cuī miáo èr péi lǚ
崔苗二裴吕
cuī yuán, zì yǒu yù, bèi zhōu wǔ chéng rén, hòu wèi shàng shū zuǒ pú yè liàng bā shì sūn. shǎo gū pín, zhì xiàng zhuō mài, xǐ xué bīng jiā. kāi yuán zhōng, zhào jǔ yí yì, yǐ qián móu duì cè jiǎ kē, lì jīng zhào fǔ cān jūn, yǐn xiāo jiǒng jiàn zhī, qiān huì chāng chéng. yáng guó zhōng yáo lǐng jiàn nán jié dù, yǐn yuán wèi zuǒ sī mǎ, zhī liú hòu. xuán zōng xī chū, cì fǔ fēng, qiān yù shǐ zhōng chéng jiàn nán jié dù fù dà shǐ. yuán ruì gōng míng, chū wén nán, cì guó zhōng yì, nǎi zhì chéng jùn huáng, liè guǎn yǔ, chǔ shén jù. dì cì hé chí, yuán shū jù chén" shǔ tǔ yú gǔ xiàn, chǔ gōng yì bàn". dì shěng shū qì xià yuē:" shì luàn shí zhōng chén." jí rì bài zhōng shū shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì, réng jiān jiàn nán jié dù shǐ. tiān zǐ zhì, cháo tíng bǎi sī diàn yǔ wéi màn jiē jù, yì jiē shǎng zhī. sù zōng lì, mìng yǔ fáng guǎn wéi jiàn sù fù xíng zài suǒ, dì wèi zhì yí ài bēi yú shǔ yǐ chǒng zhī.
崔圆,字有裕,贝州武城人,后魏尚书左仆射亮八世孙。少孤贫,志向卓迈, 喜学兵家。开元中,诏举遗逸,以钤谋对策甲科,历京兆府参军,尹萧炅荐之,迁 会昌丞。杨国忠遥领剑南节度,引圆为左司马,知留后。玄宗西出,次抚风,迁御 史中丞、剑南节度副大使。圆锐功名,初闻难,刺国忠意,乃治城浚隍,列馆宇, 储什具。帝次河池,圆疏具陈“蜀土腴谷羡,储供易办”。帝省书泣下曰:“世乱 识忠臣。”即日拜中书侍郎、同中书门下平章事,仍兼剑南节度使。天子至,朝廷 百司殿宇帷幔皆具,益嗟赏之。肃宗立,命与房琯、韦见素赴行在所,帝为制遗爱 碑于蜀以宠之。
zhì dé èr zài, qiān zhōng shū lìng, fēng zhào guó gōng, shí fēng hù wǔ bǎi. qián yuán yuán nián, bà wèi tài zǐ shǎo shī, liú shǒu dōng dōu. yú shì shàng huáng suǒ zhì zǎi xiàng wú zài zhě. wáng shī zhī bài xiāng zhōu yě, jūn suǒ guò, jiē zòng piāo, yuán jù, wěi dōng dōu, bēn xiāng yáng, zhào xuē jiē fēng. xún zhào bài jì wáng fù. lǐ guāng bì biǎo wèi huái zhōu cì shǐ, gǎi fén zhōu, yǐ zhì xíng chēng. xǐ huái nán jié dù shǐ, zài zhèn liù nián, qǐng cháo jīng shī, lì mín qǐ liú, zhào jiǎn jiào shàng shū yòu pú yè, hái zhī. jiǔ nǎi jiǎn jiào zuǒ pú yè, rù zhī shěng shì. dà lì zhōng zú, nián liù shí sì, zèng tài zǐ tài shī, shì yuē zhāo xiāng.
至德二载,迁中书令,封赵国公,实封户五百。乾元元年,罢为太子少师,留 守东都。于是上皇所置宰相无在者。王师之败相州也,军所过,皆纵剽,圆惧,委 东都,奔襄阳,诏削阶、封。寻召拜济王傅。李光弼表为怀州刺史,改汾州,以治 行称。徙淮南节度使,在镇六年,请朝京师,吏民乞留,诏检校尚书右仆射,还之。 久乃检校左仆射,入知省事。大历中卒,年六十四,赠太子太师,谥曰昭襄。
miáo jìn qīng, zì yuán fǔ, lù zhōu hú guān rén, shì yǐ rú sù chēng. zhuó jìn shì dì, diào wèi xiū wǔ wèi, lěi jìn lì bù láng zhōng zhōng shū shè rén, zhī lì bù xuǎn shì. xuǎn rén sù suǒ hǎo guān, lì yán jù sè fēn yú qián, jìn qīng yǔ xiāng duì, zhōng rì wú yùn yán. jiǔ zhī, jìn shì láng, jī kuān zòng, ér lì xià yīn yuán zuò jiān. fāng shí chéng píng, xuǎn cháng wàn rén, lǐ lín fǔ wèi shàng shū, zhuān guó zhèng, yǐ quán shì wěi jìn qīng jí sòng yáo, rán suì mìng tā guān tóng jiào shū pàn, hé cái shí. tiān bǎo èr nián, pàn rù děng zhě fán liù shí sì rén, fēn jiǎ yǐ bǐng sān kē, yǐ zhāng shì wèi dì yī. shì, yù shǐ zhōng chéng yǐ zhī zǐ, yǐ xīn de xìng yú dì, jìn qīng yù fù zhī, shì běn wú xué, gù yì zhě xiāo rán bù píng. ān lù shān yīn jiān yán zhī, dì wèi yù huā è lóu fù shí, zhōng cái shí yī èr, shì chí zhǐ zhōng rì, bǐ bù xià, rén wèi zhī" yè bái". dì dà nù, biǎn yǐ huái yáng tài shǒu, yáo wǔ dāng tài shǒu, jìn qīng ān kāng tài shǒu. míng nián, xǐ wèi jùn, jí chōng hé běi cǎi fǎng shǐ. jū sān nián, zhèng huà dà xíng. cháng rù jì, yè guī hú guān, wàng xiàn mén zhé bù, lì jiàn zhǐ, jìn qīng yǐ" gōng mén dāng xià, kuàng fù mǔ bāng hū"? jùn tài shǒu yíng kào, shǐ suǒ shǔ lìng xíng jiǔ, jiǔ zhì, bì lì yǐn bái lèi, shì lǎo yǒu xiàn, jiàng xī jiē bài ér yǐn, shí měi qí gōng. gǎi hé dōng jùn, jiān hé dōng cǎi fǎng shǐ. xǐ fǔ fēng jùn, fēng gāo píng xiàn nán. qiān gōng bù shàng shū dōng dōu liú shǒu. zhào wèi xiàn bù, jiān zuǒ chéng. ān lù shān fǎn, dòu tíng zhī qì shǎn jùn bù shǒu, yáng guó zhōng běn jì qí yǒu wàng, jí zòu" dōng dào zéi chōng, fēi dà chén bù kě zhèn è", shòu shǎn jùn tài shǒu shǎn guó fáng yù shǐ, jìn qīng jiàn dì, yǐ lǎo cí, wǔ zhǐ, tīng zhì shì yú jiā. chē jià rù shǔ, jìn shēn duō xiàn zéi, jìn qīng jiān dào zǒu jīn zhōu.
