bì cuī liú lù zhèng zhū hán
畢崔劉陸鄭硃韓
bì xián, zì cún zhī, huáng mén jiān gòu cóng sūn. gòu dì xǔ, shēng líng, líng shēng yún, shì shī guān, wèi yán gū. yún shēng xián, zǎo gū. yè rán xīn dú shū, mǔ xù qí pí, duó huǒ shǐ mèi, bù kěn xī, suì tōng jīng shǐ, gōng cí zhāng. xìng duān què, bù wàng yǔ rén jiāo.
畢諴,字存之,黃門監構從孫。構弟栩,生凌,凌生勻,世失官,為鹽估。勻 生諴,蚤孤。夜然薪讀書,母恤其疲,奪火使寐,不肯息,遂通經史,工辭章。性 端愨,不妄與人交。
tài hé zhōng, jǔ jìn shì shū pàn bá cuì, lián zhōng. pì zhōng wǔ dù cóng mù fǔ. cóng lǐng dù zhī, biǎo wèi xún guān, yòu cóng pì huái nán, rù bài shì yù shǐ. lǐ dé yù shǐ yǔ cóng tóng fǔ zhèng, bù xié, gù chū cóng jiàn nán dōng chuān jié dù shǐ. gù lì wéi xián jiàn xùn rú píng rì, dé yù jì zhī, chū wèi cí zhōu cì shǐ. lèi guān jià bù yuán wài láng cāng bù láng zhōng. gù shì, yào jiā shì rén, yǐ cāng jià èr cáo wèi rǔ, xián pèi rán rú chù měi guān, wú yì yán. zǎi xiàng zhī zhī, yǐ zhí fāng láng zhōng jiān shì yù shǐ zhī zá shì, zhào rù hàn lín wèi xué shì.
太和中,舉進士、書判拔萃,連中。辟忠武杜悰幕府。悰領度支,表為巡官, 又從辟淮南,入拜侍御史。李德裕始與悰同輔政,不協,故出悰劍南東川節度使。 故吏惟諴餞訊如平日,德裕忌之,出為慈州刺史。累官駕部員外郎、倉部郎中。故 事,要家勢人,以倉、駕二曹為辱,諴沛然如處美官,無異言。宰相知之,以職方 郎中兼侍御史知雜事,召入翰林為學士。
dǎng xiàng rǎo hé xī, xuān zōng cháng zhào fǎng biān shì, xián yuán zhì gǔ jīn, tiáo pò qiāng zhuàng shén xī, dì yuè yuē: wú jiāng zé néng shuài zhě, shú wèi pō mù zài wú jìn shǔ, qīng wèi zhèn xíng hū. xián wěi wěi, jí bài xíng bù shì láng, chū wèi bīn níng jié dù hé xī gōng jūn ān fǔ shǐ. xián dào jūn, qiǎn lì huái yù, qiāng rén jiē shùn xiàng. shí shù bīng cháng kǔ diào xiǎng fá, xián mù shì zhì tún tián, suì shōu gǔ sān shí wàn hú, yǐ shěng dù zhī jīng fèi, zhào shū jiā měi. é xǐ zhāo yì, yòu qiān hé dōng. hé dōng yóu jìn hú, fù xiū pá tóu qī shí fēng, jǐn hòu lǔ, kòu bù gǎn rù.
党項擾河西,宣宗嘗召訪邊事,諴援質古今,條破羌狀甚悉,帝悅曰:「吾將 擇能帥者,孰謂頗、牧在吾禁署,卿為朕行乎。」諴唯唯,即拜刑部侍郎,出為邠 寧節度、河西供軍安撫使。諴到軍,遣吏懷諭,羌人皆順向。時戍兵常苦調饟乏, 諴募士置屯田,歲收谷三十萬斛,以省度支經費,詔書嘉美。俄徙昭義,又遷河東。 河東尤近胡,復脩杷頭七十烽,謹候虜,寇不敢入。
yì zōng lì, qiān xuān wǔ jié dù shǐ, zhào wèi hù bù shàng shū, pàn dù zhī. wèi jǐ, yǐ lǐ bù shàng shū tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. zài qī, gù chēng jí, gǎi bīng bù shàng shū, bà. xuán jiān píng zhāng shì jié dù hé zhōng. zú, nián liù shí èr.
懿宗立,遷宣武節度使,召為戶部尚書,判度支。未幾,以禮部尚書同中書門 下平章事。再期,固稱疾,改兵部尚書,罷。旋兼平章事節度河中。卒,年六十二。
xián yú lì shù yóu suǒ zhǎng, jì guì, suǒ de lù fèng, yǎng hù zōng shǔ zhī fá, wú jiān rán. shǐ, xián bèi zhī yú xuān zōng, cháng xǔ yǐ xiāng. líng hú táo jì zhī, zì bīn níng fán sān xǐ, bù dé hái. xián sī yǒu yǐ jié táo, zhì tài yuán, qiú lì shū shèng shì shǐ xiàn. táo yuē: tài yuán yú wǒ wú fēn, jīn yǐ shì ěr, jiāng pò wú zú yǐ. bù shòu. shǐ zhě liú yú dǐ, xián yì fàng zhī. tài yī lǐ xuán bó zhě, dì suǒ xǐ, yǐ qián qī shí wàn pìn zhī, fū fù rì zì jìn shí, dé qí huān xīn, nǎi jìn zhī dì, bì xìng guān hòu gōng. xuán bó yòu zhì dān jì yǐ jìn, dì ěr zhī, jū shēng yú bèi. yì zōng lì, shōu xuán bó jí fāng shì wáng yuè yú zhī děng, jù zhū sǐ.
