strong shì zhòng zi pín shī miào dào　 dú èr cuì dé yù xīn mó strong
試眾子頻施妙道　獨二翠得遇心魔

qì hǎi suí fù lái zhì gōng nèi, jiàn dé lǎo mǔ zuò yú lóng chuáng, máng máng shàng qián, shuāng xī guì xià. zuǒ yòu gōng nǚ bào yǔ lóng mǔ yuē: lǎo lóng wáng yǐ rù gōng yǐ! suì fú lóng mǔ xià tà bài jiē. lóng wáng zuò, lóng mǔ yì zuò. zuò yǐ, xún yuē: lóng gōng jìn rì yǒu wú ér xìn yīn fǒu? lóng wáng yuē: yè yǐ guī yǐ. lóng mǔ yuē: wú ér guī lái, zài yú hé chù? lóng wáng yuē: wú ér jīn guì zài ěr tà qián. lóng mǔ yǐ shǒu fǔ zhī, yuē: ěr lóng bīn hū? dāng rì sān jiān xiān guān lái yóu hǎi zhōng, ěr fù jiāng ér bài bǐ wèi shī, niáng yuán bù xǐ. shú zhī ér zūn fù mìng, jìng qù tóu zhī. jǐ yì chūn qiū, wèi jiàn wú ér zōng jī. cháo rì yǐ mén pàn wàng, lèi zhuì fú zhī jǐ hé, zhì yú jīn chūn, qí mù gǔ yǐ. ér hé pāo le fù mǔ, yī qù bù fǎn yé? qì hǎi yuē: hái ér zì lǐng fù mìng, tóu shī xué dào, yuán yǐ xué dào wèi shì, liàng fù mǔ zài gōng, wú yǒu tā yú. niàn niàn xīn xīn, zhǐ jì jiāng dào xí chéng, dù tuō hǎi nèi yī qiè shuǐ zú, bù zhuì sān tú, yǐ gǎn shàng tiān, jiā wú fù mǔ zhī lù. gù jīng nián lěi yuè suí shī bù lǚ, bù xiá guī zhī. lóng mǔ yuē: wèi niáng sī ér, shàng yǒu ěr xiōng ěr qī, bù jiàn ér guī, cháng duì niáng shēn bēi tí mí yǐ. zì zī yǐ hòu, niáng yě bù wàng wú ér xiū dào chéng xiān, jiù zài gōng zhōng fèng yǎng wèi niáng, chéng huān xī xià. ěr fū ěr fù yì kě zhāo xī tuán yuán, shù miǎn liǎng dì kuí wéi, qíng sī bù zhì. qì hǎi cǐ jì bèi lóng mǔ yī xí yán yǔ shuō dé yǎ kǒu wú cí.
棄海隨父來至宮內，見得老母坐於龍牀，忙忙上前，雙膝跪下。左右宮女報與龍母曰：「老龍王已入宮矣！」遂扶龍母下榻拜接。龍王坐，龍母亦坐。坐已，詢曰：「龍宮近日有吾兒信音否？」龍王曰：「業已歸矣。」龍母曰：「吾兒歸來，在於何處？」龍王曰：「吾兒今跪在爾榻前。」龍母以手撫之，曰：「爾龍賓乎？當日三緘仙官來游海中，爾父將兒拜彼為師，娘原不喜。孰知兒尊父命，竟去投之。幾易春秋，未見吾兒蹤跡。朝日倚門盼望，淚墜弗知幾何，至於今春，其目瞽矣。兒何拋了父母，一去不返耶？」棄海曰：「孩兒自領父命，投師學道，原以學道為事，諒父母在宮，無有他虞。念念心心，只冀將道習成，度脫海內一切水族，不墜三途，以感上天，加吾父母之祿。故經年累月隨師步履，不暇歸之。」龍母曰：「為娘思兒，尚有爾兄爾妻，不見兒歸，常對娘身悲啼靡已。自茲已後，娘也不望吾兒修道成仙，就在宮中奉養為娘，承歡膝下。爾夫爾婦亦可朝夕團圓，庶免兩地睽違，情思不置。」棄海此際被龍母一席言語說得啞口無詞。

gōng nǚ bào zhī xìn lóng gōng zhǔ, gōng zhǔ chū, bài le wēng gū, shì yú lóng mǔ shēn cè. lóng mǔ yuē: ěr fū yǐ guī yǐ, kě qù jiàn zhī. gōng zhǔ suì chū lián wài, piē jiàn qì hǎi, lián bù qīng yí, zǒu shàng qián lái, xié shǒu ér qì yuē: kuī láng xīn rěn jiǔ pāo qī, shuí shí lán fáng rì yè tí? qì hǎi yuē: dà dào xiū chéng sī dù ěr, tā nián tuán jù qǐ wú qī? zhàng fū yán bà, lóng mǔ mìng zhì jiǔ gōng zhōng, yǐ wèi tuán yuán zhī hè.
