strong fó yìn shī sì tiáo qín niáng strong
佛印师四调琴娘
wén zhāng luò chù tiān xū qì, cǐ lǎo yǐ wáng wú dào qióng.
文章落处天须泣,此老已亡吾道穷。
cái yè mán kuā shēng zhòng dá, gōng míng yóu jì sǐ yáo chóng.
才业谩夸生仲达,功名犹继死姚崇。
rén jiān biàn jué wú qīng qì, hǎi nèi ān néng jiàn gǔ fēng.
人间便觉无清气,海内安能见古风。
píng rì wàn piān hé suǒ zài? liù dīng shōu shí shàng yáo gōng.
平日万篇何所在?六丁收拾上瑶宫。
zhè bā jù shī shì shuí zuò de? shì sòng lǐ zōng huáng dì cháo yí gè guān rén, xìng liú míng zhuāng, dào hào hòu cūn xiān shēng zuò de.
这八句诗是谁做的?是宋理宗皇帝朝一个官人,姓刘名庄,道号后村先生做的。
dān shuō nà shén zōng huáng dì cháo yǒu gè hàn lín xué shì, xìng sū míng shì zì zi zhān, dào hào dōng pō jū shì, běn guàn shì xī chuān méi zhōu méi shān xiàn rén shì. zhè xué shì píng rì jié shí yí gè dào yǒu, jiào zuò fó yìn chán shī. nǐ dào zhè chán shī rú hé chū shēn? tā shì jiāng xī ráo zhōu fǔ fú liáng xiàn rén shì, xìng xiè míng duān qīng biǎo zì jué lǎo, yòu xí rú shū, tōng gǔ jīn zhī yùn páng tōng èr shì, fù fù qià zhī shēng. yī rì yìng jǔ dào jīng, dōng pō xué shì wén qí cái míng, měi yǔ tán lùn, shén xiāng jìng ài. lǚ tóng shī jiǔ zhī yóu, suì wèi mò nì zhī yǒu. hū yī rì, shén zōng huáng dì yīn tiān shí kàng hàn, zhǔn le sī tiān tāi zòu zhāng, tè yú dà xiàng guó sì jiàn shè yī bǎi bā fēn dà zhāi, zhēng qǔ míng sēng, xuān yáng jīng diǎn, qí qiú gān yǔ, yǐ jiù wàn mín. mìng hàn lín xué shì sū shì zhì jiù xū tiān wén shū, jiù mìng shì chōng xíng lǐ guān zhǔ zhāi. sān rì qián, biàn yào dào sì zhōng zhāi sù. xiān yǒu nèi guān dào sì kàn yuè zhāi tán, chuán yán yù jià bù rì qīn lín. fāng zhàng zhōng pū shè yù zuò, yī qiè guī mó wù yào shí fēn qí zhěng, bǎ gè dà xiàng guó sì dǎ sǎo dé yī chén bù rǎn, zhuāng diǎn dé wàn jǐn zǎn huā. fǔ yǐn yù xiān chà guān sì wéi bǎ shǒu, bù xǔ xián rén rù sì, kǒng fáng bù shí chù tū le shèng jià. zhè dōu bù zài huà xià.
单说那神宗皇帝朝有个翰林学士,姓苏名轼字子瞻,道号东坡居士,本贯是西川眉州眉山县人氏。这学士平日结识一个道友,叫做佛印禅师。你道这禅师如何出身?他是江西饶州府浮梁县人氏,姓谢名端卿表字觉老,幼习儒书,通古今之蕴;旁通二氏,负傅洽之声。一日应举到京,东坡学士闻其才名,每与谈论,甚相敬爱。屡同诗酒之游,遂为莫逆之友。忽一日,神宗皇帝因天时亢旱,准了司天台奏章,特于大相国寺建设一百八分大斋,征取名僧,宣扬经典,祈求甘雨,以救万民。命翰林学士苏试制就吁天文疏,就命轼充行礼官主斋。三日前,便要到寺中斋宿。先有内官到寺看阅斋坛,传言御驾不日亲临。方丈中铺设御座,一切规模务要十分齐整,把个大相国寺打扫得一尘不染,妆点得万锦攒花。府尹预先差官四围把守,不许闲人入寺,恐防不时触突了圣驾。这都不在话下。
què shuō xiè duān qīng zài dōng pō xué shì zuò jiān wén zhī cǐ shì, wèn dào:" xiǎo dì yù xiōng zhǎng qiè dài rù sì, yī zhān yù róng, bù zhī kě fǒu?" dōng pō nà shí zhǐ hé yī jù huí jué le tā, hé děng gān jìng! zhǐ wèi dōng pō yào de duān qīng xiàng bàn, suì duì tā shuō dào:" zú xià yào qù, yì yǒu hé nán? zhǐ xiāo bàn zuò shì zhě mú yàng, zài zhāi tán shàng chéng zhí. shèng jià lín xìng shí, biàn dé bǎo kàn." xiè duān qīng nà shí ruò bù kěn bàn zuò shì zhě, yě jiù bà le, zhǐ wèi yī shí zhì qì, suì xīn rán bù cí. xiān qù jiè bàn xíng tou, zhuāng bàn de tíng tíng dāng dāng, gēn suí dōng pō xué shì rù xiàng guó sì lái. dōng pō yǐ zì fēn fù le zhǔ sēng, zhǐ děng bào yī shēng shèng jià dào lái, duān qīng jiù dǐng shì zhě míng sè shàng diàn zhí yì. xián shí péi dōng pō zài jìng shì xián jiǎng.
