qǐ róu zhào kùn dūn zhēng yuè, jǐn qiáng yǔ chì fèn kǔ shí èr yuè, fán èr nián.
起柔兆困敦正月,盡強圉赤奮苦十二月,凡二年。
gāo zōng shòu mìng zhòng xìng quán gōng zhì dé shèng shén wǔ wén zhāo rén xiàn xiào huáng dì shào xìng èr shí liù nián jīn zhèng lóng yuán nián
○高宗受命中興全功至德聖神武文昭仁憲孝皇帝紹興二十六年(金正隆元年)
chūn, zhēng yuè, jǐ yǒu, jīn qún chén shàng qí zhǔ zūn hào yuē shèng wén shén wǔ huáng dì.
春,正月,己酉,金群臣上其主尊號曰聖文神武皇帝。
jīn zhǔ zì shàng nián jiǔ yuè fèi cháo, cháng shù yuè bù chū, yǒu jí zòu, zhào zuǒ yòu sī láng zhōng shěng yú wò nèi. gēng xū, shǐ shì cháo.
金主自上年九月廢朝,常數月不出,有急奏,召左右司郎中省於臥內。庚戌,始視朝。
xīn hài, shàng shū lǐ bù shì láng jiān shì jiǎng wáng mín quán lì bù shì láng xú fǎng bà.
辛亥,尚書禮部侍郎兼侍講王珉、權吏部侍郎徐仿罷。
shí mín děng shǐ běi wèi hái, ér diàn zhōng shì yù shǐ tāng péng jǔ, lùn èr rén jiē yǐ chǎn shì qín guì gù zhòu wèi tái jiàn, wú yī yán dàn jī jiān xié, wú yī shì bì bǔ shí zhèng, bù xiū rén chén zhī lǐ, bù shí shì jūn zhī yì, gù yǒu shì mìng.
時珉等使北未還,而殿中侍御史湯鵬舉,論二人皆以諂事秦檜故驟為台諫,無一言彈擊奸邪,無一事裨補時政,不修人臣之禮,不識事君之義,故有是命。
guǐ chǒu, hàn lín xué shì chén chéng zhī jiān shì dú, shàng shū lì bù shì láng zhāng gāng jiān shì jìn, qǐ jū shè rén wáng lún jiān chóng zhèng diàn shuō shū.
癸丑,翰林學士陳誠之兼侍讀,尚書吏部侍郎張綱兼侍進,起居舍人王綸兼崇政殿說書。
jiǎ zǐ, gù zé yáo qīng yuǎn jūn jié dù fù shǐ zhào dǐng, zhuī fù guān wén diàn dà xué shì. zé shòu zuǒ cháo sàn láng mì shū shǎo jiān fēn sī nán jīng gàn zhōu jū zhù sūn jìn, zé shòu háo zhōu tuán liàn fù shǐ zhèng gāng zhōng, bìng zhuī fù zī zhèng diàn xué shì. gù zuǒ dà zhōng dài fū tí jǔ jiāng zhōu tài píng xìng guó gōng yǒng zhōu jū zhù wāng zǎo, zhuī fù xiǎn mó gé xué shì.
甲子,故責搖清遠軍節度副使趙鼎,追復觀文殿大學士。責授左朝散郎、秘書少監、分司南京、贛州居住孫近,責授濠州團練副使鄭剛中,並追復資政殿學士。故左大中大夫、提舉江州太平興國宮、永州居住汪藻,追復顯謨閣學士。
yǐ chǒu, jīn zhǔ guān jiǎo dǐ xì.
乙丑,金主觀角牴戲。
bà zhōng shū mén xià shěng, yǐ tài shī wēn dōu sī zhōng wèi shàng shū lìng, yǐ tài wèi shū mì shǐ áng wèi tài bǎo, yòu chéng xiàng bù sà shī gōng wèi tài wèi.
罷中書、門下省,以太師溫都思忠為尚書令,以太尉、樞密使昂為太保,右丞相布薩師恭為太尉。
bǐng yín, yǐ lìng jīn wèi míng zhōu guān chá shǐ ān dìng jùn wáng.
丙寅,以令衿為明州觀察使、安定郡王。
zhí mì gé zhōu kuí quán shàng shū lǐ bù shì láng.
直秘閣周葵權尚書禮部侍郎。
zuǒ fèng yì láng zhī tài zhōu hǎi líng xiàn féng shùn sháo wèi jiān chá yù shǐ.
左奉議郎、知泰州海陵縣馮舜韶為監察御史。
dì jiān qín guì shàn quán zhī bì, suì zēng zhì yán shì guān. shí hé pǔ wáng guī shěn dà lián yǔ shùn sháo bìng wèi chá guān, ér tāng péng jǔ zhōu fāng chóng líng zhé wèi tái jiàn.
帝監秦檜擅權之弊,遂增置言事官。時何溥、王珪、沈大廉與舜韶並為察官,而湯鵬舉、周方崇、凌哲為台諫。
jǐ sì, zhào: zuó jiàng zhǐ huī, yǐ dé chāi qiǎn rén, xiàn wǔ rì chū mén qí yǐ yǒu chāi qiǎn jí zài biǎn zhé zhě, bù dé zhé rù guó mén.
己巳,詔:「昨降指揮,已得差遣人,限五日出門;其已有差遣及在貶謫者,不得輒入國門。」
gēng wǔ, zuǒ cháo fèng láng tōng pàn zhào qìng fǔ huáng gōng dù yǐn jiàn, dì yuē: qīng guān zhào qìng, lǐng wài yǒu hé bì shì? gōng dù yuē: guǎng dōng xī lù yǒu shù xiǎo jùn, rú guì xīn nán ēn zhī lèi, yǒu zhì shí nián bù chú shǒu chén zhě. quán guān gǒu qiě, jùn zhèng fèi chí, huò bù bàn nián ér qù, jiān sī yòu fù chāi rén, gōng sī pí yú yíng sòng, mín shòu qí bì. dì yuē: hé bù chú rén? gōng dù yuē: gài yuán qí què zài táng, yù zhě bù yǔ, yǔ zhě bù yù. dì yuē: ruò bō guī bù, dāng wú cǐ bì. suì yǐ gōng dù wèi kǎo gōng yuán wài láng.
庚午,左朝奉郎、通判肇慶府黃公度引見,帝曰:「卿官肇慶,嶺外有何弊事?」公度曰:「廣東西路有數小郡,如貴、新、南恩之類,有至十年不除守臣者。權官苟且,郡政廢馳,或不半年而去,監司又復差人,公私疲於迎送,民受其弊。」帝曰:「何不除人?」公度曰:「蓋緣其闕在堂,欲者不與,與者不欲。」帝曰:「若撥歸部,當無此弊。」遂以公度為考功員外郎。
xīn wèi, zuǒ chéng yì láng xīn zhī lí zhōu táng jù rù cí. jù yán: chén suǒ zhì lí zhōu, kòng zhì yún nán jí biān, zài táng wèi huàn yóu shén. zì tài zǔ huáng dì jí wèi zhī chū, zhǐ yú dì tú, qì yuè guī bù máo zhī dì, huà dà dù hé wèi jiè, biān mín bù shí bīng gé, chuí èr bǎi nián. zuó méng qiǎn zhōng shì míng yù mín chuān shǔ, juān jiǎn xū é, rén shòu qí cì, gèng qǐng jiàng zhāo fǔ yù, shù jǐ shǔ mín fú lǎo xié yòu, gòng wén dé yīn. jù, zhòng zǐ zhī yě.
辛未,左承議郎、新知黎州唐秬入辭。秬言:「臣所治黎州,控制雲南極邊,在唐為患尤甚。自太祖皇帝即位之初,指輿地圖,棄越巂不毛之地,畫大渡河為界,邊民不識兵革,垂二百年。昨蒙遣鍾世明裕民川蜀,蠲減虛額,人受其賜,更請降招撫諭,庶幾蜀民扶老攜幼,共聞德音。」秬,重子之也。
èr yuè, guǐ yǒu shuò, jīn zhǔ gǎi yuán zhèng lóng, dà shè.
二月,癸酉朔,金主改元正隆,大赦。
jiǎ xū, zuǒ cháo yì dài fū liú cái shào quán shàng shū gōng bù shì láng.
甲戌,左朝議大夫劉才邵權尚書工部侍郎。
jǐ mǎo, lóng shén wèi sì xiāng dōu zhǐ huī shǐ wǔ dāng jūn chéng xuān shǐ chí zhōu zhù dá dāo yù qián zhū jūn dōu tǒng zhì lǐ gēng zú. zhāo qìng jūn chéng xuān shǐ diàn qián sī yòu jūn tǒng zhì yuè chāo wèi lóng shén wèi sì xiāng dōu zhǐ huī shǐ, chōng chí zhōu zhù dá dāo yù qián zhū jūn dōu tǒng zhì.
己卯,龍神衛四廂都指揮使、武當軍承宣使、池州駐答刂御前諸軍都統制李耕卒。昭慶軍承宣使、殿前司右軍統制岳超為龍神衛四廂都指揮使,充池州駐答刂御前諸軍都統制。
gēng chén, jīn zhǔ yù xuān huá mén guān yíng fú, cì zhū sì sēng juàn wǔ bǎi pǐ, cǎi wǔ shí duàn, yín wǔ bǎi liǎng.
庚辰,金主御宣華門觀迎拂,賜諸寺僧絹五百匹,彩五十段,銀五百兩。
xīn sì, jīn gǎi dìng nèi wài zhū sī yìn jì.
辛巳,金改定內外諸司印記。
xīn mǎo, cān zhī zhèng shì wèi liáng chén bà, wèi zī zhèng diàn xué shì zhī shào xìng fǔ.
辛卯,參知政事魏良臣罷,為資政殿學士、知紹興府。
xiān shì shì yù shǐ tāng péng jǔ yán: liáng chén rén pǐn fán xià, tiān zī xiōng xiǎn, shuài yì rèn qíng, fú zào qiǎn lòu. tōng pàn yǐ xià chāi qiǎn, yǐ dé zhǐ lìng lì bù chà zhù, bì liú táng chú yǐ shì sī ēn. tái jiàn zhī lùn liè rén cái, liáng chén yǐn yòng sī qīn zhào gōng zhì, bì yù bì zhī, shì hèn tái jiàn bù yǔ zhī wèi zhī dǎng yě. tíng wèi zhī jìn kān gōng shì, liáng chén gǎi zhèng fù rén hú mài zòu bǔ, bì yù cóng zhī, shì shǐ yù guān yǔ zhī róng sī yě. yì lùn yú tóng yín zhī jiān, zé yú ér hǎo zì yòng zòu duì yú jūn fù zhī jiān, zé jiàn ér hǎo zì zhuān. jī qí suǒ wèi, shāo ruò jiǎ yǐ suì yuè, shòu yǐ quán bǐng, dài yǒu shèn yú qín guì. yú shì liáng chén yì kàng zhāng qiú qù, nǎi yǒu shì mìng.
先是侍御史湯鵬舉言:「良臣人品凡下,天資兇險,率意任情,浮躁淺陋。通判以下差遣,已得旨令吏部差注,必留堂除以市私恩。台諫之論列人才,良臣引用私親趙公智,必欲庇之,是恨台諫不與之為支黨也。廷尉之禁勘公事,良臣改正富人胡邁奏補,必欲從之,是使獄官與之容私也。議論於同寅之間,則愚而好自用;奏對於君父之間,則賤而好自專。跡其所為,稍若假以歲月,授以權柄,殆有甚於秦檜。」於是良臣亦抗章求去,乃有是命。
yǐ wèi, zuǒ cháo qǐng dài fū xīn zhī hàn zhōu chén kāng bó shì shàng shū lì bù shì láng.
乙未,左朝請大夫、新知漢州陳康伯試尚書吏部侍郎。
jīn sī tú zhāng tōng gǔ zhì shì.
金司徒張通古致仕。
gēng zǐ, jīn zhǔ yè shān líng xīn chǒu, hái dōu.
庚子,金主謁山陵;辛丑,還都。
sān yuè, rén yín shuò, jīn shǐ dìng zhí shì cháo cān děng gé, réng bà bīng wèi.
三月,壬寅朔,金始定職事朝參等格,仍罷兵衛。
jiǎ yín, zhào: bǐ yuán jūn xìng, lìng zǎi xiàng jiān shū mì yuàn shǐ, diǎn zhǎng jī wù jīn biān shì yǐ dìng, kě yī zǔ zōng gù shì, zǎi xiàng gèng bù jiān lǐng.
甲寅,詔:「比緣軍興,令宰相兼樞密院使,典掌機務;今邊事已定,可依祖宗故事,宰相更不兼領。」
wù wǔ, quán xíng bù shàng shū hán zhòng tōng shǒu hù bù shàng shū, réng jiān quán zhī lín ān fǔ fū wén gé dài zhì xīn zhī xìn zhōu zhōu sān wèi shì xíng bù shàng shū.
戊午,權刑部尚書韓仲通守戶部尚書,仍兼權知臨安府;敷文閣待制、新知信州周三畏試刑部尚書。
jǐ wèi, zī zhèng diàn xué shì tí jǔ wàn shòu guān jiān shì dú mò qí xiè cān zhī zhèng shì.
