qǐ zhān méng chì fèn ruò zhēng yuè, jǐn qiáng yǔ dān è shí èr yuè, fán sān nián.
起旃蒙赤奮若正月,盡強圉單閼十二月,凡三年。
gāo zōng shòu mìng zhòng xìng quán gōng zhì dé shèng shén wǔ wén zhāo rén xiàn xiào huáng dì shào xìng shí wǔ nián jīn huáng tǒng wǔ nián
○高宗受命中興全功至德聖神武文昭仁憲孝皇帝紹興十五年(金皇統五年)
chūn, zhēng yuè, dīng wèi shuò, chū xíng dà cháo huì lǐ yú dà qìng diàn, huáng huī zhàng sān qiān sān bǎi wǔ shí rén, shì dōng dōu jiù yí sǔn sān zhī yī. niǎn chū fáng, bù míng biān, yǐ diàn xiá yě. jiàn yán yǐ lái, zhèng zhì bù shòu cháo, dàn zǎi chén lǜ bǎi guān bài biǎo chēng hè ér yǐ. jí tài hòu hái gōng, yán zhě yǐ wèi qǐng, nǎi jiǎng xíng yān.
春,正月,丁未朔,初行大朝會禮於大慶殿,黃麾仗三千三百五十人,視東都舊儀損三之一。輦出房,不鳴鞭,以殿狹也。建炎以來,正、至不受朝,但宰臣率百官拜表稱賀而已。及太后還宮,言者以為請,乃講行焉。
jǐ wèi, fēn jīng yì shī fù wèi èr kē yǐ qǔ shì.
己未,分經義、詩賦為二科以取士。
xīn yǒu, chū jí qiān mǔ.
辛酉,初籍千畝。
wù chén, mìng quán hù bù shì láng wáng fū cuò zhì liǎng zhè jīng jiè.
戊辰,命權戶部侍郎王鈇措置兩浙經界。
lǐ chūn nián jì yǐ yōu qù, qín guì qǐng yòng tiě. dì yīn yán jīng jiè zhī fǎ, xì mín duō yǐ wèi biàn, guì yuē: bù rú cǐ, zé chāi yì bù xíng, fù shuì bù jūn. jī bì zhī jiǔ, jīn yǐ jǐn gé. qù nián bì xià fàng miǎn jī qiàn, tiān xià biàn jué shǎo sū. fū yán: běn bù yuán wài láng lǐ cháo zhèng, cháng zhī lì shuǐ xiàn, jūn shuì bù rǎo, qǐng yǔ gòng shì. yòu yán: jīn dāng gé guǐ míng xié hù, qīn gēng mào diàn, shǐ chà yǒu cháng jí, tián yǒu dìng shuì, zé chāi yì wú zhēng sù zhī fán, cuī kē miǎn dài nà zhī bì. rán xū bù rǎo ér sù bàn, zé shí lì jí mín. yù gèng bù huà tú, yòu zào zhēn jī bù, zhǐ lìng zhú bǎo pái dìng, shí hù wèi yī jiǎ, lìng dì xiāng jiū hé, cóng shí gōng zhàng èr běn, jī nián suǒ yǐn, yī qiè bù wèn. rú yǒu bù shí, zhì rén chén gào, jí jiāng suǒ yǐn tián gěi yǐ chōng shǎng. cóng zhī.
李椿年既以憂去,秦檜請用鐵。帝因言經界之法,細民多以為便,檜曰:「不如此,則差役不行,賦稅不均。積弊之久,今已盡革。去年陛下放免積欠,天下便覺少蘇。」鈇言:「本部員外郎李朝正,嘗知溧水縣,均稅不擾,請與共事。」又言:「今當革詭名挾戶,侵耕冒佃,使差有常籍,田有定稅,則差役無爭訴之煩,催科免代納之弊。然須不擾而速辦,則實利及民。欲更不畫圖,又造砧基簿,止令逐保排定,十戶為一甲,令遞相糾合,從實供帳二本,積年所隱,一切不問。如有不實,致人陳告,即將所隱田給以充賞。」從之。
xīn wèi, chū mìng zhū lù sēng dào shì nà miǎn dīng qián. shí yán zhě lùn jīn guān yǐn jiē nà yì qián, ér sēng dào zuò xiǎng ān xián, xiǎn wèi jiǎo xìng, nǎi zhào: lǜ sēng suì shū wǔ qiān, chán sēng dào shì, gè èr qiān, qí zhù chí zhǎng lǎo fǎ shī zǐ yī zhī shì jiē dì zēng zhī, zhì shí wǔ qiān, fán jiǔ děng.
辛未,初命諸路僧道士納免丁錢。時言者論今官尹皆納役錢,而僧道坐享安閒,顯為僥倖,乃詔:「律僧歲輸五千,禪僧、道士,各二千,其住持、長老、法師、紫衣、知事皆遞增之,至十五千,凡九等。」
èr yuè, wù yín, dì wèi dà chén yuē: zhèn guān shǐ cè, jiàn gǔ zhī yǎng shì yǒu zhì èr sān qiān rén, yì cháo tíng yī shèng shì. yú shì zēng guó xué dì zǐ yuán bǎi rén, tōng jiù yǐ qī bǎi rén wèi é. xún mìng zhì shàng shě sān shí rén, nèi shě bǎi rén.
二月,戊寅,帝謂大臣曰:「朕觀史冊,見古之養士有至二三千人,亦朝廷一盛事。」於是增國學弟子員百人,通舊以七百人為額。尋命置上舍三十人,內舍百人。
yǐ wèi, quán zhǔ cì jì zhōu chūn shuǐ.
乙未,全主次濟州春水。
jǐ hài, bǎo dà jūn jié dù shǐ chóng guó gōng qú, jiā jiǎn xiào shǎo bǎo, jìn fēng ēn píng jùn wáng, yǐ jiāng chū gé gù yě. qí guān shǔ lǐ yí, bìng yī pǔ ān jùn wáng tǐ lì.
己亥,保大軍節度使、崇國公璩,加檢校少保,進封恩平郡王,以將出閤故也。其官屬禮儀,並依普安郡王體例。
sān yuè, xīn yǒu, wǔ xìn jūn chéng xuān chuán tiān chà jiāng nán xī lù bīng mǎ qián xiá jiān ān fǔ sī tǒng zhì chéng shī huí, shēng běn lù mǎ bù jūn fù dōu zǒng guǎn, hóng zhōu zhù dá dāo.
三月,辛酉,武信軍承宣傳、添差江南西路兵馬鈐轄兼安撫司統製程師回,升本路馬步軍副都總管,洪州駐答刂。
shí shī huí tǒng bīng shù gàn shàng, huì zhào guī běi jìng rén, shī huí yǒu qīn bīng shù bǎi, dàn bù yù xíng. shǒu chén mì gé xiū zhuàn xuē bì yù zhī yuē: gōng cóng zú duō, bù kě bì, gōng néng qiǎn cǐ shǔ, cháo tíng bì duō gōng. shī huí chéng mìng. jì ér shěng fǔ qù shī huí jiù dào. shī huí zhōu xíng guò dà gū shān, zhōu rén gào wú zuò lè, kǒng lóng nù, shī huí gù mìng zòu lè. shǎo qǐng, hēi yún sì hé, yǒu wù yǒng bō jiān, shī huí shè zhòng qí mù, jí hái rù shuǐ, fēng yì xī. rén jiē fú qí yǒng.
時師回統兵戍贛上,會詔歸北境人,師回有親兵數百,憚不欲行。守臣秘閣修撰薛弼諭之曰:「公從卒多,不可庇,公能遣此屬,朝廷必多公。」師回承命。既而省府趣師回就道。師回舟行過大孤山,舟人告毋作樂,恐龍怒,師回故命奏樂。少頃,黑雲四合,有物涌波間,師回射中其目,即還入水,風亦息。人皆服其勇。
jiǎ zǐ, dì wèi dà chén yuē: jiāo lín guó zhī dào, dāng yǐ shǒu xìn wèi zhǔ. qín guì yuē: chén guān zhēn zōng huáng dì shí, suī yuǎn fān xiǎo guó rú xī dòng zhī lèi, yì bì wěi qū diào hù, bù yù qǐ bīng duān, kě wèi zhì rén yǐ. shí jīn rén lái suǒ běi kè zhī zài nán zhě, guì yīn qiǎn fū wén gé dài zhì zhōu jīn mǎ guān guó shǐ yuàn běi hái.
甲子,帝謂大臣曰:「交鄰國之道,當以守信為主。」秦檜曰:「臣觀真宗皇帝時,雖遠蕃小國如溪洞之類,亦必委曲調護,不欲起兵端,可謂至仁矣。」時金人來索北客之在南者,檜因遣敷文閣待制周襟、馬觀國、史願北還。
wù chén, jīn zhǔ cì tiān kāi diàn.
戊辰,金主次天開殿。
jǐ sì, dì cè shì nán shěng jǔ tóu lín jī děng yú shè diàn.
己巳,帝策試南省舉頭林機等於射殿。
sì yuè, wù yín yè, huì chū dōng fāng.
四月,戊寅夜,彗出東方。
guǐ wèi, cì zhèng zòu míng jìn shì liú zhāng děng sān bǎi rén jí dì chū shēn tóng chū shēn, zhèng zòu míng zhāng zī xīn kē míng fǎ jí dì. jiǎ shēn, tè zòu míng lín xún měi děng èr bǎi sì shí qī rén, wǔ jǔ zhèng zòu míng yīng bāo rán děng èr rén, tè zòu míng sān rén, shòu guān yǒu chà.
癸未,賜正奏名進士劉章等三百人及第、出身、同出身,正奏名張鎡新科明法及第。甲申,特奏名林洵美等二百四十七人,武舉正奏名應褒然等二人,特奏名三人,授官有差。
dīng hài, shè tiān xià. qián sì rì, dì wèi qín guì: huì xīng jiàn, zhèn shén jù yān. qīng děng kě tú suǒ yǐ xiāo mǐ zhī dào. guì qín tài zōng zhēn zōng cháo cháng yuán huì xīng shū jué yù qiú děng shì, dì yuē: qiě jiàng zhào yǐ sì shì wèi zhǔ, bì diàn, jiǎn shàn, kuān mín lì, chū zhì yù. yú shì shǒu zhào jiān sī jùn shǒu tiáo jù biàn mín shì mù xiàn chén xún xíng, qīn jué yù shì. zhì shì sì shè. kān huì shù shí nián lái biān chén yāo gōng shēng shì, jīn dāng jiān ài nèi wài, qī yú bìng shēng kān huì shù shí nián lái xué zhě dǎng tóng fá yì, jīn dāng chóng yǎ chù fú, yì qí zhuān mén sī jǐ kān huì lěi nián yǐ lái bīng gé bù xī, jìn zhě jiǎng hé bà zhàn, zhèng yǐ bǎo quán shēng líng, ài xī mín lì. yǐ jiàng shǒu zhào, wěi zhū lù jiān sī jùn shǒu cuò zhì yù mín shì mù, wù yào bì xíng, yǐ shī shí dé.
丁亥,赦天下。前四日,帝謂秦檜:「彗星見,朕甚懼焉。卿等可圖所以消弭之道。」檜秦太宗、真宗朝嘗緣彗星疏決獄囚等事,帝曰:「且降詔以四事為主,避殿,減膳,寬民力,出滯獄。」於是手詔監司、郡守條具便民事目;憲臣巡行,親決獄事。至是肆赦。」勘會數十年來邊臣邀功生事,今當兼愛內外,期於並生;勘會數十年來學者黨同伐異,今當崇雅黜浮,抑其專門私己;勘會累年以來兵革不息,近者講和罷戰,正以保全生靈,愛惜民力。已降手詔,委諸路監司、郡守措置裕民事目,務要必行,以施實德。」
gēng yín, chéng zhōu tuán liàn shǐ zhī xù zhōu shào lóng qí.
庚寅,成州團練使、知敘州邵隆齊。
lóng zài jīn zhōu, shù yǐ bīng chū dí jìng, qín guì hèn zhī. zhì shì yīn yǐn jiǔ bào zú, nián wǔ shí yī, huò wèi guì mì shǐ rén zhèn shā zhī. xù rén jiē bēi kū, wèi zhī bà shì.
隆在金州,數以兵出敵境,秦檜恨之。至是因飲酒暴卒,年五十一,或謂檜密使人鴆殺之。敘人皆悲哭,為之罷市。
wǔ yuè, wù wǔ, zhèng shì dài fū zhōng zhōu fáng yù shǐ tiān chà jīng hú nán lù mǎ bù jūn fù dōu zǒng guǎn bái cháng, yí tán zhōu zhù dá dāo.