却说谢端卿在东坡学士坐间闻知此事,问道:“小弟欲兄长挈带入寺,一瞻御容,不知可否?”东坡那时只合一句回绝了他,何等干净!只为东坡要得端卿相伴,遂对他说道:“足下要去,亦有何难?只消扮作侍者模样,在斋坛上承直。圣驾临幸时,便得饱看。”谢端卿那时若不肯扮做侍者,也就罢了,只为一时稚气,遂欣然不辞。先去借办行头,装扮的停停当当,跟随东坡学士入相国寺来。东坡已自分付了主僧,只等报一声圣驾到来,端卿就顶侍者名色上殿执役。闲时陪东坡在净室闲讲。
qiě shuō qǐ zhāi zhī rì, zhǔ sēng wǔ gǔ míng zhōng jù zhòng. qí shí xiāng yān liáo rào, dēng zhú huī huáng, fān chuáng wǔ cǎi piāo yáng, yuè qì bā yīn liáo liàng, fǎ shì zhī shèng, zì bù bì shuō. dōng pō xué shì qǐ le xiāng tóu, bài le fó xiàng, tuì zuò yú sēng fáng zhī nèi. chī zhāi fāng bà, hū chuán yù jià yǐ dào. dōng pō xué shì zhí zhǎng sī lún, rì jìn tiān yán, dào yě bù yǐ wéi shì, huāng de xiè duān qīng miàn shàng hóng rè, xīn tóu tū tū dì tiào. jīn chí le yī huí, àn dìng xīn shén, lái dào dà xióng bǎo diàn, zá yú shì zhě zhī zhōng, wú guò shì tiān xiāng jiǎn zhú, gōng shí pù dēng. bù yī shí shén zōng huáng dì jià dào, dōng pō xué shì tóng zhòng sēng bǎi bān guì yíng, jìn rù dà diàn. nèi guān pěng yǒu nèi fǔ lóng xiāng, shén zōng yù shǒu niān xiāng yǐ bì, pū shè jìng rù, xíng sān bài lǐ. zhǔ sēng yǐn jià dào yú fāng zhàng. shén zōng dēng le yù zuò. zhòng rén kòu jiàn le bì, shén zōng kuā dōng pō xué shì suǒ zuò wén shū zhī měi. dōng pō xué shì zài bài, kǒu chēng bù gǎn. zhǔ sēng qǔ zhǐ xiàn chá, pěng chá pán de què shì xiè duān qīng.
且说起斋之日,主僧五鼓鸣钟聚众。其时香烟缭绕,灯烛辉煌,幡幢五彩飘扬,乐器八音嘹亮,法事之盛,自不必说。东坡学士起了香头,拜了佛像,退坐于僧房之内。吃斋方罢,忽传御驾已到。东坡学士执掌丝纶,日觐天颜,到也不以为事,慌得谢端卿面上红热,心头突突地跳。矜持了一回,按定心神,来到大雄宝殿,杂于侍者之中,无过是添香剪烛,供食铺灯。不一时神宗皇帝驾到,东坡学士同众僧摆班跪迎,进入大殿。内官捧有内府龙香,神宗御手拈香已毕,铺设净褥,行三拜礼。主僧引驾到于方丈。神宗登了御座。众人叩见了毕,神宗夸东坡学士所作文疏之美。东坡学士再拜,口称不敢。主僧取旨献茶,捧茶盘的却是谢端卿。
yuán lái duān qīng yīn dà diàn xíng lǐ zhī shí, yōng yōng cù cù, bù dé zǐ xì zhān yǎng, tè dì chōng zuò pěng chá pán de shì zhě, zhí ái dào lóng zuò yù xī zhī qián. tōu yǎn kàn shèng róng shí, guǒ rán lóng fèng zhī zī, tiān rì zhī biǎo, tiān wēi zhǐ chǐ, máo gǔ jù sǒng, bù gǎn zì yì guān zhān, huāng máng tuì bù. què bèi shén zōng lóng mù kàn jiàn le. zhǐ wèi duān qīng shēng de fāng miàn dà ěr, xiù mù nóng méi, shēn qū wěi àn, yǔ qí tā shì zhě bù tóng, suǒ yǐ tiān yán guā mù. dāng xià kāi jīn kǒu, qǐ yù yán, zhǐ zhe duān qīng wèn dào:" cǐ shì zhě hé fāng rén shì?
