strong zhěn bèi rù rú yì hú chuáng huǒ lóng xiāng lú bù yáo chāi shū pí náng jìng wà strong
枕 被 縟 如意 胡床 火籠 香爐 步搖 釵 梳枇 囊 鏡 襪
zhěn
◇枕
máo shī yuē: jiǎo zhěn càn xī.
《毛詩》曰:角枕粲兮。
lǐ jì yuē: fù mǔ jiù gū zhī zhěn jǐ bù chuán.
《禮記》曰:父母舅姑之枕幾不傳。
yòu yuē: fán nèi wài, jī chū míng, xián guàn shù, liǎn zhěn diàn.
又曰:凡內外,雞初鳴,咸盥漱,斂枕簟。
yuè jué shū yuē: yuè wáng wèn fàn zǐ yuē: guǎ rén yǐ wén yīn yáng zhī shì, gǔ zhī guì jiàn, kě dé ér wén hū, yuē: yáng zhě zhǔ guì, yīn zhě zhǔ jiàn, gù dāng hán ér wēn zhě, gǔ wèi zhī bào guì, dāng wēn ér hán zhě, gǔ wèi zhī bào jiàn, wáng yuē: shàn, shū zhī bó, zhì zhī zhěn zhōng, yǐ wèi guó bǎo.
《越絕書》曰:越王問范子曰:寡人已聞陰陽之事,穀之貴賤,可得而聞乎,曰:陽者主貴,陰者主賤,故當寒而溫者,穀為之暴貴,當溫而寒者,穀為之暴賤,王曰:善,書之帛,置之枕中,以為國寶。
shǐ jì yuē: qíng bù fǎn, shàng nǎi jiàn xuē gōng, xuē gōng duì yuē: bù bù zú guài yě, shǐ bù chū shàng jì, shān dōng fēi hàn zhī yǒu, chū zhōng jì, wèi kě zhī, chū xià jì, bì xià ān zhěn ér wò yǐ, shén xiān chuán yuē: tài shān fù zhě, shí hàn wǔ dì dōng xún, jiàn fù chú yú dào, tóu shàng bái guāng gāo shù chǐ, hū wèn zhī, duì yuē: yǒu dào shì jiào chén zuò shén zhěn, zhěn yǒu sān shí èr qiào, èr shí sì qiào yīng èr shí sì qì, bā qiào yīng bā fēng, chén xíng zhī zhuǎn shǎo, chǐ shēng.
《史記》曰:黥布反,上乃見薛公,薛公對曰:布不足怪也,使布出上計,山東非漢之有,出中計,未可知,出下計,陛下安枕而臥矣,《神仙傳》曰:泰山父者,時漢武帝東巡,見父鋤於道,頭上白光高數尺,呼問之,對曰:有道士教臣作神枕,枕有三十二竅,二十四竅應二十四氣,八竅應八風,臣行之轉少,齒生。
fù hòu hàn zhāng hóng qiè cái zhěn fù yuē: yǒu zhuō ěr zhī shū qiè, chāo guǐ yì zhī miǎo jué, qiě qí cái sè yě, rú yún zhī huáng, qí wèi xiāng yě, rú lán zhī fāng, qí wén cǎi yě, rú shuāng dì ér jīn jīng, zǐ yè ér hóng róng, yǒu ruò pú táo zhī màn yán, huò rú tù sī zhī fán yíng, yǒu ruò jiā hé zhī chuí yǐng. yòu shì líng zhī zhī tǔ yīng, qí shì mù zhě, yǒu lèi guì zhī zhī lán gàn, huò xiàng guàn mù zhī cóng shēng, qí shì niǎo zhě, ruò jīng hè zhī jìng shì, huò lèi hóng kūn zhī shàng zhēng, yǒu ruò gū cí zhī wú zhòu, huò xiào yuān yāng zhī jiāo jǐng, fēn yún xìng ér qì zhēng, bān xīng luó ér liú jīng, hé zhòng wén zhī jiǒng lǎng, zhuó shū yuè ér fā míng, qū yǒu suǒ fāng, shì yǒu suǒ chéng, měi zé yì zī, dòng gè shū míng, zhòng huǒ cǐ yǒu tuō wén. bù kě dān xíng, zhì wèi fāng zhěn, sì jiǎo zhèng duān, huì zhì mì gù, jué jì wú jiān, xíng yán tǐ fǎ, jì lì qiě xián, gāo bēi dé shì, pì jiān měi ān, bù xiè zhū bì zhī shì zhù, bù fán zhuī fēng zhī juān lòu, wú dān qī zhī tóng zhū, wǎng guǎn xiàng zhī zuǒ fù, jiào chéng xíng ér líng lù zhēn, jù yǒu yǎn wén. zhòng miào gāi ér xī bèi, guī zhāng tè dá, yú fán fù yě, měi zǐ qūn xún, bù gǎn yǔ bìng, xiāng sī shù jǐ, xī fēng yú mò liè, shén lóng zhī zī, zhòng lín xiāng jué, xī shī rén chēng jiǎo zhěn zhī càn, jì shì jiā yǐ jǐn xiù zhī shì, jiē bǐ jí yì wù, fèi rì láo lì, shāng cái hài mín, yǒu sǔn yú dé, qǐ rú zī qiè, jì pōu jì zhuó, sī xū sù chéng, yī cái ér yǐ, mò yǔ hùn bìng, xiān wēi wú jiā, ér měi yè chūn róng.
【賦】後漢張紘朅材枕賦曰:有卓爾之殊朅,超詭異之邈絕,且其材色也,如芸之黃,其為香也,如蘭之芳,其文彩也,如霜地而金莖,紫葉而紅榮,有若蒲陶之蔓延,或如兔絲之煩縈,有若嘉禾之垂穎。又似靈芝之吐英,其似木者,有類桂枝之闌干,或象灌木之叢生,其似鳥者,若驚鶴之徑逝,或類鴻鶤之上征,有若孤雌之無咮,或效鴛鴦之交頸,紛雲興而氣蒸,般星羅而流精,何眾文之冏朗,灼儵爚而發明,曲有所方,事有所成,每則異姿,動各殊名,眾夥[○此有脫文。]不可殫形,制為方枕,四角正端,會緻密固,絕際無間,形妍體法,既麗且閒,高卑得適,辟堅每安,不屑珠碧之飾助,不煩錐鋒之鐫鏤,無丹漆之彤朱,罔筦象之佐副,較程形而靈露真,[句有衍文。]眾妙該而悉備,珪璋特達,璵璠富也,美梓逡巡,不敢與並,相思庶幾,晞風於末列,神龍之姿,眾鱗相絕,昔詩人稱角枕之粲,季世加以錦繡之飾,皆比集異物,費日勞力,傷財害民,有損於德,豈如茲朅,既剖既斫,斯須速成,一材而已,莫與混並,纖微無加,而美曄春榮。
míng cài yōng jǐng zhěn míng yuē: yīng lóng pán zhé, qián dé bǎo líng, zhì qì xiàng wù, shì yǒu qí xíng, zhé rén jiàng jiàn, jū ān wén qīng.
【銘】蔡邕警枕銘曰:應龍蟠蟄,潛德保靈,制器象物,示有其形,哲人降鑒,居安聞傾。
jìn sū yàn nán liú zhěn míng yuē: zhēn mù zhī qí, wén shù lǐ xiān, mù lián màn fāng zhèng, mì huá zhēn jiān, cháo jǐng xī yì, xī shū yìng tiān, shū juàn jiē yǐn, hān lè liú lián, jì yǐ gāo yǒng, yán jīng shàng xuán, yí shén jìng pò, xū yǐ níng mián, qǐn guì wú xiǎng, qì hé tǐ píng, yù xīn yǐ dào, xián xié yǐ chéng, sè kōng wú zhe, gù néng wàng qíng.
晉蘇彥楠榴枕銘曰:珍木之奇,文樹理鮮,〈木廉〉槾方正,密滑貞堅,朝景西翳,夕舒映天,書倦接引,酣樂流連,繼以高詠,研精上玄,頤神靖魄,須以寧眠,寢貴無想,氣和體平,御心以道,閑邪以誠,色空無着,故能忘情。
zhēn zhāng hóng qiè cái zhěn zhēn yuē: yù yù qí wén, fù fù qí fēn, chū zì yōu zǔ, shēng yú zhān yīn, yǔn qiè yǔn lì, wéi shū wéi zhēn, ān ān wén zhěn, èr bǐ biàn guān, guān yù yú zhòu, zhěn shì yú hūn, dài zuò chōng yòng, róng jǐ níng shēn, xìng qǐn yǒu jié, shì xìng hé shén.
