cuī miáo èr péi lǚ
崔苗二裴呂

cuī yuán, zì yǒu yù, bèi zhōu wǔ chéng rén, hòu wèi shàng shū zuǒ pú shè liàng bā shì sūn. shǎo gū pín, zhì xiàng zhuō mài, xǐ xué bīng jiā. kāi yuán zhōng, zhào jǔ yí yì, yǐ qián móu duì cè jiǎ kē, lì jīng zhào fǔ cān jūn, yǐn xiāo jiǒng jiàn zhī, qiān huì chāng chéng. yáng guó zhōng yáo lǐng jiàn nán jié dù, yǐn yuán wèi zuǒ sī mǎ, zhī liú hòu. xuán zōng xī chū, cì fǔ fēng, qiān yù shǐ zhōng chéng jiàn nán jié dù fù dà shǐ. yuán ruì gōng míng, chū wén nán, cì guó zhōng yì, nǎi zhì chéng jùn huáng, liè guǎn yǔ, chǔ shén jù. dì cì hé chí, yuán shū jù chén shǔ tǔ yú gǔ xiàn, chǔ gōng yì bàn. dì shěng shū qì xià yuē: shì luàn shí zhōng chén. jí rì bài zhōng shū shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì, réng jiān jiàn nán jié dù shǐ. tiān zǐ zhì, cháo tíng bǎi sī diàn yǔ wéi màn jiē jù, yì jiē shǎng zhī. sù zōng lì, mìng yǔ fáng guǎn wéi jiàn sù fù xíng zài suǒ, dì wèi zhì yí ài bēi yú shǔ yǐ chǒng zhī.
崔圓，字有裕，貝州武城人，後魏尚書左僕射亮八世孫。少孤貧，志向卓邁， 喜學兵家。開元中，詔舉遺逸，以鈐謀對策甲科，歷京兆府參軍，尹蕭炅薦之，遷 會昌丞。楊國忠遙領劍南節度，引圓為左司馬，知留後。玄宗西出，次撫風，遷御 史中丞、劍南節度副大使。圓銳功名，初聞難，刺國忠意，乃治城浚隍，列館宇， 儲什具。帝次河池，圓疏具陳「蜀土腴谷羨，儲供易辦」。帝省書泣下曰：「世亂 識忠臣。」即日拜中書侍郎、同中書門下平章事，仍兼劍南節度使。天子至，朝廷 百司殿宇帷幔皆具，益嗟賞之。肅宗立，命與房琯、韋見素赴行在所，帝為制遺愛 碑於蜀以寵之。

zhì dé èr zài, qiān zhōng shū lìng, fēng zhào guó gōng, shí fēng hù wǔ bǎi. qián yuán yuán nián, bà wèi tài zǐ shǎo shī, liú shǒu dōng dōu. yú shì shàng huáng suǒ zhì zǎi xiàng wú zài zhě. wáng shī zhī bài xiāng zhōu yě, jūn suǒ guò, jiē zòng piāo, yuán jù, wěi dōng dōu, bēn xiāng yáng, zhào xuē jiē fēng. xún zhào bài jì wáng fù. lǐ guāng bì biǎo wèi huái zhōu cì shǐ, gǎi fén zhōu, yǐ zhì xíng chēng. xǐ huái nán jié dù shǐ, zài zhèn liù nián, qǐng cháo jīng shī, lì mín qǐ liú, zhào jiǎn xiào shàng shū yòu pú shè, hái zhī. jiǔ nǎi jiǎn xiào zuǒ pú shè, rù zhī shěng shì. dà lì zhōng zú, nián liù shí sì, zèng tài zǐ tài shī, shì yuē zhāo xiāng.
至德二載，遷中書令，封趙國公，實封戶五百。乾元元年，罷為太子少師，留 守東都。於是上皇所置宰相無在者。王師之敗相州也，軍所過，皆縱剽，圓懼，委 東都，奔襄陽，詔削階、封。尋召拜濟王傅。李光弼表為懷州刺史，改汾州，以治 行稱。徙淮南節度使，在鎮六年，請朝京師，吏民乞留，詔檢校尚書右僕射，還之。 久乃檢校左僕射，入知省事。大曆中卒，年六十四，贈太子太師，諡曰昭襄。