五月,戊午,正侍大夫、忠州防禦使、添差荊湖南路馬步軍副都總管白常,移潭州駐答刂。
shí jīn rén lái suǒ zài nán jiāng shì, cháng yì zài qiǎn zhōng. tóng háng zhě xī wèi dí xiào lì, cháng dú bù kěn wǎng, yuē: zhàng fū sǐ zé sǐ ěr, bù néng wèi fǎn fù shì. měi zì shū tóu xián yuē: qián xī hé jīng lüè shǐ bái cháng, yòu fù yuán shuài wán yán gǎo jiàn zhī, bù yuè yě. hòu yù qiáng guān zhī, jìng tuō jí yǐ miǎn. cháng yǒu chǎn zài dé shùn, xī hé shǒu jiāng è zhī, dà lì yuē: zì cháng jì chén wǒ jiā, ér shàng sòng guān hū! xiè xì jiǔ zhī, cháng bù qū ér zhǐ.
時金人來索在南將士,常亦在遣中。同行者悉為敵效力,常獨不肯往,曰:「丈夫死則死耳,不能為反覆士。」每自書頭銜曰:「前熙河經略使白常」,右副元帥完顏杲見之,不悅也。後欲強官之,竟託疾以免。常有產在德順,熙河守將惡之,大詈曰:「自常既臣我家,而尚宋官乎!」械繫久之,常不屈而止。
jīn chū yòng yù zhì xiǎo zì.
金初用御製小字。
jiǎ zǐ, jīn guó hè shēng chén shǐ lóng hǔ wèi shàng jiāng jūn diàn qián zuǒ fù dōu diǎn jiǎn wán yán zōng yǒng, fù shǐ tōng yì dài fū chōng hàn lín dài zhì chéng cǎi, jiàn yú zǐ chén diàn. chū yàn chuí gǒng diàn, cí, yì rú zhī.
甲子,金國賀生辰使、龍虎衛上將軍、殿前左副都點檢完顏宗永,副使通議大夫、充翰林待製程寀,見於紫宸殿。初燕垂拱殿,辭,亦如之。
bǐng yín, tiān shēn jié, bǎi guān yòng lè shàng shòu yú zǐ chén diàn.
丙寅,天申節,百官用樂上壽於紫宸殿。
dīng mǎo, cì zōng yǒng děng yàn shè yú jiào chǎng, zì shì suì wèi gù shì.
丁卯,賜宗永等燕射於教場,自是遂為故事。
chū, zōng yǒng děng jiāng zhì, qín guì yán yú dì yuē: shǐ rén jí qī ér lái, gài yóu dài zhī yǐ lǐ, shì zhī yǐ xìn gù yě. dì yuē: dà dǐ wèi guó zhī dào, jì bù néng qiáng, yòu bù néng ruò, zé bīng lián huò jié, wú yǒu yǐ shí. zhèn hé xī wèi tiān xià shēng líng shǎo qū yé!
初,宗永等將至,秦檜言於帝曰:「使人及期而來,蓋由待之以禮,示之以信故也。」帝曰:「大抵為國之道,既不能強,又不能弱,則兵連禍結,無有已時。朕何惜為天下生靈少屈耶!」
yú shì qiǎn lì bù shì láng chén kāng bó jiē bàn, ér hé zhōu fáng yù shǐ zhī gé mén shì qián kǎi fù zhī. zōng yǒng fǔ rù jiāng, dì yǐ duān wǔ, qiǎn zhōng shǐ cì shàn pà yú hóng zé, zōng yǒng yán: shàng guó shì rì lì hè, dāng běi miàn zài bài, qiě jiē bàn shǐ fù tóng zhī, nǎi gǎn shòu. kāng bó yǐ jiù zhì què zhī. huò wèi kāng bó: cǐ xì gù, cháo tíng bì bù xī. kāng bó yuē: jīn qū cóng zhī, hòu wèi lì, bù fù kě gǎi, qiě rǔ mìng zì wǒ shǐ. kuàng suǒ qiú wú yàn, níng néng jǐn cóng zhī hū! zōng yǒng zú shòu cì, yīn zì biàn, shù yuē jiē bàn màn wǒ. cháo tíng wén zhī, jù shēng shì, shì yù shǐ wāng bó jí hé kāng bó chóu duì rǔ guó, qǐng bà zhī yǐ fù dūn xìn mù lín zhī yì, nǎi chū kāng bó zhī quán zhōu, ér kǎi yì jiàng wèi shū zhōu tuán liàn shǐ.
於是遣吏部侍郎陳康伯接伴,而和州防禦使、知閤門事錢愷副之。宗永甫入疆,帝以端午,遣中使賜扇帕於洪澤,宗永言:「上國是日例賀,當北面再拜,且接伴使副同之,乃敢受。」康伯以舊制卻之。或謂康伯:「此細故,朝廷必不惜。」康伯曰:「今曲從之,後為例,不復可改,且辱命自我始。況所求無厭,寧能盡從之乎!」宗永卒受賜,因自辨,數曰「接伴慢我」。朝廷聞之,懼生事,侍御史汪勃即劾康伯酬對辱國,請罷之以副惇信睦鄰之意,乃出康伯知泉州,而愷亦降為舒州團練使。
jīn zhǔ rì yǔ jìn chén hān yǐn, huò jì yǐ yè. rén shēn, píng zhāng zhèng shì wán yán xù shàng shū jiàn, jīn zhǔ wèi zhǐ jiǔ, réng bù gào tíng chén.
金主日與近臣酣飲,或繼以夜。壬申,平章政事完顏勖上疏諫,金主為止酒,仍布告廷臣。
liù yuè, yǐ hài shuò, rì yǒu shí zhī.
六月,乙亥朔,日有食之。
dīng chǒu, dì xìng qín guì xīn dì. hòu bā rì, jiàng zhì, jiā ēn fēng guì qī wèi guó fū rén wáng shì wèi hán guó fū rén, xī qī shū rén cáo shì wèi hé yì jùn fū rén, sūn yòu chéng shì láng xūn kān tǎn bìng zhí mì gé, cì sān pǐn fú. shí xūn nián jiǔ suì.
丁丑,帝幸秦檜新第。後八日,降制,加恩封檜妻魏國夫人王氏為韓國夫人,熺妻淑人曹氏為和義郡夫人,孫右承事郎塤、堪、坦並直秘閣,賜三品服。時塤年九歲。
yǐ wèi, mìng gěi shì zhōng lǐ ruò gǔ quán hù bù shì láng.
乙未,命給事中李若谷權戶部侍郎。
bǐng shēn, xíng bù shì láng zhōu sān wèi, jìn quán běn bù shàng shū.
丙申,刑部侍郎周三畏,進權本部尚書。
qī yuè, wù wǔ, zhào lú guāng zhōu shàng gòng qián mǐ zhǎn yī nián, yòng zhuǎn yùn sī qǐng yě. dì yuē: rén jiē zhī qǔ zhī wèi qǔ, ér bù zhī yǔ zhī wèi qǔ. ruò shāo yǔ zhǎn miǎn, qí qí jiā gěi rén zú, shuì liǎn zì rán yì bàn. huái nán píng shí yí lù shàng gòng nèi cáng chóu juàn jiǔ shí wàn pǐ yǒu qí, zhì shào xìng mò nián, cái bā qiān pǐ ěr.
七月,戊午,詔廬、光州上供錢米展一年,用轉運司請也。帝曰:「人皆知取之為取,而不知予之為取。若稍與展免,俟其家給人足,稅斂自然易辦。」淮南平時一路上供內藏綢絹九十萬匹有奇,至紹興末年,才八千匹爾。
bā yuè, bǐng zǐ, shàng shū yòu sī láng zhōng lín yì quán lì bù shì láng, yòu sī láng zhōng qián shí mǐn quán gōng bù shì láng.
八月,丙子,尚書右司郎中林乂權吏部侍郎,右司郎中錢時敏權工部侍郎。
jǐ mǎo, zhào: zì jīn tài xué jí zhōu xiàn shì diàn xiān shèng, bìng lìng zōng zi shì cí.
己卯,詔:「自今太學及州縣釋奠先聖,並令宗子侍祠。」
bǐng shù, zuǒ cháo sàn dài fū zhī nán kāng jūn zhāng yuán lǐ, qǐ miǎn niú shuì yī nián. dì yuē: tiān xià zhī wù, bù dāng shuì zhě qí zhòng, rú niú mǐ chái miàn zhī lèi shì yě. qín guì yuē: qù suì zhè zhōng jiān shí, bì xià lìng bù shōu mǐ shuì, gù jiāng xī kè fàn jù lái, suǒ quán huó zhě bù kě shèng jì.
丙戍,左朝散大夫、知南康軍張元禮,乞免牛稅一年。帝曰:「天下之物,不當稅者其眾,如牛、米、柴、面之類是也。」秦檜曰:「去歲浙中艱食,陛下令不收米稅,故江西客販俱來,所全活者不可勝計。」
wù shù, jīn zhǔ fā tiān kāi diàn.
戊戍,金主發天開殿。
xīn chǒu, zēng tài xué dì zǐ yuán èr bǎi rén.
辛丑,增太學弟子員二百人。
shí xià rén chóng jiàn tài xué, qīn shì diàn, dì zǐ yuán cì yǔ yǒu chà.
時夏人重建太學,親釋奠,弟子員賜予有差。
zì jiàn yán chū, shěng zhū lù tí jǔ cháng píng guān, bìng qí zhí yú tí xíng sī. cì nián, cháo yì fù zhì, qiě tǎo lùn qí dé shī, shū chéng wèi bān, ér dì nán dù. jì ér yán zhě wèi cháng píng zhī fǎ bù kě xíng, suì qǐn. zhōng jiān cháng píng zhī zhí, cháng lì fā yùn sī, yì lì jīng zhì sī, yǐ ér fù lì tí xíng sī. zhì shì wáng fū yán: cháng píng yī sī, qián gǔ liǎn sàn, yí zhuān shǐ lǐng zhī, qǐng fù zhì zhū lù tí jǔ guān. jiǔ yuè, zhào yǐ zhū lù tí jǔ chá yán guān wèi tí jǔ chá yán cháng píng gōng shì, chuān guǎng yǐ xiàn chén jiān lǐng.
自建炎初,省諸路提舉常平官,並其職於提刑司。次年,朝議復置,且討論其得失,書成未頒,而帝南渡。繼而言者謂常平之法不可行,遂寢。中間常平之職,常隸發運司,亦隸經制司,已而復隸提刑司。至是王鈇言:「常平一司,錢穀斂散,宜專使領之,請復置諸路提舉官。」九月,詔以諸路提舉茶鹽官為提舉茶鹽常平公事,川、廣以憲臣兼領。
zhī hé zhōu liú jiāng qǐ zhǎn miǎn xià shuì yī nián. dì wèi zǎi zhí yuē: yán shì yǔ xíng shì bù tóng, ruò cǐ xíng shì, biàn yǒu shí lì jí mín. qín guì yuē: rú zhě suǒ chén wáng dào, bù guò ài mín. dì yuē: rán.
知和州劉將乞展免夏稅一年。帝謂宰執曰:「言事與行事不同,若此行事,便有實利及民。」秦檜曰:「儒者所陳王道,不過愛民。」帝曰:「然。」
dì qīn shū yī dé gé tiān zhī gé cì tài shī zuǒ pú shè qín guì, yòu jīn dù yín xǐ luó tuò hú zhào xiá děng wù cì zhī.
帝親書「一德格天之閤」賜太師、左僕射秦檜,又金鍍銀洗鑼、唾壺、照匣等物賜之。
jiǎ yín, qǐ jū shè rén qián zhōu cái quán shàng shū xíng bù shì láng, guó zi sī yè yán yì quán gōng bù shì láng. shí jiāng qiǎn èr rén chū jiāng, nǎi yǒu shì mìng.
甲寅,起居舍人錢周材權尚書刑部侍郎,國子司業嚴抑權工部侍郎。時將遣二人出疆,乃有是命。
gēng shēn, jīn zhǔ zhì zì dōng jīng.
庚申,金主至自東京。
xīn yǒu, yǐ qián zhōu cái wèi hè jīn guó zhēng dàn shǐ, gé mén zhī hòu yú shì fù zhī yán yì wèi hè shēng chén shǐ, gé mén zhī hòu cáo shòu fù zhī.
辛酉,以錢周材為賀金國正旦使,閤門祗候俞似副之;嚴抑為賀生辰使,閤門祗候曹涭副之。
shí qián méi jí fú jiàn jù dào yǒu hào guǎn tiān xià zhě, qí tú rì zhòng, gōng lüè xiàn zhèn, xiāng mín duō jié zhài zì bǎo. xiān shì fú jiàn shuài chén mò jiāng shàng yán: zhāng quán tīng jiàn sì zhōu jiē jiāng xī guǎng dōng zhī jìng, yóu shǒu cóng zéi, shú shí shān lù, yǐn qí zhí chōng shān lù, rú rù wú rén zhī jìng. guān jūn bù xí shān xiǎn, duō rǎn dān lì, jiān yú yǎn bǔ. qǐ wěi sì zhōu shǒu chén, mù qiáng zhuàng yóu shǒu měi zhōu yī qiān rén wèi xiào yòng. shí tǒng zhì guān zhāng yuān cuò zhì běn lù dào zéi, qǐng zhú zhōu xiān zhāo wǔ bǎi rén. jì ér jiāng gǎi shuài guǎng dōng, yǐ zhī qián zhōu jí xián diàn xiū zhuàn xuē bì wèi fú jiàn shuài. shì yuè, bì rù fú jiàn, yán tú dào zéi. bì lìng yà bīng liè duì wǔ, yáng jīn gǔ, shēng yán xīn shuài yǐ qián bīng zhì yǐ, zéi bù gǎn fàn.
