strong shōu rén yāo quán píng shé zhàn jiào dú hǔ běn cǐ rén xīn strong
收人妖全凭舌战 教毒虎本此仁心
sān jiān shī tú wén shuō dōng yuè duō xiān, jí jí qián bēn, bù jiǔ yǐ dǐ shān lù. shī tú zài líng guān diàn zàn sù yī xiāo, céng dié ér dēng, zhí dào fēng dǐng. qí jiān miào yǔ kuān guǎng, tíng tái xiǎo xiè qū zhé kě rén. miào zhōng zhù chí yì shǔ dào shì, shī tú bài jiàn hòu, zhī kè xiǎo dào dǎo zhì miào zuǒ zhī liú huā gé sù zhī. tiān yǐ hūn hēi, miào zhī měi hǎo wèi néng xiáng chān, shī tú wǔ rén gè rù tà suǒ yòng gōng. dài miào nèi xiǎo zhōng qiāo hòu, sān jiān dú chū tà suǒ, lái zhì gé mén. mén lián shū yún:" gé jìng cháng lín xiān zǐ jià, chūn shēn yīng yǒu yì huā liú." yóu gé zhuǎn dōng, yǒu yī xiǎo xiàng, zì xiàng zhí chū, zé qū jìng zài yān. sān jiān jìng cóng qū jìng qióng zhī, rù yī xiǎo xiè, nèi yǒu èr lǎo duì yì qí jiān, jiàn de sān jiān, tíng yì wèi yuē:" ěr hé dì sì guàn lái yé?" sān jiān bài ér yán yuē:" wú fēi sì guàn zhōng zhī dào shì yě." èr lǎo yuē:" ěr wú sì guàn, ěr jiāng hé wéi?" sān jiān yuē:" mìng fèng wú shī, sì hǎi yún yóu, yǐ jī wài gōng zhě." lǎo rén yuē:" ěr zài yún yóu, kě dào jiǔ yè yuán zhōng, dé huì xuán míng tóng zǐ, tīng ěr shǐ mìng fǒu?" sān jiān yuē:" nèi huǒ shàng wèi jīng chún, ān dé dà hái zhī lè." lǎo rén yuē:" wú jiàn ěr xíng dòng gàn tǐ wèi chéng, yǐ qí sān yáng wèi bǔ hū sān yīn yě. xū yú shì chù yòng gōng, fāng néng chéng qí gàn tǐ." sān jiān dé cǐ zhǐ diǎn, bài ér shòu zhī, yì yù zài qiú zhǐ chén, zhuǎn shùn zhī jiān, èr lǎo tū rán bú jiàn.
三缄师徒闻说东岳多仙,急急前奔,不久已抵山麓。师徒在灵官殿暂宿一宵,层迭而登,直到峰顶。其间庙宇宽广,亭台小榭曲折可人。庙中住持亦属道士,师徒拜见后,知客小道导至庙左之留花阁宿之。天已昏黑,庙之美好未能详觇,师徒五人各入榻所用功。待庙内晓钟敲候,三缄独出榻所,来至阁门。门联书云:“阁静常临仙子驾,春深应有异花留。”由阁转东,有一小巷,自巷直出,则曲径在焉。三缄竟从曲径穷之,入一小榭,内有二老对奕其间,见得三缄,停奕谓曰:“尔何地寺观来耶?”三缄拜而言曰:“无非寺观中之道士也。”二老曰:“尔无寺观,尔将何为?”三缄曰:“命奉吾师,四海云游,以积外功者。”老人曰:“尔在云游,可到九液源中,得会玄冥童子,听尔使命否?”三缄曰:“内火尚未精纯,安得大还之乐。”老人曰:“吾见尔行动干体未成,以其三阳未补乎三阴也。须于是处用功,方能成其干体。”三缄得此指点,拜而受之,意欲再求指陈,转瞬之间,二老突然不见。
sān jiān chàng wàng liáng jiǔ, xià xiè ér hái. gāng zhì qū jìng, qì hǎi sān fú yǔ běn miào dào shì jiàn ér jīng yuē:" wú shī hé wǎng, yǐ sān rì bú jiàn yé. dì zǐ yú shì miào zhōng tíng gé tái xiè jù yǐ xún biàn, zōng jī quán wú. èr hú yǐ wéi shī xiān xià shān, jī yù zhuī fǎng, wú yǐ wéi shī xíng bì lǜ dì zǐ, wàn bù kěn dú zì tā shì, jīn guǒ rán yǐ. wú shī jiū hé wǎng zāi?" sān jiān yuē:" wú chén qǐ chū gé, yóu cǐ jìng lái, jí rù xiǎo xiè, nèi yǒu èr lǎo duì yì, yīn wú zhì ér yán tán shù jù, shū hū bú jiàn. shí shì wèi jiǔ, hé jí sān rì hū?" yán cǐ, èr hú yì zhì yuē:" cǐ xiè wú xiōng dì yǐ zhì sān cì, wèi jiàn yǒu shī, bìng wèi jiàn yǒu lǎo rén, hé yě?" běn miào dào shì yuē:" wú miào wú yǒu yì zhě, shì bì xiān shén zài cǐ, wèi ěr shī tú zhǐ diǎn dà dào ěr." tán tán lùn lùn, shī tú réng guī liú huā gé, miào zhōng dào shì rì kuǎn zhāi yán. sān jiān zhù gé yuè yú, jì qí fù yǒu shén xiān zhī yù, wú nǎi wǎng lái suī zhòng, lǜ jiē táng fū sú zǐ, miǎo wú xiān jī yān. zhǐ de shī tú xià cǐ fēng tóu, yáng biān ér qù.