【箴】張紘朅材枕箴曰:彧彧其文,馥馥其芬,出自幽阻,升於氈茵,允朅允麗,惟淑惟珍,安安文枕,貳彼弁冠,冠御於晝,枕式於昏,代作充用,榮己寧身,興寢有節,適性和神。
qǐ liáng yuán dì xiè dōng gōng lài bǎo zhěn qǐ yuē: tài shān zhī yào, jì shǐ yán líng, zhǎng shēng zhī zhěn, néng lìng yì shòu, huáng jīn kě huà, qǐ zhí liú xiàng zhī shū, yáng suì hán huǒ, fāng dé gě hóng zhī shuō, kuàng fù zhòng ān dài mào, dú shèng guī cái, fāng sōng fēi pǐ, nán liú wèi nǐ.
【啟】梁元帝謝東宮賚寶枕啟曰:泰山之藥,既使延齡,長生之枕,能令益壽,黃金可化,豈直劉向之書,陽燧含火,方得葛洪之說,況復重安玳瑁,獨勝瑰材,芳松非匹,柟榴未擬。
bèi
◇被
chǔ cí yuē: fěi cuì zhū bèi làn qí guāng.
《楚辭》曰:翡翠珠被爛齊光。
shǐ jì yuē: jí àn yún, gōng sūn hóng wèi zài sān gōng, fèng lù shén hòu, wèi bù bèi, cǐ zhà yě, shàng wèn hóng, hóng xiè yuē: yǒu zhī, fū jiǔ qīng yǔ chén shàn zhě, wú guò àn, rán jīn rì tíng jié hóng, chéng zhōng, fū yǐ sān gōng wèi bù bèi, shì zhà yǐ diào míng, qiě chén wén guǎn zhòng xiāng qí, yǒu sān guī, chǐ nǐ yú jūn, huán gōng yǐ bà, yàn yīng xiāng jǐng gōng, shí bù zhòng ròu, qiè bù yī sī, qí guó yì zhì, jīn chén wèi wèi yù shǐ dài fū, ér wèi bù bèi, zì jiǔ qīng xià zhì xiǎo lì wú chà, chéng rú àn yán, qiě wú jí àn zhōng, bì xià ān wén cǐ yán, tiān zǐ yǐ wèi qiān ràng, yù hòu shàn zhī.
《史記》曰:汲黯雲,公孫弘位在三公,俸祿甚厚,為布被,此詐也,上問弘,弘謝曰:有之,夫九卿與臣善者,無過黯,然今日廷詰弘,誠忠,夫以三公為布被,飾詐以釣名,且臣聞管仲相齊,有三歸,侈擬於君,桓公以霸,晏嬰相景公,食不重肉,妾不衣絲,齊國亦治,今臣位為御史大夫,而為布被,自九卿下至小吏無差,誠如黯言,且無汲黯忠,陛下安聞此言,天子以為謙讓,愈厚善之。
dōng guān hàn jì yuē: shàng cháng zhào jiàn zhū jùn jì lì, wèn qí fēng tǔ, jí qián hòu shǒu lìng néng fǒu, shǔ jùn jì yuàn fán xiǎn jìn yuē: yú yáng tài shǒu zhāng kān, xī zài shǔ, qí rén yǐ huì xià, wēi néng tǎo jiān, qián gōng sūn shù pò shí, zhēn bǎo shān jī, juǎn wò zhī wù, zú fù shí shì, ér kān qù zhí zhī rì, chéng zhé yuán chē, bù bèi náng ér yǐ, shàng wén tàn xī.
《東觀漢記》曰:上嘗召見諸郡計吏,問其風土,及前後守令能否,蜀郡計掾樊顯進曰:漁陽太守張堪,昔在蜀,其仁以惠下,威能討奸,前公孫述破時,珍寶山積,卷握之物,足富十世,而堪去職之日,乘折轅車,布被囊而已,上聞嘆息。
yòu yuē: wáng liáng wèi dà sī tú, zài wèi gōng jiǎn, qī zǐ bù zhī guān shě, bù bèi wǎ qì, shí sī tú shǐ bào huī, yǐ shì dào dōng hǎi, guò hòu qí jiā, ér liáng qī bù qún yè chái, cóng tián zhōng guī, huī gào yuē: wǒ sī tú lì, gù lái shòu shū, yù jiàn fū rén, qī yuē: qiè shì yě, huī nǎi xià bài, tàn xī ér hái.
又曰:王良為大司徒,在位恭儉,妻子不之官舍,布被瓦器,時司徒史鮑恢,以事到東海,過候其家,而良妻布裙曳柴,從田中歸,恢告曰:我司徒吏,故來受書,欲見夫人,妻曰:妾是也,恢乃下拜,嘆息而還。
xiè chéng hòu hàn shū yuē: zhū chǒng wèi tài wèi, jiā pín, wò bù bèi, cháo tíng cì jǐn bèi, bù gǎn dāng.
謝承《後漢書》曰:朱寵為太尉,家貧,臥布被,朝廷賜錦被,不敢當。
liè nǚ chuán yuē: jiāng xià mèng zōng, shǎo yóu xué, yǔ tóng xué gòng chù, mǔ wèi zuò shí èr fú bèi, qí lín fù guài wèn zhī. mǔ yuē: xiǎo ér wú yì cāo, jù péng lèi zhī bù gù, gù dà qí bèi, yǐ zhāo pín shēng zhī wò, shù wén jūn zǐ zhī yán ěr.
《列女傳》曰:江夏孟宗,少遊學,與同學共處,母為作十二幅被,其鄰婦怪問之。母曰:小兒無異操,懼朋類之不顧,故大其被,以招貧生之臥,庶聞君子之言耳。
dōng guān hàn jì yuē: jì zūn fèng gōng shǎng cì yǔ shì zú, jiā wú sī cái, shēn yī bù yī, wò bù bèi, fū rén shang bù jiā cǎi.
《東觀漢記》曰:祭遵奉公賞賜與士卒,家無私財,身衣布衣,臥布被,夫人裳不加采。
guō zǐ yuē: yīn hào zuò yáng zhōu, yǐn shì shuō xīn yǔ zhèng shì piān, tài píng yù lǎn qī bǎi líng qī yǐn shàng yǒu liú zì, cǐ tuō. xíng, rì xiǎo mù, biàn mìng zuǒ yòu qǔ bèi, pú rén wèn qí gù, dá yuē: cì shǐ yán, bù gǎn yè xíng.
《郭子》曰:殷浩作楊州,尹[世說新語政事篇,《太平御覽》七百零七尹上有劉字,此脫。]行,日小暮,便命左右取被,僕人問其故,答曰:刺史嚴,不敢夜行。
qǐ liáng liú xiào wēi xiè lài jǐn bèi qǐ yuē: sè yàn pú táo, cǎi yú lián bì, è jūn cán xiù, chǔ shì xiū zhū. suī fù dì cì hè líng, kè zèng yuān qǐ, gāo xuán lì zǎo, yuǎn xiè xiān míng, hàn lǎo yuè qí guài wén, wèi mǎ jīng qí xiāng qì.
【啟】梁劉孝威謝賚錦被啟曰:色艷蒲桃,采逾聯璧,鄂君慚繡,楚侍羞珠。雖復帝賜鶴綾,客贈鴛綺,高懸麗藻,遠謝鮮明,漢老悅其怪文,魏馬驚其香氣。
rù
◇縟
shì míng yuē: rù, rén suǒ zuò xiè rǔ yě.
《釋名》曰:縟,人所坐褻辱也。
zhāng fán hàn jì yuē: xún shuǎng wèi sān gōng, shí bù guò yī ròu, tuō sù fàn, zuò pí rù.
張璠《漢記》曰:荀爽為三公,食不過一肉,脫粟飯,坐皮縟。
wèi wǔ dì běn jì yuē: shàng jiǎn lǜ, yīn rù qǔ zhì, wú yǒu yuán shì.
《魏武帝本紀》曰:上儉率,茵縟取質,無有緣飾。
wú zhì yuē: zhāng zhāo fēi lǔ sù, pō huǐ zī zhī, sūn quán bù yǐ jiè yì, cì sù mǔ wéi zhàng zhān rù.
《吳志》曰:張昭非魯肅,頗毀訾之,孫權不以介意,賜肅母帷帳氈縟。
shì shuō yuē: jìn xiào wǔ nián shí sān sì, shí dōng tiān, zhòu rì bù zháo fù yī, yè zé lèi yīn rù, xiè gōng yún, tǐ yí lìng yǒu cháng, bì xià zhòu guò lěng, yè guò rè, kǒng fēi shè yǎng zhī shù, dì yuē: yè yí jìng, xiè gōng chū, tàn zhī.