宮女報之信龍公主，公主出，拜了翁姑，侍於龍母身側。龍母曰：「爾夫已歸矣，可去見之。」公主遂出簾外，瞥見棄海，蓮步輕移，走上前來，攜手而泣曰：「虧郎心忍久拋妻，誰識蘭房日夜啼？」棄海曰：「大道修成思度爾，他年團聚豈無期？」丈夫言罷，龍母命置酒宮中，以為團圓之賀。

jiāng jiǔ yǐn bì, lóng mǔ qīn sòng qì hǎi zhì gōng zhǔ fáng nèi, fù wèn zhī yuē: wú ér xí dào, jiū zài hé dì? qì hǎi yuē: jīn zài wàn xīng tái ěr. lóng mǔ yuē: suǒ xí ruò hé? qì hǎi yuē: chéng shī zhǐ diǎn, dào yǐ jiāng chéng. lóng mǔ yuē: yě fāng wài shù, cháng yǐ bù zhèng zhī dào piàn rén, wú ér xiū wèi suǒ mí. cóng cǐ zài jiā, fù zǐ fū fù tuán jù yī táng, hé děng zì zài. kuàng ěr fù nián lǎo, lóng wèi yì yǔ wú ér, jí wèi yī hǎi lóng jūn, jí bù liàn xiū, zhōng néng wèi xiān tiān shàng. qiè wú pāo bié fù mǔ qī zǐ, réng qù tā chù yě. yè shēn yǐ, ěr fū fù gè zì ān sù, wèi niáng yì jiāng jiù qǐn yǐ. yán yǐ chū gōng.
將酒飲畢，龍母親送棄海至公主房內，復問之曰：「吾兒習道，究在何地？」棄海曰：「今在萬星台耳。」龍母曰：「所習若何？」棄海曰：「承師指點，道以將成。」龍母曰：「野方外術，常以不正之道騙人，吾兒休為所迷。從此在家，父子夫婦團聚一堂，何等自在。況爾父年老，龍位議與吾兒，即為一海龍君，即不煉修，終能為仙天上。切毋拋別父母妻子，仍去他處也。夜深矣，爾夫婦各自安宿，為娘亦將就寢矣。」言已出宮。

qì hǎi tóng xìn lóng gōng zhǔ sòng guī lóng tà, jiāng ān qǐng hòu, wěn zuò bù dòng. lóng mǔ cuī cù shù cì, qì hǎi shǐ chū, xiàng diàn wài ér xíng. xìn lóng gōng zhǔ yī shǒu chě zhuó yī ér, wèn: xiàng hé wǎng? qì hǎi yuē: wú sù diàn wài, xí dào rén duàn jué chén yuán, bù gǎn bù gù zǐ jīng ěr. gōng zhǔ yuē: xiǎng ěr qǔ dé qī guī, bù shàng yī zài, jí cóng shī xué dào, yuǎn qù tā fāng, pāo qī yī rén, shǒu zhe gū qīn gū zhěn, měi jiàn wú jiā xiōng sǎo fū chàng fù suí, chù jǐng shāng qíng, lèi yǐ liú jǐn, wàng fū bù fǎn, dù rì rú nián. jīn rì què bào yán qián, xìng fū guī yǐ. yǐ qiè shì zhī, bù chì tiān shàng luò yī xīng zǐ zài qiè zhǎng zhōng. hú wèi hū fū qī zhī qíng sī háo bù jiǎng? shì dào fèi rén lún yǐ, wū dé chēng wèi dà dào zāi? qì hǎi yuē: wú jīn rì bá shè qiān lǐ, shēn juàn yǐ jí, gù sù diàn wài. dài zhì míng yè, zì guī lán fáng. gōng zhǔ yuē: fū yán qiān lǐ bá shè, jí zài lán fáng ān sù, qiè qǐ bié yǒu yǐ mí láng jūn yé?
