strong huì jiǎo shū zhù tán bài jiàng strong
会角书筑坛拜将
què shuō hán xìn suì yú shū náng zhōng qǔ chū zhāng liáng jiǎo shū lái, dì yǔ xiāo hé chāi kàn. dēng guāng zhī xià, hé jiàn jiǎo shū, zhī shì zhāng liáng yuán huì yuē hé tóng, jīng hài bù yǐ, suì bài fú yú dì yuē:" xián gōng xǔ jiǔ zài cǐ, rú hé bù kěn fā chū? shǐ wǒ zhōng rì kǔ jiàn, fèi jìn xīn lì! hàn wáng ruò jiàn cǐ shū, zhēn dé lián chéng gǒng bì, zài wú yí yǐ." xìn yuē:" mǒu shǎo pín jiàn. kǒng chū lái tóu hàn, wèi jiàn cùn cháng, chéng xiàng jué bú jiàn xìn, suǒ yǐ jiāng zǐ fáng jiǎo shū zàn yǐn wèi fā. dài gōng jí lì jǔ jiàn, xiǎo zi shǎo lù yú zhōng, jīn yǐ xīn zhì xiāng tóu, rán hòu què jiāng jiǎo shū fèng lǎn, gōng zhī xīn shǐ shì rán yǐ." xiāo hé yòu bài yuē:" xián gōng zhēn tiān xià háo jié, suǒ jiàn zì yǔ xún cháng bù tóng, mǒu yù dāng zhī zhòng, bù kě shě yě!" xiāng cí gè jiù qǐn.
却说韩信遂于书囊中取出张良角书来,递与萧何拆看。灯光之下,何见角书,知是张良原会约合同,惊骇不已,遂拜伏于地曰:“贤公许久在此,如何不肯发出?使我终日苦谏,费尽心力!汉王若见此书,真得连城拱璧,再无疑矣。”信曰:“某少贫贱。恐初来投汉,未见寸长,丞相决不见信,所以将子房角书暂隐未发。待公极力举荐,小子少露愚衷,今已心志相投,然后却将角书奉览,公之心始释然矣。”萧何又拜曰:“贤公真天下豪杰,所见自与寻常不同,某愈当知重,不可舍也!”相辞各就寝。
cì rì xiāo hé xiào róng mǎn miàn, jiāng jiǎo shū jìn cháo, huì téng gōng shuō zhī cǐ shì, téng gōng yì huān xǐ bù jìn, tóng jiàn hàn wáng, jiāng zhāng liáng jiǎo shū pěng shàng. hàn wáng jiē shū guān kàn, dà jīng yuē:" hán xìn jì yǒu jiǎo shū, yuán hé yī xiàng bù kěn fā chū?" xiāo hé bèi jiāng hán xìn qián qíng zòu zhī, hàn wáng xǐ yuē:" qīng lǚ cì jiàn jǔ, wèi néng qǔ xìn, bù yì zhāng zǐ fáng yì yǒu jiǎo shū jiàn jǔ, tiān xià háo jié, suǒ jiàn lüè tóng, kě jiàn hán xìn shí yǒu dà cái, zhèn suǒ jiàn hūn àn, jiǔ yuǎn qīng zhōng ài zhī yì, zhèn jīn rì shǐ zhī guò yǐ! kě jiāng hán xìn jí lìng bài wèi jiāng, yǐ fù jiàn jǔ zhī yì." hé yuē:" chén jiàn xián wèi guó, fēi yī jǐ zhī sī yě. jīn jù zhāng liáng jiǎo shū, wáng shǐ zhī chén zhēn yǒu suǒ jiàn, fēi làn jǔ yě. dàn jīn bài xìn wèi jiāng, kǒng xìn zhōng bù liú yě." wáng yuē:" bài jiāng kǒng qīng hán xìn, nǎi bài wèi dà jiàng, zhòng jiā fēng jué, hán xìn kě yǐ liú yǐ." hé yuē:" ruò bài wèi dà jiàng, xìn zé kě liú. dàn yòu bù zhī rú hé xíng bài jiāng zhī lǐ?" wáng yuē:" zhào lái ér jiā fēng bài kě yě." hé yuē:" wáng sù màn wú lǐ, jīn bài dà jiàng, rú hū