dá shēng zhī qíng zhě, bù wù shēng zhī suǒ wú yǐ wèi dá mìng zhī qíng zhě, bù wù zhī zhī suǒ wú nài hé . yǎng xíng bì xiān zhī yǐ wù, wù yǒu yú ér xíng bù yǎng zhě yǒu zhī yǐ. yǒu shēng bì xiān wú lí xíng, xíng bù lí ér shēng wáng zhě yǒu zhī yǐ. shēng zhī lái bù néng què, qí qù bù néng zhǐ. bēi fū! shì zhī rén yǐ wèi yǎng xíng zú yǐ cún shēng, ér yǎng xíng guǒ bù zú yǐ cún shēng, zé shì xī zú wèi zāi! suī bù zú wèi ér bù kě bù wèi zhě, qí wèi bù miǎn yǐ! fū yù miǎn wèi xíng zhě, mò rú qì shì. qì shì zé wú lèi, wú lèi zé zhèng píng, zhèng píng zé yǔ bǐ gēng shēng, gēng shēng zé jǐ yǐ! shì xī zú yí qì ér shēng xī zú yí ? qì shì zé xíng bù láo, yí shēng zé jīng bù kuī. fū xíng quán jīng fù, yǔ tiān wèi yī. tiān dì zhě, wàn wù zhī fù mǔ yě. hé zé chéng tǐ, sàn zé chéng shǐ. xíng jīng bù kuī, shì wèi néng yí. jīng ér yòu jīng, fǎn yǐ xiāng tiān.
達生之情者,不務生之所無以為;達命之情者,不務知之所無奈何 。養形必先之以物,物有餘而形不養者有之矣。有生必先無離形,形 不離而生亡者有之矣。生之來不能卻,其去不能止。悲夫!世之人以 為養形足以存生,而養形果不足以存生,則世奚足為哉!雖不足為而 不可不為者,其為不免矣!夫欲免為形者,莫如棄世。棄世則無累, 無累則正平,正平則與彼更生,更生則幾矣!事奚足遺棄而生奚足遺 ?棄事則形不勞,遺生則精不虧。夫形全精復,與天為一。天地者, 萬物之父母也。合則成體,散則成始。形精不虧,是謂能移。精而又 精,反以相天。
zi liè zǐ wèn guān yǐn yuē: zhì rén qián xíng bù zhì, dǎo huǒ bù rè, xíng hū wàn wù zhī shàng ér bù lì. qǐng wèn hé yǐ zhì yú cǐ? guān yǐn yuē: shì chún qì zhī shǒu yě, fēi zhī qiǎo guǒ gǎn zhī liè . jū, yǔ yǔ nǚ. fán yǒu mào xiàng shēng sè zhě, jiē wù yě, wù yǔ wù hé yǐ xiāng yuǎn! fū xī zú yǐ zhì hū xiān! shì sè ér yǐ. zé wù zhī zào hū bù xíng, ér zhǐ hū wú suǒ huà. fū dé shì ér qióng zhī zhě, wù yān dé ér zhǐ yān! bǐ jiāng chù hū bù yín zhī dù, ér cáng hū wú duān zhī jì, yóu hū wàn wù zhī suǒ zhōng shǐ. yī qí xìng, yǎng qí qì, hé qí dé, yǐ tōng hū wù zhī suǒ zào. fū ruò shì zhě , qí tiān shǒu quán, qí shén wú xì, wù xī zì rù yān! fū zuì zhě zhī zhuì chē, suī jí bù sǐ. gǔ jié yǔ rén tóng ér fàn hài yǔ rén yì, qí shén quán yě. chéng yì bù zhī yě, zhuì yì bù zhī yě, sǐ shēng jīng jù bù rù hū qí xiōng zhōng, shì gù wù wù ér bù shè. bǐ dé quán yú jiǔ ér yóu ruò shì, ér kuàng dé quán yú tiān hū? shèng rén cáng yú tiān, gù mò zhī néng shāng yě. fù chóu zhě, bù zhé mò gàn suī yǒu zhì xīn zhě, bù yuàn piāo wǎ, shì yǐ tiān xià píng jūn. gù wú gōng zhàn zhī luàn, wú shā lù zhī xíng zhě, yóu cǐ dào yě. bù kāi rén zhī tiān, ér kāi tiān zhī tiān. kāi tiān zhě dé shēng, kāi rén zhě zéi shēng. bù yàn qí tiān, bù hū yú rén, mín jǐ hū yǐ qí zhēn.
