strong wèi chí gōng qiú jiě jiàn dū　 xuē rén guì dǎ liè yù shuài strong
尉遲恭囚解建都　薛仁貴打獵遇帥

shī yuē:
詩曰：

fèng huáng shān shàng fèng huáng míng, fèng qù cháo tiān fān jiāng jīng.
鳳凰山上鳳凰鳴，鳳去朝天番將驚。

qǐng jiù fú yú huái miào jì, xióng shī bǎi wàn kùn shān lín.
請救扶餘懷妙計，雄師百萬困山林。

huà shuō nà jūn shì bào shàng: wàn suì yé, lǎo qiān suì shā bài fān jiāng, zhuī gǎn shǎng qù, bù dào zhōng tā guǐ jì, shēn luò xiàn mǎ kēng, bèi tā huó zhuō jìn yíng. xiǎo de men děng hòu xǔ jiǔ, bù jiàn xiāo xī, yòu bù jiàn shǒu jí tiāo chū, yí dìng xiōng duō jí shǎo. tiān zǐ tīng yán, xià dé hún shēn lěng hàn, biàn shuō: xú xiān shēng, mǎ wáng xiōng bèi tā zhuō qù, jué rán yǒu sǐ wú shēng, kuài xiē diǎn jiāng qù jiù cái hǎo. wèi chí gōng dào: bì xià fàng xīn, dài chén qù jiù lái. cháo tíng shuō: wèi chí wáng xiōng qián qù, xū yào xiǎo xīn. wèi chí gōng dào: bù fáng. àn hǎo tóu shàng jīn kuī, tí le hēi yīng qiāng, kuà shàng wū zhuī mǎ, dài le sì yuán jiā jiāng chū yíng, jìng wǎng fèng huáng shān ér qù. yuǎn yuǎn wàng jiàn shān jiǎo xià zhàng fáng mì mì, xiǎng lái zhè shì fān jiāng shǒu shān de yíng zhài. wèi chí gōng zhèng xiǎng zhī jiān, tái yǎn kàn jiàn dào lù shàng yī rén, bìng wú shǒu jiǎo, xiàng dōng guā yì bān. wèi chí gōng chī le yī jīng, máng huàn jiā jiāng qián miàn qù kàn. zhòng jiāng fèng mìng shàng qián qù kàn, máng lái bào shuō: yuán shuài, zhè jiù shì mǎ lǎo qiān suì, bèi fān yíng duàn qù shǒu zú, hái shì huó de. jìng dé wén yán:
話說那軍士報上：「萬歲爺，老千歲殺敗番將，追趕上去，不道中他詭計，身落陷馬坑，被他活捉進營。小的們等候許久，不見消息，又不見首級挑出，一定凶多吉少。」天子聽言，嚇得渾身冷汗，便說：「徐先生，馬王兄被他捉去，決然有死無生，快些點將去救才好。」尉遲恭道：「陛下放心，待臣去救來。」朝廷說：「尉遲王兄前去，須要小心。」尉遲恭道：「不妨。」按好頭上金盔，提了黑纓槍，跨上烏騅馬，帶了四員家將出營，徑往鳳凰山而去。遠遠望見山腳下帳房密密，想來這是番將守山的營寨。尉遲恭正想之間，抬眼看見道路上一人，並無手腳，象冬瓜一般。尉遲恭吃了一驚，忙喚家將前面去看。眾將奉命上前去看，忙來報說：「元帥，這就是馬老千歲，被番營斷去手足，還是活的。」敬德聞言：

yóu rú tiān dǎ yǔ léi jīng, bàn gè shí chén dāi zhù shēng.
猶如天打與雷驚，半個時辰呆住聲。

lián máng bǎ qiāng jiān fàng xià, qiāng gān xiàng tiān, zòng shàng yī bù, jiàn mǎ sān bǎo zhè děng mó yàng, bù jué lèi rú yǔ xià, jiào shēng: lǎo jiāng jūn, nǐ zěn de bù xiǎo xīn, zāo zhè yàng cǎn huò? xiǎng nǐ jué bù néng huó. yǒu shén zhòng huà shuō, chèn běn shuài zài cǐ, kě yào yīn fēng, hái shì zěn yàng? fù tòng kuài kuài shuō lái, dài wǒ shēn zòu cháo tíng. mǎ sān bǎo bèi zhǎn qù shǒu zú, xīn téng bù yǐ, yǒu kǒu nán yán, zhǐ bǎ kǒu luàn zhāng, tóu luàn yáo, yǎn nèi lèi rú xiàn chuān. yào jìn yī bù, yòu wú shǒu qíng, yòu wú jiǎo zhēng, zhǐ bǎ tóu yī yǎng yī qǔ lǒng lái le xiē. wèi chí gōng shuō: nǐ xīn nèi téng tòng, bù bì zhēng lǒng lái, dài wǒ zǒu jìn lái biàn liǎo. jìng dé jìn yī bù, qiāng jiān tiē duì mǎ sān bǎo dāng xīn. zhè mǎ sān bǎo tòng dé jǐn, zhèng bù néng gòu sǐ, yòng lì tǐng qǐ xīn lái, zhèng cì dāng zhōng. yī wèi xìng táng dà jiāng, jīn rì guī tiān qù yě. jìng dé lián máng ná qǐ qiāng jiān, mǎ sān bǎo yǐ hé yǎn shēn gù. wèi chí gōng fēn fù jiā jiāng tái dào fèng huáng chéng qù. jiā jiāng dá yīng, zì qù liào lǐ tái huí. nà wèi chí gōng shuō: wǒ cǐ fān yào bù wèi lǎo jiāng jūn bào chóu, wǎng wèi yī diàn zhī chén.
連忙把槍尖放下，槍杆向天，縱上一步，見馬三保這等模樣，不覺淚如雨下，叫聲：「老將軍，你怎的不小心，遭這樣慘禍？想你決不能活。有什眾話說，趁本帥在此，可要蔭封，還是怎樣？負痛快快說來，待我申奏朝廷。」馬三保被斬去手足，心疼不已，有口難言，只把口亂張，頭亂搖，眼內淚如線穿。要近一步，又無手擎，又無腳掙，只把頭一仰一曲攏來了些。尉遲恭說：「你心內疼痛，不必掙攏來，待我走近來便了。」敬德近一步，槍尖貼對馬三保當心。這馬三保痛得緊，正不能夠死，用力挺起心來，正刺當中。一位興唐大將，今日歸天去也。敬德連忙拿起槍尖，馬三保已合眼身故。尉遲恭吩咐家將抬到鳳凰城去。家將答應，自去料理抬回。那尉遲恭說：「我此番要不為老將軍報仇，枉為一殿之臣。」

