shén xiān gǎn yù chuán
○神仙感遇傳
jí zōng lǎo
◎吉宗老
jí zōng lǎo zhě, yù zhāng dào shì yě. xún yóu míng shān, fǎng shī shè xué, ér wèi yǒu suǒ de. dà zhōng èr nián wù chén, yú shū zhōu cūn guān yù yī dào shì, bì yī mào, fēng xuě shén jí, hū jiàn qí lái tóu guān zhōng. yǔ zhī dào shì ér sù, jí míng, wú dēng zhú, xuě yòu shén. hū jiàn shì nèi yǒu guāng, zì xì ér kuī zhī, jiàn wú dēng zhú ér míng, wéi yǐ xiǎo hú lú zhōng chū qīn bèi wéi wò yīn rù qì yòng chén shè fú wán, wú suǒ bù yǒu. zōng lǎo zhī qí yì, kòu mén yè zhī, dào shì bù yīng, ér qǐn guāng yì xún miè. zōng lǎo nǎi zuò qí mén wài, yī xī shǒu zhī, jì tiān xiǎo zhī hòu, liáo dé yī jiàn. jí xiǎo tuī qí mén, yǐ shī suǒ zài. zōng lǎo kū xīn zé jǐ, zhōu yóu tiān xià, yǐ fǎng qiú yān.
吉宗老者,豫章道士也。巡遊名山,訪師涉學,而未有所得。大中二年戊辰,於舒州村觀遇一道士,弊衣冒,風雪甚急,忽見其來投觀中。與之道室而宿,即暝,無燈燭,雪又甚。忽見室內有光,自隙而窺之,見無燈燭而明,唯以小胡蘆中出衾被帷幄、裀褥器用、陳設服玩,無所不有。宗老知其異,扣門謁之,道士不應,而寢光亦尋滅。宗老乃坐其門外,一夕守之,冀天曉之後,聊得一見。及曉推其門,已失所在。宗老刳心責己,週游天下,以訪求焉。
yè qiān sháo
◎葉遷韶
yè qiān sháo zhě, xìn zhōu rén yě. yòu nián qiáo cǎi, bì yǔ yú dà shù xià, hū jiàn léi gōng wèi shù zhī suǒ jiā, fèn fēi bù dé, shù zhī léi pī hòu què hé, qiān sháo wèi qǔ shí xiē kāi zhī jiān, rán hòu dé qù. réng kuì xiè zhī yuē: yuē lái rì què zhì cǐ kě yě. rú qí yán, míng rì fù zhì shù xià. léi gōng yì lái, yǐ mò zhuàn yī juàn yǔ zhī yuē: cǐ xíng zhī, kě yǐ zhì léi yǔ, qū jí kǔ, lì gōng jiù rén yě. wǒ xiōng dì wǔ rén, yào léi shēng, huàn léi dà léi èr, bì jí xiāng yīng. rán léi wǔ xìng gāng zào, wú wēi jí zhī shì, bù kě huàn zhī. zì shì xíng fú zhì yǔ, xián yǒu shū xiào. cháng yú jí zhōu shì zhōng zuì, tài shǒu qín ér zé zhī, yù jiā líng rǔ. qiān sháo yú jiē xià dà hū léi wáng yī shēng, shí zhōng hàn, rì guāng měng chì, shǐ zhèn pī yī shēng, rén jiē diān pèi. tài shǒu xià jiē lǐ jiē zhī, qǐng wèi zhì yǔ. xìn sù dà lì yǔ, zé suì zú. yīn wèi yuǎn jìn suǒ chuán. yóu huá zhōu shí, fāng jiǔ yǔ, huáng hé fàn, guān lì bèi shuǐ wèi láo, wàng qí qǐn shí. qiān sháo yǐ tiě zhá zhǎng èr chǐ, zuò yī fú, lì yú hé àn zhī shàng, shuǐ yǒng yì duī fù zhī xíng, ér cǎn hé liú xià, bù gǎn chū qí fú wài, rén miǎn diàn nì, yú jīn chuán zhī. rén yǒu jí qǐng fú, bù zé bǐ mò, shū ér shòu zhī, jiē dé qí xiào. duō zài jiāng zhè jiān zhōu yóu, hǎo dàn hūn xīng, bù xiū dào héng, hòu bù zhī suǒ zhī.
葉遷韶者,信州人也。幼年樵採,避雨於大樹下,忽見雷公為樹枝所夾,奮飛不得,樹枝雷霹後卻合,遷韶為取石揳開枝間,然後得去。仍愧謝之曰:約來日卻至此可也。如其言,明日復至樹下。雷公亦來,以墨篆一卷與之曰:此行之,可以致雷雨,祛疾苦,立功救人也。我兄弟五人,要雷聲,喚雷大雷二,必即相應。然雷五姓剛躁,無危急之事,不可喚之。自是行符致雨,咸有殊效。嘗于吉州市中醉,太守擒而責之,欲加凌辱。遷韶於階下大呼雷王一聲,時中旱,日光猛熾,使震霹一聲,人皆顛沛。太守下階禮接之,請為致雨。信宿大沴雨,澤遂足。因為遠近所傳。游滑州時,方久雨,黃河泛,官吏被水為勞,忘其寢食。遷韶以鐵札長二尺,作一符,立於河岸之上,水涌溢堆阜之形,而篸河流下,不敢出其符外,人免墊溺,於今傳之。人有疾請符,不擇筆墨,書而授之,皆得其效。多在江浙間週游,好啗葷腥,不修道行,後不知所之。
yú mǎn chuān
◎於滿川
yú mǎn chuān zhě, shì chéng dū lè guān yě. qí suǒ jū lín lǐ què shuǐ, yǒu yī lǎo sǒu, cháng dān shuǐ yǐ gōng shù jiā jiǔ yǐ. hū sān yuè sān rì, mǎn chuān yú xué shè shān tōng zhēn guān kàn cán shì, jiàn mài shuǐ lǎo rén, yǔ zhī yǔ, yún jū zài cè jìn, xiāng yǐn cán shì kàn qì, jí yāo mǎn chuān guò qí jiā. rù qī zhú jìng, lì qú yīn, kě shí lǐ xǔ, jí jiàn mén yǔ diàn gé, rén wù xuān tián, yǒu xiàng shè tú huì, ruò gōng guān yān. yǐn zhì dà chú zhōng, rén yì shén zhòng, shī lǎo sǒu suǒ zài, wèn rén, nǎi gé guī huà chú zhōng ěr. yún lái rì cán shì, fāng yíng shè dà zhāi, qǐng kè zhī jiān, yǐ sān rì yǐ. mài shuǐ lǎo sǒu, zì cǐ yì bù fù lái.
於滿川者,是成都樂官也。其所居鄰里闕水,有一老叟,常擔水以供數家久矣。忽三月三日,滿川於學射山通真觀看蠶市,見賣水老人,與之語,雲居在側近,相引蠶市看訖,即邀滿川過其家。入榿竹徑,歷渠諲,可十里許,即見門宇殿閣,人物喧闐,有像設圖繪,若宮觀焉。引至大廚中,人亦甚眾,失老叟所在,問人,乃葛璝化廚中爾。雲來日蠶市,方營設大齋,頃刻之間,已三日矣。賣水老叟,自此亦不復來。
jìn shì wáng ruì
◎進士王叡
jìn shì wáng ruì, yú jīng liè shǐ zhī shì yě. zī zī kū kū, qióng gǔ rén zhī suǒ wèi qióng, dé xiān rú zhī suǒ wèi dé, zhe jiǔ gǔ zi sān shí juǎn, liù jīng dé shī shǐ cè chà miù, wèi yǒu bù zhēn qí gāo ér yào qí huāng yǐ. suǒ yǒu èr zhǒng zhī piān shì yù zhī shuō, zé gǔ rén gāo shí dòng jiàn zhī shì, yǒu suǒ bù dǎi yān. shì jiǔ zì yú, bù jū yú sú. hān chàng zhī wài, bì qiē cuō yì fǔ, yán hé cí shū, yì yóu liú lán zhī gòu qiào gǔ rén yǐ. rán qí jǔ xī fēng lù, hū jué lán xiá, yīn yì chéng zhěn, jī nián kǔ lěng, ér mò néng yù. yóu yàn zhōng, dào féng yīng zhàng zōng lì zhě, hè mào gāo gǔ, yì zhū qí chái, míng yuē xī dào. xiào wèi zhī yuē: shào nián yǒu sān huò zhī lèi yé? hé kǔ jí ruò sī? cí yǐ bù rán. dào yuē: jí kě yù yě, yǔ suī shì wǔ, yǒu lú dǐng zhī gōng, hé jí bù chú yě. ruì wěi zhì yǐ shī zhī, zhāi yú zhāng shuǐ zhī bīn, sān rì, ér shòu qí jué yuē: mù jīng tiān hún, jīn yè dì pò. kǎn lí yùn xíng, kuān měng wú chéng. jīn mù yǒu shù, qín jìn hé yí. jìn xiào liù xún, yuǎn qī sān zài ěr. gē yuē: pò wēi rù hún pìn mǔ jié, yáng xǔ yīn zī shén guǐ miè. qiān gē wàn zàn jiē wèi jué, gǔ wǎng jīn lái pāo rì yuè. shòu ér zhì yān ěr zhī, zhōu xīng zhěn qiě chōu yǐ. nǎi yǐn huì zì chù, yáng kuáng hùn shí, nián bā shí, fǒu yú péng shān dào zhōng, shí zhě yì zhī. wú jǐ, yòu zài chéng dū shì, cháng yù zhǐ lè wēn xiàn. shí zhì shòu jié wěi, wèi hài yóu shén. ruì zuì sù cǎo mǎng, lù shēn lín yě, wú suǒ dàn yān, sī yì chán tuì dé dào zhī liú yě.
進士王叡,漁經獵史之士也。孜孜矻矻,窮古人之所未窮,得先儒之所未得,著《灸轂子》三十卷,六經得失、史冊差謬,未有不針其膏而藥其肓矣。所有二種之篇、釋喻之說,則古人高識洞鑒之士,有所不逮焉。嗜酒自娛,不拘於俗。酣暢之外,必切磋義府,研核詞樞,亦猶劉闌之詬誚古人矣。然其咀吸風露,呼嚼嵐霞,因亦成疹,積年苦冷,而莫能愈。游燕中,道逢櫻杖棕笠者,鶴貌高古,異諸其儕,名曰希道。笑謂之曰:少年有三惑之累耶?何苦瘠若斯?辭以不然。道曰:疾可愈也,予雖釋仵,有爐鼎之功,何疾不除也。叡委質以師之,齋於漳水之濱,三日,而授其訣曰:木精天魂,金液地魄。坎離運行,寬猛無成。金木有數,秦晉合宜。近效六旬,遠期三載爾。歌曰:魄微入魂牝牡結,陽呴陰滋神鬼滅。千歌萬贊皆未決,古往今來拋日月。受而制焉餌之,週星疹且瘳矣。乃隱晦自處,佯狂混時,年八十,殕於彭山道中,識者瘞之。無幾,又在成都市,常寓止樂溫縣。時摯獸結尾,為害尤甚。叡醉宿草莽,露身林野,無所憚焉,斯亦蟬蛻得道之流也。
wáng cóng qǐ
◎王從玘
wáng cóng qǐ zhě, huàn guān yě. shǔ wáng chū jié zhì qióng shǔ, lí yǎ wèi yǒng píng jūn, cóng qǐ wèi jiān jūn pàn guān. zì shì shōu kè chéng dū, bà zhèn wèi jùn. cóng qǐ qī yù shǔ zhōng shí yú nián, shí pín hǎo shàn, bù cháng jué jū. yú qióng shì yǒu lǎo sǒu, nì ér shì zhī yuē: jiāng yǒu dà è, bīn yú sǐ suǒ. tàn huái xiù zhōng xiǎo piáo, yǐ dān shā shí sì lì yǔ zhī, yuē: ěr cǐ xún rì ér rán shēng, wù wèi guài yě, kě yǐ miǎn nán yǐ. fú zhī sān wǔ rì, rán guǒ shēng yān. yuè yú, zhào zhū huàn guān, cóng qǐ yì zài qí shù, rén huò quàn qí dùn qù, dá yuē: jūn fù zhī mìng, qǐ kě táo hū! fǔ shǒu fù zhí, tài shǒu āi, ér shàng qǐng shǔ wáng, tè qǐ yòu zhī, shì qí zhuàng mào, wú fù huàn guān yǐ.
王從玘者,宦官也。蜀王初節制邛蜀,黎雅為永平軍,從玘為監軍判官。自是收剋成都,罷鎮為郡。從玘棲寓蜀中十餘年,食貧好善,不常厥居。於邛市有老叟,睨而視之曰:將有大厄,濱於死所。探懷袖中小瓢,以丹砂十四粒與之,曰:餌此旬日而髯生,勿為怪也,可以免難矣。服之三五日,髯果生焉。月余,詔誅宦官,從玘亦在其數,人或勸其遁去,答曰:君父之命,豈可逃乎!俛首赴縶,太守哀,而上請蜀王,特乞宥之,視其狀貌,無復宦官矣。
líng hú xuàn
◎令狐絢
líng hú xuàn zhě, yú háng tài shǒu xūn zhī zǐ yě. yǎ shàng xuán wēi, bù wù míng huàn. yú kāi huà sī yuàn zì chuàng jìng shì, sān rì wǔ rì jí yí dù, kāi shì fén xiāng, zhōng rì nǎi chū. shí yǒu shén xiān jiàng zhī, qí yān yì xiāng, měi jiàn wén yú tíng yǔ, yīn yán rù jìng zhī shí, yǒu qīng tóng yǐn rù, zhì tiān zhōng gāo shān zhī shàng, cháo yè lǎo jūn, jiàn cè mìng zhāng tiān shī wèi yuán zhōng dà fǎ shī, yǐ dài yǐn zhēn rén zhī rèn. chū, yǐn yǔ sān tiān lùn gōng yú tài shàng zhī qián, tài shàng yuē: qún hú rǎo yú zhōng yuán, cán shí huá xià, bù néng jí zhī, yǐn zhēn rén zhī guò yě. zài lì èr shí sì huà, fēn bié rén guǐ, zé jí shēng líng, dào líng zhī gōng yě. cǐ èr zhě gè yí dēng tái míng sī, qǔ yàn yú dà dào. kě jí chì yǐn zhēn dēng yī lián huá bǎo tái, duān jì ér zuò. qǐng zhī, wàn jǐng hūn yē. yòu mìng dào líng yì dēng cǐ tái, jì zuò liáng jiǔ, zé qí cǎi yì guāng, zhǒng zhǒng biàn huà, tiān rén jiāo chàng yǐ. zì shì yǐ dào líng dài yǐn wèi yuán zhōng fǎ shī yān. yǐ wèi nián, wén líng hú zhī shuō. dīng yǒu nián yú xī chuān méng yáng jiàn zhāng dào shì, yún: tiān shī jiàng shòu dào fǎ, yuǎn jìn jìng ér shì zhī, yīn líng qí tiān shī jiàng jiào zhī shì, yún tiān shī jìn wèi, jìn wèi yuán zhōng fǎ shī. yǔ líng hú suǒ shuō fú qì, lùn gōng dēng tái zhī shì, yī wú yì zhě yān. xuán gōng yǎo míng, nán kě xiáng yàn, liáo yǐ jì qí yì yě.
