liù hé yǐ wài, shèng rén cún ér bù lùn. rán liù hé zhī zhōng, shí yì yǒu bù néng lùn zhě. rén zhī sǐ yě, rú rú zhě zhī lùn, zé hún shēng pò jiàng yǐ ěr jí rú fú shì zhī lùn, guǐ yì shōu lù yú míng sī, bù néng zài zhì rén shì yě ér shì yǒu huí shà zhī shuō. yōng sú shù shì, yòu yǒu yī shū, néng xiān zhī qí rì chén shí kè, yǔ suǒ qù zhī fāng xiàng, cǐ yì dàn wàng zhī zhì yǐ. rán yú cháng yú gé yuàn lóu chuāng zhōng, yáo jiàn qí qù, rú bái yān yī dào, chū yú zào tū zhī zhōng, rǎn rǎn xiàng xī nán ér méi. yǔ suǒ tuī shí kè fāng xiàng wú yī chà yě. yòu cháng liǎng cì shǒu zì qǐ yào, dì shì bù huī zhī chù, shǒu jī zú jī, wǎn rán yǔ shēng shí wú èr, suǒ qīn jiē néng biàn shí zhī. shì hé shuō yú? huò fú yǒu mìng, sǐ shēng yǒu shù, suī shèng xián bù néng yǔ zào wù zhēng, ér shì yǒu gǔ dú yǎn mèi zhī shù, míng zài yú xíng lǜ, gǔ dú yú wèi jiàn, yǎn mèi zé shù jiàn zhī. wèi shì shù zhě, bù guò gǔ zhě wū zhě yǔ tǔ mù zhī gōng. rán shí néng huò fú sǐ shēng rén, lì lì yǒu yàn. shì tiān dì guǐ shén zhī quán, rèn qí bō nòng wú jì yě. yòu hé shuō yú? qí zhōng bì yǒu lǐ yān, dàn rén bù néng zhī ěr. sòng rú yú lǐ bù kě jiě zhě jiē yì duàn, yǐ wèi wú shì shì, wú nǎi jiāo zhù gǔ sè hū? lǐ yòu dān xiān shēng yuē: sòng rú jù lǐ tán tiān, zì wèi qióng zào huà yīn yáng zhī běn, yú rì yuè wǔ xīng, yán zhī záo záo, rú zhǐ zhū zhǎng, rán sòng lì lǚ biàn ér yù chà, zì guō shǒu jìng yǐ hòu, yàn yǐ shí cè, zhèng yǐ jiāo shí, shǐ zhī lián luò guān mǐn, yú cǐ shì quán rán wèi jiě. jí kāng jié zuì tōng shù xué, yì jǐn yǐ jī ǒu fāng yuán, chuǎi mó yǐng xiǎng, shí fēi cóng tuī bù ér zhī. fàng chí lùn mí gāo, mí bù miǎn yǐng shū yàn shuō. fū qī zhèng yùn xíng, yǒu xíng kě jù, shàng bù néng yì duàn yǐ lǐ, kuàng hū tài jí xiān tiān qiú zhū wú xíng zhī zhōng zhě zāi? xiān shèng yǒu yán, jūn zǐ yú bù zhī gài què rú yě.