棄海同信龍公主送歸龍榻，將安請後，穩坐不動。龍母催促數次，棄海始出，向殿外而行。信龍公主一手扯着衣兒，問：「向何往？」棄海曰：「吾宿殿外，習道人斷絕塵緣，不敢不固子精耳。」公主曰：「想爾娶得妻歸，不上一載，即從師學道，遠去他方，拋妻一人，守着孤衾孤枕，每見吾家兄嫂夫唱婦隨，觸景傷情，淚已流盡，望夫不返，度日如年。今日雀報檐前，幸夫歸矣。以妾視之，不啻天上落一星子在妾掌中。胡為乎夫妻之情絲毫不講？是道廢人倫矣，烏得稱為大道哉？」棄海曰：「吾今日跋涉千里，身倦已極，故宿殿外。待至明夜，自歸蘭房。」公主曰：「夫言千里跋涉，即在蘭房安宿，妾豈別有以迷郎君耶？」

yán bà, jǐn qiān qí yī, yōng rù fáng nèi, jiāng mén xià suǒ. qì hǎi wú kě wèi jì, zhǐ de wò yú tà jiān. gōng zhǔ mèi xiàn bǎi bān, qì hǎi xīn yǐ yù luàn. huí xiǎng lì nián xué dào, fèi jǐn xīn kǔ, rú qí zhuì luò, zhōng wèi shuǐ zú. zhǔ yì yǐ dìng, qǐ shēn xià tà, yì yù lā suǒ pì mén ér chū. shuí zhī gōng zhǔ chì zhe shēn tǐ, lā dìng bù fàng. qì hǎi jié lì yī zhēng, hún guī qí suǒ. jǔ mù xiáng shì, shàng zài wàn xīng tái jiǎng dào zuò xià. qì hǎi yì bù zhī hé gù, zé shé ér sī yuē: xìng wèi tān liàn jiāo qī, wèi shī suǒ chì. sān jiān xiào róng kě jū, yuē: ěr xīn pō jiān, kě rù péng lú, zài zào ěr dào. qì hǎi zhuǎn guī lú nèi, wèi sān fú yuē: wú jīn rì zài jiǎng dào tái qián, rú hé hūn mí bù xǐng? sān fú yuē: wú yì rú shì. dàn bù zhī shī yòng hé fǎ ér yǐ shì wú bèi? qì hǎi yuē: ěr wǒ jì wèi shī shì, dào xiōng dào mèi liàng bì jiē rán yǐ. sān fú yuē: shì yán ěr mèng, yǔ wú ruò hé? qì hǎi yuē: wú zhì jiǎng dào tái, wèi shí shī zūn jǔ yī shén me bǎo jìng, jiāng wú yī zhào, wú jí rén shì bù zhī. qǐng zhī hū sū, zhēng mù shì qù, wāng yáng yī pài, yǒng qǐ bō lán. wú sī wàn xīng tái qián hòu zuǒ yòu jiē shǔ shān yě, shuǐ quán zhī dì cóng hé ér lái? xì xì shì zhī, dōng hǎi ěr. yīn sī dōng hǎi xì wú gù zhǐ, bù zhī fù mǔ jìn lái shēn tǐ shàng kāng qiáng fǒu? yú shì fēi shēn zhí rù hǎi zhōng, guī xiāng yà rù lóng gōng, qù jiàn wú fù. fù xié wú shǒu, kū tí bù zhǐ. rù jiàn lóng mǔ, yì rán. sān fú yuē: ěr jiàn ěr qī hū? qì hǎi yuē: hé cháng wèi jiàn? fēi wú dào xīn jiān dìng, jǐ bèi shī zūn miào fǎ kàn pò gān dǎn yǐ. ěr yòu rú hé? sān fú yuē: wú hūn shuì hòu, huǎng rú bái rì qíng tiān. àn jì: wú gōng zì liàn dào yǐ hái, chūn qù xià lái, qiū jǐn dōng