strong guī sāng zǐ jiàn cí mù zú lí pán jiàn chuán dào chēng shī strong
归桑梓建祠睦族 离盘涧传道称师
sān jiān xún yuē:" ěr shǔ hé fāng yāo mó, gǎn yǔ wú gōng dòu fǎ?" lǎo xióng yuē:" wú nǎi yě lù shān nèi yī xióng suǒ xiū, yǐ lì wǔ bǎi yú nián, dào wèi dà chéng, fēi shēng bù dé. jīn rì wú shì, chū dòng xián yóu, jiàn de xiān guān lín zī dì jiè, ruì guāng pán rào, wú xīn shén xǐ, yì yù qǐng rù dòng qù, bài wèi shī zhǎng, bù liào wèi fǎ bǎo suǒ shù. wàng xiān guān xiū yǐ yì lèi jiàn qì, yuàn bài mén qiáng, zhāo xī zhuī suí, qí chuán dà dào." sān jiān yuē:" ěr xìng nán xún, kǒng zhōng tú biàn gēng, wǎng fèi wú yī fān jiào huì." lǎo xióng yuē:" shēn shēng yì lèi, shāng hé rú zhī! jì mù xiān guān ēn gāo, shōu wèi mén tú, xǐ chū wàng wài yǐ, wū yǒu biàn gēng zhī shuō hū!" sān jiān yuē:" rú shì, wú shì ěr qǐ. zì cǐ, xū jiāng wǎng rì jié ào qì xìng, yī gài gǎi chú!" yán yǐ, shōu huí fú zi. lǎo xióng qǐ, shàng qián bài wǔ. sān jiān chuán yǐ rù mén zhī fǎ, fù wèi zhī qǔ qí míng yuē" liǎn xīn dào rén". lǎo xióng dé cì dào hào, zhòng xiàng sān jiān bài xiè, bìng bài hú yí zǐ guāng wèi dào xiōng.
三缄询曰:“尔属何方妖魔,敢与吾躬斗法?”老熊曰:“吾乃野鹿山内一熊所修,已历五百余年,道未大成,飞升不得。今日无事,出洞闲游,见得仙官临兹地界,瑞光盘绕,吾心甚喜,意欲请入洞去,拜为师长,不料为法宝所束。望仙官休以异类见弃,愿拜门墙,朝夕追随,祈传大道。”三缄曰:“尔性难驯,恐中途变更,枉费吾一番教诲。”老熊曰:“身生异类,伤何如之!既沐仙官恩膏,收为门徒,喜出望外矣,乌有变更之说乎!”三缄曰:“如是,吾释尔起。自此,须将往日桀骜气性,一概改除!”言已,收回绋子。老熊起,上前拜舞。三缄传以入门之法,复为之取其名曰“敛心道人”。老熊得赐道号,重向三缄拜谢,并拜狐疑、紫光为道兄。
yī yī bài bì, sān jiān yuē:" wú yù guī lǐ, bù néng xié ěr tóng háng. qí zhì xī běi yún yóu, ěr lái suí zhī. ěr guī, jiāng shī suǒ chuán, nǔ lì xué xí kě yě." lǎo xióng yuē:" shī chuán gǎn bù jí xí! dàn bù zhī wú shī guī qù, hé rì chū yóu?" sān jiān yuē:" qí qī wèi kě yù dìng, zǒng zài bàn nián yǐ wài yān." yán cǐ, hú yí yuē:" wú shī guī xiāng niàn qiè, kě yǐ xíng yǐ. zhì liǎn xīn dào dì, xīn qiè zhuī suí, yí bù shí fǎng zhī, bù kě zì wù." sān jiān yú cǐ, yòu xiàng sāng zǐ yí wēi qián xíng. lǎo xióng sòng zhì shí lǐ chéng tú, yī yī bù shě. sān jiān yuē:" liǎn xīn jí guī, hòu huì yǒu shí, wú yōng yuǎn sòng." lǎo xióng bù gǎn wéi lìng, fù xiàng sān jiān kòu bài zhě sān, rán hòu sǎ lèi ér bié.
一一拜毕,三缄曰:“吾欲归里,不能携尔同行。俟至西北云游,尔来随之。尔归,将师所传,努力学习可也。”老熊曰:“师传敢不急习!但不知吾师归去,何日出游?”三缄曰:“其期未可预定,总在半年以外焉。”言此,狐疑曰:“吾师归乡念切,可以行矣。至敛心道弟,心切追随,宜不时访之,不可自误。”三缄于此,又向桑梓迤逶前行。老熊送至十里程途,依依不舍。三缄曰:“敛心急归,后会有时,毋庸远送。”老熊不敢违令,复向三缄叩拜者三,然后洒泪而别。
sān jiān jiàn lǎo xióng yì zhì qíng shēn, nǎi zì tàn yuē:" wù lèi shàng qiě rú sī, hú rén lèi bàn duō bù jí yě!" hú yí yuē:" rén yǐ bù shàn ér zhuì wù tāi, wù tāi jì zhuì, cháng jiàn rén xíng ér xiàn mù, gù yù jí zhuǎn rén shēn. jí lì zào zhī, yǐ qiú tuō cǐ shòu qū, ér yóu kǒng bù dé. wú bù jiě shì zhī yǐ rén shēn ér gān zhuì shòu lèi zhě, chéng hé xīn yě!" zǐ guāng yuē:" rén zhuì shòu lèi, fēi chū zì gān xīn yě, jiē wèi sì hài suǒ mí, rì yǐ sì hài zì lè rán ěr." sān jiān yuē:" èr dì zǐ suǒ lùn, kě wèi shì zhī yǒu rén shēn zhě guī zhī." shī tú zài tú, tán lùn zuì duō, bù bì jǐn shù.