xiǎo ér. zài wáng yǐ fēng bài wéi zhòng, ruò yǐ chén guān zhī, hán xìn nǎi fù qù yǐ." wáng yuē:" bì rú hé ér hòu kě?" hé yuē:" wáng rú bài xìn wèi dà jiàng, bì zé rì zhāi jiè, shè tán jì gào tiān dì, rú huáng dì zhī bài fēng hòu, wǔ wáng zhī bài lǚ wàng, rán hòu yán bài jiāng zhī lǐ." wáng yuē:" zhǔn rú qīng zhī yì." hé xiè ēn huí zhái, jiàn hán xìn, jù yán hàn wáng xíng zhù tán bài jiàng zhī lǐ, xìn bài xiè. xún rì nèi, hé huà chéng zhù tán bài jiàng tú běn, shàng jìn hàn wáng guān kàn, tú běn yuē:
次日萧何笑容满面,将角书进朝,会滕公说知此事,滕公亦欢喜不尽,同见汉王,将张良角书捧上。汉王接书观看,大惊曰:“韩信既有角书,缘何一向不肯发出?”萧何备将韩信前情奏知,汉王喜曰:“卿屡次荐举,未能取信,不意张子房亦有角书荐举,天下豪杰,所见略同,可见韩信实有大才,朕所见昏暗,久远卿忠爱之意,朕今日始知过矣!可将韩信即令拜为将,以副荐举之意。”何曰:“臣荐贤为国,非一己之私也。今据张良角书,王始知臣真有所见,非滥举也。但今拜信为将,恐信终不留也。”王曰:“拜将恐轻韩信,乃拜为大将,重加封爵,韩信可以留矣。”何曰:“若拜为大将,信则可留。但又不知如何行拜将之礼?”王曰:“召来而加封拜可也。”何曰:“王素慢无礼,今拜大将,如呼小儿。在王以封拜为重,若以臣观之,韩信乃复去矣。”王曰:“必如何而后可?”何曰:“王如拜信为大将,必择日斋戒,设坛祭告天地,如黄帝之拜风后,武王之拜吕望,然后言拜将之礼。”王曰:“准如卿之议。”何谢恩回宅,见韩信,具言汉王行筑坛拜将之礼,信拜谢。旬日内,何画成筑坛拜将图本,上进汉王观看,图本曰:
tán gāo sān zhàng, xiàng sān cái kuò èr shí sì zhàng, xiàng èr shí sì qì. tán zhī zhōng, liè èr shí wǔ rén, gè chuān huáng yī, shǒu zhí huáng fān bào wěi tiě yuè děng jiàn, àn zhōng yāng wù jǐ tǔ, yǐ wéi gōu chén zhī xiàng tán dōng liè èr shí wǔ rén, gè chuān qīng fú, shǒu zhí qīng qí, àn dōng fāng jiǎ yǐ mù, yǐ wéi qīng lóng zhī zhuàng tán xī liè èr shí wǔ rén, gè chuān bái yī, shǒu zhí bái qí, àn xī fāng gēng xīn jīn, yǐ wéi bái hǔ zhī zhuàng tán nán liè èr shí wǔ rén, gè chuān hóng fú, shǒu zhí hóng qí, àn nán fāng bǐng dīng huǒ, yǐ wéi zhū què zhī zhuàng tán běi liè èr shí wǔ rén, gè chuān hēi fú, shǒu zhí hēi qí, àn běi fāng rén guǐ shuǐ, yǐ wéi xuán wǔ zhī zhuàng. tán yǒu sān céng, gè jù jì qì zhù wén. zhōu wéi zhí zá sè qí zhě, sān bǎi liù shí wǔ rén, àn sān bǎi liù shí wǔ dù. zá qí zhī wài, lì qī shí sān rén, jiē zhǎng dà zhuàng shì, gè zhí jiàn jǐ, àn qī shí èr hóu. tán zhī qián, cóng běi ér nán, zuǒ yòu liè wén chén wǔ jiàng, zhōng jiān zhù huáng tǔ yǒng dào, zhí zhì tán xià. sì biān lì sì miàn zhèn jìng pái, měi pái zhī xià, yòng yī yuán yá jiāng, lì èr shí míng jiǎ shì, zhī yǒu xuān huá shī duì wǔ, jí shí qín ná, yǐ jūn fǎ zhǎn shǒu. yòu yòng yī yuán shàng jiàng yù chē. chū xī mén shí lǐ wèi tán suǒ.