《世說》曰:晉孝武年十三四,時冬天,晝日不着複衣,夜則累茵縟,謝公雲,體宜令有常,陛下晝過冷,夜過熱,恐非攝養之術,帝曰:夜宜靜,謝公出,嘆之。
qǐ liáng yuán dì xiè chì cì rù qǐ yuē: xī hàn hòu xī diāo, wèi jūn sòng rù, wèi yǒu xuán tù lái wáng, huáng lóng zuò gòng, biàn jué sù féi fēi yáo, yì lóu wú yuǎn.
【啟】梁元帝謝敕賜縟啟曰:昔漢後錫貂,魏君送縟,未有玄兔來王,黃龍作貢,便覺肅蜰非遙,挹婁無遠。
rú yì
◇如意
hú zōng bié chuán yuē: shí yǒu jué dì dé tóng xiá, zhǎng èr chǐ qī cùn, kāi zhī, dé bái yù rú yì, suǒ zhí chù, jiē kè chī chán děng xíng, shí rén mò zhī qí yóu, wú dà dì yǐ zōng duō shí, nǎi wèn zhī, zōng dá yún, xī qín shǐ huáng dōng yóu, yǐ jīn líng yǒu wáng zhě qì, nǎi záo zhū shān gǎng, chù chù mái bǎo wù, yǐ dāng wáng zhě zhī qì, cǐ yì shì hū.
胡綜《別傳》曰:時有掘地得銅匣,長二尺七寸,開之,得白玉如意,所執處,皆刻螭蟬等形,時人莫知其由,吳大帝以綜多識,乃問之,綜答雲,昔秦始皇東遊,以金陵有王者氣,乃鑿諸山崗,處處埋寶物,以當王者之氣,此抑是乎。
yǔ lín yuē: shí chóng yǔ wáng kǎi zhēng háo, qióng jí qǐ lì, yǐ shì chē fú, jìn wǔ dì kǎi shēng yě, měi zhù kǎi, yǐ shān hú gāo èr chǐ xǔ, zhī kē fú shū, shì jiān hǎn bǐ, kǎi yǐ shì chóng, chóng shì qì, yǐ tiě rú yì jī zhī, yīng shǒu wǎ suì.
《語林》曰:石崇與王愷爭豪,窮極綺麗,以飾車服,晉武帝愷甥也,每助愷,以珊瑚高二尺許,枝柯扶疏,世間罕比,愷以示崇,崇視訖,以鐵如意擊之,應手瓦碎。
shí chóng běn shì yuē: chóng yǒu shān hú rú yì, zhǎng sān chǐ èr cùn.
《石崇本事》曰:崇有珊瑚如意,長三尺二寸。
qǐ liáng jiǎn wén dì xiè chì lài shuǐ xī rú yì qǐ yuē: bái yù zhào cǎi, fāng sī fēi guì, shān hú tǐng zhì, pǐ cǐ wèi zhēn, jǐn yǎng chéng wēi shén, chén xiè jiǎng zuò, fāng shǐ huān xǐ luó hàn, huái qì bō zhī jiē, wáng shì míng rú, xī lí jū zhī biàn, xióng shì bǎo dāo, zi huán nǜ qí dà lài, máo niú qīng fú, zhāng chǎng cán qí jiù yí.
【啟】梁簡文帝謝敕賚水犀如意啟曰:白玉照采,方斯非貴,珊瑚挺質,匹此未珍,謹仰承威神,陳謝講座,方使歡喜羅漢,懷棄缽之嗟,王式名儒,析驪駒之辯,熊飾寶刀,子桓恧其大賚,旄牛輕拂,張敞慚其舊儀。
hú chuáng
◇胡床
cáo mán chuán yuē: cāo yǔ mǎ chāo zhàn, jiāng guò hé, qián duì shì dù, chāo děng yǎn zhì, cāo huì, yóu zuò hú chuáng bù qǐ, zhāng hé děng jiàn shì jí, yǐn cāo rù chuán, dé dù.
《曹瞞傳》曰:操與馬超戰,將過河,前隊適渡,超等掩至,操恚,猶坐胡床不起,張郃等見事急,引操入舡,得渡。
wèi lüè yuē: péi qián wèi yǎn zhōu cì shǐ shí, cháng zuò yī hú chuáng, jí qí qù yě, liú yǐ guà zhù.
《魏略》曰:裴潛為兗州刺史時,嘗作一胡床,及其去也,留以掛柱。
jìn zhōng xìng shū yuē: wáng měng shǎo pín jiàn, yù běn wèi shì, cháng zhì luò yáng huò běn, yǒu yī rén yú shì guì mǎi qí běn, yún jiā jìn zài cǐ, kě suí wǒ qù qǔ zhí, měng suí qù, hū zhì shēn shān zhōng, yǔ měng qiě zhù shù xià, dāng xiān tōng fǔ jūn, xū yú měng jìn, jiàn yī gōng jù hú chuáng, tóu bìn xī bái, shì cóng shí xǔ rén, yǒu yī rén yǐn měng yún, dà sī mǎ gōng kě jìn, měng yīn bài lǎo gōng, gōng yuē: wáng gōng hé yuán bài, jí shí péi chóu běn zhí, qiǎn rén sòng měng chū, jì chū gù shì, nǎi sōng gāo shān yě.
《晉中興書》曰:王猛少貧賤,鬻畚為事,常至洛陽貨畚,有一人於市貴買其畚,雲家近在此,可隨我去取直,猛隨去,忽至深山中,語猛且住樹下,當先通府君,須臾猛進,見一公據胡床,頭鬢悉白,侍從十許人,有一人引猛雲,大司馬公可進,猛因拜老公,公曰:王公何緣拜,即十陪酬畚直,遣人送猛出,既出顧視,乃嵩高山也。
guō zǐ yuē: xiè wàn cháng yì wáng tián, jì zhì, zuò shǎo shí, wáng biàn rù nèi, xiè shū yǒu xǐ sè, wèi bì hòu gōng, dài liáng jiǔ, mù tóu sàn fā ér chū, yì fù bù zuò, nǎi jù hú chuáng, zài zhōng tíng shài tóu, shén qì kǎi rán, le wú xiāng chóu duì yì.
《郭子》曰:謝萬嘗詣王恬,既至,坐少時,王便入內,謝殊有喜色,謂必厚供,待良久,沐頭散發而出,亦復不坐,乃據胡床,在中庭曬頭,神氣慨然,了無相酬對意。
yǔ lín yuē: xiè zhèn xī zhe zǐ luó rú, jù hú chuáng, zài dà shì fú tú mén lóu shàng dàn pí pá, zuò dà dào qū.
《語林》曰:謝鎮西着紫羅襦,據胡床,在大市佛圖門樓上彈琵琶,作大道曲。
shì shuō yuē: yǔ dà wèi zài wǔ chāng, shí qiū yè, qì jǐng shèn jiā, zhū zuǒ lì yīn hào wáng hú zhī zhī tú, gòng dēng chéng nán lóu lǐ yǒng, yīn diào shén qiú, é ér yǔ gōng lǜ zuǒ yòu bù lái, zhū xián yù qǐ bì zhī, gōng yuē: xiǎo zhù, lǎo zi yú cǐ chù, yì fù bù qiǎn, yīn biàn jù hú chuáng, yǔ zhū xián shì tán xuè jìng zuò.
《世說》曰:庾大尉在武昌,時秋夜,氣景甚佳,諸佐吏殷浩王胡之之徒,共登城南樓理詠,音調甚遒,俄而庾公率左右步來,諸賢欲起避之,公曰:小住,老子於此處,亦復不淺,因便據胡床,與諸賢士談謔竟坐。
shī liáng yǔ jiān wú fù dé yǒng hú chuáng shī yuē: chuán míng nǎi wài yù, rù yòng xìn zhōng jīng, zú yī xíng yǐ zhèng, wén xié tǐ zì píng, lín táng duì yuǎn kè, mìng lǚ shì chū zhēng, hé rú zī guǎn xià, yān liú fèng shèng míng.
【詩】梁庾肩吾賦得詠胡床詩曰:傳名乃外域,入用信中京,足欹形已正,文斜體自平,臨堂對遠客,命旅誓初征,何如淄館下,淹留奉盛明。
huǒ lóng
◇火籠
dōng gōng jiù shì yuē: tài zǐ nà fēi, yǒu qī huà shǒu jīn xūn lóng èr qī, dà bèi xūn lóng sān, yī xūn lóng sān.