三缄见老熊意挚情深,乃自叹曰:“物类尚且如斯,胡人类半多不及也!”狐疑曰:“人以不善而坠物胎,物胎既坠,常见人形而羡慕,故欲急转人身。急力造之,以求脱此兽躯,而犹恐不得。吾不解世之以人身而甘坠兽类者,诚何心也!”紫光曰:“人坠兽类,非出自甘心也,皆为四害所迷,日以四害自乐然耳。”三缄曰:“二弟子所论,可为世之有人身者规之。”师徒在途,谈论最多,不必尽述。
bù zhī bù jué, yǐ jìn sāng zǐ. ǒu yù èr sān xiāng lǎo, sān jiān jiǎ yǐ wài rén, wèn jí fǔ jì zhī zǐ. xiāng lǎo yuē:" sān jiān jiǔ yǐ yún yóu, wèi jiàn guī lǐ. qí zi shàn néng jū jī, ér jīn suǒ zhì tián chóu, qū zhǐ jì zhī, yòu sì wǔ chù yǐ." sān jiān àn zì xǐ yuē:" yǒu zi ruò sī, wú wú tā lǜ. rán qí chéng jiā yǒu zhì, gù shǔ jiā ér, jiū bù shí xīn niàn zhōng shàng yǒu wú shēn fǒu yě. jí zhì mén wài, jiàn qí zǐ jiāng yǐ dāng nián suǒ biān zhú lí, jiā yì péi hù, sī háo bù gǎi. sān jiān yuē:" shì zi yě, bù wéi chéng jiā kě qǔ, ér qiě bù gǎi fù fēng. suī shǔ míng líng, qīn shēng bù chì yě." shī tú tóng rù zhòng mén, quǎn fèi shù shēng, zōng jì chū chǎn shì zhī, shū rán jīng yuē:" wú fù guī lái yé?" xīn xǐ zhī qíng, dá yú miàn mù. sān jiān rù shì, zōng jì máng hū qī zǐ, rào táng bài wǔ. sān jiān yī yī xún jí, fāng zhī yǐ yǒu sān sūn yǐ. zōng jì wèn bà nǎi fù xíng zōng, jí mìng jiā rén shè yán yàn fù.
不知不觉,已近桑梓。偶遇二三乡老,三缄假以外人,问及抚继之子。乡老曰:“三缄久已云游,未见归里。其子善能居积,而今所置田畴,屈指计之,又四五处矣。”三缄暗自喜曰:“有子若斯,吾无他虑。然其承家有志,固属佳儿,究不识心念中尚有吾身否也。及至门外,见其子将已当年所编竹篱,加意培护,丝毫不改。三缄曰:“是子也,不惟承家可取,而且不改父风。虽属螟蛉,亲生不啻也。”师徒同入重门,犬吠数声,宗继出产视之,倏然惊曰:“吾父归来耶?”欣喜之情,达于面目。三缄入室,宗继忙呼妻子,绕堂拜舞。三缄一一询及,方知已有三孙矣。宗继问罢乃父行踪,即命家人设筵宴父。
cì rì, yòu qǐng zú zhōng lǎo shào, bó shū xiōng zhǎng, chóng zhěng yáo zhuàn, péi fù yǐn zhī. sān jiān yuē:" jīn rì zú dǎng tóng lín, jiē wú zi yāo yǐn ér zhì. míng rì zài zhì yán xí, hé zú rén rén jù qǐng lái jiā, wú yǒu hǎo yán xiāng xù." zú rén nuò, guǒ yú cì rì lù xù jù dào.
次日,又请族中老少,伯叔兄长,重整肴馔,陪父饮之。三缄曰:“今日族党同临,皆吾子邀饮而至。明日再治筵席,合族人人俱请来家,吾有好言相叙。”族人诺,果于次日陆续俱到。
yán shè hòu, sān jiān nǎi cóng róng ér yán yuē:" wú lǐ shì yī zú, yī mài yuán liú, pài yǎn zhī fēn, yuǎn jìn yì chù. shǐ bù jiāng zú dǎng lián ér shōu zhī, jiǔ zé suī qīn yì shū, qiě yóu cǐ ér yù shū yù yuǎn, bì yǒu yǐ tóng xìng ér yì hūn pèi zhě yǐ. wú zhī jīn rì yāo yǐn wú jiā zhě, yì yù lián wǒ zōng zú, gòng jiàn yī cí. měi suì chūn qiū, tóng jù cí nèi, bǐ shào zhǎng zǐ dì, dé yǐ shí rèn bó shū, fán hūn sàng wǎng lái, xiāng ài xiāng qīn, zé xiān zǔ zài míng míng zhī zhōng, fāng xīn xǐ wú zú zhì xù fēn míng bù wěn, wǎng yǒu yuàn dòng yě. bù shí zú zhōng bó shū, yǐ wú yán wèi hé rú?" zú rén wén cǐ, tóng shēng dá yuē:" ěr yán gù fēi bù shàn, dàn pín fá zhě zhòng, jiàn cí hào fèi, chóu kuǎn shén nán. kuàng jiàn yī cí, měi suì zhī xiāo, yòu jiāng hé chū?" sān jiān yuē:" jiǔ zhī wú zú pín fá zhě zhòng, jiàn cí zhī jǔ, ān néng rèn zhī. wú jiā jìn nián pō yǒu yú zī, xiǎng cǐ yú zī, hé yǐ dú yǒu yú wú, jiē zǔ zōng mò yòu suǒ zhì yě. wú ruò yǐ cǐ yú zī ér dú yí zǐ sūn, bù cóng zǔ zōng zhī shēn hòu qí jì sì, zǔ zōng hé guì yǒu shì sūn zi, sūn zi yòu hé guì yǒu shì fù hū? jiàn cí yī shì, suī fèi yòng hào fán, wú dú rèn zhī. zhì yú chūn qiū jì sǎo, yuàn juān gāo yú bǎi mǔ, yǐ wéi shí shí zhī xū yān." zú rén xǐ yuē:" ěr néng rú cǐ, zú dǎng zhī xìng, yì zǔ zōng zhī xìng yě!" yú shì chàng yǐn jìng rì, jìn huān ér sàn.
