qǐ zhāo yáng dà yuān xiàn zhēng yuè, jǐn è féng kùn dūn shí èr yuè, fán èr nián.
起昭陽大淵獻正月,盡閼逢困敦十二月,凡二年。
gāo zōng shòu mìng zhòng xìng quán gōng zhì dé shèng shén wǔ wén zhāo rén xiàn xiào huáng dì shào xìng shí sān nián jīn huáng tǒng sān nián
○高宗受命中興全功至德聖神武文昭仁憲孝皇帝紹興十三年(金皇統三年)
chūn, zhēng yuè, jǐ chǒu shuò, dì bù shòu cháo, yì cí níng diàn hè huáng tài hòu. tài shī qín guì lǜ bǎi guān yì wén dé diàn bài biǎo chēng hè, yáo bài yuān shèng huáng dì yú xíng gōng běi mén.
春,正月,己丑朔,帝不受朝,詣慈寧殿賀皇太后。太師秦檜率百官詣文德殿拜表稱賀,遙拜淵聖皇帝於行宮北門。
jīn zhǔ yǐ tài zǐ sàng, bù yù zhèng diàn, qún chén yì biàn diàn chēng hè.
金主以太子喪,不御正殿,群臣詣便殿稱賀。
guǐ sì, tài fù lǐ quán guān shǐ tán guó gōng hán shì zhōng, qǐng yǐ qí sī chǎn jí shàng suǒ cì tián, tǒng jì cóng lái wèi shū zhī shuì bìng guī zhī guān, cóng zhī.
癸巳,太傅、醴泉觀使、潭國公韓世忠,請以其私產及上所賜田,統計從來未輸之稅並歸之官,從之。
wù xū, dì shū shí, zhāi yú cháng yù diàn, qiǎn tài shī qín guì cè jiā huī zōng shì yuē tǐ shén hé dào jùn liè xùn gōng shèng wén rén dé xiàn cí xiǎn xiào huáng dì.
戊戌,帝蔬食,齋於常御殿,遣太師秦檜冊加徽宗諡曰體神合道駿烈遜功聖文仁德憲慈顯孝皇帝。
jǐ hài, dì qīn xiǎng tài miào. qín guì wèi dà lǐ shǐ, qiān shū shū mì yuàn shì chéng kè jùn wèi lǐ yí shǐ, pǔ ān jùn wáng yà xiàn, huáng shū guāng zhōu guān chá shǐ shì jiē wèi zhōng xiàn.
己亥,帝親饗太廟。秦檜為大禮使,簽書樞密院事程克俊為禮儀使,普安郡王亞獻,皇叔光州觀察使士街為終獻。
xīn chǒu, lì chūn jié, xué shì yuàn shǐ jìn tiě zǐ cí, bǎi guān cì chūn fān shèng. zì jiàn yán yǐ lái jiǔ fèi, zhì shì shǐ fù zhī.
辛丑,立春節,學士院始進帖子詞,百官賜春幡勝。自建炎以來久廢,至是始復之。
guǐ mǎo, zhào yǐ qián táng xiàn xī yuè fēi zhái wèi guó zi jiān tài xué. jiù tài xué qī shí qī zhāi, jīn wèi zhāi shí yǒu èr, yuē zhī shēn, fú yīng, shǒu yuē, xí shì, yǔn dǎo, cún xīn, chí zhì, yǎng zhèng, chéng yì, lǜ lǚ, xún lǐ, shí zhōng.
癸卯,詔以錢塘縣西嶽飛宅為國子監、太學。舊太學七十七齋,今為齋十有二,曰禔身,服膺,守約,習是,允蹈,存心,持志,養正,誠意,率履,循理,時中。
shí xià rén lì xué xiào yú guó zhōng, lì xiǎo xué yú jìn zhōng, qīn wèi xùn dǎo.
時夏人立學校於國中,立小學于禁中,親為訓導。
jǐ yǒu, diàn zhōng shì yù shǐ jiāng miǎo quán shàng shū lì bù shì láng.
己酉,殿中侍御史江邈權尚書吏部侍郎。
èr yuè, yǐ chǒu, gèng yǒng yòu líng yuē yǒng gù.
二月,乙丑,更永祐陵曰永固。
bǐng yín, yáng wǔ yì yùn gōng chén tài fù héng hǎi wǔ níng ān huà jūn jié dù shǐ lǐ quán guān shǐ tán guó gōng hán shì zhōng, jìn fēng xián ān jùn wáng.
丙寅,揚武翊運功臣、太傅、橫海、武寧、安化軍節度使、醴泉觀使、潭國公韓世忠,進封咸安郡王。
shí liú guāng shì shǐ hōng, jiù gōng dà chén wéi shì zhōng yǔ zhāng jùn zài. jùn xūn yù zài shì zhōng zuǒ, tè yǐ zhǔ hé yì wèi qín guì suǒ hòu, gù xiān dé wáng. zhì shì shì zhōng yuàn shū jī nián zū fù yú guān, nǎi yǒu cǐ mìng. shí dì yòu shù zhào shì zhōng děng jiān jiā shǔ yàn yú yuàn zhōng, cì míng mǎ bǎo jiàn děng shén wò.
時劉光世始薨,舊功大臣惟世忠與張俊在。俊勛譽在世忠左,特以主和議為秦檜所厚,故先得王。至是世忠願輸積年租賦於官,乃有此命。時帝又數召世忠等兼家屬宴於苑中,賜名馬、寶劍等甚渥。
jǐ sì, zhào: qīng hé jùn wáng zhāng jùn, xián ān jùn wáng hán shì zhōng, píng lè jùn wáng wéi yuān, bìng wǔ rì yī zhāo.
己巳,詔:「清河郡王張俊,咸安郡王韓世忠,平樂郡王韋淵,並五日一朝。」
gēng wǔ, zhào: zì lái nián wèi shǐ, lìng tài shǐ jú dì cì zhū lù jiān sī shǒu chén lì rì.
庚午,詔:「自來年為始,令太史局遞賜諸路監司、守臣曆日。」
jǐ mǎo, guó zi sī yè gāo kàng yán: tài xué zhě, jiào huà zhī běn, ér zuì suǒ dāng xiān zhě, jīng shù shì yě. zì hàn yǐ lái, duō zhì bó shì, hòu shì suǒ wèi shī fù lùn cè, jiē jīng shù zhī yú ěr. tài xué jiù fǎ, měi xún yǒu kè, yuè yī zhōu zhī, měi yuè yǒu shì, jì yī zhōu zhī, yì jiē yǐ jīng yì wèi zhǔ ér jiān xí lùn cè wèi sān chǎng. gǒu jiā yī chǎng, zé xún kè jì kǎo zhī fǎ, suì bù kě xíng. zì yuán yòu yǐ lái, suī chén liáo lèi zòu, qǐng jiā shī fù, tōng wèi sì chǎng, ér zhōng bù shī xíng dū, gài wèi cǐ yě. zì bà shī fù zhī hòu, cháo tíng kǒng zhuān mén zhī xué wèi zú yǐ shōu shí yòng, nǎi bié shè cí xué yī kē, shì yǐ zhì zhào biǎo zhāng zhī lèi, tōng wèi zhī zá wén. chén jīn cān hé tiáo jù tài xué kè shì jí kē jǔ sān chǎng shì jiàn: dì yī chǎng, dà jīng yì sān dào, lùn yǔ mèng zǐ yì gè yī dào dì èr chǎng yǐ shī fù dì sān chǎng yǐ zi shǐ lùn yī shǒu bìng shí wù cè yī dào. yǒng wèi dìng shì. kàng yòu yán: bǐ suì jùn guó suī yǒu xué, ér yǔ xuǎn jǔ bù xiāng guān. jīn cān qǔ zǔ zōng jiù zhì, tōng yǐ dāng jīn zhī yí, bǔ tài xué shēng, yǐ zhū lù zhù běn guàn xué mǎn yī nián, sān shì zhōng xuǎn, bù céng fàn dì sān děng yǐ shàng fá huò suī bú zhù xué, ér céng jīng fā jiě, wěi yǒu shì xíng zhī rén, jiào shòu bǎo wěi shēn zhōu gěi gōng jù, fù guó zi lín bǔ shì. zhū lù jǔ rén yǐ zhù běn guàn xué bàn nián, huò suī bú zhù xué ér liǎng yù shì diàn jí chǐ yú xiāng yǐn jiǔ lǐ zhě, běn xué cì dì wěi bǎo, jiào shòu shěn shí, shēn zhōu tīng qǔ yīng, réng zì shào xìng shí sì nián wèi shǐ. jiē cóng zhī.
己卯,國子司業高閌言:「太學者,教化之本,而最所當先者,經術是也。自漢以來,多置博士,後世所謂詩賦、論策,皆經術之餘耳。太學舊法,每旬有課,月一周之,每月有試,季一周之,亦皆以經義為主而兼習論策為三場。苟加一場,則旬課季考之法,遂不可行。自元祐以來,雖臣僚累奏,請加詩賦,通為四場,而終不施行都,蓋為此也。自罷詩賦之後,朝廷恐專門之學未足以收實用,乃別設詞學一科,試以制詔表章之類,通謂之雜文。臣今參合條具太學課士及科舉三場事件:第一場,大經義三道,《論語》、《孟子》義各一道;第二場以詩賦;第三場以子史論一首並時務策一道。永為定式。」閌又言:「比歲郡國雖有學,而與選舉不相關。今參取祖宗舊制,通以當今之宜,補太學生,以諸路住本貫學滿一年,三試中選,不曾犯第三等以上罰;或雖不住學,而曾經發解,委有士行之人,教授保委申州給公據,赴國子臨補試。諸路舉人以住本貫學半年,或雖不住學而兩預釋奠及齒於鄉飲酒禮者,本學次第委保,教授審實,申州聽取應,仍自紹興十四年為始。」皆從之。
yǐ yǒu, zhào lín ān fǔ jiàn jǐng líng gōng. xiān shì yán zhě wèi: zì yuán fēng shǐ guǎng jǐng líng gōng, yǐ fèng zǔ zōng yì guān zhī yóu, jí hàn zhī yuán miào yě. zì jiān nán yǐ lái, shù shì cǎo chuàng, ér yuán miào shén yóu, yóu jì yǒng jiā, sì mèng jiàn xiǎng, xuán jí biàn cháo shè wèi, wèi fù guǎng xiào zhī yì. wàng mìng yǒu sī zé dì, fǎng jǐng líng gōng jiù guī yǐ jiàn xīn miào, yíng hái liè shèng cuì róng, shù jǐ sì mèng gōng xíng xiàn lǐ, yòng wèi zǔ zōng zài tiān zhī líng. shì xià lǐ guān. zhì shì quán lǐ bù shì láng wáng shǎng děng, qǐ tǐ fǎng wēn zhōu jiàn jīn ān fèng diàn yǔ, lìng běn fǔ tóng xiū nèi sī suí yí xiū gài. qí hòu chuàng yú xīn zhuāng qiáo zhī xī, yǐ liú guāng shì cì dì wèi zhī, zhú sān diàn, sēng rén dào shì shí rén, lì zú èr bǎi qī shí liù rén, shàng yuán jié dēng lóu, lián mù suì yī yì, suì yòng zhuó xiàn èr bǎi sì shí yáng. fán dì hòu jì chén, tōng yòng sēng dào shì sì shí qī rén zuò fǎ shì.
乙酉,詔臨安府建景靈宮。先是言者謂:「自元豐始廣景靈宮,以奉祖宗衣冠之游,即漢之原廟也。自艱難以來,庶事草創,而原廟神遊,猶寄永嘉,四孟薦享,旋即便朝設位,未副廣孝之意。望命有司擇地,仿景靈宮舊規以建新廟,迎還列聖粹容,庶幾四孟躬行獻禮,用慰祖宗在天之靈。」事下禮官。至是權禮部侍郎王賞等,乞體仿溫州見今安奉殿宇,令本府同修內司隨宜修蓋。其後創於新莊橋之西,以劉光世賜第為之,築三殿,僧人、道士十人,吏卒二百七十六人,上元結燈樓,簾幕歲一易,歲用酌獻二百四十羊。凡帝後忌辰,通用僧、道士四十七人作法事。
sān yuè, xīn mǎo shuò, guó zi sī yè gāo kàng, qǐng zài xué rén yī huī zōng yù bǐ, fù lì sān nián guī shěng zhī xiàn yǐ zhāng xiào zhì, dì yuē: jiù yǒu jiǔ nián zhī fǎ, zhì huī miào fāng gǎi zuò sān nián. qǐ yǒu shì rén jiǔ nián ér bù xǐng qí qīn zhě hū! qí cóng zhī.
