strong lǐ wǔ shí yī yán gé wǔ shí yī xiōng lǐ shí sān strong
礼五十一 沿革五十一 凶礼十三
wǔ fú nián yuè jiàng shā zhī sì
五服年月降杀之四
dà gōng shāng fú jiǔ yuè qī yuè bù wéi shāng yì fù
大功殇服九月七月(不为殇议附)
zhōu zhì, sāng fú:" dà gōng zhī shāng zhōng cóng shàng, xiǎo gōng zhī shāng zhōng cóng xià." dà gōng xiǎo gōng jiē wèi qí chéng rén yě. dà gōng zhī shāng zhōng cóng shàng, zé qí cuī zhī shāng zhōng yì cóng shàng, cǐ zhǔ wèi dài fū zhī wèi shāng zhě fú yě. fán bú jiàn zhě, yǐ cǐ qiú zhī. yòu yuē:" qí cuī zhī shāng zhōng cóng shàng, dà gōng zhī shāng zhōng cóng xià." qí cuī dà gōng jiē wèi fú qí chéng rén yě. dà gōng zhī shāng zhōng cóng xià, zé xiǎo gōng zhī shāng yì zhōng cóng xià yě. cǐ zhǔ wèi qī wèi fū zhī qīn fú yě. wǔ fú zhī zhōng, qīn zhě shàng fù, shū zhě xià fù. nián shí jiǔ zhì shí liù wèi zhǎng shāng, shí wǔ zhì shí èr wèi zhōng shāng, shí yī zhì bā suì wéi xià shāng, bù mǎn bā suì yǐ xià wèi wú fú zhī shāng. wú fú zhī shāng yǐ rì yì yuè. gù zi shēng sān yuè, zé fù míng zhī, sǐ zé kū zhī, wèi míng zé bù kū. nán nǚ wèi guān jī ér sǐ, kě āi shāng yě. yǐ rì yì yuè zhě, shēng zǐ yī yuè, kū zhī yī rì. shāng ér wú fú zhě, kū zhī ér yǐ. zhàng fū guān ér bù wéi shāng, fù rén jī ér bù wéi shāng. lú zhí yún:" nǚ nián shí wǔ jī." zhèng xuán yuē:" chéng rén yě. fù rén xǔ jià ér jī. wèi xǔ jià, yǔ zhàng fū tóng." gōng yáng zhuàn yún:" xǔ jià zé jī ér zì zhī, sǐ yǐ chéng rén zhī sāng fú zhī."
周制,丧服:"大功之殇中从上,小功之殇中从下。"(大功小功皆谓其成人也。大功之殇中从上,则齐縗之殇中亦从上,此主谓大夫之为殇者服也。凡不见者,以此求之。)又曰:"齐縗之殇中从上,大功之殇中从下。"(齐縗大功皆谓服其成人也。大功之殇中从下,则小功之殇亦中从下也。此主谓妻为夫之亲服也。五服之中,亲者上附,疏者下附。)年十九至十六为长殇,十五至十二为中殇,十一至八岁为下殇,不满八岁以下为无服之殇。无服之殇以日易月。故子生三月,则父名之,死则哭之,未名则不哭。(男女未冠笄而死,可哀殇也。以日易月者,生子一月,哭之一日。殇而无服者,哭之而已。)丈夫冠而不为殇,妇人笄而不为殇。(卢植云:"女年十五笄。"郑玄曰:"成人也。妇人许嫁而笄。未许嫁,与丈夫同。"公羊传云:"许嫁则笄而字之,死以成人之丧服之。")
qí lǔ zhàn yú láng, lǔ āi gōng shí yī nián, qí shī fá wǒ yě. gōng shū yú rén yù fù zhàng rù bǎo zhě, biān jiè xiǎo chéng yuē bǎo. tàn yuē:" jūn zǐ bù néng wéi móu yě, shì bù néng sǐ yě, bù kě, wǒ zé jì yán yǐ." yù dí qí shī jiàn qí yán. yǔ qí lín tóng wāng yǐ wǎng, jiē sǐ yān. lǔ rén yù wù shāng tóng wāng yǐ, wèn yú zhòng ní. zhòng ní yuē:" néng zhí gān gē yǐ wèi shè jì, suī yù wù shāng, bù yì kě hū."
齐鲁战於郎,(鲁哀公十一年,齐师伐我也。)公叔禺人遇负杖入保者,(边界小城曰保。)叹曰:"君子不能为谋也,士不能死也,不可,我则既言矣。"(欲敌齐师践其言。)与其邻童汪踦往,皆死焉。鲁人欲勿殇童汪踦,问於仲尼。仲尼曰:"能执干戈以卫社稷,虽欲勿殇,不亦可乎。"
fán chén bù shāng jūn, zi bù shāng fù, qī bù shāng fū.
凡臣不殇君,子不殇父,妻不殇夫。
hàn dài dé yún:" qī suì yǐ xià zhì shēng sān yuè, shāng zhī, yǐ rì yì yuè. shēng sān yuè kū zhī. zhāo xī jí wèi kū. zàng yú yuán. jì zàng, zhǐ kū, bù yǐn jiǔ shí ròu. bì sàng gè rú qí rì yuè. cǐ dú wèi fù mǔ wèi zi yǔ kūn dì xiāng wèi ěr." wú xú zhěng wèn shè cí yuē:" bā suì yǐ shàng wèi shāng, yǒu fú, wèi mǎn bā suì wèi wú fú. jiǎ lìng zǐ yǐ yuán nián zhēng yuè shēng, qī suì shí èr yuè sǐ, cǐ wèi qī suì, zé wú fú yě. huò yǐ yuán nián shí èr yuè shēng, yǐ bā nián zhēng yuè sǐ, yǐ dàn kuà bā nián, jì qí rì yuè, shì liù suì ěr. rán hào wèi bā suì, rì yuè shén shǎo quán qī suì zhě, rì yuè wèi duō. ruò rén yǒu èr zi, gè sǐ rú cǐ, qí qī suì zhě dú wú fú, zé fù mǔ zhī ēn yǒu piān pō." dá yuē:" fán zhì shù zì yǐ shēng yuè jì zhī, bù yǐ suì yě." wèn yuē:" wú fú zhī shāng, yǐ rì yì yuè, kū zhī yú hé chǔ? yǒu wèi wú?" dá yuē:" kū zhī wú wèi. lǐ, zàng xià shāng yú yuán zhōng, zé wú fú zhī shāng yì yú yuán yě. qí kū zhī jiù yuán yě."
