strong zhāng gǔ lǎo zhǒng guā qǔ wén nǚ strong
張古老種瓜娶文女
zhǎng kōng wàn lǐ tóng yún zuò, yí lǐ xiáng guāng biàn zhāi gé.
長空萬里彤雲作,迤邐祥光遍齋閣。
wèi jiào liǔ xù wǔ qiān qiú, xiān shǐ méi huā kāi shù è.
未教柳絮舞千球,先使梅花開數萼。
rù lián yǒu yùn zì sōu sōu, diǎn shuǐ wú shēng kōng mò mò.
入簾有韻自颼颼,點水無聲空漠漠。
yè lái gé xiàng gǔ sōng shāo, xiàng xiǎo shuò fēng chuī bù là.
夜來閣向古松梢,向曉朔風吹不落。
zhè bā jù shī tí xuě, nà xuě xià xiāng sì sān jiàn wù shì: shì yán, shì liǔ xù, shì lí huā.
這八句詩題雪,那雪下相似三件物事:似鹽,似柳絮,似梨花。
xuě zěn dì shì yán? xiè líng yùn céng yǒu yī jù shī yǒng xuě dào: sā yán kōng zhōng chā kě nǐ. sū dōng pō xiān shēng yǒu yī cí, míng jiāng shén zǐ: huáng hūn yóu zì yǔ xiān xiān, xiǎo kāi lián, yù píng yán. jiāng kuò tiān dī, wú chù rèn qīng lián. dú zuò xián yín shuí bàn wǒ? ā dòng shǒu, niǎn shuāi rán.
雪怎地似鹽?謝靈運曾有一句詩詠雪道:「撒鹽空中差可擬。」蘇東坡先生有一詞,名《江神子》:黃昏猶自雨纖纖,曉開簾,玉平檐。江闊天低,無處認青簾。獨坐閒吟誰伴我?呵凍手,捻衰髯。
shǐ jūn liú kè zuì yān yān, shuǐ jīng yán, wèi shuí tián? shǒu bà méi huā, dōng wàng yì táo qián. xuě shì gǔ rén rén sì xuě, suī kě ài, yǒu rén xián.
使君留客醉懨懨,水晶鹽,為誰甜?手把梅花,東望憶陶潛。雪似古人人似雪,雖可愛,有人嫌。
zhè xuě yòu zěn shì liǔ xù? xiè dào yùn céng yǒu yī jù yǒng xuě dào: wèi ruò liǔ xù yīn fēng qǐ. huáng lǔ zhí yǒu yī cí, míng tà suō xíng: duī jī qióng huā, pù chén liǔ xù, xiǎo lái yǐ méi xíng rén lù. zhǎng kōng yóu wèi zhàn tóng yún, piāo yáo shàng zhú huí fēng wǔ. duì jǐng xián bēi, yíng fēng suǒ jù, huí tóu què xiào wú yán yǔ. wèi hé zhōng rì wèi chéng yín? qián shān shàng yǒu qīng qīng chù.
這雪又怎似柳絮?謝道韞曾有一句詠雪道:「未若柳絮因風起。」黃魯直有一詞,名《踏莎行》:堆積瓊花,鋪陳柳絮,曉來已沒行人路。長空猶未綻彤雲,飄颻尚逐迴風舞。對景銜杯,迎風索句,回頭卻笑無言語。為何終日未成吟?前山尚有青青處。
yòu zěn jiàn dé xuě shì lí huā? lǐ yì ān fū rén céng dào: xíng rén wǔ xiù fú lí huā. cháo shū yòng yǒu yī cí, míng lín jiāng xiān: wàn lǐ tóng yún mì bù, zhǎng kōng qióng sè jiāo jiā. fēi rú liǔ xù luò ní shā. qián cūn guī qù lù, wǔ xiù fú lí huā. cǐ jì kān miáo hé chù jǐng? jiāng hú xiǎo tǐng yú jiā. xuán zhēn xiāng yùn guò nián huá. pī suō chéng yuǎn xìng, dǐng lì guò xī shā.
又怎見得雪似梨花?李易安夫人曾道:「行人舞袖拂梨花。」晁叔用有一詞,名《臨江仙》:萬里彤雲密布,長空瓊色交加。飛如柳絮落泥沙。前村歸去路,舞袖拂梨花。此際堪描何處景?江湖小艇漁家。旋斟香醞過年華。披簑乘遠興,頂笠過溪沙。
xuě shì sān jiàn wù shì, yòu yǒu sān gè shén rén zhǎng guǎn. nà sān gè shén rén? gū shè zhēn rén zhōu qióng jī dǒng shuāng chéng. zhōu qióng jī zhǎng guǎn fú róng chéng dǒng shuāng chéng zhǎng guǎn zhù xuě liú lí jìng píng, píng nèi shèng zhe shù piàn xuě měi yù tóng yún mì bù, gū shè zhēn rén yòng huáng jīn zhù qiāo chū yī piàn xuě lái, xià yī chǐ ruì xuě.
雪似三件物事,又有三個神人掌管。那三個神人?姑射真人、周瓊姬、董雙成。周瓊姬掌管芙蓉城;董雙成掌管貯雪琉璃淨瓶,瓶內盛着數片雪;每遇彤雲密布,姑射真人用黃金箸敲出一片雪來,下一尺瑞雪。
dāng rì zǐ fǔ zhēn rén ān pái yán huì, qǐng gū shè zhēn rén dǒng shuāng chéng, yǐn dé dōu zuì. bǎ jīn zhù qiāo zhe liú lí jìng píng, dài yào chàng zhǐ qū ér. cuò qiāo pò le liú lí jìng píng, qīng chū xuě lái, dāng nián biàn hǎo dà xuě. céng yǒu zhī qū ér, míng zuò yì yáo jī: gū shè zhēn rén yàn zǐ fǔ, shuāng chéng jī pò qióng bāo. líng zhū suì yù, bèi ruǐ gōng xiān zǐ, sā xiàng kōng pāo. qián kūn hào cǎi zhōng xiāo, hǎi yuè liú guāng sè gòng jiāo. xiàng xiǎo lái yín yā láng, shù zhī xié zhuì yù biān shāo.
當日紫府真人安排筵會,請姑射真人、董雙成,飲得都醉。把金箸敲着琉璃淨瓶,待要唱只曲兒。錯敲破了琉璃淨瓶,傾出雪來,當年便好大雪。曾有隻曲兒,名做《憶瑤姬》:姑射真人宴紫府,雙成擊破瓊苞。零珠碎玉,被蕊宮仙子,撒向空拋。乾坤皓彩中宵,海月流光色共交。向曉來、銀壓琅,數枝斜墜玉鞭梢。
jīng shān wēi, bì shuǐ qū, jì wǎn fēi qín, mào hán guī qù wú cháo. yán qián wèi ài chéng zān zhù, bù xǔ ér tóng shǐ zhàng qiāo. dài xiào tā dāng rì yuán ān xiè nǚ, cái cí yǒng cháo.
荊山隈,碧水曲,際晚飛禽,冒寒歸去無巢。檐前為愛成簪箸,不許兒童使杖敲。待效他、當日袁安謝女,才詞詠嘲。
gū shè zhēn rén shì zhǎng xuě zhī shén. yòu yǒu xuě zhī jīng, shì yī pǐ bái luó zi, shēn shàng dǒu xià yī gēn máo, xià yī zhàng xuě, què yǒu gè shén xiān shì hóng yá xiān shēng guǎn zhe, yòng hú lú ér shèng zhe bái luó zi. fù bà zǐ fǔ zhēn rén huì, yǐn dé jiǔ zuì, bǎ hú lú sāi dé bù láo, zǒu le bái luó zi, què zài fān rén jiè lǐ tuì máo. hóng yá xiān shēng yīn zǒu le bái luó zi, xià le yī zhèn dà xuě.
姑射真人是掌雪之神。又有雪之精,是一匹白騾子,身上抖下一根毛,下一丈雪,卻有個神仙是洪崖先生管着,用葫蘆兒盛着白騾子。赴罷紫府真人會,飲得酒醉,把葫蘆塞得不牢,走了白騾子,卻在番人界裡退毛。洪崖先生因走了白騾子,下了一陣大雪。
qiě shuō yī gè guān rén, yīn xuě zhōng zǒu le yī pǐ bái mǎ, biàn chéng yī jiàn qī qiāo shén xiān de shì, jǔ jiā bái rì shàng shēng, zhì jīn gǔ jī shàng cún.
且說一個官人,因雪中走了一匹白馬,變成一件蹊蹺神仙的事,舉家白日上升,至今古蹟尚存。
xiāo liáng wǔ dì pǔ tōng liù nián dōng shí èr yuè, yǒu gè jiàn yì dài fū xìng wéi míng shù, yīn jiàn xiāo liáng wǔ dì fèng chí shì jiào dé zuì, biǎn zài zī shēng sì mǎ jiān zuò pàn yuàn. zhè guān rén: zhōng xīn zhèng zhí, bǐng qì gāng qiáng. yǒu huí tiān zhuǎn rì zhī yán, huái zhú nìng qù xié zhī jiàn.