《東宮舊事》曰:太子納妃,有漆畫手巾薰籠二七,大被薰籠三,衣薰籠三。
shī qí xiè tiǎo yǒng zhú huǒ lóng shī yuē: tíng xuě luàn rú huā, jǐng bīng càn chéng yù, yīn yán rù diāo xiù, huái wēn fèng fāng rù, tǐ mì yòng yí tōng, wén xié xìng fēi qū, zàn chéng jūn wáng zhǐ, qǐng xiè yáng chūn xù.
【詩】齊謝朓詠竹火籠詩曰:庭雪亂如花,井冰粲成玉,因炎入貂袖,懷溫奉芳蓐,體密用宜通,文斜性非曲,暫承君王指,請謝陽春旭。
liáng fàn jìng qī shěn yǒng wǔ cǎi zhú huǒ lóng shī yuē: kě lián rùn shuāng zhì, xiān pōu fù háo fēn, zhī zuò huí fēng jǔ, zhì wèi yíng qǐ wén, hán fāng chū zhū bèi, yào lǜ jiē xiāng qún, tú jiē jīn lì shì, qǐ niàn xī líng yún.
梁范靜妻沈詠五彩竹火籠詩曰:可憐潤霜質,纖剖復毫分,織作迴風莒,制為縈綺文,含芳出珠被,耀綠接緗裙,徒嗟今麗飾,豈念昔凌雲。
qǐ liáng jiǎn wén dì xiè chì lài zhī zhú huǒ lóng qǐ yuē: chí shuǐ shǐ fú, tíng xuě xiàng fēi, cí zé wú yá, shí xī xiāng bèi, zhì cǐ jiān zhī, diāo sī hǎn jié, wén huá jiǔ zhé, yòng měi shí lú.
【啟】梁簡文帝謝敕賚織竹火籠啟曰:池水始浮,庭雪向飛,慈澤無涯,時錫香被,制此蕑枝,彫斯罕節,文華九折,用美十爐。
xiāng lú
◇香爐
wèi wǔ shàng zá wù shū yuē: yù wù sān shí zhǒng, yǒu chún jīn xiāng lú yī méi, xià pán zì fù, guì rén gōng zhǔ yǒu chún yín xiāng lú sì méi, huáng tài zǐ yǒu chún yín xiāng lú sì méi, xī yuán guì rén tóng xiāng lú sān shí méi.
魏武上雜物疏曰:御物三十種,有純金香爐一枚,下盤自副,貴人公主有純銀香爐四枚,皇太子有純銀香爐四枚,西園貴人銅香爐三十枚。
xiāng yáng jì yuē: liú jì hé xìng ài xiāng, cháng shàng cè hái, guò xiāng lú shàng, zhǔ bù zhāng tǎn yuē: rén míng gōng zuò sú rén, bù xū yě, jì hé yuē: xún lìng jūn zhì rén jiā, zuò chù sān rì xiāng, wèi wǒ rú hé lìng jūn, ér è wǒ ài hǎo yě, tǎn yuē: gǔ yǒu hǎo fù rén, huàn ér pěng xīn pín méi, jiàn zhě jiē yǐ wèi hǎo, qí lín chǒu fù fǎ zhī, jiàn zhě zǒu, gōng biàn yù shǐ xià guān dùn zǒu yé, jì hé dà xiào, yǐ shì zhī tǎn.
《襄陽記》曰:劉季和性愛香,嘗上廁還,過香爐上,主簿張坦曰:人名公作俗人,不虛也,季和曰:荀令君至人家,坐處三日香,為我如何令君,而惡我愛好也,坦曰:古有好婦人,患而捧心嚬眉,見者皆以為好,其鄰醜婦法之,見者走,公便欲使下官遁走耶,季和大笑,以是知坦。
dōng gōng jiù shì yuē: huáng tài zǐ chū bài, yǒu tóng bó shān xiāng lú yī méi.
《東宮舊事》曰:皇太子初拜,有銅博山香爐一枚。
jí yì jì yuē: wú jùn wú tài, néng shì, huì jī lú shì shī bó shān xiāng lú, shǐ tài shì zhī, tài yuē: cǐ wù zhì suī wèi jīn, qí xiàng shí shān, yǒu shù fēi lín, yǒu kǒng fēi quán, hé lǘ xìng jiàn fā qīng yān, cǐ xiāng lú yě, yǔ qí zhǔ chù, qiú jí dé.
集異記曰:吳郡吳泰,能筮,會稽盧氏失博山香爐,使泰筮之,泰曰:此物質雖為金,其象實山,有樹非林,有孔非泉,闔閭興見發青煙,此香爐也,語其主處,求即得。
nán yuè jì yuē: héng shān zhī gǎng yǒu shí shì, yǒu gǔ rén zhù chù, yǒu dāo jù tóng yáo, jí wǎ xiāng lú.
南嶽記曰:衡山之崗有石室,有古人住處,有刀鋸銅銚,及瓦香爐。
shī gǔ shī yuē: sì zuò qiě mò xuān, yuán tīng gē yī yán, qǐng shuō tóng lú qì, cuī wéi xiàng nán shān, shàng zhī shì sōng bǎi, xià gēn jù tóng pán, diāo wén gè yì lèi, lí lóu zì xiāng lián, shuí néng wèi cǐ qì, gōng shū yǔ lǔ bān, zhū huǒ rán qí zhōng, qīng yān yáng qí jiān, shùn fēng rù jūn huái, sì zuò mò bù huān, xiāng fēng nán jiǔ jū, kōng lìng huì cǎo cán.
【詩】古詩曰:四坐且莫喧,原聽歌一言,請說銅爐器,崔嵬象南山,上枝似松柏,下根據銅盤,雕文各異類,離婁自相連,誰能為此器,公輸與魯班,朱火然其中,青煙颺其間,順風入君懷,四坐莫不歡,香風難久居,空令蕙草殘。
qí liú huì yǒng bó shān xiāng lú shī yuē: bì yě qiān zhǒng shù, chū méi wàn chóng shān, shàng lòu qín wáng zǐ, jià hè chéng zǐ yān, xià kè pán lóng shì, jiǎo shǒu bàn xián lián, bàng wèi yī shuǐ lì, zhī gài chū yán jiān, fù yǒu hàn yóu nǚ, shí yǔ nòng yú yán, róng sè hé zá sī róu, rù xiù gèng xiāng xiān, rèn jiā huò téng yǐ, lín báo xiāng qiān mián, yǎn huá zhōng bù fā, hán xūn wèi kěn rán, fēng shēng yù jiē shù, lù zhàn qǔ chí lián, hán chóng fēi yè shì, qiū yún méi xiǎo tiān.
齊劉繪詠博山香爐詩曰:蔽野千種樹,出沒萬重山,上鏤秦王子,駕鶴乘紫煙,下刻蟠龍勢,矯首半銜蓮,傍為伊水麗,芝蓋出岩間,復有漢游女,拾羽弄餘妍,榮色何雜糹柔,縟繡更相鮮,紝麚或騰倚,林薄香千眠,掩華終不發,含薰未肯然,風生玉階樹,露湛曲池蓮,寒蟲飛夜室,秋雲沒曉天。
fù liáng zhāo míng tài zǐ tóng bó shān xiāng lú fù yuē: bǐng zhì jīng zhī chún zhì, chǎn líng yuè zhī yōu shēn, jīng bān chuí zhī miào zhǐ, yùn gōng shū zhī qiǎo xīn, yǒu huì dài ér yán yǐn, yì ní cháng ér shēng xiān, xiě sōng shān zhī lóng yì, xiàng dèng lín zhī qiān mián, yú shí qīng yān sī hán, hóng guāng yì jǐng, cuì wéi yǐ dī, lán gāo wèi píng, yán yíng nèi yào, bì fēn wài yáng, shì qìng yún zhī chéng sè, ruò jǐng xīng zhī shū guāng, xìn míng jiā ér yòng měi, yǒng wèi wán yú huá táng.
【賦】梁昭明太子銅博山香爐賦曰:稟至精之純質,產靈岳之幽深,經般倕之妙旨,運公輸之巧心,有蕙帶而岩隱,亦霓裳而升仙,寫嵩山之巃鷁,象鄧林之阡眠,於時青煙司寒,紅光翳景,翠帷已低,蘭膏未屏,炎熒內曜,苾芬外揚,似慶雲之程色,若景星之舒光,信名嘉而用美,永為玩於華堂。
míng hàn liú xiàng xūn lú míng yuē: jiā cǐ zhèng qì, zhǎn yán ruò shān, shàng guàn tài huá, chéng yǐ tóng pán, zhōng yǒu lán qǐ, zhū huǒ qīng yān.