子列子問關尹曰:「至人潛行不窒,蹈火不熱,行乎萬物之上而不 栗。請問何以至於此?」關尹曰:「是純氣之守也,非知巧果敢之列 。居,予語女。凡有貌象聲色者,皆物也,物與物何以相遠!夫奚足 以至乎先!是色而已。則物之造乎不形,而止乎無所化。夫得是而窮 之者,物焉得而止焉!彼將處乎不淫之度,而藏乎無端之紀,游乎萬 物之所終始。壹其性,養其氣,合其德,以通乎物之所造。夫若是者 ,其天守全,其神無隙,物奚自入焉!夫醉者之墜車,雖疾不死。骨 節與人同而犯害與人異,其神全也。乘亦不知也,墜亦不知也,死生 驚懼不入乎其胸中,是故遻物 而不慴。彼得全於酒而猶若是,而況得全於天乎?聖人藏於天,故莫 之能傷也。復仇者,不折鏌干;雖有忮心者,不怨飄瓦,是以天下平 均。故無攻戰之亂,無殺戮之刑者,由此道也。不開人之天,而開天 之天。開天者德生,開人者賊生。不厭其天,不忽於人,民幾乎以其 真。」
zhòng ní shì chǔ, chū yú lín zhōng, jiàn gōu lóu zhě chéng tiáo, yóu duō zhī yě. zhòng ní yuē: zi qiǎo hū, yǒu dào xié? yuē: wǒ yǒu dào yě. wǔ liù yuè lèi wán èr ér bù zhuì, zé shī zhě zī zhū lèi sān ér bù zhuì, zé shī zhě shí yī lèi wǔ ér bù zhuì, yóu duō zhī yě. wú chù shēn yě, ruò jué zhū jū wú zhí bì yě, ruò gǎo mù zhī zhī. suī tiān dì zhī dà, wàn wù zhī duō, ér wéi tiáo yì zhī zhī. wú bù fǎn bù cè, bù yǐ wàn wù yì tiáo zhī yì, hé wèi ér bù dé! kǒng zǐ gù wèi dì zǐ yuē: yòng zhì bù fēn, nǎi níng yú shén. qí gōu lóu zhàng rén zhī wèi hū!
仲尼適楚,出於林中,見佝僂者承蜩,猶掇之也。仲尼曰:「子巧 乎,有道邪?」曰:「我有道也。五六月累丸二而不墜,則失者錙銖 ;累三而不墜,則失者十一;累五而不墜,猶掇之也。吾處身也,若 蹶株拘;吾執臂也,若槁木之枝。雖天地之大,萬物之多,而唯蜩翼 之知。吾不反不側,不以萬物易蜩之翼,何為而不得!」孔子顧謂弟 子曰:「用志不分,乃凝於神。其佝僂丈人之謂乎!」
yán yuān wèn zhòng ní yuē: wú cháng jì hū shāng shēn zhī yuān, jīn rén cāo zhōu ruò shén. wú wèn yān yuē: cāo zhōu kě xué xié? yuē: kě. shàn yóu zhě shù néng. ruò nǎi fū méi rén, zé wèi cháng jiàn zhōu ér biàn cāo zhī yě. wú wèn yān ér bù wú gào, gǎn wèn hé wèi yě? zhòng ní yuē: shàn yóu zhě shù néng, wàng shuǐ yě ruò nǎi fū méi rén zhī wèi cháng jiàn zhōu ér biàn cāo zhī yě, bǐ shì yuān ruò líng, shì zhōu ruò lǚ, yóu qí chē què yě. fù què wàn fāng chén hū qián ér bù dé rù qí shě, è wǎng ér bù xiá! yǐ wǎ zhù zhě qiǎo, yǐ gōu zhù zhě dàn, yǐ huáng jīn zhù zhě hūn. qí qiǎo yī yě, ér yǒu suǒ jīn, zé zhòng wài yě. fán wài zhòng zhě nèi zhuō.
