiān zǐ zhī zhū hóu yì bù fǎn fú, yǐ zài wài yě. jīn zhī guān zhǎng, jiē zì wài lái, jiǎ jiè yī shí, gòng xiāng lín yǐn, qù zé zài wài, tǐ yuǎn shì jué, ēn qīng yì shū. zhì yú sǐ wáng, gé xiàn yuǎn lù, huò yǒu nán gù, bù de shí wǎng, bēn fù zhī yì, wú suǒ fàn yě." bó shì zhōu póu yì yún:" shì jūn zhī dào, zī yú shì fù, wěi zhì zhī rì, èr nǎi pì yě. zhòu shòu shǔ ér tuì, yì yǐ zhōu yǐ. zhū hóu wǔ yuè ér zàng, tóng méng zhì, suǒ yǐ āi qí sàng jīn qí gū yě. gǒu néng zhì shū yàn, diào jì quē zhī kě yě." hé nèi tài shǒu sūn zhào yì yuē:" qín bà hóu zhì shǒu, hàn shì yīn xún, jùn shǒu sāng guān, yǒu zhǎn cuī fù tǔ chéng fén, cǐ kě wèi qiè lǐ zhī bù zhōng, guò yóu bù jí zhě yě. zhì yú bēn fù diào jì gù jiāng, fēi lǐ diǎn suǒ zài, shì mò dài liú sú xiāng xí, wěi xiàng zhī suǒ xíng ěr, fēi shèng guǐ zhī míng shì yě. jīn zhī jùn shǒu nèi shǐ, yī shí lín zǎi, zhuǎn yí wú cháng, jūn qiān yú shàng, chén yì yú xià, yóu dōu guān jiǎ hé cóng shì ěr. yòu dāng gù jiāng wèi bìn zhī qián, yǐ shòu tiān zǐ sù mìng zhī rèn, wáng shì dūn wǒ, mì wù suǒ zhí, shī bù yún hū,' wáng shì mí gǔ, bù huáng jiāng fù'. fū xì zhī qíng, yóu bù dé jiāng yǎng fù mǔ, ér kuàng yuǎn fù diào jì gù jiāng hū! qí yì biǎn zhě, kě wèi xíng rén shī cí. zhòng ní suǒ yǐ fēi zǐ lù,' yóu ěr zé yú rén, zhōng wú yǐ yě'."
惠帝元康中,赵郡吏苏宙不奔吊於郡将,中郎、关中侯曹臣移冀州大中正:"臣以元康四年,为先定公薨背,还济北穀城墓宅安厝。太学博士赵国苏宙,昔先公临赵,以宙为功曹,后为察孝。前臣遭难,宙为镇东司马;赵之故吏,有致身叙哀者,有在职遣奉版者,唯宙名讳不至。宙今典礼学之官,口诵义言,不可废在三之义。於宙应见论贬。"博士苏宙移国子博士:"被符下省请议。郡将曹公,昔临敝国,见接有布衣之交,高游尽欢,谓千年可毕。不意后会,逼为功曹,寻被州召,不为公察孝也。欲深其罪,崇饰虚名,以惑明时。宙虽不德,数受教於君子,宁有故将之丧,而忘奔赴之哀。过蒙殊恩,忝佐方岳,衔命守制,无因致身。礼,闻父母丧,不得奔赴,为位敛发,成踊袭绖,割孝子之心,以终君之命,谓之礼也。往闻丧设位尽哀,仰则先哲,俯顺王度,仪刑古典,不失旧物。若此为罪,不敢逃刑。闻凶则因洛健步,书吊嫡孙,健步回说,丧已还东阿,留书付其从子综。宙寻被召为博士,王事敦我,不遑启处。加宙凶薄,天讨其罪,孤独无子,代之哀人也。按穀梁传曰:'周人有丧,鲁人有丧,周人吊,鲁人不吊。鲁人曰:"吾君,亲之者也,使大夫则不可。"周人丧,鲁人不吊,是其下成康未为久也。'(下犹去也,言去成康之时不远,无愧於不往也。)礼无臣祭君之文,时俗之所行,非先王之令典也。