【銘】漢劉向薰爐銘曰:嘉此正器,嶄岩若山,上貫太華,承以銅盤,中有蘭綺,朱火青煙。
liáng xiào yuán dì xiāng lú míng yuē: sū hé yīn yūn, fēi yān ruò yún, shí nóng gèng báo, zhà jù hái fēn, huǒ wēi nán jǐn, fēng zhǎng yì wén, shú yún dào lì, cí bēi suǒ xūn.
梁孝元帝香爐銘曰:蘇合氤氳,非煙若雲,時穠更薄,乍聚還分,火微難盡,風長易聞,孰雲道力,慈悲所薰。
bù yáo
◇步搖
shì míng yuē: huáng hòu shǒu shì yuē fù, fù, fù yě, yì yán fù èr, jiān yòng zhòng wù chéng qí shì, shàng yǒu chuí zhū bù yáo.
《釋名》曰:皇后首飾曰副,副,覆也,亦言副貳,兼用眾物成其飾,上有垂珠步搖。
dōng guān hàn jì yuē: dèng tài hòu cì mǎ guì rén bù yáo yī jù.
《東觀漢記》曰:鄧太后賜馬貴人步搖一具。
xù hàn shū yuē: tài hòu rù miào, wèi huā shèng, shàng wèi fèng, yǐ fěi cuì wèi máo yǔ, bù yáo yǐ huáng jīn wèi shān tí, guàn bái zhū, guì zhī xiāng jiū.
《續漢書》曰:太后入廟,為花勝,上為鳳,以翡翠為毛羽,步搖以黃金為山題,貫白珠,桂枝相糾。
shī liáng fàn jìng qī shěn yǒng bù yáo huā shī yuē: zhū huá yíng fěi cuì, bǎo yè jiān jīn qióng, jiǎn hé bù shì zhì, wèi huā rú zì shēng, dī zhī fú xiù lǐng, wēi bù dòng yáo qióng.
【詩】梁范靖妻沈詠步搖花詩曰:珠華縈翡翠,寶葉間金瓊,剪荷不似制,為花如自生,低枝拂繡領,微步動瑤瓊。
chāi
◇釵
shì míng yuē: chā, zhī yě, yīn xíng míng zhī yě.
《釋名》曰:叉,枝也,因形名之也。
xù hàn shū yuē: guì rén zhù cán, dài dài mào chāi.
《續漢書》曰:貴人助蠶,戴玳瑁釵。
huá yáng guó zhì yuē: fú líng shān yǒu dà guī, qí jiǎ kě bo, qí yuán kě zuò chāi, shì hào líng chāi.
《華陽國志》曰:涪陵山有大龜,其甲可卜,其緣可作釵,世號靈釵。
shī liáng tāng sēng jì xiè jǐng dé jīn chāi shī yuē: xī rì chàng jiā nǚ, zhāi huā lù jǐng biān, zhāi huā hái zì bǐ, chā yìng hái zì lián, kuī kuī zhōng bù bà, xiào xiào zì chéng yán, bǎo chāi yú cǐ luò, cóng lái fēi yī nián, cuì yǔ chéng ní qù, jīn sè shàng rú xiān, cǐ rén jīn hé zài, cǐ wù jīn kōng chuán.
【詩】梁湯僧濟泄井得金釵詩曰:昔日倡家女,摘花露井邊,摘花還自比,插映還自憐,窺窺終不罷,笑笑自成妍,寶釵於此落,從來非一年,翠羽成泥去,金色尚如鮮,此人今何在,此物今空傳。
fù jìn xià hóu zhàn què chāi fù yuē: lǎn jiā yì zhī jī qiǎo, chí jīng sī yú què chāi, shōu quán zhēn yú bā jí, nà qiè yì yǐ biǎo qí, bù tài yáng ér nǐ fǎ, miào tuán tuán ér yīng guī, yú shì yán zī yīng miào zhī tú, xiāng yǔ jìng bì fēi chǒng, jù yǒu yǎn wén. bìng xiū chì, lǐ guì jīn, zhěng fú shì, dài xuán méi zhī yǎn yǎn, shōu hóng yán ér fā sè, liú miǎn xián bù, qīng mèi yì yì, shì xuàn yàn yǐ xiāng miǎo, cháng xiāo yáo ér shì cè, xī xiān wáng yǔ dào lì jiào, chóng chōng ràng yǐ zhì xián, bù liú zhì yú huá hǎo.
【賦】晉夏侯湛雀釵賦曰:覽嘉藝之機巧,持精思於雀釵,收泉珍於八極,納朅異以表奇,布太陽而擬法,妙團團而應規,於是妍姿英妙之徒,相與競嬖飛寵,[句有衍文。]並脩敕,理桂襟,整服飾,黛玄眉之琰琰,收紅顏而發色,流眄閒步,輕袂翼翼,恃炫艷以相邈,常逍遙而侍側,昔先王與道立教,崇沖讓以致賢,不留志於華好。
míng hòu hàn cuī yuàn sān zi chāi míng yuē: yuán zhèng shàng rì, bǎi fú kǒng líng, bìn fà rú yún, nǎi xiàng zhòng xīng, sān zhū huáng chāi, shè yuàn zàn líng.
【銘】後漢崔瑗三子釵銘曰:元正上日,百福孔靈,鬢髮如雲,乃象眾星,三珠璜釵,攝媛贊靈。
qǐ liáng yuán dì xiè dōng gōng lài huā chāi qǐ yuē: jù luàn jiǔ qú, huā hán sì zhào, tián wén zhī ěr, cán yú bǎo yè, wáng càn zhī yǒng, nǜ cǐ chéng lián, jiǔ gōng zhī dāng, qǐ zhí huáng xiāng zhī fù, sān zhū zhī chāi, gǎn gāo cuī yuàn zhī shuō, kuàng yǐ lì yù chéng huī, yuǎn guò dài mào zhī shì, jīng jīn yào shǒu, gāo jiàn fěi cuì zhī míng.
【啟】梁元帝謝東宮賚花釵啟曰:苣亂九衢,花含四照,田文之珥,慚於寶葉,王粲之詠,恧此乘蓮,九宮之璫,豈直黃香之賦,三珠之釵,敢高崔瑗之說,況以麗玉澄暉,遠過玳瑁之飾,精金曜首,高踐翡翠之名。
shū pí
◇梳枇
shuō wén yuē: zhì, shū pí zǒng míng yě.
《說文》曰:櫛,梳枇總名也。
shì míng yuē: shū yán qí chǐ shū yě, pí yán qí xiāng bǐ yě.
《釋名》曰:梳言其齒疏也,枇言其相比也。
lǐ jì yuē: nán nǚ bù tóng jīn zhì.
《禮記》曰:男女不同巾櫛。
zuǒ chuán yuē: jìn tài zǐ wèi zhì yú qín, jiāng táo guī, wèi yíng shì yuē: yǔ zi guī hū, duì yuē: zi jìn tài zǐ ér rǔ yú qín, zi zhī yù guī, bù yì yí hū, guǎ jūn shǐ bì zǐ shì zhí jīn zhì, yǐ gù zi yě, cóng zi ér guī, qì jūn zhī mìng, bù gǎn cóng, yì bù gǎn yán.
《左傳》曰:晉太子為質於秦,將逃歸,謂嬴氏曰:與子歸乎,對曰:子晉太子而辱於秦,子之欲歸,不亦宜乎,寡君使婢子侍執巾櫛,以固子也,從子而歸,棄君之命,不敢從,亦不敢言。
shí zhōu jì chū xué jì wǔ, tài píng yù lǎn wǔ shí yī zuò shèng hóng zhī jīng zhōu jì. yuē: lín hǎi àn jìn shū dì lǐ zhì xìng ān xiàn shǔ lín hè jùn, hǎi dāng zuò hè. xìng ān xiàn dōng jiè, qù jùn bā shí lǐ, xiàn biān yǒu píng shí, qí shàng yǒu shí zhì, sú yún yuè wáng dù xī, duò zhì yú cǐ.