己未,資政殿學士、提舉萬壽觀兼侍讀万俟禼參知政事。
guǐ hài, tài wèi fèng guó jūn jié dù shǐ yù qián zhū jūn dōu tǒng zhì zhī xìng zhōu wú lín kāi fǔ yí tóng sān sī.
癸亥,太尉、奉國軍節度使、御前諸軍都統制、知興州吳璘開府儀同三司。
bǐng yín, zhào yuē: zhèn wéi yǎn bīng xī mín, dì wáng zhī shèng dé jiǎng xìn xiū mù, gǔ jīn zhī dà lì shì yǐ duàn zì zhèn zhì, jué jiǎng hé zhī cè. gù xiāng qín guì, dàn néng zàn zhèn ér yǐ, qǐ yǐ qí cún wáng ér yǒu yú dìng yì yé! jìn zhě wú zhī zhī bèi, suì yǐ wèi jǐn chū yú guì, bù zhī xī yóu zhèn zhōng, nǎi gǔ chàng fú yán yǐ huò zhòng tīng, zhì yǒu wěi zào zhào mìng, zhào yòng jiù chén, xiàn zhāng gōng chē, wàng yì biān shì, zhèn shí hài zhī. yǎng wéi zhāng shèng huáng dì zi yù lí yuán, jiān ài nán běi, zhào xiū lín hǎo, èr bǎi yú nián, dài bái zhī lǎo, bù shí bīng gé. zhèn fèng zǔ zōng zhī míng mó, shǒu xìn mù zhī zhǎng cè, zì jiǎng hǎo yǐ lái, pìn shǐ wǎng lái, biān yóu suī jìng, jiā yǔ yǔ nèi gòng dǐ hé níng. nèi wài dà xiǎo zhī chén, qí xián tǐ zhèn yì, kè zūn chéng jī, yǐ yǒng zhì ān rú gǎn wàng yì, dāng zhì zhòng diǎn!
丙寅,詔曰:「朕惟偃兵息民,帝王之盛德;講信修睦,古今之大利;是以斷自朕志,決講和之策。故相秦檜,但能贊朕而已,豈以其存亡而有渝定議耶!近者無知之輩,遂以為盡出於檜,不知悉由朕衷,乃鼓唱浮言以惑眾聽,至有偽造詔命,召用舊臣,獻章公車,妄議邊事,朕實駭之。仰惟章聖皇帝子育黎元,兼愛南北,肇修鄰好,二百餘年,戴白之老,不識兵革。朕奉祖宗之明謨,守信睦之長策,自講好以來,聘使往來,邊郵綏靜,嘉與宇內共底和寧。內外大小之臣,其咸體朕意,恪遵成績,以永治安;如敢妄議,當置重典!」
zì qín guì sǐ, jīn rén pō yí qián méng bù jiān huì jīng è jiān yǒu wàng chuán zhào zhāng jùn zhě, dí qíng yì yí. yú shì cān zhī zhèng shì shěn gāi yán: xiàng jiǎng hé xī mín, xī chū chén zhōng, yuǎn fāng wèi bì jiū zhī, wèi běn dà chén zhī yì, jù fù yòng bīng, yí tè jiàng zhào shū, jù xuān cǐ yì, yuǎn rén wén zhī, dāng zì ān yǐ. shí cān zhī zhèng shì mò qí xiè, qiān shū shū mì yuàn shì tāng sī tuì, yán jiē yǔ gāi hé, nǎi xià shì zhào.
自秦檜死,金人頗疑前盟不堅;會荊、鄂間有妄傳召張浚者,敵情益疑。於是參知政事沈該言:「向講和息民,悉出宸衷,遠方未必究知,謂本大臣之議,懼復用兵,宜特降詔書,具宣此意,遠人聞之,當自安矣。」時參知政事万俟禼,簽書樞密院事湯思退,言皆與該合,乃下是詔。
xià, sì yuè, jiǎ shēn, xíng bù kāi jù zì qù suì jiāo sì hòu jiān sī jùn shǒu cháng bèi tái hé zhī rén: zhí lóng tú gé zhào shì càn shān, zhí huī yóu gé gōng wù, zhí mì gé zhèng qiáo nián zhèng zhèn zhèng ǎi gāo bǎi zhī zhāng yǒng nián wáng shǎng sūn rǔ yì, zhí fū wén gé fāng zī, gòng shí rén. zhào bìng duó zhí.
夏,四月,甲申,刑部開具自去歲郊祀後監司、郡守嘗被台劾之人:直龍圖閣趙士粲彡,直徽猷閣龔鋈,直秘閣鄭僑年、鄭震、鄭靄、高百之、張永年、王晌、孫汝翼,直敷文閣方滋,共十人。詔並奪職。
xiān shì diàn zhōng shì yù shǐ zhōu fāng chóng yán: yán gé yù zhí, suǒ yǐ dài yīng jùn ér chǒng láo néng, qǐng jiāng qù suì jiāo sì hòu chén liáo lùn liè fàng bà jiān sī jùn shǒu děng rén bìng juān luò zhí míng, fēi tú jiān è yǒu suǒ jǐng jù, ér wěi rèn zé chéng jiàn dài tiē zhí zhī rén, shí wèi róng yào. gù yǒu shì mìng.
先是殿中侍御史周方崇言:「延閣寓直,所以待英俊而寵勞能,請將去歲郊祀後臣僚論列放罷監司、郡守等人並鐫落職名,非徒奸惡有所警懼,而委任責成見帶貼職之人,實為榮耀。」故有是命。
gēng yín, hàn lín xué shì jiān shì dú chén chéng zhī jiǎ zī zhèng diàn dà xué shì lǐ quán guān shǐ jiān shì dú, chōng hè dà jīn shàng zūn hào shǐ jí zhōu cì shǐ zhī gé mén shì sū huá jiǎ chóng xìn jūn jié dù shǐ lǐng gé mén shì, fù zhī. chéng zhī sān zhì běi tíng, pō jiàn xìn, hòu yǒu wǎng pìn zhě, bì wèn qí ān fǒu yún.
庚寅,翰林學士兼侍讀陳誠之假資政殿大學士、醴泉觀使兼侍讀,充賀大金上尊號使;吉州刺史、知閤門事蘇華假崇信軍節度使、領閤門事,副之。誠之三至北庭,頗見信,後有往聘者,必問其安否雲。
guǐ sì, zhào: wǔ xué shēng yǐ bā shí rén wèi é, shàng shě shí wǔ rén, nèi shě èr shí wǔ rén, wài shě sì shí rén, zhì bó shì xué yù gè yī yuán. mò jǐ, zhào: xué shēng bǎi yuán wèi é.
癸巳,詔:「武學生以八十人為額,上舍十五人,內舍二十五人,外舍四十人,置博士、學諭各一員。」末幾,詔:「學生百員為額。」
jiǎ wǔ, zhào: zhū lù zhōu jūn zì jīn bù dé zòu xiáng ruì.
甲午,詔:「諸路州軍自今不得奏祥瑞。」
dì cháng yuē: qián dà lǐ sì yù kōng, bù xǔ shàng biǎo chēng hè, shén wèi dé tǐ. bǐ nián sì fāng zòu xiáng ruì, jiē shì kōng wén, qǔ yuè yī shí. rú xìn zhōu lín jī zòu qín guì fù cí táng shēng zhī cǎo, qí nìng yóu shén. lián zi shuāng tóu, chù chù yǒu zhī, yì hé wèi ruì! lín fèng, ruì zhī dà zhě, rán fēi shàng yǒu míng jūn, xià yǒu xián chén, lín fèng zhī shēng, yì hé suǒ qǔ! zhèn yǐ wèi nián fēng gǔ dēng, kě yǐ wèi ruì. ruò hàn wǔ zuò zhī fáng bǎo dǐng zhī gē, zòu zhī jiāo miào, fēi wèi bù měi, rán hé yì yú shì?
帝嘗曰:「前大理寺獄空,不許上表稱賀,甚為得體。比年四方奏祥瑞,皆飾空文,取悅一時。如信州林機奏秦檜父祠堂生芝草,其佞尤甚。蓮子雙頭,處處有之,亦何為瑞!麟、鳳,瑞之大者,然非上有明君,下有賢臣,麟、鳳之生,亦何所取!朕以為年豐谷登,可以為瑞。若漢武作《芝房》、《寶鼎》之歌,奏之郊廟,非為不美,然何益於事?」
wù xū, zhì liù kē yǐ jǔ shì: yī yuē wén zhāng diǎn yǎ, kě bèi zhì gào èr yuē jié cāo gōng zhèng, kě bèi tái jiàn sān yuē fǎ lǐ jiē tōng, kě bèi xíng yàn sì yuē jié yòng ài mín, kě bèi lǐ cái wǔ yuē gāng fāng qǐ dì, láo jī zhe wén, kě bèi jiān sī jùn shǒu liù yuē zhī jī shí biàn, zhī yǒng jué lún, kě bèi jiāng shuài. lìng shì cóng suì jǔ zhī, rú yuán yòu zhōng sī mǎ guāng suǒ qǐng.
戊戌,置六科以舉士:一曰文章典雅,可備制誥;二曰節操公正,可備台諫;三曰法理皆通,可備刑讞;四曰節用愛民,可備理財;五曰剛方豈弟,勞績著聞,可備監司、郡守;六曰知機識變,知勇絕倫,可備將帥。令侍從歲舉之,如元祐中司馬光所請。
qìng yuǎn jūn chéng xuān shǐ tí jǔ yòu shén guān wú gài wèi níng wǔ jūn jié dù shǐ.
慶遠軍承宣使、提舉佑神觀吳蓋為寧武軍節度使。
wǔ yuè, rén yín, cān zhī zhèng shì shěn gāi wèi shàng shū zuǒ pú shè, mò qí xiè wèi yòu pú shè, bìng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì.
五月,壬寅,參知政事沈該為尚書左僕射,万俟禼為右僕射,並同中書門下平章事。
jiǎ chén, duān míng diàn xué shì qiān shū shū mì yuàn qì sī tuì zhī shū mì yuàn shì.
甲辰,端明殿學士、簽書樞密院汽思退知樞密院事。
jiǎ wǔ, tài cháng shǎo qīng hè yǔn zhōng quán shàng shū lǐ bù shì láng.
甲午,太常少卿賀允中權尚書禮部侍郎。
dīng wèi, shì yù shǐ tāng péng jǔ shì yù shǐ zhōng chéng.
丁未,侍御史湯鵬舉試御史中丞。
wù shēn, zhào: gù zhuī fù guān wén diàn xué shì zhào dǐng, tè yǔ zhì shì ēn zé sì míng gù zhuī fù zī zhèng diàn xué shì sūn jìn, yǔ zhì shì ēn zé sān míng gù zhuī fù xiǎn mó gé xué shì wāng zǎo, yǔ zhì shì ēn zé èr míng gù zuǒ zhōng dài fū liú dà zhōng lǐ ruò gǔ duàn fú, bìng zhuī fù zī zhèng diàn xué shì, yǔ ēn zé èr míng gù zuǒ cháo sàn dài fū chéng chāng, zhuī fù huī yóu gé dài zhì, yǔ zhì shì ēn zé èr míng gù zuǒ dà zhōng dài fū fàn zhòng, zhuī fù lóng tú gé zhí xué shì gù zuǒ zhōng fèng dài fū wáng jū zhèng, yòu wén diàn xiū zhuàn zhào kāi, bìng zhuī fù wēi yóu gé dài zhì, yǔ ēn zé yī míng gù zuǒ cháo qǐng láng lǐ cháo zhèng, zuǒ cháo sàn láng zhì shì gāo kàng, zuǒ cháo fèng láng yóu cāo lǚ běn zhōng, bìng tè yǔ ēn zé yī míng.
戊申,詔:「故追復觀文殿學士趙鼎,特與致仕恩澤四名;故追復資政殿學士孫近,與致仕恩澤三名;故追復顯謨閣學士汪藻,與致仕恩澤二名;故左中大夫劉大中、李若谷、段拂,並追復資政殿學士,與恩澤二名;故左朝散大夫程昌,追復徽猷閣待制,與致仕恩澤二名;故左大中大夫范仲,追復龍圖閣直學士;故左中奉大夫王居正,右文殿修撰趙開,並追復微猷閣待制,與恩澤一名;故左朝請郎李朝正,左朝散郎致仕高閌,左朝奉郎游操、呂本中,並特與恩澤一名。」
zhào: lǐ xiǎn zhōng zuó yuán guī cháo, quán jiā bèi hài, lǐ yí yōu xù, chú yǐ gěi ēn zé wài, gèng tè yǔ wǔ zī.
詔:「李顯忠昨緣歸朝,全家被害,理宜優恤,除已給恩澤外,更特與五資。」
jǐ wèi, jīn zhǔ shǐ xuān fèng dài fū zuǒ xuān huī shǐ jìng sì huī, dìng yuǎn dà jiāng jūn shàng shū bīng bù láng zhōng xiāo zhōng lì, lái hè tiān shēn jié.
