yǔ wén wéi yáng wáng
宇文韋楊王
yǔ wén róng, jīng zhào wàn nián rén, suí píng chāng gōng bì yì sūn. zǔ jié, míng fǎ lìng, zhēn guān zhōng, wèi shàng shū yòu chéng, jǐn gàn zì jiāng. jiāng xià wáng dào zōng yǐ shì qǐng jié, jié yǐ wén, tài zōng xǐ, lài juàn èr bǎi, láo zhī yuē: zhèn bǐ bù zhì zuǒ yòu pú shè, zhèng yǐ gōng zài shěng ěr. yǒng huī chū, qiān huáng mén shì láng tóng zhōng shū mén xià sān pǐn, dài yú zhì níng wèi shì zhōng. zuò fáng yí ài yǒu shàn, biǎn guì zhōu, zú.
宇文融,京兆萬年人,隋平昌公弼裔孫。祖節,明法令,貞觀中,為尚書右丞, 謹干自將。江夏王道宗以事請節,節以聞,太宗喜,賚絹二百,勞之曰:「朕比不 置左右僕射,正以公在省耳。永徽初,遷黃門侍郎、同中書門下三品,代于志寧為 侍中。坐房遺愛友善,貶桂州,卒。
róng míng biàn, zhǎng yú lì zhì. kāi yuán chū, diào fù píng zhǔ bù. yuán gān yào mèng wēn jì wèi jīng zhào, xián qí rén, hòu wèi lǐ. shí tiān xià hù bǎn wán yǐn, rén duō qù běn jí, fú shí lǘ lǐ, guǐ tuō yáo fù, háo ruò xiāng bìng, zhōu xiàn mò néng zhì. róng yóu jiān chá yù shǐ chén pián yí, qǐng xiào tiān xià jí, shōu nì hù xiàn tián zuǒ yòng dù. xuán zōng yǐ róng wèi fù tián quàn nóng shǐ, gōu jiǎn zhàng fú, dé wěi xūn wáng dīng shén zhòng. zhuó bīng bù yuán wài láng, jiān shì yù shǐ. róng nǎi zòu mù róng qí wéi qià péi kuān bān jǐng qiàn kù dí lǚ wēn jiǎ jìn děng èr shí jiǔ rén wèi quàn nóng pàn guān, jiǎ yù shǐ, fēn àn zhōu xiàn, kuò zhèng qiū mǔ, zhāo lái hù kǒu ér fēn yè zhī. yòu jiān zū dì ān jí hù kǒu shǐ. yú shì zhū dào shōu méi hù bā shí wàn, tián yì chēng shì. suì zhōng, xiàn qián shù bǎi wàn mín. dì yuè, yǐn bài yù shǐ zhōng chéng. rán lì xià xī wàng róng zhǐ, bù néng wú rǎo, zhāng kōng zuì, wù duō qí huò, ér liú kè pō tuō bù zhǐ. chū, yì zhě yǐ shēng shì, jǔ jié bǎi duān, ér dì yì xiàng zhī, zǎi xiàng yuán gān yào děng zuǒ qí jǔ. yòu jí qún chén dà yì, gōng qīng léi tóng bù gǎn yì, wéi hù bù shì láng yáng chàng yǐ wèi jí wài qǔ shuì, bǎi xìng kùn bì, dé bù chóu shī. chàng zuò zuǒ qiān. róng nǎi zì qǐng chí chuán xíng tiān xià, shì wú jù xì, xiān shàng quàn nóng shǐ, ér hòu shàng tái shěng, tái shěng xū qí yì, nǎi xíng xià. róng suǒ guò, jiàn gāo nián, xuān tiān zǐ ēn zhǐ, bǎi xìng zhì yǒu gǎn tì zhě. shǐ hái yán zhuàng, dì nǎi xià zhào: yǐ kè fù suǒ zài, bìng jiàn cháng píng cāng, yì zhù jiǔ gǔ, quán fā liǎn guān sī quàn zuò nóng shè, shǐ pín fù xiāng xù. fán nóng yuè, zhōu xiàn cháng wù yī qiè bà shěng, shǐ qū yì huò. liú wáng xīn guī, shí dào gè fēn guān shǔ cún fǔ, shǐ suì jué gōng. fù yè yǐ dìng, zhōu xiàn jì yī shēn dié, bù xū xié míng.
融明辯,長於吏治。開元初,調富平主簿。源乾曜、孟溫繼為京兆,賢其人, 厚為禮。時天下戶版刓隱,人多去本籍,浮食閭里,詭脫繇賦,豪弱相併,州縣莫 能制。融由監察御史陳便宜,請校天下籍,收匿戶羨田佐用度。玄宗以融為覆田勸 農使,鈎檢帳符,得偽勛亡丁甚眾。擢兵部員外郎,兼侍御史。融乃奏慕容琦、韋 洽、裴寬、班景倩、庫狄履溫、賈晉等二十九人為勸農判官,假御史,分按州縣, 括正丘畝,招徠戶口而分業之。又兼租地安輯戶口使。於是諸道收沒戶八十萬,田 亦稱是。歲終,羨錢數百萬緡。帝悅,引拜御史中丞。然吏下希望融旨,不能無擾, 張空最,務多其獲,而流客頗脫不止。初,議者以生事,沮詰百端,而帝意向之, 宰相源乾曜等佐其舉。又集群臣大議,公卿雷同不敢異,唯戶部侍郎楊瑒以為籍外 取稅,百姓困弊,得不酬失。瑒坐左遷。融乃自請馳傳行天下,事無巨細,先上勸 農使,而後上台省,台省須其意,乃行下。融所過,見高年,宣天子恩旨,百姓至 有感涕者。使還言狀,帝乃下詔:「以客賦所在,並建常平倉,益貯九穀,權發斂; 官司勸作農社,使貧富相恤。凡農月,州縣常務一切罷省,使趨刈獲。流亡新歸, 十道各分官屬存撫,使遂厥功。復業已定,州縣季一申牒,不須挾名。」
zhōng shū lìng zhāng shuō sù è róng, róng měi jiàn bái, shuō zhé yǐn dà tǐ tíng zhēng. róng chuāi shuō bù shàn, yù xiān shì zhōng shāng zhī. zhāng jiǔ líng wèi shuō yuē: róng xīn yòng shì, biàn gěi duō zhà, gōng bù kě yǐ hū. shuō yuē: gǒu shǔ hé néng wèi! huì dì fēng tài shān hái, róng yǐ xuǎn xiàn báo dōng, qǐng fēn lì bù wèi shí quán. yǒu zhào róng yǔ lǐ bù shàng shū sū tǐng xíng bù shàng shū wéi kàng gōng bù shàng shū lú cóng yuàn yòu sàn qí cháng shì xú jiān báo zhōu cì shǐ cuī lín wèi zhōu cì shǐ cuī miǎn jīng zhōu zhǎng shǐ wéi xū xīn zhèng zhōu cì shǐ jiǎ céng huái zhōu cì shǐ wáng qiū fēn zǒng, ér bù dé cān shì, yī jué yú shàng. róng zòu xuǎn shì, shuō lǚ què zhī, róng nù, nǎi yǔ yù shǐ dài fū cuī yǐn fǔ děng tíng hé shuō yǐn shù shì jiě dǎo jí shòu qiú, shuō yóu shì bà zǎi xiàng. róng wèi shuō qiě fù yòng, zī dǐ bù yǐ. dì jí qí dǎng, zhào shuō zhì shì, fàng yǐn fǔ yú jiā, chū róng wèi wèi zhōu cì shǐ.