苗晋卿,字元辅,潞州壶关人,世以儒素称。擢进士第,调为修武尉,累进吏 部郎中、中书舍人,知吏部选事。选人诉索好官,厉言倨色纷于前,晋卿与相对, 终日无愠颜。久之,进侍郎,积宽纵,而吏下因缘作奸。方时承平,选常万人,李 林甫为尚书,专国政,以铨事委晋卿及宋遥,然岁命它官同较书判,核才实。天宝 二年,判入等者凡六十四人,分甲、乙、丙三科,以张奭为第一。奭,御史中丞倚 之子,倚新得幸于帝,晋卿欲附之,奭本无学,故议者嚣然不平。安禄山因间言之, 帝为御花萼楼覆实,中裁十一二,奭持纸终日,笔不下,人谓之“曳白”。帝大怒, 贬倚淮阳太守,遥武当太守,晋卿安康太守。明年,徙魏郡,即充河北采访使。居 三年,政化大行。尝入计,谒归壶关,望县门辄步,吏谏止,晋卿以“公门当下, 况父母邦乎”?郡太守迎犒,使所属令行酒,酒至,必立饮白酹,侍老有献,降西 阶拜而饮,时美其恭。改河东郡,兼河东采访使。徙抚风郡,封高平县男。迁工部 尚书、东都留守。召为宪部,兼左丞。安禄山反,窦廷芝弃陕郡不守,杨国忠本忌 其有望,即奏“东道贼冲,非大臣不可镇遏”,授陕郡太守、陕虢防御使,晋卿见 帝,以老辞,忤旨,听致仕于家。车驾入蜀,搢绅多陷贼,晋卿间道走金州。
sù zōng zhì fú fēng, zhào fù xíng zài, bài zuǒ xiāng. píng jīng shī, fēng hán guó gōng, shí wǔ bǎi hù, gǎi shì zhōng. jì ér qǐ hái gǔ, bà wèi tài zǐ tài fù. wèi jǐ, fù bài shì zhōng. xuán zōng bēng, sù zōng jí shén, zhào jìn qīng shè zhǒng zǎi, yīn ràng yuē:" dà xíng yí zhào, huáng dì sān rì tīng zhèng, jī zǔ zōng gù shì, zé wú zhǒng zǎi zhī wén, fèng yí zhào zé yí tīng cháo. wéi bì xià shùn biàn yǐ xìng wàn guó." dì bù tīng. hòu shù rì, dài zōng lì, fù zhào shè zhǒng zǎi, gù cí nǎi miǎn. shí nián lǎo jiǎn shén, qǐ jiàn rì rù zhèng shì táng, dì yōu zhī, tīng rù gé bù qū, wèi yù xiǎo yán yīng zhào duì. zǎi xiàng duì xiǎo yán yīng, zì jìn qīng shǐ. tǔ bō fàn jīng shī, jìn qīng yǐ bìng wò jiā, zéi yú zhì xié zhī, jìn bù kěn yǔ, zéi bù gǎn hài. dì hái, bài tài bǎo, bà zhèng shì. yǒng tài chū hōng, nián bā shí yī, zèng tài shī, jīng zhào shǎo yǐn hù sàng, shì yuē yì xiàn, yuán zài wèi xiǎn shí, wèi jìn qīng suǒ yù, zài fāng xiāng, gù fěng yǒu sī gǎi shì wén zhēn.
肃宗至扶风,召赴行在,拜左相。平京师,封韩国公,食五百户,改侍中。既 而乞骸骨,罢为太子太傅。未几,复拜侍中。玄宗崩,肃宗疾甚,诏晋卿摄冢宰, 因让曰:“大行遗诏,皇帝三日听政,稽祖宗故事,则无冢宰之文,奉遗诏则宜听 朝。惟陛下顺变以幸万国。”帝不听。后数日,代宗立,复诏摄冢宰,固辞乃免。 时年老蹇甚,乞间日入政事堂,帝优之,听入閤不趋,为御小延英召对。宰相对小 延英,自晋卿始。吐蕃犯京师,晋卿以病卧家,贼舆致胁之,噤不肯语,贼不敢害。 帝还,拜太保,罢政事。永泰初薨,年八十一,赠太师,京兆少尹护丧,谥曰懿献, 元载未显时,为晋卿所遇,载方相,故讽有司改谥文贞。
jìn qīng kuān hòu, suǒ zhì yǐ huì huà chēng. wèi rén wéi yíng shēng cí, lì shí sòng měi. zài bǐng zhèng, chū rù qī nián, xiǎo xīn jǐn wèi, bù shèn chì shì fēi děi shī, gù néng ān bǎo chǒng míng. rán liàn dá shì tǐ, bǎi guān bù zuì, yī shěng wú yí, yì zhě bǐ hàn hú guǎng. sù zōng yù yǐ lǐ fǔ guó wèi cháng shì, zòu yuē:" cháng shì jìn mì, fēi xián bù kě jū, qǐ yí rèn děng bèi?" bà zhī. cháo tíng yù lùn chén xī liè děng sǐ, jìn qīng yuē:" bì xià de zhāng tōng rú ān shǒu zhōng sūn xiào zhé děng, hé yǐ jiā zuì?" dì bù cóng. é ér shǐ sī míng luàn, chí shì yǐ yòu zhòng. cháng zì wèi fù bēi wén, yǒu què cháo bēi shàng, zéi rù shàng dǎng, fén dàng lüè jǐn, ér miáo shì sōng jiǎ dú wú shāng. dà lì qī nián, pèi xiǎng sù zōng miào tíng.