三月,辛卯朔,國子司業高閌,請在學人依徽宗御筆,復立三年歸省之限以彰孝治,帝曰:「舊有九年之法,至徽廟方改作三年。豈有士人九年而不省其親者乎!其從之。」
jīn yǐ shàng shū zuǒ chéng wán yán xù wèi píng zhāng zhèng shì, diàn qián dōu diǎn jiǎn zōng xiàn wèi shàng shū zuǒ chéng.
金以尚書左丞完顏勖為平章政事,殿前都點檢宗憲為尚書左丞。
dīng yǒu, jīn tài huáng tài hòu táng gǔ shì bēng, hòu shì qīn rén, zàng gōng líng.
丁酉,金太皇太后唐古氏崩,後諡欽仁,葬恭陵。
yǐ sì, zhào lín ān fǔ jiàn dà shè dà jì.
乙巳,詔臨安府建大社、大稷。
bǐng wǔ, zhào lín ān fǔ tóng diàn qián sī xiū zhú yuán qiū yú lóng huá sì zhī xī. tán sì chéng, shàng chéng zòng guǎng qī zhàng, xià chéng èr shí yǒu èr zhàng fēn shí sān bì, bì qī shí yǒu èr jí tán jí nèi yí fán jiǔ shí bù, zhōng yí wài yí gòng èr shí wǔ bù. yǐ lóng huá sì wèi wàng jì diàn, bù zhú zhāi gōng.
丙午,詔臨安府同殿前司修築圜丘於龍華寺之西。壇四成,上成縱廣七丈,下成二十有二丈;分十三陛,陛七十有二級;壇及內遺凡九十步,中遺、外遺共二十五步。以龍華寺為望祭殿,不築齋宮。
jǐ yǒu, jīn zhǔ fēng zǐ dào jì wèi wèi wáng.
己酉,金主封子道濟為魏王。
xià, sì yuè, guǐ yǒu, yòu jiàn yì dài fū jiān shì jiǎng luó rǔ jí shì yù shǐ zhōng chéng.
夏,四月,癸酉,右諫議大夫兼侍講羅汝楫試御史中丞。
guǐ wèi, yì jié huáng hòu chè jǐ yán, dì sù fú fén xiāng, yǐ tài shī qín guì wèi lǐ yí shǐ.
癸未,懿節皇后撤几筵,帝素服焚香,以太師秦檜為禮儀使。
shì yuè, méng gǔ fù pàn, jīn zhǔ mìng jiāng tǎo zhī.
是月,蒙古復叛,金主命將討之。
chū, lǔ guó wáng chāng jì zhū, qí zi shèng huā dū láng jūn zhě, lǜ qí fù gù bù qǔ yǐ pàn, yǔ méng gǔ tōng. méng gǔ yóu shì qiáng, qǔ èr shí yú tuán zhài, jīn rén bù néng zhì.
初,魯國王昌既誅,其子勝花都郎君者,率其父故部曲以叛,與蒙古通。蒙古由是強,取二十餘團寨,金人不能制。
xiān shì jīn dōu yuán shuài yuè guó wáng zōng bì, yí zhī bó zhōu wáng yàn xiān zhì nán cháo cháng xiè qí guó zhōng yīn shì, nǎi xǐ yàn xiān zhī chán zhōu, ér diào qí zi bǎo yì láng dà guān cóng jūn běi tǎo, shí zhì zhī yě. dà guān nián èr shí yú, xiāo měng xǐ qí shè, yǐ shì liú lín jī jū dé guān, zōng bì yǐ wèi bǎo yì xiào wèi.
先是金都元帥越國王宗弼,疑知亳州王彥先至南朝常泄其國中陰事,乃徙彥先知澶州,而調其子保義郎大觀從軍北討,實質之也。大觀年二十餘,驍猛喜騎射,以事劉麟擊鞠得官,宗弼以為保義校尉。
rùn sì yuè, jǐ chǒu, lì guì fēi wú shì wèi huáng hòu.
閏四月,己丑,立貴妃吳氏為皇后。
wǔ yuè, gēng shēn, dì yù dà chén yuē: rén yán nán dì bù yí mù mǎ, zuó zhèn zì chuàng xíng, suī suǒ yǎng bù duō, fāng èr sān nián, yǐ dé jū shù bǎi, cǐ hòu bù huàn bù fān. yǔ zì chuān guǎng shì lái, bìng bù kān chéng ér yán lù suǒ fèi bù shǎo jì zhī, yī pǐ shěng shù bǎi qiān mín. qín guì yuē: jiǎn yǐ zú yòng, kuān yǐ ài mín. lǔ sòng zhuān yán mù mǎ. dì yòu yuē: guó jiā zì yǒu gù shì, jīng chéng mén wài biàn yǒu zī shēng jiān, měi nián suǒ de shén duō. zǔ zōng yòng yì kě jiàn yě.
五月,庚申,帝諭大臣曰:「人言南地不宜牧馬,昨朕自創行,雖所養不多,方二三年,已得駒數百,此後不患不蕃。與自川、廣市來,病不堪乘而沿路所費不少計之,一匹省數百千緡。」秦檜曰:「儉以足用,寬以愛民。《魯頌》專言牧馬。」帝又曰:「國家自有故事,京城門外便有孳生監,每年所得甚多。祖宗用意可見也。」
jiǎ zǐ, mì shū shǎo jiān qín xī quán shàng shū lǐ bù shì láng.
甲子,秘書少監秦熺權尚書禮部侍郎。
rén shēn, zhào: guó zi jiān zhì bó shì, zhèng lù gè yī yuán, xué shēng quán yǐ bā shí rén wèi é.
壬申,詔:「國子監置博士,正、錄各一員,學生權以八十人為額。」
dīng chǒu, tiān shēn jié, zǎi chén lǜ bǎi guān shàng shòu, jīng guān rèn sì jiān bù yǐ shàng jí xíng zài shēng cháo guān bìng fù, shǐ yòng lè. jìn chén jìn jīn jiǔ qì yín xiāng hé mǎ, jùn xiàn xī yàn, jiē rú chéng píng shí.
丁丑,天申節,宰臣率百官上壽,京官任寺監簿已上及行在升朝官並赴,始用樂。近臣進金酒器、銀香合、馬,郡縣錫宴,皆如承平時。
jǐ mǎo, dà yàn jí yīng diàn.
己卯,大宴集英殿。
jiǎ shēn, jīn chū lì tài miào shè jì.
甲申,金初立太廟、社稷。
liù yuè, wù xū, lì bù yuán wài láng zhōu zhí gāo qǐng jiè zhū jiān sī xún àn jiǎn shì bù shū, fán cái yòng zhī chū rù wú bù shū yā zhě, bì àn yǐ bù zhí zhī zuì, yòu qǐ mìng shuài chén qū bié tiáo mù, xià zhū lù zhōu jūn guǎng xíng sōu fǎng huī zōng yù zhì, jiē cóng zhī.
六月,戊戌,吏部員外郎周執羔請戒諸監司巡按檢視簿書,凡財用之出入無簿書押者,必按以不職之罪,又乞命帥臣區別條目,下諸路州軍廣行搜訪徽宗御製,皆從之。
jǐ yǒu, jīn chū zhì xiāo yì jūn.
己酉,金初置驍毅軍。
gēng xū, jīn rén qiǎn tōng wèn shǐ huī yóu gé dài zhì hóng hào zhí lóng tú gé zhāng shào xiū wǔ láng zhū biàn hái xíng zài.
庚戌,金人遣通問使徽猷閣待制洪晧、直龍圖閣張邵、修武郎硃弁還行在。
xiān shì jīn zhǔ dà shè, shǐ xǔ hào děng nán guī. dù jiāng hòu, fèng shǐ jǐ sān shí rén, shēng hái zhě sān rén ér yǐ.
先是金主大赦,始許晧等南歸。渡江後,奉使幾三十人,生還者三人而已。
qiū, qī yuè, jiǎ zǐ, zhào qiú yí shū.
秋,七月,甲子,詔求遺書。
guǐ wèi, fèng ān zhì shèng wén xuān wáng yú guó zi jiān dà chéng diàn, mìng tài shī qín guì xíng lǐ. shí xué chū chéng, dì zì tí cì shū gé bǎng yuē shǒu shàn.
癸未,奉安至聖文宣王於國子監大成殿,命太師秦檜行禮。時學初成,帝自題賜書閣榜曰首善。
bā yuè, bǐng xū, qiǎn quán lì bù shì láng jiāng miǎo fèng yíng jǐng líng gōng wàn shòu guān shén zōng shén yù yú wēn zhōu, zì hǎi dào zhì xíng zài.
八月,丙戌,遣權吏部侍郎江邈奉迎景靈宮萬壽觀神宗神御於溫州,自海道至行在。
xīn mǎo, fū wén gé zhí xué shì zhī lín ān fǔ wáng huàn shǒu shàng shū gōng bù shì láng.
辛卯,敷文閣直學士、知臨安府王奐守尚書工部侍郎。
jīn zhǔ zhào gěi tiān shuǐ jùn wáng sūn jí tiān shuǐ jùn gōng xù fèng lù.
金主詔給天水郡王孫及天水郡公婿俸祿。
dīng yǒu, shàng shū bīng bù shì láng jiān shì dú zī shàn táng yì shàn chéng yǔ shì bīng bù shàng shū.
丁酉,尚書兵部侍郎兼侍讀、資善堂翊善程瑀試兵部尚書。
wù xū, huī yóu gé dài zhì hóng hào zhì zì jīn, jí rì yǐn jiàn nèi diàn. dì yù hào yuē: qīng bù wàng jūn, suī sū wǔ bù néng guò. cì nèi kù jīn bì ān mǎ huáng jīn sān bǎi liǎng, bó wǔ bǎi pǐ, xiàng chǐ xiāng mián jiǔ míng shén zhòng. yì rì, jiàn yú cí níng diàn, yì rén shè lián, tài hòu yuē: wú gù shí shàng shū yǐ. mìng chè zhī. tuì, jiàn qín guì, yǔ lián rì bù zhǐ, yuē: zhāng hé gōng dí rén suǒ dàn, nǎi bù de yòng. qián táng zàn jū, ér jǐng líng gōng tài miào jiē jí tǔ mù zhī huá, qǐ fēi shì wú zhōng yuán yì hū? guì bù yuè, wèi qí zi mì shū shěng zhèng zì shì yuē: zūn gōng xìn yǒu zhōng jié, dé shàng juàn. dàn guān zhí rú dú shū, sù zé yì zhōng ér wú wèi, xū rú huáng zhōng dà lǚ nǎi kě.
戊戌,徽猷閣待制洪晧至自金,即日引見內殿。帝諭晧曰:「卿不忘君,雖蘇武不能過。」賜內庫金幣、鞍馬、黃金三百兩,帛五百匹,象齒、香綿、酒茗甚眾。翌日,見於慈寧殿,帟人設簾,太后曰:「吾故識尚書矣。」命撤之。退,見秦檜,語連日不止,曰:「張和公敵人所憚,乃不得用。錢塘暫居,而景靈宮、太廟皆極土木之華,豈非示無中原意乎?」檜不悅,謂其子秘書省正字適曰:「尊公信有忠節,得上眷。但官職如讀書,速則易終而無味,須如黃鐘、大呂乃可。」
qǐ jū láng zhèng pǔ quán shàng shū bīng bù shì láng, shàng shū zuǒ sī láng zhōng wáng shī xīn quán gōng bù shì láng. jǐ hài, yǐ pǔ wèi hè jīn zhēng dàn shǐ, zuǒ wǔ dài fū bǎo shùn jūn chéng xuān shǐ zhī gé mén shì hé yàn liáng fù zhī shī xīn wèi hè jīn shēng chén shǐ, wǔ gōng dài fū jiě zhōu fáng yù shǐ gàn bàn huáng chéng sī kāng yì fù zhī. shí chū jiāng bì qiǎn jìn chén, gù bìng qiān èr rén, zì shì yǐ wèi lì.