坛高三丈,象三才;阔二十四丈,象二十四气。坛之中,列二十五人,各穿黄衣,手执黄幡豹尾、铁 钺等件,按中央戊己土,以为勾陈之象;坛东列二十五人,各穿青服,手执青旗,按东方甲乙木,以为青龙之状;坛西列二十五人,各穿白衣,手执白旗,按西方庚辛金,以为白虎之状;坛南列二十五人,各穿红服,手执红旗,按南方丙丁火,以为朱雀之状;坛北列二十五人,各穿黑服,手执黑旗,按北方壬癸水,以为玄武之状。坛有三层,各具祭器祝文。周围执杂色旗者,三百六十五人,按三百六十五度。杂旗之外,立七十三人,皆长大壮士,各执剑戟,按七十二侯。坛之前,从北而南,左右列文臣武将,中间筑黄土甬道,直至坛下。四边立四面镇静牌,每牌之下,用一员牙将,立二十名甲士,知有喧哗失队伍,即时擒拿,以军法斩首。又用一员上将御车。出西门十里为坛所。
hàn wáng kàn bà tú běn, dà xǐ, suí mìng guàn yīng dū gōng guǎn lǐ, xiàn yī yuè nèi tōng yào wán bèi. guàn yīng lǐng jūn shì yú chéng xī qǐ zhù jiāng tán, zhū sè rén děng, gè yī cì yù bèi bù tí.
汉王看罢图本,大喜,随命灌婴督工管理,限一月内通要完备。灌婴领军士于城西起筑将坛,诸色人等,各依次预备不题。
dāng rì xiāo hé jǔ jiàn hán xìn, yī xiàng wèi yáng yán yú wài, yǐ cǐ wài rén yì bù zhī, jí jiàn qǐ zhù tán chǎng, rén rén zì yǐ wéi bì děi dà jiàng, yí yì bù dìng. yǒu fán kuài yuē:" wǒ yǔ hàn wáng qǐ bīng fēng pèi, suì dé guān zhōng, jiù jià hóng mén, suí jūn rù hàn, shè jì zhī chén, gòng tóng gān kǔ zhě yě. jīn rì zhù tán bài jiàng, wéi wǒ zé zú yǐ dāng zhī." zhòng rén yuē:" yī xiàng wén xiāo xiàng guó jiàn jǔ dà xián, dàn bù zhī shì hé rén. ruò yǐ qǐ chū gōng chén lùn zhī, wéi fán kuài zhōu bó téng gōng shù rén ér yǐ, liào bù chū zhū gōng zhī wài yě." zhī jiàn guàn yīng lái zòu hàn wáng:" tán chǎng xiū zhù yǐ bì, bì xià kě xuǎn zé jí rì bài jiāng." wáng yuē:" xuān xiāo hé lái jì yì!" hé yuē:" jí rì yǐ zé dìng, gè xiàng rén děng, jù yǐ pài jiù, yī èr rì qǐng wáng sù gōng zhāi jiè, lìng bǎi guān xiǎo yù bǎi xìng, sù qīng yù lù, cì hou bài jiāng, gè yá mén bù pàn yā, bù dòng xíng, bù zǎi shēng, bù yǐn jiǔ, bù rú hūn." hàn wáng tóng wén wǔ bǎi guān zhāi jiè sān rì.
当日萧何举荐韩信,一向未扬言于外,以此外人亦不知,及见起筑坛场,人人自以为必得大将,疑议不定。有樊哙曰:“我与汉王起兵丰沛,遂得关中,救驾鸿门,随军入汉,社稷之臣,共同甘苦者也。今日筑坛拜将,惟我则足以当之。”众人曰:“一向闻萧相国荐举大贤,但不知是何人。若以起初功臣论之,唯樊哙、周勃、滕公数人而已,料不出诸公之外也。”只见灌婴来奏汉王:“坛场修筑已毕,陛下可选择吉日拜将。”王曰:“宣萧何来计议!”何曰:“吉日已择定,各项人等,俱已派就,一二日请王宿宫斋戒,令百官晓谕百姓,肃清御路,伺候拜将,各衙门不判押,不动刑,不宰牲,不饮酒,不茹荤。”汉王同文武百官斋戒三日。
zhì qī, hàn wáng jià qǐ, qián zhì xiàng guó fǔ, chuán mìng pěng hán xìn shàng chē, tuī zhuàn lún gǔ, jìng chū xī mén. liǎng biān qí fān yìng rì, jīn gǔ zhèn tiān, wén chén é guān bó dài, liè zuǒ ér xíng, wǔ jiàng dǐng kuī guàn jiǎ, suí yòu ér jìn, zhēng chén bù qǐ, xiāng wù mǎn jiē. chū shí zhū jiàng wén zhù tán bài jiàng, jìn jiē yǐ wéi dé dà jiàng. jí jiàn hàn wáng jià zhì xiàng guó fǔ, bài dà jiàng zhě, nǎi huái yīn hán xìn yě, sān jūn jiē jīng. dāng