中書令張說素惡融,融每建白,說輒引大體廷爭。融揣說不善,欲先事中傷之。 張九齡謂說曰:「融新用事,辯給多詐,公不可以忽。」說曰:「狗鼠何能為!」 會帝封太山還,融以選限薄冬,請分吏部為十銓。有詔融與禮部尚書蘇頲、刑部尚 書韋抗、工部尚書盧從願、右散騎常侍徐堅、薄州刺史崔琳、魏州刺史崔沔、荊州 長史韋虛心、鄭州刺史賈曾、懷州刺史王丘分總,而不得參事,一決於上。融奏選 事,說屢卻之,融怒,乃與御史大夫崔隱甫等廷劾說引術士解禱及受賕,說由是罷 宰相。融畏說且復用,訾詆不已。帝疾其黨,詔說致仕,放隱甫於家,出融為魏州 刺史。
fāng hé běi dà shuǐ, jí zhào lǐng xuān fǔ shǐ, é jiān jiǎn xiào biàn zhōu cì shǐ hé nán běi gōu qú dī yàn jué jiǔ hé shǐ. yòu jiàn qǐng kěn jiǔ hé gù dì wèi dào tián, quán lù yùn běn qián, shōu qí zi rù guān. xìng yì fēn rán, ér zú wú chéng gōng. rù wèi hóng lú qīng, jiān hù bù shì láng. míng nián, jìn huáng mén shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. róng yuē: shǐ wú zhí zhèng dé shù yuè jiǔ, tiān xià dìng yǐ. nǎi jiàn sòng jǐng wèi yòu chéng xiàng, péi yào qīng wèi hù bù shì láng, xǔ jǐng xiān wèi gōng bù shì láng, dāng shí zhǎng qí zhī rén. ér xìng biàn jí, shǎo suǒ tuī xià. jì jū wèi, rì yǐn bīn kè gù rén yǔ hān yǐn. rán ér shén yòng jǐng mǐn, yīng duì rú xiǎng, suī tiān zǐ bù néng qū. xìn ān wáng yī jié dù shuò fāng, róng wèi qí quán, fěng shì yù shǐ lǐ zhòu hé zòu zhī. yī mì zhī, yīn yù zhēn gōng zhǔ gāo lì shì zì guī. yì rì, zhòu tōng zòu, dì nù, bà róng wèi rǔ zhōu cì shǐ. jū zǎi xiàng fán bǎi rì qù, ér qián gǔ yì zì cǐ bù zhì. dì sī zhī, ràng zǎi xiàng yuē: gōng děng bào róng è, zhèn jì zuì zhī yǐ, guó yòng bù zú, jiāng nài hé? péi guāng tíng děng bù néng duì, jí shǐ yǒu sī hé róng jiāo bù chěng, zuò wēi fú, qí xī shòu zāng kuì láng jí, nǎi biǎn róng píng lè wèi. suì yú, sī nóng fā róng zài biàn zhōu dài yǐn guān xī qián jù wàn, gěi shì zhōng féng shào liè shēn wén tuī zhèng, zhào liú yú yán zhōu. dào guǎng zhōu. qiān yán bù xíng, wèi dū du gěng rén zhōng suǒ ràng, huáng kǒng shàng dào, zú.
方河北大水,即詔領宣撫使,俄兼檢校汴州刺史、河南北溝渠堤堰決九河使。 又建請墾九河故地為稻田,權陸運本錢,收其子入官。興役紛然,而卒無成功。入 為鴻臚卿,兼戶部侍郎。明年,進黃門侍郎、同中書門下平章事。融曰:「使吾執 政得數月久,天下定矣。」乃薦宋璟為右丞相,裴耀卿為戶部侍郎,許景先為工部 侍郎,當時長其知人。而性卞急,少所推下。既居位,日引賓客故人與酣飲。然而 神用警敏,應對如響,雖天子不能屈。信安王禕節度朔方,融畏其權,諷侍御史李 宙劾奏之。禕密知,因玉真公主、高力士自歸。翌日,宙通奏,帝怒,罷融為汝州 刺史。居宰相凡百日去,而錢穀亦自此不治。帝思之,讓宰相曰:「公等暴融惡, 朕既罪之矣,國用不足,將奈何?」裴光庭等不能對,即使有司劾融交不逞,作威 福,其息受贓饋狼藉,乃貶融平樂尉。歲余,司農發融在汴州紿隱官息錢巨萬,給 事中馮紹烈深文推證,詔流於嚴州。道廣州。遷延不行,為都督耿仁忠所讓,惶恐 上道,卒。
chū, róng guǎng zhì shǐ é yǐ chǐ shàng xīn, bǎi xìng chóu kǒng. yǒu sī jìn shī zhí, zì róng shǐ. dì yóu sī qí jiù gōng, zèng tái zhōu cì shǐ. qí hòu yán lì de xìng zhě zhǒng xiāng niè, jiē běn yú róng yún.
初,融廣置使額以侈上心,百姓愁恐。有司浸失職,自融始。帝猶思其舊功, 贈台州刺史。其後言利得幸者踵相躡,皆本於融雲。
zi shěn, zì shěn. róng zhī biǎn yě, shěn yǔ xiōng dì shì mǔ jīng shī. jí wén róng zài biǎn, bù gào qí jiā, tú bù hào qì shěng fù, shǐ zhě lián zhī, yǐ chē gòng zài dá yú yán zhōu. hòu zhuó jìn shì dì, lèi qiān dà lǐ píng shì. yǐ xià chǔ dà xiǎo wú zhì, shǐ chuàng zhàng jià, yǐ gāo bì dù zhàng zhǎng duǎn, yòu zhù tóng wèi guī, qí qí jù xì. yáng guó zhōng zhuān zhèng, shā lǐng nán liú rén, yǐ zhōng shǐ chuán kǒu chì xíng xíng, wèi yì zhě jí qí kù, nǎi yǐ shěn wèi lǐng nán jiān jué chù zhì děng shǐ, huó zhě shén zhòng. hòu zhōng hé yǒng èr zhōu cì shǐ.