己未,金主使宣奉大夫、左宣徽使敬嗣暉,定遠大將軍、尚書兵部郎中蕭中立,來賀天申節。
jǐ sì, qián tè jìn zhāng jùn, dù jīn rén bì yú méng, shàng shū yuē: jīn rì shì shì jí yǐ, bì xià jiāng gǒng shǒu ér tīng qí zì rán hū, yì jiāng wài cún qí míng ér bó móu mì jì yǐ wèi jiǔ zhǎng jì yú? chén chéng kǒng zì cǐ shù nián zhī hòu, mín lì yì jié, cái yòng yì fá, shì zú yì lǎo, rén xīn yì lí, zhōng liè zhī shì lún wáng dài jǐn, nèi yōu wài huàn xiāng réng ér qǐ, bì xià jiāng hé yǐ wèi cè? jīn tiān xià pì rú zhōng rén zhī jiā, dào jù qí táng, ān mián bǎo shí qí jiān ér yīn cì qí xì, yī rì zhī jiān, qí shě wǒ hū? shū zòu, zhí zhèng bù xǐng.
己巳,前特進張浚,度金人必渝盟,上疏曰:「今日事勢極矣,陛下將拱手而聽其自然乎,抑將外存其名而博謀密計以為久長計歟?臣誠恐自此數年之後,民力益竭,財用益乏,士卒益老,人心益離,忠烈之士淪亡殆盡,內憂外患相仍而起,陛下將何以為策?今天下譬如中人之家,盜踞其堂,安眠飽食其間而陰伺其隙,一日之間,其舍我乎?」書奏,執政不省。
shì yuè, jīn bān xíng zhèng lóng guān zhì.
是月,金頒行正隆官制。
liù yuè, dīng chǒu, duān míng diàn xué shì xīn zhī hú zhōu chéng kè jùn cān zhī zhèng shì.
六月,丁丑,端明殿學士、新知湖州程克俊參知政事。
gēng chén, jīn tiān shuǐ jùn gōng zhào huán hōng.
庚辰,金天水郡公趙桓薨。
rén wǔ, zhào: gù zhuī fù zī zhèng diàn xué shì zhèng gāng zhōng, tè yǔ zhì rén ēn zé èr míng.
壬午,詔:「故追復資政殿學士鄭剛中,特與致仁恩澤二名。」
zuǒ fèng yì láng sūn dí fù zuǒ cháo fèng láng. dí jì xù guān, dāng qín guì bǐng zhèng, wèi huò shēn jū zhě èr shí yú nián. jí shì shàng shū zì sù, nǎi fù jiù zhì.
左奉議郎孫覿復左朝奉郎。覿既敘官,當秦檜秉政,畏禍深居者二十餘年。及是上書自訴,乃復舊秩。
bǐng xū, jīn yǐ shàng shū yòu chéng cài sōng nián wèi zuǒ chéng, yǐ shū mì fù shǐ yē lǜ ān lǐ wèi yòu chéng.
丙戌,金以尚書右丞蔡松年為左丞,以樞密副使耶律安禮為右丞。
dīng hài, zuò huáng dì běn mìng diàn yú wàn shòu guān, yī zài jīng yǐ chún fú wèi míng.
丁亥,作皇帝本命殿於萬壽觀,依在京以純福為名。
liú xīng zhòu yǔn.
流星晝隕。
qiū, qī yuè, jiǎ chén, sān fú qí guó qiǎn shǐ rù gòng.
秋,七月,甲辰,三佛齊國遣使入貢。
dīng wèi, huì xīng chū jǐng sù jiān.
丁未,彗星出井宿間。
wù shēn, zhào yuē: tài shǐ yán huì chū dōng fāng, zhèn shén jù zhī, yǐ bì diàn jiǎn shàn, cè shēn shěng qiān. shàng lǜ cháo zhèng yǒu què shī, mín jiān yǒu jí kǔ, xíng yù yǒu yuān làn, guān lì yǒu tān cán, zhì shāng hé qì, shàng tiān chuí xiàng. kě lìng shì shù shí fēng chén yán, yì dēng wén jiǎn yuàn tóu jìn réng lìng zhū lù jiān sī jùn shǒu, tiáo jù biàn mín kuān xù hé xíng shì jiàn wén zòu tí diǎn xíng yù guān gōng yì shǔ zhōu xiàn, xiáng lǜ jué qiǎn, jiāng zhī wàn gàn lián zhī rén, rì xià shū fàng, wù shǐ shī shí huì yǐ jǐn yīng tiān zhī shí.
戊申,詔曰:「太史言彗出東方,朕甚懼之,已避殿減膳,側身省愆。尚慮朝政有闕失,民間有疾苦,刑獄有冤濫,官吏有貪殘,致傷和氣,上天垂象。可令士庶實封陳言,詣登聞檢院投進;仍令諸路監司、郡守,條具便民、寬恤合行事件聞奏;提點刑獄官躬詣屬州縣,詳慮決遣,將枝蔓干連之人,日下疏放,務使施實惠以盡應天之實。」
jǐ yǒu, jīn zhǔ mìng tài bǎo áng rú shàng jīng, fèng qiān shǐ zǔ yǐ xià zǐ gōng.
己酉,金主命太保昂如上京,奉遷始祖以下梓宮。
rén zǐ, zhào: gù zèng yòu jiàn yì dài fū chén guī, cì shì zhōng sù. xiān shì dì wèi fǔ chén yuē: jìn lǎn guàn suǒ zhe zūn yáo jí, wú fēi míng jūn chén zhī dà fēn, shēn yǒu zú jiā.
壬子,詔:「故贈右諫議大夫陳瑰,賜諡忠肅。」先是帝謂輔臣曰:「近覽瓘所著《尊堯集》,無非明君臣之大分,深有足嘉。」
bǐng chén yè, huì xīng méi.
丙辰夜,彗星沒。
xīn yǒu yè, tiān yù shuǐ yín.
辛酉夜,天雨水銀。
bā yuè, dīng chǒu, jīn zhǔ rú dà fáng shān xíng shì shān líng.
八月,丁丑,金主如大房山行視山陵。
gēng yín, nán píng wáng lǐ tiān zuò, qiǎn tài píng zhōu cì shǐ lǐ guó yǐ yòu wǔ dài fū lǐ yì wǔ yì láng guō yīng wǔ lái hè shēng píng, xiàn huáng jīn qì qiān yī bǎi sān shí liù liǎng, míng zhū bǎi, shěn xiāng qiān jīn, cuì yǔ wǔ bǎi zhī, zá sè líng juàn wǔ qiān pǐ, mǎ shí, xiàng jiǔ. zhào shàng shū zuǒ sī láng zhōng wāng yīng chén yàn guó yú yù jīn yuán. qiān guó wèi tài píng zhōu tuán liàn shǐ, yì zuǒ wǔ dài fū, yīng wǔ wǔ jīng láng, jiā cì xí yī jīn dài qì bì yǒu chà.
庚寅,南平王李天祚,遣太平州刺史李國以右武大夫李義、武翼郎郭應五來賀昇平,獻黃金器千一百三十六兩,明珠百,沈香千斤,翠羽五百隻,雜色綾絹五千匹,馬十,象九。詔尚書左司郎中汪應辰燕國於玉津園。遷國為太平州團練使,義左武大夫,應五武經郎,加賜襲衣、金帶、器、幣有差。
xīn mǎo, cān zhī zhèng shì chén kè jùn bà, wèi zī zhèng diàn xué shì tí jǔ lín ān fǔ dòng xiāo gōng, yǐ jí zì qǐng yě. kè jùn zài zhí zhèng cái qī shí wǔ rì. jiǎ wǔ, shàng shū lì bù shì láng jiān shì jiǎng jiān quán lì bù shàng shū zhāng gāng cān zhī zhèng shì.
辛卯,參知政事陳克俊罷,為資政殿學士、提舉臨安府洞霄宮,以疾自請也。克俊再執政才七十五日。甲午,尚書吏部侍郎兼侍講兼權吏部尚書張綱參知政事。
yǐ wèi, jìng hǎi jūn jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi nán píng wáng lǐ tiān zuò wèi jiǎn xiào tài shī, gōng hào jiā guī rén èr zì, cì xí yī jīn dài ān mǎ qì bì.
乙未,靜海軍節度使、檢校太尉、南平王李天祚為檢校太師,功號加「歸仁」二字,賜襲衣、金帶、鞍馬、器、幣。
zhōng shū shè rén wú bǐng xìn shì shàng shū lì bù shì láng.
中書舍人吳秉信試尚書吏部侍郎。
jiǔ yuè, gēng zǐ shuò, fèng guó jūn jié dù shǐ kāi fǔ yí tóng sān sī yù qián zhū jūn dōu tǒng zhì zhī xìng zhōu wú lín lǐng yù qián zhū jūn dōu tǒng zhì zhí shì, pàn xìng zhōu. zì jiàn yán yǐ lái, wèi cháng yǒu shǐ xiāng wèi dōu tǒng zhì zhě, gù gǎi mìng zhī.
九月,庚子朔,奉國軍節度使、開府儀同三司、御前諸軍都統制、知興州吳璘領御前諸軍都統制職事,判興州。自建炎以來,未嘗有使相為都統制者,故改命之。
lín cháng zì zhe shū, hào bīng yào dà lüè, wèi: jīn rén yǒu sì zhǎng, wǒ yǒu sì duǎn, dāng fǎn wǒ zhī duǎn yǐ zhì bǐ zhī zhǎng. gài bǐ zhī suǒ zhǎng, yuē qí bīng, yuē jiān rěn, yuē jiǎ zhòng, yuē gōng shǐ. wú dāng jí fān hàn suǒ zhǎng ér yòng zhī, gù yǐ fēn duì zhì qí qí bīng, yǐ fān xiū dié zhàn zhì qí jiān rěn, zhì qí jiǎ zhòng yǐ jìn gōng qiáng nǔ, zhì qí gōng shǐ zé yǐ yuǎn kè jìn, yǐ qiáng zhì ruò. qí shuō shén bèi. zhì yú chén fǎ, yǒu tú ér wú shū yān.
璘嘗自著書,號《兵要大略》,謂:「金人有四長,我有四短,當反我之短以制彼之長。蓋彼之所長,曰騎兵,曰堅忍,曰甲重,曰弓矢。吾當集蕃、漢所長而用之,故以分隊制其騎兵,以番休迭戰制其堅忍,制其甲重以勁弓強弩,制其弓矢則以遠克近,以強制弱。」其說甚備。至於陳法,有圖而無書焉。
xīn chǒu, shěn gāi děng yán ān nán rén yù mǎi niǎn jīn xiàn duàn, cǐ fú huá chǐ, fēi suǒ yǐ shì sì fāng, dì yuē: huá chǐ zhī fú, rú xiāo jīn zhī lèi, bù kě bù jīn. jìn shí jīn jué shǎo, yóu xiǎo rén tān lì, xiāo ér wèi ní, shén kě xī. tiān xià chǎn jīn chù jí nán dé, jì qí suǒ chū bù zú yǐ gōng huǐ zhī fèi. suī lǚ jiàng zhǐ huī, ér shē chǐ zhī fēng zhōng wèi néng jué, xū shēn yán xíng zhī.
辛丑,沈該等言安南人慾買捻金線緞,此服華侈,非所以示四方,帝曰:「華侈之服,如銷金之類,不可不禁。近時金絕少,由小人貪利,銷而為泥,甚可惜。天下產金處極難得,計其所出不足以供毀之費。雖屢降指揮,而奢侈之風終未能絕,須申嚴行之。」
yǐ sì, hàn lín xué shì chén chéng zhī jiān shì dú tóng zhī shū mì yuàn shì.
乙巳,翰林學士陳誠之兼侍讀、同知樞密院事。
guǐ chǒu, yù shǐ zhōng chéng tāng péng jǔ jiān shì dú quán shàng shū bīng bù shì láng.
癸丑,御史中丞湯鵬舉兼侍讀、權尚書兵部侍郎。
jiǎ zǐ, tāng péng jǔ yán: xī qīng cì duì, chāo liè jìn cóng, suǒ yǐ bāo yǒu dé ér xiǎn yǒu gōng yě. fū wén gé zhí xué shì qín xūn, fū wén gé dài zhì qín kān, fū wén gé dài zhì wú yì, jiē yǐ yōng suǒ zhī cái, shì qīn nì zhī shì, kě wèi wú gōng wú dé zhě yě, qí kě zhí xī qīng ér chōng cì duì hū? qǐng juān chǐ zhí míng, shì tiān xià yǐ zhì gōng zhī dào. zhào: péng jǔ suǒ lùn, shén xié gōng yì. rán zhèn yǐ qín guì fǔ zuǒ zhī jiǔ, yòu lín diàn zhī rì, miàn yù guì qī, xǔ bǎo quán qí jiā. jīn ruò jù duó zhū sūn yǔ xù zhí míng, bù wéi shǐ zhèn shí yán, ér yú gōng chén shāng ēn shén yǐ! kě lìng zhōng wài zhī zhèn cǐ yì, jīn hòu bù dé gèng yǒu lùn liè.