汉戴德云:"七岁以下至生三月,殇之,以日易月。生三月哭之。朝夕即位哭。葬於园。既葬,止哭,不饮酒食肉。毕丧各如其日月。此独谓父母为子与昆弟相为耳。"(吴徐整问射慈曰:"八岁以上为殇,有服,未满八岁为无服。假令子以元年正月生,七岁十二月死,此为七岁,则无服也。或以元年十二月生,以八年正月死,以但跨八年,计其日月,適六岁耳。然号为八岁,日月甚少;全七岁者,日月为多。若人有二子,各死如此,其七岁者独无服,则父母之恩有偏颇。"答曰:"凡制数自以生月计之,不以岁也。"问曰:"无服之殇,以日易月,哭之於何处?有位无?"答曰:"哭之无位。礼,葬下殇於园中,则无服之殇亦於园也。其哭之就园也。")
jìn yuán zhǔn sāng fú chuán yuē:" àn kǒng zǐ jiā yǔ yuē:' nán zǐ shí liù ér chéng tóng, nǚ zǐ shí sì ér huà yù.' cǐ chéng rén zhī dà lì yě. rén chéng yǒu zǎo wǎn. yòu àn zuǒ shì chuán yuē:' guó jūn shí wǔ ér shēng zǐ, guān ér shēng zǐ, lǐ yě.' rán zé shí wǔ shí liù kě yǐ wéi chéng rén yǐ. nǚ qī suì nán bā suì ér duò chǐ, cǐ duò chǐ zhī dà lì yě. yǐ shì ér chù shāng zhī yì, zé qī suì zhì jiǔ suì yí wéi xià shāng, shí suì zhì shí èr yí wèi zhōng shāng, shí sān zhì shí wǔ yí wèi zhǎng shāng, hé gǔ shí liù chéng rén shí wǔ shēng zǐ zhī yì. shí jiǔ yǐ xià, sì suì zhī chà, chuán suǒ jì yán, fēi jīng diǎn yě. èr shí ér guān, sān shí ér qǔ, shì wú bù guān bù qǔ zhī xiàn ěr. ruò bì sān shí, zé shùn shì wèi dé lǐ yǐ, xī wèi chēng guān zāi!"
晋袁准丧服传曰:"按孔子家语曰:'男子十六而成童,女子十四而化育。'此成人之大例也。人成有早晚。又按左氏传曰:'国君十五而生子,冠而生子,礼也。'然则十五十六可以为成人矣。女七岁男八岁而堕齿,此堕齿之大例也。以是而处殇之义,则七岁至九岁宜为下殇,十岁至十二宜为中殇,十三至十五宜为长殇,合古十六成人十五生子之义。十九以下,四岁之差,传所记言,非经典也。二十而冠,三十而娶,是无不冠不娶之限耳。若必三十,则舜適为得礼矣,奚为称鳏哉!"
chóng shì wèn yún:" jiù yǐ rì yì yuè, wèi shēng yī yuè kū zhī yī rì. yòu xué zhě yún, yǐ rì yì yuè zhě, yì fú zhī yuè, shāng zhī zhōu qīn zhě, zé yǐ shí sān rì wèi zhī zhì. èr yì bù tóng, hé yǐ zhèng zhī?" chún yú ruì dá yún:" àn chuán zhī fā zhèng yú zhōu nián zhī qīn, ér jiàn fú zhī shāng zhě, yǐ zhōu qīn zhī zhòng, suī wèi chéng shāng, yīng yǒu kū rì zhī chà. dà gōng yǐ xià, jí yú sī má, wèi chéng shāng zhě, wú fù kū rì yě. hé yǐ míng zhī? àn zhǎng shāng zhōng shāng jù zài dà gōng, xià shāng xiǎo gōng, wú fú zhī shāng, wú róng yǒu zài sī má, yǐ qí yòu zhì, bù zài fú zhāng, suí yuè duō shǎo ér zhì kū rì yě. dà gōng zhī zhǎng shāng jù zài xiǎo gōng, xià shāng sī má, wú fú zhī shāng zé yǐ guò jué, wú fù fú míng, bù yìng zhì kū. gù chuán jù zhōu qīn yǐ míng zhī. qiě sī má zhī zhǎng shāng, fú míng yǐ jué, bù yìng zhì kū, qǐ yǒu shēng sān yuè ér gèng zhì kū hū?"
崇氏问云:"旧以日易月,谓生一月哭之一日。又学者云,以日易月者,易服之月,殇之周亲者,则以十三日为之制。二义不同,何以正之?"淳于睿答云:"按传之发正於周年之亲,而见服之殇者,以周亲之重,虽未成殇,应有哭日之差。大功以下,及於緦麻,未成殇者,无复哭日也。何以明之?按长殇中殇俱在大功,下殇小功,无服之殇,无容有在緦麻,以其幼稚,不在服章,随月多少而制哭日也。大功之长殇俱在小功,下殇緦麻,无服之殇则已过绝,无复服名,不应制哭。故传据周亲以明之。且緦麻之长殇,服名已绝,不应制哭,岂有生三月而更制哭乎?"
fàn níng yǔ dài kuí shū, wèn mǎ zhèng èr yì. kuí dá yuē:" fū yì zhě, dāng shǐ yòng rì zé fèi yuè, kě dé yán yì ěr. zhèng yǐ kū rì zhǔn píng shēng zhī yuè, ér wèi zhī yì. qiě wú fú zhī shāng, fēi wéi zhōu qīn qī suì yǐ xià yě, tā qīn zhǎng zhōng, jiàng ér bù fú, gù chuán yuē' bù mǎn bā suì yǐ xià, jiē wèi wú fú zhī shāng yě'. rú mǎ yì, zé yǐ cǐ wén xī guān zhū fú jiàng zhī shāng zhě. ruò rú zhèng yì, zhū jiàng zhī shāng dàng zuò hé kū xié? ruò fù kū qí shēng yuè, zé sī má zhī zhǎng shāng, jué bù kě èr bǎi yú rì kū. zhèng bì tuī zhī yú bù kū, zé xiǎo gōng zhī qīn, yǐ zhì xué zhī nián, chéng tóng ér yāo, wú kū qì zhī wèi, kǒng fēi yǒu qíng zhě zhī suǒ yǔn yě." níng yòu nán kuí yuē:" chuán yún bù mǎn bā suì wèi wú fú, zé bā suì yǐ shàng bù dàng yǐn cǐ yě. xún zhì míng zhī běn yì, fù zhī yú zi, xià shāng xiǎo gōng, yóu yǒu sī má yī jiē, fēi wéi wǔ fú yǐ jǐn. ér bù yǐ sī má fú zhī zhě, yǐ wèi jí rén cì ěr."