六合 以外，聖人存而不論。然六合 之中，實亦有不能論者。人之死也，如儒者之論，則魂升魄降已耳；即如佛氏之論，鬼亦收錄於冥司，不能再至人世也；而世有回煞之說。庸俗術士，又有一書，能先知其日辰時刻，與所去之方向，此亦誕妄之至矣。然余嘗於隔院樓窗中，遙見其去，如白煙一道，出於灶突之中，冉冉向西南而沒。與所推時刻方向無一差也。又嘗兩次手自啟鑰，諦視布灰之處，手跡足跡，宛然與生時無二，所親皆能辨識之。是何說歟？禍福有命，死生有數，雖聖賢不能與造物爭，而世有蠱毒魘魅之術，明載於刑律，蠱毒余未見，魘魅則數見之。為是術者，不過瞽者巫者與土木之工。然實能禍福死生人，歷歷有驗。是天地鬼神之權，任其播弄無忌也。又何說歟？其中必有理焉，但人不能知耳。宋儒於理不可解者皆臆斷，以為無是事，毋乃膠柱鼓瑟乎？李又聃先生曰：宋儒據理談天，自謂窮造化陰陽之本，於日月五星，言之鑿鑿，如指諸掌，然宋歷屢變而愈差，自郭守敬以後，驗以實測，證以交 食，始知濂洛關閩，於此事全然未解。即康節最通數學，亦僅以奇偶方圓，揣摩影響，實非從推步而知。放持論彌高，彌不免郢書燕說。夫七政運行，有形可據，尚不能臆斷以理，況乎太極先天求諸無形之中者哉？先聖有言，君子於不知蓋闕如也。

nǚ wū hǎo ǎo, cūn fù zhī jiǎo xiá zhě yě. yú yòu shí yú cāng zhōu lǚ shì gū mǔ jiā jiàn zhī, zì yán hú shén fù qí tǐ, yán rén xiū jiù, fán rén jiā xì wù, yī yī zhōu zhī, gù xìn zhī zhě shén zhòng. shí zé bù sàn tú dǎng , jié jiāo bì ǎo, dài wèi cì tàn yǐn shì, yǐ shòu qí qī. cháng yǒu yùn fù, wèn suǒ shēng nán nǚ, hǎo xǔ yǐ nán, hòu nǎi shēng nǚ, fù jié yǐ shén yǔ wú yàn. hǎo chēn mù yuē: rǔ běn yīng shēng nán, mǒu yuè mǒu rì, rǔ mǔ jiā kuì bǐng èr shí, rǔ yǐ qí liù gōng wēng gū, nì qí shí sì zì shí, míng sī zé rǔ bù xiào, zhuǎn nán wèi nǚ, rǔ shàng bù wù yé? fù bù zhī cǐ shì xiān wèi suǒ zhēn, suì huáng hài fú zuì. qí qiǎo yú yuán shì jiē lèi cǐ. yī rì fāng fén xiāng zhào shén, hū duān zuò lǎng yán yuē: wú nǎi zhēn hú shén yě, wú bèi suī yú rén zá chù, shí gè zì fú qì liàn xíng, qǐ kěn yǔ xiāng lǐ lǎo yù wèi yuán, yù rén jiā suǒ shì? cǐ yù yīn móu bǎi chū, yǐ yāo wàng liǎn cái, nǎi tuō qí míng yú wú bèi, gù jīn rì zhēn fù qí tǐ, shǐ gòng zhī qí jiān. yīn lǚ shù qí yǐn è, qiě bìng jǔ qí tú dǎng xìng míng, yǔ qì, hǎo huò rán rú mèng xǐng, láng bèi dùn qù. hòu mò zhī suǒ zhōng.
女巫郝媼，村婦之狡黠者也。余幼時於滄州呂氏姑母家見之，自言狐神附其體，言人休咎，凡人家細務，一一周知，故信之者甚眾。實則布散徒黨 ，結交 婢媼，代為刺探隱事，以售其欺。嘗有孕婦，問所生男女，郝許以男，後乃生女，婦詰以神語無驗。郝嗔目曰：汝本應生男，某月某日，汝母家饋餅二十，汝以其六供翁姑，匿其十四自食，冥司責汝不孝，轉男為女，汝尚不悟耶？婦不知此事先為所偵，遂惶駭伏罪。其巧於緣飾皆類此。一日方焚香召神，忽端坐朗言曰：吾乃真狐神也，吾輩雖於人雜處，實各自服氣鍊形，豈肯與鄉里老嫗為緣，預人家瑣事？此嫗陰謀百出，以妖妄斂財，乃托其名於吾輩，故今日真附其體，使共知其奸。因縷數其隱惡，且並舉其徒黨 姓名，語訖，郝霍然如夢醒，狼狽遁去。後莫知所終。

shì jī zhī mǔ shěn ǎo, yán gāo chuān yǒu gài zhě, yǔ mǔ qī jū yī pò miào zhōng. gài xià yuè shí mài dòu yú, zhǔ qī mó miàn yǐ gōng mǔ, qī nì qí hǎo miàn, yǐ cū miàn xiè huì shuǐ, zuò bǐng yǔ mǔ shí, shì xī dà léi yǔ, hēi àn zhōng qī hū áo rán yī shēng, gài qǐ shì zhī, zé yǒu jù shé zì kǒu rù, niè qí xīn sǐ yǐ. gài fā ér mái zhī, shěn ǎo qīn jiàn shé wěi chuí qí xiōng yì jiān, zhǎng èr chǐ yú yún.
