strong lǐ gōng zǐ jiù shé huò chēng xīn strong
李公子救蛇獲稱心
quàn rén xiū sòng jīng, niàn shén xiāo zāi zhòu.
勸人休誦經,念甚消災咒。
jīng zhòu zǒng cí bēi, yuān yè rú hé jiù?
經咒總慈悲,冤業如何救?
zhǒng má hái dé má, zhǒng dòu hái dé dòu.
種麻還得麻,種豆還得豆。
bào yīng běn wú sī, zuò le hái zì shòu.
報應本無私,作了還自受。
zhè bā jù yán yǔ, nǎi xú shén wēng suǒ zuò, yán rén zài shì, jī shàn féng shàn, jī è féng è. gǔ rén yǒu yún: jī jīn yǐ yí zi sūn, zi sūn wèi bì néng shǒu jī shū yǐ yí zi sūn, zi sūn wèi bì néng dú bù rú jī yīn dé yú míng míng zhī zhōng, yǐ wèi zi sūn zhǎng jiǔ zhī jì. xī rì sūn shū áo xiǎo chū, jiàn liǎng tóu shé yī tiáo, héng jié qí lù. sūn shū áo yòng zhuān dǎ sǐ ér mái zhī. guī jiā gào qí mǔ yuē: ér bì sǐ yǐ. mǔ yuē: hé yǐ zhī zhī? áo yuē: cháng wén rén jiàn liǎng tóu shé zhě bì sǐ, ér jīn rì jiàn zhī.
這八句言語,乃徐神翁所作,言人在世,積善逢善,積惡逢惡。古人有云:積金以遺子孫,子孫未必能守;積書以遺子孫,子孫未必能讀;不如積陰德於冥冥之中,以為子孫長久之計。昔日孫叔敖曉出,見兩頭蛇一條,橫截其路。孫叔敖用磚打死而埋之。歸家告其母曰:「兒必死矣。」母曰:「何以知之?」敖曰:「嘗聞人見兩頭蛇者必死,兒今日見之。」
mǔ yuē: hé bù shā hū? shū áo yuē: ér yǐ shā ér mái zhī, miǎn shǐ hòu rén zài jiàn, yǐ shāng qí mìng, ér níng yī shēn shòu sǐ. mǔ yuē: ér yǒu jiù rén zhī xīn, cǐ nǎi yīn zhì, bì rán bù sǐ. hòu lái shū áo guān bài chǔ xiāng. jīn rì shuō yī gè xiù cái, jiù yī tiáo shé, yì dé hòu bào.
母曰:「何不殺乎?」叔敖曰:「兒已殺而埋之,免使後人再見,以傷其命,兒寧一身受死。」母曰:「兒有救人之心,此乃陰騭,必然不死。」後來叔敖官拜楚相。今日說一個秀才,救一條蛇,亦得後報。
nán sòng shén zōng cháo xī níng nián jiān, biàn liáng yǒu gè guān rén, xìng lǐ, míng yì, yóu qǐ xiàn zhī xiàn, chú qiān háng zhōu pàn guān. běn guān shì běn chén zhōu rén shì, yǒu qī hán shì. zi lǐ yuán, zì bó yuán, xué xí rú yè. lǐ yì dào jiā shōu shí xíng lǐ, bù jiāng qī zǐ, zhǐ dài liǎng gè pú rén, dào háng zhōu fù rèn. zài rèn shū hū yī nián, měng sī zi lǐ yuán zài jiā gōng shū, bù zhī jìn rì xué yè rú hé? xiě fēng jiā shū, shǐ wáng ān wǎng chén zhōu, qǔ hái ér lǐ yuán lái háng zhōu, zǎo wǎn zuò bàn, jiù mǎi shū jí. wáng ān cí le běn guān, bù yī rì, zhì chén zhōu, cān jiàn gōng rén, chéng shàng jiā shū. shū yuàn zhōng huàn chū lǐ yuán, lìng dú le fù qīn jiā shū, shōu shí xíng lǐ. lǐ yuán zài qián céng yīng jǔ bù dì, jìn rì qín shū yì lǎn, zhǐ yóu shān wán shuǐ, yǐ zì yú lè. wén fù mìng hū zhào, shōu shí qín jiàn shū xiāng, bài cí mǔ qīn, yǔ wáng ān dēng chéng. yán lù mì chuán, bù yī rì, dào yáng zi jiāng. lǐ yuán kàn le jiāng shān jǐng wù, guān zhī bù zú, nǎi fù shī yuē: xī chū kūn lún dōng dào hǎi, jīng tāo pāi àn làng xiān tiān.
南宋神宗朝熙寧年間,汴梁有個官人,姓李,名懿,由杞縣知縣,除僉杭州判官。本官世本陳州人氏,有妻韓氏。子李元,字伯元,學習儒業。李懿到家收拾行李,不將妻子,只帶兩個僕人,到杭州赴任。在任倏忽一年,猛思子李元在家攻書,不知近日學業如何?寫封家書,使王安往陳州,取孩兒李元來杭州,早晚作伴,就買書籍。王安辭了本官,不一日,至陳州,參見恭人,呈上家書。書院中喚出李元,令讀了父親家書,收拾行李。李元在前曾應舉不第,近日琴書意懶,止遊山玩水,以自娛樂。聞父命呼召,收拾琴劍書箱,拜辭母親,與王安登程。沿路覓船,不一日,到揚子江。李元看了江山景物,觀之不足,乃賦詩曰:西出崑崙東到海,驚濤拍岸浪掀天。
yuè míng mǎn ěr fēng léi hǒu, yī pài jiāng shēng sòng kè chuán.