令狐絢者,餘杭太守纁之子也。雅尚玄微,不務名宦。於開化私院自創靜室,三日五日即一度,開室焚香,終日乃出。時有神仙降之,奇煙異香,每見聞於庭宇,因言入靜之時,有青童引入,至天中高山之上,朝謁老君,見冊命張天師為元中大法師,以代尹真人之任。初,尹與三天論功於太上之前,太上曰:群胡擾於中原,蠶食華夏,不能戢之,尹真人之過也。再立二十四化,分別人鬼,澤及生靈,道陵之功也。此二者各宜登台冥思,取驗於大道。可即敕尹真登一蓮華寶台,端寂而坐。頃之,萬景昏噎。又命道陵亦登此台,既坐良久,則奇彩異光,種種變化,天人交暢矣。自是以道陵代尹為元中法師焉。乙未年,聞令狐之說。丁酉年於西川濛陽見張道士,云:天師降授道法,遠近敬而事之,因聆其天師降教之事,雲天師進位,近為元中法師。與令狐所說符契,論功登台之事,一無異者焉。玄功杳冥,難可詳驗,聊以紀其異也。
lǐ quán
◎李筌
lǐ quán, hào dá guān zi. jū shǎo shì shān, hǎo shén xiān zhī dào, cháng lì míng shān, bó cǎi fāng shù. zhì sōng shān hǔ kǒu yán, dé huáng dì yīn fú běn jīng sù shū, zhū qī zhóu, jiān yǐ yù xiá, tí yún: dà wèi zhēn jūn èr nián qī yuè qī rì. shàng qīng dào shì kòu qiān zhī cáng zhū míng shān, yòng chuán tóng hào, qí běn mí làn. quán chāo dú shù qiān biàn, yì bù xiǎo qí yì lǐ. yīn rù qín, zhì lí shān xià, féng yī lǎo mǔ, zhuā jì dāng dǐng, yú fā bàn chuí, bì yī fú zhàng, zhuàng mào shén yì. lù bàng jiàn yí huǒ shāo shù, yīn zì yán yuē: huǒ shēng yú mù, huò fā bì kè. quán jīng ér wèn zhī yuē: cǐ huáng dì yīn fú, lǎo mǔ hé dé ér yán zhī? mǔ yuē: wú shòu cǐ fú yǐ sān yuán liù zhōu jiǎ zǐ yǐ, shào nián cóng hé ér dé zhī? quán qǐ shǒu zài bài, jù gào suǒ de. mǔ yuē: shào nián quán gǔ guàn yú shēng mén, mìng lún qí yú rì jiǎo, xuè nǎo wèi jiǎn, xīn yǐng bù piān, xián ér hǎo fǎ, shén yǒng ér lè zhì, zhēn shì wú dì zǐ yě, rán sì shí wǔ dāng yǒu dà è. yīn chū dān shū fú yī dào, guàn yú zhàng duān, lìng quán guì ér tūn zhī, yuē: tiān dì xiāng bǎo. yú shì zuò yú shí shàng, yǔ quán shuō yīn fú zhī yì, yuē: yīn fú fán sān bǎi yán, yī bǎi yán yǎn dào, yī bǎi yán yǎn fǎ, yī bǎi yán yǎn shù. shàng yǒu shén xiān bào yī zhī dào, zhōng yǒu fù guó ān mín zhī fǎ, xià yǒu qiáng bīng zhàn shèng zhī shù. jiē nèi chū xīn jī, wài hé rén shì. guān qí jīng wēi, huáng tíng bā jǐng bù zú yǐ wèi xuán chá qí zhì yào, jīng chuán zi shǐ bù zú yǐ wèi wén rèn qí qiǎo zhì, sūn wú hán bái bù zú yǐ wèi qí. fēi yǒu dào zhī shì, bù kě shǐ wén zhī. gù zhì rén yòng zhī dé qí dào, jūn zǐ yòng zhī dé qí shù, cháng rén yòng zhī dé qí yāng, shí fēn bù tóng yě. rú chuán tóng hào, bì qīng zhāi ér shòu zhī, yǒu běn zhě wèi shī, wú běn zhě wèi dì zǐ yě. bù dé yǐ fù guì wèi zhòng, pín jiàn wèi qīng, wéi zhě duó jì èr shí. běn mìng rì sòng qī biàn, yì xīn jī, jiā nián shòu. měi nián qī yuè qī rì, xiě yī běn cáng yú míng shān shí yán zhōng, dé jiā suàn. jiǔ zhī, mǔ yuē: rì yǐ bū yǐ, wú yǒu mài fàn, xiāng yǔ wèi shí. xiù zhōng chū yī hù, lìng quán gǔ zhōng qǔ shuǐ, jì mǎn yǐ, hù hū zhòng bǎi yú jīn, lì bù néng zhì ér chén quán, jí hái, yǐ shī mǔ suǒ zài, dàn liú mài fàn shù shēng ér yǐ. quán shí zhī, zì cǐ jué lì. kāi yuán zhōng, wèi jiāng líng jié dù fù shǐ yù shǐ zhōng chéng. quán yǒu jiāng lüè, zuò tài bái yīn jīng shí juǎn, yòu zhe zhōng tái zhì shí juǎn. shí wèi lǐ lín fǔ suǒ pái, wèi bù dà xiǎn yì, rù míng shān fǎng dào, hòu bù zhī qí suǒ yě.
李筌,號達觀子。居少室山,好神仙之道,常歷名山,博採方術。至嵩山虎口岩,得《黃帝陰符》、《本經素書》,硃漆軸,緘以玉匣,題云:大魏真君二年七月七日。上清道士寇謙之藏諸名山,用傳同好,其本糜爛。筌抄讀數千遍,意不曉其義理。因入秦,至驪山下,逢一老母,髽髻當頂,余發半垂,弊衣扶杖,狀貌甚異。路傍見遺火燒樹,因自言曰:火生於木,禍發必克。筌驚而問之曰:此《黃帝陰符》,老母何得而言之?母曰:吾受此符已三元六週甲子矣,少年從何而得之?筌稽首再拜,具告所得。母曰:少年顴骨貫於生門,命輪齊於日角,血腦未減,心影不偏,賢而好法,神勇而樂智,真是吾弟子也,然四十五當有大厄。因出丹書符一道,貫於杖端,令筌跪而吞之,曰:天地相保。於是坐於石上,與筌說《陰符》之義,曰:《陰符》凡三百言,一百言演道,一百言演法,一百言演術。上有神仙抱一之道,中有富國安民之法,下有強兵戰勝之術。皆內出心機,外合人事。觀其精微,《黃庭》、《八景》不足以為玄;察其至要,經傳子史不足以為文;任其巧智,孫吳韓白不足以為奇。非有道之士,不可使聞之。故至人用之得其道,君子用之得其術,常人用之得其殃,識分不同也。如傳同好,必清齋而授之,有本者為師,無本者為弟子也。不得以富貴為重,貧賤為輕,違者奪紀二十。本命日誦七遍,益心機,加年壽。每年七月七日,寫一本藏於名山石岩中,得加算。久之,母曰:日已晡矣,吾有麥飯,相與為食。袖中出一瓠,令筌谷中取水,既滿矣,瓠忽重百餘斤,力不能制而沉泉,及還,已失母所在,但留麥飯數升而已。筌食之,自此絕粒。開元中,為江陵節度副使、御史中丞。筌有將略,作《太白陰經》十卷,又著《中台志》十卷。時為李林甫所排,位不大顯意,入名山訪道,後不知其所也。
liú yàn guǎng
◎劉彥廣
liú yàn guǎng zhě, jīn líng jiàn bì cāng rén yě. cháng wèi zhè xī yá zhí, shì jié dù shǐ táng ruò shān. ruò shān hǎo dào, yǔ qí dì ruò shuǐ jiē yù shén xiān, shòu yǐ dào yào. kāi yuán zhōng, míng huáng chǒng yì zhī, zhàng jié zhèn zhè xī, yú nián ér qì wèi fàn hǎi, yí biǎo yú chuán fǎng nèi. jiān jūn shǐ yǐ shì shàng wén, zhào ruò shuǐ yú jiāng lǐng xiān shān fǎng zhī, bù zhī suǒ shì. yàn guǎng shí nián hòu fèng shǐ yáng zhōu, yú yú xíng yù ruò shān, dān yú huò zhī. ruò shān zhào yàn guǎng zhì qí jiā, mén xiàng lòu ài, hāo jìng huāng gěng, lù cǎo zhān zì, cái tōng rén xíng. rù mén jiàn píng, bù zhuān huā huì, tái xiè fán huá zhī shì, dài fēi shì yǒu. mìng shēng shè shí. wén qí shàng fù guān qián, jiā nèi qióng qìng, mǐn zhī, xíng yú róng sè, jì ér lìng yú suǒ zhǐ diàn zhōng bèi shēng tiě jí tàn. shì xī, táng yì qí diàn, zhì tàn tiě, liè huǒ ér qù, wèi zhī yuē: rǔ hòu shì zǐ sūn, hé yú xiān shān yù dào, bù yí fù jū xiǎo zhí, dàn zhēn yǐn qiū yuán kě yě. cǐ jīn sān fēn zhī yī yǐ zhī guān zhōng zhài, qí èr fēng chǎn zī jiā lì. wù shí zhēn xiū, yǐ zēng ěr lù wù yī qǐ xiù, yǐ zēng ěr fú. yīn gōng jí wù, jì rén zhī jí, dào zhī suǒ zhòng yě. dù rén shàng pǐn wǔ qiān wén miào jīng, xíng ér qín zhī yān. yàn guǎng dé jīn, rú qí yán cháng guān zhài, yíng jiā yè yú jiàn bì. shì shì bā jiǔ shí, qí sūn sōng nián rù dào tiān tāi yān.
劉彥廣者,金陵磵壁倉人也。嘗為浙西衙職,事節度使唐若山。若山好道,與其弟若水皆遇神仙,授以道要。開元中,明皇寵異之,杖節鎮浙西,逾年而棄位泛海,遺表於船舫內。監軍使以事上聞,詔若水於江嶺仙山訪之,不知所適。彥廣十年後奉使揚州,於魚行遇若山,擔魚貨之。若山召彥廣至其家,門巷陋隘,蒿徑荒梗,露草沾漬,才通人行。入門漸平,布磚花卉,台榭繁華之飾,迨非世有。命生設食。聞其尚負官錢,家內窮罄,憫之,形於容色,既而令於所止店中備生鐵及炭。是夕,唐詣其店,置炭鐵,列火而去,謂之曰:汝後世子孫,合於仙山遇道,不宜復居小職,但貞隱丘園可也。此金三分之一以支官中債,其二豐產資家力。勿食珍羞,以增爾祿;勿衣綺繡,以增爾福。陰功及物,濟人之急,道之所重也。度人上品《五千文妙經》,行而勤之焉。彥廣得金,如其言償官債,營家業於磵壁。世世八九十,其孫松年入道天台焉。
sòng wén cái
◎宋文才
sòng wén cái zhě, méi zhōu péng shān xiàn rén yě. wén cái chū yǔ xiāng lǐ shù rén yóu é méi shān, yǐ jí jué dǐng, ǒu yí qí suǒ jī zhōng, lǚ bù qiú zhī. qù bàn shāo yuǎn, jiàn yī lǎo rén, yǐn zhī xú xíng, jiē guǎng mò píng yuán, qí huā zhēn mù, shù bǎi bù nǎi dào gōng què, yù qì qióng táng, yún lóu xiá guǎn, fēi shì rén suǒ dǔ. lǎo rén yǐn dēng è tái, gù wàng qún fēng. qí liè yú dì, yǒu dào shì yì qí. qīng tóng cǎi yào, qīng qú lài shí, líng hè xiáng kōng. wén cái jīng hài, wèn lǎo rén yuē: cǐ wèi hé chù yě? dá yuē: míng shān xiǎo dòng, yǒu sān shí liù tiān, cǐ é méi dòng, tiān zhēn xiān suǒ jū dì èr shí sān tiān yě. yī zuò zhī jì, yǒu rén lián hū wén cái zhī míng, lǎo rén yuē: tóng lǚ xiāng qiú, bù kě jiǔ zhù, tā nián fù lái kě yě. mìng shì tóng yǐn zhì mén wài, yǔ tóng lǚ xiāng jiàn, huí gù shī xiān gōng suǒ zài. tóng lǚ yuē: xiāng shī yǐ bàn yuè yǐ, měi rì lái qiú, jīn rì nǎi dé xiāng jiàn ěr. wén cái jù shù suǒ yù zhī yì yān.
宋文才者,眉州彭山縣人也。文才初與鄉里數人游峨眉山,已及絕頂,偶遺其所齎中,履步求之。去伴稍遠,見一老人,引之徐行,皆廣陌平原,奇花珍木,數百步乃到宮闕,玉砌瓊堂,雲樓霞館,非世人所睹。老人引登萼台,顧望群峰。棋列於地,有道士弈棋。青童採藥,清渠瀨石,靈鶴翔空。文才驚駭,問老人曰:此為何處也?答曰:名山小洞,有三十六天,此峨眉洞,天真仙所居第二十三天也。揖坐之際,有人連呼文才之名,老人曰:同侶相求,不可久住,他年復來可也。命侍童引至門外,與同侶相見,回顧失仙宮所在。同侶曰:相失已半月矣,每日來求,今日乃得相見爾。文才具述所遇之異焉。
liú jǐng
◎劉景
péng chéng liú jǐng, yīn yóu jīn huá shān xún zhēn fǎng dào, xíng jí shān bàn, jué jǐng wù yì cháng, shān chuān xiù mào. jiàn chóng mén gāo gé, shì chū yún biǎo, rù mén zuǒ yòu, chí zhǎo chéng chè, jiā shù chuí tiáo, qí bù háng liè, pī màn róu ruò, qí shí rú lí, xīn xiāng chù bí. jǐng gù wàng wú rén, yīn duō xié qí shí yú huái xiù zhōng, wèi xiá dàn shí, é yǒu quǎn zǐ shù bèi, chí chū fèi zhī, jìng yù bó shì. jǐng nǎi cāng huáng zhī wú, sì gù wú wǎ kǒu kě tóu, tàn huái zhōng suǒ zhāi zhī guǒ yǐ zhì zhī, guǒ jǐn ér quǎn yì qù yě. huí gù qián zhī gōng yǔ, dàn lín gǔ zhēn mǎng ér yǐ. shí sēng xiū yǔ liú jǐng yǒu shàn, cháng huà qí shì jī zhě yě.
彭城劉景,因游金華山尋真訪道,行及山半,覺景物異常,山川秀茂。見崇門高閣,勢出雲表,入門左右,池沼澄澈,嘉樹垂條,棋布行列,披蔓柔弱,其實如梨,馨香觸鼻。景顧望無人,因掇擷其實於懷袖中,未暇啗食,俄有犬子數輩,馳出吠之,競欲搏噬。景乃倉惶支梧,四顧無瓦口可投,探懷中所摘之果以擲之,果盡而犬亦去也。回顧前之宮宇,但林谷榛莽而已。時僧休與劉景友善,常話其事跡者也。
péng qiú
◎蓬球
péng qiú, zì bó jiān, běi hǎi rén yě. jìn tài shǐ zhōng, rù bèi qiū xī yù nǚ shān zhōng fá mù, hū jué yì xiāng, qiú yíng fēng xún zhī, cǐ shān kuò rán zì kāi, gōng diàn pán yù, lóu tái bó chǎng. qiú rù mén kuī zhī, jiàn wǔ zhū yù shù, fù shāo qián, yǒu sì xiān nǚ dàn qí yú táng shàng, jiàn qiú jù jīng qǐ, wèi yuē: péng jūn hé gù dé lái? qiú yuē: xún xiāng ér zhì yān. yán qì, fù dàn qí rú chū. yǒu yī xiǎo zhě dēng lóu, dàn qín xì yuē: yuán huī hé wèi dú shēng lóu? qiú yú shù xià lì, jī, yǐ shé shì yè shàng chuí lù. é yǒu yī nǚ, chéng hè ér zhì, yuē: yù huá, rǔ děng hé gù yǒu cǐ sú rén? wáng mǔ jí lìng wáng fāng píng àn xíng zhū xiān shì, kě lìng sù qù. qiú jù chū mén, huí tóu hū rán bù jiàn. jí hái jiā, yǐ shì jiàn píng zhōng yǐ. jiù jū lǘ shě, jiē wèi xū mù, yīn fù zhōu yóu míng shān, fǎng dào bù fǎn.