子審,字審。融之貶也,審與兄弟侍母京師。及聞融再貶,不告其家,徒步號 泣省父,使者憐之,以車共載達於嚴州。後擢進士第,累遷大理評事。以夏楚大小 無制,始創杖架,以高庳度杖長短,又鑄銅為規,齊其巨細。楊國忠顓政,殺嶺南 流人,以中使傳口敕行刑,畏議者嫉其酷,乃以審為嶺南監決處置等使,活者甚眾。 後終和、永二州刺史。
wéi jiān, zì zi quán, jīng zhào wàn nián rén. zǐ wèi huì xuān tài zǐ fēi, mèi wèi huáng tài zǐ fēi, zhōng biǎo guì shèng, gù shì zuì zǎo. yóu mì shū chéng lì fèng xiān zhǎng ān lìng, yǒu gàn míng. jiàn yǔ wén róng yáng shèn jīn fù zǐ yǐ jù liǎn jìn, nǎi yùn jiāng huái zū fù, suǒ zài zhì lì dū chá, yǐ zuǒ guó bǐng, suì zhōng zēng jù wàn. xuán zōng zī qí cái, zhuó wèi shǎn jùn tài shǒu shuǐ lù yùn shǐ.
韋堅,字子全,京兆萬年人。姊為惠宣太子妃,妹為皇太子妃,中表貴盛,故 仕最早。由秘書丞歷奉先、長安令,有干名。見宇文融、楊慎矜父子以聚斂進,乃 運江、淮租賦,所在置吏督察,以佐國稟,歲終增鉅萬。玄宗咨其才,擢為陝郡太 守、水陸運使。
hàn yǒu yùn qú, qǐ guān mén, xī dǐ zhǎng ān, yǐn shān dōng zū fù, qì suí cháng zhì zhī. jiān wèi shǐ, nǎi zhàn xián yáng, yōng wèi wèi yàn, jué bà chǎn ér dōng, zhù yǒng fēng cāng xià, fù yǔ wèi hé. chū, chǎn shuǐ xián yuàn zuǒ, yǒu wàng chūn lóu, jiān yú xià záo wèi tán yǐ tōng cáo, èr nián ér chéng. dì wèi shēng lóu, zhào qún chén lín guān. jiān yù qǔ luò biàn sòng shān dōng xiǎo hú zhōu sān bǎi bìng zhù zhī tán, gāo gōng duò shī jiē dà lì chǐ xiù máng jù, wèi wú chǔ fú. měi zhōu shǔ mǒu jùn, yǐ suǒ chǎn bào chén qí shàng. ruò guǎng líng zé jǐn tóng qì guān duān líng xiù huì jī zé luó wú líng jiàng shā nán hǎi dài mào xiàng chǐ zhū bèi chén xiāng yù zhāng lì shì cí yǐn qì míng dāng fǔ xuān chéng kōng qīng shí lǜ shǐ ān jiāo gé rán dǎn cuì yǔ wú jùn fāng wén líng. chuán jiē wěi xiāng xián jìn, shù shí lǐ bù jué. guān zhōng bù shí lián qiáng xié lǔ, guān zhě hài yì. xiān shì, rén jiān chàng dé tǐ hé nà gē, yǒu yáng zhōu tóng qì yǔ. kāi yuán mò, dé bǎo fú yú táo lín, ér shǎn wèi cuī chéng fǔ yǐ jiān dà shū nán fāng wù yǔ gē yǔ yè, gèng biàn wèi dé bǎo gē, zì zào qū shí yú jiě, zhào lì chàng xí. zhì shì, yī quē kuà shān jǐn bàn bì jiàng mào é, lì lú qián, chàng rén shù bǎi, jiē jīn píng xiān yě, qí shēng yīng hé, gǔ chuī hé zuò. chuán cì lóu xià, jiān guì qǔ zhū jùn qīng huò shàng yú dì, yǐ gěi guì qī jìn chén. shàng bǎi yá pán shí, fǔ xiàn jiào fāng yīn lè dié jìn, huì xuān fēi yì chū bǎo wù gōng jù. dì dà yuè, zhuó jiān zuǒ sàn qí cháng shì, guān shǔ shǎng yǒu chà, juān yì rén yī nián fù, zhōu gōng cì qián èr bǎi wàn, míng tán yuē guǎng yùn. jiān jìn jiān jiāng huái nán zū yōng zhuǎn yùn chù zhì děng shǐ, yòu jiān yù shǐ zhōng chéng, fēng wéi chéng xiàn nán.
漢有運渠,起關門,西抵長安,引山東租賦,汔隋常治之。堅為使,乃占咸陽, 壅渭為堰,絕灞、滻而東,注永豐倉下,復與渭合。初,滻水銜苑左,有望春樓, 堅於下鑿為潭以通漕,二年而成。帝為升樓,詔群臣臨觀。堅豫取洛、汴、宋山東 小斛舟三百並貯之潭,篙工柁師皆大笠、侈袖、芒屨,為吳、楚服。每舟署某郡, 以所產暴陳其上。若廣陵則錦、銅器、官端綾繡;會稽則羅、吳綾、絳紗;南海玳 瑁、象齒、珠琲、沉香;豫章力士瓷飲器、茗鐺、釜;宣城空青、石綠;始安蕉葛、 蚺膽、翠羽;吳郡方文綾。船皆尾相銜進,數十里不絕。關中不識連檣挾櫓,觀者 駭異。先是,人間唱《得體紇那歌》,有「揚州銅器」語。開元末,得寶符於桃林, 而陝尉崔成甫以堅大輸南方物與歌語葉,更變為《得寶歌》,自造曲十餘解,召吏 唱習。至是,衣缺胯衫、錦半臂、絳冒額,立艫前,倡人數百,皆巾軿鮮冶,齊聲 應和,鼓吹合作。船次樓下,堅跪取諸郡輕貨上於帝,以給貴戚、近臣。上百牙盤 食,府縣教坊音樂迭進,惠宣妃亦出寶物供具。帝大悅,擢堅左散騎常侍,官屬賞 有差,蠲役人一年賦,舟工賜錢二百萬,名潭曰廣運。堅進兼江淮南租庸、轉運、 處置等使,又兼御史中丞,封韋城縣男。
jiān qī, jiāng jiǎo nǚ, lǐ lín fǔ jiù zǐ yě. chū shén nì bì, jì jiàn qí chǒng, è zhī. jiān yì zì yǐ dé tiān zǐ yì, ruì yú jìn, yòu yǔ zuǒ xiāng lǐ kuò zhī shàn, gù lín fǔ shòu jiān xíng bù shàng shū, duó zhū shǐ, yǐ yáng shèn jīn dài zhī. jiān shī zhí, shāo yuàn wàng. hé xī lǒng yòu jié dù shǐ huáng fǔ wéi míng shù yú dì qián duǎn lín fǔ, chēng jiān cái, lín fǔ zhī zhī. wéi míng gù wèi zhōng wáng yǒu, wáng shí wèi huáng tài zǐ yǐ. zhēng yuè wàng yè, wéi míng yǔ jiān yàn jí, lín fǔ zòu jiān wài qī yǔ biān jiāng sī, qiě móu lì tài zǐ. yǒu zhào xùn jū, lín fǔ shǐ yáng shèn jīn yáng guó zhōng wáng hóng jí wēn děng wén zhì qí yù, dì huò zhī, biǎn jiān jìn yún tài shǒu, wéi míng bō chuān tài shǒu, jí qí jiā. jiān zhū dì sù wǎng, dì dà nù. tài zǐ jù, biǎo yǔ fēi jué. fù biǎn jiān jiāng xià bié jià. wèi jǐ, zhǎng liú lín fēng jùn. dì lán, wèi jiāng zuò shǎo jiàng, bīng hù lìng, zhī, bīng bù yuán wài láng, zi liàng, hé nán fǔ hù cáo, jiē zhé qù. suì zhōng, qiǎn jiān chá yù shǐ luó xī shì jiù shā zhī, shā wéi míng yú qián zhōng, wéi jiān qī dé yuán. cóng zuò shí yú rén, cāng bù yuán wài láng zhèng zhāng yòu bǔ què nèi gòng fèng zhèng qīn shuō jiān chá yù shǐ dòu lú yǒu yáng huì sì xuē wáng yuàn jiē miǎn guān bèi cuàn.
