bǎi guān sì shàng
百官四上
shí liù wèi
○十六衛
zuǒ yòu wèi
△左右衛
shàng jiāng jūn gè yī rén, cóng èr pǐn dà jiāng jūn gè yī rén, zhèng sān pǐn jiāng jūn gè èr rén, cóng sān pǐn. zhǎng gōng jìn sù wèi, fán wǔ fǔ jí wài fǔ jiē zǒng zhì yān. fán wǔ fǔ sān wèi jí zhé chōng fǔ xiāo qí fān shàng zhě, shòu qí míng bù ér pèi yǐ zhí. huáng dì yù zhèng diàn, zé shǒu zhū mén jí nèi xiāng sù wèi zhàng. fēi shàng rì, yì jiāng jūn yī rén yā zhàng, jiāng jūn quē, yǐ zhōng láng jiāng dài jiāng jūn, zhǎng èr shàng jiāng jūn zhī shì. zuǒ yòu xiāo wèi zuǒ yòu wǔ wèi zuǒ yòu wēi wèi zuǒ yòu lǐng jūn zuǒ yòu jīn wú zuǒ yòu jiān mén wèi shàng jiāng jūn yǐ xià, pǐn tóng. wǔ dé wǔ nián, gǎi zuǒ yòu yì wèi yuē zuǒ yòu wèi fǔ, zuǒ yòu xiāo qí wèi yuē zuǒ yòu xiāo qí fǔ, zuǒ yòu tún wèi yuē zuǒ yòu wēi wèi, zuǒ yòu yù wèi yuē zuǒ yòu lǐng jūn wèi, zuǒ yòu bèi shēn fǔ yuē zuǒ yòu fǔ, wéi zuǒ yòu wǔ wèi fǔ zuǒ yòu jiān mén fǔ zuǒ yòu hòu wèi, réng suí bù gǎi. xiǎn qìng wǔ nián, gǎi zuǒ yòu fǔ yuē zuǒ yòu qiān niú fǔ. lóng shuò èr nián, zuǒ yòu wèi fǔ xiāo wèi fǔ wǔ wèi fǔ, jiē shěng fǔ zì, zuǒ yòu wēi wèi yuē zuǒ yòu wǔ wēi wèi, zuǒ yòu lǐng jūn wèi yuē zuǒ yòu róng wèi, zuǒ yòu hòu wèi yuē zuǒ yòu jīn wú wèi, zuǒ yòu jiān mén fǔ yuē zuǒ yòu jiān mén wèi, zuǒ yòu qiān niú fǔ yuē zuǒ yòu fèng chén wèi, hòu yòu yuē zuǒ yòu qiān niú wèi. xián hēng yuán nián, gǎi zuǒ yòu róng wèi yuē lǐng jūn wèi. wǔ hòu guāng zhái yuán nián, gǎi zuǒ yòu xiāo wèi yuē zuǒ yòu wǔ wēi, zuǒ yòu wǔ wèi yuē zuǒ yòu yīng yáng wèi, zuǒ yòu wēi wèi yuē zuǒ yòu bào tāo wèi, zuǒ yòu lǐng jūn wèi yuē zuǒ yòu yù qián wèi. zhēn yuán èr nián, chū zhì shí liù wèi shàng jiāng jūn. zuǒ yòu wèi yǒu lù shì yī rén, fǔ yī rén, shǐ èr rén, tíng zhǎng bā rén, zhǎng gù sì rén.
上將軍各一人,從二品;大將軍各一人,正三品;將軍各二人,從三品。掌宮 禁宿衛,凡五府及外府皆總制焉。凡五府三衛及折衝府驍騎番上者,受其名簿而配 以職。皇帝御正殿,則守諸門及內廂宿衛仗。非上日,亦將軍一人押仗,將軍缺, 以中郎將代將軍,掌貳上將軍之事。左右驍衛、左右武衛、左右威衛、左右領軍、 左右金吾、左右監門衛上將軍以下,品同。武德五年,改左右翊衛曰左右衛府,左 右驍騎衛曰左右驍騎府,左右屯衛曰左右威衛,左右御衛曰左右領軍衛,左右備身 府曰左右府,唯左右武衛府、左右監門府、左右候衛,仍隋不改。顯慶五年,改左 右府曰左右千牛府。龍朔二年,左右衛府、驍衛府、武衛府,皆省「府」字,左右 威衛曰左右武威衛,左右領軍衛曰左右戎衛,左右候衛曰左右金吾衛,左右監門府 曰左右監門衛,左右千牛府曰左右奉宸衛,後又曰左右千牛衛。咸亨元年,改左右 戎衛曰領軍衛。武后光宅元年,改左右驍衛曰左右武威,左右武衛曰左右鷹揚衛, 左右威衛曰左右豹韜衛,左右領軍衛曰左右玉鈐衛。貞元二年,初置十六衛上將軍。 左右衛有錄事一人,府一人,史二人,亭長八人,掌固四人。
zhǎng shǐ gè yī rén, cóng liù pǐn shàng. zhǎng pàn zhū cáo wǔ fǔ wài fǔ bǐng lù, zú wǔ jūn tuán zhī míng shù, qì xiè chē mǎ zhī duō shǎo, xiǎo shì dé zhuān dá, měi suì qiū, zàn dà jiāng jūn kǎo kè.
長史各一人,從六品上。掌判諸曹、五府、外府稟祿,卒伍、軍團之名數,器 械、車馬之多少,小事得專達,每歲秋,贊大將軍考課。
lù shì cān jūn shì gè yī rén, zhèng bā pǐn shàng. zhǎng shòu zhū cáo jí wǔ fǔ wài fǔ zhī shì, jù jī chāo mù, yìn gěi zhǐ bǐ.
錄事參軍事各一人,正八品上。掌受諸曹及五府、外府之事,句稽抄目,印給 紙筆。
cāng cáo cān jūn shì gè èr rén, zhèng bā pǐn xià. zhǎng wǔ fǔ wén guān xūn kǎo jiǎ shǐ lù fèng gōng xiè tián yuán shí liào yī yào guò suǒ. zì cāng cáo yǐ xià tóng pǐn. yǒu fǔ èr rén, shǐ sì rén. bīng cáo, fǔ sì rén, shǐ qī rén. qí cáo, fǔ èr rén, shǐ sì rén. zhòu cáo, fǔ sān rén, shǐ sān rén. wǔ hòu zhǎng ān chū, gǎi kǎi cáo yuē zhòu cáo, zhōng zōng jí wèi fù jiù, xiān tiān yuán nián yòu yuē zhòu cáo. kāi yuán chū, zhū wèi sī cāng sī bīng qí bīng cān jūn, gǎi yuē cāng cáo bīng cáo qí cáo zhòu cáo cān jūn shì. bīng cáo cān jūn shì gè èr rén, zhǎng wǔ fǔ wǔ guān sù wèi fān dì, shòu qí míng shù, ér dà jiāng jūn pèi yān. qí cáo cān jūn shì gè yī rén, zhǎng wài fǔ zá chù bù zhàng mù yǎng. fán fǔ mǎ chéng zhí, yǐ yuǎn jìn fēn qī fān, yuè yī yì zhī. yǐ chì chū gōng chéng zhě, gěi mǎ. zhòu cáo cān jūn shì gè yī rén, zhǎng bīng xiè gōng xiè xìng shàn fá zhé. dà cháo huì xíng cóng, zé shòu huáng zhì jiǎ kǎi gōng shǐ yú wèi wèi.
倉曹參軍事各二人,正八品下。掌五府文官勛考、假使、祿俸、公廨、田園、 食料、醫藥、過所。自倉曹以下同品。有府二人,史四人。兵曹,府四人,史七人。 騎曹,府二人,史四人。胄曹,府三人,史三人。武后長安初,改鎧曹曰胄曹,中 宗即位復舊,先天元年又曰胄曹。開元初,諸衛司倉、司兵、騎兵參軍,改曰倉曹、 兵曹、騎曹、胄曹參軍事。兵曹參軍事各二人,掌五府武官宿衛番第,受其名數, 而大將軍配焉。騎曹參軍事各一人,掌外府雜畜簿帳、牧養。凡府馬承直,以遠近 分七番,月一易之。以敕出宮城者,給馬。胄曹參軍事各一人,掌兵械、公廨興繕、 罰謫。大朝會行從,則受黃質甲鎧、弓矢於衛尉。
fèng chē dū wèi, zhǎng yù fù chē. yǒu qí míng ér wú qí rén, dà chén shè zé tā guān shè. fù mǎ dū wèi wú dìng yuán, yǔ fèng chē dū wèi jiē cóng wǔ pǐn xià.
奉車都尉,掌馭副車。有其名而無其人,大陳設則它官攝。駙馬都尉無定員, 與奉車都尉皆從五品下。
sī jiē gè èr rén, zhèng liù pǐn shàng zhōng hòu gè sān rén, zhèng qī pǐn xià sī gē gè wǔ rén, zhèng bā pǐn xià zhí jǐ gè wǔ rén, zhèng jiǔ pǐn xià zhǎng shàng gè èr shí wǔ rén, cóng jiǔ pǐn xià. wǔ hòu tiān shòu èr nián, zhì zhū wèi sī jiē zhōng hòu sī gē zhí jǐ, wèi zhī sì sè guān.
司階各二人,正六品上;中候各三人,正七品下;司戈各五人,正八品下;執 戟各五人,正九品下;長上各二十五人,從九品下。武后天授二年,置諸衛司階、 中候、司戈、執戟,謂之四色官。
qīn wèi zhī fǔ yī: yuē qīn fǔ. xūn wèi zhī fǔ èr: yī yuē xūn yī fǔ, èr yuē xūn èr fǔ. yì wèi zhī fǔ èr: yī yuē yì yī fǔ, èr yuē yì èr fǔ. fán wǔ fǔ: měi fǔ zhōng láng jiāng yī rén, zhèng sì pǐn xià zuǒ yòu láng jiāng yī rén, zhèng wǔ pǐn shàng qīn wèi, zhèng qī pǐn shàng xūn wèi, cóng qī pǐn shàng yì wèi, zhèng bā pǐn shàng. zǒng sì qiān jiǔ bǎi liù shí sān rén. bīng cáo cān jūn shì gè yī rén, zhèng jiǔ pǐn shàng xiào wèi gè wǔ rén, zhèng liù pǐn shàng. měi xiào wèi yǒu lǚ shuài èr rén, cóng liù pǐn shàng měi lǚ shuài gè yǒu duì zhèng èr shí rén, zhèng qī pǐn shàng, fù duì zhèng èr shí rén, zhèng qī pǐn xià. wǔ fǔ zhōng láng jiāng zhǎng lǐng xiào wèi lǚ shuài qīn wèi xūn wèi zhī shǔ sù wèi zhě, ér zǒng qí fǔ shì zuǒ yòu láng jiāng èr yān. fān shàng zhě, yǐ míng bù shàng yú dà jiāng jūn ér pèi yǐ zhí. wǔ dé zhēn guān shì zhòng zī yìn, èr pǐn sān pǐn zi, bǔ qīn wèi èr pǐn céng sūn sān pǐn sūn sì pǐn zi zhí shì guān wǔ pǐn zi ruò sūn xūn guān sān pǐn yǐ shàng yǒu fēng jí guó gōng zǐ, bǔ xūn wèi jí lǜ fǔ qīn wèi sì pǐn sūn wǔ pǐn jí shàng zhù guó zi, bǔ yì wèi jí lǜ fǔ xūn wèi xūn guān èr pǐn jí xiàn nán yǐ shàng sàn guān wǔ pǐn yǐ shàng zi ruò sūn, bǔ zhū wèi jí lǜ fǔ yì wèi. wáng fǔ zhí zhàng qīn shì zhí chéng qīn shì, měi yuè fān shàng zhě shù qiān rén, sù wèi nèi wǔ jí chéng mén, gěi bǐng shí. zhí shàn sān wèi sān bǎi rén, zé shǎo zhuàng jiān bó qí yí róng zhěng měi zhě, běn wèi yìn bì, sòng diàn zhōng shěng yì xí, zhàng xià, měi fān sān wèi yī rén, wèi tài pú sì yǐn hé. qí hòu rù guān lù jiān, sān wèi fēi quán shì zǐ dì zhé tuì fān, zhù guó zi yǒu bái shǒu bù dé jìn zhě liú wài suī bǐ, bù shù nián gěi lù bǐng. gù sān wèi yì jiàn, rén hǎn qū zhī. yǒu lù shì yī rén, fǔ yī rén, shǐ sān rén. táng qīn wèi xūn wèi zhì biāo qí jiāng jūn chē qí jiāng jūn, yì wèi zhì chē qí jiāng jūn. wǔ dé qī nián, gǎi biāo qí jiāng jūn wèi zhōng láng jiāng, chē qí jiāng jūn jiē wèi láng jiāng, fēn zuǒ yòu, yǐ qīn wèi yuē yī fǔ, xūn wèi yì wèi yuē èr fǔ, wèi zhī sān fǔ wèi. zhū wèi yì wèi jí lǜ fǔ qīn xūn wèi, yì yuē sān wèi. yǒng huī sān nián, bì tài zǐ huì, gǎi zhōng láng jiāng yuē lǚ bì láng, láng jiāng yuē yì jūn láng. tài zǐ fèi, fù jiù.
親衛之府一:曰親府。勛衛之府二:一曰勛一府,二曰勛二府。翊衛之府二: 一曰翊一府,二曰翊二府。凡五府:每府中郎將一人,正四品下;左右郎將一人, 正五品上;親衛,正七品上;勛衛,從七品上;翊衛,正八品上。總四千九百六十 三人。兵曹參軍事各一人,正九品上;校尉各五人,正六品上。每校尉有旅帥二人, 從六品上;每旅帥各有隊正二十人,正七品上,副隊正二十人,正七品下。五府中 郎將掌領校尉、旅帥、親衛、勛衛之屬宿衛者,而總其府事;左右郎將貳焉。番上 者,以名簿上於大將軍而配以職。武德、貞觀世重資廕,二品、三品子,補親衛; 二品曾孫、三品孫、四品子、職事官五品子若孫、勛官三品以上有封及國公子,補 勛衛及率府親衛;四品孫、五品及上柱國子,補翊衛及率府勛衛;勛官二品及縣男 以上、散官五品以上子若孫,補諸衛及率府翊衛。王府執仗親事、執乘親事,每月 番上者數千人,宿衛內廡及城門,給稟食。執扇三衛三百人,擇少壯肩膊齊、儀容 整美者,本衛印臂,送殿中省肄習,仗下,每番三衛一人,為太僕寺引輅。其後入 官路艱,三衛非權勢子弟輒退番,柱國子有白首不得進者;流外雖鄙,不數年給祿 稟。故三衛益賤,人罕趨之。有錄事一人,府一人,史三人。唐親衛、勛衛置驃騎 將軍、車騎將軍,翊衛置車騎將軍。武德七年,改驃騎將軍為中郎將,車騎將軍皆 為郎將,分左右,以親衛曰一府,勛衛、翊衛曰二府,謂之三府衛。諸衛翊衛及率 府親、勛衛,亦曰三衛。永徽三年,避太子諱,改中郎將曰旅賁郎,郎將曰翊軍郎。 太子廢,復舊。
zuǒ yòu xiāo wèi
△左右驍衛
shàng jiāng jūn gè yī rén, dà jiāng jūn gè yī rén, jiāng jūn gè èr rén. zhǎng tóng zuǒ yòu wèi. fán yì fǔ zhī yì wèi wài fǔ bào qí fān shàng zhě, fēn pèi zhī. fán fēn bīng shǒu zhū mén, zài huáng chéng sì miàn gōng chéng nèi wài, zé yǔ zuǒ yòu wèi fēn zhī zhù pù. zhǎng shǐ gè yī rén, lù shì cān jūn shì gè yī rén, cāng cáo cān jūn shì gè èr rén, bīng cáo cān jūn shì gè èr rén, qí cáo cān jūn shì gè yī rén, zhòu cáo cān jūn shì gè yī rén, zuǒ yòu sī jiē gè èr rén, zuǒ yòu zhōng hòu gè sān rén, zuǒ yòu sī gē gè wǔ rén, zuǒ yòu zhí jǐ gè wǔ rén. zuǒ yòu yì zhōng láng jiāng fǔ zhōng láng jiāng gè yī rén, zuǒ láng jiāng gè yī rén, yòu láng jiāng gè yī rén, bīng cáo cān jūn shì gè yī rén, xiào wèi gè wǔ rén, lǚ shuài gè shí rén, duì zhèng gè èr shí rén, fù duì zhèng gè èr shí rén. yǒu lù shì yī rén, shǐ èr rén, tíng zhǎng èr rén, zhǎng gù sì rén. cāng cáo, fǔ èr rén, shǐ èr rén bīng cáo, fǔ sān rén, shǐ wǔ rén qí cáo, fǔ èr rén, shǐ sì rén zhòu cáo, fǔ sān rén, shǐ sān rén. zuǒ yòu yì zhōng láng jiāng fǔ lù shì yī rén fǔ yī rén shǐ èr rén.
上將軍各一人,大將軍各一人,將軍各二人。掌同左右衛。凡翊府之翊衛、外 府豹騎番上者,分配之。凡分兵守諸門,在皇城四面、宮城內外,則與左右衛分知 助鋪。長史各一人,錄事參軍事各一人,倉曹參軍事各二人,兵曹參軍事各二人, 騎曹參軍事各一人,胄曹參軍事各一人,左右司階各二人,左右中候各三人,左右 司戈各五人,左右執戟各五人。左右翊中郎將府中郎將各一人,左郎將各一人,右 郎將各一人,兵曹參軍事各一人,校尉各五人,旅帥各十人,隊正各二十人,副隊 正各二十人。有錄事一人,史二人,亭長二人,掌固四人。倉曹,府二人,史二人; 兵曹,府三人,史五人;騎曹,府二人,史四人;胄曹,府三人,史三人。左右翊 中郎將府錄事一人、府一人、史二人。
zuǒ yòu wǔ wèi
△左右武衛
shàng jiāng jūn gè yī rén, dà jiāng jūn gè yī rén, jiāng jūn gè èr rén, zhǎng tóng zuǒ yòu wèi. fán yì fǔ zhī yì wèi wài fǔ xióng qú fān shàng zhě, fēn pèi zhī. zhǎng shǐ gè yī rén, lù shì cān jūn shì gè yī rén, cāng cáo cān jūn shì gè èr rén, bīng cáo cān jūn shì gè èr rén, qí cáo cān jūn shì gè yī rén, zhòu cáo cān jūn shì gè yī rén, zuǒ yòu sī jiē gè èr rén, zuǒ yòu zhōng hòu gè sān rén, zuǒ yòu sī gē gè wǔ rén, zuǒ yòu zhí jǐ gè wǔ rén, zhǎng shàng gè èr shí wǔ rén. zuǒ yòu yì zhōng láng jiāng fǔ guān, tóng xiāo wèi. yǒu chēng zhǎng èr rén, lù shì yī rén, shǐ èr rén, tíng zhǎng èr rén, zhǎng gù sì rén. cāng cáo, fǔ èr rén, shǐ sì rén bīng cáo, fǔ sān rén, shǐ wǔ rén qí cáo, fǔ èr rén, shǐ sì rén zhòu cáo, fǔ sān rén, shǐ sān rén. chēng zhǎng zhǎng chàng jǐng, wèi yīng bì zhī jié.
上將軍各一人,大將軍各一人,將軍各二人,掌同左右衛。凡翊府之翊衛、外 府熊渠番上者,分配之。長史各一人,錄事參軍事各一人,倉曹參軍事各二人,兵 曹參軍事各二人,騎曹參軍事各一人,胄曹參軍事各一人,左右司階各二人,左右 中候各三人,左右司戈各五人,左右執戟各五人,長上各二十五人。左右翊中郎將 府官,同驍衛。有稱長二人,錄事一人,史二人,亭長二人,掌固四人。倉曹,府 二人,史四人;兵曹,府三人,史五人;騎曹,府二人,史四人;胄曹,府三人, 史三人。稱長掌唱警,為應蹕之節。
zuǒ yòu wēi wèi
△左右威衛
shàng jiāng jūn gè yī rén, dà jiāng jūn gè yī rén, jiāng jūn gè èr rén, zhǎng tóng zuǒ yòu wèi. fán yì fǔ zhī yì wèi wài fǔ yǔ lín fān shàng zhě, fēn pèi zhī. fán fēn bīng zhǔ shǒu, zé zhī huáng chéng dōng miàn zhù pù. zhǎng shǐ gè yī rén, lù shì cān jūn shì gè yī rén, cāng cáo cān jūn shì gè èr rén, bīng cáo cān jūn shì gè èr rén, qí cáo cān jūn shì gè yī rén, zhòu cáo cān jūn shì gè yī rén, zuǒ yòu sī jiē gè èr rén, zuǒ yòu zhōng hòu gè sān rén, zuǒ yòu sī gē gè wǔ rén, zuǒ yòu zhí jǐ gè wǔ rén, zhǎng shàng gè èr shí wǔ rén. zuǒ yòu yì zhōng láng jiāng fǔ guān, tóng xiāo wèi. yǒu lù shì yī rén, shǐ èr rén, tíng zhǎng èr rén, zhǎng gù sì rén. cāng cáo, fǔ èr rén, shǐ sì rén bīng cáo, fǔ sān rén, shǐ wǔ rén qí cáo, fǔ èr rén, shǐ sì rén zhòu cáo, fǔ sān rén, shǐ sān rén.