晋卿宽厚,所至以惠化称。魏人为营生祠,立石颂美。再秉政,出入七年,小 心谨畏,不甚斥是非得失,故能安保宠名。然练达事体,百官簿最,一省无遗,议 者比汉胡广。肃宗欲以李辅国为常侍,奏曰:“常侍近密,非贤不可居,岂宜任等 辈?”罢之。朝廷欲论陈希烈等死,晋卿曰:“陛下得张通儒、安守忠、孙孝哲等, 何以加罪?”帝不从。俄而史思明乱,持是以诱众。尝自为父碑文,有鹊巢碑上, 贼入上党,焚荡略尽,而苗氏松槚独无伤。大历七年,配享肃宗庙廷。
shí zi: fā pī jiān càn chuí xiàng lǚ jì wàng xián.
十子:发、丕、坚、粲、垂、向、吕、稷、望、咸。
càn, dé zōng shí guān zhì láng zhōng, lù zhì yù jìn càn guān, dì bù xǔ, yuē:" jìn qīng wǎng shè zhèng, yǒu bù chén zhī yán. yòu míng qí zi, jiē yǔ dì wáng tóng, càn děng yí yǔ wài guān." zhì zòu:" wáng zhě jué rén bì yú cháo, xíng rén bì yú shì, yán yǔ zhòng gòng zhī. jiǎng ér bù yán qí shàn, sī wèi qū dài fá ér bù shū qí è, sī wèi zhòng shāng. qū dài, zé shòu shòu bù míng, ér sī xìng zhī mén qǐ zhòng shāng, zé wǎng zhí wú biàn, ér chán jiān zhī dào héng. kě bù shèn zāi! ruò bì xià yǐ jìn qīng jiān xié, càn děng yīng zuò, zé dāng gōng yì qí zuì ruò zhī jiàn wū, yì yí zhuó càn děng yǐ shì tiān xià. qiě jìn qīng qǐ wén rú, zhì wèi tái fǔ, qiān róu dūn hòu, wèi sān cháo suǒ tuī, ān kěn wèi zú miè jì? suī shén kuáng xiǎn yóu bù wéi zhī, kuàng lǎo chén hū?" dì rán zhī, ér càn guān zhōng bù xiǎn.
粲,德宗时官至郎中,陆贽欲进粲官,帝不许,曰:“晋卿往摄政,有不臣之 言。又名其子,皆与帝王同,粲等宜与外官。”贽奏:“王者爵人必于朝,刑人必 于市,言与众共之。奖而不言其善,斯谓曲贷;罚而不书其恶,斯谓中伤。曲贷, 则授受不明,而私幸之门启;中伤,则枉直无辨,而谗间之道行。可不慎哉!若陛 下以晋卿奸邪,粲等应坐,则当公议其罪;若知见诬,亦宜擢粲等以示天下。且晋 卿起文儒,致位台辅,谦柔敦厚,为三朝所推,安肯为族灭计?虽甚狂险犹不为之, 况老臣乎?”帝然之,而粲官终不显。
péi miǎn, zì zhāng fǔ, hé zhōng hé dōng rén, běn guān zú shì jiā, yǐ yìn zài diào wèi nán wèi. wáng hóng wèi jīng jī cǎi fǎng shǐ, biǎo shǔ pàn guān, lì diàn zhōng shì yù shǐ. miǎn shǎo xué shù, rán míng ruì, guǒ yú shì, zhòng chéng chèn zhí, jīn gòng yǎ rèn zhī. jí hóng dé zuì, yǒu zhào tíng biàn, miǎn wèi shén xià, ér kàng yán qí wū. hóng sǐ, lǐ lín fǔ fāng yòng shì, liáo shǔ jù, jiē yǐn qù, dú miǎn wèi liǎn zàng, yóu shì jìn zhī míng. hé xī jié dù shǐ gē shū hàn pì xíng jūn sī mǎ.
裴冕,字章甫,河中河东人,本冠族仕家,以廕再调渭南尉。王鉷为京畿采访 使,表署判官,历殿中侍御史。冕少学术,然明锐,果于事,众呈称职,钅共雅任 之。及鉷得罪,有诏廷辨,冕位甚下,而抗言其诬。鉷死,李林甫方用事,僚属惧, 皆引去,独冕为敛葬,由是浸知名。河西节度使哥舒翰辟行军司马。
xuán zōng rù shǔ, zhào huáng tài zǐ wèi tiān xià bīng mǎ yuán shuài, bài miǎn yù shǐ zhōng chéng jiān zuǒ shù zǐ fù zhī. chū, miǎn zài hé xī, fāng zhào hái, ér dào yù tài zǐ píng liáng, suì cóng zhì líng wǔ, yǔ dù hóng jiàn cuī yī tóng cí jìn yuē:" zhǔ shàng yàn yú qín, qiě nán shòu shǔ, zōng shè shén qì, yào xū yǒu guī. jīn tiān yì rén shì, shǔ zài diàn xià, yí zhèng wèi hào. yǒu rú qūn xún, shī yì zhào xīn, zé dà shì qù yǐ." tài zǐ yuē:" wǒ píng kòu nì, fèng yíng shèng yú hái jīng shī, tuì jū liáng èr, yǐ shì shàn zuǒ yòu, qǐ bù lè zāi! gōng děng hé yán zhī guò!" duì yuē:" diàn xià jū dōng gōng èr shí nián, jīn duō nàn qǐ shèng, yǐ ān shè jì, ér suǒ cóng jiàng shì jiē guān fǔ rén, rì yè sī guī, dà zhòng yī sāo, bù kě fù jí, bù rú yīn ér fǔ zhī, yǐ jiù dà gōng. chén děng mèi sǐ qǐng." tài zǐ gù ràng, fán wǔ qǐng, zú jiàn tīng. tài zǐ jí wèi, jìn miǎn zhōng shū shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. nǎi jiàn yán mài guān dù sēng dào shì, shōu zī jì jūn xìng. shí qǔ cháng jì jiàn, zhòng bù wéi yí.