甲子,湯鵬舉言:「西清次對,超躐禁從,所以褒有德而顯有功也。敷文閣直學士秦塤,敷文閣待制秦堪,敷文閣待制吳益,皆以庸瑣之才,恃親昵之勢,可謂無功無德者也,其可直西清而充次對乎?請鐫褫職名,示天下以至公之道。」詔:「鵬舉所論,甚協公議。然朕以秦檜輔佐之久,又臨奠之日,面諭檜妻,許保全其家。今若遽奪諸孫與婿職名,不惟使朕食言,而於功臣傷恩甚矣!可令中外知朕此意,今後不得更有論列。」
dōng, shí yuè, jǐ sì shuò, yòu cháo yì dài fū zhī míng zhōu wáng yǔ shì shàng shū hù bù shì láng.
冬,十月,己巳朔,右朝議大夫、知明州王俁試尚書戶部侍郎。
bǐng zǐ, gǒng wèi dài fū zhōng zhōu fáng yù shǐ liǎng zhè xī lù bīng mǎ qián xiá shào hóng yuān wèi diàn qián sī qián jūn tǒng zhì.
丙子,拱衛大夫、忠州防禦使、兩浙西路兵馬鈐轄邵宏淵為殿前司前軍統制。
yǐ yǒu, jīn zàng shǐ zǔ yǐ xià shí dì yú dà fáng shān.
乙酉,金葬始祖以下十帝於大房山。
dīng yǒu, zhào: qián tè jìn zhāng jùn, yī jiù yǒng zhōu jū zhù, qí fú què qǔ zhǐ.
丁酉,詔:「前特進張浚,依舊永州居住,俟服闋取旨。」
xiān shì jùn fèng mǔ sàng guī zàng yú shǔ, xíng zhì jiāng líng, huì yǐ xīng biàn qiú zhí yán. jùn lǜ jīn shù nián jiān jué qiú xìn yòng bīng, ér wú fāng nì yú yàn ān, wèi jīn kě xìn, dàng rán mò zhī wèi bèi shěn gāi mò qí xiè jū xiàng wèi, yóu bù yàn tiān xià wàng, cháo tíng yì qīng, suī zài shān kuài, bù dé bù wèi dì zhōng yán zhī. nǎi fù zòu yuē: xiàng zhě jiǎng hé zhī shì, bì xià yǐ tài mǔ wèi zhòng ěr. xìng ér huī zōng zǐ gōng jí hái, cǐ hé zhī quán yě. bù xìng yòng shì zhī chén, sì yì lì yù, nǎi yù jiǎn chú zhōng liáng, yǐ tīng mìng yú dí ér yīn xù qí xié xīn, gù shēn sǐ zhī rì, tiān xià xiāng qìng, gài è zhī rú cǐ. fāng jiān xióng zhī rén, quán yú fù guì, fēn bié dǎng yǔ, bù zài yào jùn, jù liǎn zhēn huò, dú hòu sī shì, jiē wèi shēn móu ér bù wèi bì xià móu yě. zuò shī shì jī èr shí yú nián, yǒu shí tòng xīn. shī xián cái bù yòng, zhèng shì bù xiū, xíng shì bù lì, ér zhuān yù shòu mìng yú dí, shì zú qǐ qīng wǔ zhī xīn ér zhèng zhuì qí jì zhōng. chén yuàn bì xià shēn sī dà jì, fù rén xīn, zhāng guó shì, lì zhèng shì, yǐ guān jī huì, wèi jué qí hé, ér qiǎn yī jiè zhī shǐ yǔ zhī fēn bié qū zhí nì shùn zhī lǐ, shì bì yǒu chéng.
先是浚奉母喪歸葬於蜀,行至江陵,會以星變求直言。浚慮金數年間決求釁用兵,而吾方溺於宴安,謂金可信,蕩然莫之為備;沈該、万俟禼居相位,尤不厭天下望,朝廷益輕,雖在苫塊,不得不為帝終言之。乃復奏曰:「向者講和之事,陛下以太母為重爾。幸而徽宗梓宮亟還,此和之權也。不幸用事之臣,肆意利慾,乃欲翦除忠良,以聽命於敵而陰蓄其邪心,故身死之日,天下相慶,蓋惡之如此。方奸雄之人,拳於富貴,分別黨與,布在要郡,聚斂珍貨,獨厚私室,皆為身謀而不為陛下謀也。坐失事機二十餘年,有識痛心。失賢才不用,政事不修,形勢不立,而專欲受命於敵,適足啟輕侮之心而正墜其計中。臣願陛下深思大計,復人心,張國勢,立政事,以觀機會,未絕其和,而遣一介之使與之分別曲直逆順之理,事必有成。」
mò qí xiè tāng sī tuì jiàn zhī, dà nù, yǐ wèi jīn wèi yǒu xìn, ér jùn suǒ zòu nǎi ruò huò zài nián suì jiān zhě. tāng péng jǔ jí zòu: jùn shēn zài cǎo shàng, míng xì zuì jí, yào yù ér lùn biān shì, bù gōng ér wéi zhào shū, qǔ fǔ rú wú yòng zhī cháng tán, jǔ jīn rì yǐ xíng zhī xìn shì, qǐ fù néng wèi guó jiā zhǎng lǜ! tú yǐ xián jū rì jiǔ, yǐ jì fù yòng. yì zhě yǐ wèi qián cǐ quán chén cháng bèi qí jiàn, gù suī zhì rén yán, yóu cuàn jìn dì. kuàng jùn jìn dé zhǐ guī zàng yú shǔ, shàng jiān yì yì, yǐ chàng lǜ yuǎn fāng zhī rén, lǜ huò shēng huàn. wàng píng zhī yuǎn fāng, yǐ wèi chén xià bù zhōng zhī jiè. gù yǒu shì mìng.
万俟禼、湯思退見之,大怒,以為金未有釁,而浚所奏乃若禍在年歲間者。湯鵬舉即奏:「浚身在草上,名系罪籍,要譽而論邊事,不恭而違詔書,取腐儒無用之常談,沮今日已行之信誓,豈復能為國家長慮!徒以閒居日久,以冀復用。議者以為前此權臣嘗被其薦,故雖致人言,猶竄近地。況浚近得旨歸葬於蜀,尚堅異議,以唱率遠方之人,慮或生患。望屏之遠方,以為臣下不忠之戒。」故有是命。
rùn shí yuè, jǐ hài shuò, tāng sī tuì yán zuó rì zhāng jùn xíng qiǎn jí dāng, dì yuē: jùn yòng bīng, bù dú zhèn zhī, tiān xià jiē zhī zhī. rú fù píng zhī bài, huái xī zhī shī, qí xiào kě jiàn. jīn fù lùn bīng, jí wèi shēng shì. qiě tài zǔ yǐ shén wǔ dìng tiān xià, yì yǔ qì dān yì hé. chén chéng zhī yuē: jùn lùn shì pō yǒu bù dāng, rú shí jìn yīn qì dān zhī lì yǐ zì lì, qí shì bù dé bù yǔ zhī hé, cǐ sāng wéi hàn zhī gōng yě. jí jǐng yán guǎng yòng shì, jù yǐ wēng sūn zhī lǐ dài zhī, qì dān qiǎn shǐ wèn qū zhí, yán guǎng duì shǐ zhě yún: jìn yǒu héng mó jiàn shí wàn kǒu, wēng yù zhàn zé lái. shí jìn zhī huò zì cǐ shǐ. jùn bù zuì yán guǎng ér wèi wéi hàn bù dāng yǔ qì dān hé hǎo, shén wú wèi. dì yuē: yē lǜ dé guāng rù biàn, shǒu yǐ cǐ yán shù yán guǎng zuì. chéng zhī yuē: jùn yǒng zhōu zhī mìng, shén sāi zhòng yì. dì yuē: bù rú cǐ, yì lùn bù dìng.
閏十月,己亥朔,湯思退言昨日張浚行遣極當,帝曰:「浚用兵,不獨朕知,天下皆知之。如富平之敗,淮西之師,其效可見。今復論兵,極為生事。且太祖以神武定天下,亦與契丹議和。」陳誠之曰:「浚論事頗有不當,如石晉因契丹之力以自立,其勢不得不與之和,此桑維翰之功也。及景延廣用事,遽以翁孫之禮待之,契丹遣使問曲直,延廣對使者云:『晉有橫磨劍十萬口,翁欲戰則來。』石晉之禍自此始。浚不罪延廣而謂維翰不當與契丹和好,甚無謂。」帝曰:「耶律德光入汴,首以此言數延廣罪。」誠之曰:「浚永州之命,甚塞眾議。」帝曰:「不如此,議論不定。」
gēng zǐ, mì gé xiū zhuàn zhī wù zhōu xīn cì yīng quán shàng shū lǐ bù shì láng.
庚子,秘閣修撰、知婺州辛次膺權尚書禮部侍郎。
xīn chǒu, zōng zhèng shǎo qīng lǐ lín wèi hè dà jīn zhēng dàn shǐ, bǐng yì láng shì wèi mǎ jūn sī gàn bàn gōng shì sòng jūn fù zhī shàng shū zuǒ sī láng zhōng gé lì fāng wèi hè shēng chén shǐ, gé mén xuān zàn shè rén liáng fèn fù zhī.
辛丑,宗正少卿李琳為賀大金正旦使,秉義郎、侍衛馬軍司幹辦公事宋均副之;尚書左司郎中葛立方為賀生辰使,閤門宣贊舍人梁份副之。
bǐng wǔ, zhào: lián zhōu suì gòng zhū, suī zǔ zōng jiù zhì, wén qǔ zhī pō jiān, huò shāng rén mìng. zì jīn kě bà gòng, xìng dīng zòng qí zì biàn. dì wèi zǎi zhí yuē: zhèn cháng dú tài zǔ shí lù, jiàn liú chǎng jìn zhū zi mǎ ān, tài zǔ zhī liú chǎng suǒ cǎi zhū zi shén duō, rì yì xìng dīng shù qiān rén, sǐ zhě bù shǎo. zhèn yǐ wèi zhū zi fēi jí yòng zhī wù, jì shì nán dé, qiě shāng rén mìng, gù tè lìng bà gòng, yǐ wèi yī fāng wú qióng zhī lì.
丙午,詔:「廉州歲貢珠,雖祖宗舊制,聞取之頗艱,或傷人命。自今可罷貢,幸丁縱其自便。」帝謂宰執曰:「朕嘗讀太祖《實錄》,見劉鋹進珠子馬鞍,太祖知劉鋹所採珠子甚多,日役幸丁數千人,死者不少。朕以為珠子非急用之物,既是難得,且傷人命,故特令罷貢,以為一方無窮之利。」
lóng shén wèi sì xiāng dōu zhǐ huī shǐ jiàn wǔ jūn chéng xuān shǐ xīn jiāng nán xī lù mǎ bù jūn fù dōu zǒng guǎn dǒng xiān zú yú è zhōu.
龍神衛四廂都指揮使、建武軍承宣使、新江南西路馬步軍副都總管董先卒於鄂州。
huī yóu gé zhí xué shì zhì shì hú yín zú yú héng zhōu.
徽猷閣直學士致仕胡寅卒于衡州。
shí yī yuè, bǐng zǐ, zuǒ cóng shì láng zhǔ guǎn lǐ bīng bù jià gé wén zì dù shēn lǎo chōng chì lìng suǒ shān dìng guān.
十一月,丙子,左從事郎、主管禮兵部架閣文字杜莘老充敕令所刪定官。
xiān shì zhào yǐ xīng biàn qiú yán, shēn lǎo shàng shū lùn: huì, lì qì suǒ shēng, lì kǎo shǐ dié, duō wèi bīng zhào. guó jiā wèi xī mín tōng hé, ér jiāng jiāo zú duò, jūn zhèng bù sù. jīn yīn tiān jiè yǐ xiū rén shì, sī huàn yù fáng, mò dà yú cǐ. yīn chén shí bì shí shì.
先是詔以星變求言,莘老上書論:「彗,戾氣所生,歷考史牒,多為兵兆。國家為息民通和,而將驕卒惰,軍政不肅。今因天戒以修人事,思患預防,莫大於此。」因陳時弊十事。
bǐng xū, zhī xū yí jūn wú shuō zòu qǐng jìn zhǐ cǎi xián. dì yuē: bào tiǎn tiān wù, chéng wèi kě jìn. dì pín mín yǐ cǐ wèi shēng, yī dàn jìn zhǐ, kǒng zhì shī yè. gǔ zhī shèng rén, xiān rén mín ér hòu ài wù, jīn dàn lìng guān sī bù dé mǎi xián, mín jiān cóng qí biàn yě..
丙戌,知盱眙軍吳說奏請禁止采咸。帝曰:「暴殄天物,誠為可禁。第貧民以此為生,一旦禁止,恐致失業。古之聖人,先仁民而後愛物,今但令官司不得買咸,民間從其便也。。」
shí èr yuè, wù xū nì, là xiǎng tài miào. shì rì yě, bà shuò jì, yǐ lǐ guān yuán chún huà gù shì yǒu qǐng yě.
十二月,戊戌逆,臘饗太廟。是日也,罷朔祭,以禮官援淳化故事有請也。
xīn chǒu, zhī shū mì yuàn shì tāng sī tuì tóng zhī shū mì yuàn shì.