范甯与戴逵书,问马、郑二义。逵答曰:"夫易者,当使用日则废月,可得言易耳。郑以哭日准平生之月,而谓之易。且无服之殇,非唯周亲七岁以下也,他亲长中,降而不服,故传曰'不满八岁以下,皆为无服之殇也'。如马义,则以此文悉关诸服降之殇者。若如郑义,诸降之殇当作何哭邪?若复哭其生月,则緦麻之长殇,决不可二百馀日哭。郑必推之於不哭,则小功之亲,以志学之年,成童而夭,无哭泣之位,恐非有情者之所允也。"甯又难逵曰:"传云不满八岁为无服,则八岁已上不当引此也。寻制名之本意,父之於子,下殇小功,犹有緦麻一阶,非为五服已尽。而不以緦麻服之者,以未及人次耳。"
zhǎng shǐ jiāng jí yì ān píng sì sūn fú yuē:" zhū hóu tǐ guó, sì sūn zhì zhòng, yù qí yìn sì zǎo jì zhě. wén wáng zhī wèi shì zǐ, zài yú wáng jì zhī shí, yì yóu fán zhū hóu zhī shì zǐ ěr, ér shí wǔ biàn shēng wǔ wáng. tuī cǐ ér yán, zé lǐ xǔ shì zǐ yǐ zǎo guān. lǐ, nán zǐ guān ér bù wéi shāng. jì guān hūn yīn, bù fù dé yǐ shāng fú fu zhī. wèi yǐ wéi sì sūn, nián yǐ shí bā, bèi lǐ guān qǔ, dāng cóng chéng rén zhī lì."
长史姜辑议安平嗣孙服曰:"诸侯体国,嗣孙至重,欲其胤嗣早继者。文王之为世子,在於王季之时,亦犹凡诸侯之世子耳,而十五便生武王。推此而言,则礼许世子以早冠。礼,男子冠而不为殇。既冠婚姻,不复得以殇服服之。谓以为嗣孙,年已十八,备礼冠娶,当从成人之例。"
sòng yǔ wèi zhī wèi:" hàn dài dé yún' dú wèi fù mǔ wèi zi kūn dì xiāng wèi', dāng bù rú zhèng yǐ zhōu qīn wèi duàn. zhōu qīn qī suì yǐ xià, róng yǒu sī má zhī fú, ér bù yǐ sī má fú fu zhī zhě, yǐ qí wèi jí yú lǐ, gù yǒu kū rì zhī chà ěr. tā qīn yǒu sān shāng zhī nián ér jiàng zài wú fú zhě, cǐ shì fú suǒ bù jí, qǐ dé xiān yǐ rì yì yuè zhī lì xié? dài kuí suī yù shēn mǎ nán zhèng, ér mí jué qí zhì, fàn níng nán zhī, kě wèi dāng yǐ. àn shù xī tōng lùn wú fú zhī shāng yún:' lǐ, sī má bù fú zhǎng shāng, xiǎo gōng bù fú zhōng shāng, dà gōng bù wéi yì yuè kū, wéi qí cuī nǎi bèi sì shāng yān.' fán yún nán èr shí ér guān, sān shí ér qǔ, nǚ shí wǔ xǔ jià ér jī, èr shí ér chū, bìng lǐ zhī dà duàn. zhì yú xíng zhì sù chéng, zǎo kān guān qǔ, yì bù xiàn zhī èr shí yǐ. jī guān yǒu chéng rén zhī róng, hūn jià yǒu chéng rén zhī shì. zhèng xuán yuē:' shāng nián wèi dài fū, nǎi bù wéi shāng, wèi shì yóu shāng zhī.' jīn dài zé bù rán, shòu mìng chū guān, biàn tóng chéng rén yě."
宋庾蔚之谓:"汉戴德云'独谓父母为子昆弟相为',当不如郑以周亲为断。周亲七岁以下,容有緦麻之服,而不以緦麻服服之者,以其未及於礼,故有哭日之差耳。他亲有三殇之年而降在无服者,此是服所不及,岂得先以日易月之例邪?戴逵虽欲申马难郑,而弥觉其踬,范甯难之,可谓当矣。按束皙通论无服之殇云:'礼,緦麻不服长殇,小功不服中殇,大功不为易月哭,唯齐縗乃备四殇焉。'凡云男二十而冠,三十而娶,女十五许嫁而笄,二十而出,并礼之大断。至於形智夙成,早堪冠娶,亦不限之二十矣。笄冠有成人之容,婚嫁有成人之事。郑玄曰:'殇年为大夫,乃不为殇,为士犹殇之。'今代则不然,受命出官,便同成人也。"
zhōu zhì, zǐ nǚ zi zi zhī zhǎng shāng zhōng shāng, mǎ róng yuē:" zi zhě nán zǐ zhī yǐ wèi zi jí nǚ zǐ zi zhī shāng fú yě. chéng rén fú zhōu, zhǎng zhōng shāng jiàng yī děng, fú dà gōng yě. bù shū nán zǐ nǚ zǐ zhě, nán nǚ yì zhǎng yě. nán zǐ èr shí ér bù wéi shāng, nǚ zǐ shí wǔ xǔ jià jī ér bù wéi shāng yě. qí wèi jià, rú nán zǐ èr shí, nǎi bù wéi shāng." shū fù gū zǐ mèi kūn dì fū zhī kūn dì zhī zǐ nǚ zǐ zi dí sūn, dài fū zhī shù zǐ wèi dí kūn dì, gōng wèi dí zǐ, dài fū wèi dí zǐ, yǐ shàng bìng zhǎng shāng zhōng shāng, mǎ róng yuē:" gōng wèi zhū hóu yě, zhòng dí yě, dài fū yì zhòng dí, gù jiē bù xiáng fú dà gōng yě." zhèng xuán yuē:" gōng, jūn yě. zhū hóu dài fū bù jiàng dí shāng, zhòng dí yě. tiān zǐ yì rú zhī." qí zhǎng shāng jiē jiǔ yuè, yīng dié qí zhōng shāng qī yuè, bù yīng dié. mǎ róng yuē:" zhǎng shāng yǐ chéng rén, qí dié yǒu yīng. zhōng shāng jiàn, lǐ lüè, qí dié wú yīng yě." zhèng xuán yuē:" dié yǒu yīng zhě, wèi qí zhòng yě. zì dà gōng yǐ shàng dié yǒu yīng, yǐ yī tiáo shéng wèi zhī. xiǎo gōng yǐ xià dié wú yīng." wáng sù yuē:" dà gōng yǐ shàng, yǐ shéng wèi dié zhī yīng yě." chén quán yuē:" zhǎng zhōng shāng wéi yǐ dié yǒu yīng wú yīng wèi yì ěr."