上將軍各一人,大將軍各一人,將軍各二人,掌同左右衛。凡翊府之翊衛、外 府羽林番上者,分配之。凡分兵主守,則知皇城東面助鋪。長史各一人,錄事參軍 事各一人,倉曹參軍事各二人,兵曹參軍事各二人,騎曹參軍事各一人,胄曹參軍 事各一人,左右司階各二人,左右中候各三人,左右司戈各五人,左右執戟各五人, 長上各二十五人。左右翊中郎將府官,同驍衛。有錄事一人,史二人,亭長二人, 掌固四人。倉曹,府二人,史四人;兵曹,府三人,史五人;騎曹,府二人,史四 人;胄曹,府三人,史三人。
zuǒ yòu lǐng jūn wèi
△左右領軍衛
shàng jiāng jūn gè yī rén, dà jiāng jūn gè yī rén, jiāng jūn gè èr rén, zhǎng tóng zuǒ yòu wèi. fán yì fǔ zhī yì wèi wài fǔ shè shēng fān shàng zhě, fēn pèi zhī. fán fēn bīng zhǔ shǒu, zé zhī huáng chéng xī miàn zhù pù jí jīng chéng yuàn chéng zhū mén. zhǎng shǐ gè yī rén, lù shì cān jūn shì gè yī rén, cāng cáo cān jūn shì gè èr rén, bīng cáo cān jūn shì gè èr rén, qí cáo cān jūn shì gè yī rén, zhòu cáo cān jūn shì gè yī rén, zuǒ yòu sī jiē gè èr rén, zuǒ yòu zhōng hòu gè sān rén, zuǒ yòu sī gē gè wǔ rén, zuǒ yòu zhí jǐ gè wǔ rén, zhǎng shàng gè èr shí wǔ rén. zuǒ yòu yì zhōng láng jiāng fǔ guān, tóng xiāo wèi. yǒu lù shì yī rén, shǐ èr rén, tíng zhǎng èr rén, zhǎng gù sì rén. cāng cáo, fǔ èr rén, shǐ sì rén bīng cáo, fǔ sān rén, shǐ wǔ rén qí cáo, fǔ èr rén, shǐ sì rén zhòu cáo, fǔ sān rén, shǐ sān rén.
上將軍各一人,大將軍各一人,將軍各二人,掌同左右衛。凡翊府之翊衛、外 府射聲番上者,分配之。凡分兵主守,則知皇城西面助鋪及京城、苑城諸門。長史 各一人,錄事參軍事各一人,倉曹參軍事各二人,兵曹參軍事各二人,騎曹參軍事 各一人,胄曹參軍事各一人,左右司階各二人,左右中候各三人,左右司戈各五人, 左右執戟各五人,長上各二十五人。左右翊中郎將府官,同驍衛。有錄事一人,史 二人,亭長二人,掌固四人。倉曹,府二人,史四人;兵曹,府三人,史五人;騎 曹,府二人,史四人;胄曹,府三人,史三人。
zuǒ yòu jīn wú wèi
△左右金吾衛
shàng jiāng jūn gè yī rén, dà jiāng jūn gè yī rén, jiāng jūn gè èr rén. zhǎng gōng zhōng jīng chéng xún jǐng, fēng hòu dào lù shuǐ cǎo zhī yí. fán yì fǔ zhī yì wèi jí wài fǔ cì fēi fān shàng, jiē shǔ yān. shī tián, zé zhí zuǒ yòu yíng zhī jìn, nán yá sù wèi guān jiāng jūn yǐ xià jí qiān niú fān shàng zhě, jiē pèi yǐ zhí. dà gōng yì, zé yǔ yù shǐ xún xíng. fán bì mù gù zhān, yǐ gěi bìng fāng. bīng cáo cān jūn shì, zhǎng yì fǔ wài fǔ wǔ guān, jiān zhǎng liè shī. qí cáo cān jūn shì, zhǎng wài fǔ zá chù bù zhàng mù yǎng zhī shì. zhòu cáo cān jūn shì, zhǎng tóng zuǒ yòu wèi. dà cháo huì xíng cóng, gěi qīng lóng qí shuò yú wèi wèi. zhǎng shǐ gè yī rén, lù shì cān jūn shì gè yī rén, cāng cáo cān jūn shì gè èr rén, bīng cáo cān jūn shì gè èr rén, qí cáo cān jūn shì gè yī rén, zhòu cáo cān jūn shì gè yī rén, zuǒ yòu sī jiē gè èr rén, zuǒ yòu zhōng hòu gè sān rén, zuǒ yòu sī gē gè wǔ rén, zuǒ yòu zhí jǐ gè wǔ rén, zuǒ yòu jiē shǐ gè yī rén, pàn guān gè èr rén. zuǒ yòu yì zhōng láng jiāng fǔ guān rú xiāo wèi. yǒu lù shì yī rén, shǐ èr rén. cāng cáo, fǔ èr rén, shǐ sì rén bīng cáo, fǔ sān rén, shǐ wǔ rén qí cáo, fǔ èr rén, shǐ sì rén zhòu cáo, fǔ sān rén, shǐ sān rén. zuǒ yòu jiē diǎn èr rén, yǐn jià zhàng sān wèi liù shí rén, yǐn jià cì fēi liù shí liù rén, dà jiǎo shǒu liù bǎi rén. suí yǒu chá fēi yuàn, zhì táng fèi.
上將軍各一人,大將軍各一人,將軍各二人。掌宮中、京城巡警,烽候、道路、 水草之宜。凡翊府之翊衛及外府佽飛番上,皆屬焉。師田,則執左右營之禁,南衙 宿衛官將軍以下及千牛番上者,皆配以職。大功役,則與御史循行。凡敝幕、故氈, 以給病坊。兵曹參軍事,掌翊府、外府武官,兼掌獵師。騎曹參軍事,掌外府雜畜 簿帳、牧養之事。胄曹參軍事,掌同左右衛。大朝會行從,給青龍旗、槊於衛尉。 長史各一人,錄事參軍事各一人,倉曹參軍事各二人,兵曹參軍事各二人,騎曹參 軍事各一人,胄曹參軍事各一人,左右司階各二人,左右中候各三人,左右司戈各 五人,左右執戟各五人,左右街使各一人,判官各二人。左右翊中郎將府官如驍衛。 有錄事一人,史二人。倉曹,府二人,史四人;兵曹,府三人,史五人;騎曹,府 二人,史四人;胄曹,府三人,史三人。左右街典二人,引駕仗三衛六十人,引駕 佽飛六十六人,大角手六百人。隋有察非掾,至唐廢。
zuǒ yòu yì zhōng láng jiāng fǔ zhōng láng jiāng, zhǎng lǐng fǔ shǔ, dū jīng chéng zuǒ yòu liù jiē pù xún jǐng, yǐ guǒ yì èr rén zhù xún tàn. rù gé rì, zhōng láng jiāng yī rén shēng diàn shòu zhuàng, wèi shì liù bǎi wèi dà jiǎo shǒu, liù fān yuè xí, chuī dà jiǎo wèi hūn míng zhī jié, zhū yíng lěi hòu yǐ jìn tuì.
左右翊中郎將府中郎將,掌領府屬,督京城左右六街鋪巡警,以果毅二人助巡 探。入閤日,中郎將一人升殿受狀,衛士六百為大角手,六番閱習,吹大角為昏明 之節,諸營壘候以進退。
zuǒ yòu jiē shǐ, zhǎng fēn chá liù jiē jiǎo xún. fán chéng mén fāng jiǎo, yǒu wǔ hòu pù, wèi shì guō qí fēn shǒu, dài chéng mén bǎi rén, dà pù sān shí rén, xiǎo chéng mén èr shí rén, xiǎo pù wǔ rén, rì mù, gǔ bā bǎi shēng ér mén bì yǐ yè, jiē shǐ yǐ qí zú xún xíng xiāo chān, wǔ guān àn tàn wǔ gēng èr diǎn, gǔ zì nèi fā, zhū jiē gǔ chéng zhèn, fāng shì mén jiē qǐ, gǔ sān qiān wō, biàn sè ér zhǐ.
左右街使,掌分察六街徼巡。凡城門坊角,有武候鋪,衛士、彍騎分守,大城 門百人,大鋪三十人,小城門二十人,小鋪五人,日暮,鼓八百聲而門閉;乙夜, 街使以騎卒循行囂襜,武官暗探;五更二點,鼓自內發,諸街鼓承振,坊市門皆啟, 鼓三千撾,辨色而止。
zuǒ yòu jiān mén wèi
△左右監門衛
shàng jiāng jūn gè yī rén, dà jiāng jūn gè yī rén, jiāng jūn gè èr rén. zhǎng zhū mén jìn wèi jí mén jí. wén wǔ guān jiǔ pǐn yǐ shàng, měi yuè sòng jí yú yǐn jià zhàng jí jiān mén wèi, wèi yǐ zhàng bào nèi mén. fán cháo cān zòu shì dài zhào guān jí sǎn shàn yí zhàng chū rù zhě, yuè qí shù. yǐ wù huò qì yòng rù gōng zhě, yǒu jí yǒu bàng. zuǒ jiān mén jiāng jūn pàn rù, yòu jiān mén jiāng jūn pàn chū, yuè yī yì qí jí. xíng xìng, zé lǜ shǔ yú yá mén jiān shǒu.
上將軍各一人,大將軍各一人,將軍各二人。掌諸門禁衛及門籍。文武官九品 以上,每月送籍於引駕仗及監門衛,衛以帳報內門。凡朝參、奏事、待詔官及繖扇 儀仗出入者,閱其數。以物貨器用入宮者,有籍有傍。左監門將軍判入,右監門將 軍判出,月一易其籍。行幸,則率屬於衙門監守。
zhǎng shǐ, zhǎng pàn zhū cáo jí jìn mén, xún shì chū rù ér sī qí jí bàng. yú tóng zuǒ yòu wèi. bīng cáo cān jūn shì jiān zhǎng cāng cáo, zhòu cáo jiān zhǎng qí cáo.
長史,掌判諸曹及禁門,巡視出入而司其籍、傍。余同左右衛。兵曹參軍事兼 掌倉曹,胄曹兼掌騎曹。
zuǒ yòu yì zhōng láng jiāng fǔ zhōng láng jiāng, zhǎng lì gōng diàn chéng mén, jiē zuǒ rù yòu chū. zhōng láng jiāng gè sì rén, zhǎng shǐ gè yī rén, lù shì cān jūn shì gè yī rén, bīng cáo cān jūn shì gè yī rén, zhòu cáo cān jūn shì gè yī rén. yǒu lù shì yī rén, shǐ èr rén, tíng zhǎng èr rén, zhǎng gù èr rén. bīng cáo, fǔ sān rén, shǐ wǔ rén zhòu cáo, fǔ sān rén, shǐ sì rén. jiān mén xiào wèi sān bǎi èr shí rén, zhí zhǎng liù bǎi bā shí rén, zhǎng rù zhǎng shàng èr shí rén, zhí zhǎng zhǎng shàng èr shí rén. jiān mén xiào wèi zhǎng xù chū rù. táng gǎi jiān mén fǔ láng jiāng wèi jiāng jūn.
左右翊中郎將府中郎將,掌涖宮殿城門,皆左入右出。中郎將各四人,長史各 一人,錄事參軍事各一人,兵曹參軍事各一人,胄曹參軍事各一人。有錄事一人, 史二人,亭長二人,掌固二人。兵曹,府三人,史五人;胄曹,府三人,史四人。 監門校尉三百二十人,直長六百八十人,長入長上二十人,直長長上二十人。監門 校尉掌敘出入。唐改監門府郎將為將軍。
zuǒ yòu qiān niú wèi
△左右千牛衛
shàng jiāng jūn gè yī rén, dà jiāng jūn gè yī rén, jiāng jūn gè èr rén. zhǎng shì wèi jí gōng yù bīng zhàng. yǐ qiān niú bèi shēn zuǒ yòu zhí gōng jiàn sù wèi, yǐ zhǔ zhàng shǒu róng qì. cháo rì, lǐng bèi shēn zuǒ yòu shēng diàn liè shì. qīn shè, zé lǜ shǔ yǐ cóng. zhòu cáo cān jūn shì zhǎng jiǎ zhàng. fán yù zhàng zhī wù èr bǎi yī shí yǒu jiǔ, yǔ yí zhī wù sān bǎi, zì qiān niú yǐ xià fēn zhǎng zhī. shàng rì, zhí yù gōng jiàn zhě yì zì bèi yǐ rù sù. zhǔ zhàng měi yuè shàng, zé pèi yǐ zhí, xíng cóng zé jiān qí cáo. zhōng láng jiāng gè èr rén, zhǎng shǐ gè yī rén, lù shì cān jūn shì gè yī rén, bīng cáo cān jūn shì gè yī rén, zhòu cáo cān jūn shì gè yī rén. táng gǎi bèi shēn láng jiāng yuē jiāng jūn, bèi shēn jiāng yuē zhōng láng jiāng, qiān niú zuǒ yòu bèi shēn zuǒ yòu yuē qiān niú bèi shēn. chū zhì bèi shēn zhǔ zhàng. yǒu lù shì yī rén, shǐ èr rén, tíng zhǎng èr rén, zhǎng gù sì rén. bīng cáo, fǔ yī rén, shǐ èr rén zhòu cáo, fǔ yī rén, shǐ yī rén. qiān niú bèi shēn shí èr rén, bèi shēn zuǒ yòu shí èr rén, bèi shēn yī bǎi rén, zhǔ zhàng yī bǎi wǔ shí rén. qiān niú bèi shēn zhǎng zhí yù dāo, fú huā tián xiù yī lǜ, zhí xiàng hù, sù wèi shì cóng. bèi shēn zuǒ yòu zhǎng zhí yù gōng shǐ, sù wèi shì cóng. bèi shēn, zhǎng sù wèi shì cóng. zhǔ zhàng, zhǎng shǒu gōng yù bīng zhàng.
上將軍各一人,大將軍各一人,將軍各二人。掌侍衛及供御兵仗。以千牛備身 左右執弓箭宿衛,以主仗守戎器。朝日,領備身左右升殿列侍。親射,則率屬以從。 胄曹參軍事掌甲仗。凡御仗之物二百一十有九,羽儀之物三百,自千牛以下分掌之。 上日,執御弓箭者亦自備以入宿。主仗每月上,則配以職,行從則兼騎曹。中郎將 各二人,長史各一人,錄事參軍事各一人,兵曹參軍事各一人,胄曹參軍事各一人。 唐改備身郎將曰將軍,備身將曰中郎將,千牛左右、備身左右曰千牛備身。初置備 身主仗。有錄事一人,史二人,亭長二人,掌固四人。兵曹,府一人,史二人;胄 曹,府一人,史一人。千牛備身十二人,備身左右十二人,備身一百人,主仗一百 五十人。千牛備身掌執御刀,服花鈿繡衣綠,執象笏,宿衛侍從。備身左右掌執御 弓矢,宿衛侍從。備身,掌宿衛侍從。主仗,掌守供御兵仗。
zuǒ yòu yì zhōng láng jiāng fǔ zhōng láng jiāng, zhǎng gòng fèng shì wèi. fán qiān niú jí bèi shēn zuǒ yòu yǐ yù dāo zhàng shēng diàn gòng fèng zhě, jiē shàng jiāng jūn lǐng zhī, zhōng láng jiāng zuǒ qí zhí. yǒu kǒu chì, tōng shì shè rén chéng chuán, shēng bù xià wén zhě, zhōng láng jiāng xuān gào.
左右翊中郎將府中郎將,掌供奉侍衛。凡千牛及備身左右以御刀仗升殿供奉者, 皆上將軍領之,中郎將佐其職。有口敕,通事舍人承傳,聲不下聞者,中郎將宣告。
zhū wèi zhé chōng dū wèi fǔ
○諸衛折衝都尉府
měi fǔ zhé chōng dū wèi yī rén, shàng fǔ zhèng sì pǐn shàng, zhōng fǔ cóng sì pǐn xià, xià fǔ zhèng wǔ pǐn xià. zuǒ yòu guǒ yì dū wèi gè yī rén, shàng fǔ cóng wǔ pǐn xià, zhōng fǔ zhèng liù pǐn shàng, xià fǔ zhèng liù pǐn xià. bié jiāng gè yī rén, shàng fǔ zhèng qī pǐn xià, zhōng fǔ cóng qī pǐn shàng, xià fǔ cóng qī pǐn xià. zhǎng shǐ gè yī rén, shàng fǔ zhèng qī pǐn xià, zhōng fǔ cóng qī pǐn shàng, xià fǔ cóng qī pǐn xià. bīng cáo cān jūn shì gè yī rén, shàng fǔ zhèng bā pǐn xià, zhōng fǔ zhèng jiǔ pǐn xià, xià fǔ cóng jiǔ pǐn shàng. xiào wèi wǔ rén, cóng qī pǐn xià. lǚ shuài shí rén, cóng bā pǐn shàng. duì zhèng èr shí rén, zhèng jiǔ pǐn xià fù duì zhèng èr shí rén, cóng jiǔ pǐn xià.
每府折衝都尉一人,上府正四品上,中府從四品下,下府正五品下。左右果毅 都尉各一人,上府從五品下,中府正六品上,下府正六品下。別將各一人,上府正 七品下,中府從七品上,下府從七品下。長史各一人,上府正七品下,中府從七品 上,下府從七品下。兵曹參軍事各一人,上府正八品下,中府正九品下,下府從九 品上。校尉五人,從七品下。旅帥十人,從八品上。隊正二十人,正九品下;副隊 正二十人,從九品下。
zhé chōng dū wèi zhǎng lǐng shǔ bèi sù wèi, shī yì zé zǒng róng jù zī liáng diǎn xí, yǐ sān bǎi rén wèi tuán, yī xiào wèi lǐng zhī. zhuō pù chí gèng zhě, chén yè yǒu xíng rén bì wèn, bù yīng zé dàn gōng ér xiàng zhī, fù bù yīng zé páng shè, yòu bù yīng zé shè zhī. zhòu yǐ pái mén rén yuǎn wàng, mù yè yǐ chí gèng rén yuǎn tīng. yǒu zhòng ér xiāo, zé gào zhǔ shuài.
折衝都尉掌領屬備宿衛,師役則總戎具、資糧、點習,以三百人為團,一校尉 領之。捉鋪持更者,晨夜有行人必問,不應則彈弓而向之,復不應則旁射,又不應 則射之。晝以排門人遠望,暮夜以持更人遠聽。有眾而囂,則告主帥。
zuǒ yòu guǒ yì dū wèi, zhǎng èr dū wèi. měi fǔ yǒu lù shì yī rén, fǔ yī rén, shǐ èr rén. qiū cáo, fǔ èr rén, shǐ sān rén. měi duì zhèng lǐng bīng wǔ shí rén. wǔ dé yuán nián, gǎi yīng yáng láng jiāng yuē jūn tóu, zhèng sì pǐn xià yīng jī láng jiāng yuē fǔ fù, zhèng wǔ pǐn shàng sī mǎ yuē zhǎng shǐ, zhèng bā pǐn xià xiào wèi, zhèng liù pǐn xià, lǚ shuài, zhèng qī pǐn xià. fèi yuè qí bù bīng èr xiào wèi jí chá fēi yuàn. yòu gǎi jūn tóu yuē biāo qí jiāng jūn, fǔ fù yuē chē qí jiāng jūn, jiē wèi fǔ. zhū lǜ fǔ zhì biāo qí jiāng jūn wǔ rén chē qí jiāng jūn shí rén. èr nián, yǐ chē qí jiāng jūn fǔ lì biāo qí fǔ, zhì shí èr jūn, fēn guān nèi zhū fǔ jiē lì yān. měi jūn, jiāng jūn yī rén, fù yī rén. zhì liù nián fèi. qī nián, gǎi biāo qí jiāng jūn fǔ wèi tǒng jūn fǔ, chē qí jiāng jūn wèi bié jiāng. bā nián, fù zhì shí èr jūn. zhēn guān shí nián, gǎi tǒng jūn fǔ yuē zhé chōng dū wèi, bié jiāng yuē guǒ yì dū wèi. jūn fāng zhì fāng zhǔ yī rén, jiǎn xiào hù kǒu, quàn kè nóng sāng, yǐ běn fāng wǔ pǐn xūn guān wèi zhī. sān fǔ jí jìn jī zhōu dū du fǔ jiē zhì fǔ, fán liù bǎi sān shí sān. yǒng huī zhōng, fèi zhǎng shǐ, zhì sī mǎ yī rén, zǒng sī bīng sī qí èr jú. wǔ hòu chuí gǒng zhōng, yǐ qiān èr bǎi rén wèi shàng fǔ, qiān rén wèi zhōng fǔ, bā bǎi rén wèi xià fǔ, chì xiàn wèi chì fǔ, jī xiàn wèi jī fǔ. shèng lì yuán nián, fèi sī mǎ, zhì zhǎng shǐ bīng cáo cān jūn shì, yòu yǒu bié jiāng yī rén, cóng liù pǐn xià, jū guǒ yì dū wèi zhī cì, qí hòu fēn zuǒ yòu gè yī rén, xún fèi. jiǔ zhī, fù zhì yī rén, jiàng qí pǐn. kāi yuán chū, wèi shì wèi wǔ shì, zhū wèi zhé chōng guǒ yì bié jiāng, zé yǒu xíng zhě wèi zhǎn zhàng yā guān. yòu yǔ lín jūn shí wǔ rén, zuǒ yǔ lín jūn èr shí wǔ rén, yī fú tóng sè. zhū wèi yǒu nǔ shǒu, zuǒ yòu xiāo wèi gè bā shí wǔ rén, yú wèi gè bā shí sān rén.