辛丑,知樞密院事湯思退同知樞密院事。
rén xū, sān fú qí guó jìn fèng shǐ pú jìn děng rù jiàn. guǐ hài, fēng qí guó shǒu lǐng wèi wáng, pú jìn děng cì zhì yǒu chà.
壬戌,三佛齊國進奉使蒲晉等入見。癸亥,封其國首領為王,蒲晉等賜秩有差。
jiǎ zǐ, jīn hè zhēng dàn shǐ zhōng fèng dài fū mì shū jiān yòu jiàn yì dài fū liáng qiú fù shǐ dìng yuǎn dà jiāng jūn chōng mǎ jūn fù dōu zhǐ huī shǐ yē lǜ chén rù jiàn.
甲子,金賀正旦使中奉大夫、秘書監、右諫議大夫梁銶、副使定遠大將軍、充馬軍副都指揮使耶律諶入見。
dì cháng zhì xuān shèng jí qī shí zi xiàng zàn, qīn shū zhī. shì yuè, shǐ mìng kè shí.
帝嘗制宣聖及七十子像讚,親書之。是月,始命刻石。
gāo zōng shòu mìng zhòng xìng quán gōng zhì dé shèng shén wǔ wén zhāo rén xiàn xiào huáng dì shào xìng èr shí qī nián jīn zhèng lóng èr nián
○高宗受命中興全功至德聖神武文昭仁憲孝皇帝紹興二十七年(金正隆二年)
chūn, zhēng yuè, wù zǐ, yòu tōng zhí láng jiān dēng wén jiǎn gǔ wáng shù, yǐ pín qǐ bǔ wài. dì yuē: wáng lún qǐng nián fèng shǐ jīn guó, jīn yù liú zhī, xǔ yǐ guān jué, lún bù cóng, nǎi guān dài nán xiàng, zài bài qiú sǐ. cǐ shì yì rén suǒ nán, yí xù qí hòu, kě tè tiān chà tōng pàn píng jiāng fǔ.
春,正月,戊子,右通直郎、監登聞檢鼓王述,以貧乞補外。帝曰:「王倫頃年奉使金國,金欲留之,許以官爵,倫不從,乃冠帶南向,再拜求死。此事亦人所難,宜恤其後,可特添差通判平江府。」
gēng yín, jīn yǐ gōng bù shì láng hán xī tóng zhī xuān huī yuàn shì. xī bù xiè, zhàng bǎi èr shí, duó suǒ shòu guān.
庚寅,金以工部侍郎韓錫同知宣徽院事。錫不謝,杖百二十,奪所授官。
èr yuè, dīng yǒu shuò, zhào: zì jīn guó xué jí kē jǔ qǔ shì, bìng lìng jiān xí jīng yì shī fù, nèi dì yī chǎng dà xiǎo jīng gè yī dào, yǒng wèi dìng zhì.
二月,丁酉朔,詔:「自今國學及科舉取士,並令兼習經義、詩賦,內第一場大小經各一道,永為定製。」
gēng zǐ, tài wèi wǔ dāng jūn jié dù shǐ yù qián zhū jūn dōu tǒng zhì chōng lì zhōu dōng lù ān fǔ shǐ jiān zhī xìng yuán fǔ yáng zhèng hōng, nián liù shí. zhèng shǒu hàn zhōng fán shí bā nián, tè zèng kāi fǔ yí tóng sān sī, hòu shì xiāng yì.
庚子,太尉、武當軍節度使、御前諸軍都統制、充利州東路安撫使兼知興元府楊政薨,年六十。政守漢中凡十八年,特贈開府儀同三司,後諡襄毅。
xīn chǒu, jīn chū dìng tài miào shí xiǎng shēng láo lǐ yí.
辛丑,金初定太廟時享牲牢禮儀。
guǐ mǎo, jīn gǎi dìng qīn wáng yǐ xià fēng jué děng dì, mìng zhì jú, zhuī qǔ cún wáng gào shēn, cún zhě èr pǐn yǐ shàng, sǐ zhě yī pǐn, cān zhuó xuē jiàng. gōng sī wén shū dàn yǒu wáng jué zì zhě, jiē lì xiàn huǐ mǒ, suī fén mù bēi zhì, yì fā ér huǐ zhī.
癸卯,金改定親王以下封爵等第,命置局,追取存亡誥身,存者二品以上,死者一品,參酌削降。公私文書但有王爵字者,皆立限毀抹,雖墳墓碑誌,亦發而毀之。
wù wǔ, yù shǐ zhōng chéng jiān shì dú tāng péng jǔ cān zhī zhèng shì.
戊午,御史中丞兼侍讀湯鵬舉參知政事。
péng jǔ wèi tái guān fán yī nián bàn, suǒ lùn jiē qín guì yú dǎng, tā wèi cháng jí zhī.
鵬舉為台官凡一年半,所論皆秦檜餘黨,它未嘗及之。
jǐ wèi, fū wén gé dài zhì zhī xíng nán fǔ wáng shī xīn shì shàng shū hù bù shì láng. gēng shēn, shàng shū lì bù shì láng chén kāng bó jiān shì dú, quán lǐ bù shì láng. hè yǔn zhōng jiān shì jiǎng.
己未,敷文閣待制、知刑南府王師心試尚書戶部侍郎。庚申,尚書吏部侍郎陳康伯兼侍讀,權禮部侍郎。賀允中兼侍講。
shì yuè, jīn zhǔ zuò wǔ dé diàn, zhào lì bù shàng shū lǐ tōng, xíng bù shàng shū hú lì, hàn lín zhí xué shì xiāo lián, yǔ yǐ zhèn yè mèng zhì shàng dì suǒ, diàn zhōng rén rú yīng ér. shǎo qǐng, yǒu qīng yī tè xuān shòu zhèn tiān cè shàng jiāng, mìng zhēng mǒu guó. zhèn shòu mìng chū, shàng mǎ, jiàn guǐ bīng wú shù, zhèn fā yī shǐ shè zhī, zhòng jiē nuò ér yīng. jì jué, shēng yóu zài ěr, jí qiǎn rén zhì jiù zhōng shì suǒ chéng mǎ, qí hàn rú shuǐ, qǔ jiàn shù zhī, yì wáng qí yī. cǐ yì mèng yě, qǐ fēi tiān jiǎ shǒu yú zhèn, lìng qǔ jiāng nán hū? tōng děng jiē hè. jīn zhǔ jiè wú xiè yú wài.
是月,金主坐武德殿,召吏部尚書李通,刑部尚書胡勵,翰林直學士蕭廉,語以「朕夜夢至上帝所,殿中人如嬰兒。少頃,有青衣特宣授朕天策上將,命征某國。朕受命出,上馬,見鬼兵無數,朕發一矢射之,眾皆喏而應。既覺,聲猶在耳,即遣人至廄中視所乘馬,其汗如水,取箭數之,亦亡其一。此異夢也,豈非天假手於朕,令取江南乎?」通等皆賀。金主戒無泄於外。
sān yuè, bǐng xū, dì yù shè diàn, yǐn zhèng zòu míng jìn shì chàng míng.
三月,丙戌,帝御射殿,引正奏名進士唱名。
xiān shì tāng péng jǔ yǐ yù shǐ zhōng chéng zhī gòng jǔ, shàng hé gé jìn shì bó luó zhāng sòng qīng děng, dì qīn cè shì. jì ér yǐ shǒu zhào xuān shì kǎo shì guān yuē: duì cè zhōng yǒu gěng liàng qiè zhí zhě, bìng zhì shàng liè, yǐ chēng zhèn qǔ shì zhī yì.
先是湯鵬舉以御史中丞知貢舉,上合格進士博羅張宋卿等,帝親策試。既而以手詔宣示考試官曰:「對策中有鯁亮切直者,並置上列,以稱朕取士之意。」
shí lè qīng wáng shí péng, shǒu yǐ fǎ tiān lǎn quán wèi duì, qí lüè yuē: chén quàn bì xià lǎn quán zhě, fēi yù bì xià héng shí liàng shū rú qín huáng dì, ér wèi zhī lǎn quán yě yòu fēi yù bì xià chuán sūn tīng zhèng rú suí wén dì, ér wèi zhī lǎn quán yě yòu fēi yù qí yǐ qiáng míng zì rèn qīn zhì xì shì bù rèn zǎi xiàng rú táng dé zōng, ér wèi zhī lǎn quán yě yòu fēi yù qí jīng yú lì zhì yǐ chá wèi míng wú fù rén ēn jiā táng xuān zōng, ér wèi zhī lǎn quán yě. gài yù bì xià chéng qí jì wǎng, jiè qí wèi rán, cāo chí bǎ wò, shǐ wēi fú zhī bǐng yī guī yú shàng, bù zhì yú xià yí ér yǐ. yòu yuē: cháo tíng wǎng cháng lǚ yǒu jìn pù cuì zhī lìng yǐ, ér fù rén yǐ cuì yǔ wèi shǒu shì zhě, jīn yóu zì ruò yě. shì qǐ fǎ lìng zhī bù kě jìn hū? qǐ gōng zhōng fú huàn zhuó zhī huà, yī bù yè dì zhī fēng, wèi xíng yú wài hū? fū fǎ zhī zhì gōng zhě, mò rú qǔ shì, míng qì zhī zhì zhòng zhě, mò rú kē dì, wǎng suì quán chén zǐ sūn mén kè, shěng wéi diàn shì, lèi jiē qiè wēi kē, yǒu sī yǐ guó jiā míng qì wèi mèi quán chén zhī jù, ér yù de rén, kě hū? yòu yuē: chén yuàn bì xià yǐ zhèng shēn wèi lǎn quán zhī běn, ér yòu rèn xián yǐ wèi lǎn quán zhī zhù, guǎng shōu jiān tīng, yǐ jǐn lǎn quán zhī měi, zé suǒ qiú wú bù dé, suǒ yù jiē rú yì, suī shè jì zhī dà jì, tiān xià zhī dà shì, jiē kě yǐ bù dòng shēng sè ér wèi zhī yǐ.
時樂清王十朋,首以法天、攬權為對,其略曰:「臣勸陛下攬權者,非欲陛下衡石量書如秦皇帝,而謂之攬權也;又非欲陛下傳飧聽政如隋文帝,而謂之攬權也;又非欲其以強明自任、親治細事、不任宰相如唐德宗,而謂之攬權也;又非欲其精於吏治、以察為明、無復仁恩加唐宣宗,而謂之攬權也。蓋欲陛下懲其既往,戒其未然,操持把握,使威福之柄一歸於上,不至於下移而已。」又曰:「朝廷往嘗屢有禁鋪翠之令矣,而婦人以翠羽為首飾者,今猶自若也。是豈法令之不可禁乎?豈宮中服浣濯之化,衣不曳地之風,未形於外乎?夫法之至公者,莫如取士,名器之至重者,莫如科第,往歲權臣子孫、門客,省闈、殿試,類皆竊巍科,有司以國家名器為媚權臣之具,而欲得人,可乎?」又曰:「臣願陛下以正身為攬權之本,而又任賢以為攬權之助,廣收兼聽,以盡攬權之美,則所求無不得,所欲皆如意,雖社稷之大計,天下之大事,皆可以不動聲色而為之矣。」
jìn yuán yán ān zhōng cè yán: tài zǐ tiān xià gēn běn, zì xī rén jūn sì zhèng zhī hòu, bì jiàn lì yuán zǐ, shòu zhī bǐ chàng, suǒ yǐ xì lóng shè jì, jī gù bāng běn, shì yì shì wú qióng zhī xiū. chén guān hàn táng shǐ, dōng hǎi wáng jiàng zhī yú xiǎn zōng, sòng wáng xiàn zhī yú míng huáng dì, jì jiē wèi tài zǐ yǐ jì tiān mìng dìng yú hòu, mò bù yōu jiā zhí zhì, dà fēng shū lǐ, tuì jiù gōng dǐ, dāng shí wú xián yán, hòu shì wú yì yì. xiào chéng dì jí wèi èr shí wǔ nián, lì dì zhī zǐ dìng táo wáng wèi zi. jīn bì xià zhī xīn, zǔ zōng zhī xīn yě, shèng lǜ jīng yuǎn, shén jī xiān wù, cháng xiū zǔ zōng gù shì, lěi nián yú zī yǐ. rì jiù yuè jiāng, jī xī guāng míng zhī xué, qí lì shì zhōu zhī, bù wèi bù jiǔ yě. ér chǔ wèi wèi zhèng, dí zhǎng wèi biàn, chén shēn kǒng zuǒ yòu jìn xí zhī chén, jìn shēng kuī cì, jiàn qǐ dǎng yǔ, jiān xì yī kāi, yǒu wù zōng shè dà jì, cǐ jìn tuì ān wēi zhī jī yě. chén yuàn bì xià duàn zì chén zhōng, zǎo zhèng chǔ wèi, yǐ xì zhōng wài zhī wàng.