蓬球,字伯堅,北海人也。晉太始中,入貝丘西玉女山中伐木,忽覺異香,球迎風尋之,此山廓然自開,宮殿盤郁,樓台博敞。球入門窺之,見五株玉樹,復稍前,有四仙女彈棋於堂上,見球俱驚起,謂曰:蓬君何故得來?球曰:尋香而至焉。言訖,復彈棋如初。有一小者登樓,彈琴戲曰:元暉何謂獨升樓?球於樹下立,飢,以舌舐葉上垂露。俄有一女,乘鶴而至,曰:玉華,汝等何故有此俗人?王母即令王方平按行諸仙室,可令速去。球懼出門,回頭忽然不見。及還家,已是建平中矣。舊居閭舍,皆為墟墓,因復週游名山,訪道不返。
wáng kě jiāo
◎王可交
wáng kě jiāo zhě, sū zhōu kūn shān rén yě. běn nóng mǔ zhī fū, sù bù zhī dào. nián shù suì, yǎn yǒu wǔ sè guāng qǐ, yè zé yù shén, míng shì zhī zhōng, kě yǐ jiàn wù. huò rén wèi qí suǒ qīn yuē: cǐ jí yě, guāng jǐn jí sàng qí mù yǐ. fù mǔ yú, zhào yōng yī yǐ jiǔ zhī, guāng nǎi jué yǐ. xián tōng shí nián shí yī yuè, kě jiāo zì shì hái jiā, yú hé shàng jiàn dà fǎng yī sōu, luò yǐ jīn cǎi, shì yǐ zhū cuì, zhāng lè ér yóu. kě jiāo lì ér guān zhī, fǎng yǐ yú àn, zhōng yǒu yī qīng tóng, yǐn zhī dēng fǎng. jiàn shí yú rén, é guān yǔ fú, yī wén bān bó, yún xiá shān shuǐ zhī zhuàng, gè zhí lè qì. yī rén chàng yán yuē: wáng sān shū, yù yǔ rǔ xiāng jiàn. yì bù zhī hé xǔ rén yě. bàng yī rén yán yuē: hǎo xiān gǔ wèi huǒ suǒ sǔn, wèi kě yǔ jiǔ, dàn bù shí shí nián, fāng kě dé dào ěr. yǐ lì zi yī méi yǔ zhī, lìng shí, kě jiāo shí yī bàn, liú yī bàn zài shǒu zhōng. suì zòu lè yǐn jiǔ, tóng zǐ fù yǐn zhī shàng àn. hū rú mèng zhōng, zú cái jí dì, yǐ zhuì yú tiān tāi shān pù bù zhī yán xià, qǐng kè zhī jiān, shuǐ lù qiān lǐ. tái zhōu cì shǐ yuán cóng yí qí zhà wàng, yí dié yàn qí xiāng lǐ. zì shī kě jiāo zhī rì, jì dào tiān tāi zhī shí, yǐ sān shí rì yǐ. kě jiāo zì cǐ bù shí, yán zhuàng xiān yíng. yuán yǐ yǔ hè shòu zhī, shǐ jū zǐ jí gōng. yuè zhōu lián chá yù shǐ dài fū wáng fěng zòu yuē: shǐ yǐ shén yóu, tiān shàng zhī xiāo sháo yī qǔ é rú mèng jué, rén jiān zhī jiǎ zǐ sān xún. suī yún shí zài wèi qī, zhōng kǒng yī zhāo fēi qù. zhào yuē: shén xiān zhī jī, jù zài jiān xiāng, líng yì kě chēng. hū xiáng tīng jiàn, dìng fēi fán gǔ. kuàng zài míng shān, jīn gǔ bù shū, péng yíng hé yuǎn. wěi běn dào qiè jiā ān sù, suì qí qī yǐn. yú shì rèn qí yóu xī, shù nián yóu zài jiāng biǎo jiān.
王可交者,蘇州崑山人也。本農畝之夫,素不知道。年數歲,眼有五色光起,夜則愈甚,冥室之中,可以鑒物。或人謂其所親曰:此疾也,光盡即喪其目矣。父母愚,召庸醫以灸之,光乃絕矣。咸通十年十一月,可交自市還家,於河上見大舫一艘,絡以金彩,飾以珠翠,張樂而游。可交立而觀之,舫艤於岸,中有一青童,引之登舫。見十餘人,峨冠羽服,衣文斑駁,雲霞山水之狀,各執樂器。一人唱言曰:王三叔,欲與汝相見。亦不知何許人也。傍一人言曰:好仙骨為火所損,未可與酒,但不食十年,方可得道耳。以栗子一枚與之,令食,可交食一半,留一半在手中。遂奏樂飲酒,童子復引之上岸。忽如夢中,足才及地,已墜於天台山瀑布之岩下,頃刻之間,水陸千里。台州刺史袁從疑其詐妄,移牒驗其鄉里。自失可交之日,洎到天台之時,已三十日矣。可交自此不食,顏狀鮮瑩。袁以羽褐授之,使居紫極宮。越州廉察御史大夫王諷奏曰:始以神遊,天上之《簫韶》一曲;俄如夢覺,人間之甲子三旬。雖雲十載為期,終恐一朝飛去。詔曰:神仙之跡,具載縑緗,靈異可稱。忽詳聽鑒,定非凡骨。況在名山,今古不殊,蓬瀛何遠。委本道切加安鷫,遂其棲隱。於是任其游息,數年猶在江表間。
chén jiǎn
◎陳簡
chén jiǎn zhě, wù zhōu jīn huá xiàn xiǎo lì yě. zǎo rù xiàn, wèi qǐ guān, chóu chú yǐ hòu. hū féng dào liú, qí xíng shén jí, nì jiǎn, bù jué suí zhī. xíng sān wǔ lǐ suǒ, jí yī gōng guān, diàn yǔ sēn sǒng, páng yǐ dà shān. yǐn zhī zhì yī shì nèi, yǒu jī àn bǐ mò zhī shǔ, yǐ huáng sù shū yī juàn zhǐ shí yú fú shòu zhī, yuē: yǐ rǔ yǒu shū xìng, wèi wǒ shū zhī. fā biǎo shì zhī, jiē gǔ zhuàn wén. sù bù shí zhuàn zì, yì wèi cháng gōng xué, xīn shén nán zhī. dào liú yǐ qù, wú tuī ràng zhī suǒ. shì àn běn shū zhī, shén yì, bàn rì yǐ bì. dào liú yǐ yī bēi tāng yǔ zhī, yuē: cǐ jīn huá shén yè, bù kě wàng dé, yǐn zhī zhě shòu wú xiàn qióng. wèi shén gān měi. yīn láo xiè ér qiǎn zhī, yuē: shì nán jí fù lái cǐ jīn huá dòng tiān yě. chū mén, huǎng rú mèng jué, yǐ sān rì yǐ. hái jiā xí zhuàn shū, qiú jìn yì cháng, ér bù fù yǐn shí. tài shǒu xiān zǐ fāng jiāng shòu lù, pō yì qí shì, yǐ wèi shén xiān jiā yīng, pàn xiàn zhuàng yuē: fāng chuán mì lù, yǒu cǐ jiā xiáng, jì zhāng wù dào zhī jiē, yǔn yè dēng zhēn zhī zhào. xún fù rù jīn huá shān qù, yì shí hái jùn zhōng.
陳簡者,婺州金華縣小吏也。早入縣,未啟關,躊躇以候。忽逢道流,其行甚急,睨簡,不覺隨之。行三五里所,及一宮觀,殿宇森竦,旁倚大山。引之至一室內,有機案筆墨之屬,以黃素書一卷、紙十餘幅授之,曰:以汝有書性,為我書之。發褾視之,皆古篆文。素不識篆字,亦未嘗攻學,心甚難之。道流已去,無推讓之所。試案本書之,甚易,半日已畢。道流以一杯湯與之,曰:此金華神液,不可妄得,飲之者壽無限窮。味甚甘美。因勞謝而遣之,曰:世難即復來此金華洞天也。出門,恍如夢覺,已三日矣。還家習篆書,遒勁異常,而不復飲食。太守鮮梓方將受籙,頗異其事,以為神仙嘉應,判縣狀曰:方傳秘籙,有此嘉祥,既彰悟道之階,允葉登真之兆。尋復入金華山去,亦時還郡中。
jīn tíng kè
◎金庭客
jīn tíng kè, xián tōng zhōng, zì shàn xī jīn tíng lù yóu lín lǐng jiān jiāng dǐ míng zhōu, xíng sān èr shí lǐ, hū mí shī jiù lù, cōng cōng ér xíng. rì yǐ jiāng mù, mò zhī qī xī zhī suǒ, yīn yù yī dào shì hé chú, wèn jīn yān, dào shì yuē: cǐ qù rén jiā shāo yuǎn, wú yù sù zhī suǒ, bù xián bì lòu, sù yú wú lú kě yě. yǐn jí qí jiā, zé lín jìng yōu suì, shān yù chōng jì. jì qì wǔ xià, jiǔ zhī, pēng yě shū yào miáo shí zhī. qǐng yǒu kòu qí mén zhě, tóng zǐ bào yún: yǐn yún guān qǐng lái rì zhāi. jí xiǎo, dào shì qù, yuē tóng zǐ yuē: shàn zhī fèng kè. kè yīn wèn: yǐn yún guān zhì lái jǐ nián, qù cǐ guān yuǎn jìn. dá yuē: zì gǔ yǒu cǐ guān, qù cǐ wǔ bǎi lǐ. cháng yǐn yún zhōng, shì rén bù jiàn, gù yǐ wèi míng. kè jīng yuē: wǔ bǎi shén yuǎn, zūn shī hé shí dāng hái? dá yuē: zūn shī wǎng lái yì qǐng kè ěr. é ér dào shì fù guī, yù liú kè jiǔ zhù, kè fāng yǒu xiāng guān zhī niàn, kěn cí ér chū, nǎi qiǎn tóng zǐ shì qí jiù lù. xíng sān èr lǐ, shī xiàng lái suǒ zài. jí wèn, suì yuè yǐ sān sì nián yǐ. xún jí fù wǎng, zài fǎng qí zōng, wú néng zhī qí chù suǒ yǐ.
金庭客,咸通中,自剡溪金庭路由林嶺間將抵明州,行三二十里,忽迷失舊路,匆匆而行。日已將暮,莫知棲息之所,因遇一道士荷鋤,問津焉,道士曰:此去人家稍遠,無寓宿之所,不嫌弊陋,宿於吾廬可也。引及其家,則林徑幽邃,山欲沖寂。既憩廡下,久之,烹野蔬藥苗食之。頃有扣其門者,童子報云:隱雲觀請來日齋。即曉,道士去,約童子曰:善祗奉客。客因問:隱雲觀置來幾年,去此觀遠近。答曰:自古有此觀,去此五百里。常隱雲中,世人不見,故以為名。客驚曰:五百甚遠,尊師何時當還?答曰:尊師往來亦頃刻耳。俄而道士復歸,欲留客久住,客方有鄉關之念,懇辭而出,乃遣童子示其舊路。行三二里,失向來所在。及問,歲月已三四年矣。尋即復往,再訪其蹤,無能知其處所矣。
péi shěn
◎裴沈
péi shěn, shì wèi tóng zhōu sī mǎ. yún qí zài cóng bó zì luò wǎng zhèng zhōu, rì wǎn, dào zuǒ wén rén shēn yín, xià mǎ pī hāo lái xún zhī, jiàn yī bìng hè, chuí yì fǔ zhòu, chì shàng chuāng huài wú máo, yì qí yǒu shēng, cè rán āi zhī. hū yǒu bái yī lǎo rén, yè zhàng ér zhì, wèi yuē: láng jūn nián shào, qǐ jiě āi cǐ hè yé? ruò dé rén xuè yī tú, bì néng fēi yǐ. péi pō zhī dào, xìng shén gāo yì, jù yuē: mǒu qǐng cì cǐ bì, xuè bù nán. lǎo rén yuē: jūn cǐ zhì shèn jiā, rán xū sān shì rén, shì qí xuè fāng kě zhōng yòng. láng jūn qián shēng fēi rén, wéi luò zhōng hú lú shēng sān shì rén yǐ, láng jūn cǐ xíng fēi yǒu jí qiè, qǐ néng què zhì luò, wèi qiú hú lú shēng yé? péi shěn rán ér fǎn luò zhōng, fǎng hú lú shēng, péi shěn jù chén qí shì, bài ér qí zhī. shēng wú nán sè, qǔ yī shí hé zǐ, dà rú liǎng zhǐ, yǐ zhēn cì bì, dī rú rǔ xià, mǎn hé yǐ shòu péi yuē: wú duō yán yě. jí hè chù, lǎo rén xǐ yuē: gù shì xìn shì. nǎi yǐ xuè jǐn tú hè chuāng shàng, yán yǔ zhī jié yuán. jì ér wèi péi yuē: wǒ suǒ jū qù cǐ bù yuǎn, kě shǎo liú yě. péi jué fēi cháng rén, yǐ zhàng rén hū zhī. suí xíng shù lǐ zhì zhuāng, zhú luò cǎo shè, tíng wǔ láng jí. péi kě shén, qiú míng, lǎo rén zhǐ yī tǔ kān yuē: zhōng yǒu shǎo jiāng, kě jiù yǐn zhī. péi shì kān zhōng, yǒu xìng hé yī shàn, dà rú lì, zhōng yǒu jiāng, qí sè zhèng bái, nǎi lì jǔ yǐn zhī, wèi rú xìng lào, bù fù jī kě. péi bài lǎo rén, yuàn wèi pū. lǎo rén yuē: jūn shì jiān wēi lù, bù kě jiǔ zhù. jūn xián shū zhēn yǒu suǒ de, wú yǔ zhī yǒu, chū rù yóu chù, jūn zì bù zhī, jīn yǒu yī xìn, píng jūn dá zhī. yīn guǒ yī fú wù, dà rú gēng àng, jiè wú qiè kāi. gòng shì hè chuāng, bìng yǐ shēng máo yǐ. yòu wèi péi yuē: jūn xiàng yǐn jiāng, dāng kū jiǔ zú, dàn jiè jiǔ sè ěr. péi hái luò zhōng, jiāng qiè kāi qí fú, sì jiǎo gè yǒu chì shé chū tóu, nǎi zhǐ. qí shū kāi zhī, yǒu wù rú gān dà mài fàn, yīn shí zhī, rù wáng wū shān, bù zhī suǒ zhōng. péi shòu zhì jiǔ shí suì yě.
