strong mén lóu lǔ guān táng chéng guǎn strong
门 楼 橹 观 堂 城 馆
mén
◇门
shì míng yuē: mén, mén yě, zài wài wèi mén, mù zhàng wèi yě.
《释名》曰:门,扪也,在外为扪,幕障卫也。
ěr yǎ yuē: bēng wèi zhī mén, zhèng mén wèi zhī yìng mén.
《尔雅》曰:閍谓之门,正门谓之应门。
yì yuē: chóng mén jī tuò, yǐ dài bào kè.
《易》曰:重门击柝,以待暴客。
zhōu guān yuē: zhǎng shě, zhǎng wáng huì tóng zhī shě, shè bì hù zài zhòng, shè chē gōng yuán mén, wèi tán wěi gōng jí mén, wèi wéi gōng, shè jīng mén, wú gōng zé gōng rén mén.
《周官》曰:掌舍,掌王会同之舍,设梐枑再重,设车宫辕门,为坛壝宫棘门,为帷宫,设旌门,无宫则供人门。
máo shī yuē: héng mén zhī xià, kě yǐ qī chí.
《毛诗》曰:衡门之下,可以栖迟。
yòu yuē: nǎi lì gāo mén, gāo mén yǒu kāng, nǎi lì yìng mén, yìng mén qiāng qiāng.
又曰:乃立皋门,皋门有闶,乃立应门,应门锵锵。
shī yì wèn yuē: héng yī mù zuò mén, ér shàng wú wū, wèi zhī héng mén.
《诗义问》曰:横一木作门,而上无屋,谓之衡门。
zuǒ zhuàn yuē: chǔ zǐ náng zhèng zi ěr, wéi yú tóng mén.
《左传》曰:楚子囊郑子耳,围于桐门。
yòu yuē: wáng shū zhī zǎi yuē: bì mén guī dòu zhī rén, ér jiē líng qí shàng, qí nán wéi shàng yǐ.
又曰:王叔之宰曰:荜门圭窦之人,而皆凌其上,其难为上矣。
yòu yuē: zhèng dà shuǐ, lóng dòu yú shí mén zhī wài.
又曰:郑大水,龙斗于时门之外。
lǔ lián zǐ yuē: xiān shēng jiàn mèng cháng jūn yú xìng táng zhī mén.
鲁连子曰:先生见孟尝君於杏唐之门。
chǔ cí yuē: wàng zhǎng qiū ér tài xī, tì yín yín qí ruò sǎn, guò xià shǒu ér xī fú, gù lóng mén ér bú jiàn.
《楚辞》曰:望长楸而太息,涕淫淫其若霰,过夏首而西浮,顾龙门而不见。
yuè jué shū yuē: chǔ mén, chūn shēn jūn shí zào, chǔ rén cóng rù, gù hào chǔ mén.
《越绝书》曰:楚门,春申君时造,楚人从入,故号楚门。
shǐ jì yuē: jīn mǎ mén zhě, huàn zhě shǔ mén yě, mén bàng yǒu tóng mǎ, gù wèi zhī yuē jīn mǎ mén.
《史记》曰:金马门者,宦者署门也,门傍有铜马,故谓之曰金马门。
jiǎ yì shū yuē: tiān zǐ gōng mén yuē sī mǎ mén.
《贾谊书》曰:天子宫门曰司马门。
yòu yuē: gāo dì guā fēn tiān xià, yǐ wáng yǒu gōng zhī chén, zé liáng rì, lì zhū hóu luò yáng shàng dōng mén zhī wài.
又曰:高帝瓜分天下,以王有功之臣,择良日,立诸侯洛阳上东门之外。
shuō yuàn yuē: yú gōng zhù zhì lú shè, wèi jiàng rén yuē: wèi wǒ gāo mén, wǒ zhì yù wèi cháng yǒu yuān, hòu shì bì yǒu fēng hóu zhě, lìng róng gāo gài sì mǎ, jí hòu guǒ fēng wèi xī píng hóu.
《说苑》曰:于公筑治庐舍,谓匠人曰:为我高门,我治狱未尝有冤,后世必有封侯者,令容高盖驷马,及后果封为西平侯。
hàn shū yuē: yuán dì wèi tài zǐ, jǐn shèn, chū jū guì gōng, shàng jí zhào tài zǐ, chū lóng lóu mén, bù gǎn jué chí dào.
《汉书》曰:元帝为太子,谨慎,初居桂宫,上急召太子,出龙楼门,不敢绝驰道。
yòu yuē: tài yè chí nán yǒu bì mén.
又曰:太液池南有璧门。
yòu yuē: chén píng jiā pín, yǐ xí wèi mén, rán mén wài duō zhǎng zhě chē zhé.
又曰:陈平家贫,以席为门,然门外多长者车辙。
wú yuè chūn qiū yuē: zi xū wèi wú zào dài chéng, líng mén bā, xiàng tiān bā fēng, shuǐ mén bā, fǎ dì bā chuāng.
《吴越春秋》曰:子胥为吴造大城,陵门八,象天八风,水门八,法地八窗。
fàn yè hòu hàn shū yuē: kǒng róng yún, zhèng jūn lǐ mén, sì fāng suǒ yóu guān lǐ, qí guǎng lìng róng gāo chē jié sì, míng wéi tōng dé mén.
范晔《后汉书》曰:孔融云,郑君里门,四方所由观礼,其广令容高车结驷,名为通德门。
hàn gōng diàn míng yuē: cháng ān yǒu xuān píng mén fù àng mén wàn qiū mén héng mén dōng dōu mén xuān dé mén yuán chéng mén qīng qǐ mén zhāng yì mén rén shòu mén shí xùn tài píng yù lǎn yī bǎi bā shí sān zuò cí. shí mén.
汉宫殿名曰:长安有宣平门覆盎门万秋门横门东都门宣德门元成门青绮门章义门仁寿门〈石巽〉[《太平御览》一百八十三作慈。]石门。
wèi shū yuē: wén dì chū zài dōng gōng, jí zhū rú, yú cháo sù chéng tài píng yù lǎn liù bǎi shí wǔ zuò chéng. mén nèi, jiǎng lùn dà yì, kǎn kǎn wú juàn.
魏书曰:文帝初在东宫,集诸儒,於朝肃城[《太平御览》六百十五作成。]门内,讲论大义,侃侃无倦。
gǔ jīn dì míng yuē: hé nán yǒu dǐng mén, jiǔ dǐng suǒ dìng.
古今地名曰:河南有鼎门,九鼎所定。
huá yáng guó zhì yuē: shǔ chéng shí lǐ, yǒu shēng qiān qiáo, sòng kè guān, sī mǎ xiàng rú chū rù cháng ān, tí qí mén yuē: bù chéng chì chē sì mǎ, bù guò rǔ xià.
《华阳国志》曰:蜀城十里,有升迁桥,送客观,司马相如初入长安,题其门曰:不乘赤车驷马,不过汝下。
wú dì jì yuē: chāng hé mén zhě, wú wáng hé lǘ suǒ zuò yě, míng wéi chāng hé mén, gāo lóu gé dào, hòu yóu cǐ chū fá chǔ, gǎi yuē pò chǔ mén.
吴地记曰:阊阖门者,吴王阖闾所作也,名为阊阖门,高楼阁道,后由此出伐楚,改曰破楚门。
shì shuō yuē: yáng xiū wèi wèi wǔ zhǔ bù, zuò xiàng guó mén, shǐ gòu cuī jué, wèi wǔ zì kàn, shǐ rén tí mén zuò huó zì, biàn qù, yáng xiū jiàn, jí lìng huài zhī, jì jìng, yuē: mén zhōng huó kuò zì, wáng xián mén dà yě.
《世说》曰:杨脩为魏武主簿,作相国门,始构榱桷,魏武自看,使人题门作活字,便去,杨脩见,即令坏之,既竟,曰:门中活阔字,王嫌门大也。
míng hòu hàn lǐ yóu mén míng yuē: mén zhī shè zhāng, wèi zhái biǎo huì, nà shàn bì xié, jī tuò fáng hài.
【铭】后汉李尤门铭曰:门之设张,为宅表会,纳善闭邪,击柝防害。
yòu zhōng dōng mén míng yuē: zhōng dōng chù zhòng, yuè zhí dàng mǎo, cāng gēng yǒu shēng, sǔn yīng nì zhǎo, chú qù zhì gù, yù sòng wù kǎo.
又中东门铭曰:中东处仲,月值当昴,仓庚有声,隼鹰匿爪,除去桎梏,狱讼勿考。
yòu guān yáng chéng mén míng yuē: guān yáng zài mèng, wèi yuè wéi sì, qīng míng guān jié, dà yáng jìn qǐ.
又关阳城门铭曰:关阳在孟,位月惟巳,清明冠节,大阳进起。
yòu jīn chéng mén míng yuē: jīn míng zì dìng, wèi yuè zài wèi, wēn fēng yù shǔ, yīng niǎo xí zhì.
又津城门铭曰:津名自定,位月在未,温风郁暑,鹰鸟习鸷。
yòu guǎng yáng mén míng yuē: guǎng yáng wèi mèng, jué yuè zài shēn, liáng fēng cóng shí, bái lù yǐ fēn.
又广阳门铭曰:广阳位孟,厥月在申,凉风从时,白露已分。
yòu yōng chéng mén míng yuē: yōng mén chù zhōng, wèi yuè zài yǒu, máng fēng hán zhuó, yàn guī shān fù.
又雍城门铭曰:雍门处中,位月在酉,盲风寒浊,燕归山阜。
yòu xià chéng mén míng yuē: xià mén zhí mèng, wèi yuè zài hài, yīn yáng bù tōng, dì dōng nì cǎi, yíng dōng běi tán, cóng yīn suǒ zài.
又夏城门铭曰:夏门值孟,位月在亥,阴阳不通,蝃蝀匿彩,迎冬北坛,从阴所在。
yòu gǔ chéng mén míng yuē: gǔ mén běi zhōng, wèi dāng yú zi, tài yīn zhǔ xíng, shā fá wéi shǒu.
又穀城门铭曰:穀门北中,位当于子,太阴主刑,杀伐为首。
jìn zhì yú mén míng yuē: lù wú cháng jiā, fú wú dìng mén, rén móu guǐ móu, dào zài zé zūn.