蕭梁武帝普通六年冬十二月,有個諫議大夫姓韋名恕,因諫蕭梁武帝奉持釋教得罪,貶在滋生駟馬監做判院。這官人:中心正直,秉氣剛強。有回天轉日之言,懷逐佞去邪之見。
zhè wéi guān rén shòu dé yì shēng sì mǎ jiān pàn yuàn, zhè zuò jiān zài zhēn zhōu liù hé xiàn jiè shàng. xiāo liáng wǔ dì yǒu yī pǐ bái mǎ, míng zuò zhào diàn yù shī zi: tí rú yù xuē, tǐ ruò qióng zhuāng. dàng xiōng yī piàn fěn pù chéng, bǎi wěi wàn tiáo yín lǚ sàn. néng chí néng zài, zǒu dé qiān lǐ chéng tú bù chuǎn bù sī, tiào guò sān chóng kuò jiàn. hún shì suān ní shēng shì shàng, qià rú bái zé xià rén jiān.
這韋官人受得溢生駟馬監判院,這座監在真州六合縣界上。蕭梁武帝有一匹白馬,名作「照殿玉獅子」:蹄如玉削,體若瓊妝。盪胸一片粉鋪成,擺尾萬條銀縷散。能馳能載,走得千里程途;不喘不嘶,跳過三重闊澗。渾似狻猊生世上,恰如白澤下人間。
zhè pǐ bái mǎ, yīn wèi xiāo liáng wǔ dì zhuī gǎn dá mó chán shī, dào jīn shí zhǎng lú jiè shàng yǒu shī, fá xià zài zī shēng sì mǎ jiān, jiào mù yǎng.
這匹白馬,因為蕭梁武帝追趕達摩禪師,到今時長蘆界上有失,罰下在滋生駟馬監,教牧養。
dāng rì dà xuě xià, zǎo chén qǐ lái, zhǐ jiàn yā cáo lái bǐng fù wéi jiàn yì dào: yǒu jiàn huò shì, zuó yè jiù cáo tóu bù jiàn le nà zhào diàn yù shī zi. xià dé wéi jiàn yì huāng máng jiào jiāng yī jiān yǎng mǎ rén lái, què shì rú hé jì jié? jiù zhōng yī gè yā cáo chū lái dào: zhè pǐ mǎ róng yì xún. zhǐ kàn tā xuě zhōng jiǎo jī, biàn zhī zhuó luò. wéi jiàn yì dào: shuō dé shì. jí shí chāi rén suí zhe yā cáo, xún mǎ jiǎo jī. yí lǐ jiān xíng le shù lǐ tián dì, xuě zhōng jiàn yī zuò huā yuán, dàn jiàn: fěn zhuāng tái xiè, qióng suǒ tíng xuān. liǎng biān xié yā yù lán gān, yī jìng píng gōu yín shòu dài. tài hú shí xiàn, huǎng yí yán hǔ shēn mái sōng bǎi zhī pán, hǎo sì yù lóng gāo sǒng. jìng lǐ cǎo kū nán biàn sè, tíng qián méi zhàn zhǐ wén xiāng.
當日大雪下,早晨起來,只見押槽來稟覆韋諫議道:「有件禍事,昨夜就槽頭不見了那照殿玉獅子。」嚇得韋諫議慌忙叫將一監養馬人來,卻是如何計結?就中一個押槽出來道:「這匹馬容易尋。只看他雪中腳跡,便知着落。」韋諫議道:「說得是。」即時差人隨着押槽,尋馬腳跡。迤邐間行了數里田地,雪中見一座花園,但見:粉妝檯榭,瓊鎖亭軒。兩邊斜壓玉欄杆,一徑平鈎銀綬帶。太湖石陷,恍疑鹽虎深埋;松柏枝盤,好似玉龍高聳。徑里草枯難辨色,亭前梅綻只聞香。
què shì yī zuò lí yuán. yā cáo kàn zhe zhòng rén dào: zhè pǐ mǎ zài zhè zhuāng lǐ. jí shí qiāo zhuāng mén, jiàn yī gè lǎo ér chū lái. yā cáo xiāng yī dào: jiè wèn zé gè, zuó yè xuě zhōng zī shēng sì mǎ jiān lǐ, zǒu le yī pǐ bái mǎ. zhè pǐ bái mǎ shì liáng huáng dì qí de yù mǎ, míng huàn zuò zhào diàn yù shī zi. kàn zhè jiǎo jī shí, què zhèng tiào rù lí yuán nèi lái.
卻是一座籬園。押槽看着眾人道:「這匹馬在這莊裡。」即時敲莊門,見一個老兒出來。押槽相揖道:「借問則個,昨夜雪中滋生駟馬監里,走了一匹白馬。這匹白馬是梁皇帝騎的御馬,名喚做『照殿玉獅子』。看這腳跡時,卻正跳入籬園內來。
lǎo zhàng ruò hái shōu de zhī shí, què jiào jiàn yì zì bèi qián jiǔ xiāng xiè. lǎo ér tīng dé dào: bù fáng, mǎ zài jiā lǐ. zhòng rén qiě zuò, lǎo fū qǐng nǐ men shí jiàn wù shì le qù.
老丈若還收得之時,卻教諫議自備錢酒相謝。」老兒聽得道:「不妨,馬在家裡。眾人且坐,老夫請你們食件物事了去。」
zhòng rén zuò dìng, zhǐ jiàn dà bǎi zǐ qù dào lí yuán gēn zhōng, qù nà xuě lǐ miàn, yòng shǒu qǔ chū yī gè tián guā lái. kàn zhè guā shí, zhēn gè shì: lǜ yè hé gēn nèn, huáng huā xiàng dǐng kāi.
眾人坐定,只見大伯子去到籬園根中,去那雪裡面,用手取出一個甜瓜來。看這瓜時,真箇是:綠葉和根嫩,黃花向頂開。
xiāng cóng xīn lǐ dé, tián xiàng kǔ zhōng lái.
香從辛里得,甜向苦中來。
nà tián guā téng wàn zhī yè dōu zài shàng miàn. zhòng rén xīn zhōng dào: mò shì dà bǎi zǐ shōu xià de? kàn nà guā yán sè yòu xīn xiān. dà bó qǔ yī bǎ dāo ér, xuē le guā pí, dǎ kāi guā dǐng, yī zhèn yì qì pēn rén. qǐng zhòng rén chī le yī gè guā, yòu zài qù xuě zhōng qǔ chū sān gè guā lái, dào: nǐ men zuò lǎo zhuō chuán huà jiàn yì, dào zhāng gōng jiào sòng zhè guā lái.
那甜瓜藤蔓枝葉都在上面。眾人心中道:「莫是大伯子收下的?」看那瓜顏色又新鮮。大伯取一把刀兒,削了瓜皮,打開瓜頂,一陣異氣噴人。請眾人吃了一個瓜,又再去雪中取出三個瓜來,道:「你們做老拙傳話諫議,道張公教送這瓜來。」
zhòng rén jiē le tián guā. dà bó cóng lí yuán hòu dì, qiān chū zhè pǐ bái mǎ lái, hái le yā cáo. yā cáo lǒng le mǎ ér. xiè le gōng gōng, zhòng rén dōu huí zī shēng sì mǎ jiān. jiàn wéi jiàn yì, dào: kě shā zuò guài! dà xuě zhōng rú hé zhǒng dé zhè tián guā? jí shí qǐng chū gōng rén lái, hé zhè shí bā suì de xiǎo niáng zǐ dōu chū lái, dǎ kāi zhè guā, hé jiā dà xiǎo dōu shí le. gōng rén dào: què zuì guò zhè lǎo ér, yǔ wǒ shōu de mǎ, yòu sòng guā lái, zhe gè shén dào lǐ xiè tā?
眾人接了甜瓜。大伯從籬園後地,牽出這匹白馬來,還了押槽。押槽攏了馬兒。謝了公公,眾人都回滋生駟馬監。見韋諫議,道:「可煞作怪!大雪中如何種得這甜瓜?」即時請出恭人來,和這十八歲的小娘子都出來,打開這瓜,合家大小都食了。恭人道:「卻罪過這老兒,與我收得馬,又送瓜來,着個甚道理謝他?」
niǎn zhǐ guò le liǎng yuè, zhì cì nián chūn bàn, jǐng sè qīng míng. gōng rén dào: jīn rì tiān sè qíng hé, hǎo qù xiè nà sòng guā de zhāng gōng, xiè tā shōu de mǎ. jiàn yì jí shí jiào ān pái jiǔ zūn shí lěi, nuǎn tāng liāo guō, bàn jǐ jiàn shí cì. jiào chū shí bā suì nǚ ér lái, dào: wǒ jīn rì qù xiè zhāng gōng, yī jiù dài nǐ mǔ zǐ qù yóu wán xián zǒu zé gè. jiàn yì chéng zhe mǎ, suí liǎng chéng jiào zi, lái dào zhāng gōng mén qián, shǐ rén qǐng chū zhāng gōng lái. dà bó lián máng chū lái chàng rě. gōng rén dào: qián rì xiāng láo nǐ shōu xià mǎ, jīn rì jiàn yì zhì jiǔ, tè lái xiāng xiè. jiù cǎo táng shàng pù chén jiǔ qì, bǎi liè bēi pán, qǐng zhāng gōng tóng zuò.