wèi chí gōng bào tiào rú léi, zòng mǎ yáo qiāng lái dào fān yíng, hū shēng dà jiào: dāi, xiǎo fān kuài bào nǐ zhǔ ér fān gǒu nú zhī dào, shuō wǒ dà táng dà yuán shuài wèi chí jiāng jūn zài cǐ, jiào tā zǎo zǎo chū yíng shòu sǐ. xiǎo fān wén yán bào jìn zhàng nèi. gài xián mó wén shì dà táng yuán shuài wèi chí gōng, bù shèng huān xǐ, máng zuò mǎ duān qiāng chū dào yíng wài, jià zhù bīng rèn, hā hā dà xiào shuō: dāi, wèi chí mán zi, wǒ zhī dào nǐ yǒu lán tóu liù bì, yuán lái nǐ yě shì gè píng cháng mǎng fū. kàn nǐ nián jì lǎo mài, zěn yǔ mó jiā dòu zhàn yī èr hé? nǐ bù jiàn lù shàng cǐ rén me? bú yào zhào yàng ér sǐ, nà shí huǐ zhī wǎn yǐ. jìng dé tīng shuō, xīn zhōng yì fā huǒ mào, dà nù shuō: nǐ zhè gǒu nú yǒu duō dà běn shì, gǎn bǎ běn shuài biāo xià yī yuán dà jiāng duàn qù shǒu zú, chóu rú hǎi shēn. gù běn shuài qīn lái qín nǐ, huó jì wǒ bāng lǎo jiāng, yǐ xuě cǐ hèn. fàng mǎ guò lái, zhào běn shuài yī qiāng bà. máng jǐn yī jǐn wū yīng qiāng, zhí wàng gài xián mó miàn mén shàng tiāo jiāng jìn lái. gài xián mò hǎn shēng: bù hǎo! bǎ biān wàng qiāng gān zi shàng gá lāng yī jià, mǎ dōu tuì hòu shí shù bù, chōng fēng guò qù, quān dé zhuǎn mǎ lái. wèi chí gōng yī xīn yào bào chóu hèn, tǒng de yī qiāng, yòu wàng fān jiāng yān hóu cì jiāng guò qù. gài xián mó yòng jǐn píng shēng zhī lì, jià dé kāi qiāng, shǒu dōu zhèn má le, zhǐ de lēi mǎ biàn zǒu. jìng dé suí hòu zhuī gǎn, gài xián mó pǎo jìn yíng qù le. wèi chí gōng cái dào de yíng qián, yě shì hōng lóng yī xiǎng, lián rén dài mǎ fān xià xiàn kēng zhōng qù le. zhè lǐ náo gōu dā qǐ, bǎng qǐ zhàng fáng. hǔ dé wài biān jūn shì máng bào wǎng fèng huáng chéng. zhè qiě màn biǎo.
尉遲恭暴跳如雷，縱馬搖槍來到番營，呼聲大叫：「呔，小番快報你主兒番狗奴知道，說我大唐大元帥尉遲將軍在此，叫他早早出營受死。」小番聞言報進帳內。蓋賢謨聞是大唐元帥尉遲恭，不勝歡喜，忙坐馬端槍出到營外，架住兵刃，哈哈大笑說：「呔，尉遲蠻子，我只道你有蘭頭六臂，原來你也是個平常莽夫。看你年紀老邁，怎與魔家鬥戰一二合？你不見路上此人麼？不要照樣而死，那時悔之晚矣。」敬德聽說，心中益發火冒，大怒說：「你這狗奴有多大本事，敢把本帥標下一員大將斷去手足，仇如海深。故本帥親來擒你，活祭我邦老將，以雪此恨。放馬過來，照本帥一槍罷。」忙緊一緊烏纓槍，直望蓋賢謨面門上挑將進來。蓋賢漠喊聲：「不好！」把鞭望槍杆子上噶啷一架，馬都退後十數步，衝鋒過去，圈得轉馬來。尉遲恭一心要報仇恨，捅的一槍，又望番將咽喉刺將過去。蓋賢謨用盡平生之力，架得開槍，手都震麻了，只得勒馬便走。敬德隨後追趕，蓋賢謨跑進營去了。尉遲恭才到得營前，也是哄嚨一響，連人帶馬翻下陷坑中去了。這裡撓鈎搭起，綁起帳房。唬得外邊軍士忙報往鳳凰城。這且慢表。

dān jiǎng gài xián mó zhuō le dà táng yuán shuài, xīn zhōng dà xǐ: wǒ láng zhǔ xiàng yǒu zhǐ yì shuō: yǒu rén shēng qín dé nán cháo qín shū bǎo wèi chí gōng huó jiě jiàn dū hòu zhǐ fā luò, qí gōng fēi xiǎo. wǒ rú jīn bǎ tā jiě qù, qǐ bú shì wǒ zhī dà gōng yě! zhǔ yì yǐ dìng, shuō: lǎo mán zi, nǐ de zào huà, ruò bú shì wǒ láng zhǔ yào huó de, wǒ zǎo yǐ bǎ nǐ de shǒu zú yě duàn qù le. wèi chí gōng qì dé bù kāi kǒu. gài xián mó fēn fù qiú rù qiú chē, wǔ qiān rén mǎ hù zhù, sòng wǎng jiàn dū. réng chě qǐ yíng pán, lí le fèng huáng shān, jìng zǒu sān jiāng yuè hǔ chéng.
單講蓋賢謨捉了大唐元帥，心中大喜：「我狼主向有旨意說：『有人生擒得南朝秦叔寶、尉遲恭活解建都候旨發落，其功非小。』我如今把他解去，豈不是我之大功也！」主意已定，說：「老蠻子，你的造化，若不是我狼主要活的，我早已把你的手足也斷去了。」尉遲恭氣得不開口。蓋賢謨吩咐囚入囚車，五千人馬護住，送往建都。仍扯起營盤，離了鳳凰山，竟走三江越虎城。

zài shuō nà fèng huáng chéng nèi, tiān zǐ zhèng zài yōu chóu, sī xiǎng wáng xiōng cǐ qù, wèi zhī shèng bài rú hé. bù xiǎng yíng wài fēi bào jìn lái shuō: qǐ wàn suì yé, nà mǎ lǎo jiāng jūn bèi fān bīng gē qù shǒu zú, piē zài dà lù, fù tòng bù guò, zhèng pèng zhe yuán shuài de qiāng jiān ér sǐ. yīn cǐ bǎ shī hái tái zài mén wài, qǐng zhǐ dìng duó. tiān zǐ wén yán, xià dé hún fēi tiān wài, pò sàn jiǔ xiāo, lóng mù zhōng fēn fēn xià lèi. duàn yīn liú sān wèi lǎo jiāng jūn hún shēn lěng hàn zhí lín, gǎn chū yù yíng, yī jiàn mǎ sān bǎo rú cǐ ér sǐ, bù jué fàng shēng dà kū, zǒu jìn yù yíng, kū zòu tiān zǐ, yāo qiú yīn fēng. tiān zǐ jiàng zhǐ, jí yīn fēng mái zàng fèng huáng shān jiǎo xià. duàn yīn liú sān lǎo jiāng lǐng zhǐ, dài tóng jūn shì qīn wǎng fèng huáng shān mái zàng. hū rán tàn zǐ yòu bào tiān zǐ shuō: qǐ shàng wàn suì yé, yuán shuài wèi mǎ lǎo jiāng jūn bào chóu, zhuī shā fān jiāng, yě rù xiàn kēng, bèi tā bǎng rù yíng zhōng, wèi zhī shēng sǐ, gù tè fēi bào. tiān zǐ wén cǐ bào, xià dé dāi le yī gè shí chén, fāng cái jiào dào: xú xiān shēng, wèi jīn zhī jì zěn me chù? mào gōng shuō: bì xià lóng xīn tāo ān. mǎ jiāng jūn cǎn sǐ, nǎi shì dà shù, bù néng wǎn huí. wèi chí gōng yáng shòu wèi jué, zì yǒu jiù xīng, shǎo bu dé tài píng wú shì huí lái.
再說那鳳凰城內，天子正在憂愁，思想王兄此去，未知勝敗如何。不想營外飛報進來說：「啟萬歲爺，那馬老將軍被番兵割去手足，撇在大路，負痛不過，正碰着元帥的槍尖而死。因此把屍骸抬在門外，請旨定奪。」天子聞言，嚇得魂飛天外，魄散九霄，龍目中紛紛下淚。段、殷、劉三位老將軍渾身冷汗直淋，趕出御營，一見馬三保如此而死，不覺放聲大哭，走進御營，哭奏天子，要求蔭封。天子降旨，即蔭封埋葬鳳凰山腳下。段、殷、劉三老將領旨，帶同軍士親往鳳凰山埋葬。忽然探子又報天子說：「啟上萬歲爺，元帥為馬老將軍報仇，追殺番將，也入陷坑，被他綁入營中，未知生死，故特飛報。」天子聞此報，嚇得呆了一個時辰，方才叫道：「徐先生，為今之計怎麼處？」茂功說：「陛下龍心韜安。馬將軍慘死，乃是大數，不能挽回。尉遲恭陽壽未絕，自有救星，少不得太平無事回來。」

bù biǎo jūn chén yì lùn zhī huà, zài shuō nà hàn mǎ chéng xiān fēng zhāng shì guì. tā fèng zhǐ tíng bīng zài chéng yǎng mǎ, wèi yǒu zhǐ yì, bù gǎn gōng dǎ qián guān, suǒ yǐ kōng xián wú shì, rì rì tóng le sì zǐ yī xù, zài chéng wài bǎi xià wéi chǎng dǎ liè. zhè jiǔ gè huǒ tóu jūn, měi rì jūn zài bié chù dǎ liè. bù xiǎng nà yì tiān zhāng shì guì yòng le zǎo shàn, dǎ wéi qù le. qián yíng huǒ tóu jūn zhèng zài nà lǐ chī fàn, rén guì dào: zhòng wèi xiōng dì, rì yǐ zhèng zhōng le, wǒ men kuài qù dǎ liè yào jǐn. zhōu qīng dào: xuē dà gē, wǒ men yǔ tā qù zěn me? dǎ dé yě shòu lái, yòu méi wǒ men fēn. zuó rì xīn xīn kǔ kǔ dǎ liǎng zhī dǐng féi zhuàng mí lù, dōu bèi dà yé yào le qù. rén guì dào: xián dì, nǐ zhēn zhèng xiǎo rén zhī jiàn. liǎng zhī lù yǒu shén me xī hǎn? jīn rì wén dé xiān fēng dà lǎo yé, tóng zhòng wèi xiǎo jiāng jūn xiàng běi shān jiǎo xià qù le. wǒ men wǎng nán shān jiǎo xià, tā men jiù zhuàng bù jiàn le. zhōu qīng dào: gē ge shuō dé yǒu lǐ.
不表君臣議論之話，再說那汗馬城先鋒張士貴。他奉旨停兵在城養馬，未有旨意，不敢攻打前關，所以空閒無事，日日同了四子一婿，在城外擺下圍場打獵。這九個火頭軍，每日均在別處打獵。不想那一天張士貴用了早膳，打圍去了。前營火頭軍正在那裡吃飯，仁貴道：「眾位兄弟，日已正中了，我們快去打獵要緊。」周青道：「薛大哥，我們與他去怎麼？打得野獸來，又沒我們分。昨日辛辛苦苦打兩隻頂肥壯麋鹿，都被大爺要了去。」仁貴道：「賢弟，你真正小人之見。兩隻鹿有什麼希罕？今日聞得先鋒大老爺，同眾位小將軍向北山腳下去了。我們往南山腳下，他們就撞不見了。」周青道：「哥哥說得有理。」