左右果毅都尉,掌貳都尉。每府有錄事一人,府一人,史二人。丘曹,府二人, 史三人。每隊正領兵五十人。武德元年,改鷹揚郎將曰軍頭,正四品下;鷹擊郎將 曰府副,正五品上;司馬曰長史,正八品下;校尉,正六品下,旅帥,正七品下。 廢越騎、步兵二校尉及察非掾。又改軍頭曰驃騎將軍,府副曰車騎將軍,皆為府。 諸率府置驃騎將軍五人、車騎將軍十人。二年,以車騎將軍府隸驃騎府,置十二軍, 分關內諸府皆隸焉。每軍,將軍一人,副一人。至六年廢。七年,改驃騎將軍府為 統軍府,車騎將軍為別將。八年,復置十二軍。貞觀十年,改統軍府曰折衝都尉, 別將曰果毅都尉。軍坊置坊主一人,檢校戶口,勸課農桑,以本坊五品勛官為之。 三輔及近畿州都督府皆置府,凡六百三十三。永徽中,廢長史,置司馬一人,總司 兵、司騎二局。武后垂拱中,以千二百人為上府,千人為中府,八百人為下府,赤 縣為赤府,畿縣為畿府。聖曆元年,廢司馬,置長史、兵曹參軍事,又有別將一人, 從六品下,居果毅都尉之次,其後分左右各一人,尋廢。久之,復置一人,降其品。 開元初,衛士為武士,諸衛折衝、果毅、別將,擇有行者為展仗押官。右羽林軍十 五人,左羽林軍二十五人,衣服同色。諸衛有弩手,左右驍衛各八十五人,余衛各 八十三人。
zuǒ yòu yǔ lín jūn
△左右羽林軍
dà jiāng jūn gè yī rén, zhèng sān pǐn jiāng jūn gè sān rén, cóng sān pǐn. zhǎng tǒng běi yá jìn bīng, dū shè zuǒ yòu xiāng fēi qí yí zhàng. dà cháo huì, zé zhōu wèi jiē bì. xún xìng, zé jiā chí dào wèi nèi zhàng. fán fēi qí fān shàng zhě, pèi qí zhí. yǒu chì shàng nán yá zhě, dà jiāng jūn chéng mò chì, bái yí yú jīn wú, yǐn jià zhàng guān yǔ jiān mén zòu fù, jiàng mò chì, rán hòu nǎi dé rù. zhǎng shǐ gè yī rén, cóng liù pǐn shàng lù shì cān jūn shì gè yī rén, zhèng bā pǐn shàng cāng cáo cān jūn shì gè yī rén, jiān zǒng qí cáo shì bīng cáo cān jūn shì gè yī rén zhòu cáo cān jūn shì gè yī rén. zì cāng cáo cān jūn yǐ xià, jiē zhèng bā pǐn xià. sī jiē gè èr rén, zhèng liù pǐn shàng zhōng hòu gè sān rén, zhèng qī pǐn xià sī gē gè wǔ rén, zhèng bā pǐn shàng zhí jǐ gè wǔ rén, zhèng jiǔ pǐn xià zhǎng shàng gè shí rén. zuǒ yòu yì wèi zhōng láng jiāng fǔ zhōng láng jiāng yī rén, zhèng sì pǐn xià zuǒ yòu zhōng láng yī rén, zuǒ yòu láng jiāng yī rén, jiē zhèng wǔ pǐn shàng bīng cáo cān jūn shì yī rén, zhèng jiǔ pǐn shàng xiào wèi wǔ rén, lǚ shuài shí rén, duì zhèng èr shí rén, fù duì zhèng èr shí rén. yǒu lù shì yī rén, shǐ èr rén, tíng zhǎng èr rén, zhǎng gù sì rén. cāng cáo bīng cáo gè fǔ èr rén shǐ sì rén zhòu cáo, fǔ shǐ gè èr rén. zuǒ yòu yì zhōng láng jiāng fǔ, lù shì yī rén, fǔ yī rén, shǐ èr rén cāng cáo bīng cáo gè fǔ èr rén, shǐ sì rén zhòu cáo, fǔ shǐ gè èr rén.
大將軍各一人,正三品;將軍各三人,從三品。掌統北衙禁兵,督攝左右廂飛 騎儀仗。大朝會,則周衛階陛。巡幸,則夾馳道為內仗。凡飛騎番上者,配其職。 有敕上南衙者,大將軍承墨敕,白移於金吾,引駕仗官與監門奏覆,降墨敕,然後 乃得入。長史各一人,從六品上;錄事參軍事各一人,正八品上;倉曹參軍事各一 人,兼總騎曹事;兵曹參軍事各一人;胄曹參軍事各一人。自倉曹參軍以下,皆正 八品下。司階各二人,正六品上;中候各三人,正七品下;司戈各五人,正八品上; 執戟各五人,正九品下;長上各十人。左右翊衛中郎將府中郎將一人,正四品下; 左右中郎一人,左右郎將一人,皆正五品上;兵曹參軍事一人,正九品上;校尉五 人,旅帥十人,隊正二十人,副隊正二十人。有錄事一人,史二人,亭長二人,掌 固四人。倉曹、兵曹各府二人、史四人;胄曹,府、史各二人。左右翊中郎將府, 錄事一人,府一人,史二人;倉曹、兵曹各府二人,史四人;胄曹,府、史各二人。
zuǒ yòu lóng wǔ jūn
△左右龍武軍
dà jiāng jūn gè yī rén, zhèng èr pǐn tǒng jūn gè yī rén, zhèng sān pǐn jiāng jūn sān rén, cóng sān pǐn. zhǎng tóng yǔ lín. zhǎng shǐ lù shì cān jūn shì cāng cáo cān jūn shì bīng cáo cān jūn shì zhòu cáo cān jūn shì gè yī rén, sī jiē gè èr rén, zhōng hòu gè sān rén, sī gē zhí jǐ gè wǔ rén, zhǎng shàng gè shí rén. jǐng yún yuán nián, zhì lóng wǔ jiāng jūn. xìng yuán yuán nián, liù jūn gè zhì tǒng jūn. zhēn yuán sān nián, lóng wǔ jūn zēng jiāng jūn yī yuán, yǒu lù shì yī rén, shǐ èr rén, tíng zhǎng èr rén, zhǎng gù sì rén. cāng cáo, fǔ èr rén, shǐ sì rén bīng cáo, fǔ èr rén, shǐ sì rén zhòu cáo, fǔ shǐ gè èr rén.
大將軍各一人,正二品;統軍各一人,正三品;將軍三人,從三品。掌同羽林。 長史、錄事參軍事、倉曹參軍事、兵曹參軍事、胄曹參軍事各一人,司階各二人, 中候各三人,司戈、執戟各五人,長上各十人。景雲元年,置龍武將軍。興元元年, 六軍各置統軍。貞元三年,龍武軍增將軍一員,有錄事一人,史二人,亭長二人, 掌固四人。倉曹,府二人,史四人;兵曹,府二人,史四人;胄曹,府、史各二人。
zuǒ yòu shén wǔ jūn
△左右神武軍
dà jiāng jūn gè yī rén, zhèng èr pǐn tǒng jūn gè yī rén, zhèng sān pǐn jiāng jūn sān rén, cóng sān pǐn. zǒng yá qián shè shēng bīng. zhǎng shǐ lù shì cān jūn shì cāng cáo cān jūn shì bīng cáo cān jūn shì zhòu cáo cān jūn shì gè yī rén, sī jiē gè èr rén, zhōng hòu gè sān rén, sī gē zhí jǐ gè wǔ rén, zhǎng shàng gè shí rén. yǒu lù shì yī rén, shǐ èr rén, cāng cáo bīng cáo zhòu cáo fǔ shǐ, jiē rú lóng wǔ jūn. kāi yuán èr shí liù nián, fēn yǔ lín zhì zuǒ yòu shén wǔ jūn, xún fèi zhì dé èr nián fù zhì.
大將軍各一人,正二品;統軍各一人,正三品;將軍三人,從三品。總衙前射 生兵。長史、錄事參軍事、倉曹參軍事、兵曹參軍事、胄曹參軍事各一人,司階各 二人,中候各三人,司戈、執戟各五人,長上各十人。有錄事一人,史二人,倉曹、 兵曹、胄曹府、史,皆如龍武軍。開元二十六年,分羽林置左右神武軍,尋廢;至 德二年復置。
zuǒ yòu shén cè jūn
△左右神策軍
dà jiāng jūn gè yī rén, zhèng èr pǐn tǒng jūn gè èr rén, zhèng sān pǐn jiāng jūn gè sì rén, cóng sān pǐn. zhǎng wèi bīng jí nèi wài bā zhèn bīng. hù jūn zhōng wèi gè yī rén, zhōng hù jūn gè yī rén, pàn guān gè sān rén, dōu jù pàn guān èr rén, jù fù guān gè yī rén, biǎo zòu guān gè yī rén, zhī jì guān gè yī rén, kǒng mù guān gè èr rén, qū shǐ guān gè èr rén. zì zhǎng shǐ yǐ xià, yuán shù rú lóng wǔ jūn. zuǒ yòu lóng wǔ zuǒ yòu shén wǔ zuǒ yòu shén cè, hào liù jūn. zhēn yuán èr nián, shén cè jūn zhì dà jiāng jūn jiāng jūn, shí sì nián zhì tǒng jūn, pǐn zhì tóng liù jūn. shǐ, diàn qián zuǒ yòu shén wēi jūn, yǒu dà jiāng jūn èr rén, zhèng èr pǐn tǒng jūn èr rén, cóng sān pǐn jiāng jūn èr rén, cóng wǔ pǐn. yuán hé chū, wèi yī jūn, hào tiān wēi jūn. bā nián fèi, yǐ jūn lì shén cè, yǒu mǎ jūn bù jūn jiāng jūn jí zhǐ huī shǐ děng, yǐ mǎ jūn dà jiāng jūn zhī jūn shì. tiān fù sān nián fèi shén cè jūn, sì nián fù zhì shén cè jūn.
大將軍各一人,正二品;統軍各二人,正三品;將軍各四人,從三品。掌衛兵 及內外八鎮兵。護軍中尉各一人,中護軍各一人,判官各三人,都句判官二人,句 覆官各一人,表奏官各一人,支計官各一人,孔目官各二人,驅使官各二人。自長 史以下,員數如龍武軍。左右龍武、左右神武、左右神策,號六軍。貞元二年,神 策軍置大將軍、將軍,十四年置統軍,品秩同六軍。始,殿前左右神威軍,有大將 軍二人,正二品;統軍二人,從三品;將軍二人,從五品。元和初,為一軍,號天 威軍。八年廢,以軍隸神策,有馬軍、步軍將軍及指揮使等,以馬軍大將軍知軍事。 天復三年廢神策軍,四年復置神策軍。
dōng gōng guān
△東宮官
tài zǐ tài shī tài fù tài bǎo gè yī rén, cóng yī pǐn. zhǎng fǔ dǎo huáng tài zǐ. měi jiàn, yíng bài diàn mén, sān shī dá bài, měi mén bì ràng, sān shī zuò, tài zǐ nǎi zuò. yǔ sān shī shū, qián míng huáng kǒng, hòu míng huáng kǒng zài bài. tài zi chū, zé chéng lù bèi lǔ bù yǐ cóng.
太子太師、太傅、太保各一人,從一品。掌輔導皇太子。每見,迎拜殿門,三 師答拜,每門必讓,三師坐,太子乃坐。與三師書,前名惶恐,後名惶恐再拜。太 子出,則乘路備鹵簿以從。
shǎo shī shǎo fù shǎo bǎo gè yī rén, cóng èr pǐn. zhǎng xiǎo sān shī dé xíng, yǐ yù huáng tài zǐ, fèng tài zǐ yǐ guān sān shī zhī dào dé. zì tài shī yǐ xià wéi qí rén, bù bì bèi. xiān tiān yuán nián kāi fǔ, zhì lìng chéng gè yī rén, lì zhān shì fǔ. xún fèi.
少師、少傅、少保各一人,從二品。掌曉三師德行,以諭皇太子,奉太子以觀 三師之道德。自太師以下唯其人,不必備。先天元年開府,置令、丞各一人,隸詹 事府。尋廢。
tài zǐ bīn kè sì rén, zhèng sān pǐn. zhǎng shì cóng guī jiàn, zàn xiāng lǐ yí, yàn huì zé shàng chǐ. shì dú, wú cháng yuán, zhǎng jiǎng dǎo jīng xué. zhēn guān shí bā nián, yǐ zǎi xiàng jiān bīn kè. kāi yuán zhōng, dìng yuán sì rén. tài zōng shí, jìn wáng fǔ yǒu shì dú, jí wèi tài zǐ yì zhì yān. qí hòu, huò zhì huò fǒu. kāi yuán chū, shí wáng zhái yǐn cí xué gōng shū zhě rù jiào, yì wèi shì dú.
太子賓客四人,正三品。掌侍從規諫,贊相禮儀,宴會則上齒。侍讀,無常員, 掌講導經學。貞觀十八年,以宰相兼賓客。開元中,定員四人。太宗時,晉王府有 侍讀,及為太子亦置焉。其後,或置或否。開元初,十王宅引辭學工書者入教,亦 為侍讀。
zhān shì fǔ
△詹事府
tài zǐ zhān shì yī rén, zhèng sān pǐn shǎo zhān shì yī rén, zhèng sì pǐn shàng. zhǎng tǒng sān sì shí lǜ fǔ zhī zhèng, shǎo zhān shì wèi zhī èr. huáng tài zǐ shū chēng lìng, shù zǐ yǐ xià shǔ míng fèng xíng, shū àn huà rì. chéng èr rén, zhèng liù pǐn shàng. zhǎng pàn fǔ shì, zhī wén wǔ guān bù jiǎ shǐ. fán chì lìng jí shàng shū shěng èr fāng fú dié xià dōng gōng zhū sī zhě, jiē fā yān. zhǔ bù yī rén, cóng qī pǐn shàng lù shì èr rén, zhèng jiǔ pǐn xià. suí fèi zhān shì fǔ. wǔ dé chū fù zhì. lóng shuò èr nián yuē duān yǐn fǔ, zhān shì yuē duān yǐn, shǎo zhān shì yuē shǎo yǐn. wǔ hòu guāng zhái yuán nián gǎi yuē gōng yǐn fǔ, zhān shì yuē gōng yǐn, shǎo zhān shì yuē shǎo yǐn. yǒu lìng shǐ jiǔ rén, shū lìng shǐ shí bā rén.
太子詹事一人,正三品;少詹事一人,正四品上。掌統三寺、十率府之政,少 詹事為之貳。皇太子書稱令,庶子以下署名奉行,書案、畫日。丞二人,正六品上。 掌判府事,知文武官簿、假使。凡敕令及尚書省、二坊符牒下東宮諸司者,皆發焉。 主簿一人,從七品上;錄事二人,正九品下。隋廢詹事府。武德初復置。龍朔二年 曰端尹府,詹事曰端尹,少詹事曰少尹。武后光宅元年改曰宮尹府,詹事曰宮尹, 少詹事曰少尹。有令史九人,書令史十八人。
sī zhí èr rén, zhèng qī pǐn shàng. zhǎng jiū hé gōng liáo jí lǜ fǔ zhī bīng. huáng tài zǐ cháo, zé fēn zhī dōng xī bān. jiān guó, zé zhān shì shù zǐ wèi sān sī shǐ, sī zhí yī rén yǔ sī yì láng shè rén fēn rì shòu lǐ qǐ zhuàng. tài zǐ chū, zé fēn chá lǔ bù zhī nèi. yǒu lìng shǐ yī rén, shū lìng shǐ èr rén, tíng zhǎng sì rén, zhǎng gù liù rén.
司直二人,正七品上。掌糾劾宮寮及率府之兵。皇太子朝,則分知東西班。監 國,則詹事、庶子為三司使,司直一人與司議郎、舍人分日受理啟狀。太子出,則 分察鹵簿之內。有令史一人,書令史二人,亭長四人,掌固六人。
zuǒ chūn fāng
△左春坊
zuǒ shù zǐ èr rén, zhèng sì pǐn shàng zhōng yǔn èr rén, zhèng wǔ pǐn xià. zhǎng shì cóng zàn xiāng, bó zhèng qǐ zòu. zǒng sī jīng diǎn shàn yào cáng nèi zhí diǎn shè gōng mén liù jú. huáng tài zǐ chū, zé bǎn zòu wài bàn zhōng yán rù zé jiě yán. fán lìng shū xià, zé yǔ zhōng yǔn sī yì láng děng huà nuò fù shěn, liú suǒ huà yǐ wèi àn, gèng xiě yìn shǔ, zhù lìng nuò, sòng zhān shì fǔ. sī yì láng èr rén, zhèng liù pǐn shàng. zhǎng shì cóng guī jiàn, bó zhèng qǐ zòu. fán huáng tài zǐ chū rù cháo yè cóng sì shì diàn jiǎng xué jiān guó zhī mìng, kě chuán yú shǐ cè zhě, lù wèi jì zhù gōng fāng xiáng shěng, guān zhǎng chú bài hōng zú, suì zhōng zé lù sòng shǐ guǎn. zuǒ yù dé yī rén, zhèng sì pǐn xià. zhǎng yù huáng tài zǐ yǐ dào dé, suí shì fěng zàn. huáng tài zǐ cháo gōng chén, zé liè shì zuǒ jiē, chū rù qí cóng. zuǒ zàn shàn dài fū wǔ rén, zhèng wǔ pǐn shàng. zhǎng chuán lìng, fěng guò shī, zàn lǐ yí, yǐ jīng jiào shòu zhū jùn wáng. lù shì èr rén, cóng bā pǐn xià zhǔ shì sān rén, cóng jiǔ pǐn xià. suí yǒu nèi yǔn. wǔ dé sān nián gǎi yuē zhōng shè rén, lì mén xià fāng. zhēn guān chū yuē zhōng yǔn, shí bā nián zhì sī yì láng. yǒng huī sān nián, bì huáng tài zǐ míng, fù gǎi zhōng yǔn yuē nèi yǔn. tài zǐ fèi, fù jiù. lóng shuò èr nián, gǎi mén xià fāng yuē zuǒ chūn fāng, zuǒ shù zǐ yuē zuǒ zhōng hù, zhōng yǔn yuē zuǒ zàn shàn dài fū, sī yì láng fēn zuǒ yòu, zhì zuǒ yòu yù dé gè yī rén. xián hēng yuán nián, jiē fù jiù, sī yì láng bù fēn zuǒ yòu, qí hòu yù dé fèi ér sī yì láng fù fēn. yí fèng sì nián, zhì zuǒ yòu zàn shàn dài fū gè shí rén, yǐ tóng xìng wèi zhī. jǐng yún èr nián, shǐ jiān yòng shù xìng, gǎi mén xià fāng yuē zuǒ chūn fāng, fù zhì yù dé, shù zǐ yǐ bǐ shì zhōng, zhōng yǔn yǐ bǐ mén xià shì láng, sī yì láng yǐ bǐ gěi shì zhōng, zàn shàn dài fū yǐ bǐ jiàn yì dài fū, yù dé yǐ bǐ sàn qí cháng shì. yòu fāng, zé shù zǐ yǐ bǐ zhōng shū lìng, zhōng shè rén yǐ bǐ zhōng shū shì láng, tài zi jiān guó zé shù zǐ bǐ shàng shū lìng. yǒu lìng shǐ liù rén, shū lìng shǐ shí èr rén, chuán lìng sì rén, zhǎng yí èr rén, zàn zhě sān rén, tíng zhǎng sān rén, zhǎng gù shí rén.
左庶子二人,正四品上;中允二人,正五品下。掌侍從贊相,駁正啟奏。總司 經、典膳、藥藏、內直、典設、宮門六局。皇太子出,則版奏外辦、中嚴;入則解 嚴。凡令書下,則與中允、司議郎等畫諾、覆審,留所畫以為案,更寫印署,注令 諾,送詹事府。司議郎二人,正六品上。掌侍從規諫,駁正啟奏。凡皇太子出入、 朝謁、從祀、釋奠、講學、監國之命,可傳於史冊者,錄為記注;宮坊祥眚,官長 除拜、薨卒,歲終則錄送史館。左諭德一人,正四品下。掌諭皇太子以道德,隨事 諷贊。皇太子朝宮臣,則列侍左階,出入騎從。左贊善大夫五人,正五品上。掌傳 令,諷過失,贊禮儀,以經教授諸郡王。錄事二人,從八品下;主事三人,從九品 下。隋有內允。武德三年改曰中舍人,隸門下坊。貞觀初曰中允,十八年置司議郎。 永徽三年,避皇太子名,復改中允曰內允。太子廢,復舊。龍朔二年,改門下坊曰 左春坊,左庶子曰左中護,中允曰左贊善大夫,司議郎分左右,置左右諭德各一人。 咸亨元年,皆復舊,司議郎不分左右,其後諭德廢而司議郎復分。儀鳳四年,置左 右贊善大夫各十人,以同姓為之。景雲二年,始兼用庶姓,改門下坊曰左春坊,復 置諭德,庶子以比侍中,中允以比門下侍郎,司議郎以比給事中,贊善大夫以比諫 議大夫,諭德以比散騎常侍。右坊,則庶子以比中書令,中舍人以比中書侍郎,太 子監國則庶子比尚書令。有令史六人,書令史十二人,傳令四人,掌儀二人,贊者 三人,亭長三人,掌固十人。
chóng wén guǎn
△崇文館
xué shì èr rén, zhǎng jīng jí tú shū, jiào shòu zhū shēng, kè shì jǔ sòng rú hóng wén guǎn. xiào shū láng èr rén, cóng jiǔ pǐn xià. zhǎng xiào lǐ shū jí. zhēn guān shí sān nián zhì chóng xián guǎn. xiǎn qìng yuán nián, zhì xué shēng èr shí rén. shàng yuán èr nián, bì tài zǐ míng, gǎi yuē chóng wén guǎn. yǒu xué shì zhí xué shì jí chóu xiào, jiē wú cháng yuán, wú qí rén zé shù zǐ lǐng guǎn shì. kāi yuán qī nián, gǎi chóu xiào yuē xiào shū láng. qián yuán chū, yǐ zǎi xiàng wèi xué shì, zǒng guǎn shì, zhēn yuán bā nián, lì zuǒ chūn fāng. yǒu guǎn shēng shí wǔ rén, shū zhí yī rén, lìng shǐ èr rén, shū lìng shǐ èr rén, diǎn shū èr rén, tà shū shǒu èr rén, kǎi shū shǒu shí rén, shú zhǐ jiàng yī rén, zhuāng huáng jiàng èr rén, bǐ jiàng yī rén.