顏淵問仲尼曰:「吾嘗濟乎觴深之淵,津人操舟若神。吾問焉曰: 『操舟可學邪?』曰:『可。善游者數能。若乃夫沒人,則未嘗見舟 而便操之也。』吾問焉而不吾告,敢問何謂也?」仲尼曰:「善游者 數能,忘水也;若乃夫沒人之未嘗見舟而便操之也,彼視淵若陵,視 舟若履,猶其車卻也。覆卻萬方陳乎前而不得入其舍,惡往而不暇! 以瓦注者巧,以鈎注者憚,以黃金注者殙。其巧一也,而有所矜,則 重外也。凡外重者內拙。」
tián kāi zhī jiàn zhōu wēi gōng, wēi gōng yuē: wú wén zhù shèn xué shēng, wú zi yǔ zhù shèn yóu, yì hé wén yān? tián kāi zhī yuē: kāi zhī cāo bá huì yǐ shì mén tíng, yì hé wén yú fū zǐ! wēi gōng yuē: tián zǐ wú ràng, guǎ rén yuàn wén zhī. kāi zhī yuē: wén zhī fū zǐ yuē: shàn yǎng shēng zhě, ruò mù yáng rán, shì qí hòu zhě ér biān zhī. wēi gōng yuē: hé wèi yě? tián kāi zhī yuē: lǔ yǒu dān bào zhě, yán jū ér shuǐ yǐn, bù yǔ mín gòng lì, xíng nián qī shí ér yóu yǒu yīng ér zhī sè, bù xìng yù è hǔ, è hǔ shā ér shí zhī. yǒu zhāng yì zhě, gāo mén xiàn báo, wú bù zǒu yě, xíng nián sì shí ér yǒu nèi rè zhī bìng yǐ sǐ. bào yǎng qí nèi ér hǔ shí qí wài, yì yǎng qí wài ér bìng gōng qí nèi. cǐ èr zi zhě, jiē bù biān qí hòu zhě yě. zhòng ní yuē: wú rù ér cáng, wú chū ér yáng, chái lì qí zhōng yāng. sān zhě ruò dé, qí míng bì jí. fū wèi tú zhě, shí shā yī rén, zé fù zi xiōng dì xiāng jiè yě, bì shèng zú tú ér hòu gǎn chū yān, bù yì zhī hū! rén zhī suǒ qǔ wèi zhě, rèn xí zhī shàng, yǐn shí zhī jiān, ér bù zhī wèi zhī jiè zhě, guò yě!
田開之見周威公,威公曰:「吾聞祝腎學生,吾子與祝腎游,亦何 聞焉?」田開之曰:「開之操拔篲以侍門庭,亦何聞於夫子!」威公 曰:「田子無讓,寡人願聞之。」開之曰:「聞之夫子曰:『善養生 者,若牧羊然,視其後者而鞭之。』」威公曰:「何謂也?」田開之 曰:「魯有單豹者,岩居而水飲,不與民共利,行年七十而猶有嬰兒 之色,不幸遇餓虎,餓虎殺而食之。有張毅者,高門縣薄,無不走也, 行年四十而有內熱之病以死。豹養其內而虎食其外,毅養其外而病攻 其內。此二子者,皆不鞭其後者也。」仲尼曰:「無入而藏,無出而 陽,柴立其中央。三者若得,其名必極。夫畏塗者,十殺一人,則父 子兄弟相戒也,必盛卒徒而後敢出焉,不亦知乎!人之所取畏者,衽 席之上,飲食之間,而不知為之戒者,過也!」
zhù zōng rén xuán duān yǐ lín láo xiá shuō zhì, yuē: rǔ xī è sǐ! wú jiāng sān yuè huàn rǔ, shí rì jiè, sān rì qí, jí bái máo, jiā rǔ jiān kāo hū diāo zǔ zhī shàng, zé rǔ wèi zhī hū? wèi zhì móu yuē: bù rú shí yǐ kāng zāo ér cuò zhī láo xiá zhī zhōng. zì wèi móu, zé gǒu shēng yǒu xuān miǎn zhī zūn, sǐ dé yú zhuàn dùn zhī shàng jù lóu zhī zhōng zé wèi zhī. wèi zhì móu zé qù zhī, zì wèi móu zé qǔ zhī, suǒ yì zhì zhě hé yě!
祝宗人玄端以臨牢柙說彘,曰:「汝奚惡死!吾將三月㹖汝,十日戒,三日齊,藉白茅, 加汝肩尻乎雕俎之上,則汝為之乎?」為彘謀曰:「不如食以糠糟而 錯之牢柙之中。」自為謀,則苟生有軒冕之尊,死得於腞楯之上、聚 僂之中則為之。為彘謀則去之,自為謀則取之,所異彘者何也!