侍姬之母沈媼，言高川有丐者，與母妻居一破廟中。丐夏月拾麥斗余，囑妻磨麵以供母，妻匿其好面，以粗面泄穢水，作餅與母食，是夕大雷雨，黑暗中妻忽嗷然一聲，丐起視之，則有巨蛇自口入，齧其心死矣。丐發而埋之，沈媼親見蛇尾垂其胸臆間，長二尺余雲。

yǒu liǎng shú shī lín cūn jū, jiē yǐ dào xué zì rèn. yī rì xiāng yāo huì jiǎng, shēng tú shì zuò zhě shí yú rén, fāng biàn lùn xìng tiān, pōu xī lǐ yù, yán cí zhèng sè, rú duì shèng xián. hū wēi fēng sà rán, chuī piàn zhǐ luò jiē xià, xuán wǔ bù zhǐ, shēng tú shí shì zhī, zé èr rén móu duó yī guǎ fù tián, wǎng lái mì shāng zhī zhá yě. cǐ huò shén è qí wěi, gù qiǎo fā qí jiān yú? rán cāo cǐ shù zhě zhòng yǐ, gù wèi cháng yī yī bài yě, wén cǐ zhá jì lù, qí jì bù xíng, guǎ fù zhī tián jìng dé bǎo. dāng yóu qióng lí kǔ jié, gǎn dòng yōu míng, gù shì shì líng yì, yǐ yīn wèi ā hù yún ěr.
有兩塾師鄰村居，皆以道學自任。一日相邀會講，生徒侍坐者十餘人，方辯論性天，剖析理欲，嚴詞正色，如對聖賢。忽微風颯然，吹片紙落階下，旋舞不止，生徒拾視之，則二人謀奪一寡婦 田，往來密商之札也。此或神惡其偽，故巧發其奸歟？然操此術者眾矣，固未嘗一一敗也，聞此札既露，其計不行，寡婦 之田竟得保。當由煢嫠苦節，感動幽冥，故示是靈異，以陰為阿護云爾。

lǐ xiào lián cún qí yán, lí xiàn yǒu xiōng zhái, yī qí rú yǔ shù kè sù qí zhōng, yè jiān chuāng wài bō lá shēng, qí rú chì yuē: xié bù gān zhèng, yāo bù shèng dé, yú jiǎng dào xué sān shí nián, hé wèi yú rǔ. chuāng wài shì yǒu nǚ zǐ yǔ yuē: jūn jiǎng dào xué, wén zhī jiǔ yǐ, yú suī yì lèi, yì pō shè rú shū. dà xué è yào zài chéng yì, chéng yì è yào zài shèn dú, jūn yī yán yī dòng, bì xún gǔ lǐ, guǒ wèi xiū jǐ jì hū? yì yóu yǒu jǐ wēi jìn míng zhě zài hu? jūn zuò yǔ lù, lěi lěi yú zhū rú biàn, guǒ wèi míng dào jì hū? yì yóu yǒu jǐ wēi hǎo shèng zhě zài hu? fū xiū jǐ míng dào, tiān lǐ yě, jìn míng hǎo shèng, zé rén yù zhī sī yě. sī yù zhī bù néng kè, suǒ jiǎng hé xué hū? cǐ shì bù yǐ kǒu shé zhēng, jūn mén xīn qīng yè, xiān zì wèn qí hé rú, zé xié zhī gǎn gàn yǔ fǒu, yāo zhī néng shèng yǔ fǒu, yǐ liǎo rán zì zhī yǐ, hé bì yǐ shēng sè xiàng jiā hū? qí rú hàn xià rú yǔ, sè suō bù néng duì, xú wén chuāng wài wēi shěn yuē: jūn bù gǎn dá, yóu néng bù qī qí běn xīn, gū ràng jūn qǐn. yòu bō lá yī shēng, lüè wū yán ér qù.