原来端卿因大殿行礼之时,拥拥簇簇,不得仔细瞻仰,特地充作捧茶盘的侍者,直捱到龙座御膝之前。偷眼看圣容时,果然龙凤之姿,天日之表,天威咫尺,毛骨俱悚,不敢恣意观瞻,慌忙退步。却被神宗龙目看见了。只为端卿生得方面大耳,秀目浓眉,身躯伟岸,与其他侍者不同,所以天颜刮目。当下开金口,启玉言,指着端卿问道:“此侍者何方人氏?
zài sì jǐ nián le?" zhǔ sēng xiān bù céng wèn dé bèi xì, yī shí bù néng duì dá. hái shì xiè duān qīng yǒu liàng, kòu tóu zòu dào:" chén xìng xiè míng duān qīng, jiāng xī ráo zhōu fǔ rén, xīn lái sì zhōng chū jiā. xìng zhān tiān biǎo, bù shèng xīn xìng." shén zōng jiàn tā yìng duì míng mǐn, lóng qíng dà xǐ, yòu wèn:" qīng pō tōng jīng diǎn fǒu?" duān qīng zòu dào:" chén zì shǎo dú shū, nèi diǎn yě pō zhī." shén zōng dào:" qīng jì tōng nèi diǎn, cì qīng fǎ míng le yuán, hào fó yìn, jiù yú yù qián pī tì wèi sēng." nà xiè duān qīng de xué wèn, yǔ dōng pō jiān shàng jiān xià, tā wèi yìng jǔ dào jīng, zhǐ wàng yī jǔ chéng míng, jiàn gōng lì yè, rú hé kěn zuò hé shàng? cháng yán dào" wáng yán rú tiān yǔ", wéi bèi shèng zhǐ, zuì gāi wàn sǐ. jīn rì yù yīn fēn fù, rú hé gǎn shuō wǒ shì jiǎ chōng de shì zhě, bù yuàn wèi sēng? xīn xià shí wàn fēn bù lè, yī shí chū yú wú nài, zhǐ de kòu tóu xiè ēn.
在寺几年了?”主僧先不曾问得备细,一时不能对答。还是谢端卿有量,叩头奏道:“臣姓谢名端卿,江西饶州府人,新来寺中出家。幸瞻天表,不胜欣幸。”神宗见他应对明敏,龙情大喜,又问:“卿颇通经典否?”端卿奏道:“臣自少读书,内典也颇知。”神宗道:“卿既通内典,赐卿法名了元,号佛印,就于御前披剃为僧。”那谢端卿的学问,与东坡肩上肩下,他为应举到京,指望一举成名,建功立业,如何肯做和尚?常言道“王言如天语”,违背圣旨,罪该万死。今日玉音分付,如何敢说我是假充的侍者,不愿为僧?心下十万分不乐,一时出于无奈,只得叩头谢恩。
dāng xià zhǔ sēng yǐn duān qīng chóng lái zhèng diàn, cān jiàn liǎo rú lái, rán hòu yǐn zhì yù qián, rú fǎ pī tì. qīn cì zǐ luó jiā shā yī lǐng, suí jià lǐ bù guān qǔ yáng pí dù dié yī dào, zhōng shū fáng tián xiě fó yìn fǎ míng jí shēng shēn jí guàn, fèng zhǐ bèi tì nián yuè, fù duān qīng shòu lǐng. duān qīng pī le jiā shā, zǐ qì téng téng, fēn míng shì yī zūn ròu shēn luó hàn, shǒu pěng dù dié, chóng fù kòu tóu xiè ēn. shén zōng dào:" qīng jì wèi sēng, jí wěi qīng xié lǐ zhāi shì.
当下主僧引端卿重来正殿,参见了如来,然后引至御前,如法披剃。钦赐紫罗袈裟一领,随驾礼部官取羊皮度牒一道,中书房填写佛印法名及生身籍贯,奉旨被剃年月,付端卿受领。端卿披了袈裟,紫气腾腾,分明是一尊肉身罗汉,手捧度牒,重复叩头谢恩。神宗道:“卿既为僧,即委卿协理斋事。
yì rì jīng yán jiè lǜ, biàn kě zuò běn sì zhù chí, wù dé diàn rǔ zōng mén, yǒu fù zhèn yì!"
异日精严戒律,便可作本寺住持,勿得玷辱宗门,有负朕意!”