諴於吏術尤所長,既貴,所得祿奉,養護宗屬之乏,無間然。始,諴被知於宣 宗,嘗許以相。令狐綯忌之,自邠寧凡三徙,不得還。諴思有以結綯,至太原,求 麗姝盛飾使獻。綯曰:「太原於我無分,今以是餌,將破吾族矣。」不受。使者留 於邸,諴亦放之。太醫李玄伯者,帝所喜,以錢七十萬聘之,夫婦日自進食,得其 歡心,乃進之帝,嬖倖冠後宮。玄伯又治丹劑以進,帝餌之,疽生於背。懿宗立, 收玄伯及方士王岳、虞芝等,俱誅死。
cuī yàn zhāo, zì sī wén, qí xiān qīng hé rén. yān guàn rú shù, zhuó jìn shì dì. shù yīng shuài zhèn pì zòu, yú lì zhì jīng míng, suǒ zhì kè zuì. lèi jìn hù bù shì láng. yáo hé yáng jié dù shǐ xǐ hé dōng. xiān shì, shā tuó zhū bù duō fàn fǎ, yàn zhāo fǔ xún yǒu wēi huì, sān nián, jìng nèi dà zhì, qí lǎo kòu què yuàn liú, zhào kě. xī zōng lì, shòu bīng bù shì láng zhū dào yán tiě zhuǎn yùn shǐ. é tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì, réng pàn dù zhī. chū, yáng shōu lù yán wéi bǎo héng jiē zuò péng bǐ huì lù dé zuì sǐ, xiāo fǎng bǐng zhèng, jiǎo gé zhī, ér yàn zhāo xié lì, gù bǎi zhí xiū jǔ, chá bù zhì kē. bù liù yuè, qiān mén xià shì láng. dì yīn xià zhào bào shōu děng guò è, shēn lì dīng níng, yǐ chéng qí měi.
崔彥昭,字思文,其先清河人。淹貫儒術,擢進士第。數應帥鎮辟奏,於吏治 精明,所至課最。累進戶部侍郎。繇河陽節度使徙河東。先是,沙陀諸部多犯法, 彥昭撫循有威惠,三年,境內大治,耆老叩闕願留,詔可。僖宗立,授兵部侍郎、 諸道鹽鐵轉運使。俄同中書門下平章事,仍判度支。初,楊收、路岩、韋保衡皆坐 朋比賄賂得罪死,蕭仿秉政,矯革之,而彥昭協力,故百職修舉,察不至苛。不六 月,遷門下侍郎。帝因下詔暴收等過惡,申勵丁寧,以成其美。
yàn zhāo suī zǎi xiàng, tuì cháo shì mǔ shàn, yǔ jiā rén chǐ, shùn sè róu shēng, zài zuǒ yòu wú wéi, shì rén duō qí xiào. yǔ wáng níng wài kūn dì yě. níng dà zhōng chū xiān xiǎn, ér yàn zhāo wèi shì, cháng jiàn níng, níng jù bù guān dài, mān yán yuē: bù ruò cóng míng jīng jǔ. yàn zhāo wèi hàn. zhì shì, níng wèi bīng bù shì láng. mǔ wén yàn zhāo xiāng, chì bì duō zhì jù wà, yuē: wáng shì mèi bì yǔ zi jiē zhú, wú jiāng gòng xíng. yàn zhāo wén zhī, qì qiě bài, bù gǎn wèi yuàn. ér níng jìng miǎn.
彥昭雖宰相,退朝侍母膳,與家人齒,順色柔聲,在左右無違,士人多其孝。 與王凝外昆弟也。凝大中初先顯,而彥昭未仕,嘗見凝,凝倨不冠帶,嫚言曰: 「不若從明經舉。」彥昭為憾。至是,凝為兵部侍郎。母聞彥昭相,敕婢多制屨襪, 曰:「王氏妹必與子皆逐,吾將共行。」彥昭聞之,泣且拜,不敢為怨。而凝竟免。
líng rén lǐ kě jí wèi yì zōng suǒ chǒng, héng shén, yàn zhāo zòu zhú, sǐ lǐng nán. lèi bài jiān shàng shū yòu pú shè, yǐ jí qù wèi, shòu tài zǐ tài fù, zú.
伶人李可及為懿宗所寵,橫甚,彥昭奏逐,死嶺南。累拜兼尚書右僕射,以疾 去位,授太子太傅,卒。
liú yè, zì hàn fān, rùn zhōu jù róng rén. fù sān fù, yǐ shàn wén zhāng zhī míng. shǎo gū, mǔ bìng fèi, sān fù gài sù yǐ yǎng. lǐ dé yù wèi zhè xī guān chá shǐ, qí qí wén, biǎo wèi zhǎng shū jì. dé yù sān lǐng zhè xī jí jiàn nán huái nán, wèi cháng bù cóng. huì chāng shí, wèi zǎi xiàng, zhuó sān fù xíng bù shì láng hóng wén guǎn xué shì.
劉鄴,字漢籓,潤州句容人。父三復,以善文章知名。少孤,母病廢,三復丐 粟以養。李德裕為浙西觀察使,奇其文,表為掌書記。德裕三領浙西及劍南、淮南, 未嘗不從。會昌時,位宰相,擢三復刑部侍郎、弘文館學士。
yè liù qī suì néng shǔ cí, dé yù lián zhī, shǐ yǔ qí zi gòng shī xué. dé yù jì chì, yè wú suǒ yī, qù kè jiāng hú jiān. shǎn guó gāo yuán yù biǎo shǔ tuī guān, gāo shǎo yì yòu pì zhèn guó mù fǔ. xián tōng chū, zhuó zuǒ shí yí, zhào wèi hàn lín xué shì, cì jìn shì dì. lì zhōng shū shè rén, qiān chéng zhǐ. yè shāng dé yù yǐ péng dǎng bào wū sǐ hǎi shàng, líng hú táo jiǔ dāng guó, gèng shù shè, bù wèi hái guān jué. zhì yì zōng lì, táo qù wèi, yè nǎi shēn zhí qí yuān, fù guān jué, shì gāo qí yì. jìn hù bù shì láng zhū dào yán tiě zhuǎn yùn shǐ. yǐ lǐ bù shàng shū tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì, pàn dù zhī. xī zōng sì wèi, zài qiān shàng shū zuǒ pú shè.