時虔、梅及福建劇盜有號管天下者,其徒日眾,攻掠縣鎮,鄉民多結砦自保。先是福建帥臣莫將上言:「漳、泉、汀、劍四州接江西、廣東之境,游手從賊,熟識山路,引其直衝山路,如入無人之境。官軍不習山險,多染癉癘,艱於掩捕。乞委四州守臣,募強壯遊手每州一千人為效用。」時統制官張淵措置本路盜賊,請逐州先招五百人。既而將改帥廣東,以知虔州、集賢殿修撰薛弼為福建帥。是月,弼入福建,沿途盜賊。弼令迓兵列隊伍,揚金鼓,聲言「新帥以虔兵至矣」,賊不敢犯。
dōng, shí yuè, guǐ wèi, fū wén gé zhí xué shì shū mì yuàn dōu chéng zhǐ jiān shì dú lǐ ruò gǔ wèi duān míng diàn xué shì qiān shū shū mì yuàn shì, xún jiān cān zhī zhèng shì.
冬,十月,癸未,敷文閣直學士、樞密院都承旨兼侍讀李若谷為端明殿學士、簽書樞密院事,尋兼參知政事。
wù zǐ, bǎo wén gé zhí xué shì tí jǔ bó zhōu míng dào gōng yàn dūn fù zú yú míng zhōu.
戊子,寶文閣直學士、提舉亳州明道宮晏敦復卒於明州。
fāng yì hé zhī shǐ, dūn fù lì dǐ qū jǐ zhī fēi. qín guì shǐ rén dàn yǐ lì yuē: gōng ruò qū cóng, liǎng dì dàn xī kě zhì. dūn fù yuē: wú zhōng bù yǐ shēn jì ér wù guó jiā kuàng jiāng guì zhī xìng, dào lǎo yù là, qǐng wù fù yán. guì zú bù néng qū. dì cháng miàn yù yuē: qīng gěng shàng zhí yán, wú suǒ jiān pì, kě wèi wú tiǎn ěr zǔ yǐ.
方議和之始,敦復力抵屈己之非。秦檜使人啖以利曰:「公若曲從,兩地旦夕可至。」敦復曰:「吾終不以身計而誤國家;況薑桂之性,到老愈辣,請勿復言。」檜卒不能屈。帝嘗面諭曰:「卿鯁尚直言,無所間辟,可謂無忝爾祖矣。」
xīn mǎo, jīn zhuī zèng tài zǔ shì yuē yīng gān xìng yùn zhāo dé dìng gōng ruì shén zhuāng xiào rén míng dà shèng wǔ yuán huáng dì.
辛卯,金追贈太祖諡曰應乾興運昭德定功睿神莊孝仁明大聖武元皇帝。
jǐ hài, mìng zhòng shū shè rén duàn fú quán hù bù shì láng.
己亥,命中書舍人段拂權戶部侍郎。
shí yī yuè, jiǎ chén, yòu cháo sàn dài fū zhǔ guǎn tái zhōu chóng dào guān téng yīng zú.
十一月,甲辰,右朝散大夫、主管台州崇道觀滕膺卒。
fāng là zhī fǎn yě, yīng wèi tái zhōu sī hù cān jūn. zéi tú lǚ shī náng yǐ wàn zhòng wéi chéng, yīng lǜ jūn mín hàn zhī, shù yuè bù néng bá. tái rén wèi lì cí sì zhī, hòu míng qí miào yuē yì líng.
方臘之反也,膺為台州司戶參軍。賊徒呂師囊以萬眾圍城,膺率軍民捍之,數月不能拔。台人為立祠祀之,後名其廟曰義靈。
bǐng chén, jiǎn xiào shǎo bǎo fèng guó jūn jié dù shǐ shì wèi bù jūn dōu yú hòu jīn fáng kāi dá zhōu ān fǔ shǐ zhī jīn zhōu jiān shū mì yuàn dōu tǒng zhì guō hào hōng, shì gōng yì.
丙辰,檢校少保、奉國軍節度使、侍衛步軍都虞候、金、房、開、達州安撫使、知金州兼樞密院都統制郭浩薨,諡恭毅。
wù wǔ, yòu jiàn yì dài fū hé ruò shì yù shǐ zhōng chéng, shì yù shǐ wāng bó shì yòu jiàn yì dài fū.
戊午,右諫議大夫何若試御史中丞,侍御史汪勃試右諫議大夫。
bǐng yín, yòu sī yuán wài láng wáng xún yǒu quán lǐ bù shì láng.
丙寅,右司員外郎王循友權禮部侍郎。
rùn shí yī yuè, jǐ mǎo, zhào bà xīn kē míng fǎ.
閏十一月,己卯,詔罷新科明法。
bǐng shù, zhào tí jǔ mì shū shěng yuè gěi gōng shǐ qián sān bǎi mín.
丙戍,詔提舉秘書省月給公使錢三百緡。
dīng yǒu, tài xué bó shì wáng zhī wàng, qǐng fǎng duān gǒng xián píng gù shì, xī qǔ jìn jùn suǒ kāi jīng diǎn shì wén, lìng guó zi jiān yìn qiān bǎi zhì, bǐ jùn xiàn gè shì yī běn, zhì zhī yú xué, dì yuē: gǔ rén dú shū, xū qīn shī yǒu, suī wèi bì jǐn dé shèng jīng miào zhǐ, rán yì zì yǒu yuān yuán. jīn shì dài fū wèi yǒu zì dé chù, biàn wèi zhù shuō, yǐ wèi rén shī, cǐ hé lǐ yě?
丁酉,太學博士王之望,請仿端拱、咸平故事,悉取近郡所開《經典釋文》,令國子監印千百帙,俾郡縣各市一本,置之於學,帝曰:「古人讀書,須親師友,雖未必盡得聖經妙旨,然亦自有淵源。今士大夫未有自得處,便為注說,以為人師,此何理也?」
níng guó jūn jié dù shǐ quán zhǔ fèng yì wáng jì sì ān shí hōng. chuò cháo yī rì, zèng shǎo shī, zhuī fēng qīng huà jùn wáng.
寧國軍節度使、權主奉益王祭祀安時薨。輟朝一日,贈少師,追封清化郡王。
shí èr yuè, wù shēn, jīn zēng shì shǐ zǔ yǐ xià shí dì, zēng tài zōng shì yuē tǐ yuán yīng yùn shì dé zhāo gōng zhé huì rén shèng wén liè huáng dì.
十二月,戊申,金增諡始祖以下十帝,增太宗諡曰體元應運世德昭功哲惠仁聖文烈皇帝。
dīng mǎo, jīn biāo qí shàng jiāng jūn diàn qián yòu fù dōu diǎn jiǎn pú chá shuō, zhèng yì dài fū shàng shū xíng bù shì láng wú pán fú, lái hè lái nián zhēng dàn.
丁卯,金驃騎上將軍、殿前右副都點檢蒲察說,正議大夫、尚書刑部侍郎吳磐福,來賀來年正旦。
shì yuè, guō zhòng xún zú yú tái zhōu.
是月,郭仲荀卒於台州。
chū, jiàn kāng fǔ yù qián dōu tǒng zhì wáng dé, yǐ qīng hé jùn wáng zhāng jùn zhī zhí zi gài jí jùn qīn jiāng mǎ lì gù huī bìng wèi tǒng zhì guān. zhì shì jùn jiě bīng bǐng yǐ jiǔ, dé jìn bù lǐ zi gài děng ér bà zhī. jùn nù, měi sù zhū cháo, zuǒ pú shè qín guì yì jì qí yǒng, zhào nǎi bà dé wèi zhè dōng zǒng guǎn, yǐ tǒng zhì guān wáng quán dài zhī.
初,建康府御前都統制王德,以清河郡王張俊之侄子蓋及俊親將馬立、顧暉並為統制官。至是俊解兵柄已久,德浸不禮子蓋等而罷之。俊怒,每訴諸朝,左僕射秦檜亦忌其勇,詔乃罷德為浙東總管,以統制官王權代之。
shí fú jiàn tǔ kòu wèi píng, běn lù qián xiá lǐ guì, lǐng bīng tǎo guǎn tiān xià shī lì, wèi zéi suǒ zhí. zhuǎn yùn sī shēn shū mì yuàn, yán mǐn rén yǒng yú sī dòu, qiè yú gōng zhàn, mò jiāng suǒ zhāo yóu shǒu, yì jù nán sàn, yú shì bù biàn, zhào xià ān fǔ sī gòng yì. xuē bì yǐ wèi guǎng dōng zǒng guǎn hán jīng, měi chū bì jié, zhèng yǐ suǒ bù duō tǔ rén, gù suǒ xiàng kè jié. jīn běn bù sù wú shì bīng, gù lián nián shòu bì. bì yòu wèi qián shǒu gàn shàng, yǒu wǔ yì láng zhōu hǔ chén chéng zhōng láng chén mǐn, gè yǒu jiā dīng shù bǎi rén, jiē néng zhàn, bǐ zhī guān jūn, yī kě dāng shí, suì pì hǔ chén wèi běn lù jiāng guān, mǐn wèi tīng zhāng xún jiǎn. yòu qǐng jiǎn qǔ èr rén jiā dīng, rì gěi qián mǐ, zé yǐ bǔ zéi, qī yú bì miè, yǔ cáo sī hé zòu, hào qí bīng. zì cǐ suì fèi sān wàn liù qiān mín, mǐ jiǔ qiān dàn, ér tǔ kòu suì píng. hǔ chén, kāi fēng rén mǐn, shí chéng rén yě.
時福建土寇未平,本路鈐轄李貴,領兵討管天下失利,為賊所執。轉運司申樞密院,言閩人勇於私鬥,怯於公戰,莫將所招游手,易聚難散,於事不便,詔下安撫司共議。薛弼以為廣東總管韓京,每出必捷,正以所部多土人,故所向克捷。今本部素無士兵,故連年受弊。弼又謂前守贛上,有武翼郎周虎臣、成忠郎陳敏,各有家丁數百人,皆能戰,比之官軍,一可當十,遂辟虎臣為本路將官,敏為汀、漳巡檢。又請揀取二人家丁,日給錢米,責以捕賊,期於必滅,與漕司合奏,號奇兵。自此歲費三萬六千緡,米九千石,而土寇遂平。虎臣,開封人;敏,石城人也。
shí jiān sī jùn shǒu duō xiàn xiàn yú yǐ xī jìn. yuán zhōu tǎng lǐn chōng yì, huò wèi zhī zhōu shì wáng shī xīn, hé xiàn zhū cháo. shī xīn bù tīng, yǐ zhū xiàn mín yǒu bū zū, xī wèi dài shū zhī.
時監司、郡守多獻羨餘以希進。袁州帑廩充溢,或謂知州事王師心,盍獻諸朝。師心不聽,以諸縣民有逋租,悉為代輸之。
fú jiàn cuò zhì dào zéi zhāng yuān suǒ bù tǒng lǐng guān shào hóng yuān, xìng zhì zhí ér xǐ gōng, yuān è bù yòng, qiě xián qí cháng duì zhòng xiāng zhé, zhàng zhī bǎi, chì rù zú wǔ. hóng yuān zhī kè zhōng dǐng, zǒu xíng zài shàng shū, wèi biàn qū zhí, zuǒ pú shè qín guì nù, shǐ chuàng tīng dú zhī míng, jī dǐng yú fú zhī jùn xué. dǐng qiú yú shuài chén xuē bì, qǐ yī suǒ qīn yú yǒng fú, bì xǔ zhī. dǐng fù yì què shàng shū, bì zì hé, jiàng yī zhì.
福建措置盜賊張淵所部統領官邵宏淵,性質直而喜功,淵惡不用,且銜其嘗對眾相折,杖之百,斥入卒伍。宏淵之客鐘鼎,走行在上書,為辨曲直,左僕射秦檜怒,始創聽讀之名,羈鼎於福之郡學。鼎求于帥臣薛弼,乞依所親於永福,弼許之。鼎復詣闕上書,弼自劾,降一秩。
gāo zōng shòu mìng zhòng xìng quán gōng zhì dé shèng shén wǔ wén zhāo rén xiàn xiào huáng dì shào xìng shí liù nián jīn huáng tǒng liù nián
○高宗受命中興全功至德聖神武文昭仁憲孝皇帝紹興十六年(金皇統六年)
chūn, zhēng yuè, rén shēn, jīn zhǔ fēng tài zǔ zhū sūn wèi wáng yǐ bāo wèi gé wáng, xún shòu bīng bù shàng shū.