shuō bà qǐ jià. dōng pō hé zhòng sēng yú sì mén zhī wài guì sòng guò le, yī rán lái zuò zhāi shì, bù zài huà xià. cóng cǐ gé qǐ duān qīng míng zì, zhǐ chēng fó yìn, jiè rén dōu chēng wéi yìn gōng. wèi tā shì qīn cì tì dù, hǎo shēng jìng zhòng. yuán lái gù sòng shí zuì yǐ tì dù wéi zhòng, měi dù dié yī zhāng, yào fèi dé qiān guàn qián cái fāng dé dào shǒu. jīn rì duān qīng bù fèi fēn wén, dé le dù dié wèi sēng, ruò shì gè zhēn shì zhě, qǐ bú shì qiān gǔ qí féng, wàn fēn huān xǐ. zhǐ wèi fó yìn nòng jiǎ chéng zhēn, fēi chū běn xīn, yī shí miǎn qiǎng chū jiā, yǒu hǎo jǐ shí qì mèn bù guò, hòu lái zhī zài xiàng guó sì fān jīng zhuǎn cáng, jīng tōng fó lǐ, bǎ gōng míng fù guì zhī xiǎng, huà zuò qīng jìng wú wéi zhī yè. tā yuán shì gè míng wù chán shī zhuǎn shì, gēn qì bù tóng, suǒ yǐ chū rú rù mò, rú hóng lú diǎn xuě. dōng pō xué shì tā shì gè yòng shì zhī rén, shí jiàn gè bié. tā dào:" xiè duān qīng běn wèi shàng jīng fù jǔ, wǒ dài tā dào dà xiàng guó sì, jiào tā jiǎ chōng shì zhě, zhān yǎng tiān yán, suì ěr pī tì wèi sēng, què bú shì wǒ lián lěi le tā! tā jīn zài kōng mén kū dàn, bì yǒu hèn wǒ zhī yì. suī rán tā jiè lǜ jīng yán, zhǐ kǒng tǐ miàn shàng jīn chí, xīn zhōng bù néng wú dòng." měi měi yú yǔ yán zhī jiān, wēi wēi tiǎo dòu. shéi zhī fó yìn xīn lěng rú bīng, kǒu jiān rú tiě, quán bú jiàn sī háo zǒu zuò, dōng pō zhǐ shì bù xìn. hòu lái dōng pō wèi yín shī chù fàn le shí xiāng, lián zāo zhé biǎn, dào zhé zōng huáng dì yuán yòu nián jiān, fù zhào wèi hàn lín xué shì. qí shí fó yìn yóu fāng zhuàn lái, réng zài dà xiàng guó sì guà xī, nián lì shàng zhuàng. dōng pō yī jiàn, xiǎng qǐ chū nián pī tì zhī shì, suì quàn fó yìn:" ruò kěn huán sú chū shì, xià guān dāng lì jiàn qīng zhí." fó yìn nà lǐ kěn yī! dōng pō suì cháo zhī yuē:" bù dú bù tū, bù tū bù dú. zhuǎn dú zhuǎn tū, zhuǎn tū zhuǎn dú." fó yìn xiào ér bù dá.
说罢起驾。东坡和众僧于寺门之外跪送过了,依然来做斋事,不在话下。从此阁起端卿名字,只称佛印,介人都称为印公。为他是钦赐剃度,好生敬重。原来故宋时最以剃度为重,每度牒一张,要费得千贯钱财方得到手。今日端卿不费分文,得了度牒为僧,若是个真侍者,岂不是千古奇逢,万分欢喜。只为佛印弄假成真,非出本心,一时勉强出家,有好几时气闷不过,后来只在相国寺翻经转藏,精通佛理,把功名富贵之想,化作清净无为之业。他原是个明悟禅师转世,根气不同,所以出儒入墨,如洪炉点雪。东坡学士他是个用世之人,识见各别。他道:“谢端卿本为上京赴举,我带他到大相国寺,教他假充侍者,瞻仰天颜,遂尔披剃为僧,却不是我连累了他!他今在空门枯淡,必有恨我之意。虽然他戒律精严,只恐体面上矜持,心中不能无动。”每每于语言之间,微微挑逗。谁知佛印心冷如冰,口坚如铁,全不见丝毫走作,东坡只是不信。后来东坡为吟诗触犯了时相,连遭谪贬,到哲宗皇帝元祐年间,复召为翰林学士。其时佛印游方转来,仍在大相国寺挂锡,年力尚壮。东坡一见,想起初年披剃之事,遂劝佛印:“若肯还俗出仕,下官当力荐清职。”佛印那里肯依!东坡遂嘲之曰:“不毒不秃,不秃不毒。转毒转秃,转秃转毒。”佛印笑而不答。
nà yī rì, zhòng chūn tiān qì, xué shì zhèng zài fǔ zhōng xián zuò, zhī jiàn yuàn zi lái bào:" fó yìn chán shī zài mén shǒu." xué shì tīng dé, jiào qǐng rù lái. xū yú zhī jiān, fó yìn rù dào táng shàng. jiàn xué shì xù lǐ bì, jiào yuàn zi diǎn jiàng chá lái. chá bà, xué shì biàn lìng yuàn zi yú hòu yuán zhōng sǎ sǎo tíng xuān, yāo fó yìn tóng dào yuán zhōng, qù yī zuò xiāng jìn hòu táng de tíng zi zuò dìng. yuàn zǐ ān pái jiǔ guǒ yáo zhuàn zhī lèi. pái wán, shǐ yuàn zi zhēn jiǔ.
那一日,仲春天气,学士正在府中闲坐,只见院子来报:“佛印禅师在门首。”学士听得,教请入来。须臾之间,佛印入到堂上。见学士叙礼毕,教院子点将茶来。茶罢,学士便令院子于后园中洒扫亭轩,邀佛印同到园中,去一座相近后堂的亭子坐定。院子安排酒果肴馔之类。排完,使院子斟酒。
èr rén duì zhuó, jiǔ zhì sān xún, xué shì dào:" yán zhōng wú lè, bù chéng huān xiào. xià guān jiā zhōng yǒu yī lè yì, lìng gē shù qū, yǐ zhù yán qián zhī lè." dào bà, biàn lìng yuàn zi chuán yán rù táng nèi qù. bù duō shí, fó yìn mò rán ěr nèi tīng dé yǒu rén chàng cí, zhēn gè chàng dé hǎo!