晉原閻安中策言:「太子天下根本,自昔人君嗣政之後,必建立元子,授之匕鬯,所以系隆社稷,基固邦本,示奕世無窮之休。臣觀漢、唐史,東海王彊之於顯宗,宋王憲之於明皇帝,既皆為太子矣;暨天命定於後,莫不優加職秩,大封殊禮,退就宮邸,當時無閒言,後世無異議。孝成帝即位二十五年,立弟之子定陶王為子。今陛下之心,祖宗之心也,聖慮經遠,神機先物,嘗修祖宗故事,累年於茲矣。日就月將,緝熙光明之學,其歷試周知,不為不久也。而儲位未正,嫡長未辨,臣深恐左右近習之臣,浸生窺伺,漸起黨與,間隙一開,有誤宗社大計,此進退安危之機也。臣願陛下斷自宸衷,早正儲位,以系中外之望。」
dì wèi dà chén yuē: jīn cì jǔ rén chéng wén, yì lùn chún zhèng, réng duō qiè zhí, shì cǐ rén cái, jí yǒu kě yòng. yì rì, yòu wèi dà chén yuē: zuó lǎn jìn shì shì juǎn, qí jiān jí yǒu qiè zhí zhě. rú lùn lǐ cái, zé yù shěng xiū zào. zhèn suī wú chóng tái xiè zhī shì, rán xǐ qí yán zhí. zhì lùn pù jīn pù cuì, zhèn lěi nián jìn zhǐ, shàng wèi jǐn gé, zì cǐ dāng lì fǎ bì jìn zhī. tāng sī tuì yuē: tài zōng cháo yǒu yōng qiū wèi wǔ chéng, shàng shū yuàn jiǎn hòu gōng pín qiáng. tài zōng wèi zǎi xiàng yuē: chéng shū yuǎn, wèi xī zhèn yì, zòng yù bài dù, zhèn suǒ bù wèi. nèi tíng zhí zhǎng, yǒu bù kě quē zhě. lǐ fǎng yù chì chéng yǐ jiè wàng yán, tài zōng yuē: zhèn hé cháng yǐ yán zuì rén, dàn niàn chéng bù zhī ěr. shì rén lùn shì, bù jiù xū shí, bì xià néng róng zhī, shí qiān zài zhī yù. dì yuē: zhèng bù xiāo yǔ biàn. chén chéng zhī yuē: tiān xià zì yǒu gōng lùn. bì xià cǐ jǔ, dà zú yǐ gǎn dòng tiān xià. yuàn bì xià zì cǐ yì chóng jiǎn yuē, yǐ jié fú fèi.
帝謂大臣曰:「今次舉人程文,議論純正,仍多切直,似此人才,極有可用。」翼日,又謂大臣曰:「昨覽進士試卷,其間極有切直者。如論理財,則欲省修造。朕雖無崇台榭之事,然喜其言直。至論鋪金、鋪翠,朕累年禁止,尚未盡革,自此當立法必禁之。」湯思退曰:「太宗朝有雍邱尉武程,上疏願減後宮嬪嬙。太宗謂宰相曰:『程疏遠,未悉朕意,縱慾敗度,朕所不為。內廷執掌,有不可缺者。』李昉欲斥程以戒妄言,太宗曰:『朕何嘗以言罪人,但念程不知耳。』士人論事,不究虛實,陛下能容之,實千載之遇。」帝曰:「正不消與辨。」陳誠之曰:「天下自有公論。陛下此舉,大足以感動天下。願陛下自此益崇儉約,以節浮費。」
shí dì lín yù jiǔ, zhǔ qì wèi dìng, dà chén wú gǎn qǐ qí duān zhě, ān zhōng duì cè, dú yǐ chǔ èr wèi qǐng. dì gǎn qí yán, yú shì cì shí péng děng sì bǎi èr shí liù rén jí dì chū shēn, ér zhuó ān zhōng dì èr. huò yuē: ān zhōng yǔ jǔ rén huáng chéng sūn tóng xiàn xiāng yǒu shàn, chéng sūn fù yuán, cháng wèi shū yán chǔ èr shì, ān zhōng de qí shuō yǐ duì, dì dà shǎng zhī.
時帝臨御久,主器未定,大臣無敢啟其端者,安中對策,獨以儲貳為請。帝感其言,於是賜十朋等四百二十六人及第、出身,而擢安中第二。或曰:「安中與舉人黃成孫同縣相友善,成孫父源,嘗為書言儲貳事,安中得其說以對,帝大賞之。」
shǐ. shǔ rén zhī wèi jí yě. dì shù yǒu zhǎn rì zhī mìng. shěn gāi zòu: tiān shí xiàng xuān, kǒng bì xià lín xuān, bù wú shǎo láo. qǐng yī miàn yǐn shì, hòu yǒu zhì zhě, chén děng cè zhī, zhōng shū dìng qí gāo xià. dì bù xǔ, yuē: sān nián qǔ shì, zhèn qǐ dàn yī shí zhī láo yé! jí chàng míng zhì ān zhōng, yòu zhì dì sān rén shuāng liú liáng jiè, dì lián jǔ shǒu wèi gāi yuē: rú hé? gāi dà cán sǒng.
始。蜀人之未集也。帝數有展日之命。沈該奏:「天時向暄,恐陛下臨軒,不無少勞。請一面引試,後有至者,臣等策之,中書定其高下。」帝不許,曰:「三年取士,朕豈憚一時之勞耶!」及唱名至安中,又至第三人雙流梁介,帝連舉首謂該曰:「如何?」該大慚悚。
dīng hài, tè zòu míng jìn shì lǐ sān yīng děng sān bǎi jiǔ shí èr rén, wǔ jǔ jìn shì zhào yīng xióng děng shí wǔ rén, tè zòu míng yī rén, shòu guān yǒu chà.
丁亥,特奏名進士李三英等三百九十二人,武舉進士趙應熊等十五人,特奏名一人,授官有差。
yīng xióng wǔ yì jué lún, qiě shì nán shǒu wèi dì yī rén. dì wèi dà chén yuē: huī zōng shí, rú mǎ kuò mǎ shí yuǎn jù yǐ wǔ jǔ zhuó yòng, huò xián mìng chū jiāng. jīn cì kuí xuǎn wén wǔ jiē dé rén, yīng xióng gōng mǎ shén jīng, wén zì yì kě cǎi. zhèn lè yú dé shì, suī zhōng rì lín xuān, bù jué juàn yě. suì yǐ yīng xióng wèi gé mén zhī hòu jiāng dōng ān fǔ sī zhǔn bèi jiāng.
應熊武藝絕倫,且試南首為第一人。帝謂大臣曰:「徽宗時,如馬擴、馬識遠俱以武舉擢用,或銜命出疆。今次魁選文武皆得人,應熊弓馬甚精,文字亦可采。朕樂於得士,雖終日臨軒,不覺倦也。」遂以應熊為閤門祗候、江東安撫司準備將。
zuǒ xuān fèng dài fū shǒu shàng shū yòu pú shè tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì mò qí xiè zú rén chén, bài tè jìn guān wén diàn dà xué shì zhì shì zèng shǎo shī. mìng rù nèi nèi shì shěng dōu zhī wèi mào shí hù sàng, bài qí zi yòu chéng fèng láng yí zhōng yòu dí gōng láng zhì zhōng bìng zhí mì gé, tā zǐ zhí jiǔ rén gè jìn yī guān.
左宣奉大夫、守尚書右僕射、同中書門下平章事万俟禼卒;壬辰,拜特進、觀文殿大學士、致仕、贈少師。命入內內侍省都知衛茂實護喪,拜其子右承奉郎夷中、右迪功郎致中並直秘閣,它子侄九人各進一官。
xià, sì yuè, bǐng shēn shuò, qīng yuǎn jūn chéng xuān shǐ zhī jīn zhōu jié zhì tún zhù yù qián jūn mǎ yáo zhòng wèi lóng shén wèi sì xiāng dōu zhǐ huī shǐ yù qián zhū jūn dōu tǒng zhì lì zhōu dōng lù ān fǔ shǐ, jiān zhī xìng yuán fǔ. bǎo níng jūn chéng xuān shǐ yù qián qián bù tǒng zhì zhī jiē zhōu wáng yàn wèi jīn fáng kāi dá zhōu ān fǔ shǐ jié zhì tún zhù yù qián jūn mǎ, jiān zhī jīn zhōu.
夏,四月,丙申朔,清遠軍承宣使、知金州、節制屯駐御前軍馬姚仲為龍神衛四廂都指揮使、御前諸軍都統制、利州東路安撫使,兼知興元府。保寧軍承宣使、御前前部統制、知階州王彥為金、房、開、達州安撫使、節制屯駐御前軍馬,兼知金州。
xīn hài, bǎo níng jūn jié dù shǐ wàn shòu guān shǐ tí jǔ mì shū shěng xìn ān jùn wáng mèng zhōng hòu hōng, zèng tài bǎo, zhuó qí zi yòu cháo qǐng láng chōng yòu xuān yì láng sōng yòu chéng shì láng yōng jiē zhí mì gé, tā zi sūn liù rén jiē jìn yī guān.
辛亥,保寧軍節度使、萬壽觀使、提舉秘書省信安郡王孟忠厚薨,贈太保,擢其子右朝請郎充、右宣義郎嵩、右承事郎雍皆直秘閣,它子孫六人皆進一官。
zhào yǐ tí jǔ mì shū shěng yìn nà lǐ bù, zì shì bù fù chú.
詔以提舉秘書省印納禮部,自是不復除。
xīn yǒu, shàng shū lì bù shì láng jiān shì dú chén kāng bó qiān lì bù shàng shū.
辛酉,尚書吏部侍郎兼侍讀陳康伯遷吏部尚書。
rén xū, shàng shū hù bù shì láng wáng yǔ quán gōng bù shàng shū, tài fǔ shǎo qīng lín jué quán hù dōu shì láng.
壬戌,尚書戶部侍郎王俁權工部尚書,太府少卿林覺權戶都侍郎。
shì yuè, jiā fēng xú yǎn wáng yuē líng huì rén cí wáng.
是月,加封徐偃王曰靈惠仁慈王。
jīn jiàng jǐng xuān dì wèi liáo wáng.
金降景宣帝為遼王。
wǔ yuè, dīng chǒu, zhào: mèng yǔ zhuī fù duān míng diàn xué shì zuǒ xuān fèng dài fū lù yǔn dí zhuī fù lóng tú gé xué shì zuǒ tōng yì dài fū. yǔ jì dé guī, fèi wèi mín ér sǐ, huò yán yǔn dí zài biàn bù shí zú, gù jiē fù zhī.
五月,丁丑,詔:「孟庾追復端明殿學士、左宣奉大夫;路允迪追復龍圖閣學士、左通議大夫。」庾既得歸,廢為民而死,或言允迪在汴不食卒,故皆復之。
guǐ wèi, jīn guó hè shēng chén shǐ zhèng yì dài fū shǒu lǐ bù shàng shū yē lǜ shǒu sù zhōng jìng dài fū tài cháng shǎo qīng xǔ hóng, jiàn yú zǐ chén diàn.
癸未,金國賀生辰使、正議大夫、守禮部尚書耶律守素、中靖大夫、太常少卿許竑,見於紫宸殿。
xīn mǎo, lǐ bù tài cháng sì yán: měi suì dà sì sān shí liù, chú tiān dì zōng miào shè jì gǎn shēng dì jiǔ gōng guì shén gāo méi wén xuān wáng děng yǐ xíng wài, qí yú bìng qǐng yù cí zhāi gōng. lì chūn sì qīng dì, cháo rì, chū huǒ dōng jiē, quán yú dōng mén wài zhǎng shēng yuàn chì dì huáng dì, quán yú nán mén wài jìng míng sì bái dì, xī yuè, nà huǒ xī jiē, quán yú xī mén wài huì zhào yuàn hēi dì, quán yú běi mén wài jīng jìn sì jiē yòng shǎo láo, bèi lè wǔ. ér shén zhōu dì qí yǐ jīng jìn dì xiá, sì yíng huò yǐ yǔ chì dì tóng rì, jiē quán yú huì zhào yuàn xíng zhī. shén zhōu dāng yòng dú, ér yì yòng shǎo láo, gài quán lǐ yě. zì shào xìng yǐ lái, dà sì suǒ xíng èr shí sān ér yǐ, zhì shì shì yù shǐ zhōu fāng chóng yǐ wèi yán, nǎi xī fù zhī.
辛卯,禮部、太常寺言:「每歲大祀三十六,除天地、宗廟、社稷、感生帝、九宮貴神、高禖、文宣王等已行外,其餘並請寓祠齋宮。立春祀青帝,朝日,出火東階,權於東門外長生院;赤帝、黃帝,權於南門外淨明寺;白帝,夕月,納火西階,權於西門外惠照院;黑帝,權於北門外精進寺;皆用少牢,備樂舞。而神州地祇以精進地狹,祀熒惑以與赤帝同日,皆權於惠照院行之。」神州當用犢,而亦用少牢,蓋權禮也。自紹興以來,大祀所行二十三而已,至是侍御史周方崇以為言,乃悉復之。
liù yuè, wù shēn, zhī shū mì yuàn shì tāng sī tuì shǒu shàng shū yòu pú shè tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì.
六月,戊申,知樞密院事湯思退守尚書右僕射、同中書門下平章事。
gēng xū, zhào: gù zhuī fù zhōng dài fū huáng qián shàn, zài fù guān wén diàn dà xué shì zuǒ guāng lù dài fū, guān yī zi.