春,正月,壬申,金主封太祖諸孫為王;以褒為葛王,尋授兵部尚書。
yǐ hài, jīn zhǔ tián yú mó léng. jiǎ shēn, jīn zhǔ hái jīng shī.
乙亥,金主畋於磨棱。甲申,金主還京師。
wù zǐ, tài xué wài shě shēng yǐ qiān rén wèi é.
戊子,太學外捨生以千人為額。
gēng yín, jīn yǐ biān dì yǔ xià guó.
庚寅,金以邊地與夏國。
xīn mǎo, dì zhì zhāi yú nèi diàn. rén chén, qīn xiǎng xiān nóng yú dōng jiāo, shēng yòng shǎo láo, pèi yǐ hòu jì. dì yù tōng tiān guān, jiàng shā páo, yì qīn gēng wèi qīn gēng, jiǔ tuī nǎi zhǐ. suì dēng guān gēng tán, mìng zǎi zhí shǐ xiāng shì cóng liǎng shěng tái jiàn xíng wǔ tuī zhī lǐ, shù rén zhōng qiān mǔ yān.
辛卯,帝致齋於內殿。壬辰,親饗先農於東郊,牲用少牢,配以后稷。帝御通天冠,絳紗袍,詣親耕位親耕,九推乃止。遂登觀耕壇,命宰執、使相、侍從、兩省、台諫行五推之禮,庶人終千畝焉。
jīn zhǔ rú chūn shuǐ, chū liè, wù rù dà zé zhōng, jīn zhǔ mǎ xiàn, yīn bù chū, yì bù zuì dǎo qí.
金主如春水,出獵,誤入大澤中,金主馬陷,因步出,亦不罪導騎。
èr yuè, rén yín, zhào: zhū lù yín cí fēi zài sì diǎn zhě, bìng rì xià huǐ qù. yǐ zuǒ sī láng zhōng lǐ chēng qǐng yě.
二月,壬寅,詔:「諸路淫祠非在祀典者,並日下毀去。」以左司郎中李檉請也。
bǐng yín, jīn yòu chéng xiàng pú wáng hán qǐ xiān hōng.
丙寅,金右丞相濮王韓企先薨。
qǐ xiān wèi xiāng, měi yù wèi guān zé rén, zhuān yǐ péi zhí jiǎng lì hòu jìn wèi jǐ rèn, tuī gǔ shì lèi, zhēn bié rén wù. yī shí tái shěng duō jūn zǐ, mí fèng què shī, yì lùn bì guī yú zhèng, shí chēng xián xiāng. hòu shì jiǎn yì.
企先為相,每欲為官擇人,專以培植獎勵後進為己任,推轂士類,甄別人物。一時台省多君子,彌縫闕失,議論必歸於正,時稱賢相。後諡簡懿。
sān yuè, gēng zǐ shuò, zhào yǒu sī jiàn wǔ xué. xiān shì shì rén shàng shū zhě duō yǐ wèi yán, dì shù yù dà chén yǐ wén wǔ zhī dào bù kě piān fèi, zǔ zōng zì yǒu gù shì, zhì shì nǎi kǎo bo yān.
三月,庚子朔,詔有司建武學。先是士人上書者多以為言,帝數諭大臣以文武之道不可偏廢,祖宗自有故事,至是乃考卜焉。
rén shēn, jīn yǐ tán guó gōng a lǐ bù wèi xíng tái yòu chéng xiàng.
壬申,金以譚國公阿里布為行台右丞相。
a lǐ bù, zōng shì zi yě, lǚ cóng zhēng fá yǒu gōng, cháng yǐ zuǒ jiān jūn suí zōng bì fù hé nán, gù yǒu shì zhuó.
阿里布,宗室子也,屢從征伐有功,嘗以左監軍隨宗弼復河南,故有是擢。
rén wǔ, fù guì yáng jiān lín wǔ dòng wèi xiàn.
壬午,復桂陽監臨武洞為縣。
yǐ wèi, zēng jiàn tài miào.
乙未,增建太廟。
shí xīn jì qì jiāng chéng, ér tài miào diàn shì xiá, zhì bù néng chén liè. gěi shì zhōng duàn fú qǐng zhèng diàn cóng xī zēng liù jiān, tōng jiù wèi shí sān jiān, qí zhōng shí yǒu yī jiān wèi shí yī shì, dōng xī èr jiān wèi jiā shì, yòu zuò xī shén mén, cè bǎo diàn, jì qì kù.
時新祭器將成,而太廟殿室狹,至不能陳列。給事中段拂請正殿從西增六間,通舊為十三間,其中十有一間為十一室,東西二間為夾室,又作西神門,冊寶殿,祭器庫。
jǐ hài, gōng bù zòu lì huái dōng jiāng dōng liǎng zhè hú běi zhū xiàn suì jiào yíng tián shǎng fá gé. qí fǎ yǐ shào xìng qī nián zhì shí sān nián suǒ shōu kè lì zuì duō, zhuó zhōng zhě wèi é. měi xiàn lìng yǐ shí fēn wèi lǜ, qǔ èr fēn shǎng zhī. suì shōu zēng sān fēn zhì yī fēn yǐ shàng, bìng jiǎn mó kān nián réng yǐ zuì kuī yī xiàn wèi fá.
己亥,工部奏立淮東、江東、兩浙、湖北諸縣歲較營田賞罰格。其法以紹興七年至十三年所收課利最多,酌中者為額。每縣令以十分為率,取二分賞之。歲收增三分至一分以上,並減磨勘年;仍以最虧一縣為罰。
jīn zhǔ yǐ shàng jīng gōng shì tài xiá, shì yuè, shǐ yì wǔ lù gōng jiàng chè ér xīn zhī. guī mó suī fǎng biàn jīng, rán jǐn dé shí zhī yī èr ér yǐ.
金主以上京宮室太狹,是月,始役五路工匠撤而新之。規模雖仿汴京,然僅得十之一二而已。
xià, sì yuè, gēng zǐ shuò, jīn zhǔ zhì zì chūn shuǐ. yǐ tóng pàn dà zōng zhèng shì zōng gù wèi tài bǎo yòu chéng xiàng jiān zhōng shū lìng.
夏,四月,庚子朔,金主至自春水。以同判大宗正事宗固為太保、右丞相兼中書令。
wù wǔ, bīng bù shàng wǔ shì gōng mǎ jí xuǎn shì qù liú gé. chū bǔ rù xué, bù shè gōng yī shí. ruò gōng sī shì bù qí shè bù zhōng, jí bù xǔ shì chéng wén. qí shè gé, zì yī shí wǔ dǒu yǐ xià zhì jiǔ dòu, fán wǔ děng. dì kě qí zòu, yīn yù fǔ chén yuē: guó jiā wǔ xuǎn, suǒ xì fēi qīng, jīn zhū jiāng zǐ dì jiē chǐ xí gōng mǎ, qiú huàn wén zī, shù nián zhī hòu, jiāng wú rén xí wǔ yǐ, qǐ kě bù quàn yòu zhī!
戊午,兵部上武士弓馬及選試去留格。初補入學,步射弓一石。若公私試步騎射不中,即不許試程文。其射格,自一石五斗以下至九斗,凡五等。帝可其奏,因諭輔臣曰:「國家武選,所系非輕,今諸將子弟皆恥習弓馬,求換文資,數年之後,將無人習武矣,豈可不勸誘之!」
jīn xíng tái yòu chéng xiàng a lǐ bù hōng.
金行台右丞相阿里布薨。
wǔ yuè, xīn sì, mìng quán lì bù wáng xún yǒu quán hù bù shì láng. lǐ cháo zhèng biān lèi zhū lù jiān sī jùn shǒu tiáo shàng yù mín shì jiàn.
五月,辛巳,命權吏部王循友、權戶部侍郎。李朝正編類諸路監司郡守條上裕民事件。
bǐng shù, zhào zuò jǐng zhōng. zhōng gāo jiǔ chǐ, tiān zǐ qīn cí shàng dì zé yòng zhī, yǐ huáng yòu shǔ chǐ wèi zhǔn. jì chéng, mìng qín guì míng zhī.
丙戍,詔作景鍾。鍾高九尺,天子親祠上帝則用之,以皇祐黍尺為準。既成,命秦檜銘之。
dīng hài, jīn zhǔ shǐ jīn wú wèi shàng jiāng jūn zhāng dé jūn jié dù shǐ wū gǔ lùn hǎi zhāo wǔ dà jiāng jūn tóng zhī xuān huī yuàn shì zhào xìng xiáng lái hè tiān shēn jié.
丁亥,金主使金吾衛上將軍、彰德軍節度使烏古論海、昭武大將軍、同知宣徽院事趙興祥來賀天申節。
xīn mǎo, jīn yǐ zuǒ xuān huī shǐ liú kuò wèi xíng tái yòu chéng xiàng.
辛卯,金以左宣徽使劉筈為行台右丞相。
kuò yǐ néng dé huáng hòu yì, gù zhuó wèi xiāng, réng jiān pàn zuǒ xuān huī shǐ. liú jīng shī shí, hé nán guān lì làn zá, huò qǐng lí gé zhī, kuò yuē: fèi qí yòng bīng jiāng biǎo, qiú yī qiè jìn xiào, qí suǒ yòng rén bù bì jiē yǐ zhāng chéng, gù yǒu bù yóu kē mù ér wèi dà lì, bù shì gōng mǎ ér wò bīng bǐng zhě. jīn fǔ dìng wèi jiǔ, gū shōu rén xīn, nài hé wèi shì fēn gèng yě? suì réng qí jiù.
筈以能得皇后意,故擢為相,仍兼判左宣徽使。留京師時,河南官吏濫雜,或請釐革之,筈曰:「廢齊用兵江表,求一切近效,其所用人不必皆以章程,故有不由科目而為大吏,不試弓馬而握兵柄者。今撫定未久,姑收人心,奈何為是紛更也?」遂仍其舊。
yǔ wén xū zhōng jì liú jīn, lèi guān lǐ bù shàng shū jiān chéng zhǐ. xū zhōng shì cái qīng sì, hǎo jī shàn, guì rén dá guān, wǎng wǎng jī bù néng píng. xū zhōng cháng zhuàn gōng diàn bǎng shǔ, è xū zhōng zhě zhāi qí zì yǐ wèi bàng shàn. huì yǒu gào xū zhōng móu fǎn zhě, zhào yǒu sī jū zhì, wú zhuàng, nǎi luó zhī xū zhōng jiā tú jí wèi fǎn jù. xū zhōng yuē: sǐ zì wú fēn. zhì yú tú jí, nán lái shì dài fū jiā jiā yǒu zhī. gāo shì tán tú shū yóu duō yú wǒ jiā, qǐ yì fǎn yé? yǒu sī chéng fēng zhǐ, bìng dǎi shì tán. liù yuè, yǐ sì, shā xū zhōng jí shì tán, jīn rén yuān zhī. shì tán, qióng zhī sūn, cháng wèi xīn zhōu hù cáo cān jūn, jiàng jīn, guān zhì hàn lín xué shì.
宇文虛中既留金,累官禮部尚書兼承旨。虛中恃才輕肆,好譏訕,貴人達官,往往積不能平。虛中嘗撰宮殿榜署,惡虛中者摘其字以為謗訕。會有告虛中謀反者,詔有司鞫治,無狀,乃羅織虛中家圖籍為反具。虛中曰:「死自吾分。至於圖籍,南來士大夫家家有之。高士談圖書尤多於我家,豈亦反耶?」有司承風旨,並逮士談。六月,乙巳,殺虛中及士談,金人冤之。士談,瓊之孫,嘗為忻州戶曹參軍,降金,官至翰林學士。
dīng wèi, qín guì zòu huái dōng yán kè zēng xiàn, qǐ tuī shǎng, dì yuē: tuī shǎng zhī diǎn, yóu suǒ dāng shèn. jīn nián yǒu xiàn, cì nián bì kuī, yì mín zhī shí yán, zhǐ rú shì yě.
丁未,秦檜奏淮東鹽課增羨,乞推賞,帝曰:「推賞之典,尤所當慎。今年有羨,次年必虧,益民之食鹽,止如是也。」
guǐ chǒu, jiān chá yù shǐ wū rén jí qǐng shēn yán yǒu sī, suǒ zài xíng yù, bù dé wèi fēi fǎ zhī jù, rú rén hé qián táng suǒ yòng fú xiá mìng shéng zhī lèi, wéi zhě dǐ zuì, zhào xíng bù jìn zhǐ.