玄宗入蜀,诏皇太子为天下兵马元帅,拜冕御史中丞兼左庶子副之。初,冕在 河西,方召还,而道遇太子平凉,遂从至灵武,与杜鸿渐、崔漪同辞进曰:“主上 厌于勤,且南狩蜀,宗社神器,要须有归。今天意人事,属在殿下,宜正位号。有 如逡巡,失亿兆心,则大事去矣。”太子曰:“我平寇逆,奉迎乘舆还京师,退居 凉贰,以侍膳左右,岂不乐哉!公等何言之过!”对曰:“殿下居东宫二十年,今 多难启圣,以安社稷,而所从将士皆关辅人,日夜思归,大众一骚,不可复集,不 如因而抚之,以就大功。臣等昧死请。”太子固让,凡五请,卒见听。太子即位, 进冕中书侍郎、同中书门下平章事。乃建言卖官、度僧道士,收赀济军兴。时取偿 既贱,众不为宜。
sù zōng zhì fèng xiáng, bà miǎn zhèng shì, bài shàng shū yòu pú yè. liǎng jīng píng, fēng jì guó gōng, shí fēng wǔ bǎi hù, chū wèi jiàn nán xī chuān jié dù shǐ. fù wèi yòu pú yè, dài zhì jí xián yuàn. é chōng shān líng shǐ. yú shì, zhōng shū shè rén liú xuǎn wèi lǐ fǔ guó suǒ nì, miǎn biǎo wèi pàn guān. xuǎn dǐ fǎ, zuò jiàng shī zhōu cì shǐ, xǐ lǐ zhōu.
肃宗至凤翔,罢冕政事,拜尚书右仆射。两京平,封冀国公,实封五百户,出 为剑南西川节度使。复为右仆射,待制集贤院。俄充山陵使。于是,中书舍人刘烜 为李辅国所昵,冕表为判官。烜抵法,坐降施州刺史,徙澧州。
dà lì zhōng, guō zi yí yán yú dài zōng yuē:" miǎn shǒu zuǒ xiān dì, chí qū líng wǔ, yǒu shè jì xūn, chéng yuán zhèn jì qí xián, suì jiā wū gòu, hǎi nèi yuān zhī. bì xià yí hái miǎn yú cháo, fù bǐ fǔ xiāng, bì néng zhì zhì chéng huà." shí yuán zài bǐng zhèng, miǎn zǎo suǒ zhēn yǐn, zài dé zhī, yòu tān qí shuāi zhài, qiě xià jǐ, suì bài zuǒ pú yè tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. rù jiàn, bài bù néng xìng, zài zì fú zhī, dài wéi zàn xiè. é jiān hé nán jiāng huái fù yuán shuài dōng dōu liú shǒu. bù yú yuè zú, yǒu zhào zèng tài wèi.
大历中,郭子仪言于代宗曰:“冕首佐先帝,驰驱灵武,有社稷勋,程元振忌 其贤,遂加诬构,海内冤之。陛下宜还冕于朝,复俾辅相,必能致治成化。”时元 载秉政,冕早所甄引,载德之,又贪其衰瘵,且下己,遂拜左仆射、同中书门下平 章事。入见,拜不能兴,载自扶之,代为赞谢。俄兼河南江淮副元帅、东都留守。 不逾月卒,有诏赠太尉。
miǎn yǐ zhōng qín zì jiāng, rán bù zhī zǎi xiàng dà tǐ. xìng háo chǐ, jì sù guì, yú fú shí yǐn jiē guāng lì zhēn fēng, lì mǎ zhí shù bǎi jīn zhě cháng shí shù, měi guǎng huì bīn kè, bù néng míng qí zhuàn, zì zhì jīn zi gōng shén, rén zhēng xiào zhī, hào " pú yè jīn". lǐng shǐ jì zhòng, lì bái fèng bù yuè èr qiān mín, miǎn gù shì, xǐ jiàn yán jiān, shì zī qí shì lì yún. shǐ, sù zōng miào wéi miáo jìn qīng pèi xiǎng, miǎn zú hòu èr shí yú nián, yǒu sū zhèng yuán zhě zòu yán:" sù zōng wèi yuán shuài shí, shī cái yī lǚ, miǎn yú cǎo chuàng zhōng, zhēn dà yì yǐ quàn jìn, shōu mù xiāo yǒng jǐ shí yú wàn. jì yú yuè, fáng guǎn lái yòu yī nián, ér jìn qīng zhì. jīn jìn qīng cóng sì, ér miǎn nǎi bù yǔ." yǒu zhào miǎn pèi xiǎng sù zōng miào.
冕以忠勤自将,然不知宰相大体。性豪侈,既素贵,舆服食饮皆光丽珍丰,枥 马直数百金者常十数,每广会宾客,不能名其馔,自制巾子工甚,人争效之,号 “仆射巾”。领使既众,吏白俸簿月二千缗,冕顾视,喜见颜间,世訾其嗜利云。 始,肃宗庙惟苗晋卿配享,冕卒后二十馀年,有苏正元者奏言:“肃宗为元帅时, 师才一旅,冕于草创中,甄大义以劝进,收募骁勇几十馀万。既逾月,房琯来;又 一年,而晋卿至。今晋卿从祀,而冕乃不与。”有诏冕配享肃宗庙。
péi zūn qìng, zì shǎo liáng, jiàng zhōu wén xǐ rén. yòu qiáng xué, gāi zōng tú chuán, wài huì nèi míng, bù gàn dāng shì. nián jì zhǎng, shǐ yǐ shì jiā tuī yìn wèi xīng níng líng chéng, diào dà lǐ chéng. biān jiāng xiāo kè jì dū yì kē bào, yì zhě yǒu chǒu yán, yǒu sī yǐ dà nì lùn, zūn qìng yuē:" cái bù zú jù rén, lì bù zú jiā zhòng, yān néng fǎn?" yóu shì quán jiù shù shí zú. pín zhuó lì bù yuán wài láng, pàn nán cáo. tiān bǎo shí, xuǎn zhě suì wàn jì, zūn qìng xìng qiáng mǐn, shì bù dié, xiáng ér bù kē, shì chēng lì shì dì yī. sù zōng shí, wèi lì bù shì láng. xiāo huá fǔ zhèng, lǚ jiàn zhī, bài huáng mén shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. dài zōng chū, pū gù huái ēn fǎn, dì yǐ zūn qìng zhōng hòu dà chén, gù fèng zhào xuān wèi, huái ēn tīng mìng jiāng rù cháo, jì ér wèi qí jiāng fàn zhì chéng jǔ zhǐ. shí dì zài shǎn, zūn qìng tuō shēn fù xíng zài. dì hái, qiān tài zǐ shǎo fù. bà wèi jí xián yuàn dài zhì, gǎi lì bù shàng shū, yǐ shàng shū yòu pú yè fù zhī xuǎn shì, cháo tíng yōu qí lǎo, tīng jiù dì zhù guān, shí yǐ wéi róng.