zhì, jǐ jīng hán shǔ, cóng wèi shè shuǐ dēng shān, jīn rì zàn qiě xī jiān, yī wèi yóu lǎn. yú shì yōu yōu dàng dàng, rèn zú suǒ zhī, lái dào yī chù, shì píng rì suǒ zhù jū zhě. zhōu xiáng shěn shì, nǎi dāng nián chēng wáng shí xué. wú zài mén qián tōu qù, bù zhī qí nèi yòu shuí wèi shǒu. shì zhī wèi jiǔ, nèi chū yě guǐ shù shí, jiàn wú ér jīng yuē: ěr tóng tóu guǐ wáng yé? wú yuē: shì yǐ. yě guǐ suì gè kū sù, zì wáng lí le cǐ dì, yī děng wú yī, gè gè qiú wú zài wèi zhī zhǔ. wú yǐ dà dào wèi wù, wèi zēng yīng yǔn. yě guǐ yù jí yù huǒ, yù yōng wú rù. wú pāo què yě guǐ, chōu shēn jí zǒu, hū rán ér sū. sū lái, hái guì zài jiǎng dào tái xià. cǐ bì xiān shī shì wú děng dào xīn jiān yǔ bù jiān yě. èr rén yán tán zhì cǐ, tóng shēng tàn yuē: rù dé dào mén bǎ dào xiū, zhǐ yán dà dào bù nán qiú shuí zhī cǐ lǐ shēn ér ào, huàn jìng kēng zhōng bù yì tóu. yán bì, jiāng tóu bǎi le jǐ xià, réng fǎng fū zuò, níng shén jìng qì, yǐ liàn nèi gōng.
言罷，緊牽其衣，擁入房內，將門下鎖。棄海無可為計，只得臥於榻間。公主媚獻百般，棄海心已欲亂。回想歷年學道，費盡辛苦，如其墜落，終為水族。主意已定，起身下榻，意欲拉鎖辟門而出。誰知公主赤着身體，拉定不放。棄海竭力一掙，魂歸其所。舉目詳視，尚在萬星台講道座下。棄海亦不知何故，咋舌而思曰：「幸未貪戀嬌妻，為師所斥。」三緘笑容可掬，曰：「爾心頗堅，可入蓬廬，再造爾道。」棄海轉歸廬內，謂三服曰：「吾今日在講道台前，如何昏迷不醒？」三服曰：「吾亦如是。但不知師用何法兒以試吾輩？」棄海曰：「爾我既為師試，道兄道妹諒必皆然矣。」三服曰：「試言爾夢，與吾若何？」棄海曰：「吾至講道台，未識師尊舉一什麼寶鏡，將吾一照，吾即人事不知。頃之忽蘇，睜目視去，汪洋一派，湧起波瀾。吾思萬星台前後左右皆屬山也，水泉之地從何而來？細細視之，東海耳。因思東海系吾故址，不知父母近來身體尚康強否？於是飛身直入海中，龜相迓入龍宮，去見吾父。父攜吾手，哭啼不止。入見龍母，亦然。」三服曰：「爾見爾妻乎？」棄海曰：「何嘗未見？非吾道心堅定，幾被師尊妙法看破肝膽矣。爾又如何？」三服曰：「吾昏睡後，恍如白日晴天。暗計：『吾躬自煉道以還，春去夏來，秋盡冬至，幾經寒暑，從未涉水登山，今日暫且息肩，一為遊覽。』於是悠悠蕩蕩，任足所之，來到一處，似平日所住居者。周詳審視，乃當年稱王石穴。吾在門前偷覷，不知其內又誰為首。視之未久，內出野鬼數十，見吾而驚曰：『爾銅頭鬼王耶？』吾曰：『是矣。』野鬼遂各哭訴，自王離了此地，伊等無依，個個求吾再為之主。吾以大道為務，未曾應允。野鬼愈集愈伙，欲擁吾入。吾拋卻野鬼，抽身即走，忽然而蘇。蘇來，還跪在講道台下。此必仙師試吾等道心堅與不堅也。」二人言談至此，同聲嘆曰：「入得道門把道修，止言大道不難求；誰知此理深而奧，幻境坑中不易投。」言畢，將頭擺了幾下，仍舫趺坐，凝神靜氣，以煉內功。