huán gōng tián yú zé, guǎn zhòng yù, jiàn guǐ yān. gōng fǔ guǎn zhòng zhī shǒu yuē: zhòng fù hé jiàn? duì yuē: chén wú suǒ jiàn. gōng fǎn, éi yí wèi bìng, shù rì bù chū. qí shì yǒu huáng zǐ gào áo zhě, yuē: gōng zé zì shāng, guǐ è néng shāng gōng! fū fèn chù zhī qì, sàn ér bù fǎn, zé wèi bù zú shàng ér bù xià, zé shǐ rén shàn nù xià ér bù shàng, zé shǐ rén shàn wàng bù shàng bù xià, zhōng shēn dāng xīn, zé wèi bìng. huán gōng yuē: rán zé yǒu guǐ hū? yuē: yǒu. shěn yǒu lǚ. zào yǒu jì. hù nèi zhī fán rǎng, léi tíng chù zhī dōng běi fāng zhī xià zhě bèi ā, guī lóng yuè zhī xī běi fāng zhī xià zhě, zé yì yáng chù zhī. shuǐ yǒu wǎng xiàng, qiū yǒu shēn, shān yǒu kuí, yě yǒu páng huáng, zé yǒu wēi yí . gōng yuē: qǐng wèn wēi yí zhī fú zhuàng hé rú? huáng zǐ yuē: wēi yí, qí dà rú gǔ, qí zhǎng rú yuán, zǐ yī ér zhū guān. qí wèi wù yě è, wén léi chē zhī shēng zé pěng qí shǒu ér lì. jiàn zhī zhě dài hū bà. huán gōng chǎn rán ér xiào yuē : cǐ guǎ rén zhī suǒ jiàn zhě yě. yú shì zhèng yì guān yǔ zhī zuò, bù zhōng rì ér bù zhī bìng zhī qù yě.
桓公田於澤,管仲御,見鬼焉。公撫管仲之手曰:「仲父何見?」 對曰:「臣無所見。」公反,誒詒為病,數日不出。齊士有皇子告敖 者,曰:「公則自傷,鬼惡能傷公!夫忿滀之氣,散而不反,則為不 足;上而不下,則使人善怒;下而不上,則使人善忘;不上不下,中 身當心,則為病。」桓公曰:「然則有鬼乎? 」曰:「有。沈有履。灶有髻。戶內之煩壤,雷霆處之;東北方之下 者倍阿,鮭蠪躍之;西北方之下 者,則泆陽處之。水有罔象,丘有峷,山有夔,野有彷徨,澤有委蛇 。」公曰:「請問委蛇之伏狀何如?」皇子曰:「委蛇,其大如轂, 其長如轅,紫衣而朱冠。其為物也惡,聞雷車之聲則捧其首而立。見 之者殆乎霸。」桓公辴然而笑曰 :「此寡人之所見者也。」於是正衣冠與之坐,不終日而不知病之去 也。
jì shěng zi wèi wáng yǎng dòu jī. shí rì ér wèn: jī yǐ hū? yuē: wèi yě, fāng xū jiāo ér shì qì. shí rì yòu wèn, yuē: wèi yě, yóu yīng xiàng jǐng. shí rì yòu wèn, yuē: wèi yě, yóu jí shì ér shèng qì. shí rì yòu wèn, yuē: jǐ yǐ, jī suī yǒu míng zhě, yǐ wú biàn yǐ, wàng zhī shì mù jī yǐ, qí dé quán yǐ. yì jī wú gǎn yīng zhě, fǎn zǒu yǐ.
紀渻子為王養鬥雞。十日而問:「雞已乎?」曰:「未也,方虛驕 而恃氣。」十日又問,曰:「未也,猶應向景。」十日又問,曰: 「未也,猶疾視而盛氣。」十日又問,曰:「幾矣,雞雖有鳴者,已 無變矣,望之似木雞矣,其德全矣。異雞無敢應者,反走矣。」
kǒng zǐ guān yú lǚ liáng, xiàn shuǐ sān shí rèn, liú mò sì shí lǐ, yuán tuó yú biē zhī suǒ bù néng yóu yě . jiàn yī zhàng fū yóu zhī, yǐ wèi yǒu kǔ ér yù sǐ yě. shǐ dì zǐ bìng liú ér zhěng zhī. shù bǎi bù ér chū, bèi fā xíng gē ér yóu yú táng xià. kǒng zǐ cóng ér wèn yān, yuē: wú yǐ zi wèi guǐ, chá zi zé rén yě. qǐng wèn: dǎo shuǐ yǒu dào hū? yuē: wáng, wú wú dào. wú shǐ hū gù, zhǎng hū xìng, chéng hū mìng. yǔ qí jù rù, yǔ gǔ xié chū, cóng shuǐ zhī dào ér bù wèi sī yān. cǐ wú suǒ yǐ dǎo zhī yě. kǒng zǐ yuē: hé wèi shǐ hū gù, zhǎng hū xìng, chéng hū mìng? yuē: wú shēng yú líng ér ān yú líng, gù yě zhǎng yú shuǐ ér ān yú shuǐ, xìng yě bù zhī wú suǒ yǐ rán ér rán, mìng yě.