裴遵庆,字少良,绛州闻喜人。幼强学,该综图传,外晦内明,不干当世。年 既长,始以仕家推廕为兴宁陵丞,调大理丞。边将萧克济督役苛暴,役者有丑言, 有司以大逆论,遵庆曰:“财不足聚人,力不足加众,焉能反?”由是全救数十族。 频擢吏部员外郎,判南曹。天宝时,选者岁万计,遵庆性强敏,视簿牒,详而不苛, 世称吏事第一。肃宗时,为吏部侍郎。萧华辅政,屡荐之,拜黄门侍郎、同中书门 下平章事。代宗初,仆固怀恩反,帝以遵庆忠厚大臣,故奉诏宣慰,怀恩听命将入 朝,既而为其将范志诚沮止。时帝在陕,遵庆脱身赴行在。帝还,迁太子少傅。罢 为集贤院待制,改吏部尚书,以尚书右仆射复知选事,朝廷优其老,听就第注官, 时以为荣。
cháng yǒu zú zi bìng kuáng yì, gào yǐ móu fǎn, dì shí qí miù, zhì bù wèn. xìng dūn zhèng, lǎo ér mí jǐn. měi jiàn xián, yǒu lái xiè zhě, yǐ wéi chǐ. jiàn ér jiàn cóng, jí nèi yì wèi. suī qīn jìn, dàn jì qí xuē gǎo shū shù, ér mò zhī suǒ yán. dà lì shí nián hōng, nián jiǔ shí yú. chū wèi láng shí, zhe wáng zhèng jì, shù jīn gǔ zhì tǐ, shí zhě zhī qí yǒu gōng fǔ qì yún. zi xiàng.
尝有族子病狂易,告以谋反,帝识其谬,置不问。性惇正,老而弥谨。每荐贤, 有来谢者,以为耻。谏而见从,即内益畏。虽亲近,但记其削稿疏数,而莫知所言。 大历十年薨,年九十馀。初为郎时,著《王政记》,述今古治体,识者知其有公辅 器云。子向。
xiàng zì sù rén, yǐ yìn dé diào. jiàn zhōng chū, lǐ shū wèi tóng zhōu cì shǐ, zòu shǔ pàn guān. lǐ huái guāng pàn hé zhōng, shǐ qí jiāng zhào guì xiān zhù lěi yú tóng zhōu, shū bēn fèng tiān, ér xiàng lǐng zhōu wù. guì xiān xié lì dū yì, bù jí qī, jiāng zhǎn yǐ xùn, mín jiē hài sàn, xiàng dú yì guì xiān lěi kāi yù zhī, guì xiān nǎi jiàng. tóng zhōu bù xiàn, xiàng lì yě. lèi wèi lì yáng wèi nán lìng, zòu kè jiē dì yī, zhuó hù bù yuán wài láng. dé zōng mò, fāng zhèn zhī fù, duō zì xuǎn yú cháo, yǐ dài yǒu biàn, cì shòu zhī, gù xiàng yǐ xuǎn wèi tài yuán shǎo yǐn xíng jūn sī mǎ, lì shǎn guó guān chá shǐ, yǐ lì bù shàng shū zhì shì. xiàng néng yǐ xué xíng chí mén hù, nèi wài qīn shǔ bǎi yú kǒu, lù fèng bì jūn, shì chēng qí xiào mù. zú nián bā shí, zèng tài zǐ shǎo bǎo.
向字素仁,以廕得调。建中初,李纾为同州刺史,奏署判官。李怀光叛河中, 使其将赵贵先筑垒于同州,纾奔奉天,而向领州务。贵先胁吏督役,不及期,将斩 以徇,民皆骇散,向独诣贵先垒开谕之,贵先乃降。同州不陷,向力也。累为栎阳、 渭南令,奏课皆第一,擢户部员外郎。德宗末,方镇之副,多自选于朝,以待有变, 次授之,故向以选为太原少尹、行军司马,历陕虢观察使,以吏部尚书致仕。向能 以学行持门户,内外亲属百馀口,禄俸必均,世称其孝睦。卒年八十,赠太子少保。
zi yín, guān lèi yù shǐ dài fū. yín zi shū. shū zì jì shèng, xián tōng zhōng, dì jìn shì. dù shěn quán zhèn hé zhōng, zòu shǔ mù fǔ, zài qiān lán tián wèi. zǎi xiàng wáng duó zhī zhī, suì zhí hóng wén guǎn. duó bà, shū jiǔ bù tiáo. cóng xī zōng rù shǔ, zhuó diàn zhōng shì yù shǐ. zhōng hé chū, duó wèi dū tǒng, biǎo shǔ zhèng huá zhǎng shū jì. lóng jì chū, jìn jǐ shì zhōng, gǎi jīng zhào yǐn. yǔ kǒng wěi hòu shàn, wěi yǐ zuì biǎn, gù shū gǎi yòu shù zǐ, chū wèi shè zhōu cì shǐ. qiān yòu sàn qí cháng shì, wèi biàn zhōu xuān yù shǐ.
