zhēn guān chū, tài zōng wèi shì chén yuē: fù rén yōu bì shēn gōng, qíng shí kě mǐn. suí shì mò nián, qiú cǎi wú yǐ, zhì yú lí gōng bié guǎn, fēi xìng yù zhī suǒ, duō jù gōng rén. cǐ jiē jié rén cái lì, zhèn suǒ bù qǔ. qiě sǎ sǎo zhī yú, gèng hé suǒ yòng? jīn jiāng chū zhī, rèn qiú kàng lì, fēi dú yǐ shěng fèi, jiān yǐ xī rén, yì gè dé suì qí qíng xìng. yú shì hòu gōng jí yè tíng qián hòu suǒ chū sān qiān yú rén.
貞觀初，太宗謂侍臣曰：「婦人幽閉深宮，情實可愍。隋氏末年，求采無已，至於離宮別館，非幸御之所，多聚宮人。此皆竭人財力，朕所不取。且灑掃之餘，更何所用？今將出之，任求伉儷，非獨以省費，兼以息人，亦各得遂其情性。」於是後宮及掖庭前後所出三千餘人。

zhēn guān èr nián, guān zhōng hàn, dà jī. tài zōng wèi shì chén yuē: shuǐ hàn bù diào, jiē wèi rén jūn shī dé. zhèn dé zhī bù xiū, tiān dāng zé zhèn, bǎi xìng hé zuì, ér duō zāo kùn qióng! wén yǒu yù nán nǚ zhě, zhèn shén mǐn yān. nǎi qiǎn yù shǐ dài fū dù yān xún jiǎn, chū yù fǔ jīn bǎo shú zhī, hái qí fù mǔ.
貞觀二年，關中旱，大飢。太宗謂侍臣曰：「水旱不調，皆為人君失德。朕德之不修，天當責朕，百姓何罪，而多遭困窮！聞有鬻男女者，朕甚愍焉。」乃遣御史大夫杜淹巡檢，出御府金寶贖之，還其父母。

zhēn guān qī nián, xiāng zhōu dū du zhāng gōng jǐn zú. tài zōng wén ér jiē dào, chū cì fā āi. yǒu sī zòu yán: zhǔn yīn yáng shū yún: rì zài chén, bù kě kū qì. cǐ yì liú sú suǒ jì. tài zōng yuē: jūn chén zhī yì, tóng yú fù zǐ, qíng fā yú zhōng, ān bì chén rì? suì kū zhī.
貞觀七年，襄州都督張公謹卒。太宗聞而嗟悼，出次發哀。有司奏言：「准陰陽書云：『日在辰，不可哭泣。』此亦流俗所忌。」太宗曰：「君臣之義，同於父子，情發於中，安避辰日？」遂哭之。

zhēn guān shí jiǔ nián, tài zōng zhēng gāo lì, cì dìng zhōu, yǒu bīng shì dào zhě, dì yù zhōu chéng běi mén lóu fǔ wèi zhī. yǒu cóng zú yī rén bìng, bù néng jìn. zhào zhì chuáng qián, wèn qí suǒ kǔ, réng chì zhōu xiàn yī liáo zhī. shì yǐ jiāng shì mò bù xīn rán yuàn cóng. jí dà jūn huí cì liǔ chéng, zhào jí qián hòu zhàn wáng rén hái gǔ, shè tài láo zhì jì, qīn lín, kū zhī jǐn āi, jūn rén wú bù sǎ qì. bīng shì guān jì zhě, guī jiā yǐ yán, qí fù mǔ yuē: wú ér zhī sàng, tiān zǐ kū zhī, sǐ wú suǒ hèn. tài zōng zhēng liáo dōng, gōng bái yán chéng, yòu wèi dà jiāng jūn lǐ sī mó wèi liú shǐ suǒ zhōng, dì qīn wèi shǔn xuè, jiāng shì mò bù gǎn lì.
貞觀十九年，太宗征高麗，次定州，有兵士到者，帝御州城北門樓撫慰之。有從卒一人病，不能進。詔至床前，問其所苦，仍敕州縣醫療之。是以將士莫不欣然願從。及大軍回次柳城，詔集前後戰亡人骸骨，設太牢致祭，親臨，哭之盡哀，軍人無不灑泣。兵士觀祭者，歸家以言，其父母曰：「吾兒之喪，天子哭之，死無所恨。」太宗征遼東，攻白岩城，右衛大將軍李思摩為流矢所中，帝親為吮血，將士莫不感勵。