yǒu wǔ yáng hóu fán kuài suí hàn wáng jià hòu xíng, yǔ zhōu bó děng yán yuē:" wǒ děng wàn kǔ qiān xīn suí zhǔ shàng dào cǐ, jīn yǐ sān nián yǐ, rú hé fǎn bèi è fū jié zhì? dà zhàng fū qǐ kě gān shòu qí qū, ér bù shēn yán yǐ biǎo qí xīn zāi?" jí xià mǎ nì hàn wáng jià qián, kòu tóu dà hū yuē:" qǐng wáng chē jià zàn qiě shǎo tíng, chén yǒu yī yán shàng gào. hán xìn nǎi huái yīn è fū, qǐ shí piào mǔ, shòu rǔ kuà xià, zài chǔ wèi zhí jǐ láng, qì chǔ ér lái, kōng diào chún shé, wèi yǒu chǐ cùn zhī gōng, wáng jīn jià pěng gǔ, bài wèi dà jiàng, shǐ xiàng wáng wén zhī, jué rán chǐ xiào, tiān xià zhū hóu, yǐ wéi wǒ hàn zhōng wú rén, què yòng zhè è fū wèi jiāng, bù dài duì dí jiāo bīng, rén yǐ zhī qí xū shí yě, zǔ sān jūn yǒng yuè zhī xīn, zhǎng dí rén guǒ gǎn zhī qì, sān qín jué bù néng xià, qiáng chǔ jué bù néng pò, guān cǐ fēi xì shì yě! bì xià dāng shú sī zhī." hàn wáng tīng fán kuài zhī yán, zài chē shàng yóu yù bù yán. xiāo hé dà tà bù jìn qián chì zhī yuē:" bù kě bù kě! ěr fán kuài děng, rú yù chōng fēng pò dí, zé kě yòng rǔ chū lì. ruò shì yùn chóu jué cè, bǎi zhàn bǎi shèng, guǐ shén bù kě cè, bō wǒ bù néng zhī, fēi hán jiāng jūn bù zú yǐ dāng zhī. ěr dàn tīng qí zhǐ huī ěr! qǐ gǎn qīng fā cǐ yán, yǐ luàn jūn xīn yé? wǒ jīn miù jū xiàng guó, rán bài jiāng zhī shì yǐ dìng yǐ, ěr zài wáng qián shì qí wēi gōng, chū wèi wàng yán, bù zūn jūn fǎ, bì xià dāng jí qín ná, suí chē jià hòu, dài bài jiāng bì, zhǎn shǒu yǐ zhèng guó fǎ." xià hóu yīng yì zòu yuē:" bì xià yǐ chū hào lìng, zhòng dāng zūn shǒu. fán kuài què zài jià qián wàng yán, ruò shǐ rén rén xiào yóu, bì xià hé yǐ dōng zhēng? hán yuán shuài hé yǐ xíng fǎ? ér hé xī fán kuài yī rén, yǐ huài guó jiā dà shì?" hàn wáng wén yán yì nù, suì jiāng fán kuài qín ná, suí chē jià hòu, tīng hòu jué duàn bù tí. què shuō hàn wáng tóng hán xìn bìng bǎi guān zhì tán suǒ, hàn wáng xiān dào zhāi gōng xǐ shǒu bì, chuán zhǐ wén wǔ bǎi guān, gè zhí shì rén yuán, zhào yuán pài lǐ yí gè jiù wèi xíng lǐ, rú yǒu xuān huá shī yí zhě, dìng yǐ jūn fǎ cóng shì. zhū wén wǔ jiàng shì jù sù jìng, gǒng tīng xíng lǐ. zhī jiàn sān shēng pào xiǎng, yí lù xiāng fēng. yǐn lǐ guān dǎo yǐn hán xìn shàng dì yī céng tán, yǒu rǔ yīn hóu xià hóu yīng xī xiàng, hán xìn běi xiàng, tài shǐ guān dú zhù wén yuē:
至期,汉王驾起,前至相国府,传命捧韩信上车,推转轮毂,径出西门。两边旗幡映日,金鼓震天,文臣峨冠博带,列左而行,武将顶盔贯甲,随右而进,征尘不起,香雾满街。初时诸将闻筑坛拜将,尽皆以为得大将。及见汉王驾至相国府,拜大将者,乃淮阴韩信也,三军皆惊。当有舞阳侯樊哙随汉王驾后行,与周勃等言曰:“我等万苦千辛随主上到此,今已三年矣,如何反被饿夫节制?大丈夫岂可甘受其屈,而不申言以表其心哉?”急下马逆汉王驾前,叩头大呼曰:“请王车驾暂且少停,臣有一言上告。韩信乃淮阴饿夫,乞食漂母,受辱胯下,在楚为执戟郎,弃楚而来,空钓唇舌,未有尺寸之功,王今驾捧毂,拜为大将,使项王闻之,决然耻笑,天下诸侯,以为我汉中无人,却用这饿夫为将,不待对敌交兵,人已知其虚实也,阻三军踊跃之心,长敌人果敢之气,三秦决不能下,强楚决不能破,观此非细事也!陛下当熟思之。”汉王听樊哙之言,在车上犹豫不言。萧何大踏步近前叱之曰:“不可不可!尔樊哙等,如遇冲锋破敌,则可用汝出力。若是运筹决策,百战百胜,鬼神不可测,波我不能知,非韩将军不足以当之。尔但听其指挥耳!岂敢轻发此言,以乱军心耶?我今谬居相国,然拜将之事已定矣,尔在王前恃其微功,出位妄言,不遵军法,陛下当即擒拿,随车驾后,待拜将毕,斩首以正国法。”夏侯婴亦奏曰:“陛下已出号令,众当遵守。樊哙却在驾前妄言,若使人人效尤,陛下何以东征?韩元帅何以行法?而何惜樊哙一人,以坏国家大事?”汉王闻言亦怒,遂将樊哙擒拿,随车驾后,听候决断不题。却说汉王同韩信并百官至坛所,汉王先到斋宫洗手毕,传旨文武百官,各执事人员,照原派礼仪各就位行礼,如有喧哗失仪者,定以军法从事。诸文武将士俱肃静,拱听行礼。只见三声炮响,一路香风。引礼官导引韩信上第一层坛,有汝阴侯夏侯婴西向,韩信北向,太史官读祝文曰:
dà hàn yuán nián zhòng qiū wù yín shuò bǐng zǐ rì, bāo zhōng hàn wáng qiǎn rǔ yīn hóu xià hóu yīng, gǎn zhāo gào yú wǔ yuè sì dú míng shān dà chuān zhī shén yuē: wū hū! tiān shēng zhòng shù, bǐ mù sī zhī mù sī bù shàn, jué zuì yú shuí? lǚ zhèng bào nüè, tú dú qián lí wèi sì xiàng jí, zi lèi bù yí, shì jūn kēng zú, dà nì wǎng cí. chén bāng bù rěn, tè jiàn yì qí, bài xìn wèi jiāng, jiù mín lì jī. wéi shén qí yì, jiàn zī zài zī. shàng xiǎng!
大汉元年仲秋戊寅朔丙子日,褒中汉王遣汝阴侯夏侯婴,敢昭告于五岳四渎名山大川之神曰:呜呼!天生众庶,俾牧司之;牧司不善,厥罪于谁?吕政暴虐,荼毒黔黎;位嗣项籍,子类不遗,弑君坑卒,大逆罔辞。臣邦不忍,特建义旗,拜信为将,救民立基。维神其翼,鉴兹在兹。尚飨!
tài shǐ dú bà zhù wén, xià hóu yīng pěng gōng shǐ yuē:" hàn wáng yǒu mìng, yòng xī gōng shǐ, bǐ jiāng zhēng fá." hán xìn guì ér shòu zhī, shòu yǔ zuǒ yòu yá jiāng, zuǒ zhí gōng, yòu zhí shǐ, hán xìn zhōng lì. yǐn lǐ guān fù yǐn hán xìn, shàng dì èr céng tán, xiàng guó xiāo hé xī xiàng, hán xìn běi xiàng, tài shǐ guān dú zhù yuē:
太史读罢祝文,夏侯婴捧弓矢曰:“汉王有命,用锡弓矢,俾将征伐。”韩信跪而受之,授与左右牙将,左执弓,右执矢,韩信中立。引礼官复引韩信,上第二层坛,相国萧何西向,韩信北向,太史官读祝曰:
dà hàn yuán nián zhòng qiū wù yín shuò bǐng zǐ rì, hàn wáng qiǎn xiàng guó xiāo hé gǎn zhāo gào yú rì yuè xīng chén léi yǔ lì dài shèng dì míng wáng zhī shén yuē: wéi shén zhī xīng shuāi, shí chéng bài, dá zhì luàn, míng qù qǔ, shù suī yǒu dìng, ér guī zé zài dé, gù suī qín bào nüè, shén jué qí sì, xiàng jí xiōng hěn, tiān qǐ yàn yòu? shēng mín tú tàn, dì tǔ huāng cán, wéi rén zhǔ zhě, yù jiě dào xuán zhī è, xū zhàng xī shì zhī cái. zhí zhuān zhēng fá, mò rú hán xìn. yǎng lài shén qí yì wèi, qǐ dí fǔ yì, tǔ nà fēng yún, xū fú biàn huà, zhěng jiù xià mín, kuāng fú dì yè. jié chéng wéi xiǎng, zhāo gé yú sī. shàng xiǎng!