三缄怅望良久,下榭而还。刚至曲径,弃海、三服与本庙道士见而惊曰:“吾师何往,已三日不见耶。弟子于是庙中亭阁台榭俱已寻遍,踪迹全无。二狐以为师先下山,几欲追访,吾以为师行必率弟子,万不肯独自他逝,今果然矣。吾师究何往哉?”三缄曰:“吾晨起出阁,由此径来,即入小榭,内有二老对奕,因吾至而言谈数句,倏忽不见。时似未久,何即三日乎?”言此,二狐亦至曰:“此榭吾兄弟已至三次,未见有师,并未见有老人,何也?”本庙道士曰:“吾庙无有奕者,是必仙神在此,为尔师徒指点大道耳。”谈谈论论,师徒仍归留花阁,庙中道士日款斋筵。三缄住阁月余,冀其复有神仙之遇,无乃往来虽众,率皆唐夫俗子,渺无仙迹焉。只得师徒下此峰头,扬鞭而去。
qián xíng liù qī rì, piē jiàn gāo yú wàn qǐng, qīng chóu lǜ yě, shān shuǐ huí huán. xún shì cūn míng, yǒu gào zhī zhě yuē:" cǐ fù liáng cūn yě." sān jiān shén ài shì cūn yōu yǎ, huō rén xīn mù, nài fǎng zhū rén, rén jiē yán cūn zhōng wú yǒu sì guàn, yù qì cǐ tā wǎng, xīn yòu bù shě, yīn bàng dào zuǒ chuí yáng, tuō yǐ xī jiān ér wèi qiú sù jì. xī zú jì jiǔ, lù wú xíng rén, gāng yù qián zhēng, yī sǒu yǔ lǚ ér lái, yì xī zú yú chuí yáng zhī xià. sān jiān yuē:" lǎo sǒu xī zì?" lǎo sǒu yuē:" fù shì ér guī ěr." sān jiān wén shuō yǒu shì, yīn xún zhī yuē:" cǐ qù shì chán, tú chéng jǐ xǔ? wú děng kě rù ér bù wǎn hū?" lǎo sǒu yáo shǒu yuē:" rì xī yǐ, bù kě zhì yǐ." sān jiān wén shì bù kě zhì, nǎi yuē:" wú děng jīn yè wú suǒ yī guī, lǎo sǒu fǔ dì fēi yáo, kěn róng jiè sù fǒu?" lǎo sǒu yuē:" rú bù xián jiǎo ài, yī xiǔ hé fáng." sān jiān yuē:" zhǐ yào néng róng shī tú zhī shēn, hé bì kuān chǎng." lǎo sǒu yuē:" rú shì kě suí wú guī."
前行六七日,瞥见膏腴万顷,青畴绿野,山水回环。询是村名,有告之者曰:“此富良村也。”三缄甚爱是村幽雅,豁人心目,奈访诸人,人皆言村中无有寺观,欲弃此他往,心又不舍,因傍道左垂杨,托以息肩而为求宿计。息足既久,路无行人,刚欲前征,一叟伛偻而来,亦息足于垂杨之下。三缄曰:“老叟奚自?”老叟曰:“赴市而归耳。”三缄闻说有市,因询之曰:“此去市廛,途程几许?吾等可入而不晚乎?”老叟摇首曰:“日夕矣,不可至矣。”三缄闻市不可至,乃曰:“吾等今夜无所依归,老叟府第非遥,肯容借宿否?”老叟曰:“如不嫌湫隘,一宿何妨。”三缄曰:“止要能容师徒之身,何必宽敞。”老叟曰:“如是可随吾归。”
sān jiān shī tú jí suí zhī xíng. jí zhì jū zhǐ, nǎi yī dà dì. zhái sǒu dǎo rù, sān jiān jí mù sì gù, lóu tái yī qiè suī yǐ tuí mǐ, mó fàn yóu cún, shì yì shì zú jù jiā zhuǎn ér wèi nóng zhě. yí shí, lǎo sǒu xiàn míng, zhǎn qì bù fán, zhì shè zhāi yán, ér wǎn zhù jīng gōng, yóu fēi xún cháng suǒ yǒu. shī tú shí hòu, lǎo sǒu wèi sān jiān yuē:" wú guān dào cháng qì yǔ xuān áng, liàng shǔ dé dào zhě liú, fán guǐ guài yāo mó, jù kě shōu fú." sān jiān wèi jí huí dá, hú yí zài páng yuē:" wú shī tú qiú sù lǎo sǒu guì zhái, bù jiǎng kuā mài hǎi kǒu, shì shōu yāo yī shì, wú lùn néng fēi néng zǒu, néng tǔ dùn shuǐ dùn huǒ dùn jīn mù èr dùn, yǐ jí wú xíng wú yǐng de guǐ yāo, shàn jià yún wù de tiān yāo, jiē jǔ shǒu kě qín yān." lǎo sǒu yuē:" guì shī tú yǒu cǐ miào dào, wú zhān guāng yǐ." hú yí yuē:" lǎo sǒu zhī jiā, mò fēi yǒu yāo hū? rú qí yǒu zhī, wú děng bù shì shí xià wū shī, yào chǔ jù jiǔ shēng fāng kě yǐ qín yě." lǎo sǒu yuē:" ěr shī tú jù jìng yǎng piàn shí, dài yāo lái hòu, wú diū gè miàn sè, ěr jí qín zhī. rán wú jiā zhè yāo zuì shàn jià yún, ěr děng bù kě dà yì. tǎng yǒu fǎ bǎo, xū yào suí dài shēn biān." hú yí yuē:" yāo néng jià yún qín zhī gēng yì." yán yǐ, lǎo sǒu dǎo rù dǒu shì ér chū.