miáo jìn qīng, zì yuán fǔ, lù zhōu hú guān rén, shì yǐ rú sù chēng. zhuó jìn shì dì, diào wèi xiū wǔ wèi, lèi jìn lì bù láng zhōng zhōng shū shè rén, zhī lì bù xuǎn shì. xuǎn rén sù suǒ hǎo guān, lì yán jù sè fēn yú qián, jìn qīng yǔ xiāng duì, zhōng rì wú yùn yán. jiǔ zhī, jìn shì láng, jī kuān zòng, ér lì xià yīn yuán zuò jiān. fāng shí chéng píng, xuǎn cháng wàn rén, lǐ lín fǔ wèi shàng shū, zhuān guó zhèng, yǐ quán shì wěi jìn qīng jí sòng yáo, rán suì mìng tā guān tóng jiào shū pàn, hé cái shí. tiān bǎo èr nián, pàn rù děng zhě fán liù shí sì rén, fēn jiǎ yǐ bǐng sān kē, yǐ zhāng shì wèi dì yī. shì, yù shǐ zhōng chéng yǐ zhī zǐ, yǐ xīn de xìng yú dì, jìn qīng yù fù zhī, shì běn wú xué, gù yì zhě xiāo rán bù píng. ān lù shān yīn jiān yán zhī, dì wèi yù huā è lóu fù shí, zhōng cái shí yī èr, shì chí zhǐ zhōng rì, bǐ bù xià, rén wèi zhī yè bái. dì dà nù, biǎn yǐ huái yáng tài shǒu, yáo wǔ dāng tài shǒu, jìn qīng ān kāng tài shǒu. míng nián, xǐ wèi jùn, jí chōng hé běi cǎi fǎng shǐ. jū sān nián, zhèng huà dà xíng. cháng rù jì, yè guī hú guān, wàng xiàn mén zhé bù, lì jiàn zhǐ, jìn qīng yǐ gōng mén dāng xià, kuàng fù mǔ bāng hū? jùn tài shǒu yíng kào, shǐ suǒ shǔ lìng xíng jiǔ, jiǔ zhì, bì lì yǐn bái lèi, shì lǎo yǒu xiàn, jiàng xī jiē bài ér yǐn, shí měi qí gōng. gǎi hé dōng jùn, jiān hé dōng cǎi fǎng shǐ. xǐ fǔ fēng jùn, fēng gāo píng xiàn nán. qiān gōng bù shàng shū dōng dōu liú shǒu. zhào wèi xiàn bù, jiān zuǒ chéng. ān lù shān fǎn, dòu tíng zhī qì shǎn jùn bù shǒu, yáng guó zhōng běn jì qí yǒu wàng, jí zòu dōng dào zéi chōng, fēi dà chén bù kě zhèn è, shòu shǎn jùn tài shǒu shǎn guó fáng yù shǐ, jìn qīng jiàn dì, yǐ lǎo cí, wǔ zhǐ, tīng zhì shì yú jiā. chē jià rù shǔ, jìn shēn duō xiàn zéi, jìn qīng jiān dào zǒu jīn zhōu.
苗晉卿，字元輔，潞州壺關人，世以儒素稱。擢進士第，調為修武尉，累進吏 部郎中、中書舍人，知吏部選事。選人訴索好官，厲言倨色紛於前，晉卿與相對， 終日無慍顏。久之，進侍郎，積寬縱，而吏下因緣作奸。方時承平，選常萬人，李 林甫為尚書，專國政，以銓事委晉卿及宋遙，然歲命它官同較書判，核才實。天寶 二年，判入等者凡六十四人，分甲、乙、丙三科，以張奭為第一。奭，御史中丞倚 之子，倚新得幸於帝，晉卿欲附之，奭本無學，故議者囂然不平。安祿山因間言之， 帝為御花萼樓覆實，中裁十一二，奭持紙終日，筆不下，人謂之「曳白」。帝大怒， 貶倚淮陽太守，遙武當太守，晉卿安康太守。明年，徙魏郡，即充河北採訪使。居 三年，政化大行。嘗入計，謁歸壺關，望縣門輒步，吏諫止，晉卿以「公門當下， 況父母邦乎」？郡太守迎犒，使所屬令行酒，酒至，必立飲白酹，侍老有獻，降西 階拜而飲，時美其恭。改河東郡，兼河東採訪使。徙撫風郡，封高平縣男。遷工部 尚書、東都留守。召為憲部，兼左丞。安祿山反，竇廷芝棄陝郡不守，楊國忠本忌 其有望，即奏「東道賊沖，非大臣不可鎮遏」，授陝郡太守、陝虢防禦使，晉卿見 帝，以老辭，忤旨，聽致仕於家。車駕入蜀，搢紳多陷賊，晉卿間道走金州。

sù zōng zhì fú fēng, zhào fù xíng zài, bài zuǒ xiāng. píng jīng shī, fēng hán guó gōng, shí wǔ bǎi hù, gǎi shì zhōng. jì ér qǐ hái gǔ, bà wèi tài zǐ tài fù. wèi jǐ, fù bài shì zhōng. xuán zōng bēng, sù zōng jí shén, zhào jìn qīng shè zhǒng zǎi, yīn ràng yuē: dà xíng yí zhào, huáng dì sān rì tīng zhèng, jī zǔ zōng gù shì, zé wú zhǒng zǎi zhī wén, fèng yí zhào zé yí tīng cháo. wéi bì xià shùn biàn yǐ xìng wàn guó. dì bù tīng. hòu shù rì, dài zōng lì, fù zhào shè zhǒng zǎi, gù cí nǎi miǎn. shí nián lǎo jiǎn shén, qǐ jiān rì rù zhèng shì táng, dì yōu zhī, tīng rù gé bù qū, wèi yù xiǎo yán yīng zhào duì. zǎi xiàng duì xiǎo yán yīng, zì jìn qīng shǐ. tǔ bō fàn jīng shī, jìn qīng yǐ bìng wò jiā, zéi yú zhì xié zhī, jìn bù kěn yǔ, zéi bù gǎn hài. dì hái, bài tài bǎo, bà zhèng shì. yǒng tài chū hōng, nián bā shí yī, zèng tài shī, jīng zhào shǎo yǐn hù sàng, shì yuē yì xiàn, yuán zài wèi xiǎn shí, wèi jìn qīng suǒ yù, zài fāng xiāng, gù fěng yǒu sī gǎi shì wén zhēn.
肅宗至扶風，召赴行在，拜左相。平京師，封韓國公，食五百戶，改侍中。既 而乞骸骨，罷為太子太傅。未幾，復拜侍中。玄宗崩，肅宗疾甚，詔晉卿攝冢宰， 因讓曰：「大行遺詔，皇帝三日聽政，稽祖宗故事，則無冢宰之文，奉遺詔則宜聽 朝。惟陛下順變以幸萬國。」帝不聽。後數日，代宗立，復詔攝冢宰，固辭乃免。 時年老蹇甚，乞間日入政事堂，帝優之，聽入閤不趨，為御小延英召對。宰相對小 延英，自晉卿始。吐蕃犯京師，晉卿以病臥家，賊輿致脅之，噤不肯語，賊不敢害。 帝還，拜太保，罷政事。永泰初薨，年八十一，贈太師，京兆少尹護喪，諡曰懿獻， 元載未顯時，為晉卿所遇，載方相，故諷有司改諡文貞。