大汉元年仲秋戊寅朔丙子日,汉王遣相国萧何敢昭告于日月星辰雷雨、历代圣帝明王之神曰:惟神知兴衰,识成败,达治乱,明去取,数虽有定,而归则在德,故虽秦暴虐,神绝其祀,项籍凶狠,天岂宴佑?生民涂炭,地土荒残,为人主者,欲解倒悬之厄,须仗希世之才。职专征伐,莫如韩信。仰赖神祇翊卫,启迪辅翼,吐纳风云,嘘咈变化,拯救下民,匡扶帝业。竭诚惟享,昭格于斯。尚飨!
tài shǐ guān dú bà zhù wén, xiāo hé pěng yuè yuē:" hàn wáng yǒu mìng, cì jiāng jūn yuè. zì jīn yǐ hòu, fèng tiān zhēng tǎo, zhū cǐ wú dào, wèi mín chú hài, wèi tiān xià zào fú, jiāng jūn qí xūn zhī zāi!" hán xìn guì shòu yuè, fù lìng zuǒ yòu zhí pěng ér xíng, lǐ guān fù yǐn hán xìn shàng dì èr céng tán, hàn wáng běi xiàng ér bài, pěng lóng zhāng fèng zhuàn, gē zhōng hé zhī qū, zòu bā yīn zhī zhāng, yuè shēng liáo liàng, dòng chè shàng xià. lè bì, tài shǐ dú zhù wén yuē:
太史官读罢祝文,萧何捧 钺曰:“汉王有命,赐将军 钺。自今以后,奉天征讨,诛此无道,为民除害,为天下造福,将军其勋之哉!”韩信跪受 钺,复令左右执捧而行,礼官复引韩信上第二层坛,汉王北向而拜,捧龙章凤篆,歌中和之曲,奏八音之章,乐声嘹亮,动彻上下。乐毕,太史读祝文曰:
dà hàn yuán nián zhòng qiū wù yín shuò bǐng zǐ rì, bāo zhōu hàn zhōng wáng liú bāng, gǎn zhāo gào yú huáng tiān shàng dì hòu tǔ shén yuán yuē: chén bāng yǎng lài tiān dì zhī dé, bǎi shén zhī wēi, sù qīng hǎi yǔ, zhèn fǔ wàn xìng, wèi guó qiú xián, lǐ dūn sān jiàn gù gǔ rén yún: suī qiáng bīng kǔ wú zhì jiāng, ān dé zuò shōu rén xīn, fēng xíng bā biǎo yě zāi? shì yǐ bài hán xìn wèi dà jiàng, bìng zhuān zhēng fá zhī quán, shí wéi shēng mín zhī jì dàng tiān xià zhī yāo fēn, fú qián kūn zhī zhèng qì xiào huáng dì bài fēng hòu, zhuān xū yòng wǔ gào, gāo xīn bài zhù róng, dà shùn bài gāo yáo, yīn tāng bài yī yǐn zhōu wǔ bài lǚ wàng. zì gǔ guó luàn jìn yí, wú bù bài jiāng xīng shī yǐ fá bù dào. jīn xiàng jí nǎi wáng qín zhī xù, hèng bào xī chǔ, chéng chī zhāng zhī shì, zhǒng bēng rǎng zhī yú, dà sì xiōng è, zì yì kuáng bèi, bèi yuē wèi wáng, shì jūn dú bà, jié mù qǔ cái, kāi gōng liàn nǚ, tú lù xián yáng ér bǎi lǐ huǒ fēi, fén shāo ē páng ér wàn mín kǒng bù, zhēn wèi qiáng hèng, shí nǎi dú fū! tiān yàn shén nù, sǐ yǒu yú gū. chén bāng yù jiàn yì qí, bài xìn wèi jiāng, shòu gōng shǐ yǐ dìng sì fāng, zhí tiě yuè ér zhuān shā fá yǒu guǐ shén bù cè zhī jī, bào cāng hǎi nàn dù zhī zhì, guó shì wú shuāng, rén zhōng háo jié, yòng yǐ wéi jiāng, yǔn fú gōng yì. zì tiān shēn zhī, bǎo yòu mìng zhī. shàng xiǎng!