起居郎鄭朴權尚書兵部侍郎,尚書左司郎中王師心權工部侍郎。己亥,以朴為賀金正旦使,左武大夫、保順軍承宣使、知閤門事何彥良副之;師心為賀金生辰使,武功大夫、解州防禦使、幹辦皇城司康益副之。時出疆必遣近臣,故並遷二人,自是以為例。
gēng zǐ, zhí lóng tú gé zhāng shào zì jīn hái. rù jiàn, yán: jìng kāng yǐ lái qì yú jiàn yán, shǐ jīn ér bù fǎn zhě fán shù rén, ruò chén guò tíng niè chāng sī mǎ pǔ téng mào shí cuī zòng wèi xíng kě, jiē zhí yú běi huāng, mò yú wáng shì, ér sī mǎ pǔ zhī jié yóu wèi kě guān. liú yù jì fèi, jīn rén qǔ hé nán dì, jīn shuài dá lán shǐ pǔ wèi shàng shū zuǒ chéng, yù yǐ shōu nán rén zhī xīn, pǔ cí yǐ bìng, jiān wò bù qǐ, dá lán bù néng duó. chén guò tíng qiě sǐ, qí zú zì gē qí lē, qǔ gān wèi gēng yǐ xiàn. jì sǐ, yǐ běi sú fén zhī, qí zú yòu zì tī gǔ ròu, tóu zhī yú huǒ, yuē: cǐ ròu yǔ xiàng gōng tóng fén. qí gǎn rén rú cǐ. niè chāng gē hé dōng, jiàng zhōu rén shā zhī. téng mào shí jiāng sǐ, zì wèi jì wén, rén lián qí zhōng. cuī zòng zhōng fēng, zuò fèi sān nián, jiāng sǐ, yǐ hòu shì shǔ chén. wèi xíng kě zhī sǐ, chén yì jiàn zhī. qù dōng, chén qǐng yú jīn shàng shū shěng, qǐ qiè zòng xíng kě zhī chèn yǐ guī, cháo mìng xià suǒ shǔ fā qiǎn. ér xíng kě zhī chèn, qiè zhī wǎng zhōng jīng, nǎi bù guǒ fā. zòng zhī chèn, jīn rén chà dīng yì yú zhì, lìng chén hù zhī yǐ lái, chén jǐn zhì zhī lín ān fǔ chéng wài miào xíng sì. ér chén zhī suí xíng shǐ chén yǒu lǚ dá zhě, běn wù zhōu rén, yì bìng sǐ yú běi jiè. yù wàng shèng cí, yǐ sǐ shì zhī chén rú guò tíng bèi qī bā rén, qí jiān kǒng wèi yǒu jīng bāo zèng zhě, lìng yǒu sī jiǎn jǔ, tè tuī xù diǎn, shǐ zòng zhī qīn qī yíng hù qí chèn, ér guān zhù zhī zàng, xià yǐ wèi zhōng yì zhī hún yú jiǔ yuán, shàng yǐ fù bì xià bù wàng chén xià zhī xīn, shù kě jī lì tiān xià zhàng jié sǐ nán zhī yì.
庚子,直龍圖閣張邵自金還。入見,言:「靖康以來迄於建炎,使金而不反者凡數人,若陳過庭、聶昌、司馬朴、滕茂實、崔縱、魏行可,皆執於北荒,歿於王事,而司馬朴之節尤為可觀。劉豫既廢,金人取河南地,金帥達蘭使朴為尚書左丞,欲以收南人之心,朴辭以病,堅臥不起,達蘭不能奪。陳過庭且死,其卒自割其肋,取肝為羹以獻。既死,以北俗焚之,其卒又自剔股肉,投之於火,曰:『此肉與相公同焚。』其感人如此。聶昌割河東,絳州人殺之。滕茂實將死,自為祭文,人憐其忠。崔縱中風,坐廢三年,將死,以後事屬臣。魏行可之死,臣亦見之。去冬,臣請於金尚書省,乞挈縱、行可之櫬以歸,朝命下所屬發遣。而行可之櫬,挈之往中京,乃不果發。縱之櫬,金人差丁役輿致,令臣護之以來,臣謹置之臨安府城外妙行寺。而臣之隨行使臣有呂達者,本婺州人,亦病死於北界。欲望聖慈,以死事之臣如過庭輩七八人,其間恐未有經褒贈者,令有司檢舉,特推恤典,使縱之親戚迎護其櫬,而官助之葬,下以慰忠義之魂於九原,上以副陛下不忘臣下之心,庶可激勵天下仗節死難之義。」
yǐ sì, xiū wǔ láng zhū biàn zì jīn guó hái xíng zài.
乙巳,修武郎硃弁自金國還行在。
biàn zòu zhū shào shǐ kàng zhāng zhōng fǔ gāo jǐng píng sūn gǔ fù wěi wén zhū jī lǐ zhōu sēng bǎo zhēn fù rén dīng shì yàn shì zú yán jìn jié yì yú cháo, qǐ yōu xù. shào, fǔ gǔ rén, jìng kāng chū, yǐ bǐng yì láng zhī zhèn wēi chéng, qí sǐ jié shén wěi. kàng, jì yuán rén, wèi dài zhōu yán biān ān fǔ fù shǐ zhōng fǔ wèi jiāng lǐng. shǒu guō xiàn jǐng píng, guō xiàn rén, wèi lóng dé fǔ bù jiāng gǔ, shuò níng rén, wèi yì fǔ shǔ jiē yǐ xuān jìng jiān sǐ shì. bǎo zhēn, wǔ tái shān sēng, jìng kāng zhōng cháng zhào duì, bǐ jù bīng móu dí. jīn rén shēng zhí, yù jiàng zhī, bǎo zhēn yuē: wǒ jì xǔ sòng huáng dì yǐ sǐ yǐ, qǐ wàng yán xié! lín xíng, sè bù biàn, běi rén jiē yì. dīng shì, dù wǔ shì sūn, cháng shì rén, hòu wèi dí suǒ lüè, yù qī zhī, dīng shì mà dí bù cóng, jué yú tǐng xià. zhì shì biàn póu qí shì shàng zhī, shū rù, bù bào.
弁奏硃邵、史抗、張忠輔、高景平、孫谷、傅偉文、硃勣、李舟、僧寶真、婦人丁氏、晏氏、卒閻進節義於朝,乞優恤。邵,府穀人,靖康初,以秉義郎知震威城,其死節甚偉。抗,濟源人,為代州沿邊安撫副使;忠輔為將領。守崞縣;景平,崞縣人,為隆德府部將;谷,朔寧人,為益府屬;皆以宣、靖間死事。寶真,五台山僧,靖康中嘗召對,俾聚兵謀敵。金人生執,欲降之,寶真曰:「我既許宋皇帝以死矣,豈妄言邪!」臨刑,色不變,北人嗟異。丁氏,度五世孫,嘗適人,後為敵所掠,欲妻之,丁氏罵敵不從,絕於梃下。至是弁裒其事上之,疏入,不報。
rén zǐ, lǐ bù yán jīn suì nán xiào yīng bà mèng dōng cháo xiàn jǐng líng gōng zhī lǐ, cóng zhī, zì shì yǐ wèi lì.
壬子,禮部言今歲南效應罷孟冬朝獻景靈宮之禮,從之,自是以為例。
jiǔ yuè, wù wǔ, fù níng yuǎn wàn níng yí lún sān xiàn wèi jí yáng wàn ān chāng huà jūn, bìng miǎn lì qióng zhōu, réng yǐ jūn shǐ jiān zhī yǐ guō xiàn shì.
九月,戊午,復寧遠、萬寧、宜倫三縣為吉陽、萬安、昌化軍,並免隸瓊州,仍以軍使兼知倚郭縣事。
jiǎ zǐ, huī yóu gé zhí xué shì tí jǔ wàn shòu guān quán zhí xué shì yuàn hóng hào chū zhī ráo zhōu.
甲子,徽猷閣直學士、提舉萬壽觀、權直學士院洪晧出知饒州。
shí jīn rén lái qǔ zhào bīn bèi sān shí rén jiā shǔ, zhào guī zhī. hào yuē: xī hán qǐ yè huán yú zhèng, zhèng xiǎo guó yě, néng yǐn yì bù yǔ. jīn jì xiàn huái, guān shǔ jiē wú rén, liú bù qiǎn, gài lǜ zhī qí xū shí yě. bǐ fāng kùn yú méng gǔ, gū shì qiáng yǐ cháng zhōng guó, ruò jù cóng zhī, bǐ jiāng wèi qín wú rén ér qīng wǒ yǐ. ruò kǒng yǐ bù yǔ zhī gù zhì yú méng shì, yí wèi zhī yuē: qí yuān shèng huáng dì jí huáng lǚ guī nǎi qiǎn.. qín guì dà nù. hào yòu yán: wáng lún bèi yǐ shēn xùn guó, qì zhī bù qǔ, huǎn jí hé yǐ shǐ rén? chū, guì zài wán yán chāng jūn zhōng, chāng wéi chǔ zhōu jiǔ bù xià, yù guì cǎo xí yù jiàng, yǒu shí nè zhě, zài jūn zhī zhuàng. hào yǔ guì yǔ jí jīn shì, yīn yuē: yì shí nè fǒu? bié shí tuō jì shēng. guì sè biàn ér bà.
時金人來取趙彬輩三十人家屬,詔歸之。晧曰:「昔韓起謁環於鄭,鄭小國也,能引誼不與。金既限淮,官屬皆吳人,留不遣,蓋慮知其虛實也。彼方困於蒙古,姑恃強以嘗中國,若遽從之,彼將謂秦無人而輕我矣。若恐以不與之故致渝盟誓,宜謂之曰:『俟淵聖皇帝及皇旅歸乃遣。』。秦檜大怒。晧又言:「王倫輩以身徇國,棄之不取,緩急何以使人?」初,檜在完顏昌軍中,昌圍楚州久不下,欲檜草檄諭降,有實訥者,在軍知狀。晧與檜語及金事,因曰:「憶實訥否?別時托寄聲。」檜色變而罷。
yì rì, shì yù shǐ lǐ wén huì jí zòu: hào qǐng shì wèi miǎn zhī xù, yín yuán gǎi guān, yǐ gāi tǎo lùn, nǎi qiú fèng shǐ. bǐ qí guī yě, fēi néng zì tuō, tè yǐ hé yì jì dìng, lì dé fàng guī. ér tān liàn xiǎn liè, bù qiú shěng mǔ. ruò jiǔ zài cháo, bì shēng shì duān, wàng yǔ wài rèn. guì jìn chéng, yīn jí yǔ wén xū zhōng shì. dì yuē: rén chén zhī shì jūn, bù kě yǐ yǒu èr xīn. wèi rén chén ér èr xīn, zài chūn qiū jiē suǒ bù shè. nǎi mìng chù hào.
翌日,侍御史李文會即奏:「晧頃事未勔之婿,夤緣改官,以該討論,乃求奉使。比其歸也,非能自脫,特以和議既定,例得放歸。而貪戀顯列,不求省母。若久在朝,必生事端,望與外任。」檜進呈,因及宇文虛中事。帝曰:「人臣之事君,不可以有二心。為人臣而二心,在《春秋》皆所不赦。」乃命黜晧。
dīng mǎo, yù shǐ zhōng chéng jiān shì jiǎng luó rǔ jí shì lì bù shàng shū.
丁卯,御史中丞兼侍講羅汝楫試吏部尚書。
zuǒ sī jiàn zhān dà fāng lùn: mì gé xiū zhuàn zhǔ guǎn yòu shén guān zhāng shào, fèng shǐ wú chéng, cháng yǔ qí fù bù xié, chí rèn qiāng zhī, qí rǔ mìng wèi shén. ruò zhì ér bù wèn, kǒng yuǎn rén wén zhī, bì wèi zhōng guó wú shǎng fá, wàng gǎi shòu wài cí. nǎi yǐ shào zhǔ guǎn tái zhōu chóng dào guān.
