lì wǔ
歷五
bǎo yīng yuán nián liù yuè wàng wù yè, yuè shí sān zhī yī. guān lì jiā shí zài rì chū hòu, yǒu jiāo, bù shǔ shí. dài zōng yǐ zhì dé lì bù yǔ tiān hé, zhào sī tiān tāi guān shǔ guō xiàn zhī děng, fù yòng lín dé yuán jì, gèng lì suì chà, zēng sǔn chí jí jiāo huì jí wǔ xīng chà shù, yǐ xiě dà yǎn jiù shù. shàng yuán qī yào, qǐ chì dào xū sì dù. dì wèi zhì xù, tí yuē wǔ jì lì.
寶應元年六月望戊夜,月蝕三之一。官曆加時在日出後,有交,不署蝕。代宗 以《至德歷》不與天合,詔司天台官屬郭獻之等,復用《麟德》元紀,更立歲差, 增損遲疾、交會及五星差數,以寫《大衍》舊術。上元七曜,起赤道虛四度。帝為 制序,題曰《五紀曆》。
qí yǔ dà yǎn xiǎo yì zhě jiǔ shì, yuē: zhòng xià zhī shuò, ruò yuè xíng jí jí, hé yú hài zhèng, shuò bù jìn, zé shuò zhī chén, yuè jiàn dōng fāng yǐ. yī dà yǎn, xū chū jìn chū shuò, zé shuò zhī xī, yuè jiàn xī fāng yǐ. dāng shì dìng shuò xiǎo yú bù mǎn wǔ jì tōng fǎ, rú chén chū yú shù jiǎn shí kè yǐ xià zhě, jìn yǐ míng rì wèi shuò. yī yě. yǐ sān wàn èr qiān yī bǎi liù shí chéng yè bàn dìng lòu kè, liù shí qī chéng kè fēn cóng zhī, èr qiān sì bǎi ér yī, wèi chén chū yú shù. èr yě. yáng lì qù jiāo fēn, jiāo qián jiā yī chén, jiāo hòu jiǎn yī chén, yú bǎi bā shí sān yǐ xià zhě, rì yì shí. sān yě. yuè shí yǒu chà, yǐ wàng rì suǒ rù dìng shù, shì yuè dào tóng míng zhě, jiāo qián wèi jiā, jiāo hòu wèi jiǎn yì míng zhě, jiāo qián wèi jiǎn, jiāo hòu wèi jiā, gè yǐ jiā jiǎn qù jiāo fēn. yòu jiāo qián jiǎn yī chén, jiāo hòu jiā yī chén, yú rú sān bǎi sān shí bā yǐ xià zhě, jì. yǐ shàng, yǐ jiǎn wàng chà, bā shí yuē zhī, dé shí fēn. sì yě. rì shí yǒu chà, yǐ shuò rì suǒ rù dìng shù, shí wǔ ér yī, yǐ jiǎn bǎi sì, yú wèi dìng fǎ. yǐ shí chà jiǎn qù jiāo fēn. yòu jiāo qián jiǎn liǎng chén, yú wèi yīn lì shí. qí bù zú jiǎn zhě, fǎn jiǎn shí chà. zài jiāo hòu jiǎn liǎng chén, jiāo qián jiā sān chén, yú wèi lèi tóng yáng lì shí. yòu zì xiǎo mǎn bì xiǎo shǔ, jiā shí jù wǔ zhèng bā kè wài zhě, jiē jiǎn yī chén sān kè nèi zhě, jiē jiā yī chén. zì dà hán bì lì chūn, jiāo qián wǔ chén wài, zì dà shǔ bì lì dōng, jiāo hòu wǔ chén wài, yòu jiǎn yī chén. bù zú jiǎn zhě, jì. jiā jiǎn qì, gè rú dìng fǎ ér yī, yǐ jiǎn shí wǔ, yú wèi shí fēn. qí yáng lì shí zhě, zhì qù jiāo fēn, yǐ shí chà jiā zhī. jiāo qián jiā yī chén, jiāo hòu jiǎn yī chén. suǒ de, yǐ jiǎn wàng chà, yú rú bǎi sì yuē zhī, dé wèi shí fēn. wǔ yě. suǒ shí fēn, rì yǐ shí bā chéng zhī, yuè yǐ èr shí chéng zhī, jiē shí wǔ ér yī, wèi fàn yòng kè, bù fù yīn jiā. liù yě. rì shí dìng yòng kè zài chén zhèng qián zhě, yǐ shí fēn zhī sì wèi kuī chū kè, liù wèi fù mò kè. wèi zhèng hòu zhě, liù wèi kuī chū kè, sì wèi fù mò kè. bù fù xiāng bàn. qī yě. wǔ xīng chéng shù chú shù, zhū biàn jiē tōng yòng zhī, bù fù biàn xíng yì shù. rù jìn tuì lì, jiē yòng dù zhōng lǜ. bā yě. yǐ dìng hé chū rì yǔ qián jí chū rì hòu jí chū rì yǔ hé qián fú chū rì xiān hòu dìng shù, gè tóng míng zhě, xiāng xiāo wèi chà yì míng zhě, xiāng cóng wèi bìng. jiē sì ér yī. suǒ de mǎn chén fǎ, gè wèi rì. nǎi yǐ qián rì yíng jiǎn suō jiā qí hé hòu fú rì biàn lǜ, yì yǐ hòu rì yíng jiā suō jiǎn hé qián fú rì biàn lǜ. tài bái chén xīng xī biàn, zé fǎn jiā jiǎn liú tuì. èr tuì dù biàn lǜ, ruò chà yú zhōng lǜ zhě, bèi suǒ chà zhī shù, yuē fú chà, yǐ jiā jiǎn qián jí rì dù biàn lǜ. yíng huò jūn jiā jiǎn qián jí liǎng biàn rì dù biàn lǜ. suì xīng yíng huò zhèn xīng qián liú rì biàn lǜ, ruò chà yú zhōng lǜ zhě, yǐ suǒ chà zhī shù wèi dù, jiā jiǎn qián chí rì biàn lǜ. jiē duō yú zhōng lǜ zhī shù zhě, jiā zhī shǎo yú zhōng lǜ zhě, jiǎn zhī. hòu liú rì biàn lǜ, ruò chà yú zhōng lǜ zhě, yǐ suǒ chà zhī shù wèi rì, yǐ jiā jiǎn hòu chí rì biàn lǜ jí jiā jiǎn èr tuì dù biàn lǜ. yòu yǐ fú chà jiā jiǎn hòu jí rì dù biàn lǜ. duō yú zhōng lǜ zhī shù zhě, jiǎn zhī shǎo yú zhōng lǜ zhě, jiā zhī. qí yíng huò jūn jiā jiǎn jí chí liǎng biàn rì dù biàn lǜ. suì xīng zhèn xīng wú chí, jí jiā jiǎn qián hòu shùn xíng rì dù biàn lǜ. tài bái chén xī tuì xíng dù biàn lǜ, ruò chà yú zhōng lǜ zhě, yì bèi suǒ chà zhī shù wèi dù, jiā jiǎn běn jí dù biàn lǜ. xī hé qián hòu fú, suī yì tuì xíng, bù qǔ jiā jiǎn. èr liú rì biàn lǜ, ruò chà yú zhōng lǜ zhě, yǐ suǒ chà zhī shù wèi dù, jiā jiǎn běn chí dù biàn lǜ. jiē duō yú zhōng lǜ zhī shù jiā zhī, shǎo yú zhōng lǜ jiǎn zhī. qí chén xīng èr liú rì biàn lǜ, ruò chà yú zhōng lǜ zhě, yǐ suǒ chà zhī shù wèi dù, gè jiā jiǎn běn chí dù biàn lǜ. jí xíng dù biàn lǜ, ruò chà yú zhōng lǜ zhě, yǐ suǒ chà zhī shù wèi rì, gè jiā jiǎn liú rì biàn lǜ. yì duō yú zhōng lǜ zhī shù zhě, jiā zhī shǎo yú zhōng lǜ zhě, jiǎn zhī. qí liú rì biàn lǜ, ruò shǎo bù zú jiǎn zhě, qīn jiǎn chí rì biàn lǜ. jiā jiǎn qì, jiē wèi rì dù dìng lǜ. jiǔ yě.