癸丑,監察御史巫亻及請申嚴有司,所在刑獄,不得為非法之具,如仁和、錢塘所用浮匣、命繩之類,違者抵罪,詔刑部禁止。
jǐ wèi, fēn qiǎn yī guān xún xíng lín ān, liáo bìng zhě, zhì qiū nǎi zhǐ. hòu yǐ wèi lì.
己未,分遣醫官循行臨安,療病者,至秋乃止。後以為例。
jiān chá yù shǐ chén jī zhōng lùn jiān sī zhōu xiàn yān liú cí chì zhī bì, qǐng lìng zhū bù měi jì jiǎn jǔ, hé qí yóu zhě, cóng zhī.
監察御史陳積中論監司州縣淹留詞斥之弊,請令諸部每季檢舉,劾其尤者,從之。
shì yuè, ān nán xiàn xún xiàng shí.
是月,安南獻馴象十。
qiū, qī yuè, rén shēn, jiǎn xiào shǎo fù bǎo xìn jūn jié dù shǐ hé guó gōng zhāng jùn, luò jié yuè zhí míng, yī jiù tè jìn tí jǔ jiāng zhōu tài píng guān, lián zhōu jū zhù.
秋,七月,壬申,檢校少傅、保信軍節度使、和國公張浚,落節鉞職名,依舊特進、提舉江州太平觀,連州居住。
xiān shì jùn yīn xīng biàn, yù lì lùn shí shì yǐ wù dì yì, yǐ qí mǔ jì shì nián gāo, yán zhī bì bèi huò, kǒng bù néng kān. jì shì jiàn qí xíng jí, jùn jù yán suǒ yǐ, jì shì sòng qí fù xián shào shèng chū jǔ zhì kē cè yuē: chén níng yán ér sǐ yú fǔ yuè, bù rěn bù yán ér fù bì xià. jùn yì suì jué, jí shàng shū yán: dāng jīn shì shì, rú yǎng dà jū yú tóu mù xīn fù zhī jiān, bù jué bù zhǐ jué chí zé huò dà ér nán cè, jué jí zé huò qīng ér yì zhì. wéi bì xià móu zhī yú xīn, duàn zhī yǐ dú, jǐn chá qíng wěi, yù bèi cāng zú, shù jǐ shè jì yǒu ān quán zhī lǐ. bù rán, rì fù yī rì, hòu jiāng shì qí, cǐ chén suǒ yǐ shí bù xià yàn ér yī xī bù néng ān yě. qín guì jiàn zhī, dà nù. yù shǐ zhōng chéng hé ruò jí zòu: jùn jiàn zào dà dì, qiáng zhàn mín tián, shū shī dài fū shěng qiān niàn jiù zhī lǐ. jū cháng yuàn hèn, yǐ hé yì fēi biàn, wéi yù sì fāng duō shì, jiǎo xìng zài jìn, bāo cáng huò xīn, wèi hài shí dà. wàng cì jiàng chù, yǐ wèi chén zǐ xǐ luàn xùn sī zhī jiè. gù yǒu shì mìng.
先是浚因星變,欲力論時事以悟帝意,以其母計氏年高,言之必被禍,恐不能堪。計氏見其形瘠,浚具言所以,計氏誦其父咸紹聖初舉制科策曰:「臣寧言而死於斧鉞,不忍不言而負陛下。」浚意遂決,即上疏言:「當今事勢,如養大疽於頭目心腹之間,不決不止;決遲則禍大而難測,決疾則禍輕而易治。惟陛下謀之於心,斷之以獨,謹察情偽,預備倉卒,庶幾社稷有安全之理。不然,日復一日,後將噬臍,此臣所以食不下咽而一夕不能安也。」秦檜見之,大怒。御史中丞何若即奏:「浚建造大第,強占民田,殊失大夫省愆念咎之禮。居常怨恨,以和議非便,惟欲四方多事,僥倖再進,包藏禍心,為害實大。望賜降黜,以為臣子喜亂徇私之戒。」故有是命。
wù zǐ, yán zhě qǐ jìn fú jiàn mín jiān sī cáng jūn qì, dì yuē: cǐ zì yǒu fǎ, yí lìng mín tōng zhī. ruò jué qí yuán, zé dào zì bù zuò yǐ.
戊子,言者乞禁福建民間私藏軍器,帝曰:「此自有法,宜令民通知。若絕其源,則盜自不作矣。」
rén chén, tí jǔ mì shū shěng qín xī fèng zhào lì dìng xiàn shū shǎng gé, zhào lòu bǎn xíng xià: yīng yǒu guān rén xiàn mì gé què shū shàn běn jí èr qiān juǎn, yǔ zhuǎn guān, shì rén miǎn jiě, yú bǐ lèi zēng jiǎn tuī shǎng, yuàn gěi zhí zhě tīng, zhū lù jiān sī shǒu chén fǎng qiú jìn táng zhēn jī jí shàn běn shū jí zhǔn cǐ.
壬辰,提舉秘書省秦熺奉詔立定獻書賞格,詔鏤板行下:應有官人獻秘閣闕書善本及二千卷,與轉官,士人免解,餘比類增減推賞,願給直者聽,諸路監司守臣訪求晉、唐真跡及善本書籍准此。」
bā yuè, xīn chǒu, zhú gāo méi tán.
八月,辛丑,築高禖壇。
chū, jiān chá yù shǐ wáng zī, yǐ shàng jì sì wèi lì, qǐng xíng qīn cí gāo méi zhī lǐ. lǐ guān yán: zì zǔ zōng yǐ lái, wéi liǎng zhì shì cí, suī dà táng yuè lìng zhèng hé xīn lǐ yǒu tiān zǐ qīn xiǎng zhī yí, ér wèi cháng jǔ, qǐ mìng zhí zhèng shì cí. nǎi gǎi zhú yú yuán qiū zhī dōng, gāo zhǐ ér guǎng wǔ bèi.
初,監察御史王鎡,以上繼嗣未立,請行親祠高禖之禮。禮官言:「自祖宗以來,惟兩制侍祠,雖《大唐月令》、《政和新禮》有天子親享之儀,而未嘗舉,乞命執政侍祠。」乃改築於圜丘之東,高咫而廣五倍。
zhào fǎng yí shū yú xī shǔ, réng wěi zhú lù shuài chén.
詔訪遺書於西蜀,仍委逐路帥臣。
rén zǐ, jiāng zuò jiān biān zhī bái quán shàng shū hù bù shì láng, yòu sī yuán wài láng zhōu zhí gāo quán lǐ bù shì láng. jiǎ yín, yǐ biān zhī bái wèi hè jīn guó zhēng dàn shǐ, wǔ jié láng jiān gé mén xuān zàn shè rén mèng sī gōng fù zhī zhōu zhí gāo wèi hè shēng chén shǐ, zuǒ wǔ dài fū zhī gé mén shǐ sòng qián sūn fù zhī. xiān shì fèng shǐ zhě dé zì pì shí rén yǐ xíng, shǎng diǎn jì hòu, yuàn xíng zhě duō nà jīn yǐ qǐng, zhí gāo shǐ jù jué zhī.
壬子,將作監邊知白權尚書戶部侍郎,右司員外郎周執羔權禮部侍郎。甲寅,以邊知白為賀金國正旦使,武節郎兼閤門宣贊舍人孟思恭副之;周執羔為賀生辰使,左武大夫、知閤門使宋錢孫副之。先是奉使者得自辟十人以行,賞典既厚,願行者多納金以請,執羔始拒絕之。
jīn yǐ suǒ jiào shén bì gōng nǔ shǒu bā wàn rén tǎo méng gǔ, lián nián bù néng kè. shì yuè, lìng biàn jīng xíng tái shàng shū shěng shì xiāo bǎo shòu nǔ yǔ méng gǔ yì hé, gē xī píng hé yǐ běi èr shí qī tuán zhài yǔ zhī, suì yí niú yáng mǐ dòu, qiě cè qí zhǎng wèi méng gǔ guó, méng gǔ bù shòu.
金以所教神臂弓弩手八萬人討蒙古,連年不能克。是月,令汴京行台尚書省事蕭保壽努與蒙古議和,割西平河以北二十七團寨與之,歲遺牛羊米豆,且冊其長為蒙古國,蒙古不受。
jiǔ yuè, jiǎ shù, duān míng diàn xué shì tí jǔ wàn shòu guān jiān shì dú hé zhù wèi dà jīn guó xìn shǐ, bīn dé jūn jié dù shǐ tí jǔ wàn shòu guān xíng xiào yáng fù zhī, yǐ yíng qǐng zōng zú gù yě.
九月,甲戍,端明殿學士、提舉萬壽觀兼侍讀何鑄為大金國信使,賓德軍節度使、提舉萬壽觀邢孝揚副之,以迎請宗族故也。
bǐng shēn, zhào: wǔ chéng wáng miào cóng sì zhū jiāng, shēng zhào chōng guó wáng yú táng, jiàng hán xìn yú wǔ xià. yòng cí bù yuán wài láng quán guó zi sī yè chén chéng zhī qǐng yě.
丙申,詔:「武成王廟從祀諸將,升趙充國王於堂,降韓信於廡下。」用祠部員外郎、權國子司業陳誠之請也。
shì yuè, liú yù sǐ yú jīn lín huáng fǔ.
是月,劉豫死於金臨潢府。
dōng, shí yuè, dīng yǒu shuò, xīn lǐ qì chéng. wù shù, dì guān yú shè diàn, zǎi zhí shì cóng tái jiàn nán bān zōng shì lǐ guān zhèng cì shǐ yǐ shàng jiē yǔ guān, zhuàng jǐng zhōng, zòu xīn lè, yòng huáng yòu gù shì yě.
冬,十月,丁酉朔,新禮器成。戊戍,帝觀於射殿,宰執、侍從、台諫、南班宗室、禮官、正刺史以上皆與觀,撞景鍾,奏新樂,用皇祐故事也。
huī yóu gé dài zhì tí jǔ jiāng zhōu tài píng guān liú zǐ yǔ zú, nián wǔ shí.
徽猷閣待制、提舉江州太平觀劉子羽卒,年五十。
zǐ yǔ zài quán zhōu, cháng xiàn shí yí bā shì: lùn huái diān jùn xiàn bù bì jǐn shǒu gù chéng, gè suí suǒ zài, jù xiǎn zhì zhài, shǒu yǐ piān jiāng gù zhǎng qū shēn rù, zé wǒ zhuì qí hòu, èr sān dà jiāng fú jiāng shàng xià wèi zhī shēng yuán. lùn jīng xiāng yí hé wèi yí lù, zhì shuài gōng ān, yì bīng jù liáng, wèi zhàn shǒu jì. lùn sān yá guǎ ruò wèi zhèn, yí yì zēng jìn wèi. lùn shǒu jiāng yí qīng shù jiāng běi, zhòng shù jiāng nán. lùn zhōu chuán dāng jiǎng qiú xùn liàn, shǐ dà jiàn lì yú kòng è, xiǎo zhōu lì yú zǒu jí. lùn nán bīng piāo hàn kě yòng, qǐng bié lì tǒng shuài. lùn jiāng huái shǎn shǔ zhī bīng dāng hù wèi shēng yuán. lùn mù bīng, qǐng yú jīng yuè shōu jí zhū dào. hòu jiē bù xíng.
子羽在泉州,嘗獻時宜八事:論淮甸郡縣不必盡守故城,各隨所在,據險置寨,守以偏將;故長驅深入,則我綴其後,二三大將浮江上下為之聲援。論荊、襄宜合為一路,置帥公安,益兵聚糧,為戰守計。論三衙寡弱未振,宜益增禁衛。論守江宜輕戍江北,重戍江南。論舟船當講求訓練,使大艦利於控扼,小舟利於走集。論南兵剽悍可用,請別立統帥。論江、淮、陝、蜀之兵當互為聲援。論募兵,請於荊、粵收集諸盜。後皆不行。
shí yī yuè, gēng wǔ, yán zhě lùn: jìn lái shī fù jīng shù, gè yǐ jiù shì rén shù fēn qǔ, qí jiān bù wú qīng zhòng. dà dǐ xí shī fù zhě duō, gù qǔ rén cháng guǎng zhì jīng shù zhě xiān, gù qǔ rén cháng shǎo. jīn ruò zhuān yǐ jiù shì zhī rén lì dìng suǒ qǔ fēn shù, zé shī fù rén cháng zhàn shí zhī qī bā, ér zhì jīng shù zhě zhǐ dé shí zhī yī èr, dàn kǒng jìn fèi jīng shù zhī xué yǐ. wàng mìng yǒu sī zài jiā tǎo lùn, rú tōng jīng zhī rén yǒu yú, tīng cān yǐ cè lùn, yuán róng tōng qǔ, míng lì fēn shù, shù jǐ zhǔ sī gè yǒu zūn shǒu. dì yuē: dāng rì xíng shī fù, wèi shì rén bù dú shǐ jīn ruò zhuān yòng shī fù, shì rén bù dú jīng. dà dǐ dú shū dāng yǐ jīng yì wèi xiān, suǒ lùn yí lìng lǐ bù kàn xiáng yǐ wén.