晋挚虞门铭曰:禄无常家,福无定门,人谋鬼谋,道在则尊。
wén hòu wèi wēn zi shēng chāng hé mén shàng liáng zhù wén yuē: wéi wáng jiàn guó, pèi bǐ tài wēi, dà jūn yǒu mìng, gāo mén qǐ fēi, liáng chén shì jiǎn, mù bo wú wéi, diāo liáng nǎi jià, qǐ yì sī fēi, bā lóng yǎo yǎo, jiǔ lóng wēi wēi, jū chén nà yòu, jiù rì chuí yī, yī rén yǒu qìng, sì hǎi yuán guī.
【文】后魏温子昇阊阖门上梁祝文曰:维王建国,配彼太微,大君有命,高门启扉,良辰是简,穆卜无违,雕梁乃架,绮翼斯飞,八龙杳杳,九龙巍巍,居宸纳祐,就日垂衣,一人有庆,四海爰归。
lóu
◇楼
ěr yǎ yuē: xiá ér xiū qū yuē lóu.
《尔雅》曰:狭而修曲曰楼。
shuō wén yuē: lóu, chóng wū yě, cháo, zé zhōng shǒu zhú lóu yě.
《说文》曰:楼,重屋也,樔,泽中守竹楼也。
huáng dì zhàn jūn qì jué yuē: zhū jiàng jūn qì rú chéng lóu.
黄帝占军气决曰:诸将军气如城楼。
shǐ jì yuē: fāng shì yán wǔ dì yuē: huáng dì wèi wǔ chéng shí èr lóu, yǐ hòu shén rén, dì nǎi lì shén míng tái jǐng gàn lóu, gāo wǔ shí zhàng, niǎn dào xiāng shǔ.
《史记》曰:方士言武帝曰:黄帝为五城十二楼,以候神人,帝乃立神明台井幹楼,高五十丈,辇道相属。
shí zhōu jì yuē: kūn lún shān yǒu shí èr yù lóu.
《十洲记》曰:昆仑山有十二玉楼。
hàn shū yuē: gān yán shòu, shǎo yǐ liáng jiā zǐ, shàn qí shè, cháng chāo yú yǔ lín tíng lóu, yóu shì qiān wèi láng.
《汉书》曰:甘延寿,少以良家子,善骑射,尝超逾羽林亭楼,由是迁为郎。
wú yuè chūn qiū yuē: fàn lǐ wèi jù jiàn lì fēi yì lóu, yǐ xiàng tiān mén.
《吴越春秋》曰:范蠡为句践立飞翼楼,以象天门。
dōng guān hàn jì yuē: shàng zhì guǎng ā, zhǐ chéng mén lóu shàng, pī yú dì tú, zhǐ shì dèng yǔ yuē: tiān xià jùn guó rú shì, wǒ nǎi shǐ dé yī chù, qīng yán tiān xià bù zú dìng hé yě.
《东观汉记》曰:上至广阿,止城门楼上,披舆地图,指示邓禹曰:天下郡国如是,我乃始得一处,卿言天下不足定何也。
wú zhì yuē: liú jī měi róng zī, sūn quán ài jìng zhī, quán shǔ shí, cháng yú chuán zhōng yàn lóu shàng, zuò léi yǔ, quán yǐ gài zì fù. yòu mìng fù jī, yú rén bù de yě.
《吴志》曰:刘基美容姿,孙权爱敬之,权暑时,尝於舡中宴楼上,作雷雨,权以盖自覆。又命覆基,馀人不得也。
yú shì jiā jì yuē: wú xiǎo chéng bái mén, gài wú wáng hé lǘ suǒ zuò yě, zhì qín shǐ huáng, shǒu gōng lì zhú yàn kū, shī huǒ shāo gōng, ér cǐ lóu gù cún.
《虞氏家记》曰:吴小城白门,盖吴王阖闾所作也,至秦始皇,守宫吏烛燕窟,失火烧宫,而此楼故存。
jìn gōng gé míng yuē: zǒng zhāng guān, yí fēng lóu yī suǒ, zài guān shàng, guǎng wàng guān zhī nán. yòu bié yǒu xiáng fèng lóu.
《晋宫阁名》曰:总章观,仪风楼一所,在观上,广望观之南。又别有翔凤楼。
lài xiāng jì yuē: lǎo zi miào yǒu huáng tiān lóu jiǔ zhù lóu jìng niàn lóu, jiē huà xiān rén yún qì.
《赖乡记》曰:老子庙有皇天楼九柱楼静念楼,皆画仙人云气。
yuán yàn bó luó shān shū yuē: yǎng wàng shí lóu, miǎo rán zài yún zhōng.
袁彦伯罗山疏曰:仰望石楼,眇然在云中。
shì shuō yuē: líng yún tái lóu guān jí jīng qiǎo, xiān chēng píng zhòng cái, qīng zhòng dāng yí, rán hòu zào gòu, nǎi wú zī zhū xiāng fù jiē, tái suī gāo léng, héng suí fēng yáo dòng, wèi míng dì dēng tái, jù qí shì wēi, bié yǐ dà cái fú chí zhī, lóu jí biàn tuí huài, lùn zhě wèi qīng zhòng lì piān gù yě.
《世说》曰:凌云台楼观极精巧,先称平众材,轻重当宜,然后造构,乃无锱铢相负揭,台虽高崚,恒随风摇动,魏明帝登台,惧其势危,别以大材扶持之,楼即便颓坏,论者谓轻重力偏故也。
yōu míng lù yuē: yè chéng fèng yáng mén wǔ céng lóu, qù dì èr shí zhàng, zhǎng sì shí zhàng, guǎng èr shí zhàng, ān jīn fèng huáng èr tóu yú qí shàng, yī tóu fēi rù zhāng hé, qīng làng tài píng yù lǎn yī bǎi qī shí liù zuò lǎng. jiàn zài shuǐ dǐ, yī tóu jīn yóu cún.
《幽明录》曰:邺城凤阳门五层楼,去地二十丈,长四十丈,广二十丈,安金凤皇二头於其上,一头飞入漳河,清浪[《太平御览》一百七十六作朗。]见在水底,一头今犹存。
shù yì chuán yuē: xún qiè, zì shū wěi, yù jū jiāng líng, qì jiāng xià huáng gǔ lóu shàng, wàng xī nán, yǒu wù piāo rán, jiàng zì yún hàn, é qǐng yǐ zhì, nǎi jià hè zhī bīn yě, hè zhǐ hù cè, xiān zhě jiù xí, yǔ yī hóng shang, bīn zhǔ huān duì, cí qù, kuà hè téng kōng, miǎo rán yān miè.
述异传曰:荀朅,字叔伟,寓居江陵,憩江夏黄鹄楼上,望西南,有物飘然,降自云汉,俄顷已至,乃驾鹤之宾也,鹤止户侧,仙者就席,羽衣虹裳,宾主欢对,辞去,跨鹤腾空,眇然烟灭。
shī gǔ shī yuē: xī běi yǒu gāo lóu, shàng yǔ fú yún qí, jiāo shū jié qǐ chuāng, ā gé sān chóng jiē.
【诗】古诗曰:西北有高楼,上与浮云齐,交疏结绮窗,阿阁三重阶。
sòng wén dì dēng jǐng yáng lóu shī yuē: chóng táng lín wàn zhì, céng lóu kuà jiǔ chéng, yáo xuān lóng cuì huǎng, zǔ mù yì yún píng, jiē shàng xiǎo lù jié, lín xià xī fēng qīng, màn zǎo huán lǜ yè, fāng lán mèi zǐ jīng, jí wàng zhōu tiān xiǎn, liú chá jiā shén jīng, jiāo qú fēn qǐ cuò, liè zhí fā huá yīng.
宋文帝登景阳楼诗曰:崇堂临万雉,曾楼跨九成,瑶轩笼翠幌,组幕翳云屏,阶上晓露絜,林下夕风清,蔓藻嬛绿叶,芳兰媚紫茎,极望周天险,留察浃神京,交渠纷绮错,列植发华英。
liáng wǔ dì dēng běi gù lóu shī yuē: xiē jià zhǐ xíng jǐng, huí yú zàn yóu shí, qīng dào xún qiū hè, huǎn bù sì dēng zhì, yàn háng shàng chā chí, yáng cháng zhuǎn xiāng bī, lì lǎn qióng tiān bù, shài zhǔ jǐn dì yù, nán chéng lián dì xiǎn, běi gù lín shuǐ cè, shēn tán xià wú dǐ, gāo àn zhǎng bù cè, jiù yǔ shí ruò gòu, xīn zhōu huā rú zhī.
梁武帝登北顾楼诗曰:歇驾止行警,回舆暂游识,清道巡丘壑,缓步肆登陟,雁行上差池,羊肠转相逼,历览穷天步,晒瞩尽地域,南城连地险,北顾临水侧,深潭下无底,高岸长不测,旧屿石若构,新洲花如织。
liáng jiǎn wén dì fèng hé dēng běi gù lóu shī yuē: chōng líng jiā qì dì, jì shuǐ fèng huáng gōng, kuàng cǐ xú fāng yù, chuān yuè mài tóng fēng, huáng qíng ài lì lǎn, yóu zhì nǐ kōng tóng, liáo qū shì dào hòu, wú láo xiāng yě tóng, wù yá kāi zǎo rì, qíng tiān xiē wǎn hóng, qù fān rù yún lǐ, yáo xīng chū hǎi zhōng.
梁简文帝奉和登北顾楼诗曰:舂陵佳气地,济水凤皇宫,况此徐方域,川岳迈同沣,皇情爱历览,游陟拟崆峒,聊驱式道候,无劳襄野童,雾崖开早日,晴天歇晚虹,去帆入云里,遥星出海中。
yòu dēng fēng huǒ lóu shī yuē: sǒng lóu pái shù chū, què dié dài jiāng qīng, zhì fēng shì yuǎn wàng, yù yù jǐn jiāo jīng, wàn yì wáng jī kuàng, sān tiáo qǐ mò píng, gèn yuán héng dì xiǎn, gū yǔ pài liú shēng, yōu yōu guī zhào rù, miǎo miǎo qù fān jīng, shuǐ yān fú àn qǐ, yáo qín zhú wù zhēng.
又登烽火楼诗曰:耸楼排树出,却堞带江清,陟峰试远望,郁郁尽郊京,万邑王畿旷,三条绮陌平,亘原横地险,孤屿派流生,悠悠归棹入,眇眇去帆惊,水烟浮岸起,遥禽逐雾征。
yòu shuǐ zhōng lóu yǐng shī yuē: shuǐ dǐ fú sī chū, píng jiān fǎn yǔ fú, fēng shēng sè bù huài, làng qù yǐng héng liú.