三缄师徒即随之行。及至居址,乃一大第。宅叟导入,三缄极目四顾,楼台一切虽已颓靡,模范犹存,似亦世族巨家转而为农者。移时,老叟献茗,盏器不凡,至设斋筵,而碗箸精工,尤非寻常所有。师徒食后,老叟谓三缄曰:“吾观道长器宇轩昂,谅属得道者流,凡鬼怪妖魔,俱可收伏。”三缄未及回答,狐疑在旁曰:“吾师徒求宿老叟贵宅,不讲夸卖海口,是收妖一事,无论能飞能走,能土遁、水遁、火遁、金木二遁,以及无形无影的鬼妖,善驾云雾的天妖,皆举手可擒焉。”老叟曰:“贵师徒有此妙道,吾沾光矣。”狐疑曰:“老叟之家,莫非有妖乎?如其有之,吾等不似时下巫师,要楮炬酒牲方可以擒也。”老叟曰:“尔师徒俱静养片时,待妖来后,吾丢个面色,尔即擒之。然吾家这妖最善驾云,尔等不可大意。倘有法宝,须要随带身边。”狐疑曰:“妖能驾云、擒之更易。”言已,老叟导入斗室而出。
tiān gāng hūn hēi, sān jiān shī tú zhèng zài shì zhōng jìng zuò dài yāo. hū rán shì mén kāi chù, lái yī shào nián zǐ dì, bù guò èr xún, jiàn le shī tú, měi rén yī yī. hú yí xún yuē:" ěr yāo hū, rén hū?" shào nián xiào yuē:" wú lǎo sǒu zhī zǐ yě." hú yí yuē:" ěr kūn zhòng jǐ hé?" shào nián yuē:" zhǐ wú yī rén." hú yí yuē:" ěr hé míng yé?" shào nián yuē:" wú zú yè shì, jiàn hào zǐ guāng." hú yí yuē:" ěr rù shì hé shì?" zǐ guāng yuē:" wú zì wài guī, lǎo mǔ duì wú yán yǒu gāo rén zài zī, tè mìng bài jiàn ěr." hú yí yuē:" ěr fù yán ěr jiā yǒu yāo hū?" shào nián yuē:" shuí jiā wú yāo, zhì wú shì zhī yāo, zé wú wèi jiàn." yán tán sān liǎng, rù nèi ér qù. lǎo sǒu yù zhe, niǔ dìng jī zhī. zǐ guāng bēi tí, shēng dá hù wài. hú yí jīng yuē:" lǎo sǒu shì nèi yāo shí rén hū? bù rán, hé kū qì zhī zhì rú cǐ xiōng hàn." shǒu chí bǎo qì, jiāng yào chū hù, lǎo sǒu yǐ kǔn zǐ guāng rù shì, xiàng sān jiān ér qì, yuē:" cǐ jí wú jiā zhī è yāo yě, wàng dào cháng shōu zhī." sān jiān yuē:" cǐ xì sǒu zi, shí cái bài jiàn wú děng, hé yǐ yāo chēng?"
天刚昏黑,三缄师徒正在室中静坐待妖。忽然室门开处,来一少年子弟,不过二旬,见了师徒,每人一揖。狐疑询曰:“尔妖乎,人乎?”少年笑曰:“吾老叟之子也。”狐疑曰:“尔昆仲几何?”少年曰:“只吾一人。”狐疑曰:“尔何名耶?”少年曰:“吾族叶氏,贱号紫光。”狐疑曰:“尔入室何事?”紫光曰:“吾自外归,老母对吾言有高人在兹,特命拜见耳。”狐疑曰:“尔父言尔家有妖乎?”少年曰:“谁家无妖,至吾室之妖,则吾未见。”言谈三两,入内而去。老叟遇着,扭定击之。紫光悲啼,声达户外。狐疑惊曰:“老叟室内妖食人乎?不然,何哭泣之至如此凶悍。”手持宝器,将要出户,老叟已捆紫光入室,向三缄而泣,曰:“此即吾家之恶妖也,望道长收之。”三缄曰:“此系叟子,时才拜见吾等,何以妖称?”
lǎo sǒu shǒu zhǐ zǐ guāng, qiě qì qiě yán yuē:" wú fū fù sì xún wú zi, qiú shén bài fó, sì shí yǒu wǔ shǐ chǎn shì chǔn cái. fū fù ài zhī, bù chì gǒng bì, shāo yǒu wēi jí, yào bù lí kǒu, fán táng shí guǒ pǐn wán hǎo zhī wù, suí yù ér tóu. zhǎng sòng gōng shū, dà xiǎo hūn xīng, cháng mìng jiā pú sòng rù guǎn nèi. féng shǔ yī gé, yù hán yǔ mín, wú yī bù shùn cǐ zi zhī xīn. shú zhī nián dào èr jiǔ, yù yín yǒu jiǎng chūn gōng sù liǔ mián huā, biàn wéi yín yāo. yóu yín ér dǔ, jiāng wú lì nián suǒ jī gài xíng shū jǐn, zhì jīn wú yín yòng dù, jiā nèi yī kōng, shì wèi dǔ yāo. shū rén qián yín, àn dì qǐng zhèng gōng mài zǔ zōng yí yè, wú zhī bù xǔ, bǐ zé lì yán xiāng chù, shì wèi nì yāo. qiě wú èr rén nián jiù shuāi mài, gè zhì lǎo yī shù jiàn, yǐ bèi bù yú. bǐ mǔ zhī yī, cǐ zi jiǎ wèi yí niáng jiè yòng, mǔ wèi suǒ kuáng, fù rù shì zhèn shòu zhī, shì yòu jià yún yāo yě. ruò wú zhī yī jǐn suǒ xiāng nèi, bǐ yú qián rì yòu fù àn qiè yǐ qù, bù yì wèi dào yāo hū? zǒng ér yán zhī, wèi zhī rén yāo. qí dào cháng jiāng cǐ rén yāo xiáng fú, bǐ wú èr lǎo bù zhì tí jī háo hán, guì shī tú shèng yú lǐ fó cháo shān, wú fū fù ēn míng fèi fǔ yǐ."