孔子觀於呂梁,縣水三十仞,流沫四十里,黿鼉魚鱉之所不能游也 。見一丈夫游之,以為有苦而欲死也。使弟子並流而拯之。數百步而 出,被發行歌而游於塘下。孔子從而問焉,曰:「吾以子為鬼,察子 則人也。請問:蹈水有道乎?」曰:「亡,吾無道。吾始乎故,長乎 性,成乎命。與齊俱入,與汩偕出,從水之道而不為私焉。此吾所以 蹈之也。」孔子曰:「何謂始乎故,長乎性,成乎命?」曰:「吾生 於陵而安於陵,故也;長於水而安於水,性也;不知吾所以然而然, 命也。」
zǐ qìng xuē mù wèi jù, rì chéng, jiàn zhě jīng yóu guǐ shén. lǔ hóu jiàn ér wèn yān, yuē: zi hé shù yǐ wèi yān? duì yuē: chén, gōng rén, hé shù zhī yǒu! suī rán, yǒu yī yān: chén jiāng wèi jù, wèi cháng gǎn yǐ hào qì yě, bì qí yǐ jìng xīn. qí sān rì, ér bù gǎn huái qìng shǎng jué lù qí wǔ rì, bù gǎn huái fēi yù qiǎo zhuō qí qī rì, zhé rán wàng wú yǒu sì zhī xíng tǐ yě. dāng shì shí yě, wú gōng cháo. qí qiǎo zhuān ér wài gǔ xiāo, rán hòu rù shān lín, guān tiān xìng xíng qū, zhì yǐ, rán hòu chéng jù, rán hòu jiā shǒu yān, bù rán zé yǐ. zé yǐ tiān hé tiān, qì zhī suǒ yǐ yí shén zhě, qí shì yǔ!
梓慶削木為鐻,日成,見者驚猶鬼神。魯侯見而問焉,曰:「子何 術以為焉?」對曰:「臣,工人,何術之有!雖然,有一焉:臣將為 鐻,未嘗敢以耗氣也,必齊以靜心。齊三日,而不敢懷慶賞爵祿;齊 五日,不敢懷非譽巧拙;齊七日,輒然忘吾有四枝形體也。當是時也, 無公朝。其巧專而外骨消,然後入山林,觀天性形軀,至矣,然後成鐻, 然後加手焉,不然則已。則以天合天,器之所以疑神者,其是與!」
dōng yě jì yǐ yù jiàn zhuāng gōng, jìn tuì zhōng shéng, zuǒ yòu xuán zhōng guī. zhuāng gōng yǐ wèi wén fú guò yě. shǐ zhī gōu bǎi ér fǎn. yán hé yù zhī, rù jiàn yuē: jì zhī mǎ jiāng bài. gōng mì ér bù yīng. shǎo yān, guǒ bài ér fǎn. gōng yuē: zi hé yǐ zhī zhī? yuē: qí mǎ lì jié yǐ ér yóu qiú yān, gù yuē bài.
東野稷以御見莊公,進退中繩,左右旋中規。莊公以為文弗過也。 使之鈎百而反。顏闔遇之,入見曰:「稷之馬將敗。」公密而不應。 少焉,果敗而反。公曰:「子何以知之?」曰:「其馬力竭矣而猶求 焉,故曰敗。」
gōng chuí xuán ér gài guī jǔ, zhǐ yǔ wù huà ér bù yǐ xīn jī, gù qí líng tái yī ér bù zhì. wàng zú, lǚ zhī shì yě wàng yào, dài zhī shì yě zhī wàng shì fēi, xīn zhī shì yě bù nèi biàn, bù wài cóng, shì huì zhī shì yě shǐ hū shì ér wèi cháng bù shì zhě, wàng shì zhī shì yě.