捻指過了兩月,至次年春半,景色清明。恭人道:「今日天色晴和,好去謝那送瓜的張公,謝他收得馬。」諫議即時教安排酒樽食壘,暖湯撩鍋,辦幾件食次。叫出十八歲女兒來,道:「我今日去謝張公,一就帶你母子去遊玩閒走則個。」諫議乘着馬,隨兩乘轎子,來到張公門前,使人請出張公來。大伯連忙出來唱喏。恭人道:「前日相勞你收下馬,今日諫議置酒,特來相謝。」就草堂上鋪陳酒器,擺列杯盤,請張公同坐。
dà bó zài sān tuī cí, duō tiáo dèng zǐ, héng tóu zuò dì.
大伯再三推辭,掇條凳子,橫頭坐地。
jiǔ zhì sān bēi, gōng rén wèn zhāng gōng dào: gōng gōng guì shòu? dà bó yán: lǎo zhuō nián yǐ bā shí suì. gōng rén yòu wèn: gōng gōng jǐ kǒu? dà bó dào: jié rán yī shēn.
酒至三杯,恭人問張公道:「公公貴壽?」大伯言:「老拙年已八十歲。」恭人又問:「公公幾口?」大伯道:「孑然一身。」
gōng rén shuō: gōng gōng yě shǎo bu dé gè pó pó xiāng bàn. dà bó yīng dào: biàn shì. méi nèn me qiǎo tóu nǎo. gōng rén dào: yě shì shuō gè qī shí lái suì de pó pó. dà bó dào: nián jì xū lǎo, dào bù dé gè: bǎi suì guāng yīn rú niǎn zhǐ, rén shēng qī shí gǔ lái xī gōng rén dào: yě shì shuō yī gè liù shí lái suì de. dà bó dào: lǎo yě: yuè guò shí wǔ guāng míng shǎo, rén dào zhōng nián wàn shì xiū.
恭人說:「公公也少不得個婆婆相伴。」大伯應道:「便是。沒恁麼巧頭腦。」恭人道:「也是說個七十來歲的婆婆。」大伯道:「年紀須老,道不得個:百歲光陰如捻指,人生七十古來希」恭人道:「也是說一個六十來歲的。」大伯道:「老也:月過十五光明少,人到中年萬事休。」
gōng rén dào: yě shì shuō yī gè wǔ shí lái suì de. dà bó yòu dào: lǎo yě: sān shí bù róng, sì shí bù fù, wǔ shí kàn kàn xún sǐ lù.
恭人道:「也是說一個五十來歲的。」大伯又道:「老也:三十不榮,四十不富,五十看看尋死路。」
gōng rén rěn bù dé, zì dào kàn wǒ qǔ xiào tā: gōng gōng shuō gè sān shí lái suì de. dà bó dào: lǎo yě. gōng rén shuō: gōng gōng, rú jīn yào shuō jǐ suì de? dà bó tái qǐ shēn lái, zhǐ dìng shí bā suì xiǎo niáng zǐ dào: ruò dé cǐ nǚ yǐ wèi pǐ pèi, zú yǐ.
恭人忍不得,自道看我取笑他:「公公說個三十來歲的。」大伯道:「老也。」恭人說:「公公,如今要說幾歲的?」大伯抬起身來,指定十八歲小娘子道:「若得此女以為匹配,足矣。」
wéi jiàn yì dāng shí tīng dé shuō, yuàn cóng xīn shàng qǐ, è xiàng dǎn biān shēng, què bù tīng tā shuō huà, jiào nà dāng zhí de dōu lái yào dǎ nà dà bó. gōng rén dào: shǐ bù dé, tè dì lái xiè tā, què rú hé dǎ tā? zhè dà bó nián jì lǎo, shuō huà diān kuáng, zhǐ mò guǎn tā. shōu shí le jiǔ qì zì guī qù.
韋諫議當時聽得說,怨從心上起,惡向膽邊生,卻不聽他說話,叫那當直的都來要打那大伯。恭人道:「使不得,特地來謝他,卻如何打他?這大伯年紀老,說話顛狂,只莫管他。」收拾了酒器自歸去。
huà lǐ què shuō zhāng gōng, yī bìng sān rì bù kāi mén liù hé xiàn lǐ yǒu liǎng gè pū huā de, yī gè huàn zuò wáng sān, yī gè huàn zuò zhào sì, gè bǎ zhe dà pú lǒu lái, xún zhāng gōng dǎ huā. jiàn tā bù kāi mén, qiāo mén jiào tā, jiàn dà bó yī xíng shuō huà, yī xíng ké sòu, yī sì hài láo bìng xiāng sī, qì sī sī dì. zěn jiàn dé? céng yǒu yī yè yóu gōng cí: sì bǎi sì bìng rén jiē yǒu, zhǐ yǒu xiāng sī nán shòu. bù téng bù tòng zài xīn tóu, xū xū dì jiào rén shòu. chóu féng huā qián yuè xià, zuì pà huáng hūn shí hòu. xīn tóu yī zhèn yǎng jiāng lái, yī liǎng shēng ké sòu ké sòu.
話里卻說張公,一併三日不開門六合縣裡有兩個撲花的,一個喚做王三,一個喚做趙四,各把着大蒲簍來,尋張公打花。見他不開門,敲門叫他,見大伯一行說話,一行咳嗽,一似害癆病相思,氣絲絲地。怎見得?曾有一《夜遊宮》詞:四百四病人皆有,只有相思難受。不疼不痛在心頭,魆魆地教人瘦。愁逢花前月下,最怕黃昏時候。心頭一陣癢將來,一兩聲咳嗽咳嗽。
kàn nà dà bó shí, hóu lóng yǎ sà sà dì chū lái dào: zuì guò nǐ men lái, zhè liǎng rì bù huān, yào huā shí dǎ xiē gè qù, bú yào nǐ qián. yǒu jiàn shì xiāng fán nǐ liǎng gè: yǔ wǒ qù xún liǎng gè méi rén pó zǐ, ruò xún dé lái shí, xiāng zèng èr bǎi zú qián, zì mǎi yī jiǎo jiǔ chī.
看那大伯時,喉嚨啞颯颯地出來道:「罪過你們來,這兩日不歡,要花時打些個去,不要你錢。有件事相煩你兩個:與我去尋兩個媒人婆子,若尋得來時,相贈二百足錢,自買一角酒吃。」
èr rén dǎ huā le zì qù, yī shí zhī jiān, xún dé liǎng gè méi rén lái. zhè liǎng gè méi rén: kāi yán chéng pǐ pèi, jǔ kǒu hé hé xié. zhǎng rén jiān fèng zhǐ luán gū, guǎn yǔ zhòu gū mián dú sù. zhé mò sān chóng mén hù, xuǎn shén shí èr lóu zhōng?
二人打花了自去,一時之間,尋得兩個媒人來。這兩個媒人:開言成匹配,舉口合和諧。掌人間鳳只鸞孤,管宇宙孤眠獨宿。折莫三重門戶,選甚十二樓中?
nán ér xià huì yě shēng xīn, nǚ zǐ má gū xū dòng yì. chuán yán yù nǚ, yòng jī guān bǎ shǒu tuō lái shì xiāng jīn tóng, xià shuō cí lán yāo bào zhù yǐn de wū shān tōu hàn zi, suō jiào zhī nǚ hài xiāng sī.
男兒下惠也生心,女子麻姑須動意。傳言玉女,用機關把手拖來;侍香金童,下說辭攔腰抱祝引得巫山偷漢子,唆教織女害相思。
jiào dé liǎng gè méi pó lái, hé gōng gōng sī jiào. zhāng gōng dào: yǒu tóu qīn xiāng fán shuō zé gè.
叫得兩個媒婆來,和公公廝叫。張公道:「有頭親相煩說則個。
zhè tóu qīn céng xiāng jiàn, zé shì nán shuō. xiān gè yǔ nǐ sān liǎng yín zi, ruò tǎo dé huí bào, gè rén yòu yǔ nǐ wǔ liǎng yín zi. shuō dé chéng shí, jiào nǐ liǎng rén zhuàn gè xiǎo xiǎo fù guì.
這頭親曾相見,則是難說。先各與你三兩銀子,若討得回報,各人又與你五兩銀子。說得成時,教你兩人撰個小小富貴。」
zhāng méi lǐ méi biàn wèn: gōng gōng, yào shuō shuí jiā xiǎo niáng zǐ? zhāng gōng dào: zī shēng sì mǎ jiān lǐ wéi jiàn yì yǒu gè nǚ ér, nián jì yī shí bā suì, xiāng fán nǐ men qù yǔ wǒ shuō zé gè. liǎng gè méi pó hán zhe xiào xiào, jiē le sān liǎng yín zi chū qù.
張媒、李媒便問:「公公,要說誰家小娘子?」張公道:「滋生駟馬監里韋諫議有個女兒,年紀一十八歲,相煩你們去與我說則個。」兩個媒婆含着笑笑,接了三兩銀子出去。
xíng bàn lǐ tián dì, dào yī gè tǔ pō shàng, zhāng méi kàn zhe lǐ méi dào: zěn dì qù wéi jiàn yì zhái lǐ shuō? zhāng méi dào: róng yì, wǒ liǎng rén xiān mǎi yī jiǎo jiǔ chī, jiào liǎn shàng hóng fú fú dì, zǒu qù wéi jiàn yì mén qián xuán yī zāo, huí qù shuō yǔ dà bó, zhī dào shuō le, hái wèi yǒu huí bào. dào yóu wèi liǎo, zé tīng dé jiào dào: qiě bù dé qù!