又水中楼影诗曰:水底罘罳出,萍间反宇浮,风生色不坏,浪去影恒留。
liáng shěn yuē dēng xuán chàng lóu shī yuē: wēi fēng dài běi fù, yuán dǐng chū nán cén, zhōng yǒu líng fēng shù, huí wàng chuān zhī yīn, yá xīn, luò àn měi zēng jiǎn, tuān píng hù qiǎn shēn, shuǐ liú běn sān pài, tái gāo nǎi sì lín, shàng yǒu lí qún kè, kè yǒu mù guī huī yìng zhǎng pǔ, huàn jǐng zhú zhōng xún, yún shēng lǐng zhà hēi, rì xià xī bàn yīn, xìn měi fēi wú tǔ, hé shì bù chōu zān.
梁沈约登玄畅楼诗曰:危峰带北阜,圆鼎出南岑,中有凌风树,回望川之阴,涯心,落岸每增减,湍平互浅深,水流本三派,台高乃四临,上有离群客,客有慕归晖映长浦,焕景烛中寻,云生岭乍黑,日下溪半阴,信美非吾土,何事不抽簪。
liáng liú xiào chuò dēng yáng yún lóu shī yuē: wú tǔ yáng tái shàng, fēi mèng gāo tái kè, huí shǒu wàng cháng ān, qiān lǐ huái sān yì, gù wéi cán rù chǔ, jiàng sī děng shēn bái, xī jǔ shuǐ lǎo shōu, zhāo qiū shuāng lù jī, lóng mén bù kě jiàn, kōng mù líng shuāng bǎi.
梁刘孝绰登阳云楼诗曰:吾土阳台上,非梦高台客,回首望长安,千里怀三益,顾惟惭入楚,降私等申白,西沮水潦收,昭丘霜露积,龙门不可见,空慕凌霜柏。
liáng wáng tái qīng yǒng shuǐ zhōng lóu yǐng shī yuē: piāo yáo shì yún dù, tíng tíng rú gài fú, shú kàn bō bù dòng, hái shì yìng gāo lóu.
梁王台卿咏水中楼影诗曰:飘飖似云度,亭亭如盖浮,熟看波不动,还是映高楼。
fù wèi wáng càn dēng lóu fù yuē: dēng zī lóu yǐ sì wàng, liáo xiá rì yǐ xiāo yōu, lǎn sī yǔ zhī suǒ chǔ, shí xiǎn chǎng ér guǎ chóu, jiē qīng zhāng zhī tōng pǔ, yǐ qū zǔ zhī cháng zhōu, běi mí táo mù, xī jiē zhāo qiū, suī xìn měi ér fēi wú tǔ, céng hé zú yǐ shǎo liú, píng xuān jiàn yǐ yáo wàng, xiàng běi fēng ér kāi jīn, píng yuán yuǎn ér mù jí, bì jīng shān zhī gāo cén, lù wēi yí ér xiū huí, chuān jì yàng ér jì shēn, xī ní fù zhī zài chén, yǒu guī yú zhī tàn yīn, zhōng yí yōu ér chǔ zòu, zhuāng xì xiǎn ér yuè yín, rén qíng tóng yú huái tǔ, qǐ qióng dá zhī yì xīn, wéi rì yuè zhī yú mài, qí hé qīng qí hé jí, jì wáng dào zhī yī píng, jiǎ gāo qú ér chěng lì, bù qī chí ér xǐ yǐ, bái rì hū qí xī nì, fēng xiāo sè ér bìng xìng, tiān cǎn cǎn ér wú sè, shòu kuáng gù yǐ qiú qún, niǎo xiāng míng ér gǔ yì, yuán yě qù qí wú rén, zhēng fū xíng ér wèi xī, xún jiē chú ér xià jiàng, qì jiāo fèn yú kūn yì, yè cān bàn ér bù mèi, chàng pán huán yǐ fǎn cè.
【赋】魏王粲登楼赋曰:登兹楼以四望,聊暇日以销忧,览斯宇之所处,实显敞而寡仇,接清漳之通浦,倚曲阻之长洲,北弥陶牧,西接昭丘,虽信美而非吾土,曾何足以少留,凭轩槛以遥望,向北风而开襟,平原远而目极,蔽荆山之高岑,路逶迤而脩回,川既漾而济深,昔尼父之在陈,有归欤之叹音,锺仪幽而楚奏,庄舄显而越吟,人情同於怀土,岂穷达之异心,惟日月之逾迈,俟河清其何极,冀王道之一平,假高衢而骋力,步栖迟而徙倚,白日忽其西匿,风萧瑟而并兴,天惨惨而无色,兽狂顾以求群,鸟相鸣而鼓翼,原野阒其无人,征夫行而未息,循阶除而下降,气交愤於焜臆,夜参半而不寐,怅盘桓以反侧。
jìn sūn chǔ dēng lóu fù yuē: yǒu dū chéng zhī bǎi zhì, jiā céng lóu zhī wǔ xún, cóng míng wáng zhī dēng yóu, liáo xiá rì yǐ yú xīn, míng jiū fú yǔ yú sāng yú, yóu fú zhuó chì yú sù bō, mù shù yín xiào yú xíng mò, zhōu rén gǔ yì ér yáng gē, bǎi liáo yún jí, cù zuò huá tái, jiā yáo mǎn zǔ, zhǐ jiǔ yíng bēi, tán sān fén ér yǒng wǔ diǎn, shì shèng zhé zhī suǒ cái.
晋孙楚登楼赋曰:有都城之百雉,加曾楼之五寻,从明王之登游,聊暇日以娱心,鸣鸠拂羽於桑榆,游凫濯翅於素波,牧竖吟啸於行陌,舟人鼓枻而扬歌,百僚云集,促坐华台,嘉肴满俎,旨酒盈杯,谈三坟而咏五典,释圣哲之所裁。
jìn zǎo jù dēng lóu fù yuē: huái lí kè zhī yuǎn sī, qíng cǎn mǐn ér chóu chàng, dēng zī lóu ér xiāo yáo, liáo yīn gāo yǐ xiá wàng, gǎn sī zhōu zhī jué yù, shí dì wáng zhī jiù jiāng, yì hū tuó zhī zhuó hé, huái tōng chuān zhī qīng zhāng, yuán xí kāi pì, dàng zhēn yí sǒu, sāng má bèi yě, shǔ jì yíng mǔ, lǐ yí jì dù, mín fán cái fù, huái sāng zǐ zhī jiù ài, xìn gǔ jīn zhī tóng qíng, zhōng yí cǎn ér nán yīn, zhuāng xì gǎn ér yuè shēng, qǐ wú rén zhī xiá ài, néng qù xīn ér wú yíng, qíng qī qī yú xià guó, yì qián qián yú shàng jīng.
晋枣据登楼赋曰:怀离客之远思,情惨悯而惆怅,登兹楼而逍遥,聊因高以遐望,感斯州之厥域,寔帝王之旧疆,挹呼沱之浊河,怀通川之清漳,原隰开辟,荡臻夷薮,桑麻被野,黍稷盈亩,礼仪既度,民繁财阜,怀桑梓之旧爱,信古今之同情,锺仪惨而南音,庄舄感而越声,岂吾人之狭隘,能去心而无营,情戚戚於下国,意乾乾於上京。
jìn guō pú dēng bǎi chǐ lóu fù yuē: zài qīng yáng zhī jì yuè, dēng bǎi chǐ yǐ gāo guān, jiā sī yóu zhī kě yú, nǎi lǎo shì zhī suǒ tàn, fǔ líng kǎn yǐ yáo xiǎng, nǎi jí mù ér sì yùn, qíng miǎo rán yǐ sī yuǎn, chàng zì shī ér qián yùn, zhān yǔ tái zhī lóng pín, qí wū xián zhī gū zhì, měi yán chí zhī huàng wū, zhēng zǐ fēn ér xiá qǐ, yì fù yán zhī yōu rén, shén jiè shān zhī bó zi, yī shǒu yáng zhī èr lǎo, zhāo guǐ gǔ zhī yǐn shì, jiē wáng shì zhī chǔn chǔn, fāng gòu yuàn ér jí wǔ, āi shén qì zhī qiān làng, zhǐ zhuì liú yǐ pì zhǔ, xióng jǐ liè yú láng jì, róng mǎ míng hū jiǎng zhù, wù sháo huá ér zēng guài, tàn fēi sì zhī guò hù, zhì zī lóu yǐ kuàng tiào, qíng kǎi ěr ér huái gǔ.
晋郭璞登百尺楼赋曰:在青阳之季月,登百尺以高观,嘉斯游之可娱,乃老氏之所叹,抚凌槛以遥想,乃极目而肆运,情眇然以思远,怅自失而潜愠,瞻禹台之隆嚬,奇巫咸之孤峙,美盐池之滉汙,蒸紫雰而霞起,异傅岩之幽人,神介山之伯子,揖首阳之二老,招鬼谷之隐士,嗟王室之蠢蠢,方构怨而极武,哀神器之迁浪,指缀旒以譬主,雄戟列於廊技,戎马鸣乎讲柱,寤苕华而增怪,叹飞驷之过户,陟兹楼以旷眺,情慨尔而怀古。
míng sòng bào zhāo líng yān lóu míng yuē: kàn liè jiāng yíng, wàng jǐng yán chú, jī qīng fēng lù, hán cǎi yān tú, fǔ kuī huái hǎi, fǔ tiào jīng wú, wǒ wáng jié jià, zǎo sī shén jū, yí cǐ wàn chūn, xiū líng suǒ fú.
【铭】宋鲍昭凌烟楼铭曰:瞰列江楹,望景延除,积清风路,含彩烟途,俯窥淮海,俯眺荆吴,我王结驾,藻思神居,宜此万春,脩灵所扶。
lǔ
◇橹
shì míng yuē: lǔ, lù shàng wú fù wū yě.
《释名》曰:橹,露上无覆屋也。
sūn zǐ bīng fǎ yuē: gōng chéng zhī fǎ, xiū lǔ fén wēn, qí qì xiè sān yuè ér hòu chéng.