子寅,官累御史大夫。寅子枢。枢字纪圣,咸通中,第进士。杜审权镇河中, 奏署幕府,再迁蓝田尉。宰相王鐸知之,遂直弘文馆。鐸罢,枢久不调。从僖宗入 蜀,擢殿中侍御史。中和初,鐸为都统,表署郑滑掌书记。龙纪初,进给事中,改 京兆尹。与孔纬厚善,纬以罪贬,故枢改右庶子,出为歙州刺史。迁右散骑常侍, 为汴州宣谕使。
shū sù yǔ zhū quán zhōng xiāng jié nà, gù quán zhōng tīng mìng, xiū gòng xiàn bù jué. zhāo zōng yuè, qiān bīng bù shì láng. shí cuī yìn yì yǐ quán zhōng zhuān cháo bǐng, yīn yǔ shū shàn. é yǐ hù bù shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. dì zài fèng xiáng, biǎn yìn guān, shū yì bà wèi gōng bù shàng shū. yǐ hái gōng, bài jiǎn jiào shàng shū yòu pú yè tóng píng zhāng shì. chū wèi qīng hǎi jié dù shǐ. quán zhōng yán shū yǒu jīng shì cái, bù yí qì wài, fù bài mén xià shì láng píng zhāng shì, jiān xiū guó shǐ. lěi jìn yòu pú yè zhū dào yán tiě zhuǎn yùn shǐ. āi dì sì wèi, liǔ càn fāng yòng shì, quán zhōng yǐ yá jiāng zhāng tíng fàn wèi tài cháng qīng, shū yǐ wéi tíng fàn xūn chén, zì yí rèn fāng zhèn, hé yòng wèi qīng, kǒng fēi wáng yì, chí bù xià. quán zhōng nù wèi bīn zuǒ yuē:" wú cháng qì shū bù fú báo, jīn nǎi ěr." càn wén, jí bà shū zhèng shì, bài zuǒ pú yè. é biǎn dēng zhōu cì shǐ, yòu biǎn lóng zhōu sī hù cān jūn. zhì huá zhōu, quán zhōng qiǎn rén shā zhī bái mǎ yì, tóu shī yú hé, nián liù shí wǔ. chū, quán zhōng zuǒ lì lǐ zhèn yuē: " cǐ děng zì wèi qīng liú, yí tóu zhū hē, yǒng wèi zhuó liú." quán zhōng xiào ér xǔ zhī.
枢素与硃全忠相结纳,故全忠听命,修贡献不绝。昭宗悦,迁兵部侍郎。时崔 胤亦倚全忠专朝柄,因与枢善。俄以户部侍郎同中书门下平章事。帝在凤翔,贬胤 官,枢亦罢为工部尚书。已还宫,拜检校尚书右仆射、同平章事。出为清海节度使。 全忠言枢有经世才,不宜弃外,复拜门下侍郎平章事,监修国史。累进右仆射、诸 道盐铁转运使。哀帝嗣位,柳璨方用事,全忠以牙将张廷范为太常卿,枢以为廷范 勋臣,自宜任方镇,何用为卿,恐非王意,持不下。全忠怒谓宾佐曰:“吾常器枢 不浮薄,今乃尔。”璨闻,即罢枢政事,拜左仆射。俄贬登州刺史,又贬泷州司户 参军。至滑州,全忠遣人杀之白马驿,投尸于河,年六十五。初,全忠佐吏李振曰: “此等自谓清流,宜投诸诃,永为浊流。”全忠笑而许之。
lǚ yīn, hé zhōng hé dōng rén. shǎo lì yú xué, zhì xíng zhěng chì. gū pín bù zì yè, lǐ rén chéng shì cái xióng yú xiāng, yǐ nǚ qī yīn, yì yǐ yīn cái bù jiǔ kùn, hòu fēn zī shàn jì suǒ yù, gù chēng yù rì guǎng. kāi yuán mò, rù jīng shī, dì jìn shì, diào níng líng wèi, cǎi fǎng shǐ wéi zhì shǔ wèi zhī shǐ. gē shū hàn jié dù hé xī, biǎo zhī dù pàn guān. lì tài zǐ tōng shì shè rén. xìng jìng shèn, qín zǒng lì zhí, zhū liáo huò chū yóu, yīn dú tuí rán jù àn, gōu shì bù zuì, hàn yì qīn zhī. lèi jiān diàn zhōng shì yù shǐ. hàn bài tóng guān, yīn xī qū líng wǔ, yóu zhōng rén wèi jiàn, sù zōng cái zhī, bài yù shǐ zhōng chéng, suǒ chén shì wú bù shùn nà. cóng zhì fèng xiáng, qiān wǔ bù shì láng.
吕諲,河中河东人。少力于学,志行整饬。孤贫不自业,里人程氏财雄于乡, 以女妻諲,亦以諲才不久困,厚分赀赡济所欲,故称誉日广。开元末,入京师,第 进士,调宁陵尉,采访使韦陟署为支使。哥舒翰节度河西,表支度判官。历太子通 事舍人。性静慎,勤总吏职,诸僚或出游,諲独颓然据案,钩视簿最,翰益亲之。 累兼殿中侍御史。翰败潼关,諲西趋灵武,由中人尉荐,肃宗才之,拜御史中丞, 所陈事无不顺纳。从至凤翔,迁武部侍郎。
dì fù liǎng jīng, zhào jǐn xì qún chén zhī wū zéi zhě, yǐ yù shǐ zhōng chéng cuī qì xiàn bù shì láng hán zé mù dà lǐ qīng yán xiàng wèi sān sī shǐ chù qí zuì, yòu zhào yù shǐ dài fū lǐ xiàn jí yīn lǐng shǐ. yīn yú quán yí zhī dà tǐ bù jí xiàn, ér yuán lǜ fù jīng guò zhī, dāng shí dàn qí chí fǎ, rán yǐ xiàn gù, duō suǒ píng fǎn.