裴沈,仕為同州司馬。雲其再從伯自洛往鄭州,日晚,道左聞人呻吟,下馬披蒿萊尋之,見一病鶴,垂翼俯咮,翅上瘡壞無毛,異其有聲,惻然哀之。忽有白衣老人,曳杖而至,謂曰:郎君年少,豈解哀此鶴耶?若得人血一塗,必能飛矣。裴頗知道,性甚高逸,遽曰:某請刺此臂,血不難。老人曰:君此志甚佳,然須三世人,是其血方可中用。郎君前生非人,唯洛中胡蘆生三世人矣,郎君此行非有急切,豈能卻至洛,為求胡蘆生耶?裴沈然而返洛中,訪胡蘆生,裴沈具陳其事,拜而祈之。生無難色,取一石合子,大如兩指,以針刺臂,滴如乳下,滿合以授裴曰:無多言也。及鶴處,老人喜曰:固是信士。乃以血盡塗鶴瘡上,言與之結緣。既而謂裴曰:我所居去此不遠,可少留也。裴覺非常人,以丈人呼之。隨行數里至莊,竹落草舍,庭廡狼籍。裴渴甚,求茗,老人指一土龕曰:中有少漿,可就飲之。裴視龕中,有杏核一扇,大如笠,中有漿,其色正白,乃力舉飲之,味如杏酪,不復饑渴。裴拜老人,願為仆。老人曰:君世間微祿,不可久住。君賢叔真有所得,吾與之友,出入游處,君自不知,今有一信,憑君達之。因裹一幞物,大如羹盎,戒無竊開。共視鶴瘡,並已生毛矣。又謂裴曰:君向飲漿,當哭九族,但戒酒色耳。裴還洛中,將竊開其幞,四角各有赤蛇出頭,乃止。其叔開之,有物如乾大麥飯,因食之,入王屋山,不知所終。裴壽至九十歲也。
quán tóng xiū
◎權同休
quán tóng xiū, yuán hé zhōng jǔ jìn shì xià dì, yóu jiāng hú jiān, yù bìng pín jiǒng, yǒu cūn fū lìn gù, yǐ yī nián yǐ. xiù cái jí zhōng sī gān dòu tāng, lìng qí shì gān cǎo, gù zhě dàn jù tāng huǒ, yì bù wèi shì. yí qí dài duò, ér wèi xiá jié zhī. hū jiàn zhé xiǎo shù zhī, yíng wò cuō zhī, jìn huǒ yǐ chéng gān cǎo, yòu qǔ cū shā, nuó zhī wèi dòu, tāng chéng, yǔ zhēn wú yì. xiù cái dà yì zhī, jí shāo yù, wèi gù zhě yuē: yú pín bìng duō shí, jì yù jiāng tā shì, yù shì shǎo jiǔ ròu, huì cūn zhōng fù lǎo, gài shǎo lù liáng, wú yǐ bàn zhī. gù zhě nǎi zhuó yī kū sāng shù, chéng shù kuāng zhá jù yú pán shàng, yǐ shuǐ sǎ zhī, xī chéng niú ròu, jí shuǐ shù píng wèi jiǔ, huì cūn zhōng fù lǎo, jiē zhì, zuì bǎo, huò shù jiān sān shí mín. xiù cái fāng cán, xiè gù zhě yuē: mǒu zāo yù dào zhě, yù yì shén yǐ, jīn qǐng wèi pú yì, yǐ shī shì yān. gù zhě yuē: yú shǎo yǒu shī, zhé wèi fán jiàn, hé yì yú xiù cái, zì yǒu xiàn rì, wù qǐng biàn cháng, qiě zú qí shì. xiù cái suī nuò zhī, měi suǒ hū zhǐ, cháng cù cù bù ān. gù zhě nǎi cí qù, yīn wèi shuō xiū duǎn qióng dá zhī shù, qiě yán wàn wù wú bù kě huà zhě, wéi wū ní zhōng zhū zhù jí fā xū, yào lì bù néng huà. yīn qù, bù zhī suǒ zhī.
權同休,元和中舉進士下第,游江湖間,遇病貧窘,有村夫賃雇,已一年矣。秀才疾中思甘豆湯,令其市甘草,雇者但具湯火,意不為市。疑其怠惰,而未暇詰之。忽見折小樹枝,盈握搓之,近火已成甘草,又取粗沙,挪之為豆,湯成,與真無異。秀才大異之,疾稍愈,謂雇者曰:余貧病多時,既愈將他適,欲市少酒肉,會村中父老,丐少路糧,無以辦之。雇者乃斫一枯桑樹,成數筐札聚於盤上,以水灑之,悉成牛肉,汲水數瓶為酒,會村中父老,皆至,醉飽,獲束縑、三十緡。秀才方慚,謝雇者曰:某遭遇道者,遇亦甚矣,今請為僕役,以師事焉。雇者曰:余少有失,謫為凡賤,合役於秀才,自有限日,勿請變常,且卒其事。秀才雖諾之,每所呼指,常蹙蹙不安。雇者乃辭去,因為說修短窮達之數,且言萬物無不可化者,唯汙泥中硃箸及發須,藥力不能化。因去,不知所之。
cáo qiáo pān zūn shī
◎曹橋潘尊師
háng zhōu cáo qiáo fú yè guān, yǒu pān zūn shī zhě, qí jiā shàn zú, chù jīn dà dù, yán jiē bīn kè, xíng gōng jì rén. yī dàn yǒu shào nián, róng zhuàng shū jùn, yì yú cháng rén, yì guān gào pān yuē: mǒu yuǎn líng zūn shī dé yì, zhěng rén jí nán, shén yù qiú tuō shī yuàn hòu zhú jìng zhōng yuàn zhāi nèi, jì zhǐ liǎng yuè, yǐ bì è nán, kě hū? huò chuí jiàn xǔ, wù yǐ fù lèi wèi yōu, wù yǐ shí zhuàn wèi lǜ, zhǐ qǐng jiǔ èr shēng, kě zhī liù shí rì yǐ. pān suī bù cè qí lái, wén yù táo nán, xīn rán xǔ zhī. shào nián suì nì yú máo zhāi zhōng, yì wú rén zhuī fǎng zhī, yì bù yǐn bù shí. liù shí rì jì mǎn, zài bài xiè yān. cóng róng wèn pān yuē: zūn shī céng pèi shòu fú lù hū? pān yún: suǒ shòu yǐ jí dòng xuán zhōng méng yǐ, dàn wèi gǎn cān jìn shàng fǎ ěr. shào nián yuē: shī zhī suǒ shòu, pǐn wèi yǐ gāo, rán mǒu céng shòu zhèng yī jiǔ zhōu shè lìng lù yī jiē, yǐ mào fèng chuán, yǐ shēn bào dá ěr. jí fén xiāng yú tiān zūn qián, chuán shè lìng míng zì, jí líng guān jiāng lì. suí suǒ hū zhào, bīng shì qí chéng, yīng shí jiē zhì. jì bì, lìng zhī yuē: chuán shòu zhī hòu, suí zhú zūn shī yíng wèi, zhào mìng jǔ jīn wú yì. yóu shì bīng shì fāng yǐn. yòu wèi pān yuē: kě yú zhōng táng lěi chuáng wèi tán, shè àn jī, fén xiāng gōng zuò, jiǔ zhōu nèi wài jí xiōng zhī shì, mí bù zhī yě. dàn wù yǐ hūn xuè wèi fàn, gǒu huò wéi zhī, míng bì yǒu qiǎn. ruò jīng jié shǒu shèn, kě zhì zhǎng shēng shén xiān yǐ. yán qì yǐn qù, bù zhī suǒ zhī. pān jí shè tà yǐn jǐ, zuò yú zhōng táng. xū yú, sì hǎi zhī nèi, shì wú jù xì, yī yī zhī zhī. rú shì xún rì, wèi líng guān chuán bào, pō shén xuān guā. pān bó rán yuē: wǒ xián rén yě, sì yuǎn zhī shì, hé xū zhī zhī! yán yuē líng guān, bù shǐ chuán bào, dá yuē: zhí sī bù yí kuàng què. suǒ bào yì duō, yuē zhī bù yǐ. pān nǎi shí ròu dàn suàn yǐ què zhī, sān wǔ rì, suǒ bào zhī shēng jiàn yuǎn, líng guān bù fù zhì yǐ wáng.
杭州曹橋福業觀,有潘尊師者,其家贍足,處襟大度,延接賓客,行功濟人。一旦有少年,容狀疏俊,異於常人,詣觀告潘曰:某遠聆尊師德義,拯人急難,甚欲求托師院後竹徑中苑齋內,寄止兩月,以避厄難,可乎?或垂見許,勿以負累為憂,勿以食饌為慮,只請酒二升,可支六十日矣。潘雖不測其來,聞欲逃難,欣然許之。少年遂匿於茅齋中,亦無人追訪之,亦不飲不食。六十日既滿,再拜謝焉。從容問潘曰:尊師曾佩授符籙乎?潘云:所受已及洞玄中盟矣,但未敢參進上法耳。少年曰:師之所受,品位已高,然某曾受《正一九州社令籙》一階,以冒奉傳,以申報答耳。即焚香於天尊前,傳社令名字,及靈官將吏。隨所呼召,兵士騎乘,應時皆至。既畢,令之曰:傳授之後,隨逐尊師營衛,召命舉今無異。由是兵士方隱。又謂潘曰:可於中堂壘床為壇,設案機,焚香恭坐,九州內外吉凶之事,靡不知也。但勿以葷血為犯,苟或違之,冥必有譴。若精潔守慎,可致長生神仙矣。言訖隱去,不知所之。潘即設榻隱几,坐於中堂。須臾,四海之內,事無巨細,一一知之。如是旬日,為靈官傳報,頗甚喧聒。潘勃然曰:我閒人也,四遠之事,何須知之!嚴約靈官,不使傳報,答曰:職司不宜曠闕。所報益多,約之不已。潘乃食肉啗蒜以卻之,三五日,所報之聲漸遠,靈官不復至以亡。
yī xī, shào nián lái yuē: wú qīng chuán zhēn jué, yǐ lí qiǎn zé. shī fàn wū zhēn líng, zuì dāng míng kǎo, niàn yǐ qián lái xiāng róng zhī ēn, bù kě zuò guān lún xiàn. bié shòu yī shù, guǎng xíng yīn gōng, jiù rén jí kǔ, yòng shú qián guò. bù ěr, dāng duò yú yōu yù yǐ. pān zì dàn hūn shí zhī hòu, zì zhī yǐ shī, jí wén sī shuō, yōu jù yì cháng. shào nián nǎi qǔ mǐ xiè, hé zhī wèi rén xíng, zhǎng sì wǔ cùn, zhì yú bì dòu zhōng, yòu shòu yù zǐ fú liǎng dào, jiè pān yuē: mín yǒu jí kǔ è nán lái qiú jiù zhě, dāng wèn fěn rén, yǐ zhī zāi suì yuán běn, rán yǐ wú fú jiù zhī, wù qǔ mín qián, wù zài jī gōng shú guò ěr. qín xíng bù tì, shí nián hòu wǒ dāng fù lái. zì shì pān yǐ zhū zhuàn jiù rén, qū zāi juān jí, fù zhī zhě rú shì. shí yú nián, shào nián fù zhì, yān liú yú yuè, duō huà zhū tiān fāng wài zhī shì, rán hòu bié qù. suì yú, pān nǎi wú jí ér zhōng, yí qí dé shī jiě zhī dào yě.
一夕,少年來曰:吾輕傳真訣,已罹譴責。師犯污真靈,罪當冥考,念以前來相容之恩,不可坐觀淪陷。別授一術,廣行陰功,救人疾苦,用贖前過。不爾,當墮於幽獄矣。潘自啗葷食之後,自知已失,及聞斯說,憂懼異常。少年乃取米屑,和之為人形,長四五寸,置於壁竇中,又授玉子符兩道,戒潘曰:民有疾苦厄難來求救者,當問粉人,以知災祟源本,然以吾符救之,勿取緡錢,務在積功贖過耳。勤行不替,十年後我當復來。自是潘以硃篆救人,祛災蠲疾,赴之者如市。十餘年,少年復至,淹留逾月,多話諸天方外之事,然後別去。歲余,潘乃無疾而終,疑其得屍解之道也。
lú jūn
◎盧鈞
xiāng guó lú jūn, jìn shì shè cè, wèi shàng shū láng. yǐ jí qiú chū wèi jūn zhōu cì shǐ. dào jùn, jí shāo jiā, léi jí ér bù nài jiàn rén, cháng yú jùn hòu shān zhāi, yǎng xìng dú chù, zuǒ yòu jiē shì yì jiē yuǎn qù, fēi gōng zhào, mò gǎn qián yě. hū yǒu yī rén, yī shì gù bì, yú yuán ér rù, gōng jié zhī, yún: xìng wáng. wèn qí suǒ zì, yún shān zhōng lái. gōng xiào ér wèi zhī yuē: jí wáng shān rén yě, cǐ lái hé yǐ xiāng jiào? wáng yuē: gōng zhī gāo guì, wèi jí rén chén, ér shòu bù yǒng, zāi yùn fāng rǎn, yóu shì yǒu chén mián zhī jí, gù xiāng jiù ěr. shān zhāi wú shuǐ, gōng yù zhào rén lì qǔ tāng chá zhī shǔ, wáng zhǐ zhī, yǐ yāo jīn zhàn yú jǐng zhōng, jiě dān yī lì, liè yāo jīn zhī shuǐ, yǐ dān yǔ zhī. yīn yuē yuē: cǐ hòu wǔ rì, jí dāng kāng yù bèi cháng, fù sān nián, dāng yǒu dà è, quàn lì yīn gōng, qiú rén mǐn wù wèi yì. cǐ shí dāng zài lái, xiāng yù zài xià zhī chū yě. zì shì lú gōng jí yù, xún rì píng fù.
相國盧鈞,進士射策,為尚書郎。以疾求出為均州刺史。到郡,疾稍加,羸瘠而不耐見人,常於郡後山齋,養性獨處,左右接侍亦皆遠去,非公召,莫敢前也。忽有一人,衣飾故弊,逾垣而入,公詰之,云:姓王。問其所自,雲山中來。公笑而謂之曰:即王山人也,此來何以相教?王曰:公之高貴,位極人臣,而壽不永,災運方染,由是有沉綿之疾,故相救耳。山齋無水,公欲召人力取湯茶之屬,王止之,以腰巾蘸於井中,解丹一粒,捩腰巾之水,以丹與之。因約曰:此後五日,疾當康愈倍常,復三年,當有大厄,勸立陰功,求人憫物為意。此時當再來,相遇在夏之初也。自是盧公疾愈,旬日平復。
míng nián, jiě yìn hái jīng, shǔ yán tiě pàn guān. xià sì yuè, yú běn wù dōng mén dào zuǒ, hū jiàn shān rén xún zhì lú zhái, huì ér yán yuē: jūn jīn nián dì èr xiàn zhōng, wèi zāi jí zhòng, yǐ jūn zài jùn, qù nián xuě yuān yù, huó sān rén zhī mìng, zāi yǐ xī yǐ, zhī cǐ yuè nèi sān wǔ rì xiǎo bù kāng, yǐ kùn wú yōu yě. yì rì, shān rén lìng shǐ èr pū chí qián shí qiān, yú gǒu jǐ pō fēn shī pín bìng ér yǐ. zì hòu fù qù, yún èr shí sān nián wǔ yuè wǔ rì wǔ shí, kě lìng yī dào shì yú wàn shān dǐng hòu, cǐ shí jūn jié zhì hàn shàng, dāng yǒu dān huá xiāng shòu, wù qiān qī yě. zì shì gōng yáng lì rèn qīng qiē, biàn fān guì shèng, ér hòu chū zhèn hàn nán zhī míng nián, yǐ èr shí sān nián yǐ. jí qī, mìng dào shì niú zhī wēi, wǔ yuè wǔ rì wǔ shí, dēng wàn shān zhī dǐng. shān rén zài yān, yǐ jīn dān èr lì, shǐ zhī wēi tūn zhī, wèi yuē: zi yǒu dào qì, ér wú yīn gōng, wèi qì dào pǐn, qín gèng yí xiū yě. yǐ jīn dān shí lì shòu yú gōng, yuē: dāng xiǎng shàng shòu, wú dài xiū liàn, shì xiàn jì bì, níng hái péng gōng yǐ. yǔ zhī wēi yī bié, hū bù fù jiàn. qí hòu zhī wēi nián bā shí yú, zhuàng mào cháng rú sān shí xǔ. lú gōng nián jǐn jiǔ shí, ěr rì cōng míng, qì lì bù shuāi, jì zhōng zhī hòu, yì xiāng yíng shì.