其與《大衍》小異者九事,曰:仲夏之朔,若月行極疾,合於亥正,朔不進, 則朔之晨,月見東方矣。依《大衍》,戌初進初朔,則朔之夕,月見西方矣。當視 定朔小余不滿《五紀》通法,如晨初餘數減十刻已下者,進以明日為朔。一也。以 三萬二千一百六十乘夜半定漏刻,六十七乘刻分從之,二千四百而一,為晨初餘數。 二也。陽曆去交分,交前加一辰,交後減一辰,余百八十三已下者,日亦蝕。三也。 月蝕有差,以望日所入定數,視月道同名者,交前為加,交後為減;異名者,交前 為減,交後為加,各以加減去交分。又交前減一辰,交後加一辰,余如三百三十八 已下者,既。已上,以減望差,八十約之,得蝕分。四也。日蝕有差,以朔日所入 定數,十五而一,以減百四,余為定法。以蝕差減去交分。又交前減兩辰,余為陰 歷蝕。其不足減者,反減蝕差。在交後減兩辰,交前加三辰,余為類同陽曆蝕。又 自小滿畢小暑,加時距午正八刻外者,皆減一辰;三刻內者,皆加一辰。自大寒畢 立春,交前五辰外,自大暑畢立冬,交後五辰外,又減一辰。不足減者,既。加、 減訖,各如定法而一,以減十五,余為蝕分。其陽曆蝕者,置去交分,以蝕差加之。 交前加一辰,交後減一辰。所得,以減望差,余如百四約之,得為蝕分。五也。所 蝕分,日以十八乘之,月以二十乘之,皆十五而一,為泛用刻,不復因加。六也。 日蝕定用刻在辰正前者,以十分之四為虧初刻,六為復末刻。未正後者,六為虧初 刻,四為復末刻。不復相半。七也。五星乘數、除數,諸變皆通用之,不復變行異 數。入進退歷,皆用度中率。八也。以定合初日與前疾初日、後疾初日與合前伏初 日先後定數,各同名者,相消為差;異名者,相從為並。皆四而一。所得滿辰法, 各為日。乃以前日盈減、縮加其合後伏日變率,亦以後日盈加、縮減合前伏日變率。 太白、辰星夕變,則返加減留退。二退度變率,若差於中率者,倍所差之數,曰伏 差,以加減前疾日度變率。熒惑均加減前疾兩變日度變率。歲星、熒惑、鎮星前留 日變率,若差於中率者,以所差之數為度,加減前遲日變率。皆多於中率之數者, 加之;少於中率者,減之。後留日變率,若差於中率者,以所差之數為日,以加減 後遲日變率及加減二退度變率。又以伏差加減後疾日度變率。多於中率之數者,減 之;少於中率者,加之。其熒惑均加減疾遲兩變日度變率。歲星、鎮星無遲,即加 減前後順行日度變率。太白晨夕退行度變率,若差於中率者,亦倍所差之數為度, 加減本疾度變率。夕合前、後伏,雖亦退行,不取加、減。二留日變率,若差於中 率者,以所差之數為度,加減本遲度變率。皆多於中率之數加之,少於中率減之。 其辰星二留日變率,若差於中率者,以所差之數為度,各加、減本遲度變率。疾行 度變率,若差於中率者,以所差之數為日,各加、減留日變率。亦多於中率之數者, 加之;少於中率者,減之。其留日變率,若少不足減者,侵減遲日變率。加減訖, 皆為日度定率。九也。
dà yǎn yǐ sì xiàng kǎo wǔ xīng jìn tuì, huò shí fú yè. xiàn zhī jiā jiǎn pō yì, ér ǒu yǔ tiān hé. yú shì bān yòng, qì jiàn zhōng sì nián.
《大衍》以四象考五星進退,或時弗葉。獻之加減頗異,而偶與天合。於是頒 用,訖建中四年。
bǎo yīng wǔ jì lì yǎn jì shàng yuán jiǎ zǐ, jù bǎo yīng yuán nián rén yín, jī èr shí liù wàn jiǔ qiān jiǔ bǎi qī shí bā suàn.
《寶應五紀曆》演紀上元甲子,距寶應元年壬寅,積二十六萬九千九百七十八 算。
wǔ jì tōng fǎ qiān sān bǎi sì shí.
《五紀》通法千三百四十。
cè shí sì shí bā wàn jiǔ qiān sì bǎi èr shí bā.
策實四十八萬九千四百二十八。
dié fǎ sān wàn jiǔ qiān wǔ bǎi qī shí yī.
揲法三萬九千五百七十一。
cè yú qī qiān èr shí bā.
策餘七千二十八。
yòng chà qī qiān wǔ bǎi sì shí bā.
用差七千五百四十八。
guà xiàn sān wàn bā qiān sān bǎi wǔ shí qī.
掛限三萬八千三百五十七。
sān yuán zhī cè shí wǔ, yú èr bǎi jiǔ shí èr, miǎo wǔ miǎo mǔ liù. yǐ xiàng tǒng wèi mǔ zhě, yǐ sì yīn zhī.
三元之策十五,餘二百九十二,秒五;秒母六。以象統為母者,以四因之。
sì xiàng zhī cè èr shí jiǔ, yú qī bǎi yī shí yī.
四象之策二十九,餘七百一十一。
yī xiàng zhī cè qī, yú wǔ bǎi yī shí èr tài.
一象之策七,餘五百一十二太。
tiān zhōng zhī cè wǔ, yú jiǔ shí qī, miǎo shí wǔ miǎo mǔ shí bā.
天中之策五,餘九十七,秒十五;秒母十八。
dì zhōng zhī cè liù, yú bǎi yī shí jiǔ, miǎo sì miǎo mǔ sān shí.
地中之策六,余百一十九,秒四;秒母三十。
zhēn huǐ zhī cè sān, yú wǔ shí bā, miǎo shí qī.
貞悔之策三,餘五十八,秒十七。
chén fǎ sān bǎi sān shí wǔ.
辰法三百三十五。
kè fǎ bǎi sān shí sì.
刻法百三十四。
gàn shí sì shí bā wàn jiǔ qiān sì bǎi sì shí èr, miǎo qī shí.
干實四十八萬九千四百四十二,秒七十。
zhōu tiān dù sān bǎi liù shí wǔ, xū fēn sān bǎi sì shí èr, miǎo qī shí.
周天度三百六十五,虛分三百四十二,秒七十。
suì chà shí sì, miǎo qī shí.
歲差十四,秒七十。
miǎo fǎ bǎi.
秒法百。
dìng qì suǒ yǒu rì jí yú, yǐ chén jì zhī, yuē chén shù, yǔ dà yǎn tóng.
定氣所有日及余,以辰計之,曰辰數,與《大衍》同。
liù xū zhī chà qī, miǎo qī shí.
六虛之差七,秒七十。
zhuǎn zhōng fēn bǎi sān shí liù wàn liù qiān yī bǎi wǔ shí liù.
轉終分百三十六萬六千一百五十六。
zhuǎn zhōng rì èr shí qī, yú qī bǎi sì shí sān, miǎo wǔ.
轉終日二十七,餘七百四十三,秒五。
miǎo fǎ sān shí qī.
秒法三十七。
zhuǎn fǎ liù shí qī. yuē zhuǎn fēn wèi dù, yuē qūn chéng. jī qūn chéng, yuē zhuǎn jī dù.
轉法六十七。約轉分為度,曰逡程。積逡程,曰轉積度。
qī rì chū, qiān yī bǎi jiǔ shí yī. mò, bǎi sì shí jiǔ. shí sì rì chū, qiān sì shí èr. mò, èr bǎi jiǔ shí bā.
七日初,千一百九十一。末,百四十九。十四日初,千四十二。末,二百九十 八。
èr shí yī rì chū, bā bǎi jiǔ shí èr. mò, sì bǎi sì shí bā. èr shí bā rì chū, qī bǎi sì shí sān. mò, wǔ bǎi jiǔ shí qī.
二十一日初,八百九十二。末,四百四十八。二十八日初,七百四十三。末, 五百九十七。
bàn jì liù bǎi qī shí.
半紀六百七十。
xiàng jī sì bǎi bā shí.
象積四百八十。
chén kè bā kè, fēn bǎi liù shí.
辰刻八刻,分百六十。
hūn míng kè gè èr kè, fēn èr bǎi sì shí.
昏明刻各二刻,分二百四十。
jiāo zhōng sān yì liù qiān sì bǎi liù shí sì wàn sān qiān qī bǎi liù shí qī.
交終三億六千四百六十四萬三千七百六十七。
jiāo zhōng rì èr shí qī, yú èr bǎi bā shí sì, miǎo sān qiān qī bǎi liù shí qī.
交終日二十七,餘二百八十四,秒三千七百六十七。
jiāo zhōng rì shí sān, yú bā bǎi yī shí èr, miǎo qiān bā bǎi bā shí sān bàn.
交中日十三,餘八百一十二,秒千八百八十三半。
shuò chà rì èr, yú sì bǎi èr shí liù, miǎo liù qiān èr bǎi sān shí sān.
朔差日二,餘四百二十六,秒六千二百三十三。
wàng chà rì yī, yú èr bǎi yī shí sān, miǎo sān qiān yī bǎi yī shí liù bàn.
望差日一,餘二百一十三,秒三千一百一十六半。
wàng shù rì shí sì, yú qiān èr shí wǔ, miǎo wǔ qiān.
望數日十四,余千二十五,秒五千。
jiāo xiàn rì shí èr, yú wǔ bǎi jiǔ shí bā, miǎo bā qiān qī bǎi liù shí qī.
交限日十二,餘五百九十八,秒八千七百六十七。
jiāo lǜ liù shí yī.