大汉元年仲秋戊寅朔丙子日,褒州汉中王刘邦,敢昭告于皇天上帝后土神元曰:臣邦仰赖天地之德,百神之威,肃清海宇,镇抚万姓,为国求贤,礼敦三荐;故古人云:虽强兵苦无智将,安得坐收人心,风行八表也哉?是以拜韩信为大将,并专征伐之权,实为生民之计;荡天下之妖氛,扶乾坤之正气;效黄帝拜风后,颛顼用武告,高辛拜祝融,大舜拜皋陶,殷汤拜伊尹、周武拜吕望。自古国乱浸夷,无不拜将兴师以伐不道。今项籍乃亡秦之续,横暴西楚,乘鸱张之势,踵崩壤之余,大肆凶恶,恣意狂悖,背约为王,弑君独霸,劫墓取财,开宫恋女,屠戮咸阳而百里火飞,焚烧阿房而万民恐怖,真为强横,实乃独夫!天厌神怒,死有余辜。臣邦欲建义旗,拜信为将,授弓矢以定四方,执铁钺而专杀伐;有鬼神不测之机,抱沧海难度之志,国士无双,人中豪杰,用以为将,允孚公议。自天申之,保佑命之。尚飨!
tài shǐ guān dú bà zhù wén, hàn wáng xíng lǐ bì, nǎi bài xìn wèi pò chǔ dà jiàng jūn. hàn wáng xī xiàng ér lì, hán xìn běi xiàng ér lì. hàn wáng qīn pěng hǔ fú yù jié, jīn yìn bǎo jiàn, shòu yǔ hán xìn yuē:" cóng cǐ shàng zhì yú tiān, xià zhì yú yuān, jǐn cóng jiāng jūn jié zhì. ruò jiàn qí xū zé dǎo, jiàn qí shí zé zhǐ wù yǐ sān jūn wèi zhòng ér qīng wèi shì, wù yǐ shòu mìng wèi gāo ér bì wèi sǐ, wù yǐ shēn guì ér jiàn rén, wù yǐ dú móu ér wéi zhòng, wù yǐ qiáng biàn ér zì shì, yǔ shì zú tóng gān kǔ, yǔ sān jūn tóng hán nuǎn rú cǐ, zé shì shù qīn shàng sǐ zhǎng, wǎng yǒu bù jié lì zhě yǐ. jiāng jūn qí qīn chéng zhī!"
太史官读罢祝文,汉王行礼毕,乃拜信为破楚大将军。汉王西向而立,韩信北向而立。汉王亲捧虎符玉节,金印宝剑,授与韩信曰:“从此上至于天,下至于渊,尽从将军节制。若见其虚则捣,见其实则止;勿以三军为众而轻为势,勿以授命为高而必为死,勿以身贵而贱人,勿以独谋而违众,勿以强辩而自饰,与士卒同甘苦,与三军同寒暖;如此,则士庶亲上死长,罔有不竭力者矣。将军其钦承之!”