堅妻,姜皎女,李林甫舅子也。初甚昵比,既見其寵,惡之。堅亦自以得天子 意,銳於進,又與左相李适之善,故林甫授堅刑部尚書,奪諸使,以楊慎矜代之。 堅失職,稍怨望。河西、隴右節度使皇甫惟明數於帝前短林甫,稱堅才,林甫知之。 惟明故為忠王友,王時為皇太子矣。正月望夜,惟明與堅宴集,林甫奏堅外戚與邊 將私,且謀立太子。有詔訊鞫,林甫使楊慎矜、楊國忠、王鉷、吉溫等文致其獄, 帝惑之,貶堅縉雲太守,惟明播川太守,籍其家。堅諸弟訴枉,帝大怒。太子懼, 表與妃絕。復貶堅江夏別駕。未幾,長流臨封郡。弟蘭,為將作少匠,冰鄠令,芝, 兵部員外郎,子諒,河南府戶曹,皆謫去。歲中,遣監察御史羅希奭就殺之,殺惟 明於黔中,惟堅妻得原。從坐十餘人,倉部員外郎鄭章、右補闕內供奉鄭欽說、監 察御史豆盧友楊惠、嗣薛王肙皆免官被竄。
jiān shǐ záo tán, duō huài mín zhǒng mù, qǐ jiāng huái, zhì zhǎng ān, gōng sī sāo rán. jí dé zuì, lín fǔ qiǎn shǐ jiāng huái, gōu suǒ jiān zuì, bǔ zhì zhōu fū cáo shǐ, suǒ zài yù jiē mǎn. jùn xiàn bō liǎn cháng shū, zé jí lín wǔ, duō luǒ sǐ láo hù. lín fǔ sǐ, nǎi zhǐ.
堅始鑿潭,多壞民冢墓,起江、淮,至長安,公私騷然。及得罪,林甫遣使江、 淮,鈎索堅罪,捕治舟夫漕史,所在獄皆滿。郡縣剝斂償輸,責及鄰伍,多裸死牢 戶。林甫死,乃止。
yáng shèn jīn, suí qí wáng jiǎn céng sūn. zǔ zhèng dào, cóng xiāo hòu rù tū jué, jí pò xié lì kè hán, nǎi dé guī, wèi shàng yī fèng yù. fù lóng lǐ, lì zhōu cì shǐ, shàn jiǎn dū lì, yǐ yán biàn zì míng. kāi yuán chū, wèi tài fǔ qīng, fēng hóng nóng jùn gōng. shí yù fǔ cái wù xiàn jī rú qiū shān, lóng lǐ xìng xiáng mì, chū nà suī xún chǐ jiē zì àn shěng, fán wù jīng yáng qīng zhě, hào wú bù jīng lì, suì cháng ài shěng shù bǎi wàn. rèn zhí èr shí nián, nián jiǔ shí yú, yǐ hù bù shàng shū zhì shì, zú.
楊慎矜,隋齊王暕曾孫。祖正道,從蕭後入突厥,及破頡利可汗,乃得歸,為 尚衣奉御。父隆禮,歷州刺史,善檢督吏,以嚴辯自名。開元初,為太府卿,封弘 農郡公。時御府財物羨積如丘山,隆禮性詳密,出納雖尋尺皆自按省,凡物經楊卿 者,號無不精麗,歲常愛省數百萬。任職二十年,年九十餘,以戶部尚書致仕,卒。
shèn jīn chén yì rèn qì, jiàn ér cái. chū wèi rǔ yáng lìng, yǒu zhì chēng. lóng lǐ bà tài fǔ, xuán zōng fǎng qí zi kě dài fù rèn zhě, zǎi xiàng yǐ shèn yú shèn jīn shèn míng jiē dé fù qīng bái. dì xǐ, zhuó shèn jīn jiān chá yù shǐ, zhī tài fǔ chū nà, shèn yú tài zǐ shè rén, zhǔ zhǎng ān cāng, shèn míng dà lǐ píng shì, wèi hán jiā cāng chū nà shǐ, bèi juàn yóu wò.
慎矜沉毅任氣,健而才。初為汝陽令,有治稱。隆禮罷太府,玄宗訪其子可代 父任者,宰相以慎餘、慎矜、慎名皆得父清白。帝喜,擢慎矜監察御史,知太府出 納,慎餘太子舍人,主長安倉,慎名大理評事,為含嘉倉出納使,被眷尤渥。
shèn jīn qiān shì yù shǐ, zhī zá shì, gāo zhì fēng gé. shǐ yì shū wù yǒu wū shāng, zé zhōu xiàn cháng suǒ zhí, zhuǎn qīng qí rù jīng shī, zì shì tiān xià diào fā shǐ fán. tiān bǎo èr nián, quán pàn yù shǐ zhōng chéng jīng jī cǎi fǎng shǐ, tài fǔ chū nà rú gù. yú shí lǐ lín fǔ yòng shì, shèn jīn jìn fēi qí yì, gù ràng bù gǎn bài, nǎi shòu jiàn yì dài fū jiān shì yù shǐ, gèng yǐ xiāo liàng wèi zhōng chéng. liàng zhēng qīng zhòng bù píng, bà wèi shǎn jùn tài shǒu. lín fǔ zhī shèn jīn wèi jǐ qū, zú shòu yù shǐ zhōng chéng, jiān zhū dào zhù qián shǐ.