交率六十一。
jiāo shù qī bǎi qī shí qī. fán chūn fēn hòu yīn lì jiāo hòu, qiū fēn hòu yáng lì jiāo hòu, wèi yuè dào tóng míng. yú jiē wèi yì míng.
交數七百七十七。凡春分後陰曆交後,秋分後陽曆交後,為月道同名。余皆為 異名。
chén fēn bǎi yī shí sān.
辰分百一十三。
miǎo fǎ yī wàn.
秒法一萬。
qù jiāo dù chéng shù shí yī, chú shù qiān yī bǎi liù shí wǔ.
去交度乘數十一,除數千一百六十五。
tài yīn sǔn yì chà: dōng zhì xià zhì, yì shí jiǔ, jī qī shí liù xiǎo hán xiǎo shǔ, yì shí liù, jī jiǔ shí wǔ dà hán dà shǔ, yì shí sì, jī bǎi yī shí yī lì chūn lì qiū, yì shí èr, jī bǎi èr shí wǔ yǔ shuǐ chù shǔ, yì shí, jī bǎi sān shí qī jīng zhì bái lù, yì qī, jī bǎi sì shí qī chūn fēn qiū fēn, sǔn qī, jī bǎi wǔ shí sì. qīng míng hán lù, sǔn shí, jī bǎi sì shí qī gǔ yǔ shuāng jiàng, sǔn shí èr, jī bǎi sān shí qī lì xià lì qiū, sǔn shí sì, jī bǎi èr shí wǔ xiǎo mǎn xiǎo xuě, sǔn shí qī, jī bǎi yī shí yī máng zhǒng dà xuě, sǔn shí jiǔ, jī jiǔ shí wǔ yī dìng qì qiú tiǎo tiǎo shù rù zhī, dé qí wàng rì suǒ rù dìng shù.
太陰損益差:冬至、夏至,益十九,積七十六;小寒、小暑,益十六,積九十 五;大寒、大暑,益十四,積百一十一;立春、立秋,益十二,積百二十五;雨水、 處暑,益十,積百三十七;驚贄、白露,益七,積百四十七;春分、秋分,損七, 積百五十四。清明、寒露,損十,積百四十七;穀雨、霜降,損十二,積百三十七; 立夏、立秋,損十四,積百二十五;小滿、小雪,損十七,積百一十一;芒種、大 雪,損十九,積九十五;依定氣求朓朓術入之,得其望日所入定數。
tài yáng měi rì shí chà: yuè zài yīn lì, zì qiū fēn hòu chūn fēn qián, jiē yǐ sì bǎi wǔ shí qī wèi shí chà rù chūn fēn hòu, rì sǔn wǔ fēn rù xià zhì chū rì, sǔn bù jǐn zhě qī nǎi zì hòu rì yì wǔ fēn. yuè zài yáng lì, zì chūn fēn hòu qiū fēn qián, yì yǐ sì bǎi wǔ shí qī wèi shí chà rù qiū fēn hòu, rì sǔn wǔ fēn, rù dōng zhì chū rì, sǔn bù jǐn zhě qī nǎi zì hòu rì yì wǔ fēn. gè dé shuò rì suǒ rù dìng shù.
太陽每日蝕差:月在陰曆,自秋分後、春分前,皆以四百五十七為蝕差;入春 分後,日損五分;入夏至初日,損不盡者七;乃自後日益五分。月在陽曆,自春分 後、秋分前,亦以四百五十七為蝕差;入秋分後,日損五分,入冬至初日,損不盡 者七;乃自後日益五分。各得朔日所入定數。
suì xīng
○歲星
zhōng lǜ wǔ shí sān wàn sì qiān sì bǎi bā shí èr, miǎo sān shí liù.
終率五十三萬四千四百八十二,秒三十六。
zhōng rì sān bǎi jiǔ shí bā, yú qiān yī bǎi liù shí èr, miǎo sān shí liù.
終日三百九十八,余千一百六十二,秒三十六。
biàn chà shí sì, miǎo bā shí bā.
變差十四,秒八十八。
xiàng suàn jiǔ shí yī, yú bǎi wǔ, miǎo shí bā.
象算九十一,余百五,秒十八。
yáo suàn shí wǔ, yú qī shí sān, miǎo sì shí liù, wēi fēn sān shí èr.
爻算十五,餘七十三,秒四十六,微分三十二。
chéng shù wǔ.
乘數五。
chú shù sì.
除數四。
yíng huò.
熒惑。
zhōng lǜ bǎi sì wàn wǔ qiān bā shí bā, miǎo bā shí sān.
終率百四萬五千八十八,秒八十三。
zhōng rì qī bǎi qī shí jiǔ, yú qiān èr bǎi èr shí bā, miǎo bā shí sān.
終日七百七十九,余千二百二十八,秒八十三。
biàn chà sān shí èr, miǎo wǔ shí qī.
變差三十二,秒五十七。
xiàng suàn jiǔ shí yī, yú bǎi liù, miǎo èr shí bā, wēi fēn wǔ shí sì.
象算九十一,余百六,秒二十八,微分五十四。
yáo suàn shí wǔ, yú qī shí sān, miǎo wǔ shí sì, wēi fēn qī shí sān.
爻算十五,餘七十三,秒五十四,微分七十三。
chéng shù bǎi èr shí qī.
乘數百二十七。
chú shù sān shí.
除數三十。
zhèn xīng
○鎮星
zhōng lǜ wǔ shí wàn liù qiān liù bǎi èr shí sān, miǎo èr shí jiǔ.
終率五十萬六千六百二十三,秒二十九。
zhōng rì sān bǎi qī shí bā, yú bǎi sān, miǎo èr shí jiǔ.
終日三百七十八,余百三,秒二十九。
biàn chà jiǔ, miǎo bā shí qī.
變差九,秒八十七。
xiàng suàn jiǔ shí yī, yú bǎi sì, miǎo bā shí liù, wēi fēn liù shí liù.
象算九十一,余百四,秒八十六,微分六十六。
yáo suàn shí wǔ, yú qī shí sān, miǎo sān shí yī, wēi fēn shí yī.
爻算十五,餘七十三,秒三十一,微分十一。
chéng shù shí èr.
乘數十二。
chú shù shí yī.
除數十一。
tài bái
○太白
zhōng lǜ qī shí bā wàn èr qiān sì bǎi sì shí jiǔ, miǎo jiǔ.
終率七十八萬二千四百四十九,秒九。
zhōng rì wǔ bǎi bā shí sān, yú qiān èr bǎi èr shí jiǔ, miǎo jiǔ.
終日五百八十三,余千二百二十九,秒九。
zhōng hé èr bǎi jiǔ shí èr, yú qiān èr bǎi bā shí sì, miǎo wǔ shí jiǔ, wēi fēn qī shí èr.
中合二百九十二,余千二百八十四,秒五十九,微分七十二。
biàn chà sì shí jiǔ, miǎo qī shí èr.
變差四十九,秒七十二。
xiàng suàn jiǔ shí yī, yú bǎi qī, miǎo sān shí wǔ, wēi fēn qī shí èr.
象算九十一,余百七,秒三十五,微分七十二。
yáo suàn shí wǔ, yú qī shí sān, miǎo qī shí èr, wēi fēn liù shí.
爻算十五,餘七十三,秒七十二,微分六十。
chéng shù shí wǔ.
乘數十五。
chú shù èr.
除數二。
chén xīng
○辰星
zhōng lǜ shí wǔ wàn wǔ qiān èr bǎi qī shí bā, miǎo liù shí liù.
終率十五萬五千二百七十八,秒六十六。
zhōng rì bǎi yī shí wǔ, yú qiān yī bǎi qī shí bā, miǎo liù shí liù.
終日百一十五,余千一百七十八,秒六十六。
zhōng hé wǔ shí qī, yú qiān èr bǎi wǔ shí jiǔ, miǎo sān shí sān.
中合五十七,余千二百五十九,秒三十三。
biàn chà wǔ shí, miǎo bā shí wǔ.
變差五十,秒八十五。
xiàng suàn jiǔ shí yī, yú bǎi qī, miǎo sì shí èr, wēi fēn qī shí bā.
象算九十一,余百七,秒四十二,微分七十八。
yáo suàn shí wǔ, yú qī shí sān, miǎo qī shí sān, wēi fēn qī shí qī.
爻算十五,餘七十三,秒七十三,微分七十七。
miǎo fǎ bǎi.
秒法百。
wēi fēn fǎ jiǔ shí liù.