明年,解印還京,署鹽鐵判官。夏四月,於本務東門道左,忽見山人尋至盧宅,會而言曰:君今年第二限終,為災極重,以君在郡,去年雪冤獄,活三人之命,災已息矣,只此月內三五日小不康,已困無憂也。翌日,山人令使二仆持錢十千,於狗脊坡分施貧病而已。自後復去,雲二十三年五月五日午時,可令一道士於萬山頂候,此時君節制漢上,當有丹華相授,勿愆期也。自是公揚歷任清切,便蕃貴盛,而後出鎮漢南之明年,已二十三年矣。及期,命道士牛知微,五月五日午時,登萬山之頂。山人在焉,以金丹二粒,使知微吞之,謂曰:子有道氣,而無陰功,未契道品,勤更宜修也。以金丹十粒授於公,曰:當享上壽,無怠修煉,世限既畢,儜還蓬宮矣。與知微揖別,忽不復見。其後知微年八十餘,狀貌常如三十許。盧公年僅九十,耳日聰明,氣力不衰,既終之後,異香盈室。
wáng zǐ zhī
◎王子芝
wáng zǐ zhī, zì xiān miáo, zì yún hé nán gōu shì rén. cháng yóu jīng luò. wén qí lǎo yún, wǔ shí nián lái jiàn zhī, zhuàng mào cháng rú sì shí xǔ, mò zhī qí jiǎ zǐ yě. hǎo yǎng qì ér shì jiǔ. gù pú shuài láng yá gōng zhòng yíng zuò zhèn zhī chū nián, xiān miáo jiè yú zǐ jí gōng, wáng lìng dài zhī shén hòu, yòu wén qí shì jiǔ, rì yǐ èr bēi xiǎng zhī. jiān rì, xiān miáo yīn chū, yù yī qiáo zhě, hé yán yú gōng mén, mào fēi cháng yě, yì shén yì yān. yīn shì qí xīn, hòu cháng jué jià, qiáo zhě dé jīn, yì bù ràng ér qù. zi zhī lìng rén niè qí hòu yǐ wèn zhī, qiáo zhě jìng qū jiǔ sì, jǐn yǐn jiǔ yǐ guī. tā rì fù lái, wèi zi zhī yuē: shì jiǔ jiā jí jiā yǐ, rán shū bù jí jiě xiàn shí shì zhī yùn yě, yǔ shì zì bǐ lái, hèn xiàng zhě wú lǚ, bù guǒ jǐn yú zhēn zhuó. zi zhī yīn jiàng jiē zhí shǒu, yǔ zhī yōng lú, qí yú qiáo zhě yuē: shí shì fāng láo kě zhì bù? qiáo zhě hàn zhī, yīn dān bǐ shū fú yī, zhì yú huǒ shàng. yān wèi jué, yǒu xiǎo shù lì yú suǒ, qiáo zhě chì zhī yuē: ěr lǐng zūn shī zhī pū, qiè cǐ èr bēi, dì wǎng shí jiā qǔ jiǔ, wú dài yǔ zūn shī yī zuì. shí jì hūn yè, mén yǐ jiōng jìn, xiǎo shù wèi zhī pū yuē: kě bì mù. yīn dā qí tóu, rén yǔ jiǔ hú xié chū zì mén xì, yǐ jí jiě xiàn, mǎi jiǔ ér hái. yīn yǔ zi zhī gòng qīng yān, qí gān chún yù liè, fēi shì suǒ chóu. zhōng xiāo, qiáo zhě wèi zi zhī yuē: zi yǐ zuì yǐ, yǔ zhào yī kè bàn zi yǐn, kě hū? zi zhī yuē: kě fù shū zhū fú zhì huǒ shàng. shùn xī wén yì xiāng mǎn shì, yǒu yī rén shén táng táng, měi bìn méi, zǐ páo, bǐng jiǎn yī zuò, qiáo yuē: zuò. yǐn mǎn ér xún, èr hú qiě jié, qiáo zhě shāo yī tiě zhù, yǐ jùn zǐ yī zhě, yún: zi kě qù. shí dōng fāng míng yǐ. suì gè zhí bié. qiáo zhě yīn wèi zi zhī yuē: shí xiàng lái rén fǒu? shǎo qǐng kě zào hé dú miào dǔ zhī. zi zhī sòng qiáo zhě qì, yīn guò miào suǒ, dǔ yè lái gòng yǐn zhě, nǎi shén ěr, tiě jīn zhī yàn wǎn rán. zhào jūn láng zhōng shí zài mù fǔ, zì yàn cǐ shì, hóng wén guǎn xiào shū láng sū shuì yì yù yú zhōng tiáo, shén shú zōng jī. qí hòu zi zhī zài yù qiáo xiān, bié chuán xiū liàn zhī jué, qiě wèi dì xiān yǐ.
王子芝,字仙苗,自雲河南緱氏人。常游京洛。聞耆老雲,五十年來見之,狀貌常如四十許,莫知其甲子也。好養氣而嗜酒。故蒲帥琅玡公重盈作鎮之初年,仙苗屆於紫極宮,王令待之甚厚,又聞其嗜酒,日以二杯餉之。間日,仙苗因出,遇一樵者,荷檐於宮門,貌非常也,意甚異焉。因市其薪,厚償厥價,樵者得金,亦不讓而去。子芝令人躡其後以問之,樵者徑趨酒肆,盡飲酒以歸。他日復來,謂子芝曰:是酒佳即佳矣,然殊不及解縣石氏之醖也,予適自彼來,恨向者無侶,不果盡於斟酌。子芝因降階執手,與之擁爐,祈於樵者曰:石氏芳醪可致不?樵者頷之,因丹筆書符一,置於火上。煙未絕,有小豎立於所,樵者敕之曰:爾領尊師之仆,挈此二杯,第往石家取酒,吾待與尊師一醉。時既昏夜,門已扃禁,小豎謂芝仆曰:可閉目。因搭其頭,人與酒壺偕出自門隙,已及解縣,買酒而還。因與子芝共傾焉,其甘醇郁烈,非世所儔。中宵,樵者謂子芝曰:子已醉矣,予召一客伴子飲,可乎?子芝曰:可復書硃符置火上。瞬息聞異香滿室,有一人甚堂堂,美鬢眉,紫袍,秉簡揖坐,樵曰:坐。引滿而巡,二壺且竭,樵者燒一鐵箸,以焌紫衣者,云:子可去。時東方明矣。遂各執別。樵者因謂子芝曰:識向來人否?少頃可造河瀆廟睹之。子芝送樵者訖,因過廟所,睹夜來共飲者,乃神耳,鐵筋之驗宛然。趙均郎中時在幕府,自驗此事,弘文館校書郎蘇稅亦寓於中條,甚熟蹤跡。其後子芝再遇樵仙,別傳修煉之訣,且為地仙矣。
zhèng yòu xuán
◎鄭又玄
zhèng yòu xuán zhě, míng jiā zǐ, jū zhǎng ān zhōng. qí xiǎo yǔ lín shě lǘ qiū shì zi, xié xué yú shī shì. yòu xuán xìng jiāo lǜ, zì yǐ mén wàng qīng guì, ér lǘ qiū zi hán jiàn, wǎng wǎng xì ér mà zhī yuē: ěr fēi lèi, ér yǔ wú xié xué, wú suī bù yǔ, ěr níng bù kuì yú xīn hū! lǘ qiū mò yǒu cán sè, suì yú nǎi sǐ. yòu shí nián, yòu xuán míng jīng shàng dì, bǔ shǔ zhōu cān jūn. jì zhì guān, jùn shǒu mìng jiǎ wèi táng xìng. yǒu tóng shě chóu shēng zhě, dà jiǎ zhī zǐ, nián shǐ guān. qí jiā zī chǎn wàn jì, rì yǔ yòu xuán yàn yóu, yòu xuán lèi shòu chóu shēng jīn qián zhī lù, rán yǐ chóu shēng fēi shì zú, wèi cháng yǐ lǐ mào jiē zhī. yī rì, yòu xuán zhì jiǔ gāo huì, ér chóu shēng bù dé yù. jí jiǔ lán, yǒu wèi yòu xuán yuē: chóu shēng yǔ zi tóng shě, zi huì yàn, ér chóu shēng bù yù, qǐ qí zuì xié? yòu xuán cán ér zhào chóu. jì zhì, yòu xuán yǐ zhī yǐn zhī, shēng cí bù néng yǐn mǎn, gù cí. yòu xuán nù mà yuē: ěr shì jǐng zhī máng, tú zhī zhuī dāo, hé jiàn jū guān zhì yé! qiě wú yǔ ěr wèi wǔ, ěr yǐ xìng yǐ, yòu hé gǎn cí jiǔ hū! yīn zhèn yī qǐ, chóu shēng cán chǐ ér tuì, qì guān bì mén, yuè yú bìng zú.
鄭又玄者,名家子,居長安中。其小與鄰舍閭丘氏子,偕學於師氏。又玄性憍率,自以門望清貴,而閭丘子寒賤,往往戲而罵之曰:爾非類,而與吾偕學,吾雖不語,爾寧不愧於心乎!閭丘默有慚色,歲余乃死。又十年,又玄明經上第,補蜀州參軍。既至官,郡守命假尉唐興。有同舍仇生者,大賈之子,年始冠。其家資產萬計,日與又玄宴遊,又玄累受仇生金錢之賂,然以仇生非士族,未嘗以禮貌接之。一日,又玄置酒高會,而仇生不得預。及酒闌,友謂又玄曰:仇生與子同舍,子會宴,而仇生不預,豈其罪邪?又玄慚而召仇。既至,又玄以卮飲之,生辭不能引滿,固辭。又玄怒罵曰:爾市井之氓,徒知錐刀,何僭居官秩耶!且吾與爾為伍,爾已幸矣,又何敢辭酒乎!因振衣起,仇生慚恥而退,棄官閉門,月余病卒。
míng nián yòu xuán guān bà, qiáo jū méng yáng, ér cháng hǎo huáng lǎo zhī dào. wén shǔ shān yǒu wú dào shì, yòu xuán gāo qí fēng, wǎng ér yì zhī, yuàn wèi mén dì zǐ. liú zhī qiě shí nián, wèi bǐng yǒu suǒ shòu, yòu xuán shāo duò, cí zhī ér hái. qí hòu yīn rù zhǎng ān bāo chéng, nì lǚ yǒu yī tóng zǐ, shí yú suì, mào xiù ér huì, yòu xuán yǔ yǔ, jī biàn wàn biàn, yòu xuán shēn qí zhī. tóng zǐ wèi yòu xuán yuē: wǒ yǔ jūn gù rén yǒu nián yǐ, shěng zhī hū? yòu xuán yuē: wàng zhī yǐ. tóng zǐ yuē: wú shēng lǘ qiū shì, jū zhǎng ān zhōng, yǔ zi xié xué, ér zi yǐ wǒ wèi fēi lèi, mà rǔ wǒ. yòu wèi chóu shì zi zuò wèi táng xìng, yǔ zi tóng shě, shòu wǒ hòu lù, ér wèi wǒ wèi shì jǐng zhī máng, hé wú zi jiāo ào zhī shén yě! zi yǐ yī yīng zhī jiā, ér líng wǔ yú wù, fēi dào yě zāi! wǒ tài qīng zhēn rén yě. shàng dì yǐ ěr yǒu dào qì, shǐ wǒ shēng yú rén jiān, yǔ rǔ wèi yǒu, jiāng shòu rǔ shén xiān zhī jué, ér rǔ qīng guǒ gāo ào, zhōng bù dé qí dào. xū, kě bēi zāi! yán qì, hū bù fù jiàn. yòu xuán jì wù qí zuì, ér yì yǐ cán zuò ér zú yǐ.
明年又玄官罷,僑居濛陽,而常好黃老之道。聞蜀山有吳道士,又玄高其風,往而詣之,願為門弟子。留之且十年,未稟有所授,又玄稍惰,辭之而還。其後因入長安褒城,逆旅有一童子,十餘歲,貌秀而慧,又玄與語,機辯萬變,又玄深奇之。童子謂又玄曰:我與君故人有年矣,省之乎?又玄曰:忘之矣。童子曰:吾生閭丘氏,居長安中,與子偕學,而子以我為非類,罵辱我。又為仇氏子作尉唐興,與子同舍,受我厚賂,而謂我為市井之氓,何吾子驕傲之甚也!子以衣纓之家,而凌侮於物,非道也哉!我太清真人也。上帝以爾有道氣,使我生於人間,與汝為友,將授汝神仙之訣,而汝輕果高傲,終不得其道。吁,可悲哉!言訖,忽不復見。又玄既悟其罪,而意以慚怍而卒矣。
qiú xū kè
◎虬須客
qiú xū kè dào xiōng zhě, bù zhī míng shì. yáng dì mò, sī kōng yáng sù liú shǒu zhǎng ān, dì xìng jiāng dū, sù chí quán jiāo guì, miè shì wù qíng. wèi gōng lǐ jìng, shí yán dēng yè zhī, yīn dé sù shì lì hóng fú. jì xìng zhāng, dì yī, zhī sù wēi wáng, bù jiǔ qì sù ér bēn jìng. jìng yǔ tóng chū xī jīng, jiāng shì tài yuán, shuì pèi yú líng shí diàn, yǔ qiú xū xiāng zhí. nǎi zhōng xíng rén yě, chì xū ér qiú, pò shān jiǎn wèi ér lái, tóu bù náng yú dì, qǔ zhěn yī wò, kàn zhāng jì lǐ fà wěi dì, lì shū yú chuáng. jìng jiàn qiú xū shì zhī, shén nù wèi jué, shí shí cè mù. zhāng shú guān qí miàn, jì yī shǒu wò fà, yī shǒu yìng shēn, yáo shì jìng, lìng wù nù. jí shū tóu bì, liǎn rèn qián wèn qí xìng. wò zhě yuē: zhāng. jì yuē: qiè yì xìng zhāng, hé shì mèi. jù bài zhī. wèn dì jǐ, yún: dì sān. yòu yuē: mèi dì jǐ? yuē: zuì zhǎng. xǐ yuē: jīn rì xìng de féng yī mèi. jì suì hū jìng yuē: lǐ láng qiě lái bài sān xiōng. jìng suì bài zhī, huán zuò, gē ròu wèi shí. kè yǐ yú ròu sì lǘ, xiào yuē: lǐ láng pín shì, hé yǐ zhì yì rén? qiě huà qí yóu. kè yuē: rán zé hé zhī? yuē: bì dì tài yuán. fù mìng jiǔ gòng yǐn, yòu yuē: cháng zhī tài yuán zhī yì rén hū? jìng yuē: zhōu jiāng zhī zǐ nián kě shí bā, xìng lǐ. kè yuē: shì zé shì yǐ, rán xū jiàn zhī. lǐ láng néng zhì yǔ yī jiàn fǒu? jìng yán: yú yǒu rén liú wén jìng, yǔ zhī shén xiá, bì kě zhì yě. kè yuē: wàng qì zhě, bǐ wú fǎng zhī. suì yuē qí rì, xiāng hòu yú fén yáng qiáo.