十一月,庚午,言者論:「近來詩賦、經術,各以舊試人數分取,其間不無輕重。大抵習詩賦者多,故取人常廣;治經術者鮮,故取人常少。今若專以就試之人立定所取分數,則詩賦人常占十之七八,而治經術者止得十之一二,但恐浸廢經術之學矣。望命有司再加討論,如通經之人有餘,聽參以策論,圓融通取,明立分數,庶幾主司各有遵守。」帝曰:「當日行詩賦,為士人不讀史;今若專用詩賦,士人不讀經。大抵讀書當以經義為先,所論宜令禮部看詳以聞。」
guǐ yǒu, dì zhāi yú wén dé diàn.
癸酉,帝齋於文德殿。
bǐng zǐ, hé sì tiān dì yú nán jiāo, shǐ mìng pǔ ān jùn wáng yà xiàn, ēn píng jùn wáng qú zhōng xiàn. shì suì, bèi jì qì, shè bā bǎo, rú zhèng hé zhī yí. tài shǐ jú lìng hú píng yán sān tái xīng jiàn. lǐ bì, dì yù xíng gōng, shè tiān xià.
丙子,合祀天地於南郊,始命普安郡王亞獻,恩平郡王璩終獻。是歲,備祭器,設八寶,如政和之儀。太史局令胡平言三台星見。禮畢,帝御行宮,赦天下。
gēng chén, fù zhì jīng mén jūn dāng yáng xiàn.
庚辰,復置荊門軍當陽縣。
zì jiàn yán dù jiāng, shǐ fèi yù shū yuàn guǐ wèi, zhào fù zhī.
自建炎渡江,始廢御書院;癸未,詔復之。
guǐ sì, quán shàng shū gōng bù shì láng qián shí mǐn yí bīng bù shì láng, jūn qì jiān xú chēn quán gōng bù shì láng.
癸巳,權尚書工部侍郎錢時敏移兵部侍郎,軍器監徐琛權工部侍郎。
shí èr yuè, jǐ hài, huì chū xī nán fāng. zhào bì diàn, jiǎn shàn.
十二月,己亥,彗出西南方。詔避殿,減膳。
xīn yǒu, jīn shǐ lóng hǔ wèi shàng jiāng jūn huì níng yǐn lú yàn lùn, dìng yuǎn dà jiāng jūn sì fāng guǎn bàn shǐ zhāng xiān shòu, lái hè lái nián zhēng dàn.
辛酉,金使龍虎衛上將軍、會寧尹盧彥論,定遠大將軍、四方館伴使張仙壽,來賀來年正旦。
shì suì, xī xià zūn kǒng zǐ wèi wén xuān dì.
是歲,西夏尊孔子為文宣帝。
gāo zōng shòu mìng zhòng xìng quán gōng zhì dé shèng shén wǔ wén zhāo rén xiàn xiào huáng dì shào xìng shí qī nián jīn huáng tǒng qī nián
○高宗受命中興全功至德聖神武文昭仁憲孝皇帝紹興十七年(金皇統七年)
chūn, zhēng yuè, jǐ mǎo, zhào yuē: zhèn wéi jūn xìng èr shí yú nián, lí yuán sāo dòng, gù lì tú bà bīng yǐ jì xiū xī. jīn jiāng yì wú yú, liú xǐ yǒu guī, sì jìng zhī nèi, jǔ huò ān dǔ, zhèn xīn shù jǐ yān. shàng lǜ jiān sī jùn shǒu bù néng shēn tǐ zhèn yì, zhì huò kè xuē kē xì, jìn xiàn xiàn yú, shī zhèn ài mín běn zhǐ. zì jīn gǎn yǒu wéi lì, yǎng yù shǐ tái dàn hé, jiān sī gè xǔ hù chá bù nèi fàn ér shī àn, bì yǔ bìng zuò. bù gào zhōng wài, xián tǐ zhèn yì.
春,正月,己卯,詔曰:「朕惟軍興二十餘年,黎元騷動,故力圖罷兵以冀休息。今疆埸無虞,流徙有歸,四境之內,舉獲安堵,朕心庶幾焉。尚慮監司、郡守不能深體朕意,致或刻削苛細,進獻羨餘,失朕愛民本旨。自今敢有違戾,仰御史台彈劾,監司各許互察;部內犯而失按,必與並坐。布告中外,咸體朕意。
zuǒ cháo yì dài fū lǐ chūn nián quán shàng shū hù bù shì láng.
左朝議大夫李椿年權尚書戶部侍郎。
guǐ wèi, jīn yǐ xī jīng lù yòu wèi mín tián.
癸未,金以西京鹿囿為民田。
jǐ chǒu, zhào: jìn miǎn shuì mǐ, ér suǒ guò shàng shōu lì shèng qián, qí chú zhī, qí yú shuì zé bìng yǔ cái jiǎn. dì yīn yán: xīn miàn yì yí miǎn shuì. shāng lǚ jì tōng, gèng píng wù jià, zé xiǎo mín bù zhì shī suǒ yǐ.
己丑,詔:「近免稅米,而所過尚收力勝錢,其除之,其餘稅則並與裁減。」帝因言:「薪面亦宜免稅。商旅既通,更平物價,則小民不致失所矣。」
xīn mǎo, zuǒ dí gōng láng chén jiè yán: guó jiā bān jiàng xiāng yǐn jiǔ yí shì, ér zhū jùn suǒ xíng, shū shù bù tóng. qǐng lìng sān suì kē jǔ zhī nián, xíng zhī yú xiáng xù, jí gǔ zhě sān nián dà bǐ yǐn jiǔ yú xù zhī yì yě. guó zi jiān yán: táng rén yì zhǐ xíng yú gòng shì zhī suì, yí yī jiè suǒ qǐng. rú yuàn měi suì jǔ xíng zhě, tīng cóng qí biàn. cóng zhī.
辛卯,左迪功郎陳介言:「國家頒降鄉飲酒儀式,而諸郡所行,疏數不同。請令三歲科舉之年,行之於庠序,即古者三年大比飲酒於序之意也。」國子監言:「唐人亦止行於貢士之歲,宜依介所請。如願每歲舉行者,聽從其便。」從之。
rén chén, duān míng diàn xué shì qiān shū shū mì yuàn shì lǐ ruò gǔ cān zhī zhèng shì, yù shǐ zhōng chéng hé ruò wèi duān míng diàn xué shì qiān shū shū mì yuàn shì.
壬辰,端明殿學士、簽書樞密院事李若谷參知政事,御史中丞何若為端明殿學士、簽書樞密院事。
èr yuè, yǐ wèi shuò, yòu jiàn yì dài fū jiān shì jiǎng wāng bó shì yù shǐ zhōng chéng.
二月,乙未朔,右諫議大夫兼侍講汪勃試御史中丞。
jiǎ chén, dì zhāi yú nèi diàn. shí jiāng sì gāo méi, nǎi yǐ tài shī shàng shū zuǒ pú shè qín guì wèi qīn cí shǐ.
甲辰,帝齋於內殿。時將祀高禖,乃以太師、尚書左僕射秦檜為親祠使。
yǐ sì, dì qīn cí qīng dì yú dōng xiào, yǐ fú xī gāo xīn pèi, pǔ ān jùn wáng zhōng xiàn. yòu sì jiǎn dí jiāng yuán yú tán xià, shēng yòng tài láo, yù yòng qīng, bì fǎng qí yù zhī sè, lè wǔ rú nán jiāo zhī zhì. lǐ bì, yù duān chéng diàn shòu hè.
乙巳,帝親祠青帝於東效,以伏羲、高辛配,普安郡王終獻。又祀簡狄、姜嫄於壇下,牲用太牢,玉用青,幣仿其玉之色,樂舞如南郊之制。禮畢,御端誠殿受賀。
jǐ yǒu, fēng cái rén liú shì wèi jié yú.
己酉,封才人劉氏為婕妤。
xīn hài, gǎi zào diàn qián sī zhài wèi wǎ wū, yòng lǐng dōu zhǐ huī shǐ zhí shì yáng cún zhōng zòu yě. nán dù chū, zhū yíng jiē fù máo, xìn huǒ lǚ jīng, gù cún zhōng yǐ wèi qǐng.
辛亥,改造殿前司寨為瓦屋,用領都指揮使職事楊存中奏也。南渡初,諸營皆覆茅,焮火屢驚,故存中以為請。
sān yuè, dīng mǎo, pěng rì tiān wǔ sì xiāng dōu zhǐ huī shǐ níng guó jūn chéng xuān shǐ è zhōu zhù dá dāo yù qián zuǒ jūn tǒng zhì niú gāo zú. qián yī rì, dōu tǒng zhì tián shī zhōng dà huì zhū jiāng, gāo yù dú ér guī, zhī qí bì bì, nǎi hū qīn lì jí jiā rén zhǔ yǐ hòu shì, zhì shì zú. huò wèi qín guì mì lìng shī zhòng dú zhī, wén zhě mò bù tàn hèn.
三月,丁卯,捧日天武四廂都指揮使、寧國軍承宣使、鄂州駐答刂御前左軍統制牛皋卒。前一日,都統制田師中大會諸將,皋遇毒而歸,知其必斃,乃呼親吏及家人囑以後事,至是卒。或謂秦檜密令師中毒之,聞者莫不嘆恨。
yǐ yǒu, tài shī shàng shū zuǒ pú shè wèi guó gōng qín guì, yǐ jiāo ēn xǐ fēng yì guó gōng, zì shì jiàn máo fēng guó zhī zài běi zhě jiē gǎi mìng. shí yǒu qǐng zhì yì guó gōng guān shǔ zhě, guì suī bù xíng, yì bù jiā zuì yān.
乙酉,太師、尚書左僕射、魏國公秦檜,以郊恩徙封益國公,自是建旄、封國之在北者皆改命。時有請置益國公官屬者,檜雖不行,亦不加罪焉。
wù zǐ, ān mín jìng nán gōng chén tài fù lǐ quán guān shǐ qīng hé jùn wáng zhāng jùn, yí jié jìng jiāng níng wǔ jìng hǎi jūn yáng wǔ yì yùn gōng chén tài fù lǐ quán guān shǐ xián ān jùn wáng hán shì zhōng, yí jié zhèn nán wǔ ān níng guó jūn.
戊子,安民靖難功臣、太傅、醴泉觀使、清河郡王張俊,移節靜江、寧武、靖海軍;揚武翊運功臣、太傅、醴泉觀使、咸安郡王韓世忠,移節鎮南、武安、寧國軍。
quán shàng shū hù bù shì láng biān zhī bái, yí lì bù shì láng.
權尚書戶部侍郎邊知白,移吏部侍郎。
shì yuè, jīn rén yǔ méng gǔ shǐ hé, suì yí niú yáng mǐ dòu mián juàn zhī shǔ shén hòu. yú shì méng gǔ zhǎng è luó bèi lēi zì chēng zǔ yuán huáng dì, gǎi yuán tiān xìng. jīn rén yòng bīng lián nián, zú bù néng tǎo, dàn qiǎn jīng bīng fēn jù yào hài ér hái.
是月,金人與蒙古始和,歲遺牛、羊、米、豆、綿、絹之屬甚厚。於是蒙古長鄂羅貝勒自稱祖元皇帝,改元天興。金人用兵連年,卒不能討,但遣精兵分據要害而還。
xià, sì yuè, jǐ hài, yù shǐ zhōng chéng jiān shì jiǎng wāng bó wèi duān míng diàn xué shì qiān shū shū mì yuàn shì.
夏,四月,己亥,御史中丞兼侍講汪勃為端明殿學士、簽書樞密院事。
jiǎ yín, huáng tài hòu cháo jǐng líng gōng.
甲寅,皇太后朝景靈宮。
wù wǔ, jīn zhǔ yàn qún chén yú biàn diàn. jīn zhǔ zuì, yǐ jiàn bī qí dì yuán, shǐ qiáng yǐn, yuán jù ér chū, mìng zuǒ chéng zōng xiàn zhuī zhī, zōng xiàn yǔ jù qù nǎi mìng hù bù zōng lǐ guì yú qián, shǒu shā zhī.
戊午,金主宴群臣於便殿。金主醉,以劍逼其弟元,使強飲,元懼而出,命左丞宗憲追之,宗憲與俱去;乃命戶部宗禮跪於前,手殺之。
jǐ wèi, zhào zé shòu qīng yuǎn jūn jié dù fù shǐ jí yáng jūn ān zhì zhào dǐng, yù shè yǒng bù jiǎn jǔ. yòu xiū zhí láng shí quān, zhuī huǐ chū shēn yǐ lái wén zì, chú míng lēi tíng, tè miǎn zhēn jué, sòng xún zhōu biān guǎn.