老叟手指紫光,且泣且言曰:“吾夫妇四旬无子,求神拜佛,四十有五始产是蠢才。夫妇爱之,不啻拱璧,稍有微疾,药不离口,凡糖食果品玩好之物,随欲而投。长送攻书,大小荤腥,常命家仆送入馆内。逢暑衣葛,遇寒予缗,无一不顺此子之心。孰知年到二九,遇淫友讲春宫宿柳眠花,变为淫妖。由淫而赌,将吾历年所积概行输尽,至今无银用度,家内一空,是为赌妖。输人钱银,暗地请证恭卖祖宗遗业,吾知不许,彼则厉言相触,是谓逆妖。且吾二人年就衰迈,各制老衣数件,以备不虞。彼母之衣,此子假为姨娘借用,母为所诳,负入市镇售之,是又驾云妖也。若吾之衣紧锁箱内,彼于前日又复暗窃以去,不亦为盗妖乎?总而言之,谓之人妖。祈道长将此人妖降伏,俾吾二老不至啼饥号寒,贵师徒胜于礼佛朝山,吾夫妇恩铭肺腑矣。”
yán bà, dà fàng bēi shēng yuē:" wú bèi cǐ yāo shí shí hài de xīn shāng yě!" qí qī yì dài lèi hén, zhí zhàng qián lái, quàn zhī ér rù.
言罢,大放悲声曰:“吾被此妖实实害得心伤也!”其妻亦带泪痕,执杖前来,劝之而入。
sān jiān jiàn cǐ qíng jǐng, mò mò wú yán jiǔ zhī. hú huò yuē:" ěr zài lǎo sǒu qián kuā xià dà kǒu, jīn yāo zài cǐ, ěr qù jiàng zhī." hú yí yuē:" zhè gè yāo guài bù néng shì rén, yì bù hài rén, shī mìng wú jiàng líng fú yě zhì bù xià, kǒu jué shǒu jué yě jiàng bù zháo, jiāng yòng hé fǎ hū?" sān jiān yuē:" ěr dòng kuā shī tú dào fǎ gāo miào, fēi zǒu jià yún de ěr dōu néng qín, cǐ yì jià yún yāo yě, ěr hé bù qù qín yé?" hú yí yuē:" shān yāo shuǐ guài wǒ huì de duō, yì qín dé duō, shì zhè rén yāo, fāng huì tóu cì, dì zǐ wú cǐ fǎ lì, ràng shī jiàng zhī." sān jiān yuē:" liàng ěr nán jiàng, qiě dài wèi shī yǔ bǐ dà zhàn jǐ hé." hú yí yuē:" rú cǐ wǒ děng gè zhí fǎ bǎo, qián lái zhù zhàn yān." sān jiān bù huāng bù máng, jiāng zǐ guāng zhī kǔn sōng què, mìng bǐ zuò dìng, zhěng zhěng jīng shén ér xún zhī yuē:" ěr hé bù tīng fù mǔ jiào xùn, ér hǎo cǐ piáo dǔ hū?" zǐ guāng yuē:" wú suī zhì yú, lüè zhī shèng xián cū yì, qí bù tǐ fù mǔ zhī jiào zhě, yì xiào wú fù zhī xíng ěr. fù yú shǎo shí, tǎng ruò bù piáo bù dǔ, wú jiā jīn rì ān zhì kōng fá rú sī? wú wén zhèng rén bì xiān zhèng jǐ, wú fù jiào wǒ yǐ zhèng, qí rú bǐ zhī bù chū yú zhèng hé?"
三缄见此情景,默默无言久之。狐惑曰:“尔在老叟前夸下大口,今妖在此,尔去降之。”狐疑曰:“这个妖怪不能噬人,亦不骇人,师命吾降灵符也治不下,口诀手诀也降不着,将用何法乎?”三缄曰:“尔动夸师徒道法高妙,飞走驾云的尔都能擒,此亦驾云妖也,尔何不去擒耶?”狐疑曰:“山妖水怪我会得多,亦擒得多,似这人妖,方会头次,弟子无此法力,让师降之。”三缄曰:“谅尔难降,且待为师与彼大战几合。”狐疑曰:“如此我等各执法宝,前来助战焉。”三缄不慌不忙,将紫光之捆松却,命彼坐定,整整精神而询之曰:“尔何不听父母教训,而好此嫖赌乎?”紫光曰:“吾虽至愚,略知圣贤粗义,其不体父母之教者,亦效吾父之行耳。父于少时,倘若不嫖不赌,吾家今日安致空乏如斯?吾闻正人必先正己,吾父教我以正,其如彼之不出于正何?”