李孝廉存其言，蠡縣有凶宅，一耆儒與數客宿其中，夜間窗外撥剌聲，耆儒叱曰：邪不干正，妖不勝德，余講道學三十年，何畏於汝。窗外似有女子語曰：君講道學，聞之久矣，余雖異類，亦頗涉儒書。大學扼要在誠意，誠意扼要在慎獨，君一言一動，必循古禮，果為修己計乎？抑猶有幾微近名者在乎？君作語錄，累累於諸儒辯，果為明道計乎？抑猶有幾微好勝者在乎？夫修己明道，天理也，近名好勝，則人慾之私也。私慾之不能克，所講何學乎？此事不以口舌爭，君捫心清夜，先自問其何如，則邪之敢幹與否，妖之能勝與否，已瞭然自知矣，何必以聲色相加乎？耆儒汗下如雨，瑟縮不能對，徐聞窗外微哂曰：君不敢答，猶能不欺其本心，姑讓君寢。又撥剌一聲，掠屋檐而去。

mǒu gōng zhī zú yě, suǒ jī gǔ qì, guǎ fù gū ér bù zhī qí zhí, qǐ qí yǒu gū zhī, yǒu gù gāo qí jià, shǐ jiǔ bù shòu, qí qí jiǒng jí, nǎi yǐ jiàn jià qǔ zhī. yuè èr zài, cǐ yǒu yì zú, suǒ jī gǔ qì, guǎ fù gū ér yì bù zhī qí jià, fù yǒu suǒ qì zhī yǒu xiào qí gù zhì, qǔ zhī qù. huò yuē: tiān dào hǎo hái, wú wǎng bù fù, xiào qí zhì zhě zuì yí jiǎn, yú wèi cǐ kuài xīn zhī tán, bù kě yǐ lì xùn yě. dào yǒu zuì yǐ, cóng ér dào zhī, kě yuē zuì jiǎn yú dào hū?
某公之卒也，所積古器，寡婦 孤兒不知其值，乞其友估之，友故高其價，使久不售，俟其窘極，乃以賤價取之。越二載，此友亦卒，所積古器，寡婦 孤兒亦不知其價，復有所契之友效其故智，取之去。或曰：天道好還，無往不復，效其智者罪宜減，余謂此快心之談，不可以立訓也。盜有罪矣，從而盜之，可曰罪減於盜乎？

tú zhě xǔ fāng, jí qián suǒ jì yè féng zuì guǐ zhě yě. qí tú lǘ, xiān záo dì wèi qiàn, zhì bǎn qí shàng, xué bǎn sì zhōu wèi sì kǒng, xiàn lǘ zú qí zhōng, yǒu mǎi ròu zhě, suí suǒ mǎi duō shǎo, yǐ hú zhù fèi tāng, wò lǘ shēn shǐ máo tuō ròu shú, nǎi kū ér qǔ zhī, yún bì rú shì, shǐ cuì měi. yuè yī liǎng rì, ròu jǐn nǎi sǐ. dāng wèi sǐ shí, qián qí kǒu bù néng zuò shēng, mù guāng nù tū, jiǒng jiǒng rú liǎng jù, cǎn bù kě shì. ér xǔ tián rán bù jiè yì. hòu huàn bìng, biàn shēn kuì làn, wú wán fū. xíng zhuàng yī rú suǒ tú zhī lǘ, wǎn zhuǎn yīn rù, qiú sǐ bù dé, āi hào sì wǔ shí rì nǎi jué. bìng zhōng tòng zì huǐ zé, zhǔ qí zi zhì xué jí gǎi yè. fāng sǐ zhī hòu, zhì xué nǎi gǎi ér tú shǐ. yú yòu shí shàng jiàn zhī, jīn bù wén qí yǒu zi sūn, yì yǐ tiǎn jué jiǔ yǐ.