庶子不得祭父,臣之祭君也,求之礼传,无吊祭之文。"国子博士谢衡议云:"大夫去国,其妻、长子为旧君服。传曰:'妻言与人同,长子言未去也,言去则无服矣。'是违诸侯之天子不反服,违天子之诸侯亦不反服,以在外也。今之官长,皆自外来,假借一时,共相临尹,去则在外,体远事绝,恩轻义疏。至於死亡,隔限远路,或有难故,不得时往,奔赴之义,无所犯也。"博士周裒议云:"事君之道,资於事父,委质之日,贰乃辟也。宙受署而退,义已周矣。诸侯五月而葬,同盟至,所以哀其丧、矜其孤也。苟能致书唁,吊祭阙之可也。"河内太守孙兆议曰:"秦罢侯置守,汉氏因循,郡守丧官,有斩縗负土成坟,此可谓窃礼之不中,过犹不及者也。至於奔赴吊祭故将,非礼典所载,是末代流俗相习,委巷之所行耳,非圣轨之明式也。今之郡守内史,一时临宰,转移无常,君迁於上,臣易於下,犹都官假合从事耳。又当故将未殡之前,已受天子肃命之任,王事敦我,密勿所职,诗不云乎,'王事靡盬,不遑将父'。夫系之情,犹不得将养父母,而况远赴吊祭故将乎!其议贬者,可谓行人失辞。仲尼所以非子路,'由尔责於人,终无已也'。"
yuán kāng zhōng, yòu nán yáng zhāng guān gào tài cháng, chēng qí fù" xī wèi dān yáng jùn, yǒu èr chén zhǔ bù liú dǎn liú sòng děng, lǐ zuì chú míng. jīn guān fù wáng, jū zài jùn xià, dǎn děng bù lái lín sàng, yòu bù bēn zàng. fán rén yǒu sàng, pú fú jiù zhī, kuàng yú jūn chén zhī yì hū! ér dǎn děng gǎn huái chóu jūn zhī xīn, gōng sì yí dí zhī xíng." àn dǎn sòng gào tài cháng zì lǐ yún:" jìn wèi chén shì fàn wǔ, jiā biān fù yù, dǎn sòng mò rán dài fàng. lù rǔ fàng tuì, jūn chén dào jué, bào zuì zhī rén, bù gǎn jiàn líng jiù yě." bó shì mǎ píng yì yún:" àn lǐ, jūn chén zhī dào, yǒu hé lí zhī yì. dǎn děng xī wèi jūn suǒ qì, shì wèi yì jué. yì jué zhī chén, zé qí zì qīn yú jūn, yǐ jiàn fàng zhú, qiú hái qīn lín sāng shì, yú shì zé jìn wěi, yú lǐ wú cǐ zhì yě."
元康中,又南阳张观告太常,称其父"昔为丹阳郡,有二臣主簿刘亶、留颂等,理罪除名。今观父亡,居在郡下,亶等不来临丧,又不奔葬。凡人有丧,匍匐救之,况於君臣之义乎!而亶等敢怀雠君之心,公肆夷狄之行。"(按亶、颂告太常自理云:"近为陈事犯忤,加鞭付狱,亶、颂默然待放。戮辱放退,君臣道绝,抱罪之人,不敢见灵柩也。")博士马平议云:"按礼,君臣之道,有合离之义。亶等昔为君所弃,是为义绝。义绝之臣,责其自亲於君,已见放逐,求还亲临丧事,於事则近伪,於礼无此制也。"
yòu méi táo wèi zhāng jùn tài shǒu, sūn xū wèi gōng cáo, xū yàng yàng bù yù. shí yǒu shǔ zéi zhēn luó, wù wèi zéi zhì, táo jí xū jiē sàn zǒu. xiǎo zhī fēi zéi zhì, xī hái. táo dà nù shū zuǒ hái wǎn, yù zhǎn zhī, xū zhí jù bù tīng. táo hòu yí yì, xū yì jùn zì lǐ, bó táo qī shì. dài miǎo wèi zhōu dōu yán yī. shì jué, tài wèi liú xū wèi cóng shì zhōng láng, bù fù yǔ táo xiāng wén.