鄴六七歲能屬辭,德裕憐之,使與其子共師學。德裕既斥,鄴無所依,去客江 湖間。陝虢高元裕表署推官,高少逸又辟鎮國幕府。咸通初,擢左拾遺,召為翰林 學士,賜進士第。歷中書舍人,遷承旨。鄴傷德裕以朋黨抱誣死海上,令狐綯久當 國,更數赦,不為還官爵。至懿宗立,綯去位,鄴乃申直其冤,復官爵,世高其義。 進戶部侍郎、諸道鹽鐵轉運使。以禮部尚書同中書門下平章事,判度支。僖宗嗣位, 再遷尚書左僕射。
chū, wéi bǎo héng lù yán yǔ yè tóng bǐng zhèng, wèi jī qīn. é ér xiāo fǎng cuī yàn zhāo dé xiāng, bà yè wèi huái nán jié dù shǐ tóng píng zhāng shì. huáng cháo fāng chì, zhào gāo pián dài zhī, xǐ jié dù fèng xiáng, gù cí, hái zuǒ pú shè. dì xī shòu, zhuī chéng yú bù jí, yǔ cuī hàng dòu lú tuàn nì jiāng jūn zhāng zhí fāng jiā, zéi bǔ jí, sān rén bù kěn chén, jù jiàn shā.
初,韋保衡、路岩與鄴同秉政,為跡親。俄而蕭仿、崔彥昭得相,罷鄴為淮南 節度使、同平章事。黃巢方熾,詔高駢代之,徙節度鳳翔,固辭,還左僕射。帝西 狩,追乘輿不及,與崔沆、豆盧彖匿將軍張直方家,賊捕急,三人不肯臣,俱見 殺。
dòu lú tuàn zhě, zì xī zhēn, hé nán rén. shì lì hàn lín xué shì hù bù shì láng, yǔ cuī hàng jiē bài tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. shì rì, xuān gào yú tíng, dà fēng léi yǔ bá shù. wèi jǐ, jí huò. chū, xián tōng zhōng, yǒu zhì lì zhě gōng yán huò fú, huò wèn: bǐ zǎi xiàng duō bù zhì sì wǔ, wèi hé? dá yuē: zǐ wēi fāng zāi, rán qí rén yòu jiāng bù miǎn. hòu yáng shōu wéi bǎo héng lù yán lú xié liú yè yú cóng tuàn yǔ hàng, jiē bù dé zhōng yún.
豆盧彖者,字希真,河南人。仕歷翰林學士、戶部侍郎,與崔沆皆拜同中書 門下平章事。是日,宣告於廷,大風雷雨拔樹。未幾,及禍。初,咸通中,有治歷 者工言禍福,或問:「比宰相多不至四五,謂何?」答曰:「紫微方災,然其人又 將不免。」後楊收、韋保衡、路岩、盧攜、劉鄴、於琮、彖與沆,皆不得終雲。
lù yǐ, zì xiáng wén, zǎi xiàng zhì zú sūn. kè yú shǎn, suì wèi shǎn rén. guāng qǐ èr nián, cóng xī zōng xìng shān nán, zhuó jìn shì dì, lèi jìn hàn lín xué shì zhōng shū shè rén. yǐ gōng shǔ cí, mǐn sù ruò zhù shè rán, yī shí shū mìng, tóng liáo zì yǐ wèi bù jí, zhāo zōng yōu yù zhī. dì cháng zuò fù, zhào xué shì jiē hé, dú yǐ zuì xiān jiù. dì lǎn zhī, tàn yuē: zhēn yuán shí, lù zhì wú tōng xuán xiōng dì shàn nèi tíng wén shū, hòu wú jì zhě, jīn zhèn dé zhī. shǐ, dé jǔ jìn shì shí, fāng qiān xìng, ér liù yuè bǎng chū. zhì shì, měi shén shǔ, tā xué shì zhé xì yuē: zào bǎng tiān yě. yǐ jī yǐ jìn fēi qí shí. lèi wèi shàng shū zuǒ chéng, fēng jiā xìng xiàn nán. xǐ hù bù shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. gù shì, zì sān xǐng dé zǎi xiàng, yǒu guāng shǔ qián, liú wèi yàn zī, xué shì yuàn wèi shǐ yǒu. zhì yǐ, sòng guāng yuàn qián wǔ shí wàn, yǐ róng jìn sī. jìn zhōng shū shì láng, pàn hù bù.
陸扆,字祥文,宰相贄族孫。客於陝,遂為陝人。光啟二年,從僖宗幸山南, 擢進士第,累進翰林學士、中書舍人。扆工屬辭,敏速若注射然,一時書命,同僚 自以為不及,昭宗優遇之。帝嘗作賦,詔學士皆和,獨扆最先就。帝覽之,嘆曰: 「貞元時,陸贄、吳通玄兄弟善內廷文書,後無繼者,今朕得之。」始,得舉進士 時,方遷幸,而六月榜出。至是,每甚暑,它學士輒戲曰:「造榜天也。」以譏扆 進非其時。累為尚書左丞,封嘉興縣男。徙戶部侍郎、同中書門下平章事。故事, 自三省得宰相,有光署錢,留為宴資,學士院未始有。至扆,送光院錢五十萬,以 榮近司。進中書侍郎,判戶部。
sì tán wáng yǐ bīng fá fèng xiáng, yǐ jiàn yuē: guó bù fāng ān, bù yí jiā bīng jìn fǔ, bì wèi tā dào suǒ chéng, wú yì yě. qiě qīn wáng ér shǔ jūn shì, bì yǒu hòu hài. dì gù jūn xìng, zé yǐ jǔ náo, biǎn xiá zhōu cì shǐ. shī guǒ bài. jiǔ zhī, shòu gōng bù shàng shū. cóng tiān zǐ zì huá zhōu hái, yǐ bīng bù shàng shū fù dāng guó, fēng wú jùn gōng.
嗣覃王以兵伐鳳翔,扆諫曰:「國步方安,不宜加兵近輔,必為它盜所乘,無 益也。且親王而屬軍事,必有後害。」帝顧軍興,責扆沮撓,貶峽州刺史。師果敗。 久之,授工部尚書。從天子自華州還,以兵部尚書復當國,封吳郡公。
tiān fù chū, dì mì yǔ hán wò yuē: lù yǐ péi zhì shú zhōng yú wǒ? wò yuē: yǐ děng jiē zǎi xiàng, ān yǒu tā cháng? dì yuē: wài yán yǐ bù xǐ wǒ fù wèi, yuán rì yì fú bēn qǐ xià mén, xìn bù? wò yuē: shú wèi bì xià yán cǐ? yuē: cuī yìn líng hú huàn. wò yuē: shè yǐ rú shì, yì bù zú zé. qiě bì xià fǎn zhèng, yǐ sù bù zhī móu, hū wén bīng qǐ, yù chū bēn ěr. bì xià zé qí bù sǐ nán zé kě, yǐ wèi bù xǐ, nǎi chán yán yě. dì suì wù. lèi jiān hù bù shàng shū.