二人对酌,酒至三巡,学士道:“筵中无乐,不成欢笑。下官家中有一乐意,令歌数曲,以助筵前之乐。”道罢,便令院子传言入堂内去。不多时,佛印蓦然耳内听得有人唱词,真个唱得好!
shēng qīng yùn měi, fēn fēn chén luò diāo liáng zì zhèng qiāng zhēn, fú fú fēng shēng qǐ xí. ruò shàng yuàn liú yīng qiǎo zhuàn, shì dān shān cǎi fèng hé míng. cí gē bái xuě yáng chūn, qū chàng qīng fēng míng yuè.
声清韵美,纷纷尘落雕梁;字正腔真,拂拂风生绮席。若上苑流莺巧啭,似丹山彩凤和鸣。词歌白雪阳春,曲唱清风明月。
fó yìn tīng zhì qū zhōng, dào:" qí zāi! hán é zhī yín, qín qīng zhī cí, suī bù è zhù xíng yún, yě jiě liáng chén pū cù." dōng pō dào:" wú shī hé bù liú yī jiā zuò?"
佛印听至曲终,道:“奇哉!韩娥之吟,秦青之词,虽不遏住行云,也解梁尘扑簇。”东坡道:“吾师何不留一佳作?”
fó yìn dào:" qǐng qǐ zhǐ bǐ." xué shì suì lìng yuàn zi qǔ jiāng wén fáng sì bǎo, fàng zài miàn qián. fó yìn kǒu zhōng bù dào, xīn xià zì yán:" chàng què shí fēn chàng dé hǎo le, què bù zhī rén wù shēng de rú hé?" suì niān qǐ bǐ lái, zuò yī cí, cí míng xī jiāng yuè: zhǎi dì chóng chóng lián mù, lín fēng xiǎo xiǎo tíng xuān. lǜ chuāng zhū hù yìng chán juān, hū tīng gē ōu wǎn zhuǎn. jì shì ěr gēn yǒu fèn, yīn hé yǎn jiè wú yuán? fēn míng zhǐ chǐ yù shén xiān, gé gè xiù lián bú jiàn
佛印道:“请乞纸笔。”学士遂令院子取将文房四宝,放在面前。佛印口中不道,心下自言:“唱却十分唱得好了,却不知人物生得如何?”遂拈起笔来,做一词,词名《西江月》:窄地重重帘幕,临风小小亭轩。绿窗朱户映婵娟,忽听歌讴宛转。既是耳根有分,因何眼界无缘?分明咫尺遇神仙,隔个绣帘不见
fó yìn xiě bà, xué shì dà xiào yuē:" wú shī zhī cí, suǒ hèn bú jiàn." lìng yuàn zi xiàng qián bǎ nà lián zi zhǐ yī juàn, juǎn qǐ yī bàn. fó yìn dǎ yī kàn shí, zhī jiàn nà nǚ hái ér bàn jié lòu chū nà yī shuāng wān wān xiǎo jiǎo ér. fó yìn kǒu zhōng bù dào, xīn xià sī liang:" suī shì juàn lián yǐ bàn, nài lián diào dī xià, zhōng bú jiàn tā shēng de rú hé." xué shì dào:" wú shī jì shì jiàn le, hé xī yī cí?" fó yìn jiàn shuō, biàn niān qǐ bǐ lái, yòu zuò yī cí, cí míng pǐn zì lìng:
佛印写罢,学士大笑曰:“吾师之词,所恨不见。”令院子向前把那帘子只一卷,卷起一半。佛印打一看时,只见那女孩儿半截露出那一双弯弯小脚儿。佛印口中不道,心下思量:“虽是卷帘已半,奈帘钓低下,终不见他生得如何。”学士道:“吾师既是见了,何惜一词?”佛印见说,便拈起笔来,又做一词,词名《品字令》:
qù zhe jiǎo, xiǎng yāo zhī rú xuē. gē bà è yún shēng, zěn de xiàng zhǎng zhōng tuō. zuì yǎn bù rú guī qù, qiáng bǎ shēn xīn xū huò. jǐ huí yù dài qù xiān lián, yóu kǒng zhǔ rén è.
觑着脚,想腰肢如削。歌罢遏云声,怎得向掌中托。醉眼不如归去,强把身心虚霍。几回欲待去掀帘,犹恐主人恶。
fó yìn yì bù jìn, yòu zuò sì jù shī dào:
佛印意不尽,又做四句诗道:
zhǐ wén tán bǎn yǔ gē ōu, bú jiàn rú huā sì yù móu.
只闻檀板与歌讴,不见如花似玉眸。
yān dé hǎo fēng cóng dì qǐ, dǎo chuí lián juǎn shàng jīn gōu.