sān jiān àn sī: cǐ qiāng cì dé lì hài. nǎi lìng rù zhèn mén yuē:" ěr fù xiān nián tān yú piáo dǔ, yì rú ěr jīn rì zhī mí, xǐng ér hòu zhī suǒ wéi zhī shī yě. ěr fù zhī qián cǐ zhī shī, ér guī ěr yǐ jīn zī zhī shī, ěr yí sù gǎi qí suǒ shī, yǐ miǎn hòu rén yòu jiù ěr shī yān." zǐ guāng yuē:" wú fù qián bù zì zé qí shī, yǐ jiāng jiā yè bō xuē wú yú, jīn shǐ wèi wú zé zhī, bù zhī wú bù zī hū piáo zé jiā wú qí qī wú qī zhě, wú fù zhī piáo dǔ suǒ hài yě. wú bù zī hū dǔ zé jiā yòng wú chū, shì bù yì wú fù zhī piáo dǔ hài zhī hū? jū jīn rì ér yǐ piáo dǔ lùn, wú jiē zì fù zhī piáo dǔ shǐ. fù bù zì zé ér fǎn zé wú yān, jì yǐ zuǒ yǐ, yòu hé guài kuáng yī dào qián wèi bù xiào yé? dào cháng wú dé duō yán, wú yú tā rì jí jiāng yí yè sàng jìn fú sǐ, wú fù yì gān yuàn dāng cǐ bù xiào zhī míng ér yǐ." sān jiān yuē:" zi yán guò yǐ. wú yǐ tiān ér pì zi zhī fù yān. tiān yú sì jì zhī jiān yǔ hū shí ruò, rén mín dé qí fēng měi, rú fù mǔ ài zǐ, yī shí wú bù lìng zhī fēng zú yě. wèi zi zhě dé qí ēn, yí sī suǒ yǐ bào qí ēn, bù dài fù mǔ yán zhī yǐ. zhì yǒu shí ér jiǔ qíng bù yǔ, huò shí ér jiǔ yǔ bù qíng, tiān zāi liú xíng, háo wú shōu huò, shēng mín fú sǐ, gōu huì jiē yíng, ěr suī bēi tiān yuàn tiān, yòu jiāng tiān rú zhī hé zāi? zǒng zhī fù mǔ rú tiān dà, zòng fù mǔ yǒu guò, shàng yí yǐn zhī kuàng fù mǔ jiào zǐ, yuán wàng zǐ chéng, fēi hài zi yě. ěr hé bù qián qiān gǎi qù, yǐ shùn fù mǔ zhī xīn? rú héng bù shùn lǐ, wéi yǐ fù mǔ zhī bú shì wèi huái, fù mǔ yī dàn fú wáng, shī hái ěr bì cuò zhī, ěr jí bù cuò, wú fēi pāo yú yě wài, wèi shòu shāng shǔ yǎo zhǐ yǐ.
三缄暗思:此枪刺得厉害。乃另入阵门曰:“尔父先年贪于嫖赌,亦如尔今日之迷,醒而后知所为之失也。尔父知前此之失,而规尔以今兹之失,尔宜速改其所失,以免后人又咎尔失焉。”紫光曰:“吾父前不自责其失,已将家业剥削无余,今始为吾责之,不知吾不资乎嫖则家无其妻;无妻者,吾父之嫖赌所害也。吾不资乎赌则家用无出,是不亦吾父之嫖赌害之乎?居今日而以嫖赌论,吾皆自父之嫖赌始。父不自责而反责吾焉,计已左矣,又何怪诳衣盗钱为不肖耶?道长毋得多言,吾于他日即将遗业丧尽莩死,吾父亦甘愿当此不肖之名而已。”三缄曰:“子言过矣。吾以天而譬子之父焉。天于四季之间雨昒时若,人民得其丰美,如父母爱子,衣食无不令之丰足也。为子者得其恩,宜思所以报其恩,不待父母言之矣。至有时而久晴不雨,或时而久雨不晴,天灾流行,毫无收获,生民莩死,沟浍皆盈,尔虽悲天怨天,又将天如之何哉?总之父母如天大,纵父母有过,尚宜隐之;况父母教子,原望子成,非害子也。尔何不前愆改去,以顺父母之心?如横不顺理,惟以父母之不是为怀,父母一旦莩亡,尸骸尔必厝之,尔即不厝,无非抛于野外,为兽伤鼠咬止矣。
wú wèn ěr zhī hòu sì, yòu ān bì bù rú shì dài ěr? jí bù rú shì dài ěr, yīn cáo fǎ lǜ jí yán, néng lòu wǎng yú shēng, qǐ néng róng ěr yú sǐ zāi?" zǐ guāng dé cǐ dǐng mén yī zhēn, qì rán liú tì ér huǐ yuē:" wú guò yǐ, wú guò yǐ. wú yuàn gǎi huǐ qián qiān, ér bù fù yǒu tā qí zhī huò yǐ." sān jiān yú shì qǐng lǎo sǒu fū fù chū, zǐ guāng kòu tóu huǐ guò. rén yāo yǐ jiàng, lǎo sǒu hòu zhì zhāi yán yǐ kuǎn.