虬須客道兄者,不知名氏。煬帝末,司空楊素留守長安,帝幸江都,素持權驕貴,蔑視物情。衛公李靖,時檐簦謁之,因得素侍立紅拂。妓姓張,第一,知素危亡,不久棄素而奔靖。靖與同出西京,將適太原,稅轡於靈石店,與虬須相值。乃中形人也,赤須而虬,破衫蹇衛而來,投布囊於地,取枕欹臥,看張妓理髮委地,立梳於床。靖見虬須視之,甚怒未決,時時側目。張熟觀其面,妓一手握髮,一手映身,搖視靖,令勿怒。急梳頭畢,斂衽前問其姓。臥者曰:張。妓曰:妾亦姓張,合是妹。遽拜之。問第幾,云:第三。又曰:妹第幾?曰:最長。喜曰:今日幸得逢一妹。妓遂呼靖曰:李郎且來拜三兄。靖遂拜之,環坐,割肉為食。客以余肉飼驢,笑曰:李郎貧士,何以致異人?且話其由。客曰:然則何之?曰:避地太原。復命酒共飲,又曰:嘗知太原之異人乎?靖曰:州將之子年可十八,姓李。客曰:似則似矣,然須見之。李郎能致予一見否?靖言:余友人劉文靜,與之甚狎,必可致也。客曰:望氣者,俾吾訪之。遂約其日,相候於汾陽橋。
jí qī, guǒ zhì. jìng huà yú wén jìng yuē: wú yǒu shàn xiāng zhě, yù jiàn láng jūn, qǐng yíng zhī. wén jìng sù qí qí rén, fāng yì kuāng fǔ, jù zhì jiǔ yíng zhī. jù jiàn tài zōng, bù shān bù lǚ, hè yī qiú ér lái, shén qì yáng yáng, mào yǔ cháng yì. kè jiàn zhī mò rán, jū mò zuò, qì sàng xīn sǐ. yǐn shù bēi, zhāo jìng wèi yuē: cǐ zhēn tiān zǐ yě. jìng yǐ gào liú, yì xǐ hè. jì chū, qiú xū yuē: wú jiàn zhī, shí dé bā jiǔ yě, rán yì xū lìng dào xiōng jiàn zhī. yòu yuē jìng yǔ mèi yú jīng zhōng mǎ xíng dōng jiǔ lóu xià, jì zhì, dēng lóu, jiàn qiú xū yǔ yī dào liú duì yǐn. yīn huán zuò, wèi yuē yǔ dào xiōng tóng zhì tài yuán. dào yǔ liú wén jìng duì qí, xū jìng jù huì. wén huáng yì lái, jīng cǎi jīng rén, zhǎng yī ér zuò, shén qīng qì shuǎng, mǎn zuò fēng shēng, gù miǎn wěi rú yě. dào xiōng yī jiàn, cǎn rán xià qí zǐ, yuē: cǐ jú shū yǐ, yú cǐ shī jú, qí zāi! jiù wú lù yǐ, zhī fù xī yán. bà yì jì chū, wèi qiú xū yuē: cǐ shì fēi gōng shì jiè yě, tā fāng kě yǐ. miǎn zhī, wù yǐ wèi niàn. tóng rù jīng, qiú xū mìng qí fù mèi yǔ lǐ láng xiāng jiàn, qí fù yì tiān rén yě. qiú xū shā jīn hè qiú, xié dàn ér zhì, xiāng yǔ rù zhōng táng, chén lè huān yǐn. nǚ lè sān shí yú rén, fēi wáng hóu zhī jiā suǒ yǒu yě, dài ruò dòng tiān zhī huì. jì ér yú èr shí chuáng, yǐ xiù pà gài zhī, qù qí pà yuē: cǐ nǎi wén bù yào shi ěr, jiē zhēn bǎo huò quán zhī shù, bìng yǐ chōng zèng. wú běn yù zhōng huá qiú shì, huò lóng zhàn sān wǔ nián, yǐ cǐ wèi qīng fèi, jīn jì yǒu zhǔ, yì fù hé wèi. tài yuán lǐ shì, zhēn yīng zhǔ yě, sān wǔ nián nèi, jí dāng tài píng. lǐ láng yī mèi, shàn fǔ zàn zhī, fēi yī mèi bù néng zàn míng zhǔ, miǎn zhī zāi! cǐ qù shí nián hòu, dōng nán shù qiān lǐ wài yǒu yì, shì wú dé shì zhī qiū yě, wén zhī kě qián yǐ jiǔ xiāng hè. yīn hū jiā tóng bǎi yú rén chū bài, yuē: lǐ láng yī mèi shì ěr zhǔ yě. yán qì, yǔ qī róng zhuāng, chéng mǎ ér qù, dào xiōng yì bù zhī suǒ zhī. jìng dé cǐ shì, lì yǐ zhù wén huáng, dì dà yè.
及期,果至。靖話於文靜曰:吾有善相者,欲見郎君,請迎之。文靜素奇其人,方議匡輔,遽致酒迎之。俱見太宗,不衫不履,褐衣裘而來,神氣揚揚,貌與常異。客見之默然,居末坐,氣喪心死。飲數杯,招靖謂曰:此真天子也。靖以告劉,益喜賀。既出,虬須曰:吾見之,十得八九也,然亦須令道兄見之。又約靖與妹於京中馬行東酒樓下,既至,登樓,見虬須與一道流對飲。因環坐,為約與道兄同至太原。道與劉文靜對棋,須靖俱會。文皇亦來,精彩驚人,長揖而坐,神清氣爽,滿坐風生,顧眄煒如也。道兄一見,慘然下棋子,曰:此局輸矣,於此失局,奇哉!救無路矣,知復奚言。罷弈既出,謂虬須曰:此世非公世界也,他方可矣。勉之,勿以為念。同入京,虬須命其婦妹與李郎相見,其婦亦天人也。虬須紗巾褐裘,挾彈而至,相與入中堂,陳樂歡飲。女樂三十餘人,非王侯之家所有也,殆若洞天之會。既而舁二十床,以繡帊蓋之,去其帊曰:此乃文簿鑰匙耳,皆珍寶貨泉之數,並以充贈。吾本欲中華求事,或龍戰三五年,以此為輕費,今既有主,亦復何為。太原李氏,真英主也,三五年內,即當太平。李郎一妹,善輔贊之,非一妹不能贊明主,勉之哉!此去十年後,東南數千里外有異,是吾得事之秋也,聞之可潛以酒相賀。因呼家僮百餘人出拜,曰:李郎一妹是爾主也。言訖,與妻戎裝,乘馬而去,道兄亦不知所之。靖得此事,力以助文皇,締大業。
zhēn guān zhōng, dōng nán yí zòu, yǒu hǎi zéi yǐ? lóu chuán qiān sōu, bīng shí yú wàn rù fú yú guó, shā qí zhǔ, zì lì wèi wáng, guó nèi yǐ dìng jìng. jìng zhī qiú xū chéng gōng, guī gào qí qī, nǎi lì jiǔ dōng nán ér hè yān. gù zhī zhēn rén zhī xìng, nǎi tiān shòu yě, qǐ yōng yōng zhī tú, kě yǐ zào cì sī luàn zhě zāi!
貞觀中,東南夷奏,有海賊以?婁船千艘,兵十餘萬入扶餘國,殺其主,自立為王,國內以定靜。靖知虬須成功,歸告其妻,乃瀝酒東南而賀焉。故知真人之興,乃天受也,豈庸庸之徒,可以造次思亂者哉!
cuī xī zhēn
◎崔希真
huì jī cuī xī zhēn, yán dōng zhī rì, yǒu fù xīn lǎo sǒu, lì mén wài xuě zhōng, cuī líng chén jiàn zhī, yǒu shāng mǐn zhī sè. yī wèn zhī, sǒu qù lì yǔ yǔ, gù qí zhuàng mào bù cháng, nǎi wèn qí xìng shì, yún: mǒu xìng gé, dì sān. cuī yán zuò. cuī yuē: xuě hán jì shén, zuò dà mài tāng bǐng kě hū? sǒu yuē: dà mài sì shí qì zú, shí zhī yì rén, wù yǐ shì, bù lì zhōng fǔ. cuī rán zhī, zì cù lìng bèi zhuàn. shí cuī zhāng juàn, yù zhào huà gōng wèi tú, lián zǔ hù hán, huà gōng wèi zhì. zhāng juàn yǐ yú bì, sǒu qǔ jǐ shàng bǐ mò, huà yī zhū kū sōng, yī cǎi yào dào shì, yī lù suí zhī. luò bǐ xùn yì, huà zōng gāo gǔ, dài fēi rén shì suǒ yǒu. shí bì, zhì xiè ér qù. cuī yì qí shì, bǎo yǐ zì suí. yīn yóu huái hǎi, yù jiàn gǔ tú huà zhě, shǐ mèn zhī. jiàn zhě yuē: cǐ zhì chuān zhī zǐ gé sān láng huà yě. cuī xián tōng chū rù zhǎng ān, yú bà qiáo yù yù shū zhě, zhuàng mào yǔ sǒu xiāng lèi. yīn wèn: fēi gé sān láng hū? shū zhě xiào yuē: fēi yě, gé sān láng shì jìn dài gé zhì chuān zhī zǐ, rén jiān ān dé shí zhī? fù shū ér qù, bù zhī suǒ zhī.
會稽崔希真,嚴冬之日,有負薪老叟,立門外雪中,崔凌晨見之,有傷憫之色。揖問之,叟去笠與語,顧其狀貌不常,乃問其姓氏,云:某姓葛,第三。崔延坐。崔曰:雪寒既甚,作大麥湯餅可乎?叟曰:大麥四時炁足,食之益人,勿以豉,不利中府。崔然之,自促令備饌。時崔張絹,欲召畫工為圖,連阻冱寒,畫工未至。張絹倚於壁,叟取几上筆墨,畫一株枯松,一採藥道士,一鹿隨之。落筆迅逸,畫蹤高古,殆非人世所有。食畢,致謝而去。崔異其事,寶以自隨。因游淮海,遇鑑古圖畫者,使悶之。鑒者曰:此稚川之子葛三郎畫也。崔咸通初入長安,於灞橋遇鬻蔬者,狀貌與叟相類。因問:非葛三郎乎?蔬者笑曰:非也,葛三郎是晉代葛稚川之子,人間安得識之?負蔬而去,不知所之。
yuè sēng huái yī
◎越僧懷一
yuè sēng huái yī, jū yún mén sì. xián tōng zhōng, líng chén yù shàng diàn rán xiāng, hū jiàn yī dào liú xiāng gù ér yǔ yuē: yǒu yī qí jìng shì, néng wǎng yóu hū? huái yī xǔ nuò, xiāng yǔ rù shān, huā mù fán mào, shuǐ shí yōu shèng. huò lián fēng gài tiān, zhǎng sōng jiā dào huò qióng lóu bì rì, céng chéng yǐ kōng. suǒ jiàn zhī yì, bù kě dān shù. jiǔ zhī jué jī, dào liú yǐ zhī yǐ. wèi yuē: cǐ yǒu xiān táo, qiān suì yī shí, kě yǐ liáo jī. yǐ yī táo shòu zhī, dà rú èr shēng qì, qí xiāng zhēn wèi, fēi shì suǒ yǒu. shí qì fù xíng, huò líng bō bù rú, huò téng xū bù ài, huò jiǎo shēn yún mò, huò zhèn mèi kōng zhōng, huò yǎng shì rì yuè xià kuī xīng hàn. rú shì fù guī hái jiù jū, yǐ zhōu suì yǐ. huái yī zì cǐ bù shí, zhōu yóu rén jiān, yǔ fù mǔ huà qí shì, yīn rù dào. lì yì xiān shān, gèng xún líng shèng, qù ér bù fù fǎn.
越僧懷一,居雲門寺。咸通中,凌晨欲上殿燃香,忽見一道流相顧而語曰:有一奇境事,能往游乎?懷一許諾,相與入山,花木繁茂,水石幽勝。或連峰概天,長松夾道;或瓊樓蔽日,層城倚空。所見之異,不可殫述。久之覺飢,道流已知矣。謂曰:此有仙桃,千歲一實,可以療飢。以一桃授之,大如二升器,奇香珍味,非世所有。食訖復行,或凌波不濡,或騰虛不礙,或矯身雲末,或振袂空中,或仰視日月、下窺星漢。如是復歸還舊居,已週歲矣。懷一自此不食,週遊人間,與父母話其事,因入道。歷詣仙山,更尋靈勝,去而不復返。
wáng kuò
◎王廓
bù yī wáng kuò, xián tōng zhōng, zì jīng zhǔ suí chuán, jiāng yù dòng tíng. fēng shén, pō zhōu jūn shān xià, yǔ shù rén chū àn, xún shān jìng, dēng shān ér xíng. hū wén jiǔ xiāng, wèn zhū tóng háng, jiē yuē wú. liáng jiǔ xiāng yù shén, lù cè yá jiān jiàn yǒu dòng xué, kuò xīn yí yān, suì rù xué zhōng. xíng shí yú bù, píng shí shàng yǒu wā xué, zhōng yǒu jiǔ, jū ér yǐn zhī, wèi jí chún měi. yǐn kě bàn dòu yú, táo rán shì zuì, zuò xiē wā xué zhī cè, shāo xǐng nǎi guī. zhōu zhōng huà yú tóng lǚ, zhòng rén zhēng wǎng qiú zhī, wú fù suǒ jiàn. zì cǐ chōng yuè wú jí, jiàn yàn wǔ gǔ, nǎi rù míng shān xué dào. qù hòu kàn xiān jīng yún, jūn shān yǒu tiān jiǔ, yǐn zhī shēng xiān. kuò zhī suǒ yù zhě, nǎi cǐ jiǔ yě.
布衣王廓,咸通中,自荊渚隨船,將遇洞庭。風甚,泊舟君山下,與數人出岸,尋山徑,登山而行。忽聞酒香,問諸同行,皆曰無。良久香愈甚,路側崖間見有洞穴,廓心疑焉,遂入穴中。行十餘步,平石上有窪穴,中有酒,掬而飲之,味極醇美。飲可半斗余,陶然似醉,坐歇窪穴之側,稍醒乃歸。舟中話於同侶,眾人爭往求之,無復所見。自此充悅無疾,漸厭五穀,乃入名山學道。去後看仙經雲,君山有天酒,飲之升仙。廓之所遇者,乃此酒也。
yáng dài fū
◎楊大夫
yáng dài fū zhě, huàn guān yě. wáng qí míng, nián shí bā suì, wèi míng guān suǒ shè, wú jí ér sǐ. jīng sù nǎi sū, yún: jì dào yīn míng jiān, yǒu xiè shǔ guān shǔ, yǔ shì wú yì. yīn guān àn dú shì zhī, jiàn qí míng zì lì lì rán, yún nián shòu shí bā, ér yì wú yán qǐng tuō. páng yǒu yī rén wèi qí qǐng, qǐ yuàn xǔ zài shēng, cí yì jí qiè. jiǔ zhī, ér míng guān jiàn xǔ, jí lìng hái. qí rén sòng yáng shù bǎi bù, jiāng bié, yáng kuì xiè zhī, zhī zài shēng zhī ēn, hé yǐ wèi bào, wèn qí suǒ yù, qí rén yuē: huò yí míng shā gōng, jí xiāng bào yě. yīn yǐ dà tóng qián yī bǎi yú yǔ yáng. é rán ér jué, píng fù wú kǔ. zì shì qiú fǎng míng shā gōng, yì mò néng zhì. huò zuò xiǎo gōng què wū yǔ, fén ér bào zhī, rú shì zhě shù yǐ.