jìn qīng kuān hòu, suǒ zhì yǐ huì huà chēng. wèi rén wèi yíng shēng cí, lì shí sòng měi. zài bǐng zhèng, chū rù qī nián, xiǎo xīn jǐn wèi, bù shèn chì shì fēi děi shī, gù néng ān bǎo chǒng míng. rán liàn dá shì tǐ, bǎi guān bù zuì, yī shěng wú yí, yì zhě bǐ hàn hú guǎng. sù zōng yù yǐ lǐ fǔ guó wèi cháng shì, zòu yuē: cháng shì jìn mì, fēi xián bù kě jū, qǐ yí rèn děng bèi? bà zhī. cháo tíng yù lùn chén xī liè děng sǐ, jìn qīng yuē: bì xià de zhāng tōng rú ān shǒu zhōng sūn xiào zhé děng, hé yǐ jiā zuì? dì bù cóng. é ér shǐ sī míng luàn, chí shì yǐ yòu zhòng. cháng zì wèi fù bēi wén, yǒu què cháo bēi shàng, zéi rù shàng dǎng, fén dàng lüè jǐn, ér miáo shì sōng jiǎ dú wú shāng. dà lì qī nián, pèi xiǎng sù zōng miào tíng.
晉卿寬厚，所至以惠化稱。魏人為營生祠，立石頌美。再秉政，出入七年，小 心謹畏，不甚斥是非得失，故能安保寵名。然練達事體，百官簿最，一省無遺，議 者比漢胡廣。肅宗欲以李輔國為常侍，奏曰：「常侍近密，非賢不可居，豈宜任等 輩？」罷之。朝廷欲論陳希烈等死，晉卿曰：「陛下得張通儒、安守忠、孫孝哲等， 何以加罪？」帝不從。俄而史思明亂，持是以誘眾。嘗自為父碑文，有鵲巢碑上， 賊入上黨，焚盪略盡，而苗氏松檟獨無傷。大曆七年，配享肅宗廟廷。

shí zi: fā pī jiān càn chuí xiàng lǚ jì wàng xián.
十子：發、丕、堅、粲、垂、向、呂、稷、望、咸。

càn, dé zōng shí guān zhì láng zhōng, lù zhì yù jìn càn guān, dì bù xǔ, yuē: jìn qīng wǎng shè zhèng, yǒu bù chén zhī yán. yòu míng qí zi, jiē yǔ dì wáng tóng, càn děng yí yǔ wài guān. zhì zòu: wáng zhě jué rén bì yú cháo, xíng rén bì yú shì, yán yǔ zhòng gòng zhī. jiǎng ér bù yán qí shàn, sī wèi qū dài fá ér bù shū qí è, sī wèi zhōng shāng. qū dài, zé shòu shòu bù míng, ér sī xìng zhī mén qǐ zhōng shāng, zé wǎng zhí wú biàn, ér chán jiān zhī dào héng. kě bù shèn zāi! ruò bì xià yǐ jìn qīng jiān xié, càn děng yīng zuò, zé dāng gōng yì qí zuì ruò zhī jiàn wū, yì yí zhuó càn děng yǐ shì tiān xià. qiě jìn qīng qǐ wén rú, zhì wèi tái fǔ, qiān róu dūn hòu, wèi sān cháo suǒ tuī, ān kěn wèi zú miè jì? suī shén kuáng xiǎn yóu bù wèi zhī, kuàng lǎo chén hū? dì rán zhī, ér càn guān zhōng bù xiǎn.
粲，德宗時官至郎中，陸贄欲進粲官，帝不許，曰：「晉卿往攝政，有不臣之 言。又名其子，皆與帝王同，粲等宜與外官。」贄奏：「王者爵人必於朝，刑人必 於市，言與眾共之。獎而不言其善，斯謂曲貸；罰而不書其惡，斯謂中傷。曲貸， 則授受不明，而私幸之門啟；中傷，則枉直無辨，而讒間之道行。可不慎哉！若陛 下以晉卿奸邪，粲等應坐，則當公議其罪；若知見誣，亦宜擢粲等以示天下。且晉 卿起文儒，致位台輔，謙柔敦厚，為三朝所推，安肯為族滅計？雖甚狂險猶不為之， 況老臣乎？」帝然之，而粲官終不顯。

péi miǎn, zì zhāng fǔ, hé zhōng hé dōng rén, běn guān zú shì jiā, yǐ yìn zài diào wèi nán wèi. wáng hóng wèi jīng jī cǎi fǎng shǐ, biǎo shǔ pàn guān, lì diàn zhōng shì yù shǐ. miǎn shǎo xué shù, rán míng ruì, guǒ yú shì, zhòng chéng chēng zhí, jīn gòng yǎ rèn zhī. jí hóng dé zuì, yǒu zhào tíng biàn, miǎn wèi shén xià, ér kàng yán qí wū. hóng sǐ, lǐ lín fǔ fāng yòng shì, liáo shǔ jù, jiē yǐn qù, dú miǎn wèi liǎn zàng, yóu shì jìn zhī míng. hé xī jié dù shǐ gē shū hàn pì xíng jūn sī mǎ.
裴冕，字章甫，河中河東人，本冠族仕家，以廕再調渭南尉。王鉷為京畿採訪 使，表署判官，歷殿中侍御史。冕少學術，然明銳，果於事，眾呈稱職，釒共雅任 之。及鉷得罪，有詔廷辨，冕位甚下，而抗言其誣。鉷死，李林甫方用事，僚屬懼， 皆引去，獨冕為斂葬，由是浸知名。河西節度使哥舒翰辟行軍司馬。

xuán zōng rù shǔ, zhào huáng tài zǐ wèi tiān xià bīng mǎ yuán shuài, bài miǎn yù shǐ zhōng chéng jiān zuǒ shù zǐ fù zhī. chū, miǎn zài hé xī, fāng zhào hái, ér dào yù tài zǐ píng liáng, suì cóng zhì líng wǔ, yǔ dù hóng jiàn cuī yī tóng cí jìn yuē: zhǔ shàng yàn yú qín, qiě nán shòu shǔ, zōng shè shén qì, yào xū yǒu guī. jīn tiān yì rén shì, shǔ zài diàn xià, yí zhèng wèi hào. yǒu rú qūn xún, shī yì zhào xīn, zé dà shì qù yǐ. tài zǐ yuē: wǒ píng kòu nì, fèng yíng chéng yú hái jīng shī, tuì jū liáng èr, yǐ shì shàn zuǒ yòu, qǐ bù lè zāi! gōng děng hé yán zhī guò! duì yuē: diàn xià jū dōng gōng èr shí nián, jīn duō nán qǐ shèng, yǐ ān shè jì, ér suǒ cóng jiāng shì jiē guān fǔ rén, rì yè sī guī, dà zhòng yī sāo, bù kě fù jí, bù rú yīn ér fǔ zhī, yǐ jiù dà gōng. chén děng mèi sǐ qǐng. tài zǐ gù ràng, fán wǔ qǐng, zú jiàn tīng. tài zǐ jí wèi, jìn miǎn zhōng shū shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. nǎi jiàn yán mài guān dù sēng dào shì, shōu zī jì jūn xìng. shí qǔ cháng jì jiàn, zhòng bù wèi yí.
玄宗入蜀，詔皇太子為天下兵馬元帥，拜冕御史中丞兼左庶子副之。初，冕在 河西，方召還，而道遇太子平涼，遂從至靈武，與杜鴻漸、崔漪同辭進曰：「主上 厭於勤，且南狩蜀，宗社神器，要須有歸。今天意人事，屬在殿下，宜正位號。有 如逡巡，失億兆心，則大事去矣。」太子曰：「我平寇逆，奉迎乘輿還京師，退居 涼貳，以侍膳左右，豈不樂哉！公等何言之過！」對曰：「殿下居東宮二十年，今 多難啟聖，以安社稷，而所從將士皆關輔人，日夜思歸，大眾一騷，不可復集，不 如因而撫之，以就大功。臣等昧死請。」太子固讓，凡五請，卒見聽。太子即位， 進冕中書侍郎、同中書門下平章事。乃建言賣官、度僧道士，收貲濟軍興。時取償 既賤，眾不為宜。