吾问尔之后嗣,又安必不如是待尔?即不如是待尔,阴曹法律极严,能漏网于生,岂能容尔于死哉?”紫光得此顶门一针,泣然流涕而悔曰:“吾过矣,吾过矣。吾愿改悔前愆,而不复有他歧之惑矣。”三缄于是请老叟夫妇出,紫光叩头悔过。人妖已降,老叟厚治斋筵以款。
shī tú zhù cǐ shù rì, bié ér zhī tā. hú yí zài tú, wèn jí sān jiān yuē:" wú shī hé néng shōu cǐ rén yāo ér shǐ zhī xīn yuè hū?" sān jiān yuē:" shān yāo shuǐ guài, guǐ mèi mó jīng, fēi fǎ bǎo líng fú bù néng zhì fú. ruò rén zhī wéi shàn wèi è, zài hu yī xīn, néng jiāng xīn zhī suǒ mí kān dé tòu, dǎ dé pò, zé xīn qīng qì shuǎng, rú yōu gǔ rán dēng, yī zhào jí míng, wèi yǒu bù shǒu kěn zhě yě. lǎo sǒu yán qí zi wéi rén yāo, wú zhí yǐ wéi xīn yāo ěr." hú yí yuē:" rú cǐ kàn lái, wéi yǒu rén yāo nán zhì, shè yù qín shòu zhī shǔ, yì rú wú shī zhī suǒ wèi xīn yāo zhě, kě dé ér pò zhī fǒu?" sān jiān yuē:" rén wéi wàn wù líng, kě yǐ yán yǔ dòng zhī. qín shòu chǔn wù yě, ān kě dòng yǐ yán." hú yí yuē:" ruò huò yù cǐ, yòu jiāng hé rú?" sān jiān yuē:" zì cǐ rù rén shì zhōng, ěr wú kuā xiáng yāo zhī shù, zé yāo bù néng zhì, xiào zhī wú rén zú yǐ, tā hé shuō zāi!" hú yí yuē:" bù kuā qí shù, yī xiǔ kǒng nán róng yǐ, yān wàng hòu kuǎn?" sān jiān yuē:" ěr yì yī shù zhōng zhī tú mài kǒu jué zhě yé?" hú yí bù gǎn zài dá.
师徒住此数日,别而之他。狐疑在途,问及三缄曰:“吾师何能收此人妖而使之心悦乎?”三缄曰:“山妖水怪,鬼魅魔精,非法宝灵符不能治伏。若人之为善为恶,在乎一心,能将心之所迷勘得透,打得破,则心清气爽,如幽谷燃灯,一照即明,未有不首肯者也。老叟言其子为人妖,吾直以为心妖耳。”狐疑曰:“如此看来,惟有人妖难治,设遇禽兽之属,亦如吾师之所谓心妖者,可得而破之否?”三缄曰:“人为万物灵,可以言语动之。禽兽蠢物也,安可动以言。”狐疑曰:“若或遇此,又将何如?”三缄曰:“自此入人室中,尔无夸降妖之术,则妖不能治,笑之无人足矣,他何说哉!”狐疑曰:“不夸其术,一宿恐难容矣,焉望厚款?”三缄曰:“尔亦医术中之徒卖口角者耶?”狐疑不敢再答。
sān jiān fǔ shǒu qū bēn, hū jiàn qián tú wǎng wǎng lái lái, xíng rén pō zhòng. sān jiān yuē:" qián miàn qí yǒu shì hū? fǒu zé xíng rén hé rú shì zhī duō yě." páng rén yuē:" dào cháng wèn shì, dé wú yù xī jiān yú? lì cǐ bù yuǎn jí píng yáng zhèn ěr." sān jiān wén shuō, wèi qí dì zǐ yuē:" wú shī tú yǒu suǒ guī sù yǐ, kě jiān chéng ér jìn." wú hé, zhì zhèn sù yú lín quán gé zhōng. gé zhōng zhù chí yì shǔ dào shì, shī tú bài jiàn hòu, dào shì yǐ yī shì ān zhī.
三缄俯首趋奔,忽见前途往往来来,行人颇众。三缄曰:“前面其有市乎?否则行人何如是之多也。”旁人曰:“道长问市,得毋欲息肩欤?历此不远即平阳镇耳。”三缄闻说,谓其弟子曰:“吾师徒有所归宿矣,可兼程而进。”无何,至镇宿于临泉阁中。阁中住持亦属道士,师徒拜见后,道士以一室安之。
sān jiān jì dé qí suǒ, dú chū gé wài xián yóu. yáo jiàn shī zuò xiǎo shān, cǎo sè rú cuì.
三缄既得其所,独出阁外闲游。遥见尸座小山,草色如翠。
sān jiān wàng cǐ chěng bù, zhí shàng shān dǐng. sì xià guān wàng, sān miàn píng tǎn, tián lián qiān mò, wéi nán yī miàn shān dà ér xiǎn, chán yá guài shí, qì rú bì lì yān. sān jiān sī zhī:" duì shān xiǎn jùn, lín mù rú má, yá tóu yān shēng, gù shǔ shān chuān chū yún, bù zú wèi yì. hé yǐ hè nèi yǒu hóng lǜ zhī qì yāo ráo qí zhōng, cǐ fēi jù mǎng suǒ wéi, bì dú chóng suǒ chū, dàn bù zhī yǒu hài yú rén fǒu. rú xì hài rén zhī wù, wú bì chú zhī." guān wàng yú shí, tiān sè yǐ míng, guī lái xún zhī gé zhōng dào shì yuē:" shì wài yī xiǎo xiǎo shān ér, sān miàn jiē gāo yú zhī dì, wéi xiàng nán wàng, yī shān gāo xiǎn, shì hé míng hū?" dào shì yuē:" shì míng' é guàn lǐng'. yǐ qí gāo yá suì shí zhī shàng, guàn sù é guàn, yú cǐ shēng zǐ. gǔ chuán rú shì, jīn réng yǐ qí míng míng zhī." sān jiān yuē:" lǐng xià yě hè zhōng zhàng yān shí qǐ, hóng lǜ èr sè yāo ráo kōng jì, qí jiān qǐ wú yāo niè rǎo hài cūn rén?"