月明滿耳風雷吼,一派江聲送客船。
dù jiāng zhì rùn zhōu, yí lǐ dào cháng zhōu, guò sū zhōu, zhì wú jiāng.
渡江至潤州,迤邐到常州,過蘇州,至吳江。
shì rì shēn pái shí fēn, lǐ yuán zhōu zhōng kàn jiàn wú jiāng fēng jǐng, bù jiǎn xiāo xiāng tú huà, xīn zhōng dà xǐ, lìng shāo gōng pō zhōu jìn zhǎng qiáo zhī cè. yuán dēng àn shàng qiáo, lái chuí hóng tíng shàng, píng lán ér zuò, wàng tài hú wǎn jǐng. lǐ yuán guān zhī bù zú, hū jiàn qiáo dōng yī dài fěn qiáng zhōng yǒu diàn táng, bù zhī hé suǒ. què zhí yú wēng juǎn wǎng ér lái, yī ér wèn zhī: qiáo dōng fěn qiáng, nǎi shì hé jiā? yú rén yuē: cǐ sān gāo shì cí. lǐ yuán wèn yuē: sān gāo hé rén yě? yú rén yuē: nǎi fàn lǐ zhāng hàn lù guī méng sān gè gāo shì.
是日申牌時分,李元舟中看見吳江風景,不減瀟湘圖畫,心中大喜,令梢公泊舟近長橋之側。元登岸上橋,來垂虹亭上,憑欄而坐,望太湖晚景。李元觀之不足,忽見橋東一帶粉牆中有殿堂,不知何所。卻值漁翁卷網而來,揖而問之:「橋東粉牆,乃是何家?」漁人曰:「此三高士祠。」李元問曰:「三高何人也?」漁人曰:「乃范蠡、張翰、陸龜蒙三個高士。」
yuán xǐ, xún lù dù yī héng qiáo, zhì sān gāo shì cí. rù cè mén, guān shí bēi. shàng táng, jiàn sān rén liè zuò, zhōng fàn lǐ, zuǒ zhāng hàn, yòu lù guī méng. lǐ yuán xún sī jiān, yī lǎo rén cè zhàng ér lái. wèn zhī, nǎi kàn cí táng zhī rén. lǐ yuán yuē: cǐ cí táng jǐ nián yǐ? lǎo rén yuē: jìn qiān yú nián yǐ. yuán yuē: wú wén zhāng hàn zài cháo, céng wèi xiǎn guān, yīn sī lú yú chún cài zhī měi, qì guān guī xiāng, chè lǎo bù shì, nǎi shì jí liú zhōng yǒng tuì zhī rén, shì zhī gāo shì yě. lù guī méng jué dài shī rén, yǐn jū wú sōng jiāng shàng, wéi yǐ yǎng yā wèi lè, yì shì zhī gāo shì. cǐ èr rén lì cí, zhèng dāng qí lǐ. fàn lǐ nǎi yuè guó zhī shàng qīng, yīn xiàn xī shī yú wú wáng fū chāi, jiù zhōng qǔ shì, pò le wú guó.
元喜,尋路渡一橫橋,至三高士祠。入側門,觀石碑。上堂,見三人列坐,中范蠡,左張翰,右陸龜蒙。李元尋思間,一老人策杖而來。問之,乃看祠堂之人。李元曰:「此祠堂幾年矣?」老人曰:「近千餘年矣。」元曰:「吾聞張翰在朝,曾為顯官,因思鱸魚蓴菜之美,棄官歸鄉,徹老不仕,乃是急流中勇退之人,世之高士也。陸龜蒙絕代詩人,隱居吳淞江上,惟以養鴨為樂,亦世之高士。此二人立祠,正當其理。范蠡乃越國之上卿,因獻西施於吳王夫差,就中取事,破了吳國。
hòu jiàn yuè wáng yì báo, piān zhōu áo yóu wǔ hú, zì hào chī yí zi. cǐ rén suī xián, nǎi wú guó zhī chóu rén, rú hé yú cǐ shòu rén xiǎng jì? lǎo rén yuē: qián rén suǒ jiàn, bù zhī hé yì. lǐ yuán yú lǎo rén chù jiè bǐ yàn, tí shī yī jué yú bì jiān, yǐ míng chī yí zi bù kě yú cǐ shòu xiǎng. shī yuē: dì líng rén jié kuā zhāng lù, gòng yù qīng cí shì kě yí.
後見越王義薄,扁舟遨遊五湖,自號鴟夷子。此人雖賢,乃吳國之仇人,如何於此受人享祭?」老人曰:「前人所建,不知何意。」李元於老人處借筆硯,題詩一絕於壁間,以明鴟夷子不可於此受享。詩曰:地靈人傑誇張陸,共預清祠事可宜。
qiān zài nán xiāo wáng guó hèn, bù yīng cǐ dì zhe chī yí.
千載難消亡國恨,不應此地着鴟夷。
tí bà, hái le lǎo rén bǐ yàn, xiāng cí chū mén. jiàn shù gè xiǎo hái ér, yòng zhú zhàng yú shēn cǎo zhōng xì dǎ xiǎo shé. lǐ yuán jìn qián shì zhī, jiàn xiǎo shé shēng de qí yì, jīn yǎn huáng kǒu, zhě shēn jǐn lín, tǐ rú shān hú zhī zhuàng, sāi xià yǒu lǜ máo, kě zhǎng cùn yú.
