liè yù kòu zhī qí, zhōng dào ér fǎn, yù bó hūn mào rén. bó hūn mào rén yuē: xī fāng ér fǎn? yuē: wú jīng yān. yuē: è hū jīng? yuē: wú cháng shí yú shí jiāng ér wǔ jiāng xiān kuì. bó hūn mào rén yuē: ruò shì zé rǔ hé wèi jīng yǐ? yuē: fū nèi chéng bù jiě, xíng dié chéng guāng, yǐ wài zhèn rén xīn, shǐ rén qīng hū guì lǎo, ér jī qí suǒ huàn. fū jiāng rén tè wèi shí gēng zhī huò, wú duō yú zhī yíng, qí wèi lì yě báo, qí wèi quán yě qīng, ér yóu ruò shì, ér kuàng yú wàn chéng zhī zhǔ hū! shēn láo yú guó ér zhī jǐn yú shì. bǐ jiāng rèn wǒ yǐ shì, ér xiào wǒ yǐ gōng. wú shì yǐ jīng. bó hūn mào rén yuē: shàn zāi guān hū! nǚ chù yǐ, rén jiāng bǎo rǔ yǐ! wú jǐ hé ér wǎng, zé hù wài zhī jù mǎn yǐ. bó hūn mào rén běi miàn ér lì, dūn zhàng cù zhī hū yí. lì yǒu jiān , bù yán ér chū. bīn zhě yǐ gào liè zǐ, liè zǐ tí jù, xiǎn ér zǒu, jì yú mén, yuē: xiān shēng jì lái, céng bù fā yào hū? yuē: yǐ yǐ, wú gù gào rǔ yuē: rén jiāng bǎo rǔ. guǒ bǎo rǔ yǐ! fēi rǔ néng shǐ rén bǎo rǔ, ér rǔ bù néng shǐ rén wú bǎo rǔ yě, ér yān yòng zhī gǎn yù chū yì yě. bì qiě yǒu gǎn, yáo ér běn xìng, yòu wú wèi yě. yǔ rǔ yóu zhě, yòu mò rǔ gào yě. bǐ suǒ xiǎo yán, jǐn rén dú yě. mò jué mò wù, hé xiāng shú yě. qiǎo zhě láo ér zhī zhě yōu, wú néng zhě wú suǒ qiú, bǎo shí ér áo yóu, fàn ruò bù xì zhī zhōu, xū ér áo yóu zhě yě!
列禦寇之齊，中道而反，遇伯昏瞀人。伯昏瞀人曰：「奚方而反？ 」曰：「吾驚焉。」曰：「惡乎驚？」曰：「吾嘗食於十漿而五漿先 饋。」伯昏瞀人曰：「若是則汝何為驚已？」曰：「夫內誠不解，形 諜成光，以外鎮人心，使人輕乎貴老，而齎其所患。夫漿人特為食羹 之貨，無多餘之贏，其為利也薄，其為權也輕，而猶若是，而況於萬 乘之主乎！身勞於國而知盡於事。彼將任我以事，而效我以功。吾是 以驚。」伯昏瞀人曰：「善哉觀乎！女處已，人將保汝矣！」無幾何 而往，則戶外之屨滿矣。伯昏瞀人北面而立，敦杖蹙之乎頤。立有間 ，不言而出。賓者以告列子，列子提屨，跣而走，暨於門，曰：「先 生既來，曾不發藥乎？」曰：「 已矣，吾固告汝曰：人將保汝。果保汝矣！非汝能使人保汝，而汝不 能使人無保汝也，而焉用之感豫出異也。必且有感，搖而本性，又無 謂也。與汝游者，又莫汝告也。彼所小言，盡人毒也。莫覺莫悟，何 相孰也。巧者勞而知者憂，無能者無所求，飽食而敖游，汎若不系之 舟，虛而敖游者也！