庚戌,詔:「故追復中大夫黃潛善,再復觀文殿大學士、左光祿大夫,官一子。」
jiǎ yín, zhōng shū shè rén jiān shì jiǎng quán zhí xué shì yuàn wáng lún shì shàng shū gōng bù shì láng, tài fǔ shǎo qīng xú lín quán shàng shū xíng bù shì láng. yǐ mǎo, shàng shū zuǒ sī yuán wài láng gé lì fāng quán lì bù shì láng.
甲寅,中書舍人兼侍講、權直學士院王綸試尚書工部侍郎,太府少卿徐林權尚書刑部侍郎。乙卯,尚書左司員外郎葛立方權吏部侍郎。
wù wǔ, chū mìng tài miào dōng xiǎng jì gōng chén, là xiǎng jì qī sì, xiá xiǎng jiān zhī.
戊午,初命太廟冬饗祭功臣,蠟饗祭七祀,祫饗兼之。
xīn yǒu, gù zé shòu zhāo huà jūn jié dù fù shǐ zhōu wàng, zhuī fù lóng tú gé xué shì zuǒ zhōng dài fū, guān qí jiā èr rén.
辛酉,故責授昭化軍節度副使周望,追復龍圖閣學士、左中大夫,官其家二人。
zì qín guì sǐ, zuǒ sī jiàn líng zhé qǐng zhuī fù dà chén sǐ yú biǎn suǒ zhě. cháo lùn chū zhǐ zhào dǐng wáng shù děng shù rén shěn gāi tāng sī tuì wèi xiāng, suì bìng qǔ xiān dé zuì yú guó zhě ér zhuī fù zhī, zhé fù zhēng, yǐ wèi bù kě, nǎi zhǐ.
自秦檜死,左司諫凌哲請追復大臣死於貶所者。朝論初指趙鼎、王庶等數人;沈該、湯思退為相,遂並取先得罪於國者而追復之,哲復爭,以為不可,乃止。
qiū, qī yuè, yǐ chǒu, mì shū shěng xiào shū láng chén jùn qīng yán: rén zhī cái xìng, gè yǒu suǒ zhǎng, yǔ jì gāo yáo chuí yì bó yí, zài táng yú zhī jì, gè shǒu yī guān, zhì zhōng shēn bù yì. cǐ shù jūn zǐ zhě, gǒu shǐ zhī gèng lái dié qù, yì dì ér jū, wèi bì néng jǐn shàn, kuàng qí yú hū! jīn yě jiān sī shuài chén xiān yǒu zhōng qí rèn zhě, yuǎn zhě yī nián, jìn zhě shù yuè, zhé yǐ qiān xǐ zhōu xiàn bǎi xìng sòng wǎng yíng lái zhī bù xiá, qí wèi láo fèi, bù kě dān jǔ. yǐ zhì nèi ér cháo tíng bǎi zhí shì zhī guān, yì wú kěn ān qí zhí yè, wèi sān shù nián jì zhě, wǎng wǎng shù rì dài qiān, shì suǒ jū zhī guān, yǒu rú chuán shě. suī yǒu qín kè zhī rén, xuān lì gōng jiā, yú rén qíng shāo tōng, gāng tiáo shāo jǔ, yǐ shě ér tā qù. lái zhě jiē wèi néng jǐn shí lì rén zhī miàn, zhī zhí yè zhī suǒ zhǔ, zé yòu qiān yǐ. yīn xún suì yuè, jī bì yǐ jiǔ, shì yǐ xū lì dé yǐ náng tuó wèi jiān, huì lù gōng xíng ér mò zhī shuí hé, rú cǐ ér wàng zhí yè zhī jǔ, nán yǐ. fū jué lù míng qì, rén suǒ bēn qū, bì dài jī láo ér hòu qiān, zé rén gè ān fèn, bù gǎn zào qiú. ruò kāi zhòu jìn zhī mén, shǐ yǒu jiǎo xìng zhī wàng, zé rén rén huái gǒu qiě zhī xīn, wú shǒu gōng zhī jié, qí zì wèi móu zé dé yǐ, cháo tíng hé lài yān! chén cháng dú guó shǐ, jiàn tài zǔ cháo rèn wèi pī zhǎng zuō fang shí nián, liú wēn sǒu wèi tái chéng shí yǒu èr nián, tài zōng cháo liú méng zhèng zhǎng nèi cáng èr shí yú nián, chén shù zài sān sī yì shí yú nián, cǐ zǔ zōng yòng rén zhī fǎ yě. wàng yǔ zhí zhèng dà chén cān zhuó, lì wèi dìng lùn. qí jiān sī shuài shǒu, yǒu zhèng shù yōu yì zhě, huò zēng zhì cì jīn, bì dài zhōng zhì ér hòu qiān zhuó. zhì yú cháo tíng bǎi zhí shì zhī guān, yì dāng shǎo xū suì yuè, bǐ jiǔ yú qí zhí, rán hòu chá qí qín duò ér shēng chù zhī. shù jǐ rén ān qí fēn, jǐn cuì yú guó, wú yǒu guò wàng, ér wàn shì jǔ yǐ. zhào sān xǐng xíng xià. suì yǐ jùn qīng wèi zhù zuò zuǒ láng.
秋,七月,乙丑,秘書省校書郎陳俊卿言:「人之才性,各有所長,禹、稷、皋陶、垂、益、伯夷,在唐、虞之際,各守一官,至終身不易。此數君子者,苟使之更來迭去,易地而居,未必能盡善,況其餘乎!今也監司、帥臣鮮有終其任者,遠者一年,近者數月,輒已遷徙;州縣百姓送往迎來之不暇,其為勞費,不可殫舉。以至內而朝廷百執事之官,亦無肯安其職業,為三數年計者,往往數日待遷,視所居之官,有如傳舍。雖有勤恪之人,宣力公家,於人情稍通,綱條稍舉,已舍而它去。來者皆未能盡識吏人之面,知職業之所主,則又遷矣。因循歲月,積弊已久,是以胥吏得以囊橐為奸,賄賂公行而莫之誰何,如此而望職業之舉,難矣。夫爵祿名器,人所奔趨,必待積勞而後遷,則人各安分,不敢躁求。若開驟進之門,使有僥倖之望,則人人懷苟且之心,無守公之節,其自為謀則得矣,朝廷何賴焉!臣嘗讀《國史》,見太祖朝任魏丕掌作坊十年,劉溫叟為台丞十有二年,太宗朝劉蒙正掌內藏二十餘年,陳恕在三司亦十餘年,此祖宗用人之法也。望與執政大臣參酌,立為定論。其監司、帥守,有政術優異者,或增秩賜金,必待終秩而後遷擢。至於朝廷百執事之官,亦當少須歲月,俾久於其職,然後察其勤惰而升黜之。庶幾人安其分,盡瘁於國,無有過望,而萬事舉矣。」詔三省行下。遂以俊卿為著作佐郎。
gēng wǔ, hù bù shì láng lín jué yán: guó cháo qìng lì yǐ lái, suì zhù qián yī bǎi bā shí yú wàn mín, qí hòu yì bù xià bǎi wàn, rú qián nián yóu dé shí sì wàn mín, qù nián yóu dé èr shí èr wàn mín. ér diǎn sī guān lì, tú mí lù lǐn, cháo tíng bà zhī, shū kuài rén yì, dàn fù zhī cáo sī, rì jiǔ yì wèi yǒu yá. yì zhě yǐ wèi zhū lù wù liào yǒu wú bù děng, yùn sī bù xiāng tǒng xiá, wú yǐ tōng róng gǔ zhù. yí chū hù bù qián bā wàn mín wèi ráo gàn sháo sān zhōu zhù běn, wěi gè zhōu tōng pàn zhǔ guǎn, cáo chén wǎng lái cuò zhì, jīn suì quán yǐ èr shí sān wàn mín wèi é, jí bù fù yǐ jiù qián dé dài fā. cóng zhī.
庚午,戶部侍郎林覺言:「國朝慶曆以來,歲鑄錢一百八十餘萬緡,其後亦不下百萬,如前年猶得十四萬緡,去年猶得二十二萬緡。而典司官吏,徒糜祿廩,朝廷罷之,殊快人意,但付之漕司,日久亦未有涯。議者以為諸路物料有無不等,運司不相統轄,無以通融鼓鑄。宜出戶部錢八萬緡為饒、贛、韶三州鑄本,委各州通判主管,漕臣往來措置,今歲權以二十三萬緡為額,即不復以舊錢得代發。」從之。
jiǎ xū, zhí mì gé zhī lín ān fǔ róng yí quán shàng shū hù bù shì láng.
甲戌,直秘閣、知臨安府榮嶷權尚書戶部侍郎。
bā yuè, jiǎ wǔ shuò, dì yù zǎi zhí yuē: zuó rì qīng děng jiǎo dào sòng huàn suǒ shàng huī zōng cì huàn shǒu zhào, zhèn yǐ gōng lǎn. gài huī zōng nèi chán zhī měi, yuǎn guò yáo shùn, ér yī shí xiǎo rén, wài tíng rú táng kè niè chāng gěng nán zhòng, nèi shì rú shào chéng zhāng zhāng zǎo wáng xiào jié bèi zhé wèi wàng yán yǐ huò yuān shèng zhī tīng, fù zǐ zhī jiān, jǐ yú yí èr. zhì sòng huàn lǐ gāng fèng yíng huī zōng hái jīng, gāng xiān guī, jù yán huī zōng zhī yì, ér hòu yuān shèng gǎn wù, liǎng gōng shì rán. jīn guān shǒu zhào, bìng dé gāng tí shí, jiē zhèn xī suǒ qīn jiàn zhě. zhèn cháo huī zōng yú lóng dé gōng, cháng wén qīn yù yún: zhèn píng shēng mù dào, tiān xià zhī zhī. jīn juàn yú wàn jī, yǐ shén qì shòu sì shèng, fāng zhú yǒng dào yú liǎng gōng jiān, yǐ biàn zhāo xī xiāng jiàn. qiě yù gāo jū yǎng dào, bào zi nòng sūn, yōu yóu zì lè, bù fù yǐ shì wù yīng huái. ér xiǎo rén xī jìn, wàng shēng cāi jiān, bù zhī zhèn xīn rú cǐ. sì shèng zài chūn gōng èr shí nián, zhèn wèi cháng yǒu xiān jiè zhī xián, jīn qǐ fù yǒu suǒ yí yé? cǐ jiē dāng shí yù yīn, wài tíng wǎng wǎng bù zhī. shěn gāi děng yuē: zuó rì chén děng jì dé qiè guān huī zōng zhào mò, jīn yòu qīn wén bì xià xuān yù, cǐ shí yáo shùn shèng dé zhī shì, yīn yǐ zhī lǐ gāng tí shí, gài shí lù yě. yì rì, gāi děng yòu qǐng xuān fù shí lù yuàn, dì yuē: zhèn wèi rén zǐ, hé kě bù bào bái qí shì, shǐ tiān xià hòu shì zhī zhī! jì ér yòu qīn bǐ shū yú zhào hòu, xuān shì zǎi zhí.
八月,甲午朔,帝諭宰執曰:「昨日卿等繳到宋奐所上徽宗賜奐手詔,朕已恭覽。蓋徽宗內禪之美,遠過堯、舜,而一時小人,外庭如唐恪、聶昌、耿南仲,內侍如邵成章、張藻、王孝竭輩、輒為妄言以惑淵聖之聽,父子之間,幾於疑貳。至宋奐、李綱奉迎徽宗還京,綱先歸,具言徽宗之意,而後淵聖感悟,兩宮釋然。今觀手詔,並得綱題識,皆朕昔所親見者。朕朝徽宗於龍德宮,嘗聞親諭云:『朕平生慕道,天下知之。今倦於萬機,以神器授嗣聖,方築甬道於兩宮間,以便朝夕相見。且欲高居養道,抱子弄孫,優遊自樂,不復以事物攖懷。而小人希進,妄生猜間,不知朕心如此。嗣聖在春宮二十年,朕未嘗有纖芥之嫌,今豈復有所疑耶?』此皆當時玉音,外庭往往不知。」沈該等曰:「昨日臣等既得竊觀徽宗詔墨,今又親聞陛下宣諭,此實堯、舜盛德之事,因以知李綱題識,蓋實錄也。」翼日,該等又請宣付實錄院,帝曰:「朕為人子,何可不暴白其事,使天下後世知之!」既而又親筆書於詔後,宣示宰執。
yǐ wèi, cān zhī zhèng shì tāng péng jǔ zhī shū mì yuàn shì.
乙未,參知政事湯鵬舉知樞密院事。
rén yín, qīng yuǎn jūn chéng xuān shǐ jiān zhī xìng yuán fǔ yáo zhòng wèi bǎo níng jūn jié dù shǐ.
壬寅,清遠軍承宣使兼知興元府姚仲為保寧軍節度使。
guǐ mǎo, jīn shǐ zhì dēng wén yuàn.
癸卯,金始置登聞院。
jiǎ yín, jīn bà shàng jīng liú shǒu sī.