周制,子、女子子之长殇、中殇,(马融曰:"子者男子之已为子及女子子之殇服也。成人服周,长中殇降一等,服大功也。不书男子女子者,男女异长也。男子二十而不为殇,女子十五许嫁笄而不为殇也。其未嫁,如男子二十,乃不为殇。")叔父、姑姊妹、昆弟、夫之昆弟之子女子子、嫡孙,大夫之庶子为嫡昆弟,公为嫡子,大夫为嫡子,以上并长殇、中殇,(马融曰:"公谓诸侯也,重嫡也,大夫亦重嫡,故皆不降服大功也。"郑玄曰:"公,君也。诸侯大夫不降嫡殇,重嫡也。天子亦如之。")其长殇皆九月,缨绖;其中殇七月,不缨绖。(马融曰:"长殇以成人,其绖有缨。中殇贱,礼略,其绖无缨也。"郑玄曰:"绖有缨者,为其重也。自大功以上绖有缨,以一条绳为之。小功已下绖无缨。"王肃曰:"大功已上,以绳为绖之缨也。"陈铨曰:"长中殇唯以绖有缨无缨为异耳。")
dà gōng chéng rén jiǔ yuè
大功成人九月
zhōu zhì, wèi gū zǐ mèi nǚ zǐ zi shì rén zhě dà gōng, yǐ chū yě. chū bì jiàng zhī zhě, gài yǒu shòu wǒ ér hòu zhī zhě. wèi cóng fù kūn dì. qí gū zǐ mèi zài shì yì rú zhī. wéi rén hòu zhě wèi qí kūn dì, hé yǐ dà gōng? wéi rén hòu zhě jiàng qí kūn dì. mǎ róng yuē:" kūn dì zài zhōu ér jiàng zhī, yǐ suǒ hòu wèi qīn yě." wèi shù sūn. zhèng xuán yuē:" nán nǚ jiē shì yě." chén quán yuē:" zì fēi dí sūn yī rén, jiē wèi shù sūn yě." wèi dí fù dí zǐ zhī qī dà gōng, bù jiàng qí dí yě. mǎ róng yuē:" zhòng dí, gù bù jiàng zhī wèi fú yě." zhèng xuán yuē:" fù yán dí zhě, cóng fū míng yě." chén quán yuē:" fù wèi jiù gū fú zhōu, jiù gū wèi fù yí fú dà gōng. ér shù fù xiǎo gōng zhě, yǐ zūn jiàng zhī yě. cǐ wèi fù dà gōng, gù chuán shì bù jiàng."
周制,为姑姊妹女子子適人者大功,以出也。(出必降之者,盖有受我而厚之者。)为从父昆弟。(其姑姊妹在室亦如之。)为人后者为其昆弟,何以大功?为人后者降其昆弟。(马融曰:"昆弟在周而降之,以所后为亲也。")为庶孙。(郑玄曰:"男女皆是也。"陈铨曰:"自非嫡孙一人,皆为庶孙也。")为嫡妇(嫡子之妻)大功,不降其嫡也。(马融曰:"重嫡,故不降之为服也。"郑玄曰:"妇言嫡者,从夫名也。"陈铨曰:"妇为舅姑服周,舅姑为妇宜服大功。而庶妇小功者,以尊降之也。此为妇大功,故传释不降。")
dà táng zhēn guān shí sì nián, shì zhōng wèi zhēng zòu:" dí zǐ fù, jiù fú dà gōng, qǐng jiā wèi zhōu."