左司諫詹大方論:「秘閣修撰、主管祐神觀張邵,奉使無成,嘗與其副不協,持刃戕之,其辱命為甚。若置而不問,恐遠人聞之,必謂中國無賞罰,望改授外祠。」乃以邵主管台州崇道觀。
yǐ ér shào yòu yí qín guì shū, yán jīn yǒu guī yuān shèng jí zōng shì zhū wáng yì, quàn qí qiǎn shǐ yíng qǐng, yú shì qín guì yì nù zhī.
已而邵又遺秦檜書,言金有歸淵聖及宗室諸王意,勸其遣使迎請,於是秦檜益怒之。
gēng wǔ, zhào: gù bīng bù shì láng sī mǎ pǔ, zhōng jī xiǎn zhe, tè zèng bīng bù shàng shū, cì qí jiā yín bó sān bǎi pǐ liǎng. yǐ hóng hào yán qí sǐ jié yě.
庚午,詔:「故兵部侍郎司馬朴,忠跡顯著,特贈兵部尚書,賜其家銀帛三百匹兩。」以洪晧言其死節也。
dōng, shí yuè, yǐ wèi, fèng ān zǔ zōng dì hòu jí huī zōng huáng dì xiǎn sù huáng hòu shén yù yú jǐng líng gōng.
冬,十月,乙未,奉安祖宗帝後及徽宗皇帝、顯肅皇后神御於景靈宮。
gēng zǐ, dì yì jǐng líng gōng, háng kuǎn yè zhī lǐ. xīn chǒu, yì rú zhī.
庚子,帝詣景靈宮,行款謁之禮。辛丑,亦如之。
shí yī yuè, wù wǔ, dì fú páo lǚ, chéng niǎn, yì jǐng líng gōng xíng cháo xiàn zhī lǐ suì fù tài miào, sù zhāi.
十一月,戊午,帝服袍履,乘輦,詣景靈宮行朝獻之禮;遂赴太廟,宿齋。
jǐ wèi, cháo xiǎng tài miào lǐ bì, dì fú tōng tiān guān, jiàng shā páo, chéng yù hé, zhāi yú qīng chéng.
己未,朝饗太廟禮畢,帝服通天冠,絳紗袍,乘玉輅,齋於青城。
gēng shēn, rì nán zhì, hé sì tiān dì yú yuán qiū, tài zǔ tài zōng bìng pèi. zì tiān dì zhì cóng sì zhū shén, fán qī bǎi qī shí yǒu yī, shè jì qì jiǔ qiān èr bǎi yǒu wǔ, lǔ bù wàn èr qiān èr bǎi yǒu èr shí rén, jì qì yīng yòng tóng yù zhě, quán yǐ táo mù, lǔ bù yīng yǒu yòng wén xiù zhě, jiē yǐ xié dài zhī. chū bèi wǔ hé, wéi yù hé bìng jiàn qí cháng yǔ gè jiàn suǒ zài zhī qí. qīng chéng yòng lú xí jiǎo wū wèi zhī, shì yǐ qīng bù. bù shè zhāi gōng, yǐ hēi zēng wèi dà qiú, gài yuán yòu lǐ yě. lǐ guān yǐ xíng zài yù jiē xiá, gù zì gōng cú miào, bù chéng hé, quán yǐ niǎn dài zhī. lǐ bì, shàng bù yù lóu, nèi jiàng zhì shū, shè tiān xià.
庚申,日南至,合祀天地於圜丘,太祖、太宗並配。自天地至從祀諸神,凡七百七十有一,設祭器九千二百有五,鹵簿萬二千二百有二十人,祭器應用銅玉者,權以陶、木,鹵簿應有用文繡者,皆以纈代之。初備五輅,惟玉輅並建旗常與各建所載之旗。青城用蘆席絞屋為之,飾以青布。不設齋宮,以黑繒為大裘,蓋元祐禮也。禮官以行在御街狹,故自宮徂廟,不乘輅,權以輦代之。禮畢,上不御樓,內降制書,赦天下。
gēng wǔ, gěi shì zhōng yáng yuàn jiǎ lǐ bù shàng shū, chōng jīn hè zhēng dàn jiē bàn shǐ, róng zhōu guān chá shǐ zhī gé mén shì jiān quán shū mì fù dōu chéng zhǐ cáo xūn fù zhī. jí hái, jiù chōng sòng bàn. zì shì yǐ wèi lì.
庚午,給事中楊願假禮部尚書,充金賀正旦接伴使,容州觀察使、知閤門事兼權樞密副都承旨曹勛副之。及還,就充送伴。自是以為例。
guǐ yǒu, tài cháng bó shì liú róng yán: guó zhī dà shì zài sì. zuó zì nán dù cǎo chuàng, wèi néng bèi wù, fán yù dà xiǎo cí jì, bìng quán yòng zòu gào, yī biān yī dòu, jiǔ pú xíng shì. jīn shí fāng zhōng xìng, róng diǎn qǐn bèi, rú rì yuè wǔ dì qiě bù dé xuè shí, shén zhōu gǎn shēng yì xuē qù shēng láo, fēng léi cán nóng jǐn qǐn qí lǐ, jiǎn shén dú lǐ, yú shì wèi shén. wàng míng zhào yǒu sī jiǎng qiú sì diǎn, fán bù kě què zhě, bìng xiān cì fù jiù, qí tā yǐ cì shī xíng. cóng zhī.
癸酉,太常博士劉爃言:「國之大事在祀。昨自南渡草創,未能備物,凡遇大小祠祭,並權用奏告,一籩一豆,酒脯行事。今時方中興,容典寢備,如日、月、五帝且不得血食,神州、感生亦削去牲牢,風、雷、蠶、農盡寢其禮,簡神瀆禮,於是為甚。望明詔有司講求祀典,凡不可闕者,並先次復舊,其他以次施行。」從之。
shí èr yuè, guǐ wèi shuò, rì yǒu shí zhī, zhào bì diàn, jiǎn shàn. shì rì, yīn yǔ bù jiàn. tài shī qín guì lǜ bǎi guān shàng biǎo chēng hè.
十二月,癸未朔,日有食之,詔避殿,減膳。是日,陰雨不見。太師秦檜率百官上表稱賀。
guǐ yǐ, mì shū chéng yán yì yán: běn shěng cáng zǔ zōng guó shǐ lì dài tú jí, yǒu yòu wén diàn mì gé shí qú jí sān guǎn sì kù. zì dù jiāng hòu, quán yù fǎ huì sì, yǔ jū mín xiāng jiē. shēn lǜ fēng huǒ bù yú, yù wàng chóng jiàn, yǐ fù yòu wén zhī yì. yú shì jiàn shěng yú tiān jǐng xiàng zhī dōng, yǐ gù diàn qián sī zhài wèi zhī. dì zì shū yòu wén diàn mì gé èr bǎng, mìng jiāng zuò jiān mǐ yǒu rén shū dào shān táng bǎng. qiě lìng yǒu sī jí zhí mì gé lù zǎi jiā lù suǒ cáng shū lái shàng.
癸已,秘書丞嚴抑言:「本省藏祖宗國史、歷代圖籍,有右文殿、秘閣、石渠及三館、四庫。自渡江後,權寓法慧寺,與居民相接。深慮風火不虞,欲望重建,以副右文之意。」於是建省於天井巷之東,以故殿前司寨為之。帝自書右文殿、秘閣二榜,命將作監米友仁書道山堂榜。且令有司即直秘閣陸宰家錄所藏書來上。
jǐ hài, zōng zhèng shǎo qīng duàn fú quán shàng shū lǐ bù shì láng.
己亥,宗正少卿段拂權尚書禮部侍郎。
jǐ yǒu, jīn hè zhēng dàn shǐ fù zuǒ jīn wú wèi shàng jiāng jūn yòu xuān wēi shǐ wán yán yè mì shū shǎo jiān mǎ è, jiàn yú zǐ chén diàn. jīn zhǔ yí dì jīn jiǔ qì liù shì, sè líng luó shā hú sān bǎi duàn, mǎ liù pǐ. zì shì zhēng dàn lǜ rú cǐ lì.
己酉,金賀正旦使、副左金吾衛上將軍、右宣微使完顏曄、秘書少監馬諤,見於紫宸殿。金主遺帝金酒器六事,色綾羅紗觳三百段,馬六匹。自是正旦率如此例。
shì suì, jīn chū bān huáng tǒng xīn lǜ, qí fǎ qiān yú tiáo, dà dǐ yī fǎng nán cháo, jiān yǒu chuàng lì zhě. rú ōu qī zhì sǐ, fēi yòng qì rèn zhě bù jiā xíng. tā lǜ lèi cǐ. tú zì yī nián zhì wǔ nián, zhàng zì bǎi èr shí zhì èr bǎi, jiē yǐ jīng jué tún, réng jū yì zhī. zá tiáo wéi sēng ní fàn jiān jí qiáng dào bù lùn dé cái bù dé cái bìng chù sǐ, yǔ gǔ zhì yì.
是歲,金初頒《皇統新律》,其法千餘條,大抵依仿南朝,間有創立者。如毆妻至死,非用器刃者不加刑。他率類此。徒自一年至五年,杖自百二十至二百,皆以荊決臀,仍拘役之。雜條惟僧尼犯奸及強盜不論得財不得財並處死,與古制異。
jīn zhǔ jiàn wù zuǒ chéng xiàng xī yǐn zhī yuān, wèi zuǒ chéng zōng xiàn yuē: xī yǐn yǒu dà gōng yú guó, ér sǐ fēi qí zuì, zhèn jiāng lù yòng qí sūn, rú zhī hé? zōng xiàn duì yuē: bì xià shēn niàn xī yǐn, lù yòng qí sūn, xìng shèn. ruò bù xiān míng sǐ zhě wú zuì, shēng zhě hé yóu de shì? jīn zhǔ yuē: qīng yán shì yě. suì fù xī yǐn guān, zèng yí tóng sān sī xíng guó gōng, gǎi zàng zhī bìng zèng xiāo qìng wèi yín qīng guāng lù dài fū. yǐ xī yǐn sūn shǒu dào wèi yīng fèng hàn lín wén zì.
金主漸悟左丞相希尹之冤,謂左丞宗憲曰:「希尹有大功於國,而死非其罪,朕將錄用其孫,如之何?」宗憲對曰:「陛下深念希尹,錄用其孫,幸甚。若不先明死者無罪,生者何由得仕?」金主曰:「卿言是也。」遂復希尹官,贈儀同三司、邢國公,改葬之;並贈蕭慶為銀青光祿大夫。以希尹孫守道為應奉翰林文字。
gāo zōng shòu mìng zhòng xìng quán gōng zhì dé shèng shén wǔ wén zhāo rén xiàn xiào huáng dì shào xìng shí sì nián jīn huáng tǒng sì nián
○高宗受命中興全功至德聖神武文昭仁憲孝皇帝紹興十四年(金皇統四年)
chūn, zhēng yuè, guǐ chǒu shuò, yàn běi shǐ yú zǐ chén diàn, quán shì láng zhèng cì shǐ yǐ shàng yù yān.
春,正月,癸丑朔,燕北使於紫宸殿,權侍郎、正刺史已上預焉。
jiǎ yín, jīn zhǔ yǐ qù nián sòng bì cì zōng shì.
甲寅,金主以去年宋幣賜宗室。
wù wǔ, lì bù shàng shū luó rǔ jí wèi dà jīn bào xiè shǐ, yíng hǎi jūn chéng xuān shǐ, zhī gé mén shì zhèng zǎo fù zhī.
戊午,吏部尚書羅汝楫為大金報謝使,瀛海軍承宣使,知閤門事鄭藻副之。
jǐ wèi, jīn guó hè zhēng dàn shǐ wán yán yè děng cí xíng.
己未,金國賀正旦使完顏曄等辭行。
chū, tài fù lǐ quán guān shǐ hán shì zhōng fèng cì rú zǎi zhí. bǐng yín, hán shì zhōng yán: liǎng guó jiǎng hé, běi shǐ cháo zhèng gōng shùn, cǐ nǎi bì xià shěn jī dú duàn, miào táng mó móu zhī lì, chén wú háo fà shǎo bì zhōng xìng dà jì, wàng jiāng qǐng gěi jié rì zhù zhī, bìng jiāng bèi wéi shǐ chén sān shí yuán guān bīng qī shí rén bō fù cháo yán shǐ yòng. zhào shǐ chén lìng diàn qián sī jiāo gē, yú bù xǔ.