筵设后,三缄乃从容而言曰:“吾李氏一族,一脉源流,派衍支分,远近异处。使不将族党联而收之,久则虽亲亦疏,且由此而愈疏愈远,必有以同姓而议婚配者矣。吾之今日邀饮吾家者,意欲联我宗族,共建一祠。每岁春秋,同聚祠内,俾少长子弟,得以识认伯叔,凡婚丧往来,相爱相亲,则先祖在冥冥之中,方欣喜吾族秩序分明不紊,罔有怨恫也。不识族中伯叔,以吾言为何如?”族人闻此,同声答曰:“尔言固非不善,但贫乏者众,建祠浩费,筹款甚难。况建一祠,每岁支消,又将何出?”三缄曰:“久知吾族贫乏者众,建祠之举,安能任之。吾家近年颇有余资,想此余资,何以独有于吾,皆祖宗默佑所致也。吾若以此余资而独遗子孙,不从祖宗之身厚其祭祀,祖宗何贵有是孙子,孙子又何贵有是富乎?建祠一事,虽费用浩繁,吾独任之。至于春秋祭扫,愿捐膏腴百亩,以为时食之需焉。”族人喜曰:“尔能如此,族党之幸,亦祖宗之幸也!”于是畅饮竟日,尽欢而散。
sān jiān dāng jí gòu cái zé dì xīng gōng, rì rì jīng lǐ, fǔ zhì bàn zǎi, ér cí yǐ jiàn chéng. huì sù zhī yú, shè yán xiǎng zú. zú dǎng rù cí zhōu shì, jiàn qí cí nèi jì suǒ shén duō, nǎi wèn zhī yuē:" cí nèi shè yī jì suǒ yí yě, ěr jiàn zhī cí, hé duō rú shì?" sān jiān yuē:" tiān zǐ qī miào, zhū hóu wǔ miào, dài fū sān, shì èr, fǎ zhì zhāo rán. wú cí zhōng zhǐ shè sān dài. fán zú dǎng nèi fù mǔ wáng zhě, sān nián fú què, sòng zhǔ rén cí. měi suì chūn qiū, wú zú zōng zi tǒng lǐng hé zú, jì xiān zǔ yú zhōng táng. xiān zǔ jì yú, gè fáng zōng zi, fēn jì gè fáng zhāo mù yú gè zhī jì suǒ, cǐ cí zhì yě." zú rén yòu yuē:" yǒu cǐ qián kān zú yǐ, hé kān hòu fù jiàn yǒu kān yé?" sān jiān yuē:" qián yán èr miào zhě, rú shù rén zhǐ gōng sān dài sān dài yǐ shàng, yīng tiāo rù kān hòu, yī tiāo yī fù, gǔ lǐ zhī cháng. ruò wú hòu kān, jiāng qián zhī shén zhǔ ān yú hé dì?" zú rén yuē:" cǐ cí suǒ jiàn shén shàn, jiào zhī tā cí, bù zhì yuǎn guò duō yǐ. rán cí yǐ luò chéng, jì rì ān zài?" sān jiān yuē:" wú yǐ dōng zhuāng yī yè, wèi sì xiān fèi yòng, jīn rì jiāng qì fù chū. měi suì shōu zū cún jī, jì chūn qiū èr jì suǒ fèi wài, shàng yǒu yú jīn, jiù yú cí zhī liǎng láng, pìn yī míng shī, yǐ jiào yǒu zào zǐ dì. shù xiū duō guǎ, cí nèi cuò bàn, zǐ dì rì shí, jiē chū bǎi mǔ zhī zhōng. bì rú shì, ér wú zú wén cái nǎi néng péi zhí ěr." zú rén qí yuē:" cǐ jǔ gèng shàn, hé zú tāo guāng yǐ." sān jiān yú cǐ yì èr sān gōng zhí zú xiōng, guǎn lǐ bǎi mǔ tián chóu, dāng jiāng qì zhǐ jiāo zhī, yòu jiāng cí nèi tiáo guī, zhú yī yì míng, juān shí wèi jì. hé zú xīn xǐ, shè yàn zài cí, yǐ chóu sān jiān.