孙子兵法曰:攻城之法,修橹枌榅,其器械三月而后成。
lù jī luò yáng jì yuē: luò yáng chéng, zhōu gōng suǒ zhì, dōng xī shí lǐ, nán běi shí sān lǐ, chéng shàng bǎi bù yǒu yī lóu lǔ, wài yǒu gōu qú.
陆机洛阳记曰:洛阳城,周公所制,东西十里,南北十三里,城上百步有一楼橹,外有沟渠。
fù jìn ōu yáng jiàn dēng lǔ fù yuē: dēng zī lǔ yǐ xiá tiào, pì céng xuān yǐ gāo xì, yǎng tiān tú zhī mián miǎo, fǔ píng yuán zhī kuàng yǎn, jiā cāng chūn zhī lìng jié, yuè hé fēng zhī wēi shàn, bàng guān bā yú, zhōu lǎn sì chuí, miàn gū qiū zhī jùn zhì, qū qū àn zhī xiū yá, zhí yú qiū yǐ chéng liè, chā chuí liǔ zhī chà chà, yù mù hū yǐ zhōng rì, qíng wěi wěi ér wàng pí.
【赋】晋欧阳建登橹赋曰:登兹橹以遐眺,辟曾轩以高盻,仰天涂之绵邈,俯平原之旷衍,嘉苍春之令节,悦和风之微扇,傍观八隅,周览四垂,面孤丘之峻峙,岨曲岸之脩崖,植榆楸以成列,插垂柳之差差,寓目忽以终日,情亹亹而忘疲。
guān
◇观
shì míng yuē: guān zhě, yú shàng guān wàng yě.
《释名》曰:观者,於上观望也。
liè zǐ yuē: dài yú shān shàng tái guān, jiē jīn yù, xiān shèng fēi xiāng lái wǎng.
《列子》曰:岱舆山上台观,皆金玉,仙圣飞相来往。
shǐ jì yuē: gōng sūn qīng wèi wǔ dì yuē: xiān rén hǎo lóu jū, yú shì shàng lìng cháng ān zuò fēi lián guì guān, gān quán zé zuò yán shòu guān.
《史记》曰:公孙卿谓武帝曰:仙人好楼居,於是上令长安作飞廉桂观,甘泉则作延寿观。
hàn shū yuē: gān lù èr nián, dōng shí èr yuè, shàng xìng yún yáng gōng shǔ yù guān.
《汉书》曰:甘露二年,冬十二月,上幸蒷阳宫属玉观。
yòu yuē: xiào chéng huáng dì, yuán dì tài zǐ yě, shēng jiǎ guān huà táng.
又曰:孝成皇帝,元帝太子也,生甲观画堂。
sān fǔ huáng tú yuē: wǔ dì qǐ zhī què guān, shén míng guān, jí líng guān, yáng lù guān.
三辅皇图曰:武帝起鳷鹊观,神明观,集灵观,阳禄观。
hàn gōng diàn míng yuē: cháng ān yǒu lín xiān guān, wèi qiáo guān, xiān rén guān, bà chāng guān, lán chí guān, píng lè guān, jiǔ huá guān, yù zhāng guān, sān zhāng guān, kūn míng guān, zǒu mǎ guān, huá guāng guān, fēng luán guān, zǒu gǒu guān, tiān tī guān, yáo tái guān, shui bù qú guān, xiāng sī guān, cháng píng guān, yí chūn guān, huá chí guān, shè xióng guān, yíng fēng guān, lù hán guān.
汉宫殿名曰:长安有临仙观,渭桥观,仙人观,霸昌观,兰池观,平乐观,九华观,豫章观,三章观,昆明观,走马观,华光观,封峦观,走狗观,天梯观,瑶台观,氵不渠观,相思观,长平观,宜春观,华池观,射熊观,迎风观,露寒观。
wèi zhì yuē: míng dì zhì chóng wén guān, zhēng shàn zhǔ wén zhě yǐ chōng zhī.
《魏志》曰:明帝置崇文观,徵善属文者以充之。
lù jī luò yáng dì jì yuē: gōng zhōng yǒu lín gāo, líng yún, xuān qū, guǎng wàng, láng fēng, wàn shì, xiū líng, zǒng zhāng, tīng sòng, fán jiǔ guān, jiē gāo shí liù qī zhàng, yǐ yún mǔ zhe chuāng lǐ, rì yào zhī, wěi wěi yǒu guāng huī, huá yán jùn luò yáng jì yuē: luò yáng chéng shí bā guān, jiē shī xuán kǎn tiě lóng, shū yún mǔ huǎng.
陆机洛阳地记曰:宫中有临高,陵云,宣曲,广望,阆风,万世,修龄,总章,听讼,凡九观,皆高十六七丈,以云母著窗里,日曜之,炜炜有光辉,华延俊洛阳记曰:洛阳城十八观,皆施玄槛铁笼,疏云母幌。
huà shān jì yuē: nán lǐng dōng yán běi miàn, yǒu èr xiǎo shān, yī shān yǒu shuāng shí shù shēng, hào yuē shí mén, yī shān shí gū yá tè xiù, shàng yǒu kè guān, shè zhī, yuǎn zhě tiào shí lǐ.
华山记曰:南岭东岩北面,有二小山,一山有双石竖生,号曰石门,一山石孤崖特秀,上有客观,涉之,远者眺十里。
shī suí jiāng zǒng shì yàn xuán wǔ guān shī yuē: jí xiǎo sān chūn mù, xīn yǔ bǎi huā zhāo, xīng gōng yí dù hàn, tiān sì dòng xíng biāo, pèi zhuǎn cāng lóng quē, chén fēi yìn mǎ qiáo, cuì guān yíng xié zhào, dān lóu wàng luò cháo, niǎo shēng yún lǐ chū, shù cǎi làng zhōng yáo, gē yín fèng tiān yǒng, wèi bì dài wén sháo.
【诗】隋江总侍宴玄武观诗曰:诘晓三春暮,新雨百花朝,星宫移渡汉,天驷动行镳,旆转苍龙阙,尘飞饮马桥,翠观迎斜照,丹楼望落潮,鸟声云里出,树彩浪中摇,歌吟奉天咏,未必待闻韶。
fù hòu hàn cuī yīn dà jiàng jūn lín luò guān fù yuē: bīn qū luò ér lì guān, yíng gāo rǎng ér zuò lú, chù chóng xiǎn yǐ jiān chǎng, chāo jué lín ér tè jū, liè ā gé yǐ huán zā, biǎo gāo tái ér qǐ lóu, bù niǎn dào yǐ zhōu liú, lín xuān jiàn yǐ guān yú, yú shì yíng xià zhī shǒu, mò chūn zhī chuí, táo zhī yāo yāo, yáng liǔ yī yī, jì nǎi rì chuí xī yáng, zhōng yào nèi guāng, chí xián zòng cè, yì rú bēn yáng.
【赋】后汉崔骃大将军临洛观赋曰:滨曲洛而立观,营高壤而作庐,处崇显以间敞,超绝邻而特居,列阿阁以环匝,表高台而起楼,步辇道以周流,临轩槛以观鱼,於是迎夏之首,末春之垂,桃枝夭夭,杨柳猗猗,既乃日垂西阳,中曜内光,弛衔纵策,逸如奔飏。
hòu hàn lǐ yóu píng lè guān fù yuē: nǎi shè píng lè zhī xiǎn guān, zhāng mì wěi zhī qí zhēn, xí jìn wǔ yǐ jiǎng jié, yàn bù jī zhī xiá lín, tú guān píng lè zhī zhì, yù cuī wéi yǐ lí lóu, hè yán yán qí yín è, fēn diàn yǐng yǐ pán xū, mí píng yuán zhī bó chǎng, chù jīn shāng zhī wéi zōu, dà shà lèi ér lín cì, chéng tiáo yáo zhī cuì lóu, guò dòng fáng zhī zhuǎn tà, lì jīn huán zhī huá pù, nán qiè luò bīn, běi líng cāng shān, guī chí yāng mǎng, guǒ lín zhēn zhēn, tiān mǎ pèi ài, liè wěi bù fēn, ěr nǎi dà hé lóng píng, wàn guó sù qīng, shū fāng chóng yì, jué yù zào tíng, sì biǎo jiāo huì, bào zhēn yuǎn bìng, zá tà guī yì, jí yú chūn zhèng, wán qū qí zhī shén guài, xiǎn yì cái zhī jié wǔ, bǎi liáo yú shí, gè mìng suǒ zhǔ, fāng qū jì shè, mì xì lián xù, xiāo yáo fǔ yǎng, jié yǐ táo gǔ, xì chē gāo tóng, chí chěng bǎi mǎ, lián piān jiǔ rèn, lí hé shàng xià, huò yǐ chí chěng, fù chē diān dǎo, wū huò gāng dǐng, qiān jūn ruò yǔ, tūn rèn tǔ huǒ, yàn yuè wū zhì, líng gāo lǚ suǒ, yǒng yuè xuán wǔ, fēi wán tiào jiàn, fèi wèi huí rǎo, bā yú wēi yī, yú jiān xiāng shòu, yǒu xiān jià què, qí xíng yòu qiú, qí lǘ chí shè, hú tù jīng zǒu, zhū rú jù rén, xì xuè wèi ǒu, qín lù liù bó, bái xiàng zhū shǒu, yú lóng màn yán, wěi shān yán shān fù, guī chī chán chú, qiè qín gǔ fǒu.
后汉李尤平乐观赋曰:乃设平乐之显观,章秘玮之奇珍,习禁武以讲捷,厌不羁之遐邻,徒观平乐之制,郁崔嵬以离娄,赫岩岩其崟峉,纷电影以盘盱,弥平原之博敞,处金商之维陬,大厦累而鳞次,承岧峣之翠楼,过洞房之转闼,历金环之华铺,南切洛滨,北陵仓山,龟池泱漭,果林榛榛,天马沛艾,鬛尾布分,尔乃大和隆平,万国肃清,殊方重译,绝域造庭,四表交会,抱珍远并,杂遝归谊,集于春正,玩屈奇之神怪,显逸才之捷武,百僚于时,各命所主,方曲既设,秘戏连叙,逍遥俯仰,节以鞀鼓,戏车高橦,驰骋百马,连翩九仞,离合上下,或以驰骋,覆车颠倒,乌获扛鼎,千钧若羽,吞刃吐火,燕跃乌跱,陵高履索,踊跃旋舞,飞丸跳剑,沸渭回扰,巴渝隈一,逾肩相受,有仙驾雀,其形蚴虬,骑驴驰射,狐兔惊走,侏儒巨人,戏谑为耦,禽鹿六駮,白象朱首,鱼龙曼延,嵔〈山延〉山阜,龟螭蟾蜍,挈琴鼓缶。
yòu dōng guān fù yuē: fū huá shí yú yōng táng, jí gàn zhì yú dōng guān, dōng guān zhī yì, niè niè yáng yáng, shàng chéng zhòng gé, xià shǔ zhōu láng, bù xī fān yǐ xǐ yǐ, hǎo lǜ shù zhī chéng háng, lì dōng yá zhī chǎng zuò, bì bì máo zhī gān táng, qián wàng yún tái, hòu zā dé yáng, dào wú yǐn ér bù xiǎn, shū wú quē ér bù chén, lǎn sān dài ér cǎi yí, bāo yù yù zhī zhōu wén.