zhèng rén huǎn yě, shēn yín qiú shì zhī dì. zhī sān nián ér huǎn wèi rú. hé rùn jiǔ lǐ, zé jí sān zú, shǐ qí dì mò. rú mò xiāng yǔ biàn, qí fù zhù dí. shí nián ér huǎn zì shā. qí fù mèng zhī yuē : shǐ ér zi wèi mò zhě, yǔ yě, hé cháng shì qí liáng? jì wèi qiū bǎi zhī shí yǐ. fū zào wù zhě zhī bào rén yě, bù bào qí rén ér bào qí rén zhī tiān, bǐ gù shǐ bǐ. fū rén yǐ jǐ wèi yǒu yǐ yì yú rén, yǐ jiàn qí qīn. qí rén zhī jǐng yǐn zhě xiāng zuó yě. gù yuē: jīn zhī shì jiē huǎn yě. zì shì yǒu dé zhě yǐ bù zhī yě, ér kuàng yǒu dào zhě hū! gǔ zhě wèi zhī dùn tiān zhī xíng. shèng rén ān qí suǒ ān, bù ān qí suǒ bù ān zhòng rén ān qí suǒ bù ān, bù ān qí suǒ ān.
「鄭人緩也，呻吟裘氏之地。祗三年而緩為儒。河潤九里，澤及三 族，使其弟墨。儒墨相與辯，其父助翟。十年而緩自殺。其父夢之曰 ：『使而子為墨者，予也，闔嘗視其良？既為秋柏之實矣。』夫造物 者之報人也，不報其人而報其人之天，彼故使彼。夫人以己為有以異 於人，以賤其親。齊人之井飲者相捽也。故曰：今之世皆緩也。自是 有德者以不知也，而況有道者乎！古者謂之遁天之刑。聖人安其所安， 不安其所不安；眾人安其所不安，不安其所安。

zhuāng zǐ yuē: zhī dào yì, wù yán nán. zhī ér bù yán, suǒ yǐ zhī tiān yě. zhī ér yán zhī , suǒ yǐ zhī rén yě. gǔ zhī rén, tiān ér bù rén. zhū píng màn xué tú lóng yú zhī lí yì, dān qiān jīn zhī jiā, sān nián jì chéng ér wú suǒ yòng qí qiǎo . shèng rén yǐ bì bù bì, gù wú bīng zhòng rén yǐ bù bì bì zhī, gù duō bīng. shùn yú bīng, gù xíng yǒu qiú. bīng, shì zhī zé wáng. xiǎo fū zhī zhī, bù lí bāo jū gān dú, bì jīng shén hū jiǎn qiǎn, ér yù jiān jì dào wù, tài yī xíng xū. ruò shì zhě, mí huò yú yǔ zhòu, xíng lèi bù zhī tài chū. bǐ zhì rén zhě, guī jīng shén hū wú shǐ, ér gān míng hū wú hé yǒu zhī xiāng. shuǐ liú hū wú xíng, fā xiè hū tài qīng. bēi zāi hū! rǔ wèi zhī zài háo máo ér bù zhī dà níng.
「莊子曰：『知道易，勿言難。知而不言，所以之天也。知而言之 ，所以之人也。古之人，天而不人。』朱泙漫學屠龍於支離益，單千 金之家，三年技成而無所用其巧 。聖人以必不必，故無兵；眾人以不必必之，故多兵。順於兵，故行 有求。兵，恃之則亡。小夫之知，不離苞苴竿牘，敝精神乎蹇淺，而 欲兼濟道物，太一形虛。若是者，迷惑於宇宙，形累不知太初。彼至 人者，歸精神乎無始，而甘冥乎無何有之鄉。水流乎無形，發泄乎太 清。悲哉乎！汝為知在毫毛而不知大寧。」

sòng rén yǒu cáo shāng zhě, wèi sòng wáng shǐ qín. qí wǎng yě, dé chē shù chéng. wáng shuō zhī, yì chē bǎi chéng. fǎn yú sòng, jiàn zhuāng zi, yuē: fū chù qióng lǘ è xiàng, kùn jiǒng zhī jù, gǎo xiàng huáng guó zhě , shāng zhī suǒ duǎn yě yī wù wàn chéng zhī zhǔ ér cóng chē bǎi chéng zhě, shāng zhī suǒ zhǎng yě. zhuāng zǐ yuē : qín wáng yǒu bìng zhào yī. pò yōng kuì cuó zhě dé chē yī chéng, shì zhì zhě dé chē wǔ chéng, suǒ zhì yù xià, dé chē yù duō. zi qǐ zhì qí zhì xié? hé dé chē zhī duō yě? zi xíng yǐ!
宋人有曹商者，為宋王使秦。其往也，得車數乘。王說之，益車百 乘。反於宋，見莊子，曰：「夫處窮閭厄巷，困窘織屨，槁項黃馘者 ，商之所短也；一悟萬乘之主而從車百乘者，商之所長也。」莊子曰 ：「秦王有病召醫。破癰潰痤者得車一乘，舐痔者得車五乘，所治癒 下，得車愈多。子豈治其痔邪？何得車之多也？子行矣！」