楊大夫者,宦官也。亡其名,年十八歲,為冥官所攝,無疾而死。經宿乃蘇,云:既到陰冥間,有廨署官屬,與世無異。陰官案牘示之,見其名字歷歷然,雲年壽十八,而亦無言請託。旁有一人為其請,乞願許再生,詞意極切。久之,而冥官見許,即令還。其人送楊數百步,將別,楊愧謝之,知再生之恩,何以為報,問其所欲,其人曰:或遺鳴砂弓,即相報也。因以大銅錢一百餘與楊。俄然而覺,平復無苦。自是求訪鳴砂弓,亦莫能致。或作小宮闕屋宇,焚而報之,如是者數矣。
yáng pō liú xīn lú dǐng, zhì zài dān shí, néng zhì fǎn hún dān. yǒu zhù bào sǐ zhě, yán dān yī lì, ǎo kāi qí kǒu, guàn zhī jí huó, cháng jiù shù rén. yǒu yān guān xià hóu zhě, yáng yǔ dān wǔ lì yǐ fú zhī, jì ér yǐ wèi míng guān zhuī qù, zé wèn zhī cì, bái yún: céng fú yáng dài fū dān yī lì ěr. míng guān jì qiǎn hái xià hóu dé, dān zhī xiào. jì sū, jǐn fú sì lì. suì yú, yòu jiàn huáng yī zhě zhuī bǔ zhī, yún fēi shì míng cáo, nǎi tài shān zhuī zhī ěr. xià hóu suí qù, zhì gāo shān zhī xià, yǒu gōng què yān. jí qí mén, jiàn èr dào shì, wèn qí píng shēng suǒ fù, yī yī duì dá, xú qǐ yuē: mǒu céng fú yáng dài fū dān wǔ lì yǐ. dào shì jù lìng què huí, xià hóu bài xiè yuē: mǒu shì de shén dān zhī lì, yán xù nián mìng, yuàn gǎi míng yán nián, kě hū? dào shì xǔ zhī. hòu jí yīn gǎi míng yán nián yǐ. yáng zì shěn dān zhī líng xiào, cháng yǐ jiù rén. qí zi xuān, yīn zì jī yì guī jīng, wèi míng, xíng èr shí yú lǐ, xiē yú dà zhuāng zhī shàng, hū wén zhuāng zhōng yǒu jīng xuān kū qì zhī shēng, wèn qí gù, zhǔ rén zhī zǐ bào wáng. xuān jiě yī dài zhōng qǔ dān yī lì, lìng yán ér guàn zhī, liáng jiǔ yì huó.
楊頗留心爐鼎,志在丹石,能制反魂丹。有疰暴死者,研丹一粒,拗開其口,灌之即活,嘗救數人。有閹官夏侯者,楊與丹五粒以服之,既而以為冥官追去,責問之次,白云:曾服楊大夫丹一粒耳。冥官既遣還夏侯得,丹之效。既蘇,盡服四粒。歲余,又見黃衣者追捕之,雲非是冥曹,乃泰山追之耳。夏侯隨去,至高山之下,有宮闕焉。及其門,見二道士,問其平生所復,一一對答,徐啟曰:某曾服楊大夫丹五粒矣。道士遽令卻回,夏侯拜謝曰:某是得神丹之力,延續年命,願改名延年,可乎?道士許之。後即因改名延年矣。楊自審丹之靈效,常以救人。其子暄,因自畿邑歸京,未明,行二十餘里,歇於大莊之上,忽聞莊中有驚喧哭泣之聲,問其故,主人之子暴亡。暄解衣帶中取丹一粒,令研而灌之,良久亦活。
yáng wù chǎn shàn zú, zǎo jiě suǒ rèn, zòng yì xián fàng, wéi yǐ jīn shí wèi wù, wèi cháng yǒu jí, nián jiǔ shí qī ér zhōng. wǎn nián yù rén xié yī gōng, wèn qí míng, yún: míng shā gōng yě. yú jiǎo miàn zhī nèi, zhōng yǒu zǒu shā, yáng mǎi ér fén zhī, yǐ bào jiàn jiù zhī zhě. jiàn qí fǎn hún dān fāng, yún shì jiù zhě shòu zhī, zì mì xiū zhì, gù wú néng dé qí shù zhě yǐ.
楊物產贍足,早解所任,縱意閒放,唯以金石為務,未嘗有疾,年九十七而終。晚年遇人攜一弓,問其名,云:鳴砂弓也。於角面之內,中有走砂,楊買而焚之,以報見救之者。見其反魂丹方,雲是救者授之,自密修制,故無能得其術者矣。
xuē féng
◎薛逢
hé dōng xuē féng, xián tōng zhōng, wèi mián zhōu cì shǐ. suì yú, mèng rù dòng fǔ, jiàn yǎo zhuàn shén duō, ér bù dǔ rén wù, yì bù gǎn shí zhī. nǎi chū mén, yǒu rén wèi yuē: cǐ tiān cāng yě. míng rì, huà yú bīn yǒu, huò yuē: zhōu jiè chāng míng xiàn, yǒu tiān cāng, dòng zhōng yǒu zì rán yǐn shí, wǎng wǎng yóu yún shuǐ zhě, dé ér shí zhī. jí shǐ dào shì sūn líng fěng, yǔ qīn lì fǎng zhī. rù dòng kě shí yú lǐ, yóu xū zhí jù, shí lǐ wài jiàn míng lǎng, yòu sān wǔ lǐ, huò rán yǔ rén shì wú yì. yá shì jí guǎng, kě róng qiān rén. qí xià píng zhěng, yǒu shí chuáng luó liè, chuáng shàng yǒu yǐn shí, míng pǐn jí duō, jiē xīn shí, ruǎn měi gān xiāng. líng fěng bài ér shí zhī, yòu gē kāi sān wǔ suǒ, qǐng yǐ fèng yú xuē gōng wèi xìn. jí jī chū dòng mén, xíng zhuàng wǎn rán jiē huà wèi shí yǐ. dòng zhōng zuǒ yòu yǒu sàn miàn sōu miàn, duī yán jī shì, bù zhī jì jí. yòu xíng yī èr lǐ, xī shuǐ xùn jí, jì kuò qiě shēn, gé xī jiàn shān chuān, jū dì lì rán, bù gǎn dù ér zhǐ. jìn yá pō zhōng, yǒu lǚ jī wǎng lái, jiē zhǎng èr sān chǐ, cái rú yǒu rén xíng chù. xuē gōng wén zhī, tàn yì líng shèng, ér mò qióng qí suǒ yǐ yě.
河東薛逢,咸通中,為綿州刺史。歲余,夢入洞府,見騕饌甚多,而不睹人物,亦不敢食之。乃出門,有人謂曰:此天倉也。明日,話於賓友,或曰:州界昌明縣,有天倉,洞中有自然飲食,往往游雲水者,得而食之。即使道士孫靈諷,與親吏訪之。入洞可十餘里,猶須執炬,十里外漸明朗,又三五里,豁然與人世無異。崖室極廣,可容千人。其下平整,有石床羅列,床上有飲食,名品極多,皆新食,軟美甘香。靈諷拜而食之,又割開三五所,請以奉於薛公為信。及齎出洞門,形狀宛然皆化為石矣。洞中左右有散面溲麵,堆鹽積豉,不知紀極。又行一二里,溪水迅急,既闊且深,隔溪見山川,居第歷然,不敢渡而止。近崖坡中,有履跡往來,皆長二三尺,才如有人行處。薛公聞之,嘆異靈勝,而莫窮其所以也。
yú àn dì lǐ zhì yún, shǎo shì shān yǒu zì rán wǔ gǔ gān guǒ shén zhī xiān yào. zhōu tài zǐ jìn xué dào shàng xiān, yǒu jiǔ qiān nián zī liáng, liú yú shǎo shì shān. shān zài hāo shān xī shí qī lǐ, cóng dōng jiǎo shàng sì shí lǐ xià, yòu shàng shí lǐ, dé shàng dìng sī, shí lǐ zhōng, yǒu dà shí mén, wèi zhōng dìng sī. zì zhì yá tóu xià, yǒu shí shì, zhōng yǒu shuǐ, duō bái shí yīng. shì nèi yǒu zì rán jīng shū zì rán yǐn shí. yǔ cǐ wú yì yǐ. tiān tāi shān dōng yǒu dòng, rù shí yú lǐ, yǒu jū rén, shì sì duō mài yǐn shí. gān fú zhōng, yǒu yóu sēng rù dòng, jīng lì shì zhōng, jī shén, wén shí xiāng, mǎi zhēng bǐng dàn zhī. tóng háng yī sēng fú qì, bù shí jì bǎo. xíng shí yú lǐ, chū dòng mén, yǐ zài dēng zhōu wú píng xiàn jiè. suǒ shí zhī sēng, é biàn wèi shí. yǐ cǐ yán zhī, wáng liè shí suǐ zhāng huá lóng gāo, dé shí zhī zhě, yì xū lèi jī yīn gōng. tiān tǐng xiān gǔ, kě shàng dēng xiān pǐn, ruò cháng rén dàn zhī, bì huà wèi shí yǐ.
余按《地理志》雲,少室山有自然五穀、甘果神芝、仙藥。週太子晉學道上仙,有九千年資糧,留於少室山。山在蒿山西十七里,從東角上四十里下,又上十里,得上定思,十里中,有大石門,為中定思。自至崖頭下,有石室,中有水,多白石英。室內有自然經書、自然飲食。與此無異矣。天台山東有洞,入十餘里,有居人,市肆多賣飲食。乾符中,有游僧入洞,經歷市中,飢甚,聞食香,買蒸餅啗之。同行一僧服氣,不食既飽。行十餘里,出洞門,已在登州吳平縣界。所食之僧,俄變為石。以此言之,王列石髓、張華龍膏,得食之者,亦須累積陰功。天挺仙骨,可上登仙品,若常人啗之,必化為石矣。
shǔ shì
◎蜀氏
shǔ shì yù jìn shì jī bèi sān wǔ rén, xié mù gōng zhú shǐ, rù bái lù shān, bǔ liè yǐ zì gěi. yīn zhí qún lù hài zǒu, fēn lù gé zhī. yī rén jiàn lù rù liǎng yá jiān, cái tōng rén guò, suí ér zhú zhī. xíng shí yú bù, dàn jiàn chéng shì zhì bǐ, lǘ jǐng fán shèng, liǎo bù jiàn lù. xú háng shì zhōng, yīn wèn rén yuē: cǐ hé chù yě? dá yuē: cǐ xiǎo chéng dū ěr, fēi cháng rén kě dào, zi bù yí jiǔ zhù. suì chū xué, mì zhì guī lù, yǐ gào tài shǒu liú quān. quān shǐ rén suí wǎng, shī qí jiù suǒ yǐ.
蜀氏遇晉氏飢輩三五人,挾木弓竹矢,入白鹿山,捕獵以自給。因值群鹿駭走,分路格之。一人見鹿入兩崖間,才通人過,隨而逐之。行十餘步,但見城市櫛比,閭井繁盛,了不見鹿。徐行市中,因問人曰:此何處也?答曰:此小成都耳,非常人可到,子不宜久住。遂出穴,密志歸路,以告太守劉悛。悛使人隨往,失其舊所矣。
yǔ zhòng chōng yōng jīng jì yuē: wǔ líng xī yáng xiàn nán shù lǐ, yǒu gū shān. yán shí qiào bá, shàng yǒu cōng, zì chéng qí lǒng, bài ér qǐ zhī, zhé zì bá shí zhī, shén měi. shān dǐng yǒu chí, yú biē zhì qī yuè qī rì, jiē chū ér yóu. bàn yán shì zhōng, yǒu shū shù qiān juǎn, xī dào shì suǒ yí jīng yě. yuán jiā zhōng, yǒu mán rén rù cǐ shān shè lù, rù shí xué zhōng, mán rén zhú zhī, xué bàng yǒu tī, yīn shàng, jí huò rán kāi lǎng, bié yǒu tiān rì. xíng shù shí bù, sāng guǒ wèi rán, qiān mò píng zhí, xíng rén shén duō. mán rén jīng jù ér chū. xuán xuē shù jì lù, què jié bàn xún zhī, wú fù chù suǒ. gù yě wáng yún, tiān dì zhī nèi, míng shān zhī zhōng, shén yì kū zhái, fēi zhǐ yī chù. zé táo yuán tiān tāi, jiē qí lèi yě.
庾仲沖《雍荊記》曰:武陵西陽縣南數里,有孤山。岩石峭拔,上有蔥,自成畦壠,拜而乞之,輒自拔食之,甚美。山頂有池,魚鱉至七月七日,皆出而游。半岩室中,有書數千卷,昔道士所遺經也。元嘉中,有蠻人入此山射鹿,入石穴中,蠻人逐之,穴傍有梯,因上,即豁然開朗,別有天日。行數十步,桑果蔚然,阡陌平直,行人甚多。蠻人驚遽而出。旋削樹記路,卻結伴尋之,無復處所。顧野王雲,天地之內,名山之中,神異窟宅,非止一處。則桃源天台,皆其類也。
sēng wù xuán
◎僧悟玄
sēng wù xuán, bù zhī hé xǔ rén yě. suī yù jī zī hè, ér qián xīn qiú dào. zì sān jiāng wǔ lǐng, qián chǔ zhū míng shān, wú bù yóu lì. měi yù dòng fǔ, bì zào zhī yān. rù é méi shān, wén yǒu qī shí èr dòng, zì léi dòng zhī wài, zhū yá shí shì suì xué zhī jiān, wú suǒ yí yān. ǒu xiē yú jù mù zhī xià, jiǔ zhī yǒu lǎo sǒu, zì xià ér shàng, xiāng yì ér zuò. wèn qí suǒ yì, wù xuán jù shù xún fǎng míng shān líng dòng zhī shì. sǒu yuē: míng shān dà chuān, jiē yǒu dòng xué, bù zhī míng zì, bù kě zhé rù fǎng. xū dé dòng tíng jì yuè dú jīng, shěn qí suǒ shǔ, dìng qí míng zì, de qí lǐ shù, bì shì shén xiān suǒ jū, yǔ jīng jì xiāng hé, rán hòu kě yóu ěr. bù rán, yǒu fēng léi dòng guǐ shén dòng dì yù dòng lóng shé dòng, wù rù qí zhōng, hài jí xìng mìng, qiú yì fǎn sǔn, shēn kě jiè yě. wù xuán jīng hài jiǔ zhī, xiè qí suǒ jiào, yīn wèn yuē: jīn é méi dòng tiān, dìng kě yóu fǒu? sǒu yuē: shén xiān zhī shì, wú bù gǎn duō yán, dàn yè dòng zhǔ, zì kě wèn ěr. wù xuán yòu wèn, dòng zhǔ wèi shuí. sǒu yuē: dòng zhǔ xìng zhāng, jīn zài jiā zhōu shì mén, tú ròu wèi shì, zhōng nián ér féi zhě, shì yě. yǔ qì bié qù.