大唐贞观十四年,侍中魏徵奏:"嫡子妇,旧服大功,请加为周。"
zhōu zhì, nǚ zǐ zi shì rén zhě wèi zhòng kūn dì fù zài zé tóng, fù méi nǎi wèi fù hòu zhě fú zhōu yě. zhí, zhàng fū fù rén bào. zhèng xuán yuē:" wèi zhí nán nǚ tóng yě." mǎ róng yuē:" shì rén jiàng qí kūn dì, gù dà gōng yě. jià gū wèi jià zhí fú yě, jù chū yě." chén quán yuē:" cǐ yán kūn dì, fēi fù hòu zhě yě." wèi wú gū zhě, wú wèi zhī zhí yě. fù shū liǎng liú, fú wú jiàng zhōu, shì wú suǒ dūn, gù wèi zhī xiōng dì zhī zǐ ér bù bié zhì yān. yí mǔ liǎng chū, fú jiā xiǎo gōng, qíng wú chū nèi, gù wèi zǐ mèi zhī zǐ ér míng bù zhāng yān. yán zhàng fū fù rén yǐ míng nán nǚ jiē tóng yě. zhí fú jì míng, shēng fú jiān nǚ kě zhī yǐ, gù yú shēng bù fù yún zhàng fū fù rén yě. wèi fū zhī zǔ fù mǔ bó fù mǔ shū fù mǔ dà gōng, cóng fú yě. mǎ róng yuē:" cóng fū wèi zhī fú, jiàng yī děng yě." chén quán yuē:" fán cóng fú, jiē jiàng yī děng." dài fū wèi bó fù mǔ shū fù mǔ zǐ kūn dì kūn dì zhī zǐ wèi shì zhě dà gōng, mǎ róng yuē:" zi wèi shù zǐ yě. jiē zhōu yě, dài fū zūn jiàng shì, gù fú dà gōng yě." zūn bù tóng yě, zūn tóng zé dé fú qí qīn fú yě. mǎ róng yuē:" zūn tóng zhě, yì wèi dài fū, fú zhōu yě." gōng zhī shù kūn dì dài fū zhī shù zǐ wèi qí mǔ qī kūn dì dà gōng, zhèng xuán yuē:" gōng zhī shù kūn dì, zé fù zú yě. dài fū zhī shù zǐ, zé fù zài yě. qí huò wèi mǔ, wèi qiè zi yě." mǎ róng yuē:" yán shù zhě, wèi zhū hóu yì mǔ xiōng dì yě. shù zǐ, dài fū qiè zi yě. zhū hóu guì qiè zi, fù zài wèi mǔ zhōu, fù méi shēn fú sān nián. dài fū guì qiè zi, fù zài wèi mǔ zhōu jiàn qiè zi, fù zài wèi mǔ dà gōng, suǒ cóng dài fū ér jiàng yě." yǐ xiān jūn yú zūn zhī suǒ yàn, fú bù guò dà gōng. léi cì zōng yuē:" gōng yáng zhuàn yún' guó jūn yǐ guó wèi tǐ', shì yǐ qí rén suī wáng, qí guó yóu cún, gù xǔ yǒu yú zūn yǐ yàn jiàng rén." dài fū zhī shù zǐ, zé cóng dài fū ér jiàng zhī yǐ. fù zhī suǒ bù jiàng, zi yì bù gǎn jiàng yě. zhèng xuán yuē:" yán cóng dài fū ér jiàng, zé yú fù zú rú guó rén yě. kūn dì, shù kūn dì yě. jiù dú kūn dì zài xià, qí yú yàn jiàng zhī yì, yí méng cǐ chuán, shì yǐ shàng ér tóng zhī. fù suǒ bù jiàng zhě, wèi dí yě." chén quán yuē:" cóng hū dài fū ér jiàng, wèi fù zài zhě." jiē wèi qí cóng fù kūn dì zhī wèi dài fū zhě. jiē zhě, yán qí hù xiāng wèi fú yě. zūn tóng zé bù xiāng jiàng yǐ. qí wèi shì zhě, jiàng zài xiǎo gōng. dí zǐ wèi zhī yì rú zhī yě. wèi fū zhī kūn dì zhī fù rén zǐ shì rén zhě. mǎ róng yuē:" zài shì zhě zhōu, shì rén zhě jiàng dà gōng yě." zhèng xuán yuē:" fù rén zǐ zhě, nǚ zǐ zi yě. bù yán nǚ zǐ zi zhě, yīn chū jiàn ēn shū yě." chén quán yuē:" fù rén zhě, fū zhī kūn dì zhī zǐ fù yě. zi zhě, fū zhī kūn dì zhī nǚ zǐ zi shì rén zhě yě. cǐ shì èr rén, jiē fú dà gōng. xiān rú jiē yǐ fù rén zǐ wèi yī rén, cǐ jì bù cí, qiě fú kūn dì zhī zǐ fù, fù jiàn hé xǔ yé." dài fū dài fū zhī qī dài fū zhī zǐ gōng zhī kūn dì wèi gū zǐ mèi nǚ zǐ zi jià yú dài fū zhě, mǎ róng yuē:" cǐ shàng sì rén zhě, gè wèi qí gū zǐ mèi nǚ zǐ zi jià yú dài fū zhě fú yě. zài shì dà gōng, jià yú dài fū dà gōng, zūn tóng yě. àn zài shì dà gōng, yǐ zài dài fū zūn jiàng zhī xiàn. jià dài fū zūn tóng, gù bù fù zhòng jiàng. jià shì zé xiǎo gōng." jūn wèi gū zǐ mèi nǚ zǐ zi jià yú guó jūn zhě, mǎ róng yuē:" jūn, zhū hóu yě. wèi gū zǐ mèi nǚ zǐ zi jià yú guó jūn zhě fú yě. bù yán zhū hóu zhě, guān tiān zǐ yuán shì qīng dài fū yě. shàng dàn yán jūn zhě, yù guān tiān zǐ yuán shì qīng dài fū jià nǚ zhū hóu, jiē wèi dà gōng yě." zūn tóng zé dé fú qí qīn fú. mǎ róng yuē:" zhū hóu jué zhōu, gū zǐ mèi zài shì, wú fú yě. jià yú guó jūn zhě, zūn yǔ jǐ tóng, gù fú zhōu qīn fú." zhū hóu zhī zǐ chēng gōng zǐ, gōng zǐ bù dé mí xiān jūn gōng zǐ zhī zǐ chēng gōng sūn, gōng sūn bù dé zǔ zhū hóu: cǐ zì bēi bié yú zūn zhě yě. ruò gōng zǐ zhī zǐ sūn yǒu fēng wèi guó jūn zhě, zé dài dài zǔ shì rén yě, bù dé zǔ gōng zǐ, cǐ zì zūn bié yú bēi zhě yě. shì gù shǐ fēng zhī jūn bù chén zhū fù kūn dì, fēng jūn zhī zǐ bù chén zhū fù ér chén kūn dì, fēng jūn zhī sūn jǐn chén zhū fù kūn dì. gù jūn zhī suǒ wéi fú, zi yì bù gǎn bù fú yě jūn zhī suǒ bù fú, zi yì bù gǎn fú yě. bù dé mí bù dé zǔ zhě, bù dé lì qí miào ér jì zhī. qīng dài fū yǐ xià jì qí zǔ mí. dài dài zǔ shì rén bù dé zǔ gōng zǐ zhě, wèi hòu dài wéi jūn zhě, zǔ cǐ shòu fēng zhī jūn, bù fù sì bié zǐ yě. gōng zǐ ruò zài gāo zǔ yǐ xià, zé rú qí qīn fú, hòu shì qiān zhī, nǎi huǐ qí miào ěr. yīn guó jūn yǐ zūn jiàng qí qīn, gù zhōng shuō cǐ yì yě. dài fū zhī qiè wèi jūn zhī shù zǐ zhèng xuán wèi:" xià chuán yuē' hé yǐ dà gōng, qiè wèi jūn zhī dǎng fú yǔ nǚ jūn tóng', zhǐ wèi cǐ yě. qiè wèi jūn zhī zhǎng zǐ yì sān nián, zì wèi qí zi zhōu, yì yú nǚ jūn yě. shì zhī qiè wèi jūn zhī zhòng zi yì zhōu." nǚ zǐ zi jià zhě wèi jià zhě, wèi bó fù mǔ shū fù mǔ gū zǐ mèi. mǎ róng yuē:" hé dài fū zhī qiè wèi jūn zhī shù zǐ nǚ zǐ zi jià zhě wèi jià zhě, yán dài fū zhī qiè wèi cǐ sān rén tóng fú." chuán yuē:" jià zhě, qí jià yú dài fū zhě yě. wèi jià zhě, chéng rén ér wèi jià zhě yě. hé yǐ dà gōng yě? qiè wèi jūn zhī dǎng fú, dé yǔ nǚ jūn tóng. xià yán wèi bó fù mǔ shū fù mǔ gū zǐ mèi zhě, wèi qiè zì fú qí sī qīn yě." zhèng xuán yuē:" cǐ bù cí. jí shí wèi qiè zì fú qí sī qīn, cǐ dāng yán' qí' yǐ míng zhī. qí cuī sān yuè zhāng yuē:' nǚ zǐ zi jià zhě wèi jià zhě wèi qí zēng zǔ fù mǔ', jīng yǔ cǐ tóng, zú yǐ míng zhī. chuán suǒ yún' hé yǐ dà gōng yě, qiè wèi jūn zhī dǎng fú, dé yǔ nǚ jūn tóng', wén làn zài xià ěr. nǚ zǐ zi chéng rén yǒu chū dào, zé kě jiàng páng qīn. jí jiāng chū zhě, míng dāng jí shí yě."
周制,女子子適人者为众昆弟、(父在则同,父没乃为父后者服周也。)侄,丈夫妇人报。(郑玄曰:"为侄男女同也。"马融曰:"適人降其昆弟,故大功也。嫁姑为嫁侄服也,俱出也。"陈铨曰:"此言昆弟,非父后者也。")谓吾姑者,吾谓之侄也。(父叔两留,服无降周,事无所敦,故谓之兄弟之子而不别制焉。姨母两出,服加小功,情无出内,故为姊妹之子而名不章焉。言丈夫妇人以明男女皆同也。侄服既明,甥服兼女可知矣,故於甥不复云丈夫妇人也。)为夫之祖父母、伯父母、叔父母大功,从服也。(马融曰:"从夫为之服,降一等也。"陈铨曰:"凡从服,皆降一等。")大夫为伯父母、叔父母、子、昆弟、昆弟之子为士者大功,(马融曰:"子谓庶子也。皆周也,大夫尊降士,故服大功也。")尊不同也,尊同则得服其亲服也。(马融曰:"尊同者,亦为大夫,服周也。")公之庶昆弟、大夫之庶子为其母、妻、昆弟大功,(郑玄曰:"公之庶昆弟,则父卒也。大夫之庶子,则父在也。其或为母,谓妾子也。"马融曰:"言庶者,谓诸侯异母兄弟也。庶子,大夫妾子也。诸侯贵妾子,父在为母周,父没伸服三年。大夫贵妾子,父在为母周;贱妾子,父在为母大功,所从大夫而降也。")以先君馀尊之所厌,服不过大功。(雷次宗曰:"公羊传云'国君以国为体',是以其人虽亡,其国犹存,故许有馀尊以厌降人。")大夫之庶子,则从大夫而降之矣。父之所不降,子亦不敢降也。(郑玄曰:"言从大夫而降,则於父卒如国人也。昆弟,庶昆弟也。旧读昆弟在下,其於厌降之义,宜蒙此传,是以上而同之。父所不降者,谓嫡也。"陈铨曰:"从乎大夫而降,谓父在者。")皆为其从父昆弟之为大夫者。(皆者,言其互相为服也。尊同则不相降矣。其为士者,降在小功。嫡子为之亦如之也。)为夫之昆弟之妇人子適人者。(马融曰:"在室者周,適人者降大功也。"郑玄曰:"妇人子者,女子子也。不言女子子者,因出见恩疏也。"陈铨曰:"妇人者,夫之昆弟之子妇也。子者,夫之昆弟之女子子適人者也。此是二人,皆服大功。先儒皆以妇人子为一人,此既不辞,且夫昆弟之子妇,复见何许耶。")大夫、大夫之妻、大夫之子、公之昆弟为姑姊妹、女子子嫁於大夫者,(马融曰:"此上四人者,各为其姑姊妹、女子子嫁於大夫者服也。在室大功,嫁於大夫大功,尊同也。按在室大功,以在大夫尊降之限。嫁大夫尊同,故不复重降。嫁士则小功。")君为姑姊妹、女子子嫁於国君者,(马融曰:"君,诸侯也。为姑姊妹女子子嫁於国君者服也。不言诸侯者,关天子元士卿大夫也。上但言君者,欲关天子元士卿大夫嫁女诸侯,皆为大功也。")尊同则得服其亲服。(马融曰:"诸侯绝周,姑姊妹在室,无服也。嫁於国君者,尊与己同,故服周亲服。")诸侯之子称公子,公子不得祢先君;公子之子称公孙,公孙不得祖诸侯:此自卑别於尊者也。若公子之子孙有封为国君者,则代代祖是人也,不得祖公子,此自尊别於卑者也。是故始封之君不臣诸父昆弟,封君之子不臣诸父而臣昆弟,封君之孙尽臣诸父昆弟。故君之所为服,子亦不敢不服也;君之所不服,子亦不敢服也。(不得祢、不得祖者,不得立其庙而祭之。卿大夫以下祭其祖祢。代代祖是人不得祖公子者,谓后代为君者,祖此受封之君,不复祀别子也。公子若在高祖以下,则如其亲服,后世迁之,乃毁其庙耳。因国君以尊降其亲,故终说此义也。)大夫之妾为君之庶子、(郑玄谓:"下传曰'何以大功,妾为君之党服与女君同',指谓此也。妾为君之长子亦三年,自为其子周,异於女君也。士之妾为君之众子亦周。")女子子嫁者未嫁者,为伯父母、叔父母、姑姊妹。(马融曰:"合大夫之妾为君之庶子女子子嫁者未嫁者,言大夫之妾为此三人同服。")传曰:"嫁者,其嫁於大夫者也。未嫁者,成人而未嫁者也。何以大功也?妾为君之党服,得与女君同。下言为伯父母叔父母姑姊妹者,谓妾自服其私亲也。"(郑玄曰:"此不辞。即实为妾自服其私亲,此当言'其'以明之。齐縗三月章曰:'女子子嫁者未嫁者为其曾祖父母',经与此同,足以明之。传所云'何以大功也,妾为君之党服,得与女君同',文烂在下耳。女子子成人有出道,则可降旁亲。及将出者,明当及时也。")
wèi wáng sù yún:" dài fū zhī qiè wèi tā qiè zhī zǐ dà gōng jiǔ yuè, zì zhū hóu yǐ shàng bù fú."