lǔ āi gōng wèn hū yán hé yuē: wú yǐ zhòng ní wèi zhēn gàn, guó qí yǒu chōu hū? yuē: dài zāi jī hū! zhòng ní fāng qiě shì yǔ ér huà, cóng shì huá cí. yǐ zhī wèi zhǐ, rěn xìng yǐ shì mín, ér bù zhī bù xìn. shòu hū xīn, zǎi hū shén, fū hé zú yǐ shàng mín! bǐ yí nǚ yǔ yǔ yí yǔ, wù ér kě yǐ! jīn shǐ mín lí shí xué wěi, fēi suǒ yǐ shì mín yě. wèi hòu shì lǜ, bù ruò xiū zhī. nán zhì yě! shī yú rén ér bù wàng, fēi tiān bù yě, shāng jiǎ bù chǐ. suī yǐ shì chǐ zhī, shén zhě fú chǐ. wèi wài xíng zhě, jīn yǔ mù yě wèi nèi xíng zhě, dòng yǔ guò yě. xiāo rén zhī lí wài xíng zhě, jīn mù xùn zhī lí nèi xíng zhě, yīn yáng shí zhī. fū miǎn hū wài nèi zhī xíng zhě, wéi zhēn rén néng zhī.
魯哀公問乎顏闔曰：「吾以仲尼為貞幹，國其有瘳乎？」曰：「殆 哉圾乎！仲尼方且飾羽而畫，從事華 辭。以支為旨，忍性以視民，而不知不信。受乎心，宰乎神，夫何足 以上民！彼宜女與予頤與，誤而可矣！今使民離實學偽，非所以視民 也。為後世慮，不若休之。難治也！」施於人而不忘，非天布也，商 賈不齒。雖以事齒之，神者弗齒。為外刑者，金與木也；為內刑者， 動與過也。宵人之離外刑者，金木訊之；離內刑者，陰陽食之。夫免 乎外內之刑者，唯真人能之。

kǒng zǐ yuē: fán rén xīn xiǎn yú shān chuān, nán yú zhī tiān. tiān yóu yǒu chūn qiū dōng xià dàn mù zhī qī , rén zhě hòu mào shēn qíng. gù yǒu mào yuàn ér yì, yǒu zhǎng ruò bù xiào, yǒu shèn juàn ér dá, yǒu jiān ér màn, yǒu huǎn ér hàn. gù qí jiù yì ruò kě zhě, qí qù yì ruò rè. gù jūn zǐ yuǎn shǐ zhī ér guān qí zhōng, jìn shǐ zhī ér guān qí jìng, fán shǐ zhī ér guān qí néng, zú rán wèn yān ér guān qí zhī, jí yǔ zhī qī ér guān qí xìn, wěi zhī yǐ cái ér guān qí rén, gào zhī yǐ wēi ér guān qí jié, zuì zhī yǐ jiǔ ér guān qí cè, zá zhī yǐ chù ér guān qí sè. jiǔ zhēng zhì, bù xiào rén dé yǐ.
孔子曰：「凡人心險於山川，難於知天。天猶有春秋冬夏旦暮之期 ，人者厚貌深情。故有貌願而益，有長若不肖，有慎狷而達，有堅而 縵，有緩而悍。故其就義若渴者，其去義若熱。故君子遠使之而觀其 忠，近使之而觀其敬，煩使之而觀其能，卒然問焉而觀其知，急與之 期而觀其信，委之以財而觀其仁，告之以危而觀其節，醉之以酒而觀 其側，雜之以處而觀其色。九徵至，不肖人得矣。」

zhèng kǎo fù yī mìng ér yǔ, zài mìng ér lóu, sān mìng ér fǔ, xún qiáng ér zǒu, shú gǎn bù guǐ! rú ér fū zhě, yī mìng ér lǚ jù, zài mìng ér yú chē shàng wǔ, sān mìng ér míng zhū fù. shú xié táng xǔ? zéi mò dà hū dé yǒu xīn ér xīn yǒu jié, jí qí yǒu jié yě ér nèi shì, nèi shì ér bài yǐ! xiōng dé yǒu wǔ, zhōng dé wèi shǒu. hé wèi zhōng dé? zhōng dé yě zhě, yǒu yǐ zì hào yě ér bǐ qí suǒ bù wèi zhě yě . qióng yǒu bā jí, dá yǒu sān bì, xíng yǒu liù fǔ. měi rán zhǎng dà zhuàng lì yǒng gǎn, bā zhě jù guò rén yě, yīn yǐ shì qióng yuán xún yǎn yǎng kùn wèi, bù ruò rén sān zhě jù tōng dá zhī huì wài tōng, yǒng dòng duō yuàn, rén yì duō zé, liù zhě suǒ yǐ xiāng xíng yě. dá shēng zhī xìng zhě guī, dá yú zhī zhě xiào, dá dà mìng zhě suí, dá xiǎo mìng zhě zāo.
正考父一命而傴，再命而僂，三命而俯，循牆而走，孰敢不軌！如 而夫者，一命而呂鉅，再命而於車上舞，三命而名諸父。孰協唐許？ 賊莫大乎德有心而心有睫，及其有睫也而內視，內視而敗矣！凶德有 五，中德為首。何謂中德？中德也者，有以自好也而吡其所不為者也 。窮有八極，達有三必，形有六府。美、髯、長、大、壯、麗、勇、 、敢，八者俱過人也，因以是窮；緣循、偃仰、困畏，不若人三者俱 通達；知慧外通，勇動多怨，仁義多責，六者所以相刑也。達生之性 者傀，達於知者肖，達大命者隨，達小命者遭。