初,太傅、醴泉觀使韓世忠俸賜如宰執。丙寅,韓世忠言:「兩國講和,北使朝正恭順,此乃陛下沈機獨斷,廟堂謨謀之力,臣無毫髮少裨中興大計,望將請給截日住支,並將背嵬使臣三十員、官兵七十人撥赴朝延使用。」詔使臣令殿前司交割,餘不許。
duān míng diàn xué shì tóng qiān shū shū mì yuàn shì wáng lún wèi jīn rén suǒ shā.
端明殿學士、同簽書樞密院事王倫為金人所殺。
lún liú jū hé jiān liù nián, zhì shì jīn rén yù yòng wèi hé jiān píng luán sān lù dōu zhuǎn yùn shǐ. lún yuē: fèng shǐ ér lái, fēi jiàng yě. dà sòng zhī chén, qǐ shòu dà jīn jué lù yé! jīn qiǎn shǐ lái qù, lún yòu bù shòu. jīn rén zhàng qí shǐ, bǐ yì shā zhī lún guān dài nán xiàng, zài bài tòng kū, nǎi jiù sǐ. wèi jǐ, qí zi shù shǐ běi rén fǎng qí gǔ, dé zhī yǐ guī. qí hòu dì cháng yǔ zǎi zhí yuē: lún suī bù jīn xì xíng, nǎi néng sǐ jié, cǐ wèi nán yě.
倫留居河間六年,至是金人慾用為河間、平、灤三路都轉運使。倫曰:「奉使而來,非降也。大宋之臣,豈受大金爵祿耶!」金遣使來趣,倫又不受。金人杖其使,俾縊殺之;倫冠帶南向,再拜慟哭,乃就死。未幾,其子述使北人訪其骨,得之以歸。其後帝嘗語宰執曰:「倫雖不矜細行,乃能死節,此為難也。」
dīng mǎo, zhào shàng jīn fēng yáng èr xiàn lì jīn zhōu.
丁卯,詔上津、豐陽二縣隸金州。
xīn wèi, fēng pǔ ān jùn wáng fù guō shì wèi xián níng jùn fū rén, gěi nèi zhōng fèng.
辛未,封普安郡王婦郭氏為咸寧郡夫人,給內中俸。
guǐ yǒu, shì yù shǐ lǐ wén huì shì yù shǐ zhōng chéng, yòu sī jiàn zhān dà fāng shì yòu jiàn yì dài fū.
癸酉,侍御史李文會試御史中丞,右司諫詹大方試右諫議大夫。
shù yín, nèi chū zhèn guī fù guó zi jiān, yǐ fèng wén xuān wáng.
戍寅,內出鎮圭付國子監,以奉文宣王。
zuǒ cháo fèng dài fū mì gé xiū zhuàn zhào zi chēng zú. zhào shì cóng tái jiàn jí yì pǔ ān jùn wáng dāng chí hé fú, yì zhě zhāng chéng lǐ wén huì qín xī zhōu sān wèi wáng huàn liú cái shào zhān dà fāng zhāng shū xiàn duàn fú hé ruò yóu cāo zòu: jiǎn zhào guó cháo huì yào, jiā yòu sì nián jiǔ yuè, zhào shǐ chén nèi diàn chóng bān tài zǐ lǜ fǔ lǜ yǐ shàng zāo fù mǔ sàng, bìng tīng jiě guān xíng fú, zōng shì jiě guān gěi fèng. suǒ yǒu pǔ ān jùn wáng chí fú, qǐ yī gù shì.
左朝奉大夫、秘閣修撰趙子偁卒。詔侍從台諫集議普安郡王當持何服,議者張澄、李文會、秦熺、周三畏、王奐、劉才邵、詹大方、張叔獻、段拂、何若、游操奏:「檢照《國朝會要》,嘉祐四年九月,詔使臣、內殿崇班、太子率府率以上遭父母喪,並聽解官行服,宗室解官給俸。所有普安郡王持服,乞依故事。」
yíng hǎi jūn chéng xuān shǐ zhī gé mén shì chōng jīn bào xiè fù shǐ zhèng zǎo, gǎi zhèn dōng jūn chéng xuān shǐ.
瀛海軍承宣使、知閤門事、充金報謝副使鄭藻,改鎮東軍承宣使。
èr yuè, guǐ wèi, jīn zhǔ rú dōng jīng.
二月,癸未,金主如東京。
xīn mǎo, fù zhì jiào fāng, fán lè gōng sì bǎi yǒu shí liù rén, yǐ nèi shì chōng qián xiá.
辛卯,復置教坊,凡樂工四百有十六人,以內侍充鈐轄。
bǐng shēn, gěi shì zhōng jiān quán zhí xué shì yuàn yáng yuàn děng sòng bàn běi shǐ hái, rù duì. zì shì lǜ rú zhī.
丙申,給事中兼權直學士院楊願等送伴北使還,入對。自是率如之。
jīn zhǔ cì chūn shuǐ.
金主次春水。
dīng yǒu, huí gú qiǎn shǐ yú jīn.
丁酉,回鶻遣使於金。
bǐng wǔ, zuǒ tōng fèng dài fū cān zhī zhèng shì mò qí xiè, yī qián guān tí jǔ jiāng zhōu tài píng guān.
丙午,左通奉大夫、參知政事万俟禼,依前官提舉江州太平觀。
xiān shì xiè shǐ jīn hái, dà shī qín guì jiǎ jīn rén yǔ, yǐ shù shí yán zhǔ xiè zòu yú shàng, xiè bù kě. tā rì, zòu shì tuì, guì zuò diàn lú zhōng pī shàng zhǐ, zhé chú suǒ hòu guān lì qián zhǐ wěi jìn, xiè gǒng shǒu yuē: ǒu bù wén shèng yǔ. què bù shì. guì dà nù, zì shì bù jiāo yī yǔ. yù shǐ zhōng chéng lǐ wén huì, yòu jiàn yì dài fū zhān dà fāng, jí zòu xiè dú huò yíng sī, kuī yáo guó shì, xiè zài shàng zhāng qiú qù dì mìng yǐ zī zhèng diàn xué shì chū shǒu. jí rù xiè, wèn láo shén xī. guì yù nù, gěi shì zhōng yáng yuàn yīn fēng hái lù huáng, nǎi yǒu shì mìng.
先是禼使金還,大師秦檜假金人語,以數十言囑禼奏於上,禼不可。他日,奏事退,檜坐殿廬中批上旨,輒除所厚官吏鈐紙尾進,禼拱手曰:「偶不聞聖語。」卻不視。檜大怒,自是不交一語。御史中丞李文會,右諫議大夫詹大方,即奏禼黷貨營私,窺搖國是,禼再上章求去;帝命以資政殿學士出守。及入謝,問勞甚悉。檜愈怒,給事中楊願因封還錄黃,乃有是命。
tóng zhī dà zōng zhèng shì shì chú, qǐng zōng xué shēng yǐ bǎi yuán wèi é, dà xué shēng wǔ shí, xiǎo xué shēng sì shí, zhí shì rén gè wǔ rén, cóng zhī.
同知大宗正事士芻,請宗學生以百員為額,大學生五十,小學生四十,職事人各五人,從之。
jǐ yǒu, zī zhèng diàn xué shì xīn zhī shào xìng fǔ lóu zhào rù jiàn, jí rì chú qiān shū shū mì yuàn shì jiān quán cān jiā zhèng shì.
己酉,資政殿學士、新知紹興府樓炤入見,即日除簽書樞密院事兼權參加政事。
jūn qì jiān chén kāng quán shàng shū lì bù shì láng, shàng shū zuǒ sī láng zhōng lǐ ruò gǔ quán gōng bù shì láng, yǐ jiāng chū shǐ yě.
軍器監陳康權尚書吏部侍郎,尚書左司郎中李若谷權工部侍郎,以將出使也。
sān yuè, dīng mǎo, gǎi mín zhōu wèi xī hé zhōu, yǔ jiē chéng fèng zhōu jiē lì lì lù.
三月,丁卯,改岷州為西和州,與階、成、鳳州皆隸利路。
jǐ sì, dì xìng tài xué, zhī yè xiān shèng, zhǐ niǎn yú dà chéng diàn mén wài, bù qū shēng jiàng. tuì, yù dūn huà táng, mìng lǐ bù shì láng qín xī zhí jīng, guó zi sī yè gāo kàng jiǎng yì tài guà, quán shì láng zhèng lá shǐ yǐ shàng bìng yǔ. zuò jiǎng bì, cì zhū shēng xí yú wǔ xià, chuài chá ér tuì, suì xìng yǎng zhèng chí zhì èr zhāi, guān zhū shēng yì yè zhī suǒ. cì kàng sān pǐn fú, xī yǔ xué guān jiē qiān guān, zhū shēng shòu guān miǎn jiě cì bó rú gù shì.
己巳,帝幸太學,祗謁先聖,止輦於大成殿門外,步趨升降。退,御敦化堂,命禮部侍郎秦熺執經,國子司業高閌講《易·泰卦》,權侍郎、正剌史已上並與。坐講畢,賜諸生席於廡下,啜茶而退,遂幸養正、持志二齋,觀諸生肄業之所。賜閌三品服,熺與學官皆遷官,諸生授官、免解、賜帛如故事。
rén shēn, guó zi sī yè jiān chóng zhèng diàn shuō shū zī shàn táng zàn dú gāo kàng quán shàng shū lǐ bù shì láng.
壬申,國子司業兼崇政殿說書、資善堂贊讀高閌權尚書禮部侍郎。
yù shǐ zhōng chéng lǐ wén huì yán: jiàn níng jūn chéng xuān shǐ tí jǔ jiāng zhōu tài píng guān jiě qián, běn zhào dǐng zhī kè, bù cóng hé yì: jí hé yì zhī xiào jì zhe, jū cháng bù lè. míng zhōu guān chá shǐ zhè xī mǎ bù jūn zǒng guǎn xīn yǒng zōng, hǎo zhuàn zào yán yǔ, biàn luàn shì fēi. èr rén zhě, shǒu guān jì jū, jiē zài píng jiāng chōng yào zhī dì, chàng wèi yì shuō, kǒng shǐ mìng wǎng lái, chuán wén shī shí, xuán zhì yí huò, chéng wèi wèi biàn. zhào yǒng zōng yí hú nán fù zǒng guǎn qián zé háo zhōu tuán liàn fù shǐ, nán ān jūn ān zhì.
御史中丞李文會言:「建寧軍承宣使、提舉江州太平觀解潛,本趙鼎之客,不從和議:及和議之效既著,居常不樂。明州觀察使、浙西馬步軍總管辛永宗,好撰造言語,變亂是非。二人者,守官寄居,皆在平江衝要之地,倡為異說,恐使命往來,傳聞失實,旋致疑惑,誠為未便。」詔永宗移湖南副總管;潛責濠州團練副使,南安軍安置。
gēng chén, zhào: zhū jūn yīng yǒu kè bǎn shū jí, bìng yòng huáng zhǐ yìn yī zhì, sòng mì shū shěng.
庚辰,詔:「諸軍應有刻板書籍,並用黃紙印一帙,送秘書省。」
xià, sì yuè, guǐ wèi shuò, zàng róu fú gōng zhǔ. zhǔ jì sǐ, cóng zǐ gōng zhě yǐ qí gǔ guī, zhì shì zàng zhī.
夏,四月,癸未朔,葬柔福公主。主既死,從梓宮者以其骨歸,至是葬之。
bǐng shù, mìng tài shī qín guì tí jǔ zhì zào cháng yí, zhào yǒu sī qiú sū sòng yí fǎ lái shàng. dì wèi guì yuē: gōng zhōng yǐ zhì chéng xiǎo fàn, kě yǐ kuī cè, rì yǐ guǐ dù, yè yǐ shū xīng wèi zé. gài shū xīng, zhōng xīng yě. fēi jiǔ jiàng chū, yòng yǐ wèi shì, dàn guǎng qí chǐ cùn ěr. suì mìng nèi shì shào è zhuān zhǔ qí shì.