魏王肃云:"大夫之妾为他妾之子大功九月,自诸侯以上不服。"
jìn sūn lüè yì yǐ wéi:" bó shū fù mǔ gū zǐ mèi, jiē fū jiā yě. qī tǐ fū zūn, jiàng qí fū bó shū fù mǔ gū zǐ mèi xiǎo gōng. qiè jiàn, bù gǎn jiàng yě." zhāng zǔ gāo nán yǐ wéi:
晋孙略议以为:"伯叔父母、姑姊妹,皆夫家也。妻体夫尊,降其夫伯叔父母、姑姊妹小功。妾贱,不敢降也。"张祖高难以为:
qī wèi fū zhī dǎng fú, jiàng fū yī děng, fū zhī gū zǐ mèi yí xiǎo gōng, qiè fú jūn zhī dǎng, dé yǔ nǚ jūn tóng, qǐ yǐ guì jiàn zhī gù ér yì zhī? zòng qī zhī guì ér kě yǐ lüè jūn zhī gū zǐ mèi zhě, zé yīng qiè fú měi dāng yǔ jūn tóng yě. jūn zhī wèi fù mǔ sān nián, qiè hé yǐ wú qí zhì hū?" àn sūn lüè yún qiè jiàn, bù kě yǐ ēn qīng cóng lüè, gù yí zài dà gōng ěr. yòu bù gǎn yǔ jūn tóng fú, hé sān nián zhī zhì hū? yòu yǒu gōng zǐ zhī qī fú qí huáng gū bù xián guò fū zhě, yǐ gè qí yì gù yě.
妻为夫之党服,降夫一等,夫之姑姊妹宜小功,妾服君之党,得与女君同,岂以贵贱之故而异之?纵妻之贵而可以略君之姑姊妹者,则应妾服每当与君同也。君之为父母三年,妾何以无其制乎?"按孙略云妾贱,不可以恩轻从略,故宜在大功耳。又不敢与君同服,何三年之制乎?又有公子之妻服其皇姑不嫌过夫者,以各其义故也。
zhōu zhì, tóng mǔ yì fù kūn dì xiāng wèi fú. tán gōng yún:" gōng shū zhū yǒu tóng mǔ yì fù zhī kūn dì sǐ, wèn yú zi yóu. zi yóu yuē:' qí dà gōng hū.' zhèng xuán yuē:" qīn zhě shǔ, dà gōng zhě shì." wáng sù yún:" mǔ jià zé wài zǔ fù mǔ wú fú, suǒ wèi jué zú wú shī fú yě. wéi mǔ zhī shēn yǒu fú, suǒ wèi qīn zhě shǔ yě. yì fù tóng mǔ kūn dì bù yīng yǒu fú, cǐ wèi yǔ jì fù tóng jū, wèi jì fù zhōu, gù wèi qí zi dà gōng yě. lǐ wú míng wén, shì yǐ zi yóu yí ér dá yě." lú zhí yuē:" zi yóu wèi jìn shì yě." dí yí yǒu tóng mǔ yì fù zhī kūn dì sǐ, wèn yú zi xià. zi xià yuē:' wǒ wèi zhī qián wén yě. lǔ rén zé wèi zhī qí cuī.' dí yí xíng qí cuī. jīn zhī qí cuī, dí yí zhī wèn yě." lú zhí yuē:" wèi wén yǒu fú yě, qí cuī fēi yě. yóu xià bù qīn wèn fū zǐ, shì yǐ yí yě. lǐ jiā tuī zhī, yǐ wéi dāng zài xiǎo gōng, yǐ mǔ qīn jí yú xiǎo gōng."
周制,同母异父昆弟相为服。檀弓云:"公叔朱有同母异父之昆弟死,问於子游。子游曰:'其大功乎。'(郑玄曰:"亲者属,大功者是。"王肃云:"母嫁则外祖父母无服,所谓绝族无施服也。唯母之身有服,所谓亲者属也。异父同母昆弟不应有服,此谓与继父同居,为继父周,故为其子大功也。礼无明文,是以子游疑而答也。"卢植曰:"子游为近是也。")狄仪有同母异父之昆弟死,问於子夏。子夏曰:'我未之前闻也。鲁人则为之齐縗。'狄仪行齐縗。今之齐縗,狄仪之问也。"(卢植曰:"未闻有服也,齐縗非也。游、夏不亲问夫子,是以疑也。礼家推之,以为当在小功,以母亲极於小功。")
wèi míng dì jǐng chū zhōng, shàng shū cí bù wèn:" tóng mǔ yì fù kūn dì fú, yīng jǐ yuè?" tài cháng cáo pí shù bó shì zhào yí jù zi yóu zhèng zhù dà gōng jiǔ yuè. gāo táng chóng yún:" shèng rén zhì lǐ, wài qīn zhèng fú bù guò sī, shū yì wài nèi zhī míng lǐ yě. wài zǔ fù mǔ yǐ zūn jiā, cóng mǔ yǐ míng jiā, jiē xiǎo gōng jiù sī fú ér yǐ. wài xiōng dì yì zú wú shǔ, shū yú wài jiā yuǎn yǐ, gù yú lǐ xù bù dé yǒu fú. ruò yǐ tóng jū cóng tóng cuàn fú, wú yuán zhāng yún dà gōng, nǎi zhòng yú wài zǔ fù mǔ, cǐ shí xiān xián zhī guò yě."