行半里田地,到一個土坡上,張媒看着李媒道:「怎地去韋諫議宅里說?」張媒道:「容易,我兩人先買一角酒吃,教臉上紅拂拂地,走去韋諫議門前旋一遭,回去說與大伯,只道說了,還未有回報。」道猶未了,則聽得叫道:「且不得去!」
huí tóu kàn shí, què shì nà zhāng gōng gǎn lái. shuō dào: wǒ cāi nǐ liǎng gè mǎi yī jiǎo jiǔ, chī dé liǎn shàng hóng fú fú dì, wéi jiàn yì mén qián xuán yī zāo huí lái, shuō yǔ wǒ dào wèi yǒu huí bào, hái shì nèn dì me? nǐ rú jīn yào de hǎo, jí sù biàn qù, qiān wàn tǎo huí bào.
回頭看時,卻是那張公趕來。說道:「我猜你兩個買一角酒,吃得臉上紅拂拂地,韋諫議門前旋一遭回來,說與我道未有回報,還是恁地麼?你如今要得好,急速便去,千萬討回報。」
liǎng gè méi rén jiàn zhāng gōng nèn dì shuō dào, zuò zhe zhǐ de qù.
兩個媒人見張公恁地說道,做着只得去。
liǎng rén tóng dào zī shēng sì mǎ jiān, qiàn rén chuán bào yǔ wéi jiàn yì. jiàn yì dào: jiào rù lái. zhāng méi lǐ méi jiàn le. jiàn yì dào: nǐ liǎng rén mò shì lái shuō qīn me?
兩人同到滋生駟馬監,倩人傳報與韋諫議。諫議道:「教入來。」張媒、李媒見了。諫議道:「你兩人莫是來說親麼?」
liǎng gè méi rén xiào xī xī de, pà dé kāi kǒu. wéi jiàn yì dào: wǒ yǒu gè dà de ér zi, èr shí èr suì, jiàn suí wáng sēng biàn zhēng běi, bù zài jiā zhōng yǒu gè nǚ ér, yī shí bā suì, qīng guān jiā pín, wú qián jià rén. liǎng gè méi rén zé zài jiē xià bài, bù gǎn shuō.
兩個媒人笑嘻嘻的,怕得開口。韋諫議道:「我有個大的兒子,二十二歲,見隨王僧辯征北,不在家中;有個女兒,一十八歲,清官家貧,無錢嫁人。」兩個媒人則在階下拜,不敢說。
wéi jiàn yì dào: bù xū duō bài, yǒu shì dàn shuō. zhāng méi dào: yǒu jiàn shì, yù dài bù shuō, wèi tā liù liǎng yín yù dài shuō, kǒng jī nǎo jiàn yì, yòu yǒu xiē gè hǎo xiào.
韋諫議道:「不須多拜,有事但說。」張媒道:「有件事,欲待不說,為他六兩銀;欲待說,恐激惱諫議,又有些個好笑。」
wéi jiàn yì wèn rú hé. zhāng méi dào: zhǒng guā de zhāng lǎo, méi lái lì, jīn rì shǐ rén lái jiào lǎo xí fù liǎng rén, yào shuō jiàn yì de xiǎo niáng zǐ. dé tā liù liǎng yín zi, jiàn zài zhè lǐ. huái zhōng qǔ chū nà yín zi, jiào jiàn yì kàn, dào: jiàn yì zhōu quán shí, dé zhè yín ruò bù zhōu quán, zhǐ de hái tā. jiàn yì dào: dà bǎi zǐ mò shì fēng? wǒ nǚ ér cái shí bā suì, bù céng yào shuō qīn. rú jīn yào wǒ rú hé zhōu quán nǐ zhè liù liǎng yín zi?
韋諫議問如何。張媒道:「種瓜的張老,沒來歷,今日使人來叫老媳婦兩人,要說諫議的小娘子。得他六兩銀子,見在這裡。」懷中取出那銀子,教諫議看,道:「諫議周全時,得這銀;若不周全,只得還他。」諫議道:「大伯子莫是風?我女兒才十八歲,不曾要說親。如今要我如何周全你這六兩銀子?」
zhāng méi dào: tā shuō lái, zhǐ wèn jiàn yì mì dé huí bào, biàn dé liù liǎng yín zi. jiàn yì tīng dé shuō, yòng zhǐ tóu zhǐ zhe méi rén pó dào: zuò wǒ chuán huà nà méi jiàn shí de lǎo zi: yào de chéng qīn, lái rì bàn shí wàn guàn jiàn qián wèi dìng lǐ, bìng yào yī sè xiǎo qián, bú yào jīn qián zhǔn zhé. jiào tǎo jiǔ lái quàn le méi rén, fā fù tā qù.
張媒道:「他說來,只問諫議覓得回報,便得六兩銀子。」諫議聽得說,用指頭指着媒人婆道:「做我傳話那沒見識的老子:要得成親,來日辦十萬貫見錢為定禮,並要一色小錢,不要金錢准折。」教討酒來勸了媒人,發付他去。
liǎng gè méi rén bài xiè le chū lái, dào zhāng gōng jiā, jiàn dà bó shēn zhe bó xiàng, yī sì wàng fēng sù é. děng de liǎng gè méi rén huí lái dào: qiě zuò, shēng shòu bù yì! qiě qǔ chū shí liǎng yín zi lái, ān zài zhuō shàng, dào: qǐ dòng nǐ men, qīn shì yuán bèi. zhāng méi wèn dào: rú hé le? dà bó dào: wǒ zhàng rén shuō, yào wǒ shí wàn guàn qián wèi dìng lǐ, bìng yào xiǎo qián, fāng kě chéng qīn. liǎng gè méi rén dào: cāi zhe le, guǒ shì jiàn yì nèn dì shuō. gōng gōng, nǐ què rú hé duì fù? nà dà bó qǔ chū yī duō jiǔ lái kāi le, ān zài zhuó zǐ shàng, qǐng liǎng gè méi rén gè chī le sì zhǎn. jiāng zhè méi rén zhuǎn wū shān tóu biān lái, zhǐ zhe dào: nǐ kàn! liǎng gè méi rén yòng wǔ lún bā guāng zuǒ yòu liǎng diǎn tóng rén, dǎ yī kàn shí, zhǐ jiàn wū shān tóu duī duǒ zhe yī biàn jià shí wàn guàn xiǎo qián ér. dào: nǐ men kàn, xiān zhǔn bèi zài cǐ le. zhǐ jiù dāng rì, jiào nà liǎng gè méi rén xiān qù huí bào jiàn yì, rán hòu fā zhè qián lái. méi rén zì qù le.
兩個媒人拜謝了出來,到張公家,見大伯伸着脖項,一似望風宿鵝。等得兩個媒人回來道:「且坐,生受不易!」且取出十兩銀子來,安在卓上,道:「起動你們,親事圓備。」張媒問道:「如何了?」大伯道:「我丈人說,要我十萬貫錢為定禮,並要小錢,方可成親。」兩個媒人道:「猜着了,果是諫議恁地說。公公,你卻如何對副?」那大伯取出一掇酒來開了,安在卓子上,請兩個媒人各吃了四盞。將這媒人轉屋山頭邊來,指着道:「你看!」兩個媒人用五輪八光左右兩點瞳人,打一看時,只見屋山頭堆垛着一便價十萬貫小錢兒。道:「你們看,先準備在此了。」只就當日,教那兩個媒人先去回報諫議,然後發這錢來。媒人自去了。
zhè lǐ ān pái chē zhàng, cóng lǐ miàn jiào chū jǐ gè rén lái, dōu zhe zǐ shān, jǐn dài huā hóng yín dié zi, tuī shù liàng tài píng chē: píng chuān rú léi hǒu, kuàng yě shì cháo bēn. cāi yí dì zhèn tiān yáo, fǎng fú xīng yí rì zhuǎn. chū guān xíng xiàng, shì qín huáng sāi hǎi guǐ qū shān zhà jiàn wēi yí, ruò xià ào yàn xíng zhōu lín lù dì. mǎn chuān hán yàn jiào, yī duì jǐn jī míng.
這裡安排車仗,從裡面叫出幾個人來,都着紫衫,盡戴花紅銀揲子,推數輛太平車:平川如雷吼,曠野似潮奔。猜疑地震天搖,仿佛星移日轉。初觀形象,似秦皇塞海鬼驅山;乍見威儀,若夏奡烻行舟臨陸地。滿川寒雁叫,一隊錦雞鳴。
chē zi shàng qí ér chā zhe, xiě dào: zhāng gōng nà wéi jiàn yì zhái cái lǐ. zhòng rén tuī zhe chē zi, lái dào jiàn yì zhái qián, hē qǐ sān shēng nuò lái, pái zhe liǎng xíng chē zi, shǐ rén rù qù, bào yǔ wéi jiàn yì.