lún dào cì rì, sān jiān yòu dēng jiǎng dào tái, chuán cuì huá cuì gài rù tái tīng dào. èr cuì zhì, sān jiān chí jìng yī zhào, hūn dǎo zài dì, hún chū ní wán. jiàn shì dì yǒu shān gāo sǒng, cuì huá wèi cuì gài yuē: cǐ shān hǎo sì běi fēng. cuì gài yuē: běi fēng shān xì wú děng liàn dào suǒ zài, jīn jì lái cǐ, bù rú dēng lín yī wàng. cuì huá yuē: kě. èr rén yú shì dā jiān ér shēng, xì guān cǐ shān dòng mén gāo liè, fēi běi fēng, nǎi bì yù yě. cuì huá yuē: wú děng yǐ wèi běi fēng, bù liào yòu lín bì yù. xiǎng wú zǐ mèi zài cǐ fēng tóu, cháng chěng wēi fēng, qún yāo gǒng fú. yīn jiāo qīng èr zi diāo nòng qǐ xìn, liǎng xiāng zhēng dòu, cái dé sān jiān xiān shī shōu wèi mén tú. jīn jiù guī lái, suī dòng fǔ yī rán, ér huáng yè yǐ mǎn, bù jīn yǒu jīn xī zhī gǎn yǐ. yán cǐ, èr rén xuàn rán zhě sān.
輪到次日，三緘又登講道台，傳翠華、翠蓋入台聽道。二翠至，三緘持鏡一照，昏倒在地，魂出泥丸。見是地有山高聳，翠華謂翠蓋曰：「此山好似北風。」翠蓋曰：「北風山系吾等煉道所在，今既來此，不如登臨一望。」翠華曰：「可。」二人於是搭肩而升，細觀此山洞門高列，非北風，乃碧玉也。翠華曰：「吾等以為北風，不料又臨碧玉。想吾姊妹在此峰頭，常逞威風，群妖拱服。因椒、蜻二子刁弄起釁，兩相爭鬥，才得三緘仙師收為門徒。今舊歸來，雖洞府依然，而黃葉已滿，不禁有今昔之感矣。」言此，二人泫然者三。

zhèng jiē tàn jiān, xiǎo yāo shù shí bèi hū yóu dòng wài, jiàn èr cuì dào jiā zhuāng shù, zhòu wèi néng biàn, dà shēng hǒu yuē: ěr shì hé fāng yāo wù, gǎn lái cǐ dì kuī wú xiān gū dòng fǔ? èr cuì yuē: ěr xiān gū hé míng? xiǎo yāo yuē: cuì huá cuì gài shì yě. cuì huá yuē: jīn xiàng hé wǎng? xiǎo yāo yuē: chū dòng tóu shī xué dào qù yǐ! cuì gài yuē: ěr xiān gū jì rán chū dòng liàn dào, wèi hé dòng fǔ bù sǎo jié, shǐ bǐ bái yún fēng suǒ, huáng yè mí lí yé? xiǎo yāo yuē: zì xiān gū qù hòu, shuí gǎn rù cǐ dòng zhōng! cuì huá yuē: ěr děng qiě shàng qián lái, shì wú wèi shuí. qún yāo jìn qián xì shì, shì yǐ ér xǐ yuē: bù zhī èr wèi xiān gū yǐ huí dòng fǔ. yú shì bài le jǐ bài, jiāng dòng sǎo jié, qǐng èr cuì rù, máng zài bié dòng zhěng zhì yáo zhuàn, tái zài cǐ dòng yǐ fèng zhī. èr cuì zuò zài xí jiān, qún yāo quàn yǐn yīn qín, wú yì dāng nián zài dòng guāng jǐng. jiǔ yú sān zhǎn, qún yāo xiào yuē: xiān gū jì guī, wú bèi yǒu zhǔ, bù wèi tā yāo qīn hài yǐ. èr cuì yuē: wú děng suī guī, bù guò zàn yī yóu wán, qí shí bù néng jiǔ zhù ěr. xiǎo yāo wén dé bù néng jiǔ zhù, qí qí zhuì lèi, qíng ruò nán shě.