sù zōng zhì fèng xiáng, bà miǎn zhèng shì, bài shàng shū yòu pú shè. liǎng jīng píng, fēng jì guó gōng, shí fēng wǔ bǎi hù, chū wèi jiàn nán xī chuān jié dù shǐ. fù wèi yòu pú shè, dài zhì jí xián yuàn. é chōng shān líng shǐ. yú shì, zhōng shū shè rén liú xuǎn wèi lǐ fǔ guó suǒ nì, miǎn biǎo wèi pàn guān. xuǎn dǐ fǎ, zuò jiàng shī zhōu cì shǐ, xǐ lǐ zhōu.
肅宗至鳳翔，罷冕政事，拜尚書右僕射。兩京平，封冀國公，實封五百戶，出 為劍南西川節度使。復為右僕射，待制集賢院。俄充山陵使。於是，中書舍人劉烜 為李輔國所昵，冕表為判官。烜抵法，坐降施州刺史，徙澧州。

dà lì zhōng, guō zi yí yán yú dài zōng yuē: miǎn shǒu zuǒ xiān dì, chí qū líng wǔ, yǒu shè jì xūn, chéng yuán zhèn jì qí xián, suì jiā wū gòu, hǎi nèi yuān zhī. bì xià yí hái miǎn yú cháo, fù bǐ fǔ xiāng, bì néng zhì zhì chéng huà. shí yuán zài bǐng zhèng, miǎn zǎo suǒ zhēn yǐn, zài dé zhī, yòu tān qí shuāi zhài, qiě xià jǐ, suì bài zuǒ pú shè tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. rù jiàn, bài bù néng xìng, zài zì fú zhī, dài wèi zàn xiè. é jiān hé nán jiāng huái fù yuán shuài dōng dōu liú shǒu. bù yú yuè zú, yǒu zhào zèng tài wèi.
大曆中，郭子儀言於代宗曰：「冕首佐先帝，馳驅靈武，有社稷勛，程元振忌 其賢，遂加誣構，海內冤之。陛下宜還冕於朝，復俾輔相，必能致治成化。」時元 載秉政，冕早所甄引，載德之，又貪其衰瘵，且下己，遂拜左僕射、同中書門下平 章事。入見，拜不能興，載自扶之，代為贊謝。俄兼河南江淮副元帥、東都留守。 不逾月卒，有詔贈太尉。

miǎn yǐ zhōng qín zì jiāng, rán bù zhī zǎi xiàng dà tǐ. xìng háo chǐ, jì sù guì, yú fú shí yǐn jiē guāng lì zhēn fēng, lì mǎ zhí shù bǎi jīn zhě cháng shí shù, měi guǎng huì bīn kè, bù néng míng qí zhuàn, zì zhì jīn zi gōng shén, rén zhēng xiào zhī, hào pú shè jīn. lǐng shǐ jì zhòng, lì bái fèng bù yuè èr qiān mín, miǎn gù shì, xǐ jiàn yán jiān, shì zī qí shì lì yún. shǐ, sù zōng miào wéi miáo jìn qīng pèi xiǎng, miǎn zú hòu èr shí yú nián, yǒu sū zhèng yuán zhě zòu yán: sù zōng wèi yuán shuài shí, shī cái yī lǚ, miǎn yú cǎo chuàng zhōng, zhēn dà yì yǐ quàn jìn, shōu mù xiāo yǒng jǐ shí yú wàn. jì yú yuè, fáng guǎn lái yòu yī nián, ér jìn qīng zhì. jīn jìn qīng cóng sì, ér miǎn nǎi bù yǔ. yǒu zhào miǎn pèi xiǎng sù zōng miào.
冕以忠勤自將，然不知宰相大體。性豪侈，既素貴，輿服食飲皆光麗珍豐，櫪 馬直數百金者常十數，每廣會賓客，不能名其饌，自製巾子工甚，人爭效之，號 「僕射巾」。領使既眾，吏白俸簿月二千緡，冕顧視，喜見顏間，世訾其嗜利雲。 始，肅宗廟惟苗晉卿配享，冕卒後二十餘年，有蘇正元者奏言：「肅宗為元帥時， 師才一旅，冕於草創中，甄大義以勸進，收募驍勇幾十餘萬。既逾月，房琯來；又 一年，而晉卿至。今晉卿從祀，而冕乃不與。」有詔冕配享肅宗廟。