慎矜遷侍御史,知雜事,高置風格。始議輸物有污傷,責州縣償所直,轉輕齊 入京師,自是天下調發始煩。天寶二年,權判御史中丞、京畿採訪使,太府出納如 故。於時李林甫用事,慎矜進非其意,固讓不敢拜,乃授諫議大夫、兼侍御史,更 以蕭諒為中丞。諒爭輕重不平,罷為陝郡太守。林甫知慎矜為己屈,卒授御史中丞, 兼諸道鑄錢使。
wéi jiān zhī yù, wáng hóng děng fāng wén zhì, ér shèn jīn yī wéi bù shèn lì, hóng hèn zhī, suī lín fǔ yì bù yuè. hóng fù yǔ shèn jīn wài xiōng dì yě, gù yǔ hóng xiá. jí wèi shì yù shǐ, yáo shèn jīn suǒ yǐn, hòu qiān zhōng chéng, tóng liè, shèn jīn yóu yǐ zi xìng chù zhī, hóng fù lín fǔ shì, zī bù píng. huì shèn jīn zhuó hù bù shì láng, réng jiān zhōng chéng, lín fǔ jí qí dé jūn, qiě bī jǐ, nǎi yǔ hóng móu xiàn zhī.
韋堅之獄,王鉷等方文致,而慎矜依違不甚力,鉷恨之,雖林甫亦不悅。鉷父 與慎矜外兄弟也,故與鉷狎。及為侍御史,繇慎矜所引,後遷中丞,同列,慎矜猶 以子姓畜之,鉷負林甫勢,滋不平。會慎矜擢戶部侍郎,仍兼中丞,林甫疾其得君, 且逼己,乃與鉷謀陷之。
míng nián, shèn jīn fù zhǒng cǎo mù jiē liú xiě, jù, yǐ wèn suǒ shàn hú rén shǐ jìng zhōng. jìng zhōng shǐ shēn zhì gù, luǒ ér zuò lín zhōng yàn zhī. yòu yán tiān xià qiě luàn, quàn shèn jīn jū lín rǔ, zhì tián wèi hòu jì. huì bì chūn cǎo yǒu zuì, jiāng shā zhī, jìng zhōng yuē: wù shā, mài zhī kě shì shí niú, suì gēng tián shí qǐng. shèn jīn cóng zhī. bì rù guì fēi zǐ jiā, yīn dé jiàn dì. dì ài qí biàn huì, liú gōng zhōng, jìn shì zuǒ yòu. dì cháng wèn suǒ cóng lái, bì zòu wèi shèn jīn jiā suǒ mài. dì yuē: bǐ fá qián xié? duì yuē: gù jiāng sǐ, lài shǐ jìng zhōng yǐ miǎn. dì sù wén jìng zhōng xié shù, jiān zhì qí rán. bì jù yán jìng zhōng yè guò shèn jīn, zuò tíng zhōng, bù xīng biàn, yè fēn nǎi qù yòu bái yàn shèng shì. dì nù. ér bì lòu yán yú yáng guó zhōng, guó zhōng hóng fāng mù, yīn xiāng yǔ. shǐ, shèn jīn duó hóng zhí tián, rǔ gòu qí mǔ, yòu cháng sī yǔ chèn shū, hóng xián zhī, wèi yǒu fā yě. zhì wén guó zhōng yǔ, nǎi xǐ, qiě yù cháng dì yǐ qǔ yàn. yì shí zòu shì, shù chēng yǐn shèn jīn, dì bèi rán yuē: ěr qīn xié, wú xiāng wǎng lái! hóng zhī dì è shén, hòu jiàn shèn jīn, zhé màn wǔ bù wèi lǐ, shèn jīn nù. hóng nǎi yǔ lín fǔ zuò fēi dié, gào shèn jīn běn suí hòu, xù chèn wěi yāo yán, yǔ wàng rén jiāo, guī fù suí shì. dì fāng zài huá qīng gōng, wén zhī zhèn nù, shōu shèn jīn shàng shū shěng, zhào xíng bù shàng shū xiāo jiǒng dà lǐ qīng lǐ dào suì diàn zhōng shì yù shǐ lú xuàn yáng guó zhōng zá xùn. chí qiǎn jīng zhào shì cáo cān jūn jí wēn xì shèn yú shèn míng yú luò yáng yù kǎo zhì. bǔ tài fǔ shǎo qīng zhāng xuān zhì huì chāng chuán shě, hé xuān yǔ shèn jīn gòng jiě tú chèn, bàng lüè bù fú. xuàn qiǎn yù shǐ cuī qì suǒ chèn shū, yú shèn jīn xiǎo qī wò nèi dé zhī, gòu yuē: nì zéi suǒ zhì gù mì, jīn dé yǐ! yǐ shì shèn jīn, shèn jīn yuē: tā rì wú shì, jīn dé zhī, wú sǐ, mìng yǐ fū! wēn yòu yòu jìng zhōng shǒu fú jié yán, shèn jīn bù néng duì. yǒu zhào zhàng jìng zhōng, cì shèn jīn xuān sǐ, jí qí jiā, zǐ nǚ xī zhì lǐng nán. yīn dǎng tōng shì shè rén xīn jǐng còu tiān mǎ fù jiān mò qí chéng huī xián jiù shǐ diàn zhōng jiān wéi qú děng zuò cuàn xǐ zhě shí yú zú, suǒ zài bù sòng, jìn qīn bù dé shì jīng shī. qiǎn yù shǐ yán zhēn qīng chí luò yáng jué yù. shèn yú shèn míng wén xiōng sǐ, jiē kū, jì dú zhào, chuò kū. shèn míng yuē: fèng zhào bù gǎn jī sǐ, dàn guǎ zǐ chuí bái, zuò shù xíng shū yǔ bié. zhēn qīng xǔ zhī. suǒ bǐ, yuē: zhuō yú móu jǐ, xiōng dì bìng mìng, zǐ lǎo gū qióng, hé yǐ kān cǐ! suì yì, shǒu zhǐ tiān ér jué. shèn jīn xiōng dì yǒu ài, shì zǐ rú mǔ, yí gàn jiē xiù wěi, ài bīn kè, biāo zhì bù fán, zhe chēng yú shí. shèn míng cháng shì jiàn tàn yuē: xiōng dì jiē liù chǐ yú, cǐ mào cǐ cái, yù jiàn róng dāng shì, nán yǐ! hú bù shǐ wǒ shǎo tǐ ruò xié? shì āi qí yán. bǎo yīng chū, shèn jīn wáng jū wéi jiān jiē fù guān jué.