天復初,帝密語韓偓曰:「陸扆、裴贄孰忠於我?」偓曰:「扆等皆宰相,安 有它腸?」帝曰:「外言扆不喜我復位,元日易服奔啟夏門,信不?」偓曰:「孰 為陛下言此?」曰:「崔胤、令狐渙。」偓曰:「設扆如是,亦不足責。且陛下反 正,扆素不知謀,忽聞兵起,欲出奔耳。陛下責其不死難則可,以為不喜,乃讒言 也。」帝遂悟。累兼戶部尚書。
dì zhì zì fèng xiáng, dà shè tiān xià, zhū dào jiē cì zhào, dú bù jí lǐ mào zhēn. yǐ yuē: guó xī, fèng xiáng wèi zuì jìn, jī qí zuì gù bù kě shè. rán shàng xiū zhí gòng, cháo tíng wèi zhī jué, wú yí yú zhào shū yǒu yǐ yì yě. shǐ, cuī yìn bà xiāng, yǐ dài zhī. yìn nèi yuàn wàng, jí shì yì yǐ wèi yīn yǒu dǎng fù, biǎn yí wáng fù, fēn sī dōng dōu. yìn sǐ, fù shòu lì bù shàng shū, cóng qiān luò. liǔ càn shǐ fù zhū quán zhōng, móu qù cháo tíng yì guān yǒu wàng zhě, biǎn yǐ pú zhōu sī hù cān jūn, shā zhī bái mǎ yì, nián wǔ shí jiǔ. yǐ chū míng yǔn dí, hòu gǎi yún.
帝至自鳳翔,大赦天下,諸道皆賜詔,獨不及李茂貞。扆曰:「國西,鳳翔為 最近,跡其罪固不可赦。然尚修職貢,朝廷未之絕,無宜於詔書有以異也。」始, 崔胤罷相,扆代之。胤內怨望,及是議以為陰有黨附,貶沂王傅,分司東都。胤死, 復授吏部尚書,從遷洛。柳璨始附硃全忠,謀去朝廷衣冠有望者,貶扆濮州司戶參 軍,殺之白馬驛,年五十九。扆初名允迪,後改雲。
zhèng qǐ, zì yùn wǔ. jí jìn shì dì, lì jiān chá yù shǐ, zhuó lèi zuǒ sī láng zhōng. yīn jù shén, gài bǔ lú zhōu cì shǐ. huáng cháo lüè huái nán, qǐ yí xí qǐng wú fàn zhōu jìng, cháo xiào, wèi liǎn bīng, zhōu dú wán. xī zōng jiā zhī, cì fēi yú. suì mǎn qù, yíng qián qiān mín cáng zhōu kù. hòu tā dào zhì, zhōng bù fàn zhèng shǐ jūn qián. jí yáng xíng mì wèi cì shǐ, sòng dōu hái qǐ. wáng huī wèi yù shǐ dài fū, yǐ bīng bù láng zhōng biǎo zhī zá shì, qiān gěi shì zhōng. dù hóng huī rèn zhōng shū shè rén, qǐ yǐ qí xiōng ràng néng fǔ zhèng, bù yí chù jìn yào, shàng hái zhì shū, bù bào, zhé yí bìng qù. zhào wèi yòu sàn qí cháng shì, wǎng wǎng tiáo zhāi shī zhèng, zhòng yán guàn chuán zhī, zǎi xiàng nù, gǎi guó zi jì jiǔ, yì zhě bù zhí, fù hái cháng shì. dà shùn hòu, wáng zhèng wēi, qǐ měi yǐ shī yáo tuō fěng, zhōng rén yǒu sòng zhī tiān zǐ qián zhě. zhāo zōng yì qí yǒu suǒ yùn wèi jǐn, yīn yǒu sī shàng bān bù, suì shǔ qí cè yuē: kě lǐ bù shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. qǐ běn shàn shī, qí yǔ duō pái xié, gù shǐ luò diào, shì gòng hào zhèng wǔ xiē hòu tǐ. zhì shì, shěng shǐ zǒu qí jiā shàng yè, qǐ xiào yuē zhū jūn wù yǐ, rén jiē bù shí zì, zǎi xiàng yì bù jí wǒ. shǐ yán bù wàng. é wén zhì zhào xià, tàn yuē: wàn yī rán, xiào shā tiān xià rén! jì shì shì, zōng qī yì qìng, sāo shǒu yuē: xiē hòu zhèng wǔ zuò zǎi xiàng, shì kě zhī yǐ. gù ràng, bù tīng. lì cháo kǎn rán, wú fù gù tài. zì yǐ bù wèi rén suǒ zhān wàng, cái sān yuè, yǐ jí qǐ hái, bài tài zǐ shǎo bǎo zhì shì, zú.
鄭綮,字蘊武。及進士第,歷監察御史,擢累左司郎中。因窶甚,丐補廬州刺 史。黃巢掠淮南,綮移檄請無犯州境,巢笑,為斂兵,州獨完。僖宗嘉之,賜緋魚。 歲滿去,贏錢千緡藏州庫。後它盜至,終不犯鄭使君錢。及楊行密為刺史,送都還 綮。王徽為御史大夫,以兵部郎中表知雜事,遷給事中。杜弘徽任中書舍人,綮以 其兄讓能輔政,不宜處禁要,上還制書,不報,輒移病去。召為右散騎常侍,往往 條摘失政,眾訁雚傳之,宰相怒,改國子祭酒,議者不直,復還常侍。大順後,王 政微,綮每以詩謠托諷,中人有誦之天子前者。昭宗意其有所蘊未盡,因有司上班 簿,遂署其側曰:「可禮部侍郎、同中書門下平章事。」綮本善詩,其語多俳諧, 故使落調,世共號「鄭五歇後體」。至是,省史走其家上謁,綮笑曰;「諸君誤矣, 人皆不識字,宰相亦不及我。」史言不妄。俄聞制詔下,嘆曰:「萬一然,笑殺天 下人!」既視事,宗戚詣慶,搔首曰:「歇後鄭五作宰相,事可知矣。」固讓,不 聽。立朝偘然,無復故態。自以不為人所瞻望,才三月,以疾乞骸,拜太子少保致 仕,卒。
zhū pǔ, xiāng zhōu xiāng yáng rén. yǐ sān shǐ jǔ, yáo jīng mén lìng jìn jīng zhào fǔ sī lù cān jūn, gǎi zhù zuò láng. gān níng chū, tài fǔ shǎo qīng lǐ yuán shí yù qǔ zhōng wài jiǔ pǐn yǐ shàng guān liǎng yuè fèng zhù jūn xìng, pǔ shàng shū zhí bù kě ér zhǐ.