屠者許方，即前所記夜逢醉鬼者也。其屠驢，先鑿地為塹，置板其上，穴板四周為四孔，陷驢足其中，有買肉者，隨所買多少，以壺注沸湯，沃驢身使毛脫肉熟，乃刳而取之，雲必如是，始脆美。越一兩日，肉盡乃死。當未死時，箝其口不能作聲，目光怒突，炯炯如兩炬，慘不可視。而許恬然不介意。後患病，遍身潰爛，無完膚。形狀一如所屠之驢，宛轉茵褥，求死不得，哀號四五十日乃絕。病中痛自悔責，囑其子志學急改業。方死之後，志學乃改而屠豕。余幼時尚見之，今不聞其有子孫，意已殄絕久矣。

biān suí yuán zhēng jūn yán, yǒu rù míng zhě, jiàn yī lǎo rú lì wǔ xià, yì shén huáng jù, yī míng lì shì shì qí gù rén, yī yǔ hán wēn bì, gǒng shǒu duì zhī xiào yuē: xiān shēng píng rì chí wú guǐ lùn, bù zhī xiān shēng jīn rì guǒ shì hé wù? zhū guǐ jiē càn rán, lǎo rú qié suō ér yǐ.
邊隨園征君言，有入冥者，見一老儒立廡下，意甚惶遽，一冥吏似是其故人，揖與寒溫 畢，拱手對之笑曰：先生平日持無鬼論，不知先生今日果是何物？諸鬼皆燦然，老儒癿縮而已。

dōng guāng mǎ dà hái, cháng xià yè luǒ wò zī shèng sì cáng jīng gé, jué yǒu rén fā qí bì yuē: qǐ qǐ, wù xiè fú jīng. xǐng jiàn yī lǎo rén zài páng, wèn rǔ wèi shuí, yuē: wǒ shǒu cáng shén yě. dà hái tiān xìng shū kuàng, yì bù kǒng bù, shí yuè míng rú zhòu, yīn hū zuò duì tán, yuē: jūn hé gù shǒu cǐ cáng, yuē: tiān suǒ mìng yě. wèn: rú shū hàn niú chōng dòng, bù wén yǒu shén wèi zhī shǒu, tiān qí piān zhòng fú jīng yé? yuē: fú yǐ shén dào shè jiào, zhòng shēng huò xìn huò bù xìn, gù shǒu zhī yǐ shén rú yǐ rén dào shè jiào, fán rén jiē dāng jìng shǒu zhī, yì fán rén jiē zhī jìng shǒu zhī, gù bù fán shén lì, fēi piān zhòng fú jīng yě. wèn: rán zé tiān shì sān jiào rú yī hū? yuē: rú yǐ xiū jǐ wèi tǐ, yǐ zhì rén wèi yòng dào yǐ jìng wèi tǐ, yǐ róu wèi yòng fú yǐ dìng wèi tǐ, yǐ cí wèi yòng. qí zōng zhǐ gè bié, bù néng yī yě. zhì jiào rén wèi shàn, zé wú yì yú wù yǒu jì, yì wú yì. qí guī sù zé lüè tóng. tiān gù bù néng bù bìng cún yě. rán rú wèi shēng mín lì mìng, ér cāo qí běn yú shēn shì dào jiē zì wèi zhī xué, ér yǐ yú lì jí yú wù. gù yǐ míng rén dào zhě wèi zhǔ, míng shén dào zhě zé fǔ zhī, yì bù néng zhuān yǐ shì dào zhì tiān xià, cǐ qí bù yī ér yī, yī ér bù yī zhě yě. gài rú rú wǔ gǔ, yī rì bù liáng zé jī, shù rì zé bì sǐ shì dào rú yào ěr, sǐ shēng de shī zhī guān, xǐ nù āi lè zhī gǎn, yòng yǐ jiě shì yuān qiān, xiāo chú fú yù, jiào rú jiā wèi zuì jié. qí huò fú yīn guǒ zhī shuō, yòng yǐ sǒng dòng xià yú, yì jiào rú jiā wèi yì rù. tè zhōng bìng zé zhǐ, bù kě zhuān fú cháng fú, zhì piān shèng wèi huàn ěr. rú zhě huò kōng tán xīn xìng, yǔ qú tán lǎo dān hùn ér wèi yī, huò pái jī èr shì, rú yù kòu chóu, jiē yī yú zhī jiàn yě. wèn huáng guān zī tú, zì wèi yāo wàng, bù lì gōng zhī, bù yí huàn yú shì dào hū? yuē: cǐ lùn qí běn yuán ěr. ruò qí mò liú, qǐ tè shì dào yí huàn, rú zhī yí huàn qǐ shǎo zāi? jí gōng zuì ér luǒ mián, kǒng yì wèi bì zhōu gōng kǒng zǐ zhī lǐ fǎ yě. dà hái kuì xiè, yīn zòng tán zhì xiǎo, nǎi bié qù, jìng bù zhī wèi hé shén, huò yuē: hú yě.