péi zūn qìng, zì shǎo liáng, jiàng zhōu wén xǐ rén. yòu qiáng xué, gāi zōng tú chuán, wài huì nèi míng, bù gàn dāng shì. nián jì zhǎng, shǐ yǐ shì jiā tuī yìn wèi xìng níng líng chéng, diào dà lǐ chéng. biān jiāng xiāo kè jì dū yì kē bào, yì zhě yǒu chǒu yán, yǒu sī yǐ dà nì lùn, zūn qìng yuē: cái bù zú jù rén, lì bù zú jiā zhòng, yān néng fǎn? yóu shì quán jiù shù shí zú. pín zhuó lì bù yuán wài láng, pàn nán cáo. tiān bǎo shí, xuǎn zhě suì wàn jì, zūn qìng xìng qiáng mǐn, shì bù dié, xiáng ér bù kē, shì chēng lì shì dì yī. sù zōng shí, wèi lì bù shì láng. xiāo huá fǔ zhèng, lǚ jiàn zhī, bài huáng mén shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. dài zōng chū, pú gù huái ēn fǎn, dì yǐ zūn qìng zhōng hòu dà chén, gù fèng zhào xuān wèi, huái ēn tīng mìng jiāng rù cháo, jì ér wèi qí jiāng fàn zhì chéng jǔ zhǐ. shí dì zài shǎn, zūn qìng tuō shēn fù xíng zài. dì hái, qiān tài zǐ shǎo fù. bà wèi jí xián yuàn dài zhì, gǎi lì bù shàng shū, yǐ shàng shū yòu pú shè fù zhī xuǎn shì, cháo tíng yōu qí lǎo, tīng jiù dì zhù guān, shí yǐ wèi róng.
裴遵慶，字少良，絳州聞喜人。幼強學，該綜圖傳，外晦內明，不幹當世。年 既長，始以仕家推廕為興寧陵丞，調大理丞。邊將蕭克濟督役苛暴，役者有醜言， 有司以大逆論，遵慶曰：「財不足聚人，力不足加眾，焉能反？」由是全救數十族。 頻擢吏部員外郎，判南曹。天寶時，選者歲萬計，遵慶性強敏，視簿牒，詳而不苛， 世稱吏事第一。肅宗時，為吏部侍郎。蕭華輔政，屢薦之，拜黃門侍郎、同中書門 下平章事。代宗初，僕固懷恩反，帝以遵慶忠厚大臣，故奉詔宣慰，懷恩聽命將入 朝，既而為其將范志誠沮止。時帝在陝，遵慶脫身赴行在。帝還，遷太子少傅。罷 為集賢院待制，改吏部尚書，以尚書右僕射復知選事，朝廷優其老，聽就第注官， 時以為榮。

cháng yǒu zú zi bìng kuáng yì, gào yǐ móu fǎn, dì shí qí miù, zhì bù wèn. xìng dūn zhèng, lǎo ér mí jǐn. měi jiàn xián, yǒu lái xiè zhě, yǐ wèi chǐ. jiàn ér jiàn cóng, jí nèi yì wèi. suī qīn jìn, dàn jì qí xuē gǎo shū shù, ér mò zhī suǒ yán. dà lì shí nián hōng, nián jiǔ shí yú. chū wèi láng shí, zhe wáng zhèng jì, shù jīn gǔ zhì tǐ, shí zhě zhī qí yǒu gōng fǔ qì yún. zi xiàng.
嘗有族子病狂易，告以謀反，帝識其謬，置不問。性惇正，老而彌謹。每薦賢， 有來謝者，以為恥。諫而見從，即內益畏。雖親近，但記其削稿疏數，而莫知所言。 大曆十年薨，年九十餘。初為郎時，著《王政記》，述今古治體，識者知其有公輔 器雲。子向。

xiàng zì sù rén, yǐ yìn dé diào. jiàn zhōng chū, lǐ shū wèi tóng zhōu cì shǐ, zòu shǔ pàn guān. lǐ huái guāng pàn hé zhōng, shǐ qí jiāng zhào guì xiān zhú lěi yú tóng zhōu, shū bēn fèng tiān, ér xiàng lǐng zhōu wù. guì xiān xié lì dū yì, bù jí qī, jiāng zhǎn yǐ xùn, mín jiē hài sàn, xiàng dú yì guì xiān lěi kāi yù zhī, guì xiān nǎi jiàng. tóng zhōu bù xiàn, xiàng lì yě. lèi wèi lì yáng wèi nán lìng, zòu kè jiē dì yī, zhuó hù bù yuán wài láng. dé zōng mò, fāng zhèn zhī fù, duō zì xuǎn yú cháo, yǐ dài yǒu biàn, cì shòu zhī, gù xiàng yǐ xuǎn wèi tài yuán shǎo yǐn xíng jūn sī mǎ, lì shǎn guó guān chá shǐ, yǐ lì bù shàng shū zhì shì. xiàng néng yǐ xué xíng chí mén hù, nèi wài qīn shǔ bǎi yú kǒu, lù fèng bì jūn, shì chēng qí xiào mù. zú nián bā shí, zèng tài zǐ shǎo bǎo.
向字素仁，以廕得調。建中初，李紓為同州刺史，奏署判官。李懷光叛河中， 使其將趙貴先築壘於同州，紓奔奉天，而向領州務。貴先脅吏督役，不及期，將斬 以徇，民皆駭散，向獨詣貴先壘開諭之，貴先乃降。同州不陷，向力也。累為櫟陽、 渭南令，奏課皆第一，擢戶部員外郎。德宗末，方鎮之副，多自選於朝，以待有變， 次授之，故向以選為太原少尹、行軍司馬，歷陝虢觀察使，以吏部尚書致仕。向能 以學行持門戶，內外親屬百餘口，祿俸必均，世稱其孝睦。卒年八十，贈太子少保。

zi yín, guān lèi yù shǐ dài fū. yín zi shū. shū zì jì shèng, xián tōng zhōng, dì jìn shì. dù shěn quán zhèn hé zhōng, zòu shǔ mù fǔ, zài qiān lán tián wèi. zǎi xiàng wáng duó zhī zhī, suì zhí hóng wén guǎn. duó bà, shū jiǔ bù diào. cóng xī zōng rù shǔ, zhuó diàn zhōng shì yù shǐ. zhōng hé chū, duó wèi dōu tǒng, biǎo shǔ zhèng huá zhǎng shū jì. lóng jì chū, jìn gěi shì zhōng, gǎi jīng zhào yǐn. yǔ kǒng wěi hòu shàn, wěi yǐ zuì biǎn, gù shū gǎi yòu shù zǐ, chū wèi shè zhōu cì shǐ. qiān yòu sàn qí cháng shì, wèi biàn zhōu xuān yù shǐ.
子寅，官累御史大夫。寅子樞。樞字紀聖，咸通中，第進士。杜審權鎮河中， 奏署幕府，再遷藍田尉。宰相王鐸知之，遂直弘文館。鐸罷，樞久不調。從僖宗入 蜀，擢殿中侍御史。中和初，鐸為都統，表署鄭滑掌書記。龍紀初，進給事中，改 京兆尹。與孔緯厚善，緯以罪貶，故樞改右庶子，出為歙州刺史。遷右散騎常侍， 為汴州宣諭使。