jiǔ rén chī wán le fàn, gè qǔ le gōng jiàn bīng qì, shàng mǎ chū le hàn mǎ chéng, xiàng nán shān xià qù sì shí lǐ, bǎi xià wéi chǎng, gè chù zhuī gǎn zhāng lù yě shòu, dǎ liè yóu wán. rì yǐ zhèng wǔ guò le, zhǐ jiàn yuǎn yuǎn yī duì rén mǎ, duō shì dà hóng wú gōng qí. rén guì shuō: xiōng dì men, nǐ kàn nà biān yòng dà hóng wú gōng qí rén mǎ, yí dìng shì dōng liáo bīng jiāng, bì yǒu bǎo wù zài nèi, suǒ yǐ yǒu bīng dīng hù sòng, jiě shàng jiàn dū qù de. dài wǒ shàng qián duó le lái, huò yǒu jīn yín bǎo wù, dà jiā fēn fēn, yǒu hé bù kě? zhōu qīng wén yán, dà xǐ shuō: kuài shǎng qù. rén guì jiù zòng mǎ jiāng jǐ chōng shàng qián qù, dà hē yī shēng: dāi, fān gǒu nú! ǎn huǒ tóu jiāng jūn zài cǐ, kuài kuài liú xià míng lái. gài xián mó tīng dé, shuō dào: jūn shì nǐ děng xū yào xiǎo xīn bǎo zhù. jí zòng mǎ tí biān, hū yī shēng jìn qián dà hè dào: dāi, wǒ bǎ nǐ zhè xuē mán zi yī biān dǎ sǐ cái hǎo. qián rì zài fèng huáng chéng bù céng qǔ nǐ zhī mìng, jīn rì què lái sòng sǐ me! zhè rén guì xiǎng: duó cái bǎo yào jǐn. yě bù dá huà, hē shēng: zhào jǐ bà! chuò dì yī jǐ, zhí wàng gài xián mó miàn mén shàng cì lái. gài xián mó jiù bǎ hùn tiě biān gá lāng yī shēng xiǎng, xiāo wǎng yī biān, mǎ dǎ jiāo fēng guò qù, quān dé zhuǎn mǎ lái. zhè rén guì shǒu kuài, hē shēng: qù bà! chuò zhè yī jǐ, cì jiāng jìn lái. xián mó hǎn shēng: ā yā. dàn yǐ lái bù jí le, tiē zhèng qián xīn tòu hòu bèi, yīn yáng shǒu yī fān, hōng lóng wǎng nà yī shǒu qù le. xuē lǐ gǎn shàng qián lái, zhè bān fān bīng dōu sàn wǎng sì chù qù le. zhǐ liú dé yī liàng qiú chē, kàn tā tàn qǐ tóu lái, shì gè hēi liǎn hú xū de rén. rén guì rèn dé jiù shì wèi chí yuán shuài, dào xià dé miàn pí shī sè, pāi mǎ biàn zǒu. wèi chí jìng dé jiàn zhè chuān bái páo xiǎo jiāng, hǎo sì yīng mèng xián rén, dà jiào: xiǎo jiāng kuài lái jiù wǒ běn shuài. jìng dé jiào dé gāo xìng, nà biān yuè pǎo dé kuài le. jìng dé xīn xià yī xiǎng: rú jīn bù hǎo le, tā shā le fān jiāng, jiù le mǒu, dào pǎo qù le. rú jīn bù shàng bù xià, diū wǒ zài qiú chē nèi, tǎng fān bīng zài lái, bèi tā pián pián dāng dāng gē le tóu, biàn zěn me chù? cǐ huà bù biǎo.
九人吃完了飯，各取了弓箭兵器，上馬出了汗馬城，向南山下去四十里，擺下圍場，各處追趕獐鹿野獸，打獵遊玩。日已正午過了，只見遠遠一隊人馬，多是大紅蜈蚣旗。仁貴說：「兄弟們，你看那邊用大紅蜈蚣旗人馬，一定是東遼兵將，必有寶物在內，所以有兵丁護送，解上建都去的。待我上前奪了來，或有金銀寶物，大家分分，有何不可？」周青聞言，大喜說：「快上去。」仁貴就縱馬將戟衝上前去，大喝一聲：「呔，番狗奴！俺火頭將軍在此，快快留下名來。」蓋賢謨聽得，說道：「軍士你等須要小心保住。」即縱馬提鞭，呼一聲進前大喝道：「呔，我把你這薛蠻子一鞭打死才好。前日在鳳凰城不曾取你之命，今日卻來送死麼！」這仁貴想：「奪財寶要緊。」也不答話，喝聲：「照戟罷！」綽地一戟，直望蓋賢謨面門上刺來。蓋賢謨就把混鐵鞭噶啷一聲響，梟往一邊，馬打交鋒過去，圈得轉馬來。這仁貴手快，喝聲：「去罷！」綽這一戟，刺將進來。賢謨喊聲：「啊呀。」但已來不及了，貼正前心透後背，陰陽手一番，哄嚨往那一首去了。薛禮趕上前來，這班番兵都散往四處去了。只留得一輛囚車，看他探起頭來，是個黑臉鬍鬚的人。仁貴認得就是尉遲元帥，倒嚇得麵皮失色，拍馬便走。尉遲敬德見這穿白袍小將，好似應夢賢人，大叫：「小將快來救我本帥。」敬德叫得高興，那邊越跑得快了。敬德心下一想：「如今不好了，他殺了番將，救了某，倒跑去了。如今不上不下，丟我在囚車內，倘番兵再來，被他便便噹噹割了頭，便怎麼處？」此話不表。