東光馬大還，嘗夏夜裸臥資勝寺藏經閣，覺有人發其臂曰：起起，勿褻佛經。醒見一老人在旁，問汝為誰，曰：我守藏神也。大還天性疏曠，亦不恐怖，時月明如晝，因呼坐對談，曰：君何故守此藏，曰：天所命也。問：儒書汗牛充棟，不聞有神為之守，天其偏重佛經耶？曰：佛以神道設教，眾生或信或不信，故守之以神；儒以人道設教，凡人皆當敬守之，亦凡人皆知敬守之，故不煩神力，非偏重佛經也。問：然則天視三教如一乎？曰：儒以修己為體，以治人為用；道以靜為體，以柔為用；佛以定為體，以慈為用。其宗旨各別，不能一也。至教人為善，則無異；於物有濟，亦無異。其歸宿則略同。天固不能不並存也。然儒為生民立命，而操其本於身；釋道皆自為之學，而以餘力及於物。故以明人道者為主，明神道者則輔之，亦不能專以釋道治天下，此其不一而一，一而不一者也。蓋儒如五穀，一日不良 則飢，數日則必死；釋道如藥餌，死生得失之關，喜怒哀樂之感，用以解釋冤愆，消除拂郁，較儒家為最捷。其禍福因果之說，用以悚動下愚，亦較儒家為易入。特中病則止，不可專服常服，致偏勝為患耳。儒者或空談心性，與瞿曇老聃混而為一，或排擊二氏，如禦寇仇，皆一隅之見也。問黃冠緇徒，恣為妖妄，不力攻之，不貽患於世道乎？曰：此論其本原耳。若其末流，豈特釋道貽患，儒之貽患豈少哉？即公醉而裸眠，恐亦未必周公孔子之禮法也。大還愧謝，因縱談至曉，乃別去，竟不知為何神，或曰：狐也。

bǎi gōng jì yì, gè cí yī shén wèi zǔ: chàng zú sì guǎn zhòng, yǐ nǚ lǘ sān bǎi yě líng rén sì táng xuán zōng, yǐ lí yuán zǐ dì yě. cǐ jiē zuì diǎn. xū lì sì xiāo hé cáo cān, mù gōng sì lǔ bān, cǐ yóu yǒu yì. zhì xuē gōng sì sūn bìn, tiě gōng sì lǎo jūn zhī lèi, zé huāng dàn bù kě jié yǐ. zhǎng suí suǒ sì yuē zhōng sān láng. bì mén yè diàn, huì zhī shén shēn, jìng bù zhī wèi hé shén. qū fù yán jiè zǐ yuē: bì zhōng shān láng zhī zhuǎn yīn yě. xiān yáo ān gōng yuē: shì bù bì rán, yì bù bì bù rán. yǐng shū yàn shuō, gù wèi wèi wú yì.
百工技藝，各祠一神為祖：倡族祀管仲，以女閭三百也；伶人祀唐玄宗，以梨園子弟也。此皆最典。胥吏祀蕭何曹參，木工祀魯班，此猶有義。至靴工祀孫臏，鐵工祀老君之類，則荒誕不可詰矣。長隨所祀曰鍾三郎。閉門夜奠，諱之甚深，竟不知為何神。曲阜顏介子曰：必中山狼之轉音也。先姚安公曰：是不必然，亦不必不然。郢書燕說，固未為無益。

xiān shū yí ān gōng, yǒu zhì kù zài xī chéng zhōng. yī xiǎo lóu wèi hú suǒ jù, yè héng wén qí yǔ shēng, rán bù wèi rén hài, jiǔ yì xiāng ān. yī yè , lóu shàng gòu suì biān chī shēng shén lì, qún wǎng tīng zhī, hū wén fù tòng jí hū yuē: lóu xià zhū gōng, jiē dāng míng lǐ, shì yǒu fù tà fū zhě yé? shì zhōng yī rén fāng wèi fù tà, miàn shàng zhǎo hén yóu wèi yù, zhòng hōng rán yī xiào yuē: shì gù yǒu zhī, bù zú wèi guài. lóu shàng qún hú, yì hōng rán yī xiào, qí dòu suì jiě. wén zhě wú bù jué dào, yí ān gōng yuē: cǐ hú yǐ yī xiào jì wēi, yóu kě yǐ wèi shàn.