shū sù yǔ zhū quán zhōng xiāng jié nà, gù quán zhōng tīng mìng, xiū gòng xiàn bù jué. zhāo zōng yuè, qiān bīng bù shì láng. shí cuī yìn yì yǐ quán zhōng zhuān cháo bǐng, yīn yǔ shū shàn. é yǐ hù bù shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. dì zài fèng xiáng, biǎn yìn guān, shū yì bà wèi gōng bù shàng shū. yǐ hái gōng, bài jiǎn xiào shàng shū yòu pú shè tóng píng zhāng shì. chū wèi qīng hǎi jié dù shǐ. quán zhōng yán shū yǒu jīng shì cái, bù yí qì wài, fù bài mén xià shì láng píng zhāng shì, jiān xiū guó shǐ. lèi jìn yòu pú shè zhū dào yán tiě zhuǎn yùn shǐ. āi dì sì wèi, liǔ càn fāng yòng shì, quán zhōng yǐ yá jiāng zhāng tíng fàn wèi tài cháng qīng, shū yǐ wèi tíng fàn xūn chén, zì yí rèn fāng zhèn, hé yòng wèi qīng, kǒng fēi wáng yì, chí bù xià. quán zhōng nù wèi bīn zuǒ yuē: wú cháng qì shū bù fú báo, jīn nǎi ěr. càn wén, jí bà shū zhèng shì, bài zuǒ pú shè. é biǎn dēng zhōu cì shǐ, yòu biǎn lóng zhōu sī hù cān jūn. zhì huá zhōu, quán zhōng qiǎn rén shā zhī bái mǎ yì, tóu shī yú hé, nián liù shí wǔ. chū, quán zhōng zuǒ lì lǐ zhèn yuē: cǐ děng zì wèi qīng liú, yí tóu zhū hē, yǒng wèi zhuó liú. quán zhōng xiào ér xǔ zhī.
樞素與硃全忠相結納，故全忠聽命，修貢獻不絕。昭宗悅，遷兵部侍郎。時崔 胤亦倚全忠專朝柄，因與樞善。俄以戶部侍郎同中書門下平章事。帝在鳳翔，貶胤 官，樞亦罷為工部尚書。已還宮，拜檢校尚書右僕射、同平章事。出為清海節度使。 全忠言樞有經世才，不宜棄外，復拜門下侍郎平章事，監修國史。累進右僕射、諸 道鹽鐵轉運使。哀帝嗣位，柳璨方用事，全忠以牙將張廷范為太常卿，樞以為廷范 勛臣，自宜任方鎮，何用為卿，恐非王意，持不下。全忠怒謂賓佐曰：「吾常器樞 不浮薄，今乃爾。」璨聞，即罷樞政事，拜左僕射。俄貶登州刺史，又貶瀧州司戶 參軍。至滑州，全忠遣人殺之白馬驛，投屍於河，年六十五。初，全忠佐吏李振曰： 「此等自謂清流，宜投諸訶，永為濁流。」全忠笑而許之。

lǚ yīn, hé zhōng hé dōng rén. shǎo lì yú xué, zhì xíng zhěng chì. gū pín bù zì yè, lǐ rén chéng shì cái xióng yú xiāng, yǐ nǚ qī yīn, yì yǐ yīn cái bù jiǔ kùn, hòu fēn zī shàn jì suǒ yù, gù chēng yù rì guǎng. kāi yuán mò, rù jīng shī, dì jìn shì, diào níng líng wèi, cǎi fǎng shǐ wéi zhì shǔ wèi zhī shǐ. gē shū hàn jié dù hé xī, biǎo zhī dù pàn guān. lì tài zǐ tōng shì shè rén. xìng jìng shèn, qín zǒng lì zhí, zhū liáo huò chū yóu, yīn dú tuí rán jù àn, gōu shì bù zuì, hàn yì qīn zhī. lèi jiān diàn zhōng shì yù shǐ. hàn bài tóng guān, yīn xī qū líng wǔ, yóu zhōng rén wèi jiàn, sù zōng cái zhī, bài yù shǐ zhōng chéng, suǒ chén shì wú bù shùn nà. cóng zhì fèng xiáng, qiān wǔ bù shì láng.
呂諲，河中河東人。少力於學，志行整飭。孤貧不自業，里人程氏財雄於鄉， 以女妻諲，亦以諲才不久困，厚分貲贍濟所欲，故稱譽日廣。開元末，入京師，第 進士，調寧陵尉，採訪使韋陟署為支使。哥舒翰節度河西，表支度判官。歷太子通 事舍人。性靜慎，勤總吏職，諸僚或出遊，諲獨頹然據案，鈎視簿最，翰益親之。 累兼殿中侍御史。翰敗潼關，諲西趨靈武，由中人尉薦，肅宗才之，拜御史中丞， 所陳事無不順納。從至鳳翔，遷武部侍郎。

dì fù liǎng jīng, zhào jǐn xì qún chén zhī wū zéi zhě, yǐ yù shǐ zhōng chéng cuī qì xiàn bù shì láng hán zé mù dà lǐ qīng yán xiàng wèi sān sī shǐ chù qí zuì, yòu zhào yù shǐ dài fū lǐ xiàn jí yīn lǐng shǐ. yīn yú quán yí zhī dà tǐ bù jí xiàn, ér yuán lǜ fù jīng guò zhī, dāng shí dàn qí chí fǎ, rán yǐ xiàn gù, duō suǒ píng fǎn.
帝復兩京，詔盡系群臣之污賊者，以御史中丞崔器、憲部侍郎韓擇木、大理卿 嚴向為三司使處其罪，又詔御史大夫李峴及諲領使。諲於權宜知大體不及峴，而援 律傅經過之，當時憚其持法，然以峴故，多所平反。