丙戍,命太師秦檜提舉製造常儀,詔有司求蘇頌遺法來上。帝謂檜曰:「宮中已製成小范,可以窺測,日以晷度,夜以樞星為則。蓋樞星,中星也。非久降出,用以為式,但廣其尺寸爾。」遂命內侍邵諤專主其事。
jiāng zuò jiān chéng sū zhòu, qǐng qǔ jìn shì rú chén suǒ zhe jīng shuō, jí ér chéng biān, yǐ bǔ táng zhī zhèng yì què yí. dì yù qín guì yuē: cǐ lùn shén dāng, ruò qǔ qí shuō zhī shàn zhě bān zhū xué gōng, shǐ xué zhě yǒu suǒ zōng shī, zé wèi wáng ān shí chéng yí zhī shuō zhě bù zhì fēn yún yǐ.
將作監丞蘇籀,請取近世儒臣所著經說,集而成編,以補唐之《正義》闕遺。帝諭秦檜曰:「此論甚當,若取其說之善者頒諸學宮,使學者有所宗師,則為王安石、程頤之說者不致紛紜矣。」
wù shù, quán lì bù shì láng chén kāng bó wèi bào jīn hè shēng chén jiē bàn shǐ, róng zhōu guān chá shǐ zhī gé mén shì cáo xūn fù zhī. zì shì suì wèi lì.
戊戍,權吏部侍郎陳康伯為報金賀生辰接伴使,容州觀察使、知閤門事曹勛副之。自是歲為例。
gēng zǐ, jūn qì jiān chéng sū cè, qǐng yuǎn fāng zhī mín wěi yǒu xiào xíng zhě, lìng zhōu xiàn yǐ wén, qǐ xíng jīng biǎo, zhào shēn yán xíng xià.
庚子,軍器監丞蘇策,請遠方之民委有孝行者,令州縣以聞,乞行旌表,詔申嚴行下。
wǔ yuè, xīn hài shuò, jīn zhǔ rú xūn fēng diàn.
五月,辛亥朔,金主如薰風殿。
jiǎ yín, jiāng zuò jiān mǐ yǒu rén quán shàng shū bīng bù shì láng.
甲寅,將作監米友仁權尚書兵部侍郎。
jiǎ zǐ, zī zhèng diàn xué shì qiān shū shū mì yuàn shì jiān quán cān zhī zhèng shì lóu zhào bà.
甲子,資政殿學士、簽書樞密院事兼權參知政事樓炤罷。
yù shǐ zhōng chéng lǐ wén huì, yòu jiàn yì dài fū zhān dà fāng, lùn zhào sù wú shéng jiǎn, jiāo jié cài jīng, jí gǎi jīng zhì, qí shuài shào xìng, bù xù guó shì, nì ài èr chàng. zhào yǐ běn zhí tí jǔ jiāng zhōu tài píng guān.
御史中丞李文會,右諫議大夫詹大方,論炤素無繩檢,交結蔡京,亟改京秩,其帥紹興,不恤國事,溺愛二倡。詔以本職提舉江州太平觀。
yǐ chǒu, yù shǐ zhōng chéng jiān shì dú lǐ wén huì yán: quán shàng shū lǐ bù shì láng jiān shì jiǎng gāo kàng, chū wèi cài xiāo zhī kè, mèi cài jīng yǐ qiú jìn fù lù chéng yí zhī xué, xùn zhào dǐng yǐ yāo míng. quán gōng bù shì láng wáng shī xīn, fèng shǐ dà jīn, zhuān wù shì lì. qǐ jū shè rén wú bǐng xìn, jī qiǎo biàn lì, zhuān jié lóu zhào. cǐ sān rén zhě, ruò jiǔ zài cháo, bì hài zhì zhì.. zhào yǐ kàng zhī yún zhōu, shī xīn zhī yuán zhōu, bǐng xìn zhī jiāng zhōu.
乙丑,御史中丞兼侍讀李文會言:「權尚書禮部侍郎兼侍講高閌,初為蔡翛之客,媚蔡京以求進;復錄程頤之學,徇趙鼎以邀名。權工部侍郎王師心,奉使大金,專務嗜利。起居舍人吳秉信,機巧便利,專結樓炤。此三人者,若久在朝,必害至治。。」詔以閌知筠州,師心知袁州,秉信知江州。
xiān shì dì zài jīng yán, cháng wèi kàng yuē: xiàng lái zhāng jiǔ chéng cháng wèn zhèn: zuǒ shì chuán zài yī shì huò qiān yú yán, chūn qiū zhǐ yī jù shū zhī, hé yě? zhèn dá zhī yún: shèng yán yǒu zào huà, suǒ yǐ yù wú qióng zhī yì. ruò wú zào huà, jí róng yì zhī, nǎi cháng rén yán ěr. kàng yuē: shuō chūn qiū zhě suī duō, zhōng bù néng míng, zhèng rú kuī zào huà yǐ. dì yīn wèn jiǔ chéng ān fǒu. yì rì, wèi qín guì yuē: zhāng jiǔ chéng jīn zài hé chù? qín guì yuē: jiǔ chéng qǐng yǐ chàng yì huò zhòng, wèi tái chén suǒ lùn, jì yǔ jùn, nǎi qǐ cí, guān qí yì zhōng bù wèi bì xià yòng. dì yuē: jiǔ chéng qīng pín, bù kě wú lù. guì yí kàng jiàn zhī, hū gěi shì zhōng jiān shì jiǎng yáng yuàn xún qí shì, wén huì yì hé kàng.
先是帝在經筵,常謂閌曰:「向來張九成嘗問朕:『《左氏傳》載一事或千餘言,《春秋》只一句書之,何也?』朕答之云:『聖言有造化,所以寓無窮之意。若無造化,即容易知,乃常人言耳。』」閌曰:「說《春秋》者雖多,終不能明,正如窺造化矣。」帝因問九成安否。翌日,謂秦檜曰:「張九成今在何處?」秦檜曰:「九成頃以唱異惑眾,為台臣所論,既與郡,乃乞祠,觀其意終不為陛下用。」帝曰:「九成清貧,不可無祿。」檜疑閌薦之,呼給事中兼侍講楊願詢其事,文會亦劾閌。
shì rì, bài wén huì duān míng diàn xué shì qiān shū shū mì yuàn shì jiān quán cān zhī zhèng shì. zì shì zhí zhèng miǎn, jí yǐ yán zhū dài zhī.
是日,拜文會端明殿學士、簽書樞密院事兼權參知政事。自是執政免,即以言諸代之。
bǐng yín, tài cháng shì gù guān wén diàn dà xué shì zhāng shāng yīng yuē wén zhōng.
丙寅,太常諡故觀文殿大學士張商英曰文忠。
wù chén, quán shàng shū lì bù shì láng chén kāng bó jiǎ lì bù shàng shū, chōng jīn bào xiè shǐ, yǐ jīn lái hè shēng chén gù yě. shàng yù yòng yòu wǔ dài fū jiā zhōu fáng yù shǐ qián kǎi wèi fù, fāng chí mǔ sàng, nǎi qǐ fù gù guān, jiǎ bǎo xìn jūn chéng xuān shǐ zhī gé mén shì.
戊辰,權尚書吏部侍郎陳康伯假吏部尚書,充金報謝使,以金來賀生辰故也。上欲用右武大夫、嘉州防禦使錢愷為副,方持母喪,乃起復故官,假保信軍承宣使、知閤門事。
jǐ sì, jīn zhǔ shǐ qiǎn biāo qí dà jiāng jūn ān guó jūn jié dù shǐ wū yán hé tōng yì dài fū xíng dà lǐ shǎo qīng mèng hào lái hè tiān shēn jié, yí shàng zhū yī náng, jīn dài yī tiáo, yī qī duì, sè líng luó shā hú wǔ bǎi duàn, mǎ shí pǐ. zì shì suì rú zhī.
己巳,金主始遣驃騎大將軍、安國軍節度使烏延和、通議大夫、行大理少卿孟浩來賀天申節,遺上珠一囊,金帶一條,衣七對,色綾羅紗縠五百段,馬十匹。自是歲如之。
xīn wèi, tiān shēn jié, wén wǔ bǎi guān jīn guó rén shǐ shàng shòu yú zǐ chén diàn. gù shì, běi shǐ shàng shòu bì, tóng bǎi guān diàn shàng cì jiǔ sān xíng, cì fù yán yú shàng shū shěng. zhì shì tè jiù yì yàn zhī, réng yǐ zhí zhèng guān yā bàn.
辛未,天申節,文武百官、金國人使上壽於紫宸殿。故事,北使上壽畢,同百官殿上賜酒三行,次赴筵於尚書省。至是特就驛燕之,仍以執政官押伴。
guǐ yǒu, dà yàn chuí gǒng diàn.
癸酉,大燕垂拱殿。
dīng chǒu, běi shǐ cí xíng. zì shì liú guǎn zhōng lǜ bù guò shí rì.
丁丑,北使辭行。自是留館中率不過十日。
jǐ mǎo, yòu jiàn yì dài fū zhān dà fāng wèi yù shǐ zhōng chéng jiān shì jiǎng.
己卯,右諫議大夫詹大方為御史中丞兼侍講。
liù yuè, xīn sì shuò, rì yǒu shí zhī.
六月,辛巳朔,日有食之。
yǐ wèi, dì wèi dà chén yuē: zhè dōng fú jiàn bèi shuǐ zāi chù, kě lìng jiān sī gōng wǎng, xī lì zhèn jì, wù shǐ shí huì jí mín, wú wèi wén jù.
乙未,帝謂大臣曰:「浙東、福建被水災處,可令監司躬往,悉力賑濟,務使實惠及民,毋為文具。」
shí jiāng zhè fú jiàn tóng rì dà shuǐ. jiàn zhōu shuǐ mào chéng ér rù, é qǐng shēn shù zhàng, gōng sī lú shě jǐn huài, nì sǐ shù qiān rén. yán zhōu shuǐ bào zhì, chéng bù méi zhě shù bǎn, yòu fèng yì láng tōng pàn zhōu shì hóng guāng zǔ, jí zhōu yǐ yuán mín, qiě qū chù shān fù, gěi zhī xīn zhōu, zú wú nì zhě. qú xìn chù wù děng zhōu, mín zhī sǐ zhě shén zhòng.
時江、浙、福建同日大水。建州水冒城而入,俄頃深數丈,公私廬舍盡壞,溺死數千人。嚴州水暴至,城不沒者數板,右奉議郎、通判州事洪光祖,集舟以援民,且區處山阜,給之薪粥,卒無溺者。衢、信、處、婺等州,民之死者甚眾。
bǐng shēn, yòu wǔ dài fū huá zhōu guān chá shǐ tí jǔ yòu shén guān bái è, tè cì miàn pèi wàn ān jūn.
丙申,右武大夫、華州觀察使、提舉佑神觀白鍔,特刺面配萬安軍。
shí mǐn zhè dà shuǐ, è nǎi zì běi fāng cóng tài hòu guī zhě, xuān yán xiè lǐ guāi móu, hóng hào míng wén zhōng wài, gù bù yòng! tài shī qín guì wén zhī, zòu xì è dà lǐ sì. è guǎn kè zhāng bó lín cháng tí tài xué bì yuē: fū chāi, ěr wàng yuè wáng zhī shā ér fù hū! bó lín yì xià yù. yù jù, è zuò yīn bó lín cháng wèn hé gù bù yòng lián fǎng shǐ, è dá yǐ rèn nèi chén zuò ěr mù, zhèng shì zǔ zōng gù shì, kǒng zhǔ shàng bù zhī, yīn chū yán zhǐ chì, nǎi yǒu shì mìng. bó lín yì zhàng jí, cì pèi jí yáng jūn.
時閩、浙大水,鍔乃自北方從太后歸者,宣言燮理乖繆,洪晧名聞中外,顧不用!太師秦檜聞之,奏系鍔大理寺。鍔館客張伯麟嘗題太學壁曰:「夫差,爾忘越王之殺而父乎!」伯麟亦下獄。獄具,鍔坐因伯麟嘗問何故不用廉訪使,鍔答以任內臣作耳目,正是祖宗故事,恐主上不知,因出言指斥,乃有是命。伯麟亦杖脊,刺配吉陽軍。
yù shǐ zhōng chéng zhān dà fāng jí zòu hào yǔ è wèi wěn jǐng jiāo, gèng xiāng chēng yù, kuáng huò zhòng tīng. shí hào yǐ huī yóu gé zhí xué shì zhī ráo zhōu. dīng yǒu, zhào hào tí jǔ jiāng zhōu tài píng guān.