學士二人,掌經籍圖書,教授諸生,課試舉送如弘文館。校書郎二人,從九品 下。掌校理書籍。貞觀十三年置崇賢館。顯慶元年,置學生二十人。上元二年,避 太子名,改曰崇文館。有學士、直學士及讎校,皆無常員,無其人則庶子領館事。 開元七年,改讎校曰校書郎。乾元初,以宰相為學士,總館事,貞元八年,隸左春 坊。有館生十五人,書直一人,令史二人,書令史二人,典書二人,拓書手二人, 楷書手十人,熟紙匠一人,裝潢匠二人,筆匠一人。
sī jīng jú
△司經局
xǐ mǎ èr rén, cóng wǔ pǐn xià. zhǎng jīng jí, chū rù shì cóng. tú shū shàng dōng gōng zhě, jiē shòu ér cáng zhī. wén xué sān rén, zhèng liù pǐn xià. fēn zhī jīng jí, shì fèng wén zhāng. xiào shū sì rén, zhèng jiǔ pǐn xià zhèng zì èr rén, cóng jiǔ pǐn shàng. zhǎng xiào kān jīng shǐ. táng gǎi tài zǐ zhèng shū yuē zhèng zì. lóng shuò sān nián, gǎi sī jīng jú yuē guì fāng, bà lì zuǒ chūn fāng, lǐng chóng xián guǎn, bǐ yù shǐ tái yǐ zhān shì yī rén wèi lìng, bǐ yù shǐ dài fū, sī zhí èr rén bǐ shì yù shǐ, yǐ xǐ mǎ wèi sī jīng dài fū. zhì wén xué sì rén, lù shì yī rén, zhèng jiǔ pǐn xià. sān nián, gǎi sī jīng dài fū yuē guì fāng dài fū, jiū zhèng wéi shī. xián hēng yuán nián, fù lì zuǒ chūn fāng, shěng lù shì. yǒu shū lìng shǐ èr rén, shū lì èr rén, diǎn shū sì rén, kǎi shū èr shí wǔ rén, zhǎng gù liù rén, zhuāng huáng jiàng èr rén, shú zhǐ jiàng bǐ jiàng gè yī rén.
洗馬二人,從五品下。掌經籍,出入侍從。圖書上東宮者,皆受而藏之。文學 三人,正六品下。分知經籍,侍奉文章。校書四人,正九品下;正字二人,從九品 上。掌校刊經史。唐改太子正書曰正字。龍朔三年,改司經局曰桂坊,罷隸左春坊, 領崇賢館,比御史台;以詹事一人為令,比御史大夫,司直二人比侍御史,以洗馬 為司經大夫。置文學四人,錄事一人,正九品下。三年,改司經大夫曰桂坊大夫, 糾正違失。咸亨元年,復隸左春坊,省錄事。有書令史二人,書吏二人,典書四人, 楷書二十五人,掌固六人,裝潢匠二人,熟紙匠、筆匠各一人。
diǎn shàn jú
△典膳局
diǎn shàn láng èr rén, cóng liù pǐn xià chéng èr rén, zhèng bā pǐn shàng. zhǎng jìn shàn cháng shí, chéng wèi zhī èr. měi xī, gèng zhí yú chú. lóng shuò èr nián, gǎi diǎn shàn jiān yuē diǎn shàn láng. yǒu shū lìng shǐ èr rén, shū lì sì rén, zhǔ shí liù rén, diǎn shí èr bǎi rén, zhǎng gù sì rén.
典膳郎二人,從六品下;丞二人,正八品上。掌進膳、嘗食,丞為之貳。每夕, 更直於廚。龍朔二年,改典膳監曰典膳郎。有書令史二人,書吏四人,主食六人, 典食二百人,掌固四人。
yào cáng jú
△藥藏局
yào cáng láng èr rén, cóng liù pǐn xià chéng èr rén, zhèng bā pǐn shàng. zhǎng hé yī yào, chéng wèi zhī èr. huáng tài zǐ yǒu jí, shì yī zhěn hòu yì fāng. yào jiāng jìn, gōng chén lì cháng, rú shàng yào jú zhī zhí. yǒu shū lìng shǐ yī rén, shū lì èr rén, shì yī sì rén, diǎn yào èr rén, yào tóng liù rén, zhǎng gù sì rén.
藥藏郎二人,從六品下;丞二人,正八品上。掌和醫藥,丞為之貳。皇太子有 疾,侍醫診候議方。藥將進,宮臣涖嘗,如尚藥局之職。有書令史一人,書吏二人, 侍醫四人,典藥二人,藥童六人,掌固四人。
nèi zhí jú
△內直局
nèi zhí láng èr rén, cóng liù pǐn xià chéng èr rén, zhèng bā pǐn xià. zhǎng fú xǐ yī fú sǎn shàn jī àn bǐ yàn yuán qiáng. lóng shuò èr nián, gǎi jiān yuē nèi zhí láng, fù jiān yuē chéng. yǒu lìng shǐ yī rén, shū lì sān rén, diǎn fú shí èr rén, diǎn shàn bā rén, diǎn hàn bā rén, zhǎng gù liù rén. wǔ dé zhōng, yǒu diǎn xǐ sì rén, kāi yuán zhōng fèi.
內直郎二人,從六品下;丞二人,正八品下。掌符璽、衣服、繖扇、几案、筆 硯、垣牆。龍朔二年,改監曰內直郎,副監曰丞。有令史一人,書吏三人,典服十 二人,典扇八人,典翰八人,掌固六人。武德中,有典璽四人,開元中廢。
diǎn shè jú
△典設局
diǎn shè láng sì rén, cóng liù pǐn xià chéng èr rén, zhèng bā pǐn xià. zhǎng tāng mù dēng zhú xùn sǎo pù shè. fán huáng tài zǐ sàn zhāi bié diàn zhì zhāi zhèng diàn, qián yī rì shè wò zuò yú dōng xù jí shì nèi, zhāng wéi qián yíng. lóng shuò èr nián, gǎi zhāi shuài jú yuē diǎn shè jú, zhāi shuài yuē láng. yǒu shū lìng shǐ èr rén, shū lì sì rén, mù shì èr bǎi sì shí wǔ rén, zhǎng gù shí èr rén.
典設郎四人,從六品下;丞二人,正八品下。掌湯沐、燈燭、汛掃、鋪設。凡 皇太子散齋別殿、致齋正殿,前一日設幄坐於東序及室內,張帷前楹。龍朔二年, 改齋帥局曰典設局,齋帥曰郎。有書令史二人,書吏四人,幕士二百四十五人,掌 固十二人。
gōng mén jú
△宮門局
gōng mén láng èr rén, cóng liù pǐn xià chéng èr rén, zhèng bā pǐn xià. zhǎng gōng mén guǎn yào. fán yè lòu jǐn, jī lòu gǔ ér kāi yè lòu shàng shuǐ yī kè, jī lòu gǔ ér bì. suì zhōng xíng nuó, zé xiān yī kè ér qǐ. huáng tài zǐ bù zài, zé hé zhèng mén hái zhàng, rú cháng. fán gōng zhōng, míng shí bù gǔ. lóng shuò sān nián, gǎi gōng mén jiān yuē gōng mén láng. yǒu shū lìng shǐ yī rén, shū lì èr rén, mén pū bǎi rén, zhǎng gù sì rén.
宮門郎二人,從六品下;丞二人,正八品下。掌宮門管鑰。凡夜漏盡,擊漏鼓 而開;夜漏上水一刻,擊漏鼓而閉。歲終行儺,則先一刻而啟。皇太子不在,則闔 正門;還仗,如常。凡宮中,明時不鼓。龍朔三年,改宮門監曰宮門郎。有書令史 一人,書吏二人,門仆百人,掌固四人。
yòu chūn fāng
△右春坊
yòu shù zǐ èr rén, zhèng sì pǐn xià zhōng shè rén èr rén, zhèng wǔ pǐn xià. zhǎng shì cóng xiàn nà qǐ zòu, zhōng shè rén wèi zhī èr. huáng tài zǐ jiān guó, xià lìng shū zé huà rì, zhì chūn fāng zé shù zǐ xuān chuán, zhōng shè rén fèng xíng. tài zǐ shě rén sì rén, zhèng liù pǐn shàng. zhǎng xíng lìng shū biǎo qǐ. zhū chén shàng huáng tài zǐ, dà shì yǐ jiān, xiǎo shì yǐ qǐ, qí fēng tí jiē shàng yòu chūn fāng tōng shì shè rén yǐ jìn. tōng shì shè rén bā rén, zhèng qī pǐn xià. zhǎng dǎo gōng chén cí jiàn, chéng lìng láo wèn. yòu yù dé yī rén, yòu zàn shàn dài fū wǔ rén, lù shì yī rén, zhǔ shì èr rén, pǐn jiē rú zuǒ chūn fāng. suí nèi shè rén lì diǎn shū fāng. wǔ dé chū gǎi yuē zhōng shè rén, guǎn jì shè rén yuē tài zǐ shè rén. yǒng huī yuán nián, bì tài zǐ míng, fù gǎi zhōng shè rén yuē nèi shè rén. lóng shuò èr nián, gǎi diǎn shū fāng yuē yòu chūn fāng, yòu shù zǐ yuē yòu zhōng hù, zhōng shè rén yuē yòu zàn shàn dài fū, shè rén yuē yòu sī yì láng. yǒu lìng shǐ jiǔ rén, shū lìng shǐ shí bā rén, chuán lìng sì rén, diǎn yè sì rén, tíng zhǎng liù rén, zhǎng gù shí rén.
右庶子二人,正四品下;中舍人二人,正五品下。掌侍從、獻納、啟奏,中舍 人為之貳。皇太子監國,下令書則畫日,至春坊則庶子宣傳,中舍人奉行。太子舍 人四人,正六品上。掌行令書、表啟。諸臣上皇太子,大事以箋,小事以啟,其封 題皆上右春坊通事舍人以進。通事舍人八人,正七品下。掌導宮臣辭見,承令勞問。 右諭德一人,右贊善大夫五人,錄事一人,主事二人,品皆如左春坊。隋內舍人隸 典書坊。武德初改曰中舍人,管記舍人曰太子舍人。永徽元年,避太子名,復改中 舍人曰內舍人。龍朔二年,改典書坊曰右春坊,右庶子曰右中護,中舍人曰右贊善 大夫,舍人曰右司議郎。有令史九人,書令史十八人,傳令四人,典謁四人,亭長 六人,掌固十人。
jiā lìng sì
△家令寺
jiā lìng yī rén, cóng sì pǐn shàng. zhǎng yǐn shàn cāng chǔ. zǒng shí guān diǎn cāng sī cáng sān shǔ. huáng tài zǐ chū rù, zé chéng yáo chē wèi dǎo jì sì bīn kè, zé gōng jiǔ shí cì yǔ, zé fèng jīn yù huò bì. fán chuáng jǐ yīn xí qì wù, fēi qǔ yú jiāng zuò shào fǔ zhě, jiē gōng yān. chéng èr rén, cóng qī pǐn xià, zhǎng pàn sì shì. fán sān shǔ chū nà, jiē cì yú zhān shì. zhuāng zhái tián yuán, shěn féi jí wèi shōu liǎn zhī shù. gōng cháo fāng fǔ tǔ mù yíng shàn, zé xià yú sī cáng. zhǔ bù yī rén, zhèng jiǔ pǐn xià. táng gǎi sī fǔ lìng yuē jiā lìng. lóng shuò èr nián, gǎi jiā lìng sì yuē gōng fǔ sì, jiā lìng yuē dài fū. yǒu lù shì yī rén, fǔ shí rén, shǐ èr shí rén, tíng zhǎng sì rén, zhǎng gù sì rén, zá jiàng bǎi rén.
家令一人,從四品上。掌飲膳、倉儲。總食官、典倉、司藏三署。皇太子出入, 則乘軺車為導;祭祀、賓客,則供酒食;賜予,則奉金玉、貨幣。凡床幾、茵席、 器物,非取於將作、少府者,皆供焉。丞二人,從七品下,掌判寺事。凡三署出納, 皆刺於詹事。莊宅、田園,審肥脊為收斂之數。宮、朝、坊、府土木營繕,則下 於司藏。主簿一人,正九品下。唐改司府令曰家令。龍朔二年,改家令寺曰宮府寺, 家令曰大夫。有錄事一人,府十人,史二十人,亭長四人,掌固四人,雜匠百人。
shí guān shǔ
△食官署
lìng yī rén, cóng bā pǐn xià chéng èr rén, cóng jiǔ pǐn xià. zhǎng yǐn shàn jiǔ lǐ. fán sì shí gōng sòng shè shí jiē zhuān yān. gōng liù pǐn yǐ xià yuán rì hán shí dōng zhì shí yú jiā lìng chú zhě. yǒu fǔ èr rén, shǐ sì rén, zhǎng shàn sì rén, gōng shàn bǎi sì shí rén, fèng zhì sān shí rén.
令一人,從八品下;丞二人,從九品下。掌飲膳、酒醴。凡四時供送設食皆顓 焉。供六品以下元日、寒食、冬至食於家令廚者。有府二人,史四人,掌膳四人, 供膳百四十人,奉觶三十人。
diǎn cāng shǔ
△典倉署
lìng yī rén, cóng bā pǐn xià chéng èr rén, cóng jiǔ pǐn xià. zhǎng jiǔ gǔ xī hǎi shù xiū qì mǐn dēng zhú. fán yuán pǔ shù yì, jiē shòu lìng yān. měi yuè jí chū nà shàng yú sì, suì zhōng shàng zhān shì fǔ. gěi hù nú bì fān hù zá hù zī liáng yī fú. yǒu fǔ sān rén, shǐ wǔ rén, yuán chéng èr rén, shǐ èr rén.
令一人,從八品下;丞二人,從九品下。掌九穀、醯醢、庶羞、器皿、燈燭。 凡園圃樹藝,皆受令焉。每月籍出納上於寺,歲終上詹事府。給戶奴婢、番戶、雜 戶資糧衣服。有府三人,史五人,園丞二人,史二人。
sī cáng shǔ
△司藏署
lìng yī rén, cóng bā pǐn xià chéng èr rén, cóng jiǔ pǐn xià. zhǎng kù cáng cái huò chū nà yíng shàn. yǒu fǔ sān rén, shǐ sì rén, jì shǐ yī rén.
令一人,從八品下;丞二人,從九品下。掌庫藏財貨出納、營繕。有府三人, 史四人,計史一人。
lǜ gèng sì
△率更寺
lìng yī rén, cóng sì pǐn shàng. zhǎng zōng zú cì xù lǐ lè xíng fá jí lòu kè zhī zhèng. tài zǐ shì diàn jiǎng xué chǐ zhòu, zé zǒng qí yí chū rù, chéng yáo chē wèi dǎo, jū jiā lìng zhī cì. fāng sì fǔ yǒu zuì zhě, lùn fá, shù rén zhàng yǐ xià, jiē sòng dà lǐ. huáng tài zǐ wèi lì, zé duàn yú dà lǐ. chéng yī rén, cóng qī pǐn shàng. zhǎng èr lìng shì. gōng chén yǒu fàn lǐ yú lǜ gèng zhě, gōng wèn bì zuì ér shàng yú zhān shì. zhǔ bù yī rén, zhèng jiǔ pǐn xià. zhǎng yìn jú. fán zōng zú bù xù, lǐ yí bù jié, yīn lǜ bù xié, lòu kè bù shěn, xíng míng bù fǎ, jiē jǔ ér zhèng zhī. jué qiú, zé yǔ chéng tóng lì. lóng shuò èr nián, gǎi yuē sī gèng sì, lìng yuē sī gèng dài fū. yǒu lù shì yī rén, fǔ sān rén, shǐ sì rén, lòu kè bó shì sān rén, zhǎng lòu liù rén, lòu tóng èr shí rén, diǎn zhōng diǎn gǔ gè shí èr rén, tíng zhǎng sì rén, zhǎng gù sì rén. lòu kè bó shì zhǎng jiào lòu kè.
令一人,從四品上。掌宗族次序、禮樂、刑罰及漏刻之政。太子釋奠、講學、 齒胄,則總其儀;出入,乘軺車為導,居家令之次。坊、寺、府有罪者,論罰,庶 人杖以下,皆送大理。皇太子未立,則斷於大理。丞一人,從七品上。掌貳令事。 宮臣有犯理於率更者,躬問蔽罪而上於詹事。主簿一人,正九品下。掌印局。凡宗 族不序,禮儀不節,音律不諧,漏刻不審,刑名不法,皆舉而正之。決囚,則與丞 同涖。龍朔二年,改曰司更寺,令曰司更大夫。有錄事一人,府三人,史四人,漏 刻博士三人,掌漏六人,漏童二十人,典鍾、典鼓各十二人,亭長四人,掌固四人。 漏刻博士掌教漏刻。
pū sì
△仆寺
pū yī rén, cóng sì pǐn shàng. zhǎng chē yú chéng qí yí zhàng sàng zàng, zǒng jiù mù shǔ. tài zǐ chū, zé lǜ jiù mù lìng jìn lù, qīn yù. chéng yī rén, cóng qī pǐn shàng. zhǎng pàn sì shì. fán mǎ chù chú sù, suì yǐ jì xià shàng yú zhān shì, yǐ shí chū rù ér jié qí shù. zhǔ bù yī rén, zhèng jiǔ pǐn xià. zhǎng jiù mù chù yǎng chē qí jià yù yí zhàng. lóng shuò èr nián, gǎi yuē yù pū sì, pū yuē dài fū. yǒu jìn mǎ shí yī rén, lù shì yī rén, fǔ sān rén, shǐ wǔ rén, tíng zhǎng sān rén, zhǎng gù sān rén.
仆一人,從四品上。掌車輿、乘騎、儀仗、喪葬,總廄牧署。太子出,則率廄 牧令進路,親馭。丞一人,從七品上。掌判寺事。凡馬畜芻粟,歲以季夏上於詹事, 以時出入而節其數。主簿一人,正九品下。掌廄牧畜養、車騎駕馭、儀仗。龍朔二 年,改曰馭仆寺,仆曰大夫。有進馬十一人,錄事一人,府三人,史五人,亭長三 人,掌固三人。
jiù mù shǔ
△廄牧署
lìng yī rén, cóng bā pǐn xià chéng èr rén, cóng jiǔ pǐn xià. zhǎng chē mǎ xián jiù mù chù. huáng tài zǐ chū, zé lǜ diǎn chéng xiān qī xí lù mǎ, lǜ jià shì yù chē chéng, jì chū, jìn lù, shì lù chē yú xī gé wài, nán xiàng yǐ qí. fán qún mù lì dōng gōng zhě, jiē shòu qí zhí shì. diǎn chéng sì rén, cóng jiǔ pǐn xià. yǒu fǔ sān rén, shǐ liù rén, yì yù shí rén, jià shì shí wǔ rén, zhǎng xián liù bǎi rén, shòu yī shí rén, zhǔ lào sān shí rén. yì yù zhǎng diào mǎ zhí yù.
令一人,從八品下;丞二人,從九品下。掌車馬、閒廄、牧畜。皇太子出,則 率典乘先期習路馬,率駕士馭車乘,既出,進路,式路車於西閤外,南向以俟。凡 群牧隸東宮者,皆受其職事。典乘四人,從九品下。有府三人,史六人,翼馭十人, 駕士十五人,掌閒六百人,獸醫十人,主酪三十人。翼馭掌調馬執馭。
tài zǐ zuǒ yòu lǜ fǔ
△太子左右率府
lǜ gè yī rén, zhèng sì pǐn shàng fù lǜ gè èr rén, cóng sì pǐn shàng. zhǎng bīng zhàng yí wèi. fán zhū cáo jí sān fǔ wài fǔ jiē lì yān. yuán rì dōng zhì, huáng tài zǐ cháo gōng chén zhū fāng shǐ, zé lǜ wèi fǔ zhī shǔ wèi wèi. měi yuè sān fǔ sān wèi jí wǔ fǔ chāo chéng fān shàng zhě, pèi yǐ zhí. wǔ dé wǔ nián, gǎi zuǒ yòu shì lǜ yuē zuǒ yòu wèi lǜ fǔ, zuǒ yòu wǔ shì wèi lǜ yuē zuǒ yòu zōng wèi lǜ fǔ, zuǒ yòu gōng mén jiāng yuē zuǒ yòu jiān mén lǜ fǔ. lóng shuò èr nián, gǎi zuǒ yòu wèi lǜ fǔ yuē zuǒ yòu diǎn róng wèi, zuǒ yòu zōng wèi lǜ fǔ yuē zuǒ yòu sī yù lǜ fǔ, zuǒ yòu yú hòu lǜ fǔ yuē zuǒ yòu qīng dào wèi, zuǒ yòu nèi lǜ fǔ yuē zuǒ yòu fèng yù wèi, zuǒ yòu jiān mén lǜ fǔ yuē zuǒ yòu chóng yē wèi. wǔ hòu chuí gǒng zhōng, gǎi zuǒ yòu jiān mén lǜ fǔ yuē zuǒ yòu hè jìn wèi. shén lóng yuán nián, gǎi zuǒ yòu sī yù lǜ fǔ yuē zuǒ yòu zōng wèi fǔ, zuǒ yòu qīng dào wèi yuē zuǒ yòu yú hòu lǜ fǔ. jǐng yún èr nián, zuǒ yòu zōng wèi fǔ fù yuē zuǒ yòu sī yù lǜ fǔ. kāi yuán chū, zuǒ yòu yú hòu lǜ fǔ fù yuē zuǒ yòu qīng dào lǜ fǔ.