硃朴,襄州襄陽人。以三史舉,繇荊門令進京兆府司錄參軍,改著作郎。乾寧 初,太府少卿李元實欲取中外九品以上官兩月俸助軍興,朴上疏執不可而止。
zhuó guó zi máo shī bó shì. shàng shū yán dāng shì shì, yì qiān dōu yuē: gǔ wáng zhě bù cháng jué jū, jiē guān tiān dì xìng shuāi, suí shí zhì shì. guān zhōng, suí jiā suǒ dōu, wǒ shí yīn zhī, fán sān bǎi suì, wén wù zī huò, shē chǐ jiàn wěi jiē jí yān. guǎng míng jù dào xiàn fù gōng què, jú shǔ tǎng zàng, lǐ hàn jǐng sì, suǒ cún shí èr, bǐ xìng shí mén huá yīn, shí èr zhī zhōng yòu wáng bā jiǔ, gāo zǔ tài zōng zhī zhì dàng rán yǐ. fū xiāng dèng zhī xī, yí wēn shù bǎi lǐ, qí dōng, hàn yú fèng lín wèi zhī guān, nán, jú tán huán qū ér liú shǔ yú hàn, xī yǒu shàng luò chóng shān zhī xiǎn, běi yǒu bái yá lián luò, nǎi xíng shèng zhī dì, wò yǎn zhī xū. ruò guǎng jùn cáo qú, yùn tiān xià zhī cái, kě shǐ dà jí. zì gǔ zhōng xìng zhī jūn, qù yǐ shuāi zhī shuāi, jiù wèi wáng ér wáng. jīn nán yáng, hàn guāng wǔ suī qǐ ér wèi wáng yě. chén shì shān hé zhuàng lì chù duō, gù dū yǐ shèng ér shuāi, nán kě xìng yǐ jiāng nán tǔ báo shuǐ qiǎn, rén xīn xiāo fú qīng qiǎo, bù kě yǐ dōu hé běi tǔ hòu shuǐ shēn, rén xīn qiáng bì hěn lì, bù kě yǐ dōu. wéi xiāng dèng shí wéi zhōng yuán, rén xīn zhì liáng, qù qín zhǐ chǐ, ér yǒu shàng luò wèi zhī xiàn, yǒng wú yí dí qīn yì zhī yú, cǐ jiàn dū zhī jí xuǎn yě. bù bào.
擢國子《毛詩》博士。上書言當世事,議遷都曰:「古王者不常厥居,皆觀天 地興衰,隨時制事。關中,隋家所都,我實因之,凡三百歲,文物資貨,奢侈僭偽 皆極焉。廣明巨盜陷覆宮闕,局署帑藏,里閈井肆,所存十二,比幸石門、華陰, 十二之中又亡八九,高祖、太宗之制蕩然矣。夫襄、鄧之西,夷溫數百里,其東, 漢輿、鳳林為之關,南,菊潭環屈而流屬於漢,西有上洛重山之險,北有白崖聯絡, 乃形勝之地,沃衍之墟。若廣浚漕渠,運天下之財,可使大集。自古中興之君,去 已衰之衰,就未王而王。今南陽,漢光武雖起而未王也。臣視山河壯麗處多,故都 已盛而衰,難可興已;江南土薄水淺,人心囂浮輕巧,不可以都;河北土厚水深, 人心強愎狠戾,不可以都。惟襄、鄧實惟中原,人心質良,去秦咫尺,而有上洛為 之限,永無夷狄侵軼之虞,此建都之極選也。」不報。
pǔ wèi rén mù qiáng, wú tā néng. fāng shì shí, tiān zǐ shī zhèng, sī yòng tè qǐ shì, rèn zhī yǐ zhōng xìng, ér pǔ suǒ shàn fāng shì xǔ yán shì de xìng, chū rù jìn zhōng, yán pǔ yǒu jīng jì cái, yòu shuǐ bù láng zhōng hé yíng yì biǎo qí xián, dì zhào yǔ yǔ, zhuó zuǒ jiàn yì dài fū tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. yǐ sù wú wén, rén rén dà jīng, é pàn hù bù, jìn zhōng shū shì láng. dì yì zhì bīng, suǒ chù kě yī wěi pǔ. pǔ yí xí sì fāng, lìng jìn zhě chū jiǎ shì, zī kuì xiǎng, yuǎn zhě yǐ xiàn yú shàng. hòu shù yuè, yán shì wèi hán jiàn suǒ shā, pǔ bà wèi mì shū jiān, sān biǎn chēn zhōu sī hù cān jūn, zú. yǔ pǔ jiē xiāng zhě sūn wò.
朴為人木強,無它能。方是時,天子失政,思用特起士,任之以中興,而朴所 善方士許岩士得幸,出入禁中,言朴有經濟才,又水部郎中何迎亦表其賢,帝召與 語,擢左諫議大夫、同中書門下平章事。以素無聞,人人大驚,俄判戶部,進中書 侍郎。帝益治兵,所處可一委朴。朴移檄四方,令近者出甲士,資饋饟,遠者以羨 余上。後數月,岩士為韓建所殺,朴罷為秘書監,三貶郴州司戶參軍,卒。與朴皆 相者孫渥。
sūn wò, zì lóng guāng. fù jǐng shāng, wèi tiān píng jūn jié dù shǐ. wò dì jìn shì, lì xiǎn guān, yǐ hù bù shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì, qiān mén xià, wèi fèng xiáng sì miàn xíng yíng dōu tǒng. é jiān lǐ bù shàng shū xíng yíng jié dù zhū jūn dōu tǒng zhāo tǎo chù zhì děng shǐ. shǐ, jiā dì táng zhù shēng huái zhī, qī ér mào, jì ér wò bǐng zhèng, fēng lè ān xiàn hóu. yǔ pǔ jiē biǎn héng zhōu sī mǎ, zú.