己未,詔責授清遠軍節度副使、吉陽軍安置趙鼎,遇赦永不檢舉。右修職郎石恮,追毀出身以來文字,除名勒停,特免真決,送潯州編管。
chū, dǐng biǎn cháo zhōu, shǒu chén xú zhāng wèi zhī zhì dì, qiě kuì xiǎng zhī. quān shí wèi lù shì cān jūn, shù yǔ dǐng xiāng jiàn. jí shì quān dài guī, ér zhāng yǐ zú, shǒu chén zuǒ cháo sàn dài fū wēng zi lǐ fā qí shì, xià dà lǐ, jū shí. dǐng zuò bù zì xǐng xún, qǐng tuō zhōu jùn jiè rén chāo shū, yīn lìng gàn guān gù shí zhǔ quān gōng gěi shū xiě rén, yú shì quān dà shōu rén hù yán qián, jié cì yīng fù shǐ yòng, yòu shòu zhāng kuì sòng bā bǎi yú mín, zhāng yòu dào guān qián wèi dǐng gài zào dì zhái, tōng jì yī wàn yú mín, chóu juàn sān qiān liù bǎi yú pǐ, gù yǒu shì mìng.
初,鼎貶潮州,守臣徐璋為之治第,且饋餉之。恮時為錄事參軍,數與鼎相見。及是恮代歸,而璋已卒,守臣左朝散大夫翁子禮發其事,下大理,鞫實。鼎坐不自省循,請託州郡借人抄書,因令干官顧湜囑恮供給書寫人,於是恮大收人戶鹽錢,節次應副使用,又受璋饋送八百餘緡,璋又盜官錢為鼎蓋造第宅,通計一萬餘緡,綢絹三千六百餘匹,故有是命。
wǔ yuè, jǐ sì, huī yóu gé zhí xué shì tí jǔ jiāng zhōu tài píng guān hóng hào, zé shòu háo zhōu tuán liàn fù shǐ, yīng zhōu ān zhì. hào dīng nèi jiān, jì zhōng sàng, fù suì cí qǐng. yú shì zhí huī yóu gé wáng yáng zhī ráo zhōu, ér zuǒ fèng yì láng chén zhī yuān tiān chà tōng pàn, èr rén yǔ yòu chéng yì láng tōng pàn zhōu shì lǐ qín jī bù xiāng néng. qín xìng yǐ jié jìn, gào hào yǒu qī shì fēi yǔ, yáng zhī yuān jiē yǔ wén zhī. diàn zhōng shì yù shǐ yú yáo bì, jí zòu hào zào wèi bù gēn zhī yán, huáng gǔ zhòng tīng, jǐ yǐ dòng yáo guó shì, qǐng cuàn xiá yì, yáng zhī yuān yì yí zhì zhī diǎn xiàn, zhào bà yáng zhī yuān, ér hào yǒu shì mìng.
五月,己巳,徽猷閣直學士、提舉江州太平觀洪晧,責授濠州團練副使,英州安置。晧丁內艱,既終喪,復遂祠請。於是直徽猷閣王洋知饒州,而左奉議郎陳之淵添差通判,二人與右承議郎、通判州事李勤積不相能。勤幸以訐進,告晧有欺世飛語,洋、之淵皆與聞之。殿中侍御史余堯弼,即奏晧造為不根之言,簧鼓眾聽,幾以動搖國是,請竄遐裔,洋、之淵亦宜置之典憲,詔罷洋、之淵,而晧有是命。
jīn zhōng jīng liú shǒu liàng, zhào hái jīng shī, tóng pàn dà zōng zhèng shì, jiā tè jìn.
金中京留守亮,召還京師,同判大宗正事,加特進。
xīn sì, jīn zhǔ shǐ lóng hǔ wèi shàng jiāng jūn diàn qián yòu fù dōu diǎn jiǎn wán yán biàn níng yuǎn dà jiāng jūn dōng shàng gé mén shǐ dà guī, lái hè tiān shēn jié.
辛巳,金主使龍虎衛上將軍、殿前右副都點檢完顏卞、寧遠大將軍、東上閤門使大珪,來賀天申節。
liù yuè, guǐ sì shuò, dì yù zǎi zhí yuē: lín ān jū mín jiē jí xī hú, jìn lái wèi rén pū mǎi zuò tián, zhǒng líng ǒu zhī lèi, wò yǐ fèn huì, qǐ dé wèi biàn? kuàng zhū kù yǐn yǐ zào jiǔ, yòng yú jì sì, yóu fēi suǒ yí, kě jìn zhǐ zhī. yòu yuē: yán jiāng shí àn, lìng sù xiū zhī, chí zé chōng sǔn hài mín, fèi gōng bì bèi.
六月,癸巳朔,帝諭宰執曰:「臨安居民皆汲西湖,近來為人撲買作田,種菱藕之類,沃以糞穢,豈得為便?況諸庫引以造酒,用於祭祀,尤非所宜,可禁止之。」又曰:「沿江石岸,令速修之,遲則沖損害民,費工必倍。」
dīng yǒu, jīn zhǔ shā héng hǎi jūn jié dù shǐ tián, zuǒ sī láng zhōng xī yì, hàn lín dài zhì xíng jù zhān jí wáng zhí gāo fèng tíng wáng jìng zhào yì xìng gōng xún jiàn děng.
丁酉,金主殺橫海軍節度使田,左司郎中奚毅,翰林待制邢具瞻及王植、高鳳廷、王敬、趙益興、龔尋鑒等。
qiū, qī yuè, jīn yǐ tài bái jīng tiān, qū shè jī nèi.
秋,七月,金以太白經天,曲赦畿內。
rén shēn, wǔ tài jūn jié dù shǐ zhī jīng nán fǔ shì liú qí tí jǔ jiāng zhōu tài píng guān, cóng suǒ qǐng yě. qí zhèn jiāng líng fán liù nián.
壬申,武泰軍節度使、知荊南府事劉錡提舉江州太平觀,從所請也。錡鎮江陵凡六年。
guǐ yǒu, chì lìng suǒ zòu: zhū zāo sàng yīng jiě guān, ér lín shí cuàn míng jūn zhōng, guī miǎn zhí sàng zhě, tú sān nián suǒ shǔ zhī qíng ér wèi shēn qǐng qǐ fù zhě, jiǎn èr děng. xiān shì dì shù lùn dà chén yǐ wèi yǒu shāng fēng jiào zhě, zhì shì lì fǎ.
癸酉,敕令所奏:「諸遭喪應解官,而臨時竄名軍中,規免執喪者,徒三年;所屬知情而為申請起復者,減二等。」先是帝數論大臣以為有傷風教者,至是立法。
jiǎ shēn, tí jǔ tài píng guān zhāng chǎn qǐng lǎo. dì yuē: cǐ wú chū nián cí mìng zhī chén. mìng yǐ fū wén gé dài zhì zhì shì.
甲申,提舉太平觀張闡請老。帝曰:「此吾初年詞命之臣。」命以敷文閣待制致仕。
wù zǐ, xíng yíng yòu hù jūn dōu tǒng zhì wú lín, gǎi chōng yù qián zhū jūn tǒng zhì jiān zhī xìng zhōu.
戊子,行營右護軍都統制吳璘,改充御前諸軍統制兼知興州。
bā yuè, yǐ wèi, dì wèi zǎi zhí yuē: cháo tíng yú lín ān bù miǎn shí yǒu suǒ xū, rú yù shàn mǐ, chū yǐ rì gōng, jīn zé yuè yī qǔ zhī, shù bù yuán cǐ rǎo mín yě.
八月,乙未,帝謂宰執曰:「朝廷於臨安不免時有所需,如御膳米,初以日供,今則月一取之,庶不緣此擾民也。」
guǐ mǎo, zé shòu qīng yuǎn jūn jié dù fù shǐ zhào dǐng zú.
癸卯,責授清遠軍節度副使趙鼎卒。
dǐng zài jí yáng sān nián, gù lì mén rén jiē bù gǎn tōng wèn. guǎng xī jīng lüè shǐ zhāng zōng yuán shí qiǎn shǐ dù hǎi, yǐ láo mǐ kuì zhī. qín guì lìng běn jūn yuè jù dǐng cún wáng shēn shàng shū shěng, dǐng zhī zhī, qiǎn rén hū qí zi fén, wèi zhī yuē: guì bì yù shā wǒ, wǒ sǐ, rǔ cáo wú huàn, bù ěr, zhū jí yī jiā yǐ. nǎi bù shí ér zú, nián liù shí sān. sì fāng wén zhī, yǒu qì xià zhě.
鼎在吉陽三年,故吏門人皆不敢通問。廣西經略使張宗元時遣使渡海,以醪米饋之。秦檜令本軍月具鼎存亡申尚書省,鼎知之,遣人呼其子汾,謂之曰:「檜必欲殺我,我死,汝曹無患,不爾,誅及一家矣。」乃不食而卒,年六十三。四方聞之,有泣下者。
yǐ sì, zhí mì gé zhī lín ān fǔ shěn gāi wèi shàng shū lǐ bù shì láng, quán gōng bù shì láng zhào bù qì chōng fū wén gé dài zhì zhī lín ān fǔ. bǐng wǔ, zhào lóng tú gé xué shì zhī shào xìng fǔ zhān dà fāng wèi gōng bù shàng shū. wù shēn, yǐ gāi wèi hè dà jīn zhēng dàn shǐ, gé mén xuān zàn shè rén sū yè fù zhī dà fāng wèi hè shēng chén shǐ, gé mén xuān zàn shè rén róng sù fù zhī.
乙巳,直秘閣、知臨安府沈該為尚書禮部侍郎,權工部侍郎趙不棄充敷文閣待制、知臨安府。丙午,召龍圖閣學士、知紹興府詹大方為工部尚書。戊申,以該為賀大金正旦使,閤門宣贊舍人蘇曄副之;大方為賀生辰使,閤門宣贊舍人容肅副之。
jǐ wèi, bǎo wén gé xué shì wáng huàn tí jǔ wàn shòu guān.
己未,寶文閣學士王奐提舉萬壽觀。
huàn zhī píng jiāng fǔ, yǐ jí qǐng fèng cí, ér liǎng zhè zhuǎn yùn pàn guān tāng péng jǔ zòu qí yīng bàn guó xìn, měi shì fēng tiǎn, bìng wú yí què, nǎi yǒu shì mìng. huàn zhì xíng zài shù rì zú, zèng yòu yín qīng guāng lù dài fū, cì yín juàn wǔ bǎi pǐ liǎng, lì wài guān zǐ sūn yī rén, guān gěi zàng shì.
奐知平江府,以疾請奉祠,而兩浙轉運判官湯鵬舉奏其應辦國信,每事豐腆,並無遺闕,乃有是命。奐至行在數日卒,贈右銀青光祿大夫,賜銀絹五百匹兩,例外官子孫一人,官給葬事。
jiǔ yuè, yǐ chǒu, hù bù jù dào zhū lù yuè zhuāng qián shù. dì yuē: kē liǎn zhī fán, fù zhě yóu bù néng kān, xià hù hé suǒ cóng chū! ruò jì zhū zhōu xiàn yú yǐ jiǎn yuè zhuāng qián, chéng kuān mín lì.
九月,乙丑,戶部具到諸路月樁錢數。帝曰:「科斂之煩,富者猶不能堪,下戶何所從出!若計諸州羨餘以減月樁錢,誠寬民力。」
jiǎ xū, yòu cháo sàn láng zhí mì gé lǚ zhí, chú míng, wú zhōu biān guǎn.
甲戌,右朝散郎、直秘閣呂摭,除名,梧州編管。
qín guì zhuī hèn yí hào bù yǐ, shǐ tái zhōu shǒu chén cáo dūn qiú qí jiā yīn shì. huì zhí qī jiāng shì gào zhí chéng qí shù dì zhī mǔ, sòng yù qióng zhì, zhí jù zuì yáng yīn, nǎi yǐ zhòng zhèng dìng zuì, yú shì yī jiā pò yǐ.
秦檜追恨頤浩不已,使台州守臣曹惇求其家陰事。會摭妻姜氏告摭丞其庶弟之母,送獄窮治,摭懼罪陽瘖,乃以眾證定罪,於是一家破矣。
bǐng zǐ, zī zhèng diàn xué shì sì chuān xuān fǔ fù shǐ zhèng gāng zhōng bà.