微分法九十六。
dé zōng shí, wǔ jì lì qì shuò jiā shí shāo hòu tiān, tuī cè xīng dù yǔ dà yǎn chà lǜ pō yì. zhào sī tiān xú chéng sì yǔ xià guān zhèng yáng jǐng fēng děng, zá lín dé dà yǎn zhī zhǐ zhì xīn lì. shàng yuán qī yào, qǐ chì dào xū sì dù. jiàn zhōng sì nián lì chéng, míng yuē zhèng yuán. qí qì shuò fā liǎn rì chán yuè lí guǐ lòu jiāo huì, xī rú wǔ jì fǎ. wéi fā liǎn jiā shí wú chén fǎ, jiē yǐ xiàng tǒng chéng xiǎo yú, tōng fǎ ér yī, wèi bàn chén shù. yú wǔ yīn zhī, liù kè fǎ chú zhī, dé kè. bù jǐn, liù ér yī, wèi kè fēn. qí guǐ lòu yè bàn kè fēn yǐ kè fǎ zhǔn xiàng jī qǔ qí shù yòng zhī, yǐ kè fǎ tōng yè bàn dìng lòu kè, nèi fēn, èr shí ér yī, wèi chén chū yú shù. yuè shí qù jiāo fēn, rú èr bǎi qī shí jiǔ yǐ xià zhě, jì. yǐ shàng, yǐ jiǎn wàng chà, liù shí liù yuē zhī, wèi shí fēn. rì shí chà yì shí wǔ yuē zhī, yǐ jiǎn bā shí wǔ, yú wèi dìng fǎ. yòu jiā jiǎn qù jiāo fēn qì, yǐ jiǎn wàng chà, bā shí wǔ yuē zhī, dé shí fēn. rì fǎ bù tóng yě. qí wǔ xīng xiě lín dé lì jiù shù, yīn dōng zhì hòu yè bàn píng hé rì suàn, jiā hé hòu fú rì jí yú, jí píng jiàn rì suàn. jīn shuǐ xiān dé xī jiàn qí mǎn chén jiàn fú rì jí yú miǎo qù zhī, yú wèi chén píng jiàn. qiú rù cháng qì, yǐ qǔ dìng jiàn ér tuī zhī. lín dé lì zhī qǐ zhé, zhèng yuán lì zhī yǔ shuǐ lín dé lì zhī yǔ shuǐ, zhèng yuán lì zhī jīng zhé yě. lín dé lì yíng huò qián hòu jí biàn dù lǜ, chū xíng rù qì chà xíng, rì yì chí jí yī fēn, zhèng yuán lì zé èr fēn, yì dù mǔ bù tóng yě. zhào qǐ wǔ nián zhēng yuè xíng xīn lì. huì zhū cǐ zhī luàn, gǎi yuán xìng yuán. zì shì bān yòng, qì yuán hé yuán nián.
德宗時,《五紀曆》氣朔加時稍後天,推測星度與《大衍》差率頗異。詔司天 徐承嗣與夏官正楊景風等,雜《麟德》、《大衍》之旨治新曆。上元七曜,起赤道 虛四度。建中四年曆成,名曰《正元》。其氣朔、發斂、日躔、月離、軌漏、交會, 悉如《五紀》法。惟發斂加時無辰法,皆以象統乘小余,通法而一,為半辰數。余 五因之,六刻法除之,得刻。不盡,六而一,為刻分。其軌漏夜半刻分以刻法准象 積取其數用之,以刻法通夜半定漏刻,內分,二十而一,為晨初餘數。月蝕去交分, 如二百七十九已下者,既。已上,以減望差,六十六約之,為蝕分。日蝕差亦十五 約之,以減八十五,余為定法。又加減去交分訖,以減望差,八十五約之,得蝕分。 日法不同也。其五星寫《麟德歷》舊術,因冬至後夜半平合日算,加合後伏日及余, 即平見日算。金、水先得夕見;其滿晨見伏日及余秒去之,余為晨平見。求入常氣, 以取定見而推之。《麟德歷》之啟蟄,《正元歷》之雨水;《麟德歷》之雨水, 《正元歷》之驚蟄也。《麟德歷》熒惑前、後疾變度率,初行入氣差行,日益遲、 疾一分,《正元歷》則二分,亦度母不同也。詔起五年正月行新曆。會硃泚之亂, 改元興元。自是頒用,訖元和元年。
jiàn zhōng zhèng yuán lì yǎn jì shàng yuán jiǎ zǐ, jù jiàn zhōng wǔ nián jiǎ zǐ, suì jī sì shí wàn èr qiān jiǔ bǎi suàn wài.
《建中正元歷》演紀上元甲子,距建中五年甲子,歲積四十萬二千九百算外。
zhèng yuán tōng fǎ qiān jiǔ shí wǔ.
《正元》通法千九十五。
cè shí sān shí jiǔ wàn jiǔ qiān jiǔ bǎi sì shí sān.
策實三十九萬九千九百四十三。
dié fǎ sān wàn sān qiān sān bǎi sān shí liù.
揲法三萬三千三百三十六。
zhāng rùn wàn yī qiān jiǔ bǎi yī shí yī.
章閏萬一千九百一十一。
cè yú wǔ qiān qī bǎi sì shí sān.
策餘五千七百四十三。
yòng chà liù qiān yī bǎi liù shí bā.
用差六千一百六十八。
guà xiàn sān wàn yī qiān sān bǎi sì shí sān.
掛限三萬一千三百四十三。
sān yuán zhī cè shí wǔ, yú èr bǎi sān shí jiǔ, miǎo qī.
三元之策十五,餘二百三十九,秒七。
sì xiàng zhī cè èr shí jiǔ, yú wǔ bǎi bā shí yī.
四象之策二十九,餘五百八十一。
yī xiàng zhī cè qī, yú sì bǎi yī shí jiǔ.
一象之策七,餘四百一十九。
zhōng yíng fēn sì bǎi qī shí bā, miǎo yī shí sì.
中盈分四百七十八,秒一十四。
shuò xū fēn wǔ bǎi yī shí sì.
朔虛分五百一十四。
xiàng tǒng èr shí sì.
象統二十四。
xiàng wèi liù.
象位六。
tiān zhōng zhī cè wǔ, yú qī shí jiǔ, miǎo wǔ shí wǔ miǎo mǔ qī shí èr.
天中之策五,餘七十九,秒五十五;秒母七十二。
dì zhōng zhī cè liù, yú jiǔ shí wǔ, miǎo sì shí sān miǎo mǔ liù shí.
地中之策六,餘九十五,秒四十三;秒母六十。
zhēn huǐ zhī cè sān, yú sì shí qī, miǎo wǔ shí yī bàn.
貞悔之策三,餘四十七,秒五十一半。
kè fǎ èr bǎi yī shí jiǔ. liù kè fǎ qiān sān bǎi yī shí sì.
刻法二百一十九。六刻法千三百一十四。
gàn shí sān shí jiǔ wàn jiǔ qiān jiǔ bǎi wǔ shí wǔ, miǎo èr.
干實三十九萬九千九百五十五,秒二。
zhōu tiān dù sān bǎi liù shí wǔ, xū fēn èr bǎi bā shí, miǎo èr.
周天度三百六十五,虛分二百八十,秒二。
suì chà shí èr, miǎo èr.
歲差十二,秒二。
miǎo mǔ bǎi.
秒母百。
dìng qì chén shù tóng dà yǎn.
定氣辰數同《大衍》。
liù xū zhī chà liù, miǎo èr shí.
六虛之差六,秒二十。
zhuǎn zhōng fēn sān yì yī bǎi qī shí èr wàn yī bǎi sān shí èr.
轉終分三億一百七十二萬一百三十二。
zhuǎn zhōng rì èr shí qī, yú liù bǎi qī, miǎo bǎi sān shí èr.
轉終日二十七,餘六百七,秒百三十二。
rù zhuǎn miǎo fǎ yī wàn.
入轉秒法一萬。
zhuǎn fǎ èr bǎi yī shí jiǔ. yuē zhuǎn fēn wèi dù, yuē qūn chéng. jī qūn chéng, yuē zhuǎn jī dù.
轉法二百一十九。約轉分為度,曰逡程。積逡程,曰轉積度。
qī rì: chū jiǔ bǎi qī shí sān, mò bǎi èr shí èr.
七日:初九百七十三,末百二十二。
shí sì rì: chū bā bǎi wǔ shí yī, mò èr bǎi sì shí sì.
十四日:初八百五十一,末二百四十四。
èr shí yī rì: chū qī bǎi èr shí jiǔ, mò sān bǎi liù shí liù.
二十一日:初七百二十九,末三百六十六。
èr shí bā rì: chū liù bǎi qī, mò sì bǎi bā shí bā.
二十八日:初六百七,末四百八十八。
chén kè bā kè, fēn qī shí sān.
辰刻八刻,分七十三。
kè fǎ èr bǎi yī shí jiǔ.
刻法二百一十九。
hūn míng kè gè èr kè, fēn bǎi jiǔ bàn.
昏明刻各二刻,分百九半。
jiāo zhōng fēn èr yì jiǔ qiān qī bǎi jiǔ shí qī wàn sān qiān bā bǎi yī shí wǔ.
交終分二億九千七百九十七萬三千八百一十五。
jiāo zhōng rì èr shí qī, yú èr bǎi sān shí èr, miǎo sān qiān bā bǎi yī shí wǔ.
交終日二十七,餘二百三十二,秒三千八百一十五。
jiāo zhōng rì shí sān, yú liù bǎi liù shí sān, miǎo liù qiān jiǔ bǎi qī bàn.