率各一人,正四品上;副率各二人,從四品上。掌兵仗、儀衛。凡諸曹及三府、 外府皆隸焉。元日、冬至,皇太子朝宮臣、諸方使,則率衛府之屬為衛。每月三府 三衛及五府超乘番上者,配以職。武德五年,改左右侍率曰左右衛率府,左右武侍 衛率曰左右宗衛率府,左右宮門將曰左右監門率府。龍朔二年,改左右衛率府曰左 右典戎衛,左右宗衛率府曰左右司御率府,左右虞候率府曰左右清道衛,左右內率 府曰左右奉裕衛,左右監門率府曰左右崇掖衛。武后垂拱中,改左右監門率府曰左 右鶴禁衛。神龍元年,改左右司御率府曰左右宗衛府,左右清道衛曰左右虞候率府。 景雲二年,左右宗衛府復曰左右司御率府。開元初,左右虞候率府復曰左右清道率 府。
zhǎng shǐ gè yī rén, zhèng qī pǐn shàng. zhǎng pàn zhū cáo fǔ. jì qiū yǐ shǔ guān gōng zhuàng shàng yú lǜ, ér wèi kǎo kè.
長史各一人,正七品上。掌判諸曹府。季秋以屬官功狀上於率,而為考課。
lù shì cān jūn shì gè yī rén, cóng bā pǐn shàng cāng cáo cān jūn shì bīng cáo cān jūn shì zhòu cáo cān jūn shì qí cáo cān jūn shì gè yī rén, cóng bā pǐn xià. cāng cáo zhǎng wén guān bù shū, bīng cáo zhǎng wǔ guān bù shū, zhòu cáo zhǎng qì xiè gōng xiè yíng shàn. sī jiē gè yī rén, cóng liù pǐn shàng zhōng hòu gè èr rén, cóng qī pǐn xià sī gē gè èr rén, cóng bā pǐn shàng zhí jǐ gè sān rén, sàn zhǎng shàng gè shí rén, cóng jiǔ pǐn xià. zuǒ yòu sī yù qīng dào jiān mén nèi lǜ fǔ, zì lǜ yǐ xià pǐn tóng. yǒu lù shì yī rén, fǔ yī rén, shǐ yī rén. cāng cáo, fǔ yī rén, shǐ èr rén bīng cáo zhòu cáo, gè fǔ èr rén, shǐ sān rén qí cáo, fǔ wǔ rén, shǐ qī rén. tíng zhǎng zhǎng gù gè èr rén.
錄事參軍事各一人,從八品上;倉曹參軍事、兵曹參軍事、胄曹參軍事、騎曹 參軍事各一人,從八品下。倉曹掌文官簿書,兵曹掌武官簿書,胄曹掌器械、公廨 營繕。司階各一人,從六品上;中候各二人,從七品下;司戈各二人,從八品上; 執戟各三人,散長上各十人,從九品下。左右司御、清道、監門、內率府,自率以 下品同。有錄事一人,府一人,史一人。倉曹,府一人,史二人;兵曹、胄曹,各 府二人,史三人;騎曹,府五人,史七人。亭長、掌固各二人。
qīn fǔ xūn fǔ yì fǔ sān fǔ
△親府、勛府、翊府三府
měi fǔ zhōng láng jiāng gè yī rén, cóng sì pǐn shàng zuǒ yòu láng jiāng gè yī rén, zhèng wǔ pǐn xià. zhōng láng jiāng láng jiāng, zhǎng qí fǔ xiào wèi lǚ shuài jí qīn xūn yì wèi zhī shǔ sù wèi, ér zǒng qí shì.
每府中郎將各一人,從四品上;左右郎將各一人,正五品下。中郎將、郎將, 掌其府校尉、旅帥及親、勛、翊衛之屬宿衛,而總其事。
bīng cáo cān jūn shì gè yī rén, cóng jiǔ pǐn shàng. zhǎng pàn jù. dà cháo huì jí huáng tài zǐ chū, zé cóng lǔ bù ér lì qí yí. qīn wèi cóng qī pǐn shàng, xūn wèi zhèng bā pǐn shàng, yì wèi cóng bā pǐn shàng, yuán jiē wáng. xiào wèi gè wǔ rén, cóng liù pǐn shàng lǚ shuài gè shí rén, zhèng qī pǐn xià duì zhèng gè èr shí rén, cóng bā pǐn shàng. wǔ dé yuán nián, gǎi gōng cáo yuē qīn wèi, yì cáo yuē xūn wèi, liáng cáo yuē yì wèi, zhì sān fǔ, yǒu lù shì èr rén, fǔ shǐ gè yī rén.
兵曹參軍事各一人,從九品上。掌判句。大朝會及皇太子出,則從鹵簿而涖其 儀。親衛從七品上,勛衛正八品上,翊衛從八品上,員皆亡。校尉各五人,從六品 上;旅帥各十人,正七品下;隊正各二十人,從八品上。武德元年,改功曹曰親衛, 義曹曰勛衛,良曹曰翊衛,置三府,有錄事二人,府、史各一人。
tài zǐ zuǒ yòu sī yù lǜ fǔ
△太子左右司御率府
lǜ gè yī rén, zhèng sì pǐn shàng fù lǜ gè èr rén, cóng sì pǐn shàng. zhǎng tóng zuǒ yòu wèi. fán zhū cáo jí wài fǔ lǚ bì fān shàng zhě lì yān. zhǎng shǐ gè yī rén, zhèng qī pǐn shàng lù shì cān jūn shì gè yī rén, cóng bā pǐn shàng cāng cáo cān jūn shì bīng cáo cān jūn shì zhòu cáo cān jūn shì qí cáo cān jūn shì gè yī rén, cóng bā pǐn xià sī jiē gè yī rén, zhōng hòu gè èr rén, sī gē gè èr rén, zhí jǐ gè sān rén. qīn wèi xūn wèi yì wèi sān fǔ zhōng láng jiāng yǐ xià, rú zuǒ yòu wèi lǜ fǔ. yǒu lù shì yī rén, shǐ èr rén. cāng cáo, fǔ yī rén, shǐ èr rén bīng cáo, fǔ èr rén, shǐ sān rén zhòu cáo, fǔ shǐ gè èr rén. tíng zhǎng yī rén, zhǎng gù èr rén.
率各一人,正四品上;副率各二人,從四品上。掌同左右衛。凡諸曹及外府旅 賁番上者隸焉。長史各一人,正七品上;錄事參軍事各一人,從八品上;倉曹參軍 事、兵曹參軍事、胄曹參軍事、騎曹參軍事各一人,從八品下;司階各一人,中候 各二人,司戈各二人,執戟各三人。親衛、勛衛、翊衛三府中郎將以下,如左右衛 率府。有錄事一人,史二人。倉曹,府一人,史二人;兵曹,府二人,史三人;胄 曹,府、史各二人。亭長一人,掌固二人。
tài zǐ zuǒ yòu qīng dào lǜ fǔ
△太子左右清道率府
lǜ gè yī rén, fù lǜ gè èr rén. zhǎng zhòu yè xún jǐng. fán zhū cáo jí wài fǔ zhí dàng fān shàng zhě lì yān. huáng tài zǐ chū rù, zé yǐ qīng yóu duì xiān dǎo, hòu jù duì wèi diàn. zhǎng shǐ gè yī rén, lù shì cān jūn shì gè yī rén, cóng bā pǐn shàng cāng cáo cān jūn shì bīng cáo cān jūn shì zhòu cáo cān jūn shì gè yī rén, cóng bā pǐn xià zuǒ yòu sī jiē gè yī rén, zuǒ yòu zhōng hòu gè èr rén, zuǒ yòu sī gē gè yī rén, zuǒ yòu zhí jǐ gè sān rén. qīn wèi xūn wèi yì wèi sān fǔ zhōng láng jiāng yǐ xià, rú zuǒ yòu wèi lǜ fǔ. yǒu lù shì yī rén, shǐ èr rén, tíng zhǎng èr rén, zhǎng gù èr rén. cāng cáo, fǔ yī rén, shǐ èr rén bīng cáo, fǔ èr rén, shǐ sān rén zhòu cáo, fǔ èr rén, shǐ èr rén. xì yǐn yā zhàng wǔ shí rén.
率各一人,副率各二人。掌晝夜巡警。凡諸曹及外府直盪番上者隸焉。皇太子 出入,則以清游隊先導,後拒隊為殿。長史各一人,錄事參軍事各一人,從八品上; 倉曹參軍事、兵曹參軍事、胄曹參軍事各一人,從八品下;左右司階各一人,左右 中候各二人,左右司戈各一人,左右執戟各三人。親衛、勛衛、翊衛三府中郎將以 下,如左右衛率府。有錄事一人,史二人,亭長二人,掌固二人。倉曹,府一人, 史二人;兵曹,府二人,史三人;胄曹,府二人,史二人。細引押仗五十人。
tài zǐ zuǒ yòu jiān mén lǜ fǔ
△太子左右監門率府
lǜ gè yī rén, fù lǜ gè èr rén. zhǎng zhū mén jìn wèi. fán cái wù qì yòng, chū zhě yǒu jí. zhǎng shǐ gè yī rén, lù shì cān jūn shì gè yī rén, zhèng jiǔ pǐn shàng bīng cáo cān jūn shì gè yī rén, zhèng jiǔ pǐn xià, jiān lǐng cāng cáo zhòu cáo cān jūn shì gè yī rén, zhèng jiǔ pǐn xià jiān mén zhí zhǎng qī shí bā rén, cóng qī pǐn xià. táng gǎi gōng mén jiāng yuē jiān mén lǜ, zhí shì yuē zhí zhǎng. yǒu lù shì yī rén, shǐ èr rén, tíng zhǎng yī rén, zhǎng gù èr rén. bīng cáo, fǔ èr rén, shǐ èr rén zhòu cáo, fǔ èr rén, shǐ sān rén.
率各一人,副率各二人。掌諸門禁衛。凡財物、器用,出者有籍。長史各一人, 錄事參軍事各一人,正九品上;兵曹參軍事各一人,正九品下,兼領倉曹;胄曹參 軍事各一人,正九品下;監門直長七十八人,從七品下。唐改宮門將曰監門率,直 事曰直長。有錄事一人,史二人,亭長一人,掌固二人。兵曹,府二人,史二人; 胄曹,府二人,史三人。
tài zǐ zuǒ yòu nèi lǜ fǔ
△太子左右內率府
lǜ gè yī rén, fù lǜ gè yī rén. zhǎng qiān niú gòng fèng zhī shì. huáng tài zǐ zuò rì, lǐng qiān niú shēng diàn. shè yú shè gōng, zé qiān niú fèng gōng shǐ lì dōng jiē, xī miàn lǜ fèng gōng, fù lǜ fèng shǐ jué shí. běi miàn zhāng gōng, zuǒ zhí fù, yòu zhí xiāo yǐ jìn, fù lǜ yǐ gōng fú jīn ér jìn, gè tuì lì yú wèi. jì shè, zuǒ nèi lǜ qǐ qí zhōng fǒu. zhǎng shǐ gè yī rén, lù shì cān jūn shì gè yī rén, zhèng jiǔ pǐn shàng bīng cáo cān jūn shì gè yī rén, zhèng jiǔ pǐn xià, jiān lǐng cāng cáo. zhòu cáo cān jūn shì gè yī rén, zhèng jiǔ pǐn xià qiān niú gè sì shí sì rén, cóng qī pǐn shàng. táng zhì bīng cáo, gǎi sī shǐ zuǒ yòu fù yuē qiān niú bèi shēn, zhǔ shè zuǒ yòu fù yuē bèi shēn zuǒ yòu, gōng jiàn bèi shēn qù gōng jiàn zhī míng. lóng shuò èr nián, gǎi qiān niú bèi shēn yuē fèng yù. kāi yuán zhōng, qiān niú bèi shēn bèi shēn zuǒ yòu, bìng wèi qiān niú. yǒu bèi shēn èr shí bā rén, zhǔ zhàng sì shí rén, lù shì yī rén, shǐ èr rén. bīng cáo, fǔ yī rén, shǐ èr rén. zhòu cáo, fǔ yī rén, shǐ yī rén.
率各一人,副率各一人。掌千牛供奉之事。皇太子坐日,領千牛升殿。射於射 宮,則千牛奉弓矢立東階,西面;率奉弓,副率奉矢、決拾。北面張弓,左執付, 右執蕭以進,副率以弓拂巾而進,各退立於位。既射,左內率啟其中否。長史各一 人,錄事參軍事各一人,正九品上;兵曹參軍事各一人,正九品下,兼領倉曹。胄 曹參軍事各一人,正九品下;千牛各四十四人,從七品上。唐置兵曹,改司使左右 復曰千牛備身,主射左右復曰備身左右,弓箭備身去弓箭之名。龍朔二年,改千牛 備身曰奉裕。開元中,千牛備身、備身左右,並為千牛。有備身二十八人,主仗四 十人,錄事一人,史二人。兵曹,府一人,史二人。胄曹,府一人,史一人。
bǎi guān sì xià
百官四下
wáng fǔ guān
○王府官
fù yī rén, cóng sān pǐn. zhǎng fǔ zhèng guò shī. zī yì cān jūn shì yī rén, zhèng wǔ pǐn shàng. zhǎng xū móu yì shì. yǒu yī rén, cóng wǔ pǐn xià. zhǎng shì yóu chù, guī fěng dào yì. shì dú, wú dìng yuán. wén xué yī rén, cóng liù pǐn shàng. zhǎng xiào diǎn jí, shì cóng wén zhāng. dōng xī gé jì jiǔ gè yī rén, cóng qī pǐn shàng. zhǎng lǐ xián liáng dǎo bīn kè. zì jì jiǔ yǐ xià wèi wáng guān. wǔ dé zhōng, zhì shī yī rén cháng shì èr rén shì láng sì rén, jiē zhǎng biǎo qǐ shū shū, zàn xiāng lǐ yí shè rén sì rén, zhǎng tōng chuán yǐn nà yè zhě èr rén shè rén èr rén zī yì cān jūn shì yǒu, jiē zhèng wǔ pǐn xià wén xué jì jiǔ, jiē zhèng liù pǐn xià. gāo zōng zhōng zōng shí, xiāng wáng fǔ zhǎng shǐ yǐ zǎi xiàng jiān zhī, wèi yōng wèi wáng fǔ yǐ shàng shū jiān zhī, xú hán èr wáng wèi cì shǐ, fǔ guān tóng wài guān, zī wàng yù xià. yǒng chún yǐ qián, wáng wèi chū gé zé bù kāi fǔ. tiān shòu èr nián, zhì huáng sūn fǔ guān. xuán zōng zhū zi duō bù chū gé, wáng guān yì qīng ér yuán yì jiǎn yǐ. jǐng yún èr nián, gǎi shī yuē fù, kāi yuán èr nián fèi, xún fù zhì, fèi cháng shì shì láng yè zhě shè rén. kāi chéng yuán nián, gǎi zhū wáng shì dú yuē fèng zhū wáng jiǎng dú, dà zhōng chū fù jiù.
傅一人,從三品。掌輔正過失。諮議參軍事一人,正五品上。掌訏謀議事。友 一人,從五品下。掌侍游處,規諷道義。侍讀,無定員。文學一人,從六品上。掌 校典籍,侍從文章。東、西閤祭酒各一人,從七品上。掌禮賢良、導賓客。自祭酒 以下為王官。武德中,置師一人、常侍二人、侍郎四人,皆掌表啟書疏,贊相禮儀; 舍人四人,掌通傳引納;謁者二人、舍人二人、諮議參軍事、友,皆正五品下;文 學、祭酒,皆正六品下。高宗、中宗時,相王府長史以宰相兼之,魏、雍、衛王府 以尚書兼之,徐、韓二王為刺史,府官同外官,資望愈下。永淳以前,王未出閤則 不開府。天授二年,置皇孫府官。玄宗諸子多不出閤,王官益輕而員亦減矣。景雲 二年,改師曰傅,開元二年廢,尋復置,廢常侍、侍郎、謁者、舍人。開成元年, 改諸王侍讀曰奉諸王講讀,大中初復舊。
zhǎng shǐ yī rén, cóng sì pǐn shàng sī mǎ yī rén, cóng sì pǐn xià. jiē zhǎng tǒng fǔ liáo jì gāng zhí wù. yuàn yī rén, zhǎng tōng pàn gōng cáo cāng cáo hù cáo shì, shǔ yī rén, jiē zhèng liù pǐn shàng, zhǎng tōng pàn bīng cáo qí cáo fǎ cáo shì cáo shì. zhǔ bù yī rén, zhǎng fù shěng shū jiào, jì shì cān jūn shì èr rén, zhǎng biǎo qǐ shū shū, lù shì cān jūn shì yī rén, jiē cóng liù pǐn shàng, zhǎng fù shì jù jī, shěng shǔ chāo mù. lù shì yī rén, cóng jiǔ pǐn xià. gōng cáo cān jūn shì zhǎng wén guān bù shū kǎo kè chén shè, cāng cáo cān jūn shì zhǎng lù bǐng chú shàn chū nèi shì yì tián yú chú gǎo, hù cáo cān jūn shì zhǎng fēng hù tóng pú yì liè guò suǒ, bīng cáo cān jūn shì zhǎng wǔ guān bù shū kǎo kè yí wèi jiǎ shǐ, qí cáo cān jūn shì zhǎng jiù mù qí chéng wén wù qì xiè, fǎ cáo cān jūn shì zhǎng àn xùn jué xíng, shì cáo cān jūn shì zhǎng tǔ gōng gōng xiè, zì gōng cáo yǐ xià gè yī rén, zhèng qī pǐn shàng. cān jūn shì èr rén, zhèng bā pǐn xià xíng cān jūn shì sì rén, cóng bā pǐn shàng. jiē zhǎng chū shǐ zá jiǎn xiào. diǎn qiān èr rén, cóng bā pǐn xià, zhǎng xuān chuán shū jiào. wǔ dé zhōng, gǎi gōng cáo yǐ xià shū zuǒ fǎ cáo xíng shū zuǒ tǔ cáo zuǒ jiē yuē cān jūn shì, zhǎng jiān xíng shū zuǒ yuē xíng cān jūn, fèi chéng jú cān jūn shì. yòu yǒu kǎi cáo cān jūn shì èr rén, zhǎng yí wèi bīng zhàng tián cáo cān jūn shì yī rén, zhǎng gōng xiè zhí tián yì liè shuǐ cáo cān jūn shì èr rén, zhǎng zhōu chuán yú bǔ chú cǎo. jiē zhèng qī pǐn xià. jiā lì èr rén, bǎi sī wèn shì yè zhě yī rén, zhèng qī pǐn xià. sī gé yī rén, zhèng jiǔ pǐn xià. zhēn guān zhōng, fèi kǎi cáo tián cáo shuǐ cáo. wǔ hòu shí, jiā lì yǐ xià jiē fèi. zhǔ bù jì shì yǒu shǐ èr rén lù shì gōng cáo cāng cáo bīng cáo qí cáo fǎ cáo shì cáo, gè fǔ yī rén shǐ èr rén hù cáo fǔ shǐ gè èr rén. zì diǎn qiān yǐ shàng wèi fǔ guān, jùn wáng sì wáng bù zhì zhǎng shǐ.
長史一人,從四品上;司馬一人,從四品下。皆掌統府僚、紀綱職務。掾一人, 掌通判功曹、倉曹、戶曹事,屬一人,皆正六品上,掌通判兵曹、騎曹、法曹、士 曹事。主簿一人,掌覆省書教,記室參軍事二人,掌表啟書疏,錄事參軍事一人, 皆從六品上,掌付事、句稽,省署鈔目。錄事一人,從九品下。功曹參軍事掌文官 簿書、考課、陳設,倉曹參軍事掌祿稟、廚膳、出內、市易、畋漁、芻藁,戶曹參 軍事掌封戶、僮僕、弋獵、過所,兵曹參軍事掌武官簿書、考課、儀衛、假使,騎 曹參軍事掌廄牧、騎乘、文物、器械,法曹參軍事掌按訊、決刑,士曹參軍事掌土 功、公廨,自功曹以下各一人,正七品上。參軍事二人,正八品下;行參軍事四人, 從八品上。皆掌出使雜檢校。典簽二人,從八品下,掌宣傳書教。武德中,改功曹 以下書佐、法曹行書佐、土曹佐皆曰參軍事,長兼行書佐曰行參軍,廢城局參軍事。 又有鎧曹參軍事二人,掌儀衛兵仗;田曹參軍事一人,掌公廨、職田、弋獵;水曹 參軍事二人,掌舟船、漁捕、芻草。皆正七品下。家吏二人,百司問事謁者一人, 正七品下。司閤一人,正九品下。貞觀中,廢鎧曹、田曹、水曹。武后時,家吏以 下皆廢。主簿、記室有史二人;錄事、功曹、倉曹、兵曹、騎曹、法曹、士曹,各 府一人、史二人;戶曹府、史各二人。自典簽以上為府官,郡王、嗣王不置長史。
qīn shì fǔ
○親事府
diǎn jūn èr rén, zhèng wǔ pǐn shàng fù diǎn jūn èr rén, cóng wǔ pǐn shàng. jiē zhǎng xiào wèi yǐ xià shǒu wèi péi cóng, jiān zhī ān mǎ. xiào wèi wǔ rén, cóng liù pǐn shàng lǚ shuài, cóng qī pǐn xià duì zhèng, cóng bā pǐn xià, duì fù, cóng jiǔ pǐn xià. jiē zhǎng lǐng qīn shì zhàng nèi péi cóng. zì lǚ shuài yǐ xià, shì qīn shì duō shǎo nǎi zhì.