焉得好风从地起,倒垂帘卷上金钩。
fó yìn yín shī bà, dōng pō dà xiào, jiào zuǒ yòu juǎn shàng xiù lián, huàn chū nà nǚ hái ér. cóng lǐ miàn zǒu chū lái, kàn zhe fó yìn, dào le gè shēn shēn wàn fú. nà nǚ hái ér duān duān zhèng zhèng, zhěng róng liǎn mèi, lì yú tíng qián. fó yìn bǎ yǎn yī qù, bù dàn chàng dé hǎo, zhēn gè shēng de hǎo. dàn jiàn: é méi dàn sǎo, lián liǎn wēi yún. qīng yíng zhēn wù wài zhī xiān, yǎ dàn yǒu tiān rán zhī tài. yī rǎn jiāo xiāo, shǒu chí xiàng bǎn, chéng lù sǔn zhǐ jiān cháng zú bù jīn lián, xíng dòng fèng xié gōng xiào lín xī shuāng luò pǔ, duì yuè liǎng cháng é. hǎo hǎo hǎo, hǎo rú tiān shàng nǚ qiáng qiáng qiáng, qiáng sì yuè zhōng xiān.
佛印吟诗罢,东坡大笑,教左右卷上绣帘,唤出那女孩儿。从里面走出来,看着佛印,道了个深深万福。那女孩儿端端正正,整容敛袂,立于亭前。佛印把眼一觑,不但唱得好,真个生得好。但见:娥眉淡扫,莲脸微匀。轻盈真物外之仙,雅淡有天然之态。衣染鲛绡,手持象板,呈露笋指尖长;足步金莲,行动凤鞋弓校临溪双洛浦,对月两嫦娥。好好好,好如天上女;强强强,强似月中仙。
dōng pō huàn yuàn zi zhēn jiǔ, jiào nà nǚ hái ér jìn qián lái," yǔ wú shī bǎ zhǎn." xué shì dào:" cǐ nǚ xiǎo zì qín niáng, zì yòu zài yú fǔ zhōng, shàn zhī yīn yuè, néng fǔ qī xián zhī qín, huì xiǎo liù yì zhī shì. wú shī jīn rì jì jiàn, hé xī jiā zuò?" fó yìn dāng shí yǐ zì bā fēn dài jiǔ, yán chēng gào huí. qín niáng yuē:" chán shī qiě zuò, zài yǐn jǐ bēi."
东坡唤院子斟酒,叫那女孩儿近前来,“与吾师把盏。”学士道:“此女小字琴娘,自幼在于府中,善知音乐,能抚七弦之琴,会晓六艺之事。吾师今日既见,何惜佳作?”佛印当时已自八分带酒,言称告回。琴娘曰:“禅师且坐,再饮几杯。”
fó yìn jiàn xué shì suǒ shuō, biàn ná qǐ bǐ lái, yòu xiě yī cí, cí míng dié liàn huā: zhí bǎn jiāo niáng liú kè zhù, chū zhěng jīn chāi, shí zhǐ jiān jiān lù. gē duàn yī shēng tiān wài qù, qīng yīn yǐ è xíng yún zhù. ěr yǒu yīn yuán néng tīng shì, yǎn yǒu yīn yuán, biàn dé dàng qián qù. yǎn ěr yīn yuán dōu yǐ shì, yīn yuán bié yǒu zhī hé chǔ?
佛印见学士所说,便拿起笔来,又写一词,词名《蝶恋花》:执板娇娘留客住,初整金钗,十指尖尖露。歌断一声天外去,清音已遏行云祝。耳有姻缘能听事,眼有姻缘,便得当前觑。眼耳姻缘都已是,姻缘别有知何处?
fó yìn xiě bà, dōng pō jiàn le dà xǐ, biàn huàn qín niáng jiù chàng cǐ cí quàn jiǔ, zài yǐn shù bēi. fó yìn dà zuì, bù zhī cí zhōng yǔ shī. tiān sè yǐ wǎn, xué shì suì lìng yuàn zi fú rù shū yuàn nèi, ān pái hé shàng shuì le. xué shì xīn zhōng àn xiǎng:" wǒ yī xiàng yào quàn zhè hé shàng huán sú chū shì, tā wèi kěn tǒng kǒu. chèn tā jīn rì yǒu tiáo xì qín niáng zhī yì, ruò dé tā yǔ zhè gè nī zǐ shàng dé shǒu shí, biàn shì chū jiā bù liǎo. nà shí ná dìng tā pò zhàn, dìng yào tā huán sú, hé pà tā bù cóng! hǎo jì, hǎo jì!" jí huàn qín niáng dào yú miàn qián dào:" nǐ shěng de nà hé shàng zuò de cí zhòng yì? hòu liǎng jù dào:' yǎn ěr yīn yuán dōu yǐ shì, yīn yuán bié yǒu zhī hé chǔ?' zhè hé shàng bú shì hǎo rén, qí zhōng yǒu ài mù nǐ zhī xīn.