明年,慎矜父冢草木皆流血,懼,以問所善胡人史敬忠。敬忠使身桎梏,裸而 坐林中厭之。又言天下且亂,勸慎矜居臨汝,置田為後計。會婢春草有罪,將殺之, 敬忠曰:「勿殺,賣之可市十牛,歲耕田十頃。」慎矜從之。婢入貴妃姊家,因得 見帝。帝愛其辯惠,留宮中,浸侍左右。帝常問所從來,婢奏為慎矜家所賣。帝曰: 「彼乏錢邪?」對曰:「固將死,賴史敬忠以免。」帝素聞敬忠挾術,間質其然。 婢具言敬忠夜過慎矜,坐廷中,步星變,夜分乃去;又白厭勝事。帝怒。而婢漏言 於楊國忠,國忠、鉷方睦,陰相語。始,慎矜奪鉷職田,辱詬其母,又嘗私語讖書, 鉷銜之,未有發也。至聞國忠語,乃喜,且欲嘗帝以取驗。異時奏事,數稱引慎矜, 帝悖然曰:「爾親邪,毋相往來!」鉷知帝惡甚,後見慎矜,輒慢侮不為禮,慎矜 怒。鉷乃與林甫作飛牒,告慎矜本隋後,蓄讖緯妖言,與妄人交,規復隋室。帝方 在華清宮,聞之震怒,收慎矜尚書省,詔刑部尚書蕭炅、大理卿李道邃、殿中侍御 史盧鉉、楊國忠雜訊。馳遣京兆士曹參軍吉溫系慎餘、慎名於洛陽獄考治。捕太府 少卿張瑄致會昌傳舍,劾瑄與慎矜共解圖讖,搒掠不服。鉉遣御史崔器索讖書,於 慎矜小妻臥內得之,詬曰:「逆賊所寘固密,今得矣!」以示慎矜,慎矜曰:「它 日無是,今得之,吾死,命矣夫!」溫又誘敬忠首服詰言,慎矜不能對。有詔杖敬 忠,賜慎矜、瑄死,籍其家,子女悉置嶺南。姻黨通事舍人辛景湊、天馬副監万俟 承暉、閒廄使殿中監韋衢等坐竄徙者十餘族,所在部送,近親不得仕京師。遣御史 顏真卿馳洛陽決獄。慎餘、慎名聞兄死,皆哭,既讀詔,輟哭。慎名曰:「奉詔不 敢稽死,但寡姊垂白,作數行書與別。」真卿許之。索筆,曰:「拙於謀己,兄弟 並命,姊老孤煢,何以堪此!」遂縊,手指天而絕。慎矜兄弟友愛,事姊如母,儀 干皆秀偉,愛賓客,標置不凡,著稱於時。慎名嘗視鑒嘆曰:「兄弟皆六尺餘,此 貌此才,欲見容當世,難矣!胡不使我少體弱邪?」世哀其言。寶應初,慎矜、王 琚、韋堅皆復官爵。
wáng hóng, zhōng shū shè rén jìn cè chū zi yě. chū wèi hù wèi, qiān jiān chá yù shǐ, zhuó lèi hù bù láng zhōng. shù àn yù shēn wén, xuán zōng yǐ wèi cái, jìn jiān hé shì hé dí zhǎng chūn gōng hù kǒu sè yì shǐ, bài yù shǐ zhōng chéng jīng jī guān nèi cǎi fǎng chù zhì shǐ.
王鉷,中書舍人瑨側出子也。初為鄠尉,遷監察御史,擢累戶部郎中。數按獄 深文,玄宗以為才,進兼和市和糴、長春宮、戶口色役使,拜御史中丞、京畿關內 採訪黜陟使。
lín fǔ fāng xìng dà yù, hàn dōng gōng, zhū bù fù jǐ zhě, yǐ hóng xiǎn kè, kě dòng yǐ lì, gù yǐ zhī, shǐ zhì jī láng shì. hóng suǒ cuī xiàn, duō dǐ bù dào. yòu hòu zhū liǎn, xiàng tiān zǐ yì, rén suī bèi juān dài, hóng gèng zòu qǔ jiǎo zhí, zhuǎn yì huò, bǎi xìng jiān guān shū sòng, nǎi bèi suǒ fù. yòu qǔ zhū jùn gāo hù wèi zū yōng jiǎo shì, dà dǐ zī yè jiē pò, dū zé lián nián, rén bù lài shēng. dì zài wèi jiǔ, fēi yù fú wán zhī zé zhī fèi rì chǐ, ér héng yǔ bié cì bù jué yú shí, zhòng qǔ yú zuǒ yòu cáng. gù hóng yíng dì zhǐ, suì jìn qián jù yì wàn, chǔ jìn zhōng, yǐ wèi suì zū wài wù, gōng tiān zǐ sī tǎng. dì yǐ hóng yǒu fù guó shù, chǒng yù yì hòu, yǐ hù bù shì láng réng yù shǐ zhōng chéng, jiā jiǎn chá nèi zuò xián jiù shǐ, yuàn nèi yíng tián wǔ fāng gōng yuàn děng shǐ, lǒng yòu qún mù zhī dù yíng tián shǐ.
林甫方興大獄,撼東宮,誅不附己者,以鉷險刻,可動以利,故倚之,使鷙擊 狼噬。鉷所摧陷,多抵不道。又厚誅斂,向天子意,人雖被蠲貸,鉷更奏取腳直, 轉異貨,百姓間關輸送,乃倍所賦。又取諸郡高戶為租庸腳士,大抵貲業皆破,督 責連年,人不賴生。帝在位久,妃御服玩脂澤之費日侈,而橫與別賜不絕於時,重 取於左右藏。故鉷迎帝旨,歲進錢鉅億萬,儲禁中,以為歲租外物,供天子私帑。 帝以鉷有富國術,寵遇益厚,以戶部侍郎仍御史中丞,加檢察內作、閒廄使,苑內、 營田、五坊、宮苑等使,隴右群牧、支度營田使。
tiān bǎo bā zài, fāng shì lǐ hún shàng yán jiàn tài bái lǎo rén gào yù bǎn mì jì shì, dì zhào hóng àn qí dì qiú dé zhī, yīn shì qún chén fèng shàng dì hào. míng nián, hóng wèi yù shǐ dài fū, jiān jīng zhào yǐn, jiā zhī zǒng jiān zāi jiē shǐ. yú shì lǐng èr shí yú shǐ, zhōng wài wèi qí quán. hóng yú dì zuǒ jiàn dà yuàn, wén shū cóng wěi, lì zhēng rù qiú shǔ yī zì, lèi shù rì bù dé zhě. tiān zǐ shǐ zhě cì yí xiāng wàng, shēng yàn xūn zhuó. dì chǒng rèn hóng yà lín fǔ, ér yáng guó zhōng bù rú yě. rán hóng wèi lín fǔ, jǐn shì zhī. ān lù shān hù chǒng, jiàn lín fǔ bái shì, shāo zì dài, lín fǔ yù shì zhī wēi, tuō yǐ shì zhào wáng dài fū, é ér hóng zhì, qū jìn fǔ fú, lù shān bù jué zì shī, hóng yǔ jiǔ, lù shān yì gōng. gù lín fǔ suī jì qí shèng, yì yǐ fù jǐ qīn zhī.