三缄望此逞步,直上山顶。四下观望,三面平坦,田连阡陌,惟南一面山大而险,巉崖怪石,讫如壁立焉。三缄思之:“对山险峻,林木如麻,崖头烟生,固属山川出云,不足为异。何以壑内有红绿之气妖娆其中,此非巨蟒所为,必毒虫所出,但不知有害于人否。如系害人之物,吾必除之。”观望逾时,天色已暝,归来询之阁中道士曰:“市外一小小山儿,三面皆膏腴之地,惟向南望,一山高险,是何名乎?”道士曰:“是名‘鹅鹳岭’。以其高崖碎石之上,惯宿鹅鹳,于此生子。古传如是,今仍以其名名之。”三缄曰:“岭下野壑中瘴烟时起,红、绿二色妖娆空际,其间岂无妖孽扰害村人?”
dào shì yuē:" wú zì yún yóu lái zī, cūn rén yǐ wú chéng dǔ, mìng jū cǐ gé jīng lǐ xiāng huǒ. shì lǐng suī jìn, cóng wèi zhì zhī. jìn wén chū yī dú hǔ, lèi yú cūn nèi jué rén ér shí, cūn rén kè suì céng yuē lín jū shù bǎi, gè chí xiè qì bǔ cǐ dú hǔ, lǐng yǐ sōu biàn, miǎo wú zōng jī. shéi zhī cǐ hǔ qián zài chán yá xué zhōng, bèi yī zhuàng dīng jiàn zhī, yǐ pào zhōng chū, shēn dà yú dú, tí guò yú jī. gāng chū xué shí, yǎng tiān yī hū, shān gǔ jiē zhèn. dǎn qiè zhě qì xiè zhuì dì, dāi lì bù dòng, jí zhī qū bēn zhě, ér yòu diān pú lěi lěi. cǐ rì suǒ shāng rén shù èr shí yǒu bā, jǐn shí qí èr, shǒu zú yóu cún, yú zé huò yāo shāng, huò tóu pò, yì huò zú zhé shǒu duàn, ér shī chén lǐng zhī shàng xià. fù mǔ suī jí tòng chǔ, bù gǎn shōu zhī yǐ guī. zì wèi cūn rén sōu bǔ yǐ hòu, yù sì qí dú, shǐ ér yè chū dào shí cūn jiān zǐ nǚ, jì zé zhòu yì rú sī. jìn lǐng jū mín, hù hù qiáo qiān, tián dì jiǔ jiù huāng wú yǐ. suǒ yì zhě, lǐng shàng zhāi xīng gé yī bái fà lǎo dào, xià lǐng rù shì, wǎng lái shí yǔ hǔ yù, hǔ fǎn yáo wěi xiāng qīn, yíng sòng wú nì. zì lǎo dào wài, wú rén gǎn dào lǐng tóu yān."
道士曰:“吾自云游来兹,村人以吾诚笃,命居此阁经理香火。是岭虽近,从未至之。近闻出一毒虎,累于村内攫人而食,村人客岁曾约邻居数百,各持械器捕此毒虎,岭已搜遍,渺无踪迹。谁知此虎潜在巉崖穴中,被一壮丁见之,以炮中出,身大于犊,蹄过于箕。刚出穴时,仰天一呼,山谷皆震。胆怯者器械坠地,呆立不动,即知趋奔者,而又颠仆累累。此日所伤人数二十有八,仅食其二,手足犹存,余则或腰伤,或头破,亦或足折手断,而尸陈岭之上下。父母虽极痛楚,不敢收之以归。自为村人搜捕已后,愈肆其毒,始而夜出盗食村间子女,继则昼亦如斯。近岭居民,户户乔迁,田地久就荒芜矣。所异者,岭上摘星阁一白发老道,下岭入市,往来时与虎遇,虎反摇尾相亲,迎送无逆。自老道外,无人敢到岭头焉。”
sān jiān yuē:" chéng rú ěr yán, shì hǔ bù chú, zhè hài fú xiào." dào shì yuē:" jīn suì shèng shǔ shí, shì zhī qǐ liáng ér wò diàn wài zhě, měi shī wú zōng, rén yǐ wéi lǐng wú jū mín, dú hǔ yuǎn bǔ rén shí. dàn hèn shì dì wú xióng wěi zhī fū, rú yǒu qí rén, néng sǐ cǐ hǔ, hé cūn gǎn jī bù jìn yǐ." sān jiān yuē:" dài wú míng rì shàng lǐng yī guān." dào shì yuē:" dào xiōng yuǎn lái, kě yǐ bù bì." sān jiān yuē:" rú hé?" dào shì yuē:" hǔ, měng shòu yě, háo bù tōng dá rén qíng. xiōng yǐ xiū dào zhī shēn, lì cǐ xiǎn jué zhī dì, rú yù dú hǔ, jū yú nǎi fù, shǒu shēn zhī dào hé cún?" sān jiān wén yán, wèi dá suǒ yǐ.