qiě jiǎng rén guì jí jí máng máng pǎo guò qù le, bā dì xiōng yī jiàn, lián jiào: dà gē! zǒng bù huí tóu, zhǐ de dà jiā suí hòu gǎn shàng. què zhèng yù zhāng shì guì fù zǐ dǎ cóng dōng shǒu dōu zhuǎn lái, jiàn le rén guì, máng wèn dào: xuē lǐ, nǐ jīn rì dǎ le duō shǎo fēi qín zǒu shòu? rén guì bǎ mǎ kòu dìng, miàn sè zhàn lì. zhāng huán dào chī yī jīng, máng wèn dào: nǐ wèi shén me zhè yàng jīng huáng? rén guì chuǎn qì dìng le, jiào shēng: dà lǎo yé, xiǎo rén zhēn zhèng gāi sǐ. fāng cái zhèng zài nà biān dǎ liè, bù liào què yù yī duì fān bīng qián lái. wǒ zhī dào shì jiě shén me bǎo wù wǎng jiàn dū qù de, gù cǐ fēi mǎ shàng qián, xiǎng duó lái xiàn yǔ dà lǎo yé. shuí zhī bìng fēi shì shén me bǎo wù, nǎi shì wèi chí gōng yuán shuài, bù zhī jǐ shí bèi qín, qiú zài qiú chē lǐ miàn, jiě wǎng jiàn dū qù de. suǒ yǐ xiǎo rén shā le fān jiāng, sàn le fān bīng, fēi mǎ jiù pǎo. wàng dà lǎo yé jiù jiù. zhāng huán shuō: yuán lái yǒu zhè děng shì! tā kě wèn nǐ míng zì? rén guì shuō: xiǎo rén pāi mǎ fēi lái, méi yǒu zhè gè dǎn liàng yǔ tā pān huà. tā jiào wǒ fàng chū qiú chē, xiǎo rén yǒu zhǔ yì, bù qù tīng tā, jìng pǎo le lái. zhāng huán dào: hái hǎo, nǐ de mìng zhǎng, yǐ hòu zài bù kě dào chū rén guì èr zì, suàn wèi shàng zhe. nǐ kuài xiē tóng dì xiōng men jìn chéng duǒ bì qián yíng nèi, dài wǒ dà lǎo yé qù fàng tā, sòng huí fèng huáng chéng jiù shì le. rén guì dào: duō xiè dà lǎo yé. bù biǎo rén guì tóng zhòng dì xiōng huí yíng.
且講仁貴急急忙忙跑過去了，八弟兄一見，連叫：「大哥！」總不回頭，只得大家隨後趕上。卻正遇張士貴父子打從東首兜轉來，見了仁貴，忙問道：「薛禮，你今日打了多少飛禽走獸？」仁貴把馬扣定，面色戰慄。張環倒吃一驚，忙問道：「你為什麼這樣驚惶？」仁貴喘氣定了，叫聲：「大老爺，小人真正該死。方才正在那邊打獵，不料卻遇一隊番兵前來。我只道是解什麼寶物往建都去的，故此飛馬上前，想奪來獻與大老爺。誰知並非是什麼寶物，乃是尉遲恭元帥，不知幾時被擒，囚在囚車裡面，解往建都去的。所以小人殺了番將，散了番兵，飛馬就跑。望大老爺救救。」張環說：「原來有這等事！他可問你名字？」仁貴說：「小人拍馬飛來，沒有這個膽量與他攀話。他叫我放出囚車，小人有主意，不去聽他，竟跑了來。」張環道：「還好，你的命長，以後再不可道出仁貴二字，算為上着。你快些同弟兄們進城躲避前營內，待我大老爺去放他，送回鳳凰城就是了。」仁貴道：「多謝大老爺。」不表仁貴同眾弟兄回營。

zài jiǎng zhāng huán mǎn xīn huān xǐ, tóng le sì zǐ yī xù, jìng wǎng nán shān jiǎo xià ér lái. guǒ jiàn yī liàng qiú chē, zhāng huán lián máng xià mǎ, shàng qián shuō dào: yuán shuài, mò jiāng men duō duō yǒu zuì le. lián máng dǎ kāi qiú chē, fàng chū wèi chí gōng. jìng dé biàn wèn: fāng cái jiù wǒ zhè chuān bái xiǎo jiāng shì shén me rén? zhāng huán shuō: zhè jiù shì xiǎo xù hé zōng xiàn. zōng xiàn máng shàng qián shuō: shì xiǎo jiāng. jìng dé dào: hùn zhàng! fāng cái jiàn de nà yī gè rén, míng míng bú shì zhè gè mó yàng, zěn me shuō jiù shì nǐ? nán dào běn shuài bù shēng yǎn zhū de me? wǒ qiě wèn nǐ, jì rán shì nǐ, wèi shén me fāng cái fēi pǎo ér zǒu? zhāng huán shuō: xiǎo xù hé zōng xiàn dào dǐ nián qīng, bù bǐ lǎo yuán shuài jiǔ lì shā chǎng. tā ǒu yù yī duì fān bīng, dào yǒu shén me jīn zhū cái bǎo, gù yī shí gāo xìng shā sàn fān bīng. kàn jiàn yuán shuài zài qiú chē nèi, bù gǎn qīng yì dú fàng, suǒ yǐ fēi pǎo lái tóng mò jiāng fù zǐ yī qí lái fàng. jìng dé dào: wú yǐng zhī yán yóu nǐ jiǎng, shǎo bu dé hòu yǒu zhuó luò, huǐ zhī wú jí. qù bà. zhāng huán dào: qǐng yuán shuài dào hàn mǎ chéng zhōng yǐn shuǐ jiǔ yī bēi, dài mò jiāng sòng wǎng fèng huáng chéng qù. jìng dé dào: zhè yě bù xiāo, yǒu mǎ kuài qù qiān lái. zhāng huán dá yīng, fēn fù qiān guò gāo tóu bái mǎ. wèi chí gōng kuà shàng diāo ān, bù bié ér xíng, jìng wǎng fèng huáng chéng qù le.
再講張環滿心歡喜，同了四子一婿，竟往南山腳下而來。果見一輛囚車，張環連忙下馬，上前說道：「元帥，末將們多多有罪了。」連忙打開囚車，放出尉遲恭。敬德便問：「方才救我這穿白小將是什麼人？」張環說：「這就是小婿何宗憲。」宗憲忙上前說：「是小將。」敬德道：「混帳！方才見的那一個人，明明不是這個模樣，怎麼說就是你？難道本帥不生眼珠的麼？我且問你，既然是你，為什麼方才飛跑而走？」張環說：「小婿何宗憲到底年輕，不比老元帥久歷沙場。他偶遇一隊番兵，道有什麼金珠財寶，故一時高興殺散番兵。看見元帥在囚車內，不敢輕易獨放，所以飛跑來同末將父子一齊來放。」敬德道：「無影之言由你講，少不得後有着落，悔之無及。去罷。」張環道：「請元帥到汗馬城中飲水酒一杯，待末將送往鳳凰城去。」敬德道：「這也不消，有馬快去牽來。」張環答應，吩咐牽過高頭白馬。尉遲恭跨上雕鞍，不別而行，徑往鳳凰城去了。