車子上旗兒插着,寫道:「張公納韋諫議宅財禮。」眾人推着車子,來到諫議宅前,喝起三聲喏來,排着兩行車子,使人入去,報與韋諫議。
jiàn yì chū lái kàn le chē zi, kāi zhe kǒu zé hé bù dé. shǐ rén rù qù, shuō yǔ gōng rén: què zěn dì duì fù! gōng rén dào: nǐ bù hé lēi tā tǎo shí wàn guàn jiàn qián, bù zhī zhè dà bó rú jīn nà lǐ bāi huà jiāng lái? dài bù chéng qīn, shì yán ér wú xìn dài yǔ tā chéng qīn, qǐ yǒu yì guān nǚ zǐ jià yī yuán sǒu hū? fū qī èr rén dào duàn bù xià, gōng rén dào: qiě jiào jiāng shí bā suì nǚ ér qián lái, wèn zhè shì què shì rú hé. nǚ hái ér huái zhōng qǔ chū yī gè jǐn náng lái. yuán lái zhè nǚ zǐ qī suì shí, bù huì shuō huà. yī rì, hū rán jiān dào chū sì jù yán yǔ lái.
諫議出來看了車子,開着口則合不得。使人入去,說與恭人:「卻怎地對副!」恭人道:「你不合勒他討十萬貫見錢,不知這大伯如今那裡擘劃將來?待不成親,是言而無信;待與他成親,豈有衣冠女子嫁一園叟乎?」夫妻二人倒斷不下,恭人道:「且叫將十八歲女兒前來,問這事卻是如何。」女孩兒懷中取出一個錦囊來。原來這女子七歲時,不會說話。一日,忽然間道出四句言語來。
tiān yì qǐ rén zhī? yīng yú nán chǔ jī.
天意豈人知?應於南楚畿。
hán huī rè rú huǒ, kū yáng zài shēng''.
寒灰熱如火,枯楊再生*''。
zì cǐ hòu biàn huì xíng wén, gǎi míng wén nǚ. dāng shí zhe jǐn náng shèng le zhè shǒu shī, shōu shí èr nián. jīn rì jiāng lái jiào diē diē kàn dào: suī rán zhāng gōng nián jì lǎo, kǒng shì tiān yì què yě bù jiàn dé. gōng rén jiàn nǚ ér kěn, yòu jiàn tā guǒ yǒu shí wàn guàn qián, cǐ bì shì qí yì zhī rén, wú jì nài hé, zhǐ de chéng qīn. jiǎn jí rì liáng chén, zuò qǐ qīn lái. zhāng gōng xǐ huān. zhèng shì:
自此後便會行文,改名文女。當時着錦囊盛了這首詩,收十二年。今日將來教爹爹看道:「雖然張公年紀老,恐是天意卻也不見得。」恭人見女兒肯,又見他果有十萬貫錢,此必是奇異之人,無計奈何,只得成親。揀吉日良辰,做起親來。張公喜歡。正是:
hàn lián dé yǔ zhòng shēng ǒu, kū mù wú yá zài yù chūn.
旱蓮得雨重生藕,枯木無芽再遇春。
zuò chéng le qīn shì, juǎn zhàng huí, dài nà ér nǚ guī qù le. wéi jiàn yì jiè yuē jiā rén, bù xǔ yī rén qù zhāng gōng jiā qù.
做成了親事,卷帳回,帶那兒女歸去了。韋諫議戒約家人,不許一人去張公家去。
pǔ tōng qī nián fù liù yuè jiān, jiàn yì de ér zi, xìng wéi míng yì fāng, wén wǔ shuāng quán, yīn suí wáng sēng biàn běi zhēng huí guī, dào liù hé xiàn. dāng rì tiān qì rè, zěn jiàn dé?
普通七年復六月間,諫議的兒子,姓韋名義方,文武雙全,因隨王僧辯北征回歸,到六合縣。當日天氣熱,怎見得?
wàn lǐ wú yún jià liù lóng, qiān lín bù fàng niǎo fēi kōng.
萬里無雲駕六龍,千林不放鳥飛空。
dì rán shí liè jiāng hú fèi, bù jiàn nán lái yī diǎn fēng.
地燃石裂江湖沸,不見南來一點風。
xiāng cì dào jiā zhōng. zhǐ jiàn lù bàng lí yuán lǐ, yǒu gè fù nǚ, tóu fà péng sōng, yāo xì qīng bù qún ér, jiǎo xià tuō shuāng hè xié, zài mén qián mài guā. zhè guā: xī yuán zhāi chù xiāng hé lù, xǐ jǐn nán xuān shǔ. mò xián zuò shàng shì wú yíng, zhǐ kǒng pà hán nán jìn yù hú bīng. jǐng huā fú cuì jīn pén xiǎo, wǔ mèng chū huí le. shī wēng zì shì bù guī lái, bú shì qīng mén wú dì kě yí zāi.
相次到家中。只見路傍籬園裡,有個婦女,頭髮蓬鬆,腰系青布裙兒,腳下拖雙靎鞋,在門前賣瓜。這瓜:西園摘處香和露,洗盡南軒暑。莫嫌坐上適無蠅,只恐怕寒難近玉壺冰。井花浮翠金盆小,午夢初回了。詩翁自是不歸來,不是青門無地可移栽。
wéi yì fāng jué zǒu dé kě, xiàng qián yào mǎi gè guā chī. tái tóu yī qù, měng jiào yī shēng dào: wén nǚ, nǐ rú hé zài zhè lǐ? wén nǚ jiào: gē ge, wǒ diē diē jià wǒ zài zhè lǐ. wéi yì fāng dào: wǒ lù shàng tīng dé rén shuō dào, diē diē dé shí wàn guàn qián, bǎ nǐ mài yǔ mài guā rén zhāng gōng, què shì wèi hé? nà wén nǚ bǎ nà qián miàn dí lái lì, duì zhe wéi yì fāng cóng tóu shuō yī biàn. wéi yì fāng dào: wǒ rú jīn yào yǔ tā xiāng jiàn, rú hé? wén nǚ dào: gē ge yào jiàn zhāng gōng, nǐ qiě shǎo dài. wǒ xiān qù shuō yī shēng, què xiāng jiàn. wén nǚ yí shēn, yǐ tǐng jiǎo bù rù qù fáng lǐ, shuō yǔ zhāng gōng. fù shēn chū lái dào: zhāng gōng dào nǐ xìng rú liè huǒ, yì ruò piāo fēng, bù kěn jiào nǐ xiāng jiàn. gē ge, rú jīn yào xiāng jiàn què bù fáng, zhǐ shì wù shēng è yì. shuō bà, wén nǚ yǐn yì fāng rù qù xiāng jiàn.
韋義方覺走得渴,向前要買個瓜吃。抬頭一覷,猛叫一聲道:「文女,你如何在這裡?」文女叫:「哥哥,我爹爹嫁我在這裡。」韋義方道:「我路上聽得人說道,爹爹得十萬貫錢,把你賣與賣瓜人張公,卻是為何?」那文女把那前面的來歷,對着韋義方從頭說一遍。韋義方道:「我如今要與他相見,如何?」文女道:「哥哥要見張公,你且少待。我先去說一聲,卻相見。」文女移身,已挺腳步入去房裡,說與張公。復身出來道:「張公道你性如烈火,意若飄風,不肯教你相見。哥哥,如今要相見卻不妨,只是勿生惡意。」說罷,文女引義方入去相見。
dà bó jí shí mǒ zhe yāo chū lái. wéi yì fāng jiàn le, dào: què bù pǒ nài! nèn me mó yàng, què yǒu shí wàn guàn qián qǔ wǒ mèi zǐ, bì shì yāo rén. yī huì zi chè chū tài ē bǎo jiàn, qù zhe zhāng gōng, pī tóu biàn duò jiāng xià qù. zhǐ jiàn jiàn bǎ nuò zài shǒu lǐ, jiàn què zhé zuò shù duàn. zhāng gōng dào: kě xī yòu jiǎn le yī gè shén xiān! wén nǚ tuī nà gē ge chū lái, dào: jiào nǐ wù shēng è yì, rú hé bǎ jiàn duò tā?
大伯即時抹着腰出來。韋義方見了,道:「卻不叵耐!恁麼模樣,卻有十萬貫錢娶我妹子,必是妖人。」一會子掣出太阿寶劍,覷着張公,劈頭便剁將下去。只見劍靶掿在手裡,劍卻折做數段。張公道:「可惜又減了一個神仙!」文女推那哥哥出來,道:「教你勿生惡意,如何把劍剁他?」
wéi yì fāng guī dào jiā zhōng, cān bài le diē diē mā mā, biàn huí rú hé jiāng wén nǚ jià yǔ zhāng gōng. wéi jiàn yì dào: zhè dà bó shì gè zuò guài rén. wéi yì fāng dào: wǒ yě yí tā, bǎ jiàn duò tā bù zháo, dào huài le wǒ yī bǎ jiàn.