工倕旋而蓋規矩,指與物化而不以心稽,故其靈台一而不桎。忘足, 履之適也;忘要,帶之適也;知忘是非,心之適也;不內變,不外從, 事會之適也;始乎適而未嘗不適者,忘適之適也。
yǒu sūn xiū zhě, zhǒng mén ér chà zi biǎn qìng zǐ yuē: xiū jū xiāng bù jiàn wèi bù xiū, lín nán bù jiàn wèi bù yǒng. rán ér tián yuán bù yù suì, shì jūn bù yù shì, bīn yú xiāng lǐ, zhú yú zhōu bù, zé hú zuì hū tiān zāi? xiū è yù cǐ mìng yě? biǎn zǐ yuē: zi dú bù wén fū zhì rén zhī zì xíng xié? wàng qí gān dǎn, yí qí ěr mù, máng rán páng huáng hū chén gòu zhī wài, xiāo yáo hū wú shì zhī yè, shì wèi wèi ér bù shì, zhǎng ér bù zǎi. jīn rǔ shì zhī yǐ jīng yú, xiū shēn yǐ míng wū, zhāo zhāo hū ruò jiē rì yuè ér xíng yě. rǔ dé quán ér xíng qū, jù ér jiǔ qiào, wú zhōng dào yāo yú lóng máng bǒ jiǎn ér bǐ yú rén shù yì xìng yǐ, yòu hé xiá hū tiān zhī yuàn zāi! zi wǎng yǐ! sūn zi chū, biǎn zi rù. zuò yǒu jiān, yǎng tiān ér tàn. dì zǐ wèn yuē: xiān shēng hé wèi tàn hū? biǎn zǐ yuē xiàng zhě xiū lái, wú gào zhī yǐ zhì rén zhī dé, wú kǒng qí jīng ér suì zhì yú huò yě. dì zǐ yuē: bù rán. sūn zi zhī suǒ yán shì xié, xiān shēng zhī suǒ yán fēi xié, fēi gù bù néng huò shì sūn zi suǒ yán fēi xié, xiān shēng suǒ yán shì xié, bǐ gù huò ér lái yǐ, yòu xī zuì yān! biǎn zǐ yuē: bù rán. xī zhě yǒu niǎo zhǐ yú lǔ jiāo, lǔ jūn shuō zhī, wèi jù tài láo yǐ xiǎng zhī, zòu jiǔ sháo yǐ lè zhī. niǎo nǎi shǐ yōu bēi xuàn shì, bù gǎn yǐn shí. cǐ zhī wèi yǐ jǐ yǎng yǎng niǎo yě. ruò fú yǐ niǎo yǎng yǎng niǎo zhě, yí qī zhī shēn lín, fú zhī jiāng hú, shí zhī yǐ wēi yí, zé ān píng lù ér yǐ yǐ. jīn xiū, kuǎn qǐ guǎ wén zhī mín yě, wú gào yǐ zhì rén zhī dé, pì zhī ruò zài xī yǐ chē mǎ, lè yàn yǐ zhōng gǔ yě, bǐ yòu è néng wú jīng hū zāi!
有孫休者,踵門而詫子扁慶子曰:「休居鄉不見謂不修,臨難不見 謂不勇。然而田原不遇歲,事君不遇世,賓於鄉里,逐於州部,則胡 罪乎天哉?休惡遇此命也?」扁子曰:「子獨不聞夫至人之自行邪? 忘其肝膽,遺其耳目,芒然彷徨乎塵垢之外,逍遙乎無事之業,是謂 為而不恃,長而不宰。今汝飾知以驚愚,修身以明汙,昭昭乎若揭日 月而行也。汝得全而形軀,具而九竅,無中道夭於聾盲跛蹇而比於人 數亦幸矣,又何暇乎天之怨哉!子往矣!」孫子出,扁子入。坐有間, 仰天而嘆。弟子問曰:「先生何為嘆乎?」扁子曰∶「向者休來,吾 告之以至人之德,吾恐其驚而遂至於惑也。」弟子曰:「不然。孫子 之所言是邪,先生之所言非邪,非固不能惑是;孫子所言非邪,先生 所言是邪,彼固惑而來矣,又奚罪焉!」扁子曰:「不然。昔者有鳥 止於魯郊,魯君說之,為具太牢以饗之,奏九韶以樂之。鳥乃始憂悲 眩視,不敢飲食。此之謂以己養養鳥也。若夫以鳥養養鳥者,宜棲之 深林,浮之江湖,食之以委蛇,則安平陸而已矣。今休,款啟寡聞之 民也,吾告以至人之德,譬之若載鼷以車馬,樂鴳以鐘鼓也,彼又惡 能無驚乎哉!」