帝复两京,诏尽系群臣之污贼者,以御史中丞崔器、宪部侍郎韩择木、大理卿 严向为三司使处其罪,又诏御史大夫李岘及諲领使。諲于权宜知大体不及岘,而援 律傅经过之,当时惮其持法,然以岘故,多所平反。
qián yuán èr nián, jiǔ jié dù bīng bài, dì yōu zhī. zhuó yīn tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì, zhī mén xià shěng, yì rì, fù yǐ lǐ xiàn lǐ kuí dì wǔ qí wèi zǎi xiàng, ér miáo jìn qīng wáng yú bà. huì mǔ sāng jiě, sān yuè fù zhào zhī mén xià shěng shì, jiān pàn dù zhī, hái zhí zhèng. lèi fēng xū chāng xiàn bó, qiān huáng mén shì láng. shàng yuán chū, jiā tóng zhōng shū mén xià sān pǐn, dāng cì mén jǐ, huò quàn yīn yǐ xiōng fú shòu jí cì bù yí, yīn shì cuī bài cì, rén jī qí shī lǐ.
乾元二年,九节度兵败,帝忧之。擢諲同中书门下平章事,知门下省,翌日, 复以李岘、李揆、第五琦为宰相,而苗晋卿、王玙罢。会母丧解,三月复召知门下 省事,兼判度支,还执政。累封须昌县伯,迁黄门侍郎。上元初,加同中书门下三 品,当赐门戟,或劝諲以凶服受吉赐不宜,諲释缞拜赐,人讥其失礼。
yīn yǐn qī zhī fù chǔ bīn wèi wèi wèi shǎo qīng, chǔ bīn zi zhèn wèi láng guān. zhōng rén mǎ shàng yán zhě, sù nì yú yīn, wéi rén qiú guān, yīn zòu wèi lán tián wèi. shì jué, dì nù, mìng jìng yǔ qióng zhì, shā shàng yán, yǐ qí ròu cì cóng guān, bà yīn wèi tài zǐ bīn kè. shù yuè, bài jīng zhōu zhǎng shǐ lǐ lǎng xiá zhōng děng wǔ zhōu jié dù shǐ. yīn shǐ jiàn qǐng jīng zhōu zhì nán dōu, zhào kě. yú shì gèng hào jiāng líng fǔ, yǐ yīn wèi yǐn, zhì yǒng píng jūn wàn rén, è wú shǔ zhī chōng, yǐ hú nán zhī yuè tán chēn dào shào lián, qián zhōng zhī fú fán qī zhōu, lì qí dào. chū, jīng zhōu zhǎng shǐ zhāng wéi yī yǐ héng zhōu mán qiú chén xī áng wèi sī mǎ, dū jiā bīng qiān rén zì fáng, wéi yī qīn jiāng móu suì jīn yǔ xiāng wǔ, xī áng lǜ bīng zhì wéi yī suǒ bǔ zhī, wéi yī jù, zhǎn qí shǒu yǐ xiè, xī yǐ suì jīn bīng shǔ zhī, nǎi tuì, zì shì zhèng yī chū xī áng, hòu rù cháo, qiān cháng zhōu cì shǐ, guò jiāng líng rù yè, yīn fú jiǎ jī shā zhī, zhū dǎng ǒu shù shí rén, jī shī fǔ mén, nèi wài zhèn fú.
諲引妻之父楚宾为卫尉少卿,楚宾子震为郎官。中人马尚言者,素匿于諲, 为人求官,諲奏为蓝田尉。事觉,帝怒,命敬羽穷治,杀尚言,以其肉赐从官,罢 諲为太子宾客。数月,拜荆州长史、澧朗峡忠等五州节度使。諲始建请荆州置南都, 诏可。于是更号江陵府,以諲为尹,置永平军万人,遏吴、蜀之冲,以湖南之岳、 潭、郴、道、邵、连,黔中之涪凡七州,隶其道。初,荆州长史张惟一以衡州蛮酋 陈希昂为司马,督家兵千人自防,惟一亲将牟遂金与相忤,希昂率兵至惟一所捕之, 惟一惧,斩其首以谢,悉以遂金兵属之,乃退,自是政一出希昂,后入朝,迁常州 刺史,过江陵入谒,諲伏甲击杀之,诛党偶数十人,积尸府门,内外震服。
yāo rén shēn tài zhī yòng zuǒ dào shì lǐ fǔ guó, zhuó jiàn yì dài fū, zhì jūn shào dào èr zhōu jiān, yǐ tài zhī zǒng zhī, nà qún mán jīn, shǎng yǐ fēi zǐ, chū chǔ zhōng zhào shū cì yī shì zhī, qún mán chù yú shǎng, ér cái bù zú, gèng wéi piāo lüè, lì bù gǎn zhì. tán zhōu cì shǐ páng chéng dǐng jí qí jiān, yīn tài zhī guò tán, fù fù lì, hé zāng jù wàn, dé zuǒ dào chèn jì, bìng zòu zhī. fǔ guó jiǎo zhuī tài zhī hái jīng, jì zhào jiàn, fǎn zèn chéng dǐng xiàn bù gū, zhào yīn àn zuì. yīn shǐ pàn guān yán yǐng jù yù, bào tài zhī è. dì bù xǐng, cì chéng dǐng sǐ, liú yǐng jiàn zhōu. hòu tài zhī zhōng yǐ zāng xǐ sǐ, chéng dǐng zhuī yuán qí wū.
妖人申泰芝用左道事李辅国,擢谏议大夫,置军邵、道二州间,以泰芝总之, 纳群蛮金,赏以绯紫,出褚中诏书赐衣示之,群蛮怵于赏,而财不足,更为剽掠, 吏不敢制。潭州刺史庞承鼎疾其奸,因泰芝过潭,缚付吏,劾赃钜万,得左道谶记, 并奏之。辅国矫追泰芝还京,既召见,反谮承鼎陷不辜,诏諲按罪。諲使判官严郢 具狱,暴泰芝恶。帝不省,赐承鼎死,流郢建州。后泰芝终以赃徙死,承鼎追原其 诬。
yīn wèi zhì, bù jí xì wù, jué dà shì gāng guǒ bù náo. shǐ zài hé xī, xī zhī zhū jiàng néng fǒu, jí wèi yǐn, zòu qǔ cái zhě shù shí rén zǒng yá bīng, gù wēi huì liǎng xíng. yīn zhī xiāng, yǔ lǐ kuí bù píng, jì chì, nǎi yòng shàn zhì wén. kuí kǒng dì fù yòng, jí wàng zòu zhì jūn hú nán fēi biàn, yòu yīn qiǎn rén cì yīn guò shī. yīn shàng shū sòng qí shì, dì nù, zhú kuí chū zhī, xiǎn tiáo qí zuì. yīn kǔ léi jí, zú, nián wǔ shí yī, zèng lì bù shàng shū.