題罷,還了老人筆硯,相辭出門。見數個小孩兒,用竹杖於深草中戲打小蛇。李元近前視之,見小蛇生得奇異,金眼黃口,赭身錦鱗,體如珊瑚之狀,腮下有綠毛,可長寸余。
qí shé zhǎng chǐ yú, rú shòu zhú zhī xíng. yuán jiàn shàng yǒu yóu qì, huāng máng zhǐ zhù xiǎo tóng xiū dǎ: wǒ yǔ nǐ tóng qián bǎi wén, kě jiāng xiǎo shé fàng le, mài yǔ wǒ. xiǎo tóng cù dìng yào qián. lǐ yuán jiāng zhū shé yòng shān xiù bāo guǒ, yǐn xiǎo tóng dào chuán biān, yǔ le tóng qián zì qù. huàn wáng ān kāi shū xiāng qǔ ài yè jiān tāng, shǎo děng wēn zhù yú pán zhōng, jiāng xiǎo shé xǐ qù wū xuè. mìng shāo gōng kāi chuán, yuǎn wàng àn shàng cǎo mù mào shèng zhī chù, jí wú rén dào, jiù nà lǐ jiāng zhū shé fàng le. shé nǎi huí tóu shù cì, kàn zhe lǐ yuán. yuán yuē: lǐ yuán jīn rì fàng le nǐ, kě yú pì jìng qù chù duǒ bì, xiū zài jiào rén jiàn. zhū shé yóu rù shuǐ zhōng, chuān bō dǐ ér qù. lǐ yuán lìng yí zhōu wàng háng zhōu ér xíng.
其蛇長尺余,如瘦竹之形。元見尚有游氣,慌忙止住小童休打:「我與你銅錢百文,可將小蛇放了,賣與我。」小童簇定要錢。李元將朱蛇用衫袖包裹,引小童到船邊,與了銅錢自去。喚王安開書箱取艾葉煎湯,少等溫貯於盤中,將小蛇洗去污血。命梢公開船,遠望岸上草木茂盛之處,急無人到,就那裡將朱蛇放了。蛇乃回頭數次,看着李元。元曰:「李元今日放了你,可於僻靜去處躲避,休再教人見。」朱蛇游入水中,穿波底而去。李元令移舟望杭州而行。
sān rì yǐ dào, bài jiàn fù qīn, yán qì jiā zhōng zhī shì. fù wèn qí xué yè, lǐ yuán yī yī duì dá, fù xīn shén xǐ. zài yá zhōng zhù le shù rì, lǐ yuán gào fù yuē: mǔ qīn zài jiā, zǎo wǎn wú rén shì fèng, ér yù guī jiā, jiù fù chūn xuàn fù nǎi shōu shí fèng yú zhī zī, mǎi xiē tǔ wù, lìng yuán huí xiāng, yòu lìng wáng ān sòng guī. xíng lǐ yǐ bān xià chuán, bài cí fù qīn, yǔ wáng ān èr rén lí le háng zhōu. chū dōng xīn qiáo guān táng dà lù, guò zhǎng ān bà, zhì jiā hé, jìn wú jiāng. cóng jiù suì suǒ guān shān sè hú guāng, yì zhōng bù shě.
三日已到,拜見父親,言訖家中之事。父問其學業,李元一一對答,父心甚喜。在衙中住了數日,李元告父曰:「母親在家,早晚無人侍奉,兒欲歸家,就赴春眩」父乃收拾俸余之資,買些土物,令元回鄉,又令王安送歸。行李已搬下船,拜辭父親,與王安二人離了杭州。出東新橋官塘大路,過長安壩,至嘉禾,近吳江。從舊歲所觀山色湖光,意中不舍。
dào zhǎng qiáo shí, rì yǐ píng xī, lǐ yuán jiào zàn zhù xíng zhōu, qiě guān jǐng wù, sù yī xiāo lái zǎo qù jiù qiáo xià wān zhù chuán, shàng àn dú bù. shàng qiáo, dēng chuí hóng tíng, píng lán zhù mù. yáo wàng hú guāng liàn yàn, shān sè kōng méng. fēng dìng yú gē jù, bō yáo yàn yǐng fēn.
到長橋時,日已平西,李元教暫住行舟,且觀景物,宿一宵來早去就橋下灣住船,上岸獨步。上橋,登垂虹亭,憑闌佇目。遙望湖光瀲灩,山色空濛。風定漁歌聚,波搖雁影分。
zhèng guān wán jiān, hū jiàn yī qīng yī xiǎo tóng, jìn qián zuō yī, shǒu zhí míng bǎng yī zhǐ, yuē: dōng rén yǒu míng bǎng zài cǐ, yù jiàn jiè yuán, wèi gǎn shàn biàn. lǐ yuán yuē: rǔ dōng rén hé zài? qīng yī yuē: zài cǐ qiáo zuǒ, gǒng tīng hū huàn. lǐ yuán kàn míng bǎng zhǐ shàng yī xíng shū yún: xué shēng zhū wěi jǐn yè. yuán yuē: rǔ dōng rén mò fēi wù rèn wǒ hū?
正觀玩間,忽見一青衣小童,進前作揖,手執名榜一紙,曰:「東人有名榜在此,欲見解元,未敢擅便。」李元曰:「汝東人何在?」青衣曰:「在此橋左,拱聽呼喚。」李元看名榜紙上一行書云:「學生朱偉謹謁。」元曰:「汝東人莫非誤認我乎?」
qīng yī yuē: zhèng yù jiàn jiè yuán, ān dé wù yé! lǐ yuán yuē: wǒ zì lái jiāng zuǒ, bìng wú xiāng shí, yì wú xìng zhū zhě lái wǎng wèi yǒu, duō gǎn tóng xìng zhě hū? qīng yī yuē: zhèng yù jiàn tōng pàn xiàng gōng lǐ yá nèi lǐ bó yuán, qǐ yǒu wù yé! lǐ yuán yuē: jì rán rú cǐ, bì shì sī wén, qǐng lái xiāng jiàn hé ài.