又梅陶为章郡太守,孙虚为功曹,虚怏怏不欲。时有蜀贼侦逻,误为贼至,陶及虚皆散走。晓知非贼至,悉还。陶大怒书佐还晚,欲斩之,虚执据不听。陶后移邑,虚诣郡自理,驳陶七事。戴邈为州都言依。事绝,太尉留虚为从事中郎,不复与陶相闻。
wēn xiàn lǐng xiào xiàng xióng sòng xī niú, bù chéng jùn tài shǒu wú fèn. sòng niú zhí tiān dà rè, duō kě sǐ. fèn zhào xióng yǔ zhàng, xióng bù shòu, yuē" chéng, niú yì sǐ". fèn xià xióng yù. hòu xióng wèi huáng mén láng, fèn wèi shì zhōng, tóng shěng bù xiāng jiàn. wǔ dì chì xióng yì fèn. wáng yǐn yì yuē:" lǐ suī yún:' jūn bù jūn, chén bù kě yǐ bù chén', dāng wèi xiǎo è yě. sān jiàn bù cóng zé qù, bú jiàn chǐ yú qí jūn, zé bù gǎn lì qí cháo. zhì rú zhòng zi chēng' rén yǐ guó shì yù wǒ, wǒ yǐ guó shì bào zhī rén yǐ fán rén yù wǒ, wǒ yǐ fán rén bào zhī'. cǐ yóu qīng yú róng shǒu, zé kě féng ér bì zhī, zhì sǐ bù wǎng kě yě. xióng wú zhào chì féng bì, wèi kě fēi yě."
温县领校向雄送牺牛,不呈郡太守吴奋。送牛值天大热,多渴死。奋召雄与杖,雄不受,曰"呈,牛亦死"。奋下雄狱。后雄为黄门郎,奋为侍中,同省不相见。武帝敕雄诣奋。王隐议曰:"礼虽云:'君不君,臣不可以不臣',当为小恶也。三谏不从则去,不见齿於其君,则不敢立其朝。至如仲子称'人以国士遇我,我以国士报之;人以凡人遇我,我以凡人报之'。此犹轻於戎首,则可逢而避之,至死不往可也。雄无诏敕逢避,未可非也。"
xiù xiào wèi jǔ jiāng fú yì wèi sòng
秀孝为举将服议(魏 宋)
wèi jǐng yuán yuán nián, fù xuán jǔ jiāng pú yè chén gōng hōng, yǐ zī shí xián. guāng lù zhèng xiǎo tóng yún:" yí zhǔn lǐ ér yǐ qíng yì duàn zhī, fú diào fú jiā má kě yě, sān yuè chú zhī." sī tú zhèng gōng yún:" xī wáng sī tú wèi jiàn yì dài fū, zāo jǔ jiāng sàng, suī yǒu bù fǎn fú, jīn bù tóng gǔ, biàn zhì qí cuī sān yuè. hàn dài míng chén jiē rán."
魏景元元年,傅玄举将仆射陈公薨,以谘时贤。光禄郑小同云:"宜准礼而以情义断之,服吊服加麻可也,三月除之。"司徒郑公云:"昔王司徒为谏议大夫,遭举将丧,虽有不反服,今不同古,便制齐縗三月。汉代名臣皆然。"
sòng yǔ wèi zhī wèi:" bái yī jǔ xiù xiào, jì wèi wèi lì, gù bù yí yǒu jiù jūn zhī cháo. zūn bēi bù tóng, zé wú zhèng fú, diào fú jiā má kě yě. jīn rén wéi shǒu xiāng cì shǐ yòu wú fú, dàn shēn méng jǔ dá, ēn shēn yú cháng, wèi yí rú zhèng xiǎo tóng diào fú jiā má wèi yǔn. jīn yǐ wéi shì wèi yì, yǔ jiù jūn bù tōng yì lùn, bù bēn diào gù jùn jiāng sàng."
宋庾蔚之谓:"白衣举秀孝,既未为吏,故不宜有旧君之朝。尊卑不同,则无正服,吊服加麻可也。今人为守相刺史又无服,但身蒙举达,恩深於常,谓宜如郑小同吊服加麻为允。今已违適为异,与旧君不通议论,不奔吊故郡将丧。"
jùn xiàn lì wèi shǒu lìng fú yì wèi jìn sòng
郡县吏为守令服议(魏 晋 宋)
wèi lìng yuē:" guān zhǎng zú guān zhě, lì jiē qí cuī, zàng qì ér chú zhī." shǔ qiáo zhōu yún:" dài fū shòu jī nèi cài yì, yǒu jiā chén, suī yòu bié diǎn xiāng suì zhī shì, qí xià shǔ jiē shàng xiàng shǔ qí lì, fēi chén yě. qín hàn wú fù cài yì zhī jiā chén, jùn xiàn lì quán jiǎ zhǎn cuī, dài zhì zé chú zhī."