先叔儀庵公，有質庫在西城中。一小樓為狐所據，夜恆聞其語聲，然不為人害，久亦相安。一夜 ，樓上詬誶鞭笞聲甚厲，群往聽之，忽聞負痛疾呼曰：樓下諸公，皆當明理，世有婦撻夫者耶？適中一人方為婦撻，面上爪痕猶未愈，眾哄然一笑曰：是固有之，不足為怪。樓上群狐，亦哄然一笑，其斗遂解。聞者無不絕倒，儀庵公曰：此狐以一笑霽威，猶可以為善。

tián cūn xú sì, nóng fū yě, fù mò, jì mǔ shēng yī dì, jí xiōng bèi, jiā yǒu tián bǎi yú mǔ, xī chǎn shí, dì yǐ shàn mǔ wèi cí, qǔ qí shí zhī bā, qū cóng zhī. dì yòu zé qí gāo yú zhě, yì qū cóng zhī. hòu dì suǒ fēn dàng jǐn, fù cóng xiōng xū sù, nǎi jǔ suǒ fēn quán fù zhī, ér zì diàn tián yǐ gēng, yì tián rú yě. yī yè zì lín cūn zuì guī, dào jīng zǎo lín, yù qún guǐ pāo zhì ní tǔ, lì bù gǎn xíng. qún guǐ jiū jiū jiàn bī jìn, bǐ jí dí miàn, jiē sǒng rán pì yì yuē: nǎi shì ràng chǎn xú sì xiōng, shū huà hēi yān sì sàn.
田村徐四，農夫也，父歿，繼母生一弟，極凶悖，家有田百餘畝，析產時，弟以贍母為詞，取其十之八，曲從之。弟又擇其膏腴者，亦曲從之。後弟所分盪盡，復從兄需素，乃舉所分全付之，而自佃田以耕，意恬如也。一夜 自鄰村醉歸，道經棗林，遇群鬼拋擲泥土，栗不敢行。群鬼啾啾漸逼近，比及覿面，皆悚然辟易曰：乃是讓產徐四兄，倏化黑煙四散。

bái yī ān sēng míng yù yán, xī wǔ tái yī sēng, yè héng mèng zhì dì yù, jiàn zhǒng zhǒng biàn xiāng, yǒu lǎo sù jiào yǐ jīng yì sòng jīng, qí mèng mí shén, suì jiàn zhì wěi dùn. yòu yī lǎo sù yuē: shì bì rǔ wèi chū jiā qián, céng zào è yè, chū jiā hòu jiàn míng yīn guǒ, zì zhī bì duò dì yù, shēng kǒng bù xīn, yǐ kǒng bù xīn, zào chéng zhū xiāng, gù sòng jīng mí dǔ, huàn xiàng mí zēng. fū fó fǎ guǎng dà, róng rén chàn huǐ, yī qiè è yè, yīng niàn jiē xiāo. fàng xià tú dāo, lì dì chéng fó, rǔ bù wén zhī hū? shì sēng wén yán, jí duì fú fā yuàn, yǒng měng jīng jìn, zì shì yàn rán wú mèng yǐ.