青衣曰:「正欲見解元,安得誤耶!」李元曰:「我自來江左,並無相識,亦無姓朱者來往為友,多敢同姓者乎?」青衣曰:「正欲見通判相公李衙內李伯元,豈有誤耶!」李元曰:「既然如此,必是斯文,請來相見何礙。」
qīng yī qù bù duō shí, yǐn yī xiù cái zhì, méi qīng mù xiù, chǐ bái chún hóng, piāo piāo rán yǒu líng yún zhī qì. nà xiù cái jiàn lǐ yuán xiān bài, yuán huāng máng dá lǐ. zhū xiù cái yuē: jiā zūn yǔ lìng zǔ xiāng shí shén hòu, wén xiān shēng zì háng ér huí, tè mìng xué shēng cì hou yǐ jiǔ. tǎng méng bù qì, shǎo qū wén pèi, zhì shè xià yǔ jiā zūn lüè xù jiù yì, kě hū?
青衣去不多時,引一秀才至,眉清目秀,齒白唇紅,飄飄然有凌雲之氣。那秀才見李元先拜,元慌忙答禮。朱秀才曰:「家尊與令祖相識甚厚,聞先生自杭而回,特命學生伺候已久。倘蒙不棄,少屈文旆,至舍下與家尊略敘舊誼,可乎?」
lǐ yuán yuē: yuán nián yòu, bù zhī xiān zǔ yǔ jūn jiā yǒu jiù, shī yú bài wàng, xìng qǐ shù chá. zhū xiù cái yuē: wō jū zhī zài zhǐ chǐ, xìng wù jiàn què. lǐ yuán jiàn zhū xiù cái jiān yì kòu qǐng, nǎi suí xiù cái chū chuí hóng tíng. zhì zhǎng qiáo jǐn chù, liǔ yīn zhī zhōng, pō yī huà fǎng, shàng yǒu shù rén, róng mào kuí wú, yī zhuāng xiān lì. yāo yuán xià chuán, jiàn chuán nèi wǔ cǎi zhuāng huà, yīn rù pù shè, jiē jí fù guì. yuán zǎo jīng yì. zhū xiù cái jiào kāi chuán, cóng zhě dàng jiǎng, zhōu qù rú fēi, liǎng biān jiǎo qǐ làng huā, rú xuě fēi wǔ.
李元曰:「元年幼,不知先祖與君家有舊,失於拜望,幸乞恕察。」朱秀才曰:「蝸居只在咫尺,幸勿見卻。」李元見朱秀才堅意叩請,乃隨秀才出垂虹亭。至長橋盡處,柳陰之中,泊一畫舫,上有數人,容貌魁梧,衣裝鮮麗。邀元下船,見船內五彩裝畫,裀褥鋪設,皆極富貴。元早驚異。朱秀才教開船,從者盪槳,舟去如飛,兩邊攪起浪花,如雪飛舞。
xū yú zhī jiān, chuán yǐ dào àn, zhū xiù zhī qǐng lǐ yuán shàng àn. yuán jiàn yī dài sōng bǎi, tíng tíng rú gài, shā cǎo tān tóu, bǎi liè zhe zǐ shān yín dài yuē èr shí yú rén, liǎng chéng zǐ téng dōu jiào. lǐ yuán wèn yuē: cǐ gōng lì hé fǔ dì zhī shǐ yě? zhū xiù cái yuē: cǐ jiā zūn zhī suǒ shǐ yě, qǐng shàng jiào, zhǐ chǐ biàn shì. lǐ yuán jīng huò zhī shén, bù dé yǐ shàng jiào, zuǒ yòu hē hè rù sōng lín.
須臾之間,船已到岸,朱秀之請李元上岸。元見一帶松柏,亭亭如蓋,沙草灘頭,擺列着紫衫銀帶約二十餘人,兩乘紫藤兜轎。李元問曰:「此公吏何府第之使也?」朱秀才曰:「此家尊之所使也,請上轎,咫尺便是。」李元驚惑之甚,不得已上轎,左右呵喝入松林。
xíng bù yī lǐ, jiàn yī suǒ gōng diàn, bèi kào qīng shān, miàn cháo lǜ shuǐ. shuǐ shàng yī qiáo, qiáo shàng liè huā shí lán gàn, gōng diàn shàng gài liú lí wǎ, liǎng láng xià jiē dǎo hóng ní qiáng bì. zhū mén sān zuò, shàng yǒu jīn zì pái, tí yuē yù huá zhī gōng. jiào zhì gōng mén, qǐng xià jiào. lǐ yuán bù gǎn nà bù, zhàn lì bù yǐ. gōng mén nèi yǒu liǎng rén chū yíng, jiē tóu dǐng diāo chán guān, shēn pī zǐ luó lán, yāo xì huáng jīn dài, shǒu zhí huā wén jiǎn, jìn qián shī lǐ, qǐng yuē: wáng shàng yǒu mìng, jǐn qǐng jiè yuán. lǐ yuán bàn shǎng bù néng duì dá. zhū xiù cái zài cè yuē: wú fù yǒu qǐng, shèn wù jīng yí. lǐ yuán yuē: cǐ hé chù yě?