rén yǒu jiàn sòng wáng zhě, xī chē shí chéng. yǐ qí shí chéng jiāo zhì zhuāng zi. zhuāng zǐ yuē: hé shàng yǒu jiā pín shì wěi xiāo ér shí zhě, qí zi méi yú yuān, dé qiān jīn zhī zhū. qí fù wèi qí zǐ yuē: qǔ shí lái duàn zhī! fū qiān jīn zhī zhū, bì zài jiǔ zhòng zhī yuān ér lí lóng hàn xià. zi néng dé zhū zhě, bì zāo qí shuì yě. shǐ lí lóng ér wù, zi shàng xī wēi zhī yǒu zāi! jīn sòng guó zhī shēn, fēi zhí jiǔ zhòng zhī yuān yě sòng wáng zhī měng, fēi zhí lí lóng yě. zi néng dé chē zhě, bì zāo qí shuì yě shǐ sòng wáng ér mèi, zi wèi jī fěn fū.
人有見宋王者，錫車十乘。以其十乘驕稚莊子。莊子曰：「河上有 家貧恃緯蕭而食者，其子沒於淵，得千金之珠。其父謂其子曰：『取 石來鍛之！夫千金之珠，必在九重之淵而驪龍頷下。子能得珠者，必 遭其睡也。使驪龍而寤，子尚奚微之有哉！』今宋國之深，非直九重 之淵也；宋王之猛，非直驪龍也。子能得車者，必遭其睡也；使宋王 而寐，子為齎粉夫。」

huò pìn yú zhuāng zi, zhuāng zi yīng qí shǐ yuē: zi jiàn fū xī niú hū? yī yǐ wén xiù, shí yǐ chú shū. jí qí qiān ér rù yú dà miào, suī yù wèi gū dú, qí kě dé hū!
或聘於莊子，莊子應其使曰：「子見夫犧牛乎？衣以文繡，食以芻 叔。及其牽而入於大廟，雖欲為孤犢，其可得乎！」

zhuāng zi jiāng sǐ, dì zǐ yù hòu zàng zhī. zhuāng zǐ yuē: wú yǐ tiān dì wèi guān guǒ, yǐ rì yuè wèi lián bì, xīng chén wèi zhū jī, wàn wù wèi jī sòng. wú zàng jù qǐ bù bèi xié? hé yǐ jiā cǐ! dì zǐ yuē: wú kǒng wū yuān zhī shí fū zǐ yě. zhuāng zǐ yuē: zài shàng wèi wū yuān shí, zài xià wèi lóu yǐ shí, duó bǐ yǔ cǐ, hé qí piān yě. yǐ bù píng píng, qí píng yě bù píng yǐ bù zhēng zhēng , qí zhēng yě bù zhēng. míng zhě wéi wèi zhī shǐ, shén zhě zhēng zhī. fū míng zhī bù shèng shén yě jiǔ yǐ, ér yú zhě shì qí suǒ jiàn rù yú rén, qí gōng wài yě, bù yì bēi fū!
莊子將死，弟子欲厚葬之。莊子曰：「吾以天地為棺槨，以日月為 連璧，星辰為珠璣，萬物為齎送。吾葬具豈不備邪？何以加此！」弟 子曰：「吾恐烏鳶之食夫子也。」莊子曰：「在上為烏鳶食，在下為 螻蟻食，奪彼與此，何其偏也。」以不平平，其平也不平；以不徵徵 ，其徵也不徵。明者唯為之使，神者徵之。夫明之不勝神也久矣，而 愚者恃其所見入於人，其功外也，不亦悲夫！