韋義方歸到家中,參拜了爹爹媽媽,便回如何將文女嫁與張公。韋諫議道:「這大伯是個作怪人。」韋義方道:「我也疑他,把劍剁他不着,到壞了我一把劍。」
cì rì zǎo, wéi yì fāng qǐ lái, xǐ shù bà, xì guǒ tíng dāng, xiàng diē diē mā mā dào: wǒ jīn rì dìng yào qǔ zhè mèi zǐ guī lái. ruò qǔ bù dé zhè mèi zǐ, dìng bù guī lái jiàn diē diē mā mā. xiāng cí le, dài zhe liǎng gè dāng zhí, xíng dào zhāng gōng zhù chù, dàn jiàn píng yuán kuàng, zōng jī huāng liáng. wèn nà dāng fāng zhù de rén, dào: shì yǒu gè zhāng gōng, zài zhè lǐ zhǒng guā. zhù èr shí lái nián, zuó yè yī zhèn wū fēng měng yǔ, jīn rì bù zhī suǒ zài.
次日早,韋義方起來,洗漱罷,系裹停當,向爹爹媽媽道:「我今日定要取這妹子歸來。若取不得這妹子,定不歸來見爹爹媽媽。」相辭了,帶着兩個當直,行到張公住處,但見平原曠,蹤跡荒涼。問那當方住的人,道:「是有個張公,在這裡種瓜。住二十來年,昨夜一陣烏風猛雨,今日不知所在。」
wéi yì fāng dà jīng, tái tóu zhǐ jiàn shù shàng xuē qǐ shù pí, xiě zhe sì jù shī dào: liǎng méi qiè dài shì jiān wú, shèng jǐn guā yuán jí cǎo lú.
韋義方大驚,抬頭只見樹上削起樹皮,寫着四句詩道:兩枚篋袋世間無,盛盡瓜園及草廬。
yào shí lǎo fū jū zhǐ chù, táo huā zhuāng shàng lè tiān jū.
要識老夫居止處,桃花莊上樂天居。
wéi yì fāng dú bà le shū, jiào dāng zhí sì xià sōu xún. dāng zhí huí lái bào dào: zhāng gōng qí zhe pǐ jiǎn lǘ, xiǎo niáng zǐ yě qí zhe pǐ jiǎn lǘ ér, dài zhe liǎng méi qiè dài, qǔ zhēn zhōu lù shàng ér qù. wéi yì fāng hé dāng zhí sān rén, yí lù gǎn shàng, zé jiàn lù shàng rén dōu dào: jiàn dà bó qí zhe jiǎn lǘ, nǚ hái ér yě qí lǘ ér. nà xiǎo niáng zǐ bù kěn qù, kū gào dà bó dào: jiào wǒ guī qù xiāng cí diē mā. nà dà bó bǎ yī tiáo zhàng ér zài shǒu zhōng, yí lù shàng dǎ jiāng zhè nǚ hái ér qù. hǎo xī huáng rén! lìng rén bù rěn jiàn. wéi yì fāng tīng dé shuō, liǎng tiáo fèn qì, cóng jiǎo bǎn guàn dào dǐng mén, xīn shàng yī bǎ wú míng huǒ, gāo sān qiān zhàng, àn nà bù xià. dài zhe dāng zhí, yí lǐ qù gǎn.
韋義方讀罷了書,教當直四下搜尋。當直回來報道:「張公騎着匹蹇驢,小娘子也騎着匹蹇驢兒,帶着兩枚篋袋,取真州路上而去。」韋義方和當直三人,一路趕上,則見路上人都道:「見大伯騎着蹇驢,女孩兒也騎驢兒。那小娘子不肯去,哭告大伯道:『教我歸去相辭爹媽。』那大伯把一條杖兒在手中,一路上打將這女孩兒去。好恓惶人!令人不忍見。」韋義方聽得說,兩條忿氣,從腳板灌到頂門,心上一把無明火,高三千丈,按捺不下。帶着當直,迤邐去趕。
yuē mò qù bù dé shù shí lǐ, zé shì gǎn bù shàng. zhí gǎn dào guā zhōu dù kǒu, rén dào jiàn tā fāng guò jiāng qù. wéi yì fāng jiào tǎo chuán dù jiāng, zhí gǎn dào máo shān jiǎo xià. wèn rén shí, dào tā liǎng gè shàng máo shān qù. wéi yì fāng fēn fù le dāng zhí, jì xià xíng lǐ, fàng kè diàn zhōng le, zì gǎn shàng shān qù. xíng le bàn rì, nà lǐ dé jiàn táo huā zhuāng? zhèng xíng zhī cì, jiàn yī tiáo dà xī lán lù, dàn jiàn: hán xī zhàn zhàn, liú shuǐ lěng lěng. zhào rén qīng yǐng chè bīng hú, jí mù làng huā fān ruì xuě. chuí yáng yǎn yìng zhǎng dī àn, shì sú xíng rén jué wǎng lái.
約莫去不得數十里,則是趕不上。直趕到瓜洲渡口,人道見他方過江去。韋義方教討船渡江,直趕到茅山腳下。問人時,道他兩個上茅山去。韋義方分付了當直,寄下行李,放客店中了,自趕上山去。行了半日,那裡得見桃花莊?正行之次,見一條大溪攔路,但見:寒溪湛湛,流水冷冷。照人清影澈冰壺,極目浪花番瑞雪。垂楊掩映長堤岸,世俗行人絕往來。
wéi yì fāng dào xī biān, zì sī liang dào: gǎn le xǔ duō lù, qǔ bù dé mèi zǐ guī qù, zěn dì jiàn dé diē diē mā mā? bù rú tiào zài xī shuǐ lǐ sǐ xiū. chí yí zhī jiān, zhuó yǎn kàn shí, zé jiàn xī biān shí bì shàng, yī dào pù bù quán liú jiāng xià lái, yǒu shù piàn táo huā, fú zài shuǐ miàn shàng. wéi yì fāng dào: rú jīn shì liù yuè, zěn de táo huā piàn lái? shàng miàn mò shì táo huā zhuāng, wǒ nà mèi fū zhāng gōng zhù chù? zé tīng dé xī duì àn yī shēng shào dí ér xiǎng. kàn shí, jiàn yī gè mù tóng qí zhe jiǎn lǘ, zài nà lǐ chuī zhè shào dí ér, dàn jiàn: nóng lǜ chéng yīn gǔ dù tóu, mù tóng héng dí dào qí niú.
韋義方到溪邊,自思量道:「趕了許多路,取不得妹子歸去,怎地見得爹爹媽媽?不如跳在溪水裡死休。」遲疑之間,着眼看時,則見溪邊石壁上,一道瀑布泉流將下來,有數片桃花,浮在水面上。韋義方道:「如今是六月,怎得桃花片來?上面莫是桃花莊,我那妹夫張公住處?」則聽得溪對岸一聲哨笛兒響。看時,見一個牧童騎着蹇驢,在那裡吹這哨笛兒,但見:濃綠成陰古渡頭,牧童橫笛倒騎牛。
dí zhōng yī qǔ shēng píng lè, huàn qǐ lí rén wàn zhǒng chóu.
笛中一曲昇平樂,喚起離人萬種愁。
mù tóng jìn xī biān lái, jiào yī shēng: lái zhě mò shì wéi yì fāng? yì fāng yīng dào: mǒu biàn shì. mù tóng shuō: fèng zhāng zhēn rén fǎ zhǐ, jiào qǐng jiù jiù guò lái. mù tóng jiào jiǎn lǘ dù shuǐ, lìng wéi guān rén zuò zài lǘ bèi shàng dù guò xī qù.
牧童近溪邊來,叫一聲:「來者莫是韋義方?」義方應道:「某便是。」牧童說:「奉張真人法旨,教請舅舅過來。」牧童教蹇驢渡水,令韋官人坐在驢背上渡過溪去。
mù tóng yǐn lù, dào yī suǒ zhuāng yuàn. zěn jiàn dé? yǒu lín jiāng xiān wèi zhèng: kuài huó wú guò zhuāng jiā hǎo, zhú lí máo shè qīng yōu. chūn gēng xià zhǒng jí qiū shōu. dōng jiān guān ruì xuě, zuì dào bèi méng tóu. mén wài duō zāi yú liǔ shù, yáng huā luò mǎn xī tóu. jué wú xián mèn yǔ xián chóu. xiào tā míng lì kè, yì yì shì chán yóu.
牧童引路,到一所莊院。怎見得?有《臨江仙》為證:快活無過莊家好,竹籬茅舍清幽。春耕夏種及秋收。冬間觀瑞雪,醉倒被蒙頭。門外多栽榆柳樹,楊花落滿溪頭。絕無閒悶與閒愁。笑他名利客,役役市廛游。
dào de zhuāng qián, xiǎo tóng rù qù, cóng lí yuán lǐ zǒu chū liǎng gè zhū yī lì rén lái, jiē jiàn zhè wéi yì fāng, dào: zhāng zhēn rén fāng zhì gōng shì, wèi xiá xiāng dài, lìng mǒu děng xiāng kuǎn.
到得莊前,小童入去,從籬園裡走出兩個朱衣吏人來,接見這韋義方,道:「張真人方治公事,未暇相待,令某等相款。」
suì yǐn dào yī gè dà sì wàng tíng zi shàng, kàn zhè pái shàng xiě zhe cuì zhú tíng, dàn jiàn: mào lín yù yù, xiū zhú sēn sēn. cuì yīn zhē duàn píng shān, mì yè shēn cáng xuān kǎn. yān suǒ yōu tíng xiān hè lì, yún mí shēn gǔ yě yuán tí.
