zhēn guān chū, tài zōng wèi shì chén yuē:" fù rén yōu bì shēn gōng, qíng shí kě mǐn. suí shì mò nián, qiú cǎi wú yǐ, zhì yú lí gōng bié guǎn, fēi xìng yù zhī suǒ, duō jù gōng rén. cǐ jiē jié rén cái lì, zhèn suǒ bù qǔ. qiě sǎ sǎo zhī yú, gèng hé suǒ yòng? jīn jiāng chū zhī, rèn qiú kàng lì, fēi dú yǐ shěng fèi, jiān yǐ xī rén, yì gè dé suì qí qíng xìng." yú shì hòu gōng jí yè tíng qián hòu suǒ chū sān qiān yú rén.
贞观初，太宗谓侍臣曰：“妇人幽闭深宫，情实可愍。隋氏末年，求采无已，至于离宫别馆，非幸御之所，多聚宫人。此皆竭人财力，朕所不取。且洒扫之余，更何所用？今将出之，任求伉俪，非独以省费，兼以息人，亦各得遂其情性。”于是后宫及掖庭前后所出三千余人。

zhēn guān èr nián, guān zhōng hàn, dà jī. tài zōng wèi shì chén yuē:" shuǐ hàn bù tiáo, jiē wéi rén jūn shī dé. zhèn dé zhī bù xiū, tiān dāng zé zhèn, bǎi xìng hé zuì, ér duō zāo kùn qióng! wén yǒu yù nán nǚ zhě, zhèn shén mǐn yān." nǎi qiǎn yù shǐ dài fū dù yān xún jiǎn, chū yù fǔ jīn bǎo shú zhī, hái qí fù mǔ.
贞观二年，关中旱，大饥。太宗谓侍臣曰：“水旱不调，皆为人君失德。朕德之不修，天当责朕，百姓何罪，而多遭困穷！闻有鬻男女者，朕甚愍焉。”乃遣御史大夫杜淹巡检，出御府金宝赎之，还其父母。

zhēn guān qī nián, xiāng zhōu dū du zhāng gōng jǐn zú. tài zōng wén ér jiē dào, chū cì fā āi. yǒu sī zòu yán:" zhǔn yīn yáng shū yún:' rì zài chén, bù kě kū qì.' cǐ yì liú sú suǒ jì." tài zōng yuē:" jūn chén zhī yì, tóng yú fù zǐ, qíng fā yú zhōng, ān bì chén rì?" suì kū zhī.
贞观七年，襄州都督张公谨卒。太宗闻而嗟悼，出次发哀。有司奏言：“准阴阳书云：‘日在辰，不可哭泣。’此亦流俗所忌。”太宗曰：“君臣之义，同于父子，情发于中，安避辰日？”遂哭之。

zhēn guān shí jiǔ nián, tài zōng zhēng gāo lí, cì dìng zhōu, yǒu bīng shì dào zhě, dì yù zhōu chéng běi mén lóu fǔ wèi zhī. yǒu cóng zú yī rén bìng, bù néng jìn. zhào zhì chuáng qián, wèn qí suǒ kǔ, réng chì zhōu xiàn yī liáo zhī. shì yǐ jiàng shì mò bù xīn rán yuàn cóng. jí dà jūn huí cì liǔ chéng, zhào jí qián hòu zhàn wáng rén hái gǔ, shè tài láo zhì jì, qīn lín, kū zhī jǐn āi, jūn rén wú bù sǎ qì. bīng shì guān jì zhě, guī jiā yǐ yán, qí fù mǔ yuē:" wú ér zhī sàng, tiān zǐ kū zhī, sǐ wú suǒ hèn." tài zōng zhēng liáo dōng, gōng bái yán chéng, yòu wèi dà jiàng jūn lǐ sī mó wèi liú shǐ suǒ zhōng, dì qīn wèi shǔn xuè, jiàng shì mò bù gǎn lì.
贞观十九年，太宗征高丽，次定州，有兵士到者，帝御州城北门楼抚慰之。有从卒一人病，不能进。诏至床前，问其所苦，仍敕州县医疗之。是以将士莫不欣然愿从。及大军回次柳城，诏集前后战亡人骸骨，设太牢致祭，亲临，哭之尽哀，军人无不洒泣。兵士观祭者，归家以言，其父母曰：“吾儿之丧，天子哭之，死无所恨。”太宗征辽东，攻白岩城，右卫大将军李思摩为流矢所中，帝亲为吮血，将士莫不感励。