十洲記[《初學記》五,《太平御覽》五十一作盛弘之荊州記。]曰:臨海[按晉書地理志興安縣屬臨賀郡,海當作賀。]興安縣東界,去郡八十里,縣邊有平石,其上有石櫛,俗雲越王渡溪,墮櫛於此。
xù hàn shū yuē: lǐ wén dé sù shàn yán dǔ, wèi gōng qīng yuē: yán dǔ yǒu wáng zuǒ zhī cái, yù lìng yǐn jìn zhī, dǔ wén, wèi shū zhǐ wén dé yuē: wú cháng mèi shuǎng zhì shū, zuò yú kè táng, cháo zé sòng yú xià zhī shū, lì gōng dàn zhī diǎn lǐ, lǎn zhòng ní chūn qiū, dāng shí zhī shí, bù zhī tiān zhī wèi gài, dì zhī wèi yú, shèn wù mí qí běn, qì qí shēng yě.
《續漢書》曰:李文德素善延篤,謂公卿曰:延篤有王佐之才,欲令引進之,篤聞,為書止文德曰:吾常昧爽櫛梳,坐於客堂,朝則誦虞夏之書,歷公旦之典禮,覽仲尼春秋,當時之時,不知天之為蓋,地之為輿,慎勿迷其本,棄其生也。
xīn xù yuē: chǔ zhuāng wáng bà cháo ér yàn, fán jī wèn qí gù, zhuāng wáng yuē: jīn dàn yǔ xián xiāng yǔ, bù zhī rì yàn yě, fán jī yuē: xián xiāng wèi shuí, wáng yuē: yú qiū zi, fán jī yǎn kǒu ér xiào, wáng wèn qí gù, yuē: qiè dé zhí jīn zhì yǐ shì wáng, fēi bù yù zhuān chǒng shàn ài yě, yǐ wèi shāng wáng zhī yì, gù jìn yǔ qiè tóng wèi zhě shù rén yǐ, jīn yú qiū zi wèi wén jìn yī rén, wèi zhī qí xián.
《新序》曰:楚莊王罷朝而晏,樊姬問其故,莊王曰:今旦與賢相語,不知日晏也,樊姬曰:賢相為誰,王曰:虞丘子,樊姬掩口而笑,王問其故,曰:妾得執巾櫛以侍王,非不欲專寵擅愛也,以為傷王之義,故進與妾同位者數人矣,今虞丘子未聞進一人,未知其賢。
fù jìn fù xián zhì fù yuē: wǒ jiā zī zhì, è luàn hǎo lǐ, yī fā bù shùn, shí yǐ wèi chǐ, suī rì yòng ér fěi xiè, bù gào láo ér zì yǐ, gǒu yǐ lǐ ér wěi rèn, qī jié lì ér méi chǐ.
【賦】晉傅咸櫛賦曰:我嘉茲櫛,惡亂好理,一發不順,實以為恥,雖日用而匪懈,不告勞而自已,苟以理而委任,期竭力而沒齒。
náng
◇囊
shǐ jì yuē: qín wéi hán dān, zhào shǐ píng yuán jūn qiú jiù yú chǔ, yǔ mén xià èr shí rén xié, dé shí jiǔ rén, yú wú kě qǔ zhě, máo suì zì jìn yú píng yuán jūn, jūn yuē: fū xián shì zhī chù shì yě, pì ruò zhuī zhī chù náng, qí mò lì jiàn, jīn xiān shēng chù shèng mén xià, sān nián yú cǐ yǐ, zuǒ yòu wèi yǒu suǒ chēng, suì yuē: chén nǎi jīn rì qǐng chù náng zhōng ěr, shǐ suì zǎo dé chù náng zhōng, nǎi yǐng tuō ér chū, fēi tè qí mò jiàn ér yǐ yě.
《史記》曰:秦圍邯鄲,趙使平原君求救於楚,與門下二十人偕,得十九人,餘無可取者,毛遂自進於平原君,君曰:夫賢士之處世也,譬若錐之處囊,其末立見,今先生處勝門下,三年於此矣,左右未有所稱,遂曰:臣乃今日請處囊中耳,使遂早得處囊中,乃穎脫而出,非特其末見而已也。
hàn shū yuē: lù jiǎ shǐ wèi tā, liú yǐn shù yuè, tā yuē: yuè zhōng wú zú yǔ yǔ, zhì shēng lái, lìng wǒ rì wén suǒ bù wén, cì jiǎ náng zhōng zhuāng, zhí qiān jīn.
《漢書》曰:陸賈使尉他,留飲數月,他曰:越中無足與語,至生來,令我日聞所不聞,賜賈囊中裝,直千金。
shī hòu hàn zhào yī kè qín shī yuē: wén jí tú mǎn fù, bù rú yī náng qián.
【詩】後漢趙一客秦詩曰:文籍徒滿腹,不如一囊錢。
wèi fán qīn dìng qíng shī yuē: hé yǐ zhì qū qū, mù zhōng shuāng míng zhū, hé yǐ zhì kòu kòu, xiāng náng xì zhǒu hòu.
魏繁欽定情詩曰:何以致區區,目中雙明珠,何以致叩叩,香囊系肘後。
fù liáng jiǎn wén dì yǎn míng náng fù xù yuē: sú zhī fù rén, bā yuè dàn, duō yǐ jǐn cuì zhū bǎo wèi yǎn míng náng, yīn jìng líng chén qǔ lù yǐ shì mù, liáo wèi cǐ fù, ěr nǎi cái zī jīn lòu, zhì cǐ yāo shì, jī zhuó jǐn zhī lóng guāng, jiǎn qīng jī zhī chán yì, zá huā shèng ér chéng shū, yī bù yáo ér xiāng tōng, míng jīn luàn zá, xì bǎo jiāo chén, yì tóng yàn shèng, xīn cǐ jié xīn, nǐ jiāo huā yú suì shǒu, xué yāo táo yú mù chūn.
【賦】梁簡文帝眼明囊賦序曰:俗之婦人,八月旦,多以錦翠珠寶為眼明囊,因競凌晨取露以拭目,聊為此賦,爾乃裁茲金鏤,制此妖飾,緝濯錦之龍光,剪輕羈之蟬翼,雜花勝而成疏,依步搖而相通,明金亂雜,細寶交陳,義同厭勝,欣此節新,擬椒花於歲首,學夭桃於暮春。
jìng
◇鏡
zhuāng zǐ yuē: zhì rén zhī yòng xīn yě ruò jìng, bù jiāng bù yíng, yīng ér bù cáng, gù shèng wù ér wú shāng.
《莊子》曰:至人之用心也若鏡,不將不迎,應而不藏,故勝物而無傷。
hán zǐ yuē: gǔ zhī rén, mù duǎn yú zì jiàn, gù yǐ jìng guān miàn, zhì duǎn yú zì zhī, gù yǐ dào zhèng jǐ, jìng wú jiàn cī zhī zuì, dào wú míng guò zhī è, mù shī jìng, wú yǐ zhèng bìn méi, shēn shī dào, wú yǐ zhī mí huò.
《韓子》曰:古之人,目短於自見,故以鏡觀面,智短於自知,故以道正己,鏡無見疵之罪,道無明過之惡,目失鏡,無以正鬢眉,身失道,無以知迷惑。
zhàn guó cè yuē: zōu jì shēn tǐ yì lì, cháo fú yì guān, wèi qí qī yuē: wǒ shú yǔ chéng běi xú gōng měi, qī yuē: jūn měi shén. yòu wèn qiè jí kè, jiē yuē: xú gōng bù rú, míng rì xú gōng lái, jì kuī jìng zì shì, zhī bù rú xú gōng yuǎn yǐ, jì rù cháo jiàn wáng yuē: chén měi bù rú xú gōng, chén qī qiè kè jiē yún chén shèng, qī sī chén, qiè wèi chén, kè qiú chén yě, jīn qí fāng qiān lǐ, bǎi èr shí chéng, gōng fù mò bù sī wáng, cháo chén mò bù wèi wáng, sì jìng mò bù qiú wáng, yóu cǐ guān zhī, qīn bì shén yǐ, wáng nǎi lìng qún chén jìn jiàn, zhū hóu jiē cháo qí.
《戰國策》曰:鄒忌身體逸麗,朝服衣冠,謂其妻曰:我孰與城北徐公美,妻曰:君美甚。又問妾及客,皆曰:徐公不如,明日徐公來,忌窺鏡自視,知不如徐公遠矣,忌入朝見王曰:臣美不如徐公,臣妻妾客皆雲臣勝,妻私臣,妾畏臣,客求臣也,今齊方千里,百二十城,宮婦莫不私王,朝臣莫不畏王,四境莫不求王,由此觀之,親蔽甚矣,王乃令群臣進諫,諸侯皆朝齊。
liè nǚ chuán yuē: liáng guǎ gāo xíng zhě, róng yú sè, mǐn yú xíng, liáng wáng wén ér pìn zhī, nǎi yuán jìng gē bí, liáng wáng gāo qí xíng, hào yuē liáng gāo xíng.