佛印写罢,东坡见了大喜,便唤琴娘就唱此词劝酒,再饮数杯。佛印大醉,不知词中语失。天色已晚,学士遂令院子扶入书院内,安排和尚睡了。学士心中暗想:“我一向要劝这和尚还俗出仕,他未肯统口。趁他今日有调戏琴娘之意,若得他与这个妮子上得手时,便是出家不了。那时拿定他破绽,定要他还俗,何怕他不从!好计,好计!”即唤琴娘到于面前道:“你省得那和尚做的词中意?后两句道:‘眼耳姻缘都已是,姻缘别有知何处?’这和尚不是好人,其中有爱慕你之心。
nǐ kě jīn yè dào shū yuàn nèi xiāng bàn hé shàng jiù qǐn. xū yào liǎo shì, kě tǎo zhí zhào lái. wǒ míng rì shǎng nǐ sān qiān guàn, zuò fáng lián zhī zī. wǒ yǔ nǐ zhǔ zhāng, jiào nǐ chū jià liáng rén. rú bù liǎo shì, míng rì huàn guǎn jiā pó lái, bǎ nǐ jué zhú bì èr shí, zhú chū fǔ mén."
你可今夜到书院内相伴和尚就寝。须要了事,可讨执照来。我明日赏你三千贯,作房奁之资。我与你主张,教你出嫁良人。如不了事,明日唤管家婆来,把你决竹篦二十,逐出府门。”
qín niáng tīng bà, xià dé chàn zuò yī tuán, dào:" lǐng dōng rén jūn zhǐ." lí le fáng zhōng, qīng yí lián bù, huái zhe xiū liǎn, jìng lái dào shū yuàn nèi. fó yìn yǐ zì dà zuì, hūn mí bù xǐng, shuì zài liáng chuáng zhī shàng, bì shàng dēng shàng míng. qín niáng wú jì nài hé, zuò zài hé shàng shēn biān, yòng jiān jiān yù shǒu qù yáo nà hé shàng shí, yī sì qīng tíng yáo shí zhù, lóu yǐ hàn tài shān. hé shàng bí xī rú léi, nà lǐ yáo dé jué!
琴娘听罢,吓得颤做一团,道:“领东人钧旨。”离了房中,轻移莲步,怀着羞脸,径来到书院内。佛印已自大醉,昏迷不省,睡在凉床之上,壁上灯尚明。琴娘无计奈何,坐在和尚身边,用尖尖玉手去摇那和尚时,一似蜻蜓摇石柱,蝼蚁撼太山。和尚鼻息如雷,那里摇得觉!
huà xiū xù fán. zì chū gēng yáo qǐ, zhǐ yào shǒu hé shàng shěng jué, zhí shǒu dào wǔ gēng, yě bù shèng nà qín niáng xīn zhōng hǎo huāng, bù jué liǎng yǎn lèi xià, zì sī liang dào:" tǎng huò jīn yè bù liǎo dé shì, míng rì qǐ èr shí zhú bì, zhú chū fǔ mén, què shì zěn dì hǎo!" zhēng nài hé shàng dà zuì, bù liǎo dé shì. qín niáng dàn yǎn lèi, què hǎo dàn zài fó yìn liǎn shàng.
话休絮烦。自初更摇起,只要守和尚省觉,直守到五更,也不剩那琴娘心中好慌,不觉两眼泪下,自思量道:“倘或今夜不了得事,明日乞二十竹篦,逐出府门,却是怎地好!”争奈和尚大醉,不了得事。琴娘弹眼泪,却好弹在佛印脸上。
zhī jiàn nà fó yìn sà rán jīng jué, shǎn kāi yǎn lái, bì shàng dēng shàng míng. qù nà dēng guāng zhī xià, zhī jiàn yí gè rú huā sì yù nǚ zǐ, zuò zài shēn biān. fó yìn dà jīng dào:" nǐ shì shuí jiā nǚ zǐ? shēn yè zhì cǐ, yǒu hé lǐ shuō?" qín niáng jiàn wèn, qiě jīng qiě xǐ, chuāi zhe xiū liǎn, dào gè wàn fú dào:" jiàn qiè nǎi rì jiān chàng qǔ zhī qín niáng yě, tīng dé chán shī cí zhōng yǒu ài mù jiàn qiè zhī xīn, gù yín yè qián lái, wú rén zhī jué, yù yǔ wú shī xiào yún yǔ zhī huān, wàn qǐ wù jù zé gè!"
只见那佛印飒然惊觉,闪开眼来,壁上灯尚明。去那灯光之下,只见一个如花似玉女子,坐在身边。佛印大惊道:“你是谁家女子?深夜至此,有何理说?”琴娘见问,且惊且喜,揣着羞脸,道个万福道:“贱妾乃日间唱曲之琴娘也,听得禅师词中有爱慕贱妾之心,故夤夜前来,无人知觉,欲与吾师效云雨之欢,万乞勿拒则个!”
fó yìn tīng shuō bà, dà jīng yuē:" niáng zǐ chà yǐ! pín sēng yè lái gǎn méng xué shì jiàn ài, zhì jiǔ guǎn dài, chéng zuì luàn dào, cǐ cí qǐ yǒu tā yì? niáng zǐ kě sù huí. tǎng yǒu wài rén jiàn zhī, wú sī yǒu xiàn, wú zhī qīng dé yī dàn xiū yǐ." qín niáng tīng bà, nà lǐ kěn qù. fó yìn jiàn qín niáng zhǐ guǎn yóu tì bù kěn qù, biàn dào:" shì le, shì le, cǐ bì shì xué shì jiào nǐ kǔ nàn wǒ lái! wú xiū xíng shù nián, zhǐ yǐ shī jiǔ zì yú, qǐ yǒu chén xīn sú yì. nǐ ruò shí duì wǒ shuō, wǒ yǒu jiù nǐ zhī xīn. rú shì bù cóng, bié wú qū chǔ." qín niáng jiàn fó yìn rú cǐ shuō bà, yǎn zhōng chuí lèi dào:" cǐ guǒ shì xué shì shǐ wǒ lái. rú shì wú shī kěn cóng jiàn qiè yún yǔ zhī huān, míng rì shǎng qián sān qiān guàn, chū jià liáng rén rú wú shī bù cóng, míng rì huàn guǎn jiā pó jué zhú bì èr shí, zhú chū fǔ mén.