又东观赋曰:敷华实於雍堂,集幹质于东观,东观之艺,孽孽洋洋,上承重阁,下属周廊,步西蕃以徙倚,好绿树之成行,历东厓之敞坐,庇蔽茅之甘棠,前望云台,后匝德阳,道无隐而不显,书无阙而不陈,览三代而采宜,包郁郁之周文。
wèi chén wáng cáo zhí yóu guān fù yuē: jìng xián gōng ér wú shì, jiāng yóu mù yǐ zì yú, dēng běi guān ér qǐ lù, shè yún lù zhī fēi chú, cóng xióng pí zhī wǔ shì, hé cháng jǐ ér xiān qū, bà ruò yún guī, huì rú wù jù, chē bù jí huí, chén bù huò jǔ, fèn mèi chéng fēng, huī hàn rú yǔ.
魏陈王曹植游观赋曰:静闲宫而无事,将游目以自娱,登北观而启路,涉云路之飞除,从熊罴之武士,荷长戟而先驱,罢若云归,会如雾聚,车不及回,尘不获举,奋袂成风,挥汗如雨。
yòu lín guān fù yuē: dēng gāo yōng xī wàng sì zé, lín cháng liú xī sòng yuǎn kè, chūn fēng chàng xī qì tōng líng, cǎo hán gàn xī mù jiāo jīng, qiū líng kū xī sōng bǎi qīng, nán yuán ài xī guǒ dài róng, lè shí wù zhī yì yù, bēi yǔ zhì zhī zhǎng wéi, tàn dōng shān yǐ sù qín, gē shì wēi yǐ yǒng guī, jìn wú lù yǐ xiào gōng, tuì wú yǐn yǐ yíng sī, fǔ wú lín yǐ yóu dùn, yǎng wú yì yǐ fān fēi.
又临观赋曰:登高墉兮望四泽,临长流兮送远客,春风畅兮气通灵,草含幹兮木交茎,丘陵窟兮松柏青,南园薆兮果戴荣,乐时物之逸豫,悲予志之长违,叹东山以愬勤,歌式微以咏归,进无路以效公,退无隐以营私,俯无鳞以游遁,仰无翼以翻飞。
míng hòu hàn lǐ yóu dōng guān míng yuē: zhōu shì jiù qū, huáng hàn shí xún, fáng tà nèi bù, shū qǐ wài chén, shēng jiàng sān chú, guàn qǐ qī mén, shì wèi dōng guān, shū jí lín quán, liè hóu hóng yǎ, zhì zhǎng yì wén.
【铭】后汉李尤东观铭曰:周氏旧区,皇汉寔循,房闼内布,疏绮外陈,升降三除,贯启七门,是谓东观,书籍林泉,列侯弘雅,治掌艺文。
táng
◇堂
shuō wén yuē: táng, diàn yě.
《说文》曰:堂,殿也。
shì míng yuē: táng yóu táng táng, gāo xiǎn mào yě.
《释名》曰:堂犹堂堂,高显貌也。
lǐ jì yuē: táng shàng bù qū, táng shàng jiē wǔ, táng xià bù wǔ.
《礼记》曰:堂上不趋,堂上接武,堂下布武。
yòu yuē: jìn lǐ, tiān zǐ bù xià táng ér jiàn zhū hóu, xià táng jiàn zhū hóu, tiān zǐ zhī shī lǐ yě, yóu yí wáng yǐ xià.
又曰:觐礼,天子不下堂而见诸侯,下堂见诸侯,天子之失礼也,由夷王以下。
zhuāng zǐ yuē: fù bēi shuǐ yú ào táng zhī shàng, zé jiè wèi zhī zhōu, zhì bēi yān zé jiāo, shuǐ qiǎn ér zhōu dà yě.
《庄子》曰:覆杯水於坳堂之上,则芥为之舟,置杯焉则胶,水浅而舟大也。
chǔ cí yuē: yú lín wū xī lóng táng.
《楚辞》曰:鱼鳞屋兮龙堂。
shí zhōu jì yuē: kūn lún shān yǒu guāng bì zhī táng.
《十洲记》曰:昆仑山有光碧之堂。
shuō yuàn yuē: shèng rén yú tiān xià, pì yóu yī táng zhī shàng yě, jīn yǒu mǎn táng yǐn jiǔ zhě, yǒu yī rén yóu xiàng yú ér qì, zé yī táng zhī rén jiē wèi zhī bù lè.
《说苑》曰:圣人於天下,譬犹一堂之上也,今有满堂饮酒者,有一人犹向隅而泣,则一堂之人皆为之不乐。
hàn wǔ nèi zhuàn yuē: shàng yuán fū rén yán, xī wáng mǔ yǒu liù jiǎ zhī shù, yòng zhī kě yǐ yóu jǐng yún zhī gōng, dēng liú xiá zhī táng.
《汉武内传》曰:上元夫人言,西王母有六甲之术,用之可以游景云之宫,登流霞之堂。
hàn wǔ gù shì yuē: yù táng qù dì shí èr zhàng, jī jiē jiē yòng yù yě.
《汉武故事》曰:玉堂去地十二丈,基阶皆用玉也。
hàn shū yuē: yù táng zài tài yè chí nán.
《汉书》曰:玉堂在太液池南。
xù hàn shū yuē: zhōng píng èr nián, zào wàn jīn táng yú xī yuán.
《续汉书》曰:中平二年,造万金堂於西园。
lùn héng yuē: wáng zhě zhī táng, mò zǐ chēng yáo shùn táng gāo sān chǐ, rú jiā yǐ wéi bēi xià, jiǎ shǐ zhī rán, gāo sān chǐ zhī táng, míng jiá shēng yú jiē xià, xū lín táng chá zhī, qǐ shì táng xià zhī jiá, shú yǔ xuán, rì lì yú yǐ zuò, gù zhé jiàn zhī yě.
《论衡》曰:王者之堂,墨子称尧舜堂高三尺,儒家以为卑下,假使之然,高三尺之堂,蓂荚生於阶下,须临堂察之,起视堂下之荚,孰与悬,日历於扆坐,顾辄见之也。
fēng sú tōng yuē: diàn táng xiàng dōng jǐng xíng, kè zuò hé líng, hé líng shuǐ wù yě, suǒ yǐ yàn huǒ.
《风俗通》曰:殿堂象东井形,刻作荷菱,荷菱水物也,所以厌火。
jìn gōng gé míng yuē: luò yáng gōng yǒu zé bǎi táng, zhōng sī táng, xiū zhēng táng, yán lù táng, chéng qìng táng, rén shòu táng, suí fú táng, hán fāng táng, lè chāng táng, jiāo huá táng, fāng yīn táng, yǒng guāng táng.
《晋宫阁名》曰:洛阳宫有则百堂,螽斯堂,休徵堂,延禄堂,承庆堂,仁寿堂,绥福堂,含芳堂,乐昌堂,椒华堂,芳音堂,永光堂。
zhì yú jué yí yào zhù yuē: diàn táng zhī shàng, wéi tiān zǐ jū chuáng, qí yú jiē fú xí, xí qián shè yán, lǐ, tiān zǐ zhī diàn, dōng xī jiǔ yán, nán běi qī yán, gù yuē dù táng yǐ yán, dù shì yǐ jǐ.
挚虞决疑要注曰:殿堂之上,唯天子居床,其馀皆幅席,席前设筵,礼,天子之殿,东西九筵,南北七筵,故曰度堂以筵,度室以几。
huá yáng guó zhì yuē: wén wēng lì jiǎng táng, zuò shí shì yī, yuē yù táng, zài chéng nán, chū táng yù huǒ, tài shǒu gēng xiū lì. yòu zēng èr shí shì.
《华阳国志》曰:文翁立讲堂,作石室一,曰玉堂,在城南,初堂遇火,太守更修立。又增二石室。
yú shì jiā jì yuē: yú tán, yòu wèi jiāng jūn, tài fū rén nián gāo, qiú jiě zhí, bèi zhào bù tīng, tè jiǎ bǎi rì, yíng mǔ dōng guī, qǐ táng yǎng qīn, qīn jí huì, zuò shī yán zhì.
《虞氏家记》曰:虞潭,右卫将军,太夫人年高,求解职,被诏不听,特假百日,迎母东归,起堂养亲,亲集会,作诗言志。
qí dì jì yuē: lín zī chéng xī mén wài, yǒu gǔ jiǎng táng, jī zhù yóu cún, qí xuān wáng xiū wén xué chù yě.
齐地记曰:临淄城西门外,有古讲堂,基柱犹存,齐宣王修文学处也。
shī liáng yǔ jiān wú yǒng shū pǔ táng shī yuē: běi táng duō xiá yù, shí jià zǒng luán biāo, shū jìng fán jiā chè, lún qīng yǔ gài piāo, lín kōng zuò fēi guān, huí shǒu wàng fú qiáo, fēng zhǎng dàn zhōng jìn, dì jiǒng luò chéng yáo, shū lín bù dé rì, hé pǔ zàn tōng cháo, tú rán děng bīn cóng, bìng zuò kuì qún liáo.