御史中丞詹大方即奏晧與鍔為刎頸交,更相稱譽,誑惑眾聽。時晧以徽猷閣直學士知饒州。丁酉,詔晧提舉江州太平觀。
qiū, qī yuè, gēng shù shuò, zhī háo zhōu lǐ guān mín yǐ fù rèn shàng diàn, dì jiè yǐ wú zhāo jí liú wáng, kǒng jīn rén qǐ xìn yě. xuán yǐ yǔ zǎi zhí, bǐ shēn yù zhī.
秋,七月,庚戍朔,知濠州李觀民以赴任上殿,帝戒以毋招集流亡,恐金人啟釁也。旋以語宰執,俾申諭之。
rén zǐ, mì shū shěng zhèng zì wú fèi hé féng yuán bìng bà.
壬子,秘書省正字吳芾、何逢原並罷。
diàn zhōng shì yù shǐ wāng bó yán: fèi yǔ pān liáng néng jié wèi sǐ dǎng, biàn luàn shì fēi féng yuán yīn lán gōng zuǒ zhī huí, chuāi jiàn hé yì shǎo biàn, nǎi gōng sì yì lùn, qiú hé liú sú. èr rén zhě bù bà chù, huǎn jí zhī jì, bì wèi guó jiā zhī hài. nǎi yǐ fèi tōng pàn chù zhōu, féng yuán tōng pàn chí zhōu.
殿中侍御史汪勃言:「芾與潘良能結為死黨,變亂是非;逢原因藍公佐之回,揣見和議少變,乃公肆異論,求合流俗。二人者不罷黜,緩急之際,必為國家之害。」乃以芾通判處州,逢原通判池州。
dīng sì, zhào: yǔ guó tóng xìng zhě bù dé èr míng.
丁巳,詔:「與國同姓者不得二名。」
mìng yǒu sī gǎi zuò jì qì, sān nián nǎi chéng.
命有司改作祭器,三年乃成。
gēng shēn, fù zhì méi zhōu.
庚申,復置梅州。
xiān shì zhū jūn qǐng yī cì, suǒ chāi shǐ chén duō yǐ bì xiǔ yì qǔ liáng jiān, ér zhū jūn suǒ de jiē qiè báo zhě. zhì shì zhào hù bù wěi guān fēng jì, réng lìng zǒng lǐng suǒ chà guān xié běn jūn shǐ chén tóng lǐng, yǐ jué qí bì.
先是諸軍請衣賜,所差使臣多以弊朽易取良縑,而諸軍所得皆怯薄者。至是詔戶部委官封記,仍令總領所差官偕本軍使臣同領,以絕其弊。
mì shū shěng jiù yǒu tí jǔ guān, jiàn lín tái gù shì. shǎo jiān yóu cāo, yán zhào jiàn xīn shěng, wàng yī gù shì, xuán zhào yǐ lǐ bù shì láng qín xī jiān zhī. cāo, jiàn yáng rén yě.
秘書省舊有提舉官,見《麟台故事》。少監游操,言肇建新省,望依故事,旋詔以禮部侍郎秦熺兼之。操,建陽人也。
xīn yǒu, shēng shǔ zhōu wèi chóng qìng jūn, yǐ dì shǐ fēng zhī dì gù yě.
辛酉,升蜀州為崇慶軍,以帝始封之地故也。
gēng wǔ, jīn jiàn yuán miào yú dōng jīng.
庚午,金建原廟於東京。
bǐng zǐ, dì xìng mì shū shěng, tài shī shàng shū zuǒ pú shè jiān xiū guó shǐ qín guì, lǜ bǎi guān jí shí lù yuàn guān fèng yíng. dì suì xìng mì gé, zhào qún chén guān jìn táng shū huà, sān dài gǔ qì. hái, yù yòu wén diàn, cì qún chén míng yǐn, cóng guān zuò yú táng shàng, shěng guān xí yú wǔ xià.
丙子,帝幸秘書省,太師、尚書左僕射、監修國史秦檜,率百官及實錄院官奉迎。帝遂幸秘閣,召群臣觀晉、唐書畫,三代古器。還,御右文殿,賜群臣茗飲,從官坐於堂上,省官席於廡下。
bā yuè, guǐ wèi, jīn zhǔ shā qí zi wèi wáng dào jì.
八月,癸未,金主殺其子魏王道濟。
gēng yín, zhí xiǎn mó gé liǎng zhè zhuǎn yùn fù shǐ lǐ chūn nián quán shàng shū hù bù shì láng.
庚寅,直顯謨閣、兩浙轉運副使李椿年權尚書戶部侍郎。
guǐ sì, zhào shàng shū zuǒ sī láng zhōng lín bǎo guó zi sī yè sòng zhī cái rù duì, yǐ bǎo quán shàng shū lì bù shì láng, zhī cái quán lǐ bù shì láng. hòu èr rì, yǐ bǎo wèi hè jīn zhēng dàn shǐ, zhī gé mén shì kāng yì fù zhī zhī cái wèi hè shēng chén shǐ, gé mén xuān zàn shè rén zhào guī fù zhī.
癸巳,召尚書左司郎中林保、國子司業宋之才入對,以保權尚書吏部侍郎,之才權禮部侍郎。後二日,以保為賀金正旦使,知閤門事康益副之;之才為賀生辰使,閤門宣贊舍人趙瑰副之。
jiǔ yuè, jǐ yǒu, jīn zhǔ rú dōng jīng rén zǐ, tián yú shā hé.
九月,己酉,金主如東京;壬子,畋於沙河。
yǐ mǎo, jīn qiǎn shǐ jì liáo líng.
乙卯,金遣使祭遼陵。
xīn yǒu, zhào fēn lì zhōu wèi dōng xī liǎng lù, yòng duān míng diàn xué shì sì chuān xuān fǔ fù shǐ zhèng gāng zhōng qǐng yě.
辛酉,詔分利州為東、西兩路,用端明殿學士、四川宣撫副使鄭剛中請也。
shí chuān kǒu tún bīng shí wàn rén, fēn lì sān dà jiāng, jiǎn xiào shǎo shī zhèn xī jūn jié dù shǐ yòu hù jūn dōu tǒng zhì jiē chéng xī hé fèng zhōu jīng lüè shǐ wú lín tún xìng zhōu, jiǎn xiào shǎo bǎo wǔ dāng jūn jié dù shǐ lì zhōu lù jīng lüè ān fǔ shǐ jiān zhī xìng yuán fǔ xuān fǔ sī dōu tǒng zhì yáng zhèng tún xìng yuán fǔ, jiǎn xiào shǎo bǎo fèng guó jūn dù dù shǐ jīn fáng kāi dá zhōu jīng lüè ān fǔ shǐ jiān zhī jīn zhōu shū mì yuàn dōu tǒng zhì guō hào tún jīn zhōu, jiē jiàn shuài fǔ, ér tǒng zhì guān zhī chéng zhōu wáng yàn zhī jiē zhōu yáo zhòng zhī xī hé zhōu chéng jùn zhī fèng zhōu yáng cóng yí yì lǐng yán biān ān fǔ shǐ. gāng zhōng qǐng yǐ xìng yuán fǔ lì làng yáng bā jiàn tiān ān jūn qī jùn wèi dōng lù, zhì xìng yuán fǔ xìng jiē chéng xī hé wén lóng fèng qī zhōu wèi xī lù, zhì xìng zhōu jí mìng zhèng lín wèi ān fǔ shǐ, hào wèi jīn fáng kāi dá zhōu ān fǔ shǐ, zhū bì jiāng lǐng ān fǔ shǐ mìng zhě jiē bà, cóng zhī.
時川口屯兵十萬人,分隸三大將,檢校少師、鎮西軍節度使、右護軍都統制、階、成、西和、鳳州經略使吳璘屯興州,檢校少保、武當軍節度使、利州路經略安撫使兼知興元府、宣撫司都統制楊政屯興元府,檢校少保、奉國軍度度使、金、房、開、達州經略安撫使兼知金州、樞密院都統制郭浩屯金州,皆建帥府,而統制官知成州王彥、知階州姚仲、知西和州程俊、知鳳州楊從儀亦領沿邊安撫使。剛中請以興元府、利、閬、洋、巴、劍、天安軍七郡為東路,治興元府;興、階、成、西和、文、龍、鳳、七州為西路,治興州;即命政、璘為安撫使,浩為金、房、開、達州安撫使,諸裨將領安撫使命者皆罷,從之。
shí hé yì fāng jiān, ér lín dú yán bèi, rì wèi dí zhì zhī yú, gù xī lù bīng wèi tiān xià zuì. shàng lǎn gāng zhōng zòu, wèi guì yuē: chuān shǎn dì yuǎn, wèi jiāng yóu nán dé rén. rú lín tǒng bīng yǒu fǎ, kěn wèi cháo yán chū sǐ lì, zhū jiāng suǒ bù jí yě.
時和議方堅,而璘獨嚴備,日為敵至之虞,故西路兵為天下最。上覽剛中奏,謂檜曰:「川、陝地遠,為將尤難得人。如璘統兵有法,肯為朝延出死力,諸將所不及也。」
zhèng gù wèi lín xiōng jiè bì jiāng, jí fēn dào jiàn shuài, ér zhí mén xià zhī lǐ yì gōng, shì pō xián zhī.
政故為璘兄玠裨將,及分道建帥,而執門下之禮益恭,世頗賢之。
jīn zhǔ cí: xūn fēng diàn èr shí lǐ nèi jí xún xìng suǒ guò wǔ lǐ nèi, bìng fù yī nián.
金主詞:「薰風殿二十里內及巡幸所過五里內,並復一年。」
xīn wèi, yù shǐ zhōng chéng zhān dà fāng yán: zé shòu qīng yuǎn jūn jié dù fù shǐ cháo zhōu ān zhì zhào dǐng, fǔ zhèng lěi nián, bù gù guó shì, xié móu mì jì, shēn bù kě cè yǔ fàn chōng bèi xián huái yì yì, yǐ yāo wú wàng zhī fú yòng xīn rú cǐ, bù zhōng shú shén? wáng wén xiàn, yī kuáng shì yě, dǐng fāng zài biǎn suǒ, shàng dàn zhī yǐ lì, shǐ zhī yóu shuō. ǒu rán bài lù zhě, dú wén xiàn ěr qí guǐ jì suǒ shī, rén suǒ bù zhī zhě, yòu bù zhī jǐ shí bǎi rén. jīn wén xiàn yǔ shǒu chén gōng kuān yǐ yǒu xíng qiǎn, ér dǐng wèi zhū shǒu, zhì zhī bù wèn, zé dǐng yǔ qí dǎng zhuǎn xiāng huò luàn, jué wú ān jìng zhī lǐ, fēi zōng miào shè jì zhī fú yě. rén shēn, qín guì jìn chéng, dì yuē: sī qiān zhī yuǎn dì, shǐ qí mén shēng gù lì zhī bù fù yòng, shù wú kuī cì zhī móu. yú shì yí jí yáng jūn ān zhì.
辛未,御史中丞詹大方言:「責授清遠軍節度副使、潮州安置趙鼎,輔政累年,不顧國事,邪謀密計,深不可測;與范沖輩咸懷異意,以邀無妄之福;用心如此,不忠孰甚?王文獻,一狂士也,鼎方在貶所,尚啖之以利,使之遊說。偶然敗露者,獨文獻耳;其詭計所施,人所不知者,又不知幾十百人。今文獻與守臣龔寬已有行遣,而鼎為誅首,置之不問,則鼎與其黨轉相惑亂,決無安靜之理,非宗廟社稷之福也。」壬申,秦檜進呈,帝曰:「司遷之遠地,使其門生故吏知不復用,庶無窺伺之謀。」於是移吉陽軍安置。
guǐ yǒu, jīn xíng tái zuǒ chéng xiàng zhāng xiào chún zú.
癸酉,金行台左丞相張孝純卒。
dōng, shí yuè, gēng chén, zhào chāng huà wàn ān jí yáng yī jiù wèi jūn, zhì shǒu chén, hái shǔ xiàn.
冬,十月,庚辰,詔昌化、萬安、吉陽依舊為軍,置守臣,還屬縣。
rén chén, jīn lì jiè dài jī mín chóu shǎng gé.