孫偓,字龍光。父景商,為天平軍節度使。偓第進士,歷顯官,以戶部侍郎同 中書門下平章事,遷門下,為鳳翔四面行營都統。俄兼禮部尚書、行營節度諸軍都 統招討處置等使。始,家第堂柱生槐枝,期而茂,既而偓秉政,封樂安縣侯。與朴 皆貶衡州司馬,卒。
wò xìng tōng jiǎn, bù jiǎo chì, cháng yuē: shì gǒu yǒu xíng, bù bì yǐ jǐ zhǎng xíng bǐ duǎn jǐ qīng zhāng bǐ zhuó. měi duì kè, nú tóng xiāng gòu yè pū zhū qián, bù zhī zé, yuē: ruò chí nù xīn, jí zì náo yǐ.
偓性通簡,不矯飭,嘗曰:「士苟有行,不必以己長形彼短、己清彰彼濁。」 每對客,奴童相詬曳仆諸前,不之責,曰:「若持怒心,即自撓矣。」
xiōng chǔ, lì tiān xióng jié dù shǐ, zhōng bīng bù shàng shū.
兄儲,歷天雄節度使,終兵部尚書。
hán wò, zì zhì guāng, jīng zhào wàn nián rén. zhuó jìn shì dì, zuǒ hé zhōng mù fǔ. zhào bài zuǒ shí yí, yǐ jí jiě. hòu qiān lèi zuǒ jiàn yì dài fū. zǎi xiàng cuī yìn pàn dù zhī, biǎo yǐ zì fù. wáng pǔ jiàn wèi hàn lín xué shì, qiān zhōng shū shè rén. wò cháng yǔ yìn dìng cè zhū liú jì shù, zhāo zōng fǎn zhèng, wèi gōng chén. dì jí huàn rén jiāo héng, yù jǐn qù zhī. wò yuē: bì xià zhū jì shù shí, yú jiē shè bù wèn, jīn yòu zhū zhī, shuí bù jù sǐ? hán gòu yǐn rěn, xū hòu kě yě. tiān zǐ wēi bǐng, jīn sàn zài fāng miàn, ruò shàng xià tóng xīn, shè lǐng quán gāng, yóu jì tiān xià kě zhì. huàn rén zhōng hòu kě rèn zhě, jiǎ yǐ ēn xìng, shǐ zì jiǎn qí dǎng, miè yǒu bù jì. jīn shí dù zhī zhě nǎi bā qiān rén, gōng sī qiān shǔ bù jiǎn èr wàn, suī zhū liù qī jù kuí, wèi jiàn yǒu yì, shì gù qí nì xīn ěr. dì qián xī yuē: cǐ yī shì zhōng shǐ shǔ qīng.
韓偓,字致光,京兆萬年人。擢進士第,佐河中幕府。召拜左拾遺,以疾解。 後遷累左諫議大夫。宰相崔胤判度支,表以自副。王溥薦為翰林學士,遷中書舍人。 偓嘗與胤定策誅劉季述,昭宗反正,為功臣。帝疾宦人驕橫,欲盡去之。偓曰: 「陛下誅季述時,余皆赦不問,今又誅之,誰不懼死?含垢隱忍,須後可也。天子 威柄,今散在方面,若上下同心,攝領權綱,猶冀天下可治。宦人忠厚可任者,假 以恩幸,使自翦其黨,蔑有不濟。今食度支者乃八千人,公私牽屬不減二萬,雖誅 六七巨魁,未見有益,適固其逆心耳。」帝前膝曰:「此一事終始屬卿。」
zhōng shū shè rén líng hú huàn rèn jī qiǎo, dì cháng yù yǐ dāng guó, é yòu huǐ yuē: huàn zuò zǎi xiàng huò wù guó, zhèn dāng xiān yòng qīng. cí yuē: huàn zài shì zǎi xiàng, liàn gù shì, bì xià yè yǐ xǔ zhī. ruò xǔ huàn kě gǎi, xǔ chén dú bù kě yí hū? dì yuē: wǒ wèi cháng miàn mìng, yì hé dàn? wò yīn jiàn yù shǐ dài fū zhào chóng jìn zhèng yǎ zhòng, kě yǐ zhǔn shéng zhōng wài. dì zhī wò, chóng mén shēng yě, tàn qí néng ràng. chū, lǐ jì zhāo děng yǐ gōng jiē jìn tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì, shí wèi sān shǐ xiāng, hòu shāo shāo gèng fù hán quán huì zhōu jìng róng, jiē jì yìn. yìn wén, zhào fèng xiáng lǐ mào zhēn rù cháo, shǐ liú zú zi jì yún sù wèi. wò wén, yǐ wèi bù kě, yìn bù nà. wò yòu yǔ líng hú huàn, huàn yuē: wú shǔ bù xī zǎi xiàng xié? wú wèi jūn zé wèi yān shù suǒ tú yǐ. wò yuē: bù rán. wú bīng zé jiā yǔ guó ān, yǒu bīng zé jiā yǔ guó bù kě bǎo. yìn wén, yōu, wèi zhī suǒ chū. lǐ yàn bì jiàn dì jù shén, dì bù píng, wò qǐng zhú zhī, shè qí dǎng xǔ zì xīn, zé kuáng móu zì pò, dì bù yòng. yàn bì zèn wò jí huàn lòu jìn shěng yǔ, bù kě yǔ tú zhèng, dì nù, yuē: qīng yǒu guān shǔ, rì xī yì shì, nài hé bù yù wǒ jiàn xué shì xié? jì zhāo děng yǐn diàn zhōng zì rú, dì nù, wò yuē: sān shǐ xiāng yǒu gōng, bù rú hòu yǔ jīn bó guān jué, wú shǐ yù zhèng shì. jīn zǎi xiàng bù dé zhuān jué shì, jì zhāo bèi suǒ zòu bì tīng. tā rì jù gǎi, zé rén rén shēng yuàn. chū yǐ wèi bīng jiǎn zhōng rén, jīn chì shǐ wèi bīng wèi yī, chén qiè hán xīn, yuàn zhào mào zhēn hái qí wèi jūn. bù rán, liǎng zhèn bīng dòu què xià, cháo tíng wēi yǐ. jí yìn zhào zhū quán zhōng tǎo quán huì, biàn bīng jiāng zhì, wò quàn yìn dū mào zhēn hái wèi zú. yòu quàn biǎo bào nèi chén zuì, yīn zhū quán huì děng ruò mào zhēn bù rú zhào, jí xǔ quán zhōng rù cháo. wèi jí yòng, ér quán huì děng yǐ jié dì xī xìng.