hán xìn shòu mìng bì, hàn wáng miàn nán zuò, hán xìn bài xiè, guì ér zòu yuē:" chén wén guó bù kě cóng wài ér zhì, jūn bù kě cóng zhōng ér yù, èr xīn bù kě yǐ shì jūn, yí zhì bù kě yǐ yìng dí. chén jì shòu mìng, zhuān tiě yuè zhī wēi, chén gǎn bù jìn jié mà dài, yǐ bào bì xià zhī yù zhī ēn zāi?" hàn wáng dà xǐ, yīn fù wèi xìn yuē:" chéng xiàng shù yán jiāng jūn zhī néng, bù zhī jiāng jūn jiāng hé cè yǐ jiào guǎ rén?" xìn bài xiè wèn wáng yuē:" dài wáng jīn dōng xiàng zhēng héng tiān xià, qǐ fēi yǔ xiàng wáng wèi dí yé?" wáng yuē:" rán." xìn yòu yuē:" dài wáng zì liào yǒng hàn rén qiáng, shú yǔ xiàng wáng?" hàn wáng liáng jiǔ yuē:" bù rú yě!" xìn yuē:" chén yì yǐ wéi dài wáng bù rú yě. rán chén cháng shì xiàng wáng, qǐng yǐ wéi yǔ dài wáng yán zhī: xiàng wáng àn yǎ chì zhà, qiān rén jiē fèi, rán bù néng rèn shǔ xián jiāng, cǐ tè pǐ fū zhī yǒng ěr xiàng wáng jiàn rén cí ài gōng jìng, yán yǔ ǒu ǒu, rén yǒu jí bìng, zhé tì qì fēn shí, zhì shǐ rén yǒu gōng dāng fēng jué zhě, yìn tiǎn bì rěn bù néng yǔ, suǒ wèi fù rén zhī rén yě xiàng wáng suī bà tiān xià ér chén zhū hóu, bù jū guān zhōng, ér dōu péng chéng, fàng shì yì dì, suǒ guò wú bù cán miè, míng suī wèi bà, shí shī tiān xià xīn. jīn dài wáng chéng néng fǎn qí dào, rèn tiān xià zhī wǔ yǒng, hé suǒ bù zhū? yǐ tiān xià chéng yì fēng gōng chén, hé suǒ bù fú? yǐ yì bīng cóng sī dōng guī zhī shì, hé suǒ bù sàn? qiě sān qín wáng jiāng qín zǐ dì shù suì, suǒ shā wáng bù kě shèng jì, yòu qī qí zhòng jiàng zhū hóu, jí xiàng wáng kēng qín zú èr shí wàn, wéi yǒu zhāng hán sī mǎ xīn dǒng yì dé tuō, qín fù xiōng yuàn zhī tòng rù gǔ suǐ, ér qiáng chǔ yǐ wēi nǎi wáng cǐ sān rén yú qín, qín mín mò ài yě. dài wáng rù guān, qiū háo wú suǒ hài, chú kē fǎ, yǔ qín mín yuē fǎ sān zhāng, qín mín mò bù yù wáng wèi qín wáng zhě. jīn dài wáng jǔ bīng ér dōng, sān qín kě chuán xí ér dìng yě." hàn wáng wén xìn yǔ, xǐ yuē:" hèn dé jiāng jūn zhī wǎn yě?" yú shì zǒng qí jì, yǔ xìn xià tán huí cháo, bù zhī hán xìn rú hé dài chǔ, qiě kàn xià huí fēn jiě.
韩信受命毕,汉王面南坐,韩信拜谢,跪而奏曰:“臣闻国不可从外而治,军不可从中而御,二心不可以事君,疑志不可以应敌。臣既受命,专铁钺之威,臣敢不尽竭骂骀,以报陛下知遇之恩哉?”汉王大喜,因复谓信曰:“丞相数言将军之能,不知将军将何策以教寡人?”信拜谢问王曰:“大王今东向争衡天下,岂非与项王为敌耶?”王曰:“然。”信又曰:“大王自料勇悍仁强,孰与项王?”汉王良久曰:“不如也!”信曰:“臣亦以为大王不如也。然臣尝事项王,请以为与大王言之:项王暗哑叱咤,千人皆废,然不能任属贤将,此特匹夫之勇耳;项王见人慈爱恭敬,言语呕呕,人有疾病,辄涕泣分食,至使人有功当封爵者,印觍敝忍不能予,所谓妇人之仁也;项王虽霸天下而臣诸侯,不居关中,而都彭城,放轼义帝,所过无不残灭,名虽为霸,实失天下心。今大王诚能反其道,任天下之武勇,何所不诛?以天下城邑封功臣,何所不服?以义兵从思东归之士,何所不散?且三秦王将秦子弟数岁,所杀亡不可胜计,又欺其众降诸侯,及项王坑秦卒二十万,惟有章邯、司马欣、董翳得脱,秦父兄怨之痛入骨髓,而强楚以威乃王此三人于秦,秦民莫爱也。大王入关,秋毫无所害,除苛法,与秦民约法三章,秦民莫不欲王为秦王者。今大王举兵而东,三秦可传檄而定也。”汉王闻信语,喜曰:“恨得将军之晚也?”于是总其计,与信下坛回朝,不知韩信如何代楚,且看下回分解。