交中日十三,餘六百六十三,秒六千九百七半。
shuò chà rì èr, yú sān bǎi sì shí bā, miǎo liù qiān yī bǎi bā shí wǔ.
朔差日二,餘三百四十八,秒六千一百八十五。
wàng chà rì yī, yú bǎi qī shí sì, miǎo sān qiān jiǔ shí èr bàn.
望差日一,余百七十四,秒三千九十二半。
wàng shù rì shí sì, yú bā bǎi sān shí bā.
望數日十四,餘八百三十八。
jiāo xiàn rì shí èr, yú sì bǎi bā shí jiǔ, miǎo sān qiān bā bǎi yī shí wǔ.
交限日十二,餘四百八十九,秒三千八百一十五。
jiāo lǜ liù shí yī.
交率六十一。
jiāo shù qī bǎi qī shí qī.
交數七百七十七。
jiāo chén fǎ jiǔ shí yī shǎo.
交辰法九十一少。
miǎo fǎ yī wàn.
秒法一萬。
qù jiāo dù chéng shù shí yī, chú shù jiǔ bǎi sì shí wǔ.
去交度乘數十一,除數九百四十五。
tài yīn sǔn yì chà: dōng zhì xià zhì, yì shí liù, jī liù shí èr. xiǎo hán xiǎo shǔ, yì shí sān, jī qī shí bā. dà hán dà shǔ, yì shí yī, jī jiǔ shí yī. lì chūn lì qiū, yì shí, jī bǎi èr. yǔ shuǐ chù shǔ, yì bā, jī bǎi yī shí èr. jīng zhé bái lù, yì liù, jī bǎi èr shí. chūn fēn qiū fēn, sǔn liù, jī bǎi èr shí liù. qīng míng hán lù, sǔn bā, jī bǎi èr shí. gǔ yǔ shuāng jiàng, sǔn shí, jī bǎi yī shí èr. lì xià lì dōng, sǔn shí yī, jī bǎi èr. xiǎo mǎn xiǎo xuě, sǔn shí sān, jī jiǔ shí yī. máng zhǒng dà xuě, sǔn shí liù, jī qī shí bā. yǐ sǔn yì yī rù dìng qì qiú tiǎo nǜ shù rù zhī, gè dé qí wàng rì suǒ rù dìng shù.
太陰損益差:冬至、夏至,益十六,積六十二。小寒、小暑,益十三,積七十 八。大寒、大暑,益十一,積九十一。立春、立秋,益十,積百二。雨水、處暑, 益八,積百一十二。驚蟄、白露,益六,積百二十。春分、秋分,損六,積百二十 六。清明、寒露,損八,積百二十。穀雨、霜降,損十,積百一十二。立夏、立冬, 損十一,積百二。小滿、小雪,損十三,積九十一。芒種、大雪,損十六,積七十 八。以損益依入定氣求朓朒術入之,各得其望日所入定數。
tài yáng měi rì shí chà: yuè zài yīn lì, zì qiū fēn hòu chūn fēn qián, jiē yǐ sān bǎi qī shí sān wèi shí chà, rù chūn fēn hòu, rì sǔn sì fēn rù xià zhì chū rì, sǔn bù jǐn zhě liù nǎi zì hòu rì yì sì fēn. yuè zài yáng lì, zì chūn fēn hòu qiū fēn qián, yì yǐ sān bǎi qī shí sān wèi shí chà rù qiū fēn hòu, rì sǔn sì fēn rù dōng zhì chū rì, sǔn bù jǐn zhě liù nǎi zì hòu rì yì sì fēn: gè dé shuò rì suǒ rù dìng shù.
太陽每日蝕差:月在陰曆,自秋分後、春分前,皆以三百七十三為蝕差,入春 分後,日損四分;入夏至初日,損不盡者六;乃自後日益四分。月在陽曆,自春分 後、秋分前,亦以三百七十三為蝕差;入秋分後,日損四分;入冬至初日,損不盡 者六;乃自後日益四分:各得朔日所入定數。
suì xīng
○歲星
zhōng lǜ sì shí sān wàn liù qiān qī bǎi liù shí, miǎo sì.
終率四十三萬六千七百六十,秒四。
zhōng rì sān bǎi jiǔ shí bā, yú jiǔ bǎi wǔ shí, miǎo sì.
終日三百九十八,餘九百五十,秒四。
hé hòu fú rì shí qī, yú qiān èr shí sān.
合後伏日十七,余千二十三。
yíng huò
○熒惑
zhōng lǜ bā shí wǔ wàn sì qiān qī, miǎo qī shí jiǔ.
終率八十五萬四千七,秒七十九。
zhōng rì qī bǎi qī shí jiǔ, yú qiān èr, miǎo qī shí jiǔ.
終日七百七十九,余千二,秒七十九。
hé hòu fú rì qī shí yī, yú qiān sì shí jiǔ.
合後伏日七十一,余千四十九。
zhèn xīng
○鎮星
zhōng lǜ sì shí yī wàn sān qiān jiǔ bǎi jiǔ shí sì, miǎo liù shí sān.
終率四十一萬三千九百九十四,秒六十三。
zhōng rì sān bǎi qī shí bā, yú bā shí sì, miǎo liù shí sān.
終日三百七十八,餘八十四,秒六十三。
hé hòu fú rì shí bā, yú wǔ bǎi jiǔ shí.
合後伏日十八,餘五百九十。
tài bái
○太白
zhōng lǜ liù shí sān wàn jiǔ qiān sān bǎi bā shí jiǔ, miǎo èr shí bā.
終率六十三萬九千三百八十九,秒二十八。
zhōng rì wǔ bǎi bā shí sān, yú sì, miǎo èr shí bā.
終日五百八十三,餘四,秒二十八。
chén hé hòu fú rì sì shí yī, yú jiǔ bǎi yī shí wǔ.
晨合後伏日四十一,餘九百一十五。
xī jiàn fú rì èr bǎi wǔ shí liù, yú wǔ bǎi èr, miǎo yī shí sì.
夕見伏日二百五十六,餘五百二,秒一十四。
chén jiàn fú rì sān bǎi èr shí qī, yú wǔ bǎi èr, miǎo yī shí sì.
晨見伏日三百二十七,餘五百二,秒一十四。
chén xīng
○辰星
zhōng lǜ shí èr wàn liù qiān bā bǎi bā shí bā, miǎo sì bàn.
終率十二萬六千八百八十八,秒四半。
zhōng rì bǎi yī shí wǔ, yú jiǔ bǎi liù shí sān, miǎo sì bàn.
終日百一十五,餘九百六十三,秒四半。
chén hé hòu fú rì shí liù, yú qiān sì shí.
晨合後伏日十六,余千四十。
xī jiàn fú rì wǔ shí èr, yú sì bǎi bā shí yī, miǎo wǔ shí èr shǎo.
夕見伏日五十二,餘四百八十一,秒五十二少。
chén jiàn fú rì liù shí sān, yú sì bǎi bā shí yī, miǎo wǔ shí èr shǎo.
晨見伏日六十三,餘四百八十一,秒五十二少。
miǎo fǎ yī bǎi.
秒法一百。
wǔ xīng píng jiàn jiā jiǎn chà.
五星平見加減差。
suì xīng
○歲星
chū jiàn, qù rì shí sì dù, jiàn. rù dōng zhì, bì xiǎo hán, jūn jiǎn liù rì. zì rù dà hán hòu, rì sǔn bǎi jiǔ fēn bàn. rù chūn fēn chū rì, yī píng. zì hòu rì jiā bǎi sì shí wǔ fēn bàn. rù lì xià, bì xiǎo mǎn, jūn jiā liù rì. zì rù máng zhǒng hòu, rì sǔn bǎi sì shí wǔ fēn. rù xià zhì, bì lì qiū, jūn jiā sì rì. zì rù chù shǔ hòu, rì sǔn èr bǎi jiǔ shí yī fēn bàn. rù bái lù chū rì, yī píng. zì hòu rì jiǎn bā shí qī fēn. rù xiǎo xuě, bì dà xuě, jūn jiǎn liù rì.
初見,去日十四度,見。入冬至,畢小寒,均減六日。自入大寒後,日損百九 分半。入春分初日,依平。自後日加百四十五分半。入立夏,畢小滿,均加六日。 自入芒種後,日損百四十五分。入夏至,畢立秋,均加四日。自入處暑後,日損二 百九十一分半。入白露初日,依平。自後日減八十七分。入小雪,畢大雪,均減六 日。
yíng huò
○熒惑
chū jiàn, qù rì shí qī dù, jiàn. rù dōng zhì chū rì, jiǎn èr shí qī rì. zì hòu rì sǔn jiǔ bǎi bā shí wǔ fēn bàn. rù dà hán chū rì, yī píng. zì hòu rì jiā liù bǎi wǔ shí qī fēn. rù jīng zhé, bì gǔ yǔ, jūn jiā èr shí qī rì. zì rù lì xià hòu, rì sǔn sān bǎi èr shí sān fēn. rù lì qiū, yī píng. zì rù chù shǔ hòu, rì jiǎn sān bǎi èr shí sān fēn. rù xiǎo xuě, bì dà xuě, jūn jiǎn èr shí qī rì.