《列女傳》曰:梁寡高行者,榮於色,敏於行,梁王聞而聘之,乃援鏡割鼻,梁王高其行,號曰梁高行。
shǔ wáng běn jì yuē: wǔ dū zhàng fū huà wèi nǚ, yán sè měi hǎo, gài shān jīng yě, shǔ wáng qǔ yǐ wèi fū rén, wú jǐ wù gù, shǔ wáng yú wǔ dū yán tǔ, yú chéng dū zàng zhī, gài dì sān mǔ, hào yuē wǔ yán, yǐ shí zuō jìng yī méi, biǎo qí mù.
蜀王本紀曰:武都丈夫化為女,顏色美好,蓋山精也,蜀王娶以為夫人,無幾物故,蜀王於武都檐土,於成都葬之,蓋地三畝,號曰武檐,以石作鏡一枚,表其墓。
hǎi nèi yù pǐn zi tài píng yù lǎn qī bǎi shí qī zuò hǎi nèi shì pǐn. yuē: xú rú zǐ cháng shì jiāng xià huáng gōng, gōng zú, rú zǐ wǎng huì zàng, wú zī zì yǐ zhì, jī mó jìng jù zì suí, měi suǒ zài, lìn mó jìng qǔ zī, rán hòu dé qián, jì zhì, jì bì ér tuì.
海內玉品子[《太平御覽》七百十七作海內士品。]曰:徐孺子常事江夏黃公,公卒,孺子往會葬,無資自以致,齎摩鏡具自隨,每所在,賃摩鏡取資,然後得前,既至,祭畢而退。
bào piáo zǐ yuē: huò wèn zhī jiāng lái jí xiōng wèi yǒu dào hū, dá yuē: yòng míng jìng jiǔ cùn zì zhào, yǒu suǒ sī cún, qī rì zé jiàn shén xiān, zhī qiān lǐ wài shì yě, míng jìng huò yòng yī, huò yòng èr, wèi zhī sì guī jìng.
《抱朴子》曰:或問知將來吉凶為有道乎,答曰:用明鏡九寸自照,有所思存,七日則見神仙,知千里外事也,明鏡或用一,或用二,謂之四規鏡。
fú zǐ yuē: xīn shàn zhī rén zhě, kàn rú míng jìng, jìng yǐ yào míng, gù jiàn rén yě.
《符子》曰:心善知人者,看如明鏡,鏡以耀明,故鑒人也。
xún yáng jì yuē: shí jìng zài shān dōng, yǒu yī tuán shí xuán yá, míng jìng zhào rén.
潯陽記曰:石鏡在山東,有一團石懸崖,明淨照人。
yì yuàn yuē: shān jī ài qí máo yǔ, yìng shuǐ zé wǔ, wèi wǔ shí, nán fāng xiàn zhī, gōng zǐ cāng shū, lìng yǐ dà jìng qí qián, jī jiàn xíng ér wǔ, bù zhī zhǐ, suì fá sǐ.
《異苑》曰:山雞愛其毛羽,映水則舞,魏武時,南方獻之,公子蒼舒,令以大鏡其前,雞鑒形而舞,不知止,遂乏死。
shī liáng jiǎn wén dì yǒng jìng shī yuē: zhū héng zài cè, shuí yán lǎn jìng xī, rú bīng bù jiàn shuǐ, shì shàn zhǎng hán huī, quán kāi dài mào xiá, bìng juǎn zhī chéng yī, tuō rù xiàng rú shǒu, yí yán zhào bì guī.
【詩】梁簡文帝詠鏡詩曰:□銖恆在側,誰言覽鏡稀,如冰不見水,似扇長含暉,全開玳瑁匣,並卷織成衣,脫入相如手,疑言趙璧歸。
zhōu yǔ xìn yǒng jìng shī yuē: yù xiá liáo kāi jìng, qīng huī zàn shì chén, guāng rú yī piàn shuǐ, yǐng zhào liǎng biān rén, yuè shēng wú yǒu guì, huā kāi bù zhú chūn, shì guà huái nán zhú, kān néng jiàn sì lín.
周庾信詠鏡詩曰:玉匣聊開鏡,輕灰暫拭塵,光如一片水,影照兩邊人,月生無有桂,花開不逐春,試掛淮南竹,堪能見四鄰。
liáng gāo shuǎng yǒng jìng shī yuē: chū shàng fèng huáng chí, cǐ jìng zhào é méi, yán zhào zhǎng xiāng shǒu, bù zhào zhǎng xiāng sī, xū xīn huì bù cǎi, zhēn míng kōng zì qī, wú yán cǐ gù wù, gèng fù duì xīn qī, liáng hé xùn yǒng jìng shī yuē: zhū lián dàn chū juǎn, tíng jī chén wèi zhī, yù xiá kāi lǎn xíng, bǎo tái lín jìng shì, duì yǐng dú hán xiào, kàn guāng shí zhuǎn cè, liáo wèi chū jiǎn méi, shì rǎn yāo táo sè, yǔ chāi rú kě jiān, jīn tián wèi xiāng bī, dàng zi xíng wèi guī, tí zhuāng zuò xiāng yì.
梁高爽詠鏡詩曰:初上鳳皇墀,此鏡照蛾眉,言照長相守,不照長相思,虛心會不採,貞明空自欺,無言此故物,更復對新期,梁何遜詠鏡詩曰:珠簾旦初卷,停機晨未織,玉匣開覽形,寶台臨淨飾,對影獨含笑,看光時轉側,聊為出繭眉,試染夭桃色,羽釵如可間,金鈿畏相逼,盪子行未歸,啼妝坐相憶。
liáng zhū chāo dào yǒng jìng shī yuē: zhé huā xū zì chā, bù yòng zàn lín chí, dāng yóu kě lián miàn, piān yǔ jìng xiāng yí, ān chāi chuàn dú xiǎng, shuā bìn xiù jù yí, wéi yú xīn lǐ hèn, yǐng zhōng héng bù zhī, liáng wáng xiào lǐ yǒng jìng shī yuē: kě lián bù zì shí, zhōng xū yīn jìng zhōng, fēn méi yī děng cuì, duì miàn liǎng biān hóng, zhuǎn shēn xiān jiàn dòng, hán xiào nì xiāng tóng, yóu xián jìng lǐ cù, kàn rén wèi hǎo tōng.
梁朱超道詠鏡詩曰:折花須自插,不用暫臨池,當猶可憐面,偏與鏡相宜,安釵釧獨響,刷鬢袖俱移,唯餘心裡恨,影中恆不知,梁王孝禮詠鏡詩曰:可憐不自識,終須因鏡中,分眉一等翠,對面兩邊紅,轉身先見動,含笑逆相同,猶嫌鏡里促,看人未好通。
fù liáng liú huǎn jìng fù yuē: yè chóu yǐ jié, xiǎo zhōng jiāng jué, chuāng wài míng lái, wéi qián yǐng miè, jiē biān jiù shuǐ, pán zhōng xiān yìng, yà sù zhuāng zhī yóu diào, xiào cán huáng zhī bù zhèng, yù kāi lián ér gèng shì, nǎi dāng chuāng ér qǔ jìng, shì jiān hǎo jìng zì wú duō, wéi wén yī gè bǐ héng é, céng jīng yù nǚ zhào, lǚ bèi xiān rén mó, guāng míng fěn kě lián, lùn shí bù jiǎ zhe, fǎ yòng zì yīng xū, xià tiān jīn báo mò, qiū rì bǎo zhū yú, yín chán pì guǐ zhòu, cuì è hù shēn fú, kōng chù yí yīng chā, fēi shì wèi chāi shū.