【诗】梁庾肩吾咏疏圃堂诗曰:北堂多暇豫,时驾总鸾镳,疏静繁葭澈,轮轻羽盖飘,临空坐飞观,回首望浮桥,风长旦锺近,地迥洛城遥,疏林不得日,涸浦暂通潮,徒然等宾从,并作愧群僚。
fù chén jiāng zǒng yún táng fù yuē: lǎn huáng tú zhī dòng yǔ, guī zǐ chén yú tài qīng, hé miàn shì zhī jiāo gé, xìn bù rì zhī jīng yíng, yǎng yī shí zhī zhuàng lì, kuà wàn gǔ zhī wēi líng, tǔ chù shí zhī qí sè, hùn gāo táng zhī jiù míng, ruò nǎi sān jiē bā hù, bǎi gǒng qiān yíng, yíng yǐ yù xiù, shì yǐ jīn yīng, lǜ jì xuán chā, hóng qú dào shēng, yú shí mù yè shēng hán, hú rén chàng jìng, chéng lù qíng xū, xiāng fēng zhào jiǒng, tiān zǐ nǎi xià niǎn kāi yàn, chū yù yú shén, wén xuán rì yuè, sī gé fēng chén, shì fù fèng zhī duō xìng, kuì tú lóng zhī bù zhēn.
【赋】陈江总云堂赋曰:览黄图之栋宇,规紫宸於太清,何面势之胶葛,信不日之经营,仰一时之壮丽,跨万古之威灵,吐触石之奇色,混高堂之旧名,若乃三阶八户,百栱千楹,莹以玉琇,饰以金英,绿芰悬插,红蕖倒生,於时木叶声寒,壶人唱静,承露擎虚,相风照迥,天子乃下辇开宴,出豫娱神,文悬日月,思革风尘,是负凤之多幸,愧屠龙之不真。
sòng jìn yǔ chǎn lè xián táng sòng yuē: guàn guàn lóng gòu, jí jí qí jùn, jiē yán bái wū, qǐn dēng máo jùn, shén xīn suǒ jì, mò wǎng fēi shùn, líng tú biǎo xiàng, píng fū yù rùn, yóu qiú yī hè, qī luán yī cóng, chuān chéng huá zhǎo, shù fú yǐ tóng, lín yǒu chén fēng, hé yǒu xī yōng, gāo guān huí yún, shū biāo qǐ chuāng, yáng yáng dì yóu, huī huī tiān zào, sī lè yún jī, kè pèi zǔ kǎo, yǎng zhān kūn qiū, fǔ huái míng shèng, xuán zhū suī lǎng, lí rén mò yìng, qīng fēng pái huái, wēi yán jué yǒng, yǒu miǎo gāo gòu, yǒng kuò líng mìng.
【颂】晋庾阐乐贤堂颂曰:瓘瓘隆构,岌岌其峻,阶延白屋,寝登髦俊,神心所寄,莫往非顺,灵图表像,平敷玉润,游虬一壑,栖鸾一丛,川澄华沼,树拂椅桐,林有晨风,翮有西雍,高观回云,疏猋绮窗,洋洋帝猷,恢恢天造,思乐云基,克配祖考,仰瞻昆丘,俯怀明圣,玄珠虽朗,离人莫映,清风徘徊,微言绝咏,有邈高构,永廓灵命。
míng hòu hàn lǐ yóu táng míng yuē: yīn yì zhì zhái, yuán xìng diàn táng, xià wū qú qú, gāo chǎng qīng liáng, jiā yǐ shī lǐ, xiū fèng zhēng cháng, yán bīn xī jiē, zhǔ jìn dōng xiāng, yàn lè jiā kè, chuī shēng gǔ huáng.
【铭】后汉李尤堂铭曰:因邑制宅,爰兴殿堂,夏屋渠渠,高敞清凉,家以师礼,修奉蒸尝,延宾西阶,主近东厢,宴乐嘉客,吹笙鼓簧。
chéng
◇城
huái nán zǐ yuē: gǔn zuò jiǔ rèn zhī chéng.
《淮南子》曰:鲧作九仞之城。
shuō wén yuē: chéng, yǐ shèng mín yě, yōng, chéng yuán yě.
《说文》曰:城,以盛民也,墉,城垣也。
bó wù zhì yuē: yǔ zuò chéng, jiàng zhě gōng, ruò zhě shǒu, dí zhě zhàn, chéng guō zì yǔ shǐ yě.
《博物志》曰:禹作城,彊者攻,弱者守,敌者战,城郭自禹始也。
zhōu shū yuē: zhōu gōng zuò dà yì chéng zhōu yú tǔ zhōng, lì chéng, fāng qiān liù bǎi èr shí zhàng, fú fāng qī shí èr lǐ, nán xì yú luò shuǐ, běi yīn yú shǎn shān.
《周书》曰:周公作大邑成周于土中,立城,方千六百二十丈,郛方七十二里,南系于洛水,北因于陕山。
gōng yáng zhuàn yuē: chéng zhì zhě hé, wǔ bǎn ér dǔ, wǔ dǔ ér zhì, bǎi zhì ér chéng.
公羊传曰:城雉者何,五板而堵,五堵而雉,百雉而城。
shǐ jì yuē: qín èr shì yù qī chéng, yōu zhān yuē: shàn zāi, qī chéng dàng dàng, kòu lái bù dé shàng, gù nán wéi yīn wū ěr, èr shì nǎi zhǐ.
《史记》曰:秦二世欲漆城,优旃曰:善哉,漆城荡荡,寇来不得上,固难为荫屋尔,二世乃止。
huái nán zǐ yuē: kūn lún shān yǒu céng chéng jiǔ zhòng.
《淮南子》曰:昆仑山有曾城九重。
liè nǚ zhuàn yuē: qí rén qǐ liáng, xí jǔ zhàn ér sǐ, qí qī wú suǒ guī, nǎi zhěn fū shī yú chéng xià ér kū zhī, qī rì ér chéng bēng, qī suì tóu zī shuǐ ér sǐ, tài kāng dì jì yuē: liáng xiào wáng zhù suī yáng chéng, fāng shí èr lǐ, yǐ gǔ chàng jié chǔ ér hòu xià, hé zhī zhě chēng suī yáng, yīn yǐ wéi míng.
《列女传》曰:齐人杞梁,袭莒战而死,其妻无所归,乃枕夫尸於城下而哭之,七日而城崩,妻遂投淄水而死,《太康地记》曰:梁孝王筑睢阳城,方十二里,以鼓唱节杵而后下,和之者称睢阳,因以为名。
hàn shū yuē: shén nóng zhī jiào yuē: yǒu shí chéng shí rèn, tāng chí bǎi bù, dài jiǎ bǎi wàn, ér wú sù bù néng shǒu yě.
《汉书》曰:神农之教曰:有石城十仞,汤池百步,带甲百万,而无粟不能守也。
yòu yuē: jiāo dōng qián guó wáng, zhì jiāo hé, shuǐ fèn liú rào chéng xià, gù hào jiāo hé, àn běn tiáo jiàn hàn shū jiǔ shí liù xī yù chuán, zuò chē shī qián guó wáng zhì jiāo hé chéng, hé shuǐ fèn liú rào chéng xià, gù hào jiāo hé, cǐ yǒu é wù, tài píng yù lǎn yī bǎi jiǔ shí èr yǐn bù wù.
又曰:胶东前国王,治胶河,水分流绕城下,故号胶河,[按本条见汉书九十六西域传,作车师前国王治交河城,河水分流绕城下,故号交河,此有讹误,《太平御览》一百九十二引不误。]
fēng sú tōng yuē: zhòng xīn chéng chéng, sú shuō yuē: zhòng rén tóng xīn zhě, kě gòng zhù qǐ yī chéng, tóng xīn gòng yǐn, luò yáng jiǔ kě jǐn yě, guān zhōng jì yuē: cháng ān chéng jiē hēi rǎng, chéng jīn chì rú huǒ, jiān rú shí, fù lǎo suǒ chuán, jǐn záo lóng shǒu shān tǔ wèi chéng. yòu zhū tái quē yì ěr.
《风俗通》曰:众心成城,《俗说》曰:众人同心者,可共筑起一城,同心共饮,雒阳酒可尽也,《关中记》曰:长安城皆黑壤,城今赤如火,坚如石,父老所传,尽凿龙首山土为城。又诸台阙亦尔。
wáng yǐn jìn shū yuē: liáng zhōu chéng yǒu wò lóng xíng, gù míng wò lóng chéng, nán běi qī shí lǐ, dōng xī sān shí lǐ, běn xiōng nú suǒ zhù yě.
王隐《晋书》曰:凉州城有卧龙形,故名卧龙城,南北七十里,东西三十里,本匈奴所筑也。
xiāng yáng qí jiù jì yuē: páng dé gōng zài miǎn shuǐ shàng, zhì lǎo bù rù xiāng yáng chéng.
《襄阳耆旧记》曰:庞德公在沔水上,至老不入襄阳城。
dān yáng jì yuē: shí tou chéng, yīn shān wèi chéng, jiāng yǐ wéi chí, dì xíng xiǎn gù, yóu shěng qí shì.
《丹阳记》曰:石头城,因山为城,江以为池,地形险固,尤省奇势。
qín zhōu jì yuē: jīn chéng jùn, hàn yuán shǐ liù nián zhì, yīng shào yuē: chū zhù chéng, dé jīn, gù yuē jīn chéng.
《秦州记》曰:金城郡,汉元始六年置,应劭曰:初筑城,得金,故曰金城。
shèng hóng zhī jīng zhōu jì yuē: fán chéng xī běi yǒu yóu fù chéng, xī bǎi yú lǐ, yǒu gǔ chéng, gǔ bó suí zhī guó, chéng mén yǒu shí rén yān, kān qí fù yún, mó dōu jiān, mó dōu jiān, shèn mò yán, yí cǐ yì zhōu tài miào jīn rén jiān kǒu míng bèi zhī liú yě.
盛弘之《荆州记》曰:樊城西北有尤阝城,西百馀里,有鼓城,鼓伯绥之国,城门有石人焉,刊其腹云,摩兜鞬,摩兜鞬,慎莫言,疑此亦周太庙金人缄口铭背之流也。
jīng zhōu tú jīng yuē: jiāng xià jùn suǒ zhì xià kǒu chéng, qí xī nán jiǎo, yīn jī wèi gāo yōng, zhěn liú, shàng zé huí tiào shān chuān, xià zé jī làng qí qū, shì yuē huáng gǔ jī, shí nǎi zhōu rén zhī suǒ jiān yě.
荆州图经曰:江夏郡所治夏口城,其西南角,因矶为高墉,枕流,上则回眺山川,下则激浪崎岖,是曰黄鹄矶,寔乃舟人之所艰也。
yì zhōu jì yuē: yì zhōu chéng, zhāng yí suǒ zhù, jǐn chéng zài zhōu nán, shǔ shí gù gōng yě, chù hào jǐn lǐ.
