shàn xìng yú sú, xué yǐ qiú fù qí chū huá yù yú sú, sī yǐ qiú zhì qí míng wèi zhī bì méng zhī mín.
繕性於俗,學以求復其初;滑欲於俗,思以求致其明;謂之蔽蒙之民。
gǔ zhī zhì dào zhě, yǐ tián yǎng zhī. zhī shēng ér wú yǐ zhī wèi yě, wèi zhī yǐ zhī yǎng tián. zhī yǔ tián jiāo xiāng yǎng, ér hé lǐ chū qí xìng. fū dé, hé yě dào, lǐ yě. dé wú bù róng, rén yě dào wú bù lǐ, yì yě yì míng ér wù qīn, zhōng yě zhōng chún shí ér fǎn hū qíng, lè yě xìn xíng róng tǐ ér shùn hū wén, lǐ yě. lǐ lè piān xíng, zé tiān xià luàn yǐ. bǐ zhèng ér méng jǐ dé, dé zé bù mào. mào zé wù bì shī qí xìng yě. gǔ zhī rén, zài hùn máng zhī zhōng, yǔ yī shì ér dé dàn mò yān. dāng shì shí yě, yīn yáng hé jìng, guǐ shén bù rǎo, sì shí dé jié, wàn wù bù shāng, qún shēng bù yāo, rén suī yǒu zhī, wú suǒ yòng zhī, cǐ zhī wèi zhì yī. dāng shì shí yě, mò zhī wèi ér cháng zì rán.
古之治道者,以恬養知。知生而無以知為也,謂之以知養恬。知與恬交相養,而和理出其性。夫德,和也;道,理也。德無不容,仁也;道無不理,義也;義明而物親,忠也;中純實而反乎情,樂也;信行容體而順乎文,禮也。禮樂偏行,則天下亂矣。彼正而蒙己德,德則不冒。冒則物必失其性也。古之人,在混芒之中,與一世而得淡漠焉。當是時也,陰陽和靜,鬼神不擾,四時得節,萬物不傷,群生不夭,人雖有知,無所用之,此之謂至一。當是時也,莫之為而常自然。
dǎi dé xià shuāi, jí suì rén fú xī shǐ wèi tiān xià, shì gù shùn ér bù yī. dé yòu xià shuāi, jí shén nóng huáng dì shǐ wèi tiān xià, shì gù ān ér bù shùn. dé yòu xià shuāi, jí táng yú shǐ wèi tiān xià, xìng zhì huà zhī liú, jiāo chún sàn pǔ, lí dào yǐ shàn, xiǎn dé yǐ xíng, rán hòu qù xìng ér cóng yú xīn. xīn yǔ xīn shí zhī, ér bù zú yǐ dìng tiān xià, rán hòu fù zhī yǐ wén, yì zhī yǐ bó. wén miè zhì, bó nì xīn, rán hòu mín shǐ huò luàn, wú yǐ fǎn qí xìng qíng ér fù qí chū. yóu shì guān zhī, shì sàng dào yǐ, dào sàng shì yǐ, shì yǔ dào jiāo xiāng sàng yě. dào zhī rén hé yóu xìng hū shì, shì yì hé yóu xìng hū dào zāi! dào wú yǐ xìng hū shì, shì wú yǐ xìng hū dào, suī shèng rén bù zài shān lín zhī zhōng, qí dé yǐn yǐ. yǐn gù bù zì yǐn. gǔ zhī suǒ wèi yǐn shì zhě, fēi fú qí shēn ér fú jiàn yě, fēi bì qí yán ér bù chū yě, fēi cáng qí zhī ér bù fā yě, shí mìng dà miù yě. dāng shí mìng ér dà xíng hū tiān xià, zé fǎn yī wú jī bù dāng shí mìng ér dà qióng hū tiān xià, zé shēn gēn níng jí ér dài: cǐ cún shēn zhī dào yě.
逮德下衰,及燧人、伏羲始為天下,是故順而不一。德又下衰,及神農、黃帝始為天下,是故安而不順。德又下衰,及唐、虞始為天下,興治化之流,澆淳散朴,離道以善,險德以行,然後去性而從於心。心與心識知,而不足以定天下,然後附之以文,益之以博。文滅質,博溺心,然後民始惑亂,無以反其性情而復其初。由是觀之,世喪道矣,道喪世矣,世與道交相喪也。道之人何由興乎世,世亦何由興乎道哉!道無以興乎世,世無以興乎道,雖聖人不在山林之中,其德隱矣。隱故不自隱。古之所謂隱士者,非伏其身而弗見也,非閉其言而不出也,非藏其知而不發也,時命大謬也。當時命而大行乎天下,則反一無跡;不當時命而大窮乎天下,則深根寧極而待:此存身之道也。
gǔ zhī cún shēn zhě, bù yǐ biàn shì zhī, bù yǐ zhī qióng tiān xià, bù yǐ zhī qióng dé, wēi rán chù qí suǒ ér fǎn qí xìng yǐ, yòu hé wèi zāi! dào gù bù xiǎo xíng, dé gù bù xiǎo shí. xiǎo shí shāng dé, xiǎo xíng shāng dào. gù yuē: zhèng jǐ ér yǐ yǐ. lè quán zhī wèi dé zhì.
古之存身者,不以辯飾知,不以知窮天下,不以知窮德,危然處其所而反其性已,又何為哉!道固不小行,德固不小識。小識傷德,小行傷道。故曰:正己而已矣。樂全之謂得志。
gǔ zhī suǒ wèi dé zhì zhě, fēi xuān miǎn zhī wèi yě, wèi qí wú yǐ yì qí lè ér yǐ yǐ. jīn zhī suǒ wèi dé zhì zhě, xuān miǎn zhī wèi yě. xuān miǎn zài shēn, fēi xìng mìng yě, wù zhī tǎng lái, jì zhě yě. jì zhī, qí lái bù kě yǔ, qí qù bù kě zhǐ. gù bù wèi xuān miǎn sì zhì, bù wèi qióng yuē qū sú, qí lè bǐ yǔ cǐ tóng, gù wú yōu ér yǐ yǐ! jīn jì qù zé bù lè. yóu shì guān zhī, suī lè, wèi cháng bù huāng yě. gù yuē: sàng jǐ yú wù, shī xìng yú sú zhě, wèi zhī dào zhì zhī mín.
古之所謂得志者,非軒冕之謂也,謂其無以益其樂而已矣。今之所謂得志者,軒冕之謂也。軒冕在身,非性命也,物之儻來,寄者也。寄之,其來不可圉,其去不可止。故不為軒冕肆志,不為窮約趨俗,其樂彼與此同,故無憂而已矣!今寄去則不樂。由是觀之,雖樂,未嘗不荒也。故曰:喪己於物,失性於俗者,謂之倒置之民。