【賦】梁劉緩鏡賦曰:夜籌已竭,曉鍾將絕,窗外明來,帷前影滅,階邊就水,盤中先映,訝宿妝之猶調,笑殘黃之不正,欲開奩而更飾,乃當窗而取鏡,世間好鏡自無多,唯聞一個比姮娥,曾經玉女照,屢被仙人磨,光明粉可憐,論時不假着,法用自應須,夏天金薄漠,秋日寶茱萸,銀纏辟鬼咒,翠厄護身符,空處宜應插,非是畏釵梳。
zhōu yǔ xìn jìng fù yuē: tiān hé jiàn méi, rì lún jiāng qǐ, yàn zào wú wáng, wū jīng yù shǐ, yù huā diàn shàng, jīn lián zhàng lǐ, shǐ zhé píng fēng, xīn kāi hù shàn, cháo guāng huǎng yǎn, zǎo fēng chuī miàn, lín héng xià ér qiān shān, jiù xiāng biān ér zhe chuàn, sù huán shàng juǎn, cán zhuāng yǐ báo, wú fù chún zhū, cái yú méi è, yè shàng xīng xī, huáng zhōng yuè luò, jìng tái yín dài, běn chū wèi gōng, néng héng què yuè, qiǎo guà huí fēng, lóng chuí xiá wài, fèng yǐ huā zhōng, jìng nǎi zhào dǎn zhào xīn, nán féng nán zhí, lòu wǔ sè zhī pán lóng, kè qiān nián zhī gǔ zì, shān jī kàn ér dú wǔ, hǎi niǎo jiàn ér gū míng, lín shuǐ zé chí zhōng yuè chū, zhào rì zé bì shàng líng shēng, zàn shè zhuāng lián, hái chōu jìng tì, jìng xué shēng qíng, zhēng lián jīn shì, bìn qí gù lüè. méi píng yóu tì, fēi huā tuán zi, cì dì xū ān, zhū kāi jǐn tá, dài tǒu yóu tán, zhī hé jiǎ jiān, zé zì xiāng lán, liàng jì bìn zhī zhǎng duǎn, dù ān huā zhī xiāng qù, xuán mèi zi yú sāo tóu, shì chāi liáng yú fěn xù, shū tóu xīn bà zhào zhuó yī, hái cóng zhuāng chù qǔ jiāng guī, zàn kàn xián xì, xuán zhī xié màn, shān zhèng shēn zhǎng, qún xié jiǎ pàn, zhēn chéng gè jìng tè xiāng yí, bù néng piàn shí cáng xiá lǐ, zàn chū yuán zhōng yě zì suí.
周庾信鏡賦曰:天河漸沒,日輪將起,燕噪吳王,烏驚御史,玉花簟上,金蓮帳里,始摺屏風,新開戶扇,朝光晃眼,早風吹面,臨桁下而牽衫,就箱邊而着釧,宿鬟尚卷,殘妝已薄,無復唇珠,才餘眉萼,靨上星稀,黃中月落,鏡台銀帶,本出魏宮,能橫卻月,巧掛迴風,龍垂匣外,鳳倚花中,鏡乃照膽照心,難逢難值,鏤五色之盤龍,刻千年之古字,山雞看而獨舞,海鳥見而孤鳴,臨水則池中月出,照日則壁上菱生,暫設妝奩,還抽鏡屜,競學生情,爭憐今世,鬢齊故略。眉平猶剃,飛花摶子,次第須安,朱開錦蹹,黛黈油檀,脂和甲煎,澤漬香蘭,量髻鬢之長短,度安花之相去,懸媚子於搔頭,拭釵梁於粉絮,梳頭新罷照着衣,還從妝處取將歸,暫看弦系,懸知纈縵,衫正身長,裙斜假襻,真成個鏡特相宜,不能片時藏匣里,暫出園中也自隨。
jìn fù xián jìng fù yuē: qīng miǎo míng shuǐ, jǐng ruò cháo yáng, bù jiāng bù yíng, yīng wù wú fāng, bù yǒu xīn yú yán chǒu, ér zhòng xíng qí bì xiáng, yī yī shū yuàn, é é hòu fēi, juàn chūn róng zhī líng huá, jù yù yán zhī yǒu shuāi, pàn qīng yáng yǐ zì jìng, jìng chóng kuā yǐ xiāng huī.
晉傅咸鏡賦曰:清邈明水,景若朝陽,不將不迎,應物無方,不有心於妍丑,而眾形其必詳,猗猗淑媛,峨峨后妃,眷春榮之零華,懼玉顏之有衰,盼清陽以自鏡,競崇姱以相輝。
míng liáng jiǎn wén dì jìng míng yuē: jīn jīng shí yīng, bīng huī zhǎo qīng, gāo táng xuán yǐng, rén shòu chī shēng, yún kāi yuè jiàn, shuǐ jìng zhū míng.
【銘】梁簡文帝鏡銘曰:金精石英,冰輝沼清,高堂懸影,仁壽摛聲,雲開月見,水淨珠明。
jiāng zǒng fāng jìng míng yuē: cǐ jìng yǐ zhào zhuó yī, jìng bèi tú kè bā guà èr shí bā xiù, rén shòu diàn qián, wú yǐ jiā sī diāo lì yě, xuán xiāo mìng qiǎo, zhòng lǚ chéng xiáng, jīn juān shí hàn, tóng zhù dān yáng, jià zhēn fù jú, yǐng lì gāo táng, tú xīng nǐ gài, xiě guà suí fāng, míng qí shuǐ zhǐ, zhào yǔ tiān zhǎng, zēng huī tù yuàn, yǒng shì lóng guāng.
江總方鏡銘曰:此鏡以照着衣,鏡背圖刻八卦二十八宿,仁壽殿前,無以加斯彫麗也,玄枵命巧,仲呂呈祥,金鐫石漢,銅鑄丹陽,價珍負局,影麗高堂,圖星擬蓋,寫卦隨方,明齊水止,照與天長,增輝兔苑,永侍龍光。
hàn lǐ yóu jìng míng yuē: zhù tóng wèi jiàn, zhěng shì róng yán, xiū ěr fǎ fú, zhèng ěr yì guān.
漢李尤鏡銘曰:鑄銅為鑑,整飾容顏,修爾法服,正爾衣冠。
wà
◇襪
hàn shū yuē: jǐng dì shí, wáng shēng cháng zhào jū tíng zhōng, gōng qīng jǐn huì, zhāng shì zhī wèi tíng wèi, wáng shēng gù yuē: wú wà jiě, wèi wǒ jié wà, shì zhī guì ér jié zhī, jì yǐ, rén huò ràng zhī, wáng shēng dú nài hé tíng rǔ zhāng tíng wèi rú cǐ, wáng shēng yuē: wú lǎo qiě jiàn, zì dù zhōng wú yì yú zhāng tíng wèi, tíng wèi fāng tiān xià míng chén, wú gù shǐ guì jié wà, yù yǐ zhòng zhī, zhū gōng wén zhī, xián wáng shēng ér zhòng shì zhī.
《漢書》曰:景帝時,王生嘗召居庭中,公卿盡會,張釋之為廷尉,王生顧曰:吾襪解,為我結襪,釋之跪而結之,既已,人或讓之,王生獨奈何庭辱張廷尉如此,王生曰:吾老且賤,自度終無益於張廷尉,廷尉方天下名臣,吾故使跪結襪,欲以重之,諸公聞之,賢王生而重釋之。
dōng guān hàn jì yuē: hé dì zhào zhū rú, shì zhōng jiǎ kuí shàng shū lìng huáng xiāng děng, xiāng nán shù shì, bà cháo, tè cì lǚ wà.
《東觀漢記》曰:和帝召諸儒,侍中賈逵尚書令黃香等,相難數事,罷朝,特賜履襪。
huì jī diǎn lù yuē: hè shào wèi rén měi róng zhǐ, zhān shì dòng jìng yǒu cháng, yǔ rén jiāo, jiǔ yì jìng zhī, zhì zài guān fǔ, zuǒ yòu mò jiàn qí xǐ mù, zuò cháng zhe wà, xī jiàn qí zú.
《會稽典錄》曰:賀劭為人美容止,瞻視動靜有常,與人交,久益敬之,至在官府,左右莫見其洗沐,坐嘗着襪,希見其足。
míng hòu hàn cuī yīn wà míng yuē: jī héng jiàn zi, wàn wù hán zī, huáng zhōng yù huà, yǐ yǎng yuán jī, zhǎng lǚ jǐng fú, zhì yú yì nián, huáng líng jì yòu, zhǐ lù lái zhēn, běn zhī bǎi shì, zi zi sūn sūn.
【銘】後漢崔駰襪銘曰:機衡建子,萬物含滋,黃鍾育化,以養元基,長履景福,至於億年,皇靈既祐,祉祿來臻,本枝百世,子子孫孫。
sòng wèi cáo zhí dōng zhì xiàn wà sòng yuē: yù zhǐ jì yù, lǚ hé dǎo zhēn, xíng yǔ lù mài, dòng yǐ fú bìng, nán kuī běi hù, xī xún wáng chéng, áo xiáng wàn yù, shèng tǐ fú qīng.
【頌】魏曹植冬至獻襪頌曰:玉趾既御,履和蹈貞,行與祿邁,動以福並,南闚北戶,西巡王城,翱翔萬域,聖體浮輕。