初見,去日十七度,見。入冬至初日,減二十七日。自後日損九百八十五分半。 入大寒初日,依平。自後日加六百五十七分。入驚蟄,畢穀雨,均加二十七日。自 入立夏後,日損三百二十三分。入立秋,依平。自入處暑後,日減三百二十三分。 入小雪,畢大雪,均減二十七日。
zhèn xīng
○鎮星
chū jiàn, qù rì shí qī dù, jiàn. rù dōng zhì chū rì, jiǎn sì rì. zì hòu rì yì bǎi sì shí wǔ fēn bàn. rù dà hán, bì chūn fēn, jūn jiǎn bā rì. zì rù qīng míng hòu, rì sǔn jiǔ shí liù fēn. rù xiǎo shǔ chū rì, yī píng. zì hòu rì jiā bǎi sì shí wǔ fēn bàn. rù bái lù chū rì, jiā bā rì. zì hòu rì sǔn èr bǎi jiǔ shí yī fēn. rù qiū fēn, jūn jiā sì rì. zì rù hán lù hòu, rì sǔn jiǔ shí liù fēn. rù xiǎo xuě chū rì, yī píng. zì hòu rì jiǎn bǎi sì shí wǔ fēn bàn.
初見,去日十七度,見。入冬至初日,減四日。自後日益百四十五分半。入大 寒,畢春分,均減八日。自入清明後,日損九十六分。入小暑初日,依平。自後日 加百四十五分半。入白露初日,加八日。自後日損二百九十一分。入秋分,均加四 日。自入寒露後,日損九十六分。入小雪初日,依平。自後日減百四十五分半。
tài bái
○太白
chū jiàn, qù rì shí yí dù. xī jiàn: rù dōng zhì chū rì, yī píng. zì hòu rì jiǎn bǎi liù shí sān fēn. rù yǔ shuǐ, bì chūn fēn, jūn jiǎn jiǔ rì. zì rù qīng míng hòu, rì jiǎn bǎi liù shí sān fēn. rù máng zhǒng, yī píng. zì rù xià zhì, rì jiā bǎi liù shí sān fēn. rù chù shǔ, bì qiū fēn, jūn jiā jiǔ rì. zì rù hán lù hòu, rì sǔn bǎi liù shí sān fēn. rù dà xuě, yī píng. chén jiàn: rù dōng zhì, yī píng. rù xiǎo hán hòu, rì jiā bǎi jiǔ fēn bàn. rù lì chūn, bì lì xià, jūn jiā sān rì. rù xiǎo mǎn hòu, rì sǔn bǎi jiǔ fēn bàn. rù xià zhì, yī píng. rù xiǎo shǔ hòu, rì jiǎn bǎi jiǔ fēn bàn. rù lì qiū, bì lì dōng, jūn jiǎn sān rì. rù xiǎo xuě hòu, rì sǔn bǎi jiǔ fēn bàn.
初見,去日十一度。夕見:入冬至初日,依平。自後日減百六十三分。入雨水, 畢春分,均減九日。自入清明後,日減百六十三分。入芒種,依平。自入夏至,日 加百六十三分。入處暑,畢秋分,均加九日。自入寒露後,日損百六十三分。入大 雪,依平。晨見:入冬至,依平。入小寒後,日加百九分半。入立春,畢立夏,均 加三日。入小滿後,日損百九分半。入夏至,依平。入小暑後,日減百九分半。入 立秋,畢立冬,均減三日。入小雪後,日損百九分半。
chén xīng
○辰星
chū jiàn, qù rì shí qī dù. xī jiàn: rù dōng zhì, bì qīng míng, yī píng. rù gǔ yǔ, bì máng zhǒng, jūn jiǎn èr rì. rù xià zhì, bì dà shǔ, yī píng. rù lì qiū, bì shuāng jiàng, yīng jiàn bù jiàn. qí zài lì qiū jí shuāng jiàng èr qì zhī nèi zhě, qù rì shí bā dù wài, sān shí liù dù nèi, yǒu shuǐ huǒ tǔ jīn yī xīng yǐ shàng zhě, jiàn. rù lì dōng, bì dà xuě, yī píng. chén jiàn rù dōng zhì, jūn jiǎn sì rì. rù xiǎo hán, bì yǔ shuǐ, jūn jiǎn sān rì. qí zài yǔ shuǐ qì nèi, qù rì dù rú qián, chén wú shuǐ huǒ tǔ jīn yī xīng yǐ shàng zhě, bù jiàn. rù jīng zhé, bì lì xià, yīng jiàn bù jiàn. qí zài lì xià qì nèi, qù rì dù rú qián, chén yǒu shuǐ huǒ tǔ jīn yī xīng yǐ shàng zhě, yì jiàn. rù xiǎo mǎn, bì hán lù, yī píng. rù shuāng jiàng, bì lì dōng, jūn jiā yī rì. rù xiǎo xuě, bì dà xuě, yī píng.
初見,去日十七度。夕見:入冬至,畢清明,依平。入穀雨,畢芒種,均減二 日。入夏至,畢大暑,依平。入立秋,畢霜降,應見不見。其在立秋及霜降二氣之 內者,去日十八度外,三十六度內,有水、火、土、金一星已上者,見。入立冬, 畢大雪,依平。晨見;入冬至,均減四日。入小寒,畢雨水,均減三日。其在雨水 氣內,去日度如前,晨無水、火、土、金一星已上者,不見。入驚蟄,畢立夏,應 見不見。其在立夏氣內,去日度如前,晨有水、火、土、金一星已上者,亦見。入 小滿,畢寒露,依平。入霜降,畢立冬,均加一日。入小雪,畢大雪,依平。
wǔ xīng biàn xíng jiā jiǎn chà rì dù lǜ
○五星變行加減差日度率
suì xīng
△歲星
qián shùn: chà xíng. bǎi yī shí sì rì, xíng shí bā dù jiǔ bǎi qī shí yī fēn. xiān jí, èr rì yì chí sān fēn.
前順:差行。百一十四日,行十八度九百七十一分。先疾,二日益遲三分。
qián liú: èr shí liù rì.
前留:二十六日。
qián tuì: chà xíng. sì shí èr rì, tuì liù dù. xiān chí, rì yì jí èr fēn.
前退:差行。四十二日,退六度。先遲,日益疾二分。
hòu tuì: chà xíng. sì shí èr rì, tuì liù dù. xiān jí, rì yì chí èr fēn.
後退:差行。四十二日,退六度。先疾,日益遲二分。
hòu liú: èr shí wǔ rì.
後留:二十五日。
hòu shùn: chà xíng. bǎi yī shí sì rì, xíng shí bā dù jiǔ bǎi qī shí yī fēn. xiān chí, èr rì yì jí sān fēn. rì jǐn ér xī fú.
後順:差行。百一十四日,行十八度九百七十一分。先遲,二日益疾三分。日 盡而夕伏。
yíng huò
△熒惑
qián jí: rù dōng zhì chū rì, èr bǎi sì shí sān rì xíng bǎi liù shí wǔ dù. zì hòu sān rì sǔn rì dù gè èr. xiǎo hán chū rì, èr bǎi sān shí sān rì xíng bǎi wǔ shí wǔ dù. zì hòu èr rì sǔn rì dù gè yī. gǔ yǔ sì rì, yī píng. bì xiǎo mǎn jiǔ rì, bǎi qī shí bā rì xíng bǎi dù. zì jiǔ rì hòu, sān rì sǔn rì dù gè yī. xià zhì chū rì, yī píng. bì liù rì, bǎi qī shí yī rì xíng jiǔ shí sān dù. zì liù rì hòu, měi sān rì yì rì dù gè yī. lì qiū chū rì, bǎi bā shí sì rì xíng bǎi liù dù. zì hòu měi rì yì rì dù gè yī. bái lù chū rì, èr bǎi yī shí sì rì xíng bǎi sān shí liù dù. zì hòu wǔ rì yì rì dù gè liù. qiū fēn chū rì, èr bǎi sān shí èr rì xíng bǎi wǔ shí sì dù. zì hòu měi rì yì rì dù gè yī. hán lù chū rì, èr bǎi sì shí qī rì xíng bǎi liù shí jiǔ dù. zì hòu wǔ rì yì rì dù gè sān. shuāng jiàng wǔ rì, yī píng. bì lì dōng shí sān rì, èr bǎi wǔ shí jiǔ rì xíng bǎi bā shí yí dù. zì rù shí sān rì hòu, èr rì sǔn rì dù gè yī.