典軍二人,正五品上;副典軍二人,從五品上。皆掌校尉以下守衛、陪從,兼 知鞍馬。校尉五人,從六品上;旅帥,從七品下;隊正,從八品下,隊副,從九品 下。皆掌領親事、帳內陪從。自旅帥以下,視親事多少乃置。
zhàng nèi fǔ
○帳內府
diǎn jūn èr rén, zhèng wǔ pǐn shàng fù diǎn jūn èr rén, cóng wǔ pǐn shàng. zì xiào wèi yǐ xià, yuán pǐn rú qīn shì fǔ. chū, diǎn jūn yǐ wǔ guān jí liú wài wèi zhī, lǐng zhí zhàng zhàng nèi děng. qín wáng qí wáng fǔ zhì zuǒ yòu liù hù jūn fǔ zuǒ yòu qīn jūn fǔ zuǒ yòu zhàng nèi fǔ. zuǒ yī yòu yī hù jūn fǔ, hù jūn gè yī rén, fù hù jūn gè èr rén, zhǎng shǐ lù shì cān jūn shì, cāng cáo bīng cáo kǎi cáo cān jūn shì, gè yī rén, tǒng jūn gè wǔ rén, bié jiāng gè yī rén. zuǒ èr yòu èr hù jūn fǔ, zuǒ sān yòu sān hù jūn fǔ, jiǎn tǒng jūn sān rén, bié jiāng liù rén. zuǒ yòu qīn jūn fǔ, tǒng jūn gè yī rén, zhǎng shǐ gè yī rén, lù shì cān jūn shì, bīng cáo kǎi cáo cān jūn shì, zuǒ bié jiāng, yòu bié jiāng, gè yī rén. zhàng nèi fǔ zhí yuán yǔ hù jūn fǔ tóng. yòu yǒu kù zhí, lì qīn shì fǔ qū xì zhí, lì zhàng nèi fǔ. xuǎn cái yǒng wèi zhī. zhēn guān zhōng, kù zhí yǐ xià jiē fèi. qīn shì fǔ yǒu fǔ yī rén, shǐ èr rén zhí zhàng qīn shì shí liù rén, zhí gōng zhàng zhí chéng qīn shì shí liù rén, zhǎng gōng qí chéng qīn shì sān bǎi sān shí rén. zhàng nèi fǔ yǒu fǔ yī rén, shǐ yī rén, zhàng nèi liù bǎi liù shí qī rén.
典軍二人,正五品上;副典軍二人,從五品上。自校尉以下,員、品如親事府。 初,典軍以武官及流外為之,領執仗、帳內等。秦王、齊王府置左右六護軍府、左 右親軍府、左右帳內府。左一、右一護軍府,護軍各一人,副護軍各二人,長史、 錄事參軍事,倉曹、兵曹、鎧曹參軍事,各一人,統軍各五人,別將各一人。左二、 右二護軍府,左三、右三護軍府,減統軍三人,別將六人。左右親軍府,統軍各一 人,長史各一人,錄事參軍事,兵曹、鎧曹參軍事,左別將,右別將,各一人。帳 內府職員與護軍府同。又有庫直,隸親事府;驅咥直,隸帳內府。選材勇為之。貞 觀中,庫直以下皆廢。親事府有府一人,史二人;執仗親事十六人,執弓仗;執乘 親事十六人,掌供騎乘;親事三百三十人。帳內府有府一人,史一人,帳內六百六 十七人。
qīn wáng guó
○親王國
lìng yī rén, cóng qī pǐn xià dà nóng yī rén, cóng bā pǐn xià. zhǎng pàn guó sī. wèi yī rén, zhèng jiǔ pǐn xià chéng yī rén, cóng jiǔ pǐn xià. xué guān zhǎng chéng gè yī rén, zhǎng jiào shòu nèi rén shí guān zhǎng chéng gè yī rén, zhǎng yíng shàn shí jiù mù zhǎng chéng gè èr rén, zhǎng xù mù diǎn fǔ zhǎng chéng gè èr rén, zhǎng fǔ nèi zá shì. zhǎng jiē zhèng jiǔ pǐn xià, chéng jiē cóng jiǔ pǐn xià. yǒu diǎn wèi bā rén, zhǎng shǒu wèi péi cóng. shè rén sì rén, lù shì yī rén, fǔ sì rén, shǐ bā rén.
令一人,從七品下;大農一人,從八品下。掌判國司。尉一人,正九品下;丞 一人,從九品下。學官長、丞各一人,掌教授內人;食官長、丞各一人,掌營膳食; 廄牧長、丞各二人,掌畜牧;典府長、丞各二人,掌府內雜事。長皆正九品下,丞 皆從九品下。有典衛八人,掌守衛、陪從。舍人四人,錄事一人,府四人,史八人。
gōng zhǔ yì sī
○公主邑司
lìng yī rén, cóng qī pǐn xià chéng yī rén, cóng bā pǐn xià. zhǎng gōng zhǔ cái huò bǐng jī tián yuán. zhǔ bù yī rén, zhèng jiǔ pǐn xià lù shì yī rén, cóng jiǔ pǐn xià. dū fēng zū zhǔ jiā cái huò chū rù. yǒu shǐ bā rén, yè zhě èr rén, shè rén èr rén, jiā shǐ èr rén.
令一人,從七品下;丞一人,從八品下。掌公主財貨、稟積、田園。主簿一人, 正九品下;錄事一人,從九品下。督封租、主家財貨出入。有史八人,謁者二人, 舍人二人,家史二人。
wài guān
○外官
tiān xià bīng mǎ yuán shuài fù yuán shuài, dōu tǒng fù dōu tǒng, xíng jūn zhǎng shǐ, xíng jūn sī mǎ xíng jūn zuǒ sī mǎ xíng jūn yòu sī mǎ, pàn guān, zhǎng shū jì, xíng jūn cān móu, qián jūn bīng mǎ shǐ zhōng jūn bīng mǎ shǐ hòu jūn bīng mǎ shǐ, zhōng jūn dōu yú hòu, gè yī rén. yuán shuài dōu tǒng zhāo tǎo shǐ, zhǎng zhēng fá, bīng bà zé shěng. dōu tǒng zǒng zhū dào bīng mǎ, bù cì jīng jié. gāo zǔ qǐ bīng, zhì zuǒ yòu lǐng jūn dà dū dū, gè zǒng sān jūn. jí dìng jīng shī, zhì zuǒ yòu yuán shuài tài yuán dào héng jūn yuán shuài xī tǎo yuán shuài, jiē qīn wáng lǐng zhī. tiān bǎo mò, zhì tiān xià bīng mǎ yuán shuài, dōu tǒng shuò fāng hé dōng hé běi píng lú jié dù shǐ. zhāo tǎo dōu tǒng zhī míng shǐ yú cǐ. dà lì bā nián, bà tiān xià bīng mǎ yuán shuài. jiàn zhōng sì nián, yǐ lǐ xī liè fǎn, zhì zhū jūn xíng yíng bīng mǎ dōu yuán shuài xìng yuán yuán nián, zhì fù dōu tǒng. huì chāng zhōng, zhì líng xià liù dào yuán shuài. huáng cháo zhī nán, zhì zhū dào héng yíng dōu dōu tǒng. tiān fù sān nián, zhì zhū dào bīng mǎ yuán shuài, xún fù gǎi yuē tiān xià bīng mǎ yuán shuài.
天下兵馬元帥、副元帥,都統、副都統,行軍長史,行軍司馬、行軍左司馬、 行軍右司馬,判官,掌書記,行軍參謀,前軍兵馬使、中軍兵馬使、後軍兵馬使, 中軍都虞候,各一人。元帥、都統、招討使,掌征伐,兵罷則省。都統總諸道兵馬, 不賜旌節。高祖起兵,置左右領軍大都督,各總三軍。及定京師,置左右元帥、太 原道行軍元帥、西討元帥,皆親王領之。天寶末,置天下兵馬元帥,都統朔方、河 東、河北、平盧節度使。招討、都統之名始於此。大曆八年,罷天下兵馬元帥。建 中四年,以李希烈反,置諸軍行營兵馬都元帥;興元元年,置副都統。會昌中,置 靈、夏六道元帥。黃巢之難,置諸道行營都都統。天復三年,置諸道兵馬元帥,尋 復改曰天下兵馬元帥。
xíng jūn sī mǎ, zhǎng bì róng zhèng. jū zé xí sōu shòu, yǒu yì zé shēn zhàn shǒu zhī fǎ, qì xiè liáng bèi jūn jí cì yǔ jiē zhuān yān. wǔ dé yuán nián, gǎi zàn zhì yuē zhì zhōng. tài zōng jí wèi, yuē sī mǎ, xià zhōu yì zhì yān. xiǎn qìng èr nián, zhì luò zhōu sī mǎ. wǔ hòu dà zú yuán nián, dōng dōu běi dōu, yōng jīng yáng yì zhōu, zhì zuǒ yòu sī mǎ. shén lóng èr nián shěng. tài jí yuán nián, yōng luò sì dà dū dū fǔ zēng sī mǎ yī rén, yì fēn zuǒ yòu.
行軍司馬,掌弼戎政。居則習搜狩,有役則申戰守之法,器械、糧備、軍籍、 賜予皆專焉。武德元年,改贊治曰治中。太宗即位,曰司馬,下州亦置焉。顯慶二 年,置洛州司馬。武后大足元年,東都、北都,雍、荊、揚、益州,置左右司馬。 神龍二年省。太極元年,雍、洛四大都督府增司馬一人,亦分左右。
zhǎng shū jì, zhǎng cháo jìn pìn wèn wèi jiàn jì sì qí zhù zhī wén yǔ hào lìng shēng chù zhī shì. xíng jūn cān móu, guān yù jūn zhōng jī mì. jǐng lóng yuán nián, zhì zhǎng shū jì. kāi yuán shí èr nián, bà xíng jūn cān móu, xún fù zhì.
掌書記,掌朝覲、聘問、慰薦、祭祀、祈祝之文與號令升絀之事。行軍參謀, 關豫軍中機密。景龍元年,置掌書記。開元十二年,罷行軍參謀,尋復置。
jié dù shǐ fù dà shǐ zhī jié dù shì xíng jūn sī mǎ fù shǐ pàn guān zhī shǐ zhǎng shū jì tuī guān xún guān yá tuī gè yī rén, tóng jié dù fù shǐ shí rén, guǎn yì xún guān sì rén, fǔ yuàn fǎ zhí guān yào jí zhú yào qīn shì gè yī rén, suí jūn sì rén. jié dù shǐ fēng jùn wáng, zé yǒu zòu jì yī rén jiān guān chá shǐ, yòu yǒu pàn guān zhī shǐ tuī guān xún guān yá tuī gè yī rén yòu jiān ān fǔ shǐ, zé yǒu fù shǐ pàn guān gè yī rén jiān zhī dù yíng tián zhāo tǎo jīng lüè shǐ, zé yǒu fù shǐ pàn guān gè yī rén zhī dù shǐ fù yǒu qiǎn yùn pàn guān xún guān gè yī rén.
節度使、副大使知節度事、行軍司馬、副使、判官、支使、掌書記、推官、巡 官、衙推各一人,同節度副使十人,館驛巡官四人,府院法直官、要籍、逐要親事 各一人,隨軍四人。節度使封郡王,則有奏記一人;兼觀察使,又有判官、支使、 推官、巡官、衙推各一人;又兼安撫使,則有副使、判官各一人;兼支度、營田、 招討、經略使,則有副使、判官各一人;支度使復有遣運判官、巡官各一人。
jié dù shǐ zhǎng zǒng jūn lǚ, zhuān zhū shā. chū shòu, jù tǎng mǒ bīng zhàng yì bīng bù cí jiàn, guān chá shǐ yì rú zhī. cí rì, cì shuāng jīng shuāng jié. xíng zé jiàn jié shù liù dào, zhōng guān zǔ sòng, cì yī yì zhé shàng wén. rù jìng, zhōu xiàn zhú jié lóu, yíng yǐ gǔ jiǎo, yá zhàng jū qián, jīng chuáng jū zhōng, dà jiāng míng kē, jīn zhēng gǔ jiǎo jū hòu, zhōu xiàn jī yìn yíng yú dào zuǒ. shì shì zhī rì, shè lǐ àn, gāo chǐ yǒu èr cùn, fāng bā chǐ. pàn sān àn: jié dù shǐ pàn zǎi xiàng, guān chá shǐ pàn jié dù shǐ, tuán liàn shǐ pàn guān chá shǐ. sān rì xǐ yìn, shì qí wán quē. suì yǐ bā yuè kǎo qí zhì fǒu xiāo bīng wèi shàng kǎo, zú shí wèi zhōng kǎo, biān gōng wèi xià kǎo guān chá shǐ yǐ fēng rěn wèi shàng kǎo, shěng xíng wèi zhōng kǎo, bàn shuì wèi xià kǎo tuán liàn shǐ yǐ ān mín wèi shàng kǎo, chéng jiān wèi zhōng kǎo, dé qíng wèi xià kǎo fáng yù shǐ yǐ wú yú wèi shàng kǎo, qīng kǔ wèi zhōng kǎo, zhèng chéng wèi xià kǎo jīng lüè shǐ yǐ jì dù wèi shàng kǎo, jí shì wèi zhōng kǎo, xiū zào wèi xià kǎo. bà zhì zé jiāo tīng, yǐ jié dù shǐ yìn zì suí, liú guān chá shǐ yíng tián děng yìn, yǐ láng guān zhǔ zhī. suǒ jié lóu jié táng, yǐ jié yuàn shǐ zhǔ zhī, jì diàn yǐ shí. rù cháo wèi jiàn, bù rù sī dì. jīng zhào hé nán mù, dà dū dū, dà dū hù, jiē qīn wáng yáo lǐng. liǎng fǔ zhī zhèng, yǐ yǐn zhǔ zhī dà dū dū fǔ zhī zhèng, yǐ zhǎng shǐ zhǔ zhī dà dū hù fǔ zhī zhèng, yǐ fù dà dū hù zhǔ zhī, fù dà dū hù zé jiān wáng fǔ zhǎng shǐ. qí hòu yǒu chí jié wèi jié dù fù dà shǐ zhī jié dù shì zhě, zhèng jié dù yě. zhū wáng bài jié dù dà shǐ zhě, jiē liú jīng shī.
節度使掌總軍旅,顓誅殺。初授,具帑抹兵仗詣兵部辭見,觀察使亦如之。辭 日,賜雙旌雙節。行則建節、樹六纛,中官祖送,次一驛輒上聞。入境,州縣築節 樓,迎以鼓角,衙仗居前,旌幢居中,大將鳴珂,金鉦鼓角居後,州縣齎印迎於道 左。視事之日,設禮案,高尺有二寸,方八尺。判三案:節度使判宰相,觀察使判 節度使,團練使判觀察使。三日洗印,視其刓缺。歲以八月考其治否;銷兵為上考, 足食為中考,邊功為下考;觀察使以豐稔為上考,省刑為中考,辦稅為下考;團練 使以安民為上考,懲奸為中考,得情為下考;防禦使以無虞為上考,清苦為中考, 政成為下考;經略使以計度為上考,集事為中考,脩造為下考。罷秩則交廳,以節 度使印自隨,留觀察使、營田等印,以郎官主之。鎖節樓、節堂,以節院使主之, 祭奠以時。入朝未見,不入私第。京兆、河南牧,大都督,大都護,皆親王遙領。 兩府之政,以尹主之;大都督府之政,以長史主之;大都護府之政,以副大都護主 之,副大都護則兼王府長史。其後有持節為節度、副大使知節度事者,正節度也。 諸王拜節度大使者,皆留京師。
guān chá shǐ fù shǐ zhī shǐ pàn guān zhǎng shū jì tuī guān xún guān yá tuī suí jūn yào jí jìn zòu guān, gè yī rén.
觀察使、副使、支使、判官、掌書記、推官、巡官、衙推、隨軍、要籍、進奏 官,各一人。
tuán liàn shǐ fù shǐ pàn guān tuī guān xún guān yá tuī, gè yī rén.
團練使、副使、判官、推官、巡官、衙推,各一人。
fáng yù shǐ fù shǐ pàn guān tuī guān xún guān, gè yī rén.
防禦使、副使、判官、推官、巡官,各一人。
guān chá chù zhì shǐ, zhǎng chá suǒ bù shàn è, jǔ dà gāng. fán zòu qǐng, jiē shǔ yú zhōu. zhēn guān chū, qiǎn dà shǐ shí sān rén xún shěng tiān xià zhū zhōu, shuǐ hàn zé qiǎn shǐ, yǒu xún chá ān fǔ cún fǔ zhī míng. shén lóng èr nián, yǐ wǔ pǐn yǐ shàng èr shí rén wèi shí dào xún chá shǐ, àn jǔ zhōu xiàn, zài zhōu ér dài. jǐng yún èr nián, zhì dū du èr shí sì rén, chá cì shǐ yǐ xià shàn è, zhì sī jǔ cóng shì èr rén, zhì bǐ shì yù shǐ. yáng yì bìng jīng sì zhōu wèi dà dū dū, biàn yǎn wèi jì pú mián qín hóng rùn yuè shí zhōu wèi zhōng dū du, jiē zhèng sān pǐn qí fū jīng xiāng ān tán suì tōng liáng kuí shí zhōu wèi xià dū dū, cóng sān pǐn. dāng shí yǐ wèi quán zhòng nán zhì, bà zhī, wéi sì dà dū dū fǔ rú gù. zhì shí dào àn chá shǐ, dào gè yī rén. kāi yuán èr nián, yuē shí dào àn chá cǎi fǎng chù zhì shǐ, zhì sì nián bà, bā nián fù zhì shí dào àn chá shǐ, qiū dōng xún shì zhōu xiàn, shí nián yòu bà. shí qī nián fù zhì shí dào jīng dōu liǎng jī àn chá shǐ, èr shí nián yuē cǎi fǎng chù zhì shǐ, fēn shí wǔ dào, tiān bǎo mò, yòu jiān chù zhì shǐ, qián yuán yuán nián, gǎi yuē guān chá chù zhì shǐ.
觀察處置使,掌察所部善惡,舉大綱。凡奏請,皆屬於州。貞觀初,遣大使十 三人巡省天下諸州,水旱則遣使,有巡察、安撫、存撫之名。神龍二年,以五品以 上二十人為十道巡察使,按舉州縣,再周而代。景雲二年,置都督二十四人,察刺 史以下善惡,置司舉從事二人,秩比侍御史。揚、益、並、荊四州為大都督,汴、 兗、魏、冀、蒲、綿、秦、洪、潤、越十州為中都督,皆正三品;齊、鄜、涇、襄、 安、潭、遂、通、梁、夔十州為下都督,從三品。當時以為權重難制,罷之,唯四 大都督府如故。置十道按察使,道各一人。開元二年,曰十道按察採訪處置使,至 四年罷,八年復置十道按察使,秋、冬巡視州縣,十年又罷。十七年復置十道、京 都、兩畿按察使,二十年曰採訪處置使,分十五道,天寶末,又兼黜陟使,乾元元 年,改曰觀察處置使。
xī dōu dōng dōu běi dōu mù gè yī rén, cóng èr pǐn xī dōu dōng dōu běi dōu fèng xiáng chéng dū hé zhōng jiāng líng xìng yuán xìng dé fǔ yǐn gè yī rén, cóng sān pǐn: zhǎng xuān dé huà, suì xún shǔ xiàn, guān fēng sú lù qiú xù guān guǎ. qīn wáng diǎn zhōu, zé suì yǐ shàng zuǒ xún xiàn. wǔ dé yuán nián, yōng zhōu zhì mù yī rén, yǐ qīn wáng wèi zhī, rán cháng yǐ bié jià lǐng zhōu shì. yǒng huī zhōng, gǎi yǐn yuē zhǎng shǐ. chū, tài zōng fá gāo lì, zhì jīng chéng liú shǒu, qí hòu chē jià bù zài jīng dū, zé zhì liú shǒu, yǐ yòu jīn wú dà jiāng jūn wèi fù liú shǒu kāi yuán yuán nián, gǎi jīng zhào hé nán fǔ zhǎng shǐ fù wèi yǐn, tōng pàn fǔ wù, mù quē zé xíng qí shì shí yī nián, tài yuán fǔ yì zhì yǐn jí shǎo yǐn, yǐ yǐn wèi liú shǒu, shǎo yǐn wèi fù liú shǒu: wèi zhī sān dū liú shǒu. sān dū dà dū dū fǔ yǒu diǎn yù shí bā rén, wèn shì shí èr rén, bái zhí èr shí sì rén diǎn yù yǐ fáng shǒu qiú xì, wèn shì yǐ xíng fá. zhōng fǔ shàng zhōu, diǎn yù shí sì rén, wèn shì bā rén, bái zhí èr shí rén xià fǔ zhōng zhōu, diǎn yù shí èr rén, wèn shì liù rén, bái zhí shí liù rén xià zhōu, diǎn yù bā rén, wèn shì sì rén, bái zhí shí liù rén. zì sān dū yǐ xià, jiē yǒu zhí dāo shí wǔ rén.
西都、東都、北都牧各一人,從二品;西都、東都、北都、鳳翔、成都、河中、 江陵、興元、興德府尹各一人,從三品:掌宣德化,歲巡屬縣,觀風俗、錄囚、恤 鰥寡。親王典州,則歲以上佐巡縣。武德元年,雍州置牧一人,以親王為之,然常 以別駕領州事。永徽中,改尹曰長史。初,太宗伐高麗,置京城留守,其後車駕不 在京都,則置留守,以右金吾大將軍為副留守;開元元年,改京兆、河南府長史復 為尹,通判府務,牧缺則行其事;十一年,太原府亦置尹及少尹,以尹為留守,少 尹為副留守:謂之三都留守。三都大都督府有典獄十八人,問事十二人,白直二十 四人;典獄以防守囚系,問事以行罰。中府、上州,典獄十四人,問事八人,白直 二十人;下府、中州,典獄十二人,問事六人,白直十六人;下州,典獄八人,問 事四人,白直十六人。自三都以下,皆有執刀十五人。
shǎo yǐn èr rén, cóng sì pǐn xià. zhǎng èr fǔ zhōu zhī shì, suì zhōng zé gēng cì rù jì.