魏令曰:"官长卒官者,吏皆齐縗,葬讫而除之。"(蜀谯周云:"大夫受畿内采邑,有家臣,虽又别典乡遂之事,其下属皆上相属其吏,非臣也。秦汉无复采邑之家臣,郡县吏权假斩縗,代至则除之。")
jìn sāng zàng lìng yuē:" zhǎng lì zú guān, lì jiē qí cuī yǐ sāng fú lǐ shì, ruò dài zhě zhì, jiē chú zhī." wǔ chāng tài shǒu xú yàn yǔ zhēng xī huán wēn jiān yún:" cài xú zhōu hōng, zhǔ bù fú zhǎn. wáng zhēng běi hōng yú jīng dū, wáng chéng xiàng shí zài sàng tíng. xú zhōu zhǔ bù yǐ fú shi zī gōng, gōng wèi qīng zhòng kě yī cài hóu. shí běi zhōng láng liú gōng hōng yú huái yīn, zhōu zhǔ bù xiāng chéng chí zhòng. zhì xì tài zǎi hōng, zhōu zhǔ bù gǎi fú qí cuī. zhōng xīng yǐ lái, jiāng nán jiē cóng zhī. gōng qīng yǐ xià zhì yì zǎi, lì fú qí jūn qí cuī, lì fú qí jūn qí cuī, zé wú cóng fú zhī wén, ér yóu lái duō yǒu cóng fú zhě. táo dà sī mǎ zāo xiōng zi sàng, fǔ zhōu zhǔ bù cóng fú. shí biàn guāng lù jīng guò, zì shuō wèi tài fù zhǔ bù, tài fù sàng mǔ, yǐ bù cóng fú, cǐ shì yòng jìn lìng yě. xì tài zǎi zāo zǐ sàng, lì fú wéi yí, xì wèn qiáo xiù, yán bù yìng cóng fú, zhū zhǔ bù réng biàn cóng fú. jì fú jūn páng qīn, zé fú jūn biàn yīng zhòng yǐ, nǎi èr gōng zhī hōng, fǔ zhōu zhǔ bù fú qí cuī."
晋丧葬令曰:"长吏卒官,吏皆齐縗以丧服理事,若代者至,皆除之。"武昌太守徐彦与征西桓温笺云:"蔡徐州薨,主簿服斩。王征北薨於京都,王丞相时在丧庭。徐州主簿以服事谘公,公谓轻重可依蔡侯。时北中郎刘公薨於淮阴,州主簿相承持重。至郤太宰薨,州主簿改服齐縗。中兴以来,江南皆从之。公卿以下至邑宰,吏服其君齐縗,吏服其君齐縗,则无从服之文,而由来多有从服者。陶大司马遭兄子丧,府州主簿从服。时卞光禄经过,自说为太傅主簿,太傅丧母,已不从服,此是用晋令也。郤太宰遭姊丧,吏服惟疑,郤问谯秀,言不应从服,诸主簿仍便从服。既服君旁亲,则服君便应重矣,乃二公之薨,府州主簿服齐縗。"
sòng yǔ wèi zhī wèi:" jìn lìng yún' dài zhì ér chú', shī zhī zhōu jùn xiàn yuán lì, yí yòng qí zhōu zhī zhì. lǐ dài shū shì yì, lǐ yǒu dà duàn. jīn zhōu fǔ zhī jūn jì bù jiǔ jū qí wèi, zàn lái zhī lì bù dé yǐ wéi chún chén, zé qí zhōu zhī zhì bù wéi qīng yě. jūn qí yǐ, qǐ yǒu cóng hū! mǔ qī qí yóu bù cóng, běn wú yì yú bàng qīn, biàn guāng lù suǒ xíng shì yě. èr gōng shǐ lì cóng fú zhí zǐ, kě wèi huī shū, wǎng qí guāi yuǎn yǐ."
宋庾蔚之谓:"晋令云'代至而除',施之州郡县员吏,宜用齐周之制。礼代殊事异,理有大断。今州府之君既不久居其位,蹔来之吏不得以为纯臣,则齐周之制不为轻也。君齐矣,岂有从乎!母妻其犹不从,本无义於傍亲,卞光禄所行是也。二公使吏从服侄姊,可谓恢疏,罔其乖远矣。"