前疾:入冬至初日,二百四十三日行百六十五度。自後三日損日度各二。小寒 初日,二百三十三日行百五十五度。自後二日損日度各一。穀雨四日,依平。畢小 滿九日,百七十八日行百度。自九日後,三日損日度各一。夏至初日,依平。畢六 日,百七十一日行九十三度。自六日後,每三日益日度各一。立秋初日,百八十四 日行百六度。自後每日益日度各一。白露初日,二百一十四日行百三十六度。自後 五日益日度各六。秋分初日,二百三十二日行百五十四度。自後每日益日度各一。 寒露初日,二百四十七日行百六十九度。自後五日益日度各三。霜降五日,依平。 畢立冬十三日,二百五十九日行百八十一度。自入十三日後,二日損日度各一。
qián chí: chà xíng. rù dōng zhì, liù shí rì xíng èr shí wǔ dù xiān jí, rì yì chí sān fēn. zì rù xiǎo hán hòu, sān rì sǔn rì dù gè yī. dà hán chū rì, wǔ shí wǔ rì xíng èr shí dù. zì hòu sān rì yì rì dù gè yī. lì chūn chū rì, bì qīng míng, píng, liù shí rì xíng èr shí wǔ dù. zì rù gǔ yǔ, měi qì sǔn dù yī. lì xià chū rì, bì xiǎo mǎn, píng, liù shí rì xíng èr shí sān dù. zì rù máng zhǒng hòu, měi qì yì yí dù. xià zhì chū rì, píng. bì chù shǔ, liù shí rì xíng èr shí wǔ dù. zì rù bái lù hòu, sān rì sǔn dù yī. qiū fēn chū rì, liù shí rì xíng èr shí dù. zì hòu měi rì yì rì yī, sān rì yì dù èr. hán lù chū rì, qī shí wǔ rì xíng sān shí dù. zì hòu měi rì sǔn rì yī, sān rì sǔn dù yī. shuāng jiàng chū rì, liù shí rì xíng èr shí wǔ dù. zì hòu èr rì sǔn dù yī. lì dōng yī rì, píng. bì qì mò, liù shí rì xíng shí qī dù. zì xiǎo xuě hòu, wǔ rì yì dù yī. dà xuě chū rì, liù shí rì xíng èr shí dù. zì hòu sān rì yì dù yī.
前遲:差行。入冬至,六十日行二十五度;先疾,日益遲三分。自入小寒後, 三日損日度各一。大寒初日,五十五日行二十度。自後三日益日度各一。立春初日, 畢清明,平,六十日行二十五度。自入穀雨,每氣損度一。立夏初日,畢小滿,平, 六十日行二十三度。自入芒種後,每氣益一度。夏至初日,平。畢處暑,六十日行 二十五度。自入白露後,三日損度一。秋分初日,六十日行二十度。自後每日益日 一,三日益度二。寒露初日,七十五日行三十度。自後每日損日一,三日損度一。 霜降初日,六十日行二十五度。自後二日損度一。立冬一日,平。畢氣末,六十日 行十七度。自小雪後,五日益度一。大雪初日,六十日行二十度。自後三日益度一。
qián liú: shí sān rì qián jí jiǎn yī rì lǜ zhě, yǐ qí chà fēn yì cǐ liú jí chí rì lǜ. qián jí jiā rì lǜ zhě, yǐ qí chà fēn jiǎn cǐ liú jí hòu chí rì lǜ.
前留:十三日前疾減一日率者,以其差分益此留及遲日率。前疾加日率者,以 其差分減此留及後遲日率。
tuì xíng: rù dōng zhì chū rì, liù shí sān rì xíng èr shí èr dù. zì hòu sì rì yì dù yī. xiǎo hán yī rì, liù shí sān rì xíng èr shí liù dù. zì rù xiǎo hán yī rì hòu, sān rì bàn sǔn dù yī. lì chūn sān rì, píng. bì yǔ shuǐ, liù shí sān rì tuì shí qī dù. zì rù jīng zhé hòu, èr rì yì rì dù gè yī, jīng zhé bā rì, píng. bì qì mò, liù shí qī rì tuì èr shí yí dù. zì rù chūn fēn hòu, yī rì sǔn rì dù gè yī. chūn fēn sì rì, píng. bì máng zhǒng, liù shí sān rì tuì shí qī dù. zì rù xià zhì hòu, měi liù rì sǔn rì dù gè yī. dà shǔ chū rì, píng. bì qì mò, wǔ shí bā rì tuì shí èr dù. lì qiū chū rì, píng. bì qì mò, wǔ shí qī rì tuì shí yí dù. zì rù bái lù hòu, èr rì yì rì dù gè yī. bái lù shí èr rì, píng. bì qiū fēn, liù shí sān rì tuì shí qī dù. zì rù hán lù hòu, sān rì yì rì dù gè yī. hán lù jiǔ rì, píng. bì qì mò, liù shí liù rì tuì èr shí dù. zì rù shuāng jiàng hòu, èr rì sǔn rì dù gè yī. shuāng jiàng liù rì, píng. bì qì mò, liù shí sān rì tuì shí qī dù. zì rù lì dōng hòu, sān rì yì rì dù gè yī. lì dōng shí èr rì, píng. bì qì mò, liù shí qī rì tuì èr shí yí dù. zì rù xiǎo xuě hòu, èr rì sǔn rì dù gè yī. xiǎo xuě bā rì, píng. bì qì mò, liù shí sān rì tuì shí qī dù. zì rù dà xuě hòu, sān rì yì dù yī.
退行:入冬至初日,六十三日行二十二度。自後四日益度一。小寒一日,六十 三日行二十六度。自入小寒一日後,三日半損度一。立春三日,平。畢雨水,六十 三日退十七度。自入驚蟄後,二日益日度各一,驚蟄八日,平。畢氣末,六十七日 退二十一度。自入春分後,一日損日度各一。春分四日,平。畢芒種,六十三日退 十七度。自入夏至後,每六日損日度各一。大暑初日,平。畢氣末,五十八日退十 二度。立秋初日,平。畢氣末,五十七日退十一度。自入白露後,二日益日度各一。 白露十二日,平。畢秋分,六十三日退十七度。自入寒露後,三日益日度各一。寒 露九日,平。畢氣末,六十六日退二十度。自入霜降後,二日損日度各一。霜降六 日,平。畢氣末,六十三日退十七度。自入立冬後,三日益日度各一。立冬十二日, 平。畢氣末,六十七日退二十一度。自入小雪後,二日損日度各一。小雪八日,平。 畢氣末,六十三日退十七度。自入大雪後,三日益度一。
hòu liú: dōng zhì chū rì, shí sān rì. dà hán chū rì, píng. bì qì mò, èr shí wǔ rì. zì rù lì chūn hòu, èr rì bàn sǔn yī rì. jīng zhé chū rì, shí sān rì. zì hòu sān rì yì rì yī. qīng míng chū rì, sān shí sān rì. zì hòu měi rì sǔn rì yī. qīng míng shí rì, píng. bì chù shǔ, shí sān rì. zì rù bái lù hòu, èr rì sǔn rì yī. qiū fēn shí yī rì, wú liú. zì rù qiū fēn shí yī rì hòu, rì yì rì yī. shuāng jiàng chū rì, shí jiǔ rì. lì dōng bì dà xuě, shí sān rì.
後留:冬至初日,十三日。大寒初日,平。畢氣末,二十五日。自入立春後, 二日半損一日。驚蟄初日,十三日。自後三日益日一。清明初日,三十三日。自後 每日損日一。清明十日,平。畢處暑,十三日。自入白露後,二日損日一。秋分十 一日,無留。自入秋分十一日後,日益日一。霜降初日,十九日。立冬畢大雪,十 三日。
hòu chí: chà xíng. liù shí rì xíng èr shí wǔ dù. xiān chí, rì yì jí sān fēn, qián jí jiā dù zhě, cǐ chí yī shù jiǎn zhī wèi dìng. ruò bù jiā dù zhě, cǐ chí rù qiū fēn zhì lì dōng jiǎn sān dù, rù lì dōng dào dōng zhì jiǎn wǔ dù, hòu liú dìng rì shí sān rì zhě, yǐ suǒ nǜ shù jiā cǐ chí rì lǜ.
後遲:差行。六十日行二十五度。先遲,日益疾三分,前疾加度者,此遲依數 減之為定。若不加度者,此遲入秋分至立冬減三度,入立冬到冬至減五度,後留定 日十三日者,以所朒數加此遲日率。
hòu jí: dōng zhì chū rì, èr bǎi yī shí rì xíng bǎi sān shí èr dù. zì hòu měi rì sǔn rì dù gè yī. dà hán bā rì, bǎi qī shí èr rì xíng jiǔ shí sì dù. zì rù dà hán bā rì hòu, èr rì sǔn rì dù gè yī. yǔ shuǐ, píng. bì qì mò, bǎi liù shí yī rì xíng bā shí sān dù. zì rù jīng zhé hòu, sān rì yì rì dù gè yī. gǔ yǔ sān rì, bǎi qī shí qī rì xíng jiǔ shí jiǔ dù. zì sān rì hòu, měi rì yì rì dù gè yī. máng zhǒng shí sì rì, píng. bì xià zhì shí rì, èr bǎi sān shí sān rì xíng bǎi wǔ shí wǔ dù. zì shí rì hòu, měi rì yì rì dù gè yī. xiǎo shǔ wǔ rì, èr bǎi wǔ shí sān rì xíng bǎi qī shí wǔ dù. zì hòu měi rì yì rì dù gè yī. dà shǔ chū rì, píng. bì chù shǔ, èr bǎi liù shí sān rì xíng bǎi bā shí wǔ dù. zì rù bái lù hòu, èr rì sǔn rì dù gè yī. qiū fēn yī rì, èr bǎi wǔ shí wǔ rì xíng bǎi qī shí qī dù. zì yī rì hòu, měi sān rì sǔn rì dù gè yī. dà xuě chū rì, èr bǎi wǔ rì xíng bǎi èr shí qī dù. zì hòu sān rì yì rì dù gè yī.