三缄当即购材择地兴工,日日经理,甫至半载,而祠已建成。绘素之余,设筵饷族。族党入祠周视,见其祠内祭所甚多,乃问之曰:“祠内设一祭所宜也,尔建之祠,何多如是?”三缄曰:“天子七庙,诸侯五庙,大夫三,士二,法制昭然。吾祠中只设三代。凡族党内父母亡者,三年服阕,送主人祠。每岁春秋,吾族宗子统领合族,祭先祖于中堂。先祖祭余,各房宗子,分祭各房昭穆于各之祭所,此祠制也。”族人又曰:“有此前龛足矣,何龛后复建有龛耶?”三缄曰:“前言二庙者,如庶人只供三代;三代以上,应祧入龛后,一祧一附,古礼之常。若无后龛,将前之神主安于何地?”族人曰:“此祠所建甚善,较之他祠,布置远过多矣。然祠已落成,祭日安在?”三缄曰:“吾以东庄一业,为祀先费用,今日将契付出。每岁收租存积,计春秋二祭所费外,尚有余金,就于祠之两廊,聘一明师,以教有造子弟。束修多寡,祠内措办,子弟日食,皆出百亩之中。必如是,而吾族文材乃能培植耳。”族人齐曰:“此举更善,合族叨光矣。”三缄于此议二三公直族兄,管理百亩田畴,当将契纸交之,又将祠内条规,逐一议明,鎸石为记。合族欣喜,设宴在祠,以酬三缄。
sān jiān yǐn bì, guī yú pán jiàn. shì yè, mèng dé zōng zǔ hū rù cí nèi, xiào ér wèi yuē:" shì rén xiū dào, duō bǎ lún cháng dà shì yī gài pāo zhī. huò rù shēn shān, zhì jì sì ér bù lùn. zǔ zōng jí yǒu cǐ sūn zi, sūn zi yǐ zǎo wú zǔ zōng yě. rú shì xiū dào, céng yǒu jǐ rén chéng zhēn hū? dú ěr yě, shǒu jiāng zōng cí yí liú, jì jiāng jì sì yù bèi, zhōng jiāng zhī pài zhì xù fēn míng, yǐ cǐ xiū zhēn, dé qí jué yǐ. yuàn ěr dà dào sù chéng, wèi qióng lóu xiān zǐ, bǐ jiǔ xuán qī zǔ tóng shēng jí lè, xiào mò dà yān." yán bà, gè cì sān jiān jīn huā yī duì, yuē:" wú sūn jīn rì yǐ zǔ zōng wéi zhòng, tā rì zǐ sūn yīng yǒu xiǎng tiān cháo jué zhì zhě." sān jiān líng cǐ, bài wǔ bù zhǐ. jiǔ zhī, nǎi zǔ nǎi zōng dà xiào ér qù. sān jiān fāng sòng chū mén wài, wèi shí bàn zú, yī diē ér sū.
三缄饮毕,归于盘涧。是夜,梦得宗祖呼入祠内,笑而谓曰:“世人修道,多把伦常大事一概抛之。或入深山,置祭祀而不论。祖宗即有此孙子,孙子已早无祖宗也。如是修道,曾有几人成真乎?独尔也,首将宗祠遗留,继将祭祀预备,终将支派秩序分明,以此修真,得其诀矣。愿尔大道速成,为琼楼仙子,俾九玄七祖同升极乐,孝莫大焉。”言罢,各赐三缄金花一对,曰:“吾孙今日以祖宗为重,他日子孙应有享天朝爵秩者。”三缄聆此,拜舞不止。久之,乃祖乃宗大笑而去。三缄方送出门外,为石绊足,一跌而苏。
sū lái kǎi rán tàn yuē:" zǔ zōng líng shuǎng, shuí wèi wú píng. gǒu yī jìng zhī, hún jí xiāng fù. shì yǒu qì zǔ zōng ér bù gù, shì zú dǎng rú chóu chóu zhě, qí bú jiàn bìn yú zǔ zōng yě, xiān yǐ!" sān jiān zì dé cǐ mèng zhào, ān rán wú lǜ. qū zhǐ àn jì, zài jiā zhōu xuán, yǐ shí yuè yǒu yú. shí dāng méi fàng lǐng tóu, jǐn lún jìn xìng yǐ jí liǎn xīn dào rén pò mí zǐ guāng, lù xù jù zhì. sān jiān nǎi zuò táng zhōng, hū qí zi xí ér gào zhī yuē:" wú ér chéng jiā yǒu zhì, gù shǔ kān kuā. hái yí shàn shì duō xíng, yǐ péi hòu fú. fù jīn qù hòu, bù zhī guī zì hé nián, suǒ jiàn zōng cí, ér yí suì suì jīng lǐ. zhì ěr zǐ sūn bèi, huò gēng huò dú, qiè wú shǐ bǐ kuàng nǎi jué zhì, yóu shǒu hào xián yān. fù yán bù jìn, fù jiāng xíng yǐ." zōng jì yuē:" wú fù chū yóu shù zài, shǐ yī guī lái, hú fú zài jiā shòu xiǎng qīng xián zhī fú, bǐ ér dé yǐ shì fèng, shāo jìn xiào sī hū?" sān jiān yuē:" rén gè yǒu zhì, bù kě xiāng qiáng. fù rú tú xiǎng ān yì, ruò dà jiā yè, shòu yòng fú jǐn! ér nǎi lěi yuè jīng nián zuò qiān lǐ zhī yóu, bù cí kuàng cuì zhě, jiē wèi chū sǐ rù shēng jì ěr! tǎng dé yuán mǎn gōng xíng, zhèng hū xiān pǐn, shàng ér jiǔ xuán qī zǔ tiān fǔ tóng shēng, xià ér zǐ sūn qí yún kě huò fú lù. yǐ yī rén zhī xiū zào, ér sān shàn jiān dé, cǐ fù sù zhì yě." zōng jì wén yán, wú cí yǐ duì.