甲寅,金罷上京留守司。
jǐ wèi, yòu fèng yì láng sòng rǔ wèi zú.
己未,右奉議郎宋汝為卒。
rǔ wèi qì qī zǐ wáng qù, zhì shì shí nián, zú yú qīng chéng xiàn kāi xiān guān, nián liù shí. rǔ wèi wèi bìng, yǐ hòu shì tuō qí yǒu rén jiān yǒng kāng chá shuì wáng huái sūn, hòu yuè yú nǎi sǐ, huái sūn wèi zàng zhī qīng chéng shān zhōng.
汝為棄妻子亡去,至是十年,卒於青城縣開先觀,年六十。汝為未病,以後事托其友人監永康茶稅王槐孫,後月餘乃死,槐孫為葬之青城山中。
shì yuè, jīn zhǔ shì jìn shì yú guǎng lè yuán.
是月,金主試進士於廣樂園。
jiǔ yuè, wù chén, gù fáng zhōu guān chá shǐ wáng xiè zhuī fù jiàn wǔ jūn chéng xuān shǐ.
九月,戊辰,故房州觀察使王燮追復建武軍承宣使。
wù yín, lì bù shàng shū jiān shì dú chén kāng bó cān zhī zhèng shì.
戊寅,吏部尚書兼侍讀陳康伯參知政事。
xīn sì, gěi shì zhōng jiān shì dú wáng shī xīn quán lì bù shàng shū.
辛巳,給事中兼侍讀王師心權吏部尚書。
guǐ wèi, fū wén gé dài zhì wáng yǔ zú.
癸未,敷文閣待制王俁卒。
bǐng xū, shì yù shǐ zhōu fāng chóng shì shàng shū lǐ bù shì láng.
丙戌,侍御史周方崇試尚書禮部侍郎。
dōng, shí yuè, gēng shēn, zuǒ sī jiàn líng zhé quán shàng shū lǐ bù shì láng.
冬,十月,庚申,左司諫凌哲權尚書禮部侍郎。
xiān shì tái jiàn guān jiē tāng péng jǔ suǒ jiàn, zhì shì zhé yǔ fāng chóng jiē nèi xǐ, ér yǐ zhū zhuō yè yì wèn dài zhī, zì shì péng jǔ shǐ bù ān yǐ.
先是台諫官皆湯鵬舉所薦,至是哲與方崇皆內徙,而以硃倬、葉義問代之,自是鵬舉始不安矣。
shí yī yuè, yǐ chǒu, tài cháng shǎo qīng chōng hè jīn guó zhēng dàn shǐ sūn dào fū gé mén xuān zàn shè rén chōng fù shǐ zhèng péng cí xíng.
十一月,乙丑,太常少卿充賀金國正旦使孫道夫、閤門宣贊舍人充副使鄭朋辭行。
xiān shí zuǒ cóng zhèng láng zuǒ bì wèi shū zhuàng guān, sǐ yú zhuō zhōu yì shě, bù xiá wèi guān jù, dàn kǎn dì zàng zhī, jí dào fū zhì běi tíng, nǎi fén qí gǔ yǐ guī. hòu tè guān yī zi.
先時左從政郎左蹕為書狀官,死於涿州驛舍,不暇為棺具,但坎地葬之,及道夫至北庭,乃焚其骨以歸。後特官一子。
dīng mǎo, gōng bù shì láng jiān shì jiǎng wáng lún děng yán: xìng huà jūn jìn shì zhèng qiáo, dān shì fén jí, dù mén zhe shū, cháng yǐ suǒ zhe shū xiàn zhī cháo tíng, jiàng fù dōng guān. bǐ wén zhuàn shù yì duō, dāng bì yǒu bǔ zhì dào, zhōng lǎo wéi bù, kě wèi yí cái. wàng cì zhào duì, yàn qí suǒ xué, guǒ yǒu suǒ qǔ, jí qǐ yī wáng píng dèng míng shì lì shī yòng, shù xué zhě yǒu suǒ jī quàn. nǎi mìng qiáo fù xíng zài.
丁卯,工部侍郎兼侍講王綸等言:「興化軍進士鄭樵,耽嗜墳籍,杜門著書,嘗以所著書獻之朝廷,降付東觀。比聞撰述益多,當必有補治道,終老韋布,可謂遺才。望賜召對,驗其所學,果有所取,即乞依王蘋、鄧名世例施用,庶學者有所激勸。」乃命樵赴行在。
diàn zhōng shì yù shǐ yè yì wèn lùn zhī shū mì yuàn shì tāng péng jǔ, yǐ wèi: rén chén bù zhōng zhī zuì, mò dà yú lüè měi yǐ qī jūn, zhí dǎng yǐ shàn quán yǒu yī yú cǐ, fǎ dāng cuàn jí, kuàng jiān ér yǒu zhī! péng jǔ chū bà píng jiāng, shì féng bì xià yù qù quán chén dǎng yǔ zhī bì, qǐ fèi nì xiá, fù yǐ fēng xiàn. fán suǒ dàn jī, fā zōng zhǐ shì, jiē chū bì xià zhī yīng duàn, chū fēi péng jǔ kě dé ér qiè. kuàng péng jǔ běn fēi zhèng zhí gǎn yán zhī shì, cháng chú guǎng shuài, dàn yú yuǎn xíng, yīn qín guì zhī bì rén dīng sì xiàn nìng yú guì, suì yí píng jiāng. jí qín guì hái jiàn kāng fén huáng, péng jǔ qì qù jùn shì, lián rì bēn zǒu wú jiāng, wàng chén yǎ bài, bǐ tā jùn shǒu zuì wèi yú nìng, zì fēi bì xià shōu shì yòng zhī, zé péng jǔ shí qín guì dǎng zhōng zhī jiān huá ěr. zhì chù yán lù, nǎi wàng zì zūn dà, qiè nòng wēi quán, shǐ bì xià qù xié zhī yīng duàn, fǎn wèi péng jǔ mài zhí zhī xū míng, cǐ chén suǒ wèi lüè měi yǐ qī jūn zhě yě. péng jǔ zì jū yào tú, yǐn yòng fēi lèi, fán píng rì zhī suǒ jì zhě, suī xián dé zhōng liáng, bì jí lì jǐ zhī, píng rì zhī suǒ xǐ zhě, suī qīng wěi xié nìng, bì jí lì yuán zhī. zuò shì liú tiān mín fàn chéng xiàng liú guān dé zhī tú, zhēng wèi yīng quǎn, tóng è xiāng jì, láo bù kě jiě. dǎi jū shū fǔ, jī jì yóu shén, fán jǐ suǒ è, bì qiǎn tiān mín bèi xiān yù tái jiàn, yǒu yì lùn bù tóng zhě, jí fú rán zuò sè yuē: cǐ rén wǒ suǒ jiàn bá, hé xiāng fù rú shì! fū tái jiàn zhě, bì xià zhī tái jiàn, fēi péng jǔ zhī sī rén yě. ér péng jǔ zì wéi zhào zhǐ, bài huài chéng fǎ, lüè wú jì dàn zhī xīn, fù dǎo qián chē zhī zhé, cǐ chén suǒ wèi zhí dǎng yǐ shàn quán zhě yě. kuàng péng jǔ wèi jū yòu mì, zhí quán shén zhòng, ruò bù jí qù, qí hài yǒu shèn yú qín guì. wàng jiāng péng jǔ míng zhèng diǎn xíng, cuàn zhī yuǎn fāng, yǐ wèi bù zhōng wǎng shàng zhī jiè.
殿中侍御史葉義問論知樞密院事湯鵬舉,以為:「人臣不忠之罪,莫大於掠美以欺君,植黨以擅權;有一於此,法當竄殛,況兼而有之!鵬舉初罷平江,適逢陛下欲去權臣黨與之弊,起廢匿瑕,付以風憲。凡所彈擊,發蹤指示,皆出陛下之英斷,初非鵬舉可得而竊。況鵬舉本非正直敢言之士,嘗除廣帥,憚於遠行,因秦檜之嬖人丁禩獻佞於檜,遂移平江。及秦檜還建康焚黃,鵬舉棄去郡事,連日奔走吳江,望塵雅拜,比它郡守最為諛佞,自非陛下收拭用之,則鵬舉實秦檜黨中之奸猾耳。至處言路,乃妄自尊大,竊弄威權,使陛下去邪之英斷,反為鵬舉賣直之虛名,此臣所謂掠美以欺君者也。鵬舉自居要途,引用非類,凡平日之所忌者,雖賢德忠良,必極力擠之,平日之所喜者,雖輕猥邪佞,必極力援之。坐是劉天民、范成象、留觀德之徒,爭為鷹犬,同惡相濟,牢不可解。逮居樞府,積忌尤甚,凡己所惡,必遣天民輩先諭台諫,有議論不同者,即怫然作色曰:『此人我所薦拔,何相負如是!』夫台諫者,陛下之台諫,非鵬舉之私人也。而鵬舉自違詔旨,敗壞成法,略無忌憚之心,復蹈前車之轍,此臣所謂植黨以擅權者也。況鵬舉位居宥密,執權甚重,若不急去,其害有甚於秦檜。望將鵬舉明正典刑,竄之遠方,以為不忠罔上之戒。」
xīn sì, zuǒ zhèng yán hé pǔ qǐng tè zhào dà chén wù shù yì jùn shǒu, dì wèi zǎi zhí yuē: cǐ lùn qiè zhòng shí bìng. jìn yì yǒu yīn shì yí yì zhě, jīn fēi shén bù dé yǐ, qiě lìng chéng zī. tāng sī tuì yuē: qǐ wéi jùn shǒu! jiān sī yì rán. yù yú qīng jiān láng guān zhōng zé zī qiǎn zhě, lìng zhōng wài gēng dài, jiē zhì chéng zī ér bà. dì yuē: rú cǐ, bù wéi miǎn yíng sòng zhī rǎo, yì kě gé nèi zhòng wài qīng zhī bì yǐ.
辛巳,左正言何溥請特詔大臣勿數易郡守,帝謂宰執曰:「此論切中時病。近亦有因事移易者,今非甚不得已,且令成資。」湯思退曰:「豈惟郡守!監司亦然。欲於卿、監、郎官中擇資淺者,令中外更代,皆至成資而罷。」帝曰:「如此,不惟免迎送之擾,亦可革內重外輕之弊矣。」
dīng hài, zhī shū mì yuàn shì tāng péng jǔ bà, wèi zī zhèng diàn xué shì tí jǔ zài wài gōng guān, miǎn cí xiè.
丁亥,知樞密院事湯鵬舉罷,為資政殿學士、提舉在外宮觀,免辭謝。
shí èr yuè, yǐ wèi, zhòng jiàn shàng shū liù bù chéng.
十二月,乙未,重見尚書六部成。
jǐ yǒu, yǐ xú lín wèi xíng bù shì láng.
己酉,以徐林為刑部侍郎。
wù wǔ, jīn zhǔ qiǎn biāo qí shàng jiāng jūn shì wèi qīn jūn mǎ bù jūn fù dōu zhǐ huī shǐ gāo sī lián, zhāo yì dà jiāng jūn xíng shàng shū bīng bù láng zhōng ā lēi gēn yàn zhōng, lái hè míng nián zhēng dàn.
戊午,金主遣驃騎上將軍、侍衛親軍馬步軍副都指揮使高思廉,昭毅大將軍、行尚書兵部郎中阿勒根彥忠,來賀明年正旦。
shì suì, jīn yǐ zhāng zhòng kē wèi jiàn yì dài fū, xiū qǐ jū zhù, dàn shí jiàn yì fèng, bù dé yán shì.
是歲,金以張仲軻為諫議大夫,修起居注,但食諫議俸,不得言事。
jīn zhǔ shì lěi shì qiáng shèng, yù yòng bīng yǐ yì tiān xià, lì bù shàng shū lǐ tōng chuāi zhī qí yì, suì yǔ zhòng kē jí yòu bǔ què mǎ qīn děng, shèng tán jiāng nán fù shù, zǐ nǚ yù bó zhī duō, yǐ féng qí yì. huàn zhě liáng chōng yīn jí chēng sòng liú fēi jué sè qīng guó, jīn zhǔ dà xǐ, mìng xiàn jūn gāo sū kù ěr zhù qīn rù zhī xīn jié zhě, qí dé liú guì fēi yòng zhī.
金主恃累世強盛,欲用兵以一天下,吏部尚書李通揣知其意,遂與仲柯及右補闕馬欽等,盛談江南富庶,子女玉帛之多,以逢其意。宦者梁珫因極稱宋劉妃絕色傾國,金主大喜,命縣君高蘇庫爾貯衾褥之新潔者,俟得劉貴妃用之。
qīn wèi rén qīng tuō, bù shí dà tǐ, jīn zhǔ měi zhào jiàn yǔ yǔ, qīn chū, zhé yǐ yǔ rén yuē: shàng yǔ wǒ lùn mǒu shì, jiāng xíng zhī yǐ. qí shì jīn zhǔ rú liáo yǒu rán. lèi qiān guó zi sī yè.
欽為人輕脫,不識大體,金主每召見與語,欽出,輒以語人曰:「上與我論某事,將行之矣。」其視金主如僚友然。累遷國子司業。