行不一里,見一所宮殿,背靠青山,面朝綠水。水上一橋,橋上列花石欄干,宮殿上蓋琉璃瓦,兩廊下皆搗紅泥牆壁。朱門三座,上有金字牌,題曰「玉華之宮」。轎至宮門,請下轎。李元不敢那步,戰慄不已。宮門內有兩人出迎,皆頭頂貂蟬冠,身披紫羅襴,腰系黃金帶,手執花紋簡,進前施禮,請曰:「王上有命,謹請解元。」李元半晌不能對答。朱秀才在側曰:「吾父有請,慎勿驚疑。」李元曰:「此何處也?」
xiù cái yuē: xiān shēng dào diàn shàng biàn zhī yě. lǐ yuán miǎn qiáng suí èr chén zǎi xíng, cóng dōng láng lì jiē ér jìn. shàng yuè tái, jiàn shù shí gè rén jiē jǐn yī, cù yōng yī lǎo zhě chū diàn shàng. qí rén chán guān dà xiù, zhū lǚ zhǎng jū, shǒu zhí yù guī, jìn qián yíng yà. lǐ yuán huāng máng xià bài. wáng zhě mìng zuǒ yòu fú qǐ. wáng yuē: zuò yāo wén pèi, shén fēi suǒ yí, xìng mù lái lín, wàn qǐ qíng shuǎ lǐ yuán dàn zhǐ wěi wěi dá yīng ér yǐ. zuǒ yòu yíng yǐn rù diàn, wáng shēng yù zuò, zuǒ shǒu xià shè yī xiù dūn, qǐng jiè yuán dēng xí. yuán zài bài yú dì, yuē: bù yī hán shēng, wáng shàng yù qián, ān gǎn shì zuò? wáng yuē: jiè yuán yú wú jiā yǒu dà ēn, jīn lìng zhǎng nán yāo qǐng zhì cǐ, zuò zhī hé ài. èr chén zǎi qǐng yuē: wáng shàng jìng lǐ, xiān shēng wù cí. lǐ yuán zài sān tuī què, bù dé yǐ dī shǒu gōng shēn, zuò yú xiù dūn. wáng nǎi huàn xiǎo ér lái bài ēn rén.
秀才曰:「先生到殿上便知也。」李元勉強隨二臣宰行,從東廊歷階而進。上月台,見數十個人皆錦衣,簇擁一老者出殿上。其人蟬冠大袖,朱履長裾,手執玉圭,進前迎迓。李元慌忙下拜。王者命左右扶起。王曰:「坐邀文旆,甚非所宜,幸沐來臨,萬乞情耍」李元但只唯唯答應而已。左右迎引入殿,王升御座,左手下設一繡墩,請解元登席。元再拜於地,曰:「布衣寒生,王上御前,安敢侍坐?」王曰:「解元於吾家有大恩,今令長男邀請至此,坐之何礙。」二臣宰請曰:「王上敬禮,先生勿辭。」李元再三推卻,不得已低首躬身,坐於繡墩。王乃喚小兒來拜恩人。
shǎo qǐng, píng fēng hòu gōng nǚ shù rén, yōng yī láng jūn zhì. tóu dài xiǎo guān, shēn chuān jiàng yī, yāo xì yù dài, zú niè huā xuē, miàn rú fù fěn, chún shì tú zhī, lì yú wáng cè. wáng yuē: xiǎo ér wài rì yóu yú shuǐ jì, bù xìng wèi wán tóng suǒ huò ruò fēi jiè yuán yī lì jiù zhī, zé shēn wèi jī fěn yǐ. zhòng zú gǎn dài, wèi cháng wàng bào. jīn jì zhì cǐ, wú ér kě bài xiè zhī. xiǎo láng jūn jìn qián xià bài, lǐ yuán huāng máng dá lǐ. wáng yuē: jūn shì wú ér zhī dà ēn rén yě, kě shòu lǐ. mìng zuǒ yòu fú dìng, lìng ér bài qì. lǐ yuán yǎng shì wáng zhě mǎn miàn qiú rán, mù yǒu shén guāng, zuǒ yòu zhī rén, xíng róng jiē yì, fāng wù cǐ chù shì shuǐ fǔ lóng gōng, suǒ jiàn zhě lóng jūn yě bàng lì nián shào láng jūn, jí xiàng rì sān gāo shì cí hòu suǒ jiù zhī xiǎo shé yě. yuán huāng máng jī sǎng, bài yú jiē xià. wáng qǐ shēn yuē: cǐ fēi dài ēn rén chù, qǐng rù gōng diàn hòu, shǎo jìn bēi zhuó zhī lǐ.
少頃,屏風後宮女數人,擁一郎君至。頭戴小冠,身穿絳衣,腰系玉帶,足躡花靴,面如傅粉,唇似塗脂,立於王側。王曰:「小兒外日游於水際,不幸為頑童所獲;若非解元一力救之,則身為齏粉矣。眾族感戴,未嘗忘報。今既至此,吾兒可拜謝之。」小郎君近前下拜,李元慌忙答禮。王曰:「君是吾兒之大恩人也,可受禮。」命左右扶定,令兒拜訖。李元仰視王者滿面虬髯,目有神光,左右之人,形容皆異,方悟此處是水府龍宮,所見者龍君也;傍立年少郎君,即向日三高士祠後所救之小蛇也。元慌忙稽顙,拜於階下。王起身曰:「此非待恩人處,請入宮殿後,少進杯酌之禮。」
lǐ yuán suí wáng zhuǎn yù píng, huā zhuān zhī shàng, jiē pù xiù rù, liǎng bàng jiē běng jǐn bù zhàng. chū diàn hòu, zhuǎn xíng láng, zhì yī piān diàn. dàn jiàn jīn bì jiāo huī, nèi liè lóng dēng fèng zhú, yù lú pēn chén shè zhī xiāng, xiù mù piāo liú sū zhī dài. zhōng shè èr zuò, jiē shì jiāo xiāo yōng hù, lǐ yuán jīng pà ér bù gǎn zuò. wáng mìng zuǒ yòu fú lǐ yuán shàng zuò. liǎng biān xiān yīn liáo rào, shù shí měi nǚ, gè zhí lè qì, yī cì ér rù. qián miàn zhí bǎo bēi pán jìn jiǔ xiàn guǒ zhě, jiē jué sè měi nǚ. dàn wén yì xiāng fù yù, ruì qì yīn yūn, lǐ yuán bù zhī shǒu zú suǒ cuò, rú zuì rú chī. wáng mìng èr zi jìn jiǔ, èr zi jiē pěng shāng zài bài.