天寶八載,方士李渾上言見太白老人告玉版秘記事,帝詔鉷按其地求得之,因 是群臣奉上帝號。明年,鉷為御史大夫,兼京兆尹,加知總監、栽接使。於是領二 十餘使,中外畏其權。鉷於第左建大院,文書叢委,吏爭入求署一字,累數日不得 者。天子使者賜遺相望,聲焰薰灼。帝寵任鉷亞林甫,而楊國忠不如也。然鉷畏林 甫,謹事之。安祿山怙寵,見林甫白事,稍自怠,林甫欲示之威,托以事召王大夫, 俄而鉷至,趨進俯伏,祿山不覺自失,鉷語久,祿山益恭。故林甫雖忌其盛,亦以 附己親之。
zi zhǔn, wèi wèi wèi shǎo qīng, yǐ dòu jī gòng fèng jìn zhōng, lín fǔ zi xiù, yì qīn jìn, zhǔn jiāo shén, líng xiù chū qí shàng. guò fù mǎ dū wèi wáng yáo, yǐ dàn dàn qí jīn, zhé yù zān wèi lè, jì zhì jiǔ, yǒng mù gōng zhǔ qīn shì gōng jù. wàn nián wèi wéi huáng shang zhǎng ān wèi jiǎ jì lín děng hòu zhǔn jīng guò, zhuàn jù chàng lè bì sù bàn, wú gǎn wù yì.
子准,為衛尉少卿,以鬥雞供奉禁中,林甫子岫,亦親近,准驕甚,凌岫出其 上。過駙馬都尉王繇,以彈彈其巾,折玉簪為樂,既置酒,永穆公主親視供具。萬 年尉韋黃裳、長安尉賈季鄰等候准經過,饌具倡樂必素辦,無敢迕意。
hóng shì dí mǔ xiào, ér yǔ dì hàn yǒu ài. hàn jí hóng huàn dá, cháng fèn màn bù dì, hóng zhōng bù yì qíng. hàn lì hù bù láng zhōng. hóng yǔ hàn zhào shù shì yǔ bù guǐ, shù shì jīng, yǐn qù. hóng wèi shì xiè, tuō tā shì bǔ shā zhī yǐ jué kǒu. wáng fǔ sī mǎ dìng ān gōng zhǔ zi wéi huì qiè yǔ yú jiā, zuǒ yòu wǎng bái hóng, hóng qiǎn jì lín shōu huì zhǎng ān yù, yè yì sǐ, yǐ shī hái jiā. huì yīn shǔ quán jìn, ér tì xī bù gǎn yán.
鉷事嫡母孝,而與弟銲友愛。銲疾鉷宦達,常忿慢不弟,鉷終不異情。銲歷戶 部郎中。鉷與銲召術士語不軌,術士驚,引去。鉷畏事泄,托它事捕殺之以絕口。 王府司馬定安公主子韋會竊語於家,左右往白鉷,鉷遣季鄰收會長安獄,夜縊死, 以屍還家。會姻屬權近,而惕息不敢言。
hóng fēng tài yuán xiàn gōng, jiān diàn zhōng jiān. wèi zhōng chéng yě, yǔ yáng guó zhōng tóng liè, yòng lín fǔ jiàn wèi dài fū, gù guó zhōng bù yuè. hàn yǔ xíng zài shàn, zài, hóng lú shǎo qīng zi yě, yǐ gōng míng xiāng qī, hóng yīn hàn yì jiāo zài. shí yī zài sì yuè, zài yǔ hàn móu yǐn yòu lóng wǔ jūn wàn qí shāo dōu mén zhū zhí zhèng zuò nán. xiān èr rì shì jué, dì zhào hóng fù gào dié. hóng yì hàn yǔ zài lián, gù huǎn qí shì, dàn dū liǎng xiàn wèi bǔ zéi. jiǎ jì lín féng hàn yú lù, hàn wèi yuē: wǒ yǔ zài yǒu jiù, jīn fǎn, kǒng wàng xiāng yǐn, jūn wù shòu. jì zhì, zài yǔ qí dǎng chí gōng rèn tū chū gé dòu, hóng yǔ guó zhōng jì zhì, zài dǎng xiāng yǔ yuē: wù dǒu dà fū. huò bái guó zhōng yuē: zéi yǔ yīn xiāng wèi bù kě zhàn. huì gāo lì shì yǐ fēi lóng xiǎo ér jiǎ qí sì bǎi zhì, zhǎn zài, jǐn qín qí dǎng. guó zhōng zòu hóng yǔ móu, dì bù xìn, lín fǔ yì wèi hóng yán, gù dì yuán hàn bù wèn. rán yù hóng qǐng hàn zuì, shǐ guó zhōng fěng zhī, hóng liáng jiǔ yuē: dì wèi xiān rén suǒ ài, yì bù yù shě ér móu cún. dì wén pō nù, ér chén xī liè gù zhēng dāng yǐ dà nì. hóng wèi zhī, fāng shàng biǎo zì jiě, yǒu zhào xī liè xùn hóng yǐ, yǒu sī bù kěn tōng zòu. hóng jiàn lín fǔ, lín fǔ yuē: shì hòu yǐ. é ér hàn zhì, guó zhōng wèn yuē: dài fū yǔ fǒu? wèi jí yīng, shì yù shǐ péi miǎn chì hàn yuē: shàng yǐ dài fū gù guān jūn wǔ pǐn, jūn wèi chén bù zhōng, wèi dì bù yì. dài fū qǐ yǔ fǎn shì hū? guó zhōng è rán yuē: yǔ, gù bù kě yǐn bù yǔ, bù kě wàng. hàn nǎi yuē: xiōng bù yǔ. yù jù, zhào hàn zhàng sǐ, hóng cì sǐ sān wèi chú. miǎn qǐng guó zhōng, yǐ qí shī guī liǎn zàng zhī. zhū zi xī zhū, jiā shǔ xǐ yuǎn fāng. yǒu sī jí dì shě, shù rì bù néng biàn, zhì yǐ bǎo tián wèi jǐng gàn, yǐn quán jī liū, hào zì yǔ tíng, qí shē chǐ lèi rú cǐ. hóng xiōng xī, jiàn zhū dì guì shèng, bù kěn shì, hóng qiáng zhī, wèi tài zi pū. zhì shì, biǎn dōng qū wèi, sǐ yú dào, shí rén shāng yān.