白衣庵僧明玉言，昔五台一僧，夜恆夢至地獄，見種種變相，有老宿教以精意誦經，其夢彌甚，遂漸至委頓。又一老宿曰：是必汝未出家前，曾造惡業，出家後漸明因果，自知必墮地獄，生恐怖心，以恐怖心，造成諸相，故誦經彌篤，幻象彌增。夫佛法廣大，容人懺悔，一切惡業，應念皆消。放下屠刀，立地成佛，汝不聞之乎？是僧聞言，即對佛發願，勇猛精進，自是宴然無夢矣。

shěn guān chá fū fù bìng gù, yòu zǐ jì shí qīn qī jiā. pín jù wú rén zhuàng. qí qiè jià yú shǐ tài cháng jiā, wén ér xīn cè. shí yīn shǐ bì ǎo yǔ yǐ yī wù, hòu tài cháng zhī zhī, yuē: cǐ shàng zài rén qíng tiān lǐ zhōng, yì wù jìn yě. qián táng jì cāng zhōu yīn yán, yǒu shuāng fù bìng wò, bù néng zì chuī, āi hū lín ǎo dài chuī, yì bù néng shí zhì. hū yī shào nǚ pái tà rù yuē: wú xīn lái lín jiā nǚ yě. wén zǐ kùn kǔ fá shí, yì héng bù rěn, jīn gào yú fù mǔ, yuàn wèi zǐ jù shí, qiě shì jí. zì shì rì lái qí jiā, fán sān sì yuè. shuāng fù bìng yù, jiāng yì mén xiè qí fù mǔ. nǚ xuàn rán yuē: bù gǎn qī, wǒ shí hú yě. yǔ láng jūn zài rì zuì xiāng nì, jīn gǎn niàn jiù qíng, yòu mǐn zǐ zhī kǔ jié, shì yǐ tuō míng ér lái ěr. zhì bái jīn shù dìng yú chuáng , wū yàn ér qù. èr shì pō xiāng lèi. rán zé pí pá bié bào, diào shǒu wú qíng, fēi wéi bù jí cǐ qiè, nǎi bìng bù jí cǐ hú.
沈觀察夫婦並故，幼子寄食親戚家。貧窶無人狀。其妾嫁於史太常家，聞而心惻。時陰使婢媼與以衣物，後太常知之，曰：此尚在人情天理中，亦勿禁也。錢塘季滄洲因言，有孀婦病臥，不能自炊，哀呼鄰媼代炊，亦不能時至。忽一少女排闥入曰：吾新來鄰家女也。聞姊困苦乏食，意恆不忍，今告於父母，願為姊具食，且侍疾。自是日來其家，凡三四月。孀婦病癒，將詣門謝其父母。女泫然曰：不敢欺，我實狐也。與郎君在日最相昵，今感念舊情，又憫姊之苦節，是以託名而來耳。置白金數鋌於床 ，嗚咽而去。二事頗相類。然則琵琶別抱，掉首無情，非惟不及此妾，乃並不及此狐。

wú shì dú xié yún yán, guǐ chǒu yī qián bèi ǒu wàng qí xìng, shì shì wáng yán fū xiān shēng, yì bù shèn zhēn yě. cháng jiù jū hǎi fēng sì jiē, zhái hòu pò wū sān yíng, yún yǒu guǐ, bù kě jū, rán bù chū wèi suì, dàn ǒu wén yīn xiǎng ér yǐ. yī xī, wū zhōng yǒu gòu suì shēng, fú qiáng yú tīng zhī, nǎi liǎng qī zhēng zuò wèi, yī chēng xiān lái, yī chēng nián zhǎng, xiāo xiāo rán bù zhǐ. qián bèi bù jué tài xī yuē: sǐ shàng bù xiū yé? zài tīng zhī suì jì. fū qī qiè tóng jū , yǐn rěn xiāng ān zhě, shí huò yī yān huān rán xiāng de zhě, qiān bǎi huò yī yān. yǐ shàng yǒu míng fēn xiàng shè yě, zhì yú liǎng qī bìng lì, zé cóng lái wú yī xiāng de zhě, yì cóng lái wú yī xiāng ān zhě, wú míng fēn yǐ shè zhī, zé liǎng bù xiāng xià, gù qí suǒ yǐ. yòu hé guài yú xiāo zhēng zāi.
吳侍讀頡雲言，癸丑一前輩偶忘其姓，似是王言敷先生，憶不甚真也。嘗僦居海豐寺街，宅後破屋三楹，雲有鬼，不可居，然不出為祟，但偶聞音響而已。一夕，屋中有詬誶聲，伏牆隅聽之，乃兩妻爭坐位，一稱先來，一稱年長，嘵嘵然不止。前輩不覺太息曰：死尚不休耶？再聽之遂寂。夫妻妾同居 ，隱忍相安者，十或一焉；歡然相得者，千百或一焉。以尚有名分相攝也，至於兩妻並立，則從來無一相得者，亦從來無一相安者，無名分以攝之，則兩不相下，固其所矣。又何怪於囂爭哉。