李元隨王轉玉屏,花磚之上,皆鋪繡褥,兩傍皆繃錦步障。出殿後,轉行廊,至一偏殿。但見金碧交輝,內列龍燈鳳燭,玉爐噴沉麝之香,繡幕飄流蘇之帶。中設二座,皆是蛟綃擁護,李元驚怕而不敢坐。王命左右扶李元上座。兩邊仙音繚繞,數十美女,各執樂器,依次而入。前面執寶杯盤進酒獻果者,皆絕色美女。但聞異香馥郁,瑞氣氤氳,李元不知手足所措,如醉如痴。王命二子進酒,二子皆捧觴再拜。
tái shàng guǒ zhuō, zhù mù guān zhī, qì mǐn jiē shì bō lí shuǐ jīng hǔ pò mǎ nǎo wèi zhī, qū jǐn qiǎo miào, fēi rén jiān suǒ yǒu. wáng zì qǐ shēn yǔ lǐ yuán quàn jiǔ, qí wèi shèn jiā, yáo zhuàn jí duō, bù zhī hé wù. wáng lìng zhū zǎi chén lún cì jǔ bēi xiāng quàn, lǐ yuán bù jué dà zuì, qǐ shēn bài wáng yuē: chén shí bù shèng jiǔ yǐ. fǔ fú zài dì ér bù néng qǐ. wáng mìng shì cóng fú chū diàn wài, sòng zhì kè guǎn ān xiē.
台上果卓,佇目觀之,器皿皆是玻璃、水晶、琥珀、瑪瑙為之,曲盡巧妙,非人間所有。王自起身與李元勸酒,其味甚佳,肴饌極多,不知何物。王令諸宰臣輪次舉杯相勸,李元不覺大醉,起身拜王曰:「臣實不勝酒矣。」俯伏在地而不能起。王命侍從扶出殿外,送至客館安歇。
lǐ yuán jiǔ xǐng, hóng rì yǐ tòu chuāng qián. jīng qǐ shì zhī, fáng nèi chuáng tà zhàng màn, jiē shì wén xiāo wéi rào. cóng rén ān pái xǐ shù yǐ bì, jiàn yè lái zhū xiù cái lái fáng nèi xiāng yāo, bìng bù chuān shì zhī rú fú, guǒ qiú tóu mào, chuān jiàng xiāo páo, yù dài zào xuē, cóng zhě gè zhí fǔ yuè. lǐ yuán yuē: yè lái dà zuì, shén shī lǐ yí. zhū wěi yuē: wú kě xiāng kuǎn, xìng qǐ qíng shuǎ fù wáng jiǔ děng, qǐng ēn rén dào piān diàn jìn shàn. yǐn lǐ yuán jiàn wáng, yuē: jiè yuán qiě kuān xīn huái, zhù shù rì qù yì bù chí. lǐ yuán zài bài yuē: hé wáng shàng hòu yì. jiā zūn lìng lǐ yuán guī xiāng shì mǔ, jiù fù chūn xuǎn, rì yǐ bī jìn. gèng jiān pú rén jiǔ děng, bù jiàn bì yōu tǎng huí háng bào fù dé zhī, bì shēng yuǎn lǜ. yīn cǐ bù gǎn jiǔ liú, zhī cǐ gào tuì. wáng yuē: jì jiè yuán yào qù, bù gǎn jiǔ liú. suī yǒu xiān sù zhī wù, bù zú yǐ bào dà ēn, dàn yù zhě dāng yī yī fèng nà. lǐ yuán yuē: ān gǎn guò wàng, píng shēng dàn dé chēng xīn zú yǐ. wáng xiào yuē: jiè yuán jì yù wú nǚ wèi qī, gǎn bù fèng mìng. dàn sān zài hòu, xū dāng fù huí. wáng nǎi chuán yán, huàn chū chēng xīn nǚ zǐ lái.
李元酒醒,紅日已透窗前。驚起視之,房內床榻帳幔,皆是蚊綃圍繞。從人安排洗漱已畢,見夜來朱秀才來房內相邀,並不穿世之儒服,裹球頭帽,穿絳綃袍,玉帶皂靴,從者各執斧鉞。李元曰:「夜來大醉,甚失禮儀。」朱偉曰:「無可相款,幸乞情耍父王久等,請恩人到偏殿進膳。」引李元見王,曰:「解元且寬心懷,住數日去亦不遲。」李元再拜曰:「荷王上厚意。家尊令李元歸鄉侍母,就赴春選,日已逼近。更兼僕人久等,不見必憂;倘回杭報父得知,必生遠慮。因此不敢久留,只此告退。」王曰:「既解元要去,不敢久留。雖有纖粟之物,不足以報大恩,但欲者當一一奉納。」李元曰:「安敢過望,平生但得稱心足矣。」王笑曰:「解元既欲吾女為妻,敢不奉命。但三載後,須當復回。」王乃傳言,喚出稱心女子來。
xū yú, zhòng shì nǚ cù yōng yī měi nǚ zhì qián, yuán nǎi tōu yǎn shì zhī, wù bìn yún huán, liǔ méi xīng yǎn, yǒu qīng guó qīng chéng zhī mào, chén yú luò yàn zhī róng. wáng zhǐ cǐ nǚ yuē: cǐ shì wú nǚ chēng xīn yě. jūn jì qiú zhī, yuàn fèng jī zhǒu. lǐ yuán bài yú dì yuē: chén suǒ yù chēng xīn zhě, dàn dé yī jǔ dēng kē, yǐ chēng cǐ xīn, qǐ gǎn wàng tiān nǚ wèi pèi ǒu yé? wáng yuē: cǐ nǚ xiǎo míng chēng xīn, jì yǐ xǔ jūn, bù kě huǐ yǐ. ruò yù dēng kē, zhǐ wèn cǐ nǚ, yì kě bàn yě. wáng nǎi huàn zhū wěi sòng cǐ mèi yǔ jiè yuán tóng qù. lǐ yuán zài bài xiè.