苏来慨然叹曰:“祖宗灵爽,谁谓无凭。苟一敬之,魂即相附。世有弃祖宗而不顾,视族党如仇雠者,其不见摈于祖宗也,鲜矣!”三缄自得此梦兆,安然无虑。屈指暗计,在家周旋,已十月有余。时当梅放岭头,尽伦、尽性以及敛心道人、破迷、紫光,陆续俱至。三缄乃坐堂中,呼其子媳而告之曰:“吾儿承家有志,固属堪夸。还宜善事多行,以培厚福。父今去后,不知归自何年,所建宗祠,儿宜岁岁经理。至尔子孙辈,或耕或读,切毋使彼旷乃厥志,游手好闲焉。父言不尽,父将行矣。”宗继曰:“吾父出游数载,始一归来,胡弗在家受享清闲之福,俾儿得以事奉,稍尽孝思乎?”三缄曰:“人各有志,不可相强。父如徒享安逸,偌大家业,受用弗尽!而乃累月经年作千里之游,不辞况瘁者,皆为出死入生计耳!倘得圆满功行,证乎仙品,上而九玄七祖天府同升,下而子孙祁云可获福禄。以一人之修造,而三善兼得,此父素志也。”宗继闻言,无词以对。
sān jiān cì rì yòu zhì cí nèi, shè yán kuǎn zú, ér zhǔ zhī yuē:" fán wǒ zú dǎng, yǒng yí hé xié. fù zhě yí tí xié hū pín, guì zhě yí kàn gù hū jiàn. yào zhī wǒ ér fù guì, tiān hé dú hòu hū wǒ? jiē wú zǔ zōng jī dé lěi rén, ér fā jí zhī yě. rán zǔ zōng zhī zǐ sūn duō yǐ, ér wǒ dú dāng zhī, shì zǔ zōng yòu hòu ài hū wǒ yě? fēi zǔ zōng hòu ài hū wǒ, yuán wǒ sù rì xíng wéi, yǒu yǐ hé hū zǔ zōng zhī xīn, ér nǎi dé shàng tiān yǔ yǐ fù guì. jì dé cǐ fù guì, dāng sī fù rú hé zhǎng xiǎng, guì rú hé bù shī. zé bì tuī wǒ zhī fù guì, yǐ hòu ài zǔ zōng liú chuán zhī zǐ sūn, sī bù fù tiān yǐ hòu fú yǔ zǔ zōng, ér zǔ zōng zhuǎn ér yǔ wǒ yě. lì niàn rú sī, fù guì fāng yǒng. zhì yú zōng cí yī shì, qiè bù kě àn huái sī yì. yǐ zú nèi rén děng, jiē zǔ zōng zǐ sūn yě. qiě zǐ sūn nèi, yǒu zhī yú xián fǒu zhī bù yī, yòu bù dé yǐ zhī yú xián fǒu xīn fēn hòu bó. hé yě? zhì zhě xián zhě gù wèi kě ài, ér yú zhě fǒu zhě gèng shǔ kě lián. wū kě qí ér èr zhī, ér bù dài yǐ yī lì hū?
三缄次日又至祠内,设筵款族,而嘱之曰:“凡我族党,永宜和谐。富者宜提携乎贫,贵者宜看顾乎贱。要知我而富贵,天何独厚乎我?皆吾祖宗积德累仁,而发及之也。然祖宗之子孙多矣,而我独当之,是祖宗又厚爱乎我也?非祖宗厚爱乎我,缘我素日行为,有以合乎祖宗之心,而乃得上天予以富贵。既得此富贵,当思富如何长享,贵如何不失。则必推我之富贵,以厚爱祖宗流传之子孙,斯不负天以厚福予祖宗,而祖宗转而予我也。立念如斯,富贵方永。至于宗祠一事,切不可暗怀私意。以族内人等,皆祖宗子孙也。且子孙内,有知愚贤否之不一,又不得以知愚贤否心分厚薄。何也?智者、贤者固为可爱,而愚者、否者更属可怜。乌可歧而二之,而不待以一例乎?
wú jiàn shì zhī bù hé zú dǎng zhě, jiē bù yǐ zǔ zōng wèi niàn. bì qí jué wàng zhī yì, bàn qǐ yú fù guì xià líng hū pín jiàn, pín jiàn jí dù hū fù guì. jí bù rán, huò yīn cuò fén mù yú zǔ zhǒng shān jiān, xiāng zhēng xiāng duó zhī mí yǐ. qǐ zhī tiān dì zhī jié yī měi xué yě, yuán yǐ dài mù zú dūn zōng guǎng xíng shàn shì zhī rén, duàn wèi yǒu zhēng duó ér néng dé zhě. kuàng hū gǔ jīn fù guì zhī zhǒng, suǒ jié zhě zhǐ yǒu yī xué. cǐ xué wèi zǔ zōng suǒ cuò, yǐ fā jí zǐ sūn yǐ. ěr jí duó cǐ shān ér cuò zhī, céng jiàn yǒu néng fā zhě hū? wú yán rú shì, yuàn wú zú wú fàn cǐ shù bìng yān." yán qì, zú dǎng jiē yuē:" xiōng dì zǐ zhí, jǐn bǐng sī yán, shì shì xiàng chuán, bù gǎn fàn yě." sān jiān wén yán ér xǐ yuē:" guǒ néng zhào cǐ xíng zhī, wú zú qí bì chāng yǐ!" wú hé yàn bà, sān jiān fù xiàng zú rén yuē:" jīn rì báo shè yán xí, shí yù bié cí zú dǎng, yòu xiàng yì dì áo yóu. zì cǐ yī xíng, guī yǔ bù guī, wèi kě yù dìng, jí wèi jīn rì zhī bié wèi yǒng bié yě kě. jì wú zú dǎng, xū jiāng shì cí yǒng shǒu wù tì yān." zú dǎng wén zhī, yǒu wǎn liú zài jiā shòu fú zhě, yǒu lián qí bēn zǒu zhī láo zhě. sān jiān yuē:" wú zhì yǐ jué, wú zú bù bì wèi wǒ xīn yōu." zú dǎng zhī nán liú xíng, yòu yú jí cháo shè yán zǔ jiàn.