táng wáng zhèng zài xiāng wàng wèi chí gōng, hū jūn shì bào shuō: yuán shuài huí yíng le. tiān zǐ wén yán dà xǐ. jìng dé zǒu jìn yù yíng cháo cān guò le, tiān zǐ dào: wáng xiōng, nǐ bèi fān jiāng qín qù, yóu rú fēn pōu zhèn xīn. nán dé jīn zǎo huí yíng, wèi zhī zěn yàng tuō lí? wèi chí gōng dào: bì xià zài shàng, chén bèi tā qín qù, qiú zài qiú chē, huó jiě jiàn dū. xíng zhì hàn mǎ chéng sān chā lù kǒu, yù yī bái páo xiǎo jiāng shā tuì fān bīng, jiàn le chén fēi pǎo ér qù. tíng yī huí, zhāng huán fù zǐ tóng xù hé zōng xiàn qián lái fàng wǒ. chén jiù wèn tā cǐ shì, tā shuō jiù shì zōng xiàn. suī tuō lí zāi nán, fǎn rě chén mǎn dù yí xīn, xiǎng lái nà bái páo xiǎo jiāng yí dìng shì yīng mèng xián chén. tiān zǐ wén yán biàn shuō: xú xiān shēng, zhè zhuāng shì qíng bì rán nǐ xīn zhōng míng bái. jiù wáng xiōng zhě, shì hé zōng xiàn, hái shì xuē rén guì? mào gōng xiào dào: nǎ lǐ yǒu shén me xuē rén guì? yuán shì hé zōng xiàn, yuán shuài bù bì xīn yí. wèi chí gōng shuō: zhè zhuāng zhēn jiǎ qiě diū zài yī biān. nà fèng huáng shān rú jīn méi rén bǎo shǒu, wàng bì xià míng rì jiù qù yóu wán yī fān, hǎo jìn bīng gōng dǎ qián guān. tiān zǐ yuē: rán. jí jiàng zhǐ: zhòng chén bīng shì gè yào xiǎo xīn. cǐ yè wú yán.
唐王正在相望尉遲恭，忽軍士報說：「元帥回營了。」天子聞言大喜。敬德走進御營朝參過了，天子道：「王兄，你被番將擒去，猶如分剖朕心。難得今早回營，未知怎樣脫離？」尉遲恭道：「陛下在上，臣被他擒去，囚在囚車，活解建都。行至汗馬城三叉路口，遇一白袍小將殺退番兵，見了臣飛跑而去。停一回，張環父子同婿何宗憲前來放我。臣就問他此事，他說就是宗憲。雖脫離災難，反惹臣滿肚疑心，想來那白袍小將一定是應夢賢臣」。天子聞言便說：「徐先生，這樁事情必然你心中明白。救王兄者，是何宗憲，還是薛仁貴？」茂功笑道：「哪裡有什麼薛仁貴？原是何宗憲，元帥不必心疑。」尉遲恭說：「這樁真假且丟在一邊。那鳳凰山如今沒人保守，望陛下明日就去遊玩一番，好進兵攻打前關。」天子曰：「然。」即降旨：眾臣兵士各要小心。此夜無言。

yí dào lái rì, zhòng sān jūn jǐn pī guà zài chéng wài hòu jià, xià miàn sān shí liù jiā dōu zǒng bīng guān shàng mǎ duān bīng, yī bān lǎo jiāng bǎo dìng lóng jià, chū le fèng huáng chéng, jìng wǎng fèng huáng shān. sì xià yī kàn, guǒ rán hǎo yī pài jǐng zhì. dàn jiàn:
一到來日，眾三軍盡披掛在城外候駕，下面三十六家都總兵官上馬端兵，一班老將保定龍駕，出了鳳凰城，徑往鳳凰山。四下一看，果然好一派景致。但見：

hóng hóng lǜ lǜ sì shí huā, bái bái qīng qīng zhèng chuí huá. bǎi niǎo fēi míng shēng yǔ qiǎo, mǎn shān sōng bǎi cuì yīn zhē. yǒu shí jiàn shuǐ wén lóng shào, bù duàn gāo gāng jiàn hǔ pǎo. líng lóng guài shí tiān shēng jiù, zú suàn shān lín jǐng zhì shē.
紅紅綠綠四時花，白白青青正垂華。百鳥飛鳴聲語巧，滿山松柏翠蔭遮。有時澗水聞龍哨，不斷高岡見虎跑。玲瓏怪石天生就，足算山林景致奢。

nà tiān zǐ xīn xià àn xiǎng: dì tú shàng zhǐ zài dé fèng huáng shān shàng yǒu fèng huáng kē fèng huáng dàn. rú jīn dào le cǐ shān, dì jiè guǎng kuò, zhī dào zhè fèng huáng kē zài nǎ yī gè suǒ zài? jí jiàng zhǐ yī dào: shuí rén xún dé fèng huáng kē, qí gōng fēi xiǎo. zhǐ yì yī xià, zhè bān lǎo jiāng bǎo jià zài cǐ, nà èr shí sì jiā zǒng bīng guān lǐng le zhǐ yì, fēn tóu gè zì qù xún.
那天子心下暗想：「地圖上只載得鳳凰山上有鳳凰窠、鳳凰蛋。如今到了此山，地界廣闊，知道這鳳凰窠在哪一個所在？」即降旨一道：「誰人尋得鳳凰窠，其功非小。」旨意一下，這班老將保駕在此，那二十四家總兵官領了旨意，分頭各自去尋。