僧悟玄,不知何許人也。雖寓跡緇褐,而潛心求道。自三江五嶺,黔楚諸名山,無不遊歷。每遇洞府,必造之焉。入峨嵋山,聞有七十二洞,自雷洞之外,諸崖石室邃穴之間,無所遺焉。偶歇於巨木之下,久之有老叟,自下而上,相挹而坐。問其所詣,悟玄具述尋訪名山靈洞之事。叟曰:名山大川,皆有洞穴,不知名字,不可輒入訪。須得《洞庭記》、《岳瀆經》,審其所屬,定其名字,的其里數,必是神仙所居,與經記相合,然後可游耳。不然,有風雷洞、鬼神洞、地獄洞、龍蛇洞,誤入其中,害及性命,求益反損,深可戒也。悟玄驚駭久之,謝其所教,因問曰:今峨嵋洞天,定可游否?叟曰:神仙之事,吾不敢多言,但謁洞主,自可問耳。悟玄又問,洞主為誰。叟曰:洞主姓張,今在嘉州市門,屠肉為事,中年而肥者,是也。語訖別去。
wù xuán fù zhì shì mén qiú zhī, zhāng shēng zài yān. yǐ qián shì gào zhī, zhāng yuē: wú duō yán yě. mìng qí qī pēng ròu, yǔ wù xuán wèi zhuàn, yǐ ròu sān qì yǔ zhī, wù xuán cí yǐ bù shí ròu jiǔ yǐ. zhāng yuē: yóu shān xū dé qì lì, bù zhì jī fá, rán hòu kě xíng. ruò bù shí cǐ, wú yóu de dào yǐ. miǎn zhī zài sān, wù xuán yì xīn zì jì dù, kǒng shì shén xiān suǒ shì, bù gǎn jù mìng. shí jǐn èr qì, yàn yù mí shén, zhāng yì quàn zhī, gù bù néng shí yǐ. shí qì qiú qù, zhāng fǔ dì shí yī wǎ zi yǐ shòu zhī, yuē: rù shān zhì qí fēng xià, zhí mǒu dòng mén, yǒu zhǎng sōng, xià yǒu huí xī, shàng yǒu qiào bì, cǐ tiān zhēn huáng rén suǒ jū zhī dòng yě, yǐ wǎ kòu zhī, sān èr shí shēng, mén kāi zé rù, měi yù mén jí kòu zhī, zé shén xiān zhī jìng kě dào yǐ. yī jiào rù shān, guǒ dé dòng, yǔ suǒ zhǐ wú yì. yǐ wǎ kòu zhī, liáng jiǔ, qiào bì zhōng kāi, dòng nèi gāo guǎng píng wěn, kě tōng chē mǎ. liǎng miàn jiē qīng shí yíng jié, shí yǒu xuán quán liú qú, jiā lù zuǒ yòu. fán xíng shí yú lǐ, yòu zhí yī mén, kòu zhī fù kāi, dà ér píng kuò, wǎng wǎng jiàn tiān huā jiā dào, suǒ kuī jiàn huā huì zhī yì, rén wù wǎng lái zhī shèng, duō shì míng shū lì rén xiān tóng yù nǚ, shí yǒu xiān guān dào shì, bù wǔ chē qí, chōng chōng bù jué. yòu yù yī mén, kòu zhī mí qiè, wǎ piàn suì jǐn, mén jìng bù kāi. jiǔ zhī, wén zhèn tíng zhī yīn, yí shì shān shí cuī xiàn, huáng jù ér chū, bēn zǒu sān wǔ shí bù, yǐ zài dòng mén zhī wài, wú fù lái shí jǐng qù yǐ. fù fǎng dòng zhǔ, yǐ jīng yuè yú, tú sì wǎn rán, ér zhāng shēng yǐ sǐ shí xǔ rì yǐ. zì cǐ zhì qī míng shān, shì qiú dù shì, fù rù é méi, bù zhī suǒ zhī yǐ.
悟玄復至市門求之,張生在焉。以前事告之,張曰:無多言也。命其妻烹肉,與悟玄為饌,以肉三器與之,悟玄辭以不食肉久矣。張曰:游山須得炁力,不至飢乏,然後可行。若不食此,無由得到矣。勉之再三,悟玄亦心自計度,恐是神仙所試,不敢拒命。食盡二器,厭飫彌甚,張亦勸之,固不能食矣。食訖求去,張俯地拾一瓦子以授之,曰:入山至其峰下,值某洞門,有長松,下有回溪,上有峭壁,此天真皇人所居之洞也,以瓦扣之,三二十聲,門開則入,每遇門即扣之,則神仙之境可到矣。依教入山,果得洞,與所指無異。以瓦扣之,良久,峭壁中開,洞內高廣平穩,可通車馬。兩面皆青石瑩潔,時有懸泉流渠,夾路左右。凡行十餘里,又值一門,扣之復開,大而平闊,往往見天花夾道,所窺見花卉之異,人物往來之盛,多是名姝麗人、仙童玉女,時有仙官道士,部伍車騎,憧憧不絕。又遇一門,扣之彌切,瓦片碎盡,門竟不開。久之,聞震霆之音,疑是山石摧陷,惶懼而出,奔走三五十步,已在洞門之外,無復來時景趣矣。復訪洞主,已經月余,屠肆宛然,而張生已死十許日矣。自此志棲名山,誓求度世,復入峨眉,不知所之矣。
fèi guān qīng
◎費冠卿
fèi guān qīng zhě, chí zhōu rén yě. jìn shì zhuó dì, jiāng guī gù xiāng, bié xiāng guó zhèng yú qìng. gōng sù yǔ qiū pǔ liú lìng yǒu shàn, xǐ fèi zhī xíng, tuō yǐ yù shū yān. shǒu zhá yíng fú, jiān shòu fèi, jiè zhī yuē: liú lìng jiǔ zài míng chǎng, suǒ yǐ bù dēng jiǎ yǐ zhī xuǎn zhě, yǐ qí biǎn lǜ bù jū yú shí, shě gāo kē ér jiù cǐ guān, kě shàn yù zhī yě. fèi gù qǐng gōng lüè pī xíng zhǐ yú shū mò, guì qí yīn suǒ wèi jiàn, shāo chuí qīng yǎn, gōng rán zhī, fā hán pī shù xíng, fù jiān zhī rú chū.
費冠卿者,池州人也。進士擢第,將歸故鄉,別相國鄭餘慶。公素與秋浦劉令友善,喜費之行,托以寓書焉。手札盈幅,緘授費,戒之曰:劉令久在名場,所以不登甲乙之選者,以其褊率不拘於時,舍高科而就此官,可善遇之也。費固請公略批行止於書末,貴其因所慰薦,稍垂青眼,公然之,發函批數行,復緘之如初。
fèi zhì qiū pǔ, xiān tóu cì yú liú. liú yuè cì, wěi zhū àn shàng, lüè bù gù miǎn. fèi sǒng lì qí mìng, jiǔ zhī ér wú bào, yí qí bù kě gàn yě, jí yǐ xiāng guó shū shòu hūn zhě, liú fā jiān lǎn bì, màn mà yuē: zhèng mǒu lǎo hàn, yòng cǐ shū hé wèi! bāi ér qì zhī, fèi yù jù, pái tà ér rù, qū bài yú qián. liú hū mǐn rán gù zhī, yī zuò yǔ yǔ. rì yǐ mù yǐ, liú cù lìng pái diàn, fèi yuē: rì yǐ hūn hēi, huò dé nì lǚ zhī shě, yǐ bù jí yǐ. qǐ yú? wǔ zhī xià, xí dì yī xiāo, míng rì què yì diàn suǒ. jí zì jiě náng zhuāng, shū zhān xí yú dì. liú jí fú yī ér rù, liáng jiǔ chū yuē: cǐ fēi yán bīn zhī suǒ, yǒu yī gé zi, kě yǐ qì xī, pū chéng yú wài kě yě. jí lìng zuǒ yòu yǐn pú fū wèi zi, fēn gěi xià chù. liú yǐn fèi qiè zhān xí, rù? hòu duì táng xiǎo gé zi zhōng. jì ér bì mén, suǒ xì shén yán, fèi mò zhī suǒ yǐ, jù tà ér xī. shì xī yuè míng, yú mén qiào zhōng kuī qí wài, qiǎo rán wú shēng. jiàn liú lìng zì cāo huì běn, sǎo chú táng zhī nèi wài, tíng wǔ jiē bì, mí bù zhōu xī. fèi yì qí shì, wēi zuò bǐng xī, bù mèi ér cì yān.
費至秋浦,先投刺於劉。劉閱刺,委諸案上,略不顧眄。費悚立俟命,久之而無報,疑其不可干也,即以相國書授閽者,劉發緘覽畢,慢罵曰:鄭某老漢,用此書何為!擘而棄之,費愈懼,排闥而入,趨拜於前。劉忽憫然顧之,揖坐與語。日已暮矣,劉促令排店,費曰:日已昏黑,或得逆旅之舍,已不及矣。乞於?廡之下,席地一宵,明日卻詣店所。即自解囊裝,舒氈席於地。劉即拂衣而入,良久出曰:此非延賓之所,有一閣子,可以憩息,仆乘於外可也。即令左右引僕夫衛子,分給下處。劉引費挈氈席,入?後對堂小閣子中。既而閉門,鎖系甚嚴,費莫知所以,據榻而息。是夕月明,於門竅中窺其外,悄然無聲。見劉令自操彗畚,掃除堂之內外,庭廡階壁,靡不週悉。費異其事,危坐屏息,不寐而伺焉。
jiāng jí èr gēng, hū yǒu yì xiāng zhī qì, fēi cháng rén shì suǒ yǒu. liáng jiǔ, liú zhí bǎn gōng lì yú tíng, shì yǒu suǒ hòu. xiāng qì mí shén, jí jiàn yún guān zǐ yī xiān rén, zhǎng bā jiǔ chǐ, shù shí rén yōng cóng ér zhì. liú zài bài qǐ shǒu, cǐ xiān rén zhí yì táng zhōng, liú lì shì qí cè. é yǒu yán xí luó liè, yǎo zhuàn qí guǒ, xiāng yì gé zhōng. fèi wén zhī, yǐ jué shén qīng qì shuǎng. xū yú zòu lè yǐn jiǔ, mìng liú lìng bù xí yú dì, yì shì yǐn yān. lè zhī yīn diào, fēi shì jiān zhī qū. xiān rén hū wèn yuē: dé zhèng mǒu xìn fǒu? duì yuē: dé xìn, shén ān. qǐng zhī, yòu wèn: dé zhèng shū fǒu? duì yuē: fèi guān qīng xiān bèi zài zhǎng ān zhōng lái, dé shū. xiào yuē: fèi guān qīng qiě xǐ jí dì yě, jīn zài cǐ yé? duì yuē: zài. xiān rén yuē: wú wèi hé yǔ zhī xiāng jiàn, qiě yǔ yī bēi jiǔ, dàn xiàng dào zǎo xiū xíng, jí dé xiāng jiàn yǐ. jí mìng liú zhuó yī bēi jiǔ, sòng gé zi zhōng. fèi guān qīng kuī jiàn liú zì gā jiǔ le, jí yú jiē xià qǔ pén zhōng shuǐ tóu zhī, fèi yí ér wèi yǐn. xiān rén hū xià jiē, yǔ tú cóng chéng yún ér qù, liú bài cí wū yàn. xiān rén jiè yuē: ěr jiàn zhèng mǒu, dàn lìng xiū xíng, jí dé xiāng jiàn yě.
將及二更,忽有異香之氣,非常人世所有。良久,劉執版恭立於庭,似有所候。香氣彌甚,即見雲冠紫衣仙人,長八九尺,數十人擁從而至。劉再拜稽首,此仙人直詣堂中,劉立侍其側。俄有筵席羅列,騕饌奇果,香溢閣中。費聞之,已覺神清氣爽。須臾奏樂飲酒,命劉令布席於地,亦侍飲焉。樂之音調,非世間之曲。仙人忽問曰:得鄭某信否?對曰:得信,甚安。頃之,又問:得鄭書否?對曰:費冠卿先輩在長安中來,得書。笑曰:費冠卿且喜及第也,今在此耶?對曰:在。仙人曰:吾未合與之相見,且與一杯酒,但向道早修行,即得相見矣。即命劉酌一杯酒,送閣子中。費冠卿窺見劉自呷酒了,即於階下取盆中水投之,費疑而未飲。仙人忽下階,與徒從乘雲而去,劉拜辭嗚咽。仙人戒曰:爾見鄭某,但令修行,即得相見也。
jì qù, jí yì gé zhōng, jiàn jiǔ yóu zài. jīng yuē: cǐ jiǔ wàn jié bù kě yī yù, hé bù yǐn yě? fèi lì zhēng dé yī liǎng gā, liú jí yǔ guān qīng wèi xiū dào zhī yǒu, bǔ jū jiǔ huá shān. yǐ zuǒ shí yí zhēng, jìng bù qǐ. zhèng xiāng guó xún yǐ qù shì, liú fèi pō mì qí shì, bù zhī suǒ jiàng shì hé xiān yě.
既去,即詣閣中,見酒猶在。驚曰:此酒萬劫不可一遇,何不飲也?費力爭得一兩呷,劉即與冠卿為修道之友,卜居九華山。以左拾遺征,竟不起。鄭相國尋以去世,劉、費頗秘其事,不知所降是何仙也。
zhèng nán hǎi zǐ luó rèn sǒu
◎鄭南海紫邏任叟
zhèng nán hǎi wèi mù liáng sòng, qí biǎo dì jìn shì liú shēng yù jū rǔ zhōu, yǒu zǐ luó shān, jí shén xiān líng jìng yě. liú yǐ yù jū lì kùn, yù zhī liáng sòng qiú jiù, yīn xíng zhū yào sì zhōng. jì zuò, yǒu qiáo sǒu yǐ yán yú bì, yì zuò yān. zhǔ rén lián chì zhī, yuē: cǐ yǒu guān kè, hé hū táng tū! liú liǎn rèn ér qǐ, wèi zhǔ rén yuē: mǒu xián rén yě, qiáo sǒu suǒ lái, bì yǒu suǒ qiú, huò yào yào wù, yǒu jí nán suǒ qǐng, bù kě lìng qù. kěn yī sǒu lìng zuò, wèn qí suǒ yào. sǒu yuē: qǐng yī fú zhǐ jí bǐ yàn ěr. liú jí qǔ sì zhōng zhǐ bǐ yǐ shòu zhī. sǒu huī háo zì ruò, shū bì, yǐ shòu yú liú. shū yuē: chéng yù wǎng liáng sòng, liáng sòng zāi fāng zhòng, dàn xī wèi rén sòng. chéng yù fǎng zhèng shēng, zhèng shēng jiāng yǒu è, jí wèi qiān lǐ kè, jiān yì biàn shān sè. zǐ luó qiáo sǒu rèn qí shū chéng. liú lǎn jīng yì, bǐ shì qiú yì, chāo yú cháng lún. kàn dú zhī jì, shī sǒu suǒ zài. yuè yú, zhèng wèi rén suǒ sòng, chù guān qiān lǐ zhī wài, jiē rú qí yán. liú jí yú zǐ luó qì jū, wù sè qiú fǎng, bù fù jiàn sǒu. shì bǎo qí shū, cháo kòu fàn què, fāng shī qí suǒ zài yě.
鄭南海為牧梁宋,其表弟進士劉生寓居汝州,有紫邏山,即神仙靈境也。劉以寓居力困,欲之梁宋求救,因行諸藥肆中。既坐,有樵叟倚檐於壁,亦坐焉。主人連叱之,曰:此有官客,何忽唐突!劉斂衽而起,謂主人曰:某閒人也,樵叟所來,必有所求,或要藥物,有急難所請,不可令去。懇揖叟令坐,問其所要。叟曰:請一幅紙及筆硯耳。劉即取肆中紙筆以授之。叟揮毫自若,書畢,以授於劉。書曰:承欲往梁宋,梁宋災方重,旦夕為人訟。承欲訪鄭生,鄭生將有厄,即為千里客,兼亦變衫色。紫邏樵叟任其書呈。劉覽驚異,筆勢遒逸,超逾常倫。看讀之際,失叟所在。月余,鄭為人所訟,黜官千里之外,皆如其言。劉即於紫邏葺居,物色求訪,不復見叟。世寶其書,巢寇犯闕,方失其所在也。