吾见世之不和族党者,皆不以祖宗为念。币其觖望之意,半起于富贵下凌乎贫贱,贫贱嫉妒乎富贵。即不然,或因厝坟墓于祖冢山间,相争相夺之靡已。岂知天地之结一美穴也,原以待睦族敦宗、广行善事之人,断未有争夺而能得者。况乎古今富贵之冢,所结者只有一穴。此穴为祖宗所厝,已发及子孙矣。尔即夺此山而厝之,曾见有能发者乎?吾言如是,愿吾族毋犯此数病焉。”言讫,族党皆曰:“兄弟子侄,谨禀斯言,世世相传,不敢犯也。”三缄闻言而喜曰:“果能照此行之,吾族其必昌矣!”无何宴罢,三缄复向族人曰:“今日薄设筵席,实欲别辞族党,又向异地遨游。自此一行,归与不归,未可预定,即谓今日之别为永别也可。冀吾族党,须将是祠永守勿替焉。”族党闻之,有挽留在家受福者,有怜其奔走之劳者。三缄曰:“吾志已决,吾族不必为我心忧。”族党知难留行,又于诘朝设筵祖饯。
sān jiān bo dìng jí rì, shuài lǐng zǐ guāng děng xiàng běi ér yóu. lù tú zhōng qiè zhǔ zhū dì zǐ yuē:" sháo guāng rěn rǎn, suì yuè rú liú. wú dào jiǔ wèi néng chéng, zī jiāng jiā zú shì wù jiàn jiàn tíng tuǒ, yǐ yǔ sāng zǐ yǒng bié bù fǎn yǐ. ěr děng zhuī suí bù lǚ, yì yí kè xiū jué dào, bù kě zì shī qí shí yě." hú yí wén de shī yán, yǔ pò mí liǎn xīn tóng shēng dá yuē:" wú děng xì yì lèi, cóng shī yuán yù chéng qí zhēn xiū, yǐ zuò dà luó xiān kè. wàng shī cóng shí zhǐ diǎn, bǐ dì zǐ dào mén zǎo rù. dì zǐ zhī xìng, yì wú shī zhī ēn!" yán yǐ, zǐ guāng yǔ jǐn lún jìn xìng yuē:" dì zǐ dāng nián shēn rù mí tú, fù mǔ bù zhī xiào shùn, xiōng dì bù zhī hé mù. hū dé wú shī zhǐ shì, rú dēng rán yōu gǔ, zhào pò mí tuán, yòu hé yì yǐ wù tāi ér chū zhuǎn rén lèi? suǒ shén wàng zhě, shī jiào pín jiā, shǐ dì zǐ yù yè shí cān, chāo fán rù shèng, zé dì zǐ ēn míng fèi fǔ, yǒng bù gǎn wàng yǐ!" sān jiān yuē:" zhǐ dào zài wú, qín xí zì ěr. guǒ zuò chuò zhī xīn bù qǐ, zì xǔ dà dào zhī néng chéng. kuàng dào zài liǎng jiān, běn wú sī yě. dé zhī zhě yóu yú héng jiǔ fú dài, bù néng zhě yóu yú xí liàn wú cháng. zài dào wài rén shì zhī, yǐ wéi dào zhōng yǒu sī, bù zhī dào zhī chéng bù chéng, xì hū xīn zhī jiān bù jiān ěr." hú yí yuē:" shī yán jīn yù, dì zǐ děng pèi fú bù wàng!" gāng yán jí cǐ, shū yǒu sì wǔ rén lái zì dāng tóu. sān jiān shì zhī, nǎi shàn chéng hù dào yě mǎ jí zhū lóng zhū hǔ yě. jiàn de sān jiān, bēi xǐ jiāo jí. sān jiān yì bù shèng xī qù. rán shī tú chóng féng, yī qiè lí qíng, gū bù bì shù.
三缄卜定吉日,率领紫光等向北而游。路途中切嘱诸弟子曰:“韶光荏苒,岁月如流。吾道久未能成,兹将家族事务件件停妥,以与桑梓永别不返矣。尔等追随步履,亦宜克修厥道,不可自失其时也。”狐疑闻得师言,与破迷、敛心同声答曰:“吾等系异类,从师原欲成其真修,以作大罗仙客。望师从实指点,俾弟子道门早入。弟子之幸,亦吾师之恩!”言已,紫光与尽伦、尽性曰:“弟子当年深入迷途,父母不知孝顺,兄弟不知和睦。忽得吾师指示,如灯燃幽谷,照破迷团,又何异以物胎而初转人类?所甚望者,师教频加,使弟子玉液时餐,超凡入圣,则弟子恩铭肺腑,永不敢忘矣!”三缄曰:“指道在吾,勤习自尔。果作辍之心不起,自许大道之能成。况道在两间,本无私也。得之者由于恒久弗怠,不能者由于习练无常。在道外人视之,以为道中有私,不知道之成不成,系乎心之坚不坚耳。”狐疑曰:“师言金玉,弟子等佩服不忘!”刚言及此,倏有四五人来自当头。三缄视之,乃善成、护道、野马及蛛龙、蛛虎也。见得三缄,悲喜交集。三缄亦不胜欷觑。然师徒重逢,一切离情,姑不必述。
qiě shuō wén jiāng hé nèi, sù yǒu sān yāo, nǎi jīng yú xiū chéng. cháng huà rén xíng, zuò yú wén jiāng dù kǒu. fán wǎng lái zhōu jí, shí bǎo hù zhī. shì sān yāo yě, jiǔ wèi shàng tiān suǒ xǐ.