中書舍人令狐渙任機巧,帝嘗欲以當國,俄又悔曰:「渙作宰相或誤國,朕當 先用卿。」辭曰:「渙再世宰相,練故事,陛下業已許之。若許渙可改,許臣獨不 可移乎?」帝曰:「我未嘗面命,亦何憚?」偓因薦御史大夫趙崇勁正雅重,可以 準繩中外。帝知偓,崇門生也,嘆其能讓。初,李繼昭等以功皆進同中書門下平章 事,時謂「三使相」,後稍稍更附韓全誨、周敬容,皆忌胤。胤聞,召鳳翔李茂貞 入朝,使留族子繼筠宿衛。偓聞,以為不可,胤不納。偓又語令狐渙,渙曰:「吾 屬不惜宰相邪?無衛軍則為閹豎所圖矣。」偓曰:「不然。無兵則家與國安,有兵 則家與國不可保。」胤聞,憂,未知所出。李彥弼見帝倨甚,帝不平,偓請逐之, 赦其黨許自新,則狂謀自破,帝不用。彥弼譖偓及渙漏禁省語,不可與圖政,帝怒, 曰:「卿有官屬,日夕議事,奈何不欲我見學士邪?」繼昭等飲殿中自如,帝怒, 偓曰:「三使相有功,不如厚與金帛官爵,毋使豫政事。今宰相不得顓決事,繼昭 輩所奏必聽。它日遽改,則人人生怨。初以衛兵檢中人,今敕使、衛兵為一,臣竊 寒心,願詔茂貞還其衛軍。不然,兩鎮兵斗闕下,朝廷危矣。」及胤召硃全忠討全 誨,汴兵將至,偓勸胤督茂貞還衛卒。又勸表暴內臣罪,因誅全誨等;若茂貞不如 詔,即許全忠入朝。未及用,而全誨等已劫帝西幸。
wò yè zhuī jí hù, jiàn dì tòng kū. zhì fèng xiáng, qiān bīng bù shì láng, jìn chéng zhǐ.
偓夜追及鄠,見帝慟哭。至鳳翔,遷兵部侍郎,進承旨。
zǎi xiàng wéi yí fàn mǔ sàng, zhào hái wèi, wò dāng cǎo zhì, shàng yán: yí fàn chù sàng wèi shù yuè, jù shǐ shì shì, shāng xiào zǐ xīn. jīn zhōng shū shì, yī xiāng kě bàn. bì xià chéng xī yí fàn cái, qí biàn cuī ér zhào kě yě. hé bì shǐ chū é guān miào táng, rù qì xuè jiù cè, huǐ jí zé fèi wù, qín kè zé wàng āi, cǐ fēi rén qíng kě chù yě. xué shì shǐ mǎ cóng hào bī wò qiú cǎo, wò yuē: wàn kě duàn, má bù kě cǎo! cóng hào yuē: jūn qiú sǐ xié? wò yuē: wú zhí nèi shǔ, kě mò mò hū? míng rì, bǎi guān zhì, ér má bù chū, huàn shì hé zào. mào zhēn rù jiàn dì yuē: mìng zǎi xiàng ér xué shì bù cǎo má, fēi fǎn xié? fú rán chū. yáo jì wén yuē: shǐ wǒ dāng zhí, yì jì yǐ sǐ. jì ér dì wèi mào zhēn, zú zhào yí fàn hái xiāng, jì dài cǎo má. zì shì huàn dǎng nù wò shén. cóng hào ràng wò yuē: nán sī qīng běi sī shén, jūn nǎi cuī yìn wáng pǔ suǒ jiàn, jīn rì běi sī suī shā zhī kě yě. liǎng jūn shū mì, yǐ jūn zhōu suì wú fèng rù, wú děng yì jiù jiē, jūn zhī zhī hū? wò bù gǎn duì.
宰相韋貽範母喪,詔還位,偓當草制,上言:「貽範處喪未數月,遽使視事, 傷孝子心。今中書事,一相可辦。陛下誠惜貽範才,俟變縗而召可也。何必使出峨 冠廟堂,入泣血柩側,毀瘠則廢務,勤恪則忘哀,此非人情可處也。」學士使馬從 皓逼偓求草,偓曰:「腕可斷,麻不可草!」從皓曰:「君求死邪?」偓曰:「吾 職內署,可默默乎?」明日,百官至,而麻不出,宦侍合噪。茂貞入見帝曰:「命 宰相而學士不草麻,非反邪?」艴然出。姚洎聞曰:「使我當直,亦繼以死。」既 而帝畏茂貞,卒詔貽範還相,洎代草麻。自是宦黨怒偓甚。從皓讓偓曰:「南司輕 北司甚,君乃崔胤、王溥所薦,今日北司雖殺之可也。兩軍樞密,以君周歲無奉入, 吾等議救接,君知之乎?」偓不敢對。
mào zhēn yí dì jiān chū yī quán zhōng, yǐ bīng wèi xíng zài. dì xíng wǔ dé diàn qián, yīn zhì shàng shí jú, huì xué shì dú zài, gōng rén zhāo wò, wò zhì, zài bài kū yuē: cuī yìn shén jiàn, quán zhōng jūn bì jì. dì xǐ, wò yuē: yuàn bì xià hái gōng, wú wèi rén zhī. dì cì yǐ miàn dòu ér qù. quán huì zhū, gōng rén duō zuò sǐ. dì yù jǐn qù yú dǎng, wò yuē: lǐ, rén chén wú jiāng, jiāng bì zhū, gōng bì fù ēn bù kě shè. rán bù sān shí nián bù néng chéng rén, jǐn zhū zé shāng rén. yuàn qù yóu zhě, zì nèi ān wài, yǐ jìng qún xīn. dì yuē: shàn. cuī yìn qǐng yǐ huī wáng wèi yuán shuài, dì wèn wò: tā rì lèi wú ér fǒu? wò yuē: bì xià zài dōng nèi shí, tiān yīn wù, wáng wén wū shēng yuē: shàng yǔ hòu yōu kùn, wū què shēng yì bēi. bì xià wén zhī cè rán, yǒu shì fǒu? dì yuē: rán. shì ér tiān shēng zhōng xiào, yǔ rén yì. yì suì jué. wò yì fù yìn lèi rú cǐ.