三缄曰:“诚如尔言,是虎不除,这害弗校。”道士曰:“今岁盛暑时,市之乞凉而卧店外者,每失无踪,人以为岭无居民,毒虎远捕人食。但恨是地无雄伟之夫,如有其人,能死此虎,合村感激不尽矣。”三缄曰:“待吾明日上岭一观。”道士曰:“道兄远来,可以不必。”三缄曰:“如何?”道士曰:“虎,猛兽也,毫不通达人情。兄以修道之身,厉此险绝之地,如遇毒虎,居于乃腹,守身之道何存?”三缄闻言,未答所以。
cì zǎo cuī cù tú zhòng, xiàng é guàn lǐng ér tóu. xíng yuē niàn lǐ zhī duō, yǐ dào lǐng xià, huǎn yóu yě jìng zhí dēng shān dǐng, xún dé zhāi xīng gé ér rù zhī. lǎo dào píng ér jīng yuē:" dào xiōng hé lái?" sān jiān yuē:" zì píng yáng zhì cǐ ěr." lǎo dào yuē:" dào xiōng lái cǐ gù wú jīng bù, tè kǒng nán xià shì lǐng yān." sān jiān yuē:" lǎo dào xiōng zhī jīng yà zhě, mò fēi wèi hǔ zhī dú yú?" lǎo dào yuē:" rán." sān jiān yuē:" wú zhèng wéi shì hǔ ér lái yě." yán yóu wèi yǐ, gé wài yī shēng dà zhèn, guā qǐ kuáng fēng. lǎo dào yuē:" dú hǔ lín yǐ."
次早催促徒众,向鹅鹳岭而投。行约廿里之多,已到岭下,缓由野径直登山顶,寻得摘星阁而入之。老道平而惊曰:“道兄何来?”三缄曰:“自平阳至此耳。”老道曰:“道兄来此固无惊怖,特恐难下是岭焉。”三缄曰:“老道兄之惊讶者,莫非谓虎之毒欤?”老道曰:“然。”三缄曰:“吾正为是虎而来也。”言犹未已,阁外一声大震,刮起狂风。老道曰:“毒虎临矣。”
sān jiān qǔ chū cháng fú zi, wàng kōng pāo qù, háo guāng yī pī, dāng jiāng dú hǔ jǐn shù, zhēn yán niàn dòng, tí rù gé zhōng. sān jiān zuò yú jǐ jiān, yǐ shǒu xiàng hǔ yī zhǐ, qí hǔ tóu chù zhǎo wǔ, hū tǔ rén yán yuē:" xiān guān ráo què, zì zī chǔn shòu bù gǎn sì nüè yǐ." sān jiān yuē:" ěr yú qián jié suǒ zuò hé shì, huà cǐ hǔ xíng?" hǔ bái:" wú xì shì yì zǒng yì, xīn cháng zuì dú, fán yǒu cí sòng yù wú zhě, wú bù qīng jiā pò chǎn, zi sàn qī lí, è guàn mǎn yíng, bì yú qīng guān zhàng xià. yīn cáo jí xíng shòu jìn, niú yáng quǎn shǐ yǐ huà shù jié, bù néng bì zài shēng zhī gū. míng wáng hèn wú xīn dú rú hǔ, yīn yǐ hǔ pí pī tǐ ér huà shì xíng yān." sān jiān yuē:" jì huà wéi hǔ, yīng liǎn jī shēn shān, wèi hé zài cǐ lǐng tóu shāng rén xìng mìng?" hǔ yuē:" wú suǒ tūn shì zhě, jiē bù xiào bù tì zhī zǐ sūn yě." sān jiān yuē:" ěr jīn rù wú zhǎng wò, yòu jiāng rú hé?" hǔ yuē:" yuàn gǎi è cóng shàn, wàng xiān guān yòu zhī." sān jiān yuē:" ěr wàng wú yòu, xū cóng cǐ qián xíng liǎn jī, wú dé dú shí cūn rén. zǎo wǎn zhī jiān, bài tiān dá dì. hòu ěr xīn niàn yì wèi cí xiáng, wú zì yǒu ān zhì zhī qū." dú hǔ bù shèng huān xīn, bài wǔ mí yǐ. sān jiān shōu huí cháng fú, yòu zhǔ zhī yuē:" dǎn gǎn bèi mìng, rú qián sì nüè, wú bì zhū zhī." yán qì, mìng zhī chū gé, hǔ shì yī yī bù shě. sān jiān yuē:" ěr yù tuō máo yī, lì niàn zǒng wú qī rén xīn cháng zài bào, rén xíng zì kě qī." hǔ wén shì yán, ruò yǒu huì yì, yáo wěi jìng qù, bù zhī suǒ zhi.
三缄取出肠绋子,望空抛去,毫光一披,当将毒虎紧束,真言念动,提入阁中。三缄坐于几间,以手向虎一指,其虎头触爪舞,忽吐人言曰:“仙官饶却,自兹蠢兽不敢肆虐矣。”三缄曰:“尔于前劫所作何事,化此虎形?”虎白:“吾系是邑总役,心肠最毒,凡有词讼遇吾者,无不倾家破产,子散妻离,恶贯满盈,毙于清官杖下。阴曹极刑受尽,牛羊犬豕已化数劫,不能蔽在生之辜。冥王恨吾心毒如虎,因以虎皮披体而化是形焉。”三缄曰:“既化为虎,应敛迹深山,为何在此岭头伤人性命?”虎曰:“吾所吞噬者,皆不孝不悌之子孙也。”三缄曰:“尔今入吾掌握,又将如何?”虎曰:“愿改恶从善,望仙官宥之。”三缄曰:“尔望吾宥,须从此潜形敛迹,毋得毒食村人。早晚之间,拜天答地。候尔心念易为慈祥,吾自有安置之区。”毒虎不胜欢欣,拜舞靡已。三缄收回肠绋,又嘱之曰:“胆敢背命,如前肆虐,吾必诛之。”言讫,命之出阁,虎似依依不舍。三缄曰:“尔欲脱毛衣,立念总无欺;仁心常在抱,人形自可期。”虎闻是言,若有会意,摇尾竟去,不知所謢。