且说文江河内,素有三妖,乃鲸鱼修成。常化人形,坐于文江渡口。凡往来舟楫,时保护之。是三妖也,久为上天所喜。
sān yāo yì yù fēi shēng tiān fǔ, nài wú shī chéng jiào xùn, bù zhī dà dào hé zì ér rù, gù wú rì bù zài jiāng àn xún fǎng gāo míng. yī rì, sān jiān shī tú lái zhì wén jiāng guò dù, sān yāo hū rán huí gù, wàng jiàn sān jiān shǒu xiàn ruì guāng, xīn zhī shì rén shēn yǒu dà dào, dāng jí tóng qǐ, yī ér yán yuē:" dào cháng xī zì?" sān jiān yuē:" yún yóu zhī rén, suí yù ér ān, yān yǒu suǒ zì?" yán shàng wèi jìng, sān yāo yuē:" dào cháng qí lái wú zì, qí qù liàng yǒu suǒ zhī?" sān jiān yuē:" qián kūn dào chù shì wú jiā, yòu hé yǒu dìng suǒ." sān yāo yuē:" dào cháng zōng jī, wú yì yún xiá, suí háng zé xíng, suí zhǐ zé zhǐ, zhī qí xīn xìng, dòng rán wú lèi yǐ. wú dì xiōng jiǔ jū cǐ àn, wǎng lái xíng rén, rì yǒu shù qiān, jué wú hǎo dào zhī shì, wéi dào cháng shēn dé miào zhǐ, nǎi néng pāo qì chén xiāo. rú fú bǐ wú děng bù cái, yuàn bài mén qiáng, yǐ qiú zhǐ shì."
三妖亦欲飞升天府,奈无师承教训,不知大道何自而入,故无日不在江岸寻访高明。一日,三缄师徒来至文江过渡,三妖忽然回顾,望见三缄首现瑞光,心知是人身有大道,当即同起,揖而言曰:“道长奚自?”三缄曰:“云游之人,随遇而安,焉有所自?”言尚未竟,三妖曰:“道长其来无自,其去谅有所之?”三缄曰:“乾坤到处是吾家,又何有定所。”三妖曰:“道长踪迹,无异云霞,随行则行,随止则止,知其心性,洞然无累矣。吾弟兄久居此岸,往来行人,日有数千,绝无好道之士,惟道长深得妙旨,乃能抛弃尘嚣。如弗鄙吾等不才,愿拜门墙,以求指示。”
sān jiān yuē:" wú dào shàng wèi shēn dé, ān gǎn wéi rén shī?" sān yāo yuē:" wú wén chuán dào zhī rén, yuán bù fēn zhì yú xián fǒu, jí yì lèi yì bù qì jué, dào cháng hú jiàn bǐ yú wú xiōng dì zāi?" sān jiān yuē:" wú fēi bù yù jìn rén ér shōu wèi dì zǐ, kǒng rù mén niàn qiè, jiǔ zé yǐ zào dào jiān nán, xí zhì bàn tú ér dùn gǎi chū xīn. wú zhī bù lè shōu qí tú zhě cǐ yě." sān yāo yuē:" shī rú shōu lù dì zǐ, xīn jiān ruò tiě, yǒng wú biàn gēng!" sān jiān yuē:" jiàn ěr xīn qiè bài mén, wú qiě shōu xià. rán ěr děng jiū xì rén lèi wù lèi, xū shí wèi wǒ gào, wú kuáng piàn cí!" sān yāo yuē:" wú xiōng dì jiē wén jiāng jīng yú yě. píng sù wèi hài yī mìng, cǐ xīn cǐ niàn, cháng huái hù guó yòu mín. shī rú fú xìn yān, fǎng zhū zuǒ yòu jū mín kě yě." sān jiān yuē:" guǒ ěr, wú gài shōu zhī." sān yāo bài wǔ hòu, sān jiān cì yǐ dào hào: bó yuē" rù dào", zhòng yuē" tǐ dào", jì yuē" xí dào". sān yāo xǐ bù zì shèng, yòu xiàng sān jiān bài wǔ, bìng bài zhū dào yǒu bì, zhuǎn shēn rù dòng, jiāng suǒ yǒu bǎo wù, yī gài zhí dìng, rán hòu zhuī suí guò jiāng, zhí xiàng běi dì ér tóu. qí dì duō fēng, gāng qì shén jìn. sān jiān shī tú xíng xíng zhǐ zhǐ, yǐ yù qù yù yuǎn yǐ.