qián yuán èr nián, jiǔ jié dù bīng bài, dì yōu zhī. zhuó yīn tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì, zhī mén xià shěng, yì rì, fù yǐ lǐ xiàn lǐ kuí dì wǔ qí wèi zǎi xiàng, ér miáo jìn qīng wáng yú bà. huì mǔ sàng jiě, sān yuè fù zhào zhī mén xià shěng shì, jiān pàn dù zhī, hái zhí zhèng. lèi fēng xū chāng xiàn bó, qiān huáng mén shì láng. shàng yuán chū, jiā tóng zhōng shū mén xià sān pǐn, dāng cì mén jǐ, huò quàn yīn yǐ xiōng fú shòu jí cì bù yí, yīn shì cuī bài cì, rén jī qí shī lǐ.
乾元二年，九節度兵敗，帝憂之。擢諲同中書門下平章事，知門下省，翌日， 復以李峴、李揆、第五琦為宰相，而苗晉卿、王璵罷。會母喪解，三月復召知門下 省事，兼判度支，還執政。累封須昌縣伯，遷黃門侍郎。上元初，加同中書門下三 品，當賜門戟，或勸諲以凶服受吉賜不宜，諲釋縗拜賜，人譏其失禮。

yīn yǐn qī zhī fù chǔ bīn wèi wèi wèi shǎo qīng, chǔ bīn zi zhèn wèi láng guān. zhōng rén mǎ shàng yán zhě, sù nì yú yīn, wèi rén qiú guān, yīn zòu wèi lán tián wèi. shì jué, dì nù, mìng jìng yǔ qióng zhì, shā shàng yán, yǐ qí ròu cì cóng guān, bà yīn wèi tài zǐ bīn kè. shù yuè, bài jīng zhōu zhǎng shǐ lǐ lǎng xiá zhōng děng wǔ zhōu jié dù shǐ. yīn shǐ jiàn qǐng jīng zhōu zhì nán dōu, zhào kě. yú shì gèng hào jiāng líng fǔ, yǐ yīn wèi yǐn, zhì yǒng píng jūn wàn rén, è wú shǔ zhī chōng, yǐ hú nán zhī yuè tán chēn dào shào lián, qián zhōng zhī fú fán qī zhōu, lì qí dào. chū, jīng zhōu zhǎng shǐ zhāng wéi yī yǐ héng zhōu mán qiú chén xī áng wèi sī mǎ, dū jiā bīng qiān rén zì fáng, wéi yī qīn jiāng móu suì jīn yǔ xiāng wǔ, xī áng lǜ bīng zhì wéi yī suǒ bǔ zhī, wéi yī jù, zhǎn qí shǒu yǐ xiè, xī yǐ suì jīn bīng shǔ zhī, nǎi tuì, zì shì zhèng yī chū xī áng, hòu rù cháo, qiān cháng zhōu cì shǐ, guò jiāng líng rù yè, yīn fú jiǎ jī shā zhī, zhū dǎng ǒu shù shí rén, jī shī fǔ mén, nèi wài zhèn fú.
諲引妻之父楚賓為衛尉少卿，楚賓子震為郎官。中人馬尚言者，素匿於諲， 為人求官，諲奏為藍田尉。事覺，帝怒，命敬羽窮治，殺尚言，以其肉賜從官，罷 諲為太子賓客。數月，拜荊州長史、澧朗峽忠等五州節度使。諲始建請荊州置南都， 詔可。於是更號江陵府，以諲為尹，置永平軍萬人，遏吳、蜀之沖，以湖南之岳、 潭、郴、道、邵、連，黔中之涪凡七州，隸其道。初，荊州長史張惟一以衡州蠻酋 陳希昂為司馬，督家兵千人自防，惟一親將牟遂金與相忤，希昂率兵至惟一所捕之， 惟一懼，斬其首以謝，悉以遂金兵屬之，乃退，自是政一出希昂，後入朝，遷常州 刺史，過江陵入謁，諲伏甲擊殺之，誅黨偶數十人，積屍府門，內外震服。

yāo rén shēn tài zhī yòng zuǒ dào shì lǐ fǔ guó, zhuó jiàn yì dài fū, zhì jūn shào dào èr zhōu jiān, yǐ tài zhī zǒng zhī, nà qún mán jīn, shǎng yǐ fēi zǐ, chū chǔ zhōng zhào shū cì yī shì zhī, qún mán chù yú shǎng, ér cái bù zú, gèng wèi piāo lüè, lì bù gǎn zhì. tán zhōu cì shǐ páng chéng dǐng jí qí jiān, yīn tài zhī guò tán, fù fù lì, hé zāng jù wàn, dé zuǒ dào chèn jì, bìng zòu zhī. fǔ guó jiǎo zhuī tài zhī hái jīng, jì zhào jiàn, fǎn zèn chéng dǐng xiàn bù gū, zhào yīn àn zuì. yīn shǐ pàn guān yán yǐng jù yù, bào tài zhī è. dì bù xǐng, cì chéng dǐng sǐ, liú yǐng jiàn zhōu. hòu tài zhī zhōng yǐ zāng xǐ sǐ, chéng dǐng zhuī yuán qí wū.
妖人申泰芝用左道事李輔國，擢諫議大夫，置軍邵、道二州間，以泰芝總之， 納群蠻金，賞以緋紫，出褚中詔書賜衣示之，群蠻怵於賞，而財不足，更為剽掠， 吏不敢制。潭州刺史龐承鼎疾其奸，因泰芝過潭，縛付吏，劾贓鉅萬，得左道讖記， 並奏之。輔國矯追泰芝還京，既召見，反譖承鼎陷不辜，詔諲按罪。諲使判官嚴郢 具獄，暴泰芝惡。帝不省，賜承鼎死，流郢建州。後泰芝終以贓徙死，承鼎追原其 誣。