遂引到一個大四望亭子上,看這牌上寫着「翠竹亭」,但見:茂林鬱郁,修竹森森。翠陰遮斷屏山,密葉深藏軒檻。煙鎖幽亭仙鶴唳,雲迷深谷野猿啼。
tíng zi shàng pù chén jiǔ qì, sì xià lǐ dōu zhǒng yāo táo yàn xìng, yì huì qí pā, cù zhe zhè zuò tíng zi. zhū yī lì rén yǔ yì fāng jiù xí yǐn yàn. yì fāng yù dài wèn zhāng gōng shì hé děng rén, bèi zhū yī lì rén lián quàn shù bēi, zé wèn bù dé. jí zhì yán sàn, zhū yī xiāng cí zì qù, dú liú wéi yì fāng zài cuì zhú xuān, zhǐ jiào shǎo dài.
亭子上鋪陳酒器,四下里都種夭桃艷杏,異卉奇葩,簇着這座亭子。朱衣吏人與義方就席飲宴。義方欲待問張公是何等人,被朱衣吏人連勸數杯,則問不得。及至筵散,朱衣相辭自去,獨留韋義方在翠竹軒,只教少待。
wéi yì fāng děng dài duō shí wú xìn, yí bù xià tíng zi lái. zhèng xíng zhī jiān, zài huā mù zhī wài, jiàn yī zuò diàn wū, lǐ miàn yǒu rén shuō huà shēng. wéi yì fāng bǎ shé tóu tiǎn kāi zhū hóng qiú lù tíng gé kàn shí, dàn jiàn: zhū lán yù qì, jùn yǔ diāo qiáng. yún píng yǔ zhū bó qí kāi, bǎo diàn gòng qióng lóu duì zhì. líng zhī cóng pàn, qīng luán cǎi fèng jiāo fēi qí shù yīn zhōng, bái lù xuán yuán bìng lì. yù nǚ jīn tóng pái zuǒ yòu, xiáng yān ruì qì sàn yīn yūn.
韋義方等待多時無信,移步下亭子來。正行之間,在花木之外,見一座殿屋,裡面有人說話聲。韋義方把舌頭舔開朱紅球路亭隔看時,但見:朱欄玉砌,峻宇雕牆。雲屏與珠箔齊開,寶殿共瓊樓對峙。靈芝叢畔,青鸞彩鳳交飛;琪樹陰中,白鹿玄猿並立。玉女金童排左右,祥煙瑞氣散氤氳。
jiàn zhè zhāng gōng dǐng guān chuān lǚ, pèi jiàn zhí guī, rú wáng zhě zhī fú, zuò yú diàn shàng. diàn xià liè liǎng xíng zhū yī lì rén, huò shén huò guǐ. liǎng miàn tiě jiā, shàng shǒu jiā zhe yī gè zǐ páo jīn dài de rén, chēng shì mǒu zhōu chéng huáng, yīn jìng nèi hǔ láng shāng rén, yǒu shī jiǎn jǔ. xià shǒu jiā zhe yī gè dǐng kuī guàn jiǎ, chēng shì mǒu zhōu mǒu xiàn shān shén, hǔ láng sǔn hài píng rén, bù xiá bù qián. kàn zhè zhāng gōng shū duàn, gè yǒu zuì míng. wéi yì fāng jiù chuāng yǎn nèi wàng jiàn, shī shēng jiào dào: guài zāi, guài zāi! diàn shàng guān lì tīng dé, jí shí chà liǎng gè huáng jīn lì shì, zhuō jiāng wéi yì fāng lái, qū zhì jiē xià.
見這張公頂冠穿履,佩劍執圭,如王者之服,坐於殿上。殿下列兩行朱衣吏人,或神或鬼。兩面鐵枷,上手枷着一個紫袍金帶的人,稱是某州城隍,因境內虎狼傷人,有失檢舉。下手枷着一個頂盔貫甲,稱是某州某縣山神,虎狼損害平人,部轄不前。看這張公書斷,各有罪名。韋義方就窗眼內望見,失聲叫道:「怪哉,怪哉!」殿上官吏聽得,即時差兩個黃巾力士,捉將韋義方來,驅至階下。
guān lì chēng wéi yì fāng bù hé lòu xiè tiān jī, hé dāng yǒu zuì, jí dé wéi yì fāng kòu tóu gào zuì. zhēn rén zhèng nèn me shuō, zhǐ jiàn píng fēng hòu yī gè fù rén, fèng guān xiá pèi, zhū lǚ zhǎng qún, zhuǎn píng fēng bèi hòu chū lái, zhèng shì yì fāng mèi zǐ wén nǚ, guì gào zhāng gōng dào: gào zhēn rén, niàn shì qiè qīn xiōng zhī miàn, kě ráo shù tā. zhāng gōng dào: wéi yì fāng běn hé wèi xiān, bù hé yǐ jiàn duò wú, wú yǐ qīn qī zhī gù, bù jiàn zuì. jīn yòu kuī qù wú zhī diàn yǔ, yù xiè tiān jī, kàn nǐ mèi mei miàn, ráo nǐ xìng mìng. wǒ yǔ nǐ shí wàn qián, bǎ jiàn wù shì yǔ nǐ wèi zhào qù zhī tǎo. zhāng gōng yí shēn, yǐ tǐng jiǎo bù rù diàn lǐ.
官吏稱韋義方不合漏泄天機,合當有罪,急得韋義方叩頭告罪。真人正恁麼說,只見屏風後一個婦人,鳳冠霞帔,珠履長裙,轉屏風背後出來,正是義方妹子文女,跪告張公道:「告真人,念是妾親兄之面,可饒恕他。」張公道:「韋義方本合為仙,不合以劍剁吾,吾以親戚之故,不見罪。今又窺覷吾之殿宇,欲泄天機,看你妹妹面,饒你性命。我與你十萬錢,把件物事與你為照去支討。」張公移身,已挺腳步入殿裡。
qù bù duō shí, qǔ chū yī gè jiù xí mào ér, fù yǔ wéi yì fāng, jiào wǎng yáng zhōu kāi míng qiáo xià, xún kāi shēng yào pù shēn gōng, píng cǐ wèi zhào, qǔ qián shí wàn guàn. zhāng gōng dào: xiān fán yì lù, bù kě jiǔ liú. lìng chuī shào dí de xiǎo tóng: sòng wéi jiù chéng jiǎn lǘ, chū zhè táo huā zhuāng qù. dào xī biān, xiǎo tóng jiù lǘ bèi shàng bǎ wéi yì fāng yī tuī, tóu diào jiǎo xiān, diān jiāng xià qù yì fāng rú zuì xǐng mèng jué, què zài xī àn shàng zuò dì. kàn nà huái zhōng, yǒu gè mào ér. shì mèng fēi mèng, chí yí wèi jué. qiě zhǐ de xié zhe xí mào ér, qǔ lù xià shān lái.
去不多時,取出一個舊席帽兒,付與韋義方,教往揚州開明橋下,尋開生藥鋪申公,憑此為照,取錢十萬貫。張公道:「仙凡異路,不可久留。」令吹哨笛的小童:「送韋舅乘蹇驢,出這桃花莊去。」到溪邊,小童就驢背上把韋義方一推,頭掉腳掀,顛將下去義方如醉醒夢覺,卻在溪岸上坐地。看那懷中,有個帽兒。似夢非夢,遲疑未決。且只得攜着席帽兒,取路下山來。
huí dào zuó suǒ jì xíng lǐ diàn zhōng, xún liǎng gè dāng zhí bù jiàn. zhǐ jiàn diàn èr gē chū lái, shuō dào: èr shí nián qián yǒu gè wéi guān, jì xià xíng lǐ, shàng máo shān qù dān gé, liǎng gè dāng zhí děng bù dé, zì guī qù le. rú jīn qià hǎo èr shí nián, shì suí yáng dì dà yè èr nián. wéi yì fāng dào: zuó rì cái guò yī rì, què shì èr shí nián. wǒ qiě guī qù liù hé xiàn zī shēng sì mǎ jiān, xún wǒ èr qīn. biàn bié le diàn zhǔ rén.
回到昨所寄行李店中,尋兩個當直不見。只見店二哥出來,說道:「二十年前有個韋官,寄下行李,上茅山去擔閣,兩個當直等不得,自歸去了。如今恰好二十年,是隋煬帝大業二年。」韋義方道:「昨日才過一日,卻是二十年。我且歸去六合縣滋生駟馬監,尋我二親。」便別了店主人。
lái dào liù hé xiàn. wèn rén shí, dōu dào èr shí nián qián zī shēng sì mǎ jiān lǐ, yǒu gè wéi jiàn yì, yī shí sān kǒu bái rì shàng shēng, zhì jīn shēng xiān tái gǔ jī shàng cún, dào shì yǒu gè zhí gé, qù liǎo bù guī. wéi yì fāng tīng dé shuō, yǎng miàn dà kū. èr shí nián zé yī rì guò le, fù mǔ jù bù jiàn, yī shēn wú suǒ guī. rú jīn méi jì nài hé, qiě qù xún shēn gōng tǎo zhè shí wàn guàn qián.