鉷封太原縣公,兼殿中監。為中丞也,與楊國忠同列,用林甫薦為大夫,故國 忠不悅。銲與邢縡善,縡,鴻臚少卿子也,以功名相期,鉷因銲亦交縡。十一載 四月,縡與銲謀引右龍武軍萬騎燒都門、誅執政作難。先二日事覺,帝召鉷付告牒。 鉷意銲與縡連,故緩其事,但督兩縣尉捕賊。賈季鄰逢銲於路,銲謂曰:「我與縡 有舊,今反,恐妄相引,君勿受。」既至,縡與其黨持弓刃突出格鬥,鉷與國忠繼 至,縡黨相語曰:「勿斗大夫。」或白國忠曰:「賊語陰相謂不可戰。」會高力士 以飛龍小兒甲騎四百至,斬縡,盡禽其黨。國忠奏鉷與謀,帝不信,林甫亦為鉷言, 故帝原銲不問。然欲鉷請銲罪,使國忠諷之,鉷良久曰:「弟為先人所愛,義不欲 舍而謀存。」帝聞頗怒,而陳希烈固爭當以大逆。鉷未知,方上表自解,有詔希烈 訊鉷矣,有司不肯通奏。鉷見林甫,林甫曰:「事後矣。」俄而銲至,國忠問曰: 「大夫與否?」未及應,侍御史裴冕叱銲曰:「上以大夫故官君五品,君為臣不忠, 為弟不誼。大夫豈與反事乎?」國忠愕然曰:「與,固不可隱;不與,不可妄。」 銲乃曰:「兄不與。」獄具,詔銲杖死,鉷賜死三衛廚。冕請國忠,以其屍歸斂葬 之。諸子悉誅,家屬徙遠方。有司籍第舍,數日不能遍,至以寶鈿為井幹,引泉激 溜,號「自雨亭」,其奢侈類如此。鉷兄錫,見諸弟貴盛,不肯仕,鉷強之,為太 子仆。至是,貶東區尉,死於道,時人傷焉。
chū, hóng fù yáng shèn jīn yǐ guì, yǐ ér zuǒ lín fǔ xiàn shèn jīn, fù qí jiā. fán wǔ nián, ér hóng yì zú yǐ.
初,鉷附楊慎矜以貴,已而佐林甫陷慎矜,覆其家。凡五年,而鉷亦族矣。
lú xuàn zhě, běn yǐ yù shǐ shì wéi jiān wèi pàn guān, jiān bèi hé, xuàn fā qí sī yǐ jié lín fǔ. yòu shàn zhāng xuān, jí àn shèn jīn, zé wū xuān sǐ. zhì hóng dé zuì, fāng wèi xián jiù pàn guān, wàng yuē: dài fū yǐ dié suǒ mǎ wǔ bǎi, wǒ bù yǔ. zhòng jí qí fǎn fù, biǎn lú jiāng zhǎng shǐ. tā rì, jiàn xuān rú píng shēng, nǎi yuē: gōng hé dé lái cǐ? yuàn jiǎ xū yú. zú sǐ.
盧鉉者,本以御史事韋堅為判官,堅被劾,鉉發其私以結林甫。又善張瑄,及 按慎矜,則誣瑄死。至鉷得罪,方為閒廄判官,妄曰:「大夫以牒索馬五百,我不 與。」眾疾其反覆,貶廬江長史。它日,見瑄如平生,乃曰:「公何得來此?願假 須臾。」卒死。
zàn yuē: kāi yuán zhōng, yǔ wén róng shǐ yǐ yán lì de xìng. yú shí tiān zǐ jiàn hǎi nèi wán zhì, yǎn rán yǒu rǎng què sì yí zhī xīn, róng dù dì fāng diào bīng shí, gù yì qǔ yǐn hù shèng tián, yǐ zhōng zhǔ yù. lì shuō yī kāi, tiān zǐ hèn dé zhī wǎn, bù shí nián ér qǔ zǎi xiàng. suī hòu dé zuì, ér zhuī hèn róng cái yǒu suǒ wèi jǐn yě. mèng zǐ suǒ wèi shàng xià zhēng lì ér guó wēi zhě, kě bù xìn zāi! tiān bǎo yǐ lái, wài fèng jūn xìng, nèi gǔ yàn fēi, suǒ fèi yù bù zī jì. yú shì wéi jiān yáng shèn jīn wáng hóng yáng guó zhōng gè yǐ póu kè jìn, bō xià yì shàng, suì jìn xiàn mín bǎi yì wàn wèi tiān zǐ sī cáng, yǐ jì héng cì, ér tiān xià jīng fèi zì rú, dì yǐ wèi néng, gù zhòng guān lèi shǐ, zūn xiǎn xuǎn hè. rán tiān xià liú wáng rì duō yú qián, yǒu sī bèi yuán bù fù shì. ér jiān děng suǒ yù jì chōng, hái yòng quán mào yǐ xiāng tú xié, sì zú jiē fù, wèi tiān xià xiào. fū mín kě ān ér bù kě rǎo, lì kě tōng ér bù kě jié. guān shù zi nǎi yù rǎo ér jié zhī, liǎn yuàn jī wáng, zé xiàng suǒ wèi lì zhě, gù bù fǎn zāi! hóng guó zhōng hòu chū, héng nüè zuì shén, dāng fāng dú, tiān xià fù sī róng yún.
贊曰:開元中,宇文融始以言利得幸。於時天子見海內完治,偃然有攘卻四夷 之心,融度帝方調兵食,故議取隱戶剩田,以中主欲。利說一開,天子恨得之晚, 不十年而取宰相。雖後得罪,而追恨融才有所未盡也。孟子所謂「上下征利而國危」 者,可不信哉!天寶以來,外奉軍興,內蠱艷妃,所費愈不貲計。於是韋堅、楊慎 矜、王鉷、楊國忠各以裒刻進,剝下益上,歲進羨緡百億萬為天子私藏,以濟橫賜, 而天下經費自如,帝以為能,故重官累使,尊顯烜赫。然天下流亡日多於前,有司 備員不復事。而堅等所欲既充,還用權媢以相屠脅,四族皆覆,為天下笑。夫民可 安而不可擾,利可通而不可竭。觀數子乃欲擾而竭之,斂怨基亡,則向所謂利者, 顧不反哉!鉷、國忠後出,橫虐最甚,當方毒,天下復思融雲。