佛印听说罢,大惊曰:“娘子差矣!贫僧夜来感蒙学士见爱,置酒管待,乘醉乱道,此词岂有他意?娘子可速回。倘有外人见之,无丝有线,吾之清德一旦休矣。”琴娘听罢,那里肯去。佛印见琴娘只管尤殢不肯去,便道:“是了,是了,此必是学士教你苦难我来!吾修行数年,止以诗酒自娱,岂有尘心俗意。你若实对我说,我有救你之心。如是不从,别无区处。”琴娘见佛印如此说罢,眼中垂泪道:“此果是学士使我来。如是吾师肯从贱妾云雨之欢,明日赏钱三千贯,出嫁良人;如吾师不从,明日唤管家婆决竹篦二十,逐出府门。
wàng wú shī zhōu quán jiù wǒ!" dào bà, shēn shēn biàn bài. fó yìn tīng bà, hē hē dà xiào, biàn dào:" nǐ xiū fán nǎo! wǒ jiù nǐ." suì qù shū dài nèi, qǔ chū yī fú zhǐ, yǒu jiàn chéng wén fáng sì bǎo zài zhuō shàng, fó yìn niǎn qǐ bǐ lái, zuò le yì zhī cí, míng làng táo shā: zuó yè yù shén xiān, yě shì yīn yuán. fēn míng zuì lǐ yì rú rán. shuì jiào lái shí hún shì mèng, què zài shēn biān. cǐ shì zěn shēng yán? qǐ gǎn xiāng lián! bù céng fǔ dòng yī tiáo xián. chuán yǔ dōng pō sū xué shì, chù chù fēng quán.
望吾师周全救我!”道罢,深深便拜。佛印听罢,呵呵大笑,便道:“你休烦恼!我救你。”遂去书袋内,取出一幅纸,有见成文房四宝在卓上,佛印捻起笔来,做了一只词,名《浪淘沙》:昨夜遇神仙,也是姻缘。分明醉里亦如然。睡觉来时浑是梦,却在身边。此事怎生言?岂敢相怜!不曾抚动一条弦。传与东坡苏学士,触处封全。
fó yìn xiě le, yì bù jìn, yòu zuò le sì jù shī:
佛印写了,意不尽,又做了四句诗:
chuán yǔ wū shān yǎo tiǎo niáng, xiū jiāng hún mèng nǎo xiāng wáng.
传与巫山窈窕娘,休将魂梦恼襄王。
chán xīn yǐ zuò zhān ní xù, bù zhú dōng fēng shàng xià kuáng.
禅心已作沾泥絮,不逐东风上下狂。
dāng xià qín niáng dé le cǐ cí, jìng huí táng zhōng chéng shàng xué shì. xué shì kàn bà, dà xǐ, zì dào shū yuàn zhōng, jiàn fó yìn pán xī zuò zài yǐ shàng. dōng pō dào:" shàn zāi, shàn zāi! zhēn chán sēng yě!" yì shǎng qín niáng sān bǎi guàn qián, zé jià liáng rén.
当下琴娘得了此词,径回堂中呈上学士。学士看罢,大喜,自到书院中,见佛印盘膝坐在椅上。东坡道:“善哉,善哉!真禅僧也!”亦赏琴娘三百贯钱,择嫁良人。
dōng pō zì cǐ jiāng fó yìn yù jiā jìng zhòng, suì wèi rù mù zhī bīn. suī qī qiè zài bàng, bìng bù huí bì. fó yìn shí shí bǎ fó lǐ xiǎo wù dōng pō, dōng pō jiàn jiàn xìn xīn. hòu lái dōng pō lín zhōng bù luàn, xiāng chuán yǐ zhèng zhèng guǒ. zhì jīn rén yóu huàn wèi pō xiān, duō de fó yìn diǎn huà zhī lì. yǒu shī wèi zhèng: dōng pō bù néng huà fó yìn, fó yìn fǎn dé huà dōng pō. ruò fēi fó lì wú biān dà, nà de cí háng dù ài hé!
东坡自此将佛印愈加敬重,遂为入幕之宾。虽妻妾在傍,并不回避。佛印时时把佛理晓悟东坡,东坡渐渐信心。后来东坡临终不乱,相传已证正果。至今人犹唤为坡仙,多得佛印点化之力。有诗为证:东坡不能化佛印,佛印反得化东坡。若非佛力无边大,那得慈航渡爱河!