來到六合縣。問人時,都道二十年前滋生駟馬監里,有個韋諫議,一十三口白日上升,至今升仙台古蹟尚存,道是有個直閣,去了不歸。韋義方聽得說,仰面大哭。二十年則一日過了,父母俱不見,一身無所歸。如今沒計奈何,且去尋申公討這十萬貫錢。
dāng shí cóng liù hé xiàn qǔ lù, yí lǐ zhí dào yáng zhōu. wèn rén xún dào kāi míng qiáo xià, guǒ rán yǒu gè shēn gōng, kāi shēng yào pù. wéi yì fāng lái dào shēng yào pù qián, jiàn yī gè lǎo ér: shēng de xíng róng gǔ guài, zhuāng shù qīng qí. hàn biān yín jiǎn cāng rán, tóu shàng xuě duī bái fà. yuān jiān guī bèi, yǒu rú tiān jiàng míng xīng hè gǔ sōng xíng, hǎo sì huà hú lǎo zi. duō yí shāng lǐng táo qín kè, liào shì què xī zhí diào rén.
當時從六合縣取路,迤邐直到揚州。問人尋到開明橋下,果然有個申公,開生藥鋪。韋義方來到生藥鋪前,見一個老兒:生得形容古怪,裝束清奇。頷邊銀剪蒼髯,頭上雪堆白髮。鳶肩龜背,有如天降明星;鶴骨松形,好似化胡老子。多疑商嶺逃秦客,料是碻溪執釣人。
zài shēng yào pù lǐ zuò. wéi yì fāng dào: lǎo zhàng bài yī! zhè lǐ mò shì shēn gōng shēng yào pù?
在生藥鋪里坐。韋義方道:「老丈拜揖!這裡莫是申公生藥鋪?」
gōng gōng dào: biàn shì. wéi yì fāng zhuó yǎn kàn shēng yào pù chú lǐ: sì gè míng lǎo sān gè kōng, yī gè shèng zhe xī běi fēng.
公公道:「便是。」韋義方着眼看生藥鋪廚里:四個茗荖三個空,一個盛着西北風。
wéi yì fāng dù lǐ sī liang dào: què nà lǐ tǎo shí wàn guàn qián zhī yǔ wǒ? qiě wèn dà bó, mǎi sān wén bò he. gōng gōng dào: hǎo bò he! běn cǎo shàng shuō liáng tóu míng mù, yào mǎi jǐ wén?
韋義方肚裡思量道:「卻那裡討十萬貫錢支與我?」且問大伯,買三文薄荷。公公道:「好薄荷!《本草》上說涼頭明目,要買幾文?」
wéi yì fāng dào: huí xiē gè bǎi yào jiān. gōng gōng dào: bǎi yào jiān néng xiāo jiǔ miàn, shàn rùn yān hóu, yào mǎi jǐ wén? wéi yì fāng dào: huí sān qián. gōng gōng dào: qià hèn mài jīng wéi yì fāng dào: huí xiē gān cǎo. gōng gōng dào: hǎo gān cǎo! xìng píng wú dú, néng suí zhū yào zhī xìng, jiě jīn shí cǎo mù zhī dú, shì yǔ jiào zuò guó lǎo. yào mǎi jǐ wén? wéi yì fāng dào: wèn gōng gōng huí wǔ qián. gōng gōng dào: hǎo jiào guān rén zhī, qià hèn yě quē.
韋義方道:「回些個百藥煎。」公公道:「百藥煎能消酒面,善潤咽喉,要買幾文?」韋義方道:「回三錢。」公公道:「恰恨賣荊」韋義方道:「回些甘草。」公公道:「好甘草!性平無毒,能隨諸藥之性,解金石草木之毒,市語叫做『國老』。要買幾文?」韋義方道:「問公公回五錢。」公公道:「好教官人知,恰恨也缺。」
wéi yì fāng duì zhe gōng gōng dào: wǒ bù lái mǎi shēng yào, yī gè rén chuán yǔ, shì zhǒng guā de zhāng gōng. shēn gōng dào: zhāng gōng què méi shì, chuán yǔ wǒ zuò shén me? wéi yì fāng dào: jiào wǒ lái tǎo shí wàn guàn qián. shēn gōng dào: qián què yǒu, hé yǐ wèi zhào? wéi yì fāng qù huái lǐ mō suǒ yī hé, bǎ chū xí mào ér lái. shēn gōng kàn zhe qīng bù lián lǐ, jiào hún jiā chū lái kàn. qīng bù lián qǐ chù, jiàn gè shí qī bā suì de nǚ hái ér chū lái, dào: zhàng fū jiào zé shén? wéi yì fāng xīn zhōng dào: què hé nà zhāng gōng yì bān, ài qǔ hòu shēng lǎo pó. shēn gōng jiào hún jiā kàn zhè xí mào ér: shì yě bú shì? nǚ hái ér dào: qián rì zhāng gōng qí zhe jiǎn lǘ ér, dǎ mén qián guò, xí mào ér zhàn le, jiào wǒ fèng. dāng shí méi zào xiàn, wǒ bǎ hóng xiàn fèng zhe dǐng shàng. fān guò lái kàn shí, guǒ rán hóng xiàn fèng zhe dǐng. shēn gōng jí shí yǐn wéi yì fāng rù qù jiā lǐ, jiāo hái shí wàn guàn qián. wéi yì fāng dé zhè xiàng qián, bǎ lái xiū qiáo zuò lù, sàn yǔ pín rén.
韋義方對着公公道:「我不來買生藥,一個人傳語,是種瓜的張公。」申公道:「張公卻沒事,傳語我做甚麼?」韋義方道:「教我來討十萬貫錢。」申公道:「錢卻有,何以為照?」韋義方去懷裡摸索一和,把出席帽兒來。申公看着青布簾里,叫渾家出來看。青布簾起處,見個十七八歲的女孩兒出來,道:「丈夫叫則甚?」韋義方心中道:「卻和那張公一般,愛娶後生老婆。」申公教渾家看這席帽兒:「是也不是?」女孩兒道:「前日張公騎着蹇驢兒,打門前過,席帽兒綻了,教我縫。當時沒皂線,我把紅線縫着頂上。」翻過來看時,果然紅線縫着頂。申公即時引韋義方入去家裡,交還十萬貫錢。韋義方得這項錢,把來修橋作路,散與貧人。
hū yī rì, dǎ yī gè jiǔ diàn qián guò, jiàn gè xiǎo tóng, qí zhǐ lǘ ér. wéi yì fāng rèn dé shì dāng rì zài tā guò xī de, wèn xiǎo tóng dào: zhāng gōng zài nà lǐ? xiǎo tóng dào: jiàn zài jiǔ diàn lóu shàng, gòng shēn gōng yǐn jiǔ. wéi yì fāng shàng jiǔ diàn lóu shàng lái, jiàn shēn gōng yǔ zhāng gōng duì zuò, yì fāng biàn bài. zhāng gōng dào: wǒ běn shàng xiān zhǎng xìng zhāng gǔ lǎo.
忽一日,打一個酒店前過,見個小童,騎只驢兒。韋義方認得是當日載他過溪的,問小童道:「張公在那裡?」小童道:「見在酒店樓上,共申公飲酒。」韋義方上酒店樓上來,見申公與張公對坐,義方便拜。張公道:「我本上仙長興張古老。
wén nǚ nǎi shàng tiān yù nǚ, zhǐ yīn sī fán, shàng dì kǒng bèi fán rén diǎn wū, gù lìng wú tuō cǐ tài qǔ guī shàng tiān. wéi yì fāng běn hé wèi xiān, bù hé shā xīn tài zhòng, zhǐ kě shòu yáng zhōu chéng huáng dōu tǔ dì. dào bà, yòng shǒu yī zhāo, jiào liǎng zhī xiān hè, shēn gōng yǔ zhāng gǔ lǎo gè chéng bái hè, téng kōng ér qù. zé jiàn bàn kōng yí xià yī fú zhǐ lái, fú kāi kàn shí, zhǐ jiàn zhǐ shàng tí zhe bā jù ér shī, dào shì: yī bié zhǎng xìng èr shí nián, chú guā yǐn jī zàn jū chán.
文女乃上天玉女,只因思凡,上帝恐被凡人點污,故令吾托此態取歸上天。韋義方本合為仙,不合殺心太重,止可受揚州城隍都土地。」道罷,用手一招,叫兩隻仙鶴,申公與張古老各乘白鶴,騰空而去。則見半空遺下一幅紙來,拂開看時,只見紙上題着八句兒詩,道是:一別長興二十年,鋤瓜隱跡暫居廛。
yīn jiē shì shàng fán fū yǎn, shuí shí chén zhōng wèi yù xiān?
因嗟世上凡夫眼,誰識塵中未遇仙?
shòu zhí yì fāng fēng tǔ dì, chéng luán wén nǚ dé shēng tiān.
授職義方封土地,乘鸞文女得升天。
cóng jīn kuà hè lóu qián jǐng, zhuàng guān wéi yáng shàng yǎn rán.
從今跨鶴樓前景,壯觀維揚尚儼然。