《益州记》曰:益州城,张仪所筑,锦城在州南,蜀时故宫也,处号锦里。
qí dì jì yuē: bù yè chéng, zài yáng tíng dōng nán, gài gǔ yǒu rì yè chū cǐ chéng, yǐ bù yè míng, yì zhī yě.
齐地记曰:不夜城,在阳廷东南,盖古有日夜出此城,以不夜名,异之也。
shī liáng jiǎn wén dì cóng dùn hái chéng shī yuē: hàn zhǔ shuǐ chū lù, jiāng nán cǎo fù huáng, rì zhào pú xīn nuǎn, fēng chuī méi zhī xiāng, zhēng lú yǐ tāng chán, guī qí xī jīn huáng, wǔ guān yī héng bì, gē tái xián wèi zhāng, chí cǐ héng xíng qù, shuí niàn shǒu kōng chuáng.
【诗】梁简文帝从顿还城诗曰:汉渚水初渌,江南草复黄,日照蒲心暖,风吹梅枝香,征舻舣汤巉,归骑息金隍,舞观衣恒襞,歌台弦未张,持此横行去,谁念守空床。
yòu dēng chéng shī yuē: rì yǐng bàn dōng yán, jìng niàn kōng zhù yòu, xiǎo táng juàn piāo shū, huá chí yàn xiū zhú, jì mò jì guǎ cóng, dēng chéng wàng yuán lù, yáo shān bàn tǔ yún, yán biāo shí xiǎng gǔ, mǐ mǐ jiàn xū yān, sēn sēn shì hán mù, luò xiá zhà xù duàn, wǎn làng shí huí fù, yuǎn zhǔ jì rú hàn, tú zì láo xīn mù, duǎn gē suī kě cái, yuán qíng fēi wù hú.
又登城诗曰:日影半东檐,靖念空杼柚,小堂倦缥书,华池厌脩竹,寂寞既寡悰,登城望原陆,遥山半吐云,严飚时响谷,靡靡见虚烟,森森视寒木,落霞乍续断,晚浪时回复,远瞩既濡翰,徒自劳心目,短歌虽可裁,缘情非雾縠。
yòu dēng chéng běi wàng shī yuē: dēng lóu chuán xī fù, chū jì biǎo qián wén, bà líng hū huí shǒu, hé dī tú wàng jūn, zī yān liáo huí tiào, jí mù yǎo nán fēn, yī shuǐ xié kāi àn, shuāng chéng yáo gòng yún.
又登城北望诗曰:登楼传昔赋,出蓟表前闻,霸陵忽回首,河隄徒望军,兹焉聊回眺,极目杳难分,一水斜开岸,双城遥共云。
liáng jiāng yān dēng jì nán chéng shī yuē: gōng chéng qián jiā huì, mò guān zhì nán jīng, liǎn rèn chéng guāng cǎi, duān hù fèng rén míng, zài féng lǜ cǎo hé, zhòng jiàn cuì yún shēng, jiāng diān zhī lǐ fù, hàn zhǔ wén jiào qīng, jūn wáng dàn yǐ sī, shù yǔ wàng chǔ chéng, nián jī yī jiàn miè, dì yuǎn gōng guǎn píng.
梁江淹登纪南城诗曰:恭承前嘉惠,末官至南荆,敛衽承光彩,端笏奉仁明,再逢绿草合,重见翠云生,江甸知礼富,汉渚闻教清,君王澹以思,树羽望楚城,年积衣剑灭,地远宫馆平。
fù wèi wén dì dēng chéng fù yuē: mèng chūn zhī yuè, wéi suì quán yú, hé fēng chū chàng, yǒu mù qí shū, jià yán dōng dào, zhì bǐ chéng lóu, xiāo yáo yuǎn wàng, nǎi xīn yǐ yú, píng yuán bó chǎng, zhōng tián pì chú, jiā mài bèi lǒng, yuán lù dài qú, liú jīng sàn yè, liè yǐ xiāng fú, shuǐ fān fān qí cháng liú, yú yì yì ér dōng chí, fēng piāo yáo ér jì zhēn, rì yǎn ài ér xī yí, wàng jiù guǎn ér yán xuán, yǒng yōu yóu ér wú wéi.
【赋】魏文帝登城赋曰:孟春之月,惟岁权舆,和风初畅,有穆其舒,驾言东道,陟彼城楼,逍遥远望,乃欣以娱,平原博敞,中田辟除,嘉麦被垄,缘路带衢,流茎散叶,列倚相扶,水幡幡其长流,鱼裔裔而东驰,风飘飖而既臻,日掩薆而西移,望旧馆而言旋,永优游而无为。
jìn sūn chǔ dēng chéng fù yuē: yǒu dū chéng zhī bǎi zhì, jiā céng lóu zhī wǔ xún, cóng míng wáng yǐ dēng jí, liáo xiá rì yǐ yú xīn, jīng wèi mì yǐ cú mài, huì mù yù ér chéng lín, xī zhāo yáng zhī sù huī, xiàn lǜ zhú zhī mào yīn, wàng qín fén yú lí shān. dǔ bā líng yú běi cén, yíng xiàng jī zhì, liè zhái wàn qū, lí mín bù yě, shāng lǚ chōng qú, qǐ liǔ chóu móu, fú róng tǔ fāng. fǔ yī qīng chuān, yǎng yì zhū yáng, tǐ xiàng méng sì, yōu ruò fú sāng, bái rì wèi zhī zhòu hūn, niǎo qín wèi zhī xié háng.
晋孙楚登城赋曰:有都城之百雉,加层楼之五寻,从明王以登极,聊暇日以娱心,泾渭汨以徂迈,卉木郁而成林,晞朝阳之素晖,羡绿竹之茂阴,望秦坟於骊山。睹八陵於北岑,营巷基峙,列宅万区,黎民布野,商旅充衢,杞柳绸缪,芙蓉吐芳。俯依青川,仰翳朱杨,体象濛汜,幽若扶桑,白日为之昼昏,鸟禽为之颉颃。
sòng bào zhāo wú chéng fù yuē: zú ruò duàn àn, chù shì cháng yún, zhì cí shí yǐ yù chōng, hú chēng rǎng yǐ fēi wén, guān jī jiōng zhī gù hù, jiāng wàn qǐ ér yī jūn, chū rù sān dài, wǔ bǎi yú zài, jìng guā gē ér dòu fēn, zhì ruò bái yáng zǎo luò, sāi cǎo qián shuāi, léng léng shuāng qì, sù sù fēng wēi, gū péng zì zhèn, jīng shā zuò fēi, tōng chí jì yǐ yí, jùn yú yòu yǐ tuí, zhí shì qiān lǐ wài, wéi jiàn qǐ huáng āi, ruò fú zǎo jiōng fǔ zhàng, gē tái wǔ gé zhī jī, xuán yuān bì shù, yì lín diào zhǔ zhī guǎn, wú cài qí qín zhī shēng, yú lóng jué mǎ zhī wán, jiē xūn xiē jìn miè, guāng chén xiǎng jué, dōng dōu miào jī, nán guó jiā rén, huì xīn wán zhì, yù mào jiàng chún, mò bù mái hún yōu shí, wěi gǔ qióng chén, qǐ yì tóng niǎn zhī yú lè, lí gōng zhī kǔ xīn, gē yuē: biān fēng qǐ xī chéng shàng hán, jǐng jìng miè xī qiū lǒng cán, qiān líng xī wàn dài, gòng jǐn xī hé yán.
宋鲍昭芜城赋曰:崒若断岸,矗似长云,制磁石以御冲,糊赪壤以飞文,观基扃之固护,将万杞而一君,出入三代,五百馀载,竟瓜割而豆分,至若白杨早落,塞草前衰,棱棱霜气,蔌蔌风威,孤蓬自振,惊沙坐飞,通池既已夷,峻隅又已颓,直视千里外,唯见起黄埃,若夫藻扃黼帐,歌台舞阁之基,璇渊碧树,弋林钓渚之馆,吴蔡齐秦之声,鱼龙爵马之玩,皆薰歇烬灭,光沉响绝,东都妙姬,南国佳人,蕙心纨质,玉貌绛唇,莫不埋魂幽石,委骨穷尘,岂忆同辇之愉乐,离宫之苦辛,歌曰:边风起兮城上寒,井径灭兮丘垄残,千龄兮万代,共尽兮何言。
liáng wú yún wú chéng fù yuē: gǔ shù huāng yān, jǐ bǎi qiān nián, yún shì wú wáng suǒ zhù, yuè wáng suǒ qiān, dōng yǒu zhù jiàn cán shuǐ, xī yǒu wǔ hè gù chan, yíng jù qū zhī guǎng zé, dài gū sū zhī yuǎn shān, pū běn xù yuàn, qiān bēi yì hèn, kuàng fù jīng jí xiāo sēn, cóng luó mí màn, tíng wú bǎi chǐ, jiē lì dì ér shēng zhī, jiē yún wàn zhàng, huò zhì miǎo ér wú yè, bú jiàn chūn hé xià jǐn, wéi wén qiū chán dōng dié, mù mèi chén zǒu, shān guǐ yè jīng, bù zhī jiǔ zhōu sì hǎi, nǎi fù yǒu cǐ wú chéng.
梁吴筠吴城赋曰:古树荒烟,几百千年,云是吴王所筑,越王所迁,东有铸剑残水,西有舞鹤故壥,萦具区之广泽,带姑苏之远山,仆本蓄怨,千悲忆恨,况复荆棘萧森,丛萝弥蔓,亭梧百尺,皆历地而生枝,阶筠万丈,或至杪而无叶,不见春荷夏堇,唯闻秋蝉冬蝶,木魅晨走,山鬼夜惊,不知九州四海,乃复有此吴城。
míng hòu hàn lǐ yóu jīng shī chéng míng yuē: tiān xiǎn fěi dēng, dì xiǎn qiū líng, dì wáng shè xiǎn, qián kūn shì chéng.
【铭】后汉李尤京师城铭曰:天险匪登,地险丘陵,帝王设险,乾坤是承。
guǎn
◇馆
shuō wén yuē: guǎn, kè shè yě.
《说文》曰:馆,客舍也。
zhōu lǐ yuē: wǔ shí lǐ yǒu shì, shì yǒu hòu guǎn, hòu guǎn yǒu jī, yǐ dài cháo pìn zhī guān yě.