諲为治,不急细务,决大事刚果不挠。始在河西,悉知诸将能否,及为尹,奏 取材者数十人总牙兵,故威惠两行。諲之相,与李揆不平,既斥,乃用善治闻。揆 恐帝复用,即妄奏置军湖南非便,又阴遣人刺諲过失。諲上疏讼其事,帝怒,逐揆 出之,显条其罪。諲苦羸疾,卒,年五十一,赠吏部尚书。
yīn zài cháo bù chēng rèn zhí xiāng, jí wèi jīng zhōu, hào lìng míng, fù liǎn jūn yī. qí zhì shàng wēi xìn, gù jūn shì yòng mìng, hé jìng wú dào zéi, mín gē yǒng zhī. zì zhì dé yǐ lái, chǔ fāng miàn shù shí rén, yīn zuì yǒu míng. jīng rén shēng gòu fáng cí, jí mò, lì póu qián shí wàn xǐ cí fǔ xī. shǐ, yīn zhī dù hóng jiàn yuán zài cái, jiàn yú cháo, hòu jiē wèi zǎi xiàng.
諲在朝不称任职相,及为荆州,号令明,赋敛均一。其治尚威信,故军士用命, 阖境无盗贼,民歌咏之。自至德以来,处方面数十人,諲最有名。荆人生构房祠, 及殁,吏裒钱十万徙祠府西。始,諲知杜鸿渐、元载才,荐于朝,后皆为宰相。
yǒng tài zhōng, yán yǐng yǐ gù lì qǐng shì yǒu sī, bó shì dú gū jí shì yuē" sù", yǐng yǐ gù shì zǎi xiàng shì jiē èr míng, qǐng yì yuē" zhōng sù". jí zhí zòu, wèi:" shì zài yì měi è, bù zài duō míng. wén wáng fá chóng, zhōu gōng shā sān jiān huái yí, zhòng ěr yī zhàn ér bà, ér shì yuē wén. jì quē zhī kè, níng yú zhī zhōng, suí huì bù wàng qí jūn, ér shì yuē wǔ. gù zhī chēng qí dà lüè qí xì yě. qiě èr míng shì, fēi gǔ yě. hàn xìng, xiāo hé zhāng liáng huò qù bìng huò guāng yǐ wén wǔ dà lüè, zuǒ hàn zhì tài píng, yī míng bù jìn qí shàn, nǎi yǒu wén zhōng wén chéng jǐng huán xuān chéng zhī shì. táng xìng, cān yòng hàn zhì, wèi zhēng yǐ wáng dào zuǒ shí jìn' wén', ài jūn wàng shēn jìn' zhēn', èr zhě bìng yōu, fèi yī mò kě, gù yuē wén zhēn. xiāo yǔ duān zhí jìn' zhēn', xìng duō cāi jìn' biǎn', yán' biǎn' zé shī' zhēn', chēng ' zhēn' zé yí' biǎn', gù yuē zhēn biǎn. gài yǒu wéi wèi zhī yě. ruò jī wú yì chēng, zé yì yǐ yī zì. gù dù rú huì yuē chéng, fēng dé yí yuē míng, wáng guī yuē yì, chén shū dá yuē zhōng, wēn yàn bó yuē gōng, cén wén běn yuē xiàn, wéi shì yuán yuē zhāo, jiē dāng shí hè hè jū zǎi xiàng wèi zhě, shì bù guò yī míng. ér yán gù shì zǎi xiàng bì yǐ èr míng, gù suǒ wèi wén. yí rú qián shì." suì bù gǎi.
永泰中,严郢以故吏请谥有司,博士独孤及谥曰“肃”,郢以故事宰相谥皆二 名,请益曰“忠肃”。及执奏,谓:“谥在义美恶,不在多名。文王伐崇,周公杀 三监、淮夷,重耳一战而霸,而谥曰文。冀缺之恪,宁俞之忠,随会不忘其君,而 谥曰武。故知称其大、略其细也。且二名谥,非古也。汉兴,萧何、张良、霍去病、 霍光以文武大略,佐汉致太平,一名不尽其善,乃有文终、文成、景桓、宣成之谥。 唐兴,参用汉制,魏徵以王道佐时近‘文’,爱君忘身近‘贞’,二者并优,废一 莫可,故曰文贞。萧瑀端直近‘贞’,性多猜近‘褊’,言‘褊’则失‘贞’,称 ‘贞’则遗‘褊’,故曰贞褊。盖有为为之也。若迹无异称,则易以一字。故杜如 晦曰成,封德彝曰明,王珪曰懿,陈叔达曰忠,温彦博曰恭,岑文本曰宪,韦世源 曰昭,皆当时赫赫居宰相位者,谥不过一名。而言故事宰相必以二名,固所未闻。 宜如前谥。”遂不改。
zàn yuē: kǒng zǐ chēng cái nán. rán rén zhī cái yǒu xiàn, bù dé jiē shàn. guān yuán zhī ruì, ér shī shǒu chū bēn jìn qīng yǎ hòu, ér shǎo fēng cǎi zāng pǐ miǎn míng qiáng, shì lì bù zhī dà tǐ yīn fǔ zhèng, gōng míng bù jí zhì jùn. rán gè yǐ suǒ zhǎng xiǎn yú shí. gù shèng rén shǐ rén yě qì zhī, bù qióng suǒ bù néng ér hòu wèi zhì yě. zūn qìng guǎ cī, zhōng rén zhī xián yǔ.
赞曰:孔子称才难。然人之才有限,不得皆善。观圆之锐,而失守出奔;晋卿 雅厚,而少风采臧否;冕明强,嗜利不知大体;諲辅政,功名不及治郡。然各以所 长显于时。故圣人使人也器之,不穷所不能而后为治也。遵庆寡疵,中人之贤与。