丙子,資政殿學士、四川宣撫副使鄭剛中罷。
xiān shì diàn zhōng shì yù shǐ yú yáo bì, hé gāng zhōng tiān zī xiōng xiǎn, gǎn wèi bù yì, zhuān yǔ yì yì zhī tú hé wèi sǐ dǎng. wàng yòng guān qián, zòng shǐ yóu shì yáo chún gǔ shé, biàn luàn hēi bái. sì chuān dōu zhuǎn yùn sī, gài zǒng sì lù cái jì yǐ shàn jūn xū yě, bǐ chéng jiān shàng shū, bìng guī xuān sī, zé shì zhì jūn zhì shí tōng ér wèi yī, suī mì yuàn hù bù bù dé rú cǐ, zǔ zōng wéi chí zhū lù zhī jì, yú cǐ sǎo dì. bù zhī gāng zhōng fēng mí zì zhí, yù yǐ hé wèi? zǒng lǐng sī jiàn zhì zhī yì, gài yǔ zhū lù yī tǐ, gāng zhōng nù xíng yú sè, bù yù zǒng sī jǔ zhí, cháo tíng bù dé yǐ wèi zhī yì zhì, zé yòu yáng yán yǐ wèi jǐ néng. zì gǔ bá hù fān zhèn gǎn rú cǐ fǒu? zhāng wèi bào, yáo bì yòu zòu gāng zhōng shē jiàn tān tāo wàng zuò wēi fú wǎng shàng bù zhōng bài huài jūn zhèng wǔ zuì, nǎi yǒu shì mìng, réng lìng gāng zhōng yú è zhōu tīng zhǐ, qí suí xíng jūn shí, lìng hú guǎng zǒng lǐng suǒ jiāo gē, jù shù shēn shěng, jūn bīng lìng dōu tǒng zhì tián shī gǔ jū shōu, yā hái běn sī.
先是殿中侍御史余堯弼,劾「剛中天資兇險,敢為不義,專與異意之徒合為死黨。妄用官錢,縱使游士搖脣鼓舌,變亂黑白。四川都轉運司,蓋總四路財計以贍軍須也,俾乘間上書,並歸宣司,則是制軍、制食通而為一,雖密院、戶部不得如此,祖宗維持諸路之計,於此掃地。不知剛中封靡自植,欲以何為?總領司建置之意,蓋與諸路一體,剛中怒形於色,不欲總司舉職,朝廷不得已為之易置,則又揚言以為己能。自古跋扈籓鎮敢如此否?」章未報,堯弼又奏剛中奢僭、貪饕、妄作威福、罔上不忠、敗壞軍政五罪,乃有是命,仍令剛中於鄂州聽旨,其隨行軍實,令湖廣總領所交割,具數申省,軍兵令都統制田師古拘收,押還本司。
shì yuè, jīn zhǔ chū liè zhì yīn shān zhī běi, suì zhì xī jīng.
是月,金主出獵至陰山之北,遂至西京。
tài bǎo yòu chéng xiàng zōng gù hōng, yǐ dōu yuán shuài zōng bì wèi tài shī lǐng sān xǐng shì, dōu yuán shuài lǐng xíng tái shàng shū shěng shì rú gù. yǐ píng zhāng zhèng shì wán yán xù wèi zuǒ chéng xiàng jiān shì zhōng, dōu diǎn jiǎn zōng xián wèi yòu chéng xiàng jiān zhōng shū lìng, xíng tái yòu chéng xiàng liú kuò zuǒ chéng xiāo zhòng gōng wèi píng zhāng zhèng shì, lǐ dé gù wèi shàng shū yòu chéng, mì shū jiān xiāo yì wèi cān zhī zhèng shì.
太保、右丞相宗固薨,以都元帥宗弼為太師、領三省事,都元帥、領行台尚書省事如故。以平章政事完顏勖為左丞相兼侍中,都點檢宗賢為右丞相兼中書令,行台右丞相劉筈、左丞蕭仲恭為平章政事,李德固為尚書右丞,秘書監蕭肄為參知政事。
dōng, shí yuè, xīn mǎo shuò, rì yǒu shí zhī.
冬,十月,辛卯朔,日有食之。
guǐ mǎo, zhào jiàn tài yī gōng yú xíng zài. zì zhù bì yǐ lái, suì sì shí shén tài yī yú huì zhào sēng shè. yán zhě yǐ wèi wèi chēng qīn chóng zhī yì, nǎi zuò gōng yān.
癸卯,詔建太一宮於行在。自駐蹕以來,歲祀十神太一於惠照僧舍。言者以為未稱欽崇之意,乃作宮焉。
jiǎ chén, qín guì jìn chéng diàn qián mǎ bù sān sī guǎn jūn hù wèi shí nián, qǔ zhǐ tuī ēn. dì yuē: wǎng rì jiāng shuài chū zhàn lì gōng, shí yǒu qiān zhuǎn. jīn xiū bīng rì jiǔ, rú yǐ jiàn jié zhě, gù bù jiào jì, qí tā qǐ wú shēng jìn zhī wàng! dāng yǒu yǐ xì qí xīn, qiě shǐ hòu lái zhě zhī quàn.
甲辰,秦檜進呈殿前、馬、步三司管軍扈衛十年,取旨推恩。帝曰:「往日將帥出戰立功,時有遷轉。今休兵日久,如已建節者,固不較計,其它豈無升進之望!當有以系其心,且使後來者知勸。」
dīng wèi, zhào: tài cháng shǎo qīng suì yǐ chūn qiū èr zhòng jiàn xiàn shào xìng fǔ yuán líng zǎn gōng, jì qiū lìng jiān chá yù shǐ àn shì.
丁未,詔:「太常少卿歲以春秋二仲薦獻紹興府園陵攢宮,季秋令監察御史按視。」
jǐ yǒu, shǎo bǎo níng yuǎn jūn jié dù shǐ lǐng diàn qián dōu zhǐ huī shǐ zhí shì yáng cún zhōng wèi shǎo fù, yǐ hù wèi shí nián tuī ēn yě.
己酉,少保、寧遠軍節度使、領殿前都指揮使職事楊存中為少傅,以扈衛十年推恩也。
rén zǐ, jīn píng zhāng xíng tái shàng shū shěng shì xī bǎo zú.
壬子,金平章行台尚書省事奚寶卒。
shí yī yuè, dīng mǎo, quán lǐ bù shì láng zhōu zhí gāo, qǐng fù cì xīn jí dì jìn shì wén xǐ yàn yú lǐ bù gòng yuàn, cóng zhī.
十一月,丁卯,權禮部侍郎周執羔,請復賜新及第進士聞喜宴於禮部貢院,從之。
guǐ yǒu, jīn yǐ gōng bù shì láng bù sà dá màn wèi yù shǐ dài fū.
癸酉,金以工部侍郎布薩達蔓為御史大夫。
yǐ hài, zuǒ fèng yì láng hóng shì yòu cháo sàn láng tōng pàn háo zhōu céng tián bìng bà.
乙亥,左奉議郎洪适、右朝散郎、通判濠州曾恬並罷。
shì tōng pàn tái zhōu, yǔ shǒu chén cáo dūn bù xiāng néng. tián, gōng liàng sūn yě, wèi dà zōng zhèng chéng. qín guì zhuān zhèng, shì fāng qiú mèi yǐ qǔ yào guān, ér tián zì shǒu wú suǒ qū. diàn zhōng shì yù shǐ yú yáo bì, lùn shì jiān xiǎn qiáng bào, dé zì jiā chuán, zài tái zhōu tān mò yú làn tián zòng tuō bù jiǎn, zì wèi zhào dǐng mén rén, cháng huái yuàn wàng, suì chù zhī. jì ér tián yòu zuò shàn xìng gōng yì biǎn zhì.
適通判台州,與守臣曹惇不相能。恬,公亮孫也,為大宗正丞。秦檜專政,士方求媚以取要官,而恬自守無所詘。殿中侍御史余堯弼,論適奸險強暴,得自家傳,在台州貪墨逾濫;恬縱脫不檢,自謂趙鼎門人,常懷怨望,遂絀之。既而恬又坐擅興工役貶秩。
jǐ mǎo, jīn zhǔ mìng jiǎn cháng shàn yáng shǐ wǔ zhī èr.
己卯,金主命減常膳羊豕五之二。
guǐ wèi, jīn yǐ shàng shū zuǒ chéng zōng xiàn wèi xíng tái píng zhāng zhèng shì, yǐ tóng pàn dà zōng zhèng shì liàng wèi shàng shū zuǒ chéng.
癸未,金以尚書左丞宗憲為行台平章政事,以同判大宗正事亮為尚書左丞。
shì yuè, jīn zhǔ fù guī shàng jīng.
是月,金主復歸上京。
shí yòu chéng liàng wù lǎn quán bǐng, yòng qí xīn fù wèi shěng tái yào zhí, yǐn xiāo yù wèi bīng bù shì láng. yī rì, yīn zhào duì, yǔ jí tài zǔ chuàng yè jiān nán, liàng wū yàn liú tì, jīn zhǔ yǐ wèi zhōng.
時右丞亮務攬權柄,用其心腹為省台要職,引蕭裕為兵部侍郎。一日,因召對,語及太祖創業艱難,亮嗚咽流涕,金主以為忠。
shí èr yuè, dīng wèi, guō wǔ láng gé mén zhī hòu zhāng áng chōng dōng nán dì shí sì jiāng.
十二月,丁未,郭武郎、閤門祗候張昂充東南第十四將。
jiǎ yín, zī zhèng diàn xué shì zhèng gāng zhōng luò zhí, tí jǔ jiāng zhōu tài píng xìng guó gōng, guì yáng lín jū zhù.
甲寅,資政殿學士鄭剛中落職,提舉江州太平興國宮,桂陽臨居住。
xiān shì diàn zhōng shì yù shǐ yú yáo bì, zài lùn: gāng zhōng kàng mìng yǎn jiǎn, chí liú bù xíng. sì chuān zì jiàn yán zhī hòu, wéi zhī xuān fǔ zhī zūn, gài yǐ qù cháo tíng yuǎn, néng zì lì wēi fú gù yě. fāng jīn zhōng xìng zǒng lǎn quán gāng zhī shí, ér gāng zhōng nǎi ěr hù quán ào màn, qǐng jí cì cuàn zé, yǐ wèi chén zǐ bù zhōng zhī jiè. yòu zhèng yán wū rén jí fù lùn gāng zhōng sì zuì, yǐ wèi: zōu dǎo nǐ yú chéng yú, huì lù yì yú sī tǎng, bào wú míng zhī liǎn yǐ zhòng kùn wú mín, gào bù gēn zhī bàng yǐ kǒng dòng yuǎn sú. jì bèi zhào mìng, bù jí yǐn dào, ér mì qiǎn zhǎo yá, kuī cì cháo zhèng. gù yǒu shì mìng.
先是殿中侍御史余堯弼,再論:「剛中抗命偃蹇,遲留不行。四川自建炎之後,惟知宣撫之尊,蓋以去朝廷遠,能自立威福故也。方今中興總攬權綱之時,而剛中乃爾怙權傲慢,請亟賜竄責,以為臣子不忠之戒。」右正言巫亻及復論剛中四罪,以為:「騶導儗於乘輿,賄賂溢於私帑,暴無名之斂以重困吾民,告不根之謗以恐動遠俗。既被召命,不即引道,而密遣爪牙,窺伺朝政。」故有是命。
bǐng chén, jīn zhǔ shǐ jīn wú wèi shàng jiāng jūn diàn qián zuǒ fù dōu diǎn jiǎn wán yán zōng fān, ān yuǎn dà jiāng jūn chōng dōng shàng gé mén shǐ wú qián fàn, lái hè lái nián zhēng dàn.
丙辰,金主使金吾衛上將軍、殿前左副都點檢完顏宗籓,安遠大將軍、充東上閤門使吳前范,來賀來年正旦。
wù wǔ, jīn cān zhī zhèng shì hán fǎng bà, yǐ bīng bù shàng shū bǐng dé wèi cān zhī zhèng shì.
戊午,金參知政事韓昉罷,以兵部尚書秉德為參知政事。
jīn zhǔ wèi yǒu zǐ sì, ér huáng hòu dù jì. qún chén mò gǎn yán. yòu chéng xiàng zōng xián quàn jīn zhǔ xuǎn hòu gōng yǐ guǎng jì sì, jīn zhǔ nǎi qiǎn shǐ xié xiàng shì, xià liǎng hé zhū lù xuǎn mín jiān shì nǚ, dé sì qiān yú rén, jiē lìng rù gōng. zōng xián yú huáng hòu wèi mǔ dǎng, hòu zhuān zhèng, zōng xián wèi cháng yī fù, lùn shì wú gù jì, hòu yǐ cǐ yuàn zhī.
金主未有子嗣,而皇后妒忌。群臣莫敢言。右丞相宗賢勸金主選後宮以廣繼嗣,金主乃遣使挾相士,下兩河諸路選民間室女,得四千餘人,皆令入宮。宗賢於皇后為母黨,後專政,宗賢未嘗依附,論事無顧忌,後以此怨之。
shì suì, xià gǎi yuán tiān shèng. cè jǔ rén, shǐ lì chàng míng fǎ.
是歲,夏改元天盛。策舉人,始立唱名法。