後疾:冬至初日,二百一十日行百三十二度。自後每日損日度各一。大寒八日, 百七十二日行九十四度。自入大寒八日後,二日損日度各一。雨水,平。畢氣末, 百六十一日行八十三度。自入驚蟄後,三日益日度各一。穀雨三日,百七十七日行 九十九度。自三日後,每日益日度各一。芒種十四日,平。畢夏至十日,二百三十 三日行百五十五度。自十日後,每日益日度各一。小暑五日,二百五十三日行百七 十五度。自後每日益日度各一。大暑初日,平。畢處暑,二百六十三日行百八十五 度。自入白露後,二日損日度各一。秋分一日,二百五十五日行百七十七度。自一 日後,每三日損日度各一。大雪初日,二百五日行百二十七度。自後三日益日度各 一。
zhèn xīng
△鎮星
qián shùn: chà xíng. bā shí sān rì, xíng qī dù sì bǎi qī shí sì fēn. xiān jí, sān rì yì chí èr fēn.
前順:差行。八十三日,行七度四百七十四分。先疾,三日益遲二分。
qián liú: sān shí qī rì.
前留:三十七日。
qián tuì: chà xíng. wǔ shí yī rì, tuì sān dù. xiān chí, èr rì yì jí yī fēn.
前退:差行。五十一日,退三度。先遲,二日益疾一分。
hòu tuì: chà xíng. wǔ shí yī rì, tuì sān dù. xiān jí, èr rì yì chí yī fēn.
後退:差行。五十一日,退三度。先疾,二日益遲一分。
hòu liú: sān shí liù rì.
後留:三十六日。
hòu shùn: chà xíng. bā shí sān rì, xíng qī dù sì bǎi qī shí sì fēn. xiān chí, sān rì yì jí èr fēn.
後順:差行。八十三日,行七度四百七十四分。先遲,三日益疾二分。
tài bái
△太白
xī jiàn: rù dōng zhì, bì lì xià, lì qiū bì dà xuě, bǎi qī shí èr rì xíng èr bǎi liù dù. zì rù xiǎo mǎn hòu, shí rì yì dù yī, wèi dìng chū. rù bái lù, bì chūn fēn, chà xíng xiān jí, rì yì chí èr fēn. zì yú píng xíng. xià zhì bì xiǎo shǔ, bǎi qī shí èr rì xíng èr bǎi jiǔ dù. zì rù dà shǔ hòu, wǔ rì sǔn yí dù, bì qì mò.
夕見:入冬至,畢立夏,立秋畢大雪,百七十二日行二百六度。自入小滿後, 十日益度一,為定初。入白露,畢春分,差行;先疾,日益遲二分。自余平行。夏 至畢小暑,百七十二日行二百九度。自入大暑後,五日損一度,畢氣末。
xī píng xíng: dōng zhì jí dà shǔ dà xuě gè bì qì mò, shí sān rì xíng shí sān dù. zì rù dōng zhì hòu, shí rì sǔn yī, bì lì chūn. rù lì qiū, liù rì yì yī, bì qiū fēn. yǔ shuǐ bì máng zhǒng, qī rì xíng qī dù. zì rù xià zhì hòu, wǔ rì yì yī, bì xiǎo shǔ. hán lù chū rì, èr shí sān rì xíng èr shí sān dù. zì hòu liù rì sǔn yī, bì xiǎo xuě.
夕平行:冬至及大暑、大雪各畢氣末,十三日行十三度。自入冬至後,十日損 一,畢立春。入立秋,六日益一,畢秋分。雨水畢芒種,七日行七度。自入夏至後, 五日益一,畢小暑。寒露初日,二十三日行二十三度。自後六日損一,畢小雪。
xī chí: chà xíng. sì shí èr rì xíng sān shí dù. xiān jí, rì yì chí shí sān fēn. qián jiā dù guò èr bǎi liù dù zhě, zhǔn shù sǔn cǐ dù.
夕遲:差行。四十二日行三十度。先疾,日益遲十三分。前加度過二百六度者, 准數損此度。
xī liú: qī rì.
夕留:七日。
xī tuì: shí rì, tuì wǔ dù. rì jǐn ér xī fú.
夕退:十日,退五度。日盡而夕伏。
chén tuì: shí rì, tuì wǔ dù.
晨退:十日,退五度。
chén liú: qī rì.
晨留:七日。
chén chí: chà xíng. dōng zhì bì lì xià, dà xuě bì qì mò, sì shí èr rì xíng sān shí dù xiān chí, rì yì jí shí sān fēn. zì xiǎo mǎn hòu, lǜ shí rì sǔn yí dù, bì máng zhǒng. xià zhì bì hán lù, sì shí èr rì xíng èr shí qī dù chà yī qián. zì rù shuāng jiàng hòu, měi qì yì yí dù, bì xiǎo xuě.
晨遲:差行。冬至畢立夏,大雪畢氣末,四十二日行三十度;先遲,日益疾十 三分。自小滿後,率十日損一度,畢芒種。夏至畢寒露,四十二日行二十七度;差 依前。自入霜降後,每氣益一度,畢小雪。
chén píng xíng: dōng zhì bì qì mò, lì xià bì qì mò, shí sān rì xíng shí sān dù. zì xiǎo hán hòu, liù rì yì rì dù gè yī, bì yǔ shuǐ. rù xiǎo mǎn hòu, qī rì sǔn rì dù gè yī, bì lì qiū. jīng zhé chū rì, èr shí sān rì xíng èr shí sān dù. zì hòu liù rì sǔn rì dù gè yī, bì gǔ yǔ. chù shǔ bì hán lù, wú cǐ píng xíng. zì rù shuāng jiàng hòu, wǔ rì yì rì dù gè yī, bì dà xuě.
晨平行:冬至畢氣末,立夏畢氣末,十三日行十三度。自小寒後,六日益日度 各一,畢雨水。入小滿後,七日損日度各一,畢立秋。驚蟄初日,二十三日行二十 三度。自後六日損日度各一,畢穀雨。處暑畢寒露,無此平行。自入霜降後,五日 益日度各一,畢大雪。
chén jí: bǎi qī shí èr rì, xíng èr bǎi liù dù. qián chí xíng sǔn dù bù mǎn sān shí zhě, cǐ jí yī shù yì zhī. chù shǔ bì hán lù, chà xíng xiān chí, rì yì jí èr fēn. zì yú píng xíng. rì jǐn ér chén fú.
晨疾:百七十二日,行二百六度。前遲行損度不滿三十者,此疾依數益之。處 暑畢寒露,差行;先遲,日益疾二分。自余平行。日盡而晨伏。
chén xīng
△辰星
xī jiàn jí: shí èr rì, xíng èr shí yí dù shí fēn. dà shǔ bì chù shǔ, shí èr rì, xíng shí qī dù shí liù fēn.
夕見疾:十二日,行二十一度十分。大暑畢處暑,十二日,行十七度十六分。
xī píng: qī rì, xíng qī dù. zì rù dà shǔ hòu, èr rì sǔn dù gè yī. rù lì qiū, wú cǐ píng xíng.
夕平:七日,行七度。自入大暑後,二日損度各一。入立秋,無此平行。
xī chí: liù rì, xíng èr dù qī fēn. qián jí xíng shí qī dù zhě, wú cǐ chí xíng.
夕遲:六日,行二度七分。前疾行十七度者,無此遲行。
xī fú liú: wǔ rì. rì jǐn ér xī fú.
夕伏留:五日。日盡而夕伏。
chén jiàn liú: wǔ rì.
晨見留:五日。
chén chí: liù rì, xíng èr dù qī fēn. zì rù dà hán, bì yǔ shuǐ, wú cǐ chí xíng.
晨遲:六日,行二度七分。自入大寒,畢雨水,無此遲行。
chén píng xíng: qī rì, xíng qī dù. rù dà hán hòu, èr rì sǔn rì dù gè yī. rù lì chūn, wú cǐ píng xíng.
晨平行:七日,行七度。入大寒後,二日損日度各一。入立春,無此平行。
chén jí shí èr rì, xíng èr shí yí dù shí fēn. qián wú chí xíng zhě, shí èr rì, xíng shí qī dù shí liù fēn. rì jǐn ér chén fú.
晨疾;十二日,行二十一度十分。前無遲行者,十二日,行十七度十六分。日 盡而晨伏。