zài biǎo qí guó yuǎn tóng zhe yóu jùn dá xún dào dōng shǒu, hū jiàn xú mào gōng lì zài nà yī biān, biàn kāi yán shuō dào: xú èr gē, nǐ zài zhè lǐ me? mào gōng dào: èr wèi xiōng dì, nǐ men kě yǒu xún chù me? guó yuǎn shuō: nǎ lǐ jiàn yǒu shén me fèng huáng kē, fèng huáng dàn? mào gōng dào: xiōng dì, nǐ qǐ bù zhī fèng huáng qī yú wú tóng? xiàn zài qián miàn, nǐ hái yào dào nǎ lǐ qù xún? guó yuǎn dào: rú cǐ, zhè biān zhè jǐ zhū wú tóng shù xià jiù yǒu fèng huáng kē fèng huáng dàn me? mào gōng dào: nǐ qù xún xún kàn, biàn zhī fēn xiǎo le. nà qí guó yuǎn yī le mào gōng zhī yán, lián máng xún dào nà wú tóng shù xià. zhǐ jiàn yī zuò xiǎo xiǎo shí tái shàng, yǒu yī kuài bēi pái, hǎo sì wū jīn yì bān, chì hēi fàn chū liàng guāng, yóu rú jìng zi, rén duō zhào de jiàn de. yuē yǒu yī rén yī shǒu gāo, wǔ chǐ kāi kuò. dì xià yǒu yī kuài wǔ sè shí luǎn, zhǎng bù mǎn chǐ, wǎn dà cū xì, liǎng tóu jiān, dāng zhōng dà, hǎo sì gǎn lǎn yì bān. tuī yī tuī, gǔn lái gǔn qù. shí tái dǐ xià yī gè xué dòng, xīn xiǎng yí dìng shì fèng huáng kē le. biàn shuō: yóu dà gē, rú jīn fèng huáng kē yǐ xún zhe, kuài bào wàn suì zhī dào. zhè gè shí luǎn dǎo hǎo, dài wǒ ná zhe wán shuǎ. tā shuāng shǒu lái pěng, hǎo bǐ shēng gēn yì bān, dòng yě bù dòng. nà guó yuǎn qiān jīn shí yě ná de qǐ lái, zhè xiē xiǎo dōng xī yǒu duō shǎo jīn shù! ná tā bù qǐ? liǎng gè yòng lì lái ná, zǒng ná bù dòng, tuī qù yuán què fú sōng yì bān, tuī lái tuī qù, dān shì ná bù dòng. dà jiā zì bù xìn, hǎo shēng yí huò. mào gōng zǒu guò lái, jiàn le xiào dào: liǎng gè pǐ fū, qǐ bù xiǎo cǐ shì fèng huáng shān shàng de shèng jī! ruò rán ná dé dòng, zǎo bèi bié rén ná qù le, nǎ lǐ hái děng de dào nǐ men liǎng gè lái? èr rén tīng shuō, yě xiào dào: shì bù chà. huí shēn jiù zǒu lái bào yǔ tiān zǐ. tiān zǐ dà xǐ, tóng yuán shuài duàn yīn liú sì yuán lǎo jiāng lái dào wú tóng shù xià, kuà shàng xiǎo xiǎo shí tái. tiān zǐ guān kàn, jiàn wū jīn shí bēi shèn shì guāng liàng, zhào de chū jūn chén rén yǐng. tiān zǐ shuō: xú xiān shēng, cǐ shì hé bēi? mào gōng shuō: cǐ fēi bēi yě, jiù jiào fèng huáng shí le. tiān zǐ shuō: jì rán fèng huáng shí zài cǐ, fèng huáng wèi hé bù jiàn ne? fèng huáng dàn yě méi yǒu jiàn lái. mào gōng shuō: dāng zhēn fèng huáng shēng shén me dàn de? zhǐ bù guò xiàng zhè xiē. shèng jī dǐ xià zhè kuài shí luǎn, jiù shì fèng huáng dàn le. táng wáng shuō: xiān shēng zhī yán shuō dé yǒu lǐ. rú jīn dàn bù zhī fèng huáng kě zài kē zhōng bù zài kē zhōng? ruò rán jiàn dé fèng huáng, zhèn wàn xìng yě. mào gōng dào: fèng huáng qǐ shì qīng yì jiàn de? dàn bì xià nǎi tiān zǐ zhì zūn, jiù jiàn hé fáng? zhǐ kǒng chén děng zhū rén jiàn le, jiù shì tiān jiàng zāi yāng, zhǐ kǒng jiàn bù dé. qí guó yuǎn dào: wǒ men bù xìn! nǎ yǒu kàn bù dé de dào lǐ? piān yào kàn kàn zhè fèng huáng. tā jiù qǔ le yī gēn zhú shāo, lái dào fèng huáng kē biān, tòu rù lǐ miàn, luàn tǒng qǐ lái.
再表齊國遠同着尤俊達尋到東首，忽見徐茂功立在那一邊，便開言說道：「徐二哥，你在這裡麼？」茂功道：「二位兄弟，你們可有尋處麼？」國遠說：「哪裡見有什麼鳳凰窠，鳳凰蛋？」茂功道：「兄弟，你豈不知鳳凰棲於梧桐？現在前面，你還要到哪裡去尋？」國遠道：「如此，這邊這幾株梧桐樹下就有鳳凰窠、鳳凰蛋麼？」茂功道：「你去尋尋看，便知分曉了。」那齊國遠依了茂功之言，連忙尋到那梧桐樹下。只見一座小小石台上，有一塊碑牌，好似烏金一般，赤黑泛出亮光，猶如鏡子，人多照得見的。約有一人一手高，五尺開闊。地下有一塊五色石卵，長不滿尺，碗大粗細，兩頭尖，當中大，好似橄欖一般。推一推，滾來滾去。石台底下一個穴洞，心想一定是鳳凰窠了。便說：「尤大哥，如今鳳凰窠已尋着，快報萬歲知道。這個石卵倒好，待我拿着玩耍。」他雙手來捧，好比生根一般，動也不動。那國遠千斤石也拿得起來，這些小東西有多少斤數！拿他不起？兩個用力來拿，總拿不動，推去原卻浮鬆一般，推來推去，單是拿不動。大家自不信，好生疑惑。茂功走過來，見了笑道：「兩個匹夫，豈不曉此是鳳凰山上的聖跡！若然拿得動，早被別人拿去了，哪裡還等得到你們兩個來？」二人聽說，也笑道：「是不差。」回身就走來報與天子。天子大喜，同元帥、段、殷、劉四員老將來到梧桐樹下，跨上小小石台。天子觀看，見烏金石碑甚是光亮，照得出君臣人影。天子說：「徐先生，此是何碑？」茂功說：「此非碑也，就叫鳳凰石了。」天子說：「既然鳳凰石在此，鳳凰為何不見呢？鳳凰蛋也沒有見來。」茂功說：「當真鳳凰生什麼蛋的？止不過象這些。聖跡底下這塊石卵，就是鳳凰蛋了。」唐王說：「先生之言說得有理。如今但不知鳳凰可在窠中不在窠中？若然見得鳳凰，朕萬幸也。」茂功道：「鳳凰豈是輕易見的？但陛下乃天子至尊，就見何妨？只恐臣等諸人見了，就是天降災殃，只恐見不得。」齊國遠道：「我們不信！哪有看不得的道理？偏要看看這鳳凰。」他就取了一根竹梢，來到鳳凰窠邊，透入裡面，亂捅起來。