三缄曰:“吾道尚未深得,安敢为人师?”三妖曰:“吾闻传道之人,原不分智愚贤否,即异类亦不弃绝,道长胡见鄙于吾兄弟哉?”三缄曰:“吾非不欲尽人而收为弟子,恐入门念切,久则以造道艰难,习至半途而顿改初心。吾之不乐收其徒者此也。”三妖曰:“师如收录弟子,心坚若铁,永无变更!”三缄曰:“见尔心切拜门,吾且收下。然尔等究系人类物类,须实为我告,毋诳片词!”三妖曰:“吾兄弟皆文江鲸鱼也。平素未害一命,此心此念,常怀护国佑民。师如弗信焉,访诸左右居民可也。”三缄曰:“果尔,吾概收之。”三妖拜舞后,三缄赐以道号:伯曰“入道”,仲曰“体道”,季曰“习道”。三妖喜不自胜,又向三缄拜舞,并拜诸道友毕,转身入洞,将所有宝物,一概执定,然后追随过江,直向北地而投。其地多风,罡气甚劲。三缄师徒行行止止,已愈去愈远矣。
yǒu rì xíng zhì pǔ guāng shān qián, qiáo shǒu wàng zhī, gāo sǒng kě ài. shì shān sì miàn jiē jiāng shuǐ wéi rào, rì guāng yī chū, dào yìng lǜ bō, shàng xià tiān guāng, jǐ mí shān shuǐ zhī bié. sān jiān xǐ shén, nǎi zhǔ hú yí zhū rén xiàng shān ér yóu, yǐ guān jiā jìng. hú yí děng shùn cóng shān jiǎo huǎn huǎn xiàng shàng. nǎi dēng fēng dǐng, piē jiàn yī guān tǐng lì qí jiān. jìn ér shì zhī, é tí sān zì yuē" chōng yún gé". shī tú tóng rù, mù jí gé nèi, zhōng zuò lǎo dào, zuǒ yòu nián yòu zhě, jiē xiào qí zuò yān. sān jiān wèi zhū dì zǐ yuē:" cǐ lǎo dào bì shēn dé dào zhǐ, ér hòu shī shì zhě, nǎi rú shì zhī dào yě." rù gé liáng jiǔ, lǎo dào shī tú nǎi xià zuò zhōng, lù xù lái jiàn. sān jiān yuē:" lǎo dào mén xià suǒ cóng shén zhòng, liàng bì jīng níng qì jù, kě yǐ zuò rù tāi yīng. wú děng fǎng dào lái zī, bù liào dé yù gāo míng, qiú dào yǒu dì yǐ." lǎo dào yuē:" wú dào shàng qiǎn, hái qiú yuǎn yóu dào yǒu zhǐ diǎn èr sān." shì yè sù yú gé nèi, lǎo dào kuǎn dài shén fēng, qí zhì yè jìng shí, gè guī zuò wèi. sān jiān tōu shì, rén rén tǐng jīng nǔ mù, zhù qì yǒu shēng, yǐ zhī wèi páng fū, ér fēi zhèng shú. yīn yú cì zǎo xún zhī lǎo dào yuē:" ěr xí cǐ dào duō nián?" lǎo dào yuē:" yǐ liù shí chūn qiū yǐ." sān jiān yuē:" zhuān yú xí dào, fēi shēng bù dài xǔ jiǔ. lǎo dào hé shàng jū rén shì, ér wèi bá zhái yé?" lǎo dào yuē:" wú jīn ér zhī dào zhī nán chéng, yǒu rú shì yě!" sān jiān bù fù yǔ yǔ.
有日行至普光山前,翘首望之,高耸可爱。是山四面皆江水围绕,日光一出,倒映绿波,上下天光,几迷山水之别。三缄喜甚,乃嘱狐疑诸人向山而游,以观佳境。狐疑等顺从山脚缓缓向上。乃登峰顶,瞥见一观挺立其间。近而视之,额题三字曰“冲云阁”。师徒同入,目极阁内,中坐老道,左右年幼者,皆效其坐焉。三缄谓诸弟子曰:“此老道必深得道旨,而后师事者,乃如是之道也。”入阁良久,老道师徒乃下座中,陆续来见。三缄曰:“老道门下所从甚众,谅必精凝气聚,可以坐入胎婴。吾等访道来兹,不料得遇高明,求道有地矣。”老道曰:“吾道尚浅,还求远游道友指点二三。”是夜宿于阁内,老道款待甚丰,俟至夜静时,各归坐位。三缄偷视,人人挺睛努目,助气有声,已知为旁敷,而非正孰。因于次早询之老道曰:“尔习此道多年?”老道曰:“已六十春秋矣。”三缄曰:“专于习道,飞升不待许久。老道何尚居人世,而未拔宅耶?”老道曰:“吾今而知道之难成,有如是也!”三缄不复与语。
chén cān hòu, àn yú jìng shì zhōng xún qí shǒu èr sān bù gōng fū, guǒ rù páng wù. sān jiān lián qí xí dào yǒu rì, nǎi yǔ xiáng jiě rù mén fǎ zé. lǎo dào tiē fú shén shēn, yuán mìng mén tú bā rén, tóng bài sān jiān wèi shī. sān jiān cóng xīn yǔ zhī gǎi tóu huàn miàn, shāo xí shí yú rì, jìn jìng jiǒng bié, suì liú sān jiān zài cǐ, yǐ wéi chuán dào zhī shī yún.
晨餐后,暗于静室中询其首二三步功夫,果入旁迕。三缄怜其习道有日,乃与详解入门法则。老道贴服甚深,爰命门徒八人,同拜三缄为师。三缄从新与之改头换面,稍习十余日,进境迥别,遂留三缄在此,以为传道之师云。