shàn xìng yú sú, xué yǐ qiú fù qí chū huá yù yú sú, sī yǐ qiú zhì qí míng wèi zhī bì méng zhī mín.
缮性于俗,学以求复其初;滑欲于俗,思以求致其明;谓之蔽蒙之民。
gǔ zhī zhì dào zhě, yǐ tián yǎng zhī. zhī shēng ér wú yǐ zhī wèi yě, wèi zhī yǐ zhī yǎng tián. zhī yǔ tián jiāo xiāng yǎng, ér hé lǐ chū qí xìng. fū dé, hé yě dào, lǐ yě. dé wú bù róng, rén yě dào wú bù lǐ, yì yě yì míng ér wù qīn, zhōng yě zhōng chún shí ér fǎn hū qíng, lè yě xìn xíng róng tǐ ér shùn hū wén, lǐ yě. lǐ yuè piān xíng, zé tiān xià luàn yǐ. bǐ zhèng ér méng jǐ dé, dé zé bù mào. mào zé wù bì shī qí xìng yě. gǔ zhī rén, zài hùn máng zhī zhōng, yǔ yī shì ér dé dàn mò yān. dàng shì shí yě, yīn yáng hé jìng, guǐ shén bù rǎo, sì shí dé jié, wàn wù bù shāng, qún shēng bù yāo, rén suī yǒu zhī, wú suǒ yòng zhī, cǐ zhī wèi zhì yī. dàng shì shí yě, mò zhī wèi ér cháng zì rán.
古之治道者,以恬养知。知生而无以知为也,谓之以知养恬。知与恬交相养,而和理出其性。夫德,和也;道,理也。德无不容,仁也;道无不理,义也;义明而物亲,忠也;中纯实而反乎情,乐也;信行容体而顺乎文,礼也。礼乐偏行,则天下乱矣。彼正而蒙己德,德则不冒。冒则物必失其性也。古之人,在混芒之中,与一世而得淡漠焉。当是时也,阴阳和静,鬼神不扰,四时得节,万物不伤,群生不夭,人虽有知,无所用之,此之谓至一。当是时也,莫之为而常自然。
dǎi dé xià shuāi, jí suì rén fú xī shǐ wèi tiān xià, shì gù shùn ér bù yī. dé yòu xià shuāi, jí shén nóng huáng dì shǐ wèi tiān xià, shì gù ān ér bù shùn. dé yòu xià shuāi, jí táng yú shǐ wèi tiān xià, xìng zhì huà zhī liú, jiāo chún sàn pǔ, lí dào yǐ shàn, xiǎn dé yǐ xíng, rán hòu qù xìng ér cóng yú xīn. xīn yǔ xīn shí zhī, ér bù zú yǐ dìng tiān xià, rán hòu fù zhī yǐ wén, yì zhī yǐ bó. wén miè zhì, bó nì xīn, rán hòu mín shǐ huò luàn, wú yǐ fǎn qí xìng qíng ér fù qí chū. yóu shì guān zhī, shì sàng dào yǐ, dào sàng shì yǐ, shì yǔ dào jiāo xiāng sàng yě. dào zhī rén hé yóu xìng hū shì, shì yì hé yóu xìng hū dào zāi! dào wú yǐ xìng hū shì, shì wú yǐ xìng hū dào, suī shèng rén bù zài shān lín zhī zhōng, qí dé yǐn yǐ. yǐn gù bù zì yǐn. gǔ zhī suǒ wèi yǐn shì zhě, fēi fú qí shēn ér fú jiàn yě, fēi bì qí yán ér bù chū yě, fēi cáng qí zhī ér bù fā yě, shí mìng dà miù yě. dāng shí mìng ér dà xíng hū tiān xià, zé fǎn yī wú jī bù dàng shí mìng ér dà qióng hū tiān xià, zé shēn gēn níng jí ér dài: cǐ cún shēn zhī dào yě.
逮德下衰,及燧人、伏羲始为天下,是故顺而不一。德又下衰,及神农、黄帝始为天下,是故安而不顺。德又下衰,及唐、虞始为天下,兴治化之流,浇淳散朴,离道以善,险德以行,然后去性而从于心。心与心识知,而不足以定天下,然后附之以文,益之以博。文灭质,博溺心,然后民始惑乱,无以反其性情而复其初。由是观之,世丧道矣,道丧世矣,世与道交相丧也。道之人何由兴乎世,世亦何由兴乎道哉!道无以兴乎世,世无以兴乎道,虽圣人不在山林之中,其德隐矣。隐故不自隐。古之所谓隐士者,非伏其身而弗见也,非闭其言而不出也,非藏其知而不发也,时命大谬也。当时命而大行乎天下,则反一无迹;不当时命而大穷乎天下,则深根宁极而待:此存身之道也。
gǔ zhī cún shēn zhě, bù yǐ biàn shì zhī, bù yǐ zhī qióng tiān xià, bù yǐ zhī qióng dé, wēi rán chù qí suǒ ér fǎn qí xìng yǐ, yòu hé wéi zāi! dào gù bù xiǎo xíng, dé gù bù xiǎo shí. xiǎo shí shāng dé, xiǎo xíng shāng dào. gù yuē: zhèng jǐ ér yǐ yǐ. lè quán zhī wèi dé zhì.
古之存身者,不以辩饰知,不以知穷天下,不以知穷德,危然处其所而反其性已,又何为哉!道固不小行,德固不小识。小识伤德,小行伤道。故曰:正己而已矣。乐全之谓得志。
gǔ zhī suǒ wèi dé zhì zhě, fēi xuān miǎn zhī wèi yě, wèi qí wú yǐ yì qí lè ér yǐ yǐ. jīn zhī suǒ wèi dé zhì zhě, xuān miǎn zhī wèi yě. xuān miǎn zài shēn, fēi xìng mìng yě, wù zhī tǎng lái, jì zhě yě. jì zhī, qí lái bù kě yǔ, qí qù bù kě zhǐ. gù bù wéi xuān miǎn sì zhì, bù wéi qióng yuē qū sú, qí lè bǐ yǔ cǐ tóng, gù wú yōu ér yǐ yǐ! jīn jì qù zé bù lè. yóu shì guān zhī, suī lè, wèi cháng bù huāng yě. gù yuē: sàng jǐ yú wù, shī xìng yú sú zhě, wèi zhī dào zhì zhī mín.
古之所谓得志者,非轩冕之谓也,谓其无以益其乐而已矣。今之所谓得志者,轩冕之谓也。轩冕在身,非性命也,物之傥来,寄者也。寄之,其来不可圉,其去不可止。故不为轩冕肆志,不为穷约趋俗,其乐彼与此同,故无忧而已矣!今寄去则不乐。由是观之,虽乐,未尝不荒也。故曰:丧己于物,失性于俗者,谓之倒置之民。