茂貞疑帝間出依全忠,以兵衛行在。帝行武德殿前,因至尚食局,會學士獨在, 宮人招偓,偓至,再拜哭曰:「崔胤甚健,全忠軍必濟。」帝喜,偓曰:「願陛下 還宮,無為人知。」帝賜以面豆而去。全誨誅,宮人多坐死。帝欲盡去餘黨,偓曰: 「禮,人臣無將,將必誅,宮婢負恩不可赦。然不三十年不能成人,盡誅則傷仁。 願去尤者,自內安外,以靜群心。」帝曰:「善。」崔胤請以輝王為元帥,帝問偓: 「它日累吾兒否?」偓曰:「陛下在東內時,天陰雺,王聞烏聲曰:『上與後幽困, 烏雀聲亦悲。』陛下聞之惻然,有是否?」帝曰:「然。是兒天生忠孝,與人異。」 意遂決。偓議附胤類如此。
dì fǎn zhèng, lì jīng zhèng shì, wò chù kě jī mì, lǜ yǔ dì yì hé, yù xiāng zhě sān sì, ràng bù gǎn dāng. sū jiǎn fù yǐn tóng fǔ zhèng, suì gù cí. chū, wò shì yàn, yǔ jīng zhào zhèng yuán guī wēi yuǎn shǐ chén bān bìng xí, cí yuē: xué shì bù yǔ wài bān jiē. zhǔ xí zhě gù qǐng, nǎi zuò. jì yuán guī bān zhì, zhōng jué xí. quán zhōng yìn lín bì xuān shì, zuò zhě jiē qù xí, wò bù dòng, yuē: shì yàn wú zhé lì, èr gōng jiāng yǐ wǒ wèi zhī lǐ. quán zhōng nù wò báo jǐ, xìng rán chū. yǒu zèn wò xǐ qīn wǔ yǒu wèi, yìn yì yǔ wò èr. huì zhú wáng pǔ lù yǐ, dì yǐ wáng zàn zhào chóng wèi xiāng, yìn zhí zàn chóng fēi zǎi xiàng qì, dì bù dé yǐ ér bà. zàn chóng jiē wò suǒ jiàn wèi zǎi xiàng zhě. quán zhōng jiàn dì, chì wò zuì, dì shù gù yìn, yìn bù wèi jiě. quán zhōng zhì zhōng shū, yù zhào wò shā zhī. zhèng yuán guī yuē: wò wèi shì láng xué shì chéng zhǐ, gōng wú jù. quán zhōng nǎi zhǐ, biǎn pú zhōu sī mǎ. dì zhí qí shǒu liú tì yuē: wǒ zuǒ yòu wú rén yǐ. zài biǎn róng yì wèi, xǐ dèng zhōu sī mǎ. tiān yòu èr nián, fù zhào wèi xué shì, hái gù guān. wò bù gǎn rù cháo, qiè qí zú nán yī wáng shěn zhī ér zú.
帝反正,勵精政事,偓處可機密,率與帝意合,欲相者三四,讓不敢當。蘇檢 復引同輔政,遂固辭。初,偓侍宴,與京兆鄭元規、威遠使陳班並席,辭曰:「學 士不與外班接。」主席者固請,乃坐。既元規、班至,終絕席。全忠、胤臨陛宣事, 坐者皆去席,偓不動,曰:「侍宴無輒立,二公將以我為知禮。」全忠怒偓薄己, 悻然出。有譖偓喜侵侮有位,胤亦與偓貳。會逐王溥、陸扆,帝以王贊、趙崇為相, 胤執贊、崇非宰相器,帝不得已而罷。贊、崇皆偓所薦為宰相者。全忠見帝,斥偓 罪,帝數顧胤,胤不為解。全忠至中書,欲召偓殺之。鄭元規曰:「偓位侍郎、學 士承旨,公無遽。」全忠乃止,貶濮州司馬。帝執其手流涕曰:「我左右無人矣。」 再貶榮懿尉,徙鄧州司馬。天祐二年,復召為學士,還故官。偓不敢入朝,挈其族 南依王審知而卒。
xiōng yí, zì yǔ guāng, yì yǐ hàn lín xué shì wèi yù shǐ zhōng chéng. wò biǎn zhī míng nián, dì yàn wén sī qiú chǎng, quán zhōng rù, bǎi guān zuò wǔ xià, quán zhōng nù, biǎn yí dì zhōu sī mǎ, shì yù shǐ guī ǎi dēng zhōu sī hù cān jūn.
兄儀,字羽光,亦以翰林學士為御史中丞。偓貶之明年,帝宴文思球場,全忠 入,百官坐廡下,全忠怒,貶儀棣州司馬,侍御史歸藹登州司戶參軍。
zàn yuē: yì xī yǐ lái, wáng dào rì shī jué xù, fǔ yǐn sāi cháo, xián rén dùn táo, sì fāng háo yīng, gè fù suǒ hé ér fèn. tiān zǐ kuài rán, suǒ yǔ zhě, wéi nìng bì yōng nú, nǎi yù zhāng héng liú zhī yǐ diān, níng bù dài zāi! guān qǐ pǔ bèi bù cì ér yòng, bǎi tún nào, jù chū yá, qù wáng ér yǐ. yī hán wò bù néng róng, kuàng xián zhě hū?
贊曰:懿、僖以來,王道日失厥序,腐尹塞朝,賢人遁逃,四方豪英,各附所 合而奮。天子塊然,所與者,惟佞愎庸奴,乃欲鄣橫流、支已顛,寧不殆哉!觀綮、 朴輩不次而用,捭豚臑,拒貙牙,趣亡而已。一韓偓不能容,況賢者乎?