少尹二人,從四品下。掌貳府州之事,歲終則更次入計。
sī lù cān jūn shì èr rén, zhèng qī pǐn shàng. lù shì sì rén, cóng jiǔ pǐn shàng. gōng cáo cāng cáo hù cáo tián cáo bīng cáo fǎ cáo shì cáo cān jūn shì gè èr rén, jiē zhèng qī pǐn xià. cān jūn shì liù rén, zhèng bā pǐn xià. liù fǔ lù shì cān jūn shì yǐ xià jiǎn yī rén. lù shì cān jūn shì, zhǎng zhèng wéi shī, lì fú yìn. wǔ dé chū, gǎi zhōu zhǔ bù yuē lù shì cān jūn shì, kāi yuán yuán nián, gǎi yuē sī lù. yǒu shǐ shí rén. dà dū dū fǔ yǒu shǐ sì rén, zhōng fǔ yǒu shǐ sān rén, xià fǔ dōu hù fǔ shàng zhōu zhōng zhōu xià zhōu gè yǒu shǐ èr rén.
司錄參軍事二人,正七品上。錄事四人,從九品上。功曹、倉曹、戶曹、田曹、 兵曹、法曹、士曹參軍事各二人,皆正七品下。參軍事六人,正八品下。六府錄事 參軍事以下減一人。錄事參軍事,掌正違失,蒞符印。武德初,改州主簿曰錄事參 軍事,開元元年,改曰司錄。有史十人。大都督府有史四人,中府有史三人,下府、 都護府、上州、中州、下州各有史二人。
gōng cáo sī gōng cān jūn shì, zhǎng kǎo kè jiǎ shǐ jì sì lǐ lè xué xiào biǎo shū shū qǐ lù shí xiáng yì yī yào bǔ shì chén shè sàng zàng. wǔ dé chū, sī gōng sī cāng sī hù sī bīng sī fǎ sī shì shū zuǒ jiē wèi sī gōng děng cān jūn shì, yǒu fǔ sì rén shǐ shí rén. dà dū dū fǔ yǒu fǔ sān rén shǐ liù rén zhōng fǔ yǒu fǔ èr rén shǐ sān rén xià fǔ yǒu fǔ yī rén shǐ sān rén. dà dū hù fǔ yǒu fǔ yī rén shǐ èr rén. shàng fǔ yǒu fǔ shǐ gè èr rén. shàng zhōu yǒu zuǒ èr rén shǐ wǔ rén zhōng zhōu jiǎn shǐ èr rén.
功曹司功參軍事,掌考課、假使、祭祀、禮樂、學校、表疏、書啟、祿食、祥 異、醫藥、卜筮、陳設、喪葬。武德初,司功、司倉、司戶、司兵、司法、司士書 佐皆為司功等參軍事,有府四人、史十人。大都督府有府三人、史六人;中府有府 二人、史三人;下府有府一人、史三人。大都護府有府一人、史二人。上府有府、 史各二人。上州有佐二人、史五人;中州減史二人。
cāng cáo sī cāng cān jūn shì, zhǎng zū diào gōng xiè páo chú cāng kù shì sì. yǒu fǔ wǔ rén, shǐ shí sān rén. dà dū dū fǔ yǒu fǔ sì rén, shǐ liù rén. zhōng fǔ xià fǔ gè yǒu fǔ sān rén, shǐ wǔ rén. dōu hù fǔ yǒu fǔ shǐ gè èr rén. shàng zhōu yǒu zuǒ èr rén, shǐ wǔ rén zhōng zhōu xià zhōu jiǎn shǐ èr rén.
倉曹司倉參軍事,掌租調、公廨、庖廚、倉庫、市肆。有府五人,史十三人。 大都督府有府四人,史六人。中府、下府各有府三人,史五人。都護府有府、史各 二人。上州有佐二人,史五人;中州、下州減史二人。
hù cáo sī hù cān jūn shì, zhǎng hù jí jì zhàng dào lù guò suǒ juān fú zá yáo bū fù liáng jiàn chú gǎo nì lǚ hūn yīn tián sòng jīng bié xiào tì. yǒu fǔ bā rén, shǐ shí liù rén, zhàng shǐ èr rén, zhī jí, àn zhàng mù zhuō qián. dà dū dū fǔ yǒu fǔ sì rén, shǐ qī rén, zhàng shǐ èr rén zhōng fǔ yǒu fǔ sān rén, shǐ wǔ rén, zhàng shǐ yī rén xià fǔ yǒu fǔ èr rén, shǐ wǔ rén, zhàng shǐ yī rén. shàng zhōu yǒu zuǒ sì rén, shǐ liù rén, zhàng shǐ yī rén zhōng zhōu yǒu zuǒ sān rén, shǐ wǔ rén, zhàng shǐ yī rén xià zhōu yǒu zuǒ èr rén, shǐ sì rén, zhàng shǐ yī rén. dōu hù fǔ yǒu fǔ shǐ gè èr rén, zhàng shǐ yī rén.
戶曹司戶參軍事,掌戶籍、計帳、道路、過所、蠲符、雜徭、逋負、良賤、芻 藁、逆旅、婚姻、田訟、旌別孝悌。有府八人,史十六人,帳史二人,知籍,按帳 目捉錢。大都督府有府四人,史七人,帳史二人;中府有府三人,史五人,帳史一 人;下府有府二人,史五人,帳史一人。上州有佐四人,史六人,帳史一人;中州 有佐三人,史五人,帳史一人;下州有佐二人,史四人,帳史一人。都護府有府、 史各二人,帳史一人。
tián cáo sī tián cān jūn shì, zhǎng yuán zhái kǒu fēn yǒng yè jí yìn tián. jǐng lóng sān nián, chū zhì sī tián cān jūn shì, táng lóng yuán nián shěng, shàng yuán èr nián fù zhì. yǒu fǔ sì rén, shǐ shí rén. dà dū dū fǔ yǒu fǔ èr rén, shǐ liù rén zhōng fǔ yǒu fǔ shǐ gè èr rén xià fǔ yǒu fǔ yī rén, shǐ èr rén. shàng zhōu yǒu zuǒ èr rén, shǐ wǔ rén zhōng zhōu xià zhōu jiǎn shǐ èr rén.
田曹司田參軍事,掌園宅、口分、永業及廕田。景龍三年,初置司田參軍事, 唐隆元年省,上元二年復置。有府四人,史十人。大都督府有府二人,史六人;中 府有府、史各二人;下府有府一人,史二人。上州有佐二人,史五人;中州、下州 減史二人。
bīng cáo sī bīng cān jūn shì, zhǎng wǔ guān xuǎn bīng jiǎ qì zhàng mén jìn guǎn yào jūn fáng fēng hòu chuán yì tián liè. yǒu fǔ liù rén, shǐ shí sì rén. dà dū dū fǔ yǒu fǔ sì rén, shǐ bā rén zhōng fǔ yǒu fǔ sān rén, shǐ liù rén xià fǔ yǒu fǔ èr rén, shǐ wǔ rén. dōu hù fǔ yǒu fǔ sān rén, shǐ sì rén. shàng zhōu yǒu zuǒ èr rén, shǐ wǔ rén zhōng zhōu jiǎn shǐ èr rén.
兵曹司兵參軍事,掌武官選、兵甲、器仗、門禁、管鑰、軍防、烽候、傳驛、 畋獵。有府六人,史十四人。大都督府有府四人,史八人;中府有府三人,史六人; 下府有府二人,史五人。都護府有府三人,史四人。上州有佐二人,史五人;中州 減史二人。
fǎ cáo sī fǎ cān jūn shì, zhǎng jū yù lì fǎ dū dào zéi zhī zāng huì méi rù. yǒu fǔ liù rén, shǐ shí sì rén. dà dū dū fǔ yǒu fǔ sān rén, shǐ bā rén zhōng fǔ yǒu fǔ sān rén, shǐ liù rén xià fǔ yǒu fǔ èr rén, shǐ wǔ rén. shàng zhōu yǒu zuǒ sì rén, shǐ qī rén zhōng zhōu yǒu zuǒ yī rén, shǐ sì rén xià zhōu yǒu zuǒ yī rén, shǐ sān rén.
法曹司法參軍事,掌鞠獄麗法、督盜賊、知贓賄沒入。有府六人,史十四人。 大都督府有府三人,史八人;中府有府三人,史六人;下府有府二人,史五人。上 州有佐四人,史七人;中州有佐一人,史四人;下州有佐一人,史三人。
shì cáo sī shì cān jūn shì, zhǎng jīn liáng zhōu chē shě zhái gōng yì. yǒu fǔ wǔ rén, shǐ shí yī rén. dà dū dū fǔ yǒu fǔ sì rén, shǐ bā rén zhōng fǔ xià fǔ yǒu fǔ sān rén, shǐ liù rén. shàng zhōu yǒu zuǒ èr rén, shǐ wǔ rén zhōng zhōu yǒu zuǒ yī rén, shǐ sì rén.
士曹司士參軍事,掌津梁、舟車、舍宅、工藝。有府五人,史十一人。大都督 府有府四人,史八人;中府、下府有府三人,史六人。上州有佐二人,史五人;中 州有佐一人,史四人。
cān jūn shì zhǎng chū shǐ zàn dǎo. wǔ dé chū, gǎi háng shū zuǒ yuē xíng cān jūn, xún yòu gǎi yuē cān jūn shì. chū yǒu jí shǐ shí wǔ rén, hòu shěng.
參軍事掌出使、贊導。武德初,改行書佐曰行參軍,尋又改曰參軍事。初有亟 使十五人,後省。
wén xué yī rén, cóng bā pǐn shàng. zhǎng yǐ wǔ jīng shòu zhū shēng. xiàn zé zhōu bǔ, zhōu zé shòu yú lì bù. rán wú zhí shì, yì guān chǐ zhī. wǔ dé chū, zhì jīng xué bó shì zhù jiào xué shēng. dé zōng jí wèi, gǎi bó shì yuē wén xué. yuán hé liù nián, fèi zhōng zhōu xià zhōu wén xué. jīng zhào děng sān fǔ, zhù jiào èr rén, xué shēng bā shí rén. dà dū dū fǔ shàng zhōu, gè zhù jiào yī rén zhōng dū du fǔ, xué shēng wǔ shí rén xià fǔ xià zhōu, gè sì shí rén.
文學一人,從八品上。掌以五經授諸生。縣則州補,州則授於吏部。然無職事, 衣冠恥之。武德初,置經學博士、助教、學生。德宗即位,改博士曰文學。元和六 年,廢中州、下州文學。京兆等三府,助教二人,學生八十人。大都督府、上州, 各助教一人;中都督府,學生五十人;下府、下州,各四十人。
yī xué bó shì yī rén, cóng jiǔ pǐn shàng. zhǎng liáo mín jí. zhēn guān sān nián, zhì yī xué, yǒu yī yào bó shì jí xué shēng. kāi yuán yuán nián, gǎi yī yào bó shì wèi yī xué bó shì, zhū zhōu zhì zhù jiào, xiě běn cǎo bǎi yī jí yàn fāng cáng zhī. wèi jǐ, yī xué bó shì xué shēng jiē shěng, pì zhōu shǎo yī yào zhě rú gù. èr shí qī nián, fù zhì yī xué shēng, zhǎng zhōu jìng xún liáo. yǒng tài yuán nián, fù zhì yī xué bó shì. sān dū dū du fǔ shàng zhōu zhōng zhōu gè yǒu zhù jiào yī rén. sān dū xué shēng èr shí rén, dū du fǔ shàng zhōu èr shí rén, zhōng zhōu xià zhōu shí rén.
醫學博士一人,從九品上。掌療民疾。貞觀三年,置醫學,有醫藥博士及學生。 開元元年,改醫藥博士為醫學博士,諸州置助教,寫《本草》、《百一集驗方》藏 之。未幾,醫學博士、學生皆省,僻州少醫藥者如故。二十七年,復置醫學生,掌 州境巡療。永泰元年,復置醫學博士。三都、都督府、上州、中州各有助教一人。 三都學生二十人,都督府、上州二十人,中州、下州十人。
dà dū dū fǔ
○大都督府
dū du yī rén, cóng èr pǐn zhǎng shǐ yī rén, cóng sān pǐn sī mǎ èr rén, cóng sì pǐn xià lù shì cān jūn shì yī rén, zhèng qī pǐn shàng lù shì èr rén, cóng jiǔ pǐn shàng gōng cáo cān jūn shì cāng cáo cān jūn shì hù cáo cān jūn shì tián cáo cān jūn shì bīng cáo cān jūn shì fǎ cáo cān jūn shì shì cáo cān jūn shì gè yī rén, zhèng qī pǐn xià cān jūn shì wǔ rén, zhèng bā pǐn xià shì lìng yī rén, cóng jiǔ pǐn shàng wén xué yī rén, zhèng bā pǐn xià yī xué bó shì yī rén, cóng bā pǐn shàng.
都督一人,從二品;長史一人,從三品;司馬二人,從四品下;錄事參軍事一 人,正七品上;錄事二人,從九品上;功曹參軍事、倉曹參軍事、戶曹參軍事、田 曹參軍事、兵曹參軍事、法曹參軍事、士曹參軍事各一人,正七品下;參軍事五人, 正八品下;市令一人,從九品上;文學一人,正八品下;醫學博士一人,從八品上。
zhōng dū du fǔ
○中都督府
dū du yī rén, zhèng sān pǐn bié jià yī rén, zhèng sì pǐn xià zhǎng shǐ yī rén, zhèng wǔ pǐn shàng sī mǎ yī rén, zhèng wǔ pǐn xià lù shì cān jūn shì yī rén, zhèng qī pǐn xià lù shì èr rén, cóng jiǔ pǐn shàng gōng cáo cān jūn shì cāng cáo cān jūn shì hù cáo cān jūn shì tián cáo cān jūn shì bīng cáo cān jūn shì fǎ cáo cān jūn shì shì cáo cān jūn shì gè yī rén, cóng qī pǐn shàng cān jūn shì sì rén, cóng bā pǐn shàng shì lìng yī rén, cóng jiǔ pǐn shàng wén xué yī rén, cóng bā pǐn shàng yī xué bó shì yī rén, zhèng jiǔ pǐn shàng.
都督一人,正三品;別駕一人,正四品下;長史一人,正五品上;司馬一人, 正五品下;錄事參軍事一人,正七品下;錄事二人,從九品上;功曹參軍事、倉曹 參軍事、戶曹參軍事、田曹參軍事、兵曹參軍事、法曹參軍事、士曹參軍事各一人, 從七品上;參軍事四人,從八品上;市令一人,從九品上;文學一人,從八品上; 醫學博士一人,正九品上。
xià dū dū fǔ
○下都督府
dū du yī rén, cóng sān pǐn bié jià yī rén, cóng sì pǐn xià zhǎng shǐ yī rén, cóng wǔ pǐn shàng sī mǎ yī rén, cóng wǔ pǐn xià lù shì cān jūn shì yī rén, cóng qī pǐn shàng lù shì èr rén, cóng jiǔ pǐn shàng gōng cáo cān jūn shì cāng cáo cān jūn shì hù cáo cān jūn shì tián cáo cān jūn shì bīng cáo cān jūn shì fǎ cáo cān jūn shì shì cáo cān jūn shì gè yī rén, cóng qī pǐn xià cān jūn shì sān rén, cóng bā pǐn xià wén xué yī rén, cóng bā pǐn xià yī xué bó shì yī rén, zhèng jiǔ pǐn shàng.
都督一人,從三品;別駕一人,從四品下;長史一人,從五品上;司馬一人, 從五品下;錄事參軍事一人,從七品上;錄事二人,從九品上;功曹參軍事、倉曹 參軍事、戶曹參軍事、田曹參軍事、兵曹參軍事、法曹參軍事、士曹參軍事各一人, 從七品下;參軍事三人,從八品下;文學一人,從八品下;醫學博士一人,正九品 上。
dū du zhǎng dū zhū zhōu bīng mǎ jiǎ xiè chéng huáng zhèn shù liáng bǐng, zǒng pàn fǔ shì. wǔ dé chū, biān yào zhī dì zhì zǒng guǎn yǐ tǒng jūn, jiā hào shǐ chí jié, gài hàn cì shǐ zhī rèn. yǒu xíng tái, yǒu dà xíng tái. qí yuán yǒu shàng shū shěng lìng yī rén, zhèng èr pǐn, zhǎng guǎn nèi bīng mín, zǒng pàn shěng shì. yǒu pú shè yī rén, cóng èr pǐn, zhǎng èr lìng shì. zì zuǒ yòu chéng yǐ xià, zhū sī láng zhōng lüè rú jīng shěng. yòu yǒu shí huò jiān yī rén, chéng èr rén, zhǎng shàn xiū cái wù bīn kè zhàng jù yīn lè yī yào yǒu nóng pǔ jiān yī rén, chéng sì rén, zhǎng cāng lǐn yuán pǔ xīn tàn chú gǎo yùn cáo yǒu wǔ qì jiān yī rén, chéng èr rén, zhǎng bīng xiè jiù mù yǒu bǎi gōng jiān yī rén, chéng sì rén, zhǎng zhōu chē yíng zuò. jiān jiē zhèng bā pǐn xià, chéng zhèng jiǔ pǐn xià. qī nián, gǎi zǒng guǎn yuē dū du, zǒng shí zhōu zhě wèi dà dū dū. zhēn guān èr nián, qù dà zì, fán dū du fǔ yǒu cì shǐ yǐ xià rú gù, rán dà dū dū yòu jiān cì shǐ, ér bù jiǎn xiào zhōu shì. qí hòu dū du jiā shǐ chí jié, zé wèi jiāng, zhū jiāng yì tōng yǐ dū du chēng, wéi shuò fāng yóu chēng dà zǒng guǎn. biān zhōu bié zhì jīng lüè shǐ, wò yǎn yǒu tún tián zhī zhōu, zé zhì yíng tián shǐ. wǔ hòu shèng lì yuán nián, yǐ xià zhōu dū du lǐng yán zhōu fáng yù shǐ. jí ān lù shān fǎn, zhū jùn dāng zéi chōng zhě, jiē zhì fáng yù shǒu zhuō shǐ. qián yuán yuán nián, zhì tuán liàn shǒu zhuō shǐ dōu tuán liàn shǒu zhuō shǐ, dà zhě lǐng zhōu shí yú, xiǎo zhě èr sān zhōu. dài zōng jí wèi, fèi fáng yù shǐ, wéi shān nán xī dào rú gù. yuán zài bǐng zhèng, sī jié rén xīn, cì shǐ jiē de jiān tuán liàn shǒu zhuō shǐ. yáng wǎn wèi xiāng, bà tuán liàn shǒu zhuō shǐ, wéi lǐ lǎng xiá xìng fèng rú gù. jiàn zhōng hòu, xíng yíng yì zhì jié dù shǐ fáng yù shǐ dōu tuán liàn shǐ. dà shuài jié dù guān chá fáng yù tuán liàn shǐ, jiē jiān suǒ zhì zhōu cì shǐ. dū du fǔ zé lǐng zhǎng shǐ, dōu hù fǔ zé lǐng dōu hù, huò yì bié zhì dōu hù. dōu dū fǔ yǒu yuàn, yǒu shǔ, yǒu jì shì cān jūn shì, yǒu diǎn qiān, wǔ dé zhōng shěng.
都督掌督諸州兵馬、甲械、城隍、鎮戍、糧稟,總判府事。武德初,邊要之地 置總管以統軍,加號使持節,蓋漢刺史之任。有行台,有大行台。其員有尚書省令 一人,正二品,掌管內兵民,總判省事。有僕射一人,從二品,掌貳令事。自左右 丞以下,諸司郎中略如京省。又有食貨監一人,丞二人,掌膳羞、財物、賓客、帳 具、音樂、醫藥;有農圃監一人,丞四人,掌倉廩、園圃、薪炭、芻藁、運漕;有 武器監一人,丞二人,掌兵械、廄牧;有百工監一人,丞四人,掌舟車、營作。監 皆正八品下,丞正九品下。七年,改總管曰都督,總十州者為大都督。貞觀二年, 去「大」字,凡都督府有刺史以下如故,然大都督又兼刺史,而不檢校州事。其後 都督加使持節,則為將,諸將亦通以都督稱,唯朔方猶稱大總管。邊州別置經略使, 沃衍有屯田之州,則置營田使。武后聖曆元年,以夏州都督領鹽州防禦使。及安祿 山反,諸郡當賊沖者,皆置防禦守捉使。乾元元年,置團練守捉使、都團練守捉使, 大者領州十餘,小者二三州。代宗即位,廢防禦使,唯山南西道如故。元載秉政, 思結人心,刺史皆得兼團練守捉使。楊綰為相,罷團練守捉使,唯澧、朗、峽、興、 鳳如故。建中後,行營亦置節度使、防禦使、都團練使。大率節度、觀察、防禦、 團練使,皆兼所治州刺史。都督府則領長史,都護府則領都護,或亦別置都護。都 督府有掾,有屬,有記室參軍事,有典簽,武德中省。
shì lìng yī rén, cóng jiǔ pǐn shàng. zhǎng jiāo yì, jìn jiān fēi, tōng pàn shì shì. zhēn guān shí qī nián fèi shì lìng. chuí gǒng yuán nián fù zhì. dū du fǔ sān dū zhū zhōu, gè yǒu shì chéng yī rén, zuǒ yī rén, shǐ èr rén, shuài sān rén, fēn háng jiǎn chá cāng dū èr rén, zhuān lì chū nà shǐ èr rén. xià zhōu shěng chéng.