須臾,眾侍女簇擁一美女至前,元乃偷眼視之,霧鬢雲鬟,柳眉星眼,有傾國傾城之貌,沉魚落雁之容。王指此女曰:「此是吾女稱心也。君既求之,願奉箕帚。」李元拜於地曰:「臣所欲稱心者,但得一舉登科,以稱此心,豈敢望天女為配偶耶?」王曰:「此女小名稱心,既以許君,不可悔矣。若欲登科,只問此女,亦可辦也。」王乃喚朱偉送此妹與解元同去。李元再拜謝。
zhū wěi yǐn lǐ yuán chū gōng, tóng dào chuán biān, jiàn nǚ zǐ yǐ gǎi sù zhuāng, xiān zài chuán nèi. zhū wěi yuē: chén shì zǔ gé, bù jí qīn sòng, wàn qǐ bǎo zhòng. lǐ yuán yuē: jūn fù wáng, hé xián shèng yě? yuàn qǐ xìng míng. zhū wěi yuē: wú fù nǎi xī hǎi qún lóng zhī zhǎng, duō lì gōng dé, fèng yù dì chì mìng, lìng shǒu cǐ chù. xìng de shuǐ jié bō chéng, zú kě róng wú zi sūn. jūn cǐ qù qiè bù kě xiè lòu tiān jī, kǒng zāo dà huò. wú mèi chù yì bù kě wèn zǐ xì. yuán gǒng shǒu tīng bà, zuò bié shàng chuán. zhū wěi yòu jiāng jīn zhū yī bāo xiāng sòng. dàn ěr pàn wén fēng yǔ zhī shēng, bù jué dào zhǎng qiáo biān. cóng rén sòng nǚ zǐ bìng lǐ yuán dēng àn, yǔ le jīn zhū, huǒ jí kāi chuán, liǎng jiǎng rú fēi, shū hū bù jiàn.
朱偉引李元出宮,同到船邊,見女子已改素妝,先在船內。朱偉曰:「塵世阻隔,不及親送,萬乞保重。」李元曰:「君父王,何賢聖也?願乞姓名。」朱偉曰:「吾父乃西海群龍之長,多立功德,奉玉帝敕命,令守此處。幸得水潔波澄,足可榮吾子孫。君此去切不可泄漏天機,恐遭大禍。吾妹處亦不可問仔細。」元拱手聽罷,作別上船。朱偉又將金珠一包相送。但耳畔聞風雨之聲,不覺到長橋邊。從人送女子並李元登岸,與了金珠,火急開船,兩槳如飛,倏忽不見。
lǐ yuán shì mèng zhōng fāng jué, huí guān nǚ zǐ zài cè, jīng xǐ. yuán yǔ nǚ zǐ yuē: rǔ fù lìng rǔ yǔ wǒ wèi fū fù, nǐ hái suí wǒ qù fǒu? nǚ zǐ yuē: qiè fèng wáng mìng, lìng wú shì fèng jī zhǒu, dàn bù kě yǐ gào jiā zhōng rén. ruò xiè lòu, zé qiè bù néng jiǔ zhù yǐ. lǐ yuán yǐn nǚ zǐ tóng zhì chuán biān, pú rén wáng ān jīng yí, jiē rù zhōu zhōng yuē: dōng rén yī yè bù huí, xiǎo rén hé chù bù xún? jìng bù zhī suǒ zài. lǐ yuán yuē: wú jiàn yī yǒu rén, yāo yú hú shàng yǐn jiǔ, jiù yǐ cǐ nǚ yǔ wǒ wèi fù. wáng ān bù gǎn xì wèn qíng yóu, qǐng nǚ zǐ xià chuán, jiāng jīn zhū cáng yú náng zhōng, shōu shí xíng chuán.
李元似夢中方覺,回觀女子在側,驚喜。元語女子曰:「汝父令汝與我為夫婦,你還隨我去否?」女子曰:「妾奉王命,令吾侍奉箕帚,但不可以告家中人。若泄漏,則妾不能久住矣。」李元引女子同至船邊,僕人王安驚疑,接入舟中曰:「東人一夜不回,小人何處不尋?竟不知所在。」李元曰:「吾見一友人,邀於湖上飲酒,就以此女與我為婦。」王安不敢細問情由,請女子下船,將金珠藏於囊中,收拾行船。
yí lù shè hé dù bà, kàn kàn lái dào chén zhōu. shēng táng cān jiàn lǎo mǔ, shuō bà fù qīn zhī shì, guì ér gào yuē: ér zài tú zhōng qǔ dé yī fù, bù céng dé fù mǔ zhī mìng, bù gǎn cān jiàn. mǔ yuē: nán hūn nǚ pìn, gǔ zhī lǐ yě. nǐ jì qǔ fù, hé bù lǐng guī? mǔ mìng yǐn chēng xīn nǚ zǐ bài jiàn lǎo mǔ, hé jiā dà xǐ. zì bān huí jiā, bù guò shù rì, yǐ jìn shì qī.