魏明帝景初中,尚书祠部问:"同母异父昆弟服,应几月?"太常曹毗述博士赵怡据子游郑注大功九月。高堂崇云:"圣人制礼,外亲正服不过緦,殊异外内之明理也。外祖父母以尊加,从母以名加,皆小功;舅緦服而已。外兄弟异族无属,疏於外家远矣,故於礼序不得有服。若以同居从同爨服,无缘章云大功,乃重於外祖父母,此实先贤之过也。"
wáng sù shèng zhèng lùn yún:" kǒng zǐ dàn shuō yí fú yǔ bù, wèi shuō fú zhī qīng zhòng, gù zi yóu chù yǐ dà gōng yě." suǒ zhí rú qián zhù. yòu yǐn kǒng zǐ jiā yǔ yuē:" zhū rén yǒu tóng mǔ yì fù zhī kūn dì sǐ, jiāng wèi zhī fú, yīn yán hài ér wèn lǐ yú kǒng zǐ. yuē:' jì fù tóng jū zhě, zé yì fù kūn dì cóng wèi zhī fú bù tóng jū zhě, jì fù qiě yóu bù fú, kuàng qí zi hū!'" shǔ qiáo zhōu yún:" fán wài qīn zhèng fú jiē sī, jiā zhě bù guò xiǎo gōng. jīn yì fù xiōng dì, fù méi mǔ jià, suǒ shēng zhě jiē xiāng bào fú."
王肃圣证论云:"孔子但说宜服与不,未说服之轻重,故子游处以大功也。"所执如前注。又引孔子家语曰:"邾人有同母异父之昆弟死,将为之服,因颜亥而问礼於孔子。曰:'继父同居者,则异父昆弟从为之服;不同居者,继父且犹不服,况其子乎!'"(蜀谯周云:"凡外亲正服皆緦,加者不过小功。今异父兄弟,父没母嫁,所生者皆相报服。")
jìn chún yú ruì yǐ:" yóu xià, wén xué zhī jùn yě. yóu xí yú lǐ zhě, yuē dà gōng xià guǎng xué zhě, yuē qí cuī. èr zhě tuī zhī, míng fēi wú fú yǔ sī kě zhī yě. jì fù wú qīn, lì miào jì sì, shàng wèi zhī zhōu yǐ bǐ fū gòng bāo, qǐ yǒu jué dào, ér yù jué zhī, wèi qí wú qīn. jù jì fù tóng jū yì jū yǒu qīng zhòng, tóng mǔ kūn dì, gài yì yí yǐ. yì jū dà gōng, tóng jū yǒu xiāng cháng yǎng zhī ēn, fú qí cuī, shì jìn rén qíng yǐ."
晋淳于睿以:"游、夏,文学之俊也。游习於礼者,曰大功;夏广学者,曰齐縗。二者推之,明非无服与緦可知也。继父无亲,立庙祭祀,尚为之周;以比夫共胞,岂有绝道,而欲绝之,谓其无亲。据继父同居异居有轻重,同母昆弟,盖亦宜矣。异居大功,同居有相长养之恩,服齐縗,似近人情矣。"
àn wèi shàng shū láng wǔ zhú yǒu tóng mǔ yì fù kūn dì zhī sàng, yǐ fǎng wáng sù. sù jù zi sī shū yuē, yán shì zhī zǐ, dá yú lǐ hū. jì fù tóng jū fú zhōu, zé zi yí dà gōng yě.
按魏尚书郎武竺有同母异父昆弟之丧,以访王肃。肃据子思书曰,言氏之子,达於礼乎。继父同居服周,则子宜大功也。
sòng yǔ wèi zhī wèi:" zì yǐ tóng shēng chéng qīn, jì fù tóng jū, yóu yǒu gōng ér zhì fú, èr fú zhī lái, qí lǐ guāi shū. yǐ wéi yīn jì fù ér yǒu fú zhě, shī zhī yuǎn yǐ. mǎ zhāo yuē:' yì fù kūn dì, ēn xì yú mǔ, bù yú jì fù. jì fù, jué zú zhě yě. mǔ tóng shēng, gù wèi qīn zhě shǔ, suī bù tóng jū, yóu xiāng wèi fú. wáng sù yǐ wéi cóng yú jì fù ér fú, yòu yán tóng jū, nǎi shī zhī yuǎn yǐ.' zi yóu dí yí, huò yán qí cuī, huò yán dà gōng, qū yú qīng zhòng, bù yí yú yǒu wú yě. jiā yǔ zhī yán, gù suǒ wèi xìn. zi yóu gǔ zhī xí lǐ zhě yě, cóng zhī bù yì kě hū."
宋庾蔚之谓:"自以同生成亲,继父同居,由有功而致服,二服之来,其礼乖殊。以为因继父而有服者,失之远矣。马昭曰:'异父昆弟,恩系於母,不於继父。继父,绝族者也。母同生,故为亲者属,虽不同居,犹相为服。王肃以为从於继父而服,又言同居,乃失之远矣。'子游、狄仪,或言齐縗,或言大功,趋於轻重,不疑於有无也。家语之言,固所未信。子游古之习礼者也,从之不亦可乎。"
qí zhāng róng yún:" yǔ jǐ tóng mǔ, gù fú dà gōng. ér sù yún cóng jì fù ér jiàng, qǐ rén qíng zāi!"
齐张融云:"与己同母,故服大功。而肃云从继父而降,岂人情哉!"
wèi zhòng zi fù
为众子妇
dà táng zhēn guān shí sì nián, jiā yǔ xiōng dì zǐ fù tóng wèi dà gōng jiǔ yuè.
大唐贞观十四年,加与兄弟子妇同为大功九月。