正嗟嘆間，小妖數十輩忽游洞外，見二翠道家裝束，驟未能辨，大聲吼曰：「爾是何方妖物，敢來此地窺吾仙姑洞府？」二翠曰：「爾仙姑何名？」小妖曰：「翠華、翠蓋是也。」翠華曰：「今向何往？」小妖曰：「出洞投師學道去矣！」翠蓋曰：「爾仙姑既然出洞煉道，為何洞府不掃潔，使彼白雲封鎖，黃葉迷離耶？」小妖曰：「自仙姑去後，誰敢入此洞中！」翠華曰：「爾等且上前來，視吾為誰。」群妖近前細視，視已而喜曰：「不知二位仙姑已回洞府。」於是拜了幾拜，將洞掃潔，請二翠入，忙在別洞整治肴饌，抬在此洞以奉之。二翠坐在席間，群妖勸飲殷懃，無異當年在洞光景。酒逾三盞，群妖笑曰：「仙姑既歸，吾輩有主，不畏他妖侵害矣。」二翠曰：「吾等雖歸，不過暫一遊玩，其實不能久住耳。」小妖聞得不能久住，齊齊墜淚，情若難捨。

xí jiāng zhōng yǐ, dòng wài hū lái èr wèi xiān zǐ, dào guān dào fú, miàn rú bái yù, shì yù rù dòng zhě rán. xiǎo yāo shàng qián zǔ yuē: wú dòng nèi yǒu xiān gū zài cǐ, ěr èr dào shì xiū de rù zhī. dào shì yuē: ěr dòng xiān gū, mò fēi cuì gū cuì gài hū? xiǎo yāo yuē: ěr hé zhī? dào shì yuē: wú yǔ ěr xiān gū yuán xì dào xiōng dào mèi ěr. xiǎo yāo yuē: ěr shī hé rén? yǔ wú xiān gū chēng wèi xiōng mèi. dào shì yuē: wú shī fēi tā, nǎi sān jiān xiān guān yě. xiǎo yāo yuē: ěr shì sān jiān dì zǐ, ér jīn liàn dào hé suǒ? dào shì yuē: wú shī qún dì zǐ jiē zài wàn xīng tái, dú jiāng wú èr rén ān zhì huàn jìng dòng zhōng, jīn rì xián yóu, jiàn cǐ shān lǐng qīng qì pán jié, xiù zhōng mò huì, zhī èr cuì dào mèi zài cǐ, gù lái yī wù, yǐ wèn wú shī jìn rì chuán dào ruò hé? èr cuì wén yán, què yǒu kě píng, suì qǐng xiāng jiàn. xíng lǐ yǐ bì, èr cuì fù mìng xiǎo yāo chóng zhěng yán xí, yǐ kuǎn dào shì. xiǎo yāo dé mìng, jiāng yán xí bàn tuǒ. sì rén gòng yǐn.
席將終矣，洞外忽來二位仙子，道冠道服，面如白玉，似欲入洞者然。小妖上前阻曰：「吾洞內有仙姑在此，爾二道士休得入之。」道士曰：「爾洞仙姑，莫非翠姑、翠蓋乎？」小妖曰：「爾何知？」道士曰：「吾與爾仙姑原系道兄道妹耳。」小妖曰：「爾師何人？與吾仙姑稱為兄妹。」道士曰：「吾師非他，乃三緘仙官也。」小妖曰：「爾是三緘弟子，而今煉道何所？」道士曰：「吾師群弟子皆在萬星台，獨將吾二人安置幻境洞中，今日閒遊，見此山嶺清氣蟠結，袖中默會，知二翠道妹在此，故來一晤，以問吾師近日傳道若何？」二翠聞言，確有可憑，遂請相見。行禮已畢，二翠復命小妖重整筵席，以款道士。小妖得命，將筵席辦妥。四人共飲。

èr dào yuē: dào mèi děng cháng cháng qīn jìn shī zūn, dà dào liàng yǐ dé yǐ. èr cuì yuē: dà dào zhī dé, wéi èr xiōng xiān zhī. dàn bù zhī èr xiōng xì hé dào hào? èr dào yuē: dào mèi yù líng jiàn hào, qiě tīng wú yán.
二道曰：「道妹等常常親近師尊，大道諒已得矣。」二翠曰：「大道之得，惟二兄先之。但不知二兄系何道號？」二道曰：「道妹欲聆賤號，且聽吾言。」