壬辰,金立借貸饑民酬賞格。
gēng zǐ, zhào: zhōu xiàn wén chén chū zhì guān, yì xué zhī yè xiān shèng, nǎi xǔ shì shì. yòng zuǒ fèng yì láng luó zhǎng yuán qǐng yě. zhǎng yuán yán: shì dài fū jiē xué fū zǐ zhī dào yǐ cóng zhèng, ér bù zhī suǒ zì. wàng lìng xiān yì xué gōng, yǐ zhāng fēng huà zhī běn. hòu suì zhe wèi lìng.
庚子,詔:「州縣文臣初至官,詣學祗謁先聖,乃許視事。」用左奉議郎羅長源請也。長源言:「士大夫皆學夫子之道以從政,而不知所自。望令先詣學宮,以彰風化之本。」後遂著為令。
zhǎng yuán yòu yán: cháo tíng tōng hǎo xī mín, xìng chóng xué xiào, duō shì qián xīn jīng shǐ, ér zhōng suì wèi yǒu shēng jìn zhī wàng. qǐ yǐ zhū zhōu jìn shì jiě é, liú qī fēn yǐ bèi kē jǔ, yú sān fēn guī yú xué xiào, shāo qǔ dà guān sān shè zhī fǎ cān zhuó zēng sǔn zhī, wù cóng jiǎn biàn. shì xià lǐ bù. suì yǐ zhǎng yuán zhī è zhōu.
長源又言:「朝廷通好息民,興崇學校,多士潛心經史,而終歲未有升進之望。乞以諸州進士解額,留七分以備科舉,餘三分歸於學校,稍取大觀三舍之法參酌增損之,務從簡便。」事下禮部。遂以長源知鄂州。
jiǎ chén, jīn yǐ hé shuò zhū jùn dì zhèn, zhào fù bǎi xìng yī nián, qí yā bì zhě, guān wèi liǎn cáng. shǎn xī pú jiě rǔ cài zhū jùn xiàn, jī mín zhì wèi nú bì zhě, guān gěi juàn shú wèi mín, fàng hái qí xiāng.
甲辰,金以河朔諸郡地震,詔復百姓一年,其壓斃者,官為斂藏。陝西蒲、解、汝、蔡諸郡縣,饑民質為奴婢者,官給絹贖為民,放還其鄉。
shí yī yuè, wù shēn shuò, yù shǐ zhōng chéng jiān shì dú zhān dà fāng shì gōng bù shàng shū.
十一月,戊申朔,御史中丞兼侍讀詹大方試工部尚書。
jǐ yǒu, jīn zhǔ liè yú hǎi dǎo, sān rì zhī jiān, qīn shè wǔ hǔ, huò zhī. zuǒ chéng wán yán xù xiàn dōng shòu shè hǔ fù, jīn zhǔ yuè, hòu cì zhī. xù néng yǐ qì dān zì wèi shī wén, fán yóu yàn yǒu kě yán zhě, zhé zuò shī yǐ jiàn yì.
己酉,金主獵於海島,三日之間,親射五虎,獲之。左丞完顏勖獻《東狩射虎賦》,金主悅,厚賜之。勖能以契丹字為詩文,凡游宴有可言者,輒作詩以見意。
guǐ chǒu, gěi shì zhōng jiān shì jiǎng jiān zhí xué shì yuàn yáng yuàn shì yù shǐ zhōng chéng.
癸丑,給事中兼侍講兼直學士院楊願試御史中丞。
jiǎ zǐ, dì jí gōng zhōng yuè shì diàn qián mǎ bù zhū jūn, jiāng shì yì jīng zhě xī jī yǒu chà. zì shì suì yǐ dōng yuè xíng zhī, hào nèi jiào chǎng.
甲子,帝即宮中閱試殿前馬步諸軍,將士藝精者錫齎有差。自是歲以冬月行之,號內教場。
yǐ chǒu, guān wén diàn dà xué shì tí jǔ lín ān fǔ dòng xiāo gōng zhū shèng fēi hōng. shèng fēi yǔ qín guì yǒu xì, fèng cí bā nián, yù jū hú zhōu sēng shè. jí hōng, zèng sān guān wèi tè jìn. hòu shì zhōng jìng.
乙丑,觀文殿大學士、提舉臨安府洞霄宮硃勝非薨。勝非與秦檜有隙,奉祠八年,寓居湖州僧舍。及薨,贈三官為特進。後諡忠靖。
rén shēn, qín guì qǐng yǐ jūn qì jiān zhào zi hòu jiān quán lì bù shì láng. guì yán jīn rì zōng shì bù kě bù chóng jiǎng, lìng jù yú cháo, dì yuē: zōng shì zhōng zhī xián zhě, rú cháng zhōng kē dì jí bù shēng shì fēi zhī rén, kě shōu zhì xíng zài, rú sì jiān mì shū shěng, jiē kě yǐ chù zhī. zǔ zōng yǐ lái, bù yòng zōng shì zuò zǎi xiàng, qí lǜ sī shén yuǎn, kě yòng zhì shì cóng ér zhǐ.
壬申,秦檜請以軍器監趙子厚兼權吏部侍郎。檜言今日宗室不可不崇獎,令聚於朝,帝曰:「宗室中之賢者,如嘗中科第及不生是非之人,可收置行在,如寺、監、秘書省,皆可以處之。祖宗以來,不用宗室作宰相,其慮思[甚]遠,可用至侍從而止。」
guì yòu zòu qǐng yī jiù zhì zōng xué jiào yù zōng zi, dì kě zhī.
檜又奏請依舊置宗學教育宗子,帝可之。
shí èr yuè, yǐ mǎo, zhào lín ān fǔ jí zhū jùn fù zhì lòu zé yuán.
十二月,乙卯,詔臨安府及諸郡復置漏澤園。
yǐ yǒu, duān míng diàn xué shì qiān shū shū mì yuàn shì lǐ wén huì bà.
乙酉,端明殿學士、簽書樞密院事李文會罷。
yù shǐ zhōng chéng yáng yuàn, diàn zhōng shì yù shǐ wāng bó, yòu zhèng yán hé ruò, gòng hé wén huì xiān xié hài zhèng, zì dēng yán lù, měi lùn yī rén, bì qiǎn jiā pú mì sòng yú mén wài yuē: cǐ chū shàng yì. jí wèi yù shǐ, yòu yǔ wáng wén xiàn dì jiāo, bǐ yóu shuō yú wài, sī yǎng tái lì, cì tái zhōng zhāng shū, xiāo xīn huī zhì, wú suǒ bù wèi. bì xià jiǎng xiū lín hǎo zhī shí, tǎng shǐ jiān xiǎn xiǎo rén shàng zài zhèng dì, shòu qióng zé bó, bì zhì wèi guó shēng shì. shū liù shàng. zhào wén huì luò zhí, yī qián zuǒ cháo fèng láng tí jǔ jiāng zhōu tài píng guān. yuàn děng yòu gōng zhī, zhào wén huì yún zhōu jū zhù.
御史中丞楊願,殿中侍御史汪勃,右正言何若,共劾「文會憸邪害政,自登言路,每論一人,必遣家僕密送於門外曰:『此出上意。』及為御史,又與王文獻締交,俾遊說於外,私養台吏,伺台中章疏,梟心虺志,無所不為。陛下講修鄰好之時,儻使奸險小人尚在政地,獸窮則搏,必致為國生事。」疏六上。詔文會落職,依前左朝奉郎、提舉江州太平觀。願等又攻之,詔文會筠州居住。
zì qín guì zài jū xiàng wèi, měi jiàn zhí zhèng, bì xuǎn shì wú míng yù róu nìng yì zhì zhě, bù shǐ yù shì, bèi yuán shū xìng míng ér yǐ. bǎi guān bù gǎn yè zhí zhèng, zhōu xiàn yì bù gǎn tōng shū wèn, rú sūn jìn liú zhào mò qí xiè fàn tóng chéng kè jùn jí wén huì děng, bù yī nián huò bàn nián, bì yǐ zuì bà. shàng yí fù yòng, duō shǐ jū qiān lǐ wài zhōu jūn, qiě shǐ rén cì chá zhī.
自秦檜再居相位,每薦執政,必選世無名譽、柔佞易制者,不使預事,備員書姓名而已。百官不敢謁執政,州縣亦不敢通書問,如孫近、劉炤、万俟禼、范同、程克俊及文會等,不一年或半年,必以罪罷。尚疑復用,多使居千里外州軍,且使人伺察之。
jiǎ wǔ, jīn zhǔ zhì zì dōng jīng.
甲午,金主至自東京。
gēng zǐ, yù shǐ zhōng chéng jiān shì jiǎng yáng yuàn chōng duān míng diàn xué shì qiān shū shū mì yuàn shì. xīn chǒu, fù zhào yuàn cān zhī zhèng shì.
庚子,御史中丞兼侍講楊願充端明殿學士、簽書樞密院事。辛丑,復詔願參知政事。
rén yín, zhào: zì jīn běi shǐ zài tíng, cháng jiè guān fèng shǐ zhě, bìng quán lì jiè guān bān. zì shì suì wèi gù shì.
壬寅,詔:「自今北使在庭,嘗借官奉使者,並權立借官班。」自是遂為故事。
guǐ mǎo, jīn hè zhēng dàn shǐ jīn wú wèi shàng jiāng jūn diàn qián yòu fù dōu diǎn jiǎn bù sà wēn ān yuǎn dà jiāng jūn chōng dōng shàng gé mén shǐ gāo qìng xiān, jiàn yú zǐ chén diàn.
癸卯,金賀正旦使金吾衛上將軍、殿前右副都點檢布薩溫、安遠大將軍、充東上閤門使高慶先,見於紫宸殿。
yǐ yòu zhèng yán hé ruò shì jiàn yì dài fū.
以右正言何若試諫議大夫。
bǐng wǔ, mì gé xiū zhuàn liǎng zhè zhuǎn yùn fù shǐ wáng fū quán shàng shū hù bù shì láng quán shàng shū hù bù shì láng lǐ chūn nián, yǐ yōu qù guān.
丙午,秘閣修撰、兩浙轉運副使王鈇權尚書戶部侍郎;權尚書戶部侍郎李椿年,以憂去官。
jīn yǐ lóng hǔ wèi shàng jiāng jūn liàng wèi zhōng jīng liú shǒu.
金以龍虎衛上將軍亮為中京留守。
liàng wèi rén piào jí, cán rěn rèn shù. chū, jīn zhǔ yǐ tài zǔ dí sūn sì wèi, liàng yì yǐ qí fù zōng gàn nǎi tài zǔ zhǎng zi, ér jǐ yì tài zǔ sūn, suì huái jì yú. zài zhōng jīng, zhuān wù lì wēi yǐ yā fú xiǎo mín, yǔ míng ān xiāo yù shēn xiāng jié.
亮為人僄急,殘忍任數。初,金主以太祖嫡孫嗣位,亮意以其父宗干乃太祖長子,而己亦太祖孫,遂懷覬覦。在中京,專務立威以壓伏小民,與明安蕭裕深相結。
shì suì, yòu xuān jiào láng zhí mì gé zhǔ guǎn yòu shén guān zhū biàn zú yú xíng zài. qín guì è hóng hào, gù biàn yì bù dé qiān, yú nián zú.
是歲,右宣教郎、直秘閣、主管佑神觀硃弁卒於行在。秦檜惡洪晧,故弁亦不得遷,逾年卒。
róng zhōu guān chá shǐ xíng yíng yòu hù jūn xuǎn fēng tǒng zhì zhī yáng zhōu jié zhì bā péng yáng zhōu tún zhù jūn mǎ wáng jùn zú.
融州觀察使、行營右護軍選鋒統制、知洋州、節制巴、蓬、洋州屯駐軍馬王俊卒。
jùn xíng jūn jì lǜ yán míng, tuì zhě bì zhū, jūn zhōng hào wèi wáng kāi shān, yán qí suǒ xiàng wú qián yě. rán xìng qiáng, hǎo fàn shàng, wú jiè yì wèi qí fǎn fù ér xǐ qí yǒng, cháng hòu yù zhī.
俊行軍紀律嚴明,退者必誅,軍中號為「王開山」,言其所向無前也。然性強,好犯上,吳玠亦畏其反覆而喜其勇,常厚遇之。