市令一人,從九品上。掌交易,禁奸非,通判市事。貞觀十七年廢市令。垂拱 元年復置。都督府、三都、諸州,各有市丞一人,佐一人,史二人,帥三人,分行 檢察;倉督二人,顓蒞出納;史二人。下州省丞。
dà dū hù fǔ
○大都護府
dà dū hù yī rén, cóng èr pǐn fù dà dū hù èr rén, cóng sān pǐn fù dōu hù èr rén, zhèng sì pǐn shàng zhǎng shǐ yī rén, zhèng wǔ pǐn shàng sī mǎ yī rén, zhèng wǔ pǐn xià lù shì cān jūn shì yī rén, zhèng qī pǐn shàng lù shì èr rén, cóng jiǔ pǐn shàng gōng cáo cān jūn shì cāng cáo cān jūn shì hù cáo cān jūn shì bīng cáo cān jūn shì fǎ cáo cān jūn shì gè yī rén, zhèng qī pǐn xià cān jūn shì sān rén, zhèng bā pǐn xià.
大都護一人,從二品;副大都護二人,從三品;副都護二人,正四品上;長史 一人,正五品上;司馬一人,正五品下;錄事參軍事一人,正七品上;錄事二人, 從九品上;功曹參軍事、倉曹參軍事、戶曹參軍事、兵曹參軍事、法曹參軍事各一 人,正七品下;參軍事三人,正八品下。
shàng dōu hù fǔ
○上都護府
dōu hù yī rén, zhèng sān pǐn fù dōu hù èr rén, cóng sì pǐn shàng zhǎng shǐ yī rén, zhèng wǔ pǐn shàng sī mǎ yī rén, zhèng wǔ pǐn xià lù shì cān jūn shì yī rén, zhèng qī pǐn xià gōng cáo cān jūn shì cāng cáo cān jūn shì hù cáo cān jūn shì bīng cáo cān jūn shì gè yī rén, cóng qī pǐn shàng cān jūn shì sān rén, cóng bā pǐn shàng.
都護一人,正三品;副都護二人,從四品上;長史一人,正五品上;司馬一人, 正五品下;錄事參軍事一人,正七品下;功曹參軍事、倉曹參軍事、戶曹參軍事、 兵曹參軍事各一人,從七品上;參軍事三人,從八品上。
dōu hù zhǎng tǒng zhū fān, fǔ wèi zhēng tǎo xù gōng fá guò, zǒng pàn fǔ shì.
都護掌統諸蕃,撫慰、征討、敘功、罰過,總判府事。
shàng zhōu
○上州
cì shǐ yī rén, cóng sān pǐn, zhí tóng mù yǐn bié jià yī rén, cóng sì pǐn xià. wǔ dé yuán nián, gǎi tài shǒu yuē cì shǐ, jiā shǐ chí jié, chéng yuē bié jià. shí nián, gǎi yōng zhōu bié jià yuē zhǎng shǐ. gāo zōng jí wèi, gǎi bié jià jiē wèi zhǎng shǐ. shàng yuán èr nián, zhū zhōu fù zhì bié jià, yǐ zhū wáng zǐ wèi zhī. yǒng lóng yuán nián shěng, yǒng chún yuán nián fù zhì. jǐng yún èr nián, shǐ cān yòng shù xìng. tiān bǎo yuán nián, gǎi cì shǐ yuē tài shǒu. bā zài, zhū jùn fèi bié jià, xià jùn zhì zhǎng shǐ yī yuán. shàng yuán èr nián, zhū zhōu fù zhì bié jià. dé zōng shí, fù shěng. yuán hé zhǎng qìng zhī jì, liǎng hé yòng bīng, bì jiāng yǒu gōng zhě bǔ dōng gōng wáng fǔ guān, jiǔ cì dāng jìn jí shòu dài jū jīng shī zhě, cháng shù shí rén, sù zǎi xiàng yǐ qiú guān wén zōng shì, zǎi xiāng wéi chù hòu jiàn yì, fù zhì liǎng fǔ liù xióng shí wàng shí jǐn zhōu bié jià.
刺史一人,從三品,職同牧尹;別駕一人,從四品下。武德元年,改太守曰刺 史,加使持節,丞曰別駕。十年,改雍州別駕曰長史。高宗即位,改別駕皆為長史。 上元二年,諸州復置別駕,以諸王子為之。永隆元年省,永淳元年復置。景雲二年, 始參用庶姓。天寶元年,改刺史曰太守。八載,諸郡廢別駕,下郡置長史一員。上 元二年,諸州復置別駕。德宗時,復省。元和、長慶之際,兩河用兵,裨將有功者 補東宮王府官,久次當進及受代居京師者,常數十人,訴宰相以求官;文宗世,宰 相韋處厚建議,復置兩輔、六雄、十望、十緊州別駕。
zhǎng shǐ yī rén, cóng wǔ pǐn shàng sī mǎ yī rén, cóng wǔ pǐn xià lù shì cān jūn shì yī rén, cóng qī pǐn shàng lù shì èr rén, cóng jiǔ pǐn xià sī gōng cān jūn shì yī rén sī cāng cān jūn shì yī rén sī hù cān jūn shì èr rén sī tián cān jūn shì yī rén sī bīng cān jūn shì yī rén sī fǎ cān jūn shì èr rén sī shì cān jūn shì yī rén, jiē cóng qī pǐn xià cān jūn shì sì rén, cóng bā pǐn xià shì lìng yī rén, cóng jiǔ pǐn shàng chéng yī rén, cóng jiǔ pǐn xià wén xué yī rén, cóng bā pǐn xià yī xué bó shì yī rén, cóng jiǔ pǐn xià.
長史一人,從五品上;司馬一人,從五品下;錄事參軍事一人,從七品上;錄 事二人,從九品下;司功參軍事一人、司倉參軍事一人、司戶參軍事二人、司田參 軍事一人、司兵參軍事一人、司法參軍事二人、司士參軍事一人,皆從七品下;參 軍事四人,從八品下;市令一人,從九品上;丞一人,從九品下;文學一人,從八 品下;醫學博士一人,從九品下。
zhōng zhōu
○中州
cì shǐ yī rén, zhèng sì pǐn xià lù shì cān jūn shì yī rén, zhèng bā pǐn shàng lù shì yī rén, cóng jiǔ pǐn shàng sī gōng cān jūn shì sī cāng cān jūn shì sī hù cān jūn shì sī tián cān jūn shì sī bīng cān jūn shì sī fǎ cān jūn shì sī shì cān jūn shì gè yī rén, zhèng bā pǐn xià cān jūn shì sān rén, zhèng jiǔ pǐn xià yī xué bó shì yī rén, cóng jiǔ pǐn xià.
刺史一人,正四品下;錄事參軍事一人,正八品上;錄事一人,從九品上;司 功參軍事、司倉參軍事、司戶參軍事、司田參軍事、司兵參軍事、司法參軍事、司 士參軍事各一人,正八品下;參軍事三人,正九品下;醫學博士一人,從九品下。
xià zhōu
○下州
cì shǐ yī rén, zhèng sì pǐn xià bié jià yī rén, cóng wǔ pǐn shàng sī mǎ yī rén, cóng liù pǐn shàng lù shì cān jūn shì yī rén, cóng bā pǐn shàng lù shì yī rén, cóng jiǔ pǐn xià sī cāng cān jūn shì sī hù cān jūn shì sī tián cān jūn shì sī fǎ cān jūn shì gè yī rén, cóng bā pǐn xià cān jūn shì èr rén, cóng jiǔ pǐn xià yī xué bó shì yī rén, cóng jiǔ pǐn xià.
刺史一人,正四品下;別駕一人,從五品上;司馬一人,從六品上;錄事參軍 事一人,從八品上;錄事一人,從九品下;司倉參軍事、司戶參軍事、司田參軍事、 司法參軍事各一人,從八品下;參軍事二人,從九品下;醫學博士一人,從九品下。
zhū jūn gè zhì shǐ yī rén, wǔ qiān rén yǐ shàng yǒu fù shǐ yī rén, wàn rén yǐ shàng yǒu yíng tián fù shǐ yī rén. jūn jiē yǒu cāng bīng zhòu sān cáo cān jūn shì. cì shǐ lǐng shǐ, zé zhì fù shǐ tuī guān yá guān zhōu yá tuī jūn yá tuī.
諸軍各置使一人,五千人以上有副使一人,萬人以上有營田副使一人。軍皆有 倉、兵、胄三曹參軍事。刺史領使,則置副使、推官、衙官、州衙推、軍衙推。
jīng xiàn
○京縣
lìng gè yī rén, zhèng wǔ pǐn shàng chéng èr rén, cóng qī pǐn shàng zhǔ bù èr rén, cóng bā pǐn shàng lù shì èr rén, cóng jiǔ pǐn xià wèi liù rén, cóng bā pǐn xià.
令各一人,正五品上;丞二人,從七品上;主簿二人,從八品上;錄事二人, 從九品下;尉六人,從八品下。
jī xiàn
○畿縣
lìng gè yī rén, zhèng liù pǐn shàng chéng yī rén, zhèng bā pǐn xià zhǔ bù yī rén, zhèng jiǔ pǐn shàng wèi èr rén, zhèng jiǔ pǐn xià.
令各一人,正六品上;丞一人,正八品下;主簿一人,正九品上;尉二人,正 九品下。
shàng xiàn
○上縣
lìng yī rén, cóng liù pǐn shàng chéng yī rén, cóng bā pǐn xià zhǔ bù yī rén, zhèng jiǔ pǐn xià wèi èr rén, cóng jiǔ pǐn shàng.
令一人,從六品上;丞一人,從八品下;主簿一人,正九品下;尉二人,從九 品上。
zhōng xiàn
○中縣
lìng yī rén, zhèng qī pǐn shàng chéng yī rén, cóng bā pǐn xià zhǔ bù yī rén, cóng jiǔ pǐn shàng wèi yī rén, cóng jiǔ pǐn xià.
令一人,正七品上;丞一人,從八品下;主簿一人,從九品上;尉一人,從九 品下。
zhōng xià xiàn
○中下縣
lìng yī rén, cóng qī pǐn shàng chéng yī rén, zhèng jiǔ pǐn shàng zhǔ bù yī rén, cóng jiǔ pǐn shàng wèi yī rén, cóng jiǔ pǐn xià.
令一人,從七品上;丞一人,正九品上;主簿一人,從九品上;尉一人,從九 品下。
xià xiàn
○下縣
lìng yī rén, cóng qī pǐn xià chéng yī rén, zhèng jiǔ pǐn xià zhǔ bù yī rén, cóng jiǔ pǐn shàng wèi yī rén, cóng jiǔ pǐn xià.
令一人,從七品下;丞一人,正九品下;主簿一人,從九品上;尉一人,從九 品下。
xiàn lìng zhǎng dǎo fēng huà, chá yuān zhì, tīng yù sòng. fán mín tián shōu shòu, xiàn lìng gěi zhī. měi suì jì dōng, xíng xiāng yǐn jiǔ lǐ. jí zhàng chuán yì cāng kù dào zéi dī dào, suī yǒu zhuān guān, jiē tōng zhī. xiàn chéng wèi zhī èr, xiàn wèi fēn pàn zhòng cáo, shōu lǜ kè diào. wǔ dé yuán nián, gǎi shū zuǒ yuē xiàn wèi, xún gǎi yuē zhèng. zhū xiàn zhì zhǔ bù, yǐ liú wài wèi zhī. jīng xiàn shàng xiàn, chéng jiē yī rén jī xiàn shàng xiàn, zhèng jiē sì rén. qī nián, gǎi xiàn zhèng fù yuē wèi. zhēn guān chū, zhū xiàn zhì lù shì. kāi yuán, shàng xiàn wàn hù zhōng xiàn sì qiān hù yǐ shàng, zēng wèi yī rén. jīng zhào hé nán fǔ zhū xiàn, hù sān qiān yǐ shàng zhì shì lìng yī rén, hù yī wàn yǐ shàng zhì yì cāng dū sān rén. qí hòu jī xiàn hù bù jí sì qiān, yì zhì wèi èr rén, wàn hù zēng yī rén. fán xiàn yǒu sī gōng zuǒ sī cāng zuǒ sī hù zuǒ sī bīng zuǒ sī fǎ zuǒ sī shì zuǒ diǎn yù mén shì děng, jī xiàn jiǎn sī bīng, shàng xiàn yǒu sī hù sī fǎ ér yǐ. fán xiàn jiē yǒu jīng xué bó shì zhù jiào gè yī rén, jīng xiàn xué shēng wǔ shí rén, jī xiàn sì shí rén, zhōng xiàn yǐ xià gè èr shí wǔ rén.
縣令掌導風化,察冤滯,聽獄訟。凡民田收授,縣令給之。每歲季冬,行鄉飲 酒禮。籍帳、傳驛、倉庫、盜賊、堤道,雖有專官,皆通知。縣丞為之貳,縣尉分 判眾曹,收率課調。武德元年,改書佐曰縣尉,尋改曰正。諸縣置主簿,以流外為 之。京縣、上縣,丞皆一人;畿縣、上縣,正皆四人。七年,改縣正復曰尉。貞觀 初,諸縣置錄事。開元,上縣萬戶、中縣四千戶以上,增尉一人。京兆、河南府諸 縣,戶三千以上置市令一人,戶一萬以上置義倉督三人。其後畿縣戶不及四千,亦 置尉二人,萬戶增一人。凡縣有司功佐、司倉佐、司戶佐、司兵佐、司法佐、司士 佐、典獄、門事等,畿縣減司兵,上縣有司戶、司法而已。凡縣皆有經學博士、助 教各一人,京縣學生五十人,畿縣四十人,中縣以下各二十五人。
shàng zhèn, jiāng yī rén, zhèng liù pǐn xià zhèn fù èr rén, zhèng qī pǐn xià cāng cáo cān jūn shì bīng cáo cān jūn shì gè yī rén, cóng bā pǐn xià. zhōng zhèn, jiāng yī rén, zhèng qī pǐn shàng zhèn fù yī rén, cóng qī pǐn shàng bīng cáo cān jūn shì yī rén, zhèng jiǔ pǐn xià. xià zhèn, jiāng yī rén, zhèng qī pǐn xià zhèn fù yī rén, cóng qī pǐn xià bīng cáo cān jūn shì yī rén, cóng jiǔ pǐn xià. měi zhèn yòu yǒu shǐ yī rén fù shǐ yī rén. fán jūn zhèn, èr wàn rén yǐ shàng zhì sī mǎ yī rén, zhèng liù pǐn shàng zēng cāng cáo bīng cáo cān jūn shì gè yī rén, cóng qī pǐn xià. bù jí èr wàn zhě, sī mǎ cóng liù pǐn shàng, cāng cáo bīng cáo cān jūn shì zhèng bā pǐn shàng.
上鎮,將一人,正六品下;鎮副二人,正七品下;倉曹參軍事、兵曹參軍事各 一人,從八品下。中鎮,將一人,正七品上;鎮副一人,從七品上;兵曹參軍事一 人,正九品下。下鎮,將一人,正七品下;鎮副一人,從七品下;兵曹參軍事一人, 從九品下。每鎮又有使一人、副使一人。凡軍鎮,二萬人以上置司馬一人,正六品 上;增倉曹、兵曹參軍事各一人,從七品下。不及二萬者,司馬從六品上,倉曹、 兵曹參軍事正八品上。
shàng shù, zhǔ yī rén, zhèng bā pǐn xià shù fù yī rén, cóng bā pǐn xià. zhōng shù, zhǔ yī rén, cóng bā pǐn xià. xià shù, zhǔ yī rén, zhèng jiǔ pǐn xià.
上戍,主一人,正八品下;戍副一人,從八品下。中戍,主一人,從八品下。 下戍,主一人,正九品下。
zhèn jiāng zhèn fù, shù zhǔ shù fù, zhǎng hàn fáng shǒu yù. fán shàng zhèn èr shí, zhōng zhèn jiǔ shí, xià zhèn yī bǎi sān shí wǔ shàng shù shí yī, zhōng shù bā shí liù, xià shù èr bǎi sì shí wǔ. cāng cáo cān jūn shì, zhǎng yí shì cāng kù yǐn shàn yī yào fù shì jù jī shěng shǔ chāo mù jiān yìn gěi zhǐ bǐ shì yì gōng xiè. zhōng zhèn zé bīng cáo jiān zhǎng. bīng cáo cān jūn shì, zhǎng fáng rén míng zhàng róng qì guǎn yào mǎ lǘ tǔ mù zhé fá zhī shì. shàng zhèn: yǒu lù shì yī rén, shǐ yī rén, cāng cáo zuǒ yī rén shǐ èr rén, bīng cáo zuǒ shǐ gè èr rén, cāng dū yī rén shǐ èr rén zhōng zhèn: lù shì yī rén, bīng cáo zuǒ yī rén shǐ sì rén, cāng dū yī rén shǐ èr rén xià zhèn: lù shì yī rén, bīng cáo zuǒ yī rén shǐ èr rén, cāng dū yī rén shǐ yī rén. fán jūn zhèn, wǔ bǎi rén yǒu yā guān yī rén, qiān rén yǒu zi zǒng guǎn yī rén, wǔ qiān rén yòu yǒu fǔ sān rén shǐ sì rén. shàng shù: zuǒ yī rén shǐ èr rén zhōng shù: shǐ èr rén xià shù: shǐ yī rén. táng fèi shù zi, měi fáng rén wǔ bǎi rén wèi shàng zhèn, sān bǎi rén wèi zhōng zhèn, bù jí zhě wèi xià zhèn wǔ shí rén wèi shàng shù, sān shí rén wèi zhōng shù, bù jí zhě wèi xià shù. kāi yuán shí wǔ nián, shuò fāng wǔ chéng gè zhì tián cáo cān jūn shì yī rén, pǐn tóng zhū jūn pàn sī, zhuān lì yíng tián. yǒng tài hòu, zhū zhèn guān pō zēng jiǎn kāi yuán zhī jiù.
鎮將、鎮副,戍主、戍副,掌捍防守御。凡上鎮二十,中鎮九十,下鎮一百三 十五;上戍十一,中戍八十六,下戍二百四十五。倉曹參軍事,掌儀式、倉庫、飲 膳、醫藥、付事、句稽、省署鈔目、監印、給紙筆、市易、公廨。中鎮則兵曹兼掌。 兵曹參軍事,掌防人名帳、戎器、管鑰、馬驢、土木、謫罰之事。上鎮:有錄事一 人,史一人,倉曹佐一人、史二人,兵曹佐、史各二人,倉督一人、史二人;中鎮: 錄事一人,兵曹佐一人、史四人,倉督一人、史二人;下鎮:錄事一人,兵曹佐一 人、史二人,倉督一人、史一人。凡軍鎮,五百人有押官一人,千人有子總管一人, 五千人又有府三人、史四人。上戍:佐一人、史二人;中戍:史二人;下戍:史一 人。唐廢戍子,每防人五百人為上鎮,三百人為中鎮,不及者為下鎮;五十人為上 戍,三十人為中戍,不及者為下戍。開元十五年,朔方五城各置田曹參軍事一人, 品同諸軍判司,專蒞營田。永泰後,諸鎮官頗增減開元之舊。
wǔ yuè sì dú, lìng gè yī rén, zhèng jiǔ pǐn shàng, zhǎng jì sì. yǒu zhù shǐ sān rén, jī láng gè sān shí rén.
五嶽、四瀆,令各一人,正九品上,掌祭祀。有祝史三人,齎郎各三十人。
shàng guān: lìng yī rén, cóng bā pǐn xià chéng èr rén, zhèng jiǔ pǐn xià. zhōng guān: lìng yī rén, zhèng jiǔ pǐn xià chéng yī rén, cóng jiǔ pǐn xià. xià guān: lìng yī rén, yì cóng jiǔ pǐn xià. zhǎng jìn mò yóu, chá jiān tè. fán xíng rén chē mǎ chū rù, jù guò suǒ wèi wǎng lái zhī jié. fán guān èr shí yǒu liù, jīng sì miàn guān yǒu yì dào zhě wèi shàng guān, yuán yì dào zhě wèi zhōng guān, yú wèi xià guān. chéng zhǎng fù shì jù jī jiān yìn shěng shǔ chāo mù, tōng pàn guān shì. shàng guān: lù shì yī rén, fǔ èr rén, shǐ sì rén, diǎn shì liù rén zhōng guān: lù shì yī rén, fǔ èr rén, shǐ èr rén, diǎn shì sì rén xià guān: fǔ yī rén, shǐ diǎn shì gè èr rén. diǎn shì zhǎng xún zhì jí zá dāng. chū, zhū guān zhì dū wèi, yì yǒu tā guān fèng chì jiān zhě. shàng jīn zhì wèi yī rén, zhǎng zhōu liáng zhī shì fǔ yī rén, shǐ èr rén, jīn zhǎng sì rén. xià jīn wèi yī rén, fǔ yī rén, shǐ èr rén, jīn zhǎng èr rén. yǒng huī zhōng, fèi jīn wèi, shàng guān zhì jīn lì bā rén. yǒng tài yuán nián, zhōng guān zhì jīn lì liù rén, xià guān sì rén, wú jīn zhě bù zhì.
上關:令一人,從八品下;丞二人,正九品下。中關:令一人,正九品下;丞 一人,從九品下。下關:令一人,亦從九品下。掌禁末游,察奸慝。凡行人車馬出 入,據過所為往來之節。凡關二十有六,京四面關有驛道者為上關,元驛道者為中 關,余為下關。丞掌付事、句稽、監印、省署鈔目,通判關事。上關:錄事一人, 府二人,史四人,典事六人;中關:錄事一人,府二人,史二人,典事四人;下關: 府一人,史、典事各二人。典事掌巡雉及雜當。初,諸關置都尉,亦有它官奉敕監 者。上津置尉一人,掌舟梁之事;府一人,史二人,津長四人。下津尉一人,府一 人,史二人,津長二人。永徽中,廢津尉,上關置津吏八人。永泰元年,中關置津 吏六人,下關四人,無津者不置。