一路涉河渡壩,看看來到陳州。升堂參見老母,說罷父親之事,跪而告曰:「兒在途中娶得一婦,不曾得父母之命,不敢參見。」母曰:「男婚女聘,古之禮也。你既娶婦,何不領歸?」母命引稱心女子拜見老母,合家大喜。自搬回家,不過數日,已近試期。
lǐ yuán jiàn chēng xīn nǚ zǐ cōng míng zhì huì, wú yǒu bù tōng, nǎi wèn yuē: qián zhě rǔ fù céng yán, ruò yù dēng kē, bì wèn yú rǔ. lái cháo wú rén shì yuàn, nǐ yǒu hé jiàn shí jiào wǒ? nǚ zǐ yuē: jīn wǎn wú xiān qǔ shì tí, rǔ zài jiā zhōng xiān zuò le wén zhāng, lái rì yī běn qù xiě. lǐ yuán yuē: rú cǐ shén miào, cǐ tí mù cóng hé ér dé? nǚ zǐ yuē: wú bì mù zuò yòng, shèn wù kuī xì. lǐ yuán wèi xìn. nǚ zǐ guī fáng, jiān bì qí mén. dàn wén yī zhèn fēng qǐ, lián mù jiē juǎn. yuē yǒu gèng yú, nǚ zǐ kāi hù ér chū, shǒu zhí shì tí yǔ yuán. yuán dà xǐ, zì yì jiǎn běn, zuò jiù wén zhāng. lái rì rù yuàn, guǒ shì cǐ tí, yī huī ér chū. hòu rì yì rú cǐ, lián sān chǎng jiē shì nǚ zǐ fēi shēn rù yuàn, dào qí tí mù. dài zhì kāi bǎng, lǐ yuán guǒ zhōng gāo kē, chū rèn jiāng zhōu qiān pàn, lǘ lǐ zuò hè, zǒu mǎ shàng rèn. yī nián, gǎi chú zòu yuàn. sān nián rèn mǎn, chú jiāng nán wú jiāng xiàn lìng. yǐn chēng xīn nǚ zǐ bìng pú cóng wǔ rén, cí fù mǔ lái běn chù zhī rèn.
李元見稱心女子聰明智慧,無有不通,乃問曰:「前者汝父曾言,若欲登科,必問於汝。來朝吾人試院,你有何見識教我?」女子曰:「今晚吾先取試題,汝在家中先做了文章,來日依本去寫。」李元曰:「如此甚妙,此題目從何而得?」女子曰:「吾閉目作用,慎勿窺戲。」李元未信。女子歸房,堅閉其門。但聞一陣風起,簾幕皆卷。約有更余,女子開戶而出,手執試題與元。元大喜,恣意檢本,做就文章。來日入院,果是此題,一揮而出。後日亦如此,連三場皆是女子飛身入院,盜其題目。待至開榜,李元果中高科,初任江州僉判,閭里作賀,走馬上任。一年,改除奏院。三年任滿,除江南吳江縣令。引稱心女子並僕從五人,辭父母來本處之任。
dào rèn shàng bù shù rì, chēng xīn nǚ zǐ hū yī rì cí lǐ yuán yuē: sān zài zhī qián, wèi yīn xiǎo dì méng jūn jiù mìng zhī ēn, fù mǔ jiào fèng jī zhǒu. jīn yǐ guò qī, jí dāng cí qù, jūn yí bǎo zhòng. lǐ yuán bù shě, yù xiàng qián yōng bào, bèi yī zhèn kuáng fēng, nǚ zǐ yǐ fēi yú mén wài, zú dǐ shēng yún, rǎn rǎn téng kōng ér qù. lǐ yuán yǎng miàn dà kū. nǚ zǐ yuē: jūn wù wù qīng chūn, bié xún jiā pèi. guān zhì shàng shū, kě yí tuì bù. qiè ruò bù huí, bì zāo zhòng zé. liáo yǒu xiǎo shī, yǒng wèi biǎo jì. kōng zhōng fēi xià huā jiān yī fú, yǒu shī yún: sān zài chóu ēn yǐ chēng xīn, qiè shēn guī qù mò chén yín.
到任上不數日,稱心女子忽一日辭李元曰:「三載之前,為因小弟蒙君救命之恩,父母教奉箕帚。今已過期,即當辭去,君宜保重。」李元不舍,欲向前擁抱,被一陣狂風,女子已飛於門外,足底生雲,冉冉騰空而去。李元仰面大哭。女子曰:「君勿誤青春,別尋佳配。官至尚書,可宜退步。妾若不回,必遭重責。聊有小詩,永為表記。」空中飛下花箋一幅,有詩云:三載酬恩已稱心,妾身歸去莫沉吟。
yù huá gōng nèi làng mái xuě, míng yuè mǎn tiān hé chù xún?
玉華宮內浪埋雪,明月滿天何處尋?
lǐ yuán zhōng rì yì yàng. hòu sān nián guān mǎn, huí dào chén zhōu, chú mì shū, wáng chéng xiàng zhāo wèi xù, lèi guān zhì lì bù shàng shū. zhí zhì rú jīn, wú jiāng xī mén wài yǒu lóng wáng miào shàng cún, nǎi lǐ yuán jiù rì suǒ lì. yǒu shī yún: xī shí liǔ yì chuán shū xìn, jīn rì lǐ yuán féng chēng xīn.
李元終日悒怏。後三年官滿,回到陳州,除秘書,王丞相招為婿,累官至吏部尚書。直至如今,吳江西門外有龍王廟尚存,乃李元舊日所立。有詩云:昔時柳毅傳書信,今日李元逢稱心。
cè yǐn rén cí xíng shàn shì, zì rán tiān jiàng fú xīng lín.
惻隱仁慈行善事,自然天降福星臨。