zhǐ tīng jiàn lǐ miàn bǎi niǎo zào shēng, fēi chū shù shí zhī má què, wàng dōng shǒu fēi qù le. yòu jiàn fēi chū sì zhī kǒng què, rán hòu lái le yī duì xiān hè. bù xiāo bàn kè, guǒ jiàn yī zhī fèng huáng mǎn shēn huá lì, wǔ cǎi jù quán, sān gēn wěi máo zhǎng yǒu èr chǐ, fēi lái xiē zài fèng huáng shí shàng, duì tiān zǐ bǎ tóu diǎn le sān diǎn. mào gōng dào: bì xià, fèng huáng zài nà lǐ cháo cān le. tiān zǐ mǎn xīn huān xǐ shuō: cì qīng píng shēn. dàn jiàn zhè fèng huáng zhǎn kāi liǎng chì, wàng dōng shǒu fēi qù le. cháo tíng shuō: xiān shēng, fāng cái zhè fèng huáng, hòu fēn sān wěi shì xióng de, yí dìng hái yǒu cí de zài nèi, bù jiàn fēi chū lái. guó yuǎn shuō: jì yǒu cí de, dài chén zài tǒng chū lái. yòu bǎ zhú shāo wàng kē nèi luàn jiǎo, zhǐ tīng lǐ biān hǎo sì kāi máo zhú yì bān de xiǎng, guó yuǎn lián máng ná chū zhú shāo, jiàn fēi chū yī zhī guài dōng xī lái le, rén tóu niǎo shēn, mǎn chì huā bān, xiàng rú jīn zhuó wēng gōng yī yàng, dēng zài fèng huáng shí shàng, duì tiān zǐ kū le sān shēng. dà jiā jiàn le, bù shí cǐ niǎo, dú yǒu mào gōng xià dé miàn rú tǔ sè, dà mà guó yuǎn shuō: fèng huáng yǐ qù, hé bì yòu bǎ zhú shāo tǒng chū zhè zhī guài niǎo lái? bì xià, bù hǎo le, huò nán lín tóu, zāi yāng fēi xiǎo, kuài xiē zǒu bà. xià dé tiān zǐ hún shēn lěng hàn, shuō: xiān shēng, huò zài nǎ lǐ? mào gōng dào: bì xià, hái bù zhī cǐ niǎo míng wèi kū lí niǎo, guó jiā wú shì, zài bù chū shì guó jiā diān dào, cǐ niǎo jiù fēi chū. dāng chū hàn liú xiù zài wèi, yǒu cǐ guài niǎo xiē zài jīn luán diàn wū shàng, zhǐ jiào dé sān shēng, wáng mǎng xīn huái è yì bèi pàn cháo zhǔ, bǎ jiāng shān qì dé qī diān bā dào. zhèng shì:
只聽見裡面百鳥噪聲，飛出數十隻麻雀，望東首飛去了。又見飛出四隻孔雀，然後來了一對仙鶴。不消半刻，果見一隻鳳凰滿身華麗，五彩俱全，三根尾毛長有二尺，飛來歇在鳳凰石上，對天子把頭點了三點。茂功道：「陛下，鳳凰在那裡朝參了。」天子滿心歡喜說：「賜卿平身。」但見這鳳凰展開兩翅，望東首飛去了。朝廷說：「先生，方才這鳳凰，後分三尾是雄的，一定還有雌的在內，不見飛出來。」國遠說：「既有雌的，待臣再捅出來。」又把竹梢望窠內亂攪，只聽裡邊好似開毛竹一般的響，國遠連忙拿出竹梢，見飛出一隻怪東西來了，人頭鳥身，滿翅花斑，象如今啄翁公一樣，登在鳳凰石上，對天子哭了三聲。大家見了，不識此鳥，獨有茂功嚇得面如土色，大罵國遠說：「鳳凰已去，何必又把竹梢捅出這隻怪鳥來？陛下，不好了，禍難臨頭，災殃非小，快些走罷。」嚇得天子渾身冷汗，說：「先生，禍在哪裡？」茂功道：「陛下，還不知此鳥名為哭鸝鳥，國家無事，再不出世；國家顛倒，此鳥就飛出。當初漢劉秀在位，有此怪鳥歇在金鑾殿屋上，只叫得三聲，王莽心懷惡意背叛朝主，把江山棄得七顛八倒。」正是：

jiù jiāng fēi jiàn jìn guài niǎo, shuí zhī xián jiàn yuǎn fēi téng.
就將飛劍靳怪鳥，誰知銜劍遠飛騰。

bù zhī tiān zǐ jiàn le guài niǎo rú hé, qiě kàn xià huí fēn jiě.
不知天子見了怪鳥如何，且看下回分解。