《周礼》曰:五十里有市,市有候馆,候馆有积,以待朝聘之官也。
zhàn guó cè yuē: yàn zhāo wáng jiàn guō kuí yuē: qí yīn gū guó zhī luàn, ér xí pò yàn, duì yuē: dì zhě yǔ shī chù, wáng zhě yǔ yǒu chù, gǔ zhě rén jūn, yǐ qiān jīn qiú qiān lǐ mǎ zhě, sān nián bù dé, juān rén qǐng qiú zhī, sān yuè, dé qiān lǐ mǎ, mǎ yǐ sǐ, mǎi qí shǒu wǔ bǎi jīn, fǎn yǐ bào jūn, jūn dà nù, duì yuē: sǐ mǎ shàng shì, kuàng shēng mǎ hū, qī nián, qiān lǐ mǎ zhì zhě èr, wáng yù shì, xiān cóng kuí, kuí qiě jiàn shì, kuàng xián yú kuí zhě hū, zhāo wáng nǎi zhù guǎn ér shī zhī, lè yì zōu yǎn jù xīn, jiē zhēng zǒu yàn, suì yǐ pò qí.
《战国策》曰:燕昭王见郭隗曰:齐因孤国之乱,而袭破燕,对曰:帝者与师处,王者与友处,古者人君,以千金求千里马者,三年不得,涓人请求之,三月,得千里马,马已死,买其首五百金,反以报君,君大怒,对曰:死马尚市,况生马乎,期年,千里马至者二,王欲士,先从隗,隗且见事,况贤於隗者乎,昭王乃筑馆而师之,乐毅邹衍剧辛,皆争走燕,遂以破齐。
hàn shū yuē: yuán dì xìng zhǎng yáng shè xióng guǎn, bù chē qí dà liè, yáng xióng zuò fù yǐ jiàn.
《汉书》曰:元帝幸长杨射熊馆,布车骑大猎,扬雄作赋以谏。
yòu yuē: gōng sūn hóng qǐ tú bù, shù shí nián zhì zǎi xiàng, fēng hóu, yú shì qǐ kè guǎn, kāi dōng gé, yǐ yán xián rén, yǔ cān móu yì, hóng shēn shí yī ròu tuō sù zhī fàn, gù rén bīn kè yǎng yī shí, fèng lù jiē yǐ gěi zhī, jiā wú suǒ yú, hóng nián bā shí zhōng, hòu lǐ cài yán qīng dí zhào zhōu shí qìng gōng sūn hè liú qū máo, jì zhǒng wèi chéng xiàng zhě, kè guǎn qiū xū ér yǐ, zhì hè qū máo shí, huài yǐ wèi mǎ jiù chē kù nú bì shì yǐ.
又曰:公孙弘起徒步,数十年至宰相,封侯,於是起客馆,开东閤,以延贤人,与参谋议,弘身食一肉脱粟之饭,故人宾客仰衣食,俸禄皆以给之,家无所馀,弘年八十终,后李蔡严青翟赵周石庆公孙贺刘屈氂,继踵为丞相者,客馆丘墟而已,至贺屈氂时,坏已为马厩车库奴婢室矣。
wèi zhì yuē: guǎn níng, zì yòu ān, yǔ tóng xiàn bǐng yuán xiāng yǒu, jù yóu xué yú yì guó, wén gōng sūn dù lìng xíng yú hǎi wài, suì yǔ píng yuán wáng liè děng, zhì yú liáo dōng, dù xū guǎn yǐ hòu zhī.
《魏志》曰:管宁,字幼安,与同县邴原相友,俱游学於异国,闻公孙度令行於海外,遂与平原王烈等,至于辽东,度虚馆以候之。
shì shuō yuē: wèi míng dì wèi wài zǔ mǔ zhù guǎn yú zhēn shì, jì chéng, wèi zuǒ yòu yuē: guǎn dāng hé yǐ wéi míng, shì zhōng móu xí yuē: bì xià shèng sī qí yú zhé wáng, wǎng jí guò yú céng mǐn, cǐ guǎn zhī xìng, qíng zhōng jiù shì, yí yǐ wèi yáng zhī míng.
《世说》曰:魏明帝为外祖母筑馆於甄氏,既成,谓左右曰:馆当何以为名,侍中缪袭曰:陛下圣思齐於哲王,罔极过於曾闵,此馆之兴,情锺舅氏,宜以渭阳之名。
jīng zhōu tú fù yuē: xiāng yáng xiàn nán yǒu táo lín guǎn, shì zé jiàn xíng sòng guī zhī suǒ cuì yě.
荆州图副曰:襄阳县南有桃林馆,是则饯行送归之所萃也。
shī jìn yuán hóng nǐ gǔ shī yuē: gāo guǎn bǎi yú rèn, tiáo dì xū zhōng tíng, wén huǎng yào qióng shàn, bì shū yìng qǐ líng.
【诗】晋袁宏拟古诗曰:高馆百馀仞,迢递虚中亭,文幌曜琼扇,碧疏映绮棂。
fù jìn zhāng xié xuán wǔ guǎn fù yuē: ěr nǎi dì shì yí chǎng, jì gāo qiě yú, huán yǐ cuì lín, dài yǐ chì qú. xún jué xiān zhī yōu jī, shí zhāng shì zhī jiù xū, hé wèi hòu zhī zhōu lǎn, suì zhù guǎn ér qǐ lú, jì hào xuán wǔ, shì yuē shí lóu, yú shì chóng yōng sì zā, fēng shà guǐ jué, làn ruò dān xiá, jiǎo rú sù xuě, cuǐ càn hào bái gàn, huá dāng sì chuí, jiē dòng lián ā, pí kě cēn cī, zhū hù qīng pù, yōu tà mì guī, yú shì gāo lóu tè qǐ, sǒng zhì tiáo yáo, fēi méng sì zhù. shàng gài fú xiāo, zhí tíng tíng yǐ gū lì, yíng qiān lǐ zhī qīng biāo, yáng fēi nán qǐ, yīn xuān běi dá, chūn yǒu zuǒ kāi, qiū chuāng yòu huō, yǎng shì yún gēn, fǔ lín tiān mò, mù zé qiū zǐ jiā lù, wěng wèi rú lín, hóng gàn shí wéi, xiū zhī bǎi xún.
【赋】晋张协玄武馆赋曰:尔乃地势夷敞,既膏且腴,环以翠林,带以赤渠。寻厥先之攸基,寔张氏之旧墟,何魏后之周览,遂筑馆而起庐,既号玄武,是曰石楼,於是崇墉四匝,丰厦诡谲,烂若丹霞,皎如素雪,璀璨皓〈白干〉,华珰四垂,接栋连阿,崥嶱参差,朱户青铺,幽闼秘闺,於是高楼特起,竦峙岧峣,飞甍四注。上概浮霄,直亭亭以孤立,迎千里之清飚,阳扉南启,阴轩北达,春牖左开,秋窗右豁,仰视云根,俯临天末,木则楸梓夹路,蓊蔚如林,洪幹十围,脩枝百寻。
jìn pān ní dōng wǔ guǎn fù yuē: dōng wǔ guǎn zhě, gài dōng wǔ yáng hóu zhī guǎn yě, jiā dà yá zhī hóng cāo, měi míng zhé zhī bǎo shēn, chéng dū yì zhī pò xiǎn, yàn lǐ xiàng zhī xiāo chén, mù gǔ gōng zhī xū yǔ, xiàn mèng shì zhī shěn lín, jiāng qiān jū yú shuǎng kǎi, nǎi tóu jī yú lǐ rén, qián zé xíng lǚ sì còu, tōng qú jiāo huì, shuǐ fàn qīng zhōu, lù fāng yǔ gài, hòu zé chóng shān cuī wéi, mào lín yōu ǎi, mí wàng yuǎn lǎn, huàng yàng yí tài, biǎo lǐ shān hé, chū rù jīn dài, ruò nǎi qián liú páng zhù, fēi qú mài sàn, fú róng yìng zhǔ, líng zhī bì àn, yú shì xiāo yáo líng zhǎo, yóu yù huá lín, wān gōng fǔ dàn, yú zhì dàng xīn, kuò bù kōng zòng, lún bù gǒu chén, yóu lín shuāng yuè, luò yǔ xiāng xún, shàn fū jìn zǔ, yú rén xiàn xiān, chūn lǐ jiǔ yùn, jiā dòu bǎi biān, suí bō sù liú, zhà wǎng zhà xuán.
晋潘尼东武馆赋曰:东武馆者,盖东武阳侯之馆也,嘉大雅之弘操,美明哲之保身,惩都邑之迫险,餍里巷之嚣尘,慕古公之胥宇,羡孟氏之审邻,将迁居於爽垲,乃投迹於里仁,前则行旅四凑,通衢交会,水泛轻舟,陆方羽盖,后则崇山崔嵬,茂林幽蔼,弥望远览,滉瀁夷泰,表里山河,出入襟带,若乃潜流旁注,飞渠脉散,芙蓉映渚,灵芝蔽岸,於是逍遥灵沼,游豫华林,弯弓抚弹,娱志荡心,括不空纵,纶不苟沉,游鳞双跃,落羽相寻,膳夫进俎,虞人献鲜,春醴九酝,嘉豆百笾,随波溯流,乍往乍旋。
míng hòu hàn lǐ yóu gāo ān guǎn míng yuē: wēi wēi gāo ān, míng shèng shì xiū, jiāo yáo lì guǎn, chuāng tà liè zhōu, zhǎng chú lín qǐ, líng kǎn xiāng chéng, shèng cháo míng chá, tóng bǎo xiū zhēng.
【铭】后汉李尤高安馆铭曰:巍巍高安,明圣是修,嶕峣丽馆,窗闼列周,长除临起,棂槛相承,圣朝明察,同保休徵。
yòu píng lè guǎn míng yuē: nǎi xīng píng lè, hóng chǎng lì guāng, céng lóu tōng gé, jìn tà dòng fáng, fén liáng zhào yào, zhū huá shì dāng, chěng wǔ shū mì, yǐ shì yōu huāng, jiā róng pǔ fù, rán hòu lái wáng.
又平乐馆铭曰:乃兴平乐,弘敞丽光,层楼通阁,禁闼洞房,棼梁照曜,朱华饰珰,骋武舒秘,以示幽荒,加荣普覆,然后来王。