yīn wèi zhì, bù jí xì wù, jué dà shì gāng guǒ bù náo. shǐ zài hé xī, xī zhī zhū jiāng néng fǒu, jí wèi yǐn, zòu qǔ cái zhě shù shí rén zǒng yá bīng, gù wēi huì liǎng xíng. yīn zhī xiāng, yǔ lǐ kuí bù píng, jì chì, nǎi yòng shàn zhì wén. kuí kǒng dì fù yòng, jí wàng zòu zhì jūn hú nán fēi biàn, yòu yīn qiǎn rén cì yīn guò shī. yīn shàng shū sòng qí shì, dì nù, zhú kuí chū zhī, xiǎn tiáo qí zuì. yīn kǔ léi jí, zú, nián wǔ shí yī, zèng lì bù shàng shū.
諲為治，不急細務，決大事剛果不撓。始在河西，悉知諸將能否，及為尹，奏 取材者數十人總牙兵，故威惠兩行。諲之相，與李揆不平，既斥，乃用善治聞。揆 恐帝復用，即妄奏置軍湖南非便，又陰遣人刺諲過失。諲上疏訟其事，帝怒，逐揆 出之，顯條其罪。諲苦羸疾，卒，年五十一，贈吏部尚書。

yīn zài cháo bù chēng rèn zhí xiāng, jí wèi jīng zhōu, hào lìng míng, fù liǎn jūn yī. qí zhì shàng wēi xìn, gù jūn shì yòng mìng, hé jìng wú dào zéi, mín gē yǒng zhī. zì zhì dé yǐ lái, chù fāng miàn shù shí rén, yīn zuì yǒu míng. jīng rén shēng gòu fáng cí, jí mò, lì póu qián shí wàn xǐ cí fǔ xī. shǐ, yīn zhī dù hóng jiàn yuán zài cái, jiàn yú cháo, hòu jiē wèi zǎi xiàng.
諲在朝不稱任職相，及為荊州，號令明，賦斂均一。其治尚威信，故軍士用命， 闔境無盜賊，民歌詠之。自至德以來，處方面數十人，諲最有名。荊人生構房祠， 及歿，吏裒錢十萬徙祠府西。始，諲知杜鴻漸、元載才，薦於朝，後皆為宰相。

yǒng tài zhōng, yán yǐng yǐ gù lì qǐng shì yǒu sī, bó shì dú gū jí shì yuē sù, yǐng yǐ gù shì zǎi xiàng shì jiē èr míng, qǐng yì yuē zhōng sù. jí zhí zòu, wèi: shì zài yì měi è, bù zài duō míng. wén wáng fá chóng, zhōu gōng shā sān jiān huái yí, zhòng ěr yī zhàn ér bà, ér shì yuē wén. jì quē zhī kè, níng yú zhī zhōng, suí huì bù wàng qí jūn, ér shì yuē wǔ. gù zhī chēng qí dà lüè qí xì yě. qiě èr míng shì, fēi gǔ yě. hàn xìng, xiāo hé zhāng liáng huò qù bìng huò guāng yǐ wén wǔ dà lüè, zuǒ hàn zhì tài píng, yī míng bù jǐn qí shàn, nǎi yǒu wén zhōng wén chéng jǐng huán xuān chéng zhī shì. táng xìng, cān yòng hàn zhì, wèi zhēng yǐ wáng dào zuǒ shí jìn wén, ài jūn wàng shēn jìn zhēn, èr zhě bìng yōu, fèi yī mò kě, gù yuē wén zhēn. xiāo yǔ duān zhí jìn zhēn, xìng duō cāi jìn biǎn, yán biǎn zé shī zhēn, chēng zhēn zé yí biǎn, gù yuē zhēn biǎn. gài yǒu wèi wèi zhī yě. ruò jī wú yì chēng, zé yì yǐ yī zì. gù dù rú huì yuē chéng, fēng dé yí yuē míng, wáng guī yuē yì, chén shū dá yuē zhōng, wēn yàn bó yuē gōng, cén wén běn yuē xiàn, wéi shì yuán yuē zhāo, jiē dāng shí hè hè jū zǎi xiàng wèi zhě, shì bù guò yī míng. ér yán gù shì zǎi xiàng bì yǐ èr míng, gù suǒ wèi wén. yí rú qián shì. suì bù gǎi.
永泰中，嚴郢以故吏請諡有司，博士獨孤及諡曰「肅」，郢以故事宰相諡皆二 名，請益曰「忠肅」。及執奏，謂：「諡在義美惡，不在多名。文王伐崇，周公殺 三監、淮夷，重耳一戰而霸，而諡曰文。冀缺之恪，寧俞之忠，隨會不忘其君，而 諡曰武。故知稱其大、略其細也。且二名諡，非古也。漢興，蕭何、張良、霍去病、 霍光以文武大略，佐漢致太平，一名不盡其善，乃有文終、文成、景桓、宣成之諡。 唐興，參用漢制，魏徵以王道佐時近『文』，愛君忘身近『貞』，二者並優，廢一 莫可，故曰文貞。蕭瑀端直近『貞』，性多猜近『褊』，言『褊』則失『貞』，稱 『貞』則遺『褊』，故曰貞褊。蓋有為為之也。若跡無異稱，則易以一字。故杜如 晦曰成，封德彝曰明，王珪曰懿，陳叔達曰忠，溫彥博曰恭，岑文本曰憲，韋世源 曰昭，皆當時赫赫居宰相位者，諡不過一名。而言故事宰相必以二名，固所未聞。 宜如前諡。」遂不改。

zàn yuē: kǒng zǐ chēng cái nán. rán rén zhī cái yǒu xiàn, bù dé jiē shàn. guān yuán zhī ruì, ér shī shǒu chū bēn jìn qīng yǎ hòu, ér shǎo fēng cǎi zāng pǐ miǎn míng qiáng, shì lì bù zhī dà tǐ yīn fǔ zhèng, gōng míng bù jí zhì jùn. rán gè yǐ suǒ zhǎng xiǎn yú shí. gù shèng rén shǐ rén yě qì zhī, bù qióng suǒ bù néng ér hòu wèi zhì yě. zūn qìng guǎ cī, zhōng rén zhī xián yǔ.
贊曰：孔子稱才難。然人之才有限，不得皆善。觀圓之銳，而失守出奔；晉卿 雅厚，而少風采臧否；冕明強，嗜利不知大體；諲輔政，功名不及治郡。然各以所 長顯於時。故聖人使人也器之